1

.
.

.



.

.




.
,
, .
. (.,1990)

.-1 . . . (.,1995,
. . . . ) .

. ( .
1992) .
( .1996) .



.




.

.

.
- ,
, ,
.
, , ,
(
), ,
.

.
,


.

,


.

! -!
, .
. . ,
, ,
... , , ! .
, . ,
. ,
, . ,
- ,
. , ,
.
.

,
.
, -
.

, - ,
,
. ,
- ,
, .
, , -
,
.
,
.

- 1880- - ,
, ,
.
, ,
( - , , ),
,
:
, -
. ,
. ,
, , .
, ,-
...
(1).
1844 . .
, .
, 1880 . ,
.
, - , , .

- ,


. , ,

. 10-
. .

, .
,
.

,
. ,
1 . ,
,

.

- ,
, , .

,

.
, ,
.
, , ,
, , ,
.
- ,
, .
,
,
- , ,
, . ,
,
, ,

. ,
, ,
,
, .
,
-
-

.
,
, ,
,
, ,
.
,
,
, ,
- . .
,
, ,
.


.
-
,
.
, ,
,
,
,
.
,
,
.
,

,

,



.

,
.

-

.
-
. , ,
,

.
. ,
,
,
.

, .
, 1912 .

.

- , ,
.
,
.
,
, 1913 .
.
. .
.

,
.
,
, ,
.
.
,
,

, ,
...
, , ,
- 1910-
. ,
,
,
, ,
.

, ,
. ,
, .
,
, ,

.
, - .
.
,
, ,
,
,
. ,
,
, ,
,
.

, , .

, 1919
,
. 1930-

,
.
,
, .

,
.

. .
. . .

,
. ... - ,
,
- ,
.
.
,
, , ,
...
- ,
...
... -
.
// - ,
, - ,
. (2)
:
,
, , (3)
..
,

, ,
,
.
,
: -,
-, ,
, ...(4). ,
.
,
, .
.
.
, .

.
, , .
. ,
,
.
, ,
, -
?
,
- .

10

10

, , ,
, , ,
.
:
, , .
,
, -
.

,
, - ,
, .

. ,
.
1920-
- . ,
- . ,
,
. , ,
, ,
.

- .,
. ,
,
- .
, . -
. - ,
,
, , :
, .
1960-1970- . , .
, .

. - ,

.

11

11

,
,
.

( )
,
.
,
,
- , .
,
,
, .
, ,
,
,
, .
,
,

, . 196070- ,
1910-
, ,
.

,
- , .

. , ,

.
,
.
,
.

12

12

?,
1972 . :
(

,
)
,
,
, . (5)

1970- . .

,
(
) .
.
1975
,
(
,
).

...
, , .
.
,


.

( ) .
..

- ., . ,
,
.

13

13

.
1930- ,
-
. ,

, -)
, , .
,
,
.
,
- ,
.
,
1970-
. ,
.
, ,

. ,
.. 1980-
. ,
,
( ).


.
, ,
, ,
.

. ,
, , ,
-
,

.

14

14

,
, , .
, ,
.
.
, -
, -
, .
, . .
- 1970-- 1980- ,
, - , ,
,
,
.
,
, 1917 ,
, : , !.
,
.
.
, ,
,
-
.
-
,
, -
, , .

.
,
.
, .

15

15

.
: -
.

, ,
.
21
1915 3 .
.
.
. .
,
.
. ,
.
, , .
. ,
,
.

.
,

.
.
.
_

. ,
, ,
, . ,
, ,, , ..
.

16

16

, 1950-
. 1945
- .
. :
,
,,
.
(6) , ,
,
-.

, :
; ,
.

, ". (7)

: "
, ,

.
-
i . ,
,
. -
,
.
, , .
, - . (8)
" ,
. ,
, "
,
".(9)
"
.

17

17

. ,
, , ,
,
.(10)
,
"" - : "
' .
,
" .(11)).


