Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
İtme ve Momentum / Momentum - Enerji İlişkisi �������������� 65 Yaylı Sarkaç ve Basit Sarkaç.........................................123
Vektörler 1. Modül Test 1
1. 4. 7.
→
K
→
→ K
L
→
M
1 br
→
N Şekil - I Şekil - II Şekil - III
Aynı düzlemdeki vektörlerle ilgili aşağı- Şekilde eşit karelere ayrılmış düzlemde Aynı düzlemde oluşturulan şekildeki
dakilerden hangisi doğrudur? → vektörlerden hangilerinin bileşkesi sı-
→ → → → → → verilen K vektörünün büyüklüğü kaç bi-
A) K = L B) K = M C) K = N fırdır?
rimdir?
→ → → →
D) L = M E) L = N A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
D) I ve II E) I, II ve III
2. 5.
Aynı düzlemdeki vek- → → → 8.
L Şekilde K ve L vektörleri eşit karelere ay-
törlerle ilgili; →
→ → N rılmış düzlemde gösterilmiştir.
I. K = - L →
→ → K
II. M = 2 K → →
→ → A B
→ →
III. M = N → K L
M →
yargılarından han- C 1 br
gileri doğrudur?
1 br
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Eşit karelere ayrılmış düzlemde göste-
→ → → → →
D) I ve II E) I, II ve III Buna göre, K ve L vektörlerinin bileşke- rilen A, B, C vektörlerinin bileşkesinin
sinin büyüklüğü kaç birimdir? büyüklüğü kaç birimdir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
3.
→
A vektörü şekildeki gibi
→
olduğuna göre -2 A vek- → 6. 9. → → → → →
A → →
törü aşağıdakilerden K ve L vektörleri eşit karelere ayrılmış Şekildeki K, L, M, N, P vektörleri aynı
düzlemde şeklideki gibi çizilmiştir. düzlemdedir.
hangisidir?
→ →
L P
→
A) B) L
→ →
K N
→
K
C) D) 1 br
→
M
→ →
Buna göre, K ve L vektörlerinin bileşke-
sinin büyüklüğü kaç birimdir? Buna göre, vektörlerin bileşkesinin bü-
yüklüğü kaç birimdir?
A) 5 B) 8 C) 3
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
D) 10 E) 13
E)
D) 2 10 E) 2 13
12.
→
b 18.
15.
→ → → → Bir kenarı a olan →
a f e c r yarıçaplı çem- → M
→ küp üzerinde veri- L
ber üzerinde ve- → L → → →
→ M len K, L, M vek-
d rilen şekildeki →
N törlerinin bileşkesi →
vektörlerin bileş- → K
→ O → R dir.
kesi R dir. K → a
Aynı düzlemde verilen şekildeki vektör- → Buna göre, R nin
Buna göre, R r
lerin bileşkesi aşağıdakilerden hangisi- büyüklüğü kaç a
ne eşittir? nin büyüklüğü dır?
→ → → kaç r dir?
A) d B) b C) - b A) 3 B) 2 C) 5
→ → A) 1 B) 2 C) 3 D) 2 E) 5
D) - d E) e D) 6 E) 3
18. A 17. E 16. C 15. B 14. D 13. E 12. C 11. D 10. D 9. C 8. D 7. E 6. E 5. D 4. C 3. B 2. E 1. C Cevaplar
1. 5. 9.
" 3N →
" A = 3 br C
C = 4 br "
B = 6 br 6N 10N →
A
Aynı düzlemde verilen vektörlerin bileş- Şekilde aynı düzlemdeki vektörlerin bi-
kesinin büyüklüğü kaç birimdir? leşkesi kaç N dur? →
B
A) 5 B) 7 C) 9 D) 10 E) 13 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Şekil - I
I II
2.
A = 5 br 6.
2 3N
2 3N
III
30°
6N V IV
B = 5 br
Şekil - II
Şekildeki aynı düzlemli vektörlerin bi- → → →
Aynı düzlemde verilen vektörlerin bileş- leşkesi kaç N dur? Şekil-I'deki aynı düzlemli A, B, C vek-
kesinin büyüklüğü kaç birimdir? törlerinin bileşkesi Şekil-II'dekilerden
A) 3 B) 2 3 C) 6
A) 5 B) 5 2 C) 10 hangisidir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
D) 4 3 E) 8
D) 10 2 E) 15 A) I B) II C) III D) IV E) V
3.
7.
K = 8 br
Şekildeki aynı 4 3N 4 N
düzlemdeki vek-
törlerin bileşke-
60 sinin büyüklüğü
30°
L = 8 br kaç N dur?
→ → 60°
Aynı düzlemde verilen K ve L vektörle- 4N
rinin bileşkesi kaç birimdir? A) 4 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16 10.
A) 4 B) 4 3 C) 8 → → → → y
A = K − L + 2M
D) 8 3 E) 16 olduğuna göre,
→ →
A vektörünün x K
8. ve y koordinat-
4. →
A
larındaki bile- x
şenleri AX ve AY
→
K = 10 br kaç birimdir? M →
L
→ (Her küçük kare
B kenarı 1 birimdir.)
120 AX AY
L = 10 br 1 br →
C A) −6 3
→ → 1 br B) −6 −2
Aynı düzlemde verilen K ve L vektör-
Şekilde aynı düzlemde verilen vektörle- C) 2 6
lerin bileşkesinin büyüklüğü kaç birim-
dir? rin bileşkesinin büyüklüğü kaç birimdir? D) 4 1
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) E) 5 −2
A) 5 B) 5 3 C) 10
D) 10 3 E) 20 A) 2 B) 5 C) 8
D) 3 E) 10
11. → → → →
13. 16.
Aynı düzlemdeki F1, F2, F3, F4 vektörleri- Büyüklükleri 6N ve 8N olan vektörlerin ara- Büyüklükleri K, L, M olan vektörlerle oluş-
nin bileşkesi sıfırdır. sındaki açı a dır. turulan şekildeki ikililerin bileşkeleri eşit
y 0 < a < 90 olduğuna göre, vektörlerin büyüklüktedir.
→
→ bileşkesi R nin büyüklüğü için aşağıda- K L M
F1
kilerden hangisi doğrudur?
α β
→ A) 2<R<14 B) 2<R<10 C) 6<R<8 θ
F2 L M K
x D) 8<R<12 E) 10<R<14
→ a > b > q olduğuna göre, K, L, M arasın-
F3
daki ilişki nasıldır?
Buna göre, R1, R2, R3 arasındaki ilişki Şekildeki aynı düzlemli vektörlerin bi-
nasıldır? (q > b > a) leşkesinin büyüklüğü kaç birimdir?
A) R1 > R 2 > R3 B) R1 = R 2 = R3 (sin37° = cos53° = 0,6, sin53° = cos37° = 0,8)
C) R3 > R2 > R1 D) R1 > R3 > R2 A) 3 B) 2 C) 5
E) R2 > R1 > R3 D) 6 E) 2 2
12. 18.
Büyüklükleri 5N ve 9N olan vektörlerin mi- y
→
nimum bileşkesi Rmin,maksimum bileşkesi "
→ A = 30 2 N
Rmax tır.
→ →
Buna göre, Rmin ve Rmax vektörlerinin 15. 53
x
R min Büyüklükleri 4N, 7N ve 10N olan vektörle- 61
büyüklüklerinin oranı kaçtır?
R max rin bileşkesinin minimum büyüklüğü Rmin,
1 2 3 4 5 maksimum büyüklüğü Rmax oluyor.
A) B) C) D) E) "
Buna göre, Rmin ve Rmax kaç N dur? B = 50 N
7 7 7 7 7
A) B) C) D) E) Şekildeki aynı düzlemli vektörlerin bi-
Rmin 1 0 1 0 2 leşkesinin büyüklüğü kaç N dur?
Rmax 21 17 18 21 15 (sin53° = 0,8; cos53° = 0,6)
A) 6 B) 8 C) 10
D) 15 E) 20
18. C 17. E 16. D 15. D 14. A 13. E 12. B 11. A 10. B 9. B 8. E 7. D 6. C 5. C 4. C 3. D 2. B 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Kuvvet ile ilgili; → → Yatay ve sürtün- V
F4 F1 V IV
I. F ile gösterilir. mesiz düzlemde →
I → F3
II. Birimi Newton dur. duran cisme F1, III
III. Vektörel büyüklüktür. → → →
F2, F3, F4 kuv- II
yargılarından hangileri doğrudur? IV II →
vetleri uygulan- F2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III → → I
F3 F2 III dığında hareket-
D) I ve II E) I, II ve III Şekil - I Şekil - II siz kalıyor.
→ →
Aynı düzlemde verilen Şekil - I deki kuv- Buna göre, F4 F1
vetlerin bileşkesi Şekil - II de verilenler- kuvveti şekilde
den hangisidir? gösterilen kuvetlerden hangisidir?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
2.
m kütleli cisme aynı düzlemde şekildeki 8. →
kuvvetler uygulanıyor. 5. F2 →
F5
F3 = 30 N Yatay ve sürtün- →
F1
mesiz düzlemde
→
duran m kütleli F5 K L
F2 = 10 N F1 = 20 N
noktasal cisme →
şekildeki kuvvet- m F1 → →
→ F6 F4
ler uygulanıyor. → → F3
Şekil - I Şekil - II
F4 = 20 N
Buna göre, ci- F4 F2 →
F7
sim hangi yön-
→
Buna göre, cisme uygulanan kuvvetle- de harekete F3
rin bileşkesinin büyüklüğü kaç N dur? başlar?
A) 10 B) 10 2 C) 20 (Bölmeler eşit aralıklıdır.) M
→ → →
D) 20 2 E) 30 A) F1 yönünde B) F2 yönünde F9
→ → →
C) F3 yönünde D) F4 yönünde F8
→ Şekil - III
E) F5 yönünde
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran K, L, M
cisimlerine şekildeki kuvvetler uygulanıyor.
6. Buna göre, cisimlerden hangileri hare-
Yatay ve sürtünmesiz düzlemde duran ketsiz kalır? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
3. → → noktasal cisme şekildeki kuvvetler uygu-
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M
Şekil - I deki aynı düzlemli F1 ve F2 kuv- lanıyor.
vetleri yatay ve sürtünmesiz düzlemdeki D) K ve L E) L ve M
+y
cisme uygulanıyor.
→
F1 9.
→ →
→ F1 ve F2 kuvvet- → − →
F1 → F1 F2
I → F5 leriyle elde edi-
F4 +x → → I
→ len F1 + F2 ve
II F2 → →
→ F1 - F2 kuvvetleri V II
F2
V IV III → şekildeki gibidir. III
F3 →
Şekil - I Şekil - II Buna göre, F1
Buna göre, cisim hangi yönde harekete
Buna göre, bu kuvvetlerin bileşkesi Şe- başlar? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) kuvveti şekilde IV → →
F1 + F2
kil - II dekilerden hangisidir? gösterilenler-
A) +x yönünde B) +y yönünde
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) → → den hangisidir?
C) F1 yönünde D) F2 yönünde (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) I B) II C) III D) IV E) V →
E) F3 yönünde
A) I B) II C) III D) IV E) V
10.
→ → → → →
12. 15.
F1, F2, F3 kuvvetleriyle oluşturulan F1 + F2 F1 = 4 N Sürtünmesiz yatay düzlemde hareket eden
→ → → → → → → →
ve F2 + F3 kuvvetleri ile F3 şekildeki gibidir. m kütleli noktasal cisme F1, F2, F3, F4, F5
→ F3 = 14 N 60 kuvvetleri uygulandığında cisim sabit hızlı
F3 F2 = 6 N
hareket yapıyor.
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki noktasal
→
bir cisme aynı düzlemli şekildeki kuvvetler F1
→ → →
uygulanıyor. F4
F2 + F3
Buna göre, cisme uygulanan bileşke
kuvvetin büyüklüğü kaç N dur?
3 1
→ → (sin60° = ; cos60° = ) I
F 1 + F2 2 2
→ →
→ A) 4 B) 4 3 C) 8 F3 F2
Buna göre, F1 kuvveti aşağıdakilerden
D) 8 3 E) 12 II
hangisidir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) V
A) B) C) IV III
→
13. Buna göre, F5 kuvveti şekildekilerden
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki noktasal hangisidir?
cisme şekildeki kuvvetler uygulanmıştır. (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
D) E)
A) I B) II C) III D) IV E) V
F2 = 30 N F1 = 40 N
53 37
x
11. F3 = 34 N
→ →
F1 + F3 Buna göre, cisme uygulanan bileşke
kuvvet kaç N dur?
16.
(sin37° = 0,6; cos37° = 0,8)
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran nokta-
→ →
F1 + F2 A) 7 B) 7 2 C) 14 sal cisme şekildeki kuvvetler uygulandığın-
D) 14 2 E) 28 da cisim harekete başlıyor.
→
F1
→ →
14.
F 2 + F3 Sürtünmesiz →
F1 = 3 N F2 = 8 N F5 →
→ → → → → yatay düzlem- F2
F1, F2, F3 kuvvetleriyle oluşturulan F1 + F2, deki noktasal 120 m
→ → → →
F2 + F3 ve F1 + F3 kuvvetleri şekildeki gi- cisme şekil- 120 120
deki üç kuvvet → →
bidir. F4
F1 uygulanmıştır. F3
Buna göre, oranı kaçtır? Buna göre,
F3 Buna göre, bir süre sonra hangi kuvvet
cisme uygu- F3 = 13 N
kaldırılırsa cismin hareket yönü değiş-
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) lanan bileşke mez?
A) 10 B) 5 C) 2 kuvvet kaç N dur?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
10 A) 3 3 B) 5 C) 5 3 → → → → →
D) 3 E) A) F1 B) F2 C) F3 D) F4 E) F5
2 D) 8 E) 8 3
16. D 15. C 14. C 13. D 12. B 11. E 10. A 9. B 8. E 7. D 6. A 5. C 4. C 3. B 2. B 1. E Cevaplar
1. 4. 8.
Aşağıdakilerden hangisi doğadaki te- Doğadaki temel kuvvetlerin en güçlüsü Sürtünmesiz yatay düzlemde duran cisme
mel kuvvetlerden değildir? aşağıdakilerden hangisidir? şekildeki kuvvetler uygulanıyor.
→
A) Elektromanyetik kuvvet A) Kütle çekim kuvveti F1
B) Kütle çekim kuvveti B) Elektromanyetik kuvvet →
F2
C) Güçlü nükleer kuvvet C) Zayıf nükleer kuvvet
D) Zayıf nükleer kuvvet D) Güçlü nükleer kuvvet
E) Kaldırma kuvveti E) Kütle çekim kuvveti ile güçlü nükleer
→
kuvvet F3
1 Evrendeki en 4 5
zayıf kuvvet 6.
zayıf nükleer
Doğadaki temel kuvvetlerin en zayıf ola- 9.
kuvvettir.
nı aşağıdakilerden hangisidir? Sürtünmesiz yatay
düzlemde hareket
D Y → → → → →
A) Kütle çekim kuvveti eden noktasal cisme F1, F2, F3, F4, F5
B) Yeğin çekirdek kuvveti kuvvetleri uygulandığında cisim sabit hızlı
2 3
C) Zayıf nükleer kuvvet
hareket ediyor.
Yukarıda "GİRİŞ" ten başlayarak, yargı D) Elektromanyetik kuvvet
→
doğru ise D yolu, yanlış ise Y yolu takip E) Kütle çekim kuvveti ile zayıf nükleer F1
ediliyor. kuvvet →
F2
Buna göre, hata yapılmadan ilerlenirse
kaç no'lu çıkışa ulaşılır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 V
7. →
m
Zayıf nükleer kuvvetle ilgili; F3
3. I. Çok kısa mesafelerde etkilidir. →
I II III IV F4
Ağaçtaki bir elmanın yere düşmesini II. Atom çekirdeklerinin kararsız olmasın-
sağlayan temel kuvvet aşağıdakilerden da etkili olan kuvvettir.
→
hangisidir? III. Şiddeti kütle çekim kuvvetinden daha Buna göre, F5 kuvveti şekildeki numa-
A) Elektromanyetik kuvvet küçüktür. ralandırılmış kuvvetlerden hangisidir?
B) Yeğin çekirdek kuvveti IV. Bu kuvvetin baskın olduğu parçacık (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
bozunarak başka bir parçacığa dönüşür.
C) Kütle çekim kuvveti A) I B) II C) III D) IV E) V
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Zayıf nükleer kuvvet
A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve IV
E) Eylemsizlik kuvveti
D) I, III ve IV E) I, II ve III
1. 4. 7.
Kuzey yönün- X, K, L, M hareketlileri şekildeki yönlerde
X Y Kuzey
de yere göre eşit büyüklükteki hızlarla hareket etmekte-
Batı Doğu dir.
4 m/s hızla ϑX = 4 m/s
10 m/s 6 m/s
hareket eden K
Batı Doğu
Yere göre hızları şekildeki gibi olan X aracındaki ϑY = 4 m/s
araçlardan X teki gözlemci Y yi nasıl gözlemci, K
görür? batı yönünde
yere göre 4 Güney M X
A) Batıya 16 m/s B) Doğuya 16 m/s B D
m/s hızla ha-
C) Batıya 4 m/s D) Doğuya 4 m/s reket eden Y aracını nasıl görür?
L
E) Doğuya 8 m/s A) Güneybatıya 4 2 m/s
B) Kuzeydoğuya 4 2 m/s G
C) Güneydoğuya 4 m/s Buna göre, X hareketlisine göre, K, L,
D) Kuzeybatıya 8 m/s M hareketlileri hangi yönlerde hareket
E) Güneye 8 m/s etmektedir?
K L M
2.
5. A) Kuzeybatı Kuzeydoğu Batı
K L A ve B araçlarının yere göre hızları şekil- B) Güneydoğu Güneybatı Doğu
Batı Doğu deki gibidir.
12 m/s 5 m/s
Kuzey
C) Kuzeydoğu Güneydoğu Batı
D) Güneydoğu Kuzeydoğu Doğu
Yere göre hızları şekildeki gibi olan ha-
ϑB = 6ϑ E) Kuzeybatı Güneybatı Batı
reketlilerden K deki gözlemci L yi nasıl
görür?
Batı Doğu
ϑA = 8ϑ
A) Batıya 17 m/s B) Doğuya 17 m/s
C) Batıya 7 m/s D) Doğuya 7 m/s
E) Doğuya 10 m/s
Güney
Buna göre, B deki gözlemciye göre A
aracının hızının büyüklüğü kaç ϑ dir? 8.
Kuzey
A) 2 B) 6 C) 8 D) 10 E) 14
6.
3. X, Y, Z araçlarının yere göre hızları şekil-
Yere göre hızları eşit büyüklükte ve ϑX, ϑY deki gibidir. X aracına göre Z aracının hızı- Batı Doğu
53°
olan X ve Y araçları şekildeki yönlerde ha- nın büyüklüğü ϑ1, Z aracına göre Y aracı-
ϑY = 4 m/s
reket etmektedir. nın hızının büyüklüğü ϑ2 dir. ϑX = 5 m/s
Kuzey Kuzey
Güney
ϑX ϑX = 3ϑ
Yere göre hızı güneye doğru 4 m/s olan
Y gözlemcisi, yere göre hızı 5 m/s olan
Batı Doğu Batı Doğu
ϑY ϑY = ϑ ϑZ = 4ϑ X aracını nasıl görür?
(sin53° = 0,8; cos53° = 0,6)
A) Doğuya 3 m/s
Güney Güney B) Batıya 3 m/s
ϑ1 C) Kuzeye 9 m/s
Buna göre, X aracındaki gözlemci Y ara- Buna göre, oranı kaçtır?
cını hangi yönde gidiyor gibi görür? ϑ2 D) Güneye 4 2 m/s
9. 12. 15.
Yere göre hızları şekildeki gibi olan X, Y, Zıt yönlerde hareket eden araçlardan K nın Yere göre hızı güneye doğru 5 m/s olan X
Z araçlarından Z nin Y ye göre hızının bü- L ye göre hızı 9ϑ dir. gözlemcisine göre Y nin hızı kuzeydoğu
yüklüğü ϑ1, Z nin X e göre hızının büyük- K ϑK = 5ϑ yönünde 5 2 m/s dir.
lüğü ϑ2 dir. Doğu Kuzey
Kuzey ϑL L
ϑ = 5 2 m/s
ϑX = 6 m/s Buna göre, L nin yere göre hızı kaç ϑ
dir? 45°
Batı Doğu
ϑZ = 5 m/s
Batı Doğu A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
ϑZ = 8 m/s ϑX = 5 m/s
ϑY = 4 m/s
Güney
Güney 13.
Buna göre, yere göre hızı batıya doğru 5
ϑ Aynı doğrultuda hareket eden araçlardan
Buna göre, 1 oranı kaçtır? m/s olan Z ye göre Y nin hızının büyük-
ϑ2 X in Y ye göre hızı batıya doğru 2ϑ, Z nin
lüğü kaç m/s dir?
X e göre hızı doğuya doğru ϑ dir.
2 5 4 5 A) 5 B) 5 2 C) 10
A) B) C) 5 X 3ϑ
5 5
D) 2 5 E) 5 D) 10 2 E) 20
Batı Y Doğu
K
2ϑ 53° 14.
Yere göre hızı ϑX olan X aracındaki göz-
Buna göre, K nın L ye göre hızının bü- lemci, Y aracını doğuya ϑ hızıyla gidiyor-
yüklüğü kaç ϑ dir? muş gibi görüyor.
(sin53° = 0,8; cos53° = 0,6)
16.
Kuzey Şekilde trenlerin yere göre hızları sırasıyla
A) 12 B) 8 2 C) 10 8 m/s ve 10 m/s dir. Ali ve Ayşe'nin bulun-
D) 6 2 E) 6 ϑX = ϑ 2 dukları trenlere göre hızları sırasıyla 3 m/s
ve 6 m/s dir.
45° ϑ
Batı Doğu Batı Doğu
11. Ali
3 m/s 6 m/s
Ayşe
Buna göre, K nın yere göre hızının bü- B) Kuzeye doğru, 2ϑ A) Doğu, 7 m/s B) Doğu, 9 m/s
yüklüğü kaç ϑ dir? C) Kuzeye doğru, ϑ C) Batı, 4 m/s D) Batı, 7 m/s
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 7 D) Güneye doğru, ϑ E) Batı, 9 m/s
E) Doğuya doğru, ϑ
16. D 15. C 14. C 13. A 12. B 11. E 10. B 9. A 8. A 7. E 6. E 5. D 4. A 3. D 2. C 1. B Cevaplar
1. →
4. 7.
Suya göre hızı ϑ olan yüzücü akıntı hızı- Suya göre hızı 6 m/s olan yüzücü akıntı B
→
nın ϑa olduğu nehirde şekildeki gibi yüz- hızının 2 m/s olduğu nehirde şekildeki gibi
meye başlamaktadır. yüzmektedir. ϑA = 3 m/s
80 m
K L M N P ϑY = 5 m/s
ϑ = 6 m/s
→ K L
→ ϑa A
ϑ
ϑA = 2 m/s
Suya göre hızı 5m/s olan yüzücü, akıntı
hızının 3 m/s olduğu nehirde B den kaç
Yüzücü K dan L ye 50 saniyede ulaştığı- m uzakta karşı kıyıya çıkar?
Buna göre, yüzücü karşı kıyıda hangi na göre KL uzunluğu kaç metredir? A) 24 B) 30 C) 36 D) 48 E) 60
noktaya çıkar? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) 300 B) 400 C) 500 D) 600 E) 700
A) K noktasına B) L noktasına
C) M noktasına D) N noktasına
E) P noktasına
8.
B
2. ϑA = 5 m/s
→ →
Suya göre hızları ϑX ve ϑY olan yüzücüler-
5.
120 m
den X yüzücüsü karşı kıyıda M noktasına Suya göre hızı 10 m/s olan yüzücü, akıntı ϑ = 10 m/s
ϑ = 10 m/s
→ → Suya göre hızı 10m/s olan yüzücü, akın-
ϑX ϑY K L
tı hızının 5 m/s olan nehirde B den kaç
ϑA = 3 m/s m uzakta karşı kıyıya çıkar?
(sin37° = 0,6; cos37° = 0,8)
Buna göre, Y yüzücüsü karşı kıyıda ne- KL uzunluğu 280 m olduğuna göre, yü- A) 100 B) 120 C) 160
reye çıkar? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) zücü K dan L ye kaç saniyede ulaşır? D) 200 E) 260
A) K noktasına B) L noktasına A) 40 B) 50 C) 60 D) 70 E) 80
C) M noktasına D N noktasına
E) P noktasına
9.
→
3. Akıntı hızının ϑA olduğu nehirde suya göre
→ → → → → → →
Suya göre hızları ϑX, ϑY, ϑZ, ϑP olan yü- hızları ϑX, ϑY, ϑZ olan yüzücüler şekildeki
→ 6.
zücüler, akıntı hızının ϑA olduğu nehirde gibi yüzmeye başlıyor.
Akıntı hızının 2 m/s olduğu nehirde, suya
şekildeki gibi yüzmeye başlamaktadır. göre hızı 8 m/s olan yüzücü şekildeki gibi →
ϑA
yüzmektedir. →
ϑX
→ → →
ϑA ϑY ϑZ
ϑA = 2 m/s
160 m
→ → →
ϑX ϑZ ϑP ϑ = 8 m/s
Buna göre, yüzücülerin karşı kıyıya
→
ϑY varma süreleri tX, tY, tZ arasındaki ilişki
Buna göre, yüzücü karşı kıyıya kaç sa- nasıldır?
niyede ulaşır? A) t X > tY > t Z B) tY = t Z > t X
Buna göre, hangi yüzücüler karşı kıyı-
da aynı noktaya çıkarlar? (Bölmeler eşit A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30 C) t X > tY = t Z D) t X = t Z > tY
aralıklıdır.) E) t X = tY = t Z
A) X ve Y B) Y ve Z C) Z ve P
D) X ve Z E) Y ve P
10. →
13. 15.
Suya göre hızı ϑY olan bir yüzücü K den L Suya göre hızı ϑY olan bir yüzücü, akıntı Suya göre hızı 5 m/s olan bir yüzücü, akın-
ye 10 saniye gidip, suya göre hızının bü- hızı ϑA olan bir nehirde K dan L ye 2t sü- tı hızının 3 m/s olduğu nehirde K dan L ye,
yüklüğünü değiştirmeden L den K ye 30 rede gidip, suya göre hızının büyüklüğünü L den M ye yüzerek gidiyor.
saniyede dönüyor. değiştirmeden L den K ye 5t sürede geliyor. L M
ϑA = 2 m/s ϑA ϑA = 3 m/s
ϑY
ϑY
K L K L
K
Buna göre, yüzücünün suya göre hızı- ϑ
nın büyüklüğü kaç m/s dir? Buna göre, Y oranı kaçtır? KL = LM = 160 m olduğuna göre
ϑA
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 yüzücü K dan M ye kaç saniyede ulaşır?
3 7 7
A) B) C) 2 D) E) 3 A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80
2 4 3
11. → → →
Suya göre hızları ϑ1, ϑ2, ϑ3 olan yüzücü-
→
ler akıntı hızı ϑA olan nehirde şekildeki gibi
yüzmeye başlıyorlar.
ϑA
ϑ1 = 5 ϑ ϑ2 = 5 ϑ
ϑ3 = 8 ϑ
53° 30°
A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 21
1. 4. 7.
Yere göre hızı 20 m/s olan bir kamyonetin Doğu yönünde hareket eden X, Y, Z araç- Doğrusal bir yolda hareket eden Y ve Z
üzerinde, kamyonete göre hızı 2 m/s olan larından X aracına göre Y nin hızı doğu araçlarının konum zaman grafiği şekildeki
bir çocuk şekildeki gibi yürüyor. yönünde, X aracına göre Z nin hızı batı gibidir.
Konum
yönündedir.
2 m/s
X
Z
Batı Y Doğu 2X
20 m/s Z
X
Buna göre, araçların hızlarının büyük-
Zaman
lükleri ϑX, ϑY, ϑZ arasındaki ilişki nasıl- 0 t 2t
Buna göre, çocuğun yere göre hızı kaç dır? -X
m/s dir? A) ϑX > ϑY > ϑZ B) ϑZ > ϑY > ϑX Y
A) 18 B) 20 C) 22 D) 24 E) 26 Z'nin hızı doğu yönünde ϑ olduğuna
C) ϑZ > ϑX > ϑY D) ϑY > ϑX > ϑZ
göre Z'ye göre Y nin hızı için aşağıdaki-
E) ϑX = ϑY = ϑZ lerden hangisi doğrudur?
A) Batı yönünde 2ϑ B) Doğu yönünde 2ϑ
C) Batı yönünde 3ϑ D) Doğu yönünde 3ϑ
2. 5. E) Batı yönünde ϑ
Suya göre hızı ϑY olan yüzücü akıntı hızı Suya göre hızı 7 m/s olan motorlu tekne K
ϑa olan nehirde şekildeki gibi yüzmeye den L ye 10 saniyede gidiyor.
başlıyor.
8.
ϑA = 5 m/s Suya göre hızları şekildeki gibi olan X, Y, Z
ϑa ϑm = 7 m/s motorlarından X motoru karşı kıyıda M ye,
ϑY
K L Y motoru R ye Z motoru S ye çıkıyor.
K L M N P R S
K L M ϑ
→
ϑ2
III Yüzücülerin üçü de karşı kıyıda X nok- K N
→ → →
tasına çıktığına göre ϑ1, ϑ2, ϑ3 ün bü- Buna göre, L yüzücüsü karşı kıyıda N
Şekil - I Şekil - II
yüklükleri arasındaki ilişki nasıldır? den kaç d uzakta karşı kıyıya çıkar?
A) ϑ1 > ϑ2 > ϑ3 B) ϑ3 > ϑ2 > ϑ1 3 5
Buna göre, M nin K ye göre hızı şekil - II A) 1 B) C) 2 D) E) 3
2 2
dekilerden hangisi gibidir? C) ϑ2 > ϑ1 > ϑ3 D) ϑ3 > ϑ1 > ϑ2
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) E) ϑ1 = ϑ2 = ϑ3
A) I B) II C) III D) IV E) V 15.
Birbirine paralel yollarda hareket eden X,
Y, Z araçlarının hızlarının büyüklükleri ϑX,
ϑY, ϑZ dir. X aracındaki gözlemci, Y yi do-
ğuya, Z yi batıya gidiyor gibi görüyor.
ϑY > ϑX > ϑZ olduğuna göre;
I. X aracı doğu yönünde hareket etmektedir.
II. Y aracı doğu yönünde hareket etmektedir.
III. Z aracı batı yönünde hareket etmektedir.
11.
yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
Akıntı hızının ϑA ve kıyıya paralel olduğu
13. rudur?
bir nehirde K ve L noktalarından suya göre
hızları ϑK ve ϑL olan yüzücüler şekildeki Birbirine paralel yollarda hareket eden X, A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
gibi yüzmeye başlıyor. Y, Z araçlarından X batıya, Y doğuya ha- D) I ve II E) I, II ve III
reket etmektedir. Araçlar aynı noktadan
harekete başladıktan bir süre sonra X ile Y
ϑK ϑL arasındaki uzaklık, Y ile Z arasındaki uzak- 16.
lığa eşit oluyor. Suya göre hızı ϑ1 olan yüzücü karşı kıyıda
K L
Buna göre; L noktasına, suya göre hızı ϑ2 olan yüzücü
I. X in Y ye göre hızı batı yönündedir. ise karşı kıyıda R noktasına çıkıyor.
Yüzücülerin karşılaşma süresi; II. Y nin Z ye göre hızı doğu yönündedir.
K L M N P R
I. KL uzaklığı III. X in Z ye göre hızı batı yönündedir.
II. ϑA , akıntı hızı yargılarından hangileri kesinlikle doğ- ϑA
III. Akıntının yönü rudur?
niceliklerinden hangilerine bağlıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III ϑ1 = ϑ ϑ2 = ϑ
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
D) I ve II E) I, II ve III Buna göre, akıntı hızının büyüklüğü kaç
ϑ dir?
(Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
A) 2 B) 2 C) 2 2
D) 3 E) 3 2
1. 4. 7.
Konum Konum Konum
20 2X
I II III IV X
10 X
I II III IV V
Zaman
Zaman 5t 0
0 5 10 15 20 0 Zaman
t 2t 3t 4t
–X
Konum - zaman grafiği verilen otomobil
hangi aralıklarda hızlanan hareket yap- –X
Konum–zaman grafiği şekildeki gibi
mıştır? Konum–zaman grafiği şekildeki gibi olan otomobil hangi aralıklarda dur-
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV olan hareketli hangi anlarda yöndeğiş- maktadır?
tirmiştir?
D) II ve III E) II ve IV A) Yalnız II B) Yalnız V C) II ve III
A) Yalnız t B) Yalnız 3t C) Yalnız 4t D) I ve IV E) III ve V
D) t ve 4t E) 3t ve 4t
2.
8.
Konum (m) 5. Konum
K, L, M araçlarının konum–zaman grafiği
40 şekildeki gibidir. X
Konum
30 K Zaman
0 Zaman (s) 0
10 20
I II III IV
L –X
–40
Konum–zaman grafiği şekildeki gibi
Konum–zaman grafiği şekildeki gibi 0 Zaman olan araç hangi zaman aralıklarında ya-
olan hareketlinin (0–30) saniye aralığın- vaşlamaktadır?
daki yerdeğiştirmesinin büyüklüğü kaç
M A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IV
metredir?
Buna göre, hangi araçların t=0 anında D) I ve III E) II ve IV
A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120
kesinlikle bir ilk hızı vardır?
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M
D) L ve M E) K, L ve M
9.
Doğrusal bir yolda durgun halden sabit
ivme ile harekete geçen bir aracın konum -
3. 6.
zaman grafiği şekildeki gibidir.
K ve L araçlarının konum – zaman grafiği
Konum (m)
Konum (m) şekildeki gibidir.
Konum
60
40
K L
20 10
I II III IV
0 Zaman
Zaman
Zaman (s) L 0 5
0 (s)
5 10 15
K
Buna göre, aracın 5. saniyedeki hızı kaç
Konum – zaman grafiği şekildeki gibi Buna göre, hangi zaman aralıklarında m/s dir?
olan otomobilin (0–15) saniye aralığın- araçlar aynı yönde hareket etmektedir?
A) 5 B) 10 C) 12 D) 15 E) 20
da aldığı yol kaç metredir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100 D) II ve IV E) III ve IV
2x K
X
11.
Konum – zaman grafiği şekildeki gibi olan I II III IV x L
0 Zaman
araç düzgün yavaşlayarak 10. saniyede t 2t 3t 4t
durmuştur. Zaman
-X 0 t 2t
Konum
Buna göre;
40 Buna göre, hangi zaman aralıklarında I. Araçlar yavaşlamaktadır.
aracın ivme vektörü ile hız vektörü aynı II. 2t anında hızları sıfırdır.
yönlüdür? III. İvmeleri eşit büyüklüktedir.
A) I ve II B) I ve III C) II ve IV yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
Zaman rudur?
0 10 D) I ve IV E) II ve III
(s)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Buna göre, aracın t = 0 anındaki hızı kaç
m/s dir? D) I ve III E) I, II ve III
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
1. 4. 7.
Hız (m/s) Doğrusal bir yolda hareket eden bir aracın Başlangıçta yanyana olan K ve L araçları-
20 hız–zaman grafiği şekildeki gibidir. nın hız–zaman grafiği şekildeki gibidir.
Hız (m/s) Hız (m/s)
I II III IV
0 Zaman
5 10 15 20 L
(s) 20
10
–20 K
10
Hız–zaman grafiği şekildeki gibi olan Zaman (s) Zaman
hareketli hangi aralıklarda hızlanan ha- 0 20 30 0 10 20
(s)
reket yapmıştır? Buna göre, aracın yerdeğiştirmesi kaç
Buna göre, 20. saniyede araçlar arasın-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III metredir?
daki uzaklık kaç metredir?
D) II ve III E) II ve IV A) 300 B) 250 C) 200
A) 150 B) 175 C) 200
D) 150 E) 100
D) 225 E) 250
5. 8.
Doğrusal bir yolda hareket eden bir otomo-
Başlangıçta yanyana olan A ve B araçla-
2. bilin hız–zaman grafiği şekildeki gibidir.
rının hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Hız (m/s) Hız (m/s)
Hız (m/s)
10
I II III IV V 20 A
20
0 Zaman
5 10 15 20 25
(s) 15
0 Zaman 0 Zaman
10 30 40 5 10 B
–10 (s) (s)
9.
3. 6. Başlangıçta yanyana olan K ve L araçları-
Hız (m/s) Doğrusal bir yolda hareket eden bir aracın nın hız–zaman grafiği şekildeki gibidir.
20 hız–zaman grafiği şekildeki gibidir. Hız
Hız (m/s)
10 K
t4 t5 2ϑ
0 Zaman 30
t1 t2 t3
(s) ϑ
–20 0 Zaman
t 2t 3t
Hız – zaman grafiği şekildeki gibi olan 0 Zaman
15 20 30 –ϑ
(s) L
bir araç hangi anlarda yöndeğiştirmiş-
tir? –10
t anında araçlar arası uzaklık 60 m oldu-
A) Yalnız t1 B) Yalnız t 2 C) Yalnız t3 Buna göre, aracın aldığı yol kaç metre- ğuna göre, 3t anında araçlar arasındaki
dir? uzaklık kaç metredir?
D) t1 ve t 2 E) t1, t 2 ve t4
A) 300 B) 275 C) 250 A) 160 B) 180 C) 200
D) 225 E) 200 D) 220 E) 240
3ϑ
2ϑ ϑ K
K
2ϑ
ϑ
0 Zaman L
t ϑ
0 Zaman
t 2t 3t I II III
-ϑ L 0 Zaman
t 2t 3t
Araç gideceği yolun tamamını 3t sürede
aldığına göre, yolun ilk yarısını kaç t sü- Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ke- Buna göre, I, II, III aralıklarından hangi-
rede almıştır? sinlikle doğrudur? lerinde araçlar birbirinden uzaklaşmak-
1 3 5 tadır?
A) B) 1 C) D) 2 E) A) Araçlar birbirinden uzaklaşmaktadır.
2 2 2
B) Araçlar birbirine yaklaşmaktadır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
13.
Doğrusal bir yol üzerinde hareket eden K
ve L araçlarının hız–zaman grafiği şekilde-
11. ki gibidir. t = 0 anında araçlar arasındaki
Doğrusal XYZ yolunda hareket eden bir uzaklık x kadar olup K aracı t sürede 4x
aracın hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. yol alıyor.
t = 0 anında X noktasından geçen araç 4t Hız
15.
anında Z noktasına varıyor.
ϑ Başlangıçta yanyana olan K ve L araçla-
Hız K rının hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
4ϑ 0 Zaman Hız
t
3ϑ 3ϑ
K
–ϑ L
2ϑ 2ϑ L
Buna göre, t anında araçlar arasındaki
ϑ uzaklık için; ϑ K
L
I. 7x tir. I II III
0 Zaman 0 Zaman
t 2t 3t 4t t 2t 3t
II. 8x tir.
XY = YZ olduğuna göre, araç yolun III. 9x tir. Buna göre, hangi aralıklarda araçlar bir-
Y noktasından kaç t anında geçmiştir? birine yaklaşmaktadır?
yargılarından hangileri doğru olabilir?
3 5 7 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) B) 2 C) D) 3 E) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
2 2 2
D) I ve II E) II ve III
D) I ve II E) I ve III
1. 4. 6.
İlk hızı 16 m/s olan bir otomobilin ivme – İlk hızı 10 m/s olan bir aracın ivme–zaman İvme–zaman grafiği şekildeki gibi olan ara-
zaman grafiği şekildeki gibidir. grafiği şekildeki gibidir. cın ilk hızı 30 m/s dir.
İvme (m/s²) İvme (m/s²) İvme (m/s2)
3 6
3
Zaman
0 5 10 15 (s)
Zaman (s)
Zaman (s) 0 10 20
0 10
–4
–2
Buna göre, aracın 10. saniyedeki hızı
Buna göre, aracın hız–zaman grafiği
kaç m/s dir? Buna göre, aracın hız–zaman grafiği
aşağıdakilerden hangisi gibidir?
A) 30 B) 36 C) 38 D) 40 E) 46 aşağıdakilerden hangisi gibidir?
A) Hız (m/s) B) Hız (m/s)
A) Hız (m/s) B) Hız (m/s)
32
40 30
30 20
20 26
2. 10 10
0 5 10 15 Zaman 0 5 10 15 Zaman
0 10 20 0 10 20 Zaman
İlk hızı sıfır olan bir aracın ivme–zaman Zaman (s) (s)
(s) (s)
grafiği şekildeki gibidir. C) Hız (m/s) D) Hız (m/s)
İvme (m/s²) C) Hız (m/s) D) Hız (m/s)
50 40 30
5 30
20
30 30
20 10
Zaman
0 5 10 15 Zaman 0 5 10 15 (s)
0 10 20 Zaman 0 10 20 Zaman (s)
Zaman (s)
0 10 30 (s) (s)
E) Hız (m/s)
–2 E) Hız (m/s) 30
3. 7.
İlk hızı 10 m/s olan bir hareketlinin ivme– İlk hızı sıfır olan aracın ivme zaman grafiği
5. şekildeki gibidir.
zaman grafiği şekildeki gibidir.
İvme–zaman grafiği şekildeki gibi olan ha- İvme (m/s²)
İvme (m/s²) reketlinin ilk hızı 10 m/s dir.
5 İvme (m/s²) 10
3 2
5
8. 11. 12.
Durgun halden harekete başlayan bir ara- İvme Duruştan harekete başlayan bir hareketli-
cın ivme–zaman grafiği şekildeki gibidir. nin ivme–zaman grafiği şekildeki gibidir.
İvme +a İvme
a a
Zaman
0 t 2t 3t 4t
t 2t 3t 4t
Zaman Zaman
0 t 2t 3t –a 0
–a
–a Doğrusal bir yolda hareket eden bir aracın
ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. –2a
Araç (0–t) zaman aralığında X kadar yol
Aracın t anındaki hızı sıfır olduğuna
aldığına göre, (0–3t) zaman aralığında Buna göre, hareketli hangi anlarda yön-
göre, aracın konum - zaman grafiği aşa-
kaç X yol almıştır? değiştirmiştir?
ğıdakilerden hangisi gibi olabilir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) Yalnız t B) Yalnız 2t C) Yalnız 3t
A)
Konum D) t ve 4t E) t ve 3t
9.
Doğrusal bir yol- İvme
da hareket eden 0 t 2t 3t 4t Zaman
bir aracın iv-
me-zaman grafi- a
ği şekildeki gibi- B)
Konum
dir. Zaman
0 t
Grafikteki a ve t
bilindiğine göre,
I. Aracın t anındaki hızı Zaman
0 t 2t 3t 4t
II. t süresi içindeki aracın yer değiştirmesi
III. t süresi içinde aracın hızındaki değişim
niceliklerinden hangileri kesinlikle he- C)
Konum
saplanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 13.
D) I ve III E) I, II ve III Doğrusal bir yolda hareket eden bir aracın
t 2t 3t 4t Zaman
0 ivme – zaman grafiği şekildeki gibidir.
10. İvme
Durgun halden harekete başlayan otomo-
D) a
bilin ivme–zaman grafiği şekildeki gibidir. Konum
İvme
2a Zaman
0 t
Zaman
a 0 t 2t 3t 4t Buna göre, aracın (0–t) aralığındaki ha-
reketi ile ilgili;
I II III
Zaman I. Sürekli hızlanmıştır.
0 t 2t 3t E)
Konum II. Sürekli yavaşlamıştır.
Otomobilin I, II, III zaman aralıklarında III. Önce yavaşlamış, sonra hızlanmıştır.
aldığı yollar X1, X2, X3 olduğuna göre, IV. Önce hızlanmış, sonra yavaşlamıştır.
bunlar arasındaki ilişki nasıldır? yargılarından hangileri kesinlikle yan-
t 2t 3t 4t Zaman
0 lıştır?
A) X1 > X 2 > X3 B) X3 > X 2 > X1
C) X2 > X3 > X1 D) X1 > X3 > X2 A) Yalnız II B) Yalnız III C) Yalnız IV
E) X1 = X2 = X3 D) I ve II E) III ve IV
1. 6. 9.
İlk hızı 40 m/s olan araç 3 m/s2 lik ivmeyle Doğrusal bir yolda sabit 20 m/s lik hızla Doğrusal yolda hız-zaman grafikleri şekil-
hızlanıyor. hareket eden Y aracı L noktasından geç- deki gibi olan X ve Y araçları doğuya git-
Buna göre, aracın 5. saniyedeki hızının tiği anda, ilk hızı sıfır olan X aracı düzgün mektedir.
büyüklüğü kaç m/s dir? hızlanmaya başlıyor. Hız
A) 60 B) 55 C) 50 D) 45 E) 40 ϑ0 = 0 ϑ = 20 m/s
X Y 2ϑ X
ϑ Y
K L M I II III
Zaman
1200 m 600 m
2. 0 t 2t 3t
İlk hızı 40 m/s olan bir araç 5 m/s2 lik ivme Araçlar M noktasında yanyana geldiği- Buna göre,
ile yavaşlayarak duruyor. ne göre, X aracının ivmesinin büyüklü- I. I. aralıkta Y aracı X i batı yönünde ya-
Buna göre, aracın durana kadar geçen ğü kaç m/s2 dir? vaşlıyor görür.
sürede aldığı yol kaç metredir? A) 4 B) 3,5 C) 3 D) 2,5 E) 2 II. t anında X aracı Y yi duruyor görür.
A) 160 B) 200 C) 240 III. II. aralıkta X aracı Y yi batı yönünde
D) 280 E) 320 7. hızlanıyor görür.
Başlangıçta yan- Hız IV. III. aralıkta Y aracı X i doğu yönünde
yana olan K ve L sabit hızla hareket ediyor görür.
araçlarının hız - L yargılarından doğru olanlar D harfi ile
3. zaman grafiği şe- K
yanlış olanlar Y harfi ile gösterilirse
İlk hızı 30 m/s olan bir araç 4 m/s2 lik ivme kildeki gibidir. +ϑ doğru sıralama aşağıdakilerden hangisi
I II III
ile hızlanıyor. Buna göre, gibi olur?
0 t 2t 3t Zaman
Buna göre, aracın 10 saniyede aldığı yol hangi aralık- A) DYDY B) YDYD C) DDDY
kaç metredir? -ϑ
larda araçlar D) YYYD E) DDDD
A) 300 B) 400 C) 500 birbirlerinden
uzaklaşmaktadır?
D) 600 E) 700
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
4. 8.
İlk hızı 10 m/s olan bir araç düzgün hız- Başlangıçta yanyana olan X, Y, Z araçları-
lanarak 8 saniyede hızını 50 m/s ye çıka- nın hız-zaman grafiği şekildeki gibidir.
rıyor. Hız 10.
Buna göre, aracın aldığı yol kaç metre- X arabası K den 3ϑ, Y arabası L den ϑ hızı
dir? +2ϑ X ile geçtiği anda X arabası a ivmesiyle ya-
A) 240 B) 300 C) 360 ϑ vaşlamaya, Y arabası 2a ivmesiyle hızlan-
Y Zaman maya başlıyor. Araçların M deki hızları eşit
D) 400 E) 480 0 t
olup araçlar M ye aynı anda ulaşıyorlar.
Z
-2ϑ 3ϑ ϑ
X Y
Buna göre, (0-t) aralığında araçlarla ilgi-
5. li aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
K L M
İlk hızı 10 m/s olan bir otomobil düzgün
A) X ve Y araçları birbirinden uzaklaş-
hızlanarak, hızını 50 m/s ye çıkarıyor. Buna göre, KL uzaklığının LM uzaklığı-
maktadır.
Bu sırada otomobilin aldığı yol 300 m KL
B) Y ve Z araçları birbirinden uzaklaş- na oranı kaçtır?
olduğuna göre, otomobilin ivmesinin LM
maktadır.
büyüklüğü kaç m/s2 dir?
C) X ve Z araçları birbirinden uzaklaş- 6 5 4 3 1
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) B) C) D) E)
maktadır. 7 6 5 5 2
K L K L K L
150 m
Buna göre, araçların karşılaşma süresi- Buna göre, arabaların karşılaşıncaya
Buna göre, X aracının Y ye yetişebil- nin bulunabilmesi için; kadar aldığı yolların oranını bulmak
mesi için Y aracının ivmesi en fazla kaç I. ϑ1 ve ϑ2 bilinmelidir. için;
m/s2 olmalıdır? II. a ivmesi bilinmelidir. I. ϑ hızı bilinmelidir.
A) 1,5 B) 2 C) 2,5 D) 3 E) 3,5 III. |KL| uzaklığı bilinmelidir. II. a1 ve a2 ivmeleri bilinmelidir.
yargılarından hangileri kesinlikle doğ- III. Karşılaşma süresi bilinmelidir.
rudur? yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III rudur?
14.
Eşit büyüklükteki sabit ϑ hızları ile hareket
12. eden trenlerden K treninin lokomotifi köp-
Eşit uzunluktaki X, Y trenleri şekildeki gibi rünün A ucuna geldiği anda L treninin lo-
tünele aynı anda giriyorlar. X sabit hızla komotifi köprünün B ucuna ulaşıyor. Bun-
hareketine devam ederken Y treni tünele dan sonra K treni a ivmesi ile hızlanmaya
girdiği anda sabit ivmeyle hızlanmaya baş- başlıyor. Trenlerden K nın lokomotifi ile L
lıyor. nin son noktası köprünün B ucuna aynı
anda geliyor. Bir süre sonra K treninin son
noktası köprünün B ucuna geldiği anda,
X L treninin son noktası köprünün A ucuna
geliyor. 16.
Y ϑ İlk hızı ϑ0 olan bir araç a ivmesi ile düzgün
K hızlanarak X kadar yol alıyor. Bu sürede
A B aracın ortalama hızı ϑ oluyor.
ϑ
Trenlerin son noktaları aynı anda tünel- Buna göre, aracın aldığı yol X aşağıda-
L
den çıktıklarına göre; kilerden hangisine eşittir?
Köprü
I. Tünele girerken Y nin hızı X inkinden 2ϑ ^ϑ - ϑ 0h 2 ^ϑ - ϑ 0h
Buna göre; A) B)
küçüktür. a a
I. K treninin boyu köprününkinden bü-
II. Tünelden çıktıklarında Y nin hızı X in- 2a ^ϑ - ϑ 0h ^ϑ - ϑ 0h ϑ
yüktür. C) D)
kinden büyüktür. ϑ 2a
II. Köprünün boyu L treninkinden büyük-
III. Y treninin boyu tünelinkinden küçüktür.
tür. 2 ^ϑ - ϑ 0h
yargılarından hangileri kesinlikle doğ- E)
III. K treninin boyu L treninkinden büyük- 2ϑa
rudur?
tür.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III yargılarından hangileri doğrudur?
D) I ve II E) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
1. 5. 8.
Sürtünmesiz ya- F = 50N Sürtünmelerin önemsenmediği düzenekte Sürtünmelerin
tay yolda 10 kg cisimler serbest bırakılıyor. önemsiz olduğu
53°
kütleli cisme 50 3 kg düzenekte cisim-
10 kg
N luk kuvvet uy- ler serbest bırakı-
T
gulanıyor. lıyor.
6 kg
Buna göre, cismin ivmesinin büyüklüğü Buna göre, ipte- 9 kg
kaç m/s2 dir? ki gerilme kuv-
(sin53° = 0,8; cos53° = 0,6) veti T nin büyük-
1 kg 6 kg lüğü kaç N dur? (g = 10 m/s2)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Buna göre, cisimlerin ivmesinin büyük- A) 30 B) 36 C) 45 D) 50 E) 54
lüğü kaç m/s2 dir? (g = 10 m/s2)
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
2.
Sürtünmesiz yatay F
düzlemde kütlesi 16 9.
37°
kg olan cisme F kuv- Sürtünmelerin önemsen-
16 kg
veti şekildeki gibi mediği şekildeki düzenekte
uygulanıyor. X ve Y cisimleri serbest bı-
Cismin ivmesi 5 m/s2 olduğuna göre, F rakıldığında ok yönünde
kuvvetinin büyüklüğü kaç N dur? 6. hızlanıyor.
T
(sin37° = 0,6 , cos37° = 0,8) Sürtünmelerin önemsen- Buna göre, X in ağırlığı
mediği düzenek serbest bı- GX, Y nin ağırlığı GY ve ip-
A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100 X
rakılıyor. teki gerilme kuvveti T nin
büyüklükleri arasındaki
Buna göre, ipteki gerilme Y
ilişki nasıldır?
kuvveti T nin büyüklüğü T
kaç N dur? (g = 10 m/s2) A) GX > GY > T B) T > GY > GX
3. 3 kg
C) GX > T > GY D) GY > T > GX
Sürtünmesi önemsiz maka-
ra ile kurulan düzenek ser- E) GX > GY = T
2 kg
best bırakılıyor.
Buna göre, cisimlerin iv- A) 20 B) 22 C) 24 D) 26 E) 28
mesinin büyüklüğü kaç
m/s2 dir?
(g = 10 m/s2) 7 kg 10.
A) 5 B) 4 C) 3 Sürtünmesiz yatay düzlemde, eşit büyük-
3 kg lükteki F kuvveti, kütleleri mX, mY, mZ olan
D) 2 E) 1
cisimlere uygulandığında cisimlerin hız -
zaman grafiği şekildeki gibi oluyor.
Hız
7. X
4. Sürtünmelerin önem- 6 kg
Y
Sürtünmelerin önem- 8 kg senmediği şekildeki Z
senmidği düzenekte düzenek serbest bı-
cisimler serbest bıra- rakılıyor.
kılıyor. T Zaman
Buna göre, ipteki
Buna göre, cisim- gerilme kuvveti T nin
Buna göre, mX, mY, mZ arasındaki ilişki
lerin ivmesinin bü- büyüklüğü kaç N
4 kg nasıl olur?
yüklüğü kaç m/s2 2 kg dur? (g = 10 m/s2)
dir? A) mZ > mY > mX B) mX > mY > mZ
A) 24 B) 28 C) 30 D) 36 E) 40
(g = 10 m/s2) C) mX > mZ > mY D) mY > mZ > mX
1 3 5 E) mX = mY = mZ
A) B) 1 C) D) 2 E)
2 2 2
17.
T2
T1 Sürtünmelerin ihmal
edildiği şekildeki dü-
3m zenek serbest bırakılı-
m yor.
K
13. 2F 2F L
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran 5 kg
F F
kütleli cisme uygulanan kuvvetin zamana 18.
Zaman Zaman
bağlı grafiği şekildeki gibidir.
0 t 2t 0 t 2t Makara ağırlıkları-
F (N)
3m
nın ve sürtünmele-
Buna göre, K ve L cisimlerinin (0 - 2t) rin ihmal edildiği
30 T
X şekildeki düzenek
aralığında aldığı yolların oranı K kaç-
XL serbest bırakılıyor.
tır?
t (s) Buna göre, ipteki
0 5 10 15
3 4 5 6 gerilme kuvveti-
-20 A) B) C) D) E) 1 m
7 7 7 7 nin büyüklüğü T
Buna göre, 15. saniyede cismin hızının kaç mg dir?
büyüklüğü kaç m/s dir? 6 5 4 3 2
A) B) C) D) E)
A) 30 B) 25 C) 20 D) 15 E) 10 13 12 11 10 9
18. A 17. D 16. B 15. C 14. A 13. E 12. B 11. D 10. A 9. C 8. B 7. A 6. C 5. A 4. D 3. B 2. E 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
İlk hızı 20 m/s ϑ0 = 20 m/s Sürtünmelerin Sürtünmesiz eğik 4 kg
ϑ0 = 10 m/s
olan cisme sür- ihmal edildiği düzlemde 4 kg küt-
tünmelerin ih- 4 kg F = 24 N yatay düzlemde leli cisim serbest
4 kg F = 20 N
mal edildiği ya- K noktasından bırakılıyor.
K
tay düzlemde F kuvveti uygulanıyor. 10 m/s hızla ge- Buna göre, cis-
37°
Buna göre, cismin 5. saniyedeki hızının çen cisme 20 N luk kuvvet uygulanıyor. min ivmesinin
büyüklüğü kaç m/s dir? Buna göre, 8 saniye sonra cismin K büyüklüğü kaç m/s2 dir?
A) 30 B) 36 C) 42 D) 50 E) 60 noktasına uzaklığı kaç metredir? (g = 10 m/s2; sin37° = 0,6)
A) 160 B) 180 C) 200 A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10
D) 220 E) 240
8.
2. 5. Sürtünmelerin ihmal edildiği eğik düzlem-
Sürtünmelerin Sürtünmelerin ihmal edildiği yatay düzlem- lerde X ve Y cisimleri serbest bırakılıyor.
ϑ0 = 30 m/s
ihmal edildiği de K ve L cisimleri F kuvveti ile itiliyor. 2m X 3m Y
yatay düzlem- F = 18 N 6 kg 4 kg
3 kg
de 30 m/s hızla
K L
hareket eden cisme, hareketine ters yönde F = 35 N
F kuvveti uygulanıyor.
30° 53°
Buna göre, cisim kaçıncı saniyede du- Buna göre, K cisminin L ye yaptığı etki
rur? kuvvetinin büyüklüğü kaç N dur?
Buna göre, cisimlerin ivmelerinin bü-
A) 10 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2 A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24 a
yüklüklerinin oranı X kaçtır?
aY
6.
3. Sürtünmelerin ihmal edildiği yatay düzlem-
de X, Y, Z cisimlerine F kuvveti uygulanı- 9.
8 kg kütleli cisme sürtünmesiz yatay düz- yor. Sürtünmelerin ihmal edildiği eğik düzlem-
lemde F kuvveti uygulandığında cismin hız lerde açılar arasında q > b > a ilişkisi vardır.
5m
- zaman grafiği şekildeki gibi oluyor.
4m
2m X, Y, Z cisimleri bu eğik düzlemlerde ser-
F Z best bırakıldığında ivmelerinin büyüklükleri
ϑ (m/s) X Y
aX, aY, aZ oluyor.
X Y Z
38 X in Y ye yaptığı etki F1, Y nin Z ye yap- 2m m 3m
X 2m m Y
14. K P
Sürtünmesiz eğik
düzlemde K ve L
α
12. cisimleri serbest β
bırakıldığında ok L M N
Sürtünmesiz T K L
eğik düzlem- yönünde 3 m/s2 a > b ve LM = MN olduğuna göre;
10 kg
de kütleleri 10 10 kg ivme ile hareket 37 I. X cisminin L ye varma süresi, Y cismi-
kg olan cisim- ediyor. nin N ye varma süresinden küçüktür.
ler serbest bı- Buna göre, K ve L cisimlerin kütleleri- II. X cisminin L deki hızı, Y cisminin N
53° 37° m
rakılıyor. deki hızından büyüktür.
nin oranı K kaçtır?
Buna göre, mL
III. X ve Y cisimleri M noktasında karşılaşır.
ipteki gerilme kuvveti T nin büyüklüğü
(sin37° = 0,6 g = 10 m/s2) yargılarından hangileri yanlıştır?
kaç N dur?
(g = 10 m/s2 sin37° = 0,6 sin53° = 0,8) 2 5 3 7 4 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) B) C) D) E)
3 7 4 9 5 D) II ve III E) I, II ve III
A) 60 B) 65 C) 70 D) 75 E) 80
1. 3. 6.
Sürtünmelerin ihmal edildiği yatay düzlem- Şekilde sürtünmeli yatay düzlemde X cis- Doğrusal bir yolda hareket eden bir aracın
→
→ mi ϑo hızıyla fırlatılıyor, durgun haldeki konum - zaman grafiği şekildeki gibidir.
de m kütleli cisme, yola paralel F kuvveti → →
→ Y cismi F1 kuvvetiyle çekiliyor. ϑo hızıyla Konum
uygulandığında ivmesi a oluyor. →
hareket eden Z cismine ise F2 kuvveti uy-
m
→ gulanıyor.
F I II III IV
X Y → → Z 0 Zaman
→ → →
ϑ0 F1 F2 ϑ0
Buna göre, a nın büyüklüğünü artırmak
için; sol sağ
→
l. F nin büyüklüğü artırılmalı Buna göre, hangi zaman aralıklarında
Buna göre, hangi cisimlere ilk anda etki
ll. m kütlesi artırılmalı eden sürtünme kuvveti sola doğrudur? cisme uygulanan net kuvvet hareketle
lll. m kütlesi azaltılmalı aynı yöndedir?
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
işlemlerinden hangileri yapılabilir? A) l ve lll B) ll ve lV C) l ve ll
D) X ve Y E) X, Y ve Z
D) lll ve lV E) ll, lll ve lV
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ya da ll E) l ya da lll
7.
Sürtünmelerin önemsenmediği eğik düz-
lemde m kütleli cisim serbest bırakıldığın-
→
da, ivmesi a oluyor.
4. m
Doğrusal bir yolda yavaşlayan hareket ya-
→
pan cismin herhangi bi andaki hızı ϑ, iv-
→ →
mesi a, cisme etki eden net kuvvet F dir.
→ α
Buna göre, yavaşlama süresince ϑ, →
→→
a, F den hangileri hareket ile aynı Buna göre, a nın büyüklüğü; cismin
yöndedir? kütlesi (m), yerçekimi ivmesi (g), eğim
→ → → açısı (a) niceliklerinden hangilerine
2. A) Yalnız ϑ B) Yalnız a C) Yalnız F bağlıdır?
Sürtünmeli yatay düzlemde duran m kütleli → → →→ →
→ → D) ϑ ve a E) ϑ, a ve F
A) Yalnız m B) Yalnız g C) Yalnız a
cisme F1 ve F2 kuvvetleri uygulandığında
→ D) g ve a E) m, g ve a
cismin F1 yönünde hareket ettiği gözleni-
yor.
→
F2 8.
→ Kütleleri 2 kg, 3 kg olan X, Y cisimleri ile
m F1 5.
sürtünmelerin önemsenmediği şekildeki
Sürtünmelerin önemsenmediği yatay düz-
→ düzenekler kuruluyor.
