Вы находитесь на странице: 1из 473

. . .

003
!" #""
$ %
&' (&(
#( (
)(*+ % &,
. . *
*

2011
30(075.8)
6073 0-
28
m. . .
H nropt:
. . nasynon - xan. +xon. nayx, on.; .
. ooson - -p ]noc. nayx, npo].; . .
epna - xan. mp. nayx; . .
apuenxo - -p mp. nayx, npo].; . .
noxon - -p ]noc. nayx, npo].
Ho peaxne oxropa mpuecxx nayx, npo]eccopa .
. apuenxo
: / . . [ .]; 0-
2 . . . !. " 2- .# . . ocxna :
Hpocnexr, 2011. - 432 c.
ISBN 978-5-392-02012-6
uenoe nocoe nnerc nroptm, nepepaoranntm ononnenntm, san-
em, xoropoe nororonneno n crporom coornercrn c rocyapcrnenntm omeopaso-
narentntm cranaprom no xypcy mecrnosnane. nem n ocrynno ]opme s-
noxent cxonte nonr ome reop nosnxnonen, nsamoecrn pas-
nr omecrna, rocyapcrna npana, ocnonnte nonpoct, paccmarpnaemte na ce-
mnapax nxome n nert na sauerax +xsamenax no anno cnnnne.
arepan noco, snoxennt n ]opme neontmx nexn no xaxomy
nonpocy, cnococrnyer nerxomy ycnoenm npemera, nosnoner tcrpo +]]ex-
rnno nororonrtc x sanrm, caue +xsamena.
n arypenron, cryenron npenoanarene nyson.
30(075.8) 6073 nasynon
xan xonaenu p.
B3
uenoe nocoe
prnan-maxer nororonnen xomnane prnan-maxer
ren.: (495) 726-18-84
Honcano n neuart 01.11.10. uopmar 60x90 7
16
. Heuart
o]cerna. Heu. n. 27,0. pax 3000 +xs. 3axas N8954
Hpocnexr 111020, r. ocxna, yn.
opona, . 7, crp. 4.
rneuarano c rorontx ]anon saxasuxa n H
ntnoncx om neuar. 432980, r. ntnoncx, yn. onuapona, 14
onnexrn
anropon, 2011

Hpocnexr,
2011
I. !
" #" $ !
$. ! ! . % & !'( )
) *
ayxa ecrt ccremarsponannoe reoperuecx o]opmnennoe sna-
ne o oxpyxamme uenonexa nppono conantno ecrnrentno-
cr. o urot nonyurt ccremarsponannoe snane, neoxomo c-
nontsonart onpeenennte merot xarerop xax ncrpymenrt nosna-
n. axa nayxa paspaartnaer cno xarerop. conantno ]noco-
], nanpmep, cnontsymrc raxe xarerop, xax omecrno, npo-
rpecc, omecrnennoe cosnane, omecrnennoe tre, conantnt e-
repmnsm, nnnsan, omecrnenno-+xonomuecxa ]opman,
rymansm p.
ce nayx, xax ecrecrnennte, rax omecrnennte, ccneymr oex-
rnnt mp, r. e. oxpyxammym npponym conantnym ecrnrent-
nocrt. n orxptnamr saxont ero pasnr ]ynxnonponan, ntn-
nmr nnyrpenne mexansmt nsamoecrn nsamocnse nppontx
conantntx nponeccon nnen.
o -
. ax, oexrom ccneonan ecrecrnenntx nayx nnerc
nppoa, re ecrnymr cnente crxnte cnt. exrom xe ccneona-
n omecrnenntx nayx ntcrynaer omecrno, npecrannmmee coo npo-
yxr nsamoecrn nme, cosnarentno npecneymmx cno nen. Ho-
+romy . -!
omecrno nnerc ne rontxo oexrom syuen, no cyexrom. usx
meer eno c nppoo, r. e. c raxm oexrom, xoropt npornonocran-
nen emy ncera, rax cxasart, esponorno nounerc. mecrnone
meer eno c erentnocrtm nme, nocrynammx cosnarentno rnop-
mx marepantnte yxonnte nennocr. Hm menmr cno nsrnt,
cnoe ornomene x rem n ntm cropuecxm ]axram cotrm. po-
me roro, xaxt uenonex nnyanen yxe n cny +roro meer cnom
rouxy spen na nce nonpoct xsn. Ho+romy ouent rpyno ycranonrt
nonnnoe mnene nme o rom n nom nnen conantno ecrn-
rentnocr.
usx-+xcnepmenrarop moxer nonroprt cno +xcnepmenrt o rex
nop, noxa oxonuarentno ne yerc n npanntnocr nonyuenntx m pe-
syntraron. mecrnone nmen raxo nosmoxnocr, rax xax n ornue or
nppot omecrno menerc tcrpee, menmrc nm, ycnon xsn,
ncxonoruecxa armoc]epa r. . usx moxer naertc na cxpen-
nocrt nppot, pacxptre ee ran sancr n ocnonnom or nero camoro.
mecrnone ne moxer trt nonnocrtm ynepen n rom, uro nm na ero no-
7
npoct orneuamr cxpenne. ecn on ccneyer cropm, ro nonpoc eme
ontme ocnoxnerc, rax xax ner n nanu mnorx cropuecxx crou-
nxon, orpaxammx re n nte cropuecxe pean.
-! omecrnennte ornomen, r. e. ornomen nme, xoro-
pte cxnatnamrc n nponecce x conmecrno erentnocr, cnoxnee np-
pontx nponeccon nnen. a mxpoyponne on cocror s marepant-
ntx (+xonomuecxx), nonruecxx, conantntx yxonntx ornomen,
xoropte nacrontxo nepennerent mexy coo, uro nenosmoxno oropnart
x pyr or pyra. ostmem, nanpmep, nonruecxym c]epy xsn omecr-
na. na nxnmuaer n ce camte pasnunte +nemenrt nnacrt, rocyapcr-
no, nonruecxe napr, nonruecxe ncrryrt yupexen r. .
o net ner rocyapcrna es +xonomx, es conantno xsn, es con-
antntx rpynn cnoen, es yxonnoro nposnocrna. syuene ncero +roro
xomnnexca nonpocon eno ronxoe cnoxnoe. o xpome maxpoyponn,
ecrt eme mxpoyponent omecrnenno xsn (nanpmep, cryenuecxe
xonnexrnt, cnoprnnte xomant p.), re cns ornomen pasnu-
ntx +nemenron conyma nocr eme onee sanyrannt npornopeunt
xapaxrep, x pacxptre roxe npecranner coo nemano cnoxnocre
rpynocre.
-! conantnoe orpaxene omecrna meer ne rontxo neno-
cpecrnennt, no onocpeonannt xapaxrep. n nnen orpaxamr-
c nenocpecrnenno, a pyre onocpeonanno. ax, nonruecxoe cosna-
ne orpaxaer nonruecxym xsnt nenocpecrnenno, r. e. ono ]xcpyer
cnoe nnmane rontxo na nonruecxo c]epe omecrna. uro xacaerc ra-
xo ]opmt omecrnennoro cosnan, xax ]noco], ro ona onocpeo-
nanno orpaxaer nonruecxym xsnt n rom cmtcne, uro nonrxa ne n-
nerc n nee oexrom ccneonan, xor rax n naue ona sarparna-
er re n nte ee acnexrt. cxyccrno xyoxecrnenna nreparypa non-
nocrtm cnsant c onocpeonanntm orpaxenem omecrnenno xsn.
rnopuecrne . H. uexona, nanpmep, orpaxent camte pasnunte cropo-
nt xsn nme.
-! conantnoe nosnane moxer ocymecrnnrtc uepes p
onocpecrnymmx snenten. ax, yxonnte nennocr n ne onpeenenntx
]opm snan o omecrne nepeamrc s noxonen n noxonene, xax-
oe noxonene x cnontsyer np syuen ntcnen rex n ntx
cropon omecrna. onpemennomy ]sxy mano uro amr ]suecxe sna-
n, cxaxem, XVII n., no n on cropx anrunocr ne moxer nporno-
pponart cropuecxe rpyt epoora uyxa. ne rontxo crop-
uecxe nposneen, no ]noco]cxe paort Hnarona, pcroren
pyrx xop]een pennerpeuecxo ]noco]. t nepm romy, uro n-
can anrunte mtcnren o cnoe +noxe, o cnoem rocyapcrnennom ycr-
pocrne +xonomuecxo xsn, o cnox mopantntx npnnnax r. .
na ase syuen x counen y nac cosaerc cnoe cocrnennoe npe-
crannene o anexx or nac npemenax.

-! nm ne xnyr sonponanno pyr or pyra. n rnopr nme-


cre cosamr marepantnte yxonnte nara. n npnanexar x onpe-
enenntm rpynnam, cocnonm xnaccam. n nocnrtnamrc n pasntx
cemtx. Ho+romy y nx ]opmpyerc ne rontxo nnyantnoe, no co-
cnonnoe, xnacconoe, xacronoe cosnane p., uro roxe cosaer onpeenen-
nte rpynocr n ccneonaren. anpmep, onory, syuammemy x-
nornt mp, ne npxorc opamart nnmane na raxoro poa ]axropt,
nocxontxy y xnorntx ner nxaxoro cosnan n x xaxm xacram n
cocnonm on ne ornocrc. Hp ccneonan omecrna nao yurt-
nart nrepect nme, x conantnoe nonoxene, x conantnym pont.
-! omecrno smenerc pasnnaerc tcrpee, uem nppoa,
nam snan o nem tcrpee ycrapenamr. Ho+romy neoxomo x nocro-
nno ononnrt ooramart nontm coepxanem. naue moxno orcrart
or xsn nayx nnocnecrn cxarrtc x ormarsmy, r. e. x orxasy
or yuera peantno smennmec cryan, xoropo yxe ne coornercrnymr
crapte conantnte snan.
-! conantnoe nosnane nenocpecrnenno cnsano c npaxrue-
cxo erentnocrtm nme. n sanrepeconant n rom, urot cnontso-
nart pesyntrart nayuntx ccneonan n cnoe xsn. aremarx moxer
sanmartc acrpaxrntm ]opmynam reopm, ne memmm npmo-
ro ornomen x xsn. osmoxno, ero nayunte stcxan nonyuar npax-
ruecxym peansanm uepes xaxoe-ro npem, no +ro yer norom, noxa xe
on meer eno c maremaruecxm acrpaxnm. c]epe conantnoro
nosnan nonpoc cror necxontxo naue. axe nayx, xax, nanpmep, co-
nonor, mpcnpyenn, nonronor, memr nenocpecrnenno npaxr-
uecxoe snauene. n ocnyxnamr omecrno, npenaramr pasnunte mo-
en cxemt conepmencrnonan conantntx nonruecxx ncrry-
ron, saxonoarentntx axron, nontmen nposnorentnocr rpya r. .
axe raxa acrpaxrna cnnnna, xax ]noco], cnsana c npaxr-
xo, no ne n rom cmtcne, uro ona nomoraer, cxaxem, ntpamnart orypnt
n crport sanot, a n rom, uro ona ]opmpyer mponosspene uenonexa,
openrpyer ero n cnoxno cer omecrnenno xsn, nomoraer emy npe-
oonenart rpynocr nar cnoe mecro n omecrne.
+,- (( nyx () .&-
!/ !/ (. "# yponent cn-
san c nenocpecrnenno ecrnrentnocrtm, c noncenenno xsntm ue-
nonexa. nponecce npaxruecxoro ocnoen mpa on nmecre c rem nosnaer
syuaer ero. uenonex na yponne +mnp npecranner xopomo, uro ne-
oxomo curartc c saxonam oexrnnoro mpa crport cnom
xsnt c yuerom x ecrn. "# # +ro nonce-
nennte snan, es xoroptx uenonex ne moxer openrponartc n cnox-
nom napnre xsn. 3r snan naxannnamrc nocrenenno roam,
naroap m uenonex cranonrc mypee, ocropoxnee onee ornercrnen-
no noxor x xsnenntm nponemam.
$# ecrt oomene +mnpuecxx nanmen,
xor reop moxer ntxort sa npeent +mnp. menno naroap
reoperuecxm snanm conepmamrc orxptr. eop momnt ]ax-
rop omecrnennoro nporpecca. na nponxaer n cymnocrt syuaemtx n-
nen, ncxptnaer x nxyme npyxnt mexansmt ]ynxnonpona-
n.
a yponn mexy coo recno cnsant. eop es +mnpuecxx
]axron rpanc]opmpyerc n oropnannte or peantno xsn cnexynn.
o +mnp es reoperuecxx oomen ne moxer oorct, rax xax
menno na ase raxx oomen yaerc cenart rpomant mar na nyr
ocnoen npemernoro mpa.
% rereporenno, r. e. &. ymecrnymr ]-
noco]cxe, cononoruecxe, npanonte, nonronoruecxe, cropuecxe
pyre nt conantnoro nosnan. ' naonee a-
crpaxrna ]opma conantnoro nosnan. no meer eno co nceomm,
oexrnntm, nonropmmmc, cymecrnenntm, neoxomtm cns-
m ecrnrentnocr. no n reoperuecxo ]opme ocymecrnnerc c no-
momtm xarerop (marep cosnane, nosmoxnocrt ecrnrent-
nocrt, cymnocrt nnene, npuna cnecrne p.) onpeenennoro
noruecxoro annapara.
%& meer xonxpernt xapaxrep xacaerc neno-
cpecrnenno rex n ntx cropon omecrnenno xsn. no nomoraer ue-
nonexy rnyxe syurt conantnte, nonruecxe, yxonnte pyre
nponecct. anpmep, n nepo ntopon ouent nyxnt cononoruecxe
annte, urot npanntno nocrport npentopnym xamnanm. onono-
ruecxoe snane noopyxaer uenonexa coornercrnymmm penenram nt-
soponnen omecrna, cranr arnost, xax menna, npenaraer
cpecrna neuen conantntx neyron.
uro xacaerc & ! ro ono cnsano c ocnoenem npanontx
nopm npnnnon, c x cnontsonanem n npaxruecxo xsn. na-
amm snanem n onacr npan rpaxann sammen or nposnona nna-
cre mpoxparon.
(& orpaxaer nonruecxym xsnt omecrna,
reoperuecx ]opmynpyer saxonomepnocr nonruecxoro pasnr o-
mecrna, ccneyer ]ynxnonponane nonruecxx ncrryron yupex-
en.
) nosnoner nam rnyxe nonrt cropuecxoe npo-
mnoe, nponecr cnsymmym nnm mexy npomntm conpemenntm
noxonenm, snneut onpeenennte ypox s xsn npomnoro n-
rartc nnepe. pome roro, snane npomnoro cnococrnyer ]opmpona-
nm mponosspen nme nocnranm nontx noxonen n yxe nar-
porsma nmn x pone.
2. 01 ( (. !(
&! 2 !2 &1
mecrnosnane nnerc uacrtm ]noco]. Ho+romy cno anans
naunem c ]noco]. unoco] nosnxna n anrunym +noxy (VI n. o
n.+.). na tna nayxo nayx, n ee pamxax anansponanct syuanct
conantnte npponte nnen nponecct. re anexe npemena ne
tno eme camocrorentntx ecrecrnenntx omecrnenntx nayx. nore
anrunte ]noco]t tn ononpemenno ]sxam, maremarxam.
ao cxasart, uro eme n onoe npem (XVII n.) +ra rpan npoonxa-
nact. exapr, Henn pyre ntammec yuente tn raxxe ntam-
mmc ]noco]am.
o nepnemc x cranonnenm omecrnosnan. xe n rpyax anruntx
]noco]on n ro n no crenen sarparnamrc pasnte nponemt o-
mecrnosnan. accmorpm n nepnym ouepet e Hnarona.
3 (427347 o n. +.), noxany, nnerc nepntm ]noco]om,
anmm mpoxym nanopamy conantno crpyxrypt omecrna, ]opm rocy-
apcrnennoro npannen npancrnenntx ornomen, cxnatnammxc
mexy nmtm n nponecce x conmecrno xsn, a raxxe nonpocon o
cnpanennocr.
Hnaron pasmtmner o rom, uro raxoe cnpanennocrt, xax ee xapaxre-
psonart. neyer n nopasymenart no cnpanennocrtm uecrnocrt? n-
nerc n ono ro xe ecrne n nexoroptx cnyuax cnpanenntm, a n
pyrx necnpanenntm? Hnaron nonaraer, uro npocro orner na +r no-
npoct ne npneer x ntcnenm cymnocr cnpanennocr. Ho+romy no-
nre cnpanennocr ornocrentno. npanennocrt moxno oxapaxrep-
sonart xax nosane onxnoro xaxomy, xax nxomy ne npunrt npea
n xax ro, uro nprono cntnememy, r. .
rnocrentno nnacr Hnaron nmer, uro ncxa nnacrt ycranannnaer
saxont n cnom nontsy. emoxparuecxa nnacrt ycranannnaer emoxpar-
uecxe saxont, rpan rpanuecxe r. . n onnmrc cnpane-
nntm n nonnacrntx. Ho+romy no ncex rocyapcrnax cnpanennocrtm
curaerc ro, uro nonesno n cymecrnymme nnacr. npanennocrt, no
yexenm anrunoro ]noco]a, cnocrnenna ne rontxo orentnomy ue-
nonexy, no nenomy rocyapcrny, npocxoxene xoroporo on cnstnaer
c norpenocrm, xora xaxt uenonex, yyu ne n cocron yonne-
rnoprt cno norpenocr, opamaerc x pyromy uenonexy, nposnome-
my ro, uro neoxomo ocrantntm.
conantno ]noco] Hnarona ocnonnoe mecro sanmaer eant-
noe rocyapcrno. raxom rocyapcrne nce cno omecrna uyncrnymr ce
cuacrnntm. nem napcrnyer cnpanennocrt, rora xax n nnoxom rocy-
apcrne omnpyer necnpanennocrt. enx ]noco] yexen n rom,
uro orarcrno enocrt noprr nme. no neer x pocxom, nen,
nonmecrnam, pyra, xpome nonmecrn x nsocrm snoenm
1
. Hna-
1
(. ou.: 3 r. ., 1971. . 3. u. 1. . 209.
ron ntcrynan sa enoe rocyapcrno, pasmept xoroporo aspymrc na
+rom encrne. nmxom ontmoe rocyapcrno, curaer on, morno t no-
crpaart s-sa napymen ero encrna.
eantnom rocyapcrne cymecrnennoe snauene meer npanntnoe
nocnrane nme. Ho mnenm Hnarona, ecrt na na nocnran: myc-
uecxoe rmnacruecxoe. ycuecxoe nocnrane +ro nocnrane n
ym, a rmnacruecxoe n rena. ycuecxoe nocnrane nxnmuaer
n ce no+sm, mystxy, m]t, mopantnte nopmt npnnnt. ao oe-
perart rocyapcrno, ne napymart saneennte n nem nopx saxont, ne-
conmene xoroptx npnor x paspymenm npanon, uro n xoneunom
rore nanocr orpomnt npe rocyapcrny. er onxnt nonyuart xopo-
mee nocnrane, ynaxart crapmx, ycrynart m mecro, ncranart n x np-
cyrcrn.
eantnom rocyapcrne y ncex onxnt trt ome nen ome
nrepect, a raxxe oma cocrnennocrt. Hpanrenm xe onxnt trt
]noco]t. o ne ncx nnerc ]noco]om, , cneonarentno, ne nc-
x moxer ynpannrt rocyapcrnom. unoco]om (nmmm mypocrt)
cneyer curart roro, xro nocronno crpemrc yurtc sanmartc nay-
xam, xro mer crny. crna ecrt npexpacnoe. unoco]t-npanren
onxnt trt npanntm, pemrentno orneprart ncxym noxt nmrt
crny.
uenx Hnarona 4- (384322 o n. +.) nenuam ]no-
co] anrunocr. n sanoxn ocnont norx, ocrann cno nxna n +rxe,
+crerxe, nonronor, ncxonor, conantno ]noco], onor
pyrx nayxax.
pcrorent ouent mnoro nnman yenn nonpocam rocyapcrna ro-
cyapcrnennoro npannen. n curaer, uro rocyapcrno ecrt omene, op-
ransyemoe n nara rpaxan oxnartnammee nce pyre ]opmt ome-
n. ocyapcrno, nouepxnaer pcrorent, ecrt npoyxr ecrecrnennoro
nosnxnonen, r. e. ono, xax omene, nposomno ecrecrnenntm nyrem.
ocyapcrno, npoonxaer pcrorent, cymecrnyer no nppoe, a ueno-
nex no nppoe cnoe npecranner cymecrno nonruecxoe. uenonex, x-
nym nne rocyapcrna, no yexenm mtcnren, nenopmanen. ocyap-
crno npemecrnyer xaxomy uenonexy, naxomemy n nem cnoe sanepme-
ne.
cn anans nonpocon nonrx Hnaron naunaer co cnpanennocr,
ro pcrorent c paccmorpen cocrnennocr, xoropym n cnom ouepet
on syuaer n cns c pacrnom. n pasnuaer cocrnennocrt cxyccrno
naxnart cocrone, xoropoe pcrorent cpannnaer c nayxo o omoxo-
scrne. n curaer, uro +ro ne ono ro xe, o n onom cnyuae cxyc-
crno naxnart cocrone peut er o npoperen cpecrn, a n py-
rom nayxe o omoxoscrne o nontsonan m. cxyccrne naxnart
cocrone nxora ne tnaer npeena n ycranonnen nen, a nentm oxa-
stnaerc orarcrno onaane entram. onacr, ornocmec x o-

moxoscrny, raxo npeen meerc, o nentm omoxoscrna nnerc ne


naxonnene ener, a x cnontsonane.
yyu npornnxom omecrnenno cocrnennocr, pcrorent n-
mer, uro nm o omem nnoxo saorrc, n ro npem xax xaxt o cnoem
nocronno ymaer. Hyume, urot cocrnennocrt tna uacrno, a nontso-
nane em omm. +romy onxnt nororonrt nme saxonoaren.
Hpoonxa sammart uacrnym cocrnennocrt, pcrorent nmer, uro ue-
nonex nonyuaer nacnaxene or roro, uro y nero ecrt cocrnennocrt. o
nmecre c rem on nonmaer, uro uacrna cocrnennocrt moxer ycnrt +ro-
sm nme, x xoptcronme. nce xe pcrorent rnepo ynepen n rom,
uro menno uacrna cocrnennocrt cnococrnyer romy, uro nm oxastna-
mr pyr pyry esnosmesnym nomomt.
pcrorent ntener na na rocyapcrnenntx ycrpocrn npannt-
nte nenpanntnte. Hpanntnte ycrpocrna memr n ny omym nont-
sy, a nenpanntnte xora memrc n ny ntrot no onoro, no ne-
mnorx, no ontmncrna.
pcrorent paspaoran ]ynamenrantnte nonoxen mnorx omecr-
nenntx nayx, noome nnec xonoccantnt nxna n omecrnosnane.
pene nexa nce omecrnosnane npenparnoct n cnyxanxy reono-
r no+romy ono ]axruecx ne pasnnanoct. ontxo c +nox ospoxe-
n, a ocoenno n nonym +noxy npocxor nrencnna paspaorxa npo-
nem omecrnosnan. +xon, exapr, oc, nnosa, Hoxx, ontax, yc-
co, erent, apxc pyre xop]e mtcn pemn mnore ]ynamen-
rantnte nponemt omecrnenntx nayx. x rpyax namn ocnemene no-
npoct conantnoro nporpecca, cnoot neoxomocr, conantnoro
erepmnsma, ecrecrnennoro npana, conantnoro panencrna conantno
cnpanennocr, npocxoxen rocyapcrna, rpaxancxoro omecrna
p. xparne snoxm nosspen oca, Hoxxa, ycco, ontaxa, eren
apxca, nocxontxy on nnecn cymecrnennt nxna n omecrnosnane.
(15881679) cxor s reop ecrecrnennoro npana. n yrnep-
xaer, uro nm poxamrc c onaxontm ]suecxm ymcrnennt-
m cnoconocrm. s ecrecrnennoro panencrna ntrexamr ecrecrnennte
nosmoxnocr nme n ocrxen onx rex xe nene. naue ronop,
xaxt uenonex meer raxoe xe npano na re n nte nara omecrna,
xax nce ocrantnte. o raxoe nonoxene neme npnor x xon]nxr-
no cryan. noxa nm xnyr es ome nnacr, xoropa ncex ep-
xr n crpaxe, on, no ocy, nommr pyr nporn pyra. oc enaer ra-
xo om ntno: *# #
. raxom omecrne y nme orcyrcrnymr rpyonme,
crpemnene x nposnocrny nar, o nxro ne sacrpaxonan or nacntcr-
nennoro rpaexa pesyntraron cnoero rpya. Hnoxo pasnnaerc +xonomxa,
ner ropronn, cyoxocrna, n yxacnom cocron naxorc xyntrypa, n-
reparypa, xopoue, ner omecrna xsnt uenonexa ecnpocnerna.
9
urot nm ne ynuroxn nonnocrtm pyr pyra, on oronapna-
mrc cosart nex nepxonnt opran, xoropomy oramr uacrt cnox npan,
no xoropt x sammaer oxpaner. ax, no mnenm oca, nosnxaer
na oronopno ocnone rocyapcrno.
5!! (16321704) ntammc anrncx ]noco]-marepancr,
on s cosarene reop pasenen nnacre. n xn n +noxy ypntx
penonmnonntx cotr, saxonunmxc xomnpomccom mexy nr,
r. e. xpynno ypxyase, rop xpynntm semnennaentnam.
Hoxx pasnuaer ecrecrnennym cnooy omecrnennym cnooy ueno-
nexa. nepnom cnyuae cnooa cocror n rom, uro uenonex na semne nxo-
my ne nounerc, no pyxonocrnyerc rontxo saxonom nppot. o nro-
pom xe cnyuae cnooa uenonexa n omecrne peut er o nounen
rontxo saxonoarentno nnacr, npnro n rocyapcrne.
ectma oprnantno Hoxx snaraer renesc uacrno cocrnennocr.
n nmer, uro n ecrecrnennom cocron semn, nnot epenten, xnor-
nte r. . npnanexar ncem, nxro ne meer na nx xaxx-ro ocotx
npan. o axe n raxom cocron uenonex meer neuro raxoe, uro npna-
nexr rontxo emy. eut er o rpye. axm opasom, c roux spen Hox-
xa, menno rpy nnerc ocnonno npuno nosnxnonen uacrno
cocrnennocr. ora uenonex, cxaxem, copaer roronte nnot, ro rem
camtm on nxnatnaer cno rpy, naroap xoropomy +r roronte nnot
cranonrc ero cocrnennocrtm. naroap rpyy nosnxaer uacrna co-
crnennocrt na semnm: uenonex orropaxnaer cee yuacrox semn, opaa-
rtnaer ee nonyuaer ypoxa.
Hoxx ontmoe snauene npaer npnnny pasenen nnacr. Hp-
uem saxonoarentno nnacr on ornor pemammym pont. na, no ero
mnenm, nnerc cnmenno nesmenno, n on saxon ne moxer
trt npnr es ee canxn. na ecrt nnacrt napoa, rontxo c ee corna-
c moxno sanart xaxe-no pyre saxonoarentnte axrt.
o nmecre c rem Hoxx ee ne aconmrspyer. 3ra nnacrt, curaer on,
ne moxer trt ecnoruecxo no ornomenm x unenam omecrna, xoro-
pte nyrem oronopa opasonan rocyapcrno. na ne moxer trt ontme
ro nnacr, xoropym men +r nna n ecrecrnennom cocron, ne moxer
nonenenart nocpecrnom ecnoruecxx saxonon, ne meer npana nmart
xoro-no cocrnennocr es ero cornac, ne moxer nepeart npano sa-
nart saxont xaxm-no pyrm opranam, o napo rontxo e onepn sa-
xonoarentnoe npano. uro xacaerc cnonnrentno nnacr, ro ona nn-
erc nounenno nooruerno saxonoarentno nnacr moxer trt
no xenanm smenena cmemena; +ro snaur, uro ntcma cnonnrent-
na nnacrt ne naxorc nne cyopnan
1
.
e ocranner es nnman Hoxx nonpoct nsamoornomen rocy-
apcrna nepxn. Hoxx npstnaer x neporepnmocr, x romy, urot nxo-
ro ne npecneonan sa ero penrosnte yexen. eporepnmocrt Hoxx
1
+ ,. sp. ]noc. nposn: 2 r. . 2. ., 1960. . 87.
10
oocnontnaer nanrenem, xoropoe, c ero roux spen, onontno nontno
ornocrc x pyrm nepam. oneuno, n yuen Xpcra moxno nar crpo-
x, npstnamme ne npecneonart nme pyro nept. o nmecre c rem
Xpcroc npenner onontno xecrxe rpeonan x cnom npornn-
xam.
uro xacaerc nsamoornomen rocyapcrna nepxn, ro Hoxx cura-
er, uro neoxomo ycranonrt mexy nm onpeenennte rpannt. ocy-
apcrno osano sammart nrepect cnox rpaxan, oecneunart m
cnooy soponte. epa onxna trt nnyrpennm yexenem uenonexa,
ee nents cno nanstnart xomy-no. Ho+romy nxaxe nacntcrnen-
nte mept ne nomoryr oparrt n cnom nepy rpaxanna. 3ro onxna no-
nmart nepxont, xoropym Hoxx onpeener xax cnoonoe oponontnoe
omecrno, cosannoe n omecrnennoro ornpannen orocnyxen. na
meer onpeenennte nnacrnte nonnomou, no nmecre c rem nounerc
coornercrnymmm saxonam. Hepxonnoe omecrno, no yexenm Hoxxa,
ne onxno crpemrtc x onaanm rpaxancxm cnercxm naram.
ro rnanna saaua conmecrnoe noxnonene ory ocrxene raxm
nyrem neuno xsn. no ne onxno npmenrt cny, xoropa naxorc
n mpcnpyenn rpaxancxx npanrene. Hepxonnte nnacr onxnt
cnontsonart raxe cpecrna, xax ynemenan, conert, npeocrepexen
r. . cn +r cpecrna ne nomoryr, ro napymrene npocro-nanpocro
cneyer srnart s omecrna. o ornyuene or nepxn ne moxer npnecr
x nmenm rpaxancxx nar, xoropte naxorc n neen rpaxancxo-
ro npanrentcrna. no pemaer, xoro naxasart, a xoro noomprt. Hepxon-
noe omecrno ne moxer nmart nar raxxe rex, xro cnoneyer pyrym pe-
nrm npnanexr x pyro nepxn. Hpana ntrort rpaxanna naxo-
rc n xomnerenn rocyapcrna, a ne penr. Hepxn, npoonxaer
Hoxx, nnmrc nesancmtm n ornomen pyr pyra, n ona s nx
ne meer mpuecxo nnacr na pyro.
Hoxx ntcrynaer sa nepxn or rocyapcrna. n nmer, uro
rpaxancxa nnacrt nese ona ra xe ona ne meer npana nmemnartc
n ena nepxn. cnom ouepet nepxont ne meer npana opamartc x rpa-
xancxomy npanrentcrny n pemen cnopntx nonpocon, xacammxc
pasntx nepxne. Hoxx npstnaer x neporepnmocr, no nponner aco-
nmrnym nerepnmocrt x arecram, o, xax on ntpaxaerc, orxas or ora
axe n mtcn nce pasnaraer.
!- (1689-1755) ntammc ]pannyscx mtcnrent
XVIII n. n curaer, uro conantnt mp pasnoopasen, xaxt napo
cosaer cno cocrnennte saxont, xor ne cneyer satnart o nexx o-
mx nauanax. 3axon on onpeener xax neoxomte ornomen, ntre-
xamme s nppot neme. onrecxte curaer, uro nnauane uenonex uyn-
crnonan cnom cnaocrt nocronno onc oxpyxamme cpet. Hm ne
nanaan pyr na pyra, no+romy mp nnnc nepntm ecrecrnenntm sa-
xonom uenonexa.
11
Hocne roro xax nm naunamr necr conmecrnt opas xsn, on
cranonrc cntntm, cuesaer panencrno nacrynaer +noxa nont mex-
y napoam orentntm nnam. cne sa +rm nonnerc mexyna-
ponoe npano, perynpymmee ornomen mexy napoam, nonruecxoe
npano, cnsannoe c samro rpaxan, rpaxancxoe npano, onpeenm-
mee ornomen ncex rpaxan mexy coo.
onrecxte tn onm s xpynnemx npecranrene reorpa]ue-
cxoro erepmnsma. Ho ero yrnepxenm, xnmaruecxe ycnon onpe-
enmr nnyantnte ocoennocr pasnr uenonexa, ero renecnym
opransanm, xapaxrep cxnonnocr. ax, nanpmep, n xononom noce
nm xpenue ]suecx cntnee, nocxontxy xonont nosyx saxaner
opransm.
onrecxte curaer, uro n xapxx crpanax napot no nppoe cnoe
nennt, on ne cnocont x conepmenm repouecxx nocrynxon. ocnp-
nn onaxt re n nte saxont, otua rpan, on ne paccramrc
c nm, o npenouramr noxo. a mre, npoonxaer ]pannyscx mtc-
nrent, re ncxym paory nm ntnonnmr s crpaxa trt naxasanntm,
pacrno ne npornopeur uenoneuecxomy pasymy, rax xax es pacrna n
+rx crpanax ne tno t nxaxoro nporpecca. Ho+romy ram ycranannna-
erc pacrno, rora xax n xonontx crpanax nm ocranct cnoontm.
nmaruecxe ycnon nnmr na opasonane ]opm npannen. ax,
n xapxx crpanax c xopomm nnoopoem nount ycranannnaerc yx sa-
ncmocr, o xpecrtne, sanrte cnom enam, ne moryr oecneurt
cocrnennym esonacnocrt. Ho+romy n nx uame ncero ncrpeuaerc npanne-
ne onoro uenonexa, r. e. monapxa. Hm, xnyme na ecnnontx sem-
nx, saxanmrc n rpye, on myxecrnennt roront n nmoe npem necr
nony.
onrecxte omaerc, xora rpyonme napoa cnstnaer c xnma-
ruecxm ycnonm. apot mxntx crpan (ra, n, nxn
ocrox) nnecn orpomnt nxna n pasnre mpono xyntrypt, nayx
]noco].
6 (17121778) ocrann rnyox cne n omecrnosnan. n nt-
nnyn mnoro nrepecntx e ornocrentno ]opmponan uenoneue-
cxoro omecrna. +ro cns on, npexe ncero, ccneonan nonpoct npo-
cxoxen nepanencrna cpe nme, s xoroporo, no ero rnyoxomy ye-
xenm, nosnxn nce omecrnennte nonruecxe cotr, norpcam-
me uenoneuecrno noome xaxoro nna n orentnocr.
unoco] pcyer nnuecxym xaprny xsn nepnotrntx nme,
xora on npetnan n ecrecrnennom cocron, tn nennnt opo-
nopount, xn n mpe pyxe. ornue or oca, yrnepxanmero,
uro ecrecrnennoe cocrone nme ecrt cocrone nont ncex nporn
ncex, ycco cxor s resca, cornacno xoropomy nm n ecrecrnennom
cocron tn opoerentntm cymecrnam, saora o camom cee $2
ncxontxo ne npena camocoxpanenm pyrx. ocrpaane nor rnan-
noe uyncrno nme.
o mno npem, nonnoct nepanencrno. ycco nonaraer, uro npu-
nt ncex ecrn non, npecrynnen, ycrn, necuacr yxacon
saxnmuamrc n nosnxnonen uacrno cocrnennocr nepanencrna cpe-
nme. nonnenem rpaxancxoro omecrna uenonex ncmy oxastna-
erc nmenntm cnoot. uenonex poxaerc cnoontm, curaer ycco,
no noncmy on n oxonax. 3ror resc ycco aprymenrponanno oxastnaer
nyrem nrentnoro +xcxypca n cropm uenoneuecrna anansa ero nepno-
trnoro cocron. ycco, xax mnore ero npemecrnennx, cxor
s reop omecrnennoro oronopa npocxoxen rocyapcrna. Hm,
nmer on, saxnmun mexy coo cornamene, uro npenonarano opo-
nontnoe orpanuene cnoe cnoot.
Ho mnenm ycco, nm n ecrecrnennom cocron pyxonocrnona-
nct ncrnxram. o nocne nepexoa x rpaxancxomy cocronm x no-
neene perynpyerc yxe ne ncrnxrom, a pasymom. onoc onra cmen-
er, xax ntpaxaerc ycco, nnorcxe noyxen, a npano xenane. Hp
+rom uenonex mnoroe repnr, no npoperaer eme ontme, o pasnnamr-
c ero cnoconocr, onaropaxnamrc uyncrna, nosntmaerc yma. t-
no: Ho mecrnennomy oronopy, ormeuaer anrop, uenonex reper
cnom ecrecrnennym cnooy neorpanuennoe npano na ro, uro ero npent-
maer uem on moxer sannaert; npoperaer xe on cnooy rpaxancxym
npano cocrnennocr na nce ro, uem onaaer
1
. 3ect ycco pasnuaer
na nonr cnoot. o-nepntx, nonre ecrecrnenno cnoot, rpan-
ne xoropo ntcrynaer nmt ]suecxa cna uenonexa; no-nroptx, non-
re rpaxancxo cnoot, orpanuenno ome none.
-) (17231789) xpynnem npecranrent ]pannyscxoro npo-
cnemen XVIII n. n ocrann rnyox cne n mpono ]noco]. ro
nosspen ornuamrc oprnantnocrtm, cmenocrtm cyxen nonarop-
crnom.
ontax, n ornue or oca, Hoxxa ycco, yrnepxanmx, uro ueno-
nex, naxoct n ecrecrnennom cocron, tn sonponan or omecrna, c-
xor s roro, uro uenonex ncera naxorc nnyrp conyma, es xoropo-
ro nemtcnma ero xsnt. nero ecrt uyncrno omecrnennocr, r. e. cxnon-
nocrt xrt conmecrno c noontm cee nmtm. Hmont x omecrny
ontax onpeener xax ecrecrnennoe uyncrno. uenonex cam nnocn onpe-
enennt nxna n omee narococrone, emy ne tno nxaxo neoxo-
mocr noxart cee noontx crart otue onee cntntx xnor-
ntx. uenonex ncera nyxanc n pyrom uenonexe, ocosnanan, uro menno
n omecrne moxer mert neoxomte n ce xsnennte nara.
ontax yrnepxaer, uro uyncrno omecrnennocr ecrt cnecrne nre-
peca n norpenocr. Hentm nmoro omecrna nnerc cosane neo-
xomtx ycnon n conepmencrnonan yxonntx ]suecxx cnoco-
1
- ..-.. paxrart. ., 1969. . 164.
13
nocre nme. mecrno osano, no-nepntx, oecneurt rpaxanny na-
rococrone, nomout emy nontsonartc rem naram, na xoropte on me-
er npano, ecn +ro ne npornopeur omecrnenntm nrepecam. o-nroptx,
oecneurt uenonexy esonacnocrt, es xoropo nmte nara omecrna ne
memr nxaxoro snauen. rcma ntrexamr nsamnte osannocr,
r. e. osannocr, xoropte cnstnamr nme, oennmxc n omecr-
no. npornononoxnocrt nosspenm oca, Hoxxa ycco ontax n-
r npunt uenoneuecxoro neconepmencrna n omecrne. ontax ornepra-
er sonponannoe or omecrna cymecrnonane uenonexa, no saro npnma-
er reopm omecrnennoro oronopa. n yrnepxaer, uro omecrno ueno-
nex epyr na ce nsamnte osarentcrna. na cropona (uenonex) osy-
erc nounrtc npnrtm saxonam, a pyra (omecrno) saorrtc
o narononyu ncex. cnon omecrnennoro oronopa: 1) uenonex opo-
nontno oraer omecrny cno cnoconocr; 2) conmecrnt rpy na naro
ncex xaxoro; 3) oecneuene ortxa xaxoro unena omecrna; 4) oec-
neuene esonacnocr xaxoro unena omecrna; 5) nmont, ynaxene yc-
nyr co cropont ncex unenon omecrna.
Hpocxoxene conantnoro nepanencrna ]pannyscx npocnerrent
cnstnaer c nppoo, xoropa naenna nme pasnuntm cnoconocr-
m, ]suecxm yxonntm cnam. axoe nepanencrno, curaer on,
cnococrnyer coxpanenm conepmencrnonanm omecrna. cn t nm
or nppot tn aconmrno onaxontm, ro n npaxruecxo xsn on
nocronno xon]nxronan t mexy coo. ro npem xax ecrecrnennoe
nepanencrno sacranner nme crpemrtc x ocrxenm ycnexon, xoro-
ptx onct pyre.
n crantnoro pasnr omecrna, nmer ontax, nyxna nnacrt,
rnanno nentm xoropo nnerc cuacrte, esonacnocrt samra nrepe-
con nme, nounmmxc saxonam nepxonno nnacr pa peansan
+ro nen. cn xe npanren sanrt cnom nuntm enam, ro rpax-
ane memr nonnoe npano rnopponart x pacnopxen. ontax yex-
en n rom, uro omecrno ncera nnerc, xax on ntpaxaerc, xosnom
nepxonno nnacr. nonnno nepxonno nnacrtm on curaer raxym
nnacrt, xoropa nounerc saxonam, oopenntm napoom. epxonnt
npanrent onxen nmrt cno napo, saorrtc o ero narococron.
n onxen xrt xsntm napoa, snart ero xenan uyncrna.
cooe mecro n ]noco] ontaxa sanmamr nonpoct cnoot. n
ntcrynaer sa cnooy, rax xax ynepen, uro n ono omecrno ne moxer
curart ce cuacrnntm es cnoot, xoropym ]pannyscx mtcnrent
onpeener xax nosmoxnocrt enart nce n cnoero cuacrt np ycnon,
uro rno ecrn ne memamr cuacrtm pyrx nme. prepem xe cno-
ot xaxoro unena omecrna nnerc naro omecrna n nenom. uem nt-
me +ro naro, uem cnoonee uenonex, rem y nero ontme nosmoxnocre
nacnaxartc xsntm. 14
7& 1 " & -. uenonex, yrnepxaer ont-
ax, cnooen noncmy, re npanr saxon, re nm pyxonocrnymrc pasy-
mom, a ne crpacrm. nooa, nmer ontax, ntrona ncem. o-nepntx,
ona ntrona rocyapm, o emy nerue npanrt cnoontm rpaxanam;
no-nroptx, ona ntrona ncem rpaxanam, rax xax naroap cnooe on
moryr rpyrtc, nacnaxartc xsntm, nounrtc pasymntm saxonam;
n-rpertx, ona oecneunaer esonacnocrt rpaxan, nenpxocnonennocrt
x nunocr cocrnennocr; n-uerneprtx, cnococrnyer pasnrm npo-
mtmnennocr, semneen, noome +xonomuecxomy nponneranm ome-
crna; n-nrtx, cnooa aer nosmoxnocrt nmm cnoneonart ry penrm,
xoropym on cam ntpan, n xe ne npepxnartc nxaxx penr-
osntx neponan; n-mecrtx, ner oreuecrna es cnoot, o ram, re ona
ynuroxena, uenonex nmen cuacrt, ortxa esonacnocr; n-cetmtx,
rocyapcrno cntno nmt rora, xora ero rpaxane cnoont. es cnoo-
t morymecrno nmoro rocyapcrna neonroneuno; n-noctmtx, rontxo
n cnoonom rocyapcrne nm opoerentnt - y nx nponnerc nm-
ont x omemy nary, x cnpanennocr, x ynaxenm pyr pyra r. .
emenx ]noco] /- (17701831) cosan nenym ]noco]cxym
ccremy, n xoropo namn orpaxene mnore nonpoct omecrnosnan,
n uacrnocr nponemt cnoot, rocyapcrna, npana, rpaxancxoro ome-
crna, conantnoro nporpecca, neposan omecrna r. . cempnym
cropm, xoropa pasnnaerc no nocxome nn, on paccmarpnan
xax nporpecc n cosnan cnoot.
Ho mnenm eren, roconcx resc o none ncex nporn ncex as-
pyerc na ucro +mnpuecxx anntx. nonne nonrno, nouemy nemen-
x ]noco] rax orstnaerc o xonnenn oca. erent-anexrx cxo-
r s encrna npornononoxnocre, a ne s x mexanuecxoro pasene-
n. n npenaraer nonrtc ntme +mnp ccneonart cymnocrt,
mmanenrnte mexansmt ecrecrnennoro npana.
axnoe snauene erent npanan nosnxnonenm rpaxancxoro o-
mecrna. p +nemenra rpaxancxoro omecrna: 1) ccrema norpenocre;
2) samra cocrnennocr nocpecrnom npanocy; 3) nonn xopnopa-
n. Horpenocr yonnernopmrc, npexe ncero, uepes rpyonym e-
rentnocrt. erent nouepxnaer, uro uenonex cnom rpyom cosaer neo-
xomte npemert norpenen, uro cpecrna yonnernopen uenoneue-
cxx norpenocre otnamrc norom rpyom uenonexa. +ro cns
on xprxyer rex mtcnrene, xoropte yrnepxamr, uro n ecrecrnennom
cocron uenonex cnooen c roux spen cnox norpenocre, o on
x yonnernoper rorontm npoyxram nppot. cam uenonex, ero
norpenocr, ormeuaer nemenx mtcnrent, ne ntxor sa npeent np-
pot, no+romy on ne tn cnooen.
n ornpannen npanocy neoxomo mert coornercrnymme
mpuecxe saxont. o erent paccmarpnaer npano xax saxon, xoropt
onxnt snart rpaxane. oome erent npaer orpomnoe snauene npa-
1
5
nocosnanm. Hpano xacaerc cnoot uenonexa, on onxen snart coep-
xane saxonon, npecrannrt nonmart, uro moxno enart n x pamxax
sa uro cneyer nonecr naxasane n cnyuae x napymen. excr saxonon
onxen trt nancan npocrtm, cntm uerxm stxom.
nanspy xopnopanm, erent nmer, uro nosnxnonene mnoro-
ucnenntx xopnopan cnsano c rem, uro rpy pacnaaerc na pasnunte
orpacn, xoropte cocrannmr onpeenennte xopnoparnnte coomecrna,
memme cno cocrnennte nrepect, ne npornopeuame nrepecam
ncex ocrantntx. erent curaer, uro cemt xopnopan cocrannmr xop-
n rpaxancxoro omecrna. o, uro rocyapcrno ne moxer art nny,
on nonyuaer n xopnopan.
erent ouent ntcoxo nenn pont rocyapcrna n omecrne. ocyapcrno,
curaer on, ecrt cycrann, nn onaaer crno npancrnenno-
crtm nmt noromy, uro on nnerc unenom rocyapcrna. ocyapcrno n
nero ecrt mecrne ora n mpe.
noro nnman erent yenn pon nenxx nme n crop. n x
nastnaer repom, o on, no ero mnenm, nonnmrc nonpem, xora
cospenamr neoxomte ycnon n npnr pemrentntx ecrn,
memmx ncempno-cropuecxoe snauene. mecre c rem on onaamr
necrmm ymom nonmamr ro, uro nyxno n annt momenr omecrny.
n enamr cnoe nentm ro, uro neoxomo n nacromee npem conymy,
n uem anno nyxaerc cama crop. n nyume nocrramr cyrt ena,
uem nce ocrantnte nm. axm opasom, c roux spen eren, nonne-
ne nenxx nme na cropuecxo cnene neoxomo nesexno, rax
xax antnem nporpecc omecrna cranonrc nenosmoxntm s-sa naxo-
nnmxc npornopeu mexy craptm nontm.
! (18181883) nenx nemenx mtcnrent, ocrannm rny-
ox cne no ncex onacrx omecrnosnan. none ero nayuno e-
rentnocr naxonct nponemt nonruecxo +xonom (on nancan
rpexromnt rpy anran), npana, crop, nonronor, ]noco],
anexrx p. n orxptn marepancruecxoe nonmane crop, co-
rnacno xoropomy, npexe uem sanmartc nonrxo, nayxo, cxyccrnom,
]noco]e r. ., nyxno ecrt, oenartc mert xptmy na ronono,
r. e. xnte. ce +ro cosaerc n marepantno (+xonomuecxo) c]epe.
Ho+romy nm n nepnym ouepet onxnt sanmartc +xonomxo, npos-
nort neoxomte n nx xsnennte cpecrna. Hposno +r cpecr-
na, nm rem camtm nposnor cnom marepantnym xsnt, xoropa nn-
erc ]ynamenrom omecrna. arepantna xsnt, marepantnte ome-
crnennte ornomen, ]opmpymmec n nponecce nposnocrna marep-
antntx nar, onpeenmr nce pyre ]opmt erentnocr nme non-
ruecxym, yxonnym, conantnym r. . e, axe rymannte opasona-
n n mosry nme, nnmrc cxaxenem x marepantno xsn. o-
pant, penr, ]noco] pyre ]opmt omecrnennoro cosnan or-
paxamr marepantnym xsnt omecrna. $ 4
Xor marepantnoe nposnocrno rpaer pemammym pont n xsn ue-
noneuecxoro omecrna, rem ne menee pyre c]ept omecrnenno xs-
n nonruecxa, yxonna, xyntrypna, conantna r. . roxe rpa-
mr cnom pont. Honrxa, nanpmep, nponstnaer nce omecrno oxast-
naer na ero pasnre cntnoe nnne. pome roro, naxoct n nocron-
nom nsamoecrn, nce c]ept omecrnenno xsn nnmr pyr na
pyra rem camtm na nce cropuecxoe pasnre. mecrnennoe cosna-
ne, rocyapcrno, conantna c]epa pyre ne+xonomuecxe ]axropt
onaamr ornocrentno camocrorentnocrtm, memr cocrnennte saxo-
nomepnocr pasnr norxy. cn nsrt cxyccrno, ro nanmaerc ra-
xa xe xaprna. cxyccrno xax yxonnt ]enomen cnoxno mnoroopa-
sno, ero ocnene nents orpanunart onm cctnxam na marep-
antnte ycnon xsn. xaxm marepantntm ]axropam nents
ocnrt ]enomen Hymxna, renantnoe rnopuecrno onapra, uaxon-
cxoro, antsaxa oncroro. nce xe +r nenuame eren mpono
xyntrypt nonnct rora, xora yxe tn ocrrnyr onpeenennt ypo-
nent marepantno nnnsan.
apxc paspaoran raxe ]ynamenrantnte xarerop conantno ]-
noco], xax asc nacrpoxa, omecrnennoe tre omecrnennoe
cosnane, omecrnenno-+xonomuecxa ]opman, cnoco nposnocrna
marepantno xsn, nposnocrnennte ornomen p. n cnontsy-
mrc n omecrnosnan np ccneonan nponeccon nnen omecrna
xax nenocrnoro conantnoro opasonan.
8. 9!1 1 ( &2 2
&1*
onpemennoe omecrnosnane xapaxrepsyerc rem, uro n ornue or
npomntx npemen n nem ner xpynntx ]ryp, nnecmx orpomnt nxna
n nayxy. o moxno ntenrt rp ocnonntx nanpannen omecrnenno
mtcn n conpemennym +noxy: &!&# && &.
apxcsm xax reoperuecxoe reuene nosnx n XIX n. ro ocnonono-
noxnxam tn . apxc u. 3nrentc. o n XIX n. tno mnoro con-
antntx reop. Houemy xe on ycrapen, a mapxcsm ner? Houemy map-
xcsm o cx nop sanmaer ono s nenrpantntx mecr n omecrnosnan?
Houemy no onpocam urarene, yuentx, noome nrennexryanon apxc
tn onnen camtm nenxm mtcnrenem nroporo rtcuener? eno
n rom, uro ]ynamenrantnte nonoxen nmo reop ecrecrnenno
n omecrnenno ncera axryantnt n +rom cmtcne nxora ne ycra-
penamr. xaxem, renonenrpuecxa ccrema tna orxptra onepnxom
n XVI n. o ona nxora ne ycrapeer, noromy uro orpaxaer npponte pea-
n, na xoroptx ocnontnamrc nce conpemennte ]suecxe reop. o-
nee roro, naroap orxptrm onepnxa ycnemno ocnanaerc xocmoc.
Hpmepno raxym xe pont rpaer n omecrnenntx nayx orxptroe ap-
xcom marepancruecxoe nonmane crop. o apxca ]noco]t c-
xon s pemamme pon e. anpmep, ]pannyscx mtcnrent
1
7
XIX n. onr npmo ncan: e urarenm +ro xnr curan t nyxntm
oxastnart, uro e ynpannmr nepenopaunamr mp, n, pyrm
cnonam, uro nect conantnt mexansm ecrnrentno ocnontnaerc na
yexenx
1
. npornononoxnocrt onry pyrm ]noco]am, noxo-
nmm eancruecx x syuenm omecrna, apxc ntnnyn marepa-
ncruecx resc. n ncan: omecrnennom nposnocrne cnoe xs-
n nm ncrynamr n onpeenennte, neoxomte, or x non ne sanc-
me ornomen nposnocrnennte ornomen, xoropte coornercrnymr
onpeenenno crynen pasnr x marepantntx nposnorentntx cn.
onoxynnocrt +rx nposnocrnenntx ornomen cocranner +xonomue-
cxym crpyxrypy omecrna, peantnt asc, na xoropom nosntmaerc mp-
uecxa nonruecxa nacrpoxa xoropomy coornercrnymr onpee-
nennte ]opmt omecrnennoro cosnan. noco nposnocrna marep-
antno xsn oycnonnnaer conantnt, nonruecx yxonnt npo-
necct xsn noome. e cosnane nme onpeener x tre, a, naoo-
por, x omecrnennoe tre onpeener x cosnane
2
. naue ronop, nm-
n nepnym ouepet onxnt nposnort marepantnte nennocr, r. e.
opaartnart semnm, ntpamnart pasnte onom, ]pyxrt, nmenny, xyxy-
pysy r. ., ntnycxart oexy, crport xnte. npornnom cnyuae on
npocro-nanpocro ne ntxnyr ntmpyr. Hposnocrno marepantntx
nar +ro ocnona xsn. noxa cymecrnyer uenoneuecrno, neoxomo
yer npexe ncero nposnort marepantnte nennocr. Ho+romy mare-
pancruecxoe nonmane crop ncera yer rpart xnmuenym pont
n ccneonan omecrnenno xsn. 3xonomxa +ro cnoero poa
onnne, a nce ocrantnte c]ept omecrnenno xsn nonrxa, yxon-
na xsnt, ]noco], npano, nayxa r. . nnmrc xax t nnaneram,
npamammmc noxpyr onnna. oneuno, +r c]ept, xax nnanert, or-
nocrentno anronomnt oxastnamr ontmoe nnne na +xonomuecxym
c]epy.
pyro ]ynamenrantnt resc apxca +ro pont nposnorent-
ntx cn n crop uenoneuecrna. apxc curan nposnorentnte cnt
ocnono ncempno crop. uem ntme yponent nposnorentntx cn,
rem ontme npoyxn nposnorc n enny npemen, cneonarentno,
rem oraue omecrno. 3ror resc nornepxaerc na npmepe conpemen-
ntx pasnrtx rocyapcrn, ocrrmx naroap ntcoxomy yponnm pasn-
r nposnorentntx cn orpomntx ycnexon.
cns c nposnorentntm cnam apxc ncan o npenpamen
nayx n nenocpecrnennym nposnorentnym cny. 3ro yrnepxene
apxca roxe nornepxaerc conpemenno pontm nayx n omecrnenno
xsn. e rocyapcrna, xoropte onaamr ntcoxm nayuntm Henna-
HT/ /. ypc nonoxrentno ]noco]. H., 1900. . 1. . 21.
2

0 1.! "& u. ou. . 13. . 6-7. 18
nom, crantno pasnnamrc, re xe rocyapcrna, xoropte ne memr raxoro
norennana, ne memr ocotx nepcnexrn.
cn nsrt apxcon noxo x syuenm cymnocr uenonexa xax cono-
xynnocr ncex omecrnenntx ornomen, ro +ror resc axryanen, xax
cro ner nasa. naroap raxomy noxoy tno oxasano, uro nponecc
anrponorenesa, r. e. npocxoxen uenonexa conorenesa, r. e. npocxo-
xen omecrna, ecrt ent nponecc. uenonex xax uenonex ]opmpyer-
c rontxo n omecrne. Ho+romy n xauecrne cxono xarerop nyxno
part omecrno, a ne uenonexa. mecrno xnmu x ocnenm uenonexa,
a ne naoopor.
axnym pont rpaer yuene apxca o conantnom panencrne. onpe-
mennoe omecrno pasnnaerc nepannomepno. orn mnnonon nme ne
n cocron yonnernoprt cno +nemenrapnte norpenocr, n ro npem
xax neontma xyuxa nme meer mnnapnte cocron. Ho+romy
er nna n cxptra opta mexy orartm entm n +ro
opte entm nomoraer mapxccrcxa reop. cno, uro, noxa ne ycra-
nonneno conantnoe panencrno, mapxcsm yer axryanen conpemenen.
3&& nonnerc n xonne 60-x roon npomnoro nexa no
upann, sarem pacnpocrpanerc no ncem mpe. oxno cxasart, uro n co-
npemennom omecrnosnan pemammym pont rpaer nocrmoepnsm.
cxyccrne, n apxrexrype, n ]noco], crop, nonronor, xyoxe-
crnenno nreparype pyrx rymanrapntx c]epax rnannym cxpnxy r-
paer nocrmoepnsm.
]noco] xpynnemm nocrmoepncram nnmrc enes, na-
rap, opr, Horap, epp, opap pyre.
Hocrmoepncrt conepmn paxantnt pasptn c Hpocnemen-
em, c nepo n pasym, n ecxoneunt nporpecc, xoropt nponaranpona-
n npocnerren XVIII n. Xapaxrepnte ueprt nocrmoepnsma:
& #2 nce m]t, nce crop, nce xynt-
rypt, nce ]opmt xsn memr cocrnennym nennocrt, no+romy ner e-
papxsponanntx nennocre. n nocrmoepncron nce n mpe ornoc-
rentno. er n opa, n sna, n rymansma, n anrrymansma, n cnpa-
nennocr, n necnpanennocr. Hocrmoepnsm ornepraer yeo-xp-
crancxym cropm, ]noco]m eren, nosrnsm, reopm omecrnen-
noro nporpecca npocnerrene XVIII n., conansm, mapxccrcxym reo-
pm, +nonmnoncrcxe xonnenn, xoropte xot nperenonan na ro,
urot npnecr uenoneuecrny x cnernomy yymemy. n raxxe ornepraer
enene mpono crop na npomnoe, nacromee yymee. 3ro cnsa-
no n ocnonnom c rem, uro on orpnaer xaxo-no nporpecc n nxen
uenoneuecxoro omecrna. acromee npecrannerc ne xax npenocxme-
ne yymero, a xax nonropene onoro roro xe nxna.
Hocrmoepncrt ornepramr nonr xnaccuecxo ]noco] -
! *! ! &! ! r. . n npena-
ramr, cxaxem, yperynponane rex n ntx xon]nxron nyrem neperono-
19
pon, xoncencyca. n ntcrynamr sa ronepanrnocrt, r. e. repnmocrt nsa-
mnoe ynaxene. 3ect c nm nents ne cornacrtc. onepanrnocrt
+ro xopomo, xoncencyc roxe xopomo, orcyrcrne xon]nxron eme nyu-
me. o omecrno ropaso cnoxnee, uem +ro xaxerc nocrmoepncram.
nem ecrnymr nm, npecneymme cno nen. 3r nen ne ncera con-
naamr, onee roro, on nepexo npornopeuar pyr pyry.
Hocrmoepncrt orpnamr xnaccuecxe cpecrna cropuecxoro no-
snan. Hpexe ncero, on ornepramr oexrnnt xapaxrep cropue-
cxoro npomnoro, npecrannmr ero xax cxyccrnennym xoncrpyxnm c no-
momtm stxa. n raxxe ornepramr ocronepnocrt cropuecxx crou-
nxon ]axron. n pasmtnamr rpannt mexy ]axrom crop nt-
mtcnom. n curamr, uro ner nxaxo cropuecxo crnt nce n-
repnperan npomnoro pannosnaunt. 3pa nocrmoepna +ro +pa nycro-
rt, memancrna nacnaxen. o urot, cxaxem, nacnaxartc cxyccr-
nom, nao ero npenparrt n ncenocxyccrno. acnaxartc xnaccuecxo
mystxo - nenxoe eno. na ooramaer yxonnt mp uenonexa, enaer
ero opoerentntm rymanntm. o nacnaxene xnaccuecxo mystxo
rpeyer mystxantno nororonx, ycunocr camocnnnnt. e xa-
xt uenonex moxer xouer roronrt ce x romy, urot cnymart mystxy
nenxx rnopnon xyntrypt. Hocrmoepnsm, orpnamm epapxm nen-
nocre, xax pas nnymaer nmm, uro non-mystxa ecrt ror n cxyccr-
na, xoropt npnocr naontmee nacnaxene. Hpuem n ornue or
xnaccuecxo mystx non-mystxa, ocoenno n ee conpemennom ne, ne
rpeyer nxaxx ycn or cnymaren. e moxno cnymart n nmom mecre
n nmoe npem. na ne ooramaer uenonexa yxonno, no +roro ne rpe-
yerc. nannoe - nacnaxene, a ne yxonnoe ooramene.
+py nocrmoepna npocxor nepeonenxa nennocre. cn n +noxy
moepna raxe mopantnte nennocr, xax nopounocrt, reposm, nmont
x rpyy, nenomype, rymannocrt p., ntcoxo crannct nmtm, ro
n +noxy nocrmoepna on norepn cnom snaumocrt. tne reposm nxo-
ro ne rporaer (monote nm ne ntpaxamr ocooro nocropra, xora m
paccxastnamr o repox enxo reuecrnenno nont), rpy xax cosa-
ne npespaerc, nopounocrt nocnpnmaerc xax neyaua, nenomype
npecrannerc xax xomnnexc nenonnonennocr, npoaerc ecrecrnenna
xpacora uenonexa, a onaarent +ro xpacort cranonrc orartm yna-
xaemtm uenonexom, rnopnt xe nonnntx nennocre moryr oxasartc
n maprnanax. enept nponaranpymrc anrnennocr: anunocrt, crpem-
nene x ecnpeentnomy orarcrny, neynaxene x ynxenntm ocxop-
nenntm, npocrryn, romocexcyansm, narnocrt r. . r. n.
3noxa nocrmoepna +ro +noxa xocmononrsma rnopponan
narporsma. noansan neer ne rontxo x cuesnonenm nanonant-
ntx rpann, no x rnopponanm narporsma. enept, oxastnaerc, ne
nao nponnrt narporuecxe uyncrna, ne nao nmrt ony, ne nao
xpanrt npymnoxart nanonantnte xyntrypnte nennocr, ne nao co-
20
nmart nanonantnte otua rpan. enept nenaxno, re rt po-
nc, naxno, re ree ontme nnarr, re rt xom]oprnee uyncrnyemt ce-
, re rt nonyuaemt ontme nacnaxen. ecn na rnom cropuecxym
ony conepmena arpecc, ro neosarentno ee sammart, net rt
rpaxann ncero mpa, a ne xaxoro-ro orentnoro rocyapcrna.
Hocrmoepncrt ntcrynamr c nosn nrnsma penrnsma.
n xprxymr nour nce ]ynamenrantnte nonoxen xnaccuecxo
]noco]. ecrnrentno, es xpruecxoro anansa npemecrnymmx
]noco]cxx reuen ]noco]cxx meroon ccneonan nents pe-
mart nosnxme nponemt. Honropm eme pas: es nocronnoro ononne-
n noruecxoro annapara, ]noco]cxx xarerop, es npeoonen yc-
rapenmx ]noco]cxx nonoxen nents nrartc nnepe, nents pas-
nnart ]noco]m. o xprxa xprxe posnt. conmrnoe orpnane,
xpome npea, nuero ne aer n nppamen ]noco]cxx snan. Hocr-
moepncrcxe cnonecnte ynpaxnen, rpa n cnona, nepenopaunane c-
ropuecxo ecrnrentnocr no nom ee nono nrepnperan rnyr
]noco]m ne nnepe, a nasa. Ho+romy nocrmoepncrcxa ]noco-
] +ro ]noco], sonyma n nxya, ona nr rynxonym crya-
nm, xprxyer ee, no ne npenaraer ntxoa s nee.
ax yxe ormeuanoct, nocrmoepnsm oxnarn nent mp or cxyccr-
na, rymanrapntx cnnnn o ecrecrnosnan. n ntrecnn panonan-
cruecxoe mtmnene nce npenparn n nycro cxypc. Hocrmoepncrt
snaramr cno mtcn cymypno nenonrno, a mexy rem nce, uro neno-
nrno, ne ncera rnyoxo. o net ne rontxo xparxocrt cecrpa rananra, no
cnocrt roxe cecrpa rananra. pome roro, ne cneyer satnart, uro cno
snoxennte mtcn cnococrnymr pocry snan, rora xax rymanno c]op-
mynponannte mtcn moryr ecxoneuno nocnposnortc nxaxomy
pocry snan ne cnococrnymr.
Hocrmoepncrt ornepramr norxy pean xsn. n pyxono-
crnymrc ppanonansmom, nuero omero ne memmm c nayuntm, pa-
nonancruecxm meroam ccneonan oexrnnoro mpa. roux
spen nocrmoepncron, nce yxonnte nennocr ornocrentnt panno-
nennt. xaxem, xaprnt an ora nuyrt ne nyume xaprn ynunoro x-
noncna, n crx renantnoro Hymxna nuyrt ne nyume crxon no-
cpecrnennoro no+ra, n xnaccuecxe onept nuyrt ne nyume ynuntx
necen. 3r ncenomtcn npnnexamr mnore cno omecrna , npexe
ncero, maprnantnte rpynnt, xoropte norepn nepy n eant panencrna
cnpanennocr. n naxor n nocrmoepnsme naroarnym nouny, no-
romy uro on ornnexaer or peantntx nponem rnannoe nnmane yener
ne panonantnomy ocnenm cymecrnymmx rpynocre omecrnenno
xsn, a ynpaxnenm yma anansy pasnuntx rexcron. Hente nocr-
moepncrt, orxasanmct or xnaccuecxoro ]noco]cxoro nacne
npononeymmx ppanonansm penrnsm, ]axruecx pasopyxamr re
conantnte nxen, xoropte x nm rnyrc.
21
acnpocrpanene nocrmoepnsma npneno x romy, uro nmecro ceptes-
noro anansa conantntx, +xonomuecxx, nonruecxx, xyntryponorue-
cxx, cropuecxx ntx nponem ceron rymanrapnte nayx sansn
n nycrtx cxypcax cnexynrnntx paccyxenx. cropuecxa nayxa,
n xoropo ]axrt crop ornepramrc m] nayunte annte onn-
mrc cnonmam, nxomy ne nyxna. ymanrapnte nayx npocro-nanpo-
cro ne pasnnamrc, noromy uro n nx ner pocra snan.
Hocrmoepncrcxa ]noco] ]axruecx ynuroxaer ]noco-
]m. Hocrmoepncrt nmamr ee mponosspenuecxx rnoceonorue-
cxx ]ynxn. n cnor ee x ecxoneunomy cxypcy, x cnonecntm yn-
paxnenm nycrtm pasronopam. Hocrmoepnsm n ]noco] ne aer
nontx snan. n moxer nenpeptnno nocnposnort on re xe c-
xypct. n ne cranr nponem, es uero noome nemtcnma nxaxa nayxa,
nxaxa ]noco].
& ouent pacnpocrpanennoe n conpemennom mpe reope-
ruecxoe reuene. nannte reoperx neonepansma nron up-
men uppx Xaex.
crox nepansma nocxor x anruno ]noco], xora cnooa
uenonexa crannact npentme ncero. o nepantnte e xax raxonte
nosnxn n XVII-XVIII nn., xora npocxono ypnoe ]opmponane yr~
xyasntx omecrnenntx ornomen. anransm ne moxer pasnnartc
es nuno nnarnt, a +ro nosmoxno rontxo n ycnonx cnoot. Ho-
+romy raxe ]noco]t, xax Hoxx, ontrep, ontax, ycco pyre, rnan-
ntm ycnonem xsn uenonexa nponosrnacn nunym cnooy.
Hepansm cxor s roro, uro rocyapcrno ne onxno nmemnartc
n +xonomuecxym erentnocrt nnon. Ho mnenm nepanon ne-
onepanon, ptnox pemr nce nponemt, crome nepe omecrnom, n-
xaxoro rocyapcrnennoro perynponan +xonomx ne rpeyerc. ocy-
apcrno raxxe ne onxno nmemnartc n yxonnym conantnym c]ept
xsn nme. ram ptnox orperynpyer nce nponemt. 3aaua rocyapcr-
na saxnmuaerc nmt n rom, urot xonrponponart conmene omx
npann noneen nme sammart npana nunocr. Hp +rom ne-
pantnoe nonmane cnoot ne osnauaer nposnon. noot sacnyxnaer
nmt ror, xro ecrnyer n pamxax omenpnrtx saxonon xro uyncrnyer
cnom ornercrnennocrt.
eonepantnte reop rnoppymr nanonantnte rpan pasntx
napoon nnnsan. 3anante nocrounte rpan ornuamrc
pyr or pyra. a ocroxe, nanpmep, rocyapcrno ncera rpano naxnym
pont no nce xsn omecrna. nocrountx crpanax, n rom ucne n oc-
c, ontme nepr ne npanontm saxonam nopmam, a npanrenm, ntcry-
nammm or men rocyapcrna. eonepant raxxe acrparpymrc or
conpemenno sanano peantno ecrnrentnocr. o ncex sanantx
crpanax npanrentcrna ne ntcrynamr n pon naccnntx nanmarene sa
ncem rem, uro npocxor n omecrne. n, xora nao, nmemnamrc ne
rontxo n +xonomuecxym xsnt, no n yxonnym conantnym. 3ro oco-
enno narnno nponnerc n +noxy rnoansan.
22
II. %. . !
$. :# !# -: 1 1
( nna oosnauaer npnanexnocrt x uenoneuecxomy po-
y. no ne npmenmo x xnorntm, rax xax n ono xnornoe ne nner-
c nnom. rcma cneyer, uro nonre nna ecrt conantnoe
nonre. o ono ouent acrpaxrnoe, r. e. ornneuennoe cnmxom omee
nonre, rax xax ne yxastnaer na re cnen]uecxe ueprt, naroap xo-
roptm nn cranonrc nnyantnocrtm. uopmponane xe n-
nyantntx uepr cnsano c nppontm conantntm ]axropam.
3 . n uacrt nppot, ero ]op-
mponane npoxor cnoxnt nrentnt nponecc. n, xax pyre
npponte cymecrna, nonepxen onesnm, crapeer ympaer. n nocro-
nno onxen yonnernoprt cno norpenocr, urot ne ymepert or rono-
a, onxen mert xnte, oenartc oynartc, urot ne ymepert or xono-
a xapt.
o uenonex ne npocro onoruecxoe cymecrno, a oconantnoe.
3ro snaur, uro on cranonrc uenonexom rontxo n omecrne, rontxo n on-
peenenntx conantntx ycnonx. snecrnt cnyua, xora nonopoxen-
nte er noxmanct xm xnorntm. e x ne ynan no xaxm-ro
npunam nocnrtnan. er npnman nonax xnorntx ocrana-
nct na x yponne, r. e. on ne cranonnct nmtm. eenox +ro ueno-
nex n nosmoxnocr, , urot nosmoxnocrt tna npenpamena n ecrn-
rentnocrt, on onxen naxortc cpe nme nonyurt uenoneuecxoe
nocnrane. naue ronop, on onxen crart cymecrnom pasymntm, cosna-
rentno npnmart re n nte pemen ecrnonart nenenanpannenno.
uenonex cymecrno rnopuecxoe. n cosaer marepantnte yxon-
nte nennocr. n crpor nenxonennte ropoa, oma, mocrt, cranx, ca-
monert r. . n rnopr xyoxecrnennte nposneen, nmer npexpac-
nte crx, cosaer xnonct, sanmaerc ]noco]e, crope, nayxo,
orxptnaer saxonomepnocr pasnr nppot omecrna. t nocropra-
emc renantno no+se Hymxna, rnopuecrnom Hepmonrona, oron,
oncroro, ere, antsaxa pyrx nenxx ncarene.
uenonex - encrnennoe cymecrno, onaammee nnyrpennm mpom.
xnorntx ner nxaxoro nnyrpennero mpa. n nocnposnor ce
xax onoruecxe cymecrna. ornue or xnorntx uenonex nocnpos-
nor ne rontxo cnoe onoruecxoe, no conantnoe cymecrno. Ho+romy
uenonex onxen yonnernoprt ne rontxo cno marepantnte, no yxon-
nte norpenocr. yonnernopene yxonntx norpenocre cnsano
c ]opmponanem nnyrpennero (yxonnoro) mpa uenonexa. n +roro ue-
nonexy neoxomo mnoro urart, nrepeconartc xnonctm, crope,
]noco]e, +crerxo, npanom, +rxo pyrm yxonntm nennocr-
2&
m. uenonex cranonrc nonnntm uenonexom nmt rora, xora on oo-
ramaer ce ncem rem yxonntm orarcrnam, xoropte ntpaorano ue-
noneuecrno na nporxen ncero cnoero cymecrnonan.
o nne omecrna ner uenonexa. Ho+romy uenonexy npxorc xrt
rpyrtc n xonnexrne. o y xaxoro uenonexa ecrt cno nrepect, xo-
ropte ne ncera connaamr c nrepecam ncero omecrna. uenonex ntny-
xen oportc sa cno nrepect, sa cnoe cuacrte, sa cnom cemtm. naue
ronop, xsnt uenonexa nanonnena npornopeum, cnyuanocrm, sr-
saram, nonoporam r. . cns c +rm nosnxaer nponema cmtcna
xsn. n uenonex cmtcn cnoe xsn nr n rom, urot xrt n poc-
xomntx ycnonx, trt ouent orartm, nyremecrnonart, rynrt, rpart
n xasno, esrt na cynepconpemenntx anromonx. nm cnonom,
cmtcn xsn n nero +ro nacnaxene. pyro uenonex cmtcnom cno-
e xsn curaer yxonnoe ooramene cnoero nnyrpennero mpa. n ne-
ro marepantnte nara ne memr ocooro snauen. ro npan? ax ncera,
crna naxorc nocepene. oneuno, uenonex onxen ecrt, nrt, oe-
nartc, mert xptmy na ronono. naue on npocro ne ntxner. o ecn
uenonex ncm cnom xsnt nocnmaer nmt yonnernopenm marepantntx
norpenocre conepmenno ne ymaer o cnoem yxonnom mpe, ro on.no
cymecrny nuem ne ornuaerc or xnornoro. pyro cropont, ecn ue-
nonex ne ymaer o cnoem marepantnom narononyu, a nenxom nonno-
crtm nocnmaer cnom xsnt ooramenm cnoero yxonnoro mpa, ro on
npocro-nanpocro ne cmoxer ]suecx ntxrt. Ho+romy cmtcn xsn
uenonexa saxnmuaerc n nponnen cnox ]suecxx yxonntx noren-
n. 3ro snaur, uro uenonex onxen yonnernoprt marepantnte y-
xonnte norpenocr, cranrt nepe coo ntcoxe nen crpemrtc
x x peansan.
cn uenonex oconantnoe cymecrno, -
. uenonex cranonrc nunocrtm rontxo n omecrne.
cxa nunocrt uenonex, no ne ncx uenonex ecrt nunocrt. xaxem,
ncxuecx nenopmantnt uenonex ne ecrt nunocrt. urot crart nuno-
crtm, nao onaart onpeenenntm uepram. Hpexe ncero, nunocrt
onxna onaart pasymom. Hunocrtm nnerc xonxpernt uenonex xax
nocrent pasyma, cosnan. uem nonnee y uenonexa pasnro cosnane
ero ntcma ]opma camocosnane, rem pue nonnee ntrnr nu-
nocrt.
pyra uepra nunocr openran n omecrne. na nenocpecrnen-
no cnsana c pasymom. asymnt uenonex ne rontxo openrpyerc n ome-
crne, no npnocr onpeenennym nontsy emy. neymme uepro nuno-
cr nnerc nunoe ocroncrno. acroma nunocrt ynaxaer ocron-
crno pyrx rpeyer ynaxen x cee. ecnpnnnnt uenonex, nocron-
no npcnocannammc x smennmmc conantntm ycnonm ne
memm cocrnennoro mnen, a nonropmm uyxe mtcn, cocrnen-
no ronop, ne ecrt nonnna nunocrt. acroma nunocrt meer cnoe
24
nno, cno yexen, npnnnt rorona x orcranart n nmo crya-
n. me ona uepra nunocr cnoconocrt necr ornercrnennocrt sa
cno nocrynx ecrn. esornercrnennt uenonex, crporo ronop, ne
ecrt nunocrt. Honnna nunocrt uyncrnyer cnom ornercrnennocrt ne-
pe cemte, xonnexrnom omecrnom.
ce nepeucnennte ueprt nunocr nnmrc arpyrnntm cnocr-
nam nmo nunocr, no on nponnmrc no-pasnomy n sancmocr or
xonxperno-cropuecxx ycnon nppontx saarxon camo nunocr.
2. !! , ,- : (
1
nnepcym neuen no npemen ecxoneuen n npocrpancrne. +rom or-
pomnom mpe, nanonnennom ecucnenntm mnoxecrnom ranaxrx, snes
conneuntx ccrem, nonnene uenoneuecrna na ono s cpannrentno
neontmx nnaner nnene ynxantnoe , moxer trt, nenonropmoe,
xor nce ontme nmyr o rom, uro re-ro n neoospmo cenenno ecrt
pyre nnnsan co cnoe nnyrpenne opransane mmanenrno
norxo pasnr. oneuno, cneyer onycrrt nosmoxnocrt omecrnen-
no xsn na pyrx nnanerax, naxomxc ouent anexo or nac, o
c roux spen ]noco] 3emn ne moxer trt encrnenntm mecrom
oran homo sapiens (uenonexa pasymnoro). am semnnn crpemrc
x pyrm mpam, xouer nosnaxomrtc c orarenm ntx nnaner. o ero
nosmoxnocr orpanuent xax nppontm, rax conantntm ycnon-
m. Ho+romy on xer n rocr x cee nonnanernna, xoropt, xax uacro
yrnepxamr, npneraer na neonosnanntx oexrax, no n c xem ne xouer
omartc.
naxo ocranm xypnancram, nmrenm cencan, ncarenm-
]anracram ro, uro noxa nayxo ne oxasano. t eme pas xoncrarpyem,
uro na 3emne onxnt tn cnoxrtc cnen]uecxe npponte yc-
non, noponme conantnym ]opmy nxen. ynxantnocr con-
antno xsn na 3emne . H. nexceen nmer: 3naurentnoe cnoeopa-
se 3emn xax nnanert ocnerc nanuem xpynnoro cnyrnxa, ntst-
nammero npnnnte nonnt, cnococrnonanme ntxoy xsn s not na
cymy, npnanexnocrtm nenrpantno snest onnna x nnocxo no-
ccreme snes, ne nonaammx n onacr nsptnntx nponeccon n anaxr-
xe, uro npeoxpaner xsnt na 3emne or cmepronocnoro nosecrn rep-
moepntx peaxn, nospacr xoroptx saneomo ontme npemen cymecr-
nonan xsn na 3emne. 3emn, xax mecroorane uenoneuecrna, npe-
cranner coo, cneonarentno, nerpnantnym rouxy cenenno, ona xa-
paxrepsyerc snecrno ynxantnocrtm no yrnom spen acrpo]s-
uecxx saxonomepnocre
1
.
aoram X-m]]ona, X-Hamapxa, a raxxe 3. 3mcca, npenoxnme-
ro n 1875 r. repmn oc]epa, . . epnacxoro mnorx pyrx tno
4 . (. ranonnene uenoneuecrna. ., 1984. . 17.
25
oxasano, uro xnte opransmt nocronno nsamoecrnymr oxastna-
mr onpeenennoe nnne na reonoruecxe nponecct. coenno nenxa
pont . . epnacxoro n ccneonan oc]epntx nnen. n ncan,
uro oc]epa, onmamma nect semno map, cocror s xntx nemecrn
nexntx (xocntx) ren, xoropte naxorc n cocron nocronnoro o-
mena. oxno art, ormeuan ntammc yuent, xaprny +nonmn
oc]ept c antronrxa, pesue c xemp n reuene 500800 mnn ner. o-
c]epa ne pas nepexona n nonoe +nonmnonnoe cocrone. ne nosnx-
n nonte reonoruecxe nponnen, pantme ne tnme. 3ro tno, na-
npmep, n xemp, xora nonnct xpynnte opransmt c xantnentm
cxeneram, n n rperunoe npem (moxer trt, xonen menonoro), 1580
mnn ner nasa, xora cosananct nam neca cren pasnnact xsnt
xpynntx mnexonrammx. 3ro nepexnaem mt ceuac, sa nocnene 10
20 rtc. ner, xora uenonex, ntpaoran n conantno cpee nayunym
mtcnt, cosaer n oc]epe nonym reonoruecxym cny, n ne ne tnmym.
oc]epa nepemna n, nepnee, nepexor n 5* -
- - nepepaartnaerc nayuno mtcntm conantnoro ueno-
neuecrna
1
.
xnom nemecrne nanmamrc pesxe smenen. no nocronno
npcnocannaerc, menerc n sancmocr or nnemnx nnyrpennx
(camoro opransma) ycnon. o c xoom reonoruecxoro npemen nexoro-
pte opransmt ntmpan n xe ncnecrne nrentntx myranonntx
nponeccon nepexon n nte xnte nemecrna, nonnnct nonte opra-
nsmt. nm cnonom, nocronnt nenpeptnnt +nonmnonnt npo-
necc nppot n xoneunom rore npnen x nosnxnonenm uenonexa ue-
noneuecrna. +roro momenra naunaerc nooc]epa (repmn tn npeno-
xen 3. Hepya), r. e. c]epa pasyma, xora n mposan nenrpantnoe mecro
sann anrponoc (uenonex). o, xax ncan ep e Bapen, uenonex ne
craruecx nenrp mpa, xax on onro nonaran, a oct nepmna +nonm-
n, uro mnoro npexpacnee
2
.
Hponecc anrponorenesa (npocxoxene uenonexa) nponecc cono-
renesa (npocxoxen omecrna) npecrannmr ent nponecc. naue
ronop, uenonex omecrno nosnxn ononpemenno nents x nporno-
nocrannrt pyr pyry. uopmponane uenonexa cnsano ne rontxo c ero
conansane, n xoropo pemammym pont ctrpan rpy (cocrnenno rono-
p, es rpya ne tno t uenonexa), no c smenenem conepmencrno-
nanem ero onoruecxo opransan.
mecrno ecrt ! memmee cno saxont
mmanenrnym norxy. Ho+romy np ero ccneonan neoxomo cxo-
rt menno s +roro xauecrnennoro ornu, urot ne cxarrtc na no-
# . ). ayuna mtcnt xax nnanerapnoe nnene. ., 1991. . 23-24.
2
$# 6 (. uenomen uenonexa. ., 1987. . 40.
26
sn narypansma conantnoro apnnsma, mpoxo pacnpocrpanenno-
ro n X1Xn.
o uro raxoe omecrno? a +ror nonpoc amrc camte pasnte ornert.
Hpneem nexoropte s nx. . . onparten nmer, uro 7
*#8
9
. o +ro ne ecrt onpeenene
omecrna, o ono ne necer nxaxo nayuno reoperuecxo narpysx,
ne pacxptnaer cymnocrt omecrna. onoxynnocrm nme moryr trt
nmte rpynnt nme: cryenuecxe, paoue, npo]ecconantnte, cnop-
rnnte, nonruecxe r. . r. n. o conepmenno cno, uro x nents
nasnart omecrnam n nayunom cmtcne cnona. pnantna crna o rom,
uro ner nme es omecrna, no ner omecrna es nme.
. . onparten nonre omecrna npmener x xnornomy pacr-
rentnomy mpy. oxer noxasartc crpanntm, nmer on, uro mt pac-
cmarpnaem uenoneuecxoe omecrno nmt xax n omecrna n nenom nap-
y c omecrnam xnorntx n recnom cmtcne axe c pacrrentntm co-
omecrnam. naxo n +rom ner nuero n crpannoro, n cnopnoro. cn
mt xenaem nonrt ry n nym onacrt ecrnrentnocr xax ona ecrt.
o +ro ]axr, uro cymecrnymr pacrrentnte omecrna omecrna xnor-
ntx n recnom cmtcne cnona
2
. a mo nsrn, +ro omounoe yrnepxe-
ne. acnpocrpanene nonr omecrna na pacrrentnt xnornt
mp moxer npnecr (o uem nmer cam . . onparten) x cuesnonenm
xauecrnenno pasnnt mexy uenonexom opranuecxm mpom. +ro
aconmrno neonycrmo, ecn xorm aexnarno orpaxart peantnym ecr-
nrentnocrt. er omecrna es cosnarentno erentnocr nme.
n pacrrentnom, n n xnornom mpe ner raxo cosnarentno erentno-
cr.
/ # * *#
#. no, xax yxe orme-
uanoct, nosnxno na onpeenennom +rane +nonmn nppot. ero ocno-
ne nexr rpy, xoropt nocr xonnexrnnt, r. e. omecrnennt, xapax-
rep. nponecce conmecrnoro nposnocrna nennocre nm ne moryr ne
nsamoecrnonart, ne moryr ne ncrynart n onpeenennte nposnocrnen-
nte ornomen (nepnotrnt uenonex ne mor oxorrtc n onouxy,
nents nposnort n onouxy conpemennym cnoxnemym rexnxy).
Ho+romy apxc tn aconmrno npan, xora ncan, uro omecrno ecrt npo-
yxr nsamoecrn nme.
nponecce conmecrno erentnocr nme cxnatnamrc onpee-
nennte marepantnte yxonnte ornomen, es xoroptx n ono ome-
crno ne moxer cymecrnonart. Ho+romy omecrno eme moxno onpeenrt
xax conoxynnocrt marepantntx yxonntx ornomen. oneuno, an-
1 :. ,. cnonnte nponemt +xonomuecxo crarx namx // o-
nonor. ,. 1991. tn. 1. mecrno c]ept cmtcna. . 73.
am xe.
2'
nte ornomen menmrc na nporxen ncero cropuecxoro nponecca.
x smenenem smenerc omecrno.
mecrno ne ecrt mexanuecx arperar, ono npecranner coo cc-
remy, n xoropo nce +nemenrt cnsant mexy coo nocronno nsamo-
ecrnymr. mecrno ecrt camoocrarouna ccrema. 3ro snaur, uro n
cnoero pasnr ono ne nyxaerc n n xaxx nnemnx ronuxax n c-
nax.
axm opasom, omecrno xopenntm opasom ornuaerc or nppot,
tno t nenepno peynponart ero x nppontm nponeccam ]enome-
nam. o tno t nenepno raxxe rnopponane nnn nppot na
]opmponane omecrnenntx ornomen. Hppoa omecrno ne
cropont eno mean, noromy syuene omecrna es anansa np-
pontx nnen, es ntcnen x nnn na pasnre ]ynxnonpo-
nane conyma (omecrna) nemtcnmo, o xor uenoneuecrno n nponecce
cnoero pasnr xax t nocronno oranerc or nppot, rem ne menee
ono ncera onxno nomnrt, uro n ocnonan ero nexar npponte ]ax-
ropt uro nppoa n nero ncera yer alma mater. Ho+romy npanomep-
no tno t ronoprt o conoecrecrnenno crop, r. e. o raxo crop,
xoropa nxnmuaer n ce ne rontxo ucro conantnte, no npponte
]axropt.
a ]opmponane omecrnenntx ornomen orpomnoe nnne oxa-
stnan ( oxastnamr) npponte ycnon. Hm cennct n mecrax, np-
rontx n xsn, x xoscrnenna erentnocrt no mnorom onpeen-
nact reorpa]uecxo cpeo. ax, xren eperon pex mope sanma-
nct ptononcrnom, rora xax n crenntx paonax cxoronocrnom, semne-
enem r. . n xsn ropcxx napoon nenrpantnoe mecro ornonoct
oxore cxoronocrny, rax xax ropnte paont nour ne tn npront
n semneen, no saro xx xnorntx tno n son.
a ocroxe (ra, n), xax snecrno, ne tno uacrno cocrnen-
nocr na semnm, uro ocnnoct n nepnym ouepet xnmaruecxm yc-
nonm. 3emneene nyxanoct n opocrentntx ccremax, a uacrnte n-
na ne men n cpecrn, n cn n crporentcrna xpynntx xananon. Ho-
+romy rocyapcrno cocpeorounano n cnox pyxax ncm cocrnennocrt na
semnm. no noepxnano n xopomem cocron crapte ppranonnte
ccremt nmecre c rem ncuecx crpemnoct x crporentcrny nontx. Ho-
nnnoe pconocrno cpenenexonoro ocroxa npneno x +xonomuecxomy
npenocxocrny na 3anaom.
Hpponte ycnon oxastnamr nnne na ]opmponane xynt-
rypt, rpan, otuaen r. . ropcxx napoon, nanpmep, rpan
otua (ynaxene x crapmm, x xenmnam, pesxa peaxn na ocxop-
rentnte ntnat xoro-nyt, xponna mecrt r. .) no mnorom cxnatna-
nct no nnnem rxentx nppontx ycnon.
rax, nppoa nnerc ecrecrnenntm ]axropom pasnr uenoneuecr-
na, ee saxont ncera yyr nponnrtc n ro n no ]opme n cocr-
28
nenno conantno opransan nme. o nmecre c rem, xax yxe ormeua-
noct, nepexo x conymy ecrt xauecrnennt cxauox x no ]opme nxe-
n - x conantno ]opme, necnomo x nsmm ]opmam nxen ma-
rep.
8. / !1
3axont omecrna saxont nppot ornuamrc pyr or pyra xax no
xapaxrepy ecrn, rax no anasony. o-nepntx, saxont nppot o-
nee onroneunt, uem saxont omecrna. o-nroptx, saxont nppot ecrt
saxont crxntx cn, rora xax saxont omecrna ecrt saxont cosna-
rentno erentnocr nme. nen]xa x cocror n rom, uro on npo-
nnmrc xax saxont-renenn, nponamr cee opory uepes mnoxecrno
cnyuanocre maccontx nnen. crar cxasart, orcma rpynocr
x syuen ccneonan.
mecrno, xax yxe ncan, meer cno saxont pasnr ]ynxno-
nponan (nanpmep, saxon o pemamme pon marepantnoro nposno-
crna n omecrnennom pasnr, saxon o coornomen nposnocrna no-
rpenen, saxon cromocr, saxon o nposnocrne nocnposnocrne
n omecrnenno xsn r. .), xoropte, c ono cropont, cymecrnymr ne-
sancmo or non xenan nme, no c pyro nnmrc npoyxrom
cosnarentno erentnocr nme. 3r saxont moryr trt nceomm,
ecrnymmm na nporxen nce uenoneuecxo crop; uacrntm
ecrnymmm na onpeenennom orpesxe npemen cropuecxoro nponec-
ca, n cnen]uecxm nponnmmmc n rom n nom xonxpernom
conantnom opransme.
mecrnennte saxont enrc na ome, uacrnte enunte. -
me saxont ecrnymr na nporxen nce uenoneuecxo crop (cxa-
xem, saxon o pemamme pon marepantnoro nposnocrna), uacrnte ox-
nartnamr onpeenennte omecrnenno-+xonomuecxe ]opman (nanp-
mep, saxon cromocr), enunte saxont ecrnymr na nporxen o-
no ]opman (saxon npomtmnenno pesepnno apm).
;. 9!1 < 1 / (*
no s naxnemx saau conantno ]noco] nnerc ccne-
onane pacxptre nxymx cn crop, erepmnsma omecrnen-
ntx nponeccon nnen. crop npecranner coo cnoxnt mnoro-
rpannt nponecc, n xoropom noeno cnsant reorpa]uecxe, marep-
antnte (+xonomuecxe), yxonnte, conantnte, nonruecxe pyre
]axropt. Ho+romy ouent cnoxno nar cpe nx raxo ]axrop, xoro-
pt t rpan pemammym pont n nxen omecrna no nocxome n-
n. es ntcnen raxoro ]axropa rpyno syurt mmanenrnym nor-
xy cropuecxoro nponecca, ocnrt mornt nocrynx nme n xoe
x xsneerentnocr.
tcnren ncex npemen ntranct nar conantnte erepmnanrt.
n x cxan n reorpa]uecxom ]axrope, pyre n yxonnom, rpert
n marepantnom.
2=
pxm npecranrenm reorpa]uecxoro erepmnsma tn ]pan-
nyscx npocnerrent XVIII n. B. onrecxte sameuarentnt pyccx
yuent XIX n. H. . eunxon.
onrecxte cnoe ccneonane pon reorpa]uecxo cpet naunaer
c ntcnen nonpoca o uenoneuecxo nppoe. Ho ero mnenm, xnmar-
uecxe ycnon onpeenmr nnyantnte ocoennocr uenonexa, ero
renecnym opransanm, xapaxrep cxnonnocr. ax, nanpmep, n xono-
nom noce nm xpenue ]suecx cntnee, nocxontxy xonont nos-
yx nposnor cxare oxonuan nnemnx nonoxon namero rena, oruero
nanpxene x ynenunaerc ycnnaerc nprox xpon or xoneuno-
cre x cepny
1
. Rxnte napot, npoonxaer onrecxte, nennt or np-
pot, no+romy on ne cnocont x repouecxm nocrynxam. ocnpnn
onaxt re n nte saxont, otua rpan, on ne paccramrc
c nm, o npenouramr noxo. oneuno, +r paccyxen ]pannys-
cxoro ]noco]a ne ntepxnamr nxaxo xprx, nocxontxy crop
napoon, xnymx n xapxx xnmaruecxx ycnonx, c roux spen x
conantno axrnnocr, cosan marepantntx yxonntx nennocre
cnerentcrnyer o oparnom. Xopomo snecrno nnne nocrountx xynt-
ryp na ncm mponym xyntrypy.
nanspy nonpoct npocxoxen pacrna, onrecxte curaer, uro
n xapxx crpanax, re nm ncxym paory cnonnmr s crpaxa trt na-
xasanntm, pacrno ne npornopeur pasymy, o es pacrna n +rx crpa-
nax ne tno t nxaxoro nporpecca. nmaruecxm xe ycnonm o-
cner ]pannyscx mtcnrent mnoroxencrno monoramnym cemtm.
Hp paccmorpen nonpocon rocyapcrnennoro ycrpocrna onrecxte
npxor x ntnoy, uro n crpanax c nnoopono nouno nerue ycranann-
naerc yx sancmocr, o nmm, sanrtm semneenem, nexora y-
mart o cnooe, xoropym ]pannyscx mtcnrent nonmaer npexe ncero
xax orcyrcrne sancmocr or rocyapcrnenno nnacr. o n ro xe npe-
m, no mnenm onrecxte, on orc noreprt cnoe orarcrno noromy
npenouramr npannene ono, xor ecnoruecxo, nunocr, xoro-
pa samrna t x orart ypoxa or rpaexa.
crpanax xe c xonontm xnmarom, re ycnon n semneen xpa-
ne nenaronprnt, nm ontme ymamr o cnoe cnooe, uem o ypo-
xae, no+romy n +rx crpanax orcyrcrnyer ecnoruecxa ]opma npanne-
n. axm xe opasom onrecxte ocner pyre conantnte nne-
n (ropronnm, rpaxancxe saxont, mexynaponoe npano r. .).
pacnpocrpanen reorpa]uecxoro erepmnsma naxnym pont ctr-
pan H. . eunxon. Hpexe ncero on ananspyer nonpoct cnoot ueno-
nexa, rax xax cnooa, c ero roux spen, npecranner rnannym xapaxrep-
nym uepry nnnsan. nooy H. . eunxon ntnor s coornercr-
nymmx reorpa]uecxx ycnon, xoropte, xax on nmer, oxastnamr pe-
mammee nosecrne na ]opmponane pasnuntx non erentnocr
0 6. sp. nposn. ., 1955. . 350. 30
nme, n uacrnocr na xoonepanm. am, re cymecrnyer, no ntpaxenm
pyccxoro yuenoro, xooneparnna conapnocrt, meerc ontme nos-
moxnocre n cnoot mentme n nosnxnonen ecnoruecxx
]opm npannen. ecnor, no xoroptm H. . eunxon nopasymenaer
nap, noenauantnxa, xpena cnonom, nmoro, xro nponner ecno-
ruecxe namepen n ornomen pyroro, meer mecro ram, re emy ner
ornopa nm, nmennte xooneparnno conapnocr, esponorno emy
nounmrc.
ccney npunt nosnxnonen nnnsan, H. . eunxon
rnannoe nnmane opamaer na reorpa]uecxym cpey, xoropa, no ero
rnyoxomy yexenm, ctrpana pemammym pont n renesce ]opmpona-
n nnnsan. xapxom noce, ncan on, necmorp na ero poc-
xomnym ]nopy ]ayny, o cx nop raxxe ne nosnxno npouno nnn-
san, xoropa sanmana t nouernym crpanny n neroncx uenoneuecr-
na. 3ect npuna +roro xpoerc n camom ]axre, rax cxasart, snmnero
pasnr opranuecxo xsn no ncex ee ]opmax, +ro sone xsn
cnyxr n ymep pasnrm +nepr ymcrnenntx cnoconocre y nacene-
n; xren xapxoro noca, nonyua n son nour es ncxx xoop-
nponanntx ycn co cnoe cropont nce neoxomoe n marepant-
noro naroencrn, no +ro camo npune nment encrnennoro cr-
myna x rpyy, x syuenm oxpyxammero mpa x conapno, xonnexrn-
no erentnocr
1
. py, saxnmuaer H. . eunxon, ne nnerc n rpo-
nxax neoxomtm ycnonem n sapoxen nporpecca nnnsan.
Ho+romy nmt n ycnonx ymepennoro xnmara y nme meerc crmyn
x rpyy, nocxontxy nppoa ne aer m nuero n roronom ne. or noue-
my nnnsan nosnxn n ymepennom noce.
annom cnyuae mtcn H. . eunxona cosnyunt c mtcnm .
apxca, ncanmero, uro ne onacr rponuecxoro xnmara, a ymepennt
noc tn pono xanrana, uro ne aconmrnoe nnoopoe nount, a ee
]]epennponannocrt, pasnoopase ee ecrecrnenntx npoyxron
cocranner ecrecrnennym ocnony omecrnennoro pasenen rpya. me-
cre c rem apxc nouepxnan, uro ecrecrnennte ycnon nmt npeoc-
rannmr nosmoxnocrt nonyuen npanounoro npoyxra, no ne cosamr
ero cam no cee. a npanount rpy on nnmr nmt xax ecrecrnen-
nte rpannt, xoropte oronramrc nasa n ro mepe, n xaxo pasnna-
erc npomtmnennocrt. axm opasom, apxc cnstnan ecrecrnennte
ycnon c marepantntm nposnocrnom ntcnn x nnne uepes
nposnocrno.
enxe pex H. . eunxon curan ocnonntm ]axropom, erepm-
nponanmm sapoxene pasnre nnnsan. uertpe penneme
nenxe xyntrypt nce saponct pasnnct na eperax nenxx pex. Xy-
anx+ nnst opomamr mecrnocrt, re nosnxna ntpocna xracxa n-
nnsan; ncxa, n necxa, xyntrypa ne ntxona sa npeent
0 +. Hnnsan nenxe cropuecxe pex. ., 1995. . 273.
31
accenon na anra; accpo-nannoncxa nnnsan saponact na
eperax rpa n]para nyx xsnenntx aprep econoramcxo o-
nnt; naxonen, penn rner tn, xax +ro yrnepxan eme epoor, a-
pom n cosanem na
1
. Hocxontxy +r nnnsan nosnxn na
eperax pex, pyccx yuent x nastnaer peuntm nnnsanm.
eunte nnnsan, npoonxaer H. . eunxon, tn sonpona-
nt pyr or pyra no+romy cntno pasnuanct. Ho mepe x pacnpocrpa-
nen na noepext mope rem onee oxeanon on cran oxnartnart o-
nee mpox xpyr napoon. cnoene oxeanon, no yrnepxenm H. .
eunxona, npnor x nosnxnonenm oxeancxo nnnsan, xoropa
naunaerc c orxptr mepx. yccx yuent curaer, uro e-
mapxanonno nne mexy penm nexam ontm npemenem nn-
erc orxptre onoro nera onymom. esyntrarom +roro orxptr
nnoct tcrpoe naene cpesemnomopcxx nan rocyapcrn coor-
nercrnennt tcrpt pocr crpan, pacnonoxenntx na noepexte rnanr-
uecxoro oxeana, r. e. Hopryran, cnan, upann, nrn ep-
nanon. apot +rx crpan ne samenn nocnontsonartc reorpa]uecx-
m ntroam cnox crpan, nenrpt nnnsan nepemecrnct c epe-
ron pesemnoro mop na epera rnanruecxoro oxeana. oncranrno-
nont, enen eny norepn cnoe snauene, no rnane xyntrypnoro
nxen cran Hccaon, Hapx, Honon mcrepam
2
.
Hp cpannen pennero 3anaa pennero ocroxa H. . eunxon
enaer ntno, uro 3ana npenocxor ocrox no ncem napamerpam, no +ro
npenocxocrno on roxe ocner reorpa]uecxm npemymecrnam 3a-
naa. neprnocrt n, curaer on, oycnonnnaerc ee nenaronpr-
ntm reorpa]uecxm nonoxenem. ocrrnyn npeena pasnr peunoro
nepoa nnnsan, nyccxa nan, sanepra n sonponanno crpa-
ne, npmpnact co cnoe cyto esponorno noxopnact; nyccx
napo samep n esecrn, n eccrpacrnom noxoe n cosepnarentnom +xc-
rase...
3
. ornue or nocrountx crpan sanante rocyapcrna nen ouent
axrnnt opas xsn, nocronno cxan nonte repprop nonte
nosmoxnocr ycnen cnoero nnn. H. . eunxon enan ry xe
omxy, uro pyre ccneonaren, onnnme nocrounte napot
neprno macco. n paccmarpnan nonruecxe ]opmt npannen,
n uacrnocr ecnorm. Ho ero mnenm, ecnorsm roxe erepmnpyerc
reorpa]uecxm ]axropam. ecnorsm ernercxx ]apaonon, nanp-
mep, H. . eunxon ntnon s xnmaruecxx ycnon onnt na.
neyer nouepxnyrt, uro croponnx reorpa]uecxoro erepmns-
ma ctrpan snecrnym nonoxrentnym pont. o-nepntx, npsnana onpe-
enmmym pont reorpa]uecxo cpet n cropuecxom nponecce, on
1
0 +. . xas. cou. . 328-329.
2
am xe. . 334-335.
3
am xe. . 423-424.
&2
rem camtm noxasan, uro nxyme cnt omecrnennoro pasnr cney-
er cxart na semne, a ne na nee, xax +ro enan enamr reonor. o-
nroptx, mnore x e ouent axryantnt n name npem, xora, xax yxe
ntme ormeuanoct, mp nepexnaer rnyox +xonoruecx xpsc xo-
ra neoxomo epeut npponym cpey, or xoropo n xoneunom cuere sa-
ncr xsnt antnemee cymecrnonane uenoneuecrna. mecre c rem
nents ne ormerrt, uro on ne yurtnan xauecrnennoro cnoeopas o-
mecrna nce ocnn nmt reorpa]uecxm ycnonm.
pyre mtcnren np ccneonan nxymx npun omecrnen-
noro pasnr pemammee snauene npanan yxonnomy ]axropy. ax,
]pannyscxe marepancrt XVIII n. ocnn nce conantnte nponecct
s e, s npnnna: nen npanr mpom. o +ror npnnn ne mor
art nentnoro nayunoro npecrannen o conantntx ]enomenax, noromy
uro n ecrnrentno xsn oxastnaerc, uro mnen cymecrnyer neorpa-
nuennoe xonuecrno, uro xaxt uenonex meer cnoe cocrnennoe mne-
ne. Hpana, +r mtcnren ronopn, uro peut er ne o mnenx e-
x ncex nme, a rontxo o mnenx xpruecx mtcnmx nunocre, cos-
ammx eantnte moen omecrna npenarammx x napoy o net
xpruecx mtcnmx nunocre roxe moxer oxasartc orpomnoe mno-
xecrno.
erent roxe cxon s yxonnoro ]axropa, no on nocrann +ror no-
npoc necxontxo naue. n curan, uro rnopnom crop nnerc mpono
pasym. Honre pasyma nemenx ]noco] ynorpener n pasntx cmtc-
nax. o-nepntx, pasym +ro pasym nna; no-nroptx, pasym +ro saxo-
nomepnoe pasnre crop; n-rpertx, pasym +ro ocnona crop. a-
sym, nmer erent, ecrt ! a menno ro, naroap uemy
n uem nc ecrnrentnocrt meer cnoe tre; pasym ecrt
... asym ecrt ;! nc cyrt crna...
1
cm cropm erent npenpamaer n cropm mtcn, xoropym nyxno
snarart ccneonart. erenencxoe nonmane crop npenonaraer
cymecrnonane &! n *&! ! xoropt pasnnaer-
c raxm opasom, uro uenoneuecrno npecranner coo nmt ! n-
nmmymc eccosnarentno n cosnarentno nocrentnne +roro y-
xa
2
. Hpana, np ananse xonxperno crop erent aer sameuarentnoe
snoxene ]axronoruecxoro marepana. o rem ne menee n nemenxoro
]noco]a rnanno nxyme cno crop ntcrynaer e. Ho+romy
]noco] crop eren +ro cnexynrnna ]noco], n xoropo
n mcr]nponanno ]opme npocmarpnamrc renantnte e o saxo-
nomepnocrx cropuecxoro pasnr, o conantnom nporpecce, o neoxo-
mocr cnooe r. .
<& <. . '. Hexn no ]noco] crop. ., 1993. . 64.
2
0 1.! "& '. ou. . 2. . 93.
2 mecrnosnane
33
apxc roxe cxan nxyme cnt omecrnennoro pasnr, ero e-
repmnanrt, no x syuenm crop on noomen c amerpantno npor-
nononoxntx, a menno c #. n curan, uro
cneyer cxort ne s e, a s peantntx xsnenntx npenoctnox.
Hpenoctnx, c xoroptx mt naunaem, ne nposnontnt, on ne or-
mt; +ro ecrnrentnte npenoctnx, or xoroptx moxno ornneutc ront-
xo n noopaxen. 3ro ecrnrentnte nnt, x erentnocrt
marepantnte ycnon x xsn, xax re, xoropte on naxor yxe roro-
ntm, rax re, xoropte cosant x cocrnenno erentnocrtm. axm
opasom, npenoctnx +r moxno ycranonrt ucro +mnpuecxm ny-
rem
1
. Hm n nponecce conmecrno erentnocr nposnor neoxo-
mte m xsnennte cpecrna, no rem camtm on nposnor cnom marep-
antnym xsnt, xoropa nnerc ]ynamenrom omecrna. arepantna
xsnt, marepantnte omecrnennte ornomen, ]opmpymmec n npo-
necce nposnocrna marepantntx nar, erepmnpymr nce pyre ]op-
mt erentnocr nme nonruecxym, yxonnym, conantnym r. .
e, axe rymannte opasonan n mosry nme, nnmrc cnapenem
x marepantno xsn. opant, penr, ]noco] pyre ]opmt
omecrnennoro cosnan orpaxamr marepantnym xsnt omecrna.
0 ! orxptroe apxcom,
ne npocro ero xoncraran, n npornnom cnyuae ono nuem t ne ornua-
noct or cnexynrnnoro, eancruecxoro ocnen omecrnenntx
nponeccon, a ## ; *#. Ho+romy apxc opa-
maerc x anansy npaxruecxo erentnocr nme, xoropte, npexe
uem sanmartc nonrxo, ]noco]e, nayxo r. ., onxnt xrt,
a n +roro m neoxomt nma, xnme, oexa r. n. or nouemy nep-
ntm cropuecxm axrom cneyer curart, nposnocrno camo marepant-
no xsn. arepantnoe nposnocrno ecrt ocnonnoe ycnone ncxo
crop, ono onxno ntnonnrtc nenpeptnno.
rax, cornacno apxcy, nposnocrno marepantntx nar neoxomo
n yonnernopen norpenocre nme. o yonnernopennte norpeno-
cr neyr x nontm norpenocrm, o nonoe nposnocrno nopoxaer no-
nte norpenocr. yonnernopene nontx norpenocre rpeyer nonoro
nposnocrna npemeron norpenen. axona anexrxa nposnocrna
norpenen. ax apxc ]opmynpyer saxon nospacran norpenocre.
Hm, nposno exenenno cnom cocrnennym xsnt, nposnor py-
rx nme, r. e. naunamr pasmnoxartc. +ro cns apxc ntener
rp cropont conantno ecrnrentnocr: nposnocrno xsnenntx
cpecrn, nopoxene nontx norpenocre nposnocrno nme.
! & &< '&- !& -
&:
1. annoe nonmane crop cxor s pemamme, erepmnpym-
me pon marepantnoro nposnocrna nenocpecrnenno xsn. eoxo-
1
0 1.! "& u. ou. . 3. . 18.
34
mo syuart peantnt nponecc nposnocrna nopoxennym m ]opmy
omen, r. e. rpaxancxoe omecrno.
2. no noxastnaer, xax nosnxamr pasnunte ]opmt omecrnennoro
cosnan penr, ]noco], mopant, npano r. . xaxm opasom
on erepmnpymrc marepantntm nposnocrnom.
3. no ncera ocraerc na noune ecrnrentno crop, ocner
ne npaxrxy s e, a ente opasonan s marepantno xsn.
4. no curaer, uro xaxa crynent pasnr omecrna sacraer onpe-
enennt marepantnt pesyntrar, onpeenennt yponent nposno-
rentntx cn, onpeenennte nposnocrnennte ornomen. onte noxo-
nen cnontsymr nposnorentnte cnt, npoperennt npemecr-
nymmm noxonenem xanran raxm opasom ononpemenno cosamr
nonte nennocr smenmr nposnorentnte cnt.
rxptre marepancruecxoro nonman crop osnauano nayu-
nym penonmnm n ]noco] crop. o-nepntx, apxc orxptn nont
xonrnenr-none: +ro +xonomuecxoe none, na xoropom cosamrc marep-
antnte nennocr, ntcrynamme n pon ]ynamenra ncxo omecrnen-
no xsn. o-nroptx, nont xonrnenr-none nents tno ccneonart
c nomomtm craptx ]noco]cxx xarerop craporo noruecxoro anna-
para. Ho+romy apxc conepmaer ne rontxo #! no 5-
&# pasptn c npexne ]noco]e crop. n paspaartnaer
xarerop cnoe ]noco] crop: omecrnennoe tre, omecrnen-
noe cosnane, asc nacrpoxa, cnoco nposnocrna, nposnocrnen-
nte ornomen, omecrnenno-+xonomuecxa ]opman, +xonomuecxa
crpyxrypa p. 3r xarerop npecrannmr coo ncrpymenrt nayuno-
ro nosnan, c nomomtm xoroptx moxno anansponart syuart ome-
crno.
arepancruecxoe nonmane crop eme np xsn ero anropa
nonepranoct pasnuntm nrepnperanm, xoroptm cam apxc tn ne
ononen. xonne XIX n., xora mapxcsm sann ono s neymx nosn
n enponecxo ]noco]cxo reop, mnore ccneonaren nauan ynpe-
xart apxca n rom, uro on xot nce mnoroopase crop omecrnen-
no xsn peynponan x +xonomuecxomy ]axropy rem camtm ynpo-
crn nect cropuecx nponecc, cocrom s camtx pasntx ]enome-
non, ]axron cotr. marepancruecxoe nonmane crop ero
npornnx oxpecrn +xonomuecxm marepansmom.
nm s nepntx xprxon apxca ntcrynn npo]eccop Hennrcxo-
ro ynnepcrera H. apr, c paoram xoroporo tn snaxom 3nrentc. apr
nmer, uro apxc tn nocnran na rerenencxo ]noco], no+romy
nce, uro ne ntrexano s enoro npnnna, on curan nenayuntm. am
apxc n xauecrne raxoro npnnna ntpan +xonomxy, s xoropo ntno-
r nce ocrantnte c]ept omecrnenno xsn. n, npoonxaer apr, n-
maer +r c]ept camocrorentnocr nonnocrtm nouner x +xonom-
uecxomy ]axropy. a camom xe ene npano, eonor, nonrxa r. . ne-
2> 8?
sancmt or +xonomx pasnnamrc camocrorentno. o y apxca xe
y 3nrentca n cnona ne ronoprc o peaxn eonor na naponoe xo-
scrno, peaxn, xoropa cama coo ouenna ne moxer ne onapy-
xrtc, noromy uro erentnt paornx na nonpme naponoro xoscr-
na, uenonex, nnerc nmecre c rem nocrenem e, a e nanpannmr ero
nocrynx
1
.
a mnore xpruecxe sameuan npornnxon marepancruecxo-
ro nonman crop 3nrentc ornern snecrntm nctmam 90-x roon
XIX nexa, n xoroptx on pascnn ocnonnte nonoxen marepancrue-
cxoro nonman crop, nouepxnan, uro cymecrnyer nsamoecrne
ncex momenron, n xoropom +xonomuecxoe nxene xax neoxomoe
n xoneunom cuere npoxnatnaer cee opory cxnost ecxoneunoe mnoxecr-
no cnyuanocre, r. e. neme cotr, nnyrpenn cnst xoroptx na-
crontxo oranena n nacrontxo rpyno oxasyema, uro mt moxem npene-
peut em, uro ee ne cymecrnyer
2
. 3nrentc +ro nnmcrppyer na npmepe ro-
cyapcrna, ]noco], npana r. . ax, on nmer, uro nnne rocyap-
crnenno nnacr na +xonomxy moxer nponrtc n rpex ]opmax. o-
nepntx, rocyapcrno moxer ecrnonart n rom xe nanpannen, n xaxom
pasnnaerc +xonomxa. ora pasnre +xonomuecxx crpyxryp er
tcrpee. o-nroptx, ono moxer ecrnonart nporn +xonomuecxoro pas-
nr. -rpertx, ono moxer cranrt nperpat +xonomxe n onpeenenntx
nanpannenx ronxart ero n pyrx nanpannenx. o nropom rpertem
cnyuax rocyapcrno ropmosr pasnre +xonomx. tnamr raxe cny-
ua, xora n none rocyapcrno-noerent ynuroxaer pasnrym +xono-
mxy noexennoro rocyapcrna.
ecmorp na mpoxe pascnen 3nrentca o pon ne+xonomue-
cxx ]axropon n cropuecxom nponecce, xprx marepancruecxoro
nonman crop rem ne menee curamr, uro ono ysnmo, rax xax nent-
s nce ocnrt +xonomuecxm ycnonm xsn nme. 3ra xprxa
npoonxaerc o nacromero npemen. nore axe marepancruecxoe
nonmane crop nasnan nosrncrcxo nrepnperane cropue-
cxoro nponecca. exoropte yrnepxamr, uro marepancruecxoe nonma-
ne crop apxca nocr raxo xe narypancruecx xapaxrep, xax
ecrecrnenno-nayunte reop, n uacrnocr apnnoncxa reop +nonm-
n, o apxc xot orxasanc or omx ]noco]cxx paccyxen
np ananse xoa cropuecxoro pasnr. arepancruecxoe nonma-
ne crop yro t ontme ne orpanunaerc cpannenem ananore
c cymecrnymmm nayxam, no xacaerc cnen]uecxoro oexra cnoero
ccneonan marepantnoro nposnocrna cnsanntx c nm omecr-
nenntx ]opm.
= (. unoco] crop xax cononor. H., 1902. . 291.
2

0 1.! "& u. ou. . 37. . 394-395. 36
npamnaerc, npant n xprx apxca n rom, uro n marepancr-
uecxom nonman crop npnxaerc pont ne+xonomuecxx ]axro-
pon? urot ornerrt na +ror nonpoc, naunem c roro, uro ]opmponane
marepancruecxoro nsrna na omecrno npoxono necxontxo +ranon.
et apxc nnauane tn eancrom (+ro nno n ero pannx crartx).
n nocrenenno naunaer cosanart cnom renantnym reopm o omecr-
nennom pasnr. Hepnoe raxoe ncecroponnee snoxene aerc n emen-
xo eonor (18451846). 3ect moxno ncrperrt ne concem spente
reoperuecxe ntcxastnan. anpmep, apxc 3nrentc nmyr: a-
xm opasom, mopant, penr, mera]sxa npoue nt eonor
coornercrnymme m ]opmt cosnan yrpaunamr nmocrt camocro-
rentnocr. nx ner crop, y nx ner pasnr; nm, pasnnamme
cnoe marepantnoe nposnocrno cnoe marepantnoe omene, smen-
mr nmecre c +ro cnoe ecrnrentnocrtm raxxe cnoe mtmnene npo-
yxrt cnoero mtmnen
1
. nonne nonrno, uro re, xro, cxaxem, ccneo-
nan pont penr n crop uenoneuecxoro omecrna, ne morn cornacrt-
c c raxo rouxo spen.
3nrentc npsnanan, uro on c apxcom cam nnonart n rom, uro mo-
noext nora npaer ontmee snauene +xonomuecxo cropone, uem
+ro cneyer. am npxonoct, nospaxa namm npornnxam, nouepx-
nart rnannt npnnn, xoropt on ornepran, ne ncera naxonoct
npem, mecro nosmoxnocrt oranart onxnoe ocrantntm momenram. o
xax rontxo eno oxono o anansa xaxoro-no cropuecxoro nepoa,
r. e. o npaxruecxoro npmenen, eno mennoct, ryr yxe ne morno
trt nxaxo omx
2
. naue ronop, np paspaorxe marepancrue-
cxoro ocnen cropuecxoro nponecca apxc 3nrentc necxontxo
aconmrsponan pont +xonomuecxoro ]axropa, xax ronoprc, nepe-
rnyn nanxy n roro, urot yert cnox onnonenron n npanntnocr
cnoe xonnenn, no n paorax, nocnmenntx xonxperntm cropuecxm
cotrm nnenm, nce cnoxnte nponecct paccmarpnanct n encr-
ne. ocrarouno nourart nposneen apxca ocemnanaroe pmmepa
Hy onanapra, paxancxa nona no upann p., urot yert-
c n rom, xaxoe orpomnoe snauene nenx mtcnrent npanan pasntm
]axropam omecrnennoro pasnr. xaxem, n paore ocemnanaroe
pmmepa Hy onanapra apxc aer necrm anans paccranonx no-
nruecxx cn no upann n 1848-1851 rr.
3nrentc ncan, uro npornnxam marepancruecxoro nonman c-
rop ne xnaraer snan anexrx. n nocronno nr rontxo sect
npuny, ram cnecrne. n ne nr, uro +ro nycra acrpaxn, uro
n ecrnrentnom mpe raxe mera]suecxe nonpnte npornononox-
nocr cymecrnymr rontxo no npem xpscon, uro nect nenx xo pasn-
1
0 1.! "& '. ou. . 3. . 25.
2
am xe. . 37. . 395.
&'
r npocxor n ]opme nsamoecrn (xor nsamoecrnymme cnt
ouent nepannt: +xonomuecxoe nxene cpe nx nnerc camtm cnt-
ntm, nepnonauantntm, pemammm), uro sect ner nuero aconmrnoro,
a nce ornocrentno
1
.
o axe onnonenrt marepancruecxoro nonman crop eno-
ymnt n rom, uro ono sanno naxnoe mecro n ]noco] crop. 3.
epnrem, nanpmep, nmer, uro, necmorp na nnym onocroponnocrt
+xonomuecxoro marepansma, emy nce xe nents orxasart n onontno
snaurentno sacnyre: n nocronnom nnman x +xonomuecxm
ycnonm nnnm, x peantntm nrepecam conantntx rpynn, nocxont-
xy nocnene c ecnpcrpacrno roux spen ecrnrentno rpamr
pont n cropuecxo xsn
2
. axxe necrno orstnaerc o marepancr-
uecxom nonman crop . . apeen: e yyu croponnxom +xo-
nomuecxoro marepansma, , onaxo, nsrnnyn na nero xax na ony s
croponoruecxx reop, xoropa, nepnee +nemenrt xoropo onxnt
nmecre c pasntm pyrm r n om cononoruecx cnres
3
.
X.-H. aprp npmo sanner, uro on esoronopouno cornacen c rescom
apxca, cornacno xoropomy cnoco nposnocrna marepantno xsn
oycnonnnaer conantnt, nonruecx yxonnt nponecct xsn
noome
4
.
aconmrno neyerentnt aprymenrt, ntnraemte onnonenram
apxca nporn ero nonman ocnen cropuecxoro nponecca.
psc conpemennoro omecrnosnan eme pas cnerentcrnyer o rom,
uro n crpyxrypansm, n nocrcrpyxrypansm, n nocrmoepnsm ne mo-
ryr ntcrynart n pon naparmt, noromy uro on acrparpymrc or pe-
antno ecrnrentnocr nocr cnexynrnnt xapaxrep.
e nce ]noco]t crop nnmrc croponnxam moncruecxoro
noxoa x ocnenm xoa omecrnennoro pasnr. n ornepramr xax
eancruecx monsm (erepmnanra omecrna yxonnt ]axrop),
rax marepancruecx (erepmnanra omecrna marepantnt ]ax-
rop, +xonomxa) ntnramr nnmpancruecx noxo. n curamr,
uro ner onocroponne erepmnan omecrnennoro pasnr. +xo-
nomxa, n nonrxa, n ]noco], n penr ne rpamr xaxo-ro pe-
mamme pon. ao cxort s roro, uro nce ]axropt pannosnaunt
onaxono nnmr na omecrnennoe pasnre. 3ra nosn n ]noco]
crop nonyuna nasnane reop ]axropon (. eep, . pon).
3a nocnenee npem n cns c nayuno-rexnuecxo penonmne anro-
marsane nposnocrna mnore ]noco]t oparn cno nsopt na
pont rexnx n omecrne. ecrnrentno, nayxa rexnxa nauan nrop-
1
0 1.! "& '. ou. . 37. 420-421.
2
=&# ". unoco] crop, ee crop saau. ., 1909. . 78-79. 1
:. ). croponor (reop cropuecxoro nponecca). Hr., 1915. . 1011.
(
>?@A@B C. D. Critique de la raison dialectique. Paris, 1960. P. 31. 38
rartc yxnantno no nce c]ept xsn. Hpocxor anromarsan npos-
nocrnenntx nponeccon, nce ontmee npmenene nonyuaer +nexrponno-
ntucnrentna rexnxa. omntmrept n corn pas oneruamr rpy
yuentx, mamncrox, yxranrepon pyrx paornxon omecrnennoro
nposnocrna. ayxa nce ontme npenpamaerc n nenocpecrnennym npo-
snorentnym cny. acrynaer ror nepo, xora n pesyntrare cnxen
nayx nposnocrna ncxoe orxptre cranonrc ocnono nonoro so-
peren n nonoro yconepmencrnonan meroon nposnocrna. en-
anntx ycnexon onct n c]epe xocmuecxx ccneonan. uenoneue-
crno ntmno sa npeent semnoro nprxen.
e rpeyer ocotx oxasarentcrn, uro n XXI n. (nnpouem, xax n XX n.)
yyr omnponart re rocyapcrna, xoropte yyr onaart nayuntm xa-
nranom. Ho+romy nyxnt xanranonnoxen n nayunte ccneonan,
npexe ncero n ]ynamenrantnte nayx, conepmamme npoptn n onac-
r nayuntx orxptr. yxnt xanranonnoxen n opasonane, rax xax
rontxo opasonannoe noxonene moxer panonantno cnontsonart ocr-
xen nayx rexnx.
ax yxe ormeuanoct, nayuno-rexnuecxa penonmn crana cocranno
uacrtm conpemennoro mpa. na nomna no nce crpyxrypt omecrnenntx
ornomen. Ho+romy ona ne moxer ne nnrt na pasnre conyma, na
mponosspene nme n nenom na yymee uenoneuecrna. or nouemy
mnore ]noco]t ( ne rontxo ]noco]t) ccneymr ee c roux spen
ro pon, xoropym ona rpaer n conpemennom omecrne n ]opmpona-
n nontx conantntx crpyxryp, pesyntrare nrentntx pasmtmnen
on npmn x ntnoy, uro n yxonnte, n +xonomuecxe ]axropt n na-
cromee npem ne erepmnpymr omecrnennoe pasnre. axym erep-
mnanm xot ocymecrnner rexnxa. naue ronop, nce npexne erep-
mnanrt samenent rexnonoruecxm erepmnsmom.
o, na mo nsrn, rexnxa ne moxer trt rnanno erepmnanro o-
mecrnennoro pasnr. e ne cneyer paccmarpnart n orptne or nce
cnoxno, mnoronnanono mnororpanno xsn. ents ee ananspo-
nart n orptne or omecrnenntx ornomen omecrnenntx norpeno-
cre. exnxa cama no cee ne ]ynxnonpyer es nme, es x nsamo-
ecrn n nponecce nposnocrna npenpamaerc n rpyy meprntx meran-
non. na nponstnaer nce c]ept omecrnenno xsn, no nre ne nt-
crynaer camocrorentno , cneonarentno, ne moxer nperenonart na pont
erepmnanrt cropuecxoro pasnr.
?. @ 2 (' A1 2 < !!1
) 1*
mecrno, xax yxe ncanoct, nosnxno na onpeenennom +rane +nonm-
n nppot. no uacrt nppot nmecre c rem xauecrnenno ornuaer-
c or nee. no ecrt cnoxnoe nenoe, nce +nemenrt xoro-
poro naxorc n nocronnom nsamoecrn.
39
cnonno omecrno moxno pasrt na uertpe ontme c]ept: +xono-
muecxym, conantnym, nonruecxym yxonnym. ce on nsamocnsa-
nt, no nmecre c rem onaamr ornocrentno camocrorentnocrtm.
" ecrt encrno nposnocrna, norpenen, ome-
na pacnpeenen. cxoe nposnocrno ecrt nmecre c rem norpene-
ne. o ncxoe norpenene ecrt nmecre c rem nposnocrno. cn, nanp-
mep, ntnycxamr anromon, ro x nyxno norpenrt, r. e. noxynart.
naue nposnocrno npexparrc. Hposnocrno nopoxaer norpenocr.
necr ner nasa y nme ne tno norpenocr n renensopax. ceron
renensop nnerc camtm norpenemtm npoyxrom. o xe camoe xacaer-
c xomntmrepon pyro noneme rexnx.
ocyapcrno, nuero ne nposnomee, nuero ne yer norpenrt.
cnom ouepet, nposnocrno norpenene ne cymecrnymr es omena
pacnpeenen. Hposnocrno cosaer npemert, coornercrnymme no-
rpenocrm; pacnpeenene pacnpeener x cornacno omecrnenntm sa-
xonam; omen cnona pacnpeener yxe pacnpeenennoe cornacno orent-
ntm norpenocrm...
1
o +r uertpe +nemenra +xonomuecxo c]ept
moxno pasenrt na cy+nemenrt. xaxem, nposnocrno ouent ]]e-
pennponano. crt, nanpmep, npomtmnennoe centcxoxoscrnennoe
nposnocrno. uro xacaerc norpenocre, ro moxno ntenrt marepant-
nte yxonnte norpenocr. onnernopene marepantntx norpeno-
cre cnsano c nocnposnocrnom uenonexa xax onoruecxoro na, a
yonnernopene yxonntx norpenocre cnsano c ooramenem nnyr-
pennero mpa uenonexa. ax uro cama +xonomuecxa c]epa cnoxna
mnororpanna.
%* npecrannmr +rnuecxe omnocr nme (po,
nnem, napo, nan r. .), pasnunte xnacct pat, paonnaentnt,
xpecrtne, ypxyas, nponerapar pyre conantnte rpynnt.
( oxnartnaer nnacrnte crpyxrypt (rocyapcrno, no-
nruecxe napr, nonruecxe opransan nxen r. .). ocy-
apcrno, xax nma nonruecxa ccrema, ouent ]]epennponanno.
, roxe onaaer upesntuano cnoxno crpyxrypo. na
nxnmuaer n ce ]noco]cxe, penrosnte, xyoxecrnennte, npanonte,
nonruecxe, +ruecxe pyre nosspen nme. raxxe x nacrpoe-
n, +mon, npecrannen o oxpyxammem mpe, rpan, otua
r. . ce +r +nemenrt roxe naxorc no nsamno cns nsamoe-
crn.
uertpe ontme c]ept omecrnenno xsn anexruecx, a ne me-
xanuecx xonraxrpymr mexy coo. n ne rontxo nsamocnsant, no
nsamooycnonnnamr pyr pyra. asne +xonomuecxa c]epa cymecrny-
er es nme, nocrene xnaccontx, rpynnontx ntx ornomen? pas-
ne ne +r xe nm nnmrc nocrenm ]opm omecrnennoro cosnan?
uenno, na nce +r nonpoct cneyer art yrneprentnt orner. o ro-
$
., . +. B. $2. +. C$?.
;0
ra nosnxaer eme on nonpoc: n raxom cnyuae sauem cxart erepmn-
pymm, r. e. onpeenmm, ]axrop? 3ror ]axrop nyxno cxart, no-
nepntx, noromy uro omecrno ne ecrt mexanuecx arperar, xoropt
anromaruecx, es nmemarentcrna nme smenerc pasnnaerc xax
nonano. Hm cam enamr cnom cropm, on nnpane snart, xaxe c]e-
pt nnmrc pemammm n x xsneerentnocr. crop tnan
cnyua, xora rnannoe nnmane opaman na nonrxy (n ]opme nont)
n na eonorm. n xoneunom cuere nm xecroxo pacnnaunanct sa
+r nposnontnte ecrn nnacrt mymx. o-nroptx, erepmnpym-
m ]axrop nyxno cxart noromy, urot pacxptrt mmanenrnym nor-
xy cropuecxoro nponecca, saxont ero pasnr ]ynxnonponan.
er ecrecrnenntx nayx es pacxptr cymnocr nppontx nnen
nponeccon. er omecrnenntx nayx, n rom ucne conantno ]noco-
], es pacxptr rnynntx npun smenen pasnr omecrnen-
ntx ornomen. Hycroe ]noco]crnonane na manep nocrmoepncron
npenpamaerc n rpenonorm, xoropa nxomy ne nyxna , xpome npea,
nuero ne npnocr.
mecrno, xax yxe uyrt ntme ormeuanoct, ecrt crpyxrypponannoe
nenoe. 3ro snaur, uro nce ero +nemenrt xax na maxpo-, rax na mxpo-
yponne anexruecx nenpeptnno nsamoecrnymr. n crpyxrypno
menmrc, conepmencrnymrc, pasnnamrc. naue ronop, on (+nemen-
rt) napanrnt. yxonnte c]ept, nanpmep, +nox pacrna namero npe-
men nperepnen raxe xonuecrnennte xauecrnennte smenen, uro
o +rom axe neyono ncart. ocrarouno cxasart, uro conpemennte
cpecrna maccono n]opman () ouent cntno ornuamrc or
npetymx +nox. anoneon I ymep 5 ma 1821 r. na ocrpone nro
nent. npone o +rom crano snecrno cnycr necxontxo neent. euac
xe nma n]opman n curannte cexynt pacnpocrpanerc na nect
mp.
o nmecre c rem +nemenrt yxonno c]ept omecrna nnapanrnt
n rom cmtcne, uro nosnoxennte na nx ]ynxn nocronnt na nporxe-
n nce mpono crop. crar, samerm n +ro cns, uro ]ynxn
]noco] roxe n ocnonnom coxpannct (npexe ncero, peut er o m-
ponosspenuecxx ]ynxnx), ecn ee ne cnort x ynpaxnenm n onacr
stxa n rexcra, xax +ro enamr ananruecxe ]noco]t, nocrcrpyxry-
pancrt npoue nxnaropt ]noco]. axe t smenen n npe-
repnena nonruecxa c]epa, ee rnanno ]ynxne ocraerc nnacrnoe pe-
rynponane ornomen mexy omecrnom rocyapcrnom, mexy rocy-
apcrnom uenonexom, mexy pasnuntm xnaccam, rocyapcrnam
r. . ax t n conepmencrnonanact +xonomxa, xax t n mennct
nposnocrnennte ornomen nposnorentnte cnt, rnanno ]ynx-
ne +xonomx ncera tno yer cosane marepantntx nennocre.
crpyxrypponannom nenom pasnte c]ept ntnonnmr pasnte ]ynx-
n, xoropte pasnuamrc no snaumocr n cyexron crop, r. e.
4
1
n nme. urot omecrno ]ynxnonponano xax nenocrnoe conantnoe
opasonane, neoxomo npexe ncero nposnocrno nocnposnocrno
nenocpecrnenno xsn. naue ronop, nyxno nocronno nenpeptnno
nposnort marepantnte nennocr, crport xnte, sanot, ]apx,
nposnort nmy, oexy r. . 3ro ecrecrnennt nponecc cropuecxo-
ro pasnr omecrna. Ho+romy y apxca tn yrnepxart,
uro cnoco nposnocrna marepantno xsn oycnonnnaer conant-
nt, nonruecx yxonnt nponecct xsn noome. pyrm cnona-
m, +xonomuecx ]axrop ncera ntcrynaer, n xoneunom cuere, xax e-
repmnanra, nxyma cna cropuecxoro nponecca.
nona n xoneunom cuere tn nnepnte ynorpenent n nctmax 3n-
rentca 90-x roon npomnoro croner. a x reoperuecx cmtcn nnep-
nte oparn nnmane ]pannyscx ]noco] ntnemnero nexa H. ntrmc-
cep. n curaer, uro n xoneunom cuere ecrt ronxa, r. e. npocrpancrnen-
noe pacnonoxene, onpeenmmee n anntx peantnocre mecra n npo-
crpancrne
1
. 3rm peantnocrm nnmrc uertpe ontme c]ept ome-
crnenno xsn. onxa npecranner coo omecrno n ne san, +ra-
x xoroporo onpamrc na ero ]ynamenr. 3raxe moxer trt mnoro, no
]ynamenr on. uynamenr es +raxe ne ecrt sane, no sane es
]ynamenra ne moxer ncert n nosyxe. xoneunom cuere, +raxam nyxna
xaxa-ro onopa. Ho+romy n erepmnan ronx xoneunt cuer ecrt
ecrnrentno xoneunt cuer. 3ro osnauaer, uro memrc pyre cuert
n ncrann, xoropte ]ryppymr n mpuecxo-nonruecxo eo-
noruecxo nacrpoxe. axm opasom, ynomnane n xoneunom cuere
n erepmnan meer nonym ]ynxnm. no ormexentnaer apxca or
ncxoro mexannsma orxptnaer n erepmnan ecrne pasnuntx
ncrann, ecrne peantnoro pasnu, n xoropoe nnctnaerc anex-
rxa. neonarentno, ronxa osnauaer, uro erepmnan n xoneunom cue-
re +xonomuecxm ascom mtcnrc rontxo n ]]epennponannom ,
cneonarentno, cnoxnom pacunenennom nenom, re erepmnan n xo-
neuno ncrann ]xcpyer peantnoe pasnue pyrx ncrann, x
ornocrentnym camocrorentnocrt x cocrnennt cnoco nosecrn
na cam asc
2
.
erepmnpymma pont +xonomuecxoro ]axropa nonce ne snaur,
uro reneruecx +xonomuecxa c]epa npemecrnyer pyrm c]epam o-
mecrnenno xsn. asymeerc, +ro tno t acypntm yrnepxenem.
ce c]ept naxorc n encrne, n ona s nx ne npemecrnyer py-
ro. 3xonomxa erepmnpyer nect cropuecx nponecc n xoneunom
cuere, no na xaxom +rane ero pasnr pyre c]ept moryr ntcrynart
n xauecrne omnanrt, r. e. moryr rpart rocnocrnymmym pont. ostmem,
nanpmep, nonrxy. na nepexo rpana omnpymmym pont n rex n
1
EFAGHIIB@J. Positions. Paris, 1976. P. 138.
2
Ibid. P. 139-140.
-D;
ntx omecrnenntx nponeccax. snecrno, uro n pomansan npont pe-
mammym pont ctrpan nont Rn Hesap. conpemenno occ ne-
pexo nonrxa ntcrynaer n pon omnanrt ncex omecrnenntx smene-
n. ne cnyuano mnorm xaxerc, uro nonrxa erepmnpyer nce
+r smenen. Honrxa rpaer pont omnanrt, a ne erepmnanrt.
xauecrne raxo erepmnanrt ntcrynaer conpemenna +xonomuecxa
cryan n occ. 3ect nents ne oparrt nnmane na ro, uro uem
mentme pasnrt +xonomuecxe crpyxrypt omecrna, rem ntme snau-
mocrt pont ne+xonomuecxx ]axropon. +noxy ]eoansma, nanp-
mep, xora +xonomuecxe ornomen tn cnao pasnrt, omnpym-
mym pont rpan penr nonrxa. ax noxasan . eep, n epman
n cranonnen xanrancruecxx ornomen omnpymmym pont ctr-
pana nporecranrcxa penr.
pome roro, naxoct n nocronnom nsamoecrn, nce c]ept o-
mecrnenno xsn nnmr pyr na pyra rem camtm na nce cropue-
cxoe pasnre. mecrnennoe cosnane, rocyapcrno, conantna c]epa
pyre ne+xonomuecxe ]axropt onaamr camocrorentnocrtm, me-
mr cocrnennte saxonomepnocr pasnr norxy. ax, pasnre ]no-
co] neosarentno connaaer c +xonomuecxm ascom ro n no
crpant. +xonomuecx orcrano crpane nectma ycnemno moxer pasn-
nartc ]noco] xax cnen]uecxa onacrt yxonno xsn. ]eo-
antno epman nosnxna xnaccuecxa nemenxa ]noco], nnecma
neonenmt nxna n mponym ]noco]cxym xyntrypy. nomemute
occ mt nm nsner ]noco]cxo mtcn . . onontena, . . ep-
ena mnorx pyrx.
cn nsrt cxyccrno, ro nanmaerc raxa xe xaprna. tno t a-
cypno yrnepxart, uro nporpeccnnomy +xonomuecxomy ascy nenpe-
menno coornercrnyer nporpeccnnoe cxyccrno , naoopor, orcrant a-
sc osarentno nopoxaer neconepmennte ]opmt cxyccrna. cxyccrno
xax yxonnt ]enomen cnoxno mnoroopasno, meer cno saxont pas-
nr smenen, ero ocnene nents orpanunart onm cctn-
xam na marepantnte ycnon xsn. rnocrentno cxyccrna, ncan
apxc, snecrno, uro onpeenennte nepot ero pacnnera ornmt ne
naxorc n coornercrn c omm pasnrem omecrna, a cneonarentno,
raxxe c pasnrem marepantno ocnont nocnenero
1
. xaxm mare-
pantntm ]axropam nents ocnrt ]enomen Hymxna, renantnoe
rnopuecrno onapra uaxoncxoro, antsaxa oncroro.
n ccneonan syuen cxyccrna cneyer opamartc ne ront-
xo x marepantntm ocnonam omecrna, no xo ncem pyrm conantntm
nnenm opasonanm. eoxomo mert n ny ro, uro cxyccrno
npecranner coo cnen]uecxym ]opmy orpaxen ecrnrentnocr
n nponecce xyoxecrnennoro ocnoen peantnoro mpa cosamrc yxon-
nte nennocr, xoropte ynxantnt memr nenpexomee snauene. n
1
0 1.! "& u. ou. . 12. . 736.
43
ncera conpemennt npnocr orpomnoe yonnernopene +creruecxoe
nacnaxene mnorm noxonenm. aprnt a]a+n, Heonapo a n-
u, orena, pamarypr Bexcnpa, npxa Hymxna, nposa ocroencxo-
ro oncroro ncera yyr yurt opy, nmn x uenonexy, rymansmy, co-
nantno cnpanennocr. +ro raxe nennocr, xoropte n nmom ome-
crne np nmom +xonomuecxom asce yyr rpart naxnemym pont.
+ro cns nents ne samerrt, uro xaxoe noxonene no-cnoemy uraer
ocmtcnnaer nposneen cxyccrna nreparypt.
enxa pont cxyccrna n xsn nme, n ]opmponan x mponos-
spen. no ooramaer x yxonno, nomoraer nosnart mp, npanntno
onennart cropuecxoe npomnoe nacromee, nyume nonrt uenonexa co
ncem ero nomtcnam uyncrnam.
axm opasom, ntpaxact ]rypantno, moxno cxasart, uro omecr-
no +ro mnoro+raxnoe sane c onm +xonomuecxm ]ynamenrom.
3rax ne+xonomuecxe ]axropt. n napanrnt, ror n no o-
mnpyer n xonxperntx cropuecxx ycnonx. uynamenr +ro erep-
mnanra. n mmanenrno napanren, no n ncero cropuecxoro nponec-
ca nnapanren. omnanrt erepmnanrt naxorc n anexrue-
cxom encrne nocronno nsamoecrnymr.
E. +,-1 !1: ( ) (
Hpexe uem ronoprt o conantntx xnaccax, neoxomo cxasart ne-
cxontxo cnon o conantno crpyxrype. mecrno ecrt cnoxna cert nsa-
moecrn nsamocnse nnon, rpynn, xacr, cnoen, npocnoex,
xnaccon r. . cm +ry cert npnro nastnart conantno crpyxrypo o-
mecrna, n xoropo nenrpantnoe mecro sanmamr conantnte xnacct.
epmn xnacct ynorpenerc n oosnauen ontmx conant-
ntx rpynn. ymecrnymr pasnte onpeenen xnaccon, no naonee mpo-
xo snecrno nenncxoe onpeenene. Henn ncan: naccam nastnamrc
ontme rpynnt nme, pasnuammec no x mecry n cropuecx onpe-
enenno ccreme omecrnennoro nposnocrna, no x ornomenm (ont-
me uacrtm saxpennennomy o]opmnennomy n saxonax) x cpecrnam npo-
snocrna, no x pon n omecrnenno opransan rpya, a cneonarent-
no, no cnocoam nonyuen ro on omecrnennoro orarcrna, xoropo
on pacnonaramr
1
.
Henn ntener uertpe xnaccoopasymmx npsnaxa: 1) mecro xnacca
n cropuecx onpeenenno ccreme omecrnennoro nposnocrna, 2) or-
nomene xnacca x cpecrnam nposnocrna, 3) pont xnacca n omecrnen-
no opransan rpya, 4) cnoco nonyuen on omecrnennoro orar-
crna. nanntm xnaccoopasymmm npsnaxom ntcrynaer ornomene x
cpecrnam nposnocrna.
osnxnonene xnaccon nponecc nrentnt, cnoxnt myurent-
nt. 3nrentc ntenn )<( !. (#
-
+ . ). Hon. cop. cou. . 39. . 15.
44
# 5*# & ! xora n pesyntrare pasnr
nposnorentntx cn npocxor pocr omecrnennoro orarcrna, uacrt
xoroporo naunaer npcnanart oprant, o +roro sammanme nrepect
ncex unenon poa n omnt. Hocrenenno nposnorentnte cnt pac-
ryr; ynenuene nnornocr nacenen cosaer n onx cnyuax omnocrt,
n pyrx - cronxnonene nrepecon mexy orentntm omnam; rpyn-
nponxa omn n onee xpynnoe nenoe ntstnaer onrt-rax nonoe pase-
nene rpya yupexene opranon n oxpant omx nrepecon n or-
nopa npornoecrnymmm nrepecam. 3r oprant, xoropte n xauecrne
npecranrene omx nrepecon neno rpynnt omn sanmamr yxe no
ornomenm x xaxo orentno omne ocooe, np snecrntx ocro-
rentcrnax axe anraroncruecxoe, nonoxene, cranonrc ncxope eme o-
nee camocrorentntm, oruacr naroap nacnecrnennocr omecrnen-
ntx onxnocre, xoropa n mpe, re nce npocxor crxno, ycranan-
nnaerc nour cama coo, oruacr xe naroap pacryme neoxomo-
cr n raxoro poa opranax, cnsanno c yuamenem xon]nxron c pyrm
rpynnam
1
.
,&# #. asnre nposno-
rentntx cn npnor x romy, uro npoyxron nposnorc ontme,
uem norpenerc. Honnct cpecrna n roro, urot coepxart ontme
nme, morymx paorart. o n camo omne n cny ee nemnoroucnen-
nocr ner raxx paoux pyx. 3aro x ocrannna nona. cn o +roro
nnenntx npocro ynan, ro renept x npenpamamr n paon.
n xnacc (mentmncrno) +xcnnyarpyer pyro (ontmncrno).
3xcnnyaran npenonaraer npcnoene uyxoro rpya. or, xro +xcnnyar-
pyer, curaerc +xcnnyararopcxm xnaccom, a ror, xro +xcnnyarpyerc,
+xcnnyarpyemtm. anrunom mpe n xauecrne ocnonntx xnaccon ntcry-
nan pat paonnaentnt. at nppannnanct x xnorntm. n t-
n cxnmuent s xsn omecrna. pcrorent ncan, uro nenosmoxna
pyxa c xonem n txom n c paom n xauecrne paa. et |ryr| n-
uero omero trt ne moxer, noromy uro pa - oymennennoe opye...
2
.
+noxy ]eoansma ocnonntm xnaccam tn ]eoant xpecrtne, a n
+noxy xanransma ypxyas nponerapar.
nore ccneonaren (opoxn, pon p.) n xauecrne rnannoro
xnaccoopasymmero npsnaxa ntenmr ne ornomene x cpecrnam npo-
snocrna, a oxot. rnepxaerc, uro no mepe pasnr xanransma
ynenunamrc oxot nacenen, nm yonnernopmr cno norpeno-
cr, paou xnacc pacrnoperc cpe pyrx cnoen omecrna, nonnerc
cpen xnacc, xoropt nxnmuaer n ce ontmncrno nme annoro
omecrna. roponnx raxx yrnepxen nr rontxo nnene ne xo-
rr anansponart cymnocrt rex smenen nponeccon, xoropte npoc-
1
0 1.! "& '. ou. . 20. . 183.
2
4. ou.: n 4 r. . 4. ., 1984. . 236.
45
xor n conpemennom mpe. non ner, n sanantx crpanax, nacenene xoro-
ptx cocranner oxono onoro mnnapa uenonex, xsnennt yponent
ocrarouno ntcox, ocoenno n rex, xro meer nocronnym paory
oecneuen xntem. epno ro, uro ontmncrno sanantx xrene n
cocron mert mamny, renensop, xnte, ortxart sa rpanne r.
. eccnopno ro, uro y mnorx ecrt onpeenennte oxot, axn r.
n. o cneyer n orcma, uro na 3anae ner renept paoux, a ecrt rontxo
cpen xnacc? er, xoneuno. aou ne noromy nnerc paoum, uro
on nonyuaer mano n mnoro, a noromy uro on nmen cpecrn nposnocrna
ntnyxen npoanart cnom paouym cny. n moxer nonyuart mnoro, no
rem ne menee nonepraerc +xcnnyaran co cropont paoroarene,
nocxontxy on npcnanamr ero rpy sa ntuerom sapaorno nnart. axa
+xcnnyaran mmanenrna uepra xanransma: es +roro on ne cmoxer
cymecrnonart pasnnartc. as ecrt xanrancruecxa +xonomxa,
snaur, ecrt paoue, xoropte moryr mert onpeenennte axn
npenpr, no rem ne menee ocramrc paoum. neyer nouepxnyrt,
uro axn +ro xamy]nx cymnocr ypxyasnoro cnocoa nposnocrna.
ecrnrentntm nnaentnem npenpr nnmrc ne nce axnonept, a
re, xro nnaeer naxerom axn, nocxontxy m npnanexr pemamm
ronoc np npnr rex n ntx pemen. ents satnart ror
]axr, uro ne nce npecranren cpenero xnacca yonnernopmr cno
! no xoroptm nopasymenamrc
norpenocr, nopoxennte yponnem pasnr annoro omecrna.
xaxem, n nosanpomnom nexe n y xoro ne tno norpenocr n renenso-
pe n n xomntmrepno rexnxe, noromy uro nposnocrno ne ntnycxano
+ry npoyxnm. nacromee npem renensop xomntmrep ne npemer
pocxom, a cocranna uacrt xsnenntx cranapron xonna XX nauana
XXI n. ax nor mnore npecranren rax nastnaemoro cpenero xnacca ne
moryr cee nosnonrt yonnernoprt omecrnenno neoxomte norpeno-
cr, noromy uro, no-nepntx, ]nanct ne nosnonmr , no-nroptx, ntnyx-
ent orxnatnart na uepnt ent, o nesnecrno, yyr mert sanrpa
paory n ner. Ho+romy nonre cpenero xnacca ne orpaxaer pean co-
npemenntx omecrn. Hoxa cymecrnymr omecrnennoe pasenene rpya
(npomtmnennocrt, centcxoe xoscrno) uacrna cocrnennocrt na cpe-
crna nposnocrna, yyr cymecrnonart xnacct.
C. +,-( A!,(
epmn conantna crpar]xan (narncxoe IA@?AHK nacrn,
cno) mpoxo cnontsyerc mnorm omecrnoneam. snecrnt cono-
nor H. opoxn rax onpeener conantnym crpar]xanm: 7%
+ro ]]epennan nexo anno conoxynnocr nm-
e (nacenen) na xnacct n epapxuecxom panre
1
. omecrne nm e-
% (. uenonex. Hnnsan. mecrno. , 1992. . 302. 46
nrc na onpeenennte cno rpynnt n sancmocr or conantnoro no-
noxen, or npan npnner, xoroptm on nontsymrc.
onantna crpar]xan nponnerc no ncex onacrx omecrnen-
no xsn n +xonomuecxo, nonruecxo, npo]ecconantno, xynt-
rypno r. . +xonomuecxo c]epe, nanpmep, ecrt orarte ente,
nnaentnt cocrnennocr nmennte +ro cocrnennocr. nyrp ora-
rtx roxe nanmaerc paccnoene. ax, ouent orarte ornocrc x ntc-
mm +xonomuecxm cnom omecrna. enee orarte x cpenm +xono-
muecxm xpyram. onacr nonrx roxe nanmaerc paccnoene nm-
e. tcme nonruecxe xpyr cocrannmr on cno nonrxon, cpe-
ne - pyro cno r. . nanorunym xaprny moxno nanmart n
xyntrypno c]epe. enxe ncaren, no+rt, xyoxnx, pexccept
r. . ornocrc x ntcmm cnom, ocrantnte npecranren xyntrypt
x pasntm crparam n cnom. Hpo]ecconantna crpar]xan cnsana
c nanuem ro n no npo]ecc. anpmep, yuente memr pasnte
cnenantnocr n sancmocr or cnenantnocr ornocrc x ro n
no npo]ecconantno rpynne.
ce ]opmt conantno crpar]xan +xonomuecxa, nonrue-
cxa, npo]ecconantna, xyntrypna r. . recno nsamocnsant. ax,
nanpmep, n conpemennom omecrne ntcme +xonomuecxe ntcme no-
nruecxe cno ouent nepennerent. ax npanno, uenonex, npnanexa-
m x ntcmm +xonomuecxm xpyram, sanmaer ntcoxe nonruecxe
onxnocr, xor tnamr cxnmuen, no +ro ouent pexo cnyuaerc.
ce ]opmt conantno crpar]xan smenmrc no mepe smene-
n uenoneuecxoro omecrna. ax, conpemenna +xonomuecxa n non-
ruecxa crpar]xan xauecrnenno ornuaerc or npomntx ]opm crpa-
r]xan. +noxy ]eoansma, nanpmep, tn nomemx, nopne,
xnst, rpa]t r. . r. n. eron concem pyre paccnoen nanma-
mrc.
onantna crpar]xan recno cnsana c conantno montno-
crtm, no xoropo nopasymenaerc nepexo or ono conantno rpynnt
n pyrym. asnuamr na rna conantno montnocr: ropsonrantnt
rn neprxantnt rn. Ho ropsonrantno montnocrtm nopasyme-
naerc nepexo or ono conantno rpynnt n pyrym, naxomymc na
rom xe yponne. xaxem, samena rpaxancrna onoro rocyapcrna na rpax-
ancrno pyroro rocyapcrna ecrt ne uro noe, xax npmep ropsonrant-
no montnocr. neyer nouepxnyrt, uro ropsonrantna montnocrt
ocoenno nanmaerc n name npem, ycnnct nrerparnnte nponecct
n pesyntrare rnoansan. eron nmo uenonex tcrpo moxer menrt
conantnym rpynny, rpaxancrno, cnenantnocrt, opasonane, noome
conantnoe nonoxene.
Ho neprxantno montnocrtm nopasymenaerc nepememene n-
non nnepx n nns. onycrm, uenonex n cny cnoero ]nanconoro
nonoxen ne npnanexan x ntcmm +xonomuecxm axe x cpenm
4
7
+xonomuecxm xpyram npyr oxasanc n ntcmx nonruecxx xpyrax.
n tnm onrapx oxasanc n nsmx conantntx cnox. ao cxasart,
uro n peantno xsn nour neneporno, urot nemym uenonex, cxa-
xem, cenanc npesenrom crpant. et es orpomno ]nancono no-
epxx nxro ne ntrpaer conpemennte ntopt. Ho+romy n ornue or
ropsonrantno montnocr neprxantna montnocrt nnene pe-
xoe.
. 3! " A 2 <: 1 .&1
nono nonrxa rpeuecxoro npocxoxen oosnauaer cxyccrno
ynpannen rocyapcrnom
1
. pyno cxasart, xora +ror repmn nnepnte
tn cnontsonan, no ero renesc (npocxoxene) cnsan c anruntm
rocyapcrnam-noncam. Honrxa xax cnen]uecxa ]opma erentno-
cr nme nosnxaer nmecre c nonnenem omecrnenntx xnaccon rocy-
apcrn, xora neoxomo tno perynponart xnacconte, xacronte, rpyn-
nonte, cocnonnte, mexnunocrnte, mexrocyapcrnennte nte ornome-
n. Honrxa, npexe ncero, cnsana c ynpannenem, ycnonno ee moxno
onpeenrt xax ony s ]opm erentnocr no yperynponanm ynpan-
nenm omecrnenntm ornomenm cnsm, nosnxammm mexy
nmtm n nponecce x conmecrno erentnocr. o net ynpannene ecrt
mmanenrnoe cnocrno nmoro conyma, n rom ucne nepnotrnoro, xora
ne tno eme nonrx. 3ro, xoneuno, rax, no n nepnotrnom omecrne
ynpannene nocno nenonruecx xapaxrep, ono asponanoct na poo-
ntx nnemenntx rpanx.
0&1 !. Honrxa nxnmuaer n ce cneymme +nemenrt:
1) nonruecxa nnacrt; 2) nonruecxe ornomen; 3) nonruecxa op-
ransan; 4) .
=. %-: ( )!!
2
Honrxa +ro nnacrt, xor ne ncxa nnacrt meer nonruecx xa-
paxrep. nacrt camoe saraounoe nnene. Houemy manonernemy nacne-
nxy nounmrc yenennte cenam nm, memme orpomnt non-
ruecx ontr? Houemy ctn ntcrynaer nporn orna s-sa nnacr npn-
maer axrnnoe yuacre n nopnonom nepenopore? et marepantno on
nonnocrtm oecneuen. Houemy yxom n orcranxy rnana rocyapcrna rax
cntno nepexnaer, uro no pas +ro nepexnane saxanunaerc cmep-
rentntm cxoom? onpocon mnoro, no ornerrt na nx ne rax nerxo
npocro.
rpemnene x nnacr otnarent ocner nmt marepantntm ]ax-
ropam. Herp xouer crart rnano rocyapcrna, paccyxaer on, noromy uro
yer nonyuart mnoro ener, yer esrt na oporx nmysnax, yer
ncera na ny, ne yer cntrtnart nxaxx xrecxx rpynocre. a-
em. pas. .
onee nopono cm. pas. IV, nn. 1-2.
48
repantna cropona, xoneuno, meer mecro, ocoenno n nonrxana. o
ona nonnact n +noxy c]opmponanmxc ypxyasntx omecrnenntx or-
nomen, xora uenonex ocnoonc or ]eoantntx oxon narononyue
ero no mnorom crano onpeenrtc ero cocrnenno npenpmunocrtm
ero nonoxenem n nonruecxo xsn omecrna. et n oxanran-
cruecxx xnaccontx omecrnax y nnacr cron orareme nm, no-
+romy marepantna cropona x mano nonnonana. onee roro, cnoe orarcr-
no on nepexo cnontsonan n npxoa x nnacr, o uem cnerentcrny-
er, nanpmep, crop anrunoro ma. a n ypxyasntx crpanax nnaua-
ne cranonrc orartm, a norom npxor x nnacr, o orarcrno aer
nosmoxnocrt sanrt onpeenennoe nonoxene n omecrne, sansart xon-
raxrt c nnacrt mymm, cosart cee xomany onrt o cnoem name-
pen crart xanarom, cxaxem, n npesenrt. rano trt, ne nnacrt e-
naer uenonexa orartm, a orarcrno aer emy nosmoxnocrt npr x nna-
cr. oneuno, orcma ne cneyer, uro nnacrt ne npenonaraer ooramen
nnacrt mymx. tcoxa rocyapcrnenna onxnocrt nosnoner uenonexy
naxonrt onpeenennoe orarcrno, ocoenno n rex crpanax, re ]axrue-
cx ne ecrnymr saxont cnat n nonce orcyrcrnymr emoxparue-
cxe rpan.
e cxart crox nnacr? n npenaramr cxart x rontxo n np-
poe uenonexa (anoneon I cran mneparopom, noromy uro on or nppot
tn nnacronmn), pyre rontxo n conantntx ycnonx (anoneon
I cran mneparopom, noromy uro roramn upann nyxanact n mnepa-
rope). Honaram, uro oe roux, spen npecrannmr coo xpanocr, rax
xax nepna ne nr nxaxo xauecrnenno pasnnt mexy omecrnom
nppoo onorspyer conantnym xsnt, a nropa orptnaer con-
ym or nppot, xoropa nopona ero n nponecce cnoe nrentno +no-
nmn.
nacrt - +ro nnene. 3ro snaur, uro saarx nnacr
nacneymrc nmtm or nppot. pnantna crna o rom, uro n xnor-
nom mpe cymecrnyer onpeenenna cyopnan. oxax craa oestn
meer orpomnym nnacrt na ncem ocrantntm oestnam, on +ro
xopomo uyncrnymr. es raxoro noxaxa nmoe crao moxer nornyrt, no-
cxontxy noreper openrpt n xecroxx ycnonx optt sa cymecrno-
nane ne cmoxer aanrponartc x nontm ycnonm xsn. neonarent-
no, cama nppoa xax t nosaornact o rom, uro neoxomo mert
xomy-ro s coomecrna xnorntx nnacrt, nosnonmmym emy n pasntx
cryanx, nosnxammx onontno uacro n xsn +roro coomecrna, r-
part pont noxaxa. 3ry nnacrt on sanoentnaer nyrem cxnarx c cee no-
ontm. xasanmct onee cntntm, on nouner cee ncex ocrantntx.
o +r nponecct npocxor n nppoe, re nce conepmaerc crx-
no re nce nouneno ncrnxry camocoxpanen. uro xacaerc omecr-
na, ro n nem ecrnymr nm, cosnarentno npecneymme cno nen. Hpo-
nnene nnacr n omecrne nocr ne crxnt, a cosnarentnt xapax-
4
9
rep. cymnocr, nce nopmantnte nm or nppot memr cxnonnocrt
nnacrnonart na cee noontm. ntm cnonam, nnacronme npcyme
ncem, no rontxo y onx ono nponnerc cntnee, a y pyrx cnaee. et
nnacrt npnocr orpomnoe mopantnoe yonnernopene. uenonexa, ona-
ammero nnacrtm, nerxo moxno ornurt, ecn axe on oxpyxen mnoxecr-
nom nme. sancmocr or roro, re nm cror n cr, moxno on-
peenrt, xro s nx onaaer ontme nnacrtm, a xro mentme, a xro no-
ome nxaxo nnacr ne meer. nacrt panr memr cno rnepte rpa-
nonnte nosn. s roro, xax nm pacnonaramrc no ornomenm pyr
x pyry, nerxo cenart ntno o coornomen x crarycon. t cpasy non-
maem cmtcn cryan, xora on cr na nosntmen, a ocrantnte cro-
r noxpyr nero; xora on cror, a nce pyre noxpyr cr; xora on
npyr nonnerc, nce copanmec ncramr; xora on naaer nepe
pyrm na xonen; xora nomemero ne nprnamamr cecrt. axe raxoe
cnyuanoe nepeucnene noxastnaer, xax mnoro cymecrnyer nemtx ntpa-
xen nnacr
1
. nacrt nosntmaer uenonexa na ncem ocrantntm.
nacrt +ro cnoero poa napxorx, es xoroporo napxoman ne moxer
xrt. nacrtm nepexo snoynorpenmr, rora rpyno npxorc rem,
xro naxorc no raxo nnacrtm. o nnacrt moxno cnontsonart na
naro ncex unenon omecrna. axym nnacrt nm roront ynaxart sam-
mart.
ce nm, xax yxe ormeuanoct, poxamrc c nnacrntm saarxam, no
x nponnene sancr or conantntx ycnon. anoneon I ne cran t m-
neparopom upann, ecn t opcxa ne tna npcoenena x upann
sa rp mecna o ero poxen ecn t no upann ne paspasnact e-
nxa ]pannyscxa penonmn.
n ocymecrnnen nnacr neoxomt no xpane mepe ne cropo-
nt. na cropona aer pacnopxen, a pyra x ntnonner. naue rono-
p, no nnacrntx ornomenx cneyer pasnuart cyexr nnacr oexr
nnacr. yexr npxastnaer oexry, a oexr nounerc, o neno-
unene onxno nonneut sa coo naxasane. xauecrne cyexron nna-
cr ntcrynamr nnt, rpynnt, xnacct uepes cnox npecranrene. o
xe camoe xacaerc oexra nnacr. yexr oexr nnacr moryr menrt-
c mecram. yexr npenpamaerc n oexr, a oexr n cyexr. Houne-
ne cyexry nnacr npenonaraer raxe ]opmt nsamoornomen, np
xoroptx pacnopxen +roro cyexra cnonnmrc c neoxomocrtm.
Hp +rom cyexr nnacr onxen onaart coornercrnymmm nonnomo-
um, ammm emy npano npxastnart oexry nnacr rpeonart or
nero ntnonnen cnox npxasan pacnopxen. nacr neoxom
xonrpont sa erentnocrtm oexron nnacr. ocrnenno ronop, es
onxnoro xonrpon rpyno paccurtnart na ntnonnene pacnopxen
cyexra nnacr. onrpont ocymecrnnerc no n ]opme orueron, no
n ]opme perynpntx oxnaon o ntnonnen nocrannenntx cyexrom
1 ". acca nnacrt. ., 1997. . 413.

nnacr saau, no n ]opme pens r. . o urot ycnemno ocymecrn-


nrt xonrpont no nnacrntx crpyxrypax, onxnt trt +]]exrnnte rop-
sonrantnte neprxantnte cns. nm cnonom, nnacrt xonrpont
ne cropont ono mean.
uent rpyno art xaxym-no e]nnm nnacr. o rem ne menee,
na mo nsrn, moxno art raxoe onpeenene: - ( 2
,A!2 &# -&12 ( <( 1) ,-
2. Hen moryr trt nuntm, rpynnontm, xonnexrnntm, xnaccont-
m, rocyapcrnenntm r. . nacrt npsnana enart nce n roro, urot
ocrut rex nene, xoropte tn nocrannent. xaxem, pyxonorent
npenpr onxen cnontsonart cnom nnacrt n roro, urot ortc
npecneyemtx nene.
es nounen ner nnacr, no nnacrt moxer ocymecrnnrtc es
npxasan. xaxem, nnacrt xpenon, npopnarene, npopoxon r. . na-
cr penr nounnct axe raxe nenxe nonxonont, xax nex-
canp axeoncx. or xax anrunt cropx nnr ypn y] on-
ctnaer noneene maxeoncxoro nap no npem ocat nepccxoro ropoa
asy: ora nsomno connne, on nepe rem, xax nonecr nocxa, conepmn
no otuam ornon monene oram, npoc y nx nomom. nyuano npone-
renm nopon oponn xomouex semn, xoropt nec n xorrx; ynan na ro-
nony nap, semn pacctnanact, a nrna cena na nxame amne, oma-
sanno rymom cepo, nrna npnnna xptntm x amne rmerno
crapanact ynerert; nsxo crome nont ee noman. 3ro npocmecrne
noxasanoct ocrontm roro, urot sanpocrt o nem npopnaren, a
cam nexcanp ne tn concem cnooen or cyenep. rax, acrponor,
nontsonanmc nenuamm onepem, pascnn, uro +rm snamenem
npenrc naene ropoa, onaxo ecrt onacene, xax t ne nonyun
panene cam napt. xor napt ouent ocaonan, uro on +ror ropo npe-
nrcrnyer emy cnoxono ncrynrt n rner, on nce xe nocnyman npopna-
n an crnan x orcrynnenm
1
. nacrt penr meer mponosspenue-
cx xapaxrep, nepymm nounerc e, a nenepymm ner, sa +ro
ero nxro ne naxaxer.
( +ro nacne npnyxene. nonne ecrecr-
nenno, uro mnore ee ne nmr, npespamr ornepramr. napxcrt, na-
npmep, curan, uro nnacrt ecrt sno nao or nee sannrtc nmtm
nyrm. . . axynn, ananspy ecrn enponecxx rocyapcrn no
noannenm penonmnonnoro nxen, cnontsonanmx apmm non-
nm nporn noccranmx napoon, enaer om reoperuecx ntno:
...ocyapcrno, noromy uro rocyapcrno menno snaur nacne, rocno-
crno nocpecrnom nacn, samacxponannoro, ecn moxno, a n xpanem
cnyuae ecnepemonnoro orxponennoro
2
. n yymem omecrne, no rnep-
cropx anrunocr. . I. penn pen. ., 1989. . 314.
= 0. 4. unoco], cononor, nonrxa. ., 1989. . 314.
omy yexenm . . axynna, ne yer mecra nxaxo rocyapcrnen-
no nnacr.
asymeerc, anapxcrt omanct. nacrt, xax yxe ormeuanoct, ecrt
mmanenrna uepra omecrna, n cny +roro ono ne moxer nopmantno
]ynxnonponart es coornercrnymmx nnacrntx crpyxryp. Hm orc
nnacr, no nmecre c rem, ecn n omecrne nepx epyr anomantnte nne-
n npecrynnocrt, noponcrno rpaex r. ., xanymrc na orcyrcrne
nnacr. esnnacre npnor no x esnrerpan ncex cropon omecr-
nenno xsn n xoneunom rore x ee ren, no x ycranonnenm x-
rarypt.
$0. %-
ents nyrart nnacrt c anroprerom. yexr moxer onaart nna-
crtm, no ne anroprerom, xor onaane nnacrtm ne cxnmuaer onaa-
n anroprerom. yexr npoperaer anroprer nocrenenno sacnyx-
naer ero naroap cnoe erentnocr, npnocme nontsy omecrny,
xonnexrny, rpynne, nonruecxo napr, ma] r. . nroprernt ue-
nonex aer conert pexomenan, xoropte moxno yurtnart, a moxno
npocro rnopponart. cn nontsymct anroprerom y cnoero pyra, ro
mory noconeronart emy nocmorpert ror n no ]ntm, npecrannmm
nrepec c moe roux spen. o pyr nonen nocrynart no cnoemy pasyme-
nm. nore ntammec nm (ncaren, yuente, xyoxnx r. .),
ne me nxaxo nnacr, nontsymrc ontmm anroprerom n omecrne
naroap cnoemy orpomnomy nxnay n coxponmnny xyntrypt. uro xaca-
erc nnacrt mymx, ro on onxnt sapaorart anroprer y napoa cno-
m naropontm enam. mcxe mneparopt epon anryna men
neorpanuennym nnacrt, no y nx nxaxoro anroprera ne tno cpe
pmcxoro nacenen, xora x yn, ro o +rom nxro ne coxanen. o
Rn Hesapt men ne rontxo orpomnym nnacrt, no ontmo anroprer,
nocne ero ycrna napo emy nosnr na ]opyme xononny, y nonox
xoropo npnocn xeprnt, anan oert xnnct menem nap.
$$. B/( !2
% conantno ]noco] cymecrnymr pasnunte rnonor nnacr.
ax, nemenx cononor . eep curan, uro memrc rp na nerrm-
no nnacr. Hepnt n onpaerc na anroprer npanon, xoropte neyxoc-
nrentno cneyer conmart xaxomy uneny omecrna. 3ro ecrt rpan-
onnoe rocnocrno, menmee mecro rnanntm opasom n narpapxantnom o-
mecrne. ropo n cnsan c anroprerom nneotennoro nunoro apa
(Gnadengabe) (xapsma), nonna nuna npeannocrt nunoe onepe,
ntstnaemoe nanuem xauecrn nox y xaxoro-ro uenonexa: orxponen,
reposma pyrx, xapsmaruecxoe rocnocrno, xax ero ocymecrnner
npopox, n - n onacr nonruecxoro - spannt xnst-noenauant-
nx, n nnecnrapnt nnacrrent, ntammc emaror nonrue-
52
cx naprnt noxt
1
. per n +ro nerantnoe rocnocrno, n
xoroporo xapaxrepno nounene np ntnonnen ycranonnenntx npann
nopm. eep onee nopono paccmarpnaer nropo n rocnocrna, a-
spymmc na xapsme. Hm nponnmr nunym npeannocrt cnoemy
npanrenm, rax xax nr n nem cnacren oxastnamr emy nonnoe one-
pe. n curamr ero nacromm nepom, noromy uro on onaaer nt-
ammmc uepram, xoroptx y pyrx ner. Hpeannocrt xapsme npopo-
xa n nox na none, n ntammeroc emarora n naponom copan
(Ekklesia) n n napnamenre xax pas osnauaer, uro uenonex noonoro r-
na curaerc nnyrpenne npsnanntm pyxonorenem nme, uro nocne-
ne nounmrc emy ne n cny otua n ycranonnen, no noromy uro
nepr n nero... menno x nunocr nox ee xauecrnam ornocrc npe-
annocrt ero croponnxon: anocronon, nocneonarene, rontxo emy npe-
anntx naprntx npnepxennen
2
.
oxno npecranrt raxym rnonorm nnacr. Hepnt rn rpa-
nonna nnacrt. na npcyma nepnotrnomy omecrny, re nnacrt ne no-
cr nonruecxoro xapaxrepa, a ocymecrnnmr ee nox nnemen, cxo
s cymecrnymmx rpan, otuaen, mopantntx nopm npnnnon. ro-
po rn +ro nacruecxa nnacrt, xora nnacrt nepeaerc no na-
cr. na nosnxna eme n pennmm +noxy omnponana n ]eoantnom
omecrne. crarx nacruecxo nnacr coxpannct no mnorx conpe-
menntx sanantx crpanax (enxopran, an, Bnen, opner
p.). per rn +ro xoncrrynonna nnacrt. yexrt nnacr s-
pamrc n coornercrn c xoncrryne c pyrm saxonoarentntm ax-
ram.
$2. 3! F(
3r ornomen cxnatnamrc n nponecce conmecrno erentnocr
xnaccon nonruecxx napr, conantntx rpynn nnon, a raxxe
rocyapcrn. n npoxor onpeenennte +rant cranonnen ]opmpo-
nan, smenmrc nmecre c smenenem cnocoa nposnocrna. Honr-
uecxe ornomen, nanpmep, +nox pacrna, xopenntm opasom ornua-
mrc or nonruecxx ornomen ypxyasnoro omecrna, xor ]ynxn
x n nenom coxpannct.
Honruecxe ornomen enrc na nnemne nnyrpenne. nyr-
penne nonruecxe ornomen xacamrc xnaccon, napr, rpynn, n-
non nonruecxx nxen reuen annoro omecrna, or x cra-
ntnocr sancr crantnocrt conyma. n nxora ne tnamr aco-
nmrno rapmonuntm, no xora ycnnamrc npornopeu, nanpmep,
mexy xnaccam, ro npocxor conantno-nonruecx nsptn, uro no-
pom npnor x rnyoxm smenenm nonruecxx ornomen.
1
0. sp. nposn. , 1990. . 646.
am xe. . 647.
53
nemne nonruecxe ornomen xacamrc nsamoornomen rocy-
apcrn, xoropte nonneuent n opry mexynapono nonrx. aonee
nsxe, no ornmt ne ncera pyxecxe ornomen cxnatnamrc mexy
cocenm rocyapcrnam, rax xax on memr ontme rouex conpxocno-
nen.
nyrpenne nnemne nonruecxe ornomen nepasptnno cnsa-
nt mexy coo. o npmar npnanexr nnyrpnonruecxm ornome-
nm, o or x crantnocr sancr crantnocrt nnemnx nonrue-
cxx ornomen.
$8. 3!( /,( &
$
Honruecxa opransan n ccrema ecrt conoxynnocrt opransa-
n, yupexen, ncrryron, npsnanntx perynponart ornomen mex-
y xnaccam, rpynnam, nnam r. . n noepxan xsnee-
rentnocr conyma. 3ro npexe ncero rocyapcrno nonruecxe nap-
r. ce ocrantnte mnoroucnennte opransan (cnoprnnte, npo]co-
msnte, monoexnte, penrosnte p.) ne nnmrc nonruecxm op-
ransanm, noromy uro nonrxa nenocpecrnenno ne nxor n c]epy
x erentnocr, xor ona x onocpeonanno xacaerc.
Honruecxe napr n crporom cmtcne cnona, r. e. napr, npo]ec-
conantno nocronno sanmammec nonruecxo erentnocrtm
crpyxrypno o]opmnennte xax nonruecxe napr co cnom yupex-
enm, nosnxn n +noxy xanransma. oxanrancruecxx xnacco-
ntx omecrnax pont raxx napr ntnonnn pasnunte rpynnponx, xo-
ropte nocne peansan onpeenenntx saau, xax npanno, pacnaanct.
ycnonx ypxyasntx omecrnenntx ornomen, xora nnacrt pasen-
nact na npecranrentnym (saxonoarentnym), cnonnrentnym cye-
nym, xora ycnoxnnct xnacconte nsamoornomen nnyrpxnacconte
pasnu, oexrnno nosnxna neoxomocrt n cymecrnonan nonr-
uecxx napr, ntpaxammx nrepect pasnuntx xnaccon, cnoen con-
antntx rpynn. n ror xe xnacc moxer mert necxontxo nonruecxx
napr. 3ro cnsano c rem, uro cam xnacct rereporennt, cno, naxo-
mec nnyrp xnacca, memr ne rontxo ome, no uacrnte nrepect,
ntpasrenm xoroptx ntcrynamr napr.
$;. 3! 1
% xnaccuecxo ]noco] nonrx ontmoe nnmane yennoct
nponemam nrepeca. oc npmo yxastnaer, uro nm sammamr cno
nrepect, no+romy on nepexo xon]nxrymr mexy coo. entnen
nouepxnan, uro nrepec ecrt encrnenna ynnepcantna nxyma
cna n nme
2
. ontax nopono ananspyer pont nrepecon n omecr-
nenno xsn. 7) nastnamr, nmer on, oexr, c xoroptm
onee nopono o +rom cm. pas. IV, nn. 7-9, 13.
2

<#. ou.: 2 r. . 2. , 1974. . 260. 54
xaxt uenonex cnstnaer n sancmocr or cnoero remnepamenra
cnox e npecrannene o cnoem cuacrte; naue ronop,
+ro nonpocry ro, uro xaxt s nac curaer neoxomtm n cnoero cua-
crt
1
. nrepec, npoonxaer ]pannyscx ]noco], npecranner coo
encrnennt morn ecrn nme, nocxontxy xaxt uenonex rpyr-
c n cnoero cuacrt. rcma ontax enaer ntno o rom, uro ner n o-
noro ecxoptcrnoro n nmennoro nrepeca uenonexa. ecxoptcrntm
uenonexa nastnamr ne noromy, uro y nero ner nrepeca, a noromy, uro nm-
oopmr ero nrepec, ecn, cxaxem, on oxastnaer nomomt xomy-
nyt n ee. erent roxe nouepxnan naxnym pont nrepecon n
omecrne. nxamee paccmorpene crop yexaer nac n rom, uro
ecrn nme ntrexamr s x norpenocre, x crpacre, x nrepecon,
x xapaxrepon cnoconocre, nprom raxm opasom, uro noyrent-
ntm mornam n +ro pame nnmrc nmt +r norpenocr, crpacr,
nrepect nmt on rpamr rnannym pont
2
.
cxnmurentno ontmoe snauene nrepecam npanan apxc 3n-
rentc. Hpexe ncero, on ntenn +xonomuecxe nrepect xax rnannte
noyrentnte npunt ecrn nocrynxon nme. n yxastnan,
uro nmte xon]nxrt mexy conantntm xnaccam n xoneunom rore
cnsant c +xonomuecxm nrepecam. ocnocrnymm xnacc sanrepe-
conan n coxpanen cnoero rocnocrnymmero nonoxen n omecrne, a ne-
rocnocrnymm xnacc n ynuroxen rex conantno-+xonomuecxx
nonruecxx nopxon, s-sa xoroptx ne moxer yonnernoprt cno no-
rpenocr. ...opta mexy xpynntm semnennaentnam ypxyase,
rax xe, xax opta mexy ypxyase nponeraparom, nenact npexe
ncero pa +xonomuecxx nrepecon, n xoroptx nonruecxa nnacrt
onxna tna cnyxrt ncero nmt cpecrnom
3
. 3r norpenocr nocr
nepnunt xapaxrep, o es x nocronnoro yonnernopen uenonex
npocro-nanpocro ne cmoxer ntxrt, ne cmoxer nocnposnecr ce xax
oconantnoe cymecrno. yxonnte nrepect nropunt n rom cmtcne,
uro n nepnym ouepet cneyer yonnernoprt marepantnte norpenocr,
a ne n rom cmtcne, uro es nx moxno oorct. uenonex cranonrc -
nmt rora, xora yonnernoper cno )1 -
# noromy uro uenonex encrnennoe cymecrno, memmee nnyr-
penn mp, ooramene xoroporo xax pas cnsano c yxonntm nrepe-
cam. uenonex n nonnnom cmtcne cnona +ro rnopen norperent xax
marepantntx, rax yxonntx norpenocre. o ecn yonnernopene
marepantntx norpenocre yxastnaer na cnst uenonexa c xnorntm m-
pom, ro yonnernopene yxonntx norpenocre ntener uenonexa s
nce nppot, nrepec cnsan ne crontxo c orentntm nnom, cxont-
1
< (. 4. sp. nposn.: 2 r. . I. M., 1963. . 311.
<&. unoco] crop. H., 1993. . 73.
3

0 1.! "& '. ou. . 21. . 309.
55
xo c conantntm rpynnam, c xacram, c conantntm xnaccam, n ne-
nom c rocyapcrnom r. . oneuno, orentnte nnt, ocoenno non-
rx, roxe memr cno nrepect. o on x peansymr uepes rpynnonte,
xnacconte, rocyapcrnennte nte nrepect. rentnt nn mo-
xer ne ocosnanart cno nrepect, cnom npnanexnocrt x ro n
no conantno rpynne, x romy n nomy conantnomy xnaccy. o, xpo-
me xnaccontx rpynnontx nrepecon, ecrt eme rocyapcrnennte n na-
nonantnte nrepect. yxonnte nte nrepect mnoroopasnt. x
moxno pasenrt na nrepect x cxyccrny, x nonrxe, x ]noco],
x penr, x nayxe r. . yy ronoprt rontxo o nonruecxx nrepe-
cax. Hpexe ncero cneyer nouepxnyrt, uro nonrx onxnt trt san-
repeconant n coxpanen marepantntx yxonntx nennocre, xoropte
tn cosant nmtm nesancmo or x conantno xnaccono npna-
nexnocr. n raxxe onxnt trt sanrepeconant n samre nanonant-
noro cynepenrera rocyapcrna, o norep nanonantno nesancmocr
moxer oepnyrtc xaracrpo]o n ncex xnaccon rpynn.
axt xnacc meer cno nrepect, peansan xoroptx rpeyer on-
peenennoro reoperuecxoro oocnonan. 3rm sanmamrc nonrue-
cxe napr eonor xnacca. n paspaartnamr xnacconym eono-
rm, nonruecxe nporpammt, n xoroptx snaramrc nen saau nap-
r, a raxxe cpecrna x ocrxen. eonor napr n nayunom n
ncenonayunom nnane oxastnamr, uro x napr ecrnrentno ntpaxa-
er nrepect ncero omecrna. naue ronop, on npecrannmr nrepect
cnoero xnacca xax nrepect ncero rocyapcrna rem camtm ntramrc ye-
rt ncex rpaxan n rom, uro naonee onrmantntm napanrom pasnr
crantnocr omecrna nnerc peansan nonruecxx ycranonox
annoro xnacca. nponarany +rx ycranonox nxnmuamrc nce cpecrna
maccono n]opman - momnem mexansm opaorx omecrnenno-
ro mnen. ama nonruecxa nporpamma ntcrynaer xax rnannoe cpecr-
no pacnpocrpanen nonruecxx ycranonox napr. craer nonpoc o
crnnocr n noxnocr camo nponarant. pyno ntenrt xprep
crnnocr nponarant, no necomnenno ono: napy c crnntm yr-
nepxenm n nponarane nce ontme ncrpeuamrc co]cruecxe no-
synr, a ro npocro oman, ocoenno +ro xacaerc ypxyasntx napr,
cromx y nnacr crpemmxc x ee coxpanenm. Hponarana +ro r-
pa, no rpa ceptesna nopo onacna, nocxontxy nocnecrn ee moryr
oxasartc rparuecxm n omecrna.
$?. 3)< /
cnonno nonpoc nonrx +ro sanoenane yxpennene rocyapcr-
nenno nnacr. Ho+romy n nenrpe ee naxorc rocyapcrno, ccneona-
nm xoroporo, xax yxe tno noxasano n nepno uacr name paort, or-
pomnoe nnmane yenn mtcnren ncex npemen. camom ene, rocyap-
crno ynpanner +xonomxo no perynpyer xoscrnennym erentnocrt,
56
pyxonor omecrnenntm enam, ntcrynaer n pon perynropa xnacco-
ntx, nanonantntx ntx xon]nxron, nosnxammx n omecrne.
enesc rocyapcrna, xax yxe ormeuanoct, ]noco]t nrepnperpona-
n no-pasnomy. Xorenoct t n +ro cns nxparne xocnyrtc nosspen
xpynnemero pyccxoro ccneonaren rocyapcrna . . ntna. ocyap-
crno, nmer . . ntn, ecrt coms nme, opransonannt na naua-
nax npana, oenennt rocnocrnom na eno repprope nou-
nenem eno nnacr
1
. Hpocxoxene rocyapcrna pyccx mtcnrent
cnstnaer c neoxomocrtm samrt cocrnennocr. ocyapcrna, yr-
nepxaer on, nosnxamr ynpounamrc c nepexoom or oxornutero
nacrymecx-xouenoro tra x semneentuecxomy. mna, ocenma na
mecre co ncem cnom opom craam, cnsanma cnom yuacrt c sacen-
ntm nonem oxaemtm ypoxaem, ecrecrnenno, ntnyxena orcranart
sammart cno nnaen or npmno opt sanoenarene, nonepram-
me nce onycromenm. nacnocrt namecrn pano sacranner nponecr
n xsnt pasenene rpya mexy semneentnem, neymm cnoe xoscrno,
nonom, xoropt cam ne opaartnaer semnm, no ooponer xoscrno
cnoe omnt. yt, saxonoarent xpen nonyuaer nonoe snane noe-
nauantnxa, nnacrt ero nonyuaer nonym onopy n cne nocronnoro no-
cxa
2
. axm opasom, . . ntn npunt nosnxnonen rocyapcrna
nr n coxpanen cocrnennocr, a raxxe n ycranonnen nnyrpenne
nnemne esonacnocr. ocnonam rocyapcrna curaer napo, repp-
ropm nnacrt.
s ncex yuen o rocyapcrne, na mo nsrn, naonee ocronepno
nnerc mapxccrcxa xonnenn, noromy uro ona cxor s camo c-
ropuecxo ecrnrentnocr. na noxastnaer, uro pasnre cropue-
cxoro nponecca nesexno c neoxomocrtm npnor x nonnenm
anraroncruecxx xnaccon, on s xoroptx +xcnnyarpyer pyro,
urot x opta ne ynuroxna cymecrnymme nopx omecrno n
nenom, nosnxaer cna, xoropa npsnana cransponart cryanm.
oma em renesca rocyapcrna, u. 3nrentc nmer: rax, rocyapcr-
no nxom opasom ne npecranner coo cnt, snne nansanno ome-
crny. ocyapcrno ne ecrt raxxe ecrnrentnocrt npancrnenno e,
opas ecrnrentnocrt pasyma, xax yrnepxaer erent. ocyapcrno
ecrt npoyxr omecrna na snecrno crynen pasnr, rocyapcrno ecrt
npsnane roro, uro +ro omecrno sanyranoct n nepaspemmoe npornope-
ue c camm coo, pacxononoct na nenpmpmte npornononoxnocr,
sanrtc or xoroptx ono eccntno. urot +r npornononoxnocr,
xnacct c npornopeuntm +xonomuecxm nrepecam, ne noxpan
pyr pyra omecrno n ecnnono opte, n +roro crana neoxomo
cna, croma, no-nmomy, na omecrnom, cna, xoropa t ymepna
1
) ). 4. op. cou. ., 1994. . IV. . 111.
2
am xe. . 130.
57
cronxnonen, epxana ero n rpannax nopxa. +ra cna, npocme-
ma s omecrna, no cranma ce na nm, nce onee onee oruyxam-
ma ce or nero, ecrt rocyapcrno
1
. Henn xapaxrepsonan rocyapcrno
xax npoyxr nenpmpmocr xnaccontx npornopeu.
Hocxontxy rocyapcrno nosnxno nmecre c anraroncruecxm xnac-
cam, ono ne moxer ne mert xnacconoro xapaxrepa, ror xnacc, xoropt
rpaer rocnocrnymmym pont n omecrne, cnontsyer rocyapcrno n cnox
nrepecax. ax, ]pannyscxa ypxyasna penonmn 17891794 rr. npne-
na x nnacr ypxyasm, xoropa cpasy xe npcrynna x nxnan ]eo-
antntx ncrryron nopxon. na ynuroxna cocnonnocrt, npnne-
r, ncrryr nacnecrnennoro nopncrna r. . aonee pente]no yp-
xyasnte nennocr snoxent n oncrryn upannyscxo ecnynx
5 ]pmxropa 111r. (22 anrycra 1795 r.). ne, n uacrnocr o npanax, ro-
noprc: r. 1. Hpanam uenonexa n omecrne nnmrc cnooa, panencr-
no, esonacnocrt, cocrnennocrt. 2. nooa cocror n nosmoxnocr e-
crnonart ne no npe npanam pyroro. 3. anencrno cocror n rom, uro saxon
nnerc panntm n ncex xax n rex cnyuax, xora on oxpaner, rax n rex
cnyuax, xora on naxastnaer. anencrno ne onycxaer nxaxx pasnu
n sancmocr or poxen, nxaxo nacnecrnenno nnacr. 4. esonac-
nocrt ocnontnaerc na coecrn ncex n oecneuen npan xaxoro.
5. ocrnennocrt nnerc npanom nontsonartc pacnopxartc cnom
ocronem, cnom oxoam, nnoam cnoero rpya cnoero macrepcr-
na
2
. mecre c rem, nents cnort ]ynxn rocyapcrna rontxo x samre
xnaccontx nrepecon. 3ro ero rnanna ]ynxn. o y nero ecrt pyre
]ynxn: samra nanonantnoro cynepenrera nanonantntx nrepe-
con, samra reppropantno nenocrnocr, xonrpont na conmenem
saxonon ncem rpaxanam, neene mexynapontx en r. .
$E. @ 2 ( /<! *
epmn rpaxancxoe omecrno nonnc eme n anrunym +noxy.
nore ]noco]t oroxecrnnn rpaxancxoe omecrno rocyapcrno.
ycco cnstnan nonnene rpaxancxoro omecrna c nosnxnonenem
uacrno cocrnennocr. n ncan: Hepnt, xro oropon yuacrox semn,
npyman sanrt: 3ro moe! namen nme ocrarouno npocroym-
ntx, tn nonnntm ocnonarenem rpaxancxoro omecrna
3
. anr no
rpaxancxm omecrnom nopasymenan nceomee npanonoe omecrno. n
curan, uro rontxo n nem nosmoxno naontmee pasnre nppontx sa-
arxon
4
.
1
0 1.! "& u. ou. . 21. . 169-170.
oxymenrt crop enxo ]pannyscxo penonmn: 2 r. . 1. . 314315.
LMHII?H C.-C. Discours sur l'origine et les ondements de rinegalite parmi les hommes. Paris,
1965.
4
1 ). ou.: 6 r. . 5. . 1966. . 465. 58
ontmoe snauene anansy rpaxancxoro omecrna npanan erent.
Hoxany, on nnepnte n ]noco] nopono paccmorpen arpyrnnte
xapaxrepcrx rpaxancxoro omecrna. ro nosnxnonene erent cn-
stnaer c cemte. reuenem npemen, nmer nemenx ]noco], cemt
pasnaerc na mnoxecrno ceme, ornomen xoroptx pyr x pyry npe-
crannmr yxe ne nexoe nnyrpennee encrno, a neuro nnemnee. 3ro nono-
xene erent nastnaer crynentm ]]epennan, xora yrpaunaerc
npancrnennocrt, nnnmac aso cemt. 3ect conepmaerc nepexo or
cemt x rpaxancxomy omecrny. paxancxoe omecrno ecrt ]]epen-
nan, xoropa ntcrynaer mexy cemte rocyapcrnom, xor pasnre
rpaxancxoro omecrna nacrynaer nosnee, uem pasnre rocyapcrna; o
n xauecrne ]]epennan ono npenonaraer rocyapcrno, xoropoe ono,
urot npetnart, onxno mert nepe coo xax neuro camocrorent-
noe
1
. erent curaer, uro nmt n conpemennom emy mpe cosano rpax-
ancxoe omecrno, n xoropom xaxt n ce nnerc nentm, a ocrant-
nte n nero xax t ne cymecrnymr. o es nsamoecrn c pyrm
nents ortc cnoe nen. Ho+romy on cnontsymrc xax cpecrno.
uenno, erent meer n ny ypxyasnoe omecrno.
rpaxancxom omecrne, ormeuaer erent, cuesamr npexne ]opmt
ornomen mexy nmtm, xora rpan otua ntcrynan n pon
npanonoro mexansma pemen nonpocon. nem, cxaxem, nponemt cocr-
nennocr pemamrc nocpecrnom oronopon ntnonnen ]opmantno-
cre, xoropte nopom xoe-xomy xaxyrc snmnm. o c +rm nao cu-
rartc, rax xax ]opmantnocr oronopt ]xcpymr nonm nna, xo-
ropa onxna trt npsnana pyrm nnam. +rom erent nr
nosrnnt +nemenr rpaxancxoro omecrna. 3ect xe cy operaer cno
ecrnrentnt cmtcn, xora unen rpaxancxoro omecrna meer npana
osannocr nepe cyom. o on onxen snart saxont, noromy uro n
npornnom cnyuae npano emy nuem ne nomoxer.
apxc mnoro ncan o rpaxancxom omecrne, no npanan +romy rep-
mny conepmenno pyro cmtcn. n no rpaxancxm omecrnom nopa-
symenan nposnocrnennte ornomen. emenxo eonor nmecro
nonr nposnocrnenntx ornomen ynorpenerc nonre ]opmt
omen. or uro apxc ronopr o rpaxancxom omecrne: uopma ome-
n, na ncex cymecrnonanmx o cx nop cropuecxx crynenx oycnon-
nnaema nposnorentntm cnam n cnom ouepet x oycnonnnam-
ma, ecrt &; ...8
N
no onmaer nce marepantnoe o-
mene nnon n pamxax onpeenenno crynen pasnr nposno-
rentntx cn. no onmaer ncm ropronym npomtmnennym xsnt an-
no crynen nocrontxy ntxor sa npeent rocyapcrna nan, xor,
c pyro cropont, ono onrt-rax onxno ntcrynart nonne n ne nano-
1
<& . u. unoco] npana. , 1990. . 228.
0 1.! "& '. ou. . 3. . 35.
59
nantnocr crportc nnyrp n ne rocyapcrna. tpaxene rpaxan-
cxoe omecrno nosnxno n XVIII n., xora ornomen cocrnennocr yxe
ntcnoonct s anruno cpenenexono omnocr (Gemeinesen).
ypxyasnoe omecrno (burgerliche Gesellschat) xax raxonoe pasnnaerc
rontxo nmecre c ypxyase; onaxo rem xe menem ncera oosnauanact
pasnnammac nenocpecrnenno s nposnocrna omen omecrnen-
na opransan, xoropa no nce npemena opasyer asc rocyapcrna
ncxo no eancruecxo nacrpox
1
. 1 ! #
burgerliche Gesellschat oosnauaer xax ypxyasnoe omecrno, rax
rpaxancxoe omecrno.
Hocxontxy apxc nmecro nonr ]opmt omen nauan npmenrt
xareropm nposnocrnenntx ornomen, on no rpaxancxm omecr-
nom nopasymenan ypxyasnoe omecrno, r. e. omecrno, n xoropom cneyer
pasnuart bourgeois (ypxya) unena rpaxancxoro omecrna citoen
rpaxanna rocyapcrna. ypxya xax unena rpaxancxoro omecrna ne
cneyer nyrart c ypxyem, r. e. uenonexom, +xcnnyarpymmm pyroro ueno-
nexa.
axm opasom, rpaxancxoe omecrno ]opmpyerc nmecre c xanra-
ncruecxm cnocoom nposnocrna. Houemy? Horomy uro menno np
xanransme uenonex nonyuaer nosmoxnocrt ecrnonart cnoono n pam-
xax cymecrnymmx saxonon, ntpaxart cno nosn no rem n ntm no-
npocam, cosanart nonruecxe napr, npo]ecconantnte comst op-
ransan, pasnunoro poa nxen (monoexnte, xencxe, cnoprn-
nte p.) r. . naue ronop, xanransm npenonaraer nanue ne
rontxo o]nantntx crpyxryp ncrryron, no neo]nantntx. e-
o]nantnte crpyxrypt anronomnt, on ]ynxnonpymr n coornercrn
c npnrtm n rocyapcrne saxonam. n moryr ]opmponart omecr-
nennoe mnene. nm curamrc o]nantnte oprant nnacr. axoe
omecrno noromy nastnaerc /<!&# uro nce rpaxane rocyapcr-
na moryr nponnrt ce, moryr orxptro ntpaxart cnoe ornomene x rem
n ntm ecrnm o]nantntx nnacre, moryr nporecronart nporn
rex n ntx pemen rocyapcrnenntx opranon. nepexo no nnn-
em neo]nantntx crpyxryp o]nantnte crpyxrypt ntnyxent nepe-
cmarpnart cno pemen.
ents ne ormerrt, uro n xnaccuecxom ne rpaxancxoe omecrno
moxer cymecrnonart rontxo n emoxparuecxx rocyapcrnax. Honrno,
uro n xraropcxx xanrancruecxx rocyapcrnax ne npxorc rono-
prt o rpaxancxom omecrne, xor ]opmantno n raxx rocyapcrnax mo-
ryr cymecrnonart neo]nantnte crpyxrypt. o on cymecrnymr n oc-
nonnom n nnemnero norpenen n nonontno. amo coo pasymeer-
c, ]opmponane rpaxancxoro omecrna nemtcnmo n mnepcxx rocy-
apcrnax, r. e. n rocyapcrnax, re omnpyer nonruecxoe nacne. po-
1
apxc ., 3nrentc u. ou. . 3. . 35.
60
me roro, rpaxancxoe omecrno ne ]opmpyerc ram, re omnpymr ec-
recrnennte (xponnopocrnennte) nunte, a ne conantnte cns.
axm opasom, rpaxancxoe omecrno +ro raxoe omecrno, n xoro-
pom napy c o]nantntm cymecrnymr neo]nantnte crpyxrypt
n ne pasnuntx nonruecxx napr, opransan, nxen, xomre-
ron, acconan, omecrn, copan r. ., ecrnymme n pamxax cyme-
crnymmx saxonon oxastnamme samernoe nnne na o]nantnte op-
rant nnacr.
$C. +F ! &
acxptre coornomen nonrx mopan cnoxnema nponema
conantno ]noco]. axt ]noco] no-cnoemy nr pemene
nponemt coornomen nonrx mopan.
nepnte nonpoc o coornomen nonrx mopan nontranc pe-
mrt rantncx mtcnrent . axanenn (1469 1527). enx a-
xanenn, xnm n +noxy, xora ran nepexnana rpynte npemena,
oparnc x nponemam mopan nonrx. xax peancr, a ne meura-
rent, on pemn, no cocrnennomy ntpaxenm, cneonart ne noopaxae-
mo, a ecrnrentno npane, r. e. paccmarpnart nonruecxe nte
]enoment ne c nosn onxnoro, a c nosn cymero, o paccrone
mexy rem, xax nm xnyr xax onxnt t xrt, cront nenxo, uro ror,
xro ornepraer ecrnrentnoe pa onxnoro, ecrnyer cxopee no npe
cee, nexen na naro, rax xax, xena cnoneonart opo no ncex cnyuax
xsn, on nemnyemo norner, cranxnact c mnoxecrnom nme, uyx-
tx opy. s uero cneyer, uro rocyapt, ecn xouer coxpanrt nnacrt,
onxen npopecr ymene orcrynart or opa nontsonartc +rm yme-
nem cmorp no naonocr
1
.
cranact na noune cropuecxo ecrnrentnocr, axanenn n-
mer, uro, xax npanno, nm sameuamr n rocyapx pasnte xauecrna: me-
pocrt cxynocrt, xecroxocrt cocrpaarentnocrt, uecrnocrt nepo-
nomcrno, cncxorentnocrt namennocrt p. n xorr, urot rocy-
ap men rontxo xopome xauecrna, no n xsn +ro nenosmoxno. no-
+romy axanenn curaer, uro n yepxan nnacr rocyapt ne moxer
ne cnontsonart re xauecrna, xoropte y nme ntstnamr npespene.
Ho+romy rocyapt, ecn on xenaer yepxart n nonnonen noanntx,
ne onxen curartc c onnenm n xecroxocr... o or ecnopxa,
xoropt nopoxaer rpaex ycrna, crpaaer nce nacenene, rora
xax or xap, nanaraemtx rocyapem, crpaamr nmt orentnte nna
2
. a-
xm opasom, rantncx mtcnrent coneryer n nrepecax ontmncrna
rocyapcrna npmenrt nacne, xor c roux spen mopan ono moxer
ntsnart ocyxene.
0 1 sp. cou. ., 1982. . 345.
am xe. . 345.
axanenn ormeuaer, uro xopomo, xora rocyapt nepen cnoemy cnony
uecren n enax. o ontr crop ronopr o rom, uro ycnexon onanct
re npanren, xoropte ne cepxnan cnoero cnona n nyxnt momenr
menn nosnm. ocyapt onxen noxort ononpemenno na ntna n-
cny. Hen +ro cna, a nca xrpocrt. neonarentno, rocyapt onxen
trt ntnom, nco. pa coxpanen rocyapcrna cnoe nnacr on
ncera onxen trt roron x romy, urot smenrt cnom nonruecxym no-
snm, ecn +roro rpeymr ocrorentcrna. Hm o nem cyr ne no ero
cnonam, a no enam, ecn on yr xopomo, ro nxro ne oparr nnma-
n na cnona.
axanenn nouepxnaer, uro rocyapm neoxomo serart nena-
ncr npespen co cropont noanntx, xoropte ntstnamrc xmn-
uecrnom, manoymem, nerxomtcnem nepemrentnocrtm. n aer cone-
rt rocyapm, conmene xoroptx onxno npnecr emy cnany nouecr.
Hpexe ncero rocyapt onxen nponort rnepym nonrxy, aspym-
mymc na nacn, xax nnyrp crpant, rax sa pyexom. o axanenn
ne nporn roro, urot rocyapt cnontsonan, xpome cnt, pyre cpe-
crna, nomoramme emy sanoenart ynaxene noanntx. uacrnocr, rocy-
apt onxen oxastnart nouer ynaxene rem, xro ornunc n xaxom-
no pemecne n cxyccrne, ne memart sanmartc ropronne,
semneenem, narpaxart ocrontx nme r. .
onontno nrepecnt conert axanenn o rom, xax rocyapm se-
xart ntcrenon. tuno rocyapt ntraerc nnymrt mtcnt noanntm
o rom, uro nao ronoprt rontxo npany, no +ro moxer ntsnart npespe-
ne, rax xax ne ncxa npana nyxna npanrenm. 3ro no-nepntx. o-
nroptx, xaxym t npany on n ronopn, nce panno nayrc nm,
xoropte yyr ntcrrt, nnemeprt noxanmnuart. Ho+romy naropa-
symnt rocyapt nocrynaer rax: rnun necxontxx myptx nme, m
onm npeocranrt npano ntcxastnart nce, uro on ymamr, no rontxo
o rom, uro rt cam cnpamnaemt, n o uem ontme; onaxo cnpamnart
nao oo ncem ntcnymnart ornert, pemene xe npnmart camomy
no cnoemy ycmorpenm. a conerax c xaxtm s conernxon nao necr
ce rax, urot nce snan, uro uem esosnennee on ntcxaxyrc, rem
onee yror rocyapm; no nne x nxoro ne cnymart, a npmo r x na-
meuenno nen rnepo epxartc npnroro pemen. ro ecrnyer
naue, ror no noaerc necr, no, ntcnymna pasnopeunte conert,
uacro mener cnoe mnene, uem ntstnaer neynaxene noanntx
1
.
rax, axanenn curaer, uro nonrxa mopant neconmecrmt,
n rocyap naxna ne mopant, a raxa nonrxa, xoropa t yxpenna
ero nnacrt, ntstnana ynaxene y noanntx, nenancrt y nparon n ne-
nom cnyxna t yxpennenm rocyapcrna.
nosspenm rantncxoro mtcnren aconmrnoe ontmncrno xax
conpemenntx, rax npomntx mtcnrene ornecnoct cxnmurentno xp-
0 :. xas. cou. . 345.
62
ruecx. n onnn ero no ncex mtcnmtx nemtcnmtx rpexax.
uacrnocr, on yrnepxan yrnepxamr, uro axanenn onpantnaer
nmte cpecrna, n rom ucne amopantnte, n yepxan nnacr. naue
ronop, on npononeyer resc: Hent onpantnaer cpecrna. o cx nop
repmn maxanennsm cnontsyerc n xapaxrepcrx nonrx, npo-
nsanno nenancrtm x uenonexy x rocyapcrnam.
o ne nce mtcnren ornecnct xpruecx x rantncxomy yuenomy.
erent, apxc pyre ouent ntcoxo nenn ero rnopuecxoe nacnee
nonruecxe nosn. or uro ncan erent: nopene axanenn
ocranerc n crop naxntm noxasanem, xoropoe on sacnerentcrnonan
nepe npemenem cnoe cocrnenno nepo, uro cyta napoa, crpem-
rentno npnxammeroc x nonruecxomy ynaxy, moxer trt npeor-
npamena rontxo renem. nrepecntm nnerc n cnoeopasno cyte o-
cyap raxxe ror ]axr, uro np omem nenonman nenancr x +ro-
my nposneenm on yym monapx (meerc n ny npyccx xann-
nep uppx I. ). <.) ...nsn n xauecrne remt n mxontnoro counen
axanenn, npornonocrann emy mopantnte xp, nycrory xoroptx on
cam nnocnecrn nornepn xax cnom opasom ecrn, rax cnom
nposneenm...
1
o nocne cmepr rantncxoro mtcnren nacrynaer nona +noxa,
anna nponema npoperaer eme ontmym snoonennocrt. nore
]noco]t opaman na nee nnmane, no naonee pente]no ona namna
orpaxene y anra. emenx ]noco] xoren coenrt mopant non-
rxy. opant, nmer on, ecrt conoxynnocrt... esycnonno nonenenammx
saxonon, n coornercrn c xoroptm mt onxnt necr ce....
2
. anr c-
xor s nonr onra, xoropomy onxnt nounrtc nce, n rom ucne
nonrx. opant +ro reoperuecxoe, a nonrxa npaxruecxoe npa-
noneene. opantnt onr nenr nmm xrt n mpe pyxe, mo-
pantnt nonrx onxen conmemart nonruecxe npnnnt c mopant-
ntm. anr ocyxaer mopanspymmx nonrxon n nonruecxx mo-
pancron, xoropte ne curamrc c mopantntm onrom. crnna nonr-
xa, no ero mnenm, onxna yurtnart mopantnte npnnnt, rax xax or
+roro ona rontxo ntrpaer.
axc eep roxe ne oomen nnmanem nonpoct coornomen non-
rx mopan. n cxnmurentno ontmoe snauene npanan nonrue-
cxm xauecrnam uenonexa. n curan, uro n nonrxa pemammm nn-
mrc rp xauecrna: crpacrt, uyncrno ornercrnennocr rnasomep. Ho
crpacrtm eep nopasymenaer, xax on ntpaxaerc, cymecrno ena. Hon-
rx onxen nceneno oranartc romy eny, xoropoe on span. n ne me-
er npana sanmartc nonrxo cnycr pyxana. o nonrxo crpacrno
moxno sanmartc nmt n rom cnyuae, ecn nonrx uyncrnyer cnom orner-
<&. Honruecxe nposneen. ., 1978. . 154155.
1 ). ou.: 6 r. . 6. ., 1966. . 289-290.
63
crnennocrt, xoropym nemenx ccneonarent nastnaer rnanno nyreno-
no sneso erentnocr nonrxa. Honrxy rpeyerc rnasomep, r. e.
cnoconocrt c nnyrpenne copannocrtm cnoxocrnem noartc nos-
ecrnm peantnocre, ntm cnonam, rpeyerc no ornome-
nm x nemam nmm
1
. acromm nonrxom eep curaer roro, xro
onaaer +rm xauecrnam.
eep nonemspyer c rem, xro xouer coenrt nonrxy mopant.
Honrxa, nmer on, cnsana c nacnem, a c roux spen +rx nacne
neonycrmo. +rm nemenx cononor xareropuecx ne cornacen. Ho-
nrx, nacranaer on, onxen nacntcrnenno npornocrort sny, naue sa
noey sna on yer necr ornercrnennocrt. Ho+romy nonpoc ne n rom, uro
nonrx onxen pyxonocrnonartc mopantntm npnnnam, a n rom, o-
naaer n nonrx xauecrnam, neoxomtm n npnr naxntx no-
nruecxx pemen. 3ruecxe nosn, rnepo yexen eep, ne
onxnt memart ecrnonart n coornercrn c nonruecxm peanm.
n ntcmenaer mopancron, xoropte uacro nocrynamrc cnom mopant-
ntm xoexcom. uro xacaerc ocnmen cpecrn nentm, ro sect +rxa
yexen noome, xaxerc, repnr xpymene. oneuno, noruecx y nee
ecrt nmt nosmoxnocrt & noneene, cnontsymmee npan-
crnenno onacnte cpecrna. Hpana, n peantnom mpe mt cnona cnona
cranxnaemc c npmepam, xora cnoneymm +rxy yexen nne-
sanno npenpamaerc n xnacruecxoro npopoxa, xax, nanpmep, re, xro,
npononey n nacrom momenr nmont nporn nacn, n cneymmee
mrnonene npstnaer x nacnm x nacnm, xoropoe npne-
no t x ynuroxenm &! rouno rax xe, xax nam noennte np xax-
om nacrynnen ronopn conaram: +ro nacrynnene - nocnenee, ono
npneer x noee , cneonarentno, x mpy. cnoneymm +rxy yex-
en ne ntnocr +ruecxo ppanonantnocr mpa
2
.
ontmoe mecro nonpoct mopan nonrx sanmamr n pyccxo ]-
noco]cxo omecrnenno-nonruecxo mtcn. Hcaren, nynncrt,
]noco]t, cropx, yuente, xypnancrt ncera paccmarpnan nonr-
xy no yrnom spen mopantntx nopm npnnnon. Hp +rom m xasa-
noct, uro on npexpacno paspamrc n cnoxnom mexansme nonrue-
cxx ncrryron nonruecxx crpyxryp, nonruecxo xsn noome.
cn m npanrc nonrxa annoro rocyapcrna nesancmo or roro, na-
cxontxo ona orneuaer nrepecam omecrna, ro on e nomr ]pamt
curamr mopantno onpananno. ecn ne npanrc, ro ostnamr ee
rpsno neuecrno rpo nonruecxx erene.
Hpcrantnoe nnmane pocccxx ]noco]on noome npecran-
rene nrennrenn x nsamoecrnm nonrx mopan, nmo, o-
cnerc rem, uro n occ nonrxa, no cymecrny, nocna ecnoruecx
1
0. sp. nposn. ., 1990. . 690.
2
am xe. . 698.
64
xapaxrep. na ne curanact n c xaxm npanontm nopmam nceneno
asponanact na nposnone nonmnrapsme. Hpuna raxoro ornomen
nonrxon x napoy saxnmuaerc n rom, uro rocyapcrno meno norun-
nt xapaxrep. ocyapt paccmarpnan rocyapcrno xax cnom noruny, xax
cnom cocrnennocrt, on ne curanc n c xaxm npanontm nopmam
npnnnam, mor no cnoemy ycmorpenm naxasart n noomprt roro
n noro nentmoxy, noaprt n oropart semn y roro n noro non-
rxa. n no-cnoemy nepeentnan nonruecxe conantnte ncrryrt,
rnoppy, xax npanno, cnoxnmec pean. ont napt nonoe rocy-
apcrno. 3ra rpan norunnoro ornomen x rocyapcrny coxpan-
nact n conercxoe npem. uepeno enepantnt cexperapt H H
curan cnom onrom nce nepeenart, nepecrport, no-cnoemy oycrport
cnom noruny. roxecrnnene nnacr cocrnennocr npocxor na
ncex yponnx xax n openonmnonno occ, rax n . cx u-
nonnx n annaparux curaer, uro nnacrt emy nosnoner opamartc
c pyrm nmtm rax, xax emy xouerc, a ne rax, xax roro rpeymr mp-
uecxe saxont. Ho+romy rpaxane paccmarpnan rocyapcrno ne xax
opran, perynpymm x nsamoornomen, a xax uyxym m cny. on
tn n]]epenrnt x enam rocyapcrna. ny s ocnonntx npun
myrt . . nmuencx nr n neopasymen n mocxoncxom nonrue-
cxom cosnan. ocyapcrno, - ncan on, xax coms napont, ne mo-
xer npnanexart nxomy, xpome camoro napoa; a na ocxoncxoe rocy-
apcrno mocxoncx rocyapt, napo mocxoncxo yc cmorpen, xax
na noruny xnxecxo nacr, s nnaen xoropo ono ntpocno.
+rom norunno-nacruecxom nsrne na rocyapcrno nxy ony s
ocnonntx npun myrt. xasannoe ceuac neopasymene tno cnsano
c ome cxyocrtm n neroronnocrtm nonruecxx nonr, anexo or-
crananmx or crxno paort napono xsn. omem cosnan, no-
nropno yxe cxasannoe, ocxoncxoe rocyapcrno nce eme nonmanoct n
nepnonauantnom yentnom cmtcne, xax xoscrno mocxoncxx rocyape,
xax ]amntna cocrnennocrt anrna nnemen, xoropoe ero saneno,
pacmpno yxpennno n npoonxene rpex nexon... naono npanrt,
uro raxo norunnt nsrn na rocyapcrno tn ne nacruecxm
nprsanem mocxoncxx rocyape, a npocro xarerope roramnero no-
nruecxoro mtmnen, ynacneonanno or yentnoro npemen. ora
y nac ne nonman rocyapcrna naue, uem n cmtcne norunt, xoscrna
rocyap snecrno nacr, ecn roramnemy saypnomy mocxoncxo-
my uenonexy cxasan t, uro nnacrt rocyap ecrt nmecre c rem ero o-
sannocrt, onxnocrt, uro, npan napoom, rocyapt cnyxr rocyapcrny,
omemy nary, +ro noxasanoct t nyranne nonr, anapxe mtmne-
n. rcma nonrno, xax mocxoncxe nm roro npemen morn npe-
crannrt cee ornomene rocyap napoa x rocyapcrny. m xe npe-
crannnoct, uro ocxoncxoe rocyapcrno, n xoropom on xnyr, ecrt rocy-
apcrno mocxoncxoro rocyap, a ne mocxoncxoro n pyccxoro napoa.
3 mecrnosnane
65
n nx tn nepasenmtm nonrm ne rocyapcrno napo, a rocy-
apcrno rocyapt snecrno nacr; on cxopee morn npecranrt
cee rocyap es napoa, uem rocyapcrno es +roro rocyap
1
.
Hocxontxy nonrx paccmarpnan paccmarpnamr o cx nop ro-
cyapcrno xax cnom noruny napyman ne rontxo npanonte, no +ne-
menrapnte mopantnte npnnnt, ro samry +rx npnnnon pan na ce-
ncaren, ]noco]t, yuente, omecrnennoe mnene. apo ncera co-
uyncrnonan nocrpaanmm or nnacre nmm, ecn axe nocnene ne
ncera tn npant. ncera ocrpo cron nonpoc o coornomen nonr-
x mopan. rcma, nmo, mopansaropcrno na npomntm, orcma xe
nrncruecxoe x nemy ornomene.
. . ononten n paore anonantnt nonpoc n occ cnenant-
no paccmarpnaer nponemy npancrnennocr nonrx. Ho ero mnenm,
n nonrxe rocnocrnyer nonruecx +rosm, cxom s roro, uro
xaxt napo meer cno nrepec crpemrc, npexe ncero, x ero yon-
nernopenm. . . ononten curaer, uro npancrnenntm onrom napoa n-
nerc orxas or +rosma, ocosnane roro, uro xaxt napo npecranner
coo uacrt ncero mpa no+romy onxen nponnrt cnom conapnocrt
co ncem napoam. ents pasenrt nonrxy npancrnennocrt, o
on naxorc n recnom nsamoecrn. . . ononten xax penrosnt
]noco] npstnaer x conmenm xpcrancxo nopmt xsn, cxo-
me s mpa noxo mexy napoam rocyapcrnam. n axe nonara-
er, uro nyume orxasartc or narporsma, uem or conecr.
nacromee npem nexoropte ]noco]t npononeymr +rxy nenac-
n. n nonaramr, uro nce nosnxamme nponemt n omecrne, no nsa-
moornomenx nme, rocyapcrn r. . cneyer paspemart cxnmurent-
no mpntm nyrem, es npmenen nacntcrnenntx cpecrn. oneuno,
tno t xopomo, ecn t nacne noome cuesno s xsn uenoneuecr-
na, no pean cnerentcrnymr o rom, uro nacne ecrecrnennt cnyr-
nx uenoneuecrna.
urot ntcnrt coornomene mopan nonrx, neoxomo ntc-
nrt x ]ynxn.
$. +A ! A &
nannoe n nonrxe 1. n tnamr nuntm, xnaccontm
rpynnontm, xacrontm, cocnonntm, +rnuecxm r. . crecrnenno,
xpome +rx nrepecon, ecrt rocyapcrnennte (nanonantnte) nrepect,
xoropte rpamr omnpymmym pont. uro xacaerc mopan, ro n mpo-
xom cmtcne cnona ona ecrt nexoropa conoxynnocrt nopm, npnnnon
npann, xoroptm pyxonocrnymrc nm n nponecce conmecrno e-
rentnocr omen. ax nonrxa, mopant roxe nnerc cnoero poa
perynropom nsamoornomen nme n +rom nnane meer nexoropte
ome ueprt c nonrxo. n +rom cmtcne moxno ronoprt o anexr-
1*# . /. ou.: 9 r. . III. ypc pyccxo crop. ., 1988. . 48-49. 66
xe nonrx mopan. o axe +ra omnocrt nponnerc conepmenno
no-pasnomy n sancmocr or xonxperntx ycnon. +ro noromy, uro
y mopan nonrx 1 ]ynxn. naue ronop, on rpamr pasnte
pon n omecrne.
ymecrnenno samerrt, uro ecn nonrxa nosnxaer nmecre c nonne-
nem rocyapcrna xnaccon, ro mopant nonnerc nmecre c ]opmpona-
nem nepnotrnoro omecrna. menno mopantnte npnnnt nopmt
tn ocnonntm perynropam ornomen mexy nmtm. nore nne-
mennte nox men ropaso ontme anroprera, uem nexoropte o]n-
antnte xopon nap. +ror anroprer on sacnyxn menno naroa-
p cnom ntcoxm mopantntm xauecrnam. o c reuenem npemen, c nos-
nxnonenem xnacconoro omecrna mopantnte nopmt yxe ne morn nt-
crynart n pon ynnepcantntx perynropon. Honnmrc nonruecxe pe-
rynropt, uro n xonne xonnon npnor x pasrpanuenm c]ept nonr-
x c]ept mopan.
opant oneppyer nonrm conecrt, xopomo, nnoxo, opo,
sno, cnpanennocrt, necnpanennocrt, rymansm r. n. n orpa-
xamr conantnte pean, ornomen nme pyr x pyry x omecrny.
a nporxen rtcuener ntpaoranct raxe nopmt npnnnt mo-
pan, es conmen xoroptx omecrno ne moxer nopmantno ]ynxno-
nponart, ono npocro-nanpocro norner. ostmem nonre conecr. no
ouent oemno nxnmuaer n ce, no cymecrny, nce mopantnte npnnnt.
onecrt, no ntpaxenm anra, ecrt ynrentna cnoconocrt uenonexa.
na npenonaraer cnpanennocrt, opo, rymannocrt, nmont r. . a
nporxen nce crop nm ncera orcranan npnnnt cnpanen-
nocr, nmn npant n npornonec ncxomy annenm, oxastnanmemyc
c nentm sacranrt nme orxasartc or roro, uro on snan no uro nep-
n
1
. onecrt +ro nnyrpenn cyt uenonexa, x ronocy xoroporo on on-
xen npcnymnartc nocronno. uenonex es conecr cnocoen na nmoe
npecrynnene.
opantnte nopmt cnsant c nennocrm. neyer pasnuart nenno-
cr onenx. nenxa, xax npanno, meer cyexrnnt xapaxrep. n
moxer onennart ror n no nocrynox uenonexa ntcoxo, a pyro, na-
oopor, nsxo. o sect meerc nex ynnepcantnt xprep, xoro-
pt ntpaoranc n xoe nrentno crop uenoneuecrna, conmecrno
erentnocr nme x conmecrnoro omen. crno n n uem ne no-
nnnoro uenonexa ntstnaer ocyxene y ncex rex, xro pyxonocrnyerc mo-
pantntm npnnnam. uro xacaerc nennocre, ro on memr oexrn-
nt xapaxrep ne sancr or cyexrnno onenx nnon. xaxem,
xaprnt an ora npecrannmr coo nenuamym nennocrt, xor np
xsn anropa x onennan nentcoxo.
opantnte nennocr, xax nce n xsn, menmrc n xoe omecrnen-
noro pasnr. cn, nanpmep, n npomnte npemena ntsnannt na y+nt
' ". Hcxoanans +rxa. ., 1993. . 115.
67
uenonex osan tn nrtc na mecro y+n, nocxontxy omecrnenna mo-
pant npenctnana emy ne nponnrt manoym ne ortc cmepr, ro
n nacromee npem cam repmn y+nt ntstnaer nmt yntxy. ents sa-
tnart ro, uro nonr mopan ornocrentnt. xaxem, opo sno or-
nocrentnt: n onom cnyuae opo moxer oxasartc snom, n pyrom sno
opom. rem ne menee n ncex renepan omecrna nonr mopan
memr ynnepcantnt xapaxrep. onecrt n +noxy oxpara cnonnna re
xe ]ynxn, uro n conpemennym +noxy.
ornue or mopan nonrxa cxor ne s opa n sna, ne s
cnpanennocr n necnpanennocr, ne s rymannocr n nerymanno-
cr, a . Honrx pyxonocrnyerc nrepecam, ecn on yne-
pen n rom, uro n anntx ocrorentcrnax nrepect ero xnacca n rocy-
apcrna rpeymr npnr raxoro pemen, xoropoe npornopeur mo-
pantntm npnnnam, ro on xax ! rnoppyer +r npnnnt.
Herp I npnec n xeprny ponoro ctna no m nrepecon occ, rann
ne nomenn conara na ]entmapmana, noromy uro nrepect rocyapcr-
na on crann ntme ornoncxoro onra (mopantnoro onra). ao cxasart,
uro nocrynox ranna n annom cnyuae oxasan ne rontxo nonruecxoe,
no orpomnoe mopantnoe nosecrne na conar, cpaxanmxc na ]pon-
rax enxo reuecrnenno nont.
ents rpeonart or nonrxa ecrnonart xax ! n coornercr-
n c mopantntm xoexcom. anepan xax uenonex tn amopanen
1
, no a-
noneon ero ne orcrpann, noromy uro nenn ero nonruecxe xauecrna,
no xpane mepe, ne naxon emy sament.
Honrx cxor s nenoro, r. e. on sanrepeconan n coxpanen neno-
ro no+romy xeprnyer uacrtm. Honrxa opamena x omemy, a mopant
x nunocr. acrom nonrx nonmaer, uro ecn norner nenoe, ro
norner uacrt, ecn, cxaxem, norner napo, ro norner uenonex,
nnmmc npecranrenem +roro napoa. e cnyuano Henn n rpax-
ancxym nony nouepxnan, uro n coxpanen xsn coren rtcu nm-
e npxorc paccrpennart corn. xaxyr, uro +ro nnuno. orna-
cen. o n rom-ro eno, uro nonrxa cama no cee rpsna, nnuna
esxanocrna. ecn nt xorre nxnponart nonrxy xax cnen]-
uecxym c]epy omecrnenno xsn, ro rem camtm nt xorre ynuroxrt
or xax xapaxrepsyer amopantnocrt anepana Baropan: ranm mncrpom
no pexomenan rocnox e rant, xoropa xnonorana o ero nasnauen nepe Bente,
rocnon e anepan, n ry nopy nectma nyxanmc, npnnc cxonaunart cocrone;
on nononnn cno xanrant nrt n mecrt pas: xora nonyun mnnon or Hopryran
nsamen oeman noncart mpnt oronop oronop, xoropt pexrop rax ne
noncana; xora cxynn entrcxe onran naxanyne saxnmuen mtencxoro
mpa - mpa, o xoropom on, rocnon e anepan, ysnan pantme ncex; xora ocnonan +]e-
mepnoe xoponencrno n 3rpyp; xora naxnc na xon]cxan mymecrn yxonencrna
n epman; xora ropronan cnom mnenm na encxom xonrpecce. nst tn roron
npoart ncrp nce nnnort o craptx ymar s namx apxnon... O6 '
-. 3amorntnte sancx. ., 1995. . 577).
68
camo omecrno. cn nt xax ! yere sanmartc mopansaropcr-
nom, a ne pemenem neornoxntx nonruecxx saau, ro rem camtm nt
oexrnno noryre rex, ut nrepect osant sammart.
Honrx ne ncarent ne osan nocronno ymart o ro n no
nunocr. n onxen, npexe ncero, saorrtc o nenom, a sarem o uacr.
Honnnt rymannt ncarent, xax cnerentcrnyer ontr crop mpo-
no nreparypt, ncera ntcrynaer na cropone ynxenntx ocxopnen-
ntx. enx u. . ocroencx n cnox nposneenx noxastnaer nm-
e, xoroptx nexomy sammart, xoropte yxacno crpaamr or nmert, or
ronoa xonoa. n t nxora ne cran onpantnart raxe ptnounte or-
nomen, xoropte ntxmamr s uenonexa nce cox enamr onx cnepx-
orartm, a pyrx aconmrno nmm. +ro noromy, uro npsnane n-
caren onctnart n opasno ]opme xsnt nunocr, orentnoro ueno-
nexa, ntpaxart emy cmnar n anrnar. axont saxont xyoxecr-
nennoro xanpa. Honrx xe, pyxonocrnyct nonruecxm saxonam
npnnnam, ecn axe sammaer nrepect conantnoro xnacca, moxer
npeneperart nrepecam orentnoro npecranren +roro xnacca. npo-
rnnom cnyuae on nporpaer nonruecxe aran cnom onnonenram.
3! &< - &-& F' -
. cn rocyapcrnennte eren nponor raxym nonrxy, xoropa
nanpannena na naro no xpane mepe ontmncrna omecrna (o nxo-
ra aconmrno nce unent omecrna ne yyr onontnt cymecrnymmm
nopxam), ro mopantnte npnnnt, npanna ycro nce ontme yx-
pennmrc. exom Hepxna nastnan V n. o n. +., xora Hepxn npann
]nam. ax nonrx on nemano cenan n nponneran a]ncxx rpa-
xan. Hnoxa nonrxa npnor x pasnoxenm omecrna, x pocry npe-
crynnocr, ]opmponanm ma]osntx crpyxryp, x mopantno erpaa-
n, uro n xoneunom rore sanepmaerc rentm conyma.
3! !! !. Honrx xax nonrx ne moxer ne osan py-
xonocrnonartc mopantntm nopmam npnnnam. o xax uenonex on
onxen trt 1!1&# conmart ynaxart nce mopantnte
npanna, noxastnart no ncem nunt npmep n cnox rpaxan. n o-
san xaxt cno !2 mar oymtnart c roux spen &--
/ !!. n onxen nonmart, uro no mnorom or ero noneen n ua-
crno xsn sancr ne rontxo ero nonruecxa xaptepa, no anroprer
ero rocyapcrna. n onxen trt mopantno ucronnorntm uenonexom
necr ce n coornercrn c omenpnrtm xoexcom noneen nme.
nm cnonom, & ! ner mecra n nonrxe (n +rom
roxe nponnerc anexrxa nonrx mopan).
-1 (. cn nonrx xax uenonex napymaer ome-
npnrte mopantnte nopmt npnnnt, ro on conepmaer nmt mopant-
nte npecrynnen, ero sa +ro cneyer ocyxart rontxo c nosn mopa-
n. osnt pmcx mneparop anryna tn xpane esnpancrnen-
ntm uenonexom, o uem cnerentcrnyer a neron panxnnn: rt-
6
9
nnocr on ne man n n cee, n n pyrx... e ronop yxe o ero xpono-
cmemen c cecrpam o ero crpacr x nynne Hpanne, n ono
menro xenmnt on ne ocrannn n noxoe. tuno on npnman x
c myxtm x oey, xora on npoxon mmo ero noxa, ocmarpnan x
npcrantno ne cnema, xax paoropronen, a ecn na or crta onycxana
rnasa, on npnonman e nno cnoem pyxo. Horom on np nepnom xena-
n ntxon s oeenno xomnart ntstnan x cee ry, xoropa ontme
ncero emy nonpannact; a nepnynmct eme co cneam nacnaxen na n-
ne, rpomxo xnann n pann ee, nepeucn n noponocrx, uro xopome-
ro n nnoxoro namen on n ee rene xaxona ona tna n nocren
1
.
mopantntm npecrynnenm ornocrc nonocrt, npoaxnocrt,
npearentcrno pyse nsxx, anunocrt, cnontsonane cnoero ntcoxo-
ro nonruecxoro nonoxen n nuntx nenx. raxoro poa npecrynnen-
m ornocrc ocxoprentnte ntnat nporn cnoero nonruecxoro on-
nonenra, a]mponane ero ]suecxx neocrarxon, pacnpocrpanene
o nem pasnuntx cnneren. 3ror n npecrynnen uacro conepman pon-
x, xora nmecro nonruecxx onenox cnox onnonenron on x ostnan
ocxoprentntm cnonam.
3! (. n memr no xapaxrep. nana rocyap-
crna mopantno moxer trt ucrtm uenonexom, no onycrrt rxxe non-
ruecxe npecrynnen. Hocnene conepmamrc, no xpane mepe, n cne-
ymmx cnyuax: 1) xora napacraer nnyrpenn necrantnocrt omecr-
na, ntsnanna no cnaom +xonomx, no mex+rnuecxm xon]nx-
ram, no xaxm-ro pyrm npunam, nep rocyapcrna orpanu-
naerc ycnoxorentntm peuam, nmecro roro urot ecrnonart pem-
rentno; 2) xora rnana rocyapcrna ne ntnonner oncrrynm, napymaer
ee rem camtm cnococrnyer napacranm xon]nxron n omecrne. ecn
ero ecrn npnor x ren nme n ecn on npeaer ncex cnox co-
parnxon pyse, nonruecxym naprm, unenom xoropo on cocron, ro
nonruecxe ecrn nepexor n yrononnte, on yxe necer ne rontxo
nonruecxym, no yrononnym ornercrnennocrt. o sect nao mert
n ny, uro n ornue or npecrynnen, conepmaemtx pontm rpaxana-
m, nonrxo-yrononnte npecrynnen rnant rocyapcrna xax t conepma-
mrc ne onm uenonexom (monapxom, npesenrom r. .), a nentm rocy-
apcrnenntm annaparom, nonruecxm crpyxrypam, npammm no-
nruecxm npecrynnenm saxonnt xapaxrep. Ho+romy ouent rpyno
tnaer npnneut x yrononno ornercrnennocr raxoro rnany rocyapcrna.
pome roro, npnneuene x yrononno ornercrnennocr no mnorom san-
cr or rpan, crantnocr +]]exrnnocr nonruecxx ncrry-
ron, yponn nonruecxo xyntrypt napoa, ornomen x raxomy nepy
mpontx nonrxon r. .; 3) xora nrepecam rocyapcrna yrpoxamr
nnemne cnt, no ero rnana ne npenpnmaer nxaxx maron no orpaxe-
nm arpecc, no npnmaer mept, memme nannarnnt xapaxrep;
<# %# $. Xsnt nenanar nesape. ., 1988. . 158.
70
4) xora orxptro npeamrc nrepect rocyapcrna, uro npnor x ero
pacnay, xora nonnocrtm rnoppymrc nrepect nan xnaccon. n
annom cnyuae nonruecxe npecrynnen nepexor n yrononnte; 5) xo-
ra nponorc nonrxa, nanpannenna na pasxrane nanonantno
posn, na ]suecxoe ynuroxene pyrx pac nan.
tnaer rax, uro rocyapcrnennt nep conepmaer ononpemenno no-
nruecxe, mopantnte yrononnte npecrynnen.
$=. 3! ! ,
onen XX croner xapaxrepsyerc onem ntcxastnan, reoper-
uecxx paor nynncruecxx crare o rom, uro na nepnom mecre
onxnt naxortc rax nastnaemte omeuenoneuecxe nennocr, no xo-
roptm nopasymenamr npexe ncero xsnt xaxoro uenonexa, xoropa
paccmarpnaerc xax ntcma nennocrt, c uem nents ne cornacrtc. a-
nee x omeuenoneuecxm nennocrm ornocn conmene npan uenonexa,
c uem roxe nents ne cornacrtc, opty c reppopsmom r. . o n non-
rxe, xax yxe ormeuanoct, ecrt nrepect rontxo nrepect, ecn m yr-
poxaer xaxa-no onacnocrt, ro nonrx x osan sammart. Ho+romy
c roux spen ! ne npxorc ronoprt o omeuenoneuecxx
nennocrx.
roux spen & moxno ronoprt o omeuenoneuecxx nenno-
crx, xor on nponnmrc uepes orentnoe n enunoe. ntm cno-
nam, nonre omeuenoneuecxx nennocre meer acrpaxrnt xapaxrep,
rontxo n xonxperno ecrnrentnocr nponnmrc nmte nennocr.
pome roro, x cneyer paccmarpnart anexruecx, r. e. n pasnr. o,
uro tno nennocrtm n ono +nox, moxer ne noxort n pyro.
xaxem, pacrno n anrunom mpe tno nnenem nopmantntm (pcro-
rent paa nastnan ronopmm opyem), nxro ero n mopantno, n no-
nruecx ne ocyxan. Ho+romy n xren rpeuecxoro nonca tno ecre-
crnenntm nert na ptnxe paon, xoroptx npoanan, xax cxor. axoe or-
nomene x uenonexy n name npem ntsnano t ne npocro pesxo mopantnoe
ocyxene, no npnneuene x yrononno ornercrnennocr ropronnen
nmtm. ostmem reppopsm. roux spen mopan ner nxaxx comne-
n n rom, uro reppop nyxno ocyxart, a reppopcron npnnexart x yro-
nonno ornercrnennocr. o c roux spen nonrx nonpoc ropaso
cnoxnee, uem moxer noxasartc. cn noxort x reppopy xax -
! a ne npocro yrononno naxasyemomy nnenm, ro cneyer ntcnrt
ero npunt, noyrentnte mornt reppopcron. snecrno, uro n oc-
c n xonne XIX n. reppop npopen mpox pasmax
1
. ocrarouno cxa-
sart, uro reppopcram tn yr mneparop nexcanp II n 1881 r. crar,
neestnrepecno nponrponart n cns c rentm pyccxoro nap snecr-
noro penonmnonepa H. . ponorxna, oxpannmero n cnoe npem nex-
m.: crop reppopsma n occ n oxymenrax, orpa]x, ccneonanx /
anr.-cocr. . . ynnx. ocron-na-ony, 1996.
71
canpa . ax xonunact rpare, ncan ponorxn, nexcanpa .
nore ne nonman, xax morno cnyurtc, urot napt, cenanm rax
mnoro n occ, nan or pyx penonmnonepon. o mne npmnoct n-
ert nepnte peaxnonnte nponnen nexcanpa II cnert sa nm,
xax on ycnnanct nnocnecrn; cnyunoct raxxe, uro mor sarnnyrt
n rnyt ero cnoxno ym, ynart n nem nppoxennoro camoepxna,
xecroxocrt xoroporo tna rontxo oruacr cmruena opasonanem, no-
nrt +roro uenonexa, onaanmero xpapocrtm conara, no nmennoro my-
xecrna rocyapcrnennoro eren, uenonexa cntntx crpacre, no cna-
o non, n men +ra rpare pasnnanact c ]arantno nocneona-
rentnocrtm mexcnponcxo pamt. Hocnen ee axr tn cen n men
yxe 13 mn 1862 r., xora cntman peut, nonnym yrpos, nposnecennym
nexcanpom II nepe nam, rontxo uro nposneenntm o]nepam,
n ror ent, xora no ero npxasy conepmnct nepnte xasn n Hontme
1
.
eppop +ro nponomo npanmm pexmom nonrx. Ho-
+romy npanm pexm onxen nponort raxym nonrxy, xoropa t
cxnmuana ncx reppop. o xe camoe xacaerc mexynaponoro reppo-
psma. rnopponane nrepecon rex n ntx napoon nepexo npno-
r x reppopcruecxm axram, ynocmm xsn n n uem ne nonnntx
nme. eppopsm peaxnonna nonrxa ne cropont ono mean.
Ho+romy napy c opto c reppopsmom neoxomo oportc nporn
nonrx, ncnecrne xoropo conepmamrc reppopcruecxe ecrn.
axm opasom, nonrxa mopant nnmrc nym anronomntm
c]epam omecrnenno xsn. n, xax nce n mpe, nsamocnsant,
no, rem ne menee, ntnonnmr pasnte ]ynxn, cmemene xoroptx moxer
naryno cxasartc xax na mopan, rax na nonrxe. o urot nonrxa
coecrnonana mopantnomy conepmencrnonanm omecrna, neoxomo
nponort raxym nonrxy, xoropa orneuana t nrepecam ontmncrna
unenon +roro omecrna.
20. uro raxoe cnooa? e oma xapaxrepcrxa
pyno nar raxoe cnono, xoropoe t rax uacro ynorpennoct, xax
nonre cnoot. o xaxt uenonex n nero nxnatnaer cno cocrnen-
nt cmtcn, memm ucro cyexrnnt xapaxrep, nocxontxy peut
er, xax npanno, o nuno cnooe, xot ne npenonaramme nxaxx
orpanuen. axoe npecrannene o cnooe nnctnaerc n pamx ot-
ennoro cosnan, no n n xoem cnyuae ne moxer nperenonart na
xaxym-ro nayunocrt. ayunt anans rpeyer ncecroponnero paccmorpe-
n cnoot n xonrexcre conantno ecrnrentnocr, oexrnno xa-
paxrepcrx ee napamerpon nosnanarentntx nosmoxnocre. menno
n +rom acnexre mnore ]noco]t anansponan cnooy. ontax, na-
npmep, yrnepxan, uro cnooa +ro nosmoxnocrt enart pa cnoero
cuacrt nce, uro ne nper cuacrtm pyrx unenon omecrna
2
. onnns xe
1 (. 4. 3ancx penonmnonepa. ., 1988. . 418.
2

<(.4. sp. nposn.: 2 r. . 1. ., 1963. . 118. 72
nonman cnooy xax cnoconocrt uenonexa nocrynart rax, xax on xenaer
n npenouraer
1
.
Hpexe ncero, cneyer nouepxnyrt, uro cnooa ecrt conantnoe no-
nre. xnorntx ner nxaxo cnoot. n uacrt nppot ne c-
ntrtnamr nxaxo nyxt n cnooe. Xnornoe, ncan apxc, neno-
cpecrnenno roxecrnenno co cnoe xsneerentnocrtm. no ne ornua-
er ce or cnoe xsneerentnocr. no ecrt +ra xsneerentnocrt. ue-
nonex xe enaer cnom xsneerentnocrt npemerom cnoero cosnan...
osnarentna xsneerentnocrt nenocpecrnenno ornuaer uenonexa or
xnorno xsneerentnocr
2
. uenonex ocosnaer cnooy, noromy uro
ero ecrn nocr cosnarentnt xapaxrep. nooa nosnxaer n nponec-
ce conmecrno erentnocr nme. Ho+romy ocnona ncxo cnoot
cnooa xsneerentnocr uenonexa. ono cropont, uenonex naxor
cnom cnooy rontxo n omecrne, a c pyro omecrno xax t emy mema-
er enart ro, uro on xouer, r. e. uenonex n omecrne xax t ne cnooen,
o, xax ncan Henn, xrt n omecrne trt cnoontm or omecrna
nents. o raxona anexrxa xsn, n annom cnyuae mt ncrpeuaemc
c onm s npornopeu conyma, xoropoe pemaerc nyrem xomnpomc-
ca: omecrno npeocranner nny onpeenennym cnooy, no
nn n cnom ouepet cosnarentno orpanunaer cno rpeonan x
omecrny ornocrentno cnoot.
ents cnooy nyrart c #. nooa npenonaraer ecrn ueno-
nexa n pamxax mpuecxx mopantntx nopm saxonon. uenonex on-
xen nonmart, uro n omecrne ecrt onpeenennte saxont, nopmt, npn-
nnt, rpan, xoropte nyxno conmart n npeenax xoroptx moxno
nyxno cnoono ecrnonart. pancrnennt uenonex cosnaer coepxa-
ne cnoe erentnocr uem-ro neoxomtm, memmm cny n cee n
ce, +rm rax mano nanocrc ymep ero cnooe, uro nocnen axe,
naoopor, nmt naroap +romy cosnanm cranonrc ecrnrentno
coepxarentno cnooo...
3
naue omecrno xax nenocrnoe camooc-
rarounoe opasonane norner. cn xaxt yer nocrynart no cnoemy
ycmorpenm, ro +ro npneer x xaocy , n xoneunom cuere, x ren cony-
ma. conmrsan nuno cnoot nepexo oopaunaerc rparee
n oxpyxammx. ax, nanpmep, na 3anae aconmrsan cnoot np-
nor x pocry nacn (ynamr npocro npoxoxx na ynne, n yuentx sa-
neenx cnox xonner, npuem ynamr xax nspocnte, rax er). axm
opasom, cnooa npenonaraer erentnocrt conantntx rpynn, cnoen,
xnaccon, nnon np osarentnom conmen omenpnrtx mo-
pantntx mpuecxx nopm npnnnon.
nrncxe marepancrt XVIII n. op. nposn.: 3 r. . 2. ., 1967. . 7.
2
0 1.! "& '. ou. . 42. . 525.
<&. 3nnxnone ]noco]cxx nayx. . 1. ayxa norx. ., 1974. . 337.
73
uro xacaerc non, ro ona ne orpanunaer ce nxaxm saxonam
mopantnoro n mpuecxoro xapaxrepa. ontnt uenonex n ornue or
cnoonoro uenonexa ynaxaer rontxo camoro ce, noromy uro on nocron-
no noxymaerc na cnooy pyrx nme. ontnt uenonex +ro +rocr-
uecx uenonex, noromy uro on crpemrc nmt x yonnernopenm nu-
ntx nrepecon. on ecrt pyroe ntpaxene nposnona. 3amerm, uro
anapxsm xax nonruecxoe reuene, ne npsnammee rocyapcrnenno
nnacr, npenouraer nonm cnooe. o ne rontxo anapxcrt ne nmr
cnooy. axe nexoropte croponnx emoxpar no cnooo nonma-
mr ne conmene saxonon, a nonm, ocoenno xora +ro xacaerc erent-
nocr raxx emoxparon. nooa ecrt ycnone nponnen cnox ]sue-
cxx yxonntx nosmoxnocre.
nooa ecrt ! a ne sacrtnmee cocrone. ntm cnonam, no
mepe nponxen omecrna no nocxome nn uenonex cranonrc
nce onee onee cnoontm n +xonomuecxom, nonruecxom, yxonnom
pyrx acnexrax. Hponecc +ror nocr ouent npornopeunt nopo
axe pamaruecx xapaxrep, no rem ne menee +mnpuecx moxno no-
xasart, xax na nporxen crop pacmpmrc cnoot uenonexa. ue-
nonex nepnotrno +nox, nanpmep, ne tn cnooen n n ornomen
cnoero poa, n n ornomen nppot. my npxonoct oportc co cr-
xntm cnam na xaxom mary, urot npoxopmrtc. e anan cnoo-
t poonte cns ornomen. uenonex no ornomenm x nm nponnn
pacxym noxopnocrt ne npecrannn cnom xsnt sa npeenam poa n
nnemen. ro nocrynx noneene perynponanct rpanm ot-
uam poa nnemen. osmoxnocrt pemart camomy re n nte xsnen-
nte nonpoct, n rom ucne nunoro xapaxrepa (xenrta, nanpmep), no
nonce orcyrcrnonana, no tna xpane orpanuena. Hnem, nmer 3n-
rentc, ocrananoct n uenonexa rpanne xax no ornomenm x nonne-
mennxy, rax no ornomenm x camomy cee: nnem, po x yupexe-
n tn cnmennt nenpxocnonennt, tn ro anno or nppot
ntcme nnacrtm, xoropo orentna nunocrt ocrananact esycnonno no-
unenno n cnox uyncrnax, mtcnx nocrynxax. ax n mnosanrno nt-
rnr n namx rnasax nm +ro +nox, on neornumt pyr or pyra,
on ne oropnant eme, no ntpaxenm apxca, or nynonnt nepnotrno
omnocr
1
. cmy uenonexa nocreperana onacnocrt, ]suecx on pano
snamnanc ympan n cpannrentno monoom nospacre.
nym xaprny mt nanmaem n paonnaentuecxom omecrne. a,
xsnt paa nonnocrtm sancena or ero xosna: on mor yrt ero n npo-
art, on opamanc c nm xax c nemtm. o rem ne menee pa onaan
ontme cnooo, uem nepnotrnt uenonex, noromy uro on ocnoon-
c or nynonnt nepnotrno omnocr. n yxe ornuaer ce or py-
rx, moxer necr camocrorentnt opas xsn. pome roro, +ro ca-
moe rnannoe n paonnaentuecxom omecrne xn ne rontxo pat, no
0 1.! "& '. ou. . 21. . 99.
C;
paonnaentnt, cnoonte rpaxane r. ., xoropte npnman neno-
cpecrnennoe yuacre n enax rocyapcrna, ocoenno emoxparuecxoro.
ax, n ]nax +nox Hepxna tna pasnra paonnaentuecxa emoxpa-
r, cyrt xoropo ntpasn Hepxn cneymmm opasom: namem rocy-
apcrne mt xnem cnoono n noncenenno xsn seraem nsamntx
noospen: mt ne nraem nenpsn x cocey, ecn on n cnoem nonee-
n cneyer nuntm cxnonnocrm, ne ntxastnaem emy xor esnpe-
no, no rrocrno nocnpnmaemo ocat. epnmte n cnox uacrntx
nsamoornomenx, n omecrnenno xsn ne napymaem saxonon, rnan-
ntm opasom s ynaxen x nm, nonnyemc nnacrm saxonam, n oco-
ennocr ycranonnenntm n samry oxaemtx, a raxxe saxonam nenca-
ntm, napymene xoroptx nce curamr nocrtntm
1
.
Hepnotrnt uenonex ne nporecronan nporn cymecrnymmx nop-
xon. a emy n ronony ne morna npr mtcnt ne noxoprtc poontm
nnemenntm otuam, ocnymartc nox. at xe opransontnan noc-
cran, mn na nony co cnom +xcnnyararopam, noromy uro ocosnanan
cnoe pacxoe nonoxene. oneuno, cpe paon tn nm, xoropte o-
nontcrnonanct cnom nonoxenem, nepo npano cnyxn xosenam
ne nyxanct n n xaxo cnooe. raxx paax erent ncan, uro pa,
onontnt cnom nonoxenem paa, ne mtcnr ce, rax xax cnooa ne
nnerc ero nentm, cneonarentno, on ne xouer cnoe nceomnocr, on ne
xouer rontxo roro n pyroro
2
.
menno np paonnaentuecxom crpoe ona uacrt omecrna nonyuna
nosmoxnocrt sanmartc ]noco]e, nayxo, xyntrypo, r. e. yxonntm
nposnocrnom, xoropoe n nepnotrnom omecrne tno nenocpecrnenno
nnnereno n marepantnym xsnt. tenene yxonnoro nposnocrna n ca-
mocrorentnym c]epy npecranner rranrcx nporpecc n pasnr ueno-
neuecxoro omecrna, n pacmpen cnoot nme. enmne nanomnrt
ro, uro renesc nnnsan cnsan no npemen c paonnaentuecxm
crpoem, xora cosaerc ]ynamenr nnnsan omecrnennoe orarcr-
no - xora conantnte cns naunamr omnponart na nppont-
m. axm opasom, uenonex +nox pacrna, axe ecn on pa, onaan
ontme cnooo, uem uenonex +nox nepnotrnoro crpo.
me ontme cnoot uenonex onaerc np ]eoantnom cnocoe
nposnocrna. aon yxe ner, uenonexa nents npoart, xynrt n yrt.
pecrtnn meer nosmoxnocrt nnaert semne, opym nposnocrna.
nero ecrt cemt, on ornocrentno cnoono pacnopxaerc cnoe co-
crnennocrtm. oneuno, np +rom nents satnart, uro coxpanerc xpeno-
crna sancmocrt, o xpecrtnn es paspemen n es ntxyna ne
mor noxnyrt epennm nomemxa, na xoroporo on tn ntnyxen pao-
rart. penenexonoe omecrno, nmer upomm, n ornue or conpe-
cropx anrunocr. . 1. penn pen. ., 1988. . 304.
<&. unoco] npana. ., 1990. . 392.
75
mennoro xapaxrepsonanoct orcyrcrnem nuno cnoot... uenonex nou-
r ne men mancon nepemecrrtc conantno s onoro xnacca n py-
ro ena mor nepememartc axe reorpa]uecx, s ropoa n ropo
n s crpant n crpany. 3a nemnorm cxnmuenm, on onxen tn oc-
ranartc ram, re ponc. uacro on axe ne men npana oenartc, xax
emy npannoct, n ecrt, uro emy xorenoct. emecnennx tn osan npo-
anart sa onpeenennym neny, a xpecrtnn n onpeenennom mecre, na
ropocxom ptnxe
1
.
nosnxnonenem xanrancruecxoro crpo uenonex npoperaer
nonnym nonruecxym nesancmocrt n rom cmtcne, uro ero nxro n
x uemy ne npnyxaer, on aconmrno cnooen n pamxax cymecrnymmx
mpuecxx saxonon nopm. ypxyas paspymna ]eoantnte omecr-
nennte ornomen, nponosrnacna nosynr cnoonoro npenpnmarent-
crna ]opmantnoro panencrna ncex nepe saxonom, ynpasnna cocnonnte
npnner cocnonnte rrynt. naccuecxa ]pannyscxa ypxyasna
penonmn 17891794 rr. npnna exnapanm npan uenonexa rpaxa-
nna, n xoropo tno nponosrnameno: 1. Hm poxamrc ocramrc
cnoontm panntm n npanax. mecrnennte ornu moryr ocnont-
nartc nmt na coopaxenx ome nontst. 2. Hent xaxoro nonrue-
cxoro comsa cocranner oecneuene ecrecrnenntx neoremnemtx npan
uenonexa. axont cnooa, cocrnennocrt, esonacnocrt conpornnene
yrnerenm. 3. crounx cynepenrera sxerc no cymecrny n nan. -
xaxa xopnopan, n on nn ne moryr pacnonarart nnacrtm, xoro-
pa ne cxor nno s +roro crounxa. 4. nooa cocror n nosmoxno-
cr enart nce, uro ne npnocr npea pyrm...
2
ypxyasnom omecrne uenonex ]opmantno cnooen. n moxer pa-
orart n ne paorart, sanmartc snecom, nxnatnart cno xanran
n pasnunte c]ept +xonomx, nyremecrnonart r. n. o on moxer n-
uero ne enart, ne, nanpmep, napasruecx opas xsn. Honyuaer-
c, uro uenonex aconmrno cnooen moxer pyxonocrnonartc npnn-
nom: uro xouy, ro nopouy. naxo cypona +xonomuecxa neoxo-
mocrt sacranner ero, ecn moxno rax ntpasrtc, xpyrrtc neprertc,
rax xax emy nao ntxrt n ycnonx xecrouame xonxypenn. cn
y nero nuero ner, xpome paoue cnt, ro on ntnyxen npoanart ee n-
o uacrnomy nny, no rocyapcrny. Ho+romy cnooy nents nonmart
xax cnooy or otnan cpecrn cymecrnonan, or npnrtx n omecr-
ne saxonon, or cymecrnymmx npnnnon, or cnoxnmxc rpan
r. . nooa uenonexa n ycnonx xanransma ntpaxaerc npexe nce-
ro n rom, uro n ornue or npetymx +nox uenonex nonnocrtm pacnop-
xaerc coo, on mpuecx cnoona nunocrt nnerc cocrnen-
nxom cnoero .
' ". ercrno or cnoot. 2-e s. , 1995. . 44.
oxymenrt crop enxo ]pannyscxo penonmn: 2 r. . 1. ., 1990. . 112.
76
o napaoxc ypxyasno cnoot cocror n rom, uro nce cnoont,
nmecre c rem nxro ne cnooen: ne cnooen rpymc, rax xax or-
c noreprt paory ne ynepen n sanrpamnem ne. e cnooen xanra-
ncr, o orc oanxporrtc, ne ntepxart xonxypenn r. . -
nm cnonom, amoxnon meu ncr na ncem. nce xe nonropm, uro ueno-
nex +nox ypxyas nontsyerc ontmm cnooam, uem no nce npet-
yme npemena. o eme ontme cnoot on nonyur n nocrxanrancr-
uecxom omecrne, n xoropom cnoonoe pasnre xaxoro yer ycnonem
cnoonoro pasnr ncex.
nooa nenocpecrnenno cnsana co snanm. uem ontme snaer ue-
nonex o saxonax oexrnnoro mpa, o oxpyxamme nppono con-
antno ecrnrentnocr, rem ontme cnooo on onaaer, o moxer
npnmart raxe pemen, xoropte n pamxax xonxperntx ycnon n ne-
ro yyr naonee onrmantntm. Ho+romy nents ne cornacrtc c 3n-
rentcom n rom, uro cnooa non ecrt ne uro noe, xax cnoconocrt np-
nmart pemen co snanem ena
1
.
nooa erepmnpyerc conantntm nppontm ycnonm
xsn uenonexa, no+romy, na mo nsrn, nenepno yrnepxene aprpa
o rom, uro uenoneuecxa cnooa nuem ne erepmnponana. erepm-
nsm, nmer on, - ympornopmm: uenonex, n xoroporo snane cno-
rc x snanm npun, cnocoen ecrnonart nocpecrnom npun,
noromy, mexy npoum, nce ycn mopancron no ce ent nanpanne-
nt na ro, urot oxasart nam, yro mt ncero nmt paoue eran,
noammec mannynnm c nomomtm nopyuntx cpecrn
2
.
o uenonex ne moxer ntcxourt sa npeent rex ycnon, n xoroptx
emy npxorc xrt paorart. Hepnotrnt uenonex, nanpmep, tn
rax npannen conantntm nppontm ocrorentcrnam, uro, xax
yxe ormeuanoct, ]axruecx ne men nxaxo cnoot. pyro nonpoc
crenent cnoot. na sancr or omero yponn pasnr omecrna, or
ero nnnsonannocr, or nrennexra uenonexa, or yponn snan, or o-
rarcrna, conantnoro n nonruecxoro nonoxen nna r. . o
moxno cornacrtc c aprpom n rom, uro y uenonexa ncera ecrt cnooa
ntopa. xonnnarepe, nanpmep, moxno ntpart cnooy nornyrt sa
ony, n ne ntart cnox ronapme, n, naoopor, ntpart cnooy
npeart ncex rem camtm cnacr cnom mxypy.
ents ne oparrt nnman eme na on acnexr cnoot. eut er
o norpenocr n cnooe. xaxo mepe ona nponnerc n rex n ntx
xsnenntx cryanx? or uro no +romy nonoy ronopr ere: noo-
a crpanna nemt. axt moxer nerxo opecr ee, ecn rontxo on yme-
er orpanunartc naxort camoro ce. na uro nam strox cnoo-
1
0 1.! "& '. ou. . 20. . 116.
2
= 6. Hnert sna. rxornopen n npose. nennx. Xan-Hont aprp. onep.
., 1993. . 337.
''
t, xoropt mt ne n cocron cnontsonart? Hocmorpre +ry xomnary
cocenee c ne nomemene, n xoropom nt uepes orxptrym nept nre
mom xponart. omnart +r nenenx, xpome roro, on sarpomoxent pas-
noopasntm menouam, xnram, pyxoncm npemeram cxyccrna.
o n men +roro ocrarouno; npoxn n nx ncm smy nour nxora
ne saxon n nepene xomnart. axym nontsy men or moero npocro-
pnoro oma or cnoot xort s ono xomnart n pyrym, xora y me-
n ne tno norpenocr cnontsonart +ry cnooy?
cn xro-no meer ocrarouno cnoot, urot necr sopont o-
pas xsn sanmartc cnom pemecnom, ro +roro ocrarouno, a crontxo
cnoot meer xaxt. norom nce mt cnoont rontxo na snecrntx
ycnonx, xoropte mt onxnt ntnonnrt
1
. Hm ouent ]]epennpo-
nant, on nyxamrc n cnooe pasno crenen. uenonexy, paoramme-
my n nayxe, nreparype, ]noco], xnonc r. ., nyxna ona cnoo-
a, a pemecnennxy, nacryxy, semneentny r. . pyra cnooa. tnamr
cryan, xora ecrt cnooa, no ner nrepecntx rnopuecxx nposnee-
n. nore nam rnopuecxe paornx n conercxym +noxy xanonanct
na orcyrcrne cnoot, na nenosmoxnocrt cnoonoro rnopuecrna. oner-
cxo +nox anno ner, no ner ne rontxo nenxx, no npocro rananrnntx
nposneen, xor ceuac nxro nxomy ne sanpemaer rnoprt cnoono,
ncart o uem yrono neuarartc re yrono. Hymxn ne tn cnooen,
no cosanan nenxe nposneen, es xoroptx mpona xyntrypa nemtc-
nma. neonarentno, nyxna ne rontxo cnooa, nyxen eme rananr, cno-
cont rnoprt cosanart +noxantnte rpyt.
2$. 0!&!2# )12 !2 !1 1
"# acnexr npenonaraer, no-nepntx, cnooy rpyono e-
rentnocr. uenonex onxen mert nosmoxnocrt nponrt cno nrennex-
ryantnte ]suecxe cnoconocr no cosanm marepantntx yxon-
ntx nennocre. naue ronop, on onxen mert npano rpyrtc, o
menno n rpye uenonex cranonrc ecrnrentntm rnopnom crop.
o-nroptx, rontxo cnoont rpy, r. e. rpy na ce na omecrno, rpy
es +xcnnyaran es npnyxen, npnocr nacromee yonontcrne
uenonexy. cn uenonex axe nonyuaer ocrarouno ]nancon n yonne-
rnopen cnox norpenocre, no sancr +xonomuecx or uacrntx n
rocyapcrnenntx crpyxryp, ro rpyno raxoro uenonexa nasnart cnoontm.
-rpertx, +xonomuecxa cnooa nosnoner uenonexy nocnposnort
cno ]suecxe cnt, uyncrnonart ynepennocrt n sanrpamnem ne, c-
nontsonart cnoonoe npem n ]suecxoro yxonnoro conepmencrno-
nan.
,# acnexr cnoot cnsan, no-nepntx, c onnaenem yxonntm
nennocrm , no-nroptx, c nosmoxnocrtm camomy x cosanart. 3nane
nreparypt, cxyccrna, nayx r. . nomoraer uenonexy uyncrnonart ce
< ). . sp. ]noc. nposn. ., 1964. . 458.
78
pacxonanntm nonnonenntm rpaxannom. uenonexy neoxoma cnoo-
a n nposnocrna yxonntx nennocre. 3ro snaur: 1. trt +xonomue-
cx n cocron nocnrrt ce nrennexryantno erentnocr. es +xo-
nomuecxo nesancmocr rpyno paccurtnart na rnopuecxym nesan-
cmocrt. ax ronoprc, xro nnarr, ror saxastnaer mystxy. ents ne
ncnomnrt n +ro cns Hyxana s amocart, +roro, no ntpaxenm 3n-
rentca, ontrepa xnaccuecxo pennocr: ncrnennoe eno crop-
xa paccxastnart nce rax, xax ono tno. +roro on ne moxer cenart, ec-
n orc praxcepxca, yyu ero nparom, n naeerc nonyurt n na-
rpay sa noxnant, coepxamec n ero xnre, nypnypnt xa]ran, sonoro
nannpt, ncecxym nomat
1
. ono rocyapcrno ne ]nancpyer rex
npecranrene rnopuecxo nrennrenn, xoropte ntcrynamr nporn
nero. ypxyasnom omecrne, nanpmep, uenonex cnooen ncart uro
yrono o uem yrono, no ecn on sarparnaer nrepect rocnocrnymme-
ro xnacca, ro nxro ero nynxonart ne yer. 2. Hcart no nenenm ym
cepna, ncart npanno orpaxart n cnoem rnopuecrne oexrnnte
nponecct. 3. e trt xonrponpyemtm co cropont nensypt n pyrx
rocyapcrnenntx yupexen. nannt nensop uenonexa ero conecrt,
ero npancrnennte npnnnt nopmt. opoerentnt uenonex nxora
ne craner ncart counen, n xoroptx npononeyerc nacne, anunocrt,
anrrymansm pyre nopox uenoneuecrna. n nxora ne yer ncart
nacxnn axe na cnox nparon. yxonna cnooa +ro nonnnoe nacna-
xene n uenonexa, crpemmeroc nponrt ce ne n naxonrentcrne,
a n nrennexryantnom rnopuecrne.
(# acnexr nopasymenaer cneymme nonruecxe cnoo-
t: cnooa cnona, cnooa spart trt spanntm, cnooa cosa-
nart nonruecxe napr r. . Honruecxe cnoot nponnmrc
n sancmocr or +xonomuecxx cnoo, conantnoro nonoxen n-
na, or rpan otuaen, or omero yponn omecrna, or yponn no-
nruecxo xyntrypt napoa, a raxxe or xonxperno-cropuecxx ycno-
n. cnonna xapaxrepcrxa nonruecxo cnoot, na mo nsrn, co-
cror ne npocro n cnooe cnona n n cnooe ntopa roro n noro
xanara na rocyapcrnennym onxnocrt, a n rom, urot uenonex oxast-
nan peantnoe nosecrne na nonruecxym xsnt omecrna.
22. + -
er cnoot es ornercrnennocr ornercrnennocr es cnoot.
ents nonmart cnooy xax cnooy or ornercrnennocr sa cno nocryn-
x. uenonex, ne ocosnamm cnoe ornercrnennocr, ne sacnyxnaer cno-
ot. ax yxe ntme ormeuanoct, y uenonexa ncera ecrt nosmoxnocrt nt-
opa npnrt ro n noe pemene. Hpearen, ynt, nopt, nonte
nm onxnt necr ornercrnennocrt sa cno nocrynx. nxaxe cctn-
x na cnoxnmec oexrnnte ocrorentcrna ne onxnt npnmartc
+ %. ax cneyer ncart cropm. sp. nposn. ., 1962. . 418.
79
no nnmane. npornnom cnyuae n xsn nce moxno onpanart raxoro
poa oexrnntm ocrorentcrnam.
oxno ntenrt rp na ornercrnennocr: *! **
*. opantna ornercrnennocrt ne nneuer sa coo nxaxoro
naxasan. uenonex cam uyncrnyer cnom ornercrnennocrt nepe cemte, o-
mecrnom rocyapcrnom, crenent ornercrnennocr sancr or ero o-
poconecrnocr, nopounocr uenoneunocr. Rpuecxa ornercrnen-
nocrt npenonaraer naxasane sa napymene npanontx nopm npnn-
non. uro xacaerc nonruecxo ornercrnennocr, ro ona no mnorom onpe-
enerc yponnem nnnsonannocr omecrna. Hpexe ncero, napo on-
xen necr nonruecxym ornercrnennocrt sa cno ecrn n esecr-
ne n nonruecxo xsn crpant. cn napo curaer, uro npanrentcr-
no nocronno ero omantnaer, ecn on nuero ne enaer n ero sament,
ro raxo napo ne sacnyxnaer pyroro npanrentcrna.
amo ontmo nonruecxo cnooo onaamr rocyapcrnennte
eren. onapx, nanpmep, no cymecrny, meer neorpanuennym nnacrt.
monapx-camoyp, ne uyncrnymm nxaxo ornercrnennocr, moxer np-
necr orpomnt ymep cnoemy napoy. conpemenntx ycnonx ouent ne-
nxa ornercrnennocrt nepon rocyapcrna. 3ro cnsano n nepnym ouepet
c nanuem epno +nepr, cnocono ynuroxrt ncm mponym nn-
nsanm. cn no rnane epno epxant oxaxerc esornercrnennt ue-
nonex, ro or nero nocrpaaer ne rontxo napo +roro rocyapcrna, no nect
mp. Ho+romy ouent naxno, urot x nnacr npxon upesntuano or-
nercrnennte nm, ncxuecx ypannonemennte onaamme xopomm
sopontem, nosnonmmm m npnmart ornercrnennte pemen.
28. 12 /
Hponemt omecrnennoro nporpecca nnmrc naxnemm npone-
mam conantno ]noco]. n ncera nonnonan mtcnrene, ccne-
onanmx conym no nocxome nn ero pasnr. ax, eme n anruno-
cr pmcx no+r ]noco] Hyxpen ap n no+me nppoe neme
nontranc paccmorpert npocnert +rant nxen omecrna or ono
crynen x pyro. nmx nepnotrno +nox on, nanpmep, ncan:
Hm eme ne ymen c ornem opamartc, mxypt,
nrte c xx snepe, ne cnyxn oexo x reny;
pomax, n necax n n ropntx on oran nemepax
cxptnan n xycrax cno sacxopysnte unent, xen
x sacrran ox n nerpa noptnt.
o npemenem xsnt nanaxnaerc, nonnmrc npoyxrt, oexa,
nosnxamr ropoa, , raxm opasom, uenoneuecrno nocronno nenpe-
ptnno conepmencrnyerc.
o ocooe nnmane nponemam omecrnennoro nporpecca cran ye-
nrt n onoe npem, xora na cropuecxym apeny ntmna ypxyas yc-
ram cnox npecranrene npononeonana em ecxoneunoro nporpecca.
80
ax, ]pannyscx +xonomcr cononor mpro ncempnym cropm pac-
cmarpnaer xax nocneonarentnocrt ycnemntx ecrn uenoneuecxoro
poa. +ro cns on ronopr o nauane crop uenoneuecrna, nosnxno-
nen napoon, cosan npanrentcrn, opasonan stxon, ocrxen-
x nayx r. . ecmorp na nont, nepenoport rpynocr, ormeuaer
mpro, uenoneuecrno nocronno pasnnaerc no nocxome nn, no-
cxontxy nporpecc nocr nenpeptnnt xapaxrep.
accmarpna nonpoc o nosnxnonen omecrna, ]pannyscx yue-
nt nmer, uro nm npexe ncero sacenn nect semno map, sarem cra-
n sanmartc nayxam, uro cnococrnonano conepmencrnonanm uenone-
uecxoro pasyma. n opamaer nnmane na nepannomepnocrt nporpecca,
ntpaxammeroc, c ero roux spen, n rom, uro cxyccrno nayx y o-
nx napoon pasnnamrc tcrpee, uem y pyrx napoon. mpro pcyer
mpoxym xaprny crop penne pen, nocxmaerc ee ocrxen-
m n onacr cxyccrna, nayx ]noco]. o saro orpnarentno orst-
naerc o xyntrype mcxo mnep, n xoropo ne nr ontmoro npo-
rpecca, nocxontxy +ro mnepe npann ecnort, xoropte mano saor-
nct o nporpecce uenoneuecxoro pasyma.
onoe npem, no mnenm mpro, xapaxrepsyerc nenanntm pac-
nnerom nayx ]noco]. exapr, tmron pyre xop]e nayx
nponnyn nnepe maremarxy, ]sxy, nanonnn x nontm coepxan-
em. exapr paccmarpnan nppoy xax uenonex, xoropt, poca na nee
mpox nsrn, onmaer ee nceneno cocranner ee nnan, rax cxasart,
c ntcort nrutero nonera. tmron ccneonan ee onee nopono. n
oncan crpany, xoropym pyro orxptn
1
. Hporpecc omecrna mpro cno-
r x nporpeccy uenoneuecxoro pasyma, xoropt, no ero mnenm, pasnna-
erc uepes nayx npocnemene. o on ne nrepecyerc pyrm acnexra-
m conantnoro nporpecca, npexe ncero +xonomuecxm, uro, xoneuno,
cyxaer nonre nporpecca.
xonte mtcn ornocrentno nporpecca ntcxastnan pyro ntam-
mc ]pannyscx mtcnrent onopce, n xoroporo uenoneuecx
yx tn nenxm nrarenem cropuecxoro pasnr
2
. cnoe snamen-
ro xnre 3cxs cropuecxo xaprnt nporpecca uenoneuecxoro pasy-
ma onopce snoxn cnoe nonmane pasnr uenoneuecxoro omecr-
na. ect cropuecx nponecc on pasenn na ecrt +nox an coorner-
crnymmym xapaxrepcrxy xaxo s nx.
axa +noxa, nmer onopce, npecranner coo onee nporpec-
cnnym crynent pasnr omecrna no cpannenm c npetyme. Hepnym
+noxy on paccmarpnaer xax +noxy nepnotrnoro cocron nme, xora
on tn coenent n nnemena, xoropte, no ero mtcn, opasonanct s
cnn necxontxx cemecrn. o nropym +noxy conepmaerc nepexo or
$*& +. -. sp. ]noc. nposn. , 1937. . 115.
( <. . sp. ]noc. nposneen. . 11. ., 1956. . 153.
81
nacrymecxoro cocron x semneenm, uro cneyer curart, no yrnepxe-
nm onopce, nporpeccnntm marom n crop uenoneuecrna, o semne-
ene npecranner coo onee cnoxont rpy, ananm nmm nos-
moxnocrt enart xsnt onee nprno nrepecno. pome roro, nexo-
ropt nporpecc conepmaerc n onacr pemecen; nm npoperamr nexo-
ropte nosnan n cxyccrne xopmnen omamnx xnorntx, nayuamrc
coecrnonart x pasmnoxenm axe yconepmencrnonart nopoy
1
. Ho-
nnerc ontme npemeron n yonnernopen norpenocre nme, co-
nepmencrnymrc opy nposnocrna, ynenunaerc x xonuecrno, or-
nomen n cemte cranonrc onee nprntm nrmntm. Hp xa-
paxrepcrxe rperte +nox ocooe nnmane onopce opamaer na pas-
enene rpya, xoropoe cnococrnonano nporpeccy omecrna, o npos-
nocrno uenonexa ocrraer ontmero conepmencrna, xora ono orpanu-
naerc nposnocrnom mentmero ucna npemeron...
2
. n opaartnan
semnm, pyre srorannnan semneentuecxe opy, rpert sanmanct
cxoronocrnom, uerneprte omamnm xoscrnom r. . asenene rpy-
a npnor x opasonanm xnaccon cocrnennxon, paon npcnyr.
Honnerc rocyapcrnenna ]opma ycrpocrna omecrna, tcrpo pasnna-
mrc menna, acrponom pyre nayx.
uerneprym nrym +nox onopce cnstnaer c penne pene
pennm mom. n nouepxnaer, uro rpeuecxa xyntrypa nosnxna ne
na nycrom mecre, uro pen nosamcrnonana y nocrountx napoon x pe-
mecna, uacrt x snan, asyxy penrosnym ccremy. axm opasom,
onopce, n ornue or mnorx conpemenntx ypxyasntx ]noco]on c-
rop, yxastnaer na encrno mpono crop, na nsamocnst nsa-
monnne napoon pasntx crpan. Hpexpacno sna rpeuecxym ]noco-
]m, cxyccrno, n nenom yxonnym xsnt 3nnat, on snaraer ycnex, xo-
roptx ocrrna anruna pen n ]noco], cxyccrne, cementx or-
nomenx, nonruecxom crpoe, saxonoarentcrne r. . n cpannnaer
saxonoarentcrna rpexon nocrountx napoon npxor x ntnoy, uro
rpeuecxe saxont rapanrponan cnooy, rora xax saxont nocrountx
crpan nopaoman rpaxan.
nanspy cropm mcxo mnep, onopce nmer, uro m
oxasan orpomnoe nnne na pyre crpant. 3a cxnmuenem n
ra, nour na nce nan, re uenoneuecx pasym nonnc ntme cno-
ero ecnomomnoro mnaenuecxoro cocron, ropo m pacnpocrpann
cnoe rocnocrno
3
. o cam pmnne cnom xyntrypy samcrnonan y rpe-
xon, axe counen pmcxx ]noco]on nponsant rpeuecxm yxom,
ne ronop yxe o nayxax cxyccrne. onopce, xax mpro, ne ooper
1 .. 4. 3cxs cropuecxo xaprnt nporpecca uenoneuecxoro pasyma. .,
1936. . 24.
am xe. . 34.
am xe. . 84.
82
ecnoruecx pexm ma, xoropt ne mor cnococrnonart nporpeccy
uenoneuecxoro pasyma, pasnrm nayx ]noco].
Becra cetma +nox oxnartnamr penenexonte, xoropoe ]pan-
nyscx npocnerrent xapaxrepsyer xax nepo ynaxa. uenoneuecx
pasym, nonnmct na nepmny nporpecca, cran tcrpo cnycxartc c +ro
nepmnt. cmy napn nenexecrno xocrt, ncmy rocnocrnonan,
xax ntpaxaerc onopce, reonoruecxe pen cyenepnte omant.
...npona, cannenna mexy rpane yxonencrna noenntm ecnors-
mom, nc n xpon cnesax...
1
Hoea napnapon na pmnnam, rocno-
crno xpcrancxo penr npnen x romy, uro ]noco], cxyccrno,
nayx nepecran pasnnartc conepmencrnonartc. o nmecre c rem on-
opce nouepxnaer, uro c naenem mcxo mnep nano pacrno,
uro on xapaxrepsyer xax nporpeccnnt mar, xax sapotm nepenopora
n cyte uenoneuecxoro poa...
2
, nonyunmero nosmoxnocrt nosnart c-
rnnym cnooy. naxo onopce nonmaer, uro mexy nonoxenem pa-
a nonoxenem xpenocrnoro xpecrtnna ner ontmo pasnnt, rax
xax oa sancmt or cnox xosen.
onopce nmer, uro n xonne penenexont npocxor nocrenen-
noe pasnre nayx naroap romy, uro uenoneuecx pasym npoperaer
nonym +neprm. Hyume ymt onn nony penrosno nerepnmocr
nenexecrny. 3ro tn nepo xecroxoro noannen ncxoro cnooo-
mtcn. tn yupexen rpynan monaxon, xoropomy tno nopyueno or-
npannrt na xocrep ncxoro, xro tn sanoospen n rom, uro cnymaerc eme
ronoca cnoero pasyma
3
. o rem ne menee yxonencrno ne morno nomemart
nporpeccy: n ono crpane on noannnc, a n pyro nospoxanc.
xonne xonnon pasym cnona nocropxecrnonan. acrynaer noctma +noxa
+noxa xnroneuaran pacnnera nayx (cocrnenno ronop, onopce
meer n ny +noxy ospoxen, xora npocxor ypnt nporpecc no
mnorx onacrx xsn). asnre nayx cranonrc tcrptm necr-
mm
4
. onepmencrnyerc anrepa, soperene norap]mon ynpomaer ma-
remaruecxe onepan. anne orxptn saxon naen ren, onepnx co-
nepmn nenx nepenopor n acrponom.
enra +noxa, no mnenm onopce, naunaerc or exapra sanep-
maerc opasonanem upannyscxo ecnynx. Hporpecc ]noco],
nmer ]pannyscx npocnerrent, npnen x romy, uro no upann ]no-
co]t ntnnyn em panencrna nme. ...uenonex onxen mert nos-
moxnocrt npmenrt cno cnoconocr, pacnonarart cnom orarcrnam,
yonnernoprt cno norpenocr c nonno cnooo. 3ect onopce
1
1..4. xas. cou. . 100-101.
2
am xe. . 102.
am xe. . 116.
4
am xe. . 148.
83
ynomnaer exapra, Hoxxa, Henna, ontrepa pyrx mtcnrene,
ut rpyt ctrpan ntammymc pont n pasnr ]noco] conant-
no reop. accmarpna ]pannyscxym penonmnm, onopce ormeuaer,
uro ]noco] tna ee eno pyxonorentnne. ama xe penonm-
n oxnarna ncm omecrnennym xsnt upann, smenna nce conant-
nte ornomen cnococrnonana pasnrm ]pannyscxoro omecrna.
nocnene, ecro, +noxe onopce nr yymee nporpecca ueno-
neuecxoro pasyma. nyumene cocron omecrna onopce ycmarpnaer
n ynuroxen nepanencrna mexy nmtm, n conepmencrnonan uenone-
xa. n rnepo ynepen n rom, uro nce napot mpa noyr no nyr nporpec-
ca, uro onee orcrante napot yyr part nnot nnnsan pyrx na-
poon n roronom ne, noromy x pasnre yer onerueno. acraner
npem, xora connne yer ocnemart semnm, nacenennym rontxo cnoo-
ntm nmtm, ne npsnammm pyroro rocnona, xpome cnoero pasy-
ma; xora rpant pat, cnmennx x rnynte nnemepnte opy
yyr cymecrnonart rontxo n crop na rearpantntx cnenax...
1
. Ho
yymm omecrnom onopce nopasymenan xanrancruecxoe omecr-
no, ptm samrnxom xoroporo on ntcrynan.
enx nemenx npocnerrent epep, xax ero ]pannyscxe e-
nomtmnennx, ntranc npecranrt ncm cropm xax ent pasn-
nammc nponecc. Hpana, n ornue or ]pannyscxx yuentx, on nau-
naer cno anans uenoneuecrna c xapaxrepcrx nce cenenno 3emn
xax nnanert. epep, pyxonocrnyct nanrecruecxo ee, nponor
ananorm mexy uenonexom ncem uacrm xocmoca. uenonex ]opmpy-
erc, nmer on, n upene marep, pacrer ram, xax pacrene; nosxe na-
m nepnt nonoxna, nepnte noer cnt moxno cpannnart c uyncrn-
rentntm opranam pacren. xsnt namy moxno cpannrt c xsntm
pacren: mt npopacraem, pacrem, nnerem, ornneraem, ympaem
2
. a me-
xy xnorntm uenonexom epep nr ontme cxocrn, uem pasn-
u. erpyno samerrt, uro epep narypanspyer omecrno, ne nr
ero xauecrnennoro ornu or pacrrentnoro xnornoro mpa.
cropuecxoe uyrte, cnocrnennoe ep epy, nocxastnaer emy, uro op-
ranuecx neopranuecx mpt npomn onpeenennte +rant +nonm-
n. n aer sameuarentnym xapaxrepcrxy +roro pasnr: uopma op-
ranuecxoro crpoen nocxona or xamn x xpcranny, or xpcranna x me-
rannam, or merannon x pacrenm, or pacren x xnorntm, or xnorntx
x uenonexy; no mepe nocxoxen pasnoopasnct cnt nneuen x-
noro cymecrna, naxonen nce +r cnt nneuen oennct n onxe
uenonexa, nacxontxo on mor nmecrrt x n ce
3
. uenonex npecranner
coo camoe conepmennoe cymecrno.
1
1 .. +. xas. cou. . 227-228. < ). <. e x ]noco]
crop uenoneuecrna. ., 1977. . 40. am xe. . 116. 84
epep ccneyer nonpoct npocxoxen napoon, nnne reorpa-
]uecxo cpet na uenonexa, sarem nepexor x syuenm crop pen-
nx rocyapcrn: ra, rnra, pen, ma , naxonen, rocyapcrn co-
npemenno emy npont. er neoxomocr anansponart ncm xonnen-
nm epepa. axno nouepxnyrt, uro nemenx npocnerrent tn cro-
ponnxom e nporpeccnnoro pasnr omecrna, nen n conepmencr-
nonan omecrnenntx ornomen nponnen rymansma, ntcrynamme-
ro, c ero roux spen, xax nent uenoneuecxo nppot.
erent, xax snecrno, npmenn npnnn pasnr x cropuecxomy
nponeccy. n ntranc npecranrt cropuecx nponecc xax nocryna-
rentnoe nporpeccnnoe nxene uenoneuecxoro omecrna. Hppoa, no
ero mnenm, ne pasnnaerc, o n ne nuro ne nono, mnoroopasna
rpa ee ]opm, xax nmer nemenx ]noco], ntstnaer cxyxy. ornue
or nppot, n uenonexe onapyxnaerc ecrnrentna cnoconocrt s-
menrtc, nprom smenrtc x nyumemy.
erent an nenxonennoe snoxene ncempno crop. cn mt re-
nept pocm nsrn na ncempnym cropm noome, ro mt ynm orpom-
nym xaprny smenen en, ecxoneuno pasnoopasntx ]opmpo-
nan napoon, rocyapcrn, nnyymon, xoropte nenpeptnno nonn-
mrc on sa pyrm... me mtcntm, xarerope, npexe ncero npe-
crannmmec np +ro nenpeptnno cmene nnyymon napoon, xo-
ropte cymecrnymr nexoropoe npem, a sarem cuesamr, nnerc
noome. srn na pasnannt, coxpannmec or npexnero nenxonen,
noyxaer nxe paccmorpert +ro smenene c ero orpnarentno cropo-
nt. axo nyremecrnennx np ne pasnann ap]arena, Hantmpt,
Hepceneon, ma ne npeananc pasmtmnenm o rnennocr napcrn
nme rpycr o tno xsn, nonno cn oraro coepxanem?
3ra rpycrt ne ntsnana nuntm norepm nenocroncrnom nuntx ne-
ne, no nnerc ecxoptcrno rpycrtm o ren necrme xyntrypno
uenoneuecxo xsn. o nxamm onpeenenem, ornocmmc x s-
menenm, nnerc ro, uro smenene, xoropoe ecrt rent, ecrt n ro xe
npem nosnxnonene nono xsn, uro s xsn npocxor cmeprt,
a s cmepr xsnt
1
.
erent ncempnym cropm xapaxrepsyer xax nporpecc n cosnan
cnoot. n npecrannn nect cropuecx nponecc xax nocrynarentnoe,
nporpeccnnoe nxene uenoneuecxoro omecrna. erent-anexrx npe-
xpacno cosnanan, uro nporpecc n crop uenoneuecrna ne conepmaerc
es optt, uro tn nepot perpecca. o, necmorp na +ro, nporpecc
uenoneuecrna ne ocranannnaerc. Hpana, cam erent nepmny pasnr
mpono crop nen n npyccxo monapx.
apxc nnepnte nayuno pacxptn cymnocrt omecrnennoro nporpecca.
n nouepxnan, uro nonre nporpecca nents part n otuno acrpax-
1
<& <. . '. unoco] crop. H., 1993. . 119-120.
85
n, uro ncera rpeyerc xonxperno anansponart nporpeccnnoe nxe-
ne omecrna, a ne crport cnexynrnnte xoncrpyxn. apxc noxasan,
uro ncx nporpecc cneyer paccmarpnart uepes nposnorentnte c-
nt, opasymme ocnony nce crop nme. menno pocr conepmencr-
nonane nposnorentntx cn noxastnaer nocxomee pasnre uenone-
uecxoro omecrna. Hepexo or ono omecrnenno-+xonomuecxo ]opma-
n x pyro, onee ntcoxo, ecrt ne uro noe, xax xauecrnennt, r. e.
nporpeccnnt, cxauox n pasnr uenoneuecrna. mecre c rem apxc xa-
reropuecx ntcrynan nporn nnenoro npecrannen nporpecca ome-
crna. n nouepxnan, uro uenoneuecrno pasnnaerc nepannomepno, +ro
pasnre nocr ne mononnent, a nonnnent xapaxrep.
. . epen curaer, uro e nporpecca meer penrosnte xopn.
na npenonaraer nent cropuecxoro nponecca pacxptre cmtcna ero
sancmocr or +ro xoneuno nen
1
. o cama nent naxorc sa npee-
nam cropuecxoro nponecca. 3ra e ecrt e nacrynnen Hapcrna
oxtero napcrna cnpanennocr, , n cymnocr, reoperx nporpecca
npononeonan penrosnym em.
nanspy yuene o nporpecce, epen nmer, uro ono nonno npo-
rnopeu, ocnonntm cpe xoroptx nnerc npenepexrentnoe orno-
mene x npemen. no rnoppyer npomnoe nacromee, no saro noer -
]pamt yymemy. ro nents oocnonart nayuno. uene o nporpecce
npecranner coo penrosnoe cnoneane, neponane, noromy uro
oocnonart nayuno-nosrnnoe yuene o nporpecce nents, noromy uro
nayuno-nosrnno moxno oocnonart rontxo reopm +nonmn, yuene
xe o nporpecce moxer trt rontxo npemerom nept, ynonan
2
. eop
nporpecca npenonaraer, uro saau mpono crop yyr paspement
n yymem, uro nacrynr raxo momenr, xora yer n omecrne nonna
rapmon yyr paspement nce npornopeu. +ro nepn onr, e-
rent, nencep, apxc. o . . epen curaer, uro ner nxaxx ocnona-
n neprt n ro, uro n yymem nper xonen rpare ncempno cro-
p. cn orpocrt penrosnym oonouxy yuen o nporpecce, ro ero
nyxno nonmart rax: ... noroxe npemen, n xoropom cnepmamrc cytt
uenoneuecxo crop, ono noxonene cmener pyroe, uenoneuecrno noc-
xor na xaxym-ro neneomym uyxym mne nepmny, er nnepe, er
nnepx, x ntcmemy cocronm, no ornomenm x xoropomy nce npemecr-
nymme noxonen nnmrc nmt snentm, nmt cpecrnom, opyem,
a ne camonentm. Hporpecc npenpamaer xaxoe uenoneuecxoe noxonene,
xaxym +noxy crop n cpecrno opye n oxonuarentno nen co-
nepmencrna, morymecrna naxencrna rpymero uenoneuecrna, n xoropom
nxro s nac ne yer mert yena
3
. epen xareropuecx ntcrynaer
=:. 4. mtcn crop. . 145. am xe.
. 147. am xe. . 147. 86
nporn raxoro nporpecca, n xoroporo, xax on ntpaxaerc, nce noxone-
n nnmrc nmt cpecrnom ocymecrnnen napcrna rapmon cnpa-
nennocr. Ho+romy raxo nporpecc, yexaer pyccx mtcnrent, nent-
s onycrrt, o ner nxaxx ocnonan pa yymero noxonen xepr-
nonart cuacrtem nacromx noxonen. epen conepmenno ne nonmaer
norxy cropuecxoro nponecca. ono noxonene nme ne xeprnyer
coo pa yymx noxonen. axoe noxonene cxor s cnox n-
repecon crpemrc x x yonnernopenm. oneuno, ono ocranner nocne-
ymmm noxonenm onpeenennoe omecrnennoe orarcrno, no ne noro-
my, uro ono coo xeprnyer, a noromy, uro raxona oexrnna norxa c-
ropuecxoro nponecca. Hoxonene xax raxonoe n n uem ne orpanunaer
ce, xor orentnte nm moryr ce n uem-ro orpanunart, xora xnyr
n crecnenntx ocrorentcrnax.
epen nonaraer, uro nponemy nporpecca moxno pemrt rontxo ro-
ra, xora yer npeoonen pasptn mexy npomntm, nacromm yy-
mm. o +ro cxnmuaerc, cneonarentno, cxnmuaerc raxxe ncx
conantnt nporpecc. Hocxontxy npem enrc na npomnoe, nacromee
yymee, ner nxaxx ocnonan, uro yymee onee peantno, uem npo-
mnoe. nao paorart no m peantnoro nacromero, a ne mnmoro yy-
mero, rem onee uro nm nxora ne onanct roro, uero xoren. ce
xpynnte cropuecxe naunan, curaer epen, norepnen nopaxe-
ne: eneccanc, e]opman, penonmn nxora ne ocymecrnn ntn-
nyrtx m nosynron. crop nce cropuecxoe no nppoe cnoe ra-
xono, uro nxaxe conepmennte ocymecrnnen no npemennom x noro-
xe nenosmoxnt
1
. Ho+romy n npeenax crop nxaxoro nporpecca ner.
o sa ee npeenam, r. e. n neecno crop, +ro nosmoxno, n uero ne-
oxomo nxoxene semno crop n neecnym, cuesnonene rpane
mexy nocmcroponnm mpom norycroponnm. ntm cnonam, npo-
rpecc uenoneuecrna epen pacrnopn n penr. o raxoe nonmane
nporpecca nuero omero ne meer c ero nayuntm anansom.
urot rounee ntpasrt cyrt omecrnennoro nporpecca, neoxomo
nponecr emapxanonnym nnm mexy nonrm &! !
! xor uacro on ynorpenmrc xax cnonmt, rem ne menee x
nents nyrart. 3amerm, uro eme H. H. apcann opaman nnmane na ro,
uro mnore x uacro cmemnamr. smenene on onpeenn rax: smene-
ne ecrt nenpeptnno menmmac no npemen ccrema nsamoornomen
npocrpancrnenno pasenenntx +nemenron
2
.
es smenen nuero ner. ce npponte conantnte nponecct
naxorc n cocron nocronnoro smenen. o ne ncxoe smenene
npnor x pasnrm rem onee x nporpeccy. n +roro neoxomo na-
nue coornercrnymmx ycnon. Honre smenene no oemy mpe
= :. +. xas. cou. . 157.
1 +. (. unoco] crop. H., 1993. . 19.
87
nonr pasnre nporpecc. cxoe pasnre ncx nporpecc
npenonaramr smenene, no ne ncxe smenen, xax yxe ormeuanoct,
osarentno neyr x nporpeccy n x pasnrm. uro xacaerc coornome-
n nonr pasnre nporpecc, ro nonre pasnr mpe nonr
nporpecca. cx nporpecc cnsan c pasnrem, no ne ncxoe pasnre
ecrt nporpecc. +ro cns cneyer samerrt, uro onpeenene nporpecca
xax neoparmoro nponecca nyxaerc n yrounen. eno n rom, uro an-
noe onpeenene npmenmo x nporpeccnnomy pasnrm, rora xax per-
peccnnoe pasnre nyxaerc n pyro xapaxrepcrxe. Hporpeccnnoe
pasnre cnsano c xopenntm, xauecrnenntm smenenm, c nepexo-
om or nsmero x ntcmemy xauecrnennomy yponnm. erpeccnnoe pasn-
re anrno nporpeccnnoro pasnr.
Honre nporpecca npmenmo rontxo x uenoneuecxomy omecrny.
uro xacaerc xno nexno nppot, ro n annom cnyuae cneyer
ynorpenrt nonr ! n 5* (xna nppoa), -
(nexna nppoa). nstnart nporpecc n xno nppoe c npcno-
conenem opransmon x nnemnm ycnonm, xax +ro enaerc no pas,
mrxo ronop, ne concem nepno, o n nporpecca xapaxrepnt pasnre
no nocxome nn, nepexo or nsmero x ntcmemy, a npcnoconene
neosarentno npenonaraer nporpeccnnoe pasnre. axm opasom,
c moe roux spen, nonre nporpecca ne nnerc ynnepcantntm
npmenmo nmt x omecrnenno xsn.
/# & P 5 -
& # ! +ro nocryna-
rentnoe pasnre nce mpono crop. ents nporpecc cnort rontxo
x xonuecrnenntm smenenm. oneuno, on nopasymenamrc, no n
conantnoro nporpecca rnanno xapaxrepcrxo nnmrc xauecrnennte
smenen. Hepexo or craporo x nonomy nororannnaerc ncem xoom
npemecrnymme crop. Hpenoctnx nosnxnonen nonoro yxe na-
xorc n nepax craporo, xora pamx craporo cranonrc ysxm n
nonoro, rora npocxor cxauox n pasnr omecrna. n moxer nocrt
xax +nonmnonnt, rax penonmnonnt xapaxrep. oome nao cxa-
sart, uro penonmn cxnmuene, rora xax +nonmnonnt nyrt npo-
rpecca nnerc ecrecrnenno ]opmo nocxomero pasnr omecrna.
uenoneuecrno nenpeptnno conepmencrnyerc er no nyr conant-
noro nporpecca. 3ro ynnepcantnt saxon omecrna. o orcma nonce ne
cneyer, uro n ero pasnr ne tnaer perpecca, nxaxx, rax cxasart, no-
nrntx nxen, uro nce crpant peront name nnanert pasnnamrc
pannomepno, onm rem xe remnam , ecn moxno rax ntpasrtc,
cnoxono nntnyr no reuenm crop. o crop cnoxnt nporno-
peunt nponecc. na ecrt npoyxr erentnocr mnnonon mnno-
non nme, n ne npocxor opta mexy nontm craptm tnamr ne-
pot, xora nonoe repnr nopaxene, n pesyntrare +roro omecrno co-
nepmaer rranrcxe cxaux nasa. naue ronop, nporpecc perpecc cocy-
88
mecrnymr, nepnee, cocecrnymr. pome roro, cneyer mert n ny ro,
uro conantnt nporpecc meer ne npmonnent, a nnmpancruecx
xapaxrep, r. e. nporpeccnnoe pasnre omecrna nporexaer ne onoopas-
no, a pasnoopasno. pasntx crpanax peronax n sancmocr or xon-
xperntx conantno-+xonomuecxx ycnon no-pasnomy ocymecrnnerc
nporpecc. n napot oxastnamrc na nepmne conantno npamt,
a pyre y ee nonox. ents satnart ro, uro crop pamaruna
(sect epen npan), a nora axe rparuna, uacro nporpecc ocymecrn-
nerc neno xsn coren rtcu nme. rnercxe npamt, nanp-
mep, cnerentcrnymr o rpomantx ycnexax ernercxo nnnsan, no
np x crporentcrne norn rtcu rtcu nme. oxno, xoneuno,
nporecronart nporn raxoro nporpecca, no rora nyxno nporecronart npo-
rn crop noome n xe ocranonrt ee na yponne nepnotrnoro co-
cron, uro n xoneunom rore npneer x ee ecrecrnenno cmepr.
ccneonane omecrnennoro nporpecca rpeyer paccmorpen ero
crpyxrypt, o crpyxrypnt anans ooramaer nam npecrannen o
nporpeccnnom pasnr uenoneuecrna. am npecrannerc, uro n crpyx-
rype conantnoro nporpecca moxno ntenrt na +nemenra: oexrnnt
cyexrnnt.
exrnnt +nemenr +ro oexrnnte ycnon xsn omecrna,
xya nxor marepantnte ornomen nme, nposnorentnte cnt,
nposnocrnennte ornomen cnonom, nce re nnen omecrnenno
xsn, xoropte ne sancr or non nme. asnre cropuecxoro npo-
necca nocr oexrnnt nesexnt xapaxrep, nxro ne n cnax ocra-
nonrt nxene omecrna no nocxome nn.
o omecrnennt nporpecc nemtcnm es cyexrnnoro +nemenra,
r. e. es erentnocr nme, rnopmx cnom cocrnennym cropm npe-
cneymmx cosnarentno nocrannennte nen. r axrnnocr nme, or x
nenenanpannennocr xenan smenrt cymecrnymme nopx n nyu-
mym cropony, cosanart neoxomte ycnon n nponnen cymnocr-
ntx cn uenonexa no mnorom sancr conantnt nporpecc. Xor cyex-
rnnt ]axrop erepmnpyerc oexrnntm ycnonm, rem ne menee
on, xax nce conantnte nnen, onaaer ornocrentno camocrorent-
nocrtm, ntpaxammec n rom, uro on meer nnyrpennmm norxy pasn-
r oxastnaer cymecrnennoe nnne na oexrnnt +nemenr conant-
noro nporpecca.
2;. 9 / /
prep onxen nocrt oexrnnt, a ne onenount xapaxrep. c-
n noxort x xprepm omecrnennoro nporpecca c roux spen ax-
conor (mnore rax nocrynamr), ro, n cymnocr, nents yer nar
raxo xprep, o ro, uro n onoro nporpeccnno, n pyroro moxer
oxasartc perpeccnntm, ro, uro n onoro xopomo, n pyroro nnoxo.
oexrnnocrt xprep moxno pacxptrt na ase oexrnntx noxasa-
89
rene, r. e. raxx noxasarene, xoropte pcymr oexrnnym xaprny o-
mecrna.
conercxym +noxy mnoro nnman yenn nonpocam ntcnen
xprep omecrnennoro nporpecca. n ccneonaren (. . mn,
. . axaponcx, . . nesepman, . . Henm pyre) n xauecrne xp-
rep omecrnennoro nporpecca ntnramr nposnorentnocrt rpya
n nposnorentnte cnt. . . mn nmer, uro nposnorent-
nocrt rpya nnerc nnonne ocrarountm xprepem n ntcnen npo-
rpeccnnocr roro n noro omecrna, ro n no ]opman. Hon-
re nposnorentnocrt rpya, c ero roux spen, oxnartnaer nce cro-
pont omecrnenno xsn. nposnorentnocr rpya nonnomaerc
nnne nppontx ycnon, napoonacenen, xnan]xan paorn-
xon, cocrone rexnx, orpacneno crpyxrypt, nposnocrna, nayx, +xo-
nomuecxoro crpo omecrna, rocyapcrna, spanooxpanen, npocneme-
n ncex pyrx ycnon cropon xsn omecrna
1
. Honyuaerc, uro
nposnorentnocrt rpya +ro cama ynnepcantna xarerop, xoropa,
no cymecrny, nxnmuaer n ce nce omecrno. p n nenecoopasno yn-
nepcansontnart nonre nposnorentnocr rpya, xor, xoneuno, npo-
snorentnocrt rpya oxastnaer ceptesnoe nnne na mnore c]ept o-
mecrna. o nmecre c rem ecrt raxe conantnte nnen (nanpmep, no-
+s, xnonct), xoropte nenocpecrnenno ne cnsant c nposnorent-
nocrtm rpya. pome roro, raxa ynnepcansan nonr nposno-
rentnocrt rpya eme ne ecrt oxasarentcrno roro, uro nposnorent-
nocrt rpya nnerc omm xprepem conantnoro nporpecca.
. . axaponcx nmer, uro xprepem omecrnennoro nporpecca
nnerc pasnre nposnorentntx cn omecrna
2
. menno +ror xpre-
p, no ero mnenm, nosnoner ronoprt o nporpeccnnom pasnr ueno-
neuecrna. n oexrnen, rax xax nposnorentnte cnt cymecrnymr
oexrnno, nm necnoont n x ntope. n yxastnaer na saxono-
mepnt xapaxrep pasnr omecrna no nocxome nn, na re npo-
rpeccnnte smenen, xoropte conepmamrc n nponecce +roro pasnr.
asnre nposnorentntx cn . . axaponcx nastnaer ne npocro
xprepem conantnoro nporpecca, no ntcmm ocnonntm xprepem,
noromy uro ono nexr n ocnone pasnr omecrnenno xsn co ncem
mnoroopasem cnocrnenntx e nponnen, ono nexr n ocnone cment
omecrnenntx ]opm, n pamxax xoroptx no nosecrnem xoroptx pas-
neprtnaerc omecrnenna xsnt
3
.
roponnx +ro xonnenn n nornepxen cnoe roux spen
cctnamrc na nposneen . . Henna, yennmero ontmoe nnmane
nponemam xprep conantnoro nporpecca. paore rpapna npo-
0 . ). mecrnennt nporpecc. optx, 1970. . 74.
0# +. 4. mecrnennt nporpecc. ., 1970. . 58. am
xe. . 63. 90
rpamma conan-emoxpar n nepno pyccxo penonmn 19051907 ro-
on Henn nasnan pasnre nposnorentntx cn ntcmm xprepem
omecrnennoro nporpecca. e xe camte nsrnt ntcxastnan . . Henn
n rpyax nocneoxrptcxoro nepoa. uacrnocr, na X cese H()
on nasnan cocrone nposnorentntx cn ocnonntm xprepem ncero
omecrnennoro nporpecca. n crarte enx noun nouepxnan:
Hposnorentnocrt rpya, uro, n nocnenem cuere, camoe naxnoe, camoe
rnannoe n noet nonoro omecrnennoro crpo. anransm cosan
nposnorentnocrt rpya, nenannym np xpenocrnuecrne. anra-
nsm moxer trt oxonuarentno noexen yer noexen rem, uro co-
nansm cosacr nonym, ropaso onee ntcoxym nposnorentnocrt rpy-
a
1
.
. . uecnoxon, . . emenon, H. . xonaena pyre ccneonare-
n curamr xprepem omecrnennoro nporpecca cnoco nposnocrna
xax encrno nposnorentntx cn nposnocrnenntx ornomen.
noco nposnocrna, - nmer . . uecnoxon, - xax ocnona xprep
omecrnennoro nporpecca nosnoner ornuart omecrnenno-+xono-
muecxe ]opman pyr or pyra ycranannnart npeemcrnennocrt n x
pasnr xax nocneonarentnym cmeny nporpeccnntx +nox, nporpeccn-
nocrt ro n no omecrnenno-+xonomuecxo ]opman no ornome-
nm x npemecrnymmm +noxam peaxnonnocrt no ornomenm x nocne-
ymmm
2
. roponnx +ro roux spen yrnepxamr, uro n onpeene-
n nporpeccnnocr roro n noro omecrna onoro pasnr nposno-
rentntx cn neocrarouno, o nyxno eme ntcnrt cymnocrt npos-
nocrnenntx ornomen. Ho+romy xprep nporpecca nyxno cxart ne
rontxo n pasnr nposnorentntx cn, no n xapaxrepe nposnocr-
nenntx ornomen.
+rm ne cornacnt croponnx roux spen, xoropa nr nmt
n nposnorentnocr rpya xprep omecrnennoro nporpecca. axe
xe aprymenrt on ntnramr? Hposnocrnennte ornomen, curamr
on, cam sancr or nposnorentntx cn. Hocnene ntcrynamr xax
coepxane, a nepnte xax ]opma. oepxane (nposnorentnte cnt)
onpeener ]opmy (nposnocrnennte ornomen), no+romy ]opma ne
ecrt noxasarent nporpeccnnoro pasnr omecrna. Hposnocrnennte
ornomen, uraem n xonnexrnno monorpa] ommynsm con-
antnt nporpecc, - ne cneyer nxnmuart n xprep nporpecca, noromy
uro on cam ntstnamrc x xsn smenmrc no nnnem nposno-
rentntx cn
3
. Hposnocrnennte ornomen, npoonxamr anropt
+ro monorpa], ntnonnmr nporpeccnnte ]ynxn o rex nop, noxa
+ . ). Honn. cop. cou. . 39. . 21.
3 ,. ). cropuecx marepansm. ., 1965. . 514.
ommynsm conantnt nporpecc / no om. pe. . . ntmeena . H. asaxona.
., 1973. . 38.
cnococrnymr pasnrm nposnorentntx cn. Ho+romy nporpeccn-
nocrt nposnocrnenntx ornomen onpeenerc x ornomenem x npo-
snorentntm cnam. or nouemy xprepem nporpecca cneyer curart
nposnorentnte cnt. e xe camte nospaxen ntnramr . . axa-
poncx, . . Henm pyre. . . Henm, nanpmep, nmer: ...npos-
nocrnennte ornomen nenpanomepno nxnmuart n xprep, nocxontxy
on cam nyxamrc n onenxe nporpeccnnocr n peaxnonnocr
1
.
3r nospaxen ne concem yerentnt, nocxontxy x anropt
nouemy-ro nonnocrtm orptnamr nposnorentnte cnt or nposnocr-
nenntx ornomen, satna o x nepasptnnom encrne anexrue-
cxom nsamoecrn. Hposnorentnte cnt onpeenmr xapaxrep npo-
snocrnenntx ornomen, no nocnene, n cnom ouepet, oxastnamr s-
necrnoe nnne na pasnre nposnorentntx cn. uem nporpeccnnee
nposnocrnennte ornomen, rem tcrpee pasnnamrc nposnorent-
nte cnt.
exoropte ccneonaren npepxnamrc xomnnexcnoro xprep
omecrnennoro nporpecca. n curamr, uro n xprep conantnoro
nporpecca cneyer nxnmurt ne rontxo marepantnte ]axropt (nposno-
rentnocrt rpya n cnoco nposnocrna), no yxonnte (+ruecxe,
+creruecxe, nonruecxe). Hporpeccnnt xapaxrep omecrna onpee-
nerc nosmoxnocrm pasnnart nposnorentnte cnt, conepmencrno-
nart nposnocrnennte ornomen, cnococrnonart npancrnennomy +c-
reruecxomy pasnrm uenonexa, cosanart neoxomte ycnon n npo-
nnen rnopuecxx norenn nme yonnernopen x norpenocre.
roponnx +ro roux spen R. . emenon nmer, uro omecrno rem
nporpeccnnee, uem ontme nosmoxnocre ono orxptnaer n nontmen
nposnorentnocr rpya, n cnoonoro pasnr camocrorentnoro
cropuecxoro rnopuecrna rpymxc macc, n pocra yonnernopen
x marepantntx yxonntx norpenocre, n pasnr npmenen
x rnopuecxx cnoconocre, n ooramen nunocr ncex xaxoro
2
.
esycnonno, np xapaxrepcrxe nporpeccnnocr omecrna cneyer
yurtnart ne rontxo ascnte, no nacrpoeunte nnen, a raxxe nos-
moxnocr yonnernopen sanpocon nme. naue ronop, nyxen xom-
nnexcnt noxo x ccneonanm pasnr uenoneuecrna no nocxome
nn. naxo n ntcnen omecononoruecxoro xprep nporpec-
ca raxo noxo neocrarouen, nocxontxy on ne yurtnaer ]axrop, noxa-
stnamm marcrpantnt nyrt omecrnennoro nporpecca. menno +ror
]axrop onxen rpart pont noxasaren nporpeccnnocr n peaxnonno-
cr omecrna, a nce ocrantnte ]axropt, nnne xoroptx nents rnop-
ponart, onxnt cneonart s nero.
+ ). Q. oepxane xprep omecrnennoro nporpecca. aparon, 1973.
. 93.
% R. . mecrnennt nporpecc conantna ]noco] conpemenno yp-
xyas: pruecxe ouepx amepxancxx anrncxx reop. ., 1965. . 277258.
92
t paccmorpen cymecrnymme n name nreparype roux spen na
xprep conantnoro nporpecca. neyer cxasart, uro nce on cxor s
marepancruecxoro nonman crop, yxastnamr na oexrnnt xa-
paxrep +roro xprep , necmorp na pasnu, ne npornopeuar pyr
pyry, a, naoopor, ononnmr pyr pyra.
nacromee npem, r. e. n nocrconercxym +noxy, cam omecrnennt
nporpecc nocrannen no comnene, no+romy, camo coo pasymeerc, uro
nonpoc o xprepx +roro nporpecca nonnocrtm cnmaerc. o onxen
cxasart, uro raxoe ornomene x nponemam omecrnennoro nporpecca o-
cnerc ne rem, uro +r nponemt yxe ne axryantnt. er. x axryant-
nocrt n conpemennym cnoxnym npornopeunym +noxy ne ntstnaer n-
xaxx comnen. 3ro ornomene ocnerc rem, uro ontmncrno nt-
nemnx omecrnoneon orxasanoct or xnaccuecxoro nacne sanno
npcnoconenuecxym nosnm.
a nam nsrn, nxe x crne re anropt, xoropte n xauecrne xpre-
p omecrnennoro nporpecca epyr cnoco nposnocrna nposno-
rentnte cnt nposnocrnennte ornomen n x encrne. 3ror xpre-
p nenocpecrnenno cneyer s ocnonononarammero nonoxen marepa-
ncruecxoro nonman crop o pemamme pon cnocoa nposnocr-
na marepantno xsn n omecrne. n meer oexrnnt xapaxrep, no-
cxontxy +mnpuecx moxno noxasart, uro c nomomtm onee conepmen-
ntx opy nposnocrna moxno n enny npemen ntnycxart ontmee
xonuecrno npoyxron, neoxomtx n nocnposnocrna ]suecxx no-
renn nna. mecre c rem +mnpuecx moxno raxxe noxasart, uro
onee pasnrte nposnocrnennte ornomen, necomnenno, cnococrny-
mr nponnenm cymnocrntx cn uenonexa.
e nonexr comnenm, uro np ntcnen xprep omecrnenno-
ro nporpecca nents rnopponart nposnorentnte cnt, opasymme
ocnony crop nme. menno naroap pasnrm nposnorentntx
cn nm ynenunamr xonuecrno marepantntx nar, nce ontme nou-
nmr cee crxnte cnt nppot ynyumamr cno xsnennte ycno-
n. Hposnorentnte cnt ntcrynamr n xauecrne cnsymmero snena
ncero cropuecxoro nponecca. ocr nposnorentntx cn npnor
x pasnrm ncero uenoneuecrna, x nocronntm smenenm ncex conant-
ntx nnen.
naxo tno t nenepno ymart, uro nposnorentnte cnt pasn-
namrc anromaruecx, es nposnocrnenntx ornomen. onantnt
nporpecc ne moxer ocymecrnnrtc es nposnocrnenntx ornomen. e-
no n rom, uro n omecrnennom nposnocrne nposnorentnte cnt nt-
crynamr xax coepxane, a nposnocrnennte ornomen xax ]opma.
asymeerc, onpeenmma pont npnanexr nposnorentntm cnam
xax onee nonxnomy +nemenry nposnocrna. o nposnocrnennte or-
nomen moryr no ycxoprt, no ropmosrt pasnre nposnorent-
ntx cn. r crenen nporpeccnnocr nposnocrnenntx ornomen sa-
9
3
ncr pocr nposnorentntx cn omecrna. uem nporpeccnnee npos-
nocrnennte ornomen, rem tcrpee pasnnamrc nposnorentnte c-
nt.
Hooem x anexrxe nposnorentntx cn nposnocrnenntx
ornomen c pyro cropont. Honre nposnorentntx cn n ocnon-
nom yxastnaer na rexnuecxym +xonomuecxym cropont nposnocrna.
x pasnre noxastnaer, uro omecrno ocrrno onpeenennoro yponn
n conepmencrnonan opy nposnocrna uro naroap +romy ono
nposnor na annom +rane ontme, uem na npetymem. o sone
npoyxron, ocrrnyroe naroap pasnrm nposnorentntx cn, eme
nuero ne ronopr o rom, n xaxo crenen nm n cocron yonnerno-
prt cno norpenocr. Ho+romy neoxomo mert n ny nppoy
nposnocrnenntx ornomen, onpeenmmm momenrom xoroptx nn-
erc ornomene x cpecrnam nposnocrna. ornue or xarerop npo-
snorentntx cn nposnocrnennte ornomen noxastnamr omecr-
nennym cropony pasnr nposnocrna. +ro ouent naxno n ntcne-
n xprep conantnoro nporpecca, o +ror xprep onxen yurt-
nart ne rontxo yponent nposnorentntx cn, no xapaxrep nposnocr-
nenntx ornomen.
axm opasom, cnoco nposnocrna marepantntx nar nnerc oc-
nonntm xprepem omecrnennoro nporpecca. o +ror xprep, cxopee
ncero, nocr +xonomuecx xapaxrep, uem ome]noco]cx. xauecrne
ome]noco]cxoro xprep ntcrynaer !# rounee, nonoxene ueno-
nexa n omecrne. nxene uenoneuecxoro omecrna nnepe ne ecrt camo-
nent. Hepexo or ono ]opman x pyro conepmaerc uepes conant-
nym penonmnm, nentm xoropo nnmrc nxnan craptx orxnmx
]opm nposnocrnenntx ornomen, cosane neoxomtx ycnon n
pasnr nnyantntx cnoconocre xaxoro unena omecrna. cxa
penonmn (a penonmn, esycnonno, nnerc yerentntm oxasarent-
crnom nporpeccnnoro pasnr omecrna) c onpeenenntm orxnonen-
m, cnsanntm c pasnuntm conantntm, nonruecxm, +xonomue-
cxm, xnaccontm r. . ycnonm, n sancmocr or pemaemtx em
saau cranr n nenrp nnman nponemy uenonexa. ocrnenno ronop,
conantnte penonmn conepmamrc no m uenonexa, no m ero ocnoo-
xen or conantntx oxon. Hposnorentnocrt rpya noxastnaer +xo-
nomuecxym rexnuecxym cropont omecrnennoro nporpecca. na on-
peener cocrone cpecrn nposnocrna na annom +rane pasnr o-
mecrna, crenent onnaen crxntm cnam nppot, nosmoxnocr
nposnort marepantnte nara. Hposnocrnennte ornomen noxast-
namr ornomen nme x cpecrnam nposnocrna, orpaxamr cymnocrt
annoro cnocoa nposnocrna, ero conantnym crpyxrypy, mexansm nsa-
moecrn nme. Hponema uenonexa pacxptnaer ornomene omecrna
x xaxomy nny. na ntcner crenent cnoot uenonexa, nosmoxno-
cr yonnernopen ero marepantntx yxonntx norpenocre. 94
Honoxene uenonexa n omecrne xapaxrepsyer conantnt acnexr
nporpecca. uem nporpeccnnee omecrno, rem ontme ycnon ono cosaer
n ncecroponnero pasnr uenonexa, n nponnen ero ]suecxx
yxonntx norenn.
a mo nsrn, ne cneyer nyrart ome]noco]cx xprep npo-
rpecca c uacrntm xprepem, cxaxem, c yxonntm n +xonomuecxm
xprepem. prep pasyma +ro uacrnt xprep n c]epe yxonno
xsn, ecn, xoneuno, ecrt nporpecc n +ro c]epe. prep nposno-
rentntx cn n cnocoa nposnocrna +ro xprep n +xonomuecxo
onacr. prep nporpecca n mopan ornocrc rontxo x mopantno
c]epe. ce +r xprep ouent naxnt, no neocrarount n xapaxrep-
crx ncero nporpeccnnoro pasnr cropuecxoro nponecca. me]-
noco]cx xprep rnannoe nnmane opamaer na raxo crepxent, xo-
ropt naxorc n nenrpe nce mpono crop. xauecrne raxoro
crepxn ntcrynaer uenonex. Ho+romy ome]noco]cxm xprepem o-
mecrnennoro nporpecca nnerc nonoxene uenonexa n oxpyxamme np-
pono conantno ecrnrentnocr, o, n xonne xonnon, nce enaer-
c no m uenonexa n uenonexa. ao noxasart, xax n xoe nrentno-
ro pasnr cropuecxoro nponecca uenonex mennc, cranonnc onee
cnoontm nonyuan ontmym nosmoxnocrt nponnrt cno yxonnte
]suecxe cnt, yonnernoprt cno norpenocr.
2?. 0',12 ',12 / (.
0',( ',(
3nonmn penonmn nonr, noxastnamme ]opmt nepexoa
omecrna or onoro xauecrnennoro cocron x pyromy. 0',( npe-
nonaraer nocrenennte xonuecrnennte smenen, xoropte n xonne xon-
non npnor x xopenntm xauecrnenntm smenenm, x nontm omecr-
nenntm ornomenm , cneonarentno, x nonomy conantnomy crpom. 6-
',( ,-( +ro tcrpte xauecrnennte smenen no ncex c]e-
pax omecrnenno xsn, +ro cxauox or onoro cnocoa nposnocrna
x pyromy n pesyntrare nacntcrnennoro cnepxen crapo nnacr. 3xono-
muecxo npuno raxoro penonmnonnoro cxauxa nnerc napymene
saxona coornercrn mexy nposnorentntm cnam nposnocrnen-
ntm ornomenm. yrt +roro saxona apxc ntpasn rax: a snecr-
no crynen cnoero pasnr marepantnte nposnorentnte cnt o-
mecrna npxor n npornopeue c cymecrnymmm nposnocrnenntm
ornomenm, n - uro nnerc rontxo mpuecxm ntpaxenem no-
cnenx c ornomenm cocrnennocr, nnyrp xoroptx on o cx
nop pasnnanct. s ]opm pasnr nposnorentntx cn +r ornome-
n npenpamamrc n x oxont. ora nacrynaer +noxa conantno peno-
nmn
1
. ocrpmrc nce npornopeu omecrna, yxymaerc xsnen-
nt yponent ontmncrna nacenen. psc omecrna n xonne xonnon
0 1.! "& '. ou. . 13. . 7.
95
sanepmaerc penonmne. Hpexe ncero, cnepraerc crapa nnacrt, sarem
samenmrc npexne +xonomuecxe, conantnte, yxonnte nte
crpyxrypt nontm. xoneunom rore conepmaerc nepexo omecrna or
onoro xauecrnennoro cocron x pyromy.
cnonno nonpoc penonmn ecrt nonpoc o nnacr. n conepmen
tcrptx xauecrnenntx smenen npexe ncero neoxomo oropart
nnacrt y craptx conantntx xnaccon. 3arem nocrenenno npnmamrc
+xonomuecxe, nonruecxe, npanonte nte axrt n smenen ncex
npexnx nopxon.
Xapaxrep penonmn onpeenerc nenm saauam, xoropte ona
cranr nepe coo. +ro cns nce conantnte penonmn moxno pas-
enrt na ;! -.
Hentm <2 ', nnerc nxnan ]eoantnoro cnocoa
nposnocrna yrnepxene nontx omecrnenntx ornomen. cxnmu-
rentno snauene ypxyasna penonmn npaer npnnny panencrna. ce
rpaxane onnmrc panntm nepe saxonom nesancmo or x myme-
crnennoro cnyxenoro nonoxen. a nepnoe mecro ntxor npana ueno-
nexa. Hpnnn uacrnoro npenpnmarentcrna nuno nnarnt
onnerc nceomm npnnnom ypxyasnoro rocyapcrna. c]epe no-
nrx omnpymr emoxparuecxe ]opmt npannen. Hpocxor
pasenene nnacr na rp nern: saxonoarentnym, cnonnrentnym cy-
enym. ax na maxpo-, rax na mxpoyponne oprant nnacr spamrc
nyrem ronoconan.
asnre ypxyasnoro omecrna na onpeenennom +rane npnor
x oocrpenm npornopeu, npexe ncero n +xonomuecxo c]epe. ax,
oocrpmrc npornopeu mexy rpyom xanranom. anonantnte
orarcrna nce ontme ontme xonnenrppymrc n pyxax mentmncrna,
n ro npem xax ontmncrno nacenen ne ncera n cocron yonnerno-
prt axe omecrnenno-neoxomte norpenocr. cnnamrc npor-
nopeu n pyrx c]epax omecrnenno xsn conantno, nonrue-
cxo, yxonno r. . ce +ro npnor x rnyouamemy xpscy omecr-
na. cn ero ne yaerc pemrt mpntm nyrem, ro conepmaerc ,-
!( ',(. Hent +ro penonmn saxnmuaerc n nxnan
ypxyasnoro cnocoa nposnocrna. +xonomuecxo c]epe uacrna co-
crnennocrt samenerc rocyapcrnenno n omecrnenno cocrnenno-
crtm. nuroxaerc +xcnnyaran uenonexa uenonexom, r. e. npcnoene
uyxoro rpya. cranannnaerc ne npocro panencrno, a conantnoe panen-
crno: cosane ncem onaxontx craprontx nosmoxnocre n nponne-
n cnox ]suecxx yxonntx norenn, npano na rpy, ecnnarnoe
opasonane, ecnnarnoe spanooxpanene, ecnnarnte xnaprpt pyre
conantnte nara. uopmt emoxparuecxoro npannen cranonrc ecr-
nrentno emoxparuecxm: ne ]opmantno, a peantno nmo rpaxann
moxer trt span n re n nte rocyapcrnennte oprant. cxnmuaerc
96
noxyn enyraron, nocxontxy on sammamr nrepect ncex cnoen omecr-
na, a ne orentntx nn, memmx orpomnte orarcrna. axm opasom, ne-
ntm conancruecxo penonmn nnerc nocrpoene raxoro omecrna,
n xoropom cnoonoe pasnre xaxoro nnerc ycnonem cnoonoro
pasnr ncex.
,---( ',( conepmaerc n xononantntx
crpanax. e saaue nnerc ocnooxene crpant or xononantno sa-
ncmocr, cosane nanonantnoro rocyapcrna, nanonantno +xonom-
x, nanonantntx nonruecxx crpyxryp, nanonantno xyntrypt r. .
Xor ocnonno nonpoc penonmn +ro nonpoc o nnacr, rem ne me-
nee ne ncxoe nsre nnacr meer penonmnonnt xapaxrep. Ho+romy
cneyer pasnuart raxe nonr, xax /12 # ,-
12 12 . <# ocymecrn-
nerc nnyrp annoro cnocoa nposnocrna. nero nonnexamrc pasnu-
nte nnrentnte cnt omecrna. Ho+romy cocran opransaropon rocyap-
crnennoro nepenopora rereporenen. Hent raxoro nepenopora saxnmuaerc
n npeoonen cnoxnmxc n omecrne nerarnntx nponeccon nne-
n, n antnemem conepmencrnonan cymecrnymmx conantno-+xono-
muecxx nonruecxx nopxon. ,# conepmaerc
nnyrp npanme nepxymx. tuno raxe nepenoport npocxor np
nacruecxom pexme. Hent samena anno nunocr pyro, onee
orneuamme nrepecam opransaropon nopnonoro nepenopora. uro xaca-
erc & ! ro ero ocymecrnnmr no onpeenenm noennte.
ax npanno, raxe nepenoport conepmamrc n orcrantx crpanax. Hen
nepenoporon moryr trt camte pasnte: cnepxene xoppymnponanno
nnacr, samra nanonantnoro cynepenrera, samra nrepecon apm
r. .
2E. @ ! ,,(* %!#
,,2. G,12 ) !
Hnnsan repmn or narncxoro cnona STUTFTI rpaxancx, ro-
cyapcrnennt, omecrnennt. ro nnen n nayunt oopor ]pannyscx
npocnerrent XVIII n. pao n 1756 r. Ho +rm repmnom ]pannyscxe
npocnerren nopasymenan omecrno, ocnonannoe na nauanax pasyma
cnpanennocr.
Hponemt nnnsan naxonct n nenrpe nnman mnorx ome-
crnoneon. aonee pente]noe orpaxene on namn n paorax anrn-
cxoro cropxa XX n. . on. n ntenn nrt xpynntx xntx nn-
nsan ne penxronte (ocrarounte). Xnte: 1) npanocnanno-xp-
crancxoe, n nsanrcxoe, omecrno, pacnonoxennoe n Rro-oc-
rouno npone occ; 2) cnamcxoe omecrno, cocpeorouennoe n
apno sone, npoxome no aronan uepes enepnym ]pxy
pen ocrox or rnanruecxoro oxeana o enxo racxo crent;
3) nycrcxoe omecrno n rponuecxo cyxonrnenrantno n
4 mecrnosnane
97
x mro-nocroxy or apno sont
1
; 4) antnenocrounoe omecrno n cyrpo-
nuecxom ymepennom paonax mexy apno sono xm oxeanom;
5) sananoe xpcrancxoe omecrno (crpant 3anano npont, mepx,
ncrpan, re pacnpocrpanent xaronnsm nporecranrsm. penxro-
ntm nnnsanm anrncx ccneonarent ornocr, no-nepntx, rpynny
crpan, nxnmuammym mono]srcxx xpcran pmen, econoram,
ccn rnra; no-nroptx, rpynny namacrcxx ycron maxamt
n ere onron, ycron xnant na Henone, n pme anan-
e.
Ho yrnepxenm on, xaxa nnnsan n cnoem pasnr npo-
xor uertpe cra: 1) renesc; 2) pocr; 3) nanom; 4) pacna.
< V;W . nanspy pasnunte xonnen-
n npocxoxen nnnsan, on ormeuaer, uro nnnsan ne
morn nosnxnyrt n ncnecrne pasenen rpya, o ono meno mecro
n nepnotrntx omecrnax; n s-sa pacontx pasnu, rax xax nnn-
san moryr nosnxnyrt n pesyntrare nsamoecrn pasnuntx pac;
n ncnecrne reorpa]uecxx xnmaruecxx ycnon, rax xax moxno
nar na semne cxonte ecrecrnennte ]axropt, xoropte nce xe ne npne-
n x nonnenm nnnsan. Ho+romy npuna renesca nnnsan
xpoerc ne n encrnennom ]axrope, a n xomnan necxontxx; +ro ne
ena cymnocrt, a ornomene
2
.
Hnnsan, npoonxaer anrncx cropx, nosnxaer s npm-
rnntx (nepnotrntx) omecrn n pesyntrare ntsona, nopoxaemoro c-
xnmurentntm ocrorentcrnam pasnoro xapaxrepa, ycnemnoro orne-
ra na +ror ntson. tsont moryr trt xax nppontm, rax conantnt-
m. Hepnte ntsont, xoropte moxno sa]xcponart n uenoneuecxo cro-
p, tn cenant entram pex na, opana, rpa n]para, na
c ero nexora cymecrnonanmm napannentntm pycnom. ex +r nepecexa-
mr manononte cren, raxe xax sacymnna ]pascxa crent. nnt-
cxo onne ornerom cran renesc ernercxo nnnsan, n onne -
rpa n]para mymepcxo, n onne na ero tnmero nproxa rax
nastnaemo ncxo xyntrypt...
3
Hponecc ccymen pex tn ntsonom
nppot, a ornerom crano nosnxnonene nnnsan. ora tnme na-
crma nntcxo onnt npenparnct n nycrtn, ro nepnonpoxont
nnynct n +r esxsnennte mecra cnom repouecxm rpyom npe-
nparn x n naroarnte semn. Hppoa tna noxopena, nosnxna er-
nercxa nnnsan. nanoruntm opasom, nmer on, nosnxn
pyre nnnsan. e nnemena, xoropte ne cmorn ornerrt na ntson
ne cymen smenrt cno opas xsn, norn.
$ $# 4. Hocrxene crop. ., 1991. . 33.
2
am xe. . 107.
am xe. . 3.
98
- . e nce nnnsan ntepxan cntrane npeme-
nem. nore s nx ne cmorn pasnnartc n xonne xonnon norn.
Hnnsan pasnnamrc naroap noptny, xoropt nneuer x or nt-
sona uepes orner x antnememy ntsony; or ]]epennan uepes nre-
rpanm cnona x ]]epennan
1
. ocr nponnerc xax uepes xymy-
nrnnoe onnaene nnemnm mpom (nanpmep, reorpa]uecxa +xcnan-
c), rax uepes nnyrpennmm xymynrnnym camoerepmnanm camo-
opransanm nnnsan. e nnnsan, xoropte tcrpo pacnpocrpa-
nmr cnoe nnne na oxpyxammym conantnym npponym cpey, yc-
ranannnamr pasymnte saxont nopmt ]ynxnonponan omecrna, yc-
nemno pasnnamrc. e xe, xoropte +roro ne cmorn ortc, c reuen-
em npemen noramr.
on xprep pocra nnnsan mer n nporpeccnnom nponecce
camoonpeenen omecrna, unent xoroporo onxnt naxortc n rapmo-
nuecxom cocron onxnt trt nxnmuent n nponecc npeopasona-
n.
nannym pont n pocre nnnsan on ornor rnopuecxomy
mentmncrny. am ]axr, uro pocr nnnsan eno rnopuecxx nu-
nocre n rnopuecxx mentmncrn, npenonaraer, uro nernopuecxoe ont-
mncrno yer naxortc nosa, noxa nepnoorxptnaren ne nornyr
apteprapt o cnoero cocrnennoro yponn
2
. acryme nnnsan, na-
xomec n namuecxom cocron, ornuamrc or craruecxx np-
mrnntx omecrn rem, uro n nepntx naroap rnopuecxomy mentmncr-
ny nanmaerc nocrynarentnoe nxene.
pocre nnnsan, no mnenm on, ontmym pont rpaer ne
rontxo rnopuecxoe mentmncrno, ona ornorc nenxm nunocrm.
n norrnamr nernopuecxoe ontmncrno (ronny, no ntpaxenm
on) o rnopuecxoro mentmncrna. 3ro pemaerc naroap cnoo-
nomy mmeccy nosntmennomy cnocrny uenoneuecxo nppot, xoro-
poe cxopee ecrt pesyntrar xonnexrnnoro ontra, nexen noxnonen
3
.
mecc (nopaxane) npcym uenonexy or nppot, no ero nao axr-
nsponart rax, urot nernopuecxoe ontmncrno ncera nopaxano rnop-
uecxomy mentmncrny.
: . on curaer, uro npunt nanoma nnnsa-
n ne cneyer cxart sa x npeenam. n naxorc nnyrp camx n-
nnsan. o npemenem nnyrp nnnsan nonnmrc rpemnt.
nopuecxe nunocr nocronno sanrt rem, urot necr sa coo ne-
rnopuecxym maccy, nocronno npstnamr ee x nonram x nenpeptnno-
my conepmencrnonanm. naxo nernopuecxa uacrt omecrna ncera
nese ucnenno npenocxor rnopuecxoe mentmncrno n xocno macce
1
$# 4. xas. cou. . 214.
2
am xe. . 259.
3
am xe. . 260.
4 99
cnoe nnerc ropmosom, o ne n cocron npeopasrtc nonnocrtm
ononpemenno
1
. na nepecraer nopaxart rnopuecxomy mentmncrny,
nocnenee naunaer repnert neyauy n nponxen no nyr nporpecca,
n pesyntrare uero nnnsan naunaer reprt camoocrarounocrt.
- #. on nmer, uro n nponecce nanoma nnnsa-
n rnopuecxoe mentmncrno npenpamaerc n rocnocrnymmee mentmn-
crno, xoropoe, ne xena ycrynrt nnacrt, naunaer nperart x cne, uro
ntstnaer eme ontmee oruyxene mexy npanmm mentmncrnom (ono
xe rnopuecxoe mentmncrno) nenpanmm ontmncrnom, r. e. nernop-
uecxm ontmncrnom. Hpornopeu mexy npanmm mentmncrnom
nenpanmm ontmncrnom npnor x ren nnnsan.
on yrnepxaer, uro nnnsan cymecrnonan samxnyro, son-
ponanno, noxantno, xor ne cxnmuaer x cxocrna.
Hpexe ncero cneyer nouepxnyrt, uro nnnsan ecrt raxa cra-
n pasnr uenoneuecrna, xora cocrnenno conantnte cns nauna-
mr omnponart na nppontm xora omecrno pasnnaerc ]ynx-
nonpyer na cnoe cocrnenno ocnone.
enesc nnnsan no npemen connaaer c ]opmponanem xnac-
conoro omecrna, c nepexoom or coparentcxoro xoscrna x nposno-
memy. Hnnsan ne morna nosnxnyrt na ase poonoro crpo, xora
uenonex nonnocrtm tn cnsan c poom n nnemenem ne ntenn ce
s nero, xora poonnemennte ornomen tn n nero cnmennt ne-
npxocnonennt xora on ne mor ntr sa x npeent. Hm nepnotr-
noro omecrna n ocnonnom sanmanct coparentcxm xoscrnom, x
ornomen ocnontnanct na xponnopocrnenntx cnsx, cocrnenno xe
conantnte cns nocn ouent orpanuennt xapaxrep.
Hepexo or nepnotrnoro crpo x xnacconomy omecrny osnauan ne
rontxo pocr nposnorentntx cn, no pasptn xponnopocrnenntx cn-
se. Honnerc rocyapcrno, nsamoornomen nme perynpymrc ne
crontxo rpanm otuam, cxontxo mpuecxm nopmam sa-
xonam. mecrno cranonrc onee cnoxntm onee nenocrntm opaso-
nanem. yxonna xsnt npoperaer nonoe xauecrno: nonnerc nct-
mennocrt nenuamee soperene uenoneuecrna.
osnxnonene nnnsan xauecrnenno nont +ran n pasnr
uenoneuecxoro omecrna. rcma naunaerc ero nonnna crop.
uynamenr nnnsan omecrnennoe orarcrno. no cocror s
marepantntx yxonntx nennocre. arepantnte nennocr nxnmuamr
n ce nce, uro tno cosano uenoneuecrnom na nporxen nce ero cro-
p: oma, npemert norpenen, opy nposnocrna, pasnte nt
rpancnopra, rexnxa r. . n xapaxrepsymr marepantnym cropony n-
nnsan. yxonnte nennocr nxnmuamr n ce ]noco]cxe, xyoxecr-
nennte, +ruecxe, +creruecxe pyre nposneen, a raxxe otua,
rpan, xopoue, nce, uro yonnernoper yxonnte norpenocr nme.
1
$# 4. xas. cou. . 302.
100
3ro omecrnennoe orarcrno nonnerc nmecre c npanountm npoyx-
rom, ammm nosmoxnocrt onpeenenno uacr omecrna sanmartc n-
rennexryantntm rpyom, cosanart yxonnte nennocr.
prep nnnsan uenonex. Hepnotrnt uenonex nenn-
nsonannt uenonex. n ne pasmtmnn n na cocrnenntm trem, n
na trem oxpyxamme nppono conantno ecrnrentnocr. ue-
nonex +nox pacrna nnnsonannt uenonex. n saymtnanc, npexe
ncero, na cocrnenntm trem, na cmtcnom cocrnenno xsn na
trem oxpyxammero mpa. uenonexy xorenoct snart mp, n xoropom on
xn, nppoy, xoropa ero oxpyxana. n crpemnc ntcnrt, orxya +ror
mp nposomen, orxya nsnc xocmoc.
nxene x nnnsan nyxno paccmarpnart xax nponecc cranon-
nen napamnan conantno ocnont, conantnoro norennana pas-
nr omecrna. o +ro nosmoxno nmt np ycnon npeemcrnenno cn-
s pasnuntx noxonen. naue ronop, onm s cymecrnenntx npsna-
xon nnnsan nnerc npeemcrnennocrt. es npeemcrnennocr, es ne-
peau or noxonen x noxonenm marepantntx yxonntx nennocre
ner crantnocr n omecrne, a es crantnocr ner pasnr, no es
pasnr ner nnnsan. na s npun ren mnorx nnnsan
xax pas cocror n orcyrcrn npeemcrnennocr, n orcyrcrn nepeau
nennocre anno nnnsan cneymme renepan (noxonenm) n
xe necnoconocrt +ro renepan coxpanrt npexne nennocr cosart
na x ase nonte.
2C. 1 1) ,,2
accmarpna nnnsan, moxno ntenrt raxe ome ueprt ncex
nnnsan, xax: 1) renesc; 2) nepexo or coparentcxoro xoscrna
x nposnomemy, r. e. x xnacconomy omecrny; 3) nonnene ropoon;
4) omecrnennoe orarcrno xax ]ynamenr nnnsan; 5) uenonex xax
xprep nnnsan; 6) nctmennocrt; 7) npeemcrnennocrt.
/ * -
;# ! n sancmocr or cropuecxx rpan, or menran-
rera napoa, or xonxperntx ycnon r. . anpmep, uenonex xax om
xprep nnnsan en n ncex nnnsan. rnomene omecrna
x uenonexy ornomene uenonexa x omecrny noxastnamr crenent pasn-
rocr nnnsan. o +r ornomen nponnmrc no-pasnomy. a 3ana-
e, nanpmep, ontme nnman opamamr na nnyantnym cnooy
uenonexa, na ero nunym nnarny npenpmunocrt. e cnyuano
menno na 3anae nosnxna reop ecrecrnennoro npana, cornacno xoro-
po nce nm pannt or nppot , cneonarentno, onxnt mert ona-
xonte pannte conantnte nosmoxnocr n ocrxen onx rex xe
nene. a ocroxe xe ouent nouramr rpan otua, xoropte npe-
nctnamr ynaxene x crapmemy noxonenm, porenm, rocyapm, noo-
me nnacrt mymm. Ho+romy ram npana uenonexa npoperamr necxontxo
pyro xapaxrep, uem na 3anae. or nouemy nents c onaxontm mep-
10
1
xam noxort x pasntm nnnsanm, x x nennocrm, x nopmam none-
en nme.
Hnnsan ouent pasnoopasnt cnoxnt xax no conantno
crpyxrype, +xonomxe, xyntrype, rpanm otuam, rax no ]opmam
npannen, opasy xsn r. ., r. e. no ncem napamerpam. axnym pont,
nanpmep, rpaer n nnnsan penr, xoropa naxnatnaer orpom-
nt orneuarox na ncm nnnsanm. ax, mponte penr no mnorx
cnyuax ctrpan omnpymmym (no ne erepmnpymmym) pont n rex
n ntx nnnsanx. e cnyuano nexoropte ccneonaren (on)
nnnsan menymr n sancmocr or rocnocrnymme n ne penr.
Honre nnnsan moxno anansponart c roux spen anex-
rx enunoro, ocoennoro nceomero. Honre enunoro npme-
nerc x nnnsan roro n noro napoa. ax, moxno ronoprt o
]pannyscxo, rantncxo, noncxo, xracxo r. . nnnsanx.
annom cnyuae peut er o rex cnen]uecxx ueprax, nponnmmxc n
camtx pasnuntx cryanx, xoropte cnocrnennt anntm nnnsa-
nm. Honre ocoennoro npmenerc x nnnsanm, memmm ne-
xoropte ocoennte npsnax. +ro cns npnro ronoprt o enpone-
cxo nnnsan, o sanano nnnsan, o a]pxancxo nnnsa-
n, o nocrouno nnnsan r. . Honre nceomero npmenerc xo
ncem nnnsanm, memmm nexoropte ome ueprt. anpmep, non-
re mpono nnnsan oxnartnaer nce nnnsan na annom +rane
pasnr uenoneuecrna.
conpemennym +noxy yr cnoxneme nrerpanonnte nponecct
pasnuntx nnnsan. Hpocxor ]opmponane eno mpono n-
nnsan co cnom nennocrm noxoom x omeuenoneuecxm npo-
nemam. o +ro nonce ne snaur, uro n yymem cuesnyr nce nnnsan
xax ynxantnte opasonan, ornuammec cnoe camotrnocrtm co-
crnenntm nennocrm. mecre c eno mpono nnnsane coxpa-
nmrc noxantnte, no on cranyr oraue pasnoopasnee naroap n-
rencnnomy omeny marepantntm yxonntm orarcrnam.
2. B/( . H/ ! 1
Ho rnonore omecrna nopasymenaerc enene mpono crop
na onpeenennte nepot, ]opman, cra n +rant. 3ro enene
cnsano c rem, uro neoxomo npecranrt, n xaxom nanpannen cro-
p pasnnaerc, xaxe +rant ona npoxor n nponecce cnoe nrentno
+nonmn, uem +r +rant ornuamrc pyr or pyra xaxe xprep cy-
mecrnymr n x ntenen.
rantncx mtcnrent x. xo cosan reopm cropuecxoro xpy-
ronopora. onontno remntx m]onoruecxx ntpaxenx on snaraer
saxonomepnocr pasnr cropuecxoro nponecca npxor x ntnoy,
uro ecrecrnennoe npano napoon npoxor conepmenno onaxono c
nonntm nocroncrnom uepes rp nexa, nporexme, xax ronopn ernr-
ne, sa nce npem mpa o nx, a menno: ex oron, xora stuecxe nm
102
yman, uro xnyr no oxecrnenntm ynpannenem uro nce pemrentno
m npxastnaerc aycnnm n opaxynam camtm pennm nema-
m stuecxo crop; ex epoen, xora nocnene noncmy napcrnona-
n n pcroxparuecxx pecnynxax na ocnone, xax on nonaran, npe-
nocxocrna cnoe nppot, ornuammec or nppot x nneeen; naxo-
nen, ex Hme, xora nce npsnan, uro on pannt no uenoneuecxo
nppoe; no+romy n +ror nex cnauana nponneran naponte ecnynx,
a no xonen onapx: oe +r ]opmt npannen nnmrc uenoneue-
cxm npannenm...
1
.
axa nan conepmaer nocrynarentnoe nxene or oxecrnenno
+nox o uenoneuecxo, a norom nosnpamaerc x cnoemy nepnonauantnomy
cocronm. o +ro ne ecrt aconmrnt nosnpar x nepnonauantnomy co-
cronm, o xo npexpacno nonman, uro raxo nosnpar nenosmoxen.
Hocne sanepmen xpyra cnona naunaerc pasnre no nocxome n-
n. axo +noxe n nexy coornercrnymr cno npant, otua, xapaxre-
pt, mpuecxe saxont r. . oxecrnennym +noxy, nanpmep, npano
xaxoro sanceno or oron, n repouecxym +noxy pemammym pont rpano
npano cnt, r. e. tn npan ror, xro oxastnanc ]suecx cntnee. ex
Hme npano asponanoct na uenoneuecxom pasyme.
axomy nexy coornercrnonan cno ]opmt npannen. ex oron
]opma npannen nocna reoxparuecx xapaxrep, rax xax nm nepn,
uro nce npxast cxor or oron. 3ro nex opaxynon xpenon. ex e-
poen npann apcroxpart, a n ex Hme npannene meno emoxparue-
cxym nanpannennocrt. ce rpaxane tn ypannent saxonam nontsona-
nct onaxontm npanam.
upannyscx yuent onopce n ocnony enen crop na onpee-
nennte +nox nonoxn nporpecc uenoneuecxoro pasyma, xoropt on non-
man onontno mpoxo, rax xax, n cymnocr, oxnartnan nce c]ept omecr-
nenno xsn. ect cropuecx nponecc on pasn na ecrt +nox
an coornercrnymmym xapaxrepcrxy xaxo s nx. Hepnym +noxy
onopce paccmarpnaer xax +noxy nepnotrnoro cocron nme, xora
on tn coenent n nnemena, xoropte, no ero mtcn, opasonanct s
cnn necxontxx cemecrn. o nropym +noxy conepmaerc nepexo or
nacrymecxoro cocron x semneenm. Hp xapaxrepcrxe rperte +no-
x ]pannyscx mtcnrent ocooe nnmane opamaer na pasenene
rpya, cnococrnonanmee nocrynarentnomy nxenm omecrna no nocxo-
me nn, rax xax uenonex-nposnorent ocrraer ontmero conep-
mencrna, xora npocxor onpeenenna cnenansan, n pasenene
rpya.
asenene rpya npnor x opasonanm xnaccon cocrnennxon,
paon npcnyr. Honnmrc rocyapcrnennte ]opmt ycrpocrna ome-
crna, tcrpo pasnnamrc menna, acrponom pyre nayx.
,;. cnonan nono nayx o ome nppoe nan. H., 1940. . 2526.
103
uerneprym nrym +nox onopce cnstnaer c penne pene
pennm mom. Becra cetma +nox oxnartnamr penenexonte,
xoropoe ]pannyscx npocnerrent xapaxrepsyer xax nepo ynaxa.
onopce nmer, uro n xonne penenexont npocxor nocrenennoe
pasnre nayx naroap romy, uro uenoneuecx pasym npoperaer no-
nym +neprm. Hyume ymt onn nony penrosno nerepnmocr
nenexecrny. n xonne xonnon pasym cnona nocropxecrnonan. acrynaer
noctma +noxa +noxa xnroneuaran pacnnera nayx. enra +noxa,
no mnenm onopce, naunaerc or exapra sanepmaerc opasonan-
em upannyscxo ecnynx, nosnxme nocne penonmn 17891794 rr.
nocnene, ecro, +noxe, r. e. n ypxyasnom cnocoe nposnocrna,
onopce nr yymee uenoneuecxoro omecrna.
erent mer nte ocnont enen crop. cempnym cropm on
curaer nponnenem yxa no npemen. o nce +ro on cnstnaer c reorpa-
]uecxo cpeo. Xor cnst yxa napoa c nppoo ecrt neuro nnem-
nee, no, nocxontxy mt onxnt paccmarpnart ee xax ry nouny, na xoropo
conepmaerc pasnre yxa, ona no cymecrny oxastnaerc neoxomo
ocnono
1
. coornercrn c reorpa]e erent cropm enr na ocrou-
nt mp, xya nxor ra, n, Hepc, p, rner r. ., peue-
cx, mcx epmancx.
%12 &# nmer erent, ecrt ercx nospacr crop. 3ect
napcrnyer ecnorsm cnoontm uyncrnyer ce rontxo ecnor. Hm
npamamrc noxpyr onoro nenrpa, r. e. nnacrren, xoropt cror no rnane
rocyapcrna xax narpapx. n rpeyer or ncex rpaxan conmart cymecr-
nymme npencan. Harpapx nnerc cycranne, xoropo nce np-
nanexr.
!2 & +ro nropo rnannt npnnn ncempno crop
nmecre c rem +ro nepo mnocr, xora ]opmpymrc nnyantno-
cr. ...3ect npocxor couerane npancrnenno cyexrnno non
n cymecrnyer napcrno # ! rax xax e coueraerc
c nnacruno ]opmo: ona eme ne cymecrnyer acrpaxrno n ce, c o-
no cropont, no nenocpecrnenno coueraerc c ecrnrentntm, noono
romy xax n npexpacnom xyoxecrnennom nposneen uyncrnennoe nocr
orneuarox yxonnoro nnerc ero ntpaxenem
2
. 3ect, no cnonam ere-
n, napcrnymr ecrnrentna cnooa nna, crnna rapmon,
mp cornace. nnyantna non cyexra npepxnaerc otuaen,
npntuex, omenpnrtx nopm saxonon.
a ocroxe cymecrnymr ne xpanocr: c ono cropont, cycranno-
nantnoe nauano (nnacrrent), a c pyro nnyantnocrt. rpeue-
cxom mpe on coenent, xor nonnt npornopeu.
<& <. . '. Hexn no ]noco] crop. anxr-Herepypr, 1993. . 126.
2

am xe. . 150. 104
6&!2 & rper nepo. 3ro nospacr nosmyxanocr crop.
n xapaxrepsyerc ne nounenem nposnony rocnona ne cocr-
nenntm npexpacntm nposnonom, no cnyxr ome nen, npuem nn-
yym cuesaer ocrraer cnoe nuno nen nmt n ome nen
1
. n
npnocrc n xeprny no m ocrxen ome nen. 3rm pmcxoe rocy-
apcrno ornuaerc or a]ncxoro, n xoropom napcrnonan nnt.
me on nopaoment, no, rem ne menee, on cranonrc mpuecx-
m nunocrm xax uacrnte nna, n +rom cmtcne on uyncrnymr ce ne
npocro nnam, a nunocrm. me rocnocrnyer acrpaxrna cno-
oa, cranma rocyapcrno nonrxy ntme nmo nnyantnocr,
no nmecre c rem cosaerc cnoona nunocrt, ornuammac or nn-
yantnocr.
pen, nmer erent, n nonruecxo xsn npeonaana emoxpa-
r, na ocroxe ecnorsm, n mcxom mpe apcroxpar. pen
nnyrp emoxparuecxx crpyxryp er opta, pasopt, cnopt r..
me xe opta mna s-sa npnnnon: apcroxpar oponact c napm,
nnee c apcroxpare, noxa emoxpar ne ocrrna rocnocrnymmero
nonoxen.
&!2 & uerneprt nepo ncempno crop. epman-
cx yx ecrt yx nonoro mpa, nent xoroporo saxnmuaerc n ocymecrnne-
n aconmrno crnt xax ecxoneunoro camoonpeenen cnoot,
ro cnoot, coepxanem xoropo nnerc cama ee aconmrna ]op-
ma
2
. epmancx napo, no yexenm ero npecranren, npsnan xpa-
nrt xpcrancxe npnnnt yxonno cnoot npmpen. yx n
repmancxom mpe ocrraer nonnoro pacnnera spenocr. ennom nep-
mno pasnr ncempno crop npecrannerc npyccxa monapx.
yccx ]noco] XIX n. . . annencx ntnnyn cnom xonnen-
nm neposan crop, n ocnony xoropo on xnaer crenent pasn-
r nnnsan. ...crecrnenna ccrema crop, nmer pyccx
mtcnrent, - onxna saxnmuartc n pasnuen xyntrypno-cropuecxx
rnon pasnr xax rnannoro ocnonan ee enen or crenene pasnr,
no xoroptm rontxo +r rnt (a ne conoxynnocrt cropuecxx nnen)
moryr nopasenrtc
3
. nrop nepeucner cneymme xyntrypnctcro-
puecxe rnt n camotrnte nnnsan: 1) ernercx, 2) xra-
cx, 3) accpcxo-nannono-]nxcx, n pennecemruecx,
4) ncx, 5) pancx, 6) enpecx, 7) rpeuecx, 8) pmcx, 9)
nono-cemruecx, n apancx, 10) repmano-pomancx, n en-
ponecx
4
.
1
<& <. . '. xas. cou. . 150.
am xe. . 91.
,# 1 Q. occ npona. ., 1991. . 87.
4
am xe. . 88.
105
..annencx ntenn nexoropte ome saxont nxen
pasnr xyntrypno-cropuecxx rnon: 1. apot, ronopme na onom
n nsxx stxax, cocrannmr on xyntrypno-cropuecx rn. 2.
n nosnxnonen pasnr nnnsan n xyntrypno-cropuec-
xoro rna neoxoma onpeenenna nonruecxa nesancmocrt. 3. a-
uana nnnsan onoro xyntrypno-cropuecxoro rna ne nepeamrc
napoam pyroro rna. axt rn ntpaartnaer ee n ce np ont-
mem n mentmem nnn uyxtx, emy npemecrnonanmx n conpe-
menntx nnnsan
1
. 4. cnex nnnsan sancr or pasnoopas
+nemenron xyntrypno-cropuecxx rnon. 5. uopmponane nnnsan
nrc onro, a nepo x pacnnera xparox. yccx mtcnrent yrnepxa-
er, uro nnnsan n xyntrypno-cropuecxe rnt pasnnamrc samx-
nyro sonponanno, no orcma ne cneyer, uro on ne nnmr pyr na
pyra. c crop oxastnaer, uro nnnsan ne nepeaerc or ono-
ro xyntrypno-cropuecxoro rna pyromy; no s +roro ne cneyer, urot
on ocrananct es ncxoro nosecrn pyr na pyra, rontxo +ro nose-
crne ne ecrt nepeaua...
2
2=. -.!&!( A&,(. 7&,12 ) !

apxc, xax ero npemecrnennx, ocmtcnna cropuecx npo-
necc, pemn pasrt ero na onpeenennte nepot, no n ocnony enen
on nonoxn marepantnt ]axrop cnoco nposnocrna marepantno
xsn. n nnen nonym xareropm n conantnym ]noco]m n oosna-
uen pasnuntx +ranon n pasnr uenoneuecrna. eut er o xarerop
omecrnenno-+xonomuecxo ]opman. 3ro nonre apxc ne cpasy na-
men. ax, n emenxo eonor, nancanno n 18451846 rr., ynorpe-
nerc repmn ]opma cocrnennocr, a nonnene pasnuntx ]opm co-
crnennocr cnstnaerc c pasenenem rpya.
Hepno ]opmo cocrnennocr nnerc nnemenna cocrnennocrt,
xoropa coornercrnyer nepasnro cra nposnocrna, xora nm xn
oxoro ptononcrnom, cxoronocrnom n semneenem.
ropa ]opma anruna omnna rocyapcrnenna cocrnen-
nocrt. apy c omnno cocrnennocrtm pasnnaerc uacrna cocrnen-
nocrt, nonnerc pacrno, yxe ncrpeuaerc npornononoxnocrt mexy ro-
poom epenne, nnyrp camx ropoon roxe meerc npornononox-
nocrt mexy paam rpaxanam. 3ra ]opma cocrnennocr npcyma
paonnaentuecxomy omecrny.
perte ]opmo cocrnennocr nnerc ]eoantna cocrnennocrt.
n anrunocr cxontm nynxrom cnyxr ropo, n penenexont
epenn. Houemy rax nposomno? rneua na +ror nonpoc, apxc 3n-
,# 1 Q. xas. cou. . 91.
2

am xe. . 98. 106
rentc nmyr, uro +ra nepemena cxonoro nynxra tna oycnonnena pe-
xocrtm paccennocrtm no ompno nnoma nepnonauantnoro nacene-
n, xoropoe nprox sanoenarene ne ynenunan cxontxo-nyt snau-
rentno. Ho+romy, n npornononoxnocrt pen my, ]eoantnoe pas-
nre naunaerc na ropaso onee mpoxo repprop, nororonnenno
pmcxm sanoenanm cnsanntm c nm nnauane pacnpocrpanenem
semneen
1
.
Honre ]opman (opasonane) apxc nsn s reonor. nep-
nte ono nonnoct n ero paore ocemnanaroe pmmepa Hy onanap-
ra. xnaccuecxom ne +ra xarerop tna npecrannena n Hpecno-
n apxca xprxe nonruecxo +xonom, nancanno n 1859 r.
+ro paore apxc ncan: ona omecrnenna ]opman ne nor-
aer pantme, uem pasontmrc nce nposnorentnte cnt, n xoroptx
ona aer ocrarouno npocropa, nonte onee ntcoxe nposnocrnennte
ornomen nxora ne nonnmrc pantme, uem cospemr marepantnte
ycnon x cymecrnonan n nepax camoro craporo omecrna... omx
ueprax, asarcx, anrunt, ]eoantnt conpemennt, ypxyasnt,
cnocot nposnocrna moxno oosnaurt xax nporpeccnnte +nox +xo-
nomuecxo omecrnenno ]opman
2
.
arerop omecrnenno-+xonomuecxo ]opman +ro xarerop
]noco] crop, a cnen]xa ]noco]cxx xarerop cocror n
rom, uro, yyu acrpaxnm camoro ntcoxoro yponn, on orpaxamr
naonee ome, cymnocrnte ueprt oexrnno ecrnrentnocr. uop-
man meer eno c ome norxo pasnr uenoneuecxoro omecrna, a-
crparpyct or uacrntx nnen cnyuanocre. e ]noco]cxoe non-
mane nents nyrart c nrepnperane n cropuecxo nayxe. axa nyra-
nna uacro npnor x neopasymenm, xora cropx epyr nonre
]opman n ucrom ne naxnatnamr ero na peantnt cropuecx
nponecc, xora ne naxor nonnoro roxecrna ]opman ecrnrent-
nocr, ro nepna onnerc ]xne. oneuno, peantnt nponecc nes-
mepmo oraue coepxarentnee, uem nma ]noco]cxa xarerop.
ueoansm, no ntpaxenm 3nrentca, nxora ne coornercrnonan cnoemy
nonrm. o xe camoe moxno cxasart o xanransme, o pacrne r. .
oneuno, orcma ne cneyer, uro xarerop ]opman eantna
xoncrpyxn ne orpaxaer peantno ecrnrentnocr. na aexnarno
orpaxaer +ry ecrnrentnocrt, no aexnarnocrt cneyer nonmart xax or-
paxene cymnocr, a ne nnen. cropuecx nponecc conoxynnocrt
camtx pasntx ]axron, nnen cotr. n s nx nnmrc onee
naxntm n cyexron crop, pyre menee naxntm, on nenocpe-
crnenno cnsant c norxo crop, pyre ner. uopman meer eno
c norxo crop, noxastnaer ee encrno mnoroopase.
1
0 1.! "& u. ou. . 3. . 22.
am xe. . 7.
107
mecrnenno-+xonomuecxa ]opman nxnmuaer n ce nce nnen,
xoropte memrc n omecrne (marepantnte, yxonnte, nonruecxe, co-
nantnte, eemeno-tronte r. .). %;
# ; -
#. ocnono nposnocrnenntx ornomen n-
nerc ]opma cocrnennocr na cpecrna nposnocrna. mecrnenno-+xo-
nomuecxa ]opman +ro cropuecx xonxpernoe omecrno na an-
nom +rane ero pasnr. axa ]opman +ro ocot conantnt op-
ransm, pasnnammc na ase cnox mmanenrntx saxonon. mecre c
rem omecrnenno-+xonomuecxa ]opman +ro onpeenenna crynent
n pasnr cropuecxoro nponecca no nocxome nn.
apxc pasn ncm cropm uenoneuecrna na nrt ]opman: nepno-
trnoomnna, paonnaentuecxa, ]eoantna; ypxyasna xommyn-
cruecxa. Hpana, y apxca ecrt eme pyroe enene mpono cro-
p: nepnuna ]opman (nepnotrnoe omecrno), nropuna ]opman
(pacrno, ]eoansm, xanransm) rperuna ]opman (xommynsm).
Hpuem, cornacno apxcy, xaxa nocneymma ]opman nnerc o-
nee nporpeccnno no cpannenm c npetyme. apxc nouepxnan, uro
pasnre omecrna nocr ecrecrnenno-cropuecx xapaxrep uro ono
ne moxer nepecxourt uepes ecrecrnