Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Ложь. Три Способа Выявления. Как Читать Мысли Лжеца. Как Обмануть Детектор Лжи
Ложь. Три Способа Выявления. Как Читать Мысли Лжеца. Как Обмануть Детектор Лжи
-
-
2006
159.9 -
88.37 John Wiley & Sons, LTD.
82
.
.
Aldert Vrij
DETECTING LIES AND DECEIT
The Psychology of Lying and the Implications for Professional Practice
First published by John Wiley & Sons, ltd., 2000
, .
. . ,
/ . .: -, 2006.
284, [4] . ( ).
ISBN 5-93878-278-3
?
?
. ,
.
,
( ).
, , ,
,
, ,
.
.
.
,
. , .
.
05.05.06. 84xl08'/j2. .
. . . 15,12. 3 000 . 4623.
-005-93,
2-953000 - , .
-. 195009, -, . , . 41.
.
. 600000. . . , . 7.
1. 11
12
16
? 19
23
25
27
28
1.
2. 35
35
, 38
39
, 40
, , 41
, 44
46
, 57
57
59
60
69
, 70
71
3. 73
73
?.. 81
83
86
,
89
89
94
104
116
119
123
2.
4. ,
131
133
134
134
135
138
5. 141
142
() 144
144
- 146
154
, ? 159
, 159
171
, .. 173
177
180
180
181
183
, , 183
, 185
, , 186
186
189
190
190
? 191
194
200
? 201
203
6. 202
202
204
207
209
210
3.
7. 215
? 216
/ 220
? 222
222
223
229
237
240
? 243
: 249
: 252
256
258
259
8. 265
? 266
, 266
270
270
270
272
273
273
273
, 273
,
? 274
? 274
? 276
? 277
278
281
281
281
282
282
282
283
284
284
(. 1960)
. ,
,
.
.
. ,
,
,
.
.
,
,
.
,
,
(NWO),
, ,
, .
.
.
.
, John Wiley & Sons
.
1997 ,
,
, ,
1993 , ,
.
.
, ?
, .
( , ,
, , , . .).
,
, , .
( ,
, . .).
.
, . -,
,
,
,
? -,
,
,
?
. 2
,
. ,
, -
8
, ,
.
,
,
, . ,
, . 3 ,
( ,
)
.
, ,
,
, , ,
.
,
.
,
.
4.
, .
( U d o Undeutsch)
,
, ,
.
(State
ment Validity Assessment, )
.
.
,
, .
5. ,
,
, .
, .
,
. 6.
9
.
,
,
.
, (
, 7).
,
.
.
.
7. ,
, ,
,
, .
;
,
, .
,
.
,
,
.
, , , - .
, ,
.
-,
,
-
.
,
-
10
. ,
,
,
. ,
, ,
. ,
, .
,
, ,
.
.
, 8,
. ,
,
.
.
.
.
,
, .
,
, ,
.
.
, ,
; ,
;
, ;
;
, ,
; ,
.
,
. ,
.
,
, .
.
,
.
, ,
, , -
12 1
.
. ,
.
,
, :
, , ,
, ,
.
,
. ,
,
, .
, :
? ?
, , , ,
, , - .
, .
, .
, ,
,
, .
. ,
.
,
, .
, ,
. , ,
, , ,
, .
, , ,
?
, ,
. , ,
,
, , ,
13
, . , ,
, , ,
, .
, ,
, . ,
,
, - , ,
.
.
, ,
. ,
, .
, , - .
? ,
,
. ,
. ?
, , , ,
.
. - ( )
: , ,
, .
: . .
. , ,
, , ,
.
, -
,
, ,
. ,
, .
,
,
. ,
, .
: ,
, , ,
.
, . .
14 1
.
,
, ;
,
, ; ,
;
, ,
, . ,
,
, ,
. , ,
, ,
. -
15
,
.
.
.
. , , ,
, :
, ,
(Honts, . : Sleek, 1998, . 30).
,
.
, (Inbau, Reid & Buckley, 1986)
,
. , ,
, .
,
: , ,
( , ,
,
. .), ,
( ) ( ). ,
, ,
(Brougham, 1992;
Kuhlamn, 1980; Walkley, 1985; Walters, 1996; Waltman, 1983).
,
, , ,
,
.
,
,
,
. , ,
1971 ,
,
, 25 .
.
16 1
, ,
.
,
,
. , ,
, ,
.
.
, ,
(Mitchell, 1986).
, .
, ,
, , . ,
(Bond & Robinson, 1988),
. , (Ophrysspeculum)
.
, ,
.
, .
,
, . ,
, .
,
.
,
, , ,
, . (DeWaal),
,
,
.
, .
, . ,
,
.
, , -
17
, . -
,
. ,
,
.
, ,
, ,
, .
,
.
(Krauss, 1981)
,
, .
. ,
, . , ,
,
, , .
,
, . ,
, ,
.
,
. , ,
, ,
. , ,
,
, (Zu-
ckerman, DeFrank, Hall, Larrance & Rosenthal, 1979).
.
, ,
, .
, ,
. ,
, . ,
, , , (
) ,
. , ,
,
, . ,
.
18 1
,
. ,
(1992). ,
,
.
, ,
.
,
, -
.
, ,
.
, .
, , ,
, .
,
.
, ,
,
.
,
. ,
,
, ,
,
. ,
(Lewis, 1993).
,
. .
,
. ,
, ,
, ,
. ,
.
,
.
19
?
, ,
(DePaulo & Bell, 1996;
DePaulo & Kashy, 1998; DePaulo, Kashy, Kirkendol, Wyer & Epstein,
1996; Kashy & DePaulo, 1996).
(
)
,
.
, 10
. , ,
. ,
.
,
. ,
, 34%. ,
, . ,
, .
,
. ,
, ,
. 18%
.
, ,
, , ,
.
,
. -,
, (
).
, ,
, ,
,
, , (DePaulo &
Kashy, 1998). -, (
).
, (,
20 1
), ,
. , ,
, ,
(Kashy & DePaulo, 1996).
,
, . ,
, (DePaulo, Kashy, Kirendol, Wyer
& Epstein, 1996).
To, , . ,
(Robinson, Shepherd & Hey wood, 1998)
, 8 3 %
, , .
, ,
. ,
, , ,
.
, ,
(Rowatt, Cunningham & Druen, 1998),
.
. -,
,
. , ,
, ,
, , .
, ,
.
,
,
, ,
.
-, , .
,
,
.
-, , . ,
, ,
.
21
(
), ,
. ,
, ,
, ,
.
, ,
, , . ,
, , ,
.
, () .
, ,
. ,
. 25%
(DePaulo, Kashy, Kirkendol, Wyer & Epstein, 1996).
, ,
, .
,
(Bell & DePaulo, 1996), ,
,
, . ,
,
, , ,
.
-, ,
. .
,
, .
, , , ,
, ,
. , ,
, ,
,
.
,
.
.
, , -
22 1
.
, . ,
,
, ,
. , ,
, 25%
, .
,
,
, . ,
(Backbier & Sieswerda, 1997),
, .
, ,
(69%),
(29%). (80%)
.
, ,
, ?
(Vrij, 1997, ) , .
, , ,
,
,
, ,
.
. ,
,
, , 75%
.
.
, ,
.
,
. ,
, ,
. , ,
, .
, ,
,
, .
23
,
,
(, , outright) , ,
(subtle) (DePaulo, Kashy, Kirkendol, Wyer & Epstein,
1996). ( ; Ekman,
1997) ,
. ,
, . ,
,
, ,
, ,
.
,
, , ,
.
, (65%)
(DePaulo, Kashy, Kirkendol, Wyer & Epstein, 1996).
(67%)
(1997).
,
.
, ,
,
,
, ,
.
,
, - .
,
, ,
. , ,
,
, .
.
-,
, ,
24 1
, , ,
, . ,
, ,
, , ,
.
(Ekman, 1992; Ekman &
Frank, 1993; Vrij, 1998b). ,
. , ,
,
, , .
, .
, ,
,
,
, , .
, .
,
, . ,
,
. ,
, ,
, ,
.
,
. ,
, ,
, -
.
,
, ,
.
, -
, 2. ,
,
, ,
,
, .
25
,
,
, ,
(DePaulo, Kashy, Kirkendol, Wyer & Epstein, 1996).
,
, ,
.
, ,
,
.
.
,
(DePaulo & Bell, 1996), .
,
, , ,
19 . ,
,
, . ,
,
. ,
.
, ,
.
( ),
,
.
,
,
. ,
, , ,
, .
,
. .
,
. -
26 1
,
. ,
,
,
. , ,
. ,
,
, , .
.
, ,
,
. ,
, ,
. ,
, , .
,
,
, , .
(Saarni, 1984) ,
,
, .
,
(, ),
. ,
,
.
,
, ,
.
,
, , ,
,
. ,
,
(DePaulo, Epstein & Wyer, 1993; Reis, Senchak & Solomon, 1985). ,
(Reis, Senchak & Solomon, 1985)
. ,
, ,
,
, ,
27
,
.
, ,
- , . ,
, (DePaulo,
Epstein & Wyer, 1996; DePaulo, Kashy, Kirkendol, Wyer & Epstein,
1996; Vrij, 1997b). (. : DePaulo, Epstein
& Wyer, 1996)
, - ,
, .
, .
, ,
,
, . ,
, ,
, .
, ,
, , .
, ,
. (Lewis, 1983)
, ,
,
. .
,
. ,
(, ) ,
.
,
(Lewis, 1993). ,
, , ,
,
.
. ,
: ?
, 90% , 38%
, . ,
, ,
, ,
28 1
. , , ,
, .
(1993) ,
. ,
. ,
, , , .
.
,
, . ,
. ,
.
, , .
.
, , ,
, . ,
,
. ,
, .
,
- .
,
, , .
.
.
(Hunter, Gerbing & Boster, 1982; Kashy & DePaulo, 1996;
Vrij & Holland, 1999; Wilson, Near & Miller, 1998). -
,
(social adroitness),
,
, , ,
, ,
, ,
,
, ,
, .
(1469-1527), 1513
( Principe), -
29
,
. ,
, ,
. (l'Arte Delia Guer-
), 1520 ,
.
,
. ,
, , .
,
, . ,
, ,
, (Kashy & DePaulo,
1996). , (Wilson,
Near & Miller, 1998) ,
.
, , ,
, , ,
.
. - -
, , , ,
, , , .
, , , ,
- -. , ,
- : , ,
... ,
(. 210), -
: ,
... ,
, ,
(. 210).
, -
.
.
, .
:
, ,
. -
30 1
(
, ,
). ,
.
,
. ,
.
(Vrij & Holland, 1999).
-, ,
,
, , .
. ,
,
, ,
, .
. ,
. -
.
, , ,
. ,
, , ,
(
) ( ,
).
. ,
(Kashy & DePaulo, 1996), ,
(Vrij & Holland, 1999), .
,
(Vrij & Winkel, 1992b).
.
(, ),
. -
31
. (46%)
,
, 19% ,
, .
( ) . ,
,
.
,
.
.
(1996) ,
. ,
, ,
(1999).
, .
, ,
. :
, ?,
?,
, ?,
?.
. ,
, , ,
, .
.
, ,
.
,
,
. ,
.
,
. ,
. -
32 1
,
. ,
, ,
, . ,
, , ,
.
. ,
,
; ,
,
; , ;
, ;
,
. ,
.
2
, ,
.
. ,
,
. (
)
. , ,
?
? ,
, . ,
,
, .
,
.
, ,
, , (Stiff, Miller, Sleight, Mongeau,
Garlick & Rogan, 1989). ,
,
. -
36 2
,
.
, ,
.