Buna göre, cisme etki eden sürtünme lemde ϑo hızıyla hareket eden m kütleli 2 kg 2 kg
kuvvetinin büyüklüğünü artırmak için; →
cisme F kuvveti uygulanıyor. X X
→
l. F1 kuvvetinin büyüklüğü artırılmalı
→ → →
ll. F2 kuvvetinin büyüklüğü artırılmalı F ϑ0
Y
lll. m kütlesi artırılmalı F = 30 N 3 kg
Buna göre, cismin ivmesinin büyüklü-
→ → Şekil l Şekil ll
işlemlerinden hangileri tek başına yapı- ğünü hesaplayabilmek için ϑ0, m ve F
labilir? niceliklerinden hangilerinin bilinmesine
gerek yoktur? Buna göre, X cisimlerinin iki düzenekte-
a
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll → → ki ivmelerinin büyüklüklerinin oranı a1
A) Yalnız ϑ0 B) Yalnız m C) Yalnız F kaçtır? (g = 10 m/s2)
2
D) ll ve lll E) l, ll ve lll → → →
D) ϑ0 ve m E) ϑ0 ve F A) 1 B) 3
2 C) 5
2 D) 3 E) 5
9. 11. 13.
Sürtünme katsayısının k olduğu eğik düz- X, Y, Z cisimleri ile kurulan şekildeki sistem Sürtünmelerin önemsenmediği düzenekte
lemde m kütleli bir cisim serbest bırakıldı- serbest bırakıldığında hareket etmediği X ve Y cisimleri serbest bırakıldığında ci-
→
ğında ivmesi a oluyor. gözleniyor. simlerin ivmesinin büyüklüğü a, ipteki ge-
m rilme kuvvetinin büyüklüğü T oluyor.
X
ip
Y Y
T
α
Z X
→
Buna göre, a nın büyüklüğü;
l. Cismin kütlesi (m) Cisimler yer değiştirilirse;
Y cismi ile zemin arasındaki sürtünme l. Cisimlerin ivmesinin büyüklüğü artar.
ll. Sürtünme katsayısı (k)
kuvvetini bulabilmek için; ll. İpteki gerilme kuvvetinin büyüklüğü
lll. Eğim açısı (a)
l. X cisminin ağırlığı değişmez.
niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
ll. Y cisminin ağırlığı lll. Cisimlerin ivmesinin büyüklüğü azalır.
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll lll. Z cisminin ağırlığı yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
D) ll ve lll E) l, ll ve lll niceliklerinden hangilerinin bilinmesi rudur?
gerekli ve yeterlidir? A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
(Makara sürtünmesizdir.)
D) l ve ll E) ll ve lll
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) l, ll ve lll
10. 12.
Kütleleri arasındaki ilişki mK > mL olan K, Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolda K
L cisimleri ile şekildeki düzenek kurulup noktasından bir cisim serbest bırakıldığın- 14.
→ da N noktasına kadar çıkabiliyor. Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam-
serbest bırakıldığında cisimlerin ivmesi a, →
→ da X, Y, Z, T cisimleri F kuvveti ile çekil-
ipteki gerilme kuvveti T oluyor.
K diğinde X cisminin Y cismine uyguladığı
→
N tepki kuvveti N1, Z cisminin T cismine uy-
→
guladığı tepki kuvveti N2 oluyor.
α α
L M Yatay ip →
ip T F
Yolun tamamında sürtünme katsayısı T Z Y X
L K aynı olduğuna göre,
l. Cismin KL arasındaki ivmesinin bü- → →
L cisminin kütlesi sürekli artırılırsa;
→ yüklüğü, LM arasındakine eşittir. N1 ve N2 kuvvetlerinin büyüklüklerinin
l. a nın büyüklüğü sürekli azalır. N
→ ll. Cismin LM arasındaki ivmesinin bü- oranı N1 nin bulunabilmesi için; cisim-
ll. T nin büyüklüğü sürekli artar. yüklüğü, MN arasındakinden küçüktür. 2
→ lerin kütleleri mX, mY, mZ, mT ve F kuv-
lll. a nın büyüklüğü önce azalır, sonra ar- lll. Cismin KL arasındaki ivmesinin bü-
tar. yüklüğü, MN arasındakine eşittir. veti niceliklerinden hangilerinin bilin-
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri kesinlikle yan- mesi gerekli ve yeterlidir?
(Sürtünmeler önemsizdir.) lıştır? A) mX ve mZ B) mY ve mT
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll C) mX, mY ve F D) mY, mT ve F
D) l ve ll E) ll ve lll D) l ve lll E) ll ve lll E) mX, mY,mZ, mT ve F
14. A 13. B 12. C 11. C 10. E 9. D 8. C 7. D 6. B 5. A 4. A 3. E 2. D 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
a
Şekildeki düzenekte 2 kg 2 kg Kinetik sürtün- Şekildeki
ile zemin arasındaki kine- me katsayısının kamyon a 53°
5 kg
tik sürtünme katsayısı 0,5 olduğu eğik ivmesiyle m
0,5 tir. düzlemde ci- hızlanırken
Cisimler serbest bıra- simler serbest 10 kg cisim şekil-
bırakılıyor. 53° deki gibi düşeyle 53° lik açı yapıyor.
kıldığında ivmelerinin 3 kg
büyüklüğü kaç m/s2 Buna göre, cisimlerin ivmesi kaç m/s2 Buna göre, kamyonun ivmesinin bü-
olur? (g = 10 m/s2) dir? yüklüğü kaç m/s2 dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 (g = 10 m/s2; cos53° = 0,6; sin53° = 0,8) (g = 10 m/s2; sin53° = 0,8; cos53° = 0,6)
5 7 15 25 40
A) 2 B) C) 3 D) E) 4 A) B) 8 C) D) 10 E)
2 2 2 3 3
8.
Asansör yukarı doğru 2 m/s2 ivmeyle hız-
lanırken kütleleri 4 kg ve 6 kg olan cisimler
5. serbest bırakılıyor.
2.
Kinetik sürtünme Sürtünme m1 m2
4 kg ϑ katsayısı k T
katsayısının 0,2 F
olduğu yatay düz- olan yatay
düzlemde kütlesi m1 ve m2 olan cisimler F a = 2 m/s2
lemde cisim ϑ hızıyla fırlatılıyor.
kuvveti ile çekiliyor.
Buna göre, cisim kaç m/s2 lik ivme ile 4 kg
yavaşlar? Buna göre, ipteki gerilme kuvveti (T);
6 kg
I. F kuvveti
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
II. m2 kütlesi
Buna göre, cisimlerin asansöre göre iv-
III. k sürtünme katsayısı mesinin büyüklüğü kaç m/s2 dir?
niceliklerinden hangilerine bağlıdır? (g = 10 m/s2)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) 2 B) 2,4 C) 2,6 D) 2,8 E) 3
D) I ve II E) I, II ve III
9.
6. Kütlesi m olan bir ci- F
3. Hareketli bir sol sağ sim, sürtünme katsa- α
Kinetik sür- 6 kg 5 kg kamyonun yısı k olan yatay düz-
tünme katsa- F = 55 N içindeki X m
lemde F kuvveti ile
yısının 0,3 ol- cismi şekil- X
şekildeki gibi itildiğin- k
duğu yatay düzlemde kütlesi 6 kg ve 5 kg deki gibi de ivmesi a oluyor.
olan cisimlere F kuvveti uygulanıyor. dengededir. Buna göre;
Buna göre, cisimlerin ivmesinin büyük- Buna göre;
lüğü kaç m/s2 dir? (g = 10 m/s2) I. F kuvveti artırılırsa cismin ivmesi artar.
I. Kamyon sağa doğru yavaşlıyordur. II. Cismin kütlesi artırılırsa cismin ivmesi
3 5
A) 1 B) C) 2 D) E) 3 II. Kamyon sola doğru hızlanıyordur.
2 2 azalır.
III. Kamyon sabit hızlı hareket etmektedir. III. a açısı artırlırsa cismin ivmesi azalır.
yargılarından hangileri doğru olabilir? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
D) I ve III E) I, II ve III
11.
Şekildeki düze- 4 kg
nekte sadece K Yunus Sümeyye Betül
kütleleri 4 kg ve F = 36 N
5 kg L öğrencilerden hangilerinin yorumları
5 kg olan K ve L
doğrudur?
cisimleri arasın-
da sürtünme vardır. A) Yalnız Yunus
Cisimler birlikte hareket ettiğine göre, K B) Yalnız Sümeyye
ile L arasındaki sürtünme katsayısı en C) Yalnız Betül
az kaçtır? (g = 10 m/s2) D) Sümeyye ve Betül
A) 0,2 B) 0,3 C) 0,4 E) Yunus ve Sümeyye
D) 0,5 E) 0,6
16.
14. Şekildeki düzenekte cisimlerle zemin ara-
12. Şekildeki düze- T
sında sürtünme yoktur. X ile Y cisimleri
İçinde su bulunan araba 5 m/s2 ivme ile nekte 4 kg ile 6 kg 4 kg arasındaki sürtünme katsayısı 0,6, Z ile T
hızlanırken suyun denge durumu şekildeki kütleli cisimler ara- 6 kg F cisimleri arasındaki sürtünme katsayısı 0,9
gibidir. sındaki sürtünme dur.
a = 5 m/s2
katsayısı 0,7 olup, 6 kg ile zemin arasında
sürtünme yoktur. X 2 kg 3 kg Z
α
6 kg kütleli cisim F kuvveti ile çekildi- Y 6 kg T 4 kg F
su
ğinde ipteki gerilme kuvveti T = 24 N yatay
olduğuna göre, F kuvvetinin büyüklüğü
yatay kaç N dur? Buna göre, cisimleri birlikte hareket et-
Buna göre, sıvı yüzeyinin yatayla yaptı- tirecek en büyük F kuvvetinin büyüklü-
A) 20 B) 24 C) 28 D) 30 E) 34
ğı a açısının sinüsü (sina) kaçtır? ğü kaç N dur?
1 1 1 2 4 A) 30 B) 32 C) 34 D) 36 E) 38
A) B) C) D) E)
5 5 2 5 5
1. 5. 8.
m kütleli cisim 50 N Herbirinin kütlesi m olan özdeş ve türdeş iki Özdeş ve türdeş küplerden oluşan cismin
luk kuvvetle sabit küp I konumundan II konumuna getiriliyor. Şekil - I de yere göre potansiyel enerjisi E1,
hızla h kadar yük- F = 50 N h Şekil - II deki potansiyel enerjisi E2, cismi
seltiliyor. II Şekil - I deki konumundan Şekil - II deki
F kuvvetinin yap- m konumuna getirebilmek için yapılması ge-
tığı iş 400 joule Yer reken iş W dir.
olduğuna göre, h
I 3h
yüksekliği kaç metredir?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 h
4. 7. 5m
Kütlesi 5 kg Sürtünmesiz ve ağırlıksız F
makaralarla kurulan şekil- 5m m
olan türdeş 8m
deki düzenekte F kuvveti 5h m
prizma I ko- 2 m 3h
ile ip sabit hızla h kadar çe- F F h
numundan II Yer
I II kiliyor.
konumuna Şekil - I Şekil - II
getiriliyor. Buna göre, yapılan iş kaç
mgh dir? Buna göre, F kuvvetinin yaptığı iş kaç
Buna göre, yapılan iş kaç joule dür? 6m
(g : Yer çekimi ivmesi) mgh dir? (Sürtünmeler önemsizdir.)
(g = 10 m/s2)
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
A) 50 B) 100 C) 150 3 4 1
A) 2 B) C) D) 1 E)
D) 200 E) 250 2 3 2
N
F
50
ran cisim F 5m olarak F kuvveti uygulanıyor.
=
2 kg 20m
F
kuvveti ile K N
10 m den L ye çekili- K m
37° yor. K
F = mg
5h 2h
Şekil - I Şekil - II Buna göre, cismin L deki hızının büyük-
h 2h
lüğü kaç m/s dir? (g = 10 m/s2)
Türdeş çubuğu Şekil - I deki konumdan 2h
A) 30 B) 25 C) 20 D) 15 E) 10
Şekil - II deki konuma sabit hızlı olarak L M
getirmek için yapılan iş kaç joule dür?
Buna göre, cismin N noktasındaki kine-
(g = 10 m/s2) tik enerjisi kaç mgh dir?
A) 1500 B) 2000 C) 2500 A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11
D) 3000 E) 3500
13.
Sürtünmesiz eğik 6 kg ϑ0 = 0 16.
düzlemin tepesin- Eşit bölmele- F
de duran cisim F re ayrılan şe-
N
25
kuvveti ile L ye = 20 m kildeki kapta
60 m her bir böl-
F
kadar çekiliyor.
Buna göre, cis- medeki sıvı- sıvı
min L deki hızı- L nın kütlesi m h
nın büyüklüğü dir. Ağırlıksız
kaç m/s dir? piston F kuv-
11. veti ile sabit hızlı olarak 2h kadar aşağı iti-
(g = 10 m/s2)
Sürtünmelerin önemsenmediği eğik düz- liyor.
lemlerde P ağırlıklı cisimler F1, F2, F3 kuv- A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
Kaptan sıvı taşmadığına göre, yapılan
vetleri ile sabit hızlı olarak h yüksekliğine
iş kaç mgh dir?
çıkarılıyor.
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
F1 h F2 h 14. 17.
P P Sürtünmesiz yatay düzlemde hareket
Birbirine karışmayan
30° 53° eden cisme uygulanan kuvvetin yola bağlı 3d
2d, 3d, 5d özkütleli h
I II grafiği şekildeki gibidir.
sıvıların bulunduğu
Kuvvet kaba 3d özkütleli ci- 2d h
sim h yüksekliğinden X
F3 h 2F 3d h
serbest bırakılıyor. Y
P
F Sürtünmeler önem- 5d
37° Z
senmediğine göre, 3h
Yol T
III 0 X 2X 3X cisim ilk olarak ne-
P
Buna göre, F1, F2, F3 kuvvetlerinin yap- rede durur?
–F
tığı işler W1, W2, W3 arasındaki ilişki na- (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
sıldır? İlk hızı sıfır olan cismin X konumundaki (Cismin sıvılara girmesi sırasında geçen
hızı ϑ ise, 3X konumundaki hızı kaç ϑ süre ihmal ediliyor.)
A) W1 > W2 > W3 B) W3 > W2 > W1
dir?
C) W2 > W3 > W1 D) W1 > W3 > W2 A) Z noktasında B) TP arasında
A) 1 B) 2 C) 3 D) 2 E) 5
E) W1 = W2 = W3 C) ZT arasında D) P noktasında
E) T noktasında
17. E 16. D 15. B 14. B 13. C 12. A 11. E 10. A 9. C 8. E 7. B 6. D 5. B 4. C 3. E 2. A 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünmeli Yatay sürtünmeli yolda ϑ hızıyla atılan ci- Sürtünmeli yatay yolun X noktasından 4ϑ
yolun X noktasından serbest bırakılan m sim X kadar gittikten sonra duruyor. hızıyla fırlatılan cisim Y den 3ϑ, Z den ϑ
kütleli cisim Y ye kadar çıkabiliyor. m hızıyla geçiyor.
X
m ϑ 4ϑ 3ϑ ϑ
K
Y X Y Z
6h Buna göre, cisim 2ϑ hızıyla fırlatılırsa
4h durana kadar kaç X yol alır? Sürtünmeye harcanan enerji XY arasın-
E
yatay A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 da E1, YZ arasında E2 olduğuna göre 1
E2
Buna göre, cismin sürtünmeden dolayı oranı kaçtır?
kaybettiği enerji kaç mgh dir? 7 5 3 1
A) 1 B) C) D) E)
8 6 4 2
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
8.
Şekildeki yolun KM arası sürtünmesiz, MR
2. arası sürtünmelidir. K noktasında duran
5. cisme F kuvveti R ye kadar uygulandığın-
Yatay sürtünmeli yolda K noktasından 30
Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolun K da cismin R deki hızı sıfır oluyor.
m/s hızla fırlatılan cisim L den 10 m/s hızla
noktasından E kinetik enerjisiyle fırlatılan
geçiyor. m
m kütleli cisim M ye kadar çıkıp geri dönüş-
2 kg F
te K de duruyor.
30 m/s 10 m/s M K L M N P R
K L
Buna göre, KL arasında cismin sürtün- Noktalar arası uzaklıklar eşit olduğuna
4h
meden dolayı kaybettiği enerji kaç joule
m göre, MR arasındaki sürtünme kuvveti-
dür? E nin büyüklüğü kaç F dir?
4 3 5 5
A) 400 B) 600 C) 700 K L A) B) C) D) 2 E)
3 2 3 2
D) 800 E) 900 Buna göre, E kaç mgh dir?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8
9.
Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolun yal-
3. 6. nız KN arası sürtünmelidir. M noktasından
Yatay sürtünmeli yolda metal X cismi ϑ hı- Sürtünme katsayısının 0,5 olduğu yatay E kinetik enerjisiyle fırlatılan cisim P ye ka-
zıyla fırlatılıyor. yolda duran 4 kg kütleli cisme 50 N büyük- dar çıkıp geri dönüşte K de duruyor.
N
L M N
Buna göre, R den geri dönen cisim ne- x 2x 3x
0 Yol
|LM| = |MN| olduğuna göre, E kaç mgh reye kadar çıkabilir?
dir? A) L noktasına -F
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15 B) KL arasına Yatay düzlemde durgun halden harekete
C) M noktasına başlayan cisme yola paralel olarak uygula-
D) MN arasına nan kuvvetin ve sürtünme kuvvetinin yola
11. E) LM arasına
bağlı grafikleri şekildeki gibidir.
Sabit sürtünmeli yatay yolun K noktasın- Cismin X konumundaki hızı ϑ olduğuna
dan 3ϑ hızıyla fırlatılan cisim P den ϑ hı- göre, 3X konumundaki hızı kaç ϑ dir?
zıyla geçiyor.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 2 E) 5
3ϑ ϑ
K L M N P R S T
Noktalar arası uzaklıklar eşit olduğuna
göre, cisim nerede durur?
A) S noktasında B) PR arasında
C) T noktasıda D) RS arasında
16.
E) ST arasında
14. Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolda sa-
Kütleleri eşit ve 2m olan X, Y cisimleri şe- dece KR arasında büyüklüğü sabit bir sür-
kildeki konumdan serbest bırakılıyor. tünme vardır. Şekildeki konumdan serbest
12. bırakılan m kütleli cisim R ye kadar çıkıp
Sürtünmeli ya- Kinetik Enerji X 2m geri dönüyor.
tay yolda 3E ki- k = 0,5 m
netik enerji ile 3E R
P
fırlatılan cismin
2m Y N
kinetik enerjisi- E 4h M 3h
nin yola bağlı h
L
grafiği şekildeki Yol K
0 X
gibidir.
X cismi ile zemin arasındaki sürtünme
Grafikteki E ve X değerleri bilindiğine katsayısı 0,5 olduğuna göre, Y cismi Buna göre, cisim KR yoluna ikinci geli-
göre, yere kaç mgh lik kinetik enerjiyle çar- şinde nereye kadar çıkabilir?
I. Cismin ilk hızının büyüklüğü par? A) M noktasına B) MN arasına
II. Cismin kütlesi 1 3 5
A) B) 1 C) D) 2 E) C) N noktasına D) LM arasına
III. Sürtünme kuvvetinin büyüklüğü 2 2 2
E) L noktasına
niceliklerinden hangileri bulunabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
1. 5. 8.
Yay sabiti 200 N/m olan bir yay 3 metre Sürtünmelerin önemsenmediği şekildeki Şekildeki sistemde sadece eğik düzlem
uzatılıyor. düzenekte 4 kg kütleli cisim 20 m/s hızla sürtünmeli olup sürtünme kuvveti 10 N dur.
Yayın depoladığı potansiyel enerji kaç fırlatılıyor.
2 kg
joule dür? k 4 kg X
20 m/s
A) 150 B) 450 C) 600 ϑ0 = 20 m/s
D) 800 E) 900 15 m 30
Cisim yayı en fazla 1 metre sıkıştırdığı- m
k = 200 N/m
na göre, yay sabiti kaç N/m dir?
A) 200 B) 400 C) 800 Y
D) 1600 E) 3200
Buna göre, 20 m/s hızla fırlatılan cisim
yaya çarptığında yayı en fazla kaç metre
sıkıştırabilir? (g = 10 m/s2)
2. A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
Yay sabiti k olan bir yay 0,1 metre uzatıldı-
ğında 30 joule potansiyel eneri depoluyor.
Buna göre, yay sabiti k kaç N/m dir? 6.
Düşey kesiti şekildeki gibi olan düzenekte
A) 6000 B) 5000 C) 4000
sürtünmeler önemsizdir.
D) 3000 E) 1000
3 kg
K
10m
k = 2400 N/m
k1 = k k2 = 2k
2m m
1. 4. 8.
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- Bir cisim 180 m yük- m Şekildeki cisim h yük- m
da belli bir yükseklikten serbest bırakılan seklikten serbest bı- ϑ0 = 0 sekliğinden serbest bı-
cisim yere 4 saniyede çarpıyor. rakılıyor. rakıldığında yere 50
Buna göre, cismin yere çarpma hızının Sürtünmeler önem- m/s hızla çarpıyor.
büyüklüğü kaç m/s dir? (g = 10 m/s2) senmediğine göre, 180 m Sürtünmeler önem- h
5.
Bir cisim 125 m yük- m
seklikten serbest bıra- 9.
kılıyor. Sürtünmelerin
2. Sürtünmeler önem- önemsenmediği
K ϑ0 = 0
16.
K Bir cisim sürtünmesiz X ϑ =0
18h 0
ortamda şekildeki ko-
8h numdan serbest bıra-
h X Y Z T P
kılıyor.
yer A
Cisim AB arasını 2
Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
saniyede geçtiğine Buna göre, K noktasından serbest bıra-
cisimlerin yere düşme sürelerinin oranı 120 m
tK göre, h kaç metredir? kılan cisim nereye düşer? (g = 10 m/s2)
kaçtır? (g = 10 m/s2) B
tL A) XY arasına B) YZ arasına
C) ZT arasına D) P noktasına
3 2 1 4 2
A) B) C) D) E) A) 125 B) 145 C) 150 D) 175 E) 180
4 3 2 9 5 E) Y noktasına
19. E 14. D 15. C 16. A 17. A 18. E 13. B 11. A 12. E 8. D 9. A 10. E 5. C 6. D 7. B 3. A 4. E 1. D 2. E Cevaplar
1. 4. 7.
h yüksekliğinden 40 m/s h yüksekliğinden 20 m/s Sürtünmelerin önem-
lik ilk hızla düşey aşa- hızla aşağı doğru fırla- senmediği ortamda h
ğı atılan cisim 3 sani- tılan cisim 4 saniyede yüksekliğinden ϑ0 bü- ϑ0
40 m/s ϑ0 = 20m/s
yede yere çarpıyor. yere çarpıyor. yüklüğündeki hızla
h h h
Sürtünmeler önem- Sürtünmeler önem- aşağı doğru fırlatılan
senmediğine göre, senmediğine göre, h cisim 6 saniye sonra
cismin yere çarpma kaç metredir? yer 80 m/s büyüklüğünde- yer
yer
hızının büyüklüğü (g = 10 m/s2) ki hızla yere çarpıyor.
kaçtır? (g = 10 m/s2) A) 100 B) 120 C) 160 D) 170 E) 180 Buna göre, h yüksekliği kaç metredir?
A) 110 B) 100 C) 90 D) 80 E) 70 (g = 10 m/s2)
A) 300 B) 320 C) 340 D) 360 E) 400
8.
h yüksekliğinden 30 m/s hızla aşağı doğ-
2. 5. ru atılan m1 kütleli cisim yere 50 m/s hızla
Sürtünmelerin önem- çarpıyor.
Sürtünmesiz ortamda m1 m2
senmediği bir ortamda bir cisim 200 m yük-
h yüksekliğinden ϑ0 ϑ0 seklikten ϑ0 büyüklü- ϑ0 ϑ0 = 0
hızıyla aşağı doğru ğündeki ilk hızıyla aşa-
h 200 m
atılan cisim yere 5 sa- ϑ0 = 30m/s
ğı doğru fırlatılıyor.
h
niyede çarpıyor. Cisim 2 s de yere
Cismin yere çarpma yer çarptığına göre, ϑ0 yer
hızının büyüklüğü kaç m/s dir? yer
60 m/s olduğuna göre, ilk hızının büyük-
lüğü kaç m/s dir? (g = 10 m/s2) A) 85 B) 90 C) 95 D) 100 E) 105 Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
m2 kütleli cisim h yüksekliğinden ser-
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 best bırakılırsa yere kaç m/s hızla çar-
par? (g = 10 m/s2)
A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10
3.
Şekildeki düzenekte K K
noktasından ϑ0 hızıy- 9.
laaşağı doğru fırlatılan ϑ0 = 20m/s Yerden 60 metre yük-
6.
cisim 2 saniye sonra L L seklikten bir cisim 20
Sürtünmelerin önem-
den ϑ1 büyüklüğünde- m/s hızla aşağı doğru
ϑ1 senmediği ortamda h
ki hızla geçiyor. L nok- fırlatılıyor. ϑ0 = 20m/s
yüksekliğinden 50 m/s
tasından geçtikten 3 ϑ0 = 50m/s Sürtünmeler önem- h= 60m
hızla aşağı doğru fırla-
saniye sonra ise M M h senmediğine göre,
tılan cisim yere 90 m/s
den ϑ2 büyüklüğünde- ϑ2 cisim yere kaç sani-
hızla çarpıyor. yer
ki hızla geçiyor. yede çarpar?
Buna göre, h yüksek- yer (g = 10 m/s2)
liği kaç metredir?
Sürtünmeler önemsenmediğine göre, 3 5
(g = 10 m/s2) A) 1 B) C) 2 D) E) 3
j1 2 2
oranı kaçtır? (g = 10 m/s2) A) 200 B) 240 C) 260 D) 280 E) 320
j2
1 4 5 2 7
A) B) C) D) E)
2 7 8 3 10
A) 50 B) 60 C) 70 D) 80 E) 90 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 3 2 7 1 5
A) B) C) D) E)
7 5 19 3 17
18. E 17. C 16. B 15. A 14. A 13. B 12. C 11. D 10. E 9. C 8. B 7. A 6. D 5. B 4. C 3. B 2. A 1. E Cevaplar
1. 8.
Sürtünmelerin önem- ϑ0 = 50m/s 5. Sürtünmesiz ortamda
senmediği ortamda bir Sürtünmelerin önem- bir cisim yerden 60
ϑ0 = 60m/s
cisim yerden düşey senmediği ortamda bir ϑ0 = 80m/s m/s hızla düşey yukarı
yukarı doğru 50 m/s bü- yer cisim yerden 80 m/s doğru atılıyor.
yer
yüklüğündeki hızla fırla- hızla düşey yukarı
yer
tılıyor. doğru atılıyor. Buna göre, cismin 10. saniyedeki yerden
Buna göre, cismin tepe noktasına çıkış Cismin çıkabileceği maksimum yüksek- yüksekliği kaç metredir? (g = 10 m/s2)
süresi kaç saniyedir? (g = 10 m/s2) lik kaç metredir? (g = 10 m/s2)
A) 80 B) 90 C) 100 D) 110 E) 120
A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 125 B) 180 C) 245 D) 300 E) 320
9.
h yüksekliğinden 60 m/s hızla düşey yu-
karı doğru atılan cisim yere 80 m/s hızla
2. çarpıyor.
Sürtünmesiz ortamda ϑ0 = 40m/s
bir cisim yerden düşey
yukarı doğru 40 m/s
yer ϑ0 = 60m/s
büyüklüğündeki hızla
fırlatılıyor.
6.
Buna göre, cisim atıldıktan kaç saniye
Sürtünmelerin ihmal ϑ0
sonra yere düşer? (g = 10 m/s2)
edildiği bir ortamda h
A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10 yerden ϑ0 hızıyla dü- yer
şey yukarı fırlatılan bir yer
cismin çıkabildiği maksimum yükseklik 180
ϑ = 80m/s
m oluyor.
Buna göre, cismin ilk hızının büyüklüğü Sürtünmeler önemsenmediğine göre, h
3. kaç metredir? (g = 10 m/s2)
ϑ0 kaç m/s dir? (g = 10 m/s2)
Sürtünmelerin ihmal ϑ0 = 70m/s
edildiği bir ortamda bir A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 20 A) 150 B) 140 C) 130 D) 120 E) 110
cisim 70 m/s hızla dü-
şey yukarı doğru atılı- yer
yor.
10.
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam-
Buna göre, 4. saniyede cismin hızının
da 30 m/s hızla düşey yukarı doğru atılan
büyüklüğü kaç m/s dir? (g = 10 m/s2)
bir cisim şekildeki yörüngeyi izleyerek yere
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 40 m/s hızla çarpıyor.
ϑ0 = 30m/s
h1
7.
4. Sürtünmelerin önem- ϑ0 = 50m/s
Sürtünmelerin önem- X ϑ0 = 0 senmediği bir ortamda
senmediği bir ortamda bir cisim yerden 50 h2
X cismi 80 m yüksek- m/s hızla düşey yukarı yer
likten serbest bırakıl- yer
doğru fırlatılıyor.
dığı anda Y cismi yer- 80 m ϑ0 Buna göre, atıldıktan 2 saniye sonra
den ϑ0 büyüklüğündeki cismin yerden yüksekliği kaç metredir? 40m/s
hızla düşey yukarı (g = 10 m/s2) Buna göre, h1 ve h2 yüksekliklerinin
Y
doğru fırlatılıyor.
A) 70 B) 80 C) 90 D) 100 E) 110 h
İki cisim aynı anda yere düştüğüne oranı 1 kaçtır?
h2
göre, ϑ0 kaç m/s dir? (g = 10 m/s2)
A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10 3 7 4 9 5
A) B) C) D) E)
2 5 3 7 4
1. 4. 6.
Hareket yönüne dik doğrultudaki en geniş Limit hız ile ilgili aşağıdakilerden hangi- Hava direncinin dikkate
kesit alanı A olan bir cisim hava ortamında si yanlıştır? alındığı bir ortamda bir
ϑ hızıyla hareket ediyor. A) Limit hıza ulaşan cismin hızı sabit kalır. cisim yukarı doğru ϑ0 bü-
ϑ0
Cisimle hava arasındaki direnç kat sa- yüklüğündeki hızla fırla-
B) Limit hıza ulaşan cisme uygulanan net
yısı K olduğuna göre, cisme uygulanan tıldığında şekildeki yö- yer
kuvvet sıfırdır.
hava direnci aşağıdaki bağıntılardan rüngeyi izleyerek yere ϑ
hangisiyle bulunur? C) Kar, yağmur ve dolunun yere düşmesi büyüklüğündeki hızla ϑ
2 limit hız ile gerçekleşir. çarpıyor.
Kj
A) KAϑ2 B) C) KA 2ϑ D) Limit hız, hava direncinin ihmal edilme- Buna göre,
A
KA diği ortamlarda ortaya çıkar. I. ϑ0 hızı, ϑ den büyüktür.
D) KA 2ϑ2 E)
j2 E) Havada serbest bırakılan bir cisim limit II. Cismin çıkış süresi, iniş süresinden kü-
hıza ulaşıncaya kadar etki eden hava çüktür.
direnci sabittir. III. Cismin çıkış süresi, iniş süresinden
büyüktür.
yargılarından hangileri doğrudur?
2. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Hava ortamında hareket eden bir cisme
D) I ve II E) I ve III
etki eden hava direnci, cisim ϑ hızıyla gi-
→ →
derken F1, 2ϑ hızıyla giderken F2, 3ϑ hı-
→
zıyla giderken F3 oluyor.
→ → →
Buna göre, F1, F2, F3 kuvvetlerinin bü-
yüklükleri arasındaki ilişki nasıldır?
A) F1 > F2 > F3 B) F3 > F2 > F1
7.
C) F2 > F1 > F3 D) F3 > F1 > F2
Kütlesi 10 kg olan bir cisme hava ortamın-
E) F1 = F2 = F3 da etki eden hava direnci fD = 0,5ϑ2 olarak
5. veriliyor.
Hava direncinin olduğu bir ortamda bir ci- Bu cisim hava ortamında yeterince yük-
sim yeterince yükseklikten serbest bırakı- seklikten serbest bırakılırsa, ulaşacağı
lıyor. limit hızın büyüklüğü kaç m/s olur?
Buna göre, cismin hız-zaman grafiği (g = 10 m/s2)
aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?
3. A) B)
A) 10 B) 10 2 C) 10 3
Hız Hız
Yarıçapları r, 2r, 3r olan küreler hava orta- D) 20 E) 20 2
mında eşit büyüklükteki ϑ hızıyla hareket
ederken cisimlere etki eden hava dirençleri
sırasıyla F1, F2, F3 oluyor. 0 Zaman 0 Zaman
r 2r 3r
C) Hız D) Hız
8.
ϑ Hava ortamında yeterince yükseklikten
ϑ
ϑ serbest bırakılan 5 kg kütleli bir cismin
(I) (II) (III) 0 Zaman 0 Zaman
ulaştığı limit hız 20 m/s oluyor.
Cisimlerin hava direnci katsayıları eşit Buna göre, cisim limit hız ile hareket
olduğuna göre, F1, F2, F3 kuvvetlerinin E) Hız ederken cisme etki eden hava direnci-
büyüklükleri arasındaki ilişki nasıldır? nin büyüklüğü kaç N dur? (g = 10 m/s2)
A) F1 > F2 > F3 B) F1 = F2 = F3
Zaman
A) 20 B) 40 C) 50 D) 70 E) 100
C) F3 > F2 > F1 D) F3 > F1 > F2 0
E) F2 > F1 > F3
9. 11. 14.
Yarıçapları r ve 2r olan X ve Y cisimlerinin Hava ortamında aşağı doğru ϑ0 hızıyla bir Hava ortamında yeterince yükseklikten bir
kütleleri sırasıyla m ve 4m dir. cisim fırlatılıyor. cisim serbest bırakıldığında t1 süre sonra
Buna göre, cismin hız-zaman grafiği, ϑ limit hızına ulaşıyor. Cismin yere düşme
süresi ise t2 oluyor.
r 2r Hız Hız
Buna göre aynı cisim, aynı yükseklikten
aşağı doğru ϑ0 ilk hızıyla fırlatıldığında
X cisim yine limit hızla yere düştüğüne
Y 0 Zaman 0 Zaman
göre,
–ϑ0 –ϑ0
Hava ortamında yeterince yükseklikten I. Cismin ulaştığı limit hızın büyüklüğü
serbest bırakılan cisimlerden X cismi- I II
öncekiyle aynıdır.
nin ulaştığı limit hızın büyüklüğü ϑ ol- Hız II. Cisimin limit hıza ulaşma süresi azalır.
duğuna göre, Y cisminin ulaştığı limit III. Cismin yere düşme süresi azalır.
hızın büyüklüğü kaç ϑ dir? yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
A) 1 B) 2 C) 2 D) 2 2 E) 4 0
rudur?
Zaman
–ϑ0
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
III D) I ve III E) I, II ve III
15.
Hava ortamında aşağı doğru fırlatılan K ve
12. L cisimlerinin hız-zaman grafikleri şekildeki
Hava ortamında yeterince yükseklikten ϑ gibidir.
hızıyla aşağı doğru fırlatılan cismin ulaştığı Hız
limit hız 2ϑ oluyor.
Cismin kütlesi m olduğuna göre, ilk atıl-
dığı anda cisme etki eden net kuvvet Zaman
0
kaç mg dir?
–ϑ
4 3 2 1 1 L
A) B) C) D) E) –2ϑ
10. 5 4 3 2 4
K
–3ϑ
Yarıçapları 2r ve 3r olan K ve L cisimleri
hava ortamında serbest bırakıldığında Buna göre,
ulaştıkları limit hızlar eşit büyüklükte oluyor. I. K ve L cisimlerinin limit hızları eşit bü-
13. yüklüktedir.
Hava ortamında yeterince yükseklikten bir II. Cisimler fırlatıldığı anda K cismine etki
2r 3r cisim serbest bırakılıyor. eden net kuvvetin büyüklüğü L ninkin-
Buna göre, cisim limit hıza ulaşıncaya den fazladır.
K kadar geçen sürede, III. Limit hıza ulaştıklarında cisimlere etki
L
I. Hızının büyüklüğü artar. eden hava dirençleri eşit büyüklükte-
Buna göre, cisimlerin kütlelerinin oranı II. İvmesinin büyüklüğü azalır. dir.
mK
kaçtır? III. Direnç kuvvetinin büyüklüğü artar. yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
mL
yargılarından hangileri doğrudur? rudur?
3 2 4 1 1
A) B) C) D) E) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
4 3 9 3 9
D) I ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I ve III
1. 4. 7.
Bir cisim sürtünmesiz ortamda 30 m/s bü- Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda h yüksekliğinden ϑ0 büyüklüğündeki hızla
yüklüğündeki yatay hızla şekildeki gibi fır- bir cisim 60 m/s büyüklüğündeki yatay hız- fırlatılan cismin 60 m/s büyüklüğündeki
latılıyor. la fırlatılıyor. hızla yere çarpıyor.
ϑ0 = 30m/s
ϑ0 = 60m/s ϑ0
80 m 45 m
h
Yer Yer
Yer
Buna göre, cisim yatayda kaç m yol 37°
Buna göre, cismin yere düşme süresi alır? (g = 10 m/s2)
kaç saniyedir? (g = 10 m/s2) ϑ0 = 60m/s
A) 60 B) 90 C) 120 D) 150 E) 180
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
ϑ0 kaç m/s dir? (cos37° = 0,8)
A) 52 B) 48 C) 42 D) 40 E) 36
8.
5. Bir cisim h yüksekliğinden ϑ0 hızıyla yatay
2. Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- olarak fırlatıldığında, 100 m/s büyüklüğün-
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortamda da ϑ0 büyüklüğündeki hızla bir cisim yatay deki hızla yere çarpıyor.
20 m/s büyüklüğündeki hızla yatay olarak olarak fırlatılıyor. ϑ0
fırlatılan cisim 3 saniyede yere düşüyor. ϑ0
ϑ0 = 20m/s
h
180 m
h Yer
Yer 37°
Yer ϑ0 = 100m/s
Cismin yatayda aldığı yol 240 metre ol-
Buna göre, h yüksekliği kaç metredir? Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
duğuna göre, ϑ0 kaç m/s dir?
(g = 10 m/s2) h yüksekliği kaç metredir?
(g = 10 m/s2)
(sin37° = 0,6; g = 10 m/s2)
A) 30 B) 45 C) 60 D) 75 E) 80 A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
A) 125 B) 150 C) 180 D) 245 E) 320
9.
Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda
bir cisim ϑ0 hızıyla yatay olarak fırlatıldı-
3. 6. ğında, yere 50 m/s büyüklüğündeki hızla
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortamda ϑ0 = 50m/s çarpıyor.
40 m/s büyüklüğündeki hızla yatay olarak ϑ0
fırlatılan cisim 5 saniyede yere düşüyor.
125 m
ϑ0 = 40m/s
Yer
Yer
h Sürtünmelerin önemsenmediği ortam- 53°
da 50 m/s büyüklüğündeki hızla yatay
Yer ϑ = 50m/s
olarak fırlatılan şekildeki cisim yere kaç
m/s büyüklüğündeki hızla çarpar? Buna göre, cismin yatayda aldığı yol
Buna göre, cisim yatayda kaç metre yol kaç metredir? (g = 10 m/s2 ; sin53 = 0,8 ;
alır? (g = 10 m/s2) (g = 10 m/s2)
cos53 = 0,6)
A) 200 B) 250 C) 300 D) 350 E) 400 A) 25 2 B) 50 C) 50 2
A) 80 B) 90 C) 100 D) 120 E) 150
D) 100 E) 200
K
L
ϑ0 = 50m/s
Yer
1. 4. 7.
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- Düşey kesiti şekildeki gibi olan düzenekte
da bir cisim 45 metre yükseklikten yatay da K ve L cisimleri sırasıyla ϑ ve 2ϑ hızla- K noktasından ϑ0 hızıyla yatay olarak fırla-
olarak fırlatılıyor. rıyla yatay olarak fırlatıldığında M noktası- tılan cisim şekildeki yörüngeyi izliyor.
ϑ0 = 40m/s na düşüyorlar.
ϑ0
K
ϑ 2ϑ L
K L
45m h1 h2
h h
Yer x1 x2
M
Yer M
Buna göre, cisim yatayda kaç metre yol Yer
X X
alır? (g = 10 m/s2) Buna göre, cisimlerin yatayda aldıkları
x Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120 yolların oranı 1 kaçtır? h1
x2 oranı kaçtır?
h2
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2 9 5 3 4 5
A) B) C) D) E)
2. 5. 5 3 2 3 4
Düşey kesiti şekildeki gibi olan düzenek-
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam-
da bir cisim h yüksekliğinden 50 m/s hızla
te K ve L cisimleri 3ϑ ve ϑ hızlarıyla yatay 8.
olarak fırlatılıyor. Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam-
yatay olarak fırlatılıyor.
K 3ϑ da K noktasından ϑ0 hızıyla yatay olarak
ϑ0 = 50m/s
fırlatılan cisim şekildeki yörüngeyi izliyor.
ϑ0
ϑ K
4h L L
h
h
x1 x2
X = 300 m Yer 9h 8h
Yer
4h L
h1
Yer h2
80 m
Sürtünmeler önemsenmediğine göre, M
Yer → →
ϑ1 ve ϑ2 hızlarının büyüklüklerinin ora- Yer
x x
ϑ j h1
nı 1 kaçtır? Buna göre, oranı kaçtır?
Buna göre, cismin yere çarpma hızının j2 h2
büyüklüğü kaç m/s dir? (g = 10 m/s2)
4 2 3 9 4 3 9 9
A) B) C) 1 D) E) A) B) C) D) 2 E)
A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 9 3 2 4 3 2 5 4
1. 4. 7.
Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda Yerden ϑ0 hızıyla eğik olarak fırlatılan şe-
K noktasından 50 m/s hızla bir cisim eğik bir cisim 50 m/s lık ilk hızla eğik olarak atı- kildeki cismin çıkabileceği maksimum yük-
olarak atılıyor. lıyor. seklik 180 metre oluyor.
L
ϑ0 h max = 180m
ϑ0 = 50m/s
30°
ϑ0 = 50m/s h max 37°
Yer
K 53° Yer
x
Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
Yer Buna göre, cismin yatayda aldığı yol cismin ilk hızının büyüklüğü (ϑ0) kaç
Buna göre, cisim L noktasına kaç sani- (x) kaç metredir? 1
yede çıkar? (sin53°= 0,8 ; g = 10 m/s2) (sin37°= 0,6 ; cos37°= 0,8 ; g = 10 m/s2) m/s dir? (sin30°= ; g = 10 m/s2)
2
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 A) 120 B) 160 C) 180 D) 200 E) 240 A) 150 B) 120 C) 100 D) 80 E) 60
2.
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- 8.
da K noktasından bir cisim 40 m/s hızla 5. Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda
fırlatılıyor. Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda
bir cisim şekildeki gibi eğik olarak atılıyor.
bir cisim 60 m/s hızla eğik olarak atılıyor.
L
3. 9.
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam-
da şekildeki gibi bir cisim 100 m/s hızla da K noktasından 50 m/s hızla fırlatılan
eğik olarak atılıyor. 6. cisim L noktasından geçerken hızının ya-
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- tayla yaptığı açı 45° oluyor.
ϑ0 = 100m/s da K cismi 50 m/s hızla eğik olarak atılıyor. L 45°
37° ϑ0 = 50m/s
ϑ0 = 50m/s
Yer K 53°
K 53°
Buna göre, cisim atıldıktan kaç saniye Yer
Yer
sonra yere düşer? Buna göre, cisim K den L ye kaç sani-
(sin37°= 0,6 ; g = 10 m/s2) yede gelir?
Buna göre, cismin çıkabileceği maksi-
A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16 mum yükseklik kaç metredir? (sin53°= 0,8 ; cos53°= 0,6 ; g = 10 m/s2)
(sin53°= 0,8 ; cos53°= 0,6 ; g = 10 m/s2) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) 60 B) 70 C) 80 D) 90 E) 100
17.
11. 14. K noktasından ϑ0 hızıyla eğik olarak fırlatı-
Şekildeki gibi eğik olarak atılan cisim karşı lan cismin L deki hız vektörü ilk hız vektö-
Sürtünmelerin ihmal edildiği bir ortamda
duvarda A noktasına çarpıyor. rüne dik oluyor.
bir cisim K noktasından ϑ0 büyüklüğündeki
hızla eğik olarak fırlatılıyor. L
A ϑ0
ϑ0 h
ϑ0 = 100m/s K 60°
h L
K 30°
K 53° x
Yer
600 m Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
Sürtünmeler önemsenmediğine göre, A Cismin yatayda aldığı yol 320 3 m ol- x 3 1
noktasının yüksekliği (h) kaç metredir? oranı kaçtır? (sin60°= ; cos60°= )
duğuna göre, ϑ0 kaç m/s dir? h 2 2
(sin53°= 0,8 ; cos53°= 0,6 ; g = 10 m/s2) 1 3
(g = 10 m/s2 ; sin30 = ; cos30 = ) A) 3 B) 2 C) 5
2 2
A) 220 B) 250 C) 275 D) 300 E) 350 A) 40 B) 50 C) 60 D) 70 E) 80 D) 2 3 E) 4
12. 18.
Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda A ve B noktalarında duran tanklar bomba-
15. larını ϑ1 ve ϑ2 hızlarıyla fırlatabilmektedir.
bir cisim A noktası hedeflenerek şekildeki
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda B
gibi eğik olarak atılıyor.
da ϑ0 hızıyla bir cisim eğik olarak atılıyor. de bulunan tank bombasını fırlattıktan 2 sa-
A niye sonra, A daki tank bombasını fırlatıyor.
ϑ0
h max
ϑ1 = 130 √ 2 m/s ϑ2 = 100 m/s
53°
45° 53°
X
ϑ0 = 50 √ 2 m/s
A B
45°
Buna göre, cismin çıkabileceği maksi- Bombalar havada çarpıştığına göre,
150 m mum yüksekliğin, yatayda aldığı yola │AB│uzaklığı kaç metredir?
h
Buna göre, cisim A noktasının kaç oranı max kaçtır? (Tankların yüksekliği önemsizdir.)
X
metre altına çarpar? 2
(sin53°= 0,8 ; cos53°= 0,6) (sin45° = cos45°= ; g = 10 m/s2)
2 2
(sin45° = cos45°= ; g = 10 m/s2) 1 1 1 2 3
2 A) B) C) D) E) A) 300 B) 400 C) 500 D) 600 E) 700
4 3 2 3 4
A) 35 B) 40 C) 45 D) 50 E) 60
18. C 17. A 16. E 15. B 14. E 13. D 12. C 11. D 10. E 9. A 8. B 7. B 6. C 5. A 4. E 3. D 2. C 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam- K noktasından 100 m/s hızla eğik olarak
→ → →
da K noktasından 100 m/s hızla eğik ola- atılan cisim L noktasına yatayla 45° açı ya- ϑK ϑL ϑM
hmax K 37° → → →
K 30° L Yerden ϑK, ϑL, ϑM hızlarıyla eğik olarak
atılan K, L, M cisimleriyle ilgili;
Buna göre, cismin çıkabileceği maksi- I. Havada kalma süreleri
mum yükseklik kaç metredir? II. Maksimum yükseklikler
Yatay L
1 III. Yatayda alınan yollar
(g = 10 m/s2, sin 30 = ) 45°
2 ϑ niceliklerinden hangileri üç cisim içinde
Sürtünmeler önemsenmediğine göre, eşittir? (Sürtünmeler önemsizdir.)
A) 45 B) 60 C) 80 D) 100 E) 125
cismin yatayda aldığı yol kaç metredir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
(g = 10 m/s2 ; sin 37 = 0,6 ; cos 37 = 0,8) D) I ve II E) I, II ve III
A) 1120 B) 1200 C) 1240
D) 1280 E) 1360
2. 8.
K noktasından 30 2 m/s hızla eğik olarak 5. Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam-
→ →
atılan cisim şekildeki yörüngeyi izleyerek L Sürtünmelerin ihmal edildiği bir ortamda K da K ve L cisimleri ϑK ve ϑL hızları ile eğik
noktasına düşüyor. noktasından 50 m/s hızla eğik olarak atılan olarak atılıyor.
cisim L noktasına yatayla 45° açı yapacak →
V0 = 30 2 m / s şekilde çarpıyor. ϑK
→
ϑ0 = 50 m/s ϑL
K 45° L
K 37°
K L Yer
Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
h
cismin yatayda aldığı yol kaç metredir? Buna göre, K ve L cisimlerinin çıkabile-
2 h
(sin45 = cos 45 = ; g = 10 m/s2) Yatay L ceği maksimum yüksekliklerin oranı K
2 hL
45° kaçtır?
A) 100 B) 120 C) 150 D) 180 E) 200 ϑ
9 3 2 4
A) B) C) 1 D) E)
Buna göre, h yüksekliği kaç metredir? 4 2 3 9
(sin 37 = 0,6 ; cos 37 = 0,8 ; g = 10 m/s2)
A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50 9.
3. Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam-
6. → →
Sürtünmelerin ihmal edildiği bir ortamda K da K ve L cisimleri ϑK ve ϑL hızları ile eğik
Sürtünmelerin ihmal edildiği bir ortamda
noktasından 50 m/s hızla eğik olarak atılan atılıyor.
K noktasından eğik atılan cisim şekildeki
cisim 2 saniye sonra L den geçiyor. →
yörüngeyi izliyor. ϑK
L
V0 = 50 m/s Y
X Z →
h
V0 ϑL
K 53° hmax
K L K L Yer
18.
12. Sürtünmelerin önemsenmediği bir ortam-
Sürtünmelerin ihmal edildiği bir ortamda
→
15. da ϑ0 hızıyla eğik olarak atılan cisim şekil-
bir cisim ϑ0 hızıyla eğik olarak atılıyor. Sürtünmelerin deki yörüngeyi izliyor.
K
önemsenmediği L
→
ϑ0 ortamda bir ci- M
8h hmax = 9h sim A noktasın- N h1
5h
Yer dan K noktası ϑ0 P
ϑ0
X1 X2 hedeflenerek ϑ0 A α h2
hızıyla fırlatıldı-
X1
Buna göre, oranı kaçtır? ğında P noktasına çarpıyor.
X2 x1 x2
Cismin hızı 2ϑ0 olsaydı duvarda nereye
6 5 4 3 2 çarpardı? (Aralıklar eşittir.)
A) B) C) D) E) h1 x
7 6 5 4 3 = n olduğuna göre, 1 oranı aşağı-
A) KL arasına B) L noktasına h2 x2
C) LM arasına D) M noktasına dakilerden hangisine eşittir?
E) N noktasına n
A) B) n C) n2 D) 2n E) n
2
18. E 17. C 16. D 15. B 14. A 13. C 12. E 11. C 10. B 9. D 8. A 7. D 6. C 5. B 4. A 3. B 2. D 1. E Cevaplar
1. 5. 9.
Kütlesi 5 kg olan bir cismin hızının büyük- Yatay ve sürtünmesiz yolda 8 m/s hızla ha- Duvar
5 m/s
lüğü 8 m/s dir. reket eden cisim duvara çarptıktan sonra 3
Buna göre, cismin momentumunun bü- m/s hızla geri dönüyor. 2 kg
yüklüğü kaç kgm / s dir? 37°
5 kg
A) 10 B) 20 C) 40 D) 50 E) 80 8 m/s
37°
Cismin momentum değişiminin büyük-
5 m/s
lüğü kaç kgm/s dir?
2 kg
A) 55 B) 40 C) 30 D) 25 E) 15
2 kg kütleli cisim duvara şekildeki gibi 5
2. m/s hızla çarptıktan sonra yine 5 m/s hızla
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki 4 kg kütleli hareket ediyor.
cisme F kuvveti 8 saniye boyunca uygu- Buna göre, cismin momentum değişi-
lanıyor. 6. minin büyüklüğü kaç kgm/s dir?
Sürtünmesiz yatay yolda 10 m/s hızla ha-
4 kg (sin37 = 0,6 ; cos37 = 0,8)
reket eden 3 kg kütleli cisme 15 N luk F
F = 30 N kuvveti 4 saniye boyunca uygulanıyor. A) 6 B) 10 C) 12 D) 16 E) 20
3 kg
Buna göre, cisme verilen itmenin bü-
F = 15 N
ϑ = 10 m/s 10.
yüklüğü kaç N.s dir? Kütlesi 4 kg olan bir cisim 10 m/s hızla yere
Buna göre, cismin son hızının büyüklü- çarptıktan sonra şekildeki gibi 10 m/s hızla
A) 200 B) 240 C) 280 D) 320 E) 480
ğü kaç m/s dir? yansıyor.
A) 30 B) 25 C) 22 D) 20 E) 18 4 kg 10 m/s
10 m/s
4 kg
Cismin bırakıldığı
andan yere çarp- h Şekil I
Yer Saman
masına kadar ge- m
L ϑ
çen süre içinde momentum değişiminin
büyüklüğü kaç kg. m/s dir? KL arasında cismin momentum değişi-
(g = 10 m/s2) minin bulunabilmesi için yer çekimi iv- Şekil II
18. A 17. D 16. C 15. D 14. B 13. C 12. E 11. A 10. B 9. C 8. E 7. D 6. A 5. A 4. D 3. E 2. B 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran cisme, İlk hızı sıfır olan 5 kg kütleli cisme uygu- Yatay düzlemde hareket eden bir cismin
hareket doğrultusunda uygulanan kuvvetin lanan net kuvvetin zamana bağlı grafiği momentumunun zamana bağlı grafiği şe-
zamana bağlı grafiği şekildeki gibidir. şekildeki gibidir. kildeki gibidir.
Kuvvet (N) Kuvvet (N) Momentum
10 3P
10
2P
5
Zaman (s) P
0 2 4 8
Zaman (s) Zaman (s)
0 10 20 0 t 2t 3t
Buna göre, cismin son hızının büyüklü-
Buna göre, cisme uygulanan itmenin ğü kaç m/s dir? Cismin hızının büyüklüğü, t anında ϑ1,
büyüklüğü kaç N.s dir? A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14 2t anında ϑ2, 3t anında ϑ3 olduğuna
A) 50 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150 göre bunların arasındaki ilişki nasıldır?
5. A) ϑ1 = ϑ2 = ϑ3 B) ϑ1 > ϑ2 > ϑ3
Kütlesi 2 kg olan durgun haldeki bir cisme C) ϑ1 > ϑ3 > ϑ2 D) ϑ1 > ϑ2 = ϑ3
2. uygulanan net kuvvetin zamana bağlı gra- E) ϑ2 > ϑ1 > ϑ3
Sürtünmesiz yatay düzlemde hareket fiği şekildeki gibidir.
eden cisme, hareket doğrultusunda uygu- Kuvvet (N) 8.
lanan kuvvetin zamana bağlı grafiği şekil- Kütlesi 5 kg olan bir cismin momentum - za-
20
deki gibidir. man grafiği şekildeki gibidir.
Kuvvet (N) Momentum (kgm/s)
5
Zaman (s) 30
0 10 20 30
20
20
-10
Zaman (s)
0 20 30 Zaman (s)
Buna göre, cismin 30. saniyedeki hızı 0 10 15
-10 kaç m/s dir? Buna göre, cismin (0-15) saniye zaman
Buna göre, cisme uygulanan itmenin A) 50 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150 aralığında aldığı yol kaç metredir?
büyüklüğü kaç N.s dir?
A) 60 B) 70 C) 80 D) 90 E) 100
A) 100 B) 200 C) 300 D) 400 E) 500 6.
Kütlesi 5 kg olan bir cismin momentum - 9.
3. zaman grafiği şekildeki gibidir. Sürtünmesiz, yatay yolda hareket eden bir
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki cisme uy- Momentum (kgm/s) cismin momentum zaman grafiği şekildeki
gulanan kuvvetin zamana bağlı grafiği şe- gibidir.
kildeki gibidir. Momentum (kgm/s)
20
Kuvvet
40
10
2F 30
Zaman (s)
0 5 10 10
F
Zaman (s)
Zaman Buna göre; 0 5 25
0 t 2t 3t
-F I. Cismin ilk hızı 2 m/s dir. (0-5) saniye zaman aralığında cisme uy-
II. (0 - 5) saniye zaman aralığında cismin gulanan kuvvetin büyüklüğü F1, (5-25)
(0-t) zaman aralığında cisme uygulanan hızı artmıştır. saniye zaman aralığında cisme uygula-
→
itme Ι olduğuna göre, (0-3t) aralığında III. Cismin son hızı sıfırdır. nan kuvvetin büyüklüğü F2 olduğuna
→
uygulanan itme kaç Ι dır? yargılarından hangileri doğrudur? F
göre 1 oranı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 F2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
1 1
D) I ve III E) I, II ve III A) B) C) 2 D) 4 E) 8
4 2
2F E
20
F
10 Konum
Zaman 0 X 2X 3X
0 t 2t 3t
Zaman (s) Buna göre, cismin momentumunun ko-
0 5 10 15 20 numuna bağlı grafiği aşağıdakilerden
-10 Buna göre, cismin momentum-zaman hangisi gibi olabilir?
grafiği aşağıdakilerden hangisi gibidir? A) Momentum
Buna göre, (0-20) saniye aralığında cis-
me uygulanan itmenin büyüklüğü kaç A) Momentum
N.s dir? P
2P
Konum
A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120 P 0 X 2X 3X
B) Momentum
Zaman
0 t 2t 3t
B) Momentum
11. P
Doğrusal bir yolda hareket eden aracın ko- 3P Konum
2P 0 X 2X 3X
num - zaman grafiği şekildeki gibidir. C) Momentum
Konum Zaman
0 t 2t 3t
C) Momentum P
2P Konum
X 0 X 2X 3X
P D) Momentum
I II III Zaman
Zaman 0 t 2t 3t
0 t 2t 3t P
D) Momentum
Konum
2P 0 X 2X 3X
-X
E) Momentum
P
Buna göre, hangi aralıklarda aracın mo-
mentumunun büyüklüğü artmaktadır? Zaman
0 t 2t 3t P
E) Momentum
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Konum
0 X 2X 3X
2P -P
D) I ve III E) II ve III
P
0 t 2t 3t
Zaman 16.
12. Sürtünmeli ya- Momentum
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran, kütle- tay düzlemde
14. duran cisme P2
leri sırasıyla m ve 2m olan K ve L cisim- Sürtünmesiz yatay düzlemde duran bir cis-
lerine uygulanan kuvvetin zamana bağlı sabit büyük- P1
me uygulanan kuvvetin yola bağlı grafiği lükteki kuvvet I II III
grafiği şekildeki gibidir. şekildeki gibidir. 0 t1 t2 t3 Zaman
Kuvvet
uygulandığın-
Kuvvet
da momentumunun zamana bağlı grafiği
2F K şekildeki gibidir.
F Buna göre, I, II, III zaman aralıklarında
F L cisme etki eden sürtünme kuvvetinin
Yol
0 X 2X 3X 4X
büyüklüğü için ne söylenebilir?
Zaman -F
0 t → I II III
→ Cismin X konumundaki momentumu P
t anında L cisminin momentumu P ol- A) Sabittir Sabittir Artmıştır
olduğuna göre, 4X konumundaki mo- B) Sabittir Sıfırdır Azalmıştır
duğuna göre, K cisminin momentumu →
→ mentumu kaç P dir?
kaç P olur? C) Artmıştır Sabittir Artmıştır
3 A) 3 B) 2 C) 5 D) 3 E) 9 D) Sabittir Sabittir Azalmıştır
A) B) 2 C) 3 D) 4 E) 6
2 E) Artmıştır Sıfırdır Azalmıştır
16. D 15. E 14. A 13. B 12. C 11. D 10. C 9. E 8. A 7. D 6. E 5. B 4. C 3. B 2. C 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Yatay ve sürtünmesiz düzlemde duran 2m 8m kütleli araba 5ϑ hızı ile sürtünmesiz Sürtünmesiz yatay düzlemde kütleleri m1
kütleli cisme m kütleli cisim 3ϑ hızıyla mer- yolda hareket ederken 2m kütleli cisim ya- ve m2, hızları 6ϑ ve 4ϑ olan cisimler dur-
kezi olarak çarpıp yapışıyor. vaşça arabanın üzerine bırakılıyor. gun haldeki m3 kütleli cisme aynı anda çar-
2m parak yapışıyorlar.
m 2m
m3
3ϑ ϑ=0 m1 m2
8m 5ϑ 6ϑ 4ϑ
Buna göre, cisimlerin ortak hızının bü-
yüklüğü kaç ϑ olur? Son durumda cisimler hareketsiz oldu-
3 5 m
A) 1 B) C) 2 D) E) 3 ğuna göre, 1 oranı kaçtır?
2 2 Buna göre, arabanın bundan sonraki hı- m2
zının büyüklüğü kaç ϑ olur? 2 3 4 3
5 7 A) B) C) 1 D) E)
A) 2 B) C) 3 D) E) 4 3 4 3 2
2 2
8.
Sürtünmesiz ya- 2 kg
O
2. tay düzlemde ha-
Yatay ve sürtünmesiz düzlemde şekildeki reket eden şekil- ϑ1 = 15 m/s
Mermi arabaya saplandığına göre, ortak Buna göre, takozun bundan sonraki hı-
hızlarının büyüklüğü kaç ϑ olur? zının büyüklüğü kaç m/s olur? V IV III
A) 5,7 B) 5,1 C) 4,6 D) 3,5 E) 2,8 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 Buna göre, çarpışma sonrası hareket
yönleri şekildekilerden hangisidir?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) I B) II C) III D) IV E) V
2ϑ X B 3X A
O
V
Buna göre, kütle merkezinin hızının bü-
2m
yüklüğü kaç ϑ dir? m kütleli K cismi h yüksekliğinden ϑ1 hı-
IV 8 9 7 5 3 zıyla yatay olarak fırlatıldığı anda m kütle-
A) B) C) D) E)
3 4 4 3 2 li L cismi A dan ϑ2 sabit hızıyla harekete
I II III
geçiyor. K cismi L nin üzerine B de düşüp
Cisimlerin kütleleri 2m, m hızları 2ϑ, 2 ϑ yapışıyor ve ortak hızları ϑ3 oluyor.
olduğuna göre, ortak kütlenin hareket 14. Buna göre, ϑ1, ϑ2, ϑ3 ün büyüklükleri
yönü şekildekilerden hangisi olabilir? Sürtünmelerin önem- arasındaki ilişki nasıldır?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) senmediği ortamda
A) ϑ3 = ϑ2 > ϑ1 B) ϑ2 > ϑ1 = ϑ3
A) I B) II C) III D) IV E) V 20 g kütleli mermi 500 20 g
m/s hızla, 980 g kütle- 500 m/s C) ϑ2 > ϑ1 > ϑ3 D) ϑ2 > ϑ3 > ϑ1
11. 980 g
li takoza çarpıp sapla- E) ϑ3 > ϑ2 > ϑ1
Sürtünmesiz ya-
m1 nıyor.
tay düzlemde 2ϑ O 37
kütleleri m1 ve Buna göre, bundan sonra takoz en fazla 18.
m2 olan cisimler kaç metre yükselir? (g = 10 m/s2) M kütleli takoz iple asılı olarak dururken m
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10 kütleli mermi ϑ hızıyla saplanıyor. Takoz
2ϑ ve 5ϑ hızla- 5ϑ
kazandığı hızla bir miktar yükselip eski ko-
rıyla hareket
numuna döndüğü anda m kütleli ikinci bir
ederek O nokta- m2
15. mermi ϑ hızıyla saplanıyor.
sında çarpışarak
Sürtünmelerin önem-
kenetleniyorlar.
senmediği ortamda
Çarpışma sonrası cisimler şekildeki ok m kütleli mermi ϑ hı- m ϑ
m
yönünde hareket ettiğine göre, 1 ora- zıyla 99m kütleli tako- ϑ ϑ
m2
nı kaçtır? za çarpıp saplanıyor. 99 m m m M
(sin 37° = 0,6 ; cos 37° = 0,8)
Takoz bundan sonra 0,8 m yükseldiğine Buna göre, ortak kütlenin hızının bü-
5 10 7 göre, merminin hızının büyüklüğü kaç
A) B) 3 C) D) E) 4 yüklüğü kaç ϑ olur?
