Вы находитесь на странице: 1из 67

Using and Administering Linux: Volume

1: Zero to SysAdmin: Getting Started,


2nd Edition David Both
Visit to download the full and correct content document:
https://ebookmass.com/product/using-and-administering-linux-volume-1-zero-to-sysa
dmin-getting-started-2nd-edition-david-both-2/
Using and Administering

Linux: Volume 1

Zero to SysAdmin: Getting Started

Second Edition

David Both

Using and Administering Linux: Volume 1: Zero to


SysAdmin: Getting Started

David Both

Raleigh, NC, USA

ISBN-13 (pbk): 978-1-4842-9617-2

ISBN-13 (electronic): 978-1-4842-9618-9

https://doi.org/10.1007/978-1-4842-9618-9

Copyright © 2023 by David Both

This work is subject to copyright. All rights are reserved by the


Publisher, whether the whole or part of the material is concerned,
specifically the rights of translation, reprinting, reuse of illustrations,
recitation, broadcasting, reproduction on microfilms or in any other
physical way, and transmission or information storage and retrieval,
electronic adaptation, computer software, or by similar or dissimilar
methodology now known or hereafter developed.

Trademarked names, logos, and images may appear in this book.


Rather than use a trademark symbol with every occurrence of a
trademarked name, logo, or image we use the names, logos, and
images only in an editorial fashion and to the benefit of the
trademark owner, with no intention of infringement of the
trademark.

The use in this publication of trade names, trademarks, service


marks, and similar terms, even if they are not identified as such, is
not to be taken as an expression of opinion as to whether or not
they are subject to proprietary rights.

While the advice and information in this book are believed to be true
and accurate at the date of publication, neither the authors nor the
editors nor the publisher can accept any legal responsibility for any
errors or omissions that may be made. The publisher makes no
warranty, express or implied, with respect to the material contained
herein.

Managing Director, Apress Media LLC: Welmoed Spahr

Acquisitions Editor: James Robinson-Prior

Development Editor: Jim Markham

Editorial Assistant: Gryffin Winkler

Cover image designed by the author

Distributed to the book trade worldwide by Springer


Science+Business Media New York, 1 New York Plaza, 1 FDR Dr, New
York, NY 10004. Phone 1-800-SPRINGER, fax (201) 348-4505, e-mail
orders-ny@springer-sbm.com, or visit www.springeronline.com.
Apress Media, LLC is a California LLC and the sole member (owner)
is Springer Science + Business Media Finance Inc (SSBM Finance
Inc). SSBM Finance Inc is a Delaware corporation.

For information on translations, please e-mail


booktranslations@springernature.com; for reprint, paperback, or
audio rights, please e-mail bookpermissions@springernature.com.
Apress titles may be purchased in bulk for academic, corporate, or
promotional use. eBook versions and licenses are also available for
most titles. For more information, reference our Print and eBook
Bulk Sales web page at http://www.apress.com/bulk-sales.

Any source code or other supplementary material referenced by the


author in this book is available to readers on GitHub
(https://github.com/Apress). For more detailed information, please
visit https://www.apress.com/

gp/services/source-code.

Paper in this product is recyclable

This book is dedicated to all

Linux and open source developers, system administrators,

course developers, and trainers.

:(){ :|:& };:

Table of Contents

About the Author


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������xxi About the Technical Reviewers
�������������������������������
�������������������������������
��������������xxiii Acknowledgments
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����xxv Introduction
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������xxvii Chapter 1:
Introduction�������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������ 1

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 1

About Linux
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 1

The Birth of Windows


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������� 3

Black Box Syndrome


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������ 3

The Birth of Linux


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������������� 5

The Open Box


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 6

The Linux Truth


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�� 7

Knowledge
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 8

Flexibility
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 9

Stability
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 10

Scalability
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 11

Security
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 12

Freedom
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������� 12

Our Software Rights


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������� 13

Longevity
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 14
Data
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 16

Resist Malware
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������������
16

Should I Be a SysAdmin?
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������� 17

About This Course


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������� 19

Table of ConTenTs

About the Experiments


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������� 20
What to Do If the Experiments Do Not Work
�������������������������������
�������������������������������
������������������ 22

Terminology
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 23

How to Access the Command Line


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
� 23

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������� 24

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 24

Chapter 2: Introduction to Operating Systems


�������������������������������
������������������������ 27

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 27

Choice – Really!
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������������� 27

What Is an Operating System?


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 28

Hardware
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 29

Motherboard
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������������� 29

The Processor
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������������������� 30
Peripherals
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
34

The Operating System


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������� 34

The Definition
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������������������� 35

Typical Operating System Functions


�������������������������������
�������������������������������
����������������������������� 36

Memory Management
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������� 36

Multitasking
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������������
37
Multiuser
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��� 38

Process Management
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������� 38

Interprocess Communication
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 39

Device Management
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������� 40

Error Handling
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������� 40

Utilities
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������ 41

A Bit of History
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
41

Starting with UNICS


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������ 42

UNIX
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 43

The Berkeley Software Distribution (BSD)


�������������������������������
�������������������������������
��������������� 44

The Unix Philosophy


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������� 44

vi

Table of ConTenTs
A (Very) Brief History of Linux
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 46

Core Utilities
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 46

GNU Coreutils
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������������������� 47

util-linux
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 48

Copyleft
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 49

Games
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������� 49

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������� 50

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 50

Chapter 3: The Linux Philosophy for SysAdmins


�������������������������������
��������������������� 51

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 51

Background
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 51

The Structure of the Philosophy


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 52

The Tenets
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 54

Data Streams Are a Universal Interface


�������������������������������
�������������������������������
������������������� 54