,
,
(Greuel, 1992; Kraut & , 1980; Rozelle & Baxter, 1975; Vrij, Foppes,
Volger & Winkel, 1992; Walkley, 1985; Waltman, 1983).
,
, ,
, (DePaulo, Rosenthal,
Eisenstat, Rogers & Finkelstein, 1978; Hale & Stiff, 1990; Kalbfleisch,
1992; Maxwell, Cook & Burr, 1985; Stiff, Hale, Garlick & Rogan, 1990;
Vrij, Dragt & Koppelaar, 1992). ,
. .
, (DePaulo & Kirkendol, 1989; Ek
man, 1992; Ekman & Friesen, 1969,1974). (1959, . 94) :
, , , ,
, .
;
.
,
. 3.
,
.
, , ,
. ,
,
, .
,
, (DePaulo &
Kirkendol, 1989; Vrij, 1996).
(Ekman, 1992),
. ,
,
. -
37
,
. ,
, .
, ,
. , , ,
. ,
-
, ,
.
,
, , ,
, .
, ,
, . . ,
( , ,
) ( )
, .
, ,
,
, , . ,
,
. , ,
, -
.
, , ,
.
,
,
, .
. , ,
.
,
, .
.
, ?
: ,
.
. ,
,
38 2
,
. , ,
. ,
, .
.
, ,
.
,
,
. . 1.
? 2. ? 3.
,
? ,
,
, , , .
,
, ,
.
, 3.
,
,
. .
. ,
. , , , ,
, , ,
, .
, .
? .
,
, ,
, (DePaulo, 1988,
1992; DePaulo, Stone & Lassiter, 1985; Edinger & Patterson, 1983;
Ekman, 1992; Kohnken, 1989; Vrij, 1991; Zuckerman, DePaulo &
Rosenthal, 1981).
39
,
. .
, .
,
.
,
.
, , ,
(Ekman, 1989,1992). ,
.
. ,
,
, , .
, ,
,
.
, .
,
(Ekman, 1992; Ekman & Frank, 1993).
, .
, -
, , ,
, .
. ,
.
.
,
. ,
,
, .
, , ,
, . ,
, ,
,
.
, ,
. -, , . -
40 2
, ,
, ,
. -,
. .
, .
. ,
, ,
.
,
, , , ,
.
, , ,
, .
. ,
, ,
,
.
,
. ,
,
.
,
(, ),
. , ,
.
,
, ,
.
.
, ;
, ,
. , ,
, ,
.
, , .
, ,
, ,
, (Gold-
41
man-Eisler, 1968).
, (Ekman,
1997; Ekman & Friesen, 1972).
,
.
( ) ,
, .
.
-, ,
, .
,
(McCornack, 1997). ,
. ,
, . ,
, , ,
. ,
, ,
.
,
.
,
.
. ,
,
, .
. ,
, ,
,
, .
, ,
. ,
,
. ,
.
, .
,
.
42 2
, ,
, ,
. .
, ,
,
. ,
, , ,
, ,
.
,
, . ,
,
(Ekman & Friesen, 1969,1974). ,
(
,
).
. ,
, ,
- (Ekman, 1992).
,
, .
, ,
.
.
, , ,
,
. , ,
, ,
.
,
( , ,
. .). , ,
,
. , ,
,
.
. ,
(Ekman, 1981),
(Hocking & Leatheres, 1980).
, ,
, , -
43
.
,
.
, , ,
.
.
,
.
, , ,
, ,
, ,
( ),
, .
.
,
.
.
,
(Vrij, 1998). ( )
, ,
. ,
. ,
,
.
,
.
, .
,
.
. ,
;
. ,
.
. ,
. , ,
. , , ,
.
44 2
,
,
.
,
( ), ,
, ,
,
. .
, ,
, ,
,
.
, , ,
, ,
, ,
.
.
,
.
? .
, . -,
, ,
.
, .
. ,
.
. ,
. ,
.
. ? .
, , .
, .
, , ,
, , ,
, , .
45
, ,
. , ,
.
,
.
,
. ,
, ,
.
, ,
, ,
. ,
, .
, , .
,
, .
,
, ,
, .
, ,
, .
,
. -
, , -, .
,
( ),
, . ,
.
, : ,
, ,
.
.
, ,
- . ,
.
, , , ,
, .
,
, , .
,
, .
46 2
-, ,
,
.
, (
), ,
, , . ,
1, ,
(DePaulo, Kashy, Kirkendol, Wyer
& Epstein, 1996). , , ,
,
,
, . ,
. .
,
, .
( ,
). , ,
, , ,
,
, .
,
, , .
, .
, ,
.
?
,
.
. , ,
,
,
47
2.1
1. : - ,
. .
2. : / ,
, . .
3. : ( )
.
4. : .
5. :
.
6. :
.
7. : .
8. : .
9. : .
10. .
1 1 . : , . .
12. : ,
/
.
13. :
.
14. .
15. : .
16. : ( ,
).
17. : ,
( ).
( )
.
-, , -,
. , , .
, ,
. -
53
,
.
, ,
.
. ,
.
, ,
.
. 2.1 ( )
.
:
, , , ,
. , ,
. -, ,
. ,
,
, .
.
, ,
,
. ,
. ,
, 64% 181
, ;
35% (Vrij &
Akehurst, 1996; Vrij, Winkel & Akehurst, 1997).
( , -
, )
. ,
, 3. ,
,
.
.
, , . ,
,
,
. , ,
, .
54 2
. ,
.
, .
, , ,
.
, ,
(. 1).
,
, .
, .
, ,
,
. ,
.
.
( .: Vrij & Lochun, 1997).
,
. ,
,
.
, ,
. .
, ,
,
, . ,
,
. ,
. ,
,
. , (Feeley
& deTurck, 1998), , (Knapp, Hart & Dennis, 1974),
(Kraut & , 1980), ,
(Miller, deTurck & Kalbfleisch, 1983), (Riggio &
Friedman, 1983), (Stiff & Miller, 1986)
. , -
55
,
, .
. 2.1
, .
,
(Ekman, 1988; Ekman, Davidson & Friesen, 1990; Ekman &
Friesen, 1982; Ekman, Friesen & O'Sullivan, 1988).
,
.
.
: zygomatic major (
), , orbicularis oculi
( ),
,
.
, ,
.
. ,
. , ,
.
,
, , . -
,
. ,
, .
, (
) ,
.
,
, (Ekman, Friesen & O'Sullivan,
1988). .
,
, (Ekman, Davidson & Friesea, 1990;
Ekman & Friesen, 1982).
,
(Ekman, 1992).
. ,
56 2
. ,
. , , ,
,
.
,
. ,
, ,
. , ,
, , . ,
, ,
,
. ,
, ,
, .
,
. ,
, ,
.
23 (Ekman, 1992).
, (
, ,
).
, (1992)
, , .
.
,
. ,
- .
.
(Ekman, 1992).
. ,
- ,
, ,
, ,
. ,
.
, ( ),
( ) (Ekman, 1992).
57
. ,
80% ( F r a n k &
Ekman, 1997).
( ),
86% (Ekman, O'Sullivan, Friesen & Scherer, 1991).
,
,
. ,
.,
,
. -.
, , . .
,
. ,
, .
: ,
, ,
.
. ,
-
, , ,
.
,
, .
. , ,
.
. ,
,
. ,
, ,
. ,
58 2
.
,
. ,
?
,
(Zuckerman & Driver, 1985).
, ,
.
,
, (Hofer, Kohnken,
Hanewinkel & Bruhn, 1993).
.
,
.
, . ,
. . -,
, ,
, .
, ,
. ,
. -,
.
,
, ,
. .
,
- .
,
- ,
. ,
(Akehurst & Vrij, 1999; Vrij, 1995; Vrij, Akehurst &
Morris, 1997; Vrij, Semin & Bull, 1996; Vrij & Winkel, 1991).
- ,
, .
, .
, .
,
59
.
. ,
.
.
, ,
. (
)
,
.
(Vrij & Heaven, 1999).
, , ,
,
. , ,
.
. ,
, ,
.
,
,
.
.
.
. ,
( )
(
), .
.
, , ,
, , , ,
. ,
, , , .
(Zuckerman & Driver, 1985)
60 2
. ,
.
,
, ,
,
, . ,
, ,
. ,
.
( , ),
. ,
, (-,
),
, ,
. , , ,
, ,
.
(DePaulo
& Kirkendol, 1989).
.
,
,
.
, ,
,
, , -
, - .
, ,
,
.
,
.
.
,
, .
,
. ,
61
,
, .
( CNN)
(1991). 94 CNN.
(Davis & Hadiks, 1995)
.
,
, .
, .
, , ,
.
,
,
.
,
, .
,
.
.
, , :
... , .
.
.
.
: ,
. ,
. ,
, :
.
. ,
.
, , (
): , , ,
62 2
,
(Davis &
Hadiks, 1995, p. 3 7 - 3 8 ) . , ,
, .
, . ,
(Vrij & Mann, ),
.
'
.
, .
, ,
.
.
.
.
, . ,
.
,
. , ,
.
.
, ,
.
,
. ,
, , (
,
,
,
). ,
. (
) , ,
, , -
1
,
.
63
, .
. ,
, , .
,
.
,
. ,
.
.
.
.
, ,
,
. , , ,
. ,
. ,
, (
). ,
, - . ,
, , - -
.
,
, .
, , ,
, , .
,
, . ,
. 61
. 67
.
,
.
, . , ,
.
:
, . ,
64 2
26 , ,
, .
.
27 .
,
, .
,
. , ,
, . ,
( ,
, ).
16 .
32 .
, ,
, ,
, .
,
.
. ,
, .
.
,
. ,
,
( , ,
. ., ).
. -, -
( ,
) , , ,
,
,
, , ,
, .
, ,
. -,
, ,
, ,
, -
65
.
. -,
. ,
.
, ,
, ,
, .
,
,
.
, , .
(, ),
3
66 2
. . 2.2
.
,
,
. ,
, ,
, .
,
. , , .
,
, . , ,
, .
, ,
,
. ,
, ,
,
( ). ,
, ,
(Ekman & Frank, 1993).
,
, .
, ,
, ,
,
. ,
, .
. ,
, ,
.
3 , ( )
,
.
, .
,
.
,
?
. , ,
, .
. ,
, . ,
, .
( ?),
. ,
.
,
, .
,
.
,
. ,
,
,
,
. , ,
. ,
,
(Vrij & Mann, ).
. 2.3 ,
( 1)
( 2). ,
. ,
.
, , , ,
, . ,
, ,
(, , ,
) , ,
,
. , . 2.3, ,
,
, .
68 2
1
.
, ,
, . ,
,
(. 3). ,
, . ,
, ,
.
, ( ,
) ,
(, ),
, .
69
, , ,
,
, , . .,
, . ,
(Ekman, 1992; Frank & Ekman, 1997).
.
, ,
, -
.
, ,
, , .
, ,
(
, . .),
, ,
(Buller, Comstock, Aune & Strzyzewsky, 1989; Buller,
Strzyzewsky & Comstock, 1991; Stiff & Miller, 1986).
, ,
,
.
(Buller,
Comstock, Aune & Strzyzewsky, 1989). ,
3,
. (Buller, Strzyzewsky & Com
stock, 1991)
, .
,
, , , ,
. ,
(, -
) (
).
,
. ,
,
,
, -
70 2
. , (1996),
(1996,)
.
1, ()
.
, , ,
,
. ,
,
. (Exline, Thibaut, Hickey & Gumbert, 1970)
, ,
, , ,
(
).
(,
H a r t & Dennis, 1974; O'Hair, Cody & McLaughlin, 1981).
, , ,
, ,
(Riggio & Friedman, 1983; Siegman & Reynolds, 1983).
,
, , ,
. ,
.