2 3 2
m/s dir? (g = 10 m/s2) 1 1 1 2
12. A) 0 B) C) D) E)
4 3 2 3
A) 200 B) 300 C) 400 D) 500 E) 600
Sürtünmesiz ya- m1
tay düzlemde ha- 19.
reket eden, küt- ϑ
Sürtünmelerin önemsenme- m
leleri m1 ve m2 diği bir ortamda eşit kütleli ci-
olan cisimler şe- 16. simler ϑ0 büyüklüğündeki hız-
ϑ0
kildeki hızlarla O Sürtünme kat- 90m larıyla birbirlerine doğru atılı- h
hareket ederek sayısının 0,5 10m
O noktasında P 200 m/s yor.
olduğu yatay Cisimler esnek olmayan ϑ0
çarpışarak ke-
düzlemde du- çarpışma yaparak kenetlen- m
netleniyorlar. 2ϑ
ran 90m kütleli takoza, 10m kütleli mermi diğine göre, ortak hızlarının
Çarpışma son- m
2 200 m/s hızla çarparak saplanıyor. büyüklüğü aşağıdakilerden hangisine
rası cisimler OP
Buna göre, takoz bundan sonra kaç eşittir?
doğrultusunda hareket ettiklerine göre,
m1 metre yol alarak durur? (g = 10 m/s2) 2ϑ 0
2gh gh
oranı kaçtır? A) B) C)
m2 A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40 ϑ0 gh 2ϑ 0
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
2gϑ 0 2h
4 3 5 D) E)
A) 1 B) C) D) E) 2 h ϑ0g
3 2 3
18. A 19. C 17. B 13. D 14. A 15. C 16. E 10. D 11. C 12. E 7. A 8. D 9. B 5. D 6. B 3. C 4. E 1. A 2. B Cevaplar
1. 4. 7.
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran Y cis- Sürtünmesiz yatay düzlemde şekildeki Özdeş K, L, M,
mine, X cismi 3ϑ hızıyla esnek olarak çar- X ve Y cisimleri merkezi esnek çarpış- N, P çelik bil-
pıyor. ma yaptıktan sonra hızları ϑ 1 = - 9 m/s , yeleri eşit
ϑ 2 = 1 m/s oluyor. uzunluktaki ip-
m m
lerle şekildeki K
X 3ϑ Y ϑ=0 (–) (+) gibi asılmıştır. L M N P
1kg 3 kg K bilyesi şekildeki gibi bir miktar çekilip bı-
Cisimlerin kütleleri eşit olduğuna göre, X ϑ1 ϑ2=4 m/s Y rakılıyor.
Y cisminin çarpışma sonrası hızının bü- Buna göre, K bilyesinin L bilyesine
yüklüğü kaç ϑ dir? Buna göre, 1 kg kütleli cismin çarpış- çarpmasının hemen sonrasında L, M,
madan önceki hızının büyüklüğü kaç N, P bilyelerinden hangileri hareketsiz
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
m/s dir? kalır? (Çarpışma esnektir.)
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 A) Yalnız L B) Yalnız P C) L ve M
D) M ve N E) L, M ve N
5.
Sürtünmesiz yatay yolda hareket eden
şekildeki cisimler merkezi esnek çarpışma
yapıyorlar.
(–) (+)
2. 1kg 7 kg
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki X ve Y ci-
ϑ1=13 m/s ϑ2=5 m/s
simleri şekildeki hızlarla merkezi esnek
çarpışma yapıyor.
Buna göre, cisimlerin çarpışma sonrası
m m
hızları ϑ1' ve ϑ2' kaç m/s dir?
X 4ϑ 3ϑ Y
ϑ1' ϑ2'
8.
Cisimlerin kütleleri eşit olduğuna göre, A) -1 7
Eşit bölmeli, sürtünmesiz, yatay düzlemde
çarpışma sonrası Y cisminin hızının bü- B) -3 8 X, Y cisimleri Şekil I deki konumlarından
yüklüğü kaç ϑ dir? C) -1 10 geçtikten t süre sonra O noktasında mer-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) -4 7 kezi, esnek çarpışma yapıyorlar.
E) -5 3 X Y
O
6. Şekil – I
Kütleleri 4m ve 6m, hızları 3ϑ ve 7ϑ olan
X ve Y cisimleri sürtünmesiz yatay yolda X
O
Y
merkezi esnek çarpışma yapıyor.
3. (–) (+) Şekil – II
Sürtünmesiz yatay düzlemde kütlesi m, 4m 6m
Çarpışmadan t süre sonra cisimler Şe-
hızı 3ϑ olan X cismi ile kütlesi 3m, hızı ϑ 3ϑ 7ϑ
X Y kil II deki konumlarında olduğuna göre,
olan Y cismi merkezi esnek çarpışma ya-
pıyor. I. Çarpışmadan önce cisimlerin momen-
Buna göre, X ve Y cisimlerinin çarpışma tumları eşit büyüklüktedir.
m 3m
sonrası hızları ϑX ve ϑY kaç ϑ dir?
II. Y cisminin kütlesi, X in kütlesinin iki ka-
X 3ϑ ϑ Y
ϑX ϑY tıdır.
Buna göre, Y cisminin çarpışma sonra- A) -5 5 III. Cisimlerin kütleleri eşittir.
sında hızının büyüklüğü kaç ϑ dir? B) -9 1 yargılarından hangileri doğrudur?
9. 11. 14.
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran 3m I. Newton. saniye Sürtünmesiz yatay düzlemde 70 m/s hız-
kütleli L cismi ile 2m kütleli K cismi merkezi II. Kilogram. metre/saniye la hareket eden 4 kg kütleli cisim, 10 m/s
olmayan çarpışma yapıyorlar. hızla hareket eden 2 kg kütleli cisme bağlı
III. joule / saniye
ϑL
Yukarıdaki birimlerden hangileri mo- olan yaya çarpıyor.
L
mentum birimi olarak kullanılabilir? 4 kg 2 kg
3m 70 m/s 10 m/s
2m A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II X Y
ϑ 37°
L 53° D) II ve III E) I, II ve III
K
Kütlesi önemsenmeyen yayın esneklik
K 12. katsayısı 240 N/m olduğuna göre yayın
Kütlesi m1 olan X cismi ϑ hızıyla, durgun maksimum sıkışması kaç metre olur?
ϑK haldeki m2 kütleli Y cismine merkezi esnek
A) 5 B) 2 5 C) 2 7
olarak çarpıyor.
Cisimler çarpışmadan sonra şekildeki m1 m2 D) 6 E) 7
gibi ϑK ve ϑL hızları ile hareket ettikleri-
X ϑ Y
ne göre bu hızların büyüklüklerinin ora- ϑ=0
ϑ
nı K kaçtır? (sin 37° = 0,6; sin 53° = 0,8) Sürtünmeler önemsenmediğine göre
ϑL
çarpışma sonrasında,
9 8 9 10 I. m1 = m2 ise, Y cisminin hızı ϑ olur.
A) B) C) 1 D) E)
10 9 8 9
II. m1 > m2 ise, X cismi aynı yönde ϑ'den
küçük bir hızla hareket eder.
III. m2 > m1 ise, X cismi ile Y cismi ters
yönde hareket eder.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
13.
Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta
10. olan Y cismi ile X cismi merkezi olmayan 15.
m1 ve m2 kütleli cisimler merkezi olmayan esnek çarpışma yapıyor. Sürtünmelerin önem-
2m
çarpışma yaptıktan sonra şekildeki doğrul- senmediği bir ortamda
ϑ1
tularda hareket ediyor. L
h yüksekliğinden 2m
ϑ1' kütleli cisim serbest bı- h
ϑ1= 20 m/s m1 m ϑ X rakıldığı anda yerden m
ϑ2= 5 m/s m α
37° ϑ
β kütleli bir cisim ϑ hızıyla
53° X
m1=5kg Y yukarı fırlatılıyor. Cisim-
m2=10kg m2 Yer m
ϑ2' Y ler merkezi esnek çar-
pışma yaptıktan sonra m kütleli cisim yere
Buna göre, cisimlerin çarpışma sonrası ϑ2 ϑ hızıyla çarpıyor.
hızlarının büyüklükleri ϑ1' ve ϑ2' kaç m/s
Cisimlerin kütleleri eşit olduğuna göre, Buna göre,
dir?
I. a + b = 90° dir. I. Çarpışmadan sonra 2m kütleli cisim
(sin 37° = cos 53° = 0,6 ; sin 53° = cos 37° = 0,8) → → bırakıldığı yüksekliğe kadar çıkar.
II. ϑ hızının büyüklüğü, ϑ1 hızının büyük-
ϑ1' ϑ2' II. Çarpışma anında cisimlerin momen-
lüğünden fazladır.
A) 48 18 → → tumları eşittir.
III. ϑ1 hızının büyüklüğü, ile ϑ2 hızının bü-
B) 12 6 yüklüğü eşittir. III. ϑ = 3gh dır.
C) 15 8 yargılarından hangileri kesinlikle doğ- yargılarından hangileri doğrudur?
D) 30 12 rudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
E) 24 9 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve II E) I, II ve III
15. C 14. B 13. D 12. E 11. C 10. E 9. D 8. C 7. E 6. B 5. A 4. C 3. E 2. D 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Sürtünmesiz yatay düzlemde 5m kütle- Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan m1 Yay sabiti 250 N/m olan yay 20 cm sıkıştı-
li bir cisim 2ϑ hızı ile hareket ederken bir ve m2 kütleli cisimlerin arasındaki yay sı- rılıp serbest bırakılıyor.
iç patlama ile 2m ve 3m kütleli parçalara kıştırılarak serbest bırakılıyor. 2 kg 3 kg
ayrılıyor.
m1 = 2 kg m2 = 5 kg
(–) (+)
5m 2m 3m
2ϑ 4ϑ Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
Buna göre, yaydan ayrıldıklarında ci- cisimler yaydan ayrıldığında 2 kg kütleli
3m kütleli parçanın hızı 4ϑ olduğuna simlerin hızlarının büyüklüklerinin ora- cismin hızının büyüklüğü kaç m/s olur?
göre, 2m kütleli parçanın hızı kaç ϑ dir? ϑ A) 2 B) 3 C) 2 2
nı 1 kaçtır?
A) -1 B) -2 C) -3 D) -4 E) -5 ϑ2
D) 2 3 E) 3 2
3 3 5
A) B) 1 C) D) E) 3
2 2 2 8.
Sürtünmesiz yatay düzlemde 8 kg kütleli
5.
bir cisim 10 m/s hızla hareket ederken bir
6m kütleli cisim ϑ hızıyla hareket ederken
iç patlama ile 3 kg ve 5 kg kütleli parçalara
bir iç patlamayla 5m ve m kütleli iki parça-
ayrılıyor.
ya ayrılıyor.
2. ϑ1
ϑ1
Sürtünmesiz yatay düzlemde ϑK hızıyla 6m 5m
ϑ 37° 3 kg
hareket eden 6m kütleli K cismi iç patlama
53°
sonucu m ve 5m kütleli parçalara ayrılıyor. m 10 m/s
ϑ2
37°
6m m 5m 8 kg
Parçalar patlama sonrası şekildeki yön-
K ϑK 2ϑ 4ϑ
lerde hareket ettiğine göre, hızlarının 5 kg
ϑ ϑ2
büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır?
Parçaların hızları şekildeki gibi olduğu- ϑ2
Buna göre, parçaların patlama sonrası
na göre, cismin patlamadan önceki hızı- (sin 37° = 0,6 ; sin 53° = 0,8)
hızlarının büyüklükleri ϑ1 ve ϑ2 kaç m/s
nın büyüklüğü kaç ϑ dir? 3 4 1
A) 5 B) 1 C) D) E) dir? (sin 37° = 0,6 ; cos 37° = 0,8)
8 15 5
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
ϑ1 ϑ2
6.
Sürtünmesiz yatay düzlemde 6m kütleli bir A) 15 15
cisim belli bir yönde hareket ederken bir iç B) 20 20
patlamayla m, 2m ve 3m kütleli üç parçaya C) 10 25
ayrılıyor. D) 30 15
+y
3. 9ϑ
E) 20 10
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran Şekil I
m
deki cisim iç patlama sonucu m ve 3m küt- 9.
leli parçalara ayrılıyor. 7ϑ 2m kütleli cisim sürtün-
–x 37° +x melerin önemsenmediği
4m m 3m 2m
ortamda 30 m/s hızla
ϑ=0 ϑ2 ϑ1 30 m/s
5ϑ düşey yukarı doğru atıl-
3m
Şekil I Şekil II dıktan 3 saniye sonra
patlayarak 2 eşit parça- 2m
Parçaların hareket yönleri şekildeki gibi
Buna göre, parçaların hızlarının büyük- ya ayrılıyor.
ϑ olduğuna göre, cismin başlangıçtaki
lüklerinin oranı 1 kaçtır? hareket yönü ve hızı için ne söylenebilir? Parçalardan birinin hızı aşağı doğru 40
ϑ2 m/s olduğuna göre, diğer parça patla-
(sin 37° = 0,6 ; cos 37° = 0,8)
1 1 madan kaç saniye sonra yere düşer?
A) 3 B) 2 C) 1 D) E) ϑ ϑ
2 3 A) +x yönünde B) +y yönünde
3 2 A) 4 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
C) -x yönünde ϑ D) +y yönünde ϑ
E) +x yönünde 2ϑ
1. 5. 8.
Momentumunun büyüklüğü 20 kgm/s olan Sürtünmesiz yatay düzlemde 3m kütleli ci- Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünme-
bir cismin kütlesi 5 kg dır. sim 4ϑ hızıyla hareket ederken, ϑ hızıyla siz yolda m1 ve m2 kütleli cisimler şekildeki
Buna göre, cismin kinetik enerjisi kaç hareket eden 2m kütleli cisim ile esnek ol- konumlarından serbest bırakılıyor. Cisim-
joule dür? mayan çarpışma yapıyor. ler O noktasında esnek olmayan çarpışma
3m 2m yaptıktan sonra orada hareketsiz kalıyor-
A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80
4ϑ ϑ lar.
m1 m2
Bu çarpışmada cisimlerin toplam kine-
tik enerjisinin yüzde kaçı ısıya dönü-
şür? h
2.
A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 20
Kütlesi 3 kg olan bir cismin kinetik enerjisi
150 joule dür.
O
Buna göre, cismin momentumunun bü- m
yüklüğü kaç kg.m/s dir? Buna göre, 1 oranı kaçtır?
m2
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 60
6. 1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 3
3 2
Sürtünmelerin önem-
ip
senmediği bir ortam-
da 49 m kütleli bir ta- 9.
3. koza, m kütleli bir Takoz 49m Sürtünmelerin önemsenmediği düzenekte
Bir cismin kinetik enerjinin momentumuna mermi 500 m/s hızla kütleleri m ve 2m olan cisimler şekildeki
bağlı grafiği şekildeki gibidir. çarparak saplanıyor. konumlarından serbest bırakılıyor.
ϑ=500 m/s
Kinetik enerji (joule) Buna göre, çarpış- m 2m
ma sonrası takoz en m
200
fazla kaç metre yük-
selir? (g = 10 m/s2)
h
A) 2 B) 3,5 C) 5 D) 6 E) 7,5
Momentum O
0 40
(kg m/s)
Buna göre, cismin kütlesi kaç kg dır? Cisimler O noktasında esnek olmayan
çarpışma yaparak yapıştıklarına göre, iki
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 7. cisim birlikte en fazla kaç h yüksekliğine
Kütlesi 98 m olan takoza kütlesi 2m olan çıkabilir?
mermi 500 m/s hızla çarparak saplanıyor. 1 1 1 1
A) 1 B) C) D) E)
2 3 6 9
4. 2m ip 10.
Sürtünmesiz yatay düzlemde 2 kg kütleli 500 m/s Sürtünmelerin X
cisim 30 m/s hızla hareket ederken, dur- O
önemsenmedi- m
gun haldeki 4 kg kütleli cisme çarparak L
53° 98m ği bir ortamda L
yapışıyor.
uzunluğundaki L
2 kg 4 kg
Takoz ipe bağlı X cis-
30 m/s ϑ=0 mi şekildeki ko-
Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
numundan ser- Y
Buna göre, bu olayda kaybolan kinetik çarpışma sonrası takoz en fazla kaç
best bırakılıyor. m
enerji kaç joule dür? metre yükselir?
X cismi ile Y
(g = 10 m/s2 ; sin 53 = 0,8 ; cos 53 = 0,6)
A) 200 B) 300 C) 400 cismi çarpışarak yapıştığına göre, bun-
D) 500 E) 600 A) 1,2 B) 1,8 C) 2,4 D) 3,2 E) 3,6 dan sonra ortak kütle en fazla kaç L
yükselir?
1 1 1 3
A) B) C) D) E) 1
4 3 2 4
Yunus
1. 4. 7. → → →
Her bölmesinin uzun- F = 50N Her bölmesinin uzunluğu 1 metre olan çu- Şekilde F1, F2, F3 → →
F1 F3
luğu 1 metre olan çu- buğa 30N büyüklüğünde kuvvet uygulanı- kuvvetlerinin O nok-
buğa 50 N büyüklü- O yor. tasına göre torkları-
ğünde kuvvet uygu- 1m F = 30N nın büyüklükleri τ1,
lanıyor. 37 τ2, τ3 tür. →
F2
Buna göre, F kuvvetinin O noktasına O Buna göre, τ1, τ2, τ3
O
göre torkunun büyüklüğü kaç N.m dir? 1m arasındaki ilişki na-
A) 100 B) 150 C) 200 D) 250 E) 300 sıldır? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
Buna göre, F kuvvetinin O noktasına
A) τ1 > τ2 > τ3 B) τ3 > τ2 > τ1
göre torkunun büyüklüğü kaç N.m dir?
(sin37° = 0,6) C) τ2 > τ1 > τ3 D) τ1 > τ3 > τ2
2. 5. 8. → → →
O noktası etrafında dönebilen eşit bölmeli O noktası etrafında dönebilen eşit bölmeli Şekildeki F1, F2, F3 kuvvetlerinin O nok-
çubuğa şekildeki kuvvetler uygulanmıştır. levhaya şekildeki kuvvetler uygulanmıştır. tasına göre torklarının büyüklükleri eşittir.
→
F1 = 20N F4 = 20N F2
F2 = 10N
O O
F2 = 30N
→
O F3
Buna göre, kuvvetlerin O noktasına F3 = 50N
göre torklarının büyüklüklerinin oranı
τ1 →
kaçtır? F1
τ2
F5 = 60N F1 = 40N
Buna göre, kuvvetlerin büyüklükleri
10 6 4 3 5
A) B) C) D) E) arasındaki ilişki nasıldır? (Bölmeler eşit
9 5 3 2 3 Buna göre, hangi kuvvetin O noktasına
göre torkunun büyüklüğü en fazladır? aralıklıdır.)
→ → → → → A) F3 > F1 > F2 B) F1 > F2 > F3
A) F1 B) F2 C) F3 D) F4 E) F5
C) F1 = F2 = F3 D) F3 > F1 = F2
E) F1 = F2 > F3
3.
6. → 9.
Eşit bölmeli levhaya şekildeki kuvvetler uy- → → →
Eşit karelere ayrılmış levhaya F kuvveti
gulanmıştır. Şekilde F1, F2, F3 kuvvetlerinin O nokta-
şekildeki gibi uygulanmıştır.
F3 = 50N F2 = 20N sına göre torklarının büyüklükleri τ1, τ2, τ3
A
tür.
→ →
F3 F2
F1 = 40N
O →
F
37 →
Kuvvetlerin O noktasına göre moment- F1 O
B
lerinin (torklarının) büyüklükleri M1, M2 →
F kuvvetinin A noktasına göre torkunun
ve M3 arasındaki ilişki nasıldır?
büyüklüğü τA, B noktasına göre torku- Buna göre, τ1, τ2, τ3 arasındaki ilişki na-
A) M3 > M1 > M2 B) M2 > M1 > M3 xA
nun büyüklüğü τB olduğuna göre sıldır? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
C) M3 > M2 > M1 D) M1 > M2 > M3 xB
kaçtır? (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8) A) τ1 > τ2 > τ3 B) τ3 > τ1 = τ2
E) M1 = M2 > M3
8 16 20 27 C) τ2 > τ1 > τ3 D) τ1 = τ2 > τ3
A) B) C) 6 D) E)
3 3 3 4
E) τ1 = τ2 = τ3
A) Yalnız II B) Yalnız III C) Yalnız IV bestçe dönebilen ağırlığı önemsiz levhaya şe-
→ → →
kildeki gibi F1, F2, F3 kuvvetleri uygulanıyor.
D) I ve III E) I, II ve III
→
→
F2
F3 17.
11. O merkezli daire lev- →
→ F1
F2 = 30N haya uygulanan F1,
O → →
F2, F3 kuvvetlerinin O
(−) →
F1 noktasına göre torkları
F1 = 20N
1 br eşit büyüklüktedir. O
F3 = 40N (+)
1m Buna göre, kuvvet-
Buna göre, O noktasına göre bileşke →
lerin büyüklükleri F2
O torkun büyüklüğü kaç birim dir? →
arasındaki ilişki na- F3
Ağırlıksız eşit bölmeli levhaya uygula- (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
nan F1, F2, F3 kuvvetlerinin O noktasına A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 sıldır?
göre toplam torku kaç N.m dir? A) F1 = F2 = F3 B) F3 > F1 > F2
15.
A) (+) yönde 50 B) (–) yönde 30 O C) F2 > F1 > F3 D) F1 > F2 > F3
O noktası etrafında
C) (+) yönde 30 D) (–) yönde 50 dönebilen ağırlığı E) F3 > F2 > F1
E) (+) yönde 10 önemsiz levhaya şe- d
kildeki gibi F kuvveti 37
→
12. uygulanmıştır. F
1. 4. 7.
O noktası etrafında dönebilen ağırlığı O noktası etrafında dönebilen eşit bölmeli, Eşit bölmeli, ağırlığı önemsiz çubuk şekil-
→
önemsiz eşit bölmeli çubuk F kuvveti ile ağırlığı önemsiz çubuk şekildeki gibi den- deki gibi dengededir.
dengelenmiştir. gededir.
T ip
→
F 20 N
ip T
O O
60 N 10 N 10 N
2. 5. 8.
Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuk şekil- Eşit bölmeli ağırlığı önemsiz çubuk şekil- Eşit bölmeli homojen çubuk şekildeki gibi
deki gibi dengededir. deki gibi dengededir. dengededir.
T
T
5P P ip 2P
X 40 N
Buna göre, ipteki gerilme kuvvetinin
X P 5P
Buna göre, X cisminin ağırlığı kaç N büyüklüğü T kaç P dir?
dur? Buna göre, ipteki gerilme kuvvetinin
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 büyüklüğü (T) kaç P dir?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
9.
6. Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuklar şe-
3. O noktası etrafında dönebilen eşit bölmeli kildeki gibi dengededir.
Eşit bölmeli ağırlığı önemsiz çubuk şekil- ağırlığı önemsiz çubuk şekildeki gibi den-
deki gibi dengededir. gededir.
F1 = 20N F2 = 30N
X
O
50 N K
Z Y
Buna göre, K cisminin ağırlığı kaç N F3 = 10N F4
dur? Buna göre, X ve Z cisimlerinin ağırlıkla-
Buna göre, F4 kuvvetinin büyüklüğü G
A) 45 B) 60 C) 75 D) 80 E) 100 rının oranı X kaçtır?
kaç N dur? GY
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
A) 12 B) 9 C) 8 D) 4 E) 2
K L K L
2P 5P
P
Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetleri- Şekil - I Şekil - II
T G ağırlıklı cisim ok yönünde hareket et-
nin büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır? Buna göre, KL çubuğu Şekil - II'deki gibi
T2 tirilirse, T1 ve T2 gerilme kuvvetlerinin
dengelenirse ipteki gerilme kuvvetinin büyüklükleri nasıl değişir?
5 7 9 3
A) B) C) 2 D) E) büyüklüğü kaç N olur?
2 3 5 2 T1 T2
A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24 A) Artar Değişmez
B) Artar Artar
11. 14. C) Artar Azalır
O noktası etrafında serbestçe dönebilen Eşit bölmeli, ağırlığı önemsenmeyen çu- D) Azalır Artar
eşit bölmeli homojen çubuğun ağırlığı 36 buk şekildeki gibi dengededir. E) Azalır Değişmez
N dur. 4P
Yatay 17.
O noktası etrafında →
T = 50 N F
dönebilen eşit böl- 1 →
37° P 2P → → F2
O meli levhaya F1, F2,
I II →
F3 kuvvetleri ayrı
Desteklerin tepki kuvvetlerinin büyük-
ayrı uygulandığında
X N O
lüklerinin oranı 1 kaçtır? ancak dengede tu- →
İpteki gerilme kuvvetinin büyüklüğü N2 F3
50 N olduğuna göre, X cisminin ağırlığı tabiliyor.
3 3 2 1 8
kaç N dur? A) B) C) D) E) Buna göre, kuvvetlerin büyüklükleri
14 10 5 2 13
(sin37° = 0,6) arasındaki ilişki nasıldır?
A) 25 B) 22 C) 20 D) 18 E) 15 15. A) F2 > F1 > F3 B) F1 > F2 > F3
Eşit bölmeli, ağırlığı önemsenmeyen çu-
C) F3 > F1 > F2 D) F3 > F2 > F1
buk şekildeki gibi dengededir.
E) F1 = F2 = F3
Yatay
12.
37°
O noktası etrafında dönebilen ağırlığı
T2 18.
önemsiz eşit bölmeli çubuk şekildeki gibi T3 Ağırlığı önemsenmeyen, eşit bölmeli çu-
dengededir. T1 buk ile kurulan sistem dengededir.
6P
18. A 17. A 16. D 15. C 14. E 13. A 12. C 11. E 10. B 9. B 8. A 7. A 6. C 5. D 4. E 3. E 2. D 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuk ile ku- Ağırlığı önemsenmeyen eşit bölmeli çu- Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuk K ve L
rulan şekildeki düzenek dengededir. buğa özdeş cisimler bağlanarak şekildeki cisimleri ile şekildeki gibi dengelenmiştir.
düzenek kurulmuştur.
X Y Z T
K L M N R S
X Y Y K L
Buna göre, X ve Y cisimlerinin ağırlıkla- Çubuğun asılma noktası T ye alındığın-
P da yatay dengenin bozulmaması için K
rının oranı X kaçtır?
PY Çubuk serbest bırakıldığında yatay ye özdeş bir cisim nereye asılmalıdır?
dengede kalması için hangi noktaya, A) X noktasına B) Y noktasına
3 4 3 2
A) B) C) 1 D) E) özdeş bir cisim daha asılmalıdır?
2 3 4 3 C) T noktasına D) XY arasına
A) K ye B) L ye C) M ye
E) YZ arasına
D) N ye E) R ye
8.
Şekildeki eşit bölmeli homojen çubuğun
2. 5.
Ağırlığı P olan özdeş ve türdeş çubuklar ağırlığı 2P dir.
Ağırlığı önemsenmeyen çubuk B noktasın-
Şekil I ve Şekil II deki gibi dengededir. 4P
dan iple asıldığında Şekil I deki gibi den- K L M N
→
F1 gede kalıyor.
P
→
F2 A B A
4P ağırlıklı cisim ok yönünde harekete
Şekil I Şekil II X Y X Y
Şekil I Şekil II geçtikten sonra çubuğun dengesi bo-
Buna göre, F1 ve F2 kuvvetlerinin bü- zulmadan en fazla nereye kadar gide-
Aynı çubuk Şekil II deki gibi A noktasın- bilir?
F
yüklüklerinin oranı 1 kaçtır? dan asaldığında yine dengede kalması
F2 A) MN arasına B) M noktasına
için X cisminin altına, X'e özdeş kaç ci-
1 2 1 3 2 sim daha asılmalıdır? C) LM arasına D) L noktasına
A) B) C) D) E)
3 5 2 5 3 E) KL arasına
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
9.
Şekildeki eşit bölmeli homojen çubuğun
6. ağırlığı 4P dir.
Eşit bölmeli, türdeş çubuk, özdeş ve P
ağırlıklı cisimlerle şekildeki gibi dengede- 5P
3. dir. X Y Z T
Şekildeki eşit bölmeli türdeş çubuğun ağır-
lığı P dir.
2P
T1 T2
K L I. PX > PY
Şekil - I Şekil - II II. PX > PZ Buna göre, P ağırlıklı cisim ok yönünde
hareket ettirilirse,
Buna göre, aynı çubuk Şekil - II deki gibi III. PY > PZ
I. T nin büyüklüğü artar.
destekler üzerine konulursa desteklerin yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
rudur? II. N nin büyüklüğü azalır.
tepki kuvvetleri NK ve NL nin büyüklük-
N III. F nin büyüklüğü değişmez.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
lerinin oranı K kaç olur? yargılarından hangileri doğrudur?
NL D) I ve II E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 6 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
D) I ve III E) I, II ve III
18. D 17. E 16. D 15. D 14. D 13. E 12. C 11. A 10. D 9. D 8. C 7. A 6. D 5. C 4. B 3. D 2. A 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Ağırlığı P olan eşit bölmeli özdeş ve türdeş Ağırlığı önemsenmeyen eşit bölmeli çu- Ağırlığı önemsenmeyen eşit bölmeli çubuk
→ →
çubuklar F1 ve F2 kuvvetleriyle dengelen- buklar şekildeki gibi dengededir. X, Y, Z cisimleri ile şekildeki gibi dengede-
miştir. dir.
→ →
F1 F2
ip ip
G
P
Şekil - I Şekil - II X Y Z
→ →
Buna göre, F1 ve F2 kuvvetlerinin bü- Buna göre, G ağırlığı P ağırlığının kaç İplerdeki gerilme kuvvetleri eşit büyük-
F katıdır? lükte olduğuna göre;
yüklüklerinin oranı 1 kaçtır?
F2 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6 I. X ve Y cisimlerinin ağırlıkları eşittir.
II. Y ve Z cisimlerinin ağırlıkları eşittir.
1 3 2 3
A) B) C) D) E) 1 III. X ve Z cisimlerinin ağırlıkları eşittir.
2 5 3 4
5. yargılarından hangileri kesinlikle yan-
Ağırlığı P olan özdeş ve türdeş çubuklar üç lıştır?
2. farklı şekilde asılmıştır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Ağırlığı önemsenmeyen eşit bölmeli çubuk
D) I ve III E) II ve III
üç farklı şekilde dengelenmiştir. α α
T1 T2
Şekil - I Şekil - II 8.
Ağırlığı önem-
X P Y P senmeyen eşit
bölmeli çubuk
T3 şekildeki gibi
dengededir. X Y Z
Şekil - III Buna göre, X
PX
Z P ve Z cisimlerinin ağırlıklarının oranı
Buna göre, hangi şekillerde çubuklar PZ
İplerdeki gerilme kuvvetlerinin büyük- serbest bırakıldığında şekildeki konum- aşağıdakilerden hangisi olamaz?
lükleri T1, T2, T3 arasındaki ilişki nasıl- da dengede kalamaz? 1 1 2 1 3
A) B) C) D) E)
dır? 4 3 5 2 4
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) T2 > T1 > T3 B) T1 > T2 > T3
D) I ve III E) I, II ve III
C) T2 > T3 > T1 D) T3 > T2 > T1 9.
E) T1 = T2 = T3 O noktası etrafında dönebilen homojen,
6. eşit bölmeli çubuğun ağırlığı 6P dir.
Düzgün türdeş ip
3. bir çubuk şekil- T1
37°
P
Ağırlığı önemsenmeyen eşit bölmeli çu- deki gibi iplerle
buklar şekildeki gibi dengededir. asıldığında ipler- T2
deki gerilme
kuvvetlerinin büyüklükleri T1 ve T2 oluyor. O
Buna göre, P ağırlıklı cisim ok yönünde
hareket ederken T1 ve T2 nasıl değişir?
Düşey
X Y Y Z
T1 T2
Çubuk dengede olduğuna göre, ipteki
Buna göre, X ve Z cisimlerinin ağırlıkla- A) Değişmez Artar
P gerilme kuvvetinin büyüklüğü kaç P dir?
rının oranı X kaçtır? B) Artar Artar (sin37° = 0,6; sin53° = 0,8)
PZ
C) Artar Değişmez 5 7
1 1 1 1 1 A) 2 B) C) 3 D) E) 4
A) B) C) D) E) 2 2
8 6 4 3 2 D) Azalır Artar
E) Artar Azalır
1. 4. 7.
O noktası etrafında serbestçe dönebilen Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuğa, öz- Ağırlığı önemsenmeyen eşit bölmeli çubuk
eşit bölmeli türdeş çubuk şekildeki gibi deş altı cisim şekildeki gibi asılmıştır. şekildeki gibi dengededir.
dengededir.
yatay K L M N P R
37°
T = 50 N
yatay
O
X Y Y
İpteki gerilme kuvvetinin büyüklüğü Buna göre, aynı çubuk aşağıdakilerden
50N olduğuna göre, çubuğun ağırlığı Buna göre, çubuk serbest bırakıldığın- hangisi gibi dengede kalabilir?
kaç N dur? (sin37° = 0,6) da yatay dengede kalması için;
A)
A) 50 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120 I. P deki cisimler R ye kaydırılmalı
II. P ye özdeş cisimlerden bir tane daha
asılmalı
III. K deki cisim L ye asılmalı X Y
B)
işlemlerinden hangileri yapılabilir?
T 5. Y Y X
Eşit bölmeli KL çubuğu Şekil - I deki gibi D)
30
O asıldığında iplerdeki gerilme kuvvetlerinin
büyüklükleri 3T ve T oluyor.
X
60N Y
X
Buna göre, ipteki gerilme kuvvetinin 3T T T1 T2
1 E)
büyüklüğü kaç N dur? (sin30° = )
2
K L K L
A) 80 B) 100 C) 120 D) 140 E) 160
Şekil - I Şekil - II
Buna göre, aynı çubuk Şekil - II deki gibi X X Y Y
asıldığında iplerdeki gerilme kuvvetleri-
T
nin büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır?
T2
3. 8.
3 5
Şekildeki eşit bölmeli türdeş çubuk denge- A) 1 B) C) 2 D) E) 3 O noktası etrafında dönebilen eşit bölmeli
2 2 → → →
dedir. türdeş cisim F1, F2, F3 kuvvetleriyle ayrı
ayrı dengeleniyor.
Yatay
→
T 6. F1
O
Herbirinin ağırlığı P olan T
→
özdeş ve türdeş küpler- ip F2
le kurulan şekildeki sis- →
F3
tem dengededir.
53 Yatay → →
Buna göre, ipteki ge- Buna göre, F1, F2, F3 kuvvetlerinin bü-
rilme kuvvetinin bü- yüklükleri F1, F2 ve F3 arasındaki ilişki
Çubuğun ağırlığı 40N olduğuna göre, yüklüğü T kaç P dir? nasıldır?
ipteki gerilme kuvveti T kaç N dur? 3 7 9
A) B) C) 2 D) E) 3 A) F1 > F2 > F3 B) F3 > F2 > F1
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 2 4 4
C) F2 > F3 > F1 D) F1 > F3 > F2
E) F1 = F2 = F3
9. 12. 15.
Ağırlığı P olan eşit Herbirinin ağırlığı P olan özdeş ve türdeş O noktası etrafında dönebilen türdeş çubu-
bölmeli türdeş cisim üç çubuğun birbirine yapıştırılmasıyla ku- ğun ağırlığı 4P dir.
O noktası etrafında rulan şekildeki düzenek dengededir.
ok yönünde devril-
T
mek isteniyor.
ip
Buna göre, cismi O 8°
devirebilecek en T
küçük kuvvetin büyüklüğü kaç P dir? ip
53°
3 1 3 1 3 37 yatay
A) B) C) D) E) O
10 3 8 2 5
O
53 yatay Çubuk dengede olduğuna göre, ipte-
ki gerilme kuvvetinin büyüklüğü kaç P
Çubuklar O noktası etrafında serbestçe dir? (sin 53° = 0,8 ; cos 53° = 0,6)
dönebildiğine göre, ipteki gerilmenin 2
(sin45º = cos45º = )
10. büyüklüğü kaç P dir? 2
(Çubukların kalınlığı önemsizdir.)
9 8 7 6 A) 4 2 B) 6 C) 6 2
T A) 1 B) C) D) E)
8 7 6 5 D) 9 E) 9 2
P
13.
O Her bölmesinin ağırlığı P olan kalınlığı
önemsenmeyen türdeş çubuk O noktası
etrafında dönebilmektedir.
Eşit bölmeli düzlemde ağırlığı önemsiz çu-
buk şekildeki gibi dengededir. 53
Çubuk O noktası etrafında serbestçe T
dönebildiğine göre, ipteki gerilme kuv-
vetinin büyüklüğü kaç P dir?
1 2 3 4 O
A) B) C) D) E) 1
2 3 4 5
Çubuk dengede olduğuna göre, ipteki
gerilme kuvvetinin büyüklüğü T kaç P
dir? (sin53° = 0,8; cos53° = 0,6)
11. A) 8 B) 6 C) 4 D) 2 E) 1
O noktasından geçen düşey eksen etra-
fında dönebilen yatay levhaya F kuvveti
16.
uygulanıyor. 14.
Eşit bölmeli ve homojen X, Y çubukların-
+y Uzunlukları eşit ve L olan türdeş X ve Y
dan X çubuğunun ağırlığı 2P dir.
çubuklarının ağırlıkları 2G ve G dir.
L Y
2G X X
O G Y
+x
→ d
F Üstüste konulan çubukların dengede
+z
kalması şartıyla Y çubuğunun ağırlığı
Üstüste konulan çubukların dengede aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Buna göre, levhaya uygulanan tork vek- olması şartıyla d uzunluğu en fazla kaç 3P 5P
A) B) C) 5P
törünün yönü nedir? L olabilir? 2 2
5 4 3 2 1 D) 10P E) 12P
A) −x B) +z C) +y D) −y E) +x A) B) C) D) E)
6 5 4 3 2
1. 4. 7.
F2 = 30 N Şekildeki sürtünmesiz sistem dengededir.
T yatay
40°
37° m
F1
F
53° 37°
Düşey
F3 G
X Y Z
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki noktasal m G ağırlıklı cisim F kuvvetiyle şekildeki gibi Buna göre, X ve Y cisimlerinin ağırlıkla-
→ → → P
kütleli cisme F1, F2, F3 kuvvetleri uygulan- dengelenmiştir.
→→→ rının oranı X kaçtır?
Buna göre, F, T, G kuvvetlerinin büyük- PY
dığında cisim dengede kalıyor.
→ lükleri arasındaki ilişki nasıldır? (sin 37° = 0,6 ; sin53° = 0,8)
Buna göre, F1 kuvvetinin büyüklüğü
2 3 4 5
kaç N dur? (sin 37° = 0,6; cos 37° = 0,8) A) T > F > G B) T > G > F A) B) C) D) 1 E)
5 5 5 4
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24 C) F > G > T D) F > T > G
E) T > F = G
8.
2. Şekildeki sürtünmesiz düzenek dengede-
5. dir.
Sürtünmesiz ya- →
F1 →
tay düzlemde şe- F2 yatay
kildeki üç kuvvet Yatay
T T T T T T T2
noktasal bir cis- 50° 30° α 2α 3α
me uygulandığın- 37°
da cisim denge- T1
de kalıyor. 5P
G1 G2 G3
→
Buna göre, kuv- F3 5P
vetlerin büyük- Ağırlıkları G1, G2, G3 olan cisimler şekilde-
lükleri arasındaki ilişki nasıldır? ki gibi asıldığında iplerdeki gerilme kuvvet- Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetleri-
leri eşit büyüklükte oluyor. T
A) F1 > F2 > F3 B) F3 > F2 > F1 nin büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır?
T2
Buna göre, G1, G2, G3 arasındaki ilişki
C) F1 = F2 = F3 D) F3 > F1 > F2 (sin 37° = 0,6 , cos 37° = 0,8)
nasıldır?
E) F2 > F1 > F3 3 4 1
A) G1 > G2 > G3 B) G3 > G2 > G1 A) 2 B) C) D) 1 E)
2 3 2
C) G1 = G2 = G3 D) G1 > G3 > G2
3. E) G3 > G1 > G2
Sürtünmesiz ya- F1 = 40 N
6. 9.
tay düzlemde
Özdeş G ağırlıklı cisimler F1 ve F2 kuvvet-
noktasal bir cis- P yükü iplerle asıldığında şekildeki gibi
leriyle dengelenmiştir.
me şekildeki dengede kalıyor.
kuvvetler uygu- 30° 60° yatay
60° 37° 37° 53°
landığında cisim
T1 T2
dengede kalıyor. F2
Buna göre, F2 F3
F1 F2
kuvvetinin bü- P
yüklüğü kaç N dur?
Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetleri- G G
1 3
(sin 30° = , sin60° = ) T
2 2 nin büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır? Buna göre, kuvvetlerin büyüklüklerinin
T2
F
A) 10 B) 10 3 C) 20 (sin 30° = 0,5 ; sin 53° = 0,8) oranı 1 kaçtır? (sin 37° = 0,6 , sin 53° = 0,8)
8 3 4 F2
D) 25 E) 20 3 A) 2 B) C) D) E) 1
5 2 3 9 3 4 16
A) B) C) 1 D) E)
16 4 3 9
30° 30° 45° 45° 30° 30° 60° 60° 60° 37°
T1 T2 T2 T3
T1
2G 36N
G X Y Z X Y
Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetleri- Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetle- Y cisminin ağırlığı 36 N olduğuna göre,
T rinin büyüklükleri T1, T2, T3 arasındaki X cisminin ağırlığı kaç N dur?
nin büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır?
T2 ilişki nasıldır? 3
(sin 37° = 0,6 ; sin 60° = )
1 2 2
(sin 30° = , sin45° = ) A) T3 > T1 = T2 B) T1 = T2 > T3
2 2
C) T1 > T2 > T3 D) T2 > T1 > T3 A) 48 B) 48 3 C) 60
A) 1 B) 2 C) 2 D) 2 2 E) 3 E) T1 = T2 = T3 D) 60 3 E) 96
17.
11. 14. Ağırlıkları PK ve PL olan K ve L cisimleri ile
Şekildeki düzenek kurulan şekildeki düzenek dengededir.
Sürtünmesiz makara ile 37° 53°
en fazla 35 N ge-
kurulan şekildeki düzenek K L
rilmeye dayanabi-
dengededir.
2P len K ve L ipleri ile
Buna göre, iplerdeki ge-
5P kurulmuştur. 50 N
T 37° 53°
rilme kuvvetlerinin bü- T1 Buna göre, cisim
T1
yüklüklerinin oranı P serbest bırakıldığında iplerle ilgili aşa-
T2
kaçtır? ğıdakilerden hangisi doğrudur?
T2 PK = 12P PL
(sin 37° = 0,6 ; sin 53° = 0,8)
A) İplerin ikisi de kopmaz. Sürtünmeler ihmal edildiğine göre, ipte-
3 4 5 6 7 ki gerilme kuvvetinin büyüklüğü T kaç P
A) B) C) D) E)
2 3 4 5 6 B) Yalnız K ipi kopar.
dir? (sin 37 = 0,6 ; sin 53 = 0,8)
C) Yalnız L ipi kopar.
A) 28 B) 18 C) 16 D) 12 E) 9
D) Önce K ipi, sonra L ipi kopar.
12. E) Önce L ipi, sonra K ipi kopar.
18.
Sürtünmesiz makara ile ku-
Ağırlıkları 2P ve 11P olan cisimlerle kuru-
rulan şekildeki düzenekte
iplerdeki gerilme kuvvetleri 15. lan sürtünmesiz sistem dengededir.
sıfırdan farklı olup T1 ve T2 T1 Ağırlıkları P ve 3P
53°
büyüklüğündedir. olan cisimlerle kuru- 53° T1
Y X lan şekildeki düze- T2
Buna göre, Y cisminin T1
ağırlığı azaltılırsa T1 ve T2 nek dengededir.
T2 37°
nasıl değişir? Buna göre, iplerde- T2
ki gerilme kuvvet- P
T1 T2
lerinin büyüklükleri T3 2P 11P
A) Değişmez Azalır T1, T2, T3 arasındaki
3P Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetleri-
B) Azalır Azalır ilişki nasıldır?
T
C) Değişmez Artar A) T1 > T2 > T3 B) T1 > T3 > T2 nin büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır?
T2
D) Azalır Artar C) T2 > T1 > T3 D) T2 > T1 = T3 (sin 37° = 0,6 ; cos 37° = 0,8)
E) Artar Değişmez E) T2 > T3 > T1 3 5
A) 1 B) C) 2 D) E) 3
2 2
18. C 17. A 16. B 15. D 14. E 13. B 12. C 11. A 10. D 9. E 8. A 7. C 6. B 5. A 4. B 3. C 2. D 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Ağırlıkları 20 N ve Ağırlığı G olan prizma şeklindeki cisme F Ağırlığı 60 N olan türdeş küre sürtünmesiz
X 20 N duvarların arasında şekildeki gibi denge-
50 N olan X ve Y ci- kuvveti şekildeki gibi uygulanmıştır.
simleri şekildeki gibi Y 50 N dedir.
F = 5G
üst üste konulmuş- I
37°
tur.
Buna göre, zeminin Y cisimine uyguladığı G
tepki kuvvetinin büyüklüğü kaç N dur?
II 30° 30° Yatay
A) 20 B) 30 C) 50 D) 70 E) 100
Buna göre, I ve II nolu düzlemlerin tepki
N Buna göre, duvarlardan birinin tepkisi-
kuvvetlerinin büyüklüklerinin oranı 1 nin büyüklüğü kaç N dur?
N2
kaçtır? (sin 37° = 0,6; sin 53° = 0,8) A) 20 B) 20 2 C) 30
1 4 3
A) B) 1 C) D) E) 2 D) 20 3 E) 40
2. 2 3 2
Ağırlıkları PK ve PL olan K ve L cisimleri
8.
sürtünmesiz sistemde şekildeki gibi konul-
Ağırlığı P olan türdeş küre, sürtünmesiz
muştur.
duvarlar arasında şekildeki gibi dengededir.
5. I
Düşey, sürtünmesiz duvara, II
ağırlığı P olan türdeş küre
PK = 10 N iple şekildeki gibi bağlan-
mıştır. 37° 53°
Yatay
PL = 40 N Buna göre, ipteki gerilme T
Buna göre, II nolu duvarın tepki kuvve-
kuvvetinin büyüklüğü kaç
tinin büyüklüğü kaç P dir?
Buna göre, zeminin L cismine uyguladı- P dir?
ğı tepki kuvvetinin büyüklüğü kaç N dur? (sin 37° = 0,6; sin 53° = 0,8)
(sin 37° = 0,6 ; sin 53° = 0,8)
3 4 5 5
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 A) B) C) 1 D) E)
4 5 4 3
3 4 5 4
A) B) C) 1 D) E)
4 5 4 3
9.
Ağırlıkları G olan özdeş küreler sürtünme-
siz duvarlar arasında şekildeki gibi denge-
3.
dedir.
Sürtünmelerin ihmal edildiği ortamda ağır-
lığı 20N olan türdeş küreye F kuvveti yatay
6. N2
doğrultuda uygulanıyor.
Ağırlığı 80 N olan türdeş küre sürtünmesiz
I eğik düzlem üzerinde yatay F kuvveti ile N1
F = 15 N dengededir.
Yatay F Yatay
II N3
k2 = 3k
k3 = 4k
E) XL > XK = XM
3G 5G 4G
16.
Buna göre, denge durumunda yayların Ağırlığı ve sürtünmesi önemsiz makara
→
uzama miktarları arasındaki ilişki nasıl- ile kurulan şekildeki düzenek F kuvveti ile
14. dengelenmiştir.
dır?
I, II, III nolu özdeş
A) X1 = X 2 = X3 B) X 2 > X1 > X3 yaylar, ağırlıkları G, I I Yatay
37° 53°
C) X1 > X2 > X3 D) X3 > X1 > X2 2G, 3G olan cisimler-
le Şekil - I deki gibi G 2G
E) X3 > X2 > X1
dengede iken yayla- →
II II T
rın uzama miktarları
α →
X1, X2, X3 oluyor. F
3G G
Buna göre, cisimler
12. yaylara Şekil II deki III III
Esneklik katsayıları k1 ve k2 G
gibi bağlanırsa X1,
olan yaylar, G ve 3G ağırlık- X2, X3 nasıl değişir? 2G 3G
Buna göre,
larıyla şekildeki gibi denge- k1 = 3k Şekil I Şekil II G
lenmiştir. I. F kuvvetinin büyüklüğü F = dir.
7
Buna göre, yayların uza- G X1 X2 X3 II. F kuvvetinin büyüklüğü değiştirilme-
X A) Değişmez Artar Azalır den G ağırlığı artırılırsa a artar.
ma miktarlarının oranı 1 k2 = 2k → →
X2 B) Artar Azalır Artar III. F = −T. cosa
kaçtır?
3G C) Artar Artar Azalır yargılarından hangileri doğrudur?
D) Değişmez Azalır Artar A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
2 3 8 4 3
A) B) C) D) E)
3 4 9 3 2 E) Değişmez Değişmez Değişmez D) II ve III E) I, II ve III
1. 4. 7.
Kütleleri m ve 3m olan cisimler şekildeki Kütleleri m, 2m, 6m olan noktasal cisimler Şekildeki homojen levhalardan üçgen lev-
gibi yerleştirilmiştir. şekildeki gibi yerleştirilmiştir. hanın kütlesi 4m, dikdörtgen levhanın küt-
y
lesi 8m dir.
X Y Z m 2m
m 3m 4
A B
3 A B C D E
Buna göre, cisimlerin kütle merkezi ne-
C D
residir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) 2
6m
A) X noktası B) XY arası 1
C) Y noktası D) YZ arası
x Buna göre, sistemin ağırlık merkezi ne-
E) Z noktası 0 1 2 3 4
residir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
Buna göre, cisimlerin kütle merkezi ne- A) AB arası B) B noktası
residir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
C) C noktası D) D noktası
A) AB arası B) B noktası C) CD arası
E) CD arası
D) D noktası E) BD arası
8.
Şekildeki homojen levhalardan paralelke-
narın kütlesi 3m, dairenin kütlesi 4m, dik-
2. 5. dörtgenin kütlesi 2m dir.
4m
Kütleleri eşit ve m olan üç cisim şekildeki Kütleleri m, 4m,
gibi yerleştirilmiştir. 10m olan cisimler 10m A B E
şekildeki gibi yer- A
m m K L M m C D
leştirilmiştir. B
Buna göre, cisim- C D
lerin kütle merke-
Buna göre, cisimlerin kütle merkezi ne- zi neresidir?
residir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) m
(Bölmeler eşit ara-
A) K noktası B) KL arası lıklıdır.)
C) L noktası D) LM arası A) A noktası B) AB arası Buna göre, sistemin kütle merkezi nere-
dedir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
E) M noktası C) C noktası D) BD arası
A) AB arası B) B noktası
E) BE arası
C) C noktası D) CD arası
E) BC arası
6.
9.
Eşit karelere ayrılmış düzlem üzerine yer-
Eşit karelere ayrılmış düzlem üzerine yer-
leştirilen X, Y homojen levhalarının kütlele-
3. ri eşit ve m dir.
leştirilen homojen K, L levhalarının kütle
Kütleleri m1 ve m2 olan cisimler şekildeki merkezi X noktasıdır.
Y
gibi yerleştirilmiştir.
X
X
m1 m2 K L M N
X
L
K
Cisimlerin kütle merkezi X noktası oldu-
m Buna göre, levhaların kütlelerinin oranı
ğuna göre, 1 oranı kaçtır? Buna göre, oluşan sistemin kütle mer-
m2 mK
kezi nerededir? kaçtır?
mL
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) KL arası B) L noktası C) LM arası
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 1 1
D) M noktası E) MN arası A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2
X Y Z
11. 14.
Düzgün, türdeş bir Özdeş ve türdeş kare
N K K L M N P
tel şekildeki gibi bü- levhalardan şekildeki
külmüştür. M L cisim oluşturulmuştur. L M
Buna göre, cismin Buna göre,
Buna göre, telin
kütle merkezi ne- ağırlık merkezi nere- K I. X'in kütlesi, Y ninkinden büyüktür.
rededir? sidir? II. X'in kütlesi, Z ninkinden büyüktür.
(Bölmeler eşit ara- A) K noktası B) KL arası III. Y'nin kütlesi, Z ninkinden büyüktür.
lıklıdır.) yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
C) L noktası D) LM arası
rudur?
A) K noktası B) KL arası E) M noktası
C) LM arası D) MN arası A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) N noktası D) I ve II E) I, II ve III
15. 18.
12. Aynı maddeden yapılmış kare ve üçgen Düzgün, türdeş X,
X Y
Düzgün, türdeş bir tel bükülerek şekildeki levhalar şekildeki gibi birleştirilmiştir. Y, Z, T levhaları
hale getirilmiştir. şekildeki gibi bir-
O
leştirildiğinde kütle
merkezi O noktası
A B C D E oluyor. Z T
K L M
Levhaların kütle-
leri mX, mY, mZ, mT olduğuna göre,
I. mZ = mT
Levhalar türdeş olduğuna göre, ağırlık II. mX = mZ
Buna göre, telin kütle merkezi nerede- merkezi neresidir? III. mX = mT
dir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) (Bölmeler eşit aralıklıdır.) yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
A) M noktası B) LM arası A) A noktası B) B noktası rudur?
C) L noktası D) KL arası C) AB arası D) BC arası A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) K noktası E) CD arası D) I ve II E) I, II ve III
18. C 17. D 16. A 15. C 14. C 13. B 12. D 11. E 10. A 9. B 8. B 7. D 6. C 5. A 4. D 3. B 2. A 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Eşit bölmeli çubuk iple asıldığında şekilde- Eşit bölmeli bir çubuk iki iple asıldığında Şekildeki gibi yerleştirilen m1, m2, m3 kütle-
ki gibi dengede kalıyor. şekildeki gibi dengede kalıyor. lerinin kütle merkezi A noktasıdır.
m1
ip ip ip
K L M N P K L M N
Buna göre, çubuğun ağırlık merkezi ne- Buna göre, çubuğun ağırlık merkezi ne-
A m3
rededir? rede olabilir?
A) K noktası B) L noktası A) KL arası B) L noktası
C) M noktası D) N noktası C) LM arası D) MN arası m2
E) P noktası E) K noktası göre, m1, m2, m3 arasındaki ilişki nasıl-
dır? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) m1 > m3 > m2 B) m1 > m2 > m3
2. C) m3 > m1 > m2 D) m2 > m1 = m3
Eşit bölmeli, türdeş kare levha iple X nok- 5.
E) m2 > m3 > m1
tasından asılıyor. Eşit bölmeli çubuk iki iple şekildeki gibi
X dengelenmiş olup iplerdeki gerilme kuv-
vetleri sıfırdan farklıdır. 8.
Eşit bölmeli düzleme yerleştirilen homojen
ip X, Y, Z levhalarının kütle merkezi O nok-
tasıdır.
K L M N
ip
K L M N P
Buna göre, çubuğun ağırlık merkezi ne- O Y
Buna göre, ipin uzantısı nereden geçer? X
rede olabilir?
A) P noktasından B) L noktasından A) K noktası B) L noktası Z
C) LM arasından D) M noktasından C) KL arası D) LM arası
E) N noktasından E) MN arası
Buna göre, levhaların kütleleri mX, mY,
mZ arasındaki ilişki nasıldır?
3. A) mX > mZ > mY B) mX > mY > mZ
Şekildeki eşit bölmeli kare levha K nokta- 6. C) mX = mY > mZ D) mZ > mX = mY
sından asıldığında ipin uzantısı L den, M Kütleleri 2m, 3m, 5m, 10m olan cisimler
E) mY > mZ > mX
den asıldığında ise ipin uzantısı N den ge- şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
çiyor. 2m E 3m 9.
M Aynı maddeden yapılmış, kalınlıkları aynı
A C olan homojen levhalar şekildeki gibi birleş-
K tirilmiştir.
X Y B D
5m
Z T 10m
A B C D
L N
Buna göre, levhanın ağırlık merkezi ne- Buna göre, cisimlerin kütle merkezi ne-
residir? rededir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) Buna göre, levhaların ağırlık merkezi
A) X noktası B) Y noktası A) A noktası B) B noktası neresidir? (π = 3)
C) C noktası D) D noktası (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
C) XY arası D) YZ arası
E) ZT arası E) E noktası A) AB arası B) B noktasında
C) C noktasında D) BC arasında
E) CD arasında
Fizik Modüler Soru Bankası 83
Birleştirilmiş Cisimlerin Kütle Merkezi
A)
1
B)
3
C)
4
D)
5
E)
7 15. yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
10 13 15 17 20 Türdeş tellerden yapılan cisimler şekildeki rudur?
gibi iple asılıyor. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
ip ip
12.
18.
Kendi içlerinde tür- Yatay
X Şekil - I Şekil - II
deş X, Y, Z kare lev- ip
haları birleştirilerek
Y Z
ip
iple asıldığında şe-
Z kildeki gibi dengede Y
kalıyor. X
Özdeş ve türdeş kare levhalardan olu- Buna göre,
şan şekildeki cismin ağırlık merkezi ne- Şekil - III I. X ile Y nin ağır-
rededir? lıkları eşittir.
Cisimler serbest bırakıldığında hangile- II. Y ile Z nin ağırlıkları eşittir.
A) X noktasında B) XY arasında
ri verilen konumda dengede kalır? III. X ile Z nin ağırlıkları eşittir.
C) Y noktasında D) YZ arasında
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III yargılarından hangileri doğru olabilir?
E) Z noktasında
D) I ve III E) II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
18. A 17. C 16. B 15. C 14. C 13. E 12. B 11. B 10. E 9. C 8. A 7. E 6. D 5. C 4. D 3. B 2. E 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Türdeş kare levhadan Eşit bölmeli türdeş Eşit bölmeli türdeş B
IV A
üçgen şeklindeki X III kare levhadan A ve B kare levhadan A ve B
I Z R X
parçası kesilip atılıyor. parçaları kesilip atılı- II V parçaları kesilerek
II V
Buna göre, levhanın O yor. atılıyor. A N M L
I III IV
ağırlık merkezi hangi X Buna göre, levhanın Buna göre, levhanın
B K P Y T
yönde yer değiştirir? ağırlık merkezi han- ağırlık merkezinin
A) I B) II C) III D) IV E) V gi yönde kayar? değişmemesi için hangi iki kare parça
A) I B) II C) III D) IV E) V çıkartılmalıdır?
A) K ve L B) P ve R C) M ve N
D) Z ve T E) X ve Y
2.
O merkezli türdeş da- 5. 8.
ire levhadan, daire K Eşit karelere ayrılmış IV Bir kenarı 6 cm olan 6 cm
IV II III V homojen kare levha-
şeklindeki K parçası türdeş kare levhadan
III K
kesilip atılıyor. V O K ve L parçaları kesi- I O nın K parçası kesilip
Buna göre, levhanın II lip atılıyor. atılıyor.
I O
ağırlık merkezi hangi Buna göre, levhanın Buna göre, yeni olu- K
L
yönde kayar? ağırlık merkezi han- şan levhanın ağırlık
gi yönde kayar? merkezi O dan kaç
A) I B) II C) III D) IV E) V
cm uzaklıktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
1 1 2 3
A) B) C) D) E) 1
3 2 3 4
3. 6.
Türdeş kare levhadan Eşit bölmeli türdeş 9.
A Y N
üçgen şeklindeki K II III kare levhadan A ve B O merkezli, 4 cm yarı-
parçaları çıkarılıyor. P L Z çaplı homojen daire
parçası kesilip atılı- I IV
yor. Levhanın ağırlık X B levhadan 1 cm yarı- 4 cm
Buna göre, oluşan V merkezinin değiş- çaplı dairesel parça O
K M T K R çıkarılıyor.
şeklin ağırlık merke- memesi için hangi
zi hangi parça üze- iki kare parçanın çıkarılması gerekir? Buna göre, yeni lev-
rinde yer alır? hanın ağırlık merke-
A) K ve L B) X ve Y C) Z ve P
zi O dan kaç cm uzaklıktadır? (π = 3)
A) I B) II C) III D) IV E) V D) M ve N E) T ve R 1 1 1 1
A) 1 B) C) D) E)
2 3 4 5
10 cm
I II III
60 cm K L
Özdeş ve türdeş kare levhalardan oluş-
turulan şekildeki cisimlerden hangileri Buna göre, üçgenin │KL│ kenarındaki
Buna göre, levhanın kütle merkezi kaç
serbest bırakıldıklarında verilen ko- parça kesilerek atılırsa ağırlık merkezi
cm yer değiştirir? (π = 3)
numda dengede kalır? kaç birim yer değiştirir?