Transforming Data Streams


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������ 55

Everything Is a File
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������� 56

Use the Linux FHS


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������� 57

Embrace the CLI


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������� 57

Be the Lazy SysAdmin


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������� 58

Automate Everything
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������� 58

Always Use Shell Scripts


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������� 59

Test Early and Test Often


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������� 60

Use Commonsense Naming


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������ 61

Store Data in Open Formats


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 62

Use Separate Filesystems for Data


�������������������������������
�������������������������������
������������������������� 62

Make Programs Portable


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������� 63

Use Open Source Software


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 64

Strive for Elegance


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������� 65

Find the Simplicity


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������� 66

Use Your Favorite Editor


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 67
vii

Table of ConTenTs

Document Everything
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������� 68

Backup Everything –
Frequently��������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 69

Follow Your Curiosity


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������� 70

There Is No “Should”
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������� 70

Mentor the Young SysAdmins


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��� 71

Support Your Favorite Open Source


Project����������������������������
�������������������������������
���������������� 72

Reality Bytes
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������������� 72

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������� 73

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 73

Chapter 4: Preparation
�������������������������������
�������������������������������
����������������������������� 75

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 75

Overview
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 75

Got Root?
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 76

Hardware Specifications
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������� 77

Host Software Requirements


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 78

Installing VirtualBox
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������� 79

Install VirtualBox on a Linux Host


�������������������������������
�������������������������������
���������������������������� 79

Install VirtualBox on a Windows Host


�������������������������������
�������������������������������
���������������������� 87

Creating the VM
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������������
90

VirtualBox Manager
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������ 91

Configuring the Virtual Network


�������������������������������
�������������������������������
������������������������������
93

Preparing Disk Space


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������� 95

Download the ISO Image


File�����������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 110

Creating the VM
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������������� 112

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 121

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 121

viii

Table of ConTenTs

Chapter 5: Installing Linux


�������������������������������
�������������������������������
��������������������� 123

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 123

Overview
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 123

Insert the Fedora Live Image


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 124

Boot the Live Image


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������������� 127

Installing Fedora
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������� 130

Start the Installation


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������� 130

Set the Host Name


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������ 131

User Accounts
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������� 133

Hard Drive Partitioning


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 136

About Swap Space


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������� 149

Finish
Partitioning��������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 149

Begin the Installation


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������� 149

Finish the Installation


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������� 150

Shut Down the Live System


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 151

Reconfigure the VM
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������� 153

Create a Snapshot
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������ 153

First Boot
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 155

What to Do If the Experiments Do Not Work


�������������������������������
�������������������������������
���������������� 158

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 159

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 159

Chapter 6: Using the Xfce Desktop


�������������������������������
�������������������������������
��������� 161

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 161

Why Xfce
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 161

The Desktop
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������������������� 162

The File Manager


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������� 164

Stability
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��� 164

Xfce4 Terminal Emulator


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 164

Configurability
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 165

Getting Started
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������������� 165

ix

Table of ConTenTs

Login
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������� 167

First Look
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������ 167

Exploring the Xfce Desktop


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������� 169

Screensaver
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������������������� 169

Settings Manager
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������� 172

Adding Launchers to Panel 2


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�� 173

Default Applications
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������� 175

Desktop Appearance
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������� 178

Appearance
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������������������� 178

Multiple Desktops
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 183

Installing Updates
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 186

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 189

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 190

Chapter 7: Using the Linux Command Line


�������������������������������
���������������������������� 191
Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 191

Introduction
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��� 191

Preparation
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��� 192

Defining the Command Line


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 193

CLI Terminology
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������������������� 194

Command Prompt
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������� 194

Command Line
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 194

Command-Line Interface
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 195

Command
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
195

Terminal
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��� 196

Console
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 197
Virtual Consoles
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������������� 199

Terminal Emulator
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������ 206

Pseudo-terminal
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������������� 207

Session
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 208

Shell�����������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 209

Table of ConTenTs

Secure Shell
(SSH)����������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������������� 212

Screen
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 213

The GUI and the CLI


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������������� 215

Some Important Linux Commands


�������������������������������
�������������������������������
������������������������������
216

The PWD
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�� 217

Directory Path Notation Styles


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
217
Moving Around the Directory Tree
�������������������������������
�������������������������������
������������������������� 218

Tab Completion Facility


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������� 223

Exploring Files
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 225

More Commands
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������� 228

Command Recall and Editing


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 230

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 233

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 233

Chapter 8: Core Utilities


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������� 235

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 235

GNU Coreutils
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
235

util-linux
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 240

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 245
Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 245

Chapter 9: Data
Streams���������������������������
�������������������������������
����������������������������� 247

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 247

Data Streams as Raw Materials


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��� 247

Text Streams: A Universal Interface


�������������������������������
�������������������������������
���������������������������� 249

STDIO File Handles


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������������� 249
Preparing a Logical Volume for Testing
�������������������������������
�������������������������������
����������������������� 250

Storage Device Logical Structure


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������� 250

Creating the New Volume


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 251

Generating Data Streams


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������� 256

Test a Theory with Yes


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������������� 259

The Boot Record


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������������������������� 264

xi

Table of ConTenTs
Digging Deeper
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������������������� 267

Randomness
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
� 269

Pipe Dreams
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�� 270

Building Pipelines
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 272

Redirection
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 273

Just grepping Around


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������� 276

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 277

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 278

Chapter 10: Text Editors


�������������������������������
�������������������������������
������������������������� 279

Objectives
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����� 279

Why We Need Text Editors


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������ 279

Vim
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���������������� 281

Other Editors
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
� 282

Nano
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 282

Emacs
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������ 283

gnome-text-editor
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������ 283

gedit
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 283

Leafpad
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
���� 284

Kate
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
��������� 284

xfw
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 284

xed
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
����������� 284

Learning Nano
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������������
285

Learning Vim
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
� 287

Setting SELinux to Permissive


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
288

Use Your Favorite Text Editor


�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������� 289

Chapter Summary
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������������������������ 290

Exercises
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
�������������������������������
������� 291

xii
Another random document with
no related content on Scribd:
Bep en Tommy hem telkens in den weg liepen, steeds juichend: "En
hij kan ons lekker niet krijgen!"