.
, ",
" "
" ,


,

,
, ,
.
, :
", ,
. ,
, .
- ,
. - ".(12)

,
,
20- . ,
, ,
, ,
: ,

18

18

,
.

-
. ,
, .
, .


,
-,
.
,
, ,
, .
. ,
,
, .
, ,
, .
, .
, ,( ,
, , . - -
.
.
,

,
,
, , , ,

.
20- . - ,
, .
- - , , .
, .
. . " ",

19

19

. () ,
. , .
,
. -
.
. ,
.
, ,
.
,
,
.

,
. ,
.
.
() , ,
, . ,
, ,
.
, - ,-
, , ,
. 7 , . ,
, , .
. .
. ,
, :
. , ,
. , .
,
, . -
,
, .
. ,
, .
,
, .

20

20

, ,
.
,
. ,
,

.

,
.
, " ".

:
, ,
, , ,
.
.
,
,
- , ,
.
1932 ,- ,-
, .
, ,
. 1942
. , .
,
, .
1961 ,
, .
. ,
- , , , ,
, , , .
... 30 ,
, . , ,
.
, - ,
.

21

21

. .
. . -
. , ,
.
,
. 0 , ,
:
" , ,
,
,
, .
, ,
, ?
. ,
, .. ,
, , ,
, , ".

.
,

.
, ,
" "..
.
-

" ".(1974)
: " . -
. .
, , :
, , , .
.
,
". ,
, , ,
, .
- , ,

22

22

, ,
" ".

(1975-80). , , , ,
.
, ,-
, .-
. ,
,
.


. ,
: , , ...
1985
, , ,
, , - , ,
. - , , , .
, .
, .
,
.
.

" (1976).
, , , ,
- ,
.
.

,
.
, , -
.

.

, ,

23

23

(
), ,
.

. - ( 1976 )
, .
, , ,
.
: ,
.
.
, .
-
, " ",( 19 )
.
, ,

, .

,
,
. ,
- ,
.
1976 . ,
" !".

. .

, .

.
?
.
-, . ,
, ,
,
,

24

24

, .

- .,
.
,
- .

, ,
, .
.
" " 1975 ,
,
,
,
. "" 1977-79 .
, . , -
, - .
. ,
,
. ,
,
, ,
. ,
,
-
, ,
, .
,
, ,
, , ,
" , ".

, .
.
"" ,
, , .
,
. ,

25

25

,
,
, . ,
, ,
. "" " ",
,
. ,
,
,
,
.
" "(1976)
,
.
- .
, , ,
, , ,
, , , , .

. :
, , .
, . ,
.
, ,
, , , ...
,
,
, .

.

, , ,
.
,
. , ,
. ,
, ,

26

26

, .

. , , .
,
-
, .
, ,
.
,
, -
: - ? , ,
.
, ,
, ,
.
,
.
( , , , )
:
...
-
, -
.
,


.
.
1969
. , ,
.
. -
,
, .
,
.
.
,
, .

27

27

1972 .
.
. -
. , -
.
.
, .
, .
",
,
, , , . ,
, , ,
..." ,
, ,
, , ,
.

,
( ), , ,

.
, ,
,

,
.
, ,

, ,

.
"
: ,
, .

,
,
.

28

28

,
, ,
.
, .,
.,
.
.
: ,

.
,
, .
, ,
. ,
,
, ,
(13)
,
,
. ,
,
- , , ,
, .

- "" (1978)
,
.
.
.
, , ,
.
, .
,
. ,
.
: "

29

29

, , ,
".

.
, ,
, ,
.
, (
, )

.
, ,
,
,
.
"" ,
- .
,
, ,
.
,

, -
,
. ,
.
,
.
,
, .

- ,
, ,
.

, , ,
.
. ,

30

30

, . ,
. ,
, ,
. !
- . ,
. ,
, ,
. .
, ? .
, ,
.
, . ,

. ,
, ,
.
,
: ...
, ,
. , ,
.
- . ,
, ,
.
,
, .
(1980). , ,
( ?),

, - (
, , ?).
, ,
. , ,
- ,
- .
,
.