,
. , , ,
,
.
. ,
, .
, .
,
, .
,
(Riggio & Friedman, 1983; Vrij, Akehurst & Morris,
1997). , . -
71
, ,
, .
, , , , ,
.
,
.
(, . 1)
,
.
. ,
, , (Vrij, Ake
hurst & Morris, 1997).
. , ,
, .
,
.
,
,
, ,
.
.
,
, ,
,
. (1993) ,
, . ,
,
, ,
.
, ? ,
. ,
, .
-
72 2
,
.
.
,
, ,
, .
,, . ,
, ,
, , , .
, ,
,
. ,
, ,
( ),
. ,
,
.
-
- .
.
, , -, ,
. .
,
, ?
, , -
.
(, ,
). .
, ,
.
,
. ,
,
,
, .
,
.
, ( ,
)
, .
, ,
.
.
( , ), ,
, .
, -
74 3
, ,
, . ,
, , , ,
, ,
, .
,
.
- ,
.
,
.
,
, ,
. ,
,
, , ,
, ,
, .
, ,
, , ,
.
, (Fiedler & Walka,
1993), (Akehurst, Khnken, Vrij & Bull, 1996; West,
1992), (Vrij & Semin, 1996) (DePaulo & DePaulo,
1989; Ekman, 1988; Riggio & Friedman, 1983).
, , ,
(Vrij, 1993; Vrij, Akehurst, Van Dalen, Van Wijngaarden & Foppes, 1996;
Vrij, Foppes, Volger & Winkel, 1992; Vrij & Semin, 1996)
(Kraut & , 1980).
,
,
. ,
( , )
,
. ,
, . 3.1.
78 3
,
( ),
, , ,
, , ,
(,
, ).
,
,
, ,
, , ,
,
, .
, , ,
. , , ,
,
,
.
(Stiff, Miller, Sleight, Mon-
geau, Garlick & Rogan, 1989).
, ,
.
.
, ,
(. 2). ,
, , , ,
.
, ,
.
(Bond, Omar, Pitre, Lashley, Skaggs & Kirk, 1992).
,
,
,
(
(Fiedler & Walka, 1993)).
,
.
. ,
. ,
, (Kleinke, 1986).
,
,
(Bond, Omar, Pitre,
Lashley, Skaggs & Kirk, 1992; Desforges & Lee, 1995).
,
, .
, ,
, ,
, ,
, ,
.
(Baskett & Freedle, 1974)
.
, ' ,
.
, ,
. , , -
80 3
, ,
. ,
. ,
, ,
.
,
, ,
, , , .
(Vrij & Semin, 1996)
, , ,
,
,
.
. ,
, (
), ,
, .
*
,
(. 2). ,
, ,
, .
, , ,
,
. ,
,
.
, ,
.
, ,
, ,
,
, , ,
(Zuckerman, Koestner & Driver, 1981).
, -
81
, , . 3.1,
,
, ,
.
, , ,
.
, , , , ,
, (Aune, Levine, Ching & Yoshimoto, 1993),
-,
,
. ,
,
.
, , ,
.
,
, ,
.
,
,
(
). , ,
, .
, .
?
, ,
, .
. 3.2
, (
1) ( 2).
, . 3.2
, -
82 3
1
> .
< .
2
.
> .
< .
3
.
.
,
.
, . 3.2 (
, , -
, ,
, . 2). (
)
. -
, .
83
, . 3.2 ,
, ,
.
, , . ,
, , ,
, ,
. ,
, ,
,
(
), .
, , -,
, ,
,
.
,
.
1. , (Kohnkenm
1990,1996). ,
.
,
. ,
.
, ,
.
,
.
, ,
.
,
. ,
. , ,
. ,
.
84 3
, , -
, ,
,
.
2. ,
, ,
, ,
, , ,
, ! , ,
, ,
, .
? ,
, , , .
, (Vrij, Semin, & Bull, 1996)
.
, .
, ,
, .
. ,
.
, , ,
, !
,
, , () ,
.
3. , ,
, , ,
, ,
.
, ,
.
(Taylor & Vrij, 1999; Vrij, 1998b; Vrij & Taylor, 1999),
,
. ,
, (Vrij, 1998b)
,
.
85
3.1
,
,
. , ,
,
,
, .
,
,
(Akehurst & Vrij, 1999).
( ) ,
.
,
, .
,
, .
, ,
,
, , ,
.
(
)
,
.
,
,
, ,
.
,
.
,
.
, .
86 3
( ),
( ).
,
( ),
,
( ).
,
,
,
. ,
,
.
,
. ,
,
,
. , ,
, , ,
- , .
, ,
. .
,
, ( ),
, - ,
,
. , :
,
50%
.
,
. ,
, , ,
,
(, , ,
). ,
, ,
87
2, ,
.
(Kraut, 1980) ,
.
( ) 45
60%, 50%-
. ()
57%. ,
( ,
,
).
,
.
,
(
; . 2),
,
( ).
30
(DePaulo, Stone & Lassiter, 1985).
,
,
,
,
(
;
,
, ).
, ,
, .
, ,
, , ,
, . .
,
.
, -
, ,
88 3
!
, , 2,
(Ekman, 1992).
1980 ,
. 3.1
, 1980 .
,
( ),
,
( ).
,
.
3.1 39 .
, ,
45-60%, 56,6%.
57%- ,
.
,
, truth bias (Kohnken, 1989; Zuckerman,
DePaulo & Rosenthal, 1981). ,
, , ,
, . , ,
(. 3.1), ,
(67%- ),
(44%- ).
. -,
, ,
,
( ; O'Sullivan,
Ekman & Friesen, 1988). -,
.
,
, . ,
: ,
?. -
89
. ,
, ,
, ,
(. 2). -,
,
. ,
, ,
,
.
, ,
,
, . -,
, .
,
, , ,
(DePaulo, Jordan, Irvine & Laser, 1982).
,
,
.
,
.
,
,
.
.
. ,
, .
,
(. Zuckerman, DePaulo & Rosenthal, 1981).
90 3
.
, ,
( , 10 ),
.
( , ) , ,
. , , ,
.
(Mann, Vrij & Bull,
,
, Social Research Council).
,
, , .
,
. ,
,
() , ,
, (
, , ).
,
( , ,
). ,
,
, .
.
,
.
, , .
, , (Stiff,
Kim & Ramesh, 1992),
.
,
.
,
, ,
, -
91
,
. ,
(, ,
?), (: ,
. ?) (:
, ).
,
.
. ,
,
,
( ,
),
. , -
, ,
,
(Buller, Comstock, Aune & Strzyzemski,
1989; Buller, Strzyzemski & Comstock, 1991; Levine, McCornack &
Aleman, 1997; Stiff & Miller, 1986). (
, ) .
,
, .
,
.
, .
, ,
, ,
(Buller, Stiff & Burgoon, 1996;
Stiff & Miller, 1986). (Levine & McCornack,
1996; Levine, McCornack & Aleman, 1997)
, . 2,
. ,
, .
, (Levine, McCornack & Aleman, 1997)
. ,
,
, , ,
, ,
-
93
.
. , ,
, ,
, .
,
, .
, ,
. ,
(. 2).
,
,
.
, ,
,
.
,
.
.
, .
,
,
. , -, .
,
. , ,
.
, .
,
.
' .
, , ,
,
. , ,
,
. ,
,
, , .
94 3
, ,
. ,
,
(Stiff,
Kim & Ramesh, 1992; Toris & DePaulo, 1985). ,
, .
. ,
, ,
, . (Feeley &
Young, 1997) ,
,
.
, .
,
.
,
. ,
,
.
, ,
,
. ,
,
.
, ,
,
, .
,
,
. , ,
,
. ,
, , -
95
1
.
.
,
.
. 3.3.
(DePaulo & Pfeifer, 1986)
258
, ( = 114), ( =
144),
, ,
, . '
(Ekman & O'Sullivan) , (
34 , 60
126 )
,
, .
(Garrido, Masip, Herrero, Tabernero &
Vega, 1998) 121
,
0
. (Kflhnken, 1987)
96 3
80 ,
( ). (Vrij, 1993)
91 ,
.
(Vrij & Graham, 1997).
29 . (Vrij
& Mann, ) 65
,
( 2).
(Vrij & Mann, 1999) 52 (uniformed)
-,
,
. . 3.3 ,
.
3.3 ,
45-60%, 50%-
.
54%,
(56,6%), ,
.
,
, .
, (1986),
' (1991), ,
.
. -
(1986) ,
( , ) (,
, , )
, .
. , , ,
,
. ,
'
. ,
. -,
, , ,
-, ,
, , , -
97
. ,
.
, , ,
,
,
, ,
(Vrij & Mann, ) -
,
(Vrij & Mann, 1999). (
.) , ,
, , ,
,
, ,
, .
, , (64%)
,
(70%),
(57%). -
(50%). ,
.
, . 3.3,
(49%), (54%).
,
, , ,
,
. ,
,
, .
.
, ,
,
(Levine & McCornack, 1992; Lord, Ross & Lepper, 1979).
4
98 3
.
.
. ,
, ,
. ,
, ,
, ,
, . ,
, ,
. , ,
, ,
, , ,
, . . ,
, ,
. .
.
2,
,
.
. ,
,
, , ,
, -,
.
,
. ,
,
, /
.
, , (DePualo
& Pfeifer, 1986). , ,
.
, ,
, ,
99
, ,
, ,
. , ,
. ,
, ,
1
, .
, ,
,
,
,
, .
, (Vrij & Semin,
1996), .
,
,
, , ,
, ,
.
,
,
.
(. 3.1)
, , ,
, ,
. , ,
, , ,
.
( )
.
, .
(. 3.2). , ,
,
.
,
.
100
, , , .
100 , ,
.
100 3
101
,
,
.
.
,
,
.
. ,
, , ,
. , :
,
, , .
, , ,
,
, , , , . .,
.
, (Vrij & Semin, 1996, p. 67).
,
,
(Vrij, 1993).
91
20 ,
.
, . 20
,
; ,
, , ,
, , , , , .
, (
), (
(public self-consciousness);
,
). ,
,
. 49%,
,
102 3
. 3 . 3 . ,
(50%). -, , ,
,
, , ,
. ,
, ,
,
.
, .
,
,
,
(
; . ).
. 3.3.
, 20
, ,
, .
,
. ,
, .
. 3.3 ,
, ,
, ,
.
,
.
103
,
.
, ,
, ,
, , ,
. ,
, ,
,
, .
,
. ,
,
. ,
. ,
,
, ,
.
. ,
, .
,
. ,
,
(DePaulo, Epstein & Wyer, 1993).
, .
, ,
. ,
, ,
, , ,
(Hall, 1979,1984; Rosenthal & DePaulo, 1979).
,
(.
2) (DePaulo, Epstein & Wyer, 1993).
( H u r d & N o l l e r , 1988).
(Hall, . : DePaulo, Epstein & Wyer, 1993)
104 3
11 . ,
,
( ,
).
.
,
,
. ,
,
.
, , ,
(DePaulo, Epstein & Wyer, 1993; Hurd & Noller, 1988; Man-
stead, Wagner & MacDonald, 1986).
(McCornack & Parks, 1990) , ,
, , .
, , ,
(DePaulo, Epstein & Wyer, 1993).
.
, , ,
.
.
, ,
, .
, .
, , ,
, ,
, .
,
, ,
, .
(,
),
, , .
,
, . , ,
, -
105
,
. ,
,
,
(Brandt, Miller, Hocking, 1980, b, 1982;
Feeley, deTurck & Young, 1995). ,
, ,
.
(72%),
(56%),
.
' (O'Sallivan, Ekman & Friesen,
1988) , ,
,
, . ,
,
( ),
( )
, .