Hij had de kleintjes al lang kunnen pakken als hij gewild had, maar
't was hem dezen keer om Lineke te doen, en dat kind was hem
telkens te vlug af.

"Je loert aldoor op mij!" riep ze, en ze schoof weer weg langs de
deur van de leerkamer, juist toen Eduard haar grijpen wilde.

"Kinderen, komen jullie nu toch binnen!" riep Tante Lina, "'t is veel
te koud om zoo lang in de gang te blijven!"

"Toe Tante, nog even!" vroeg Eduard, warm en rood van


inspanning, en weer hinkte hij Lineke achterna, en weer was 't een
gejoel en gejuich en gehol, tot hij haar eindelijk in een hoekje had
waaruit geen ontsnappen meer mogelijk was. — Toen [a106] bleef
ze hijgend tegen den muur aanleunen, en lachend liet ze zich tikken,
tot groote pret van Tom en Bep.

In optocht gingen ze naar binnen, Tommy voorop en Eduard er


achter, de twee nichtjes aan zijn armen hangend.

"Wat zijn jullie druk!" Tante Lina schudde het hoofd, en de Kapitein
keek van zijn courant op en zei, op Eduard wijzend: "Maar je hoeft
anders niet te vragen of die hier soms al ingeburgerd is!"

"'t Was leuk!" verklaarde Lineke, en nog puffend van 't harde
loopen schoof ze een stoel aan de tafel en klapte haar boek open.

Beppie hield Eduard stevig vast; "nu nog een ander spelletje!"
vleide ze.

"Een ander spelletje naar bed!" zei haar Moeder. "Denk je dat Edu
maar altijd zin heeft om spelletjes met jou te doen?" en tegen
Eduard: "Is je werk al af?"
"Bijna, Tante, 'k moet alleen nog een Fransche les leeren," en
haastig voegde hij er bij: "maar ik kan best eerst nog een spelletje
doen!"

Tante Lina lachte. "Nog even dan, maar dan ook dadelijk meegaan
als de juffrouw komt, Bep! Broertje is al lang onder de wol, wed ik!"

Bep knikte ijverig, en wees naar de open haard in de voorkamer.


"Mogen we dan daar zitten?"

Tante vond 't goed, en Eduard werd meegetrokken. Gehoorzaam


ging hij naast Bep op 't haardkleed zitten, voor 't zacht knappende
vuurtje. — Even [a107] keek hij nog om, of Tommy niet mee kwam
doen, maar die werd door zijn Vader beziggehouden; toen draaide
hij zich weer naar Beppie toe, die hem al ongeduldig aan zijn mouw
trok, en hij vroeg: "Wat moeten we spelen?"

"'k Zie 'k zie wat jij niet ziet!" bedacht Bep, "jij moet eerst opgeven."

"Goed," vond Eduard, "ik weet al wat, 't is blauw." Hij dacht er
opeens aan hoe hij vroeger, toen hij nog heel klein was, met Moeder
dit spelletje gedaan had; later heelemaal niet meer.

"Zoo is 't niet, je moet zeggen: "'k Zie 'k zie wat jij niet ziet," en dan
moet ik zeggen: 'Wat zie je dan?'"

En Eduard herhaalde geduldig: "'k Zie 'k zie wat jij niet ziet!"

"Wat zie je dan?" vroeg Bep deftig.

"Iets blauws."

Bep keek om zich heen.

"De gordijnen?"

"Nee."

"'t Behang?"
"Nee."

"'t Tafelkleed?"

"Nee."

"Dit blauw?" En Bep duwde haar wijsvingertje op een stukje blauw


in 't kleed op den grond.

"Nee."

"Iéts van dat blauw?"

[a108] "Nee, heelemaal niet; 't is ook niet donker maar lichtblauw!"

Beppie keek nog eens rond. "O, 'k weet het al!" riep ze met haar
hoog stemmetje, "dat blauwe jurkje van dat kindje op dat schilderij!"

Eduard keek er naar en lachte; 't heele poppetje was niet grooter
dan zijn duim. "Nee."

"'t Stukje lucht dan?"

"Ook niet." En nog eens herhaalde Eduard, nu sterk den nadruk


leggend op de vier laatste woorden: "'k Zie 'k zie, wat jij niet ziet!"

"Zie ik 't echt niet?"

"Nee," lachte Eduard, "je ziet 't echt niet."

"Ja, maar kán ik het niet zien?"

"Nee, je kunt het zelf niet zien!"

"En zie jij 't dan wel?"

"Ja, ik wel."
Bep greep naar haar krullen. "Mijn haarlint?" vroeg ze, en ze trok
aan de strik.

Eduard knikte lachend, en Bep schudde haar krullen weer naar


achteren. "'t Was moeilijk," zei ze ernstig, "maar ik vind toch dat ik
het erg gauw geraden heb, jij niet?"