25 15 23
A) 3 B) C) D) E) 4 3 4 5 4
7 4 6 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) B) C) 1 D) E)
4 5 4 3
D) II ve III E) I, II ve III
18. A 17. E 16. C 15. D 14. C 13. E 12. B 11. A 10. E 9. E 8. C 7. D 6. A 5. B 4. E 3. C 2. A 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Eşit bölmeli, türdeş Şekil I deki dikdörtgen Eşit bölmeli tür- Eşit bölmeli türdeş
levhadan K ve L parçaları kesilerek Şekil II deş kare levha- I kare levhanın ağırlık
II
deki gibi sağ tarafa yapıştırılıyor. dan K, L parçala- K III merkezinin ok yönün- P Z T
rı kesilerek kesikli L IV de kayması isteniyor.
V R
K O 1 br O çizgilerle gösteri- Buna göre,
len yere yapıştırı- X Y
L I. X kesilip Y nin
lıyor. üzerine yapıştırıl-
Şekil I Şekil II
Buna göre, levhanın ağırlık merkezi malı
Buna göre, levhanın ağırlık merkezi kaç hangi yönde yer değiştirir? II. Z kesilip T nin üzerine yapıştırılmalı
birim yer değiştirir? A) I B) II C) III D) IV E) V III. P kesilip R nin üzerine yapıştırılmalı
1 1 3
A) B) C) 1 D) E) 2 işlemlerinden hangileri yapılabilir?
4 2 2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ya da II E) I ya da II ya da III
2.
Şekil - I deki düzgün, türdeş kare levhanın
K parçası kesilerek Şekil II deki gibi yapış- 8.
tırılıyor.
Şekildeki eşit bölmeli
5. homojen levhadan X
K N
3.
Şekil I deki bir kenarı a olan türdeş kare
9.
levhanın üçgen şeklindeki K parçası kesi-
Eşit bölmeli, türdeş X N
lerek Şekil II deki gibi sağ tarafa yapıştı- 6. kare levhanın X par-
rılıyor.
Eşit bölmeli, türdeş çası kesilerek Y nin Y M
kare levhadan K X
a üzerine yapıştırılıyor. L
parçası kesilerek III IV
Buna göre, ağırlık
K K
X parçasının üze- II V
K K merkezinin değiş-
rine yapıştırılıyor. I memesi için;
Buna göre, lev- I. K kesilip, L nin üzerine yapıştırılmalı
hanın ağırlık mer-
Buna göre, levhanın ağırlık merkezi kaç II. L kesilip, M nin üzerine yapıştırılmalı
kezi hangi yönde
a yer değiştirir? III. M kesilip, N nin üzerine yapıştırılmalı
yer değiştirir?
1 1 3 işlemlerinden hangileri yapılabilir?
A) B) C) 1 D) E) 2 A) I B) II C) III D) IV E) V
4 2 2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ya da II E) I ya da II ya da III
11.
Türdeş dikdörtgen levhadan, 10 cm yarı-
çaplı daire parça kesilerek, kesikli çizgiler-
le gösterilen yere yapıştırılıyor.
40 cm
10 cm
14.
Buna göre, levhanın ağırlık merkezi kaç Özdeş ve türdeş K
16.
cm yer değiştirir? (π = 3) kare levhalar O Düzgün, türdeş X, Y, Z, T levhaları şekilde-
noktasından geçen O ki gibi birleştirilmiştir.
A) 20 B) 15 C) 12 D) 10 E) 8
eksen etrafında dö-
nebilmektedir. X Y
Buna göre levhalar K noktasından iple
asılırsa aşağıdakilerden hangisi gibi
12. dengede kalabilir? O
Şekil I deki O merkezli, r yarıçaplı türdeş
A) B) C)
daire levhadan ABC üçgeni kesilerek şekil Z T
K K
II deki gibi yapıştırılıyor. K
A A O Levhaların kütle merkezi O noktası ol-
O O
duğuna göre,
I. X in kütlesi Y ninkine eşittir.
r
B B II. Z nin kütlesi T ninkine eşittir.
O O
D) E) III. X in kütlesi Z ninkine eşittir.
K K IV. Y nin kütlesi T ninkine eşittir.
C C
Şekil I Şekil II O V. X in kütlesi T ninkine eşittir.
O
yargılarından hangileri kesinlikle yan-
Buna göre, levhanın ağırlık merkezi kaç
lıştır?
r yer değiştirir? (π = 3)
1 1 2 1 4 A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve V
A) B) C) D) E)
9 6 9 3 9 D) II, III ve V E) I, IV ve V
1. 5. 8.
Sürtünmesi ve ağırlı- → Yatay Yatay
ğı önemsenmeyen F2 T
makaralarla kurulan
şekildeki düzenekler → T = 3P
F1
dengededir.
→ →
Buna göre, F1 ve F2
kuvvetlerinin büyük- P P F
F P X
lüklerinin oranı 1 kaçtır?
F2
1 1 Sürtünmelerin ve makara ağırlıklarının ih- P ağırlıklı sürtünmesiz makaralarla kurulan
A) B) C) 1 D) 2 E) 4 mal edildiği şekildeki düzenek dengededir. şekildeki düzenek dengededir.
4 2
Buna göre, ipteki T gerilme kuvvetinin İpteki gerilme kuvvetinin büyüklüğü
2. büyüklüğü kaç P dir? T = 3P olduğuna göre, X cisminin ağırlı-
6 4 3 5 ğı kaç P dir?
Sürtünmesi ve ağırlığı A) 1 B) C) D) E)
5 3 2 3
önemsenmeyen makara- A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
larla kurulan şekildeki dü-
zenek dengededir.
Buna göre, P ağırlığı 9.
6.
kaç N dur? → → → →
Ağırlığı P olan cisimler F1, F2, F3, F4 kuv- Yatay
vetleriyle dengelenmiştir.
G = 50 N P
A) 25 B) 50 C) 75 D) 100 E) 125
→
F4
→
3. F1 →
F3
Ağırlığı ve sürtünmesi → →
F F2 X 2P
önemsenmeyen makaralar-
la kurulan şekildeki düzenek P P P P
dengededir. Ağırlığı P olan sürtünmesiz makaralarla
→ Makaraların ağırlıkları ve sürtünmeler
Buna göre F kuvvetinin önemsenmediğine göre, hangi kuvvet- kurulan şekildeki düzenek dengededir.
büyüklüğü kaç N dur? ler eşit büyüklüktedir? Buna göre, X cisminin ağırlığı kaç P dir?
→ → → → → →
A) F1 ve F2 B) F2 ve F3 C) F3 ve F4 A) 11 B) 12 C) 14 D) 15 E) 17
80 N → → → →
D) F1 ve F4 E) F1 ve F3
A) 10 B) 20 C) 40 D) 60 E) 80
10.
Yatay
4.
Yatay 7.
Şekilde sürtün- Yatay
mesiz makarala-
rın her biri 10 N
ağırlıklıdır. 2P A
Düzenek den-
gede olduğuna P
göre, P ağırlığı
X P Sürtünmesi önemsiz makaralarla kurulan
kaç N dur? P 40 N şekildeki düzenek dengededir.
Sürtünmelerin ve makara ağırlıklarının ih-
mal edildiği şekildeki düzenek dengededir. Buna göre, A makarasının ağırlığı kaç P
A) 70 B) 60 C) 50 D) 40 E) 30 dir?
Buna göre, X cisminin ağırlığı kaç P dir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
18. D 17. C 16. C 15. B 14. A 13. B 12. D 11. E 10. C 9. E 8. D 7. A 6. E 5. B 4. C 3. B 2. A 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
→ Yatay
Şekildeki düzenekte F kuv- Basit makinelerde, Sürtünmesiz ve ağır-
veti ile ip 8 metre çekiliyor. I. Kuvvetten kazanç vardır. lıksız makaralarla ku- →
F
Buna göre, P ağırlığı kaç II. Yoldan kayıp vardır. rulan şekildeki düze-
→
metre yükselir? F
III. İşten kazanç vardır. nekte P cismi 2 metre
yükseltilmek isteniyor.
P yargılarından hangileri doğru olabilir? →
Buna göre, F kuv-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II veti ile ip kaç metre
A) 2 B) 4 C) 8 D) 10 E) 16
D) I ve III E) I, II ve III çekilmelidir?
P
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
2. 8.
→
Şekildeki düzenekte F kuvveti Şekildeki düzenekte Yatay
ile ip 10 metre çekiliyor. → 5.
F → kullanılan makarala-
Şekildeki düzenekte F
Buna göre, P ağırlığı kaç rın her biri G ağırlıklı-
kuvveti ile ip h kadar çeki-
metre yükselir? dır.
liyor.
Bu düzenekte G
Buna göre, P ağırlığı kaç →
F
P
ağırlıklı cisim h ka- P
h yükselir?
dar aşağı çekilirse, G
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 P ağırlıklı cisim kaç
h hareket eder?
1 1 1 1 1
P A) B) C) D) E)
6 5 4 3 2
1 1 1 2
A) B) C) D) E) 1
8 4 2 3
3. 9.
Sürtünmesiz ve ağırlık-
Sürtünmelerin ve makara ağırlıklarının
sız makaralarla kurulan
önemsenmediği düzenekler dengededir.
şekildeki düzenek den-
→
gededir. →
F2
F
Buna göre,
→
6. →
F3
I. F kuvvetinin büyük- Şekildeki düzenek
P
lüğü dir. serbest bırakıldı-
→ 2
P
II. F kuvveti ile ip h ğında bir süre son- → P
F1
h ra X cismi yere P
kadar çekilirse, P ağırlığı kadar yük- P
2 çarpıyor.
Şekil I Şekil II Şekil III
selir. Buna göre, X cis-
III. P ağırlığını h kadar yükseltebilmek için mi yere çarptığı X Y Buna göre, hangi düzeneklerde kuvvet-
→ h anda Y cisminin ten kazanç vardır?
F kuvveti ile ip çekilmelidir. h
2 yerden yüksekli-
Yer A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
yargılarından hangileri doğrudur? ği kaç h olur?
5 4 3 D) I ve III E) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) B) C) D) 2 E) 3
4 3 2
D) I ve II E) I ve III
X
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
7 6 5 4 1
A) B) C) D) E) D) X ve Z E) X, Y ve Z
8 7 6 5 2
Şekil III
18. E 17. C 16. D 15. B 14. A 13. B 12. E 11. A 10. D 9. C 8. C 7. E 6. C 5. B 4. C 3. D 2. A 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Yarıçapları 3r ve r olan K, L, M, N dişlileriyle kurulan şekildeki dü- Şekilde B ve C kasnakları aynı merkezli
X ve Y kasnakları aynı zenekte K dişlisi ok yönünde döndürülüyor. olarak birbirine perçinlenmiştir.
3r
merkezli olarak birbiri- B
r D
ne perçinlenmiştir. Y A C
O I
Buna göre, X kasnağı X r r 2r
1 tur dönerse Y kas-
nağı kaç tur döner? K N II
L 3r
M
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 3
3 2 Buna göre, L, M, N dişlilerinden hangi- A kasnağı ok yönünde 1 tur dönerse, D
leri K ile aynı yönde döner? kasnağı hangi yönde kaç tur döner?
A) Yalnız L B) Yalnız M C) Yalnız N 1
A) I yönünde 1 tur B) II yönünde tur
2
D) L ve N E) L, M ve N
1 1
C) I yönünde tur D) II yönünde tur
4 4
1
E) II yönünde tur
6
5.
2. Şekilde A ve B kasnakları aynı merkezli
8.
Yarıçapları 4r ve r olan K, L kasnakları bir- olarak birbirine perçinlenmiştir.
Şekilde yarıçapları r, 4r, r, 3r oan K, L, M, N
birine şekildeki gibi bağlanmıştır. A
C
dişlilerinden L dişlisi ile M dişlisi aynı mer-
B I kezli olarak perçinlenmiştir.
r 2r
4r
4r r II 3r
K L 3r r I
r
D) E)
11.
Şekildeki dişli O noktası
5
etrafında tur döndürülü-
8
yor.
O
Buna göre, dişlinin gö-
rünümü aşağıdakilerden
hangisi gibi olur?
16.
Yarıçapları r ve 2r olan X, Y dişlileri ile şe-
A) B) C) 14.
kildeki düzenek kurulmuştur.
Yarıçapları sırasıyla 2r, r, 2r, r olan K, L,
M, N dişlilerinden L dişlisi ile M dişlisi aynı
merkezli olarak perçinlenmiştir. r 2r
D) E) 2r 2r
r r
X
Y
1. 4. 7.
Yarıçapları 3r ve r olan Şekilde yarıçapları 3r ve 2r olan K, L diş- Şekildeki düzenekte L dişlisi ile M dişlisi
X, Y kasnakları eşmer- 3r lilerine r yarıçaplı makaralar aynı merkezli aynı merkezli olarak birbirine perçinlen-
kezli olarak birbirine r olarak perçinlenmiştir. miştir.
perçinlenmiş olup sabit X Y O K
O noktası etrafında dö- 3r L L
2r
nebilmektedir. r M N P
r K
Buna göre, X kasna-
P
ğı ok yönünde 1 tur
döndürülürse P cis-
mi kaç pr yükselir? X Y K dişlisinin tur sayısı değiştirilmeden
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6 hangi dişlinin yarıçapı artırılırsa P diş-
Buna göre, K dişlisi ok yönünde 2 tur lisinin tur sayısı değişmez?
döndürülürse X cismi ile Y cismi arasın-
A) K B) L C) M D) N E) P
daki yükseklik farkı kaç pr olur?
2. A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
Şekildeki düzenekte yarıçapları 3r ve 2r
olan L ve M kasnakları aynı merkezli ola- 8.
rak perçinlenmiştir. 5. Şekildeki düzenekte K dişlisi ok yönünde
Şekildeki düzenekte K kasnağı ok yönün- N tur döndürüldüğünde P cismi h kadar
3r
de 1 tur döndürülüyor. yükseliyor.
r 2r L
O M L
3r K
K r2
2r
K L r1 M
r r3
2r
P
P
Buna göre, K kasnağı ok yönünde 3 tur
Buna göre, K dişlisinin tur sayısı değiş-
döndürülürse P cismi kaç pr hareket X Y tirilmeden h yi artırabilmek için,
eder?
Buna göre, X cismi ile Y cismi arasında- I. r1 artırılmalı
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8 ki düşey uzaklık kaç pr olur? II. r 2 artırılmalı
A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14 III. r3 artırılmalı
yargılarından hangileri doğrudur?
3. 6. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Şekildeki düzenekte yarıçapları 2r ve 3r
Şekildeki düzenekte X ile Y cisimleri ara- D) I ve III E) I, II ve III
olan L dişlisi ile M kasnağı aynı merkezli
sındaki düşey uzaklık 8pr dir.
olarak perçinlenmiştir.
K
3r 4r L
3r 9.
2r r Düşey kesiti şe- K L
r 2r 2r
2r L kildeki gibi olan
düzenekte 2r r r
K r
yarıçaplı K diş-
Y lisine, r yarı-
M çaplı kasnak,
8πr
2r yarıçaplı L X Y
X
kasnağına, r yarıçaplı dişli aynı merkezli
Buna göre, X ile Y cisimlerinin yanyana olarak perçinlenmiştir.
X
gelmesi için K dişlisi kaç tur döndürül- Buna göre, X cismi h kadar aşağı çeki-
melidir? lirse Y cismi kaç h hareket eder?
Buna göre, K dişlisi ok yönünde 4 tur
döndürülürse X cismi kaç pr hareket A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 A) 6 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
eder?
A) 3 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
Fizik Modüler Soru Bankası 95
Kasnak ve Dişliler
12. 18.
Şekildeki düzenekte 3r yarıçaplı K kasnağı Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolda, r ya-
15. rıçaplı bir tekerlek K noktasından harekete
ile 2r yarıçaplı L kasnağı aynı merkezli ola- Şekildeki düze- K L
rak birbirine perçinlenmiştir. 3r 4r başladıktan sonra dönerek ilerleyerek L
nekte 3r yarıçap-
2r r noktasına ulaşıyor.
3r lı K dişlisine 2r
K 2r yarıçaplı kasnak, 5r
r
L 4r yarıçaplı L diş- r 5r 5r 3r
lisine r yarıçaplı K
kasnak aynı 3r
P merkezli olarak L
perçinlenmiştir.
P Buna göre, tekerlek K noktasından L
Buna göre, K
Buna göre, P cismi 6pr aşağı çekilirse noktasına ulaşıncaya kadar kaç tur dö-
dişlisi ok yönünde 4 tur döndürülürse P
K kasnağı kaç tur döner? (K kasnağı dö- ner?
cismi kaç pr hareket eder?
nerken kaymıyor.) 7 5
A) 4 B) C) 3 D) E) 2
A) 6 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 2 2
1 1 3 4
A) B) C) D) E) 1
3 2 5 5
18. B 17. C 16. D 15. E 14. A 13. B 12. C 11. A 10. C 9. B 8. D 7. D 6. A 5. E 4. D 3. E 2. C 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Sürtünmelerin önemsenmediği eğik düz- Sürtünmelerin ihmal edildiği eğik düzlem- r R = 5r
lemde cisimler şekildeki gibi dengededir. de 5P ağırlıklı cisim şeklideki gibi denge-
dedir.
F
50 N 5P
P = 80 N
X
Şekildeki çıkrık düzeneğinde r yarıçaplı si-
F lindire 5r yarıçaplı bir kol takılmıştır.
37° 30° →
Sistem dengede olduğuna göre, F kuv-
Buna göre, X cisminin ağırlığı kaç N Makaraların her birinin ağırlığı P oldu- vetinin büyüklüğü kaç N dur?
→
dur? (sin37° = 0,6) ğuna göre, F kuvvetinin büyüklüğü kaç
1 A) 16 B) 20 C) 24 D) 32 E) 48
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 P dir? (sin30° = )
2
3 5 3 7 5
A) B) C) D) E)
4 4 2 4 2
8. F
r
2.
Sürtünmelerin ve makara ağırlıklarının
önemsenmediği şekildeki düzenek denge- 5.
dedir. Sürtünmelerin ihmal edildiği şekildeki eğik
P
düzlemde 60 N ağırlıklı cisim dengededir.
40 N
60 N Şekildeki çıkrık düzeneğinde r yarıçaplı si-
lindir yardımıyla P ağırlığı yükseltilecektir.
X F kuvveti ile kol üç tur döndürülürse P
53° ağırlığı kaç pr hareket eder?
53°
Buna göre, X cisminin ağırlığı kaç N A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
dur? (sin53° = 0,8) Yayın uzaması 0,2 m olduğuna göre,
yayın esneklik katsayısı kaç N / m dir?
A) 32 B) 48 C) 56 D) 64 E) 72
(sin53°=0,8)
A) 200 B) 240 C) 360 D) 480 E) 600 9. →
F
L
r
3. 6.
Sürtünmesiz eğik düzlemde cisimler şekil- Sürtünmelerin önemsenmediği eğik düz-
deki gibi dengededir. P
lemde X, Y, Z cisimleri dengededir.
F a
X Y
5P P
Yarıçapları r ve 2r olan silindirlerin birleşti-
Şekildeki çıkrık düzeneğinde yarıçapları 2r R rilmesiyle oluşturulan şekildeki çıkrık siste-
→
ve r olan X ve Y silindirleri aynı merkezli minde F kuvveti ile kol 2 tur döndürülüyor.
Tahta
olarak birbirine perçinlendikten sonra, 4r Buna göre, X ve Y cisimleri arasındaki
uzunlukta bir kol takılmıştır. Şekildeki vida adımı a olan vidanın kol düşey uzaklık kaç pr olur?
→ →
Sistem dengede olduğuna göre, F kuv- uzunluğu 10a büyüklüğündedir. Vida F A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
vetinin büyüklüğü kaç P dir? kuvvetiyle ancak döndürülebiliyor.
7 9 5 11 → → 17. F
A) B) 2 C) D) E) Buna göre, R nin büyüklüğü F nin bü-
2 4 2 4 L
yüklüğünün kaç katıdır? (p = 3)
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60
a
11. L 14.
F
Kol uzunluğu L, vida adımı a olan bir vida R
→
F kuvvetiyle ancak döndürülüyor. Zeminin
→ → Tahta
tepki kuvveti R ve F kuvvetlerinin büyük-
→
a lükleri arasındaki ilişki R = 48F dir. Şekildeki vida F kuvveti ile sabit hızlı ola-
Buna göre, kol uzunluğu L nin vida adı- rak döndürülüyor.
L Buna göre;
mına oranı kaçtır?(p = 3)
a I. F kuvvetinin büyüklüğü artırılırsa, vi-
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 danın birim zamandaki ilerleme mikta-
rı artar.
Tahta
II. L uzunluğu artırılırsa vida hızlanarak
döner.
Şekildeki vidanın vida adımı a, kol uzunlu- III. F kuvvetinin büyüklüğü artırılırsa zemi-
→
ğu L dir. Vida F kuvvetiyle N tur döndürül-
15. nin tepki kuvveti artar.
düğünde tahta bloğa h kadar giriyor. yargılarından hangileri doğrudur?
Buna göre, a, L, F ve N niceliklerinin her
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
biri iki katına çıkarılırsa, vidanın girme
miktarı kaç h olur? X D) I ve II E) I, II ve III
A) 2 B) 4 C) 8 D) 16 E) 32 18. 2r
r
9P X
37° Y
37° 53°
3P
12.
Düşey kesiti şekildeki gibi olan düzenekte,
Vida adımı sırasıyla a ve 3a olan X, Y vida-
Şekildeki sürtünmesiz sistemde her bir aynı merkezli olarak birbirine perçinlenen r
ları sıraya 2N ve 4N tur döndürülüyor.
makaranın ağırlığı P dir. ve 2r yarıçaplı silindirler ok yönünde 1 tur
Buna göre, vidaların ilerleme miktarları-
Düzenek dengede olduğuna göre, X cis- kaymadan dönerek ilerliyor.
h minin ağırlığı kaç P dir?(sin37° = 0,6) Buna göre, X cismi ile Y cismi arasında-
nın oranı x kaçtır?
hy ki düşey uzaklık kaç pr olur?
10 7 16
1 1 1 1 1 A) 3 B) C) D) 4 E) (sin37° = 0,6 sin53 = 0,8)
A) B) C) D) E) 3 2 3
12 8 6 4 3
A) 6 B) 6,4 C) 7,2 D) 8 E) 8,4
18. A 17. D 16. E 15. B 14. D 13. E 12. C 11. B 10. E 9. D 8. C 7. A 6. E 5. B 4. A 3. B 2. D 1. C Cevaplar
1. 6. 10.
Çembersel bir yolda 40 saniyede 5 tur Çembersel bir yolda hareket eden bir cis-
dönen bir cismin periyodu kaç saniye- min açısal sürati 6 rad/s dir. 2r
3r
dir? Buna göre, cismin periyodu kaç saniye- r
A) 16 B) 10 C) 8 D) 4 E) 2 dir? (π = 3) Z
X Y
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
8.
3. O merkezi etrafında 11.
Yarıçapı 5 metre olan çembersel bir yolda sabit süratle dönen O A B Yarıçapı 5 metre olan çembersel yolda bir
hereket eden bir cismin periyodu 3 sani- 2r yarıçaplı diskin r r araç 10 m/s çizgisel süratle hareket etmek-
yedir. üzerindeki A ve B tedir.
Buna göre, cismin çizgisel sürati kaç noktaları için;
Buna göre, aracın merkezcil ivmesinin
m/s dir? (π = 3) I. Açısal süratleri ωA = ωB dir. büyüklüğü kaç m/s2 dir?
A) 2 B) 4 C) 5 D) 8 E) 10 II. Çizgisel süratleri ϑA = ϑB dir.
A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 40
III. Çizgisel süratleri ϑA < ϑB dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III 12.
4. Dünyanın üzerin- ω
Bir cisim, 2m yarıçaplı çembersel yolda 1 de gösterilen X
Y
saniyede 4 tur dönüyor. noktasında Ebru,
Buna göre, cismin çizgisel sürati kaç 9. Y noktasında
m/s dir? (π = 3) Büşra bulunmak- X
A) 60 B) 48 C) 42 D) 38 E) 34 tadır.
Dünyaya göre
r 2r
K
hareketsiz olan
3r L Ebru ve Büşra-
M nın, Dünyanın kendi ekseni etrafındaki
dönüşünden dolayı sahip olduğu sürat-
5. Şekilde 2r ve 3r yarıçaplı kasnaklar birbiri- ler ile ilgili;
Bir cisim, çembersel yolda 12 saniyede 1 ne aynı merkezli olarak perçinlenmiştir. I. Ebru'nun çizgisel sürati, Büşra'nınkin-
tur dönüyor. r yarıçaplı kasnak ok yönünde döner- den fazladır.
Buna göre, cismin açısal sürati kaç ken K, L, M noktalarının açısal süratleri II. Ebru ve Büşra'nın açısal süratleri eşit-
rad/s dir? (π = 3) için ne söylenebilir? tir.
1 1 1 1 III. Ebru'nun açısal sürati, Büşra'nınkin-
A) B) C) D) E) 1 A) wM > wK = wL B) wL = wM > wK
5 4 3 2 den fazladır.
C) wK > wL = wM D) wK = wL > wM
yargılarından hangileri doğrudur?
E) wK = wL = wM
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
20.
r3
r1 r2
15. 17. r4
L
K N
M
2r r
O K L N K L Şekildeki düzenekte yarıçapları r2 ve r3
2r olan kasnaklar aynı merkezli olarak birbi-
4r
rine perçinlenmiştir.
r3 > r2 olduğuna göre, kasnaklar döner-
Şekildeki kasnaklar döndürülürken K ve L ken;
Şekildeki dairesel levha O noktası etrafın-
noktalarının açısal süratleri ωK, ωL çizgisel I. N noktasının çizgisel sürati, K noktası-
da ok yönünde sabit süratle dönmektedir.
süratleri ϑK, ϑL dir. nınkinden büyüktür.
Buna göre K, L, N noktalarının merkez-
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi II. K ve N noktalarının açısal süratleri
cil ivmelerinin büyüklükleri aK, aL, aN
doğrudur? eşittir.
arasındaki ilişki nasıldır?
A) ωK = ωL B) ωK = ωL C) ωL > ωK III. L ve M noktalarının açısal süratleri
A) aK > aL > aN B) aL > aK > aN eşittir.
ϑK = ϑL ϑK > ϑL ϑK = ϑL
C) aN > aK > aL D) aN > aL > aK yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
E) aK = aL = aN D) ωK > ωL E) ωL > ωK rudur?
ϑK > ϑL ϑL > ϑK A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
20. D 19. C 18. B 17. C 16. A 15. D 14. E 13. A 12. D 11. B 10. D 9. C 8. E 7. B 6. A 5. D 4. B 3. E 2. A 1. C Cevaplar
1. 5. 8.
2 kg kütleli bir cisim, 3m yarıçaplı çember- Sürtünmesiz yatay 500 m yarıçaplı yatay virajdaki sürtünme
sel bir yörüngede 5 rad/s açısal sürati ile düzlemde 5 kg küt- katsayısı 0,1 dir.
döndürülüyor. leli bir cisim 2 metre T O Bir aracın bu virajı savrulmadan geçe-
Buna göre, cisme etkiyen merkezcil uzunluğundaki ipe 5 kg bileceği maksimum sürat kaç m/s dir?
kuvvetin büyüklüğü kaç N dur? bağlanarak 3 rad/s (g = 10 m/s2)
açısal süratle dön-
A) 30 B) 50 C) 120 D) 150 E) 200 A) 10 B) 20 C) 10 5
dürülüyor.
Buna göre, ipteki gerilme kuvvetinin D) 30 E) 20 5
büyüklüğü kaç N dur?
9.
A) 30 B) 45 C) 60 D) 80 E) 90
Yarıçapı 100m olan yatay virajdan güvenle
2. geçilebilecek maksimum sürat 20 m/s dir.
Kütlesi 5 kg olan bir cisim 2 metre yarıçap- Buna göre, araba ile yol arasındaki sür-
lı çembersel bir yörüngede 6 m/s çizgisel tünme katsayısı en az kaçtır?
süratle dönüyor. 6. A) 0,4 B) 0,5 C) 0,6 D) 0,7 E) 0,8
Buna göre, cisme etkiyen merkezcil
ϑ
kuvvetin büyüklüğü kaç N dur? r = 2m 10.
ip 1 kg
A) 80 B) 90 C) 100 D) 120 E) 150 ϑ = 6 m/s
X
r = 2m
5 kg
3.
Y
10 metre yarıçaplı çembersel yörüngede Sürtünmesiz yatay masa üzerinde 1 kg
hareket eden cismin çizgisel sürati 20 m/s ve 5 kg lık cisimler birbirine şekildeki gibi
dir. Sürtünmesiz yatay masa üzerinde X cismi
bağlanarak, 1 kg lık cisim sabit ϑ sürati ile
6m/s çizgisel süratle 2 metre yarıçaplı yö-
Cisme etki eden merkezcil kuvvetin bü- döndürüldüğünde 5 kg lık cisim dengede
rüngede dönerken X cismine iple bağlı Y
yüklüğü 120 N olduğuna göre, cismin kalıyor.
cismi dengede kalıyor.
kütlesi kaç kg dır? Buna göre, cismin sürati kaç m/s dir?
Buna göre, cisimlerin kütlelerinin oranı
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 (g = 10 m/s2) mX
kaçtır? (g = 10 m/s2)
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 mY
1 2 1 5 2
A) B) C) D) E)
3 5 2 9 3
7.
4. 11.
ϑ1 ϑ2
ϑ = 10 m/s T1 T2
4m 1 kg T1 T2
O 1m 3 kg 3m 4 kg
O ip O 2m 3 kg 3m
1. 4. 8.
Düzgün çembersel hareket yapan bir
ϑ = 4 m/s cisimle ilgili;
r=1m I. Cisme etki eden net kuvvet sıfırdır. ϑ
O 2 kg
ip II. Cisme dışa doğru merkez kaç kuvveti
etki eder.
III. Cismin hızı sabittir.
yargılarından hangileri yanlıştır? 53°
Sürtünmesiz yatay düzlemde 2 kg kütle-
li cisim, 4 m/s lik çizgisel süratle 1 metre A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Şekildeki eğimli virajın yarıçapı 120m,
yarıçaplı çembersel yörüngede hareket D) I ve II E) I, II ve III eğim açısı 53° dir.
ediyor. Sürtünmeler önemsenmediğine göre
Buna göre, ipteki gerilme kuvvetinin aracın virajdan güvenle geçebilmesi
büyüklüğü kaç N dur? 5. için sürati kaç m/s olmalıdır?
A) 16 B) 24 C) 32 D) 40 E) 48 Şekildeki r yarı- (g = 10 m/s2 ; sin53° = 0,8; cos53° = 0,6)
ϑ
çaplı yatay viraja A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10
ϑ süratiyle giren
araç dışa doğru O r
savruluyor.
9.
Buna göre, ara-
2. cın savrulmaması için, 53°
Yarıçapı 50 m olan I. Aracın kütlesini artırmak
ϑ
yatay virajda araç
II. Aracın kütlesini azaltmak
ile yol arasındaki m
III. Aracın süratini azaltmak r = 30 cm
sürtünme katsayı- O r = 50 m
sı 0,8 dir. işlemlerinden hangileri yapılabilir?
Buna göre, ara- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III m kütleli cisim bir ipin ucuna bağlanarak
cın virajdan savrulmadan geçebileceği yatay düzlemde J sabit süratiyle dönüyor.
D) I ya da II E) II ya da III
maksimum sürat kaç m/s dir? İp düşeyle 53° lik açı yaptığına göre cis-
(g = 10 m/s2) min çizgisel sürati (ϑ) kaç m/s dir?
6.
(sin53° = 0,8; cos53° = 0,6; g = 10 m/s2)
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 37° eğimli sürtünmesiz bir virajın yarıçapı
3 10
30 m dir. A) 1 B) C) 2 D) 3 E)
2 3
Buna göre, bu virajda arabanın güvenle
dönebilmesi için çizgisel sürati kaç m/s
3
olmalıdır? (tan37° = ; g = 10 m/s2)
4 10.
A) 35 B) 30 C) 25 D) 20 E) 15
3.
ω m ϑ
7.
O Yarıçapı 150 metre olan yatay bir virajda
r=1m
araba ile yol arasındaki sürtünme katsayısı
Yatay levha O noktasından geçen düşey 0,6 dır.
eksen etrafında w açısal süratiyle döner- Bu viraja 20m/s süratle giren bir araç α
ken m kütleli cisim kaymadan dengede için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Eğim açısı a olan sürtünmesiz viraja ϑ sü-
kalıyor. (g = 10 m/s2) ratiyle giren araç güvenle dönebiliyor.
Cisim ile levha arasındaki sürtünme
A) İçe savrulur. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi tek
katsayısı 0,4 olduğuna göre, w en fazla
B) Dışa savrulur. başına değiştirildiğinde araç yine gü-
kaç rad/s dir? (g = 10 m/s2)
venle döner?
C) Hareketsiz kalır.
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
D) Güvenli bir şekilde virajı geçer. A) Virajın yarıçapı B) Aracın sürati
1. 4. 7.
Şekildeki düşey ray- Şekilde m kütleli cisim Düşey düzlemde
m ϑ
da 2 kg kütleli cisim A düşey düzlemdeki ra- ϑ düzgün çembersel
m
noktasından 20 m/s r = 10m yın üzerinde düzgün hareket yapan m O ip
30 m
süratle geçiyor. çembersel hareket kütleli cisim K nok- K
O
Buna göre, cisim yapmaktadır. tasından geçerken
ϑ ipteki gerilme kuv-
A noktasından ge- Rayın yarıçapı 30 m
L ϑ
çerken cismin yola A olduğuna göre cis- vetinin büyüklüğü 2 m
uyguladığı kuvvetin min en üst noktadan düşmeden geçe- mg oluyor.
büyüklüğü kaç N dur? (g = 10 m/s2) bilmesi için sürati en az kaç m/s olmalı- Buna göre, cisim L noktasından geçer-
A) 80 B) 100 C) 120 D) 140 E) 160 dır? (g = 10 m/s2) ken ipteki gerilme kuvvetinin büyüklü-
10 10 ğü kaç mg olur?
A) B) C) 10
3 2 5 3
A) 4 B) 3 C) D) 2 E)
2 2
D) 10 2 E) 10 3
2. 8.
2m uzunluğundaki ipin 5. Düşey düzlemde düz m
4 kg
ucuna 4 kg kütleli ci- Kütlesi 1000 kg gün çembersel hare- ϑ
ϑ
ϑ ket yapan m kütleli ci- Y
sim bağlanarak düşey olan bir araba dü-
düzlemde döndürülü- ip T şey düzlemdeki sim X noktasından
yor. yarıçapı 10 metre r = 10m geçerken ipteki geril-
O
O olan yolda sabit O me kuvvetinin büyük-
Cisim şekildeki ko-
süratle hareket lüğü 5mg oluyor.
numdan 10m/s sürat-
le geçtiğine göre, ip- etmektedir. Buna göre, cisim Y X ϑ
noktasından geçer- m
teki gerilme kuvvetinin büyüklüğü kaç Arabanın çizgi-
N dur? sel sürati 20m/s olduğuna göre, araba ken ipteki gerilme kuvvetinin büyüklü-
şekildeki konumdan geçerken yolun ğü kaç mg olur?
A) 40 B) 80 C) 120 D) 160 E) 200 5 3
tepki kuvvetinin büyüklüğü kaç N olur? A) 3 B) C) 2 D) E) 1
(g = 10 m/s2) 2 2
9.
3. 6. m kütleli bir cisim m
Düşey düzlemde ϑ
2 kg kütleli bir cisim 4 m boyundaki ipin düşey düzlemde
1 metre uzunlu- X
ucuna bağlanarak düşey düzlemde düz- düzgün çembersel
ğundaki ipe bağ- O T1
gün çembersel hareket yaptırılıyor. Çizgi- hareket yapıyor.
lanarak sabit sel sürati 10 m/s olan cisim yörüngenin en Cisim X noktasın-
ip T T2
6m/s çizgisel sü- 60°
üst noktasında iken ipteki gerilme kuvveti dan geçerken ipte- Y
ratle çembersel T1, en alt noktada iken ipteki gerilme kuv- ki gerilme kuvveti- m
3 kg ϑ = 6 m/s
hareket yapan veti T2 dir. nin büyüklüğü mg ϑ
cismin kütlesi 3 kg dır. olduğuna göre, cisim Y den geçerken
Buna göre, T1 ve T2 gerilme kuvvetleri-
Buna göre, cisim şekildeki konumdan T ipteki gerilme kuvvetinin büyüklüğü
geçerken ipteki gerilme kuvvetinin bü- nin büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır?
T2 kaç mg dır?
yüklüğü kaç N dur? (g = 10 m/s2)
(g = 10 m/s2) 1 3
(cos60° = ; sin60° = )
A) 138 B) 120 C) 108 D) 92 E) 78 3 2 1 3 2 2 2
A) B) C) D) E)
4 3 2 7 5 2 5
A) 1 B) C) 2 D) E) 3
3 2
1. 4. 7.
ϑ Z K
Düşey düzlemde Bir cisim boyu Kütlesi m olan bir ci-
sabit süratle çem- ϑ 0,4 metre olan sim boyu olan ipe ϑ
ϑ
bersel hareket ya- T3 ipe bağlanarak bağlanarak, O nok-
O T2
pan m kütleli ci- Y düşey düzlemde tası etrafında düşey O ip
O m
sim X, Y, Z düzgün çember- düzlemde düzgün
T1
noktalarından ge- sel hareket yapı- çembersel hareket
çerken ipteki ge- yor. yapması sağlanıyor.
ϑ
rilme kuvvetleri- X Cismin K noktasından düşmeden geçe- İp en fazla 3mg gerilmeye dayanabildi-
nin büyüklükleri bilmesi için çizgisel sürati en az kaç m/s ğine göre, ip kopmadan hareketin sür-
T1, T2, T3 oluyor. olmalıdır? (g = 10 m/s2) dürülebilmesi için cismin periyodu aşa-
Buna göre, T1, T2, T3 arasındaki ilişki A) 16 B) 8 C) 4 D) 2 E) 1 ğıdakilerden hangisine eşit olmalıdır?
nasıldır? , , ,
A) 2π B) 2π C) 2π
A) T1 > T2 > T3 B) T3 > T2 > T1 3g 2g g
C) T2 > T1 > T3 D) T3 > T1 > T2 2, 3,
D) 2π E) 2π
g g
E) T1 = T2 = T3
8.
5. ϑ X
2. Bir cisim ipe bağlanarak düşey düzlemde
düzgün çembersel hareket yapması sağ-
ϑ = 10 m/s
lanıyor.
O
Buna göre,
r = 20m
I. Cismin hızının büyüklüğü, hareketin
her anında aynıdır. Y
O
II. Cisme uygulanan bileşke kuvvet sıfır- h
Yarıçapı 20 m olan çembersel köprünün dır. K L
üzerinden geçen 1000 kg kütleli aracın sü- X1 X2
III. Cismin ivmesi, hareketin her anında
rati 10 m/s dir. hızına diktir. Bir cisim, boyu olan bir ipe bağlanarak, O
Buna göre, araç şekildeki konumdan yargılarından hangileri doğrudur? noktası etrafında düşey düzlemde düzgün
geçerken köprünün tepki kuvvetinin çembersel hareket yapması sağlanıyor.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
büyüklüğü kaç N dur? (g = 10 m/s2) Cisim, X noktasından geçerken ip kesilir-
D) I ve II E) I ve III
A) 3000 B) 4000 C) 5000 se K noktasına, Y noktasından geçerken ip
D) 6000 E) 7000 kesilirse L noktasına düşüyor.
X1 3
= olduğuna göre, h kaç dir?
X2 2
8 3 7 4 5
6. A) B) C) D) E)
5 2 5 3 4
3. Kütlesi 5m olan 5m
L bir cisim ipe bağ- T1
Bir cisim ipe bağ-
M lanarak O noktası ϑ 9.
lanarak düşey 37° O
ϑ etrafında düşey
düzlemde sabit 37° Düşey kesiti şekil-
düzlemde düz- ϑ deki gibi olan sürtün-
süratle çember- N K
T2
O gün çembersel mesiz rayın K nokta-
m
sel hareket yapı- K
O
hareket yaptırılı- sından m kütleli bir r
yor.
R yor. cisim serbest bırakı-
Buna göre, ci-
P İpteki gerilme kuvvetlerinden T1 in bü- lıyor.
sim hangi nok-
yüklüğü 2mg olduğuna göre, T2 nin bü- Buna göre, cisim L
talardan geçerken ipteki gerilme kuvve-
yüklüğü kaç mg dir? L den geçerken rayın cisme uyguladığı
tinin büyüklükleri birbirine eşittir?
(sin37° = 0,6; cos37° = 0,8) tepki kuvvetinin büyüklüğü kaç mg dir?
A) L ile P B) K ile N C) M ile R
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 3 5
D) K ile L E) N ile P A) 1 B) C) 2 D) E) 3
2 2
X r T1
h = 8r
r O
T2
L
Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünme- Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünme- 37°
siz yolda A noktasından m kütleli cisim ser- siz rayın K noktasından m kütleli bir cisim
best bırakılıyor. serbest bırakılıyor. Eğimi 37° olan sürtünmesiz eğik düzlem-
Buna göre, cismin X noktasında yola uy- Cisim L den geçerken yolun tepki kuv- de m kütleli bir cisim O noktası etrafında
guladığı kuvvetin büyüklüğü kaç mg dir? vetinin büyüklüğü; döndürülüyor.
A) 8 B) 9 C) 11 D) 12 E) 13 I. Cismin kütlesi İpteki gerilme kuvvetinin büyüklüğü yö-
II. r yarıçapı rüngenin en üst noktasında T1 = 2mg
olduğuna göre alt noktadan geçerken
11. III. Yerçekimi ivmesi
m T2 kaç mg dir?
K niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
(sin37° = 0,6 ; cos37° = 0,8)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
A) 4,8 B) 5,0 C) 5,2 D) 5,6 E) 5,9
h r D) II ve III E) I, II ve III
14.
A
Kütlesi m olan cisim m
Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünme- düşey düzlemde O ϑ1
siz yolun K noktasından m kütleli cisim ser- noktası etrafında
best bırakılıyor. çembersel hareket T1
Cisim A noktasından geçerken yolun yapıyor. İpteki geril- O
tepki kuvvetinin büyüklüğü 11 mg oldu- me kuvvetinin bü-
ğuna göre, h kaç r dir? T2
yüklüğü cisim en üst
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 noktadayken T1, en ϑ2
alt noktadayken T2
oluyor. 17.
12. m Buna göre, T2 - T1 farkı kaç mg dir? K
K P
A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8 O 3m
r ip
h r
O M R
r L
15.
L m
m
Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünme-
siz rayın K noktasından serbest bırakılan R
K
m kütleli cisim L noktasından geçerken
rayın cisme uyguladığı tepki kuvvetinin bü- R Yer
h
yüklüğü 7mg oluyor.
Buna göre, O
Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünme-
I. Cisim M den geçerken yolun tepki kuv-
veti 4mg olur. Yarıçapı R olan sürtünmesiz yarım kürenin siz düzenekte 3m kütleli bir cisim K nokta-
II. Cisim P den geçerken yolun tepki kuv- üst noktasından m kütleli cisim serbest bı- sından serbest bırakılıyor.
veti mg olur. rakılıyor. En fazla 4mg kadar gerilmeye dayanabi-
III. Cisim P den geçerken yolun tepki kuv- Cisim K noktasından geçerken küreden len ip L den geçerken koptuğuna göre,
veti 3mg olur. ayrıldığına göre K noktasının yerden L noktasının yerden yüksekliği kaç R
yargılarından hangileri doğrudur? yüksekliği kaç R dir? dir?
2 1 2 1 1 4 5 2 11 14
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
3 2 5 3 4 9 9 3 9 9
D) I ve II E) I ve III
17. E 16. D 15. A 14. D 13. C 12. D 11. A 10. C 9. E 8. A 7. B 6. C 5. E 4. D 3. B 2. C 1. A Cevaplar
D Y D Y
Buna göre, küre-
nin açısal momentumunun büyüklüğü 1 4 5
kaç kg m2 /s dir? 6.
Kütlesi 6 kg olan bir cisim 1,5 m yarıçaplı
A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 Kütleleri eşit olan cisimlerin ey-
yörüngede dönerken açısal momentumu-
nun büyüklüğü 36 kgm2/s oluyor. lemsizlik momentleri eşit olur.
12.
X
Y
3r r
15.
X Y Z
3m O 2m m
Yarıçapları 3r ve r olan X ve Y kasnakları
dönerken açısal momentumları sırasıyla Boyu 3 olan bir çubuğun üzerine kütleleri
L ve 6L oluyor. 3m, 2m, m olan X, Y, Z cisimleri sabitlen-
Buna göre, X ve Y kasnaklarının eylem-
miştir. 18.
Çubuk O noktası etrafında dönerken X, ω
I
sizlik momentlerinin oranı X oranı kaç- Y, Z cisimlerinin açısal momentumları-
IY K O1 M O2
tır? nın büyüklükleri Lx, Ly, Lz nin arasındaki ω
18. C 17. A 16. E 15. B 14. A 13. E 12. C 11. B 10. D 9. A 8. D 7. C 6. E 5. A 4. B 3. B 2. E 1. A Cevaplar
Or O 2r
Esra Esen Kütlesi 3kg olan bir cisim XY düzleminde
X O noktası etrafında 10 m/s çizgisel sürat-
Y Cisme dönüş yönünün tersine bir tork uygula-
nırsa açısal momentumu azalır.
le, 20 cm yarıçaplı çembersel yörüngede
döndürülüyor.
Yarıçapları r ve 2r olan X, Y küreleri mer- Buna göre, cismin açısal momentumu-
kezlerinden geçen düşey eksenler etrafın- nun yönü ve büyüklüğü için aşağıdaki-
da w ve 2w açısal süratleriyle döndürülü- lerden hangisi doğrudur?
yor. Dilan A) +Z yönünde 6 kg.m2 /s
X ve Y kürelerinin eylemsizlik moment- B) +Z yönünde 3 kg.m2 /s
öğrencilerden hangilerinin yorumları
leri sırasıyla 3I ve I olduğuna göre, açı-
doğrudur? C) –Z yönünde 6 kg.m2 /s
sal momentumlarının büyüklüklerinin
L A) Yalnız Esra B) Yalnız Esen D) –Z yönünde 3 kg.m2 /s
oranı X kaçtır?
LY C) Yalnız Dilan D) Esra ve Esen E) +X yönünde 8 kg.m2 /s
3 4 3 E) Esra, Esen ve Dilan
A) B) 1 C) D) E) 2
4 3 2
8. m 3m
5.
X O Y
Buzun üzerinde kendi ekseni etrafında dö-
nen bir çocuğun eylemsizlik momenti 60 Eşit bölmeli bir çubuğun uçlarına kütleleri
2. m ve 3m olan X, Y cisimleri yapıştırıldıktan
kg.m2, açısal sürati 4 rad/s dir.
Bir cisim 3 rad/s açısal süratle döndürül- sonra çubuk ok yönünde sabit hızla dön-
düğünde dönme kinetik enerjisi 18 joule Çocuk kollarını açarak eylemsizlik mo-
dürülüyor.
oluyor. mentinin 80 kg.m2 olmasını sağlarsa
açısal sürati kaç rad/s olur? (Sürtünme- Buna göre,
Buna göre, cismin açısal momentumun
büyüküğü kaç kg.m2/s dir? ler önemsizdir.) I. X ve Y nin açısal süratleri eşittir.
II. X ve Ynin çizgisel momentumları eşit
A) 6 B) 8 C) 12 D) 18 E) 24 A) 3,5 B) 3 C) 2,5 D) 2 E) 1,5
büyüklüktedir.
III. X ve Y nin açısal momentumları eşit
büyüklüktedir.
yargılarından hangileri doğrudur?
3. 6.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
m
4r r O
9.
X Y Açısal momentumla ilgili;
2m → → →
I. L = r x P
Yarıçapları 4r ve r olan X, Y kasnakları Sürtünmesiz yatay düzlemde O noktası et-
dönerken açısal momentumları eşit büyük- II. Açısal momentumun birimi olarak
rafında w açısal süratiyle dönen m kütleli joule . saniye kullanılabilir.
lükte oluyor. cisim 2m kütleli cisme çarpıp yapışıyor.
III. Açısal momentumun yönü çizgisel mo-
Buna göre, kasnakların eylemsizlik mo- Buna göre, cisimlerin açısal sürati kaç mentum vektörüne diktir.
I w olur?
mentlerinin oranı X kaçtır? yargılarından hangileri doğrudur?
IY 1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 3
1 1 3 2 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 4 B) 2 C) 1 D) E)
2 4 D) I ve III E) I, II ve III
11. 15.
X Şekildeki düzenekte X 13. 2F F r
ϑ
X Y Z
dişlisi ile Y makarası aynı m
Y
O1 O2 O3
O
merkezli olarak birbirine
F 2F F 3F
perçinlenmiştir. X dişlisi
O1, O2, O3 noktaları etrafında dönebilen
ok yönünde dönerken Y
eşit bölmeli ağırlıksız X, Y, Z çubuklarına Sürtünmesiz yatay platformda m kütleli ci-
makarasına şekildeki gibi
şekildeki kuvvetler uygulanıyor. sim J hızıyla dönerken ip, r yarıçaplı silin-
F kuvveti bir süre uygula-
F Buna göre çubuklar dönerken, dire sarılıyor.
nıyor.
X dişlisinin dönüş yönü değişmediğine I. X çubuğunun açısal ivmesi sıfırdır. Buna göre,
göre, II. Y çubuğunun açısal ivmesi sıfırdan
farklıdır. I. Cismin eylemsizlik momenti azalır.
I. X dişlisinin açısal momentumu, sayfa
III. Z çubuğunun açısal ivmesi zamanla II. Cismin açısal momentumu değişmez.
düzleminden içeri doğrudur.
artar. III. Cismin açısal sürati artar.
II. Y makarasına uygulanan tork, sayfa
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
düzleminden dışarı doğrudur.
III. X dişlisinin açısal momentumunun bü- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
yüklüğü zamanla azalır. D) I ve II E) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
1. 5. 8.
Gezegenlerin, Güneş etrafında izlediği m1= 2m m2= 3m m3 = 5m m1 m2 m3
yörünge aşağıdakilerden hangisinde
3d 2d
doğru verilmiştir? d 2d
Sürtünmesiz yatay düzlemde m2 kütleli ci-
A) Elips B) Daire C) Kare Şekildeki cisimlerden m1 ile m2 kütleli ci- sim serbest bırakıldığında hareketsiz kalı-
D) Dikdörtgen E) Üçgen simlerinin birbirine uyguladığı kütle çekim yor.
kuvvetinin büyüklüğü F1, m2 ile m3 kütleli m
cisimlerinin birbirine uyguladığı çekim kuv- Buna göre, 1 oranı kaçtır?
m3
2. vetinin büyüklüğü F2 dir.
F 3 9 5
Kepler kanunuyla ilgili, A) 1 B) C) D) E) 3
Buna göre, 1 oranı kaçtır? 2 4 2
F2
I. Bütün gezegenler, Güneş etrafında
elips şeklindeki bir yörüngede dolaşır- 8 5 7 9
A) B) C) D) E) 2
lar. 5 3 4 5
II. Gezegeni Güneşe birleştiren yarıçap 9.
vektörü eşit zamanlarda eşit alanlar Dünyanın üzerindeki K, L, M noktalarına
tarar. kütleleri mK, mL, mM olan cisimler konuldu-
III. Bir gezegenin Güneşe uzaklığı hep ay-
6. ğunda cisimlerin ağırlıkları eşit oluyor.
m1= m m2= 8m m3= 3m m4 = 6m
nıdır. M
yargılarından hangileri doğrudur? L
2d 3d
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Şekil - I Şekil - II Ekvator K
D) I ve II E) I, II ve III
Şekil-I deki m1 kütleli cisim ile m2 kütleli ci-
sim arasındaki çekim kuvvetinin büyüklüğü
F'dir.
Şekil-II deki m3 ile m4 arasındaki çekim Buna göre, cisimlerin kütleleri mK, mL,
3. kuvvetinin büyüklüğü kaç F dir? mM arasındaki ilişki nasıldır?
K
5 3 A) mK = mL = mM
N A) 3 B) C) 2 D) E) 1
2 2
B) mM > mL > mK
S1 S2
C) mL > mK > mM
Güneş
M D) mM > mK > mL
L 7.
m1 = 3m E) mK > mL > mM
Güneşin etrafındaki bir gezegen K den L
ye t sürede, M den N ye 2t sürede gelmek-
tedir.
Buna göre, S1 ve S2 alanları ile ilgili aşa- 3d 4d
ğıdakilerden hangisi doğrudur?
A) S1 = S2 B) S1 = 2S2 10.
Dünyadaki kütlesi m, ağırlığı P olan bir
C) S1 = 4S2 D) S2 = 4S1
5d adam Ay'a götürülüyor.
E) S2 = 2S1 m2 = 5m m3 = 4m
Aydaki yer çekimi ivmesi, Dünyadaki-
Şekildeki gibi yerleştirilen kütlelerden m1 nin altıda biri olduğuna göre,
ile m2 arasındaki çekim kuvvetinin büyük- m
I. Adamın kütlesi Ay'da dir.
4. lüğü F1, m2 ile m3 arasındaki kuvvetin bü- 6
yüklüğü F2, m1 ile m3 arasındaki kuvvetin II. Adamın kütlesi Ay'da m dir.
Yörüngesinin ortalama yarıçapı R olan
büyüklüğü F3 tür. P
Dünya'nın Güneş etrafında bir tur dönmesi III. Adamın ağırlığı Ay'da dır.
6
için geçen süre (periyodu) 1 yıldır. Buna göre, F1, F2, F3 arasındaki ilişki
Buna göre, yörüngesinin ortalama ya- nasıldır? yargılarından hangileri doğrudur?
rıçapı 4R olan bir gezegenin periyodu A) F1 > F2 > F3 B) F3 > F2 > F1 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
kaç yıldır?
C) F2 > F1 > F3 D) F3 > F1 > F2 D) I ve III E) II ve III
A) 16 B) 8 C) 4 D) 2 E) 1 E) F2 > F3 > F1
O K L M
15. R R R
Kütlesi M, yarıçapı R olan Dünya'da bir
12. cismin ağırlığı P olarak ölçülüyor.
Aynı cisim, kütlesi 3M, yarıçapı 6R olan
bir gezegende tartılırsa ağırlığı kaç P Şekildeki gezegenin üzerinde gösterilen K
R K L olur? ve M noktalarındaki yerçekimi ivmelerinin
2R büyüklükleri gK ve gM dir.
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) g
2 3 6 10 12
Buna göre, K oranı kaçtır?
gM
Yarıçapı R olan gezegenin üzerindeki K 9 9 9 9 9
noktasındaki yer çekimi ivmesinin büyük- A) B) C) D) E)
2 4 8 16 32
lüğü gK, K dan 2R uzaktaki L noktasındaki
yerçekimi ivmesinin büyüklüğü gL dir.
g
Buna göre, K oranı kaçtır?
gL 16.
Yörüngesinin ortalama yarıçapı 4R olan bir
A) 1 B) 3 C) 9 D) 27 E) 81
gezegenin periyodu 1 yıldır.
20.
Buna göre, periyodu 8 yıl olan bir ge-
zegenin yörüngesinin ortalama yarıçapı 3h
13. kaç R dir? h
M 3M
A) 2 B) 4 C) 8 D) 16 E) 32 R
R K R L 3R
3R 2R
M1
M2
Şekil - I Şekil - II
Yarıçapları R ve 3R, kütleleri M1 ve M2
Kütlesi M olan gezegenin etrafındaki K olan gezegenlerin üzerinde h ve 3h yük-
noktasındaki yerçekimi ivmesi gK, kütlesi 17.
sekliklerinden serbest bırakılan cisimler
3M olan gezegenin etrafındaki L noktasın- Yarıçapı R olan bir gezegenin yüzeyindeki
aynı sürede yere düşüyor.
daki yerçekimi ivmesi gL dir. yerçekim ivmesi g dir.
Sürtünmeler önemsenmediğine göre,
Buna göre, gK ve gL nin büyüklüklerinin Buna göre, gezegenin yüzeyinden kaç
g M1
g R uzaklıkta yerçekimi ivmesi olur? oranı kaçtır?
oranı K kaçtır? 9 M2
gL
A) 2 B) 3 C) 6 D) 8 E) 9 1 1 1 1
1 3 1 3 9 A) B) C) D) E) 1
A) B) C) D) E) 81 27 9 3
32 64 16 16 16
20. B 19. C 18. A 17. A 16. D 15. E 14. D 13. D 12. C 11. B 10. E 9. E 8. C 7. A 6. E 5. A 4. B 3. E 2. D 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Ektvatorda kütlesi m, ağırlığı P olan bir ci- N Yarıçapı R olan Dünyanın üzerinde bulu-
sim kutuplara götürülüyor. Güneş nan bir cismin ağırlığı 32 N dur.
S2
Buna göre, m ve P nasıl değişir? Buna göre, aynı cisim yer yüzeyinden
m P M
S1 3R kadar uzaklaştırılırsa ağırlığı kaç N
K
A) Değişmez Azalır olur?
L
B) Artar Artar A) 16 B) 12 C) 8 D) 4 E) 2
Bir gezegenin, Güneş etrafında dönerken
C) Değişmez Artar
izlediği yörünge şekildeki gibidir.
D) Azalır Azalır S1 ve S2 alanları eşit olduğuna göre,
E) Değişmez Değişmez I. Gezegenin izlediği yörünge elips şek-
lindedir.
II. Gezegenin izlediği yörüngenin odakla-
rından birinde noktasında Güneş bulu- 8.
nur.
ϑK
2. III. Gezegenin K den L ye gelme süresi, M
RminGüneş Rmax
Y den N ye gelme süresine eşittir. K L
X
yargılarından hangileri doğrudur? ϑL
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III ϑM M
R 2R
D) I ve III E) I, II ve III
Güneş etrafında dolanan bir gezegenin K,
2M
M L, M noktalarından geçerken hızlarının bü-
yüklükleri ϑK, ϑL, ϑM dir.
Yarıçapları R ve 2R olan X, Y gezegenleri-
nin kütleleri sırasıyla 2M ve M dir. Buna göre, ϑK, ϑL, ϑM arasındaki ilişki
nasıldır?
Buna göre, gezegenlerin üzerindeki
yerçekimi ivmelerinin büyüklüklerinin A) JL > JM > JK B) JK > JL > JM
g
oranı X kaçtır? C) JK > JM > JL D) JM > JL > JK
gY 5.
E) JK = JL = JM
Güneş etrafında dönen bir gezegenin orta-
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8 lama yörünge yarıçapı R, periyodu 2 yıldır.
Buna göre, ortalama yörünge yarıçapı
2R olan başka bir gezegenin periyodu
kaç yıldır?
A) 2 B) 2 2 C) 4
3. 9.
D) 4 2 E) 8
Gezegen
2R 3R
X
R
K
L
Y
Yarıçapları 2R ve 3R olan K ve L gezegen- 6. 4R
lerinin üzerindeki yerçekimi ivmeleri eşit Ay, Dünyanın etrafındaki bir turunu 1 ayda
büyüklüktedir. tamamlar.
Buna göre, gezegenlerin kütlelerinin Bir gezegenin etrafında yarıçapları R ve
Buna göre, Dünyaya uzaklığı, Ay - Dün- 4R olan yörüngelerde dönen X ve Y uydu-
M ya uzaklığının yarısı olan bir uydunun
oranı K kaçtır? larından X in hızının büyüklüğü ϑ dir.
ML Dünya etrafındaki periyodu kaç aydır?
Buna göre, Y uydusunun hızının büyük-
4 2 3 9
A) B) C) 1 D) E) 2 2 2 lüğü kaç ϑ dir?
9 3 2 4 A) B) C)
8 4 2 1 1
A) B) C) 1 D) 2 C) 4
4 2
D) 2 E) 2 2
Z gezegeni
1. 5. 9.
m m m
A O B K O L K L O M N
10 m KL arasındaki basit harmonik hareket ya- m kütleli cisim KN arasında basit harmonik
pan cismin frekansı 2 s–1 dir. hareket yapmaktadır.
AB arasında basit harmonik hareket ya-
Buna göre, cisim O dan L ye kaç saniye- Cisim K den L ye t sürede geldiğine
pan cismin bu hareketinin genliği kaç
de gelir? (Aralıklar eşittir.) göre hareketinin periyodu kaç t dir?
metredir?
1 1 1 1 1 (Aralıklar eşittir.)
A) B) D) E) E)
A) 3 B) 5 C) 10 D) 15 E) 20 2 3 4 6 8
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
2.
m 6.
m
K O A L
10.
A O B m
3m
AB arasında basit harmonik hareket yapan
14 m
cismin periyodu 12 saniyedir. K L O M N
KL arasında basit harmonik hareket yapan B noktasından harekete başlayan cisim Şekilde m kütleli cisim KN arasında basit
bir cisim herhangi bir anda A noktasında- kaç saniye sonra O noktasından ikinci harmonik hareket yapmaktadır. Cismin KL
dır. defa geçer? (Aralıklar eşittir.) arasını geçme süresi t1, LM arasını geçme
Cismin denge konumu O noktası oldu- süresi t2, ON arasını geçme süresi t3 tür.
A) 6 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12
ğuna göre, cismin uzanımı ve genliği
Buna göre, t1, t2, t3, arasındaki ilişki na-
kaç metredir?
sıldır? (Aralıklar eşittir.)
Uzanım Genlik
A) t1 > t 2 > t3 B) t3 > t1 > t 2
A) 3 7 7. C) t3 > t1 = t 2 D) t3 > t 2 > t1
B) 4 7 m
E) t 2 = t3 > t1
C) 7 3
D) 7 4 X Y O Z P
m 20
Şekil - I O 2 4 6 8 10 Zaman
Şekil - II
(s)
K P –20
L N
M
Şekil - III Denge konumu M noktası olan cismi K Basit harmonik hareket yapan bir cismin
noktasına kadar çekilip serbest bırakılıyor. uzanım - zaman grafiği şekildeki gibidir.
Şekil - I de yatay düzlemde yaya bağlı m
Cisim K den bırakıldığında t süre sonra M Buna göre,
kütleli bir cisim bir miktar çekilip bırakılıyor.
den ikinci defa geçiyor. I. Hareketin periyodu 10 saniyedir.