, ,
,
.
, ,
,
, ,
.
,
, ,
(. 3.4). ,
. 3.4, 58%,
,
(56,6%; . 3.1). , (Miller,
Mongeau & Sleight, 1986) ,
(Bauchner) ,
74% .
, ,
.
.
106 3
1
.
2
.
(/ ; /
). ,
, (
, )
(Stiff, Kim & Ramesh, 1992).
,
, .
,
(De Paulo & Kashy, 1998)
. (
1) , ,
, , ,
, .
,
, ,
,
. , ,
,
, . ,
,
, .
(Chahal & Cassidy, 1995)
,
( ), ,
.
, . ,
, ,
. ,
, ,
, ( 82% ),
, (
52% ). ,
.
,
, (Levine, McCornack & Aleman,
1997).
108 3
,
, ,
,
,
, .
,
, , ,
.
.
, (Metts, 1989).
(. 1).
, ,
, . ,
, ,
, ? ,
,
. , , ,
, .
, .
,
, ,
, , ,
. .
,
. , ,
,
,
. ,
(DePaulo, 1994). , (DePau
lo, Tang & Stone, 1987) ,
.
.
.
,
, .
109
,
,
,
,
. ,
,
,
.
, -
- , ,
, , (Bond,
Omar, Mahmoud & Bonser, 1990).
,
,
,
. ,
, ,
,
.
.
,
, ,
. (
, .)
, . ,
,
(DePaulo, 1991; Feldman, Jenkins & Pooola, 1979).
.
, 79- , 19-
(Parham, Feldman, Oster & Popoola, 1981).
, . ,
. , ,
(Vrij & Van Wijngaarden, 1994)
,
.
, , ,
110 3
.
. ,
.
.
,
, .
,
, , , (
,
).
56% .
(Westcott, Davies & Clifford, 1991)
7 11 .
. ,
. ,
.
, .
59% .
, (Jackson, 1996),
, .
11-12
, ,
. ,
, .
. ,
, ,
. 3 1 % 25%
, .
,
. , ,
.
(, , ).
,
. , , ,
, , . ,
, ,
.
, , ,
111
, .
,
.
, ,
,
, (
),
, ( ) (Riggio,
Tucker & Throckmorton, 1988; Vrij, 1993a; Vrij & Van Wijngaarden,
1994; Vrij & Winkel, 1992b; Zuckerman, DeFrank, Hall, Larrance &
Rosenthal, 1979). .
, ,
. ,
, ,
,
(Riggio, 1986).
, ,
, ,
. , , ,
. , 2,
,
,
.
(. 1).
,
.
,
,
, .
, ,
, , ,
, ,
. ,
. (.
1) , (Eysenck,
1984). ,
112 3
3.2
, ,
,
, . ( R i g
gio & Friedman, 1983) , ,
( , , , ,
),
, , .
,
. ,
, ,
.
, ,
(. 1).
1 , ,
. ,
,
, .
, ,
(Manstead, Wagner & MacDonald, 1986).
, ,
. ,
, ,
, . ,
, ,
,
(Vrij, 1991; Vrij & Winkel, 1990,1991).
,
,
(Ruby &
Brigham, 1997; Vrij, 1991). ,
, -
113
,
, (Ickes, 1984; Vrij,
1991). , -
, (Fugita, Wexley &
hillery, 1974; Ickes, 1984), ,
, , (Van
Rossum, 1998; Vrij, Dragt & Koppealar, 1992).
, -
, (Garratt, Baxter & Roselle, 1981; Smith, 1983).
-
(,
, )
, (Vrij,
1991; Vrij & Winkel, 1990,1991; Vrij, Winkel & Koppelaar, 1988).
,
,
. ,
,
. ,
. ( : -
.
.) ,
(
).
.
. 3.5.
, ,
,
, , ,
.
, . 3.5,
,
( 1); , -
114 3
,
.
-
-
. , ,
,
-
115
. 3 . 4 . -
.
(Vrij & Winkel, 1992, 1994; Vrij, Winkel & Koppelaar, 1991).
,
( ) ()
,
, . ,
, ,
( 35 ),
, , .
,
( 7,5
),
( 4
), . . ,
, ,
.
. , ,
,
, .
,
.
, , (
).
,
. . 3.4.
116 3
3.4 .
, ,
, ,
. , , ,
, 72%
,
, (
), 4 1 %
, (
). ,
,
, . ,
,
, ,
, .
, -
, ,
.
, .
.
, ,
.
, ,
. ,
,
.
,
(Ekman, 1993). , 1,
,
; . -
117
, ,
. , ,
, , .
, ,
, ,
. ,
, ,
,
, .
, .
, ,
, ,
, .
,
. , ,
, , ,
,
.
, ,
, . ,
, ,
(. 2). , ,
.
,
.
, .
2,
, ,
, ,
,
. ,
,
.
,
, . ,
,
, ,
. ,
118
, (,
) .
. ,
.
,
.
.
,
(Levine, McCornack & Park, 1999).
.
,
, , , ,
(
).
,
,
,
.
,
. ,
, ,
, ,
.
,
.
,
,
, (Bond & Fahey, 1987).
, , ,
, , .
. , ,
, ( , -
119
).
.
-
(Bull, 1989)
. ,
,
.
, ,
.
, ,
,
, ,
(Bull, 1989, . 83).
, ,
11 , ,
.
3.2.
-
,
, .
.
,
( , ).
, , (DePaulo, Lassiter & Stone,
1892) ,
, ,
. (
3.2,
.)
.
-
120 3
. ,
(Fiedler & Walka, 1993) ,
.
(Vrij, 1994; Vrij & Graham, 1997).
, (Fiedler & Walka, 1993; Vrij,
1994; 1994; Zuckerman, Koestner & Colella, 1984,1985)
,
,
.
. , (1993)
.
. , , (1985)
,
, ,
.
, ,
(1987), (1994), (1997),
.
3.2,
, .
,
. (Kohnken, 1987; Vrij, 1994; Vrij & Graham,
1997)
. ,
, ;
,
, .
,
(1997)
,
.
,
, , . -
121
,
. ,
(1997),
,
. ,
( ),
(
).
, (1987)
,
.
,
(Vrij, 1994),
,
, .
, .
,
(Vrij & Semin, 1996).
.
57%,
54%.
65%.
,
,
, , ,
, .
, ,
.
,
. ,
,
.
, ,
.
, .
,
(. . 3.3). , 53% -
122 3
, , 70%,
29% 80% (Ekman & O'Sullivan, 1991).
( ) ,
, , , 80%,
9% 100%- .
, .
,
, ,
. ,
,
, ,
.
, ,
(Ekman & O'Sullivan, 1991; Vrij & Mann,
). ,
, ,
,
, .
(. DePaulo, Charlton, Cooper, Linsay & Mulhenbruck,
1997,
).
, .
,
, , ,
.
(DePaulo & Rosenthal, 1979) ,
, , (Manstead,
Wagner & McDonald, 1986) .
'-
(1991) ,
(, ,
, ,
, , ),
, ,
,
, .
( ) ,
123
, ,
. ,
,
, .
,
(
)
(Ekman & O'Sullivan, 1991;
Frank & Ekman, 1997). ,
.
, ,
,
. ,
, , ,
, (DePaulo, 1994). ,
, , ,
,
,
, ,
,
(DePaulo, 1994; Hurd &Noller, 1988).
,
, ,
.
, , , ,
, ,
, ,
, ,
, .
,
, ,
124 3
. 2,
(Frank & Ekamn, 1997) 80%
, .
(Vrij, Edwards, Roberts & Bull, 1999)
8 1 %
,
( , , , ,
, ).
,
, . ,
,
. ,
, ,
.
, ,
.
,
,
,
, -
.
,
,
, 3.3.
125
3.3
1.
, ,
( )
.
2.
.
, ,
.
3.
,
.
. ,
,
.
4.
,
.
5. , ,
. ,
,
. , ,
,
/ (
,
) . ,
.
6. ,
(, ,
. . ) , , ,
.
2.
, ,
,
.
126 3
127
,
, , ,
.
, ,
.
128 3
3
,
, .
4
, ,
.
5
, ,
, , .
6
, (5), .
7
,
, , , ,
, .
8
,
, , .
9
-,
(. 5), ,
, ,
.
10
,
.
1
' , (10), .
12
( ).
,
.
13
,
, ,
, .
14
.
.
15
( ),
( ) (
).
16
.
, , ,
. ,
, , , ,
,
. ,
, .
,
.
, ,
, .
, ,
.
. ,
. ,
, ?
.
,
5<
132 4
.
,
.
, -,
.
,
, 80- .
(Statement Validity Assessment, ),
5. -
133
.
6.
, ,
. ,
,
, ,
, ,
. (
,
5.)
, , , ,
.
4.1.
, ,
(
, ),
.
,
, . ,
, ,
, .
, ,
.
.
,
,
, , -
[]. : ?
: .
, , ,
, -,
1995 ,
: . (The
Independent, 30 July, 1998, p. 14).
,
-
134 4
.
. , ,
: ,
: (DePaulo, 199,
Sunday Times, 24 , 1998, . 14).
,
, (,
,
). , ,
, ,
.
. ,
,
, .
5 6.
, (,
).
.
. ,
. , (
, ), .
, ,
, ,
, , :
. .
. ,
,
.
, ,
. -
135
, .
, , ,
, ,
.
, ,
. . 4.1,
,
, ,
.
,
.
,
17
1998 , , .
, ,
, -, , ,
. , , : .
(
), ,
,
. , ,
, , , ,
,
. ,
, ,
: .
,
, ,
,
,
. -
138 4
, ,
, , ,
. .
, :
.
, ,
, , .
,
,
, .
, . ,
, .
, , ,
, , ,
.
,
. , -
. , .
4.2, ,
,
. , ,
, ,
, ,
, .
. 4.2,
-
, ,
. ,
.
,
.
, ,
,
. ,
139
, ,
,
.
,
. ,
,
.
.
(,
), ,
, .
, 2 3,
, . ,
, ,
,
,
.
, ,
. . ,
,
,
.
,
, , ,
, 2.
5.
,
;
5. ,
, ,
,
.
, .
( D e P a u l o & DePaulo, 1989)
.
-
140 4
(. . 4.1). ,
. ,
, ,
,
, , .
, ,
, .
. 4.1,
, . , IQ
( ) ,
.
1 , ,
,
.
,
.
. , ,
'
,
(Knapp, H a r t & Dennis, 1974;
O'Hair, Cody & McLaughlin, 1981). (Riggio &
Friedman, 1983) ,
,
, ,
.
, ,
, .
, ,
, .
,
, .
(
)
,
.
,
1
. ,
,
, .
, ,
.
,
.
, ,
, , ,
, .
1
,
.
,
6 60% (Craig, 1995).
/ ,
,
.
142 5
,
.
,
-
(Ceci & Brack, 1995).
,
,
,
.
, .
,
. ,
, ,
.
.
1954
.
, .
( ,
,
). ( U d o Undeutsch)
,
,
. , ,
,
, , ,
, ,
(Undeutsch, 1989, . 104).
1955
,
143
. ,
. (Arntzen,
1982), 1982
40 .
,
(Arntzen, 1982; Trankell, 1972; Undeutsch, 1967,
1982).
, (Steller & Kohneken, 1989)
.
, .
. , ,
, (Kohneken,
1997, ). , ,
, , ,
,
,
(Kohneken, 1997, ).
,
.
,
(Kohneken, 1997, ).
, ,
,
(Kohneken, 1997, ).
, , (Vrij & Ake
hurst, 1998). ( )
. ,
(Honts, 1994), (Raskin & Esplin, 1991b)
(Yuille, 1988b)
144 5
()
:
1) ;
2) - (),
, ,
*
;
3) (
).
,
.
,
,
. ,
,
(Bull, 1998).
, ,
,
.
,
,
.
145
, ,
, .
. ,
:
: ? . ,
, ? .
, ? . ,
? .
.
,
,
.
,
.
,
,
(Bull, 1992, 1995, 1998; Lamers-
Winkelman, 1995; Soppe, 1995a, 1997).
, ,
. ,
- .
,
,
(Honts, 1994; Lamb,
Strenberg & Esplin, 1994; Yuille, 1988b). ,
-
, .
19 , ,
,
.
,
. ,
(Landry & Brigham, 1992). ,
,
, -
146 5
. 3,
, , ,
,
, .
.
-
, ,
- (). . 5.1
19 ,
. ( ,
, ,
1 14.)
19 , ,
,
, 1 ,
2 .
,
(Undeutsch, 1967), ,
,
,
, ,
.
(Steller, 1989).
,
.
, ,
.
,
(Yuille, 1988b).
19 , ,
,
, , ,
.
147
5.1
,
'
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10. ,
11. ,
12.
13.
,
14.
15.
16.
17.
18.
,
19. ,
1
(Steller & Kohnken, 1989).
,
.
1. .
, -
, ,
,
.
2. .
,
, -
148 5
, ,
.
(
1).
,
. ,
( ,
), ,
( , ,
), ,
( ,
), (
, ) . . , ,
(Winkel, Vrij, Koppelaar & Van der
Steen, 1991) , ,
, ,
.
,
,
.
3. . ,
, , ,
. ,
: -,
. , ,
. ,
- . ,
, ,
. : " ,
", , .
, ,
,
, ,
(Soppe, 1995b; Soppe
& Hees-Stauthamer, 1993).
149
,
.
4. .
,
. , ,
,
.
5. . ,
,
,
. ,
, , ,
.
6. .
,
.
,
,
;
,
. ,
: ", ", ,
.
7. . ,
, ,
. , ,
,
. .
8. .
,
, / ,
. ,
,
, , . .
150 5
9. .
,
, ,
, , ,
, , , ,
, ,
() .
10. , .
,
,
, ,
, .
, ,
,
(Gordon, Schroeder & Abrams, 1990; Vol-
bert & Van der Zaden, 1996).
. , .
, ,
,
, ,
, ,
,
.
12. .
, ,
, ,
, , . .
,
, ,
.
13. . ,
,
,
( , ,
!
, , ,
,
, . .).
151
,
,
,
. ,
.
14. .
,
(
,
). , , ,
, , ,
,
, , ,
"", , ,
.
15. .
, ,
,
,
, :
, , ,
.
,
, .
16. .
,
,
( ,
, . .) (
, ,
, ,
).
17. .
, ,
, : ,
-
152 5
, ,
.
18. .
,
, , ,
, , , ,
, , ,
.
,
, ,
,
. ,
,
,
.
19. , .
,
, ,
,
. , ,
,
, , , ,
,
(Soppe & Hees-Stauthamer,
1993). (Raskin & Esplin, 1991b)
19
( ), ,
,
.
,
, .
, ,
.
,
, 11
,
153
,
.
,
, ,
,
, .
,
.
10, ,
,
.
,
, . ,
, .
( , , . .),
.
,
. , ,
,
, ,
,
. ,
,
,
- .
, ,
. ,
, ,
. 2
. ,
, ,
.
, ,
.
,
.
154 5
(, , -
, ),
,
. ,
, , ,
-
, ,
, ,
.
, ,
,
,
,
.
.
,
.
,
,
, -
, , . . .
,
, ,
,
, ,
,
, . .
,
. ,
(Kline, 1993).
. ,
, 130 ,
,
, , -
155
5.2
'
1.
2.
3.
4. ,
5.
6.
7.
8. ,
9.
10.
11.
1
(Steller, 1989).
70 .
,
. ,
,
.
(Steller, 1989;
Steller & Boychuk, 1992).
. 5.2.
,
.
, .
.
11 .
:
156 5
1. . ,
,
,
.
, ,
.
, , ,
,
.
2. . ,
,
( ),
. ,
,
. , ,
,
.
3. . ,
. , ,
, .
, ,
,
, . (Yuille,
1988b), (Laundry & Brigham, 1992)
, . ,
,
.
, ,
( , ),
, .
,
.
( 4 5)
, .
157
4. ,
. ,
: - ,
. .
,
(. 3), ,
,
,
.
,
,
.
5. .
,
. , ,
, ,
, .
,
, (, )
,
.
.
,
,
, (Milne & Bull, 1999;
Mulder & Vrij, 1996) (
. Memon & Bull, 1999).
,
, .
6. .
,
, .
, , ,
- . ,
, ,
, -
158 5
.
,
, ,
. , ,
, ,
.
7. .
, ,
.
, ,
,
, ,
(, , , , . .).
8. , .
,
, , -
, , ,
.
, ,
.
9. . ,
. ,
, ,
,
.
10. .
. ,
.
,
.
11. .
,
,
.
,
?
,
, ,
,
,
.
,
,
.
,
.
- (Lamers-Winkelman, 1995;
Lamers-Winkelman & Buffing, 1996).
, .
, .
(, ,
),
, .
,
, , .
,
,
.
-
,
.
(Undeutsch, 1984) ,
160 S
. ,
.
,
.
,
,
.
,
, ,
(Raskin, 1982)
. ,
, ,
, , .
,
.
(Steller & Kohnken, 1989) ,
. :
( ) -
, -
.
,
...
, ,
, ,
,
... ,
, ,
.
, ,
, , .
: (Gudjionson, 1992), (Kassin, 1997)
(Vrij, 1998).
,
, 15 ( -
161
),
,
,
.
. 5.3.
, .
.
(Likken, 1988),
: 1) ,
,
; 2)
, ,
; 3)
,
( ,
); 4)
, ,
(,
) (. Horowitz, Lamb, Esplin, Boychuk, Reiter-Lavery
Krispin, 1996).
, , , , ,
(Lamb, Sternberg, Esplin, Hershkowitz, Orbach &
Hovav, 1997).
1187 ,
50 - .
( , ,
98), :
1) ; 2)
4 13 ; 3)
; 4)
.
, ,
, .
6
162 S
, (
) .
, , ,
,
,
. ,
,
. 5.3, .
-
,
, ,
(Esplin, Boychuk & Raskin, 1988, Raskin & Esplin,
1991). ,
, ,
, ,
, ,
. 40 (
3 15 ),
.
,
.
,
,
(
). ,
0 , ,
1 ,
, 2 .
, 0 38 .
.
24,8 ,
3,6 . ,
, ,
, .
10 (
, 0 ),
16 ( ,
164 S
34 ).
,
, 16 19
,
. ,
,
, -
(. . 5.3).
(Wells & Loftus, 1991, p. 139)
, , ,
, -
. --
(Lamers-Winkelman, 1995) ,
, .
. -
,
. , ,
, (
9,1 )
( 6,9 ). ,
,
5 ,
, ,
. -,
, ,
,
. ,
,
. ,
(
), ,
, ,
.
, ,
,
,
, . . -
,
( ),
( ), -
( )
(Wells & Loftus, 1991, p. 169).
,
,
,
, , ,
, -
. -, , ,
, ,
,
.
(Boychuk, 1991)
.
,
, 75
4 16 , ,
, (
),
.
,
,
,
. ,
( , . 5.3)
.
,
, (. . 5.3),
. ,
,
, .
98 (
4 12 ). ( -
166 5
,
) 76 ,
13 ,
9 (
).
, ,
( , 19 ).
, ,
, ,
. ,
. ,
,
0 ,
, 1 .
14 , ,
0 14 .
(6,74), (4,85).
,
.
(Craig, 1995) .
3 16 ,
.
,
.
, /
.
(7,2 ) ,
(5,7 ) .
14 ,
0 14 .
- (Lamers-Winkelman, 1995)
97 2 12 . ,
.
, .
167
. ,
, .
( 13).
,
.
,
,
. ,
,
,
.
( ,
)
,
. , ,
, ,
. ,
, , , ,
10 ( ,
), 16 (
) 17 (), ,
. ,
, .
,
. ,
(Akehurst, Kohnken & Hofer,
1995; Steller, Wellershaus & Wolf, 1988; Winkel & Vrij, 1995).
.
.
, -
168 S
,
( H o n t s , 1994; Raskin &
Esplin, 1991 b). , 10 (
, ),
.
,
,
, ,
.
,
(Kohnken, Schimossek, Aschermann & Hofer, 1995; Ruby & Brig
ham, 1997; Steller & Kohnken, 1989). ,
,
, .
11 12
. ,
. ,
(Porter & Yuille, 1996),
.
1
, (. . 5.3) .
,
, ,
. ,
, -
(Ruby & Brigham, 1997).
. -,
1
,
. ,
,
, .
169
,
( 45
),
. -,
,
, ,
, ,
,
, ,
. , ,
.
,
, ,
, .
, . 5.3, ,
, .
,
, , .
-
, , , ,
,
. (Porter & Yuille,
1996) ,
,
,
. , ,
,
, ,
, ,
.
,
19 , ,
3. ,
, ,
. ( 4),
( 5), ( 6) -
170 5
( 8)
,
. , ,
, , :
,
- , ,
,
,
, ,
.
(
2) .
, , , ,
, (
-, , ... . .).
,
, , -
, ,
.
, ,
. , -
, (Zaparniuk, Yuille & Taylor, 1995),
, ,
, . ,
,
70% 90% !
, , 10, 16 19,
. 17 (
) .
, ,
15 18, , , , ,
,
. .
,
,
, ( 1),
171
( 3)
( 4).
.
,
(
. DePaulo, Stone & Lassiter, 1985),
(Burgoon, Buller, Guerrero, Afifi & Feldman, 1996; Jones &
McGraw, 1987; Jones & McQuinston, 1989; Kohnken & Wegener, 1982;
Lindsay & Johnson, 1987) (Alonso-
Quecuty, 1991; Johnson & Foley, 1984; Johnson, Foley, Suengas & Raye,
1988; Johnson & Raye, 1981).
(Neisser, 1981).
,
,
?
, ,
,
, ,
(Landry & Brigham, 1992; Steller,
Wellershaus & Wolf, 1988; Steller, 1989).
,
.
.
. 5.4 ,
, ,
.
.
, ,
.
.
(Esplin et al., 1988)
, 100%
( ).
, (Landry & Brigham,
1992) 55% -
172 5
5.4
1
, ,
, ,
, .
2
3
.
.
4
.
(50%).
, ,
65% (Sporer, 1997) 90%
(Akehurst etal., 1995).
,
,
. 3,
, ,
,
173
. , ,
,
, ,
, , .
,
. ,
,
. .
,
, ,
.
,
.
,
.
, 8 ,
, (-
chuk, 1991; Lamb, Hershkowitz, Sternberg, Esplin, Hovav, Manor &
Yudilevitch, 1996; Lamers-Winkelman, 1995). .
,
, .
,
, , 5 (
) 15 (
)
( 8 16 )
( 4 7 ). ,
,
,
13 ( ). -
174 5
,
, 8
(Flavell, Botkin, Fry, Wright & Jarvis,
1968). , (Craig, 1995),
,
( 10-16 )
, ,
( 3 - 9 ).
.
-
(2 3 ) ,
.
, ( 9),
( 13),
( 16)
( 17).
,
. ( ,
?, , -
? . .)
, , ,
, ,
, (Hershkowitz, Lamb,
Sternberg & Esplin, 1997; Lamb, Esplin & Sternberg, 1995; Lamb,
Hershkowitz, Sternberg; Esplin, Hovav, Manor & Yufelevitch, 1996;
Sternberg, Lamb, Hershkowitz, Esplin, Redlich & Sunshine, 1996;
Sternberg, Lamb, Hershkowitz, Yufelevitch, Orbach, Larson, Esplin &
Hovav, ).
,
,
. ,
,
(Goodman & Schwartz-Kenney, 1992; Yuille & Cutshall, 1989). -
175
, , ,
,
.
,
.
,
.
, ,
,
, -
. , ,
, ,
. ,
,
, ,
.
, ,
.
, ,
( ,
, ).
,
,
.
, ,
(Ron
Fisher & Ed Geiselman, 1992).
,
. ,
, -
.
,
, ,
176 5
. ,
, ,
, ,
(Kohnken, Milne, Memon & Bull, ). ,
, ,
, ,
,
(Kohnken, Schimossek, Aschermann & Hofer,
1995; Steller & Wellershaus, 1996) (
. , 1998).
, ,
,
. , ,
, ,
.
, ,
,
. (Peters, 1991)
,
, ,
.
,
. ,
. ,
,
,
. (Pynoos & Eth, 1984), ,
,
. ,
, .
, , -
177
, ,
(Pynoos & Nader, 1988). (Jones &
Krugman, 1986) ,
,
,
,
, .
, ,
40
, (Wagenaar &
Groeneweg, 1990).
,
,
1943-1947- , 1984-1987- . ,
,
. ,
, ,
, .
,
(. . 5.2).
,
.
( , ).
,
, ( 2),
( 3)
( 10).
2 ,
, -
178
,
,
. ,
, ,
, ,
.
(Vrij & Fischer, 1995) ,
,
, (Littmann
& Szewczyk, 1983) ,
.
3 .
,
,
. , , (Yille, 1988), -
(Landry & Brigham, 1992)
,
, .
, -
(, ,
, ?). ,
,
,
. , ,
, ,
, ,
, ,
, .
,
(Loftus & Palmer, 1974).
,
, :
, ?
,
,
, .
179
,
. ,
3 1 , 3 4 , 3 8 , 3 9 41( )
. ,
.
, 32% ,
, ,
. , ,
. , ,
,
,
, ,
,
(Goodman, Rudy, Bottoms, & Aman, 1990).
, (,
, )
, -
(, ,
).
,
,
. ,
(Milne & Bull, 1999).
10
. ,
,
, ,
. , .
, ,
, ,
, (Moston, 1987; Poole
& White, 1991).
,
. , ,
-, :
, , .
, .
180 t
, , ,
, , . ,
, : ?
? ? , . ,
, ? , ! !
,
.
,
,
.
, ,
. -,
, -,
.
,
, .
,
. ( Horowitz, 1991),
,
. ( Zaparniuk, Yuille & Taylor, 1995)
,
1 3, . (Craig,
1995) , ,
, , .
,
, ,
19 . ,
. ,
,
, , -
181
, , , .
- (Lamers-Winkelman, 1995),
,
. (1999,
) (1999, )
.
(Steller & Kohnken, 1989) , ,
,
, . ,
,
( 10), ,
, ,
, , ,
,
( 4). ( 10 ,
.)
,
,
, ,
. ,
, (
2), ( 3),
( 4), ( 5),
( 6)
( 8).
(Kohnken, 1999, )
,
(
)
. ,
,
.
,
182 5
.
,
, ,
, ,
.
- (. . 5.4).
,
,
. , , ,
,
. , ,
, , ,
. - (
, ,
. .),
. ,
.
,
. . 5.4,
,
,
, ,
.
-
,
. ,
, ,
(Vrij, Kneller & Mann, ).
(
80 5 3 %
, . . 5.4),
(
60 80% ).
-
183
, , ,
,
.
,
.
, ,
, . ,
,
. ,
-
.
, ,
. ,
. ,
.
, -
,
.
, ,
,
, ,
. ,
,
. ,
. ,
, ,
, , .
,
. -,
. -,
184 5
. ,
, , .
1
.
,
.
.
, ,
,
,
,
-
1
,
, ,
(Anson, Golding & Gully, 1993;
Boychuk, 1986; Hofer, Akehurst & Metzger, 1996; Steller, Weliershaus & Wolf,
1988) (
).
, .
, (Hofer, Akehurst & Metzger, 1996)
( 15
) ,
. (Akehurst, Kohnken & H6fer, 1995)
,
. (Anson, Golding &
Gully, 1993) ,
, , ,
,
, ,
( ,
, . 3). ,
,
, - .
,
(Horowitz, Lamb, Esplin, Boychuk, Krispin & Rater-Lavery, 1997)
, 8 ( ), 9 (
), 11 ( ,
), 15 ( ,
) .
(Tully, 1998) (Horowitz, 1998).
185
,
.
(Hofer & Kohnken, 1999),
,
,
.
,
, ,
.
,
, ,
. -
(Lamers-Winkelman, 1995) ,
, . -
( ,
,
) -
, .
,
,
,
(Kohnken, 1997, ).
,
,
, ,
,
, .
,
, , , ,
(Sporer, 1997).
,
, ,
. -
186 S
, ,
- .
,
, ,
,
, .
, ,
,
, ?
. , (
)
.
. 5.5.
,
,
,
.
,
, .
,
,
, , ,
. ,
, (
)
, -
.
, ,
,
188 5
( 1),
( 3)
( 13). ,
, ,
( 16) ( 17).
, (
)
.
, ,
, ,
( 7),
( 8),
( 9),
( 14), ,
( 15).
,
, , , ,
( 2)
( 6),
( 12)
( 16). ,
, ,
,
( 4) , .
,
, ,
,
.
,
.
, ,
,
. , ,
, ,
, -
189
.
. ,
,
(, ),
,
.
.
,
.
,
,
(Bell & Loftus, 1988, 1989; Conte, Sorenson, Fogarty & Rosa,
1991; Wells & Leippe, 1981). , (Bell & Loftus,
1989) (Wells & Leippe, 1981) ,
, ,
,
,
, ,
.
, , (Freedman, Adam, Davey & Koegl, 1996)
, .
,
,
.
, :
,
. (Coolbear,
1992) ,
, ,
.
, (Coolbear, 1992)
, (
) ,
, ,
. ,
51 (
, -
190 5
,
), ,
.
,
,
( 1 ).
,
( 2 ). ,
,
,
.
,
,
. ,
,
, ,
,
,
. , ,
,
, .
.
, ,
,
,
. -
,
100%.
,
.
,
, , ,
,
,
.
65 75% (
50%), ,
25-35%.
, .
,
, ,
. ,
,
, ,
,
. , , ,
,
.
. ,
,
.
,
, ,
.
,
, ,
10 ,
. ,
,
.
?
,
, ,
, ,
, , ,
. : -
192 5
? ,
. , ,
,
. , ,
, ,
.
, , ,
,
,
.
(Crombag, Wagenaar
& Van Koppen, 1996). ,
4 1992 () -
747 .
, ,
.
,
,
, , .
,
;
, . 61 (66%) 93 ,
, ,
? .
. , 41 ,
,
14 , ,
. ,
, , ,
, .
, (Johnson, Hashtroudi & Lindsay,
1993) SBC,
-
, , ,
. -
193
-
,
, 40- .
,
1
.
, ,
, ,
, (Foley &
Johnson, 1985; Johnson & Foley, 1984; Markham, 1991; Parker, 1995).
3 6
, ,
,
( )
( ) (Ceci, Loftus,
Leichtman & Bruck, 1994).
, ,
.
59% 3 4 5 1 % 5 6
, , 31 %
28%
,
.
,
, , , , .
(- ,
)
,
,
, (Ceci,
1
, , ,
,
, , .
,
.
,
, , .
,
,
.
, , ,
.
7
194 5
Huffman, Smith & Loftus, 1994; Ceci, Loftus, Leichtman & Brack, 1994).
,
,
(
).
,
, .
,
, ,
.
, , ,
,
( )
.
,
.
, ,
.
. ,
(Kohnken, 1997, ).
,
,
, ,
, ,
(Steller & Kohnken,
1989).
,
.
,
. ,
195
,
90-95%. ,
.
,
,
, ,
, , ,
. ,
,
, ,
, .
, ,
, ,
.
,
.
?
.
,
,
. ,
,
, (
).
,
, .
. , ,
. , ,
, .
, ,
. ,
, ,
100%. ,
,
, .
196 5
,
, -, ,
, , ,
,
,
,
(Lamb, Sternberg, Esplin, Hershkowits,
Orbach & Hovav, 1997, p. 262) (. : Lamb, Sternberg, Esplin, Hersh
kowits, Orbach & Hovav, 1997).
, ,
,
, .
.
,
,
.
,
,
? ,
?
, , ,
.
, ,
,
,
,
.
.
,
.
,
. ,
(,
),
. , ,
,
, -
197
.
, .
, .
,
, . (Raskin
& Esplin, 1991b) ; ,
, 2 - 3 . (Ho
rowitz, 1991) ,
( 1, 2, 3),
, , ,
. , 45-90
,
,
(Steller, 1989), (Landry & Brigham, 1992).
, (Akehurst, Bull & Vrij, 2000)
( ,
)
. 45- ,
,
. ,
,
, ,
.
(Kohnken, 1987) , ,
,
.
, , ,
,
. ,
. ,
.
198 5
,
,
.
.
, ,
,
.
.
,
.
. ,
,
. ,
, ,
, , ,
,
, ,
(Steller, Wellershaus,
1988). ,
, ,
,
; , ,
(
-747 ,
); , ,
, ,
; ,
,
. ,
.
,
.
2 (
),
199
, *
90% 70%
(Zaparniuk, Yuille & Taylor, 1995).
.
. ,
, ()
, ,
1977
,
. , ,
,
(The Independant, 17 1998 , . 18).
,
, , ,
, .
,
,
. ,
, ,
,
,
?
,
, . ,
,
( 15), ,
( 2).
15 ,
2. , ,
( 6), ( 8)
( 9),
. ,
, , - , ,
.
,
, -
200 5
,
.
,
,
(Vrij, Kneller & Mann, ).
, ,
.
( )
.
2 (
) , 3 ( ), 4
( ), 8 ( ),
9 ( ), 13 (
), 14 (
), 15 (
,
) 16 (
). ,
,
, ,
. , ,
.
.
.
, , ,
- . ,
,
,
. ,
,
,
.
,
, -
.
27% . -
201
,
,
. 40%
. ,
.
, ,
. , ,
,
.
, ,
.
(Ruby & Brigham, 1997,
1998), , ,
.
, ,
, -,
,
. 3,
-
,
() ,
.
,
,
.
.
,
.
,
.
.
,
.
5
. -, ,
,
, ,
, .
-, ,
.
, ,
. -,
. ,
() .
,
,
, ,
.
.
( )
. ,
, ,
, .
,
203
. ,
( )
. :
, , ,
? , .
1981
,
. ,
, ,
, (
, , , ),
( )
( ,
).
, .
, , ,
:
, ,
. (
. :
Johnson, Hashtroudi & Lindsay, 1993 Johnson & Raye, 1998).
, , - ,
,
. ,
( ) ( ),
.
, , ,
. , ,
,
, ,
(Johnson,
Foley, Suengas & Raye, 1988).
, ,
,
.
, : ,
; , ; ,
,
!
204 6
:
, ; ,
(Johnson, Foley, Suengas & Raye, 1988, p. 374).
, - ,
- - .
. -, , ,
- : ,
, ,
. -,
: , - ,
, , , ,
. , -,
,
.
,
- :
. ,
,
, ,
, ,
(Johnson & Suengas, 1989).
,
,
, ,
.
, , , ,
,
?
. -, ,
,
. ,
, . -,
,
, . , ,
, ,
.
, .