"Ja, erg gauw; nu moet jij opgeven!" Beppie keek Eduard even
nadenkend aan, en begon toen te lachen. Toen keek ze met een
eigenwijs gezichtje naar de deur, naar de muur, en naar 't plafond,
en zei langzaam, steeds naar boven kijkend: "Ik zie, ik zie, wat jij niet
ziet!"

[a110] "Wat zie je dan?"

"Iets bruins!"

Eduard was plotseling in een andere stemming vervallen. — "Iets


bruins, iets bruins?" begon hij, "er is hier niets bruins!" En naar
boven kijkend: "je dacht zeker dat 't daar boven bruin was, he? Maar
dat heb je lekker mis, hoor, dat dacht je maar, of je hebt met je neus
gekeken, want dat is wit, en dat blijft wit!" En met zijn handen om zijn
knieën geslagen, half achteroverhangende, keek hij Bep plagend
aan.

Beppie gierde het uit van pret. "Dommerd!" riep ze, "jij kijkt zelf met
je neus! Zie jij hier niets bruins? Haast alles ziet hier bruin!"

Eduard keek haar bedenkelijk aan en krabde zich achter zijn oor.
— Toen begon hij, steeds malle gezichten trekkend,
achtereenvolgens al de meubels in de kamer op te noemen, en
lachend schudde Bep haar bol bij iederen nieuwen stoel dien hij
aanwees.

"Beppie! 't Is bedtijd!" klonk de stem van de juffrouw uit de


achterkamer. Bep hoorde 't niet eens, verdiept als ze was in haar
spel.
"Bep, ga je mee naar boven?" De juffrouw was door de
openstaande suite-deuren naar het tweetal op het haardkleed
toegekomen.

"Nog heel eventjes, toe Juf?" smeekte Bep, en tegen Eduard: "Heb
je 't nu nóg niet geraden?"

De juffrouw stak Bep haar beide handen toe, en 't kleine ding liet
zich optrekken; toen greep ze [a111] Eduard stevig bij zijn mouw
vast om 't naar bed gaan nog even te verschuiven.

"Ik geef 't op, Bep!"

"Geef je 't op?" kraaide Beppie, aan een hand met de juffrouw
meeloopende, en omkijkende: "'t Zijn je oogen, jouw eigen oogen!"

Lachend stond Eduard op, en langzaam volgde hij ze naar de


achterkamer, waar kleine Bep aan 't nachtzoentjes uitdeelen was.

"Dat is een leventje, he Prul?" en vroolijk tilde de Kapitein zijn


jongste dochtertje in de hoogte; "ik geloof dat die neef van jou een
bovenste beste speelkameraad is! Je mag hem wel heel hartelijk
bedanken, hoor!" Toen zette hij haar weer op den grond, en Bep
trippelde naar haar Moeder toe. Tante Lina hield haar hand even
tegen Beppie's wang. "Kindje, wat ben je warm!" En tegen de
juffrouw: "Zouden we haar niet wat om doen in dat koude huis?
Neemt u dien grooten doek maar uit de gangkast!"

De juffrouw verdween om den doek te halen, en Bep zoende


Tommy en Lineke en kwam toen met een vooruitgestoken mondje
naar Eduard toe; hij voelde opeens dat hij een kleur kreeg toen hij
zich naar haar toe boog. — "Dank je wel dat je zoo prettig met me
gespeeld hebt, Eetje!" zei ze. En toen werd ze door de juffrouw in
den grooten wollen doek gepakt en mee naar boven genomen.

De Kapitein liet Tommy verder lezen en ook Lineke [a112] verdiepte


zich weer in haar boek. Eduard bleef nog even bij de tafel staan
niets doen, zijn handen in zijn zakken.
Tante Lina had al een paar keer opgekeken. — "Jongen, ga wat
uitvoeren!" zei ze eindelijk; "heb je niet gezegd dat je nog een les
moest leeren?"

"Ja Tante, moet ik dat hier doen, offe ....?"

"Ga maar bij Hugo en Piet zitten, daar zit je rustiger dan hier."

Eduard trok naar de leerkamer, waar hij 's middags ook al had
zitten werken, en waar zijn neven nu bijna de heele tafel in beslag
hadden genomen. "Kan ik hier ook zitten, zeg?" vroeg hij met een
twijfelachtig gezicht naar den rommel kijkend, en Hugo schoof
zonder op te kijken een paar boeken op zij. — Piet, die wanneer hij
zat te werken blij was met iedere variatie, was opgestaan, en zette
nu met een sierlijke buiging een stoel voor Eduard neer. "Zeker
meneer, zeker!" zei hij gedienstig, "gaat u zitten, meneer!"

Een oogenblik had Eduard lust, hem een klap te geven, maar hij
bedacht zich juist bijtijds, en zonder iets te zeggen bukte hij zich, om
uit zijn tasch zijn Fransch boek op te visschen. Toen zocht hij zijn les
op en begon te leeren.

Piet was weer gaan zitten en had zijn bezigheden voortgezet, die
hoofdzakelijk bestonden uit het illustreeren van zijn
geschiedenisboek. Al gauw zat Eduard er naar te kijken.

[a113] "Mooi, vind je niet?" begon Piet, hem het boek onder zijn
neus duwend. Eduard lachte even om de malle poppetjes.

"Dat is Kreek," legde Piet uit, "weet je wie Kreek is?"

"Nee?"

"Dat is de oppasser. Die heeft precies zoo'n neus en hij steekt altijd
net zoo mal z'n duimen vooruit; je moet morgenochtend maar eens
opletten!" Piet wees op een ander poppetje. "En weet je wie dat is?"

"Nou?"
"Dat is 'Laat ze maar' als hij aan 't schaatsen-rijden is."

"Wie?"