Şekil - II de iple asılı bulunan cisim sağa
Buna göre, cisim KL arasını kaç t süre- II. Hareketin genliği 0,2 metredir.
doğru çekilip bırakılıyor. Şekil III te bir ucu
de geçer?
sabitlenmiş metal levhanın ucu aşağı doğ- III. Hareketin uzanım denklemi
1 1 2 1 2 π
ru çekilip bırakılıyor. A)
9
B) C) D) E)
6 9 3 5 x = 0,2.cos b t l
4
Buna göre, hangi şekillerde yapılan ha-
reket basit harmonik harekettir? yargılarından hangieri doğrudur?
(Sürtünmeler önemsizdir.) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve II E) I, II ve III
13. 19.
Şekildeki düzenekte yaya m
X bağlı cismin denge konu- 16. 40 cm 40 cm
mu O noktasıdır. Cisim T Basit harmonik hareket yapan bir cismin
Y K O L
uzanım denklemi x = 8.cos b $ t l metre
ye kadar çekilip bırakıldık- r
tan 15 saniye sonra Z den 36 KL arasında basit harmonik hareket yapan
O olarak veriliyor.
ikinci defa geçiyor. bir cisim O noktasından ok yönünde geç-
Z Buna göre, hareket başladıktan 9 sani-
tikten 6 saniye sonra L de oluyor.
ye sonra cismin uzanımı kaç metredir?
T Buna göre, O'dan geçtikten 4 saniye
A) 8 B) 4 2 C) 4 D) 2 2 E) 2 sonra cismin denge konumuna uzaklığı
Buna göre, cisim T den geçtikten kaç
kaç cm dir?
saniye sonra Z den üçüncü defa geçer?
(Aralıklar eşittir.) A) 10 B) 10 3 C) 20
A) 24 B) 21 C) 20 D) 18 E) 16 D) 20 3 E) 30
14.
20.
Basit harmonik yapan bir cismin uzanım 6 cm m
denklemi SI birim sisteminde
A
y = 5 sin b t l olarak veriliyor.
r
2 17. K O L
Buna göre, Basit harmonik hareket yapan bir cismin SI
I. Hareketin genliği 5m dir. 10 cm 10 cm
birim sisteminde uzanım denklemi
II. Hareketin periyodu 4 saniyedir. x = 12.cos. b $ t l olarak veriliyor. KL arasında basit harmonik hareket yapan
r
III. Cisim harekete denge konumundan 24 cismin periyodu 12 saniyedir.
başlamıştır. Buna göre, hareket başladıktan 4 sani- Buna göre, L den harekete başlayan ci-
yargılarından hangileri doğrudur? ye sonra cismin uzanımı kaç metredir? sim kaç saniye sonra ilk kez A noktasın-
dan geçer? (sin37° = cos 53° = 0,6)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) 6 3 B) 6 2 C) 4 3 D) 6 D) 4
D) I ve II E) I, II ve III 37 37 37 53 40
A) B) C) D) E)
20 20 30 20 53
20. A 19. D 18. D 17. A 16. B 15. C 14. E 13. B 12. E 11. D 10. C 9. A 8. D 7. B 6. C 5. E 4. A 3. E 2. A 1. B Cevaplar
1. 4. 9.
Genliği 2 metre olan basit harmonik hare- m
ket yapan bir cismin açısal hızı 4 rad/s dir.
K O L
Buna göre, cismin maksimum hızının K O L
KL arasında basit harmonik hareket ya- büyüklüğü kaç m/s dir?
pan bir cisim için; KL arasında basit harmonik hareket
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 yapan bir cisim O dan L ye giderken
I. K'dan O'ya giderken hızının büyüklüğü
artar. hızının ve ivmesinin büyüklüğü nasıl
değişir?
II. O dan L'ye giderken hızının büyüklüğü
azalır. 5. Hızı İvme
III. Cismin hızının maksimum değeri O Basit harmonik hareket yapan bir cismin A) Artar Azalır
noktasındadır. periyodu 12 saniyedir. B) Azalır Değişmez
yargılarından hangileri doğrudur? Cismin maksimum hızının büyüklüğü C) Artar Değişmez
7 m/s olduğuna göre, hareketin genliği
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Azalır Artar
kaç metredir? (p = 3)
D) I ve II E) I, II ve III E) Değişmez Artar
A) 6 B) 7 C) 10 D) 12 E) 14
2.
6.
Basit harmonik hareket yapan bir cismin 10.
K O L 40 cm 40 cm
periyodu 3 saniyedir.
Şekildeki cisim KL arasında basit harmo- Hareketin genliği 0,6 metre olduğuna
nik hareket yapmaktadır. göre, cismin ivmesinin maksimum de- K O L
Buna göre, cisim O noktasından K nok- ğeri kaç m/s2 dir? (p = 3) KL arasında basit harmonik hareket yapan
tasına giderken uzanımı ve hızının bü- bir cismin O noktasındaki hızının büyüklü-
A) 1,2 B) 1,8 C) 2,4 D) 3,0 E) 3,6
yüklüğü nasıl değişir? ğü 2 m/s dir.
Uzanım Hız büyüklüğü Buna göre, cismin L deki ivmesinin bü-
A) Artar Azalır yüklüğü kaç m/s2 dir?
B) Artar Artar 7. A) 8 B) 10 C) 12 D) 16 E) 18
C) Azalır Azalır Basit harmonik hareket yapan bir cismin
D) Azalır Artar ivmesinin maksimum değeri 3,6 m/s2 dir.
E) Artar Değişmez Cismin hareketinin genliği 0,4 metre
olduğuna göre, hareketin frekansı kaç
(saniye)–1dir? (p = 3)
1 3 5
A)
2
B) 1 C) D) 2
2
E)
2
11.
r r
3.
8. K O L
D) 2 E) 2 3
20.
14. 17. 10 cm 10 cm
10 cm 10 cm
K L M O N P R
6 cm
KR arasında basit harmonik hareket yapan K O L
K O A L cismin K ve N noktalarından geçerken iv-
KL arasında basit harmonik hareket yapan
mesinin büyüklükleri aK ve aN oluyor.
KL arasında basit harmonik hareket yapan a bir cismin periyodu 24 saniyedir.
bir cismin periyodu 24 saniyedir. Buna göre, K oranı kaçtır?
aN Buna göre, L noktasından geçtikten 2
Buna göre, A noktasından geçerken saniye sonra cismin ivmesinin büyük-
cismin hızının büyüklüğü kaç cm/s dir? (Aralıklar eşittir) lüğü kaç cm/s2 olur? (p = 3)
(p = 3) A) 1 B) 2 C) 3 D) 2 E) 3 3 5 3 3 3
A) B) C)
4 16 8
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8
3 5 3
D) E)
2 8
20. B 19. C 18. E 17. E 16. A 15. D 14. B 13. A 12. C 11. E 10. B 9. D 8. E 7. A 6. C 5. E 4. D 3. D 2. A 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Kütlesi 3 kg olan bir α< 10°
Şekildeki yaya 4 kg lık cisim
cisim yay sabiti 300 α asıldığında 10 cm uzayarak
k = 300 N/m
N/m olan bir yaya L = 0,9 m dengeye geliyor.
bağlanarak basit har-
monik hareket yaptırı-
3 kg lıyor. m 4 kg
Buna göre, cismin basit harmonik hare-
Buna göre, cismin periyodu kaç saniye- Boyu 0,9 m olan bir ipe 2kg kütleli bir cisim
ket yapması sağlanırsa periyodu kaç s
dir? (p = 3) bağlanıyor.
olur? (p = 3, g = 10 m/s2)
3 4 6 4 Cismin salınım yapması sağlandığında 3 3 1 2 1
A) B) C) 1 D) E) A) B) C) D) E)
5 5 5 3 periyodu kaç saniye olur? 4 5 2 5 3
(p = 3, g = 10 m/s2)
A) 1,2 B) 1,8 C) 2,4 D) 3,0 E) 3,3
8.
k k k
2.
Kütlesi 8 kg olan bir cisim yay 5. k
m
sabiti k olan bir yaya bağlı α< 10°
k α 2m Şekil - II
olarak salınım yapıyor.
L Şekil - I
a1 = 10 m/s2
a2 = 5 m/s2
(p = 3, g = 10 m/s2) L
14.
7 3 8 7 8 4L
A) B) C) D) E) Bir yayın ucuna 2
5 2 5 5 3
kg kütleli cisim 4m
11. bağlandığında 40
cm uzayarak den-
m
k 2k 2k
geye geliyor.
40 cm
Buna göre, cisim
3k Şekil - I Şekil - II
5 cm aşağı çeki-
2k 2 kg lip bırakıldığında Şekil - I deki asansör yukarı doğru 10 m/s2
6k
5 cm lik ivme ile hızlanırken içindeki basit sarka-
periyodu kaç sa-
niye olur? cın periyodu T1, Şekil - II deki asansör yu-
m 8m 2 kg
(p = 3, g = 10 m/s2) karı doğru 5 m/s2 lik ivme ile yavaşlarken
Şekil - I Şekil - II içindeki sarkacın periyodu T2 oluyor.
A) 0,9 B) 1,2 C) 1,5 D) 1,8 E) 2,1 T
Yay sabitleri verilen yayların ucuna m ve Buna göre, 1 oranı kaçtır? (g=10 m/s2)
T2
8m kütleleri bağlanarak basit harmonik ha-
3
reket yapması sağlanıyor. A) 1 B) C) 2 D) 5 E) 2 5
15. 2
Buna göre, cisimlerin periyotlarının
18.
T k
oranı 1 kaçtır? Yay sabitleri k1 ve k2
T2 m olan yaylara m1 ve
2 1 1 k k1 k2 m2 kütleleri asıldığın-
A) 2 B) 1 C) D) E) k m
2 2 4 da yaylar x1 ve x2 ka-
m 30°
dar uzayarak denge-
12. Şekil - I Şekil - II Şekil - III
ye geliyor.
Yay sabiti k olan yaya m küt- Sürtünmelerin önemsendiği düzeneklerde m1 m2
leli bir cisim bağlandıktan yay sabiti k olan yaylara m kütleli bir cisim
k Cisimlere titreşim yaptırıldığında peri-
sonra denge konumundan x bağlandıktan sonra basit harmonik hareket yotları eşit olduğuna göre;
kadar çekilip bırakıldığında yapması sağlanıyor. I. Yay sabitleri k1 ve k 2 eşittir.
m hareketin periyodu T oluyor. Buna göre, cisimlerin periyotları T1, T2, II. Cisimlerin kütleleri m1 ve m2 eşittir.
T3 arasındaki ilişki nasıldır? III. Uzama miktarları x1 ve x 2 eşittir.
Buna göre, cisim denge konumundan
A) T3 > T1 = T2 B) T1 = T2 > T3 yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
2x kadar çekilip bırakılırsa periyodu kaç
rudur?
T olur? C) T2 > T1 > T3 D) T2 > T3 > T1
1 1 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 2 B) 2 C) 1 D) E) E) T1 = T2 = T3
2 2 D) I ya da II E) I ya da III
18. C 17. A 16. C 15. E 14. B 13. A 12. C 11. D 10. C 9. E 8. A 7. B 6. C 5. D 4. B 3. E 2. C 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Basit harmonik hareket yapan bir cis-
3k 3k 6k min genliği artırılırsa;
k k k İsa: Cismin periyodu değişmez.
Burhan: Cismin maksimum hızı artar.
6k
Davut: Cismin maksimum ivmesi değiş-
m2 mez.
m 2m 3m m1
Şekil - I Şekil - II Şekil - III Şekil - II öğrencilerden hangilerinin yorumları
Şekil - I
doğrudur?
Özdeş yaylara kütleleri m, 2m, 3m olan ci-
Yay sabitleri 3k ve 6k olan yayların uçları- A) Yalnız İsa B) Yalnız Burhan
simler bağlanarak salınım yapmaları sağ-
na kütleleri m1 ve m2 olan cisimler bağla-
lanıyor. C) Yalnız Davut D) İsa ve Burhan
narak şekildeki düzenekler kuruluyor.
Buna göre, cisimlerin periyotları T1, T2, E) İsa, Burhan ve Davut
Cisimler salınıp yaptığında periyotları
T3 arasındaki ilişki nasıldır? m1
birbirine eşit olduğuna göre, oranı 8.
A) T1 > T2 > T3 B) T3 > T2 > T1 m2 m2
kaçtır? ϑ k
C) T1 = T2 = T3 D) T2 > T3 > T1 m1
3 2 4 1 2
A) B) C) D) E)
E) T1 > T3 > T2 4 3 9 3 9
Sürtünmesiz yatay düzlemde duran m2
5. kütleli cisme m1 kütleli mermi J büyüklü-
ğündeki hızla çarpıp saplanıyor. m2 kütleli
cisim kazandığı hız sonucunda basit har-
2. α αα monik hareket yapıyor.
L
Yay sabitleri
L Buna göre;
k1 = 100 N/m ,
I. J artarsa cisimlerin periyodu artar.
k1 k2 k3 k = 50N/m ve
2 II. Yay sabiti artarsa cisimlerin periyodu
k3= 150N/m olan X T
Z azalır.
yaylar ve 3kg Y
III. m1 kütlesi artarsa cisimlerin periyodu
kütleli cisim ile düşey
artar.
3 kg şekildeki düze- Eşit uzunluktaki iplerin ucuna özdeş cisim- yargılarından hangileri doğrudur?
nek kuruluyor. ler bağlanarak şekildeki konumlarından
Buna göre, cismin salınım yapması sağ- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
aynı anda serbest bırakılıyorlar.
lanırsa periyodu kaç saniye olur? (p = 3) Buna göre, cisimler nerede karşılaşılar? D) II ve III E) I, II ve III
A) 0,6 B) 0,8 C) 1 D) 1,2 E) 1,4 (2a < 10°)
9.
A) ZT arasında B) Z noktasında
α< 10°
C) YZ arasında D) Y noktasında
α
E) XY arasında 5L
3. 9L
6.
m Çivi
a k1 = 3k M
α<10
k3 = k
k2 = 2k K
K L
Uzunluğu 9L olan bir ipin ucuna bir cisim
m bağlanarak şekildeki konumdan serbest
Yatay sürtünmesiz düzlemde m kütleli cis- bırakılıyor. İp tavandan 5L kadar aşağıda-
Şekildeki basit sarkaçta ipin ucuna m küt-
me, yay sabiti k1, k2, k3 olan cisimler şe- ki çiviye takılarak K - M arasında salınıp
leli cisim bağlanarak KL arasında salınım
kildeki gibi bağlanarak salınım yapması yapıyor.
yaptığında periyodu T oluyor.
sağlandığında periyodu T oluyor. Buna göre cisim periyodu aşağıdaki ifa-
Buna göre, aynı ipin ucuna 2m kütleli
Yay sabiti k1, olan yay sistemden çıka- delerden hangisiyle bulunabilir?
cisim bağlanarak salınım yaptırılırsa
rılarak salınım yapması sağlanırsa peri- L L L
periyodu kaç T olur? A) 2p B) 4p C) 5p
yodu kaç T olur? g g g
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4 2 L L
4 2 A) B) 1 C) 2 D) 2 E) 4 D) 6p E) 8p
2 g g
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
Sığaçlar������������������������������������������������������������������������������� 25
Transformatörler ���������������������������������������������������������������� 53
1. 4. 7.
Yüklü cisimlerden X in +q -q q1 ve q2 yükleri arasında 2d uzaklık olacak X, Y, Z yüklü cisimlerinin yükleri sırasıyla
Y ye uyguladığı elekt- şekilde yerleştirilmiştir. +q, +q, -3q dur.
d
riksel kuvvetin büyük- X Y q1 = +4q q2 = +3q +q +q -3q
lüğü F dir.
2d d d
Buna göre, Y nin X e uyguladığı elekt- X Y z
riksel kuvvetin büyüklüğü kaç F dir? Buna göre, yüklerin birbirine uyguladığı
1 1 1 1 q2 X cisminin Y ye uyguladığı elektriksel
A) 1 B) C) D) E) elektriksel kuvvet kaç k 2 dir?
2 3 4 5 kuvvetin büyüklüğü F olduğuna göre Y
d
1 1 cismine uygulanan bileşke elektriksel
A) 4 B) 3 C) 2 D) E)
2 3 kuvvetin büyüklüğü kaç F dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
2.
Şekilde yüklü cisim- +q +q
lerden K nın L ye uy- 5. 8.
d Yükleri +2q ve +3q olan X, Y cisimlerinin
guladığı elektriksel K L Elektrik yüklü iki cisim arasındaki uzaklık
kuvvetin büyüklüğü F birbirine uyguladığı kuvvetin büyüklüğü F
2d iken d olması sağlanıyor.
dir. dir.
Buna göre, cisimlerin birbirine uygula-
Buna göre, K cisminin yükü +3q yapı- +2q +3q +6q -8q
dığı elektriksel kuvvetin büyüklüğü kaç
lırsa K nın L ye uyguladığı kuvvetin bü- katına çıkar? d 2d
yüklüğü kaç F olur? 1 1 X Y Z T
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2 Şekil - I Şekil - II
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Buna göre, yükleri +6q ve -8q olan Z, T
cisimlerinin birbirine uyguladığı elekt-
riksel kuvvetin büyüklüğü kaç F dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
3.
X Y X Z
Şekil - I Şekil - II 6.
Elektrik yüklü cisimlerden Şekil - I de X, Y Eşit karelere ayrıl- +q 9.
yi çekiyor. Şekil - II de X, Z yi itiyor. mış düzleme şekil- q1 ve q2 yükleri şekildeki gibi yerleştirilmiş-
Buna göre, X, Y, Z nin yük işaretleri aşa- deki yüklü cisimler tir.
ğıdakilerden hangisi olabilir? yerleştirilmiştir. +q +q
I q1 = 4.10-5 C q2 = 2.10-4 C
X Y Z Buna göre, K nok- K
tasındaki yüke uy- II 3m
A) + + +
gulanan bileşke
B) − − −
elektriksel kuv- III IV V
Buna göre, q1 in q2 ye uyguladığı elekt-
C) + − − vet hangi yönde- riksel kuvvetin büyüklüğü kaç N dur?
D) + − + dir?
(k = 9.109 N.m2/c2)
E) − + + A) I B) II C) III D) IV E) V
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
d d q1 = +q cisimleri yerleş-
tirilmiştir. O nok-
q1 yükünün q3 yüküne uygulandığı tasındaki yüklü
→ cisim serbest Z
elektriksel kuvvet F ise, q3 yüküne uy- d d
→ bırakıldığında ok yönünde hareket ettiğine
gulanan bileşke kuvvet kaç F tir?
göre;
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 I. Y ve T cisimlerin yükleri eşit büyüklüktedir.
d
q3 = +q q2 = -q
II. X in yük miktarı, Z ninkinden fazladır.
q1 yüküne uygulanan bileşke kuvvetin III. T nin yük miktarı Z ninkinden fazladır.
büyüklüğü F1, q2 yüküne uygulanan yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
F
bileşke kuvvetin büyüklüğü F2 ise, 1 rudur?
F2
oranı kaçtır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 3 D) I ve II E) I, II ve III
3 2
18.
12. Sürtünmesiz yatay, yalıtkan düzlem üzeri-
q1, q2, q3 yükleri şekildeki gibi yerleştiril- 15. ne yükleri +q, -3q kütleleri 2m ve m olan
miştir. Ağırlıkları 10 N ve 8N cisimler şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
T1
olan q1 ve q2 yükleri ya-
q1 = +2q q2 = +q q3 +q -3q
lıtkan iplerle asılmıştır. 10 N q1 = +q
2m m
d 2d Cisimlerin birbirine
uyguladığı elektriksel T2 K L M N P R S
q2 yüküne uygulanan bileşke elektrik-
sel kuvvet sıfır olduğuna göre, q3 kaç q kuvvetin büyüklüğü 4 q2 = +2q Cisimler aynı anda serbest bırakılırsa
8N
dur? N olduğuna göre, ip- nerede karşılaşırlar?
lerdeki gerilme kuvvetlerinin büyüklük- (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 T
lerinin oranı 1 kaçtır? A) LM arasında B) M noktasında
T2
7 5 3 C) N noktasında D) P noktasında
A) B) 3 C) D) 2 E)
2 2 2
E) PR arasında
18. B 17. A 16. D 15. E 14. A 13. E 12. D 11. A 10. C 9. D 8. B 7. D 6. C 5. E 4. B 3. D 2. C 1. A Cevaplar
1. 3. 6.
Yükleri -q, +q ve +2q II III IV Yüklü X, Y, Z cisim- → q1, q2, q3 yükleri eşit
F q1
olan cisimler eşit leri eşit karelere ay- karelere ayrılmış
karelere ayrılmış V rılmış düzleme şe- X Y
düzleme şekildeki
I
düzleme yerleştiril- -q kildeki gibi yerleşti- gibi yerleştirilmiştir.
→
miştir. +q rilmiştir. q3 yüküne uy- F
Buna göre +q yü- Y cismine uygula- Z gulanan bileşke
küne uygulanan +2q nan bileşke elekt-
elektriksel kuvvet q2 q3
bileşke elektriksel riksel kuvvet şekildeki gibi olduğuna
kuvvet şekildekilerden hangisi olabilir? göre X, Y, Z cisimlerinin yük işaretleri şekildeki gibi ol-
q
için aşağıdakilerden hangisi doğru ola- duğuna göre 1 oranı kaçtır?
A) I B) II C) III D) IV E) V q2
bilir?
8 16 32
X Y Z A) - B) - C) -
9 9 9
A) - - -
16 32
B) + + + D) E)
9 9
C) + + -
D) + - -
E) - - +
7.
q1, q2, q3, q4 yükleri şekildeki gibi yerleş-
tirilmiştir.
q1 = +q
2. 4.
GİRİŞ Özdeş X, Y ilet- +2q +4q d
ken kürelerinin q4 = -q q3 = -4q
60° 2d
yükleri +2q ve r r
İki cisimden herhangi birinin yük miktarı 60°
X d Y
artarsa elektriksel kuvvet de artar. +4q dur. Küre-
d
ler aralarında d uzaklığı olacak şekilde ko-
D Y
nulduğunda aralarındaki elektriksel kuvve- q2 = +q
tin büyüklüğü F oluyor.
İki yükün birbirine İki yükün arasın- Küreler birbirine dokundurularak aynı q1 yükünün q4 yüküne uyguladığı elekt-
uyguladığı elekt- daki uzaklık iki ka- yerlerine konulursa aralarındaki elekt- riksel kuvvetin büyüklüğü F olduğu-
riksel kuvvetler tına çıkarsa kuvvet riksel kuvvetin büyüklüğü kaç F olur? na göre, q4 yüküne uygulanan bileşke
eşit büyüklüktedir. dörtte birine iner. 9 6 5 4 3
A) B) C) D) E) elektriksel kuvvetin büyüklüğü kaç F
Y D D Y 8 5 4 3 2 dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
1 Hacmi büyük olan 4 5
cismin uyguladığı
elektriksel kuvvet
daha büyüktür. 5.
D Y
Eşit karelere ay- → 8.
rılmış düzleme q1, F Ağırlıkları 2G ve G olan
q2, q3 yükleri şekil- cisimlerin yükleri +q ve -q T
2 3 q1
deki gibi konul- q3 dur. 2G +q
Yukarıdaki "GİRİŞ"ten başlayarak yar- muştur.
-q yüklü cismin yere
gıların doğru (D) ya da yanlış (Y) olma- q3 yüküne uy- q2 2G
larına göre devam edilirse hangi çıkışa uyguladığı kuvvet
gulanan bileşke 3 G -q
ulaşılır? olduğuna göre, ipteki yer
elektriksel kuvvet şekildeki gibi olduğu-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 q gerilme kuvveti T'nin
na göre 1 oranı kaçtır?
q2 büyüklüğü kaç G dir?
9 3 8 9 7 5 8
A) B) 2 C) D) E) A) 2 B) C) D) E) 3
4 2 7 8 3 2 3
9. 12. 15.
q1, q2, q3 yükleri şekildeki gibi yerleştiril- Yükleri q1, q2, → Yükleri q1 ve q2,
F
miştir. q3 olan cisimler kütleleri m1 ve
q q3 37° 53°
q1 = +12.10-4C q2 = +1.10-5C şekildeki gibi 1 53° m2 olan cisimler
yerleştirildiğin- 3d şekildeki gibi q1 q2
3m
de q3 yüküne 2d dengededir.
2m uygulanan bi- m
Buna göre, 1 m1 m2
leşke elektriksel m2
q2 oranı kaçtır?
kuvvet şekildeki
q3 = +4.10-4C gibi oluyor. (sin37° = 0,6; sin53° = 0,8)
Buna göre, q2 yüküne uygulanan bileş- q 9 3 4 16
Buna göre 1 oranı kaçtır? A) B) C) 1 D) E)
ke elektriksel kuvvetin büyüklüğü kaç N q2 16 4 3 9
dur? (k = 9.109 N.m2/c2) (sin53° = 0,8 cos53° = 0,6)
A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15 27 9 3 4
A) B) C) D) E) 1
16 4 2 3
16.
→
13. F
10. Yükleri +3q ve +5q olan ilet-
q1
q3
Yükleri q1 ve q2, küt- ken X, Y küreleri yalıtkan ip- T1
leleri m1 ve m2 olan lerle açıldığında iplerdeki ge- r
q2
α β X +3q
cisimler şekildeki gibi rilme kuvvetlerinin büyüklük-
dengededir. q1 q2 leri T1 ve T2 oluyor. T2
b > a olduğuna göre; q1, q2, q3 yükleri eşit karelere ayrılmış düz-
Küreler birbirine dokundu-
I. q1 > q2 r +5q lem üzerine şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
m1 m2 rulup bırakılırsa T1 ve T2 Y
II. q2 > q1 nasıl değişir? q3 yüküne uygulanan bileşke elektriksel
→ q
III. m1 > m2 T1 T2 kuvvet F olduğuna göre, 1 oranı kaç-
yargılarından hangileri kesinlikle doğ- q2
A) Değişmez Azalır
rudur? B) Azalır Değişmez
tır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Artar Değişmez
27 27 2 9
D) Değişmez Artar A) B) C)
D) I ve III E) II ve III 8 2 8 4 2
E) Azalır Artar
3 6 2
D) E)
2 2 5
14.
Düzgün altıgenin köşelerine ve merkezine
11. 17.
şekildeki yükler konulmuştur. Sürtünmesiz, yatay, yalıtkan düzlem üze-
Sürtünmesiz yatay +q +q -q
rine +q, +4q, -9q yükleri şekildeki gibi yer-
düzlemde X ve Y d d leştirilmiştir.
cisimlerinin arasın- X Y
O +q +q +4q -9q
dan ϑ hızıyla fırlatı- +3q -4q T1 T2 T3
lan elektron şekil- ϑ
deki yolu izliyor.
elektron d 2d
X cisminin yükü +2q -2q
+q olduğuna göre, Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetle-
Y cisminin yükü aşağıdakilerden hangi- -q yükünün O noktasındaki yüke uygu- rinin büyüklükleri T1, T2, T3 arasındaki
si olabilir? ladığı elektriksel kuvvetin büyüklüğü ilişki nasıldır?
A) -3q B) -2q C) -q F olduğuna göre O noktasındaki yüke A) T1 = T2 = T3 B) T1 > T2 > T3
uygulanan bileşke elektriksel kuvvetin
D) +q E) +2q C) T2 > T1 = T3 D) T1 = T3 > T2
büyüklüğü kaç F dir?
E) T3 > T1 > T2
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
1. 4. 7.
Sürtünmesiz ya- Y Yükleri q1, q2, ağırlıkları G1 Yükleri q1, q2,
tay düzlemde O ve G2 olan cisimler şekildeki T q3 ve +q olan V IV III
merkezli çem- gibi asıldığında tavana bağlı G q1
cisimler eşit
ber üzerine X, Y, ipteki gerilme kuvvetinin bü-
1
karelere ayrıl- q1 II q2
O +q +q
Z yüklü cisimleri X Z yüklüğü T oluyor. mış düzleme I
yerleştirilmiştir. Buna göre, T nin hesapla- şekildeki gibi
O noktasındaki nabilmesi için q1, q2, G1, G2 G2 q2 yerleştirilmiş- q3
+q yükü ser- değerlerinin hangilerinin tir.
best bırakıldığında ok yönünde hareke- bilinmesi gerekli ve yeterlidir? Buna göre, +q yüküne uygulanan bileş-
te geçtiğine göre X, Y, Z nin yük işaretle- A) q1 ve q2 B) G1 ve G2 C) q1 ve G1 ke elektriksel kuvvet şekilde gösterilen
ri aşağıdakilerden hangisi olabilir? yönlerden hangileri olamaz?
D) q2 ve G2 E) q1, q2, G1 ve G2
X Y Z A) I B) II C) III D) IV E) V
A) - + -
B) + + -
C) - + +
D) - - - 5.
E) + - + q1, q2, q3 yükleri sürtünmesiz yatay düz-
leme şekildeki gibi yerleştirildikten sonra 8.
q2 yükü serbest bırakıldığında hareketsiz Sürtünmesiz yatay düzlemde yükleri q1,
kalıyor. q2, q3 olan pozitif yüklü cisimler şekildeki
2.
q1 = +4q q2 = +q q3 = +9q gibi tutulmaktadır.
Şekil - I, Şekil - II ve Şekil - III te yükleri
verilen cisimlerin birbirine uyguladığı elekt- q1 q2 q3
d1 d2
riksel kuvvetlerin büyüklükleri sırasıyla F1, d1 + d
+ 3d
+
F2, F3 tür. Buna göre, oranı kaçtır?
d2
+q -q +q +4q q2 yükü serbest bırakıldığında ok yö-
4 1 3 2 3 q
A) B) C) D) E) nünde hareket ettiğine göre 1 aşağı-
9 2 5 3 4 q3
d 2d
dakilerden hangisi olabilir?
Şekil - I Şekil - II
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
+9q -q 10 9 8 6 3
3d
Şekil - III
q1 q3 q2 →
mış yalıtkan düz- F uzunluktaki ipler-
q m2
lem üzerine şekil- le şekildeki gibi 1
deki gibi dengededir.
yerleştirilmiştir. m1
→
Buna göre;
q2
q3 yüküne uygu- F I. Cisimlerin kütleleri m1 = m2 dir.
lanan bileşke elektriksel kuvvet şekilde- q1 II. Cisimlerin kütleleri m2 > m1 dir.
q
ki gibi olduğuna göre, 2 oranı kaçtır? III. İplerdeki gerilme kuvvetleri T1 = T2 dir.
q1
q3 yargılarından hangileri doğrudur?
9 7 5
A) 5 B) C) 4 D) E) q2 yüküne uygulanan bileşke elektriksel A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
2 2 2
→ q D) I ve III E) II ve III
kuvet F olduğuna göre, 1 oranı kaçtır?
11. q3
q1, q2, q3 yükleri eşit karelere ayrılmış ya-
lıtkan düzlem üzerine şekildeki gibi yerleş- A) 2 B) 2 C) 2 2
tirilmiştir. D) 3 E) 3 2
q1
→
F
q3 q2 16.
Yükleri +q olan X, Y +q
cisimleri sürtünme-
X +q
siz eğik düzlem
üzerinde şekildeki Y
q3 yüküne uygulanan bileşke elektriksel konumlarından ser-
→ q
kuvvet F olduğuna göre, 1 oranı kaçtır? best bırakılıyorlar.
q2 α
Y cismi yatay düz-
2 3 3 2 leme ulaşıncaya kadar geçen sürede X
A) - B) - C)
2 4 2 4 ve Y cisimlerinin hız - zaman grafikleri
9 2 9 2 nasıl olabilir?
D) - E)
4 2
14. A) Hız B) Hız
12.
Yükleri q1, q2, kütleleri m1, m2 olan cisimler Y Y
q1 ve q2 yükleri
şekildeki gibi dengededir. X
yalıtkan iplerle şe- X
T1
kildeki gibi denge-
lenmiştir. α β
α β T1 T2 Zaman Zaman
Buna göre, X T2 T3 C) Hız D) Hız
cisminin kütlesi q1 q2 X
değişmeden q1 X Y
Y
yükünün miktarı q1 q2 Y
m1 m2 X
artırılırsa ipler-
deki gerilme kuvvetleri T1, T2, T3 nasıl
m1 kütlesi artırılırsa; Zaman Zaman
değişir?
I. a azalır, b artar. E) Hız
T1 T2 T3
II. T1 ip gerilmesi artar. X
A) Değişmez Artar Artar
III. T2 ip gerilmesi artar. Y
B) Artar Artar Artar
C) Değişmez Azalır Azalır yargılarından hangileri doğrudur?
D) Azalır Azalır Azalır A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III Zaman
E) Azalır Artar Artar D) II ve III E) I, II ve III
16. B 15. E 14. E 13. C 12. A 11. D 10. B 9. D 8. A 7. B 6. C 5. D 4. B 3. C 2. E 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Yüklü X, Y, Z cisimlerinin etrafında oluşan Şekilde +q yükünün K L Şekilde q1 yükü- K
elektrik alan çizgileri şekildeki gibidir. ve L noktalarında nün K noktasın-
oluşturduğu elektrik 2d da oluşturduğu
alanların büyüklükleri elektrik alanın d d
60° d
q1 = +q q2 = -2q Fatih K q2 = -q
d K d öğrencilerden hangilerinin yorumları
Buna göre, K noktasındaki bileşke
doğrudur?
Buna göre, K noktasındaki bileşke elektrik alanın büyüklüğü kaç E dir?
A) Yalnız Serhat 1 3
elektrik alanın büyüklüğü kaç E dir? A) B) 1 C) 2 D) E) 3
B) Yalnız Osman 2 2
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
C) Yalnız Fatih
D) Osman ve Fatih
E) Serhat, Osman ve Fatih
1. 4. 7.
X, Y yüklü cisimlerin A noktasında oluştur- q1 ve q2 yüklerinin K noktasında oluştur-
duğu bileşke elektriksel alan sıfırdır. duğu bileşke elektrik alan şekildeki gibidir.
O
+q q1 X Y
d d K d1 d 2
X A Y
X'in yükü +q olduğuna göre, Y'nin yükü → X ve Y yüklü cisimlerinin etrafındaki elekt-
E
aşağıdakilerden hangisidir? rik alan çizgilerinden bir kısmı şekildeki
q2
gibidir.
A) +3q B) +2q C) +q
d2 > d1 olduğuna göre;
D) -q E) -2q
q1 Y’nin yükü X’inkin-
Buna göre, yüklerin oranı kaçtır? X ve Y cisimlerinin
q2 yükleri aynı işaretlidir. den fazladır.
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
25 25 13 1 9
A) B) C) D) E)
18 27 17 2 20
2. Büşra Kübra
X, Y, Z cisimlerinin etrafındaki elektrik alan
çizgilerinden bir kısmı şekilde gösterilmiş- O noktasında elektrik alan sıfırdır.
tir.
5.
Şekilde +q, +q ve +q
X Y Z
qx noktasal yük-
lerinin K nokta- d
Hüma
sında oluşturdu- K 60° 2d
qX
Buna göre; ğu bileşke 60° öğrencilerden hangilerinin yorumları
I. X cismi pozitif yüklüdür. elektrik alan sıfır- d doğrudur?
II. Y cismi negatif yüklüdür. dır.
+q A) Yalnız Büşra B) Yalnız Kübra
III. Z cismi negatif yüklüdür. Buna göre, qx
yükü kaç q dur? C) Yalnız Hüma D) Büşra ve Hüma
yargılarından hangileri doğrudur?
E) Büşra, Kübra ve Hüma
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) −8 B) −4 C) −2
1
D) I ve II E) I ve III D) −1 E) -
2
8.
q1 ve q2 noktasal yüklerinin K noktasında
oluşturduğu bileşke elektrik alan şekildeki
gibidir.
→
E
3. 6. q1
2d K 53°
q1 ve q2 yüklerinin K noktasında oluşturdu- q1 ve q2 yükleri arasındaki uzaklık d olacak
ğu bileşke elektrik alan sıfırdır. şekilde yerleştirilmiştir. d
q1 q2 q1 = +16q q2 = +q
d 2d K d q2
9. 12. 15.
q1, q2, q3 yükleri bir q1 d A Yükleri q1, q2, q3 q1 ve q2 yüklerinin →
q1 O E
karenin köşelerine olan cisimler şekil- O noktasında oluş-
37°
yerleştirilmiştir. deki gibi yerleştiril- turduğu bileşke
I II
A noktasındaki bi- d d miştir. elektriksel alan şe-
leşke elektrik alanı Buna göre, O q2 O III kildeki gibidir.
sıfır olduğuna göre, noktasındaki bi- IV Buna göre, q1 ve 53°
q1, q2, q3 yüklerinin q2 d q3 leşke elektrik V q2 yüklerinin oranı q1 q2
büyüklükleri ara- alan vektörü şe-
q1
sındaki ilişki nasıldır? kilde gösterilen- q3 kaçtır?
q2
A) q1 = q2 = q3 B) q1 > q2 > q3 lerden hangisi
olamaz? 1 64 16
C) q2 > q1 > q3 D) q2 > q1 = q3 A) - B) - C) -
2 125 25
A) I B) II C) III D) IV E) V
E) q1 = q3 > q2 4
D) - E) −1
5
13.
Şekilde eşkenar +5q
üçgenin köşeleri-
ne +5q, +2q, -q
10. yükleri yerleştiril-
16.
O
Yükleri +q, +q ve qX miştir. -q yükünün O merkezli q1
qX olan cisimler üçgenin ağırlık çemberin üzeri-
eşit karelere ayrıl- merkezi olan O +2q ne yerleştirilen
-q
mış düzleme şe- noktasında oluş- q 1 , q2 , q 3 , q 4 →
A +q O E
kildeki gibi yerleş- +q turduğu elektrik alanın büyüklüğü E dir. yüklerinin O q3 q4
tirilmiştir. noktasında
→ Buna göre, O noktasındaki bileşke
A noktasındaki E oluşturduğu bi-
elektrik alanının büyüklüğü kaç E dir?
bileşke elektrik- leşke elektrik
sel alan şekildeki gibi olduğuna göre, A) 3 B) 2 3 C) 4 alan şekildeki q2
qX yükü aşağıdakilerden hangisine eşit- D) 3 3 E) 6 gibidir.
tir? Buna göre;
A) +q B) +2q C) +3q q1 ve q2 yükleri q3 yükü, q4 yü-
D) +4q E) +5q 14. eşit büyüklüktedir. künden büyüktür.
Noktasal q1, q2, q3, q1 q2
q4 yüklerinin K nok-
tasında oluşturdu-
ğu bileşke elektrik →
11. K E
alan şekildeki gibi-
Yükleri +q, +q ve Betül Sümeyye
→ dir.
E
qX olan cisimler Buna göre; q3 yükü pozitif q4 yükü negatif işaretlidir.
eşit karelere ay- O
+q I. q1 ve q3 pozitif, q q4
rılmış düzleme qX 3
q2 ve q4 negatif
şekildeki gibi yer-
+q işaretlidir.
leştirilmiştir.
II. q1 ve q4 pozitif, q2 ve q3 negatif işaretli-
O noktasındaki bileşke elektriksel alan
dir. Sena
şekildeki gibi olduğuna göre, qX yükü
III. q1 ve q3 negatif, q2 ve q4 pozitif işaretli- öğrencilerden hangilerinin yorumları
aşağıdakilerden hangisine eşittir?
dir. kesinlikle doğrudur?
A) +3q B) +6q C) +9q yargılarından hangileri doğru olabilir?
D) +12q E) +18q A) Yalnız Betül B) Yalnız Sümeyye
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Yalnız Sena D) Betül ve Sümeyye
D) I ve II E) I, II ve III
E) Betül ve Sena
1. 4. 7.
Yükü +q olan iletken +q X ve Y yüklü cisimleri E1 ve E2 elektrik Şiddeti 40 N/C olan 37°
kürenin içinde, üzerin- alanlarının etkisinde Şekil - I ve Şekil - II elektrik alanda yükü
de ve dışında olmak deki gibi dengededir. -0,3 coulomb olan ci-
üzere X, Y, Z noktaları O X Y Z sim şekildeki gibi
verilmiştir. dengededir. q
Buna göre, X, Y, Z Buna göre, cismin
noktalarından hangilerinde elektriksel X Y ağırlığı kaç N dur? E = 40 N/C
alan sıfırdır?
(sin 37° = 0,6; cos 37° = 0,8)
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
E1 E2 A) 6 B) 9 C) 12 D) 16 E) 20
D) X ve Y E) X ve Z
Şekil - I Şekil - II
8.
Buna göre;
Yükü 4.10-2C,
I. X cismi pozitif yüklüdür. T
ağırlığı 6 N olan
II. Y cismi pozitif yüklüdür. cisim, şiddeti E = 200 N/C
III. X cismi negatif yüklüdür. 200 N/C olan
2. yargılarından hangileri doğrudur? elektrik alanda
+3q şekildeki gibi q = 4.10-2 C
+2q
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
dengededir.
D) I ve II E) II ve III
2r Buna göre, ip-
r teki gerilme kuvveti T nin büyüklüğü
5. kaç N dur?
X Büyüklükleri 2E ve E olan elektrik alanlara,
Y A) 10 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2
yüklü K, L cisimleri konulduğunda cisimle-
İletken X, Y kürelerinin yarıçapları sırasıyla re etki eden kuvvetlerin büyüklükleri F ve
r, 2r, yükleri sırasıyla +2q, +3q dur. 3F oluyor. 9.
Yükleri -9q ve +14q
Kürelerin dış yüzeylerindeki elektrik alan- → →
2E E +14q olan iletken -9q
ların büyüklükleri EX, EY olduğuna göre, küreler merkezleri
EX çakışacak şekilde O K L M
oranı kaçtır? K F 3F L r r r r r
EY yerleşirilmiştir.
2 3 5 8 7 Buna göre, K, L,
A) B) C) D) E)
3 2 2 3 2 Şekil - I Şekil - II M noktalarındaki
Buna göre, cisimlerin yüklerinin oranı elektrik alanların büyüklükleri arasında-
qK ki ilişki nasıldır?
kaçtır?
qL A) EM > EL > EK B) EK > EL > EM
1 1 1 1 1 C) EL > EM > EK D) EM = EL > EK
A) - B) - C) - D) E)
6 3 2 6 3 E) EL > EK > EM
3.
+q
10.
K L 6. Yükleri -3q ve +q +q
r r r olan iletken küreler
Kütlesi 2 kg, yükü -3q
aynı merkezli ola-
4 coulomb olan cisim T +2q
rak içiçe yerleştiril-
r yarıçaplı iletken kürenin yükü +q dur. elektrik alanda yalıt- I II III
dikten sonra küre-
kan iple asılmıştır.
Buna göre, K ve L noktalarındaki eletrik 2 kg lerin mekezine
Buna göre, ipteki
noktasal +2q yükü
alanların büyüklükleri EK, EL olduğuna gerilme kuvvetinin E = 30 N/C konulmuştur.
E büyüklüğü kaç N
göre, K oranı kaçtır? Buna göre, I, II, III bölgelerinden hangi-
EL dur? (g = 10 m/s2)
lerinde elektriksel alan sıfırdır?
9 3 1 A) 20 B) 60 C) 100 D) 120 E) 140
A) 3 B) C) 2 D) E) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
4 2 2
D) I ve III E) II ve III
E) q1 q2
→
Yatay doğrultudaki düzgün E elektrik ala-
nında yükleri q1 ve q2 olan eşit kütleli ci-
simler şekildeki gibi dengededir.
Buna göre;
1. 4. 7.
Yükü q olan nok- q +q Yükleri q1, q2, q3, q4 olan noktasal cisim-
A d d d
tasal bir cismin lerin çemberin merkezi O noktasında
d A B C
d kadar uzaktaki oluşturduğu toplam elektriksel potansiyel
A noktasında oluşturduğu elektriksel Noktasal +q yükünün, A, B, C noktaların- sıfırdır.
potansiyel aşağıdakilerden hangisi ile da oluşturduğu elektriksel potansiyeller VA, q4
bulunur? VB, VC dir.
q q q2 Buna göre, VA, VB, VC arasındaki ilişki
A) B) k C) k r
kd d d
nasıldır? r
q3 = -2q O q1 = +4q
q q2
D) k 2
E) k 2 A) VA = VB = VC B) VA > VB > VC
d d
C) VC > VB > VA D) VC > VA > VB
E) VB > VA > VC
q2 = +3q
2.
Elektriksel potansiyel ile ilgili; 5.
+3q A +4q
Skaler büyük- Eşit karelere ayrıl-
Birimi Volt’tur. V ile gösterilir. lüktür. mış düzlem üze-
rindeki +3q yükü-
nün A noktasında -2q 8.
oluşturduğu elekt- Şekilde +6q ve +12q yüklerinin K, L, M
riksel potansiyel V noktalarında oluşturduğu elektriksel potan-
olarak veriliyor. siyeller sırasıyla VK, VL, VM dir.
Burhan Davut Seyit
Buna göre, A noktasındaki toplam po- +6q
d d d d
+12q
yorumlarından hangileri doğrudur? tansiyel kaç V dir?
K L M
A) Yalnız Burhan A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Buna göre, VK, VL, VM arasındaki büyük-
B) Yalnız Davut
lük ilişkisi nasıldır?
C) Yalnız Seyit
A) VK = VL = VM B) VK > VL > VM
D) Burhan ve Davut
C) VM > VL > VK D) VL > VK > VM
E) Burhan, Davut ve Seyit
E) VM > VK > VL
6.
Eşit karelere ayrılmış düzlem üzerindeki q1
ve q2 yüklerinin A ve B noktalarında oluş-
turduğu potansiyeller VA ve VB dir.
q1 = +24q
B
3.
9.
+3q -10q
K q1 ve q2 yükleri aralarındaki uzaklık 3d ola-
d 2d cak şekilde yerleştirilmiştir.
q1 = +4q q2 = -2q
Yükleri +3q ve -10q olan noktasal cisim-
X Y Z T P
lerin K noktasında oluşturduğu elektrik- d d d d d d
sel potansiyel aşağıdakilerden hangisi-
A Buna göre, hangi noktalarda elektriksel
ne eşitir? q2 = -48q
q q potansiyel sıfırdır?
A) 2k B) k C) 0 VA
d d Buna göre, oranı kaçtır? A) Yalnız Y B) Yalnız P C) X ve Z
VB
q q D) Y ve P E) Z ve T
D) - k E) - 2k
d d 1 1 1 1
A) B) C) D) E) 1
8 6 4 2
1. 4. 7.
Aralarında 2d uzaklık bulunan +4q ve +3q Noktasal q1, q2, q3 yükleri şekildeki gibi Şekilde X ve Y cisimleri arasındaki potani-
yüklerinin arasındaki elektriksel potansiyel yerleştirilmiştir. yel enerji Ep dir.
enerji Ep dir. q1 = +3q +8q +3q
A
+4q +3q 3d d
X Y
2d 5d
3d Buna göre, Y cismini A noktasına götür-
Buna göre, Ep aşağıdakilerden hangisi- mek için yapılan iş kaç Ep dir?
ne eşittir? 1 1 1 1
A) 1 B) C) D) E)
q2 q2 q2 4d 2 3 4 5
A) 3k B) 6k C) 8k q2 = +8q q3 = +10q
d d d
q2 q2 Buna göre, sistemin toplam elektriksel
D) 12k E) 18k
d d q2
potansiyel enerjisi kaç k dir?
d
A) 20 B) 26 C) 28 D) 34 E) 38 8.
Noktasal q1, q2, q3 yükleri şekildeki gibi
yerleştirilmiştir.
q1 = +30q q2 = +12q q3 = -q
K
2d 3d d
6. X r Y
+q O +2q
Şekilde X ve Y cisimleri aralarında 2d ola-
3. cak şekilde yerleştirilmiştir.
Şekilde q1 ve q2 noktasal yüklerinin arasın- +6q +4q
A
daki elektriksel potansiyel enerji Ep dir. 2d d X cismi Z noktasına taşınırsa V ve Ep
X Y
q1 = +3q q2 = +2q nasıl değişir?
K Buna göre, Y cismini A noktasına gö-
V Ep
2d d türmek için yapılan iş aşağıdakilerden
hangisine eşittir? A) Değişmez Artar
q2 yükü K noktasına konulursa araların-
kq 2 kq 2 kq 2 B) Azalır Artar
daki elektriksel potansiyel enerji kaç Ep A) 8 B) 5 C) 3
olur? d d d C) Değişmez Değişmez
2 1 1 1 1 kq 2
kq 2 D) Azalır Azalır
A) B) C) D) E) D) - 2 E) - 4
3 2 3 4 5 d d E) Artar Değişmez
1. 4. 6.
d = 2m d 2d
Aralarındaki uzaklık 2m d1 d2
olan paralel levhalara
50 Voltluk potansiyel +3q +q
farkı uygulanmıştır.
Buna göre, paralel
levhaların arasındaki
−+ −+ −+
elektrik alanın büyük- −+ −+
lüğü kaç V/m dir? 50 Volt 2V 3V
3V 4V Şekil - I Şekil - II
A) 25 B) 50 C) 75 D) 100 E) 125 Şekil - I Şekil - II
Şekil - I deki paralel levhaların arasındaki
Şekil - I deki paralel levhaların arasında- +3q yüküne uygulanan elektriksel kuvve-
ki elektrik alanın büyüklüğü, Şekil - II deki tin büyüklüğü F1, Şekil - II deki +q yüküne
elektrik alanın büyüklüğünün iki katıdır. uygulanan elektriksel kuvvetin büyüklüğü
d F2 dir.
Buna göre, 1 oranı kaçtır? F
d2 Buna göre, 1 oranı kaçtır?
F2
3 2 3 1
A) 1 B) C) D) E)
4 3 8 6 A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8
2. 7.
Aralarındaki uzaklık d d
Şekilde paralel levhala- d
olan paralel levhaların rın arasındaki +q yükü-
arasındaki elektrik ala- ne uygulanan elektrik-
+q
nın büyüklüğü 200 V/m 5. sel kuvvetin büyüklüğü
dir. F dir.
d 2d
Buna göre, d uzaklığı Buna göre F kuvvetini
−+
kaç metredir? artırmak için; −+
100 Volt E1 E2 I. Cismin yükü q artı- V
rılmalı
1 1 II. Pilin potansiyel farkı V artırılmalı
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2 −+ −+
III. Levhalar arası uzaklık d artırılmalı
V V işlemlerinden hangileri yapılabilir?
3d
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
E3
8.
Yerçekimi ivmesi-
−+
nin g olduğunu or-
3. V tamda kütlesi m,
d +q
−
yükü +q olan cisim
m +V
Şekildeki paralel levha- Şekildeki paralel levhaların arasındaki
ların arasındaki K ve L K L paralel levhalar
elektrik alanların büyüklükleri E1, E2, E3
noktalarındaki elektrik 2d d d arasında şekildeki
tür.
alanların büyüklükleri gibi dengededir.
Buna göre, E1, E2, E3 arasındaki ilişki
EK ve EL dir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi
−+
nasıldır?
E doğrudur?
Buna göre, K oranı V A) E1 > E2 > E3 B) E3 > E2 > E1
EL q.V q.V
A) = m.g B) + mg = 0
kaçtır? C) E2 > E1 > E3 D) E3 > E1 > E2 d d
1 1 E) E1 = E2 = E3 q.d q.m
A) B) C) 1 D) 2 E) 4 C) = m.g D) = d.g
4 2 V V
q.V m
E) =
m.g d
9. 12. 15.
Şekil - I de paralel levhaların arasında Yükü +q, kütlesi m olan bir cisim paralel Yükleri +q ve -q olan iletken levhalar arası
yükü +q, kütlesi m olan cisim dengededir. levhalar arasına Şekil - I deki gibi konuldu- uzaklık d, 2d, 3d olacak şekilde ayrı ayrı
ğunda dengede kalıyor. yerleştiriliyor.
4d
+q d -q +q 2d -q +q 3d -q
+
2d m +q − 4V
− d
V+ m +q T
+q E1 E2 E3
m
−
Şekil - I Şekil - II d +q m V
+
+−
Buna göre, aynı cisim Şekil - II deki
Şekil - I Şekil - II Şekil - III
paralel levhaların arasına yalıtkan iple Şekil - I 3V
bağlanırsa ipteki gerilme kuveti kaç mg Şekil - II Levhaların boyutu aralarındaki uzaklığa
olur? Buna göre, aynı cisim Şekil - II deki gibi göre çok büyük olduğuna göre, levhala-
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 iple asıldığında ipteki gerilme kuvveti rın arasında oluşan elektriksel alanların
kaç mg olur? büyüklüğü E1, E2, E3 arasındaki ilişki
3 5 3 7 nasıldır?
10. A) B) 1 C) D) E)
4 4 2 4
A) E1 > E2 > E3 B) E3 > E2 > E1
Yükü 8.10-3 C olan bir cisim paralel levha-
lar arasında şekildeki gibi dengededir. C) E2 > E3 > E1 D) E1 = E2 = E3
13. E) E1 > E3 > E2
Yüklü bir cisim yüklü lev-
−
d = 20 cm m q = 8.10-3C V = 50 Volt halar arasında şekildeki
+ α
gibi dengede kalıyor. +q
Buna göre, düşeyle m
Buna göre, cismin kütlesi kaç kg dır? yapılan a açısı aşağı-
(g = 10 m/s2) dakilerden hangisine
bağlı değildir? − +
A) 2 B) 1 C) 0,8 D) 0,4 E) 0,2
V
A) Cismin kütlesine
B) Yerçekimi ivmesine
11. C) Levhalar arası uzaklığa
Yükü +q, kütlesi m olan bir cisim paralel D) Pilin potansiyel farkına
16.
levhalar arasına Şekil - I deki gibi yalıtkan E) İpin boyuna Yüklü X, Y cisimleri yalıtkan iplerle şekilde-
iple bağlandığında ipteki gerilme kuvveti
ki gibi dengededir.
2mg oluyor.
14.
Yüklü X, Y ci-
− simleri paralel
V+ +q m d T1 α α T2
+ +
T levhalar arasın- −V −V
da şekildeki gibi X Y
Şekil - I X Y
dengededir.
Buna göre;
T
+
+q m 3d I. Cisimler aynı cins yüklüdür. X cisminin kütlesi, Y ninkinden büyük
4V −
II. Cisimlerin kütleleri eşittir. olduğuna göre;
III. İplerdeki gerilme kuvvetleri eşit büyük- I. Cisimlerin yükleri aynı cinstir.
Şekil - II lüktedir. II. Cisimlerin yükleri eşit büyüklüktedir.
Buna göre, aynı cisim şekil - II deki pa- yargılarından hangileri kesinlikle doğ- III. X pozitif, Y negatif işaretlidir.
ralel levhalar arasına bağlanırsa ipteki rudur? yargılarından hangileri kesinlikle yan-
gerilme kuvveti kaç mg olur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II lıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) I ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
16. C 15. D 14. D 13. E 12. C 11. E 10. E 9. B 8. A 7. D 6. C 5. A 4. D 3. C 2. B 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Paralel levhaların arasından Şekil - I de bir Sürtünmesiz yatay düzlemde paralel lev- Paralel levhaların ara-
Y
proton, Şekil - II de ise bir elektron ϑ0 ilk halar arasında Şekil - I de +q yüklü cisim, sında yükü +q olan bir
hızı ile fırlatılıyor. Şekil - II de +3q yüklü cisim serbest bıra- cisim X ten Y ye, Y den X
kılıyor. Z ye götürülüyor.
Elektriksel kuvvetle-
p e− +− Z
rin yaptığı iş XY ara-
ϑ0 ϑ0 +q +3q sında W1, YZ arasında V
X Y W1
+
− +− W2 olduğuna göre, oranı kaçtır?
W2
+ +
− −
Şekil - I Şekil - II 1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 3
2V V 3 2
Parçacıklar sürtünmesiz yatay düzlem-
Şekil - I Şekil - II
de hareket ettiğine göre;
I. Proton hızlanır Cisimlerin karşı levhaya ulaştığında ki-
II. Elektron hızlanır E
netik enerjilerinin oranı X kaçtır?
III. Elektron yavaşlar EY
8.
yargılarından hangileri doğrudur? 2 3 3
A) B) C) 1 D) E) 2 Uçlarına 200 Volt geri-
3 1 2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III lim uygulanan paralel
levhalar arasında yükü X
D) I ve II E) I ve III
q olan bir cisim X ten Y Y
ye götürülünce elektrik-
5. sel kuvvetlerin yaptığı +−
Sürtünmesiz yatay düz- iş 30 joule oluyor. 200 Volt
2. lemde paralel levhala- Buna göre, cismin
d -q
Sürtünmesiz yatay düz- rın arasındaki -q yüklü 2d d d
yükü q kaç coulomb dur?
lemde, paralel levhalar cisim şekildeki konum- X Y
arasında +q yüklü cisim A) 0,20 B) 0,25 C) 0,30
+q dan serbset bırakılıyor.
serbest bırakılıyor. Buna göre, cismin X − + D) 0,35 E) 0,40
Cisim karşı levhaya m
4V
ve Y noktalarındaki ki-
gidinceye kadar yapı-
+ − EX
lan iş aşağıdakilerden netik enerjilerinin oranı kaçtır?
EY
hangisiyle bulunur? V 9.
V q.V 1 1 2 3
A) B) C) q.V A) B) C) D) 1 E) Yükleri +q, +2q, kütleleri 2m, 4m olan ci-
d d 3 2 3 2
simler paralel levhalar arasında serbest
qV bırakıldığında ivmeleri sırasıyla a1 ve a2
D) E) q.V.d
m.d oluyor.
2d d
3. 6.
+q +2q
Uçlarına 50 Voltluk bir
Yükü 0,4 C olan bir ci- üreteç bağlanan paralel 2m 4m
sim sürtünmesiz yatay q = 0,4C levhaların arasında
düzlemde paralel lev- yükü 0,6 C olan bir cis- X Y + +
− −
halar arasında serbest min X ten Y ye gelmesi
V 3V
bırakılıyor. sağlanıyor. + −
Şekil - I Şekil - II
Buna göre, cisim kar- + − Buna göre, elektriksel 50 Volt Cisimler sürtünmesiz yatay düzlemde
şı levhaya çarptığında 200 Volt kuvvetlerin yaptığı iş
hareket ettiğine göre, cisimlerin ivme-
kinetik enerjisi kaç kaç joule dür? a
joule olur? (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) lerinin büyüklüklerinin oranı 1 kaçtır?
a2
A) 40 B) 80 C) 120 D) 160 E) 200 A) 36 B) 30 C) 18 D) 12 E) 10 1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
6 5 4 3 2
0
sından +q yüklü ci- +q V
ϑ m h
sim serbest bırakılı- K L
m m
yor.
+
−
+
− d uzaklığı artırılırsa; + Buna göre h miktarını azaltmak için;
−
V 9V I. Cisme uygula- I. ϑ0 ilk hızını artırmak
nan elektriksel V
Şekil - I Şekil - II
II. Levhaların boyu L yi azaltmak
kuvvetin büyüklüğü azalır.
Buna göre, aynı cisim Şekil - II deki sis- III. Cismin kütlesi m yi artırmak
II. Cismin ivmesinin büyüklüğü azalır.
temde serbest bırakılırsa karşı levhaya işlemlerinden hangileri yapılabilir?
III. Cismin L noktasına ulaşma süresi artar.
kaç ϑ hızıyla çarpar? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
yargılarından hangileri doğrudur?
3 9
A) 2 B) C) 3 D) E) 9 D) II ya da III E) I ya da II ya da III
2 2 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
1. 4. 7.
Sürtünmesiz Sürtünmesiz yatay düzlemde K noktasın- Sürtünmesiz yatay düzlemde paralel lev-
yatay düzlem- dan serbest bırakılan yüklü cismin L ve P halar arasında -q yüklü bir cisim A nokta-
de paralel lev- +q noktalarındaki kinetik enerjileri eşit oluyor. sından serbest bırakılıyor.
Y Z
X 2d 4d
halar arasında ϑ0
X noktasından +q
ϑ0 hızıyla fırla- +
-q
− − + K L M N P R
tılan +q yüklü K
cisim Z nokta- V V
sına çarpıyor. +
− − +
Buna göre; −
+ + −
V1 = 6V V2
I. XY arasında hızlanır.
Aralıklar eşit olduğuna göre, V2 gerilimi 4V 6V
II. YZ arasında yavaşlar.
III. YZ arasında hızlanır. kaç V dir? Buna göre, cisim K noktasından geçtik-
yargılarından hangileri doğrudur? 9 9 ten sonra en fazla kaç d daha gidebilir?
A) B) 3 C) 4 D) E) 6
5 2 7 9 5 8
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) B) 2 C) D) E)
4 4 2 3
D) I ve II E) I ve III 5.
Sürtünmesiz yatay düzlemde paralel lev-
2. halar arasında +q yüklü bir cisim şekildeki
8.
Sürtünmesiz yatay düzlemde paralel lev- konumdan serbest bırakılıyor.
Sürtünmesiz yatay düzlemde A noktasın-
haların arasında +q yüklü cisim şekildeki 4d 5d
dan serbest bırakılan -q yüklü cisim K nok-
konumdan serbest bırakılıyor. tasından geri dönüyor.
d 2d +q
4d 3d 2d
K
+q
X -q
Y
+ A
− − + K
3V 5V
+ − +
−
Buna göre, cisim K noktasından geçtik- − + +−
5V 2V ten sonra kaç d uzaklıktan geri döner? V1 V2
Cismin X noktasındaki kinetik enerjisi
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Ek1, Y noktasındaki kinetik enerjisi Ek2 Buna göre, üreteçlerin gerilimlerinin
Ek 1 V
olduğuna göre
Ek 2
oranı kaçtır? 6. oranı 1 kaçtır?
V2
Sürtünmesiz yatay düzlemde A noktasın-
2 3 5 5 2 1 3 3 4
A) B) C) D) 2 E) dan serbest bırakılan +q yüklü cisim B A) B) C) D) E)
5 2 3 2 5 2 5 4 5
noktasına ϑ hızıyla ulaşıyor.
d1 d2
3. 9.
Sürtünmesiz yatay düzlemde paralel lev- Sürtünmesiz yatay düzlemde paralel lev-
haların arasında şekildeki konumdan ser- +q
haların arasında X noktasından serbest
A ϑ
best bırakılan cismin kinetik enerjisi K nok- K B bırakılan +q yüklü cisim Y noktasından 2ϑ
m
tasında EK, M noktasında EM dir. hızıyla geçiyor.