-
, , ,
, , , ( ,
, , , ,
- , ,
, ).
,
,
. ,
,
(Johnson, 1988).
,
, ,
,
.
,
, .
. ,
.
(Sporer, 1997,
. 6.1), ,
.
6.1
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
(. 5),
.
. 1 7
; , ,
, 8
.
206 6
1. . .
, ,
( ).
2. . ,
,
( ), (
), ( ),
( - )
( , ).
3. . ,
(: )
/ (:
).
( 4 ).
4. . ,
,
(: ),
(:
,
, , ).
( 4 ).
5. .
, (:
).
( 12 ).
6. .
,
.
( 1 ),
( 2
) ( 3 ).
7. . ,
, .
( 1 ).
8. . ,
, -
207
208
, , -
(Hofer, Akehurst & Metzger, 1996) ,
,
.
,
.
,
. -
(Roberts et a l , 1998). 26 ,
,
( = 10), ( = 16).
,
,
. ,
/
.
. 6.2 ,
( ,
, . .; 2),
( 3) ( 4)
, .
6.2 ,
,
, ( 6).
.
,
, , .
, ,
(Suengas & Johnson, 1988).
, , , ,
,
(Roediger, 1996).
, , ,
. -,
, , ,
.
(, , -
209
,
). ,
, , ,
.
,
, ,
, , ,
. ,
.
,
,
, .
7 1 %
74% .
61%-
70%- .
75 68% .
,
(
50%).
, , (Johnson, Foley,
Suengas & Raye, 1988) ,
. ,
,
. , ,
, (
)
, (
) . ,
, .
,
210 6
,
(Manzanero & Diges, 1996). ,
,
, ,
(Alonso-Quecuty, 1992; Manzanero & Diges,
1996). (Sporer, 1997) ,
, ,
.
, , ,
, .
,
, , ,
(Ceci & Bruck, 1995;
Lindsay & Johnson, 1987). , , ,
- (Alonso-Quecuty, 1992)
.
,
, ,
, .
,
, ,
. (.
5), .
. ,
(Hufer, Akehurst & Metzger, 1996)
(
70% , 73% 71 % ),
( 6 1 % , 70%
65% ), ,
,
211
(75% , 68% 7 1 % ),
(70% , 60% 65%
). , , (Vrij, Edward, Roberts & Bull,
1999) ,
(77% , 74% , 75%
) ,
( 7 1 % , 74% 72% ).
.
, ,
,
,
. , ,
. ,
.
, ,
, ,
,
. ,
. -, -
, . -, ,
, -,
,
(Sporer, 1997; Vrij, Edward, Roberts & Bull, 1999). - - ,
, ,
, .
, ()
.
,
,
, ,
. ,
, ,
,
.
.
()
(:
65%; 71%; -
212 6
79%; : 65%;
72%;
78%), , ,
.
,
( 2). ,
.
, ,
,
.
,
.
, ,
(
).
,
( 8). ,
.
.
,
, ,
.
,
. ,
,
,
, (Schooler,
Gerhard & Loftus, 1986).
, .
1. 1986 CBS ( )
- ,
, ,
.
( ), ,
.
.
: ,
.
( ).
50 ,
, .
, ,
(Lykken, 1988).
2. 1996
- .
111 . 31-
,
.
, .
15- , -
216 7
, , .
(Van Koppen, Boelhouwer, Merckelbach
& Verbaten, 1996).
?
,
. ,
. ,
.
, (Kleinmuntz & Szucko, 1984).
.
() (
).
(Bull, 1988).
, ,
(Ben-Shakhar & Furedy, 1990).
( )
(Allen & Iacono, 1997; Bashore & Rapp, 1993; Farwell & Donchin, 1991;
Johnson & Rosenfeld, 1991; Rosenfeld, Reinhart, Bhatt, Ellwanger, Gora,
Sekera & Sweet, 1998).
.
,
, .
,
, .
.
.
, ,
, (Ekman, 1992).
217
,
.
. ,
,
.
,
, .
,
. ,
, .
,
, ,
, (Saxe, 1991).
,
,
,
.
,
, ,
,
. ,
.
, .
,
, , (Ford,
1995). ,
,
.
(Ford, 1995). -
, ,
. ,
, ,
.
,
. 12
. ,
. ,
, .
, -
218 7
, , .
.
, ,
, , , , ,
, , (Lykken, 1998).
,
, (Barland,
1988).
,
(Gale, 1988).
( 1988 )
.
( H o n t s & Perry, 1992),
(Patrick & Iacono, 1991) (. Cohen, 1997, and Faigman, Kaye, Saks
and Sanders, 1997,
,
) .
,
, -
, .
, -
(Honts, 1994).
,
(1997), .
( )
,
( ,
), (,
),
( ,
, , -, -
) , , ,
( ,
).
.
219
, ,
. ,
,
.
.
. .
( ,
,
). ,
,
.
.
,
, ,
,
(
, British
Psychological Society, 1986, p. 92).
.
,
. ,
,
, .
. , ,
, -
,
.
, , ,
.
, ( -
) ( ) (Furedy, 1993, 1996, b; Honts,
220 7
/
. ,
, / ( ,
relevant/irrelevant technique), 1932 .
,
.
, :
""? ,
, ,
,
.
, , ,
, .
221
:
?
.
:
, ,
, .
, , , .
,
. ,
, ,
, . ,
,
, . :
?
. , ,
, , , .
, !
Berg je voor Berg.
,
.
,
(Merckelbach, 1990).
, , -
. ,
: ?
?, ,
: -
?
,
, .
, .
,
,
. ,
, -
222 7
, , ,
.
,
, ,
.
,
. ,
. ,
, (Honts,
1991; Lykken, 1998; Raskin, 1986; Saxe, 1994).
RIT
,
. , 1961 :
,
.
. , ,
,
, ,
, .
, (.
: Lykken, 1998, . 28-29).
( ) ( ) .
1947 ,
(Raskin, 1979,1982,1986).
(Lykken, 1959,1960,1991,1998).
, ( H o n t s & Perry, 1992).
, , ,
(Lykken, 1991).
?
,
.
, -
223
. ,
,
.
. ,
,
. ,
.
,
.
,
, :
,
?
(Furedy, 1991, b).
,
.
. -,
,
, , ,
. -
, ,
( , ...
...). . 7.1
,
. ,
, (1989).
, : ,
.
(:
?, ? . .) (. . 7.1).
.
.
, ,
,
.
224 7
7.1
-1 ?
-1 20 - , ?
3-1 ?
-2 ?
-2 1987 - - ?
3-2 ?
-3 ?
-3 21 -
- ?
3-3 - ?
,
. ,
: ? ,
,
, . ,
( ), (
).
,
,
. ,
.
( ,
) . , ,
, ,
, , ,
, .
, , ,
.
,
,
: 20 -
, ? ,
- 21 -
( ).
. '
225
, ,
, ,
. ,
,
, ,
.
, (,
, ...) (O'Toole, Yuille, Patrick &
Iacono, 1994). ,
,
. ,
,
,
, , ,
. , ,
,
!
8
226 7
,
, . 7.1.
, ,
. -,
, .
-,
,
, ,
,
. , ,
, .
,
.
,
, .
: , ,
, ,
, ,
.
,
, ,
. --
,
. ,
.
100%-
(
)
( , ,
). ,
.
(
, ),
( , ,
? , ).
227
. ,
.
,
.
, .
,
, , ,
.
.
. (
,
.)
,
.
, ,
, , .
, ,
(
) ,
(Bashore & Rapp, 1993). ,
,
. ,
,
, (Bull, 1988).
. 7.1
,
,
.
,
. ,
. ,
.
228 7
, ,
. ,
, .
.
( , )
,
.
.
,
, ,
.
(3-1 -1,3-2
-2, 3-3 -3). .
, 0.
, 1 , 2 - 3
, , .
,
, ,
. , 0 1 ,
2 3 (Raskin, Kircher, Horowitz & Honts,
1989). ,
, ( - 1 , -2 - 3 ) .
, ,
, ( + 1 , +2 +3).
, .
.
-6 (-7, -8 . .),
, , ,
. +6 (+7, +8 . .),
, .
-5 +5 .
,
,
.
229
, ,
, .
, ,
(Lykken, 1998).
,
.
. ,
, ,
. ,
,
(Lykken, 1998). , ,
,
6 6 .
,
, : ?
? : , ,
? .
. .
,
,
. (1992) ,
, .
,
. ,
, ,
, .
, ,
. , ,
.
, , ,
, , ,
. ,
230 7
,
,
?
,
.
,
.
,
. ,
,
.
. ,
,
, .
, ,
, ,
. ,
.
,
,
.
,
, ,
, .
, ,
.
(1993) (1988), ,
. ,
,
, ,
.
(Furedy, 1996b). , ,
,
. , ,
/ ,
, . -, -
231
, .
,
,
, ,
.
,
. - -
(1990), ,
,
,
.
.
,
, . ,
. , ,
.
,
,
.
, ,
. ,
,
(Furedy, 1996, ).
,
,
,
/
. (1998)
.
232 7
(1991) ,
.
,
:
,
, .
,
,
.
,
,
. ,
(Raskin, Kircher, Horowitz & Honts, 1989, p. 8).
(1984)
.
,
,
,
. (1977) ,
.
. 3,
. '-
(1991)
,
.
,
,
(Lykken, 1998). ,
, .
, , , ,
,
.
,
. , -
233
,
(
).
,
.
, ,
. ,
. ,
,
.
. ,
.
,
CBS.
,
.
. ,
.
.
,
. ,
.
: 1 ,
2 3 .
, ,
, ,
. ,
, .
,
. 7.2 .
. 7.2
, .
234 7
.
, , ,
.
,
.
,
,
,
. ,
, .
, . ,
.
,
.
.
-,
. ,
. , -
235
,
,
.
, -
(Elaad, Ginton & Shakhar, 1994) ,
.
(
,
,
,
). ,
,
,
.
,
,
. (1996) ,
, .
-, , , 1, 2
3, ,
,
.
-5 ,
.
- 6 , ,
( ).
, .
,
,
(1988), (Olsen, Harris,
Capps & Ansley, 1997).
,
. (1988) ,
,
, ,
. ,
,
, , -
236 7
(0,61) (0,95) (Carroll, 1988).
,
. ,
( ).
: ,
, ... ,
: ,
(Furedy, 1996, . 57) (
).
. ,
. , , ,
, .
,
, ,
, (. 2).
,
,
. ,
,
, ,
,
. ,
,
, (
,
).
,
,
, . ,
, ,
. - i t-: ....,
237
,
. ,
. ,
, ,
:
,
.
, ,
,
. ,
,
,
,
. ,
,
,
.
,
, , , IQ,
,
( F u r e d y & Heslegrave, 1988, p. 224).
,
,
. , ,
,
.
,
, . ,
,
, ,
. ,
, ,
. ,
, -
238 7
. .
,
,
. , ,
,
.
7.3
.
.
(1988)
(. 7.2). ,
.
,
, .
.
( , 1,6) 1000 -
239
7.2
1. - , .
, , . ? ? ?
? ?
2. ? ? ? ? ?
?
3. ? ? ? ? ? ?
4. , .
, . ? ? ? ( .)
. ,
,
.
. , ,
( ) (Bashore
& Rapp, 1993).
, ,
, , ,
. ,
,
.
( ) , ,
,
,
(Rosenthal & Rubin, 1978). (1997) ,
,
.
,
. , , ,
( ,
), ,
,
( ,
). ,
,
. ,
240 7
, ,
, .
,
.
,
(Lykken, 1988).
, . (1997)
,
.
(
)
( 1, )
. ,
, ,
.
( 75 %) ,
, ( 33%)
. , 22% ,
.
.
. ,
, ,
, . ,
, ,
.
, ,
,
.
. , -
241
,
. , ,
,
,
!
, ,
. , ,
, ,
. , ,
,
. ,
.
, , -
, .
,
,
.
,
,
, .
,
, , (Raskin,
1988, . 102-103).
,
, (
). .
,
. ,
,
, ,
.
,
, .
( ) ,
9% , ,
(Podlesny, 1995). (1993)
,
.
,
242 7
? ? ?; 2)
? ? ? ?
? ? ? (Lykken, 1998, . 298).
?
,
, , .
,
.
(, 2), (, 1).
,
, ,
, ,
. (,
, ) , ,
,
. ,
,
, , - .
,
.
, ,
.
,
,
(Barland, 1988).
,
(,
,
), , , ,
.
,
.
,
, . -
244 7
.
.
.
, (
).
,
. ,
,
100%. ,
,
,
,
. ,
, ,
, ,
(Gudjonsson, 1992).
.
,
.
,
,
. ,
. .
7.1.
,
. ,
, ,
. ,
, .
.
.
245
7.1
.
.
, , .
.
.
,
, ,
.
, ,
, ,
( ,
, )
.
,
, ,
( K a s s i n , 1997).
. .
,
.
. ,
,
,
.
,
.
.
,
. ,
, .
,
. (
,
( R a y e & J o h n s o n , 1980).)
,
246 7
, ,
.
.
,
, . . ) .
.
.
, ,
. ,
(
,
, ).
,
, .
,
.
. ,
, ,
.
( ),
.
, ,
.
, ,
, , .
,
, .
, ,
, , , , .
, , .
,
.
,
( O f s h e , 1989).
247
,
, .
.
,
, . , -
(1981)
,
, .
,
.
, , .
,
.
, ,
. ,
, .
, ,
. (1988,
1998), (1982) ,
. ,
,
,
(
) (
-
) (Kircher, Horowitz & Raskin, 1988; Raskin, 1989).
-
(1997) ,
,
.
, ,
- (1982).
(21 ).
. -
248 7
,
, .
,
. , .
,
,
(
; ,
, ).
,
, (
) .
1
,
13 .
,
. ,
. 13
.
, .
(
)
,
.
(11 13)
,
! (,
, ,
11 13.)
,
, 7
13 3 , 3
.
(Carroll, 1991).
(1992), ,
,
.
,
.
:
.
, . ,
. ,
. . ,
, .
, , .
, .
, .
,
. ,
. ,
,
. ,
.
.
, .
, . ,
( ).
, . ,
. ,
.
( ).
,
.
.
. ,
.
, .
, ,
, -
250 7
- ,
, - .
, - , ,
. ,
/
. -
.
7.4
.
, (
1995 ),
, . 7.1 7.2
, .. 7.4,
.
,
. (73%)
251
,
(9%) .
. 66%
,
(13%) .
20% .
,
.
(97%) ,
(4%)
.
. 82%
,
(18%) .
.
252 7
,
, . ,
- , ,
- , .
:
7.5
. ,
,
.
,
: 1)
; 2)
; 3)
,
; 4)
.
. , ,
.
, (1996),
( 4 ). 7.3
7.4 (),
. 7.5,
.
,
.
(87%)
,
(10%)
. ,
. 72%
, 2 1 % .
7%
.
, -
, -
253
. , . -
,
, ,
. , ,
, .
,
, .
,
- , .
, , ,
.
, , ,
.
96% ,
4% .
.
59% , 4 1 %
.
,
,
. ,
,
- (41%) (
). -
. ,
, .
, , ,
,
, .
. ,
, , ,
, ,
.
, ,
.
254 7
-
, ,
.
,
(
),
.
,
( )
, .
,
,
,
.
,
. -
255
,
(. 7.5) (Honts, 1996;
Honts, Raskin, Kircher & Hodes, 1988; Patrick & Iacono, 1991).
, .
7.6 .
7.6 ,
.
,
.
.
82% ,
49%. ,
, . ,
, (1988)
, -
.
92% 9 1 % !
,
, . -,
.
,
, . -,
,
,
, , ,
, . .
(1996) , .
, ,
,
.
,
.
(
).
,
.
, ,
. ,
,
256 7
, , ,
?
8.
,
. .
,
, .
. ,
,
.
, , ,
, (
), .
, .
,
.
(, , ) ,
( ) ( ) .
,
.
- ( )
, ,
.
,
, .
-
,
. 2,5-
. -
257
27 ,
, .
20- 23 27
(Ford, 1995; Kleinmuntz & Szucko, 1984).
(1977), -,
.
,
,
. ,
(Ben-Shakhar &
Dolev, 1996; Elaad, 1987, . : Ben-Shakhar & Furedy, 1990; Honts,
Devitt, Winbush & Kircher, 1996; Honts, Hodes & Raskin, 1985; Honts,
Raskin & Kircher, 1994). , , -
(1994), 30
(
), (
, ).
.
, 50%
. , (
)
12%
, ,
,
, .
,
1
, ,
. ,
, ,
, . ,
.
, ,
. ,
,
1
,
. , (1987)
90%
, .
9
258 7
,
.
,
. ,
,
.
(Lykken, 1998). , , -
259
.
(1978) ,
.
-
, (Lykken,
1998). ,
20 ,
. , ,
, ,
, ! ,
.
, ,
.
,
,
. .
,
, .
,
,
, (Steller, Haenert & Eiselt,
1987; Watson & Sinka, 1993). -
.
,
, , ( , )
. -, ,
,
.
,
. , ,
,
,
260 7
.
,
,
.
,
, ,
. -
, .
(Iacono & Lykken, 1997).
.
( ,
)
,
,
(Boelhouwer, Merckelbach, Van Koppen & Verbaten, 1996; Van
Koppen, Boelhouwer, Merckelbach & Verbaten, 1996).
, .
, ,
( , )
.
,
. -,
,
, , , . -,
. , (, ),
( )
. ,
,
.
. , ,
Tremor in the Blood ( 1981 ,
1998) ,
.
261
,
.
. ,
( ,
) (
).
,
, .
,
.
,
.
, .
. -,
,
. -,
,
. ,
. -,
.
,
.
,
.
,
.
, ,
,
(. ; 7.1), ,
-
262 7
263
264 7
, ,
. -, .
, ,
.
.
, ,
, .
,
,
, ,
. ,
, ,
. ,
,
, .
, 8 1999 -
18 (. Independent 9 1999 ,
). ,
, , ,
. , , ,
266 8
,
. ,
. ,
.
-,
( ,
), .
, ,
.
-,
, .
,
, .
,
, .
, ,
, . , ,
.
,
,
.
7.
, .
7 ,
.
, - . ,
,
. .
?
,
, , ,
,
, .
,
. :
267
1) ; 2) ; 3) ;
4) ; 5) ; 6)
, ; 7)
.
.
,
,
. ,
,
. , ,
, ,
,
. ,
,
. ,
. ,
, , ,
. ,
,
(Vrij & Mann, 1999) (.
3). ,
, , ,
, . ,
,
, , .
: ,
- . ,
10 , ,
. , ,
, , ,
, .
,
, . , ,
,
, ,
,
.
,
, .
, ,
268 8
,
.
. .
,
. ,
,
. .
,
.
, -
. ,
.
, .
, ,
, ,
.
.
,
,
, . ,
.
. , , ,
, ,
.
, .
,
,
.
, ,
.
, , ,
,
. ,
, .
- (, -
269
, ),
, ,
. ,
,
.
. ,
. ,
,
,
.
.
, .
,
, ,
. ,
.
.
, .
(DePaulo & DePaulo, 1989)
.
, ,
.
, ,
. -,
; , .
,
, .
, .
,
. -,
, ,
, ,
. -, , ,
, .
, ,
, .
270 8
.
, - .
, .
(. 2) .
, .
,
. ,
.
, .
( , ). ,
,
, ,
. ,
, , , ,
. , ,
, ,
. (
3) , ,
,
. ,
, , .
.
, , ,
, . . .
(
, , . .).
. 8.1.
. ,
, ,
272 8
.
, , , ,
2.
,
, . ,
. ,
,
. 2 ,
,
. ,
,
, .
.
, . , ,
,
. ,
, ,
,
. ,
.
,
. ,
. .
,
. 4, 5,
6, .
,
, .
, , ,
, ,
. ,
, , .
(. 4 5 ) . ,
(, )
, ,
.
273
,
,
,
.
, ,
; (
) : ,
.
.
, , , -
. ,
, ,
, ,
. ,
, .
,
.
,
. , ,
.
,
. ,
,
,
. ,
, ,
274 8
,
, ,
, ,
. ,
,
- ,
, .
,
, .
,
?
,
.
(,
), , .
, .
( )
45 60%, 50%
. ,
-
( )
. ,
, ,
, ,
(DePaulo,
Stone & Lassiter).
.
?
,
.
,
, 70% 90%
. , 20% -
275
. , ',
(Ekman, O'Sullivan, Friesen & Scherer, 1991)
(86%),
. 19 , 3
9 .
, 86%,
61%, .
, ,
, .
54% 49% (. . 3.3
3). ,
,
. ,
, ,
,
.
, ,
,
5,
.
76% 68%
.
: 72%
87% .
, (96%),
.
,
,
,
. , ,
. ,
.
276 8
,
,
.
.
,
,
.
-
,
( ); ,
, ,
,
. , ,
,
^
(
), - ,
,
( ).
?
,
.
,
,
. ,
.
, ,
. , 3,
.
. ,
.
, ,
.
. , ,
277
. ,
.
?
, ,
, . -,
, , .
,
? -,
,
.
, , ,
.
,
, , ,
. ,
, ,
. ,
,
,
. 7,
,
.
, ,
,
.
7. ,
, ,
(),
( ) .
,
,
(Vrij, Kneller & Mann, ). -
278 8
5, .
,
. ,
.
,
,
, .
.
,
,
- , , -,
. ,
, ,
. ,
.
, ,
, .
,
,
, , , .
,
(Vrij, Semin & Bull, 1996).
.
,
. ,
, ,
.
,
. ,
, ,
, ,
- .
,
.
279
.
,
. 7,
,
. ,
,
.
, .
, .
, ,
, ,
, .
,
. , ,
,
,
.
,
,
.
, ,
. , (
), (
)
,
(
, 1996). ,
,
, ?
' (Ekman & O'Sullivan, 1991, . 3,
. 3.3) , ,
, 56% ,
,
80% (. 8.1). ,
,
. 3,
280
80%
. ,
,
,
.
, ,
,
.
,
, , , , (Ekman,
1992). ,
,
(
).
.
,
,
.
,
(Vrij, Edward, Roberts & Bull,
1999). 36
,
. -
,
,
. , 8 1 %
.
75 7 5 % .
( ,
) 94%!
.
(
)
( ),
,
- .
281
, , ,
. ,
,
.
-
,
. , ,
.
.
. ,
,
,
, ( ,
?, . .).
,
, , .
, ,
, ,
. ,
.
,
, .
,
,
.
, .
. ;
,
, ,
. :
282 8
, - .
.
. -,
,
. -,
,
. ,
,
.
, , ,
,
(, . .). ,
,
,
.
, ,
.
. ,
, , ,
.
, ,
, .
,
.
, , ,
, .
,
.
.
. -,
,
283
, ,
. -,
, ,
, ,
. - ,
, ,
(, ), .
, , ,
.
(:
, , ).
.
, .
, ,
. , ,
, ,
, , .
-
.
, , . ,
.
,
.
, , ,
,
.
, ,
, .
284 8
,
. ()
. ,
,
( ,
).
,
. , ,
,
, ( )
-
(
) (Vrij, 1995).
,
(
).
,
, ,
,
. ,
.