"'Laat ze maar.' Dat is de conciërge, hij heet Metselaar, maar van


Leeuwen .... weet je wie van Leeuwen is?"

"Ja, de directeur, is 't niet?"

"Ja, nou, we noemen hem altijd 'Leeuw' natuurlijk, en die praat zoo
gemaakt, en dan roept hij door de gang 'Máatselaar,' en dan draaien
wij het om, 'Laatsemaar' of 'Láat ze máar.' Geestig he?" en zonder
op antwoord te wachten: "Nou, hij laat ons ook altijd maar, als hij ziet
dat je er aankomt wacht hij altijd met bellen."

"Bij ons niet," zei Eduard, "Beek is een echt mispunt en als hij ziet
dat je er aankomt doet hij gauw de deur voor je neus dicht en dan
holt hij hard naar de bel, en dan ben je natuurlijk te laat, en ...."

[a115] "Houden jullie nu toch je monden!" viel Hugo nijdig uit, "die
algebrasommen zijn toch al zoo ellendig lastig, en dan dat gezanik
van jullie nog!"

Eduard zweeg verschrikt, en keek strak in zijn boek, maar Piet liet
zich door zoo'n kleinigheid niet van de wijs brengen. Hij was aan
dergelijke terechtwijzingen van zijn broer gewoon. "Nou, heb maar
zoo'n lèf niet!" zei hij, en na een minuut of vijf half fluisterend: "Zeg
Eduardje!"

Eduard keek hem aan.

"Is die ijsbaan hier nogal leuk?"

Eduard haalde zijn schouders op.

"Weet je 't niet? Ben je er nooit geweest?"

"Nee."
"Waar heb je dan schaatsen gereden?"

"Nou, op slootjes en zoo."

"O;" Piet keek even minachtend; "vervelend zeker?"

"Nee, juist erg leuk, met Vader!"

"In Amsterdam was 't moppig, 'n prachtige groote ijsbaan, tien
minuten van ons huis af; fijn man!"

Hugo stampte even op den grond. "Stil nou!"

Eduard probeerde verder te leeren. Hij had zich zóó voorgenomen


dat al zijn werk uitstekend in orde moest zijn zoolang Vader weg
was, maar hoe kon hij nu opschieten op die manier? En nu had hij
vanavond nog aan een brief aan Vader willen beginnen ook, maar
daar kwam hij nu zeker niet aan [a116] toe. Nu eerst de les maar. En
zacht bewoog hij zijn lippen bij het telkens herhalen van de Fransche
woordjes.

Opeens merkte hij dat Piet grinnikend naar hem keek.

"Waarom lach je?"

"Och, zoo maar; je zit zeker altijd alleen te werken?"

"Alleen? Ja, meestal wel; of bij Vader als Vader thuis is."

"Prettig voor Oom Eduard!"

"Waarom?"

"Nou, omdat je aldoor hardop leert."

"Ik leer niet hardop!"

"Wel waar, je doet aldoor zóó!" En zijn mond bewegend maakte hij
een zacht zoemend geluid.
Eduard was vuurrood geworden; met een "klets niet" begon hij
weer aan zijn les, en hij drukte zijn lippen stijf op elkaar.

Een poosje bleef 't stil in de kamer. Toen vond Piet 't weer lang
genoeg.

"Zeg!"

Eduard gaf geen antwoord.

"Ben je benauwd geworden voor dien schoolmeester daar?" met


zijn duim wees Piet naar zijn broer.

Half onwillig keek Eduard hem aan. "Wat wou je vertellen?"

"Katje poesje nelle."

"Hè, wat flauw!"

"Doe er dan een beetje zout bij!" Lachend klapte [a118] Piet zijn
schoolboeken op elkaar, en met zijn ellebogen op de tafel ging hij
zitten lezen.

Eduard keek op de klok; 't was half negen. Eigenlijk tijd om naar
bed te gaan, hij had Vader beloofd nooit veel later dan gewoonlijk te
gaan! En zouden die jongens hier altijd den heelen avond blijven
zitten? Nu nog maar even leeren; dat afschuwelijke Fransch ook!

Een kwartier later deed hij zijn boek dicht.

"Zeg, hoe lang blijven jullie hier altijd?" vroeg hij aarzelend.

't Was deze keer Hugo, die opkeek.

"Waar?"

"Nou, hier. Ik bedoel, zitten jullie 's avonds nooit in de


huiskamer?" —
"O ja, soms wel, maar vanavond niet, want Pa en Ma hebben
visite."

"En hoe laat gaan jullie dan naar bed?"

"Om half tien zoowat."

Hugo werkte weer door.

Eduard bleef nog even niets zitten doen en zei toen: "Ik wou nou
maar gaan."

"Hè?" vroeg Hugo, die weer een en al som was.

"Ik wou maar naar bed gaan."

"Zoo, nou, ga je gang, dank je voor de mededeeling."

Terwijl Eduard zijn tasch dichtgespte kwam in Hugo toch 't gevoel
van gastheer zijn op. — "Je kunt alles boven toch wel vinden?"
vroeg hij.

[a119] "Ja, best." En zijn tasch naast de deur tegen den muur
zettend: "Nou, goeie nacht dan!"

"Slaap lekker, nacht Eduardje!" En Piet herhaalde werktuigelijk,


zonder van zijn boek op te zien: "Nacht Eduardje!"

Eduard sloot de deur en liep naar de huiskamer toe. Zou hij Oom
en Tante nog goeienacht zeggen? In de gang hoorde hij ze binnen al
hard praten en lachen, en toen hij door de kier van de deur keek zag
hij in de voorkamer allerlei vreemde menschen zitten. Liever maar
niet doen. —

En met een zucht ging hij de trap op.

't Was donker boven op 't portaaltje, en met vooruitgestoken


handen liep Eduard in zijn kamertje op 't tafeltje af, half struikelend
over den rommel op den grond. Toen scharrelde hij in 't donker de
lucifers op.

Even knipte hij met zijn oogen tegen 't felle vlammetje, en
ongeduldig streek hij een tweede lucifer af toen de nieuwe kaars niet
dadelijk wilde branden.

Eindelijk!

Eduard keek rond en wreef zijn handen. Wat was 't hier vreeselijk
koud! De bloemen stonden op de glazen! En wat een akelig vreemd
kamertje! Heel wat anders dan die gezellige slaapkamer thuis, en
daar was 't altijd dadelijk lekker als je maar even de gaskachel
aanstak! Eduard wond zijn horloge op en begon zich uit te kleeden.
Zou Vader nu al in Bazel zijn? Zeker wel. Nu was Vader net twaalf
uur [a120] weg. Gek, 't was net of 't veel langer was; er was ook
zooveel gebeurd vandaag! Even langer dan twaalf uur was 't; wat zei
Vader ook weer? "Dag Pepi, houd je taai!" Och, hij wou 't wel, zich
taai houden, maar wat wás 't hier akelig!

En een warme druppel viel op zijn hand toen hij zich


klappertandend bukte om met zijn koude vingers de sleutel in 't slot
van 't koffertje te steken.

"Houd je taai!" fluisterde hij, maar 't maakte hem opeens nog veel
ellendiger dan hij al was, en 't gaf niets meer of hij op zijn lippen beet
en zijn oogen met zijn mouw afveegde.

Als Vader hem zoo nu eens zag! Och, maar wat hinderde het ook!
Zag Vader het maar, kwam Vader nu maar ineens binnen, even
maar, dan was alles tenminste niet meer zoo vreeselijk! Maar Vader
was ver weg, en dit was nu pas de eerste avond! Had Vader hem
toch maar meegenomen!

Eduard pakte Vaders doos uit en stak een flik in zijn mond, maar 't
hielp ook al niets, en telkens moest hij nog zijn zakdoek nemen, tot
hij eindelijk klaar was om in bed te kruipen.
Hij zette de kandelaar op den stoel en bleef nog even met
opgetrokken beenen in bed zitten, zijn hoofd op zijn knieën en zijn
handen onder zijn armen om ze wat te warmen.

Toen blies hij de kaars uit en kroop onder de dekens.

[a121]

VII.
Dof klonk het geluid van de voetstappen op den hard bevroren
grond, en bij iederen stap klikten de schaatsenijzers tegen elkaar. —
Uit de kleine zakjes keken vroolijk de gele ijskaarten met de roode
koordjes, met opzet maar half weggestoken door de jongens, om
aan iedereen te laten zien dat ze naar de ijsbaan gingen.

Zoo vlug mogelijk hadden Piet en Eduard aan de koffie hun


boterhammen naar binnen gewerkt, en daarna waren ze er met hun
tweeën van door gegaan, de schaatsen in de eene hand en de
andere hand in hun zak, flink doorstappend, en telkens glijdend over
de bevroren plassen. — Tom en Lineke hadden hen verlangend
nagekeken, teleurgesteld omdat ze niet mee mochten, en Tommy
had er nog half een scène om gemaakt, maar Tante Lina had het te
koud voor ze gevonden, en had ten slotte met een "morgen mogen
jullie, als 't niet zoo waait," een eind aan 't gezeur gemaakt.

En 't wás koud. — Een ijzige wind blies door [a124] alles heen, en
Eduard twijfelde er eigenlijk aan of zijn Vader hem zou hebben laten
gaan; maar Tante Lina had het goed gevonden dat hij en Piet gingen
en daarom dacht hij er verder maar niet over.

"'t Zal een fijne Zaterdagmiddag worden," zei Piet, en hij bukte zich
om een steen op te rapen.

"Nou! En we zijn zoo lekker vroeg!" Eduard bleef staan om te zien


hoe Piet met een fermen zwaai de steen op het ijs in den singel
gooide, en met innig vergenoegde gezichten keken ze er samen
naar hoe de steen even voortschoof over 't ijs en toen bleef liggen.

Een eindje verder vloog een bonte kraai krassend op.

Bij de brug zag Piet opeens een van de jongens uit zijn klas, die
voor hen uitliep, de schaatsen onder den arm, en met een: "Daar
heb je Wouters, even hollen, dan gaan we met hem mee," zette hij
het op een loopen.

Wouters, een groote, forsche jongen, keek om toen hij het gehol
achter zich hoorde, en bleef toen staan wachten tot de jongens hem
ingehaald hadden.

"Zoo Verhey, ga je ook naar 't ijs?" begon hij, "gaat je broer niet?"

"Die had les," bracht Piet hijgend uit.

"En is dát ook een broertje van je?"

"Nee, een neefje," zei Piet, en Wouters vervolgde, Eduard


aanziende: "Zeg jongen, hoe heet je?"

"Kerner," antwoordde Eduard kortaf.

"En waar ga je op school?"


[a125] "Bij Van Eerde."

"'n Rot school," merkte Wouters aan, en Eduard vroeg op zijn


beurt: "Waar ga jij op school?"

"Ik op de Burger. 'n Fijn hok! Zeg Verhey, heb je al van die scène
met Bakker in de tweede gehoord?"

"Ja, hij had zijn werk vergeten of zoo iets, is 't niet? Huug vertelde
er wat van; weet jij 't goed?"

"Nou, of ik! Holm, dat is die jongen, die bij ons in huis is, zit naast
Bakker, nou, en die deed 't verhaal natuurlijk in kleuren en geuren!
Holm is een leuke vent, en die Bakker is ook een echt type, en dan
zitten ze met hun tweeën op de achterste bank, dus je snapt dat ze
den heelen dag zitten te grinniken en geen steek uitvoeren."

"Ja natuurlijk."

"Nou is Holm nogal vlug, dus die rolt er meestal toch wel door,
maar Bakker is een uil, en gewoon fabelachtig lui, en daarom had hij
zijn Duitsche werk dan ook maar doodkalm niet gemaakt, met het
plan, het dan later wel eens van Holm over te schrijven, en toen de
Mopneus het werk ophaalde zei hij heel leuk dat hij zijn schrift
vergeten had."

"En toen?" vroeg Piet ongeduldig, toen Wouters even ophield en


bleef staan om de veters van zijn laarzen in te stoppen.

"Nou, Holm en Bakker zaten verder den heelen morgen op hun


gewone manier te grinniken, en daar gaat opeens om kwart over elf
de deur open. [a126] 'St, hou je mond,' zegt Holm bijwijze van mop,
'daar heb je van Leeuwen, die komt vragen waar je Duitsche werk
is!' Bakker proestte het uit, maar plotseling verstomde hij toen van
Leeuwen, die echt binnengekomen was, opeens naast hem stond en
bedaard vroeg: 'Bakker, heb je je huiswerk vergeten?' Bakker was
opeens zoo tam als wat, en fluisterde dood verschrikt: 'Ja, meneer!'
en van Leeuwen commandeerde heel plechtig: 'Ga 't dan halen!'"
Piet was een en al belangstelling, en ook Eduard luisterde met
groote oogen.

"Nou, Bakker keek in wanhoop naar Holm, en die schoof hem


ongemerkt over de bank het Duitsche boek toe, en dat heeft Bakker
toen, hoe snap je niet, maar op de een of andere manier nog in zijn
zak weten te moffelen, en toen is hij naar huis gegaan, hollend
natuurlijk, en heeft daar in een nieuw schrift zijn thema opgeknoeid,
zonder uitgangen in te vullen, en juist toen de bel van twaalf uur ging
was hij terug."

"En wat zei van Leeuwen?"

"Niks nog, want Bakker gaf 't schrift stiekum aan Laatsemaar en is
er toen zoo gauw mogelijk van door gegaan. 'k Ben wel benieuwd
hoe 't af zal loopen!"

"Ik ook, hij zal wel op zijn kop krijgen, denk je niet?"

"Nou, of-ie!"

Eduard had met steeds stijgende verbazing het verhaal


aangehoord, en zijn verwondering werd er [a127] niet minder op,
toen een tweede en derde geschiedenis van 't zelfde gehalte, die
vroeger eens gebeurd heetten te zijn, volgden, en toen Piet een paar
Amsterdamsche schoolmoppen opdischte, die aan 't ongeloofelijke
grensden.

"Hé, jongens, wat schieten jullie met spek!" hoorden ze opeens


achter zich zeggen, en alle drie keken ze verschrikt om. 't Was Brust,
een lange jongen uit de vijfde klas Burgerschool, die al een poosje
achter ze had geloopen en ze nu lachend voorbijging. — De jongens
hadden in 't vuur van hun gesprek zoo hard gepraat, dat 't zelfs op
een eerbiedigen afstand duidelijk te verstaan was.

"Och, hou je mond," riep Wouters, die 't eerst van de schrik
bekomen was en Brust wel kende.
"Zeker," zei Brust omkijkend, "'k zal 'm ten minste niet aan jou
geven, jij schettert al hard genoeg!"

Eduard begon te lachen, en Wouters snauwde nijdig: "Toe, kuiken,


bemoei je er niet mee!"

"'k Hoef jou toch niet te vragen of 'k mag lachen!" antwoordde
Eduard, en Piet vroeg knorrig, kwaad omdat hij midden in zijn laatste
verhaal gestoord was: "Waar is die ijsbaan nou eigenlijk?"

"Dat poortje daar moeten we door, en dan zijn we er dadelijk."

Achter elkaar liepen ze het poortje door en het smalle bruggetje


over, Wouters voorop, dan Piet, dan Eduard, en toen stonden ze op
een smal wegje [a128] tusschen grauw-witte weilanden, in de verte
nevelig samenvloeiend met de grijze winterlucht.

"Daar is de ijsbaan," zei Wouters, "achter den spoorweg."

Vol verwachting gingen de jongens onder de viaduct door; het


glijden van de schaatsenijzers over het gladde ijs was hier al
duidelijk te hooren.

Aan den ingang liet de controleur ze met een: "Kaarten zichtbaar,


jongeheeren!" doorgaan, toen volgde nog een rijtje lage boompjes,
en daar lag de ijsbaan voor ze.

Eduard bleef staan. — Er waren nog maar weinig menschen, maar


toch was 't een leuk gezicht om ze daar met zoo'n gemak te zien
rondzwieren. Heerlijk, om het zoo goed te kunnen! Nu gauw
aanbinden en dan vlug, ineens wegrijden!

En hij holde Wouters en Piet achterna, die doorgeloopen waren, en


nu op de lange bank hun schaatsen zaten aan te binden.

Even keek hij er naar hoe Piet die dingen ook weer vastmaakte,
want hij was half vergeten hoe 't moest, toen plofte hij op de bank
neer, boog zich voorover en ging aan 't werk, de banden zoo stevig
mogelijk aantrekkend. — De twee anderen waren al klaar toen hij
nog aan zijn eerste schaats bezig was, en hij keek er naar hoe ze
druk pratend en lachend samen wegreden, eerst even langzaam
voortschuivend, toen vlugger, met flinke lange slagen.

En toen eindelijk zijn tweede schaats was aange-[a129] bonden


stond ook hij op, voorzichtig, om niet uit te glijden; wat een vreemd,
raar gevoel, om weer op schaatsen te staan! Nu durven en flink
uitslaan! Maar 't "flink uitslaan" bracht hem van de wijs; er volgden
een paar vergeefsche pogingen om te blijven staan, en toen maakte
Eduard zijn eerste buiteling. Maar dadelijk werkte hij zich weer
overeind en krabbelde verder; nu ging 't beter, al kwam hij nog maar
langzaam vooruit, en zonder verdere ongelukken schoof hij tusschen
de menschen voor de groote tent door. — Nu de heele baan om
rijden! Moedig begon hij en dapper hield hij vol, en hij deed zijn best
niet te denken aan de akelige pijn, die hij al heel gauw in zijn enkels
voelde. Telkens bleef hij even staan om uit te rusten of om een van
zijn schaatsen recht te duwen, en dan probeerde hij weer om vooruit
te komen en uit te slaan.

Al een paar keer waren Wouters en Piet hem voorbij gereden, en


Eduard had ze nagekeken, alsof hij daarmee te weten kon komen
hoe ze 't toch aanlegden om zulke lange slagen te maken.

"Dat Kernertje kent er nog niet veel van," hoorde hij Wouters
zeggen, die hem weer met een sierlijken zwaai voorbij gleed.

Eduard was voor 't laatste gedeelte van de baan blijven staan,
rondkijkend, en niet goed wetend wat te beginnen, want de wind
stond pal op dit laatste eind, en zijn schaatsen zaten ellendig los.

"Dat zegt hij zeker expres zoo hard," dacht [a130] Eduard kwaad,
en hij bukte zich om de schaatsen-banden wat stijver aan te halen. 't
Ging erg lastig, staande, en daarom ging hij maar even op het ijs
zitten; 't was wel een minder gemakkelijke houding, maar dat moest
je er voor over hebben, en toen hij weer stond tobde hij nog wel lang
met den harden wind maar hij bereikte toch het eind van de baan.
Nu even uitrusten, en dan weer verder rijden!

Eduard was blij, toen hij een poosje later Theo de Beer ontdekte,
die nu ook niet bepaald een held op de schaatsen was, en juist met
een kleur van inspanning de vreemdste bewegingen maakte.

"Theo!" riep hij.

Theo, een donkere krullebol, keek zoekend rond, tot hij eindelijk
Eduard in het oog kreeg, die zoo gauw mogelijk naar hem toekwam.

"Wat leuk dat je hier ook bent!" zei Eduard, toen hij naast Theo
stond. "Ben je hier alleen?"

"Ja, maar Moeder zou me straks komen halen. — Ben jij hier
alleen?"

"Nee, met Piet, m'n neefje, maar die rijdt al zoo vreeselijk goed!"

"O. — Moppig dat je me zag, 't is veel gezelliger met je tweeën dan
in je eentje, en nu kunnen we verder den heelen middag bij elkaar
blijven!"

"Ik zie verder bijna niemand van onze school, jij? Ik begrijp niet
waar ze allemaal zitten!"

"Een paar heb ik straks toch gezien, Groeneveld en Van der Wege
en Wim Reinders, maar 't is ook [a131] zoo bar koud!" zei Theo,
tegen zijn handen blazend.

"Nou! Laten we doorrijden, zeg, anders bevriezen we!"

En verder gingen ze, om 't hardst met hun armen zwaaiend en hun
oogen half dichtgeknepen tegen den fellen wind, en luid klonken
telkens hun heldere, hooge stemmen als ze elkaar iets toeriepen.

"Zeg Eduard! 't vriest nog acht graden!"

"Wat?"
"Dat 't nog acht graden vriest!"

"Hoe weet je dat?"

"Op de thermometer, daar tegen de tent aan, bij de kleine baan!"

"Is 't daar leuk, op die kleine baan?"

"Welnee, sloom! 'k Heb er daarnet ook nog even gereden, maar
daar is 't zulk gemeen ijs, daar ga ik niet weer naar toe!"

"'k Had je vanmorgen nog willen vragen of je ook naar 't ijs ging,
maar onze afdeeling was zoo akelig laat uit, en toen zag 'k je
nergens meer!"

"Nee, 'k was dadelijk naar huis gegaan om gauw te vragen of 'k
mocht gaan rijden, en eerst vond Pa 't maar half goed, en toen heeft
Moeder bedacht, dat Moeder hier in de buurt een visite kon gaan
maken, en toen mocht 't!"

"Hoe laat komt je Moeder je halen?"

"Om half vier zoowat, geloof ik, hoe laat moet jij weg?"

[a132] "Om half vijf moeten we thuis zijn, en om even over vier ...."

Hij hield op want Theo viel plotseling, en toen Eduard hem helpen
wilde met opstaan, haakten hun schaatsen in elkaar en hij kwam
naast Theo op 't ijs te land.
Lachend krabbelden ze weer op, en duidelijk waren de sporen van
hun val te zien. — Bij de tent bonden ze hun schaatsen weer wat
vaster, en opnieuw reden ze de baan op; wel gleden ze nog telkens
uit, maar ze waren over de eerste moeheid heen en 't ging heusch al
wat beter dan straks.

"Theo!"

"Nou?"

[a135] "'k Heb vanmorgen een briefkaart van Vader gekregen."

"Leuk, zeg! Waar vandaan?"

Вам также может понравиться