2d 3d
+
− − + d 2d
+q V1 V2
K L M N P +q
Buna göre ϑ hızının büyüklüğü,
Y Z
I. d1 uzaklığı X
+
− − + II. d2 uzaklığı
+− −+
4V 3V III. V1 gerilimi
IV. V2 gerilimi 4V V
EK
Buna göre, oranı kaçtır? V. m kütlesi Buna göre, cisim Z noktasına kaç ϑ bü-
EM
niceliklerinden hangilerine bağlı değildir? yüklüğündeki hızla çarpar?
(Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
2 3 4 3 A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV 3 2
A) B) C) 1 D) E) A) 3 B) 2 C) 1 D) E)
3 4 3 2 D) I, II ve V E) III, IV ve V 2 2
+−
Zaman ϑ V1
−+ 0 X
2t 3t
ε1 ε2 Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ya-
Şekil - I Şekil - II pılırsa h artar?
Buna göre; A) V1 gerilimi artırılmalı
Buna göre; I. Cisim (+) işaretle yüklüdür.
B) V2 gerilimi azaltılmalı
I. Üreteçlerin emkları ε2 > ε1 dir. II. Cismin K noktasında hızının elektrik
C) q yükü artırılmalı
II. Paralel levhaların arasındaki uzaklıklar alan doğrultusudaki bileşeni ϑ dir.
d1 > d2 dir. III. Cismin K noktasındaki hızının büyük- D) d uzaklığı artırılmalı
III. Cisim (-) işaretle yüklüdür. lüğü ϑ 2 dir. E) L uzunluğu artırılmalı
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III
15.
Eşit kare bölmeli, sürtünmesiz, yatay düz-
→
lemde düzgün E elektrik alanına aynı anda
→ →
ϑK ve ϑL hızlarıyla fırlatılan yüklü K ve L
13. parçacıkları şekildeki yörüngeleri izleyerek
Yerçekimi ivmesinin g olduğu düşey düz- aynı anda X ve Y noktalarına ulaşıyor.
11. lemde K noktasından ϑo hızıyla yatay ola- → Y
Sürtünmesiz yatay düzlemde paralel lev- ϑK
rak fırlatılan +q yüklü cisim karşı levhada K
haların arasından A noktasından ϑ hızıyla M noktasına çarpıyor.
fırlatılan +q yüklü cisim X noktasından 3ϑ
d
hızıyla geçip Y noktasına 2ϑ hızıyla ulaşı- → L
X ϑL
yor. +q
K L
ϑo →
+q E
M
A
ϑ X Y +−
Cisimlerin birbirine uyguladığı elektrik-
V sel kuvvet ihmal edildiğine göre, aşağı-
+− −+ Buna göre; dakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır?
V1 V2 I. Cismin ilk hızının büyüklüğünü artır- A) Cisimlerin kütleleri eşittir.
→ →
mak B) ϑK ve ϑL hızları eşit büyüklüktedir.
Buna göre, üreteçlerin gerilimlerinin
II. Pilin potansiyel farkını artırmak C) Cisimlere elektrik alan dolayısıyla uy-
V
oranı 1 kaçtır? III. Paralel levhalar arası uzaklığı artırmak gulanan elektriksel kuvvetler eşit bü-
V2
işlemlerinden hangileri yapılırsa LM yüklüktedir.
4 7 3 8 uzaklığı azalır?
A) B) C) D) E) 2 D) Elektrik alanının etkisiyle cisimlerde
3 5 2 5
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II oluşan ivmeler eşit büyüklüktedir.
D) I ve III E) I, II ve III E) Cisimlerin yükleri eşit büyüklüktedir.
1. 6. 9.
Bir devrede elektrik yükü depolamaya Sığaları sırasıyla C, 2C, 3C olan X, Y, Z
A A 2A 2A
yarayan devre elemanı aşağıdakilerden sığaçları potansiyel farkları 3V, 2V, V olan
hangisidir? üreteçlere bağlanarak yükleniyorlar.
d 3d Buna göre, sığaçların yükleri qX, qY, qZ
A) Direnç B) Pil C) Sığaç
Şekil - I Şekil - II arasındaki ilişki nedir?
D) Diyot E) Lamba
Alanı A olan Şekil - I deki levhaların arasın- A) qX = qZ > qY
daki uzaklık d iken sığası C dir.
2. Buna göre, Şekil - II de alanı 2A olan lev-
B) qX = qY = qZ
Sığçaların devredeki görevi ile ilgili; haların arasındaki uzaklık 3d iken sığası C) qX > qY > qZ
I. Elektrik yükü depolarlar. kaç C dir? D) qY > qX = qZ
II. Elektrik enerjisi depolarlar. 2 3
A) B) 1 C) D) 3 E) 6 E) qZ > qY > qX
III. Elektrik enerjisi üretirler. 3 2
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
10.
D) I ve II E) I ve III Sığaları sırasıyla CX, CY, CZ olan X, Y, Z sı-
7. ğaçları, potansiyel farkları VX, VY, VZ olan
3. Bir kondansatörün sığasının birimi aşa- üreteçlere bağlanarak yükleniyorlar.
Bir sığacın devredeki gösterimi aşağı- ğıdakilerden hangisidir? CX > CY > CZ ve VX > VZ > VY olduğuna
dakilerden hangisidir? göre;
A) Ohm B) Volt C) Farad
A) B) I. X in yükü, Y ninkinden fazladır.
D) Amper E) Coulomb
II. X in yükü, Z ninkinden fazladır.
III. Y ile Z nin yükleri eşittir.
C) D) + -
yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
rudur?
E)
8. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C3 3q
5.
d Y
Şekil III 2q
A A A A
Buna göre, sığaçların sığaları C1, C2 ve
q
C3 arasındaki ilişki nasıldır?
d 2d
A) C1 = C2= C3 Gerilim
Şekil - I Şekil - II 0 V 2V 3V
B) C3 > C2 > C1
Buna göre, X ve Y sığaçlarının sığaları-
Alanı A olan levhaların arasındaki uzaklık C) C1 > C2 > C3 C
d iken sığası C dir. nın oranı X kaçtır?
D) C2 > C3 > C1 CY
Buna göre, levhaların arasındaki uzak- 3 9
lık Şekil - II deki gibi 2d yapılırsa sığası E) C1 > C3 > C2 A) B) 4 C) D) 5 E) 6
2 2
kaç C olur?
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2
1. 3. 7.
GİRİŞ Üzerinden i akımı 2i M
K L M d
geçen sonsuz K
d d d i 3d 2d
uzunluktaki telin K, i
Akım geçen düz tellerin etrafında man- 3i
L
yetik alan oluşur. L, M noktalarında
Şekil - I Şekil - II Şekil - III
oluşturduğu man-
D Y
yetik alanların büyüklükleri BK, BL, BM dir. Üzerinden i, 2i ve 3i akım geçen tellerin
Buna göre, BK, BL, BM arasındaki ilişki etrafında belirlenen K, L, M noktalarındaki
Akım geçen bo- Akım geçen hal- nasıldır? manyetik alanların büyüklükleri BK, BL, BM
binlerin ortasında kanın ortasında A) BK = BL = BM B) BM > BL > BK dir.
manyetik alan olu- manyetik alan olu- Buna göre, BK, BL, BM değerleri aşağı-
C) BK > BL > BM D) BL > BK > BM
şur. şur. daki sütun grafiklerinin hangisindeki
E) BM > BK > BL gibi olabilir?
D Y D Y
A) Manyetik Alan B) Manyetik Alan
1 2 3 Mıknatısların et- 4.
rafında manye-
Üzerinden 6A akım
tik alan oluşur.
geçen sonsuz uzun-
i = 6A
D Y luktaki telin A nokta- A K L M K L M
sında oluşturduğu 3m
manyetik alanın bü- C) Manyetik Alan D) Manyetik Alan
4 5
yüklüğü kaç Tesla-
dır? (K = 10-7 N/A2)
Yukarıda "GİRİŞ" ten başlayarak yargı
doğru ise D yolu, yanlış ise Y yolu takip A) 2.10 –7 B) 4.10 –7 C) 6.10 –7
ediliyor. D) 8.10 –7 E) 9.10 –7
K L M K L M
Buna göre, hata yapılmadan ilerlenirse
E) Manyetik Alan
kaç nolu çıkışa ulaşılır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 5.
i N
i i
i
K L M K L M
Y
Şekil - I Şekil - II
6. 8.
Sonsuz uzunluktaki tellerden şekildeki Sonsuz uzunluk- Sonsuz uzunluk-
yönlerde i1 ve i2 akımları geçmektedir. taki akım geçen taki akım geçen
tellerden X telinin tellerden X telinin 2i K 9i
Buna göre, X ve Y noktalarındaki manye- i K 4i K noktasında oluş-
K noktasında 2d 3d
B d 2d turduğu manyetik
tik alan şiddetlerinin oranı X kaçtır? oluşturduğu man- X Y
BY alanın büyüklüğü
yetik alanın bü- X Y
yüklüğü B dir. B dir.
A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 12
Buna göre, K noktasındaki bileşke man- Buna göre, K noktasında oluşan bileşke
yetik alanın büyüklüğü kaç B dir? manyetik alanın büyüklüğü kaç B dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
9. 12. 15.
Üzerinden geçen L Aynı düzleme yer- X Y
akımlar i, 2i, 4i d X d leştirilen sonsuz
olan sonsuz uzun- i 4i X Y uzunluktaki teller-
2i
luktaki teller şekil- d den i akımı geçer- i i
T
deki gibi yerleşti- Z ken K noktasındaki K d
2i →
rilmiştir. manyetik alan B 2d
i akımı geçen telin X noktasında oluş- K i oluyor.
→
turduğu manyetik alan B olduğuna Buna göre;
Sayfa düzlemine yerleştirilen sonsuz
göre, X noktasındaki bileşke manyetik I. X telinden geçen akımın yönü değişti-
→ uzunluktaki K, L tellerinden i, 2i akımları →
alan kaç B dir? geçmektedir. rilirse B nin yönü değişmez.
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 Kareler eşit bölmeli olduğuna göre, II. Y telinden geçen akımın yönü değişti-
→
X, Y, Z, T noktalarından hangilerinde rilirse B nin yönü değişmez.
manyetik alan sıfırdır?
III. X telinden geçen akımın yönü değişti-
A) Yalnız X B) Yalnız T C) X ve T →
rilirse B nin büyüklüğü artar.
D) Y ve Z E) X, Y, Z ve T yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
10. 13.
D) I ve III E) I, II ve III
Sayfa düzlemine Aynı düzlemde-
yerleştirilen sonsuz K L
ki tellerden i1 ve i1
uzunluktaki teller- i 3i i2 akımları geç-
den i, 3i akımları mektedir. i2 i2
d d d
geçmektedir. X Y Buna göre,
Buna göre, X ve Y K, L, M, N nok- M
i1
noktalarındaki manyetik alanların bü- talarından han- N
B gilerinde man-
yüklüklerinin oranı X kaçtır?
BY yetik alan sıfır olabilir? 16.
1 1 1 1 A) K ve L B) K ve M C) L ve N
A) B) C) D) E) 1
5 4 3 2 i1 i2
D) M ve N E) L ve M
d d d d
X Y Z
14.
i2 Üzerinden i1 ve i2 akımları geçen, sonsuz
Y d uzunluktaki teller aynı düzleme şekildeki
i1 = 5i
11. d gibi konulmuştur.
i1 37°
Sayfa düzlemine yer- X d Buna göre, X, Y, Z noktalarındaki man-
i2 X
leştirilen sonsuz uzun- d yetik alanların büyüklükleri BX, BY, BZ
luktaki tellerden 2i, 5i 2i ile ilgili;
Y
akımları geçmektedir. Aynı düzleme yerleştirilen sonsuz uzunluk- I. BX > BZ > BY
Buna göre, X ve Y taki tellerden i1 ve i2 akımları geçmektedir. II. BX = BY = BZ
noktalarındaki man- 5i X noktasındaki manyetik alan sıfır ol- III. BZ > BY > BX
yetik alanların büyük- duğuna göre Y noktasındaki manyetik
B yargılarından hangileri kesinlikle yan-
lüklerinin oranı X kaçtır? (Kareler eşit Ki lıştır?
BY alan şiddeti kaç dir?
bölmelidir.) d A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
1 1 1 1 1 1 3 7 9
A) B) C) D) E) A) Sıfır B) C) D) E) D) II ve III E) I, I ve III
10 8 5 4 2 2 2 2 2
1. 4. 7.
Yarıçapları r ve 2r olan 6i
i i 2i r
O merkezli X, Y çem- i X
M i O
K L berlerinden i ve 6i r
r r
akımları geçiyor. Y
X O
Üzerinden i akımı geçen sayfa düzlemin- X çemberinden geçen i
Y
deki tellerin etrafında K, L, M noktaları şe- akımın O noktasında Yarım çember şeklindeki X teli ile sonsuz
kildeki gibi belirlenmiştir. oluşturduğu
→ manye- uzunluktaki Y teli aynı düzleme şekildeki
Buna göre, K, L, M noktalarının hangile- tik alan B olduğuna göre, O noktasın- gibi yerleştirilmiştir.
rinde oluşan manyetik alan sayfa düzle- daki bileşke manyetik alan nedir? Y telinden geçen akımın O noktasında
→ → →
minden içeri doğrudur? A) 4 B B) 2 B C) 0 oluşturduğu manyetik alan B olduğuna
→ →
A) Yalnız K B) Yalnız L C) K ve M D) -2 B E) -3 B göre, O noktasındaki bileşke manyetik
D) K ve L E) K, L ve M alan aşağıdakilerden hangisine eşittir?
(π = 3)
→ →
A) -2 B B) - B C) 0
→ →
D) B E) 2 B
2. 8.
L 5. →
B
Sayfa düzlemine K L i1
i i i X
M dik, sonsuz uzun-
d 2d X O
K
luktaki K, L tellerin- 2i i
den 2i ve i akımları geçmektedir.
Şekildeki sayfa düzlemine dik tellerden i L telinin X noktasında oluşturduğu
akımı geçmektedir. manyetik alanın büyüklüğü B olduğuna Y i2
Buna göre, K, L, M noktalarından hangi- göre, X noktasındaki bileşke manyetik
lerindeki manyetik alanların yönü doğru alanın büyüklüğü kaç B dir? Sayfa düzlemine dik, sonsuz uzunluktaki
gösterilmiştir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 X, Y tellerinden i1 ve i2 akımları geçmek-
tedir.
A) Yalnız K B) Yalnız L C) K ve L →
O noktasındaki bileşke manyetik alan B
D) K ve M E) K, L ve M
i
olduğuna göre, 1 oranı kaçtır?
i2
1 1 1 2 3
A) B) C) D) E)
4 3 2 3 4
3.
3i 6. 9.
Y i
2r d i d d 2i d
r d
X Y Z d d
2i i i
X O Z
K L Sayfa düzlemine dik, sonsuz uzunluktaki
tellerden i, 2i akımları geçmektedir. Sayfa düzlemine dik, sonsuz uzunluktaki
Yarıçapları sırasıyla r, 2r olan K, L çember- Buna göre, X, Y, Z noktalarındaki man- X, Y, Z tellerinden eşit büyüklükte i akım-
lerinden 2i, 3i akımları geçiyor. yetik alanların büyüklükleri BX, BY, BZ ları geçmektedir.
Buna göre, çemberlerin merkezlerinde- arasındaki ilişki nasıldır? X telinden geçen akımın O noktasında
ki manyetik alanların büyüklüklerinin oluşturduğu manyetik alanın büyük-
B A) BX > BZ > BY B) BZ > BY > BX
oranı K kaçtır? lüğü B olduğuna göre, O noktasındaki
BL C) BY > BZ > BX D) BX > BY > BZ
bileşke manyetik alanın büyüklüğü kaç
E) BY > BX = BZ B dir?
5 4 3 5 8
A) B) C) D) E)
4 3 2 3 5 A) 3 B) 2 C) 5 D) 2 2 E) 3
i Y
d
13 15 17 A) 2 5 B) 3 2 C) 4
Sayfa düzlemine dik olarak yerleştirilen
A) B) C) 4 D) E) 5
sonsuz uzunluktaki K, L iletkenlerinden 3i 4 4 4 D) 2 3 E) 3
ve i akımları geçiyor.
Buna göre, X, Y, Z, T, P noktalarının han-
gilerinde bileşke manyetik alan sıfırdır?
A) X B) Y C) Z D) T E) P
1. 4. 7.
Üzerinden i akımı geçen bir tel şiddeti B Sayfa düzlemine dik y Üzerinden i akı-
N
olan manyetik alana dik olarak konuluyor. ve içeri doğru olan mı geçen bir tel
→
Buna göre, telin L uzunluğundaki kısmı- manyetik alana X doğ- B i
şekildeki gibi
na etki eden manyetik kuvvet aşağıdaki rultusunda üzerinden i → M
akımı geçen tel şekil- i düzgün B man-
ifadelerden hangisi ile bulunur? i
deki gibi yerleştirilmiş- x yetik alanına ko-
A) F = B . i B) F = B . L . i
L tir. nulmuştur. Tele L
Buna göre, tele uygulanan manyetik uygulanan man-
C) F = B . L D) F = B . i2 . L
i kuvvet hangi yöndedir? yetik kuvvetin i →
E) F = i . L A) +x yönünde büyüklüğü KL
B
B K
B) -x yönünde parçası için F1,
C) Sayfa düzlemine dik, dışa doğru LM parçası için F2, MN parçası için F3 tür.
D) -y yönünde Buna göre, F1, F2, F3 arasındaki ilişki
2. nasıldır?
E) +y yönünde
Üzerinden i akımı geçen teller B manye- A) F1 > F2 > F3 B) F1 = F2 = F3
tik alanına şekildeki gibi konulmuştur. 5. C) F1 > F3 > F2 D) F2 > F3 > F1
→
B +x yönündeki düzgün y E) F3 > F2 > F1
manyetik alanın içine
i Y
i
üzerinden i akımı ge- →
B 8.
çen tel sayfa düzle- Üzerinden i akımı geçen X, Y, Z tellerinin
X i
mine dik olarak yer- yanına Şekil - I de bir mıknatıs, Şekil - II
Z
leştirilmiştir. i de i akımı geçen başka bir tel, Şekil - III te
Buna göre, X, Y, Z tellerinden hangileri- Buna göre, tele uy- x
ise i akımı geçen bir bobin yerleştirilmiştir.
ne manyetik kuvvet etki eder? gulanan manyetik kuvvet hangi yönde-
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z dir?
i N S i i i
D) X ve Z E) X, Y ve Z A) -y yönünde B) +y yönünde
i
C) +x yönünde D) -x yönünde X Y Z
Şekil - I Şekil - II Şekil - III
E) Sayfa düzlemine dik, içe doğru
Şekil - I Şekil - II N S
→ nına bir mıknatıs
B →
B konulduğunda tele Y
X X X i i manyetik kuvvet
Şekil I Şekil II Şekil III etki ediyor.
Tellerin uzunlukları eşit olduğuna göre, Manyetik kuvvetin büyüklüğü aşağıdaki
tellere uygulanan manyetik kuvvetlerin Şekil - III Şekil - IV niceliklerden hangisine bağlı değildir?
büyüklükleri F1, F2, F3 arasındaki ilişki Buna göre, hangi şekillerdeki tellere uy- A) Pilin potansiyel farkı
nasıldır? gulanan manyetik kuvvetler aynı yön-
B) XY telinin cinsi
A) F1 = F2 =F3 B) F1 > F2 > F3 dedir?
C) XY telinin kesit alanı
C) F3 > F2 > F1 D) F2 > F1 > F3 A) I ve II B) I ve III C) II ve IV
D) Mıknatısın kutup şiddeti
E) F3 > F1 > F2 D) I, II ve III E) I, II ve IV
E) Telden geçen akımın yönü
Fizik Modüler Soru Bankası 31
Manyetik Kuvvet
2i 3i Sayfa düzlemine y
dik ve içeri doğru i
→
olan düzgün M B X
37° L 53° i
N manyetik alan
M
içine konulan i
K
i
KLM iletkenin-
|KL| = |MN| olduğuna göre, tellerin KL den i akımı geç- L
ve LM bölümlerine uygulanan manyetik mektedir. K i Telin KL bölümüne uygulanan manyetik
F x kuvvetin büyüklüğü F olduğuna göre,
kuvvetlerin büyüklüklerinin oranı KL LM bölümüne uygulanan kuvvetin bü-
FMN Telin KL→bölümüne uygulanan manyetik
kaçtır? (sin37° = 0,6 sin53° = 0,8) kuvvet F olduğuna göre KLM iletkenine yüklüğü kaç F dir?
1 2 3 4 uygulanan bileşke kuvvet aşağıdakiler- (Manyetik alan çizgileri eşit aralıklıdır.)
A) B) C) D) E) 1 den hangisidir? 1 2 3 4
2 3 4 5 A) B) C) D) E) 1
5" → 2 3 4 5
A) - F B) - F C) 0
4
→ 5"
D) F E) F
4
16. C 15. D 14. C 13. B 12. E 11. A 10. C 9. E 8. E 7. B 6. A 5. A 4. E 3. C 2. D 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Üzerinden i akımı geçen X, Y, Z, T telleri Birbirine paralel, sonsuz uzunluktaki X, Y, Birbirine paralel, son-
şekilleri gibi yerleştirilmiştir. Z, T tellerinden şekildeki akımlar geçiyor. suz uzunluktaki X, Y, Z
X Y Z T X, Y tellerinin L uzunluğundaki bölümleri- tellerinden şekildeki i 2i 3i
nin birbirine uyguladığı kuvvetin büyüklüğü akımlar geçiyor. d d
F1, Z, T tellerinin L uzunluğundaki bölüm- Buna göre, X, Y, Z
X Y Z
i i i i lerinin birbirine uyguladığı kuvvetin büyük- tellerine uygulanan
d d lüğü F2 oluyor. bileşke manyetik kuvvetlerin yönü aşa-
X Y Z T ğıdakilerden hangisi gibidir?
Şekil - I Şekil - II
X Y Z
Buna göre;
A) ← ← ←
I. X ve Y telleri birbirini çeker. i 2i 2i 6i
d 2d B) → → →
II. Z ve T telleri birbirini iter.
C) → ← →
III. Z ve T telleri birbirini çeker. Şekil - I Şekil - II
D) ← ← →
yargılarından hangileri doğrudur? F
Buna göre, 1 oranı kaçtır? E) ← → →
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III F2
D) I ve II E) I ve III 1 1 1 1 2
A) B) C) D) E)
6 4 3 2 3
8.
Birbirine paralel, sonsuz uzunluktaki X, Y,
5. Z telleri şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
Birbirine paralel, sonsuz uzunluktaki K, L,
M tellerinden sırasıyla i, i, 6i akımları ge-
2.
çiyor. K teli ile L telinin birim uzunluktaki I
Sonsuz uzunluktaki birbirine
parçaları arasındaki manyetik kuvvetin bü- 2i 3i II
paralel X, Y telleri arasındaki
yüklüğü F dir. d 2d
manyetik kuvvetin büyüklüğü i i
F dir. d X Y Z
Tellerin arasındaki uzaklık X Y
2d yapılırsa birbirine uy- i i 6i X teline uygulanan bileşke manyetik
guladıkları kuvvetin büyüklüğü kaç F d 3d kuvvet sıfır olduğuna göre, Z telinden
olur? geçen akım için ne söylenebilir?
K L M
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4 Buna göre, L telinin birim uzunluğuna A) I yönünde 9i B) I yönünde 4i
4 2
uygulanan bileşke manyetik kuvvetin C) II yönünde 4i D) II yönünde 6i
büyüklüğü kaç F dir?
E) II yönünde 9i
3 5
A) 1 B) C) 2 D) E) 3
2 2
3. 6. 9.
Birbirine paralel son- X Y Birbirine paralel, sonsuz uzunluktaki X, Y,
Birbirine paralel, sonsuz uzunluktaki X, Y,
suz uzunluktaki X, Y Z tellerinden i1, i2, i3 akımları geçiyor.
→ → Z tellerinden şekildeki akımlar geçiyor.
tellerinden İX, İY akım- FX FY
ları geçerken teller bir-
birini itiyor. iX d iY i1 i2 i3
Buna göre; 4i i i
2d d d 2d
I. iX ve iY akımları aynı yönlüdür.
II. iX ve iY akımları zıt yönlüdür. X Y Z X Y Z
d d
Y Z
i d i
d d
12. i i
Sayfa düzlemine →
F d
dik, sonsuz uzun-
luktaki X, Y, Z tel- i2 2d i3
i1 i3
lerinden i1, i2, i3 Tellere uygulanan bileşke manyetik
X Y
akımları geçmek- kuvvet sıfır olduğuna göre, tellerin ara- A teline uygulanan bileşke manyetik
tedir. sındaki d uzaklığı aşağıdakilerden han- kuvvet sıfır olduğuna göre, i1, i2, i3 ara-
Y teline uygula- gisine eşittir? sındaki ilişki nasıldır?
nan bileşke 2KB 2Ki Ki A) i2 > i3 > i1 B) i2 > i1 = i3 C) i2 > i1 > i3
Z i2 A) B) C)
manyetik kuvvet i B 2B
D) i3 > i1 > i2 E) i1 = i2 = i3
şekildeki gibi ol- B
i D) E) 2KiB
duğuna göre 1 oranı kaçtır? 2Ki
i2
4 3 5 7
A) B) C) D) E) 2
3 2 3 4
16. C 15. A 14. B 13. D 12. A 11. D 10. B 9. C 8. E 7. D 6. B 5. A 4. C 3. E 2. B 1. D Cevaplar
1. 3. 6.
Yükü q olan bir cisim, sayfa düzlemine dik Yükü q olan cisimler manyetik alanların Sayfa düzlemine dik ve dışarı doğru man-
→
ve içeri doğru olan B manyetik alanında içindek üç farklı şekilde ϑ hızıyla fırlatıl- yetik alanın olduğu bölgede yüklü bir cisim
j hızıyla fırlatılıyor. mıştır. ϑ hızıyla fırlatılıyor.
→ →
→
→
B B B
B I
q
q q ϑ ϑ
→ ϑ II
ϑ
9. →
11. →
13.
Yükü +q olan bir cisim, Şekil - I de E elekt- Şekilde +x yönünde→E elektrik alanı ve Sürtünmesiz yatay düzlemde, sayfa düz-
→ yönü bilinmeyen bir B manyetik alanı var- lemine dik ve içeri doğru manyetik alanın
rik alanı içinde Şekil - II de ise B manyetik
alanı içinde ϑ hızıyla fırlatılmıştır. dır. olduğu bölgede paralel levhalar arasında
+y
ϑ hızıyla fırlatılan q yüklü cisim sapmadan
→ →
E B ilerliyor.
→
ϑ ϑ +q B
+q +q ϑ
→ ϑ +
E d
− V
+q
Şekil - I Şekil - II
+x
Buna göre;
→ Sürtünmesiz yatay düzlemde yükü +q Buna göre, manyetik alanın büyüklüğü
I. Şekil - I deki cisme E yönünde kuvvet
olan bir cisim ϑ hızıyla fırlatıldığında aşağıdakilerden hangisine eşittir?
uygulanır.
→ sapmadan ilerlediğine göre manyetik
II. Şekil - II deki cisme B yönünde kuvvet V ϑ ϑ.V
alanın yönü nasıldır? A) B) C)
ϑ.d V.d d
uygulanır.
III. Şekil - II deki cisme uygulanan kuvvet A) +y yönünde d ϑ.d
D) E)
sayfa düzleminin içine doğrudur. B) -y yönünde ϑ.V V
yargılarından hangileri doğrudur? C) -x yönünde
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Sayfa düzlemine dik, içeri doğru
D) I ve II E) I ve III E) Sayfa düzlemine dik, dışarı doğru
10.
→
Yükü -q olan bir cisim Şekil - I de E elektrik
→
12. → 14.
alanı içine, Şekil - II de B manyetik alanı Şekilde sola doğru E elektrik alanı ve say- Sayfa düzlemine dik ve dışarı doğru man-
→
içine durgun olarak konulmuştur. fa düzlemine dik, dışarı doğru B manyetik yetik alan olan bölgeye paralel levhalar şe-
→ → alanı vardır. kildeki gibi yerleştirilmiştir.
E B
→ →
K
B B
-q -q
ϑ=0 ϑ=0 +
V− ϑ ϑ
-q -q X Y
→
ϑ E
Şekil - I Şekil - II L
q
Buna göre;
→ -q yüklü X ve Y cisimleri sürtünmesiz
I. Şekil - I deki cisme E nin yönüne ters Sürtünmesiz yatay düzlemde yükü q
olan cisim J hızıyla fırlatıldığında sap- yatay düzlemde ayrı ayrı şekildeki gibi
yönde kuvvet uygulanır. fırlatıldığına göre;
madan ilerlediğine göre;
II. Şekil - II deki cisme kuvvet uygulan- I. X cismi K levhasına doğru sapar.
I. q yükünü artırmak
maz. II. Yükün işaretini değiştirmek II. Y cismi K levhasına doğru sapar.
III. Şekil - II deki cisme uygulanan kuvvet III. J hızının büyüklüğünü artırmak III. Y cismi sapmadan ilerler.
→
B ye diktir. işlemlerinden hangileri yapılırsa cisim yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
yargılarından hangileri doğrudur? sapar? rudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I ve III
1. →
4. 6.
Sayfa düzlemine dik, içeri doğru B manye- Yükü q olan bir parçacık, sayfa düzlemine Özdeş iki mıknatıs şekildeki gibi yerleşti-
→
tik alanında yükleri q1, q2, q3 olan cisimler dik ve içeri doğru olan B manyetik alanına rildikten sonra +q yüklü cisim ϑ hızıyla fır-
şekildeki gibi 3ϑ, ϑ, 2ϑ hızlarıyla fırlatıldı- J büyüklüğündeki hızla fırlatıldığında r ya- latılıyor.
ğında cisimlere uygulanan manyetik kuv- rıçaplı çembersel hareket yapıyor. S
vetler eşit büyüklükte oluyor. → N
B
→
q3 ϑ ϑ
B +q
r
2ϑ q S
q1 q2
3ϑ ϑ N
8. 10. 12.
Üzerinden i akımı geçen tel sürtünmesiz Yarıçapı r olan iletken çemberden i akımı Eşit büyüklükte yüke sahip X ve Y cisimleri
yatay düzleme yerleştirildikten sonra K ve geçmektedir. Bu çember, bir iple asıldıktan →
B manyetik alanında şekildeki gibi çem-
L yüklü cisimleri J hızlarıyla fırlatıldığında sonra şiddeti B olan manyetik alana konul-
bersel hareket yapıyorlar.
şekildeki yönlerde sapıyorlar. muştur.
→
→ B
ϑ B
K
i
i X
r
ϑ
L Y
11.
Üzerinden i akımı geçen kare çerçeve
Şekil - I de sayfa düzleminin içine doğru,
9. → Şekil - II de sayfa düzleminin dışına doğru,
Sayfa düzlemine paralel B manyetik alanı- Şekil - III de ise sayfa düzlemine paralel 13.
na üzerinden i akımı geçen çerçeve konul- manyetik alanın içine konulmuştur. Yükü +q, kütlesi m olan cisim 2J hızıyla
ı
duğunda OO ekseni etrafında dönmeye → → →
başlıyor. B i B i K noktasından B manyetik alanına girip t
O
süre sonra L noktasından çıkıyor.
x x
i i i i +q m
→
B 2ϑ K
y i i i i
→ Şekil - I Şekil - II L
B 2ϑ
i
i i
→ +q X
O i B
3m ϑ
Buna göre, çerçeveye etki eden manye- Şekil - III
tik torkun büyüklüğü aşağıdakilerden Buna göre, yükü +q, kütlesi 3m olan ci-
Buna göre, hangi şekillerde çerçeve
hangisine eşittir? sim J hızıyla X noktasından manyetik
dönmeye başlar?
alana girerse kaç t süre sonra manyetik
A) B.İ.x.y B) B.İ.y C) B.İ.x A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III alanın dışına çıkar?
D) 2.B.İ E) 2.B.İ.x.y D) I ve II E) I, II ve III 3 1
A) 6 B) 4 C) 3 D) E)
2 2
1. 4. 7.
→
Manyetik alan → Sayfa düzlemine dik, içeri doğru manyetik Sayfa düzlemine dik ve dışarı doğru B
B
şiddetinin 3 Tesla K alanda X, Y iletken çubukları şekildeki gibi manyetik alanı olan bir bölgede üzerinde
olduğu bölgede ϑ ve 4ϑ hızlarıyla hareket ettiriliyor. 8Ω direnç bulunan tel 5 m/s hızla çekildiğin-
uzunluğu 0,4 m → de dirençten geçen akım 3 Amper oluyor.
0,4 m ϑ = 5 m/s B
olan iletken çu- →
X Y B
buk 5 m/s hızla
hareket ettiriliyor. L ϑ = 5 m/s
2L ϑ 4ϑ 3L 30 cm 8Ω
Buna göre, çu-
buğun KL uçları arasındaki indüksiyon
emk'sı kaç Volt olur?
A) 7,5 B) 6 C) 4 D) 2,5 E) 2
Buna göre, çubukların uçları arasında Buna göre, manyetik alan şiddeti kaç
ε Tesla dır?
oluşan indüksiyon emk larının oranı X
εY
2. kaçtır? A) 12 B) 16 C) 20 D) 24 E) 28
İletken KL çubuğu üç farklı manyetik alan- 2 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
da şekildeki yönlerde hareket ettiriliyor. 3 2 3 4 6
8.
→ → →
B K K B Sayfa düzlemine dik, içeri doğru B man-
yetik alanında nötr ve iletken KL, MN, PR
ϑ ϑ
5. çubukları şekildeki gibi J büyüklüğündeki
Boyları 3L ve 2L olan iletken X, Y çubukları hızlarla hareket ettiriliyor.
L L → →
Şekil - I Şekil - II B manyetik alanında 5J ve 10J hızlarıyla B P
K
hareket ettiriliyor. K
→
B → ϑ R
B ϑ
ϑ ϑ
X Y
5ϑ 37 L
L 2L M N
3L 53 10ϑ
Şekil - III
K, L, M, N, P, R uçlarından hangileri po-
Buna göre, hangi şekillerde çubuğun zitif yüklenir?
KL uçları arasında indüksiyon emk sı A) K, N ve P B) L, M ve R
oluşur? Buna göre, çubukların uçları arasında C) K, N ve R D) L, N ve P
εX
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III oluşan indüksiyon emklarının oranı E) K, M ve R
εY
D) I ve II E) I ve III kaçtır? (sin37° = 0,6; sin53° = 0,8)
1 1
A) 3 B) 2 C) 1 D) E)
2 3 9.
→
Sayfa düzlemine dik, dışarı doğru B man-
yetik alanında nötr ve iletken XY, ZT, US
3. 6. çubukları şekildeki gibi J büyüklüğündeki
Boyu 2 metre olan → Sayfa düzlemine dik ve şiddeti 5 Tesla olan
B hızlarla hareket ettiriliyor.
iletken çubuk, şiddeti K manyetik alanın olduğu bölgede üzerinde
→
0,2 Tesla olan man- 6Ω direnç bulunan tel 3 m/s hızla çekiliyor. B Y
yetik alanda hareket B = 5T ϑ Z
ettirildiğinde KL ara- ϑ 2m
sındaki potansiyel X ϑ
R = 6Ω 20 cm 3 m/s
farkı 2,4 Volt oluyor. ϑ
L U S T
Buna göre, çubu-
ğun hızının büyüklüğü kaç m/s dir?
Buna göre, dirençten geçen akım kaç Buna göre, X, Y, Z, T, U, S uçlarından
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
Amperdir? hangileri negatif yüklenir?
1 3 5 A) X, U ve Z B) Y, S ve T C) X, S ve T
A) B) 1 C) D) 2 E)
2 2 2
D) Y, U ve Z E) X, U ve T
B = 10T
13.
Eşit bölmeli, nötr ve iletken KM çubuğu
→
sayfa düzlemine dik B manyetik alanında
ϑ hızıyla hareket ediyor.
→
B
K
L
ϑ
O
Y çubuğunun uç noktasının çizgisel sü- O
rati ϑ olduğuna göre çubukların uçları
Buna göre, çubuğun hangi noktasının
arasındaki potansiyel farklarının oranı K
εX toprağa göre potansiyeli sıfırdır?
kaçtır? OK arasında oluşan indüksiyon emk'sı
εY A) KL arası B) L noktası
1 1 ε olduğuna göre, KM arasında oluşan C) M noktası D) MN arası
A) 4 B) 2 C) 1 D) E) indüksiyon emk'sı kaç ε dir?
2 4
E) LM arası
A) 4 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10
16. E 15. B 14. C 13. D 12. C 11. A 10. D 9. A 8. E 7. B 6. A 5. C 4. E 3. C 2. A 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Sayfa düzlemine → Uzunlukları L1 ve L2 olan iletken X ve Y Sayfa düzlemine
→ B → →
B
dik B manyetik ala- çubukları, sayfa düzlemine dik B manyetik dik ve içeri doğru
→
nında boyu L olan alanında şekildeki gibi ϑ ve 5ϑ büyüklü- B manyetik ala- ϑ
α ϑ
iletken çubuk ϑ hı- L ğündeki hızlarla çekiliyor. nının içinde üze-
zıyla hareket ettiri- → rinde R direnci d
B
liyor. bulunan iletken
5ϑ çerçeve ϑ hızıyla
L1 30° L2 37° R
Çubuğun uçlarındaki potansiyel farkı ϑ
hareket ettiriliyor.
aşağıdaki ifadelerden hangisi ile bulu- Buna göre, R direncinden geçen akımı
Y veren bağıntı aşağıdakilerden hangisi-
nur? X
1 dir?
A) B.ϑ.L.cosα B) B.ϑ.L
2 Çubukların uçlarındaki potansiyel fark-
1 A) B.J.d.R B) B.J.R.d2
C) B.ϑ.L2 D) B.ϑ2.L L
2 ları eşit olduğuna göre, 1 oranı kaçtır? B.ϑ.d B.ϑ.d 2
L2 C) D)
E) B.ϑ.L.sina R 2R
1 B.ϑ.R
(sin30° = ; sin37° = 0,6) E)
2 d
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8 8.
XY iletken çubuğu, üzerinde 10Ω luk di-
2. 5. renç bulunan ray üzerinde 6 m/s hızla ha-
Boyu 0,5 metre → İletken XY çubuğu sayfa düzlemine paralel reket ettiriliyor.
B →
olan iletken çubuk B manyetik alanında üç farklı şekilde ϑ hı- B = 5T
sayfa düzlemine zıyla hareket ettiriliyor. X K
dik manyetik alan- 0,5 m ϑ = 3 m/s →
da 3m/s hızla çekil- X B 40 cm 6 m/s R = 10 Ω
diğinde çubuğun ϑ
uçlarında 6 Voltluk ϑ X ϑ Y L
Y X
potansiyel farkı oluşuyor. Y
Buna göre, manyetik alanın şiddeti kaç Y Rayın bulunduğu düzlemde, düzleme
Tesla dır? (I) (II) (III) dik ve içeri doğru 5T büyüklüğünde
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12 manyetik alan bulunduğuna göre R di-
Buna göre, hangi şekildeki çubuğun XY
rencinden geçen akımın yönü ve şiddeti
uçları arasında indüksiyon emk'sı oluş-
için ne söylenebilir?
maz?
A) K den L ye doğru 1,2A
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) L den K ye doğru 1,2A
3. D) I ve III E) I, II ve III C) K den L ye doğru 0,6A
Boyları 6L, 4L olan X, Y iletken çubukları D) L den K ye doğru 0,6A
→
sayfa düzlemine dik B manyetik alanında E) K den L ye doğru 0,3A
ϑ1, ϑ2 büyüklüğündeki hızlarla hareket et- 6.
tiriliyor. Sayfa düzlemine
→
→
B
9.
dik B manyetik ala- →
→
B
B magnetik ala- →
nında nötr ve ilet- X Y nında eşit böl- B Z
ken XY çubuğu şe- ω
ϑ meli nötr ve ilet- Y
6L ϑ1 ϑ2 4L kildeki gibi hareket ken çubuk O X
ettiriliyor. noktası etrafın-
Y O
Buna göre, çubuğun X ve Y uçları hangi da w açısal hı-
X
işaretli elektrik yüküyle yüklenir? zıyla döndürü-
Çubukların uçlarındaki potansiyel farkları A) X ucu (+), Y ucu (–) lüyor.
ϑ OX arasında
eşit olduğuna göre, 1 oranı kaçtır? B) X ucu (–), Y ucu (+)
ϑ2 oluşan indüksiyon emk'sı e olduğuna
C) X ucu (–), Y ucu (–)
göre XZ arasında oluşan indüksiyon
2 3 4 3
A) B) C) 1 D) E) D) X ucu (+), Y ucu (+) emk'sı kaç ε dir?
3 4 3 2
E) X ucu (–), Y ucu (0) A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
ω = 0,5 rad/s
→
X
53° B
O L Rayların ve XY çubuğunun direnci
53° Y önemsenmediğine göre yerçekimi etki-
ϑ = 2 m/s
sinde düşen çubuğun kazanacağı limit
O
hızı veren bağıntı aşağıdakilerden han-
Çubukların herbirinin boyu 50 cm ve gisidir?
manyetik alan şiddeti 3 N/A.m olduğuna
mg mgR mgR
göre KL arasındaki potansiyel farkı kaç A) B) C) 2 2
BLR BL B L
Volt tur? (sin53° = 0,8; cos53° = 0,6) Buna göre, XY arasındaki potansiyel
farkı kaç Volt tur? B 2 L2 m.g
A) 1,2 B) 1,8 C) 3 D) 3,6 E) 4,8 D) E) 2 2
m.g B LR
A) 0,01 B) 0,02 C) 0,04
D) 0,07 E) 0,09
1. 4. 7.
Manyetik alan şiddetinin 5.10-2 Tesla oldu- →
Sayfa düzlemine B = 4T Sayfa düzlemine dik B manyetik alanı içe-
dik ve içeri doğru, ğu ortamda kenar uzunlukları 2m ve 3m risine çember şeklindeki çerçeve konul-
şiddeti 4T olan olan iletken çerçeve manyetik alana dik muştur.
manyetik alanın olacak şekilde konuluyor.
→
içine alanı 9m2 B K
olan çerçeve ko-
nulmuştur. B = 5.10-2 T 3m
A) 18 B) 27 C) 36 D) 40 E) 48 Buna göre, çerçeveden geçen manyetik Çerçeve KL ekseni etrafında 180° dön-
akı kaç Weber dir? dürülürken çerçeveden geçen manyetik
A) 0,02 B) 0,06 C) 0,1 akı için ne söylenebilir?
D) 0,3 E) 3
2. →
A) Değişmez
Sayfa düzlemine dik ve dışarı doğru B 5. B) Sürekli azalır.
manyetik alanına kenar uzunlukları a ve Boyutları 3m ve 5m olan dikdörtgen çer- C) Sürekli artar.
2a olan X, Y kare çerçeveleri şekildeki gibi çeve manyetik alanla 37° açı yapacak
D) Önce azalır, sonra artar.
konulmuştur. şekilde konulduğunda çerçeveden geçen
→ manyetik akı 9.10-2 Weber oluyor. E) Önce artar, sonra azalır.
B
2a →
a B
a 2a
5m
37°
X
Y
3m
Buna göre, X, Y çerçevelerinden geçen Buna göre, manyetik alan şiddeti kaç
Φ Weber/m2 dir? (sin37 = 0,6)
manyetik akıların oranı X kaçtır?
ΦY A) 4.10 -1 B) 10 -1 C) 5.10 -2
-2
D) 2.10 E) 10 -2
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2
6.
Sınırları kesikli çizgilerle gösterilen düzgün
manyetik alan sayfa düzlemine diktir. 8.
3. →
Şekilde çembersel halkanın önüne mıkna-
B tıs şekildeki gibi yerleştirildiğinde halkadan
Sayfa düzlemine dik, şiddeti B ve 3B olan
geçen manyetik akı Φ oluyor.
manyetik alanlara X, Y çerçeveleri konul-
duğunda çerçevelerden geçen manyetik II I
akılar eşit oluyor.
S N
B 3B
9. 12. 15. →
Şekilde üzerinden i İletken bir çerçeveden geçen manyetik Sayfa düzlemine dik B manyetik alanı için-
akımı geçen tel ile L M akının zamanla değişimi şekildeki gibidir. de iletken KL çubuğu, iletken ray üzerinde
halka sayfa düzle- Manyetik akı (wb) hareket ettirilerek bir saniyede çerçevenin
mine şekildeki gibi i alanının 0,6m2 azalması sağlanıyor.
y e r l e ş t i r i l m i ş t i r. →
100 B
Halka önce K den L K
ye sonra L den M K
ye götürülüyor. 40 I
ϑ R = 5Ω
Buna göre, halka- Zaman (s) II
0 10
dan geçen manyetik akı için ne söyle-
Çerçevenin direnci 12Ω olduğuna göre, L
nebilir?
çerçeveden geçen akım kaç Amperdir?
A) Önce artar, sonra azalır.
A) 0,5 B) 0,4 C) 0,3 Manyetik alan şiddeti 4 N/A.m olduğuna
B) Önce değişmez, sonra azalır.
D) 0,2 E) 0,1 göre, R direncinden geçen akımın yönü
C) Önce azalır, sonra değişmez. ve şiddeti için ne söylenebilir?
D) Önce değişmez, sonra artar.
A) I yönünde 0,24A
E) Önce azalır, sonra artar. 13. B) I yönünde 0,48A
Şekilde bobinin yakınında duran mıknatıs
C) II yönünde 0,24A
ayrı ayrı I, II, III yönlerinde hareket ettiri-
D) II yönünde 0,48A
10. liyor.
Bir çerçeveden geçen manyetik akı 8 sa- III E) I yönünde 0,12A
niyede 6.10-2 weberden 22.10-2 webere
II I
çıkıyor. S N
Buna göre, çerçeve üzerinde oluşan in-
düksiyon emk'sı kaç volt olur?
R
A) 0,002 B) 0,01 C) 0,02
D) 0,04 E) 0,08 Buna göre, mıknatısın hangi yönlerde-
ki hareketi bobinde indüksiyon akımı
11. oluşturur?
→
Sayfa düzlemine dik B manyetik alanı içe- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
16.
risinde iletken çerçeve şekildeki gibi hare- D) I ve II E) I, II ve III
İletken A halkası X–Y düzlemine şekildeki
ket ettiriliyor.
gibi yerleştirilmiştir. X,Y, Z doğrultularına
→
B yerleştirilen sonsuz uzunluktaki tellerden i
14. akımı geçiyor.
ϑ
I Üzerinden I akımı ge- y Y
II çen K teli ile L halka-
A
sı sayfa düzlemine
i
şekildeki gibi yerleş- Ι
x
Buna göre; çerçevenin tamamı manye- tirilmiştir.
L X
tik alana girene kadar, Buna göre, halkada
K i
I. Çerçeveden geçen manyetik akı artar. indüksiyon akımı i
II. Çerçevede I yönünde indüksiyon akımı oluşması için;
Z
oluşur. I. Halkayı +x yönünde hareket ettirmek.
III. Çerçevede II yönünde indüksiyon akı- II. K telinden geçen akımı artırmak. Buna göre, hangi doğrultudaki teller-
mı oluşur. III. Halkayı +y yönünde hareket ettirmek. den geçen akımlar artırılırsa A halkasın-
da indüksiyon akımı oluşur?
yargılarından hangileri doğrudur? işlemlerinden hangileri yapılabilir?
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) X ve Y E) X, Y ve Z
D) I ve II E) I ve III D) I ve III E) I, II ve III
16. D 15. B 14. C 13. E 12. A 11. D 10. C 9. B 8. C 7. D 6. E 5. E 4. D 3. B 2. A 1. C Cevaplar
1. 4. 8.
Manyetin alanın sayfa düzlemine dik ve Şekilde mıknatıs bobine ϑ hızıyla yaklaş- Bir iletken çerçeveden geçen manyetik
dışarı doğru olduğu ortamda çember şek- tırıldığında R direncinden i akımı geçiyor. akının zamana bağlı grafiği şekildeki gibi-
lindeki iletken çerçeve ϑ hızıyla hareket ϑ dir.
ettiriliyor. S N Manyetik Akı
→
B
R 2Φ
ϑ ϑ ϑ Φ
I II III Buna göre i akımı,
Zaman
I. Bobinin sarım sayısı 0 t 2t 3t
Buna göre, çerçeve I, II, III konumların- II. Mıknatısın kutup şiddeti Buna göre, çerçevede oluşan indüksi-
dan geçerken hangilerinde indüksiyon III. Mıknatısın hızı yon emk'sının zamana bağlı grafiği aşa-
akımı oluşur? niceliklerinden hangilerine bağlıdır? ğıdakilerden hangisi gibi olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Emk
D) I ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III
5. ε
Üzerinden i akımı Zaman
0 t 2t 3t
geçen K teli ile L hal- II I
kası sayfa düzlemine i −2ε
şekildeki gibi yerleş- +x
tirilmiştir. L B) Emk
Buna göre; K
2. I. L halkası +x yö- 2ε
Bir çerçeveden geçen manyetik akının za- nünde hareket ederse I yönünde akım
mana bağlı grafiği şekildeki gibidir. oluşur.
Zaman
0 t 2t 3t
−ε
Manyetik Akı II. L halkası +x yönünde hareket ederse II
yönünde akım oluşur. C) Emk
III. L halkası hareketsizken akım oluşmaz.
Φ yargılarından hangileri doğrudur?
2ε
II IV
I III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III ε
Zaman
0 t 2t 3t 4t D) I ve III E) II ve III Zaman
0 t 2t 3t
3. 7. ε
Bir çerçeveden geçen akı, 15 saniyede Weber Zaman
0 t 2t 3t
120 Weberden 180 Webere çıkarılıyor. birimi aşağıdaki niceliklerden
Saniye
Buna göre, çerçevede oluşan indüksi- hangisinin birimi olarak kullanılabilir?
yon emk'sı kaç Volt olur?
A) Direnç B) Akım
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
C) Potansiyel fark D) Kuvvet
E) Manyetik alan
9. 12. 14.
Bir mıknatıs ve bobin ile şekildeki düzenek Sayfa düzlemine dik, içeri doğru olan düz- Şekildeki iletken çerçeve sayfa düzlemine
kurulmuştur. gün manyetik alanın içine doğru üçgen dik ve içeri doğru olan düzgün manyetik
şeklindeki iletken çerçeve sabit ϑ hızıyla alanın içine doğru sabit hızla çekiliyor.
S N çekiliyor. →
B
→
B
ϑ
R I
II I ϑ
II
Buna göre;
I. Mıknatıs bobine yaklaştırılırsa R diren- Çerçeve tamamen manyetik alana gi-
cinden I yönünde akım geçer. Çerçeve tamamen manyetik alana girin- rinceye kadar geçen sürede indüksiyon
II. Mıknatıs bobine yaklaştırılırsa R diren- ceye kadar; akımının şiddeti için ne söylenebilir?
cinden II yönünde akım geçer. A) Önce artar, sonra azalır, sonra sabit
Çerçevede I yönün-
III. Mıknatıs bobininden uzaklaştırılırsa R Oluşan akımın
de indüksiyon akımı B) Önce sabit, sonra azalır, sonra artar
direncinden I yönünde akım geçer. şiddeti sabittir.
oluşur. C) Önce sabit, sonra artar, sonra azalır.
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Önce artar, sonra sabit sonra azalır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Önce azalır, sonra sabit, sonra artar.
D) I ve III E) II ve III
10. →
Murat İpek
Sayfa düzlemine dik ve içeri doğru B Oluşan akımın şiddeti zamanla artar.
manyetik alanına iletken çerçeve şekildeki
gibi yerleştirilmiştir.
→
B
I II
Selda
15.
öğrencilerden hangilerinin yorumları →
Sayfa düzlemine paralel B manyetik alanı
doğrudur? içerisinde kesit alanı A, sarım sayısı N olan
A) Yalnız Murat B) Yalnız İpek bir bobin I. konumdan II. konuma t sürede
Buna göre; C) Yalnız Selda D) Murat ve İpek getiriliyor.
I. Manyetik alan şiddeti artırılırsa çerçe- E) Murat ve Selda →
B
vede I yönünde akım oluşur.
II. Manyetik alan şiddeti artırılırsa çerçe-
13.
vede II yönünde akım oluşur.
Şekilde üzerin- y
III. Manyetik alan şiddeti azaltılırsa çerçe-
den i akımı ge-
vede II yönünde akım oluşur. K
çen bir tel +x 37°
yargılarından hangileri doğrudur? R
yönünde yer- L R
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III l e ş t i r i l m i ş t i r. i
İletken halka- x (I) (II)
D) I ve III E) II ve III
lardan K halka- Bu sırada R direncinden geçen akım
M
sı x-y düzlemin-
11. de, L halkası
z aşağıdakilerden hangisine eşittir?
Weber . Amper birimi aşağıdaki nicelik- (sin37° = 0,6 ; cos37° = 0,8)
y-z düzleminde, M halkası x-z düzleminde- BAN BAN 2BAN
lerden hangisinin birimi olarak kullanı- dir. A) B) C)
5tR tR 5tR
labilir?
Buna göre, i akımı artırıldığında hangi
3BAN 2BAN
A) Magnetik Alan B) Gerilim halkalarda indüksiyon akımı oluşur? D) E)
5tR tR
C) Enerji D) Güç A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M
E) Magnetik kuvvet D) K ve M E) K, L ve M
15. A 14. B 13. D 12. E 11. C 10. D 9. E 8. D 7. C 6. B 5. D 4. E 3. A 2. E 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Özindüksiyon katsayısı L olan bir bobin- Özindiksiyon kat- Akım Bobin, direnç ve üre-
den geçen akım ∆t sürede ∆i kadar artıyor. sayısı L olan bir bo- 5i teç ile şekildeki dev-
Buna göre, oluşan özindüksiyon emk'sı binden geçen akı- re kurulmuştur.
aşağıdaki bağıntılardan hangisiyle bu- mın zamana bağlı 2i Buna göre;
1
lunur? grafiği şekildeki gi- 0 2t Zaman I. S anahtarı kapa-
S R
Ti Tt bidir. tılırken R diren-
A) L. B) L.Ti.Tt C) L. 2
Tt Ti (0-2t) zaman ara- cinden 1 yönün-
Ti.Tt Ti lığında bobinde oluşan özindüksiyon + –
D) E) de özindüksiyon
L L.Tt emk'sı aşağıdakilerden hangisine eşit- akımı geçer. V
tir? II. S anahtarı açılır-
L.i 3Li 2Li ken R direncinden 2 yönünde özindük-
A) B) C)
t 2t t
siyon akımı geçer.
5Li 5Li III. S anahtarı açılırken R direncinden 1
D) E)
2. 2t t
yönünde özindüksiyon akımı geçer.
Özindüksiyon katsayısı L olan bobinden yargılarından hangileri doğrudur?
geçen akım t sürede 9i kadar değişiyor.
Buna göre, oluşan özindüksiyon
5. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
emk'sını artırmak için; Bobin ve reosta ile D) I ve II E) I ve III
şekildeki devre ku-
I. L artırılmalı
rulmuştur.
II. 9i artırılmalı
Buna göre, devrede I II 8.
III. t artırılmalı + –
özindüksiyon emk-
işlemlerinden hangileri yapılabilir? Şekildeki devre-
sı oluşması için;
de reostanın
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I. Reostanın sürgüsü I yönünde çekilmeli sürgüsü ok yö-
D) I ve II E) I, II ve III II. Reostanın sürgüsü II yönünde çekil- nünde çekiliyor.
meli + –
III. Reostanın sürgüsü hareketsiz tutulmalı
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Buna göre;
D) I ve II E) I, II ve III I. Devre akımı artar
3. II. Devredeki emk'ya ters yönde özindük-
Şekildeki devrede S anahtarı kapalı iken siyon emk'sı oluşur
bobinden akım geçmektedir. 6. III. Devredeki emk ile aynı yönde özindüksi-
Şekildeki devre yon emk'sı oluşur
bobin, direnç ve yargılarından hangileri doğrudur?
gerilimi ayarlanabi- A) Yalnız I B) Yalnız II C)I ve II
len üreteç ile kurul- a
R D) I ve III E) II ve III
muştur. + –
Buna göre ürete- b
S
+ – cin gerilimi artırı- V 9.
lırsa, Ohm.saniye birimi aşağıdaki nicelikler-
den hangisinin birimi olarak kullanılabi-
I. Devre akımı artar.
Buna göre, devrede özindüksiyon lir?
II. Devrede a yönünde özindüksiyon akı-
emk'sı oluşması için; A) Manyetik alan
mı oluşur.
I. S anahtarı kapalı iken açılmalı
III. Devrede b yönünde özindüksiyon akı- B) Özindüksiyon katsayısı
II. S anahtarı açık iken kapatılmalı
mı oluşur. C) İndüksiyon emk'sı
III. S anahtarı sürekli kapalı kalmalı
yargılarından hangileri doğrudur? D) Manyetik kuvvet
işlemlerinden hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Akım şiddeti
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve II E) I ve III
D) I ve III E) I, II ve III
I II S
+ – R
1 r =0
+ –
S R1 R2
2 Buna göre, devrede özindüksiyon ε
3 4
+ – ekm'sı oluşturmak için; S anahtarı kapatılırken oluşan özindük-
I. Mıknatısı makaraya yaklaştırmak. siyon emk sının büyüklüğünü artırmak
II. Reostanın sürgüsünü I yönünde çek- için,
Buna göre S anahtarı kapatılırken, mek. I. Bobinin sarım sayısını artırmak
I. R1 direncinden 2 yönünde özindüksi- III. Üretecin gerilimini artırmak. II. R direncini azaltmak
yon akımı geçer. işlemlerinden hangileri yapılabilir? III. Bobinin içine demir yerleştirmek
II. R 2 direncinden 3 yönünde indüksiyon işlemlerinden hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
akımı geçer.
D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
III. R 2 direncinden 4 yönünde indüksiyon
akımı geçer. D) I ve II E) I, II ve III
yargılarından hangileri doğrudur? 13.
Bobin, R direnci ve üreteçten oluşan
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Şekil - I deki devrede kapalı olan S anahta- 15.
D) I ve II E) I ve III rı açılıp tekrar kapatılıyor. Bu sürede dev- Demir çekirdekli makara, dirençler ve üre-
reden geçen akımın zamana bağlı grafiği teç ile şekil - I deki devre kurulmuştur.
Şekil - II deki gibi oluyor. Demir
11.
Şekildeki devrede bobin ve reostadan i
akımı geçmektedir. A
S R
Bobin R
y x S
Reosta + – + –
S
Şekil - I
Şekil - I
Akım (A)
+ – Akım (A)
ε r=0 i
i
Buna göre, bobin üzerinde özindüksi-
yon emk'sı oluşturmak için; 0 t 2t 3t 4t Zaman
I. Reostarın sürgüsü x yönünde çekilmeli 0 t 2t 3t 4t Zaman
Şekil - II
II. Reostarın sürgüsü y yönünde çekilmeli Şekil - II
III. S anahtarı kapatılmalı Buna göre, S anahtarının açıldığı ve ka-
Ampermetreden geçen akımın zamana
işlemlerinden hangileri tek başına yapı- patıldığı anlar için aşağıdakilerden han-
bağlı grafiği şekil - II deki gibi olduğuna
labilir? gisi doğrudur?
göre,
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Açıldığı an Kapatıldığı an I. (t-2t) aralığında S anahtarı kapalıdır.
D) I ve II E) I ve III A) t 4t II. (2t-3t) aralığında S anahtarı kapalıdır.
B) t 3t III. (3t-4t) aralığında S anahtarı açıktır.
C) 2t 3t yargılarından hangileri doğrudur?
D) 2t 4t A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) 0 4t D) I ve II E) I, II ve III
15. E 14. E 13. B 12. E 11. D 10. C 9. B 8. C 7. D 6. E 5. D 4. B 3. C 2. D 1. A Cevaplar
1. 3. 7.
GİRİŞ Maksimum değeri 40 Volt olan alternatif Bir alternatif akım devresinde amper-
gerilimin etkin değeri kaç volt olur? metre akımın hangi değerini gösterir?
Alternatif akımın yönü sürekli değişir. A) 20 B) 20 2 C) 40 A) Etkin değer
D Y D) 40 2 E) 80 B) Maksimum değer
C) Ortalama değer
Alternatif akımın Doğru akımın D) Anlık değer
değeri sürekli yönü sürekli E) Minimum değer
değişir. aynıdır. 4.
D Y D Y Bir devreden geçen alternatif akımın za- 8.
mana bağlı grafiği şekildeki gibidir.
Bir alternatif akım devresinde akımın za-
1 4 5 Akım (A) mana bağlı denklemi I = 4.sin20πt şeklin-
Evlerde kullan-
dığımız şebeke dedir.
1
elektriği alterna- Buna göre, başlangıçtan saniye
4 60
tif akımdır.
0,01 0,03
Zaman (s) sonra akımın anlık değeri kaç A olur?
D Y 0 0,02
A) 1 B) 2 C) 2 D) 2 2 E) 2 3
−4
2 3
Buna göre;
9.
I. Akımın maksimum değeri 4A dır.
Yukarıda "GİRİŞ" ten başlayarak yargı Şekildeki alternatif akım devresine, zama-
II. Akımın periyodu 0,02 saniyedir. na bağlı denklemi V = 100.sinwt şeklinde
doğru ise D yolu, yanlış ise Y yolu takip
ediliyor. III. Akımın frekansı 50 s-1 dir. olan gerilim uygulanıyor.
Buna göre, hata yapılmadan ilerlenirse yargılarından hangileri doğrudur? R = 25Ω
kaç nolu çıkışa ulaşılır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) I ve II E) I, II ve III A
V = 100.sin ωt
Buna göre, ampermetrenin gösterdiği
5. değer kaç A dir?
2. Bir devredeki alternatif gerilimin zamana
A) 2 B) 2 C) 2 2
Bir alternatif akım devresinde akımın bağlı denklemi V = 80.sin120πt şeklindedir.
D) 4 E) 4 2
zamana bağlı grafiği aşağıdakilerden Buna göre, gerilimin frekansı kaç s-1 dir?
hangisi gibi olabilir? A) 50 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120
10.
A) Akım B) Akım Şekildeki alternatif akım devresine,
V = 60.sinwt şeklinde değişen gerilim uy-
gulanıyor.
Zaman Zaman V
6.
C) Akım D) Akım
Bir alternatif akım devresinde gerilimin et- 8Ω 7Ω
kin değeri 100 Volt, frekansı 40 s-1 dir.
Buna göre, gerilimin zamana bağlı
denklemin aşağıdakilerden hangisidir?
Zaman Zaman
A) V = 100.sin40πt
E) Akım V = 60.sin ωt
B) V = 100.sin80πt
Buna göre, voltmetrenin gösterdiği de-
C) V = 100 2 .sin40πt
ğer kaç Volt tur?
Zaman D) V = 100 2 .sin80πt
A) 8 2 B) 10 2 C) 14 2
E) V = 50 2 .sin80πt
D) 16 2 E) 18 2
17. 20.
Şekildeki devrelerde X, Y, Z, T lambaları,
13. Şekildeki devreye XC kondansatör ve bobinlerle doğru akım ve
Şekildeki devreye XL V = 200.sin wt şek- alternatif akım kaynaklarına bağlanmıştır.
V = 120 sin wt şek- linde değişen alter-
X C Y
linde değişen alter- natif gerilim uygu- A
A lanıyor.
natif gerilim uygu-
lanıyor. Ampermetrenin V = 200.sin ωt − + − +
Ampermetrenin V = 120.sin ωt gösterdiği akım
4A olduğuna göre, kondansatörün ka- Z C T
gösterdiği değer
2A olduğuna göre, bobinin indüktansı pasitansı kaç Ω dur?
(XL) kaç ohm dur? A) 20 B) 25 C) 25 2
A) 30 B) 30 2 C) 60 D) 50 E) 50 2
Buna göre, hangi lambalar sürekli ışık verir?
D) 60 2 E) 90
A) X ve Y B) Y ve Z C) Y, Z ve T
D) X, Y ve T E) X, Y ve Z
20. C 19. D 18. B 17. C 16. B 15. A 14. A 13. B 12. D 11. D 10. D 9. C 8. E 7. A 6. D 5. B 4. E 3. B 2. C 1. A Cevaplar
1. 5. 8.
Bir elektrik devresinde tek yönde akım Bir kondansatör alternatif akıma bağ- İndüktansı 20Ω olan bir bobine V = 100.sin
geçiren devre elemanının adı aşağıdaki- landığında devreden geçen akımla, 80πt şeklinde değişen bir alternatif gerilim
lerden hanglisidir? kondansatörün gerilimi arasındaki faz uygulanıyor.
A) Bobin B) Led C) Diyot farkı için aşağıdakilerden hangisi doğ- Buna göre, bobinden geçen akımın za-
rudur? mana bağlı denklemi aşağıdakilerden
D) Kondansatör E) Direnç
A) Akım 90° geride hangisi gibidir?
B) Gerilim 90° geride A) I = 5.sin80πt
C) Akım 180° geride π
B) I = 5.sin 80πt −
2
2. D) Gerilim 180° geride
Özindüksiyon katsayısı 2.10-2
Henry olan E) Gerilim 45° geride C) I = 5 2 .sin80πt
bir bobine frekansı 25s-1 olan bir alternatif 5 2 π
gerilim uygulanıyor. D) I = .sin 80πt −
2 2
Buna göre, bobinin indüktansı (XL) kaç
π
ohm dur? (π = 3) E) I = 5 sin 80πt +
2
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 6.
Şekildeki alterna-
V
tif akım devresin-
de voltmetre 60 C
Volt, ampermetre
3. 3 Amper değerini A
A) Akım B) Akım
4. 7.
Özindüksiyon kat- 1 1 Zaman Zaman
V Sığası F C= F
1 1500 1500
sayısı Henry C) Akım D) Akım
6 olan kondansatöre
olan bobine zamanla V = 40.sin 100πt
1 A
V = 200. sin 100πt L= Henry
6 A şeklinde değişen
şeklinde değişen al- alternatif gerilim Zaman Zaman
V = 40.sin100πt
ternatif gerilim uy- V = 200.sin100πt uygulanmıştır.
E) Akım
gulanmıştır. Buna göre;
Buna göre; I. Kondansatörün kapasitansı 5 ohm dur.
I. Bobinin indüktansı 50 ohm dur. II. Gerilimin frekansı 50 -1 dir.
II. Voltmetre 200 Volt değerini gösterir. III. Ampermetrenin gösterdiği değer 4 2 A Zaman
III. Ampermetre 2 2 A değerini gösterir. dir.
yargılarından hangileri doğrudur? (p = 3) yargılarından hangileri doğrudur? (p = 3)
1. 4. 6.
Ayşe'nin satın aldığı mp3 çaların üzerinde GİRİŞ Şekilde X transformatörü V1 gerilimini V2
AC 3 voltta çalıştığı yazıyor. gerilimine, Y transformatörü ise V2 gerilimi-
Prizdeki gerilimin 220 volt olduğunu Transformatörler gerilimi yükseltebilirler. ni V3 gerilimine dönüştürüyor.
bilen Ayşe'nin uygun gerilimi elde ede- NK NL NM NP
D Y
bilmesi için hangi aleti kullanması ge-
rekir?
∼V1 ∼V2 ∼V2 ∼V3
Transformatörler
A) Diyot Transformatörler
doğru akımda ça-
B) Transformatör akımı yükseltebilir.
lışırlar.
X Y
C) Ampermetre D Y D Y
D) Elektromotor kuvveti Transformatörlerin sarım sayıları farklı
olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi
E) Jeneratör 1 Transformatör- 4 5
kesinlikle yanlıştır?
ler gücü yük- A) V1 = V3 B) V1 = V2 C) V3 > V1
seltebilir.
D) V2 > V3 E) V1 > V3
D Y
7.
2 3 Transformatörler;
2. I. Adaptör,
Şekildeki ideal transformatörün girişine 20 Yukarıda "GİRİŞ"ten başlayarak yargılar
II. Trafo,
voltluk alternatif gerilim uygulanıyor. doğru ise D yolu, yanlış ise Y yolu takip
III. Jeneratör,
N1 N2
ediliyor.
IV. Cep telefonu şarj aleti
Buna göre, hata yapmadan ilerlenirse
kaç no'lu çıkışa ulaşılır? aletlerinden hangilerinde kullanılır?
∼V1 = 20V ∼V2
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) I, II ve IV E) II, III ve IV
5. 8.
Sarım sayıları N1 = 50, N2 = 200 olduğu-
na göre, çıkıştaki gerilim (V2) kaç Volt 220 Voltu 11 Volta 3 Voltu 45 Volta çı- Şekildeki A ve B transformatörlerinin K, L,
tur? indirmek istiyorum. karmak istiyorum. M, P bobinlerinin sarım sayıları sırasıyla
3N, N, 2N, 4N dir.
A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100
A B
K L M P
Buna göre;
I. X transformatörü yükselticidir. Buna göre;
Çıkıştan 10 Voltluk gerilim elde etmek I. KN arası potansiyel farkı V dir.
II. Y transformatörü alçaltıcıdır.
III. V2 gerilimi V1 den büyüktür. için; II. KS arası potansiyel farkı V den küçük-
yargılarından hangileri doğrudur? I. NK iki katına çıkarılmalı tür.
II. NL iki katına çıkarılmalı III. KS arası potansiyel farkı V den büyük-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
tür.
D) I ve II E) I, II ve III III. NM yarıya indirilmeli
yargılarından hangileri doğrudur?
11. IV. NP yarıya indirilmeli
X ve Y transformatörleri şekildeki gibi bağ- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
işlemlerinden hangileri yapılmalıdır?
landığında girişteki V1 gerilimi ile çıkıştaki D) I ve II E) I ve III
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV
V2 gerilimi eşit oluyor.
D) II ve III E) III ve IV
NK NL NM NP
∼V1 ∼V2
X Y
16.
Bir demir çekirdek üzerine sarım sayıları
Buna göre;
2N, N, 4N olan X, Y, Z bobinleri şekildeki
I. X ve Y yükselticidir.
II. X ve Y alçaltıcıdır. 14. gibi yerleştirilmiştir.
III. X yükseltici, Y alçaltıcıdır. Şekilde ideal transformatörün X bobinine X Z
IV. X alçaltıcı, Y yükselticidir. V1 gerilimi uygulandığında X bobininden İ1
yargılarından hangileri doğru olabilir? akımı geçiyor. ∼V 2N 4N R2 = R
A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV N
i1 X Y i2
D) I, II ve III E) II, III ve IV Y
12. ∼V1 R
Sarım sayıları NK, NL, NM, NP olan X, Y
R1 = 2R
transformatörleri ile kurulan düzenekte gi-
rişe V1 gerilimi uygulandığında çıkıştan V2 İdeal transformatörün X bobinine V ge-
gerilimi elde ediliyor. İ1 akımını artırmak için aşağıdakilerden rilimi uygulandığında;
hangisi yapılamaz? I. R 2 den geçen akımın etkin değeri, R1
NK NL NM NP
den geçen akımın etkin değerinden
A) V1 gerilimini artırmak
büyüktür.
∼V1 ∼V2 B) R direncini azaltmak II. X bobininden verilen güç, Y ile Z bo-
C) X bobininin sarım sayısını azaltmak binlerindeki güçlerin toplamına eşittir.
D) Y bobininin sarım sayısını artırmak III. X bobininden geçen etkin akım, Y ve
X Y
E) X bobinin sarım sayısını artırmak Z bobinlerinden geçen etkin akımların
Buna göre, V2 gerilimini artırmak için toplamına eşittir.
aşağıdakilerden hangisi yapılabilir? yargılarından hangileri doğrudur?
A) NK yı artırmak B) NL yi azaltmak A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) NM yi artırmak D) NP yi artırmak
D) I ve II E) I, II ve III
E) V1 gerilimini azaltmak
16. D 15. D 14. E 13. C 12. D 11. C 10. E 9. C 8. D 7. D 6. B 5. D 4. C 3. A 2. D 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Bir dalga leğeninde özdeş kaynaklarla Şekildeki girişim deseninde sürekli çizgiler Derinliği her yerde aynı olan dalga leğenin-
oluşturulan girişim deseninde, tepeleri, kesikli çizgiler çukurları göster- de özdeş K1 ve K2 kaynakları aynı fazda
I. Tepe + Tepe, Karın noktası oluşturur. mektedir. çalışmaktadır.
II. Tepe + Çukur, düğüm noktası oluştu- B Merkez doğrusu
A 3. Düğüm çizgisi 1. Dalga katarı
rur. C
III. Çukur + Çukur, minumum genlikli nok-
tadır. X
2.
Bir dalga leğeninde aynı fazlı özdeş
kaynaklarla oluşturulan girişim dese- 5.
nindeki merkez doğrusu ile ilgili, K1 ve K2 özdeş kaynakların ürettiği dalga-
I. Aynı zamanda 0. dalga katarıdır. ların tepelerinin bir anlık durumu verilmiştir.
II. Girişim desenini simetrik olarak ikiye B
A
C 8.
böler. D Su dalgalarında oluşan girişim deseni
III. Çift tepe ve çift çukur noktalarından ile ilgili,
oluşur. K1 E K2 I. Dalga boyu artarsa girişim çizgi sayısı
yargılarından hangileri doğrudur? azalır.
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III Buna göre, hangi nokta merkez doğru- II. Frekans artarsa girişim çizgi sayısı ar-
D) Yalnız I E) Yalnız III su üzerindedir? tar.
III. Kaynaklar birbirine yaklaşırsa çizgi sa-
A) A B) B C) C D) D E) E
yısı artar.
yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
6. D) II ve III E) I, II ve III
Derinliği her yerde aynı olan dalga leğenin-
de özdeş K1 ve K2 kaynakları aynı fazda
3. çalışmaktadır.
Bir dalga leğeninde aynı fazlı özdeş Merkez doğrusu
kaynaklarla oluşturulan girişim dese- 3.Dalga Katarı
nindeki düğüm çizgileri ile ilgili, 9.
I. Çift çukurlardan oluşur. X Doğrusal su dalgalarının küçük bir ara-
II. Merkez doğrusunun sağında ve solun- K1 K2 lıktan geçerken dairesel görünüm alma-
da eşit sayıda oluşur. sına ne ad verilir?
III. Art arda gelen iki düğüm çizgisi arasın- A) Girişim B) Kırılma
λ
daki uzaklık kadardır.
2 Dalgaların dalga boyu λ olduğuna göre C) Sönümleme D) Kırınım
yargılarından hangileri doğrudur?
X uzaklığı aşağıdakilerden hangisine E) Dağılma
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II eşittir?
D) I ve III E) II ve III λ 3λ
A) B) λ C) D) 2λ E) 3λ
2 2
Şekil - I Şekil - II w
1. 4. 7.
Derinliği sabit olan dalga leğeninde özdeş Bir dalga leğeninde aynı fazda çalışan iki Derinliği her yerde aynı olan dalga leğenin-
ve aynı fazlı kaynakların ürettiği dalgaların noktasal kaynak λ = 3 cm dalga boylu dal- de özdeş ve aynı fazlı kaynakların oluştur-
dalga boyu λ dır. galar üretiyor. duğu girişim deseninde 1. düğüm çizgisi-
nin yeri şekildeki gibidir.
P Girişim deseninde 5. dalga katarı üze-
Merkez doğrusu
rindeki bir noktanın kaynaklardan biri-
1. Düğüm çizgisi
ne uzaklığı 20 cm olduğuna göre diğer
9λ 5λ kaynağa uzaklığı ne olabilir?
A) 5 cm ya da 30 cm 2 cm
K1 K2 B) 15 cm ya da 30 cm
K1 K2
6 cm
C) 5 cm ya da 35 cm
Buna göre, girişim deseni üzerindeki P D) 10 cm ya da 35 cm Buna göre, kaynaklar arasında gözlene-
noktası hangi çizgi üzerindedir? bilen düğüm çizgisi sayısı kaçtır?
E) 10 cm ya da 40 cm
A) 4. Dalga katarı A) 2 B) 4 C) 6 D) 7 E) 8
5.
B) 4. Düğüm çizgisi Bir dalga leğe- P
C) 5. Dalga katarı ninde 2 cm dalga
D) 5. Düğüm çizgisi boylu dalgalar
üreten aynı fazlı 15 cm 11 cm
E) 9. Dalga katarı
özdeş iki nokta-
sal kaynakla giri-
şim deneyi yapı- K1 K2
lıyor. P noktasının
kaynaklara uzaklığı 15 cm ve 11 cm dir.
Buna göre, kaynaklar tepe ürettiği anda
2. P noktasının girişim desenindeki duru-
Derinliği sabit olan dalga leğeninde özdeş mu nedir?
iki kaynak λ = 8 cm dalga boylu dalgalar A) 2. katar çift tepe
yaymaktadır.
B) 2. katar çift çukur
Kaynaklardan birinden 32 cm diğerin-
C) 2. düğüm çizgisi
den 44 cm uzaktaki bir nokta hangi giri-
şim çizgisi üzerinde yer alır? D) 3. katar çift tepe 8.
Aynı fazda çalışan özdeş iki kaynakla ya-
A) 1. Düğüm Çizgisi B) 1. Dalga Katarı E) 3. katar çift çukur
pılan girişim deneyinde 1. düğüm çizgisi ile
C) 2. Düğüm Çizgisi D) 2. Dalga Katarı 6. 2. dalga katarı arasındaki uzaklık 3 cm dir.
Bir dalga leğeninde yapılan girişim deneyin-
E) 3. Düğüm Çizgisi Merkez doğrusu
de n. düğüm çizgisi üzerindeki P noktasının 1. Düğüm 2. Dalga
kaynaklara olan uzaklıklarının farkı d dir. çizgisi katarı
Merkez doğrusu
n. Düğüm çizgisi
P X 3 cm
K1 K2
3. K1 K2
Derinliği her yerde aynı olan dalga leğenin- Buna göre,
de özdeş ve aynı fazda çalışan iki kaynak I. Dalgaların dalga boyu 4 cm dir.
λ dalga boylu dalgalar üretmektedir. Giri-
d yi artırmak için, II. X uzaklığı 1 cm dir.
şim desenindeki 3. düğüm çizgisi üzerin-
I. Kaynakların periyodunu artırmak III. Kaynaklar arasında toplam 7 dalga ka-
deki bir noktanın kaynaklara olan uzaklık-
II. Leğene su ilave etmek tarı oluşur.
ları 20 cm ve 25 cmdır.
III. Kaynaklar arası uzaklığı artırmak yargılarından hangileri kesinlikle doğru-
Buna göre, λ kaç cm dir?
işlemlerinden hangileri tek başına yapı- dur?
3 5
A) 1 B) C) 2 D) E) 3
2 2 labilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III D) I ve II E) II ve III
D) Yalnız II E) Yalnız III
Fizik Modüler Soru Bankası 57
Su Dalgalarında Girişim ve Kırınım
9. 11. 14.
Özdeş K1 ve K2 kaynakları aynı fazda dal- Su dalgalarında meydana gelen kırınım Aynı fazda çalışan özdeş K1 ve K2 noktasal
galar yaymaktadır. P1K1 = 4 cm, P1K2 = 12 olayı aşağıdakilerden hangisine bağlı kaynaklarının oluşturduğu girişim desenin-
cm ve P2K1 = 24 cm P2K2 = 10 cm dir. değildir? de P noktası 3. düğüm çizgisi üzerindedir.
P1 P2 Merkez doğrusu
A) Leğendeki su derinliği
3. Düğüm çizgisi
B) Engeller arasındaki yarığın genişliği P
C) Dalgaların frekansı
D) Dalgaların genliği K1 K2
5x
E) Dalgaların periyodu
K1 K2
olduğuna göre P
K1 B A K2
noktası hangi girişim çizgisi üzerinde-
dir? (sin53° = 0,8)
A) 1. dalga katarı Merkez
Doğrusu
B) 1. düğüm çizgisi
C) 2. dalga katarı 3. Dalga katarının B noktasından geç-
mesi için;
D) 2. düğüm çizgisi
I. Leğene su ilave edilmeli
E) 4. dalga katarı
II. Kaynakların frekansı artırılmalı
III. K1 kaynağı, K 2 den sonra çalışmaya
13. başlatılmalı
10. Derinliği her yerde aynı olan dalga leğe-
işlemlerinden hangileri tek başına yapıla-
ninde aynı fazlı iki kaynakla girişim deseni
Derinliği her yerde aynı olan dalga leğenin- bilir?
oluşturuluyor.
de özdeş ve aynı fazlı kaynakların oluştur- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
duğu girişim deseninde 2. düğüm çizgisi Merkez doğrusu
D) I ve II E) II ve III
üzerindeki P noktasının kaynaklara uzak- 2. Düğüm 1. Dalga 2. Dalga 16.
lıkları d ve 3d dir. çizgisi katarı katarı
Şekildeki aynı P
Merkez doğrusu K M anda çalışmaya
2. Düğüm çizgisi 6. Dalga katarı L başlayan özdeş iki
kaynak λ dalga
P 3d S K1 K2 boylu dalgalar
d yaymaktadır.
Desen üzerindeki K, L, M noktalarının 5λ K1 K2
kaynaklara olan uzaklıklarının farkları PK1 - PK2 =
K1 K2 2
dK, dL, dM arasındaki ilişki nasıldır? olduğuna göre, K1 den çıkan ilk tepe P
noktasına ulaştığı anda K2 kaynağından
A) dK > dL > dM B) dM > dK > dL
Buna göre, 6. dalga katarı üzerindeki S P noktasına hangisi gelmiş olur?
noktasının kaynaklara olan uzaklıkları- C) dL > dK > dM D) dM > dL > dK (Kaynaklar çalışmaya başladığında ilk ola-
nın farkı kaç d dir? E) dK = dM > dL rak tepe oluşuyor.)
A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 9,5 A) 2. tepe B) 2. çukur C) 3. tepe
D) 3. çukur E) 5. çukur
16. D 15. E 14. A 13. B 12. C 11. D 10. D 9. B 8. D 7. A 6. B 5. B 4. C 3. C 2. C 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Şekilde çift yarıkla yapılan girişim deneyin- Çift yarıkla yapılan girişim deneyinde dal- Çift yarıkta girişim deneyi ışıkla ilgili
de kullanılan ışığın dalga boyu λ dır. Perde ga boyu λ1 olan ışık kullanıldığında P nok- hangi özelliği kanıtlamıştır?
üzerindeki P noktasının yarıklara uzaklık- tasında 5. aydınlık saçak oluşuyor. A) Işığın tanecikler şeklinde yayıldığını
ları PK1 = 3λ, PK2 = 5λ dır. Bu deneyde λ2 dalga boylu ışık kullanıl-
Fant
B) Işığın doğrusal olarak yayıldığını
Perde dığında aynı P noktasında 3. karanlık sa-
λ C) Işığın enerji taşıdığını
P çak oluştuğuna göre, 1 oranı kaçtır?
λ2 D) Işığın dalgalar şeklinde yayıldığını
K1
1 1 2 3 E) Işığın momentumunun olduğunu
A0 A) B) C) D) E) 2
K 2 3 3 2
K2
3. 6. 9.
Çift yarıkla yapılan girişim deneyinde K Çift yarıkta girişim deneyinde kırmızı ve
Dalga boyu λ olan ışık kullanılarak yapı-
ve L ışık kaynakları yanyana kullanılıyor. yeşil ışık kaynakları birlikte kullanılıyor.
lan Young deneyinde ekran üzerindeki bir
P noktası 3. karanlık saçak üzerinde bu- Ekran üzerinde K kaynağının 5. aydınlık Buna göre, ekranda aşağıdaki saçaklar-
lunuyor. çizgisi ile L kaynağının 3. karanlık çizgisi dan hangileri gözlenemez?
çakışıyor. A) Kırmızı aydınlık saçak
P noktasının yarıklardan birine uzaklığı
5λ olduğuna göre, diğer yarığa uzaklığı K ışınının dalga boyu 4000A° olduğuna
B) Karanlık saçak
kaç λ olabilir? göre, L ışınının dalga boyu kaç A° olur?
C) Yeşil aydınlık saçak
3 5 11 13 A) 2000 B) 3000 C) 5000
A) B) 2 C) D) E) D) Sarı aydınlık saçak
2 2 2 2
D) 8000 E) 9000
E) Beyaz aydınlık saçak
11.
Young deneyinde ekran üzerindeki 3. ay-
dınlık saçağın merkezi aydınlık saçağa
uzaklığı X1, 4.karanlık saçağın merkezi
aydınlık saçağa uzaklığı X2 dir. 14.
Aşağıda ışığın gerçekleştirebildiği bazı
3. AS
K1 olaylar verilmiştir.
X1
I. Kırılma
K K2 II. Girişim
X2
4. KS III. Kırınım
Çift yarıkta girişim deneyinde ışık bu
X1 olayların hangilerini gerçekleştirir?
Buna göre, oranı kaçtır?
X2 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 17.
Çift yarıkla yapılan girişim deneyinde K1
6 7 3 4 5 D) II ve III E) I, II ve III
A) B) C) D) E) yarığının önüne ince bir cam şekildeki gibi
7 8 4 5 6
konuluyor.
Cam
K1
12. 1
K
Işıkla yapılan Young deneyi ile su dal- 2
galarında girişimin karşılaştırması ile
K2
ilgili, 15.
I. Su dalgalarında girişimdeki dalga ka- Kırmızı ışıkla yapılan Young deneyi daha
tarları, Young deneyindeki aydınlık sa- sonra aynı şiddetteki mavi ışıkla yapılıyor. Buna göre,
çaklar ile benzer özellik taşır. Buna göre, I. Merkezi aydınlık saçak 1 yönünde ka-
II. Su dalgalarında girişimdeki düğüm I. Perde üzerindeki birim uzunluktaki sa- yar
çizgileri, young deneyindeki karanlık çak sayısı II. Birim uzunluktaki saçak sayısı azalır.
saçaklar ile benzer özellik taşır. II. Saçak genişliği III. Kullanılan camın kalınlığı artırılırsa
III. Bu iki deneyin birbirine benzemesi ışı- III. Saçakların parlaklığı merkezi aydınlık saçağın kayma mik-
ğın dalga özelliğini ispatlar. tarı artar.
niceliklerinden hangileri artar?
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) Yalnız II E) I, II ve III
D) I ve II E) I, II ve III D) Yalnız III E) I, II ve III
1. 4. 7.
λ dalga boylu ışık kullanılarak yapılan tek Tek yarıkla yapılan girişim deneyinde λ Tek yarıkla yapılan girişim deneyinde ışı-
yarıkta girişim deneyinde perde üzerindeki dalga boylu ışık kullanıldığında perde üze- ğın dalga boyu artırılıyor.
P noktasının yarıkların uçlarına olan uzak- rinde bir P noktasında 3. karanlık saçak Buna göre, aşağıdakilerden hangisi
lıkları 3λ ve 7λ dır. oluşmaktadır. doğrudur?
2λ
P Kullanılan ışığın dalga boyu yapıl- A) Merkezi aydınlık saçak yukarı kayar.
3λ 3
dığında P noktası hangi saçak üzerinde B) Merkezi aydınlık saçak aşağı kayar.
7λ yer alır? C) Saçak genişliği azalır.
A) 3. aydınlık B) 4. aydınlık D) Birim uzunluktaki saçak sayısı artar.
C) 4. karanlık D) 2.aydınlık E) Saçak genişliği artar.
E) 2. karanlık
Buna göre, P noktası hangi girişim sa-
çağı üzerinde oluşur?
8.
A) 3. aydınlık B) 3. karanlık 5. Tek yarıkla yapılan girişim deneyinde kul-
C) 4. aydınlık D) 4. karanlık Tek yarıkla yapılan girişim deneyinde λ1 lanılan ışığın dalga boyu λ dır.
E) 5. karanlık dalga boylu ışık kullanıldığında perde üze- P
rinde 2. karanlık saçağın olduğu yerde, λ2 1
dalga boylu ışık kullanıldığında 5. aydınlık
saçak oluşuyor. 2
w
λ
Buna göre, 1 oranı kaçtır?
λ2 L
11 5 9 7
A) B) C) D) 2 E) P noktası 3. aydınlık saçak üzerinde ol-
4 2 4 4
duğuna göre,
2. I. 2 – 1 =3λ dır.
λ dalga boylu ışık kullanılarak yapılan tek II. w genişliği 2 katına çıkarsa merkezi
yarıkta girişim deneyinde perde üzerindeki aydınlık saçağın genişliği yarıya düşer.
P noktasında 3. aydınlık saçak oluşuyor. III. L uzaklığı 2 katına çıkarsa merkezi ay-
Buna göre, P noktasının yarık kenarları- dınlık saçağın genişliği 2 katına çıkar.
na uzaklıklarının farkı nedir? yargılarından hangileri doğrudur?
5λ
A) 2λ B) C) 3λ A) Yalnız I B) II ve III C) I ve III
7λ 2
D) E) 4λ D) Yalnız II E) I, II ve III
2
6.
Hava ortamında yapılan tek yarıkta girişim 9.
deneyinde ardışık iki aydınlık saçak ara- Tek yarıkla yapılan girişim deneyinde ek-
sındaki uzaklık ∆X oluyor. ran üzerindeki bir P noktası 3. karanlık sa-
Buna göre ∆X'i artırmak için; çak üzerindedir.
3. I. Işığın frekansı azaltılmalı P noktasının 6. karanlık saçak üzerinde
λ dalga boylu ışık kullanılarak yapılan tek II. Yarık düzlemi ile ekran arası ortam su oluşması için;
yarıkta girişim deneyinde perde üzerindeki ile doldurulmalı I. Işığın dalga boyu 2 katına çıkarılmalı
bir P noktasında 5. aydınlık saçak oluşu- III. Yarık düzlemi ile ekran arası uzaklık II. Yarık genişliği 2 katına çıkarılmalı
yor. artırılmalı III. Yarık düzlemi ile perde arasındaki
P noktasının yarık kenarlarından biri- işlemlerinden hangileri yapılabilir? uzaklık yarıya düşürülmelidir.
ne uzaklığı 8λ olduğuna göre diğerine işlemlerinden hangileri tek başına ya-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
uzaklığı kaç λ olabilir? pılmalıdır?
1 3 5 D) I ve III E) I, II ve III
A) B) 1 C) D) 2 E) A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
2 2 2
D) Yalnız II E) I, II ve III
P
Işık
K1
Demir K
para Ekran K2
1. 4. 7.
Dalga kaynağının ya da gözlemcinin Su dalgalarında doppler olayı sonucun- f frekansında siren çalarak hareket eden
hareketinden dolayı frekansın farklı al- da; araba durmakta olan gözlemciye doğru
gılanması olayına ne denir? I. Dalga boyunun büyümesi yaklaşıyor.
9.
3. Dalgalarda doppler olayının gerçekleş-
Ses dalgalarında, mesi için,
I. Sesin şiddeti artarken I. Kaynak durgunken gözlemcinin hare-
Kaynak sağa doğru hareket ederse; ket etmesi
II. Ses kaynağı gözlemciye yaklaşırken
I. Sağ taraftaki dalgaların dalga boyu II. Gözlemci durgunken kaynağın hareket
III. Ses kaynağı gözlemciden uzaklaşır-
azalır. etmesi
ken
II. Sol taraftaki dalgaların dalga boyu ar- III. Kaynak ve gözlemci aynı yönde aynı
olaylarından hangilerinde sesin frekan-
tar. hızla hareket etmesi
sı farklı algılanır?
III. Sağ taraftaki dalgaların hızı azalır. durumlarından hangisinin gerçekleş-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II yargılarından hangileri doğrudur? mesi gerekir?
D) I ve III E) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
13.
Ses dalgalarında Doppler olayı ile ilgili,
I. Kaynak ve gözlemci birbirine yaklaşı- 16.
yorsa, gözlemci sesi daha ince duyar. Eşit frekansla korna çalarak hareket eden
II. Kaynak ve gözlemci birbirinden uzak- arabalar ve gözlemciler şekil I, II ve III teki
laşıyorsa, gözlemci sesi daha kalın du- gibi hareket ediyorlar.
yar. ϑ
ϑ
III. Kaynak ve gözlemci aynı yönde aynı
hızla hareket ediyorsa, gözlemci sesin
frekansını daha büyük algılar.
yargılarından hangileri doğrudur? Şekil - I
ϑ
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II ϑ
14.
Şekil - III
Elektromanyetik dalgalarda Doppler
olayı ile ilgili; Gözlemcilerin algıladıkları frekanslar
Durgun olan X ve Y gözlemcilerinden X
I. Bir yıldız, Dünyadan uzaklaşıyorsa, şekil I de f1, şekil II de f2 şekil III te f3 ol-
in algıladığı frekans fX, Y nin algıladığı
yıldızın yaydığı ışıkta kızıla kayma duğuna göre f1, f2 ve f3 arasındaki ilişki
frekans fY ise f, fX, fY arasındaki ilişki
gözlenir. nasıldır?
nasıldır?
II. Bir yıldızın yaydığı ışık maviye kaymış- A) f1 > f2 > f3 B) f3 > f2 > f1
A) f X = f Y = f B) f X > f Y > f sa, yıldız Dünyaya yaklaşmaktadır. C) f2 > f1 > f3 D) f2 > f3 > f1
C) fX > f > fY D) fY > f > fX III. Uzaklaşan bir yıldızın yaydığı ışık yeşil
E) f3 > f1 > f2
E) f > fX > fY ise, sarı görünebilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
1. 5. 9.
Elektromanyetik dalgalar için; I. Mikrodalgalar Kral FM radyosundan yapılan bir yayın,
I. Elektrik yüklerinin ivmeli hareketi so- II. α ışınları radyo vericisinden dalgalar halinde yayıla-
nucunda oluşurlar. III. Mavi ışık rak alıcı antene gelir.
II. Boşlukta yayılmazlar. IV. Ses dalgaları Radyo vericisinden yayılan ve alıcı an-
III. Kırılma ve yansımaya uğrarlar. yukarıdakilerden hangileri elektroman- tene kadar gelen bu dalgalarla ilgili aşa-
yargılarından hangileri doğrudur? yetik dalgadır? ğıdakilerden hangisi doğrudur?
D) I ve III E) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV B) Yayılması için maddesel ortam gerekir.
C) Boyuna bir dalgadır.
D) Farklı iki frekanstan yayın yapan rad-
yoların vericisinden yayılan dalgaların
6. hızı da farklıdır.
2. Elektromanyetik dalgaların oluşması ile E) Enine bir dalgadır.
I. Çok yüksek sabit hızla hareket eden ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
elektron A) Mor ötesi ışın; elektrik arklarından ve
II. İvmeli hareket yapan nötron gaz boşalmalarından
III. Yüksek gerilim altında hızlandırılan B) Görünür ışık; çok sıcak cisimlerden
elektron
C) Kızılötesi ışın; sıcak cisimlerden
yukarıdakilerden hangileri elektroman- 10.
D) Radyo dalgaları ve mikrodalgalar;
yetik dalga yayabilir? I. Elektrik yüklerinin ivmeli hareketi so-
elektronların iletken içindeki ivmeli ha-
A) Yalnız III B) I ve II C) II ve III nucu elektromanyetik dalga oluşur.
reketinden
D) Yalnız II E) I, II ve III II. Yüksek enerjili elektronların bir hedefe
E) X ışınları; radyoaktif tepkimelerden
çarptırılması sonucu X ışınları oluşur.
III. Görünür ışık bir elektromanyetik dal-
gadır.
yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
7.
3. A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III
+y
Aşağıdakilerden hangisi elektromanye- D) Yalnız II E) Yalnız III
tik dalgaların özelliği değildir?
B
A) Enerji taşırlar.
B) Boşlukta ışık hızıyla yayılırlar. c
+x
C) Boyuna dalgalardır.
11.
D) Yüksüzdürler.
Bir radyonun FM bandından, 100,0 MHz
E) İvmeli yüklerden yayılırlar. +z frekansından A radyosu, 95,5 MHz frekan-
+x yönünde ilerleyen bir elektromanye- sından B radyosu yayın yapmaktadır.
tik dalganın, manyetik alan bileşeni +y Bu radyoların vericilerinden çıkıp alıcı
yönünde olduğu anda, elektrik alan bi- antene kadar gelen dalgalarla ilgili;
leşeni hangi yönde olur? I. Her iki radyo vericisinin de yaydığı dal-
4. A) +z B) -z C) -y D) -x E) +x gaların boşluktaki hızı ışık hızıdır.
Aşağıdakilerden hangisi elektromanye- II. A radyosunun dalgasının dalga boyu,
tik dalgaların özelliği değildir? B radyosunun dalgasının dalga boyun-
dan küçüktür.
A) Madde tarafından soğurulurlar.
8. III. A radyosunun ses kalitesi, B radyosu-
B) Elektrik yükü taşımazlar. Aşağıdaki elektromanyetik dalgalardan nun ses kalitesinden fazladır.
C) Girişim ve kırınım yaparlar. hangisinin taşıdığı enerji en büyüktür? yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
D) Elektrik ve manyetik alanda saparlar. A) Mor ötesi ışık B) Radyo dalgası rudur?
E) Enine dalgalardır. C) Mikrodalga D) X ışını A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) γ ışını D) I ve II E) I, II ve III
13. 16.
Elektromanyetik spektrumda yer alan Boşlukta ilerleyen bir elektromanyetik
dalgalarla ilgili aşağıdaki ifadelerden dalga a gelme açısı ile suya girince; 19.
hangisi yanlıştır? I. Ortalama hız Bir transformatör alternatif akımda çalışırken,
A) X ışınları elektrik arklarından çıkar. II. Frekans doğru akımda çalışmaz.
B) γ ışınları radyoaktif tepkimelerden çı- III. İlerleme doğrultusu Bu olay, aşağıdaki yasalardan hangisiyle
kar. niceliklerinden hangileri değişir? açıklanabilir?
C) Kırmızı ışık çok sıcak cisimlerden çı- (90 > a > 0) A) Amper Yasası
kar. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III B) Gauss Yasası
D) Kızıl ötesi ışık sıcak cisimlerden çıkar. D) II ve III E) I, II ve III C) Faraday Yasası
E) Mikrodalga iletken içinde ivmeli hare- D) Newton Yasası
ket eden elektronlardan çıkar.
E) Einstein Yasası
17.
Yüklü bir parçacığın hareketinin konum-za-
man grafiği şekildeki gibidir.
14. Konum 20.
Bir dalganın elektromanyetik dalga Aşağıdaki dalgalardan hangisi polarize edi-
olup olmadığı; lemez?
I. Işık hızıyla yayılıp yayılmadığına
II. Girişim yapıp yapmayacağına A) X ışınları B) Kızıl ötesi
III. Boşlukta yayılıp yayılmadığına II III IV C) Görünür ışık D) Radyo dalgaları
I
Zaman E) Ses dalgaları
olaylarından hangilerine bakılarak anla-
şılabilir? Bu parçacık hangi bölgelerde elektro-
manyetik ışıma yapar?
A) Yalnız III B) I ve III C) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) Yalnız I E) I, II ve III
D) II ve IV E) I, II ve IV
20. E 19. C 18. E 17. D 16. C 15. E 14. B 13. A 12. E 11. D 10. A 9. E 8. E 7. B 6. E 5. A 4. D 3. C 2. A 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Thomson atom modeline göre; Thomson atom modeline göre; Rudherford atom modeli,
I. Atom küre şeklindedir. I. Atom bir küre biçiminde olup (+) yükler I. Atomun küresel yapıda olması
II. Pozitif yükler küre içinde dağılmıştır. (–) yükleri nötürleyecek şekilde dağıl- II. Atomda enerji düzeylerinin olması
III. Negatif yüklü elektronlar küre içinde mıştır. III. Atomun yaptığı ışımaların kesikli
atomu nötr yapacak şekilde dağılmış- II. Elektronlar hareket etmezler. spektrum vermesi
tır. III. Elektronlar, eliptik yörüngelerde dola- gerçeklerinden hangilerini açıklaya-
yargılarından hangileri doğrudur? nırlar. maz?
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III yargılarından hangileri doğrudur? A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
D) Yalnız I E) Yalnız II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) Yalnız II
D) Yalnız II E) Yalnız III
2. 5.
I. Pozitif yükler çekirdekte toplanmıştır. Rutherford atom modeline göre, 8.
II. Negatif yüklü elektronlar çekirdek çev- I. Pozitif yükler çekirdekte toplanmıştır. I. Atomun çekirdekli yapısı
resinde dolanırlar. II. Elektronlar, çekirdek etrafında dairesel II. Işımanın çizgi spektrumu
III. Elektronun yörünge yarıçapı ve toplam yörüngede dolanırlar. III. Elektronun yörünge yarıçapının her
enerjisi her değeri alabilir. III. Elektronlar çekirdek etrafında eliptik değeri alamaması
yukarıdakilerden hangileri Rutherford yörüngede dolanırlar. Rutherford atom modeli yukarıdakiler-
atom modelinin sonuçlarındandır? yargılarından hangileri doğrudur? den hangilerini açıklayamaz?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
6.
3. Rutherford atom modeline göre,
Rutherford atom modeli; I. Atomun merkezinde pozitif yüklü bir 9.
I. Atomun çekirdekli yapıda olması çekirdek vardır. Thomson atom modeline göre,
II. Atomda enerji düzeylerinin bulunması II. Atomun kütlece büyük bir kısmını çe- I. Spektrum çizgileri kesiklidir.
III. Elektronların belirli yörüngelerde do- kirdek oluşturur. II. Elektronlar çekirdek etrafında dolanır.
lanması III. Çekirdeğin hacmi atomun hacminin III. Atomun yükü nötrdür.
olaylarından hangilerini açıklayabilir? çok küçük bir parçasıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II ve III
D) II ve III E) Yalnız I
D) II ve III E) I ve III
11.
Thomson atom modeline göre, 14.
I. Atomlar küre şeklindedir. Rutherford atom modeline göre elekt-
ronların çekirdek etrafında dönmesini
17.
II. Atomun merkezinde çekirdek bulunur.
III. Pozitif yükler atomun içinde her yere sağlayan kuvvet nedir?
dağılmıştır. A) Kütle çekim kuvveti
+
yargılarından hangileri doğrudur? B) Yeğin çekirdek kuvveti
–
A) Yalnız III B) Yalnız II C) Yalnız I C) Zayıf çekirdek kuvveti
D) I ve III E) I, II ve III D) Elektriksel çekim (coulomb) kuvveti
E) Manyetik kuvvet
Bilim insanlarının, Rutherford atom mode-
line yaptığı eleştiri şöyle olmuştur. "Klasik
fizik kurallarına göre, ivmeli hareket yapan
yüklü cisimler ışıma yaparak enerji kaybe-
der. Bu durumda elektronların enerjilerini
kaybederek spiral bir yörünge çizip çekir-
değe düşmeleri gerekir. Oysa elektron çe-
kirdeğe düşmemektedir."
Rutherford atom modelindeki,
I. Atomun çekirdeğinin olması
II. Elektronların çekirdek etrafında hare-
12. 15. ket etmesi
Thomson atom modeline göre, I. Atomun çekirdekli yapıda olması III. Elektronların yörüngesinin elips olma-
I. Atom üzümlü keke benzemektedir. II. Atomun boşluklu yapıda olması sı
II. Atomun çekirdeği vardır. III. Atomun (+) ve (–) yüklerden oluşması açıklamalarından hangileri bilim insan-
III. Atom nötr yapıdadır. olaylarından hangileri Thomson atom larının bu eleştiriyi yapmasına neden
yargılarından hangileri doğrudur? modeli ile Rutherford atom modeli ara- olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III sındaki temel farklılıklardandır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve II E) Yalnız I
17. C 16. C 15. D 14. D 13. D 12. C 11. D 10. C 9. B 8. D 7. D 6. C 5. D 4. B 3. A 2. E 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
n=2
Bohr atom modeline göre elektronun Bohr atom modeline göre elektronun
dolandığı 1. yörüngenin yarıçapı r ise 2. bulunduğu yörünge yarıçapı; n=1
yörüngenin yarıçapı nedir? I. Bohr yarıçapı (r 0)
r r II. Atomun atom numarası (Z)
A) 4r B) 2r C) r D) E)
2 4
III. Elektronun dolandığı yörünge numara- Çekirdek
sı (n)
niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) II ve III Bohr atom modeline göre elektron n = 1.
D) I ve III E) I, II ve III yörüngeden n = 2. yörüngeye çıkarsa
açısal momentumu ne kadar değişir?
h
A) kadar artar.
π
h
B) kadar azalır.
π
h
C) kadar artar.
2π
h
D) kadar azalır.
2π
2. 5. E) Değişmez.
Bohr atom modeline göre elektronun Bohr atom modeline göre elektron çe-
dolandığı 1. yörüngedeki hızı ϑ ise 2. kirdekten uzaklaşırken;
yörüngedeki hızı nedir? I. Yörünge yarıçapı artar.
ϑ ϑ II. Hızının büyüklüğü artar.
A) 4ϑ B) 2ϑ C) ϑ D) E)
2 4
III. Toplam enerjisi artar. 8.
yargılarından hangileri doğrudur? Bohr atom modeline göre elektron n = 1.
A) I, II ve III B) I ve III C) II ve III yörüngede dolanırken açısal momentu-
D) Yalnız I E) Yalnız III mu L olduğuna göre elektron n = 3. yö-
rüngeye çıktığında açısal momentumu
kaç L olur?
1 2 1
A) 3 B) 2 C) D) E)
2 3 3
9.
6. Bohr atom modeline göre elektron n1 nu-
3. Bohr atom modeline göre elektronun maralı yörüngeden n2 numaralı yörüngeye
Bohr atom modeline göre elektron 1. yö- açısal momentumu, 2h
geçtiğinde açısal momentumu kadar
rüngede dolanırken toplam enerjisi –E dir. I. Yörünge numarası r
azalıyor.
Buna göre, elektron 2. yörüngeye çıktı- II. Atom numarası
ğında toplam enerjisi ne olur? Buna göre, n1 ve n2 aşağıdakilerden
III. Elektronun kütlesi
E E hangisi olabilir?
A) –4E B) –2E C) –E D) – E) – niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
2 4 n1 n2
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
A) 2 1
D) II ve III E) I ve III
B) 4 1
C) 5 2
D) 7 3
E) 8 5
11.
Bohr atom modeline göre, 14. 17.
I. L : açısal momentum Bohr atom modeline göre, iki elektron kay- Franck – Hertz deneyinde, Vh gerilimiyle
II. P : çizgisel momentum betmiş Lityum atomunun n = 1. yörüngesi- hızlandırılan elektronlar gaz atomlarının
III. E : Toplam enerji nin yarıçapı r1, Hidrojen atomunun n = 3. bulunduğu ortama gönderilmektedir. Gaz
yörüngesinin yarıçapı r2 dir. atomlarıyla çarpışan elektronların, enerji-
niceliklerinden hangileri kesikli değer-
r lerinin bir kısımını gaz atomlarına vererek
ler alır? Buna göre, 1 oranı kaçtır?
r2 dışarı çıktığı gözlemlenmiştir. Gaz atomla-
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III rının her enerjiyi değil, belli değerlerdeki
(ZH = 1, ZLi = 3)
D) Yalnız II E) Yalnız III enerjiyi alabilecekleri bu deneyle ispatlan-
1 1 mıştır.
A) 27 B) 9 C) 1 D) E)
9 27
Franck – Hertz deneyi ile ilgili yukarıda
verilen bilgilerden yararlanılarak;
I. Elektronların enerji değerleri kesiklidir.
II. Gönderilen elektronlar hiç bir atomu
uyarmadan dışarı çıkabilirler.
III. Elektronların açısal momentumları
kesiklidir.
12.
sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir?
Bohr atom modeline göre, elektron bir
üst yörüngeye çıktığında elektronun A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
hızı, toplam enerjisi ve açısal momentu- D) II ve III E) I, II ve III
15.
mu nasıl değişir?
Bohr atom modeline göre, Hidrojen atomu-
Toplam Açısal nun n = 2. yörüngesindeki elektronun çiz-
Hız Enerji Momentum gisel momentumu P1, n = 3. yörüngedeki
A) Azalır Artar Artar elektronun çizgisel momentumu P2 dir.
B) Azalır Azalır Artar P
Buna göre, 1 oranı kaçtır?
P2
C) Azalır Değişmez Artar
D) Artar Artar Azalır 3 2 1 4
A) B) 1 C) D) E)
2 3 3 9
E) Artar Azalır Azalır
1. 4. 7.
n=2
Bohr atom modeline göre elektronun açı- Bohr atom modeline göre n = 1. yörünge-
3h deki elektronun toplam enerjisi -E dir. n=1
sal momentumu L = dir.
2π Buna göre, elektron n = 3. yörüngede
Buna göre, elektronun yörünge numa- iken toplam enerjisi ne olur? r1
rası kaçtır?
E E E Çekirdek
A) - B) - C) -
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 2 4 6
r2
E
D) - E) –9E
9
Bohr atom modeline göre bir elektronun
bulunabileceği ilk iki yörünge şekildeki gi-
bidir.
Buna göre,
r 1
I. Yörünge yarıçaplarının oranı 1 =
r2 4
II. Elektronların bu yörüngelerdeki hızla-
j 1
rının oranı 1 =
j2 2
III. Bu yörüngelerdeki toplam enerjiler
eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur?
5.
2. Bohr atom modeline göre, A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Bohr atom modeline göre n = 1. yörün- I. Elekronlar ile çekirdek arasında elekt- D) II ve III E) I, II ve III
gede bulunan elektron n = 5. yörüngeye riksel çekim vardır.
h II. Elektronlar belirli kararlı enerji düzey-
çıkarsa açısal momentumu kaç artar?
2π lerinde dolanırlar.
5
A) 5 B) 4 C) 3 D) E) 2 III. Elektronlar yüksek enerjili bir yörünge-
2
den düşük enerjili yörüngeye geçerken 8.
ışıma yaparlar.
yargılarından hangileri doğrudur? Çekirdek r0 8r0
A) I, II ve III B) I ve III C) II ve III
D) Yalnız III E) Yalnız II n1 n2
3.
Bohr atom modeline göre bir elektronun 6. 9.
açısal momentumu L, yörünge yarıçapı r Bohr atom modeline göre elektronun n = 1. Bir elektronunu kaybetmiş helyum atomu-
dir. yörüngedeki yarıçapı r, elektronun bu yö- nun 2. yörünge yarıçapı r1, iki elektronunu
Elektronun açısal momentumu 3L oldu- rüngedeki hızı ϑ dir. kaybetmiş lityum atomunun 3. yörünge ya-
ğunda yörünge yarıçapı kaç r olur? Buna göre, yarıçapı 9r olan yörüngede- rıçapı r2 dir.
1 r1
A) 9 B) 6 C) 4 D) 3 E) ki elektronun hızı kaç ϑ olur? Buna göre, oranı kaçtır?
3 1 1 r2
A) 9 B) 3 C) 1 D) E)
3 9 (ZHe = 2, ZLi = 3)
4 2 3 9 27
A) B) C) D) E)
9 3 2 4 16
11.
Bir hidrojen atomunda, temel halde bu- 14.
lunan elektronun açısal momentumu Bohr atom modeline göre temel haldeki
3.h hidrojen atomu uyarılınca elektronun yö-
kadar arttığında yörünge yarıçapı
2r rünge yarıçapı 9 katına çıkıyor.
kaç katına çıkar?
Buna göre, elektronun açısal momentu-
A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 16 mu ne kadar artar?
6h 4h 2h 3h h
A) B) C) D) E)
π π π 2r π
15. 17.
12. Atom numarası 3 olan Li+2
elementinin 2. Heisenberg belirsizlik ilkesiyle ilgili,
Bohr atom modeline göre hidrojen ato- Bohr yörüngesinin yarıçapı r1, atom numa- I. Bir elektronun konumundaki belirsizlik
munun elektronu n = 1 enerji düzeyinden rası 2 olan He+1 elementinin 3. Bohr yörün- arttıkça momentumundaki belirsizlik
n = 2 enerji düzeyine çıkarsa; gesinin yarıçapı r2 dir. azalır.
I. Elektronun kinetik enerjisi r II. Bir elektronu gözlem süresi arttıkça öl-
Buna göre, 1 oranı kaçtır?
II. Bağlanma enerjisi r2 çülen enerjisindeki belirsizlik azalır.
III. Elektriksel potansiyel enerji III. Bir elektronun açısal momentumunda-
8 4 9 8
niceliklerinden hangileri artar? A) B) C) 1 D) E) ki belirsizlik arttıkça, hızındaki belirsiz-
27 9 4 9
lik azalır.
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
1. 5. 7.
I. Elektronla bombardıman ederek X atomuna ait enerji düzeyleri şekilde ve- Hidrojen atomunun bazı enerji düzeyleri
II. Fotonla bombardıman ederek rilmiştir. verilmiştir.
III. Atomu ısıtarak Enerji (eV)
Enerji (eV)
yukarıdakilerden hangileri ile atom uya-
rılabilir? iyonlaşma
iyonlaşma 13,6 n=∞
5,04 n=∞
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
3,2 n=4 12,75 n=4
D) II ve III E) I, II ve III
2,92 n=3 12,09 n=3
Atomun uyarılması hangi anlama gelir? Temel halde bulunan hidrojen atomu-
Buna göre, X atomuna gönderilen fo- h
A) Atomdan elektron kopartmak nun açısal momentumunu kadar ar-
tonların enerjisi aşağıdakilerden hangi- π
B) Atomun elektron sayısını artırmak si olursa atom uyarılabilir? tırmak için;
C) Elektronun hızını artırmak I. 10,2 eV enerjili fotonla bombardıman
A) 2 eV B) 2,5 eV C) 2,9 eV
etme
D) Elektronu üst yörüngelere çıkarmak D) 3,2 eV E) 3,5 eV II. 12,09 eV enerjili fotonla bombardıman
E) Elektronu alt yörüngelere indirmek
etme
III. 12,5 eV enerjili elektronla bombardı-
man etme
işlemlerinden hangileri yapılabilir?
3. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Bir atom uyarıldığında elektrona ait; D) II ve III E) I, II ve III
I. Yörünge yarıçapı
II. Açısal momentum
III. Toplam enerji
niceliklerinden hangileri artar?
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III
6. 8.
Hidrojen atomunun bazı enerji düzeyleri
D) Yalnız I E) Yalnız III Cıva atomunun bazı enerji düzeyleri veril-
şekildeki gibidir.
miştir.
Enerji (eV)
Enerji (eV)
iyonlaşma
4. 13,6 n=∞
Cıva atomunun bazı enerji düzeyleri veril- 6,67 n=3
miştir. 12,75 n=4
Enerji (eV) 12,09 n=3 4,86 n=2
10,2 n=2
0 n = 1 Temel hal
iyonlaşma 0 n = 1 Temel hal
10,4 n=∞
Buna göre, taban enerji durumundaki
8,84 n=4 Buna göre, temel düzeyde bulunan hid-
cıva atomlarının 1,81 eV enerjili foton
6,67 n=3 rojen atomlarını uyarmak için;
yayabilmesi için;
4,86 n=2 I. 10,5 eV enerjili elektronla bombardı-
I. 1,81 eV enerjili elektronla bombardı-
n = 1 Temel hal man etme
0 man etme
II. 12,5 eV enerjili fotonla bombardıman
II. 6,67 eV enerjili fotonla bombardıman
Buna göre, temel düzeyde bulunan cıva etme
etme
atomlarını uyarmak için cıva buharına III. 12,75 eV enerjili fotonla bombardıman
III. 6,7 eV enerjili elektronla bombardıman
gönderilen elektronların enerjisi aşağı- etme
etme
dakilerden hangisi olursa atom uyarıla- işlemlerinden hangileri yapılabilir?
işlemlerinden hangileri yapılabilir?
maz?
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) 4 eV B) 4,86 eV C) 6 eV D) II ve III E) Yalnız I
D) II ve III E) I, II ve III
D) 8 eV E) 8,84 eV
Fizik Modüler Soru Bankası 73
Atomun Uyarılması
9. 13. 15.
Hidrojen atomunun bazı enerji düzeyleri Cıva atomunun bazı enerji seviyeleri şekil- Hidrojen atomunun bazı enerji seviyeleri
verilmiştir. Hidrojen gazından 13 eV kinetik deki gibidir. şekildeki gibidir.
enerjili elektronlar geçiriliyor. Enerji (eV)
Enerji (eV)
Enerji (eV)
iyonlaşma
iyonlaşma 13,6 n=∞
iyonlaşma 10,4 n=∞
13,6 n=∞ 13,06 n=5
8,84 n=4
12,75 n=4 12,75 n=4
6,67 n=3
12,1 n=3 12,1 n=3
4,86 n=2
10,2 n=2 10,2 n=2
0 n = 1 Temel hal
0 n = 1 Temel hal 0 n = 1 Temel hal
Buna göre, uyarılmış bir elektron aşağı-
Gazdan dışarı çıkan elektronların kine- da verilen geçişlerden hangisini yapar- Buna göre, 13 eV enerjili elektronlar-
tik enerjisi aşağıdakilerden hangisi ola- sa yayınlanan fotonun dalga boyu en la bombardıman edilen hidrojen gazı
maz? fazla olur? atomlarının yapabileceği ışımaların
A) 13 eV B) 10,2 eV C) 2,8 eV enerjileri;
A) n = 3 ten n = 1 e
I. 0,25 eV
D) 0,9 eV E) 0,25 eV B) n = 3 ten n = 2 ye
II. 0,65 eV
10. C) n = 4 ten n = 1 e III. 2,55 eV
Hidrojen atomunun bazı enerji seviyeleri D) n = 4 ten n = 3 e değerlerinden hangileri olabilir?
şekildeki gibidir. E) n = 2 den n = 1 e A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Enerji (eV)
D) II ve III E) I, II ve III
iyonlaşma
13,6 n=∞
12,75 n=4
12,01 n=3
10,2 n=2
14.
Hidrojen atomunun bazı enerji seviyeleri
0 n = 1 Temel hal 16.
şekildeki gibidir.
Bazı enerji seviyeleri şekildeki gibi olan bir
Buna göre, iki tane hidrojen atomunu iyon- Enerji (eV)
X gazı buharının içine 4 eV enerjili elekt-
laştırmak için en az kaç eV enerjili elekt-
ronlar gönderiliyor.
ronlarla bombardıman etmek gerekir? iyonlaşma
13,6 n=∞
Enerji (eV)
A) 27,2 B) 25,5 C) 24,2
13,06 n=5
D) 20,4 E) 10,3 12,75 n=4
iyonlaşma
12,1 n=3 4,6 n=∞
11. 10,2 n=2 3,9 n=4
n = 5 düzeyine uyarılmış hidrojen ato-
0 n = 1 Temel hal 2,3 n=3
mu temel hale geçerken kaç farklı fre-
kansta ışıma yapabilir? 1,4 n=2
Hidrojen atomları 12,80 eV enerjili elekt-
ronlarla bombardıman edildiğinde spekt- 0 n = 1 Temel hal
A) 25 B) 15 C) 10 D) 5 E) 2
rumda hangi ışımalar gözlenebilir?
Buna göre, elektronlar en fazla kaç fark-
12. Lyman Balmer lı enerji ile dışarı çıkabilir?
Temel halde bulunan hidrojen atomu uya- A) α, β, γ Hα
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
rıldığında temel hale geçerken Lyman α, β, B) α, β, γ Hα, Hβ
γ ve Hα, Hβ ışımalarını yapıyor. C) α, β Hα
Buna göre, bu atom kaçıncı uyarılma D) α, β Hα, Hβ
seviyesine uyarılmıştır?
E) α Hα
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
1. 4. 6.
Atom aşağıdakilerden hangisi ile uya- Hidrojen atomunun bazı enerji düzeyleri Hidrojen atomunun bazı enerji seviyeleri
rılmaz? verilmiştir. şekildeki gibidir.
A) Fotonla bombardıman ederek Enerji (eV) Enerji (eV)
3.
Şekilde bir X atomunun enerji düzeyleri
verilmiştir. 5.
Şekilde hidrojen atomunun bazı enerji dü-
Enerji (eV) 7.
zeyleri verilmiştir. Taban enerji durumun-
Sezyum atomunun bazı enerji düzeyleri
daki hidrojen atomu uyarıldığında açısal
h verilmiştir.
iyonlaşma momentumu kadar artıyor.
5,2 n=∞ π Enerji (eV)
4,4 n=4 Enerji (eV)
3,2 n=3
iyonlaşma
2,6 n=2 12,75 n=4 3,87 n=4
0 n=1 12,1 n=3 2,30 n=3
10,2 n=2 1,38 n=2
Buna göre, n = 1 Temel hal
0 0 n = 1 Temel hal
I. 3 eV enerjili elektronlar
II. 4,6 eV enerjili fotonlar Buna göre, Buna göre, 3 eV enerjili elektronlarla
III. 3,2 eV enerjili fotonlar bombardıman edilen sezyum atomunun
I. 12,1 eV enerjili fotonla
buharından dışarı çıkan elektronların
X atomu hangileri ile uyarılabilir? II. 12,3 eV enerjili elektronla
kinetik enerjileri hangi değeri alamaz?
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III III. 10,2 eV enerjili fotonla
A) 3 eV B) 2,30 eV C) 1,62 eV
D) Yalnız II E) Yalnız III hidrojen atomu hangileri ile bombardı- D) 0,7 eV E) 0,24 eV
man edilmiş olabilir?
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) Yalnız I
8. 11. 14.
Şekilde hidrojen atomunun bazı enerji dü- Hidrojen atomunda 5. enerji seviyesine Bazı enerji düzeyleri şekildeki gibi olan
zeyleri verilmiştir. n = 4 seviyesine uyarıl- uyarılan atom temel hale dönerken, Ly- uyarılmış bir atomun yaptığı X ve Y ışıma-
mış bir hidrojen atomu tek bir foton yaya- man, Balmer ve Paschen serilerine ait larının dalga boyları λX, λY dir.
h kaç farklı ışıma yapabilir? Enerji (eV)
rak açısal momentumu kadar azalıyor.
π
Lyman Balmer Paschen 9 n=4
Enerji (eV)
A) 6 5 4 5
X
n=3
B) 5 4 3 Y
iyonlaşma 3 n=2
13,6 n=∞ C) 4 3 2
0 n=1
13,06 n=5 D) 3 2 1
E) 2 1 0 λX
12,75 n=4 Buna göre, oranı kaçtır?
λY
12,1 n=3
10,2 n=2 6 5 2 1
12. A) B) 1 C) D) E)
0 n = 1 Temel hal 5 6 3 3
Bir atomun bazı enerji düzeyleri şekildeki
Buna göre, salınan fotonun enerjisi kaç gibidir.
eV dur? Enerji (eV) 15.
A) 12,75 B) 12,1 C) 10,2 Cıva atomunun bazı enerji seviyeleri şekil-
iyonlaşma
D) 2,55 E) 1,9 5 n=∞ deki gibidir.
4 n=4 Enerji (eV)
9.
2 n=3
Hidrojen atomuna ait bazı enerji seviyeleri n=2 8,84
1,5
verilmiştir. 6,67
0 n = 1 Temel hal
Enerji (eV)
Temel halde bulunan bu atomlar 6 eV 4,86
enerjili elektronlarla bombardıman edi- 0 Taban enerji
iyonlaşma durumu
13,6 n=∞ lince,
13,06 n=5 I. Dört farklı atom n = 2 düzeyine uyarılır. Cıva buharı kinetik enerjisi 7,5 eV olan
12,75 n=4 II. Üç farklı atom n = 3 düzeyine uyarılır. elektronlarla bombardıman edilirse,
12,1 n=3 III. Atom iyonlaşır ve sökülen elektronun 1 ortamdan ayrılan elektronların kinetik
10,2 n=2 eV kinetik enerjisi olur. enerjisi en az kaç eV olur?
0 n = 1 Temel hal olaylarından hangileri gerçekleşebilir? A) 0,21 B) 0,83 C) 1,02
Hidrojen atomları 12,75 eV enerjili fo- A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III D) 1,31 E) 1,38
tonlarla bombardıman edildiğinde Bal-
D) I ve III E) I, II ve III
mer serisine ait hangi ışımalar gözlene-
bilir?
13. 16.
A) Yalnız Hα B) Yalnız Hβ X atomunun bazı enerji düzeyleri verilmiştir.
Sezyum atomunun bazı enerji seviyeleri
C) Yalnız Hγ D) Hα, Hβ şekilde verilmiştir. Enerji (eV)
1. 4. 7.
Aşağıdakilerden hangisinin karşıt par- I. Elektron I. Üç kuarktan oluşur.
çacığı kendisidir? II. Proton II. Bir kuark ile bir karşıt kuarktan oluşur.
A) Proton B) Nötron C) Foton III. Nötrino III. Hadronlar grubundadır.
D) Elektron E) Müon yukarıdakilerden hangileri temel parça- yukarıdakilerden hangileri mezonların
cıktır? özelliklerindendir?
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
8.
I. Proton
II. Nötron
III. Elektron
yukarıdakilerden hangileri baryon de-
ğildir?
A) I, II ve III B) I ve II C) Yalnız II
2. 5. D) Yalnız I E) Yalnız III
Pozitron aşağıdakilerden hangisinin I. Baryonlar
karşıt parçacığıdır? II. Mezonlar
A) Proton B) Elektron C) Nötron III. Leptonlar
D) Nötrino E) Foton yukarıdakilerden hangileri kuarklardan
meydana gelmiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II 9.
D) II ve III E) I, II ve III Hadronlarla ilgili;
I. Yapı taşları kuarklardır.
II. Baryon ve mezonlara ayrılır.
III. Bozunma sırasında hadron sayısı ko-
runmalıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız I E) Yalnız II
3.
I. Yukarı kuark 6.
II. Aşağı kuark I. Baryonlar
III. Sol kuark II. Leptonlar 10.
yukarıdakilerden hangileri kuark çeşiti- III. Mezonlar Bir parçacık ile karşıt parçacığı için;
dir? yukarıdakilerden hangileri hadronları I. Kütle
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III oluşturan atom altı parçacıklardır? II. Yük işareti
D) I ve II E) I, II ve III A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III III. Spin sayıları
D) Yalnız I E) Yalnız III özelliklerinden hangileri aynıdır?
A) I ve III B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
12.
Protonun kuark yapısı aşağıdakilerden
hangisi gibidir?
A) u d d B) u d C) u d d
D) u u d E) u d
16. 19.
Elektronla ilgili olarak; I. p e+ + µ
I. Bir kuark ile bir karşıt kuarktan oluşur. II. νe + p n + e+
1 III. p + n p + π+
II. Spin sayıları dır.
2
13. III. Baryonlara örnek olarak verilebilir. Yukarıdaki reaksiyonların hangilerinde
Aşağıdakilerden hangisi alan parçacığı baryon sayısı korunmuştur?
yargılarından hangileri doğrudur?
değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
A) Gluon B) Foton C) Graviton D) I ve II E) II ve III
D) II ve III E) I ve III
D) W bozonları
!
E) Elektron
20.
Atom altı parçacıklarla ilgili olarak;
17.
14. Nötrino ile ilgili;
I. Üç kuarktan meydana gelmişlerdir.
Kuarkla ilgili; II. Spin kuantum sayıları kesirli sayılardır.
I. Kütleleri sıfıra yakındır.
I. Her kuarkın bir karşıt kuarkı vardır. III. Bir parçacık ile karşıt parçacığı bir ara-
II. Elektromanyetik etkileşme yaparlar.
II. Altı çeşiti vardır. ya getirilirse enerjiye dönüşürler.
III. Lepton grubundadırlar.
III. Kuark ve karşıt kuarklar hadronların yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
IV. Elektron nötrinosu, müon nötrinosu ve
özelliklerini belirler. rudur?
tau nötrinosu olmak üzere üç çeşidi
yargılarından hangileri doğrudur? vardır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve II E) II ve III
D) Yalnız III E) Yalnız II A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I, II ve III E) I, III ve IV
18. D 19. B 20. C 14. A 15. C 16. A 17. E 9. B 10. A 11. C 12. D 13. E 8. E 1. C 2. B 3. D 4. D 5. C 6. C 7. E Cevaplar
1. 4. 7.
Aşağıdakilerden hangisi temel parça- Parçacık Karşıt parçacık Nötronun kuark yapısı aşağıdakilerden
cıktır? hangisi gibidir?
I. Elektron Pozitron
A) Proton B) Nötron C) Baryon II. Proton Karşıt proton A) u u d B) u d C) u d
D) Elektron E) Hadron III. Foton Karşıt foton D) u d d E) u d d
Yukarıdaki parçacık - karşıt parçacık
eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
D) Yalnız I E) Yalnız II
8.
I. Elektron
2. II. Nötron
III. Nötrino
Hadronlar
yukarıdakilerden hangileri Lepton gru-
bundadır?
10.
6. Big Bang (Büyük Patlama) teorisine
3. Kuarklarla ilgili;
göre,
I. Elektron I. Evren genişlemektedir.
I. Leptonları oluştururlar.
II. Nötron II. Evrenin bir başlangıcı vardır.
II. Daha küçük parçalara ayrılmaz.
III. Nötrino III. Evren oluşmadan önce çok yoğun bir
III. Karşıt parçacıkları kendileridir.
yukarıdakilerin hangileri kuarklardan haldeydi.
yargılarından hangileri doğrudur?
oluşur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III
20.
Baryonlar L I. Doppler etkisi
Şekildeki atomaltı parçacıkların sınıf- II. Hubble yasası
landırmasında K ve L kutucuğundaki III. Kozmik mikrodalga fon ışınımı
14. gruplara aşağıdakilerden hangisi örnek olaylarından hangileri kullanılarak Büyük
olarak verilebilir? Patlama Teorisi kanıtlanır?
I. Çift oluşumu
II. Fisyon reaksiyonu K L A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
III. Füzyon reaksiyonu A) Elektron Proton D) I ve II E) I, II ve III
yukarıdakilerden hangilerinde enerji B) Nötron Müon
maddeye dönüşür? C) Proton Pion
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) Elektron Kaon
D) II ve III E) I, II ve III E) Elektron Nötrino
20. E 13. D 14. A 15. A 16. B 17. D 18. B 19. E 11. C 12. E 10. E 1. D 2. C 3. B 4. B 5. B 6. A 7. D 8. C 9. E Cevaplar
1. 5. 8.
Aşağıdakilerden hangisi radyoaktif Radyoaktif maddelerle ilgili; Aşağıdaki çekirdeklerden hangisi en
maddedir? I. Kanser tedavisinde kullanılırlar. kararlı çekirdeklerdendir?
A) Demir B) Altın C) Kömür II. Arkeolojik araştırmalarda yaş tayini A) Hidrojen B) Helyum C) Demir
D) Uranyum E) Gümüş yapmak için kullanılırlar. D) Uranyum E) Baryum
III. Baharatların mikroorganizmalardan
temizlenmesi için kullanılır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2.
Radyoaktif maddelerle ilgili;
I. Gözle görülmeyen ışıma yaparlar.
II. Yaptıkları ışıma fotoğraf filmine etki 6.
eder. Fisyon ve füzyon tepkimeleri ile ilgili,
III. Yaptıkları ışıma yüksek enerji taşır. I. Tepkime başına, füzyonda açığa çıkan
yargılarından hangileri doğrudur? enerji, fisyona göre daha büyüktür.
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III II. Dünyada kullanılan nükleer santraller- 9.
de füzyon tepkimesi gerçekleşmekte- I. α ışıması
D) Yalnız III E) I, II ve III
dir.
II. β+ ışıması
III. Füzyon tepkimesi yıldızlarda gerçekle-
III. β- ışıması
şir.
IV. γ ışıması
yargılarından hangileri doğrudur?
Yukarıdaki olayların hangilerinin sonu-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III cunda kütle numarası değişmez?
3.
D) I ve III E) I, II ve III A) Yalnız IV B) II ve IV C) I ve IV
I. Füzyon reaksiyonları
II. Fisyon reaksiyonları D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
III. Depremler
Yukarıdaki olaylardan hangilerinin so-
nucunda nükleer enerji meydana gelir?
7.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Bir çekirdeğin kararlı ya da kararsız oldu-
D) II ve III E) I, I ve III ğunu belirleyen faktörlerden biri nükleon
başına düşen bağlanma enerjisidir. Nükle-
on başına düşen bağlanma enerjisi ne ka-
dar yüksekse çekirdek o kadar kararlıdır.
Buna göre,
I. Hidrojenin, nükleon başına düşen bağ-
lanma enerjisi düşüktür.
4. II. Uranyumun, nükleon başına düşen 10.
I. Çekirdek tepkimeleri bağlanma enerjisi, demirinkinden dü- Nükleer bir reaksiyon sırasında;
şüktür. I. g ışınları
II. Cep telefonu ile konuşma
III. Hafif çekirdekler birleşerek nükleon II. X ışınları
III. Ultrason ile görüntüleme
başına düşen bağlanma enerjilerini ar- III. Lazer ışınları
Yukarıdakilerden hangileri radyoaktif
tırmaya çalışırlar.
ışıma meydana getirir? hangileri meydana gelebilir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) Yalnız I D) II ve III E) I ve III
D) I ve II E) I, II ve III
D) 196
94
Y E) 204
98
Y 16.
Kararlı çekirdeklerin toplam enerjisi, çekir-
dekleri meydana getiren nötron ve proton-
ların kütlelerinin enerji eşdeğerlerinin top-
19.
Bir nükleer reaksiyon sırasında, reaksi-
13. lamından daha azdır.
yondan çıkan maddelerin kütlesinin giren
İki hidrojen atomu çekirdeğinin birleşerek Bu aradaki bu farka ne denir?
maddelerin kütlesinden m kg daha az ol-
helyum çekirdeğine dönüştüğü füzyon tep- A) Fark kütle duğu görülmüştür.
kimesi aşağıda verilmiştir.
B) Fazlalık kütle Bu kütlenin m dalga boylu fotona dö-
2 3
1H + 1 H $ 24 He + 01n C) Fark enerji nüştüğü bilindiğine göre m aşağıdaki-
D) Bağlanma enerjisi lerden hangisine eşittir?
Buna göre,
(h: plancik sabiti, c: ışık hızı)
I. 42He çekirdeği, 2
1H çekirdeğinden ka- E) Toplam enerji
hc h.m h
rarlıdır. A) B) C)
m c m.c
II. 31H çekirdeği, 4
çekirdeğinden ka- m m.c
2He D) E)
hc h
rarlıdır.
III. 42He çekirdeği, 31H çekirdeğinden ka-
rarlıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 20.
D) I ve II E) I ve III Bir K atomu a ve b– bozunmaları yaparak L
atomuna dönüşüyor.
17. K ve L nin çekirdekleri ile ilgili;
I. Proton - nötron dengesizliği
I. L çekirdeği K dan daha kararlıdır.
II. Madde miktarı
II. Yarılanma süreleri aynıdır.
III. Sıcaklık
14. III. K nın nötron sayısı L nin nötron sayı-
yukarıdakilerden hangileri maddenin sından fazladır.
Kütle numarası, atom numarasından 84
radyoaktif olup olmayacağını belirleyen
fazla olan radyoaktif bir element 2a ve yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
faktörlerdendir?
3β- ışıması yaptığında kütle ve atom nu- rudur?
marası arasındaki fark kaç olur? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 80 B) 77 C) 76 D) 75 E) 74 D) Yalnız II E) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
14. B 15. C 16. D 17. A 18. D 19. C 20. A 8. C 9. D 10. A 11. D 12. B 13. E 6. D 7. E 5. E 3. C 4. E 1. D 2. E Cevaplar
1. 4. 7.
Dalga boyu 2480A° olan fotonların ener- Enerjisi 4 eV olan fotonlar, eşik enerjisi 2,3 Enerjisi 5 eV olan fotonlar metal yüzeye
jisi kaç eV dir? (h.c = 12400 eV.A°) eV olan metale düşürülüyor. gönderildiğinde sökülen elektronların mak-
3 Metalden sökülen elektronların maksi- simum kinetik enerjisi 3,2 eV oluyor.
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E)
2 mum kinetik enerjileri kaç eV dir? Buna göre, metalin bağlanma enerjisi
A) 6,3 B) 6 C) 5,4 D) 3,4 E) 1,7 kaç eV dir?
A) 1,8 B) 3,2 C) 5 D) 6,4 E) 8,2
2. 5. 8.
Enerjisi 2,5 eV olan fotonların dalga Eşik enerjisi 2 eV olan metalin eşik dal- Dalga boyu 1550A° olan fotonlar, eşik
boyu kaç A° dur? (h.c = 12400 eV.A°) ga boyu kaç A° dur? (h.c = 12400 eV.A°) enerjisi 5,2 eV olan metale gönderiliyor.
A) 12400 B) 6200 C)3100 Metalden sökülen elektronların maksi-
A) 1840 B) 2460 C) 3280
mum kinetik enerjisi kaç eV olur?
D) 4960 E) 5240 D) 2400 E) 1550
(h.c = 12400 eV.A°)
A) 13,2 B) 8 C) 2,8
D) 2,2 E) 1,8
3. 6. 9.
Bir metalden elektron sökebilmek için ge- Eşik enerji 1,4 eV olan metalden sökülen Eşik dalga boyu 3100A° olan metal yüzeye
rekli maksimum dalga boyuna eşik dalga elektronların maksimum kinetik enerjileri dalga boyu 2480A° olan fotonlar düşürü-
boyu denir. 3,2 eV oluyor. lüyor.
Eşik dalga boyu; Buna göre, fotonların enerjisi kaç eV Sökülen elektronların maksimum kine-
dir? tik enerjisi kaç eV olur?
I. Gelen ışığın enerjisi
(h.c = 12400 eV.A°)
II. Gelen ışığın şiddeti A) 1,4 B) 1,8 C) 3,2
III. Metalin cinsi D) 4,6 E) 6,4 A) 9 B) 8 C) 6 D) 3 E) 1
niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız II E) Yalnız III
17.
Gücü P olan bir lamba harcadığı elektrik
11. enerjisinin %10'u ile dalga boyu m olan fo-
Bir metalden sökülen elektronların mak- tonlar oluşturuyor.
simum kinetik enerjisini artırmak için; 14. Buna göre, lambadan t sürede yayılan
I. Gelen ışığın şiddeti artırılmalı Bir metale E1 enerjili fotonlar gönderildiğin- foton sayısı aşağıdakilerden hangisi ile
II. Gelen ışığın dalga boyu küçültülmeli de sökülen elektronların maksimum kinetik bulunur?
III. Metalin cinsi değiştirilmeli enerjisi 1 eV, E2 enerjili fotonlar gönderildi- (h: planck sabiti, c: ışık hızı)
işlemlerinden hangileri yapılabilir? ğine ise 9 eV olmaktadır. P.m.t P.h.c P.m.t
E1 1 A) B) C)
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III = olduğuna göre, metalin eşik 10.h.c 10.m.t h.c
E2 3 P.t P.t.c
D) II ve III E) Yalnız III D) E)
enerjisi kaç eV dir? h.c.m 10.h.m
A) 6 B) 5,2 C) 4,8 D) 3,2 E) 3
18.
Bir fotoelektrik düzeneğinde metalin yüze-
12. yinden ν frekanslı fotonların söktüğü elekt-
ronların maksimum kinetik enerjisi 3 eV, 2ν
Eşik dalga boyu λ olan metal yüzeye;
λ 15. frekanslı fotonların söktüğü elektronların
I. dalga boylu K fotonu maksimum kinetik enerjisi 7 eV olmaktadır.
2 Dalga boyu 2480 A° olan fotonlar bir me-
II. λ dalga boylu L fotonu Buna göre, bu metalden sökülen elekt-
talin yüzeyinden 2 eV maksimum kinetik
III. 2 λ dalga boylu M fotonu enerjili elektronlar söküyor. ronların maksimum kinetik enerjisinin
fotonlarından hangileri gönderildiğinde 9 eV olabilmesi için metale gönderilen
Buna göre, metalin bağlanma enerjisi
elektron kopabilir? fotonların frekansı kaç ν olmalıdır?
kaç eV dir? (h.c = 12400 eV.A°)
A) Yalnız K B) K ve L C) K ve M 7 9 5 10 11
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) B) C) D) E)
3 4 2 3 3
D) L ve M E) K, L ve M
18. C 17. A 16. B 15. C 14. E 13. A 12. B 11. D 10. C 9. E 8. C 7. A 6. D 5. B 4. E 3. E 2. D 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Dalgaboyu 3100A° olan fotonun enerjisi Fotoelektrik olayında sökülen elektron- Bir fotosele ν frekanslı ışık gönderildiğin-
kaç eV tur? (h.c = 12400 eV.A°) ların maksimum kinetik enerjisini artıra- de metal yüzeyden elektron sökülemediği
A) 5 B) 4,2 C) 4,1 D) 4 E) 3 bilmek için; gözleniyor.
I. Gelen ışığın akısı artırılmalı Buna göre;
II. Gelen ışığın frekansı artırılmalı I. ν frekansını artırmak
III. Gelen ışığın dalga boyu artırılmalı II. Gönderilen foton sayısını artırmak
işlemlerinden hangileri yapılabilir? III. Katot metalini değiştirmek
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III işlemlerinden hangileri tek başına yapı-
lırsa metalden elektron sökülebilir?
D) Yalnız I E) Yalnız II
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) Yalnız I
2. 5.
Fotoelektrik deney düzeneğinde katot Eşik enerjisi 2,3eV olan metal yüzeye
olarak kulanılan metal levhanın eşik 5eV enerjili fotonlar gönderildiğinde sö-
enerjisi; külen elektronların maksimum kinetik 8.
I. Metalin cinsi enerjileri kaç eV olur? İş fonksiyonu (eşik enerjisi) 5,3 eV olan bir
II. Levhanın alanı A) 7,3 B) 4,7 C) 2,7 X metaline dalga boyu 1000A° olan foton-
III. Işığın enerjisi D) 2,3 E) 1,7 lar gönderilerek elektronlar sökülüyor.
niceliklerinden hangilerine bağlıdır? Buna göre, sökülen elektronların mak-
simum kinetik enerjisi kaç eV tur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
(h.c = 12400 eV.A°)
D) II ve III E) I, II ve III
A) 5,3 B) 7,1 C) 12,4
D) 15,3 E) 17,7
3. 6. 9.
Eşik enerjisi 3,1 eV olan metalden elekt- 7,4 eV enerjili fotonların X metalinden ko- Bir X metaline gelen 8eV enerjili fotonların
ron sökebilecek ışığın dalga boyu mak- pardığı elektronların maksimum kinetik söktüğü elektronların maksimum kinetik
simum hangi değeri alabilir? enerjisi 3,1 eV oluyor. enerjileri 1,8 eV oluyor.
(h.c = 12400 eV.A°) Buna göre, X metalinin bağlanma ener- Buna göre, X metalinin eşik dalga boyu
jisi kaç eV tur? kaç A° dur?
A) 4000A° B) 4100A° C) 4200A°
A)10,5 B) 4,3 C) 3,1 (h.c = 12400 eV.A°)
D) 5000A° E) 6000A°
D) 2,8 E) 1,65 A) 6200 B) 5000 C) 4000
D) 3000 E) 2000
17.
Elektronların bağlanma enerjisi 4⋅10–19
joule olan bir metal levhaya dalga boyu
2⋅10–7 m olan ışınlar gönderiliyor.
Buna göre, bu levhadan sökülen elekt-
ronların maksimum kinetik enerjisi kaç
joule dür? (h= 6,6⋅10–34js ; c= 3⋅108 m/s)
A) 5,9⋅10 –19 B) 5,9⋅10 –20
C) 5,4⋅10 –19 D) 3,2⋅10 –19
11. 14. E) 3,2⋅10 –20
Eşik enerjisi 2E olan K metaline 2ν fre- 2480 °A dalga boylu fotonlar bir metalin
kanslı fotonlar, eşik enerjisi 3E olan L me- yüzeyinden 3 eV maksimum kinetik enerjili
taline 3ν frekanslı fotonlar gönderiliyor. elektronlar söküyor.
Buna göre, bu metalin eşik dalga boyu
18.
K ve L metallerinden sökülen elektron- Bir siyah cisim için, ışıma şiddetinin dalga
kaç A° dür? (h⋅c= 12400 eV⋅A°)
ların maksimum kinetik enerjilerinin boyuna bağlı grafiği, klasik yaklaşıma ve
E A) 6200 B) 4100 C) 3600 deneysel sonuçlara göre grafikteki gibidir.
oranı K kaçtır?
EL D) 3400 E) 3200 Işıma Şiddeti
3 3 2 1
A) B) 1 C) D) E)
2 4 3 3 deneysel klasik
yaklaşım
Dalga
boyu
Buna göre,
I. Klasik yaklaşıma göre, siyah cisimle-
15. rin düşük dalga boyunda yaptığı ışıma
Bir ışık demetinin toplam enerjisi 16,5 Jou- şiddeti çok büyük olur.
le dür. II. Deneysel sonuçlarla, klasik yaklaşım
12. Bu ışık demetini oluşturan fotonların büyük dalga boylarında uyumludur.
Bir alkali metalin eşik enerjisi 2eV tur dalga boyu 6600A° olduğuna göre, ışık III. Deneysel sonuçlara göre siyah cisim-
Buna göre, 10 eV luk enerjiye sahip bir demeti içinde kaç tane foton bulunmak- lerin bir dalga boyunda yaptığı ışıma-
foton bu metal yüzeyden kaç tane elekt- tadır? nın şiddeti maksimumdur.
ron sökebilir? (h = 6,6.10-34j.s, c = 3.108 m/s, 1A° = 10-10m) yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) 20 A) 5,5.1019 B) 4,4.1019 C) 3,31019 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) 22.1019 E) 1,1.1019 D) I ve II E) I, II ve III
18. E 17. A 16. D 15. A 14. A 13. D 12. A 11. D 10. B 9. E 8. B 7. C 6. B 5. C 4. E 3. A 2. A 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Bir fotoselde metalin bağlanma enerjisi 2,1 Bir fotoelektrik düzeneğinde, fotoelekt- Dalga boyu 1550A° olan fotonların metal
eV olup, bu metale 4,3 eV enerjili fotonlar ronların kinetik enerjisini artırmak için yüzeyden söktüğü elektronların maksi-
gönderiliyor. I. Kullanılan ışığın dalga boyunu artırma mum kinetik enerjileri 3,5 eV oluyor.
Buna göre, sökülen elektronların mak- II. İş fonksiyonu daha küçük metal kullan- Buna göre, bu metalin bağlanma enerji-
simum kinetik enerjileri kaç eV olur? ma si kaç eV dir? (h.c = 12400 evA°)
A) 6,4 B) 5,2 C) 4,3 D) 2,2 E) 2,1 III. Katot metalinin yüzey alanını artırma A) 8 B) 6,5 C) 5 D) 4,5 E) 3,5
işlemlerinden hangileri tek başına yapı-
labilir?
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız I E) Yalnız II
8.
2. Bir metale E enerjili fotonlar düşürüldüğün-
Bir fotoselde metalin eşik enerjisi 1,8 eV 5. de sökülen elektronların maksimum kinetik
olup, bu metalden sökülen elektronların Noktasal bir ışık kaynağından bir fotosel enerjileri 3eV, 2E enerjili fotonlar düşürül-
maksimum kinetik enerjileri 4 eV tur. lambaya düşürülen fotonların elektron ko- düğünde ise 10 eV oluyor.
Buna göre, bu metale gönderilen foto- parabildiği gözleniyor. Bu metale gönderilen;
nun enerjisi kaç eV tur? Buna göre, koparılan elektron sayısını I. 2 eV enerjili X fotonu
A) 5,8 B) 4 C) 2,2 D) 1,8 E) 1,2 artırmak için; II. 3 eV enerjili Y fotonu
I. Kullanılan ışığın şiddetini artırma III. 5 eV enerjili Z fotonu
II. Kullanılan ışığın frekansını artırma fotonlardan hangileri elektron sökebilir?
III. Katot metalinin yüzey alanını artırma A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
işlemlerinden hangileri yapılabilir? D) Y ve Z E) X, Y ve Z
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
3.
Bir metalin eşik dalga boyu 4100A° dur.
Bu metale gönderilen; 9.
I. 6000A° dalga boylu X fotonu Eşik dalga boyu 4000A° olan metale
II. 4100A° dalga boylu Y fotonu 6. 3100A° dalga boylu foton gönderildiğin-
III. 3000A° dalga boylu Z fotonu Bağlanma enerjisi 3eV olan metale 3100A° de metalden sökülen elektronların mak-
fotonlardan hangileri elektron sökebi- dalga boylu ışık düşürülüyor. simum kinetik enerjileri kaç eV olur?
lir? Sökülen elektronları durdurmak için ge- (h.c = 12400 eV.A°)
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z rekli kesme gerilimi kaç volt tur? A) 0,6 B) 0,9 C) 1,1 D) 1,2 E) 1,8
(h.c = 12400 eV.A°)
D) X ve Y E) Y ve Z
A) 1 B) 1,2 C) 1,8 D) 3,1 E) 4
14.
11. Demirden yapılmış bir madde çok ısıtıl-
Bir fotosel düzeneğinde fotonlar elekt- dığında kızararak görünür ışık yaymaya
ron koparabildiğine göre metalden sö- başlar.
külen fotoelektron sayısını artırmak Buna göre, demirin, dalga boyu 7,5 .
için; 10–7 m olan kırmızı ışık yayması için kaç
I. Kullanılan ışığın frekansını artırma Kelvin sıcaklığına ulaşması gereksiz?
II. Eşik enerjisi küçük metal kullanma (Wien sabiti = 3 . 10–3 m . K)
III. Kullanılan ışık şiddetini artırma A) 4000 B) 3000 C) 2500
işlemlerinden hangileri yapılabilir? D) 2000 E) 1500
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
15. 17.
Fotoelektrik olayı, ışık enerjisini elektrik Bir fotoelektrik düzeneğinde 2I şiddetinde
enerjisine dönüştüren düzeneklerde kul- yeşil ışık kullanıldığında alkali metalden
lanılır. elektronlar söküldüğü gözleniyor.
Buna göre, Buna göre, aynı fotosel düzeneğine;
12.
I. Sokak lambalarının gün aydınlandığın- I. 2I şiddetinde kırmızı ışık düşürülürse
X fotoseline λX, Y fotoseline λY dalga boylu
da sönmesi elektron koparamaz.
fotonlar gönderildiğinde sökülen elektronla-
II. Önüne geldiğinizde otomatik açılan II. I şiddetinde mavi ışık düşürülürse
rın maksimum kinetik enerjileri eşit oluyor.
kapılarda elektron koparabilir.
λX > λY olduğuna göre;
III. Matbaacılıkta kağıt kesme bıçağının III. 3I şiddetinde kırmızı ışık düşürüldü-
I. Y metalinin eşik enerjisi X metalinin
önüne eller girdiğinde makinenin dur- ğünde kopan elektronların maksimum
eşik enerjisinden büyüktür.
ması kinetik enerjisi daha büyük olur.
II. X metaline gönderilen fotonların ener-
IV. Sıvıların bulanıklığının ölçülmesinde IV. 2I şiddetinde mor ışık düşürüldüğünde
jisi, Y metaline gönderilen fotonların
olaylarından hangilerinde fotoelektrik- daha fazla sayıda elektron koparır.
enerjisinden daha büyüktür.
ten yararlanılır? yargılarından hangileri kesinlikle doğ-
III. Y metalinden daha fazla sayıda elekt-
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III rudur?
ron kopmuştur.
yargılarından hangileri kesinlikle doğ- D) II ve IV E) I, II, III ve IV A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve II
rudur? D) II, III ve IV E) I, II ve III
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız I E) Yalnız II
1. 4. 7.
Maksimum
Kinetik Enerji (eV)
Işık Şiddeti Dalga Boyu
X 2I l
E
Y 3I l
Frekans (s−1) Z 2I 2l
ν 3ν
−2
Bir fotosele düşürülen X, Y, Z ışınlarının
A dalga boyları ile kaynakların ışık şiddetleri
Fotosel yüzeye gönderilen fotonların fre- tabloda verilmiştir.
Şekildeki fotosel devresine gönderilen fo- kanslarına bağlı olarak, metalden sökülen Bu ışınların söktüğü elektronların mak-
tonların enerjisi 3,4 eV olup katot yüzeyinin elektronların maksimum kinetik enerjileri- simum kinetik enerjileri EX, EY, EZ ara-
eşik enerjisi 2,2 eV tur. nin grafiği şekildeki gibidir. sındaki ilişki nedir?
Buna göre, sökülen elektronların mak- Buna göre, E kinetik enerjisi kaç eV tur?
A) EY > EX = EZ B) E X = EZ > EY
simum kinetik enerjisi kaç eV tur? A) 2 B) 4 C) 6 D) 7 E) 8
C) EZ > E X = EY D) E X = EY > EZ
A) 6 B) 5,6 C) 3,4 D) 2,2 E) 1,2
E) E X > EY > EZ
8.
5. Kesme gerilimi Maksimum
2. Maksimum akım şiddeti
Kinetik Enerji (eV)
XY Z
X 2V i
Y V i
Frekans (s−1)
Z V 2i
ν 2ν
Frekans (s−1) Z 2i 1 eV
Bir fotosele düşürülen, X, Y, Z ışınlarının Şekildeki fotosele ışık şiddeti I, frekansı ν
−E olan ışık gönderildiğinde ampermetreden i
oluşturdukları maksimum fotoelektrik akım
akımı geçiyor.
Bir fotoelektrik devresinde koparılan fotoe- şiddeti ile kopan elektronların maksimum
i akımını artırmak için;
lektronların maksimum kinetik enerjilerinin kinetik enerjileri tabloda verilmiştir.
I. K katotunun yüzey alanı
gönderilen fotonun frekansına bağlı deği- Buna göre, X, Y, Z ışınlarının dalga boy- II. Kaynağın ışık şiddeti
şim grafiği şekildeki gibidir. ları λX, λY, λZ arasındaki ilişki nasıldır? III. Katot anot arası uzaklık
Buna göre, metalin eşik enerjisi kaç eV A) λX = λY = λZ B) λY > λX > λZ niceliklerinden hangileri artırılmalıdır?
tur? C) λZ > λX > λY D) λX > λZ > λY A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12 E) λZ > λX = λY D) Yalnız I E) Yalnız II
+–
Bir fotosele, tek renkli X, Y, Z fotonları ayrı
2V
14. ayrı düşürüldüğünde fotoselde oluşan fo-
toelektrik akımın potansiyel farkına bağlı
Şekildeki fotoelektrik deney düzeneğinde
değişim grafiği verilmiştir.
katota düşürülen fotonların enerjileri 10eV
tur. Buna göre;
X Y Z
Sökülen fotoelektronların anota çarptı- I. X, Y, Z nin ışık akıları arasındaki ilişki
+ – – + – + X = Z > Y dir.
ğı anda maksimum kinetik enerjileri 2eV
3V 3V 5V II. X, Y, Z nin enerjileri E X = EY < EZ dir.
olduğuna göre, metalin bağlanma ener-
jisi kaç eV tur? X, Y, Z fotosellerinin eşik enerjisi 4 eV tur. III. X, Y, Z den kopan maksimum kine-
X ve Y ye 6 eV, Z ye 2 eV enerjili ışık tik enerjili elektronlara eşlik eden de
A) 10 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2
düşürüldüğünde hangi fotosellerde fo- Broglie dalga boyları λZ > λX = λY dir.
toelektrik akımı oluşur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) X, Y ve Z B) Y ve Z C) X ve Y A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
D) Yalnız Y E) Yalnız X D) Yalnız II E) Yalnız III
16. C 15. C 14. D 13. A 12. E 11. C 10. E 9. B 8. A 7. D 6. C 5. C 4. B 3. B 2. D 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Maksimum Bir fotosele kırmızı ışık gönderildiğinde
Kinetik Enerji (eV) metalden elektronlar ancak sökülebiliyor.
Bu fotoselde kırmızı yerine ışık akısı de-
ğiştirilmeden mavi ışık kullanılırsa;
I. Sökülen elektron sayısı değişmez.
0 θ
Frekans (s-1) II. Fotoelektrik akımı oluşur.
ν0
+–
E0 III. Sökülen elektronların bir kısmı anot
levhaya ulaşır. V
Şekildeki grafik bir fotosel devresinde foto-
yargılarından hangileri doğru olabilir?
elektronların maksimum kinetik enerjisinin, Şekildeki fotosel lambada kullanılan me-
fotonun frekansına bağlı değişimini göster- A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III talin eşik enerjisi E0, gönderilen fotonların
mektedir. D) Yalnız II E) Yalnız III enerjisi ise E dir.
Grafikte verilen E0, ν0 ve q dan hangileri Devreye şekildeki gibi V gerilimi uygu-
katot metalinin cinsine bağlı değildir? landığında maksimum kinetik enerjili
A) Yalnız ν0 B) Yalnız E0 C) Yalnız q elektronların karşı levhaya çarpma hızı-
nı artırabilmek için;
D) ν0 ve q E) E0 ve q
I. Kaynağın ışık şiddetini artırma
II. Kaynağın frekansını artırma
5. III. V gerilimini artırma
Fotoelektrik olayında katottan sökülen
işlemlerinden hangileri tek başına yapı-
fotoelektronların enerjisi;
labilir?
2. I. Katot metalinin cinsi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
I Işık şiddeti λ Dalga boyu II. Katota çarpan foton sayısı
III. Fotonların dalga boyu D) I ve II E) II ve III
X 2I λ
niceliklerinden hangilerine bağlı değil-
Y I 2λ
dir?
Z 3I 3λ
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Aynı fotosele ayrı ayrı düşürülen X, Y, Z fo-
tonlarının dalga boyları ve kaynakların ışık D) I ve II E) I, II ve III
şiddetleri tablodaki gibidir.
Bu fotonların aynı sürede söktükleri
elektron sayıları nX, nY, nZ arasındaki
ilişki nasıldır?
A) nX = nY = nZ B) nX > nY > nZ
C) nZ > nY > nX D) nZ > nX > nY
6.
8.
E) nY > nX > nZ
λ Dalga boyu I Işık şiddeti
X λ 2I
Y 2λ I
Z 3λ 3I
3.
+– Bir fotosele düşürülen X, Y, Z fotonlarının
Bir fotosel devrede fotoelektrik akımı oluş-
maktadır. dalga boyları ile kaynakların ışık şiddetleri
2 volt
verilmiştir.
Başka bir değişiklik yapılmadan yalnız
ışınların frekansı artırılırsa; Şekildeki fotosel devrede kullanılan meta- Buna göre, devrede oluşan maksimum
lin eşik dalga boyu 3100 A° dur. akımlar iX, iY, iZ arasındaki ilişki nasıl-
I. Metalin eşik enerjisi artar.
Devreye gönderilen fotonların enerjisi 8 dır?
II. Elektronların maksimum kinetik enerji-
si artar. eV olduğuna göre, anota ulaşan elekt- A) iX > iY > iZ B) iZ > iY > iX
ronların maksimum kinetik enerjileri C) iZ > iX > iY D) iY > iX > iZ
III. Elektronların kesme gerilimi azalır.
kaç eV tur?
yargılarından hangileri doğrudur? E) iY > iZ > iX
(h.c = 12400 eV. A°)
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
D) Yalnız I E) Yalnız II
9. 12. 15.
Akım
Fotosel lamba-
nın metal yüze-
X
yinin eşik enerji-
Y si 1,8 eV olup X
metal yüzeye
Gerilim 3100 A° dalga
+– – +
boylu ışık düşü-
rülüyor. 2V V
Aynı fotosele X ve Y fotonları gönderildi-
ğinde devredeki fotoelektrik akım - gerilim Buna göre, anota ulaşan elektronla-
Şekildeki X fotoseline fotonlar gönderildi-
grafiği verilmiştir. rın maksimum kinetik enerjileri kaç eV
ğinde devreden geçen fotoelektrik akımı
Buna göre; olur? (h.c = 12400 eV.A°)
maksimum oluyor.
I. X in frekansı Y ninkinden büyüktür. A) 0,2 B) 2 C) 4 D) 5,2 E) 6 Bu akımı artırmak için;
II. X in dalga boyu Y ninkinden büyüktür.
I. V gerilimi artırılmalı
III. X in ışık akısı Y ninkine eşittir.
II. Kullanılan ışığın şiddeti artırılmalı
yargılarından hangileri doğrudur?
III. Kullanılan ışığın frekansı artırılmalı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III 13. işlemlerinden hangileri yapılmalıdır?
D) I ve III E) I ve II Özdeş fotosellere ışık şiddetleri eşit, fre- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
10. kansları f, 2f, 3f olan fotonlar düşürüldü-
D) I, II ve III E) I ve III
Akım ğünde oluşan akımların kesme gerilimleri
sırasıyla V1, V2, V3 oluyor.
iX X Buna göre V1, V2, V3 arasındaki ilişki
iY Y nasıldır?
A) V1 = V2 = V3 B) V1 > V2 > V3
Gerilim
C) V3 > V2 > V1 D) V2 > V1 > V3
16.
E) V3 > V1 > V2 ışık
Aynı fotosel lambaya gönderilen X ve Y
ışınlarının oluştuduğu akım-gerilim grafiği
verilmiştir. 14. K L
Buna göre,
λ λ
I. X in ışık akısı Y den fazladır. 2 3
II. X in dalga boyu Y den küçüktür. λ 2λ d
III. X ve Y nin frekansları eşittir.
X Y
yargılarından hangileri doğrudur? A
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III A A Şekildeki fotosel lambanın K levhasına I
D) II ve III E) Yalnız I Şekil I Şekil II ışık şiddetinde ışık düşürülünce devreden
zayıf bir akım geçmektedir.
Şekil I ve Şekil II de X ve Y fotosel lam-
11. balarında kullanılan metallerin eşik dalga
Bu akımla ilgili aşağıdakilerden hangisi
Şekildeki fotosel yanlıştır?
boyları λX = λ ve λY = 2λ dir. X fotoseline
devresinde katot A) Işığın şiddeti artarsa akım şiddeti ar-
m m
metalinin eşik ener- , Y fotoseline dalga boylu fotonlar dü- tar.
2 3
jisi 2 eV olup gönde- şürülünce yüzeylerden sökülen elektron- B) d uzaklığı azalırsa akım şiddeti artar.
rilen fotonların ener- ların maksimum kinetik enerjileri EX ve EY
jisi 2,8 eV tur. C) Işığın dalga boyu azalırsa akım şiddeti
– + oluyor. artar.
Buna göre, anota
EX D) K levhasının yüzey alanı azalırsa akım
ulaşan elektronların 3V Buna göre, oranı kaç olur?
EY artar.
maksimum kinetik
enerjileri kaç eV olur? 2 3 4 5 5 E) L levhasının yüzey alanı artarsa akım
A) B) C) D) E)
A) 3,8 B) 3,6 C) 3,2 D) 0,8 E) 0 5 5 5 4 2 artar.
1. 4. 7.
Yüksek enerjili bir foton ile serbest De Broglie dalga boyları λ1 > λ3 > λ2 olan Kinetik enerjileri eşit olan mX ve mY kütleli
bir elektronun etkileşiminde gözlenen parçacıkların momentumlarının büyük- maddesel parçacıklarının kütlelerinin oranı
Compton olayı için; lükleri P1, P2, P3 arasındaki ilişki nasıl- mX 1
I. Gelen fotonun frekansı, saçılan foto- dır? = tür.
mY 4
nun frekansından büyüktür. A) P1 > P2 > P3 B) P3 > P1 > P2 Buna göre, bu parçacıkların de Broglie
II. Gelen fotonun dalga boyu, saçılan fo- C) P1 = P2 = P3 D) P1 > P3 > P2 λ
tonun dalga boyundan büyüktür. dalga boylarının X oranı kaçtır?
E) P2 > P3 > P1 λY
III. Gelen fotonun hızı saçılan fotonun hı-
zına eşittir. 1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
D) Yalnız I E) Yalnız II 5.
K L M
Momentum P 2P 2P 8.
Hız J J 2J Compton olayında gelen fotonun dalga
K, L, M taneciklerinin momentum ve hız boyu λ, enerjisi E dir.
büyüklükleri tablodaki gibidir. Saçılan fotonun dalga boyu 3λ oldu-
Bu taneciklerin de Broglie dalga boyları ğuna göre, saçılan elektronun enerjisi
λK, λL, λM arasındaki ilişki nasıldır? nedir?
A) λK > λL = λM B) λL = λM > λK 3E 2E E
2. A) 2E B) E C)
4
D)
3
E)
3
Compton olayı ile ilgili; C) λK = λL > λM D) λL > λK = λM
I. Gelen fotonun dalga boyu, saçılan fo- E) λK = λL = λM
tonun dalga boyundan küçüktür.
II. Momentum korunur.
III. Gelen fotonun enerjisi saçılan elektro-
nun enerjisinden büyüktür. 9.
yargılarından hangileri doğrudur? Compton olayında gelen foton çarpışma
6.
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III 2
sonrasında enerjisinin 'ini kaybediyor.
n 5
D) Yalnız II E) Yalnız I to
fo Gelen fotonun dalga boyu λ olduğuna
n
la
çı göre saçılan fotonun dalga boyu kaç λ
Gelen foton Sa
olur?
Sa
çı 4 5
la A) 5 B) 3 C) 2 D) E)
n
el 3 3
ek
tro
n
15. 18.
12. Compton olayında saçılan fotonun mo-
fo
to
n
Dalga boyu λ olan fotonun enerjisi E, mo- mentumunun büyüklüğü P′ nin, gelen foto- an λ2
çıl
mentumunun büyüklüğü P kadardır. nun momentumunun büyüklüğü P ye oranı Gelen foton Sa 53°
Fotonun dalga boyu 2λ yapılırsa enerji P' 3 λ1 53°
= tir.
ve momentum değerleri ne olur? P 5
Buna göre, saçılan elektronun enerjisi
E E Compton olayında gelen fotonun dalga
A) 2E, 2P B) ,P C) $ 2P E′ nün, gelen fotonun enerjisi E ye oranı
2 2 boyu λ1, saçılan fotonun dalga boyu λ2 dir.
E'
E P P kaçtır? λ
D) , E) 2E, E Buna göre, 1 oranı kaçtır?
2 2 2 λ2
2 3 4 5 6
A) B) C) D) E) (sin53° = 0,8; cos53° = 0,6)
5 5 5 6 7
1 2 3 4 5
A) B) C) D) E)
2 3 4 5 6
13. 19.
16. Sürtünmesiz yatay d
ton I. Işığın bir ortamdan başka bir ortama düzlemde +q yüklü bir
fo 4λ
n geçerken bir kısmının yansıyıp, bir kıs- cisim paralel levhalar
çıla 3
arasında X noktasın- +q
Gelen foton Sa
mının kırılması X
dan serbest bırakılı- Y
Fı II. Işığın birbiri içinden geçmesi
λ el rlay yor. Y noktasından
ek a III. Prizmaya düşürülen beyaz ışığın renk-
tro n geçtikten sonra cisme
n lere ayrılması +
−
eşlik eden de Broglie
IV. Işığın çarptığı yüzeye basınç yapması dalga boyu l oluyor. V
Compton saçılmasında gelen fotonun dal-
4λ Yukarıdaki olayların hangileri ışığın yal- Buna göre,
ga boyu λ, saçılan fotonun dalga boyu
3 nız dalga modeli ile açıklanabilir?
tür. I. V potansiyel farkını artırma
Buna göre, foton enerjisinin kaçta kaçı- A) Yalnız I B) I ve III C) I, II ve III II. d uzaklığını artırma
nı elektrona aktarmıştır? D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV III. q yükünü artırma
1 1 1 3 2 IV. Cismin kütlesini artırma
A) B) C) D) E)
4 3 2 4 3 işlemlerinden hangileri yapılırsa l azalır?
A) Yalnız I B) I ve III C) III ve IV
D) I, II ve III E) I, III ve IV
19. E 17. C 18. E 10. A 11. D 12. D 13. A 14. D 15. A 16. B 5. A 6. A 7. D 8. D 9. E 1. C 2. A 3. A 4. E Cevaplar
1. 4. 7.
Modern fiziğe göre; Michelson - Morley deneyi için; Çok hassas kütle ölçümlerinin yapıla-
bildiği bir laboratuvarda;
Işık hızına yakın hız- Işık hızına yakın hız- Esir maddesinin var Işık hızının refarans
I. Madde ısıtılıyor.
larda uzunluk kısalır. larda zaman genişler. olup olmadığını araş- sistemlerinden bağım-
tırmak için yapılmıştır. sız olduğu bulunmuştur. II. Madde ışığı soğuruyor.
III. Madde ışık hızına yakın hızlara kadar
hızlandırılıyor.
işlemlerinden hangileri yapılırsa mad-
Enes Buğra
denin kütlesinde artış beklenir?
Ahmet Mahmut A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Işık hızına yakın hızlarda kütle artar.
Işığın yayılması için esir adlı or- D) I ve II E) I, II ve III
tama ihtiyaç olmadığı ortaya çıkmıştır.
8.
Michelson – Morley deneyi;
Faruk I. Dünyanın Güneş etrafında döndüğünü
öğrencilerden hangilerinin yorumları Mustafa gösterme
doğrudur? öğrencilerden hangilerinin yorumları II. Esir maddesinin varlığını kanıtlama
doğrudur? III. Dünyanın dönüş hızını ölçme
A) Yalnız Enes
A) Yalnız Ahmet amaçlarından hangileri için yapılmıştır?
B) Yalnız Buğra
B) Yalnız Mahmut A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Yalnız Faruk
C) Yalnız Mustafa D) I ve II E) II ve III
D) Enes ve Buğra
D) Ahmet ve Mahmut
E) Enes, Buğra ve Faruk
E) Ahmet, Mahmut ve Mustafa
9.
5. Özel görelilik teorisiyle ilgili;
I. Durgun bir gözlemci, ışık hızına yakın bir
c
Lazer
hızla hareket eden gözlemcinin yaşadığı
bir olayın süresini daha uzun ölçer.
2.
c
II. Durgun bir gözlemci, ışık hızına yakın
Kütlesi m olan bir cismin durgun hal- ϑ=
8 bir hızla hareket eden bir cismin hareket
deki enerjisi aşağıdakilerden hangisine
doğrultusundaki boyunu, durgun halin-
eşittir? (c: ışık hızı)
Boşlukta c hızı ile yayılan lazer ışığına ters den daha kısa ölçer.
1 m
A) B) 2 C) mc2 III. Durgun bir gözlemci, ışık hızına yakın
mc 2 c yönde c/8 hızıyla bir uzay aracı hareket et-
mektedir. hızla hareket eden cismin kütlesini daha
c2
D) E) m+c2 Buna göre, uzay aracındaki gözlemciye büyük ölçer.
m
göre lazerden çıkan ışığın hızı kaç c dir? yargılarından hangileri doğrudur?
1 7 9 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) B) C) 1 D) E) 2
8 8 8
D) I ve II E) II ve III
6. 10.
3. Aşağıdaki yargılardan hangileri Einste- Durgunken boyları eşit ve L olan X, Y, Z
in'ın özel görelilik kuramının kabullerin- uzay gemileri sırasıyla j X, j Y, j Z büyük-
den biridir?
ϑ = 0,5 c lüğündeki rölativistik hızlarla hareket edi-
A) Işık boşlukta yayılabilir.
m yorlar. Yerdeki durgun gözlemci gemilerin
k B) Işık atomları uyarabilir. boylarını LX , LY , LZ olarak görüyor.
Prizma şeklindeki bir cisim şekildeki yönde C) Fizik yasaları tüm eylemsiz referans LX > LY > LZ olduğuna göre, j X, j Y, j Z
0,5 c hızıyla hareket ettiriliyor. sistemlerinde aynıdır. arasındaki ilişki nasıldır?
Buna göre, k, , m uzunluklarından han- D) Işık, saydam bir ortamdan başka bir
A) j X > j Y > j Z B) j X > j Z > j Y
gileri azalmış olarak gözlenir? saydam ortama geçerken kırılır.
E) Işık, foton denilen taneciklerden olu- C) j X = j Y = j Z D) j Y > j Z > j X
A) Yalnız k B) Yalnız C) Yalnız m
şur. E) j Z > j Y > j X
D) ve m E) k, ve m
Fizik Modüler Soru Bankası 95
Özel Görelilik
19. D 18. B 14. C 15. A 16. C 17. E 13. B 11. D 12. E 9. D 10. E 5. C 6. C 7. D 8. B 1. D 2. C 3. A 4. E Cevaplar
1. 5. 10.
İletkenlikleri bakımından iletkenlerle ya- I. Isı etkisi İdeal bir diyot için;
lıtkanlar arasında olan madde aşağıda- II. Işık etkisi I. Tek yönde akım geçirir.
kilerden hangisidir? III. Manyetik etkisi II. N tipi yarı iletken ile P tipi yarı iletkenin
A) Yalıtkan Yarı iletken maddeler yukarıdakilerden birleşimi ile oluşur.
B) Yalıtkan altı hangileri ile iletken hale geçebilirler? III. Diyota geçirebildiği yönde akım gelirse
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II sıfıra yakın direnç gösterir.
C) Yarı iletken
IV. Diyota geçirmediği yönde akım gelirse
D) İletken D) II ve III E) I, II ve III
sonsuz direnç gösterir.
E) Süper iletken yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) III ve IV C) I ve III
6. D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
7.
3. I. Manyetik etki
I. Normal halde yalıtkandırlar. II. Gerilim etkisi
III. Küçük parçalara ayırmak
12.
II. İletkenlik durumlar geçicidir, dış etki Elektronik devrelerinde sinyal yükselti-
kalkınca yalıtkan olurlar. yukarıdaki yöntemlerden hangileri yarı
ci olarak aşağıdaki elemanlardan hangi-
III. İletkenlikleri kalıcıdır. iletkenleri iletken hale geçirebilir?
si kullanılır?
yargılarından hangileri yarı iletkenlerin A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Transformatör B) Transistör
özelliklerindendir? D) I ve II E) I, II ve III
C) Diyot D) Bobin
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Ampermetre
D) I ve II E) I ve III 8.
I. Dedektörlerde
II. Lazerlerde
III. Gaz analiz sensörlerinde
13.
4. hangilerinde yarı iletkenler kullanılır?
Elektronik devrelerde kullanılan LED ile
I. Kristal yapıya sahiptirler. A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III ilgili;
II. İçlerine bazı özel maddeler katılınca D) Yalnız I E) Yalnız II I. Işık yayan bir diyot çeşididir.
iletken hale geçerler.
II. Üzerinden akım geçtiğinde, kullanılan
III. Tabiatta doğal halde bulunmazlar. 9. maddeye göre farklı renklerde ışık ya-
yargılarından hangileri yarı iletkenlerin Yarı iletkenler; yar.
özelliklerindendir? I. Termal kameralarda III. Otomobillerde ve dekoratif aydınlat-
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III II. Gece görüş sistemlerinde malarda kullanılır.
D) II ve III E) Yalnız II III. Trafik ışıklarında yargılarından hangileri doğrudur?
hangilerinin yapımında kullanılır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
D) I ve II E) I, II ve III
Sıcaklık
B) Özdirenç
18.
I. Raylara değmeden havada giden tren-
ler
15. II. Tıbbi tanı için manyetik rezonans gö-
Elektronik devre elemanlarının ısın- rüntüleme cihazları
Sıcaklık
ma problemini ortadan kaldıracak olan III. Parçacık hızlandırıcılar
C) Özdirenç
madde aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıdakilerden hangileri süper ilet-
A) Süper iletkenler kenlerin oluşturduğu yüksek manyetik
alana gereksinim duyar?
B) Yarı iletkenler
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
C) Yalıtkanlar
D) II ve III E) I, II ve III Sıcaklık
D) Diamanyetik maddeler
D) Özdirenç
E) Ferromanyetik maddeler
19.
I
Sıcaklık
E) Özdirenç
II
16.
I. Belli bir sıcaklığın altına indirildiklerin-
Sıcaklık
de dirençleri sıfıra yakın olur.
II. CERN'de yapılan bir deneyde 5 Volt
gerilim uygulanan bir maddeden III
13000 Amper akım geçmiştir.
III. Yapılan bir deneyde, üzerine gerilim
uygulanarak akım geçmesi sağlanan
bir madde, gerilim kaldırılarak telin iki 21.
Yukarıdakilerden hangileri iletken ve
ucu birleştirildiğinde, telin üzerinden Nanoteknolojiden faydalanılarak;
süper iletken maddelerin manyetik alan
iki yıl boyunca akım geçmeye devam I. Kir tutmayan kumaşlar
çizgilerine verdikleri tepkiyi gösterir?
etmiştir. II. Su tutmayan camlar
Yukarıdakilerden hangilerinde anlatı- İletken Süper iletken
III. Yanmayan kumaşlar
lanlar süperiletkenlere ait bilgiler ola- A) I II
IV. Çok küçük boyutlarda yüksek miktarda
bilir? B) II III bilgi depolayan diskler
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) I III malzemelerinden hangileri üretilmiştir?
D) I ve II E) I, II ve III D) III II A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV
E) III I D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
1. C 2. E 3. D 4. B 5. E 6. A 7. D 8. A 9. E 10. E 11. C 12. B 13. E 14. E 15. A 16. E 17. C 18. E 19. C 20. B 21. E Cevaplar
1. 5. 9.
X ışınları ile ilgili; Atomun yapısını incelemek için; X ışınları tüpünde hızlandırılan elektronlar
I. X ışınları röntgen ışını olarakta bilinir. I. X ışınları hedef metal yüzeye J hızıyla çarparak me-
II. X ışınları kurşun levhadan geçemez- II. Lazer ışınları tal içinde d kadar yol alıp duruyor.
ler. III. Kızılötesi ışınlar Yayınlanan X ışınların frekansını veren
III. Boşlukta yayılamazlar. ışınlarından hangileri kullanılabilir? ifade hangisidir?
d d
yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II A) B) C) 2dJ
ϑ 2ϑ
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Yalnız III E) I, II ve III 2d ϑ
D) E)
D) II ve III E) I, II ve III ϑ 2d
6. 10.
X ışınları Bir X ışını tüpünde hızlandırma potan-
siyeli 4.104 volt olduğuna göre oluşan
X ışınlarının minimum dalga boyu kaç
2. Karakteristik X
A° dur?
X ışınları ile ilgili; ışınları (h.c = 12400 eV.A°)
I. Yüksek enerjili ışınlardır. A) 0,31 B) 3,1 C) 31
Yukarıdaki boş kutucuğa aşağıdakiler-
II. Yüksüzdürler. D) 310 E) 3100
den hangisi gelmelidir?
III. Boşlukta ışık hızıyla yayılırlar.
yargılarından hangileri doğrudur? A) Özel X ışınları
B) Sıradan X ışınları
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
C) Kesikli X ışınları
D) Yalnız III E) I, II ve III
D) Sürekli X ışınları
E) Düşük enerjili X ışınları 11.
Bir X ışını tüpünde oluşan elektromanyetik
dalgaların en kısa dalga boylu olanı 0,2A°
3. dur.
Hızlandırılmış elektronların hedef metal 7. Buna göre, tüpte elektronları hızlandı-
tarafından yavaşlatılması sonucu hangi I. Hızlandırılmış elektronların hedef ato- ran gerilim kaç volttur?
ışın meydana gelir? mu uyarması sonucu (h.c = 12400 eV.A°)
A) Mor ötesi ışın B) Kızıl ötesi ışın II. Hızlandırılmış elektronların hedef A) 15500 B) 24000 C) 31500
atom tarafından yavaşlatılması sonucu
C) X ışını D) Lazerler D) 48000 E) 62000
III. Çekirdekte meydana gelen tepkimeler
E) γ ışını sonucu
Yukarıdaki olayların hangisinde X ışını
meydana gelir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
4.
X ışını tüpünde oluşturulan elektroman- 12.
yetik dalgaların dalga boyu ile ilgili Uyarılmış emisyon yolu ile ışığın şid-
I. Hızlandırma gerilimi ile ters orantılıdır.
8. detlendirilmesi sonucu hangi ışık türü
Bir X ışınları tüpünde hızlandırılan elekt- elde edilir?
II. Hedef metalin kalınlığına bağlıdır.
ronlar hedef maddesine çarparak madde
III. Hızlandırılan elektronların enerjisi ile A) X ışınları
içinde yavaşlayıp 5.10-8 saniyede duruyor.
ters orantılıdır. B) γ ışınları
Buna göre, oluşan X ışınlarının frekansı
yargılarından hangileri doğrudur? C) Lazerler
kaç s-1 dir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Kızılötesi ışınları
A) 2.107 B) 3.107 C) 5.107
D) I ve III E) I, II ve III E) Mor ötesi ışınları
D) 5.108 E) 5.109
Elektron d2
– + Hedef
metal
16. 20. V
Lazer ışınlarıyla ilgili; I. Yazıcılar Havası boşaltılmış cam tüp içinde olu-
I. Aynı fazlı fotonlardan oluşur. II. Cd sürücüleri şan X ışınlarının minimum dalga boyu;
II. Aynı dalga boylu fotonlardan oluşur. III. Usb bellekler I. d1 uzaklığı
III. Sadece görünür bölgede ışık yayarlar. Aygıtlarından hangilerinde lazer tekno- II. d2 uzaklığı
yargılarından hangileri doğrudur? lojisi kullanılır? III. V potansiyel farkı
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
D) Yalnız I E) Yalnız III D) Yalnız I E) Yalnız II A) I, II ve III B) Yalnız I C) Yalnız III
D)I ve III E) II ve III
1. C 2. E 3. C 4. D 5. A 6. D 7. B 8. A 9. E 10. A 11. E 12. C 13. A 14. D 15. C 16. B 17. C 18. D 19. A 20. B 21. A 22. D 23. C Cevaplar
1. 4. 7.
Ultrason (USG) cihazında aşağıdakiler- Termal kameralarda aşağıdakilerden X ışını kullanarak vücudun incelenen böl-
hangisinden yararlanılmaktadır? gesinin kesitsel görüntüsünü oluşturmaya
den hangisi kullanılır? yönelik bir teşhis yöntemidir.
A) X ışınları
A) Ses dalgaları Yukarıda anlatılan görüntüleme yönte-
B) Kızıl ötesi ışınlar
B) X ışınları minin adı, aşağıdakilerden hangisidir?
C) Radyo dalgaları
C) Gama ışınları A) Ultrason B) Emar (MR)
D) Ses dalgaları
C) Endokopi D) Sonar
D) Radyo dalgaları E) Mikrodalgalar
E) Tomografi
E) Kızıl ötesi ışınlar
5.
l. CERN 8.
ll. NASA Manyetik alan içine yerleştirilen hastanın
lll. TÜBİTAK üzerine radyo dalgaları gönderilir. Bu man-
2. Yukarıda verilen kurumlardan hangileri yetik alan içinde, doku hücrelerinin içinde
bilimsel araştırma merkezidir? bulunan hidrojen atomu radyo dalgası ile
Hastanelerde kullanılan Röntgen ciha-
karşılaştığı zaman sinyal oluşturur. Bu sin-
zında aşağıdakilerden hangisi kullanı- A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll yaller bir görüntü oluşturur. Her dokunun
lır? D) l ve ll E) l, ll ve lll ve hasta bölgelerin oluşturduğu sinyalin
gücü farklı olduğu için oluşan görüntüde
A) Radyo dalgaları dokular birbirinden ayrılır.
B) Gama ışınları Yukarıda anlatılan görüntüleme yön-
teminin adı, aşadakilerden hangisinde
C) Mor ötesi ışınlar doğru verilmiştir?
D) X ışınları A) Röntgen B) Ultrason
C) Emar (MR) D) Endoskopi
E) Ses dalgaları
E) Bilgisayarlı Tomografi
6.
İsviçre ile Fransa sınırında yer alan Dün-
ya'nın en büyük parçacık fiziği laboratu-
varıdır. 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla
kurulmuştur. Günümüzde 21 tam üyesine 9.
ilaveten Türkiye'nin de aralarında bulun- Ses dalgalarının su altındaki yayılımından
3. duğu gözlemci üyeleri vardır. Yerin 100 m yararlanarak yön bulmaya, haberleşmeye
l. LCD teknoloji altına inşa edilen çarpıştırıcı ve dedektör- ve deniz araçlarının tespit edilmesine ya-
ll. LED teknolojisi leriyle evrenin ve maddenin gizemli sırları- rayan sistemlerdir.
lll. Plazma teknolojisi na yönelik deneylere ev sahipliği yapmak- Yukarıda anlatılan sistemin adı, aşağı-
tadır. dakilerden hangisinde doğru verilmiş-
Yukarıda verilen teknolojilerden hangi-
Yukarıda anlatılan araştırma merkezi tir?
leri TV yapımında kullanılan teknoloji- aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ultrason B) Emar (MR)
lerdendir? A) CERN B) ASELSAN C) NASA C) Röntgen D) Sonar
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll D) TÜBİTAK E) UNİCEF E) Tomografi
D) l ve ll E) l, ll ve lll
X Y
14.
Maddelerin kristal yapı incelemelerinde X
ışınları kullanılır.
Z Bu olayda X ışınlarının kullanılma ne-
deni; 17.
Buna göre, gösterilen devre elemanı
l. X ışınlarının dalga boylarının atomik X ışınları ile ilgili;
aşağıdakilerden hangisinde doğru ifade
ölçekte olması
edilmiştir? l. Küçük dalga boylu, girginliği fazla olan
ll. Canlılara zarar vermesi X ışınlarına sert X ışını denir.
A) Diyot lll. Boşluktaki hızlarının ışık hızına eşit ol- ll. Dalga boyları büyük, girginliği az olan
B) LED ması X ışınlarına yumuşak X ışını denir.
C) NPN transistörü özelliklerinden hangileri olabilir? lll. Radyolojide sert X ışınları kullanılır.
D) PNP transistörü A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll yargılarından hangileri doğrudur?
E) Fotodiyot D) l ve ll E) l ve lll A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) l, ll ve lll
12.
MAGLEV trenleri ile ilgili aşağıdakiler- 15.
den hangisi yanlıştır? Aşağıdaki diyot bağlantılarının hangi-
A) Süper iletkenlik çalışmalarının sonucu sinde akım geçmez? 18.
olarak üretilmiştir. +5V +2V –8V –2V İki ayrı lazer ışığının bir araya getirilerek
A) B) oluşturulan üç boyutlu görüntülerdir. İleri
B) Çok düşük enerjiyle fazla sayıda yolcu
teknoloji ürünü olan lazer fotoğrafı olarak
taşır.
–5V +3V +4V da isimlendirilir.
C) 600 km/h e varan süratlere çıkabilirler. C) D)
Yukarıda ifade edilen olayın adı aşağı-
D Trenler, rayın üzerinde ama raya do- dakilerden hangisidir?
–3V
kunmadan hareket ederler. E) A) LCD B) Hologram
E) Çok soğutularak süper iletken hale
C) Silikon D) Nanoteknoloji
geçen süper iletkenlerin mıknatısları
itmesi esasına dayanır. E) Bilgisayarlı Tomografi
18. B 17. E 16. D 15. C 14. A 13. E 12. B 11. D 10. C 9. D 8. C 7. E 6. A 5. E 4. B 3. E 2. D 1. A Cevaplar
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................