31

31

.
80- . .
,
, ,
, . ,

, , ,
, .
, ,
,
.
,
.
,
, .
,
, ,
". ,
. ,

, ,
.

(1981)
, ,
,
. -,
, .

. ,
,
,
.

,
.
"

32

32

,
,
,
.

.
, " ", " (,
), " - ",
( "1981-1982).

: - , -
, - ( ),
- .

.-, .
,
,
, .
- , , , - .
, , .
. -
.
, 90-
. , ,
- ,
, .
,
.
,
, ,
.
, .
, ,
- -
,
.

33

33

, ,
,
60- .

. : , ,
... ,
.
.
,
.
,
(14)
,
- .

, , -
.
70- .

.


.

.
...1975 .
- .
.
-

.

34

34

.


.
-

.(15)

.
.
,
- ,
. ,
.
- ,
.
(1493-1541) ,
,
.

.
,
-,
- .-., : ,
,

, ,
, , ,
, , ,
, .. (16)

- .

- , -,
.

.

35

35

,

.
,
- .
,
.

.

,
- ,

.
,
,


.
.
, , ,
, .
, .
, ,
.
,
,
, . ,
, .
,
, , , ,
-
, - .
,
, , ,
. , ,
. , ,

36

36

"",
, . ,
, -,
, .
, ,
,
. ,
. , ,
, .
. ?
, ,
- . ,
, , , ,
, ,
. , , ,
. ,
, .
, , ,
- ,
. ,
: .
. ,
, , ,
". , ,

.
...
, ,
.
, ,
, , .

,
. ,
, ,
" .
...
, . ,

37

37

. , ,
. ,
,
,
. , , ,
- ,
- ; " "
. , .
, - ,
.
,

, ,
, ,
, . ,
,
- ,
.
.
, , ,
" ,
, , ,

.

; ,
;
, ,
; .
, :
, ,,
.
,
,
, .
, , ,
.
, ,

38

38

, .
, , "
", .
- ,
. ,
,

.
: " - ..."
. ,
: - , ;
. ;
.(17)

.
,
,
1970-80- .

,
-.

, , ,
.
, ,
,
. , ,
, :
, .
, , .
, . , ,
. !
, .
.
.
-. - . ,
-.

39

39

, , .
.
.
,
, , , ,
, .
. , ,
,


..
:

.
-
.
, .
,

-
, .(18)


.


.

-

:
.

.
, ,
, , ,
.

40

40

.

, . -
, ,
- .
:
, ,
.

:
.

,

. (19)

.



.


-
-.
..


.

41

41

..
:

,

, , ,
, , intuitio.

,

,
,
.
,
.

, - ,
, ,
.

, ,

- -
. (20)


.
-,
.
, , ,
,
,
,
, ,
, ...
. (21)

42

42

,

.
,
. , ,

. ,
, ,
, ,
,
.
-
,
.
,
1960--1970- .

. , :
...

-,
,
...
,
, -
,-
, .. ,

,


,

. - ,
. (22).

43

43

, ,
-
,
, ,
.
,
. .
, - .
, .
,
, , .
,
, ,
. ,
, ,
,
.





.
- ,

. , -
,
.

-
.


.

.

44

44

,
,
, ,
, ,

. ,
, ,
.
, -
,
,
.
,

.
. , ,

.

, . (
)
, ,
,
. , ,

, ,
,
,
, ,
- ,
.
, ,
,
, , . ,

,
.

.

45

45

, ,
.
,
.
,
,
,
,
, .


.


.

, .
, , .
-,
. , .
, . ,
, . ,
. , ,
, -
.
.
,
, . ,
, ,
.

,
. ,

46

46

.
,
.
- , ,
, , ,
, .
.
.
, -
,
.
, .
,
,
. .

.
,
, - .

,
(
, ).
, , .
,
, (1986), ,
.
,
,
.
, ,
,
(, , )
( , ,,
-, , , , ).(23)
, ,

47

47

. ,
, .
,
.
.
.
. .
-
, .
,
,
,
. , - , , ,
, -
.

. . ,
,
.


( .-).
. , .

.
.
.
,
.
...
, ,
;
,
- ,
, ,

, (24).
:

48

48

.
-
! (25).
, 1934 ,
, .
-
,
.

,
.
-
,
,

.

. -

- .
, 1961
- ,
. 1978
.
1989 .
. ,
, ,
,
.
, . - , .
- -

, , -

. .

49

, ,

.

49

50

50

, .
. -
.
,
. ,
. , - ,
. - ,
. ,
. , ,
. .
, ,
, .
: !
, .
, .
.
.
! -
.
.
.
,
, .
.

.
,
,, ,
, -
-,
- .
- , ,

51

51

/ ../
1-
(, , ,
),
,
(26)

,

.
. ,
, - 1
, ,
,
- ,

.
,
,
, ;
,
.
, ,
( , )
,
.

12= .
.
, - , -
.
,
. ,
,
(.
) ( , ).

52

52

-
.

-


, - -
, ,
.

,
, ,
.
.
,
- , ,
,
, ,
,
,
. ,
, :
- , ,
...
, ,
, ,
.
, (27)
,
-1.
.

.
- ,
.

,
.

53

53

-
.
1854
.
-
. -
.

.

.

-
.
.
,
-

.

:
( )

.
? .
-
.
.

.
.
.
.
-
.



.

54

54

.

-
-
.
30
.
:
-
. :
-
-
.
. -
-

.


.

- . -


.
-
: - -.
-
.
-
.
- .

- .
1970- .

.
.

55

55

.

.


.
- - (
)

.


(28).

- .


.
,



- .
-
- - .




(29)

,

-.
.

56

56

.
. ,
, 80- .,
,
. ,
, - ,

.

.
- ,
.
1970-80- .

, .

,
. ,
, , .
, ,
, .
. .
. ,
, . , , ,
, , .
, ,
, .
.
.
.
,
, ,

.
- -
. , ,

57

57

. - .
, ,
,. - .
. - .
, .
.
.
.
.
, ,
, ,
.
.
,
, ,
, ,
,
, ( ,
) ,
,

, . ,
, ,
... ,
, - ,
(30).
,
- .
, ,

, , .
, ,
,
,
. ,
,
, .

58

58

,
. .
, -
, .
,
,
.
, ,
. -
, .
.

,
. ,
, .
.
,
- ,
,
, .
, - .
, , , . , ,
, .
,
, .
.

( ).
- .
, (
?).
- , ,
, ,
, - ,
.
, -
a la . ,

59

59

,
.

60

60

.

. .

.
.
- .
.
60-
.
.
-

.
3-5 .

.


-
. .
.

.
-
.

.
.
.

.

.

61

61

.

- .

.


.
.
.
. !
- .

1917

.
.


.

.

.

.
.
.
.
.
.
.
.
: -
.

62

62

.

.

..



. -
.


.
60- .

.
.


. .

. .
.
. .

. .

.

. .

,
.

. .
.
. 8

63

63

-
.
1961
.
.


.
. :

?
:
.


.
.

.

.


.

.


.

-
!

.
.
: .
- -.
:
.

64

64

!


.

.
. .

.

. .

.

. - - .
.
- .


. .

.
.
.
60- .

.


. .. .


.
-
.
- !

65

65

.

.

:
!
.
. !


-
.


- .


. . ? .

.

-.


..

. . .

66

66

. . .
1915 - 20 /3 -

(
).
1915-1928
1921 - . ,

1928-1930 - .
.
.
1930 - :
.
1931 -

1931 -

1932 - 27
(1910-1942)
1934
- , , ,
1934-1941
.
, , ,
, ,
. - ,
, . ,
, ,
.
1941- 1943 - .
- .
.
1942 -
1944-1945 .

67

67

1946-1947 .
.
.
1947 7
1947-1966 .
.
1960-1961 , ,
. .
1963

, ,
. . .

.
1963-1966 ,

..

1966-1972

.
.
1968-1972 ..
. ..,
. . .
. . .
. . ,

.
1973-1978 . .
.
1975 .
.
1976

1974-1990 , ,
.
... ,
.

68
1978 .
.

68

69

69

1974
1975 . ,
.
1976
!. ,
.
1980
. .
1980 ,

1982 ,

1985 . ,
( -
)
1985 .
, .
1987 .
(
).
1987
, (, )
1988
-
( .).
1990 .
.. ,
).
1991 .
1992 .
. .. ,
( ).
1993 .
. ( ).

70

70

1995 .
. .. .
.
1995 - (
).
1995 , . ..
. .
1996 - .

-
( .).
1996 ()
.
.
1998 ,
. .
1998 .
.. ..
1999 .
, , .

, . .
1999 -2000 . 2000.
. .
2000 ,

71

71

.
1. .
/// 1977/. 10
2. . //
/1980. 23
3. .. . ...: .
1981.
4. . -
//1982/9
5. Shkarovskaja Natalija.Servizi speciali // L`Arte Naive1982// 29
6. //
/ 1982/ 15
7. Shkarovskaja N.. Amateur artists: a naive and bright world //
Soviet Life// 1983 July.
8. .. //
1984. /7
9. . . //. 1984. 6
10.. Shkarovskaja N. Volkova.// World Encyclopedia of Naive Art.
London: Frederic Muller,1984. P. 601.
11.. . // 1986. 2
12..Rolnik I. Naive Malerei // Sowietunion heute 1986. Marz
13.Kuchinke Katja und Norbert. Mit der Seele sehen naive Malerei
aus Russland // 36.Berliner Festwochen.1-28 September
1986.
14.Kuchinke Norbert. Mutterliche Russland steht im Zentrum //Art.
1986. 9/
15.. . // 1987. 2
16.Pazukov Vitali. Jelena Wolkowa // Kultur und Leben. 1987. 3
17. ..
. .: ,1987.
18. . // 1987. 9 /
19. . //
1987.1/
20. .. . . //
1988. 12
21. .. // .
1990. 3.

72

72

22. ..
// . . .:
, 1992.
23. . // 1993. 11,12
24. // //4/ 1995.
25.Bogemskaya K., Turchin A., Die Naive Kunst Russlands//Erste
Begegnung mit der Russische Naive, /Katalog/ Museum
Charlotte Zander (Deutschland),1999.
26.
.: .
1960-1990 .- ., 1999

73

1. . .. 7697 .1969
2. . ..7091,5 1970
3. . .. 5035. 1970.
4. . .. 1971.
5. . .. 3550
6. . .. 3550 1971
7. . .. 4348,5. 1972
8. . .. 5035. 1972
9. . .. 3550. 1972
10. . .. 3550 . 1972
11. ... 3550. 1972
12. . .. 5035. 1972
13. -. .. 3550. 1972
14. . ..1972
15. . .. 3550. 1973
16. . .. 4654,5. 1974
17. . .,. 5070. 1974
18. . .,. 3550. 1974
19.. .,. 5035. 1974
20. . .,. 1725. 1975
21. . .,. 5070. 1975
22. . .,. 73101. 1975
23. . .,. 4156. 1975
24. . .,. 5070. 1976
25.-. .,. 4773. 1976
26. . .,. 5070.1976
27.. .,. 7050.1976
28. ..,.
8395.1976
29. ..,. 3550.1976
30. . .,.4050
31. . .,. 1977
32.. .,. 6080. 1978
33. . .,.5035.1978
34. . .,. 5080.1979

73

74
35.-. .,.7050. 1979
36. . .,. 60117.1980
37. . .,. 63,552. 1980
38...,.5689 .1989
39....
40...,. 80100.1992
41. ..,. 6080.1983
42...,.1984
43...,. 8658 .1983
44. ... 80100.1984
45. ! .. 80100.1984
46. ... 80100. 1987
47.. .. 80100
48. . .,. 80100
49. . .,. 80100. 1995
50.... 8060

74

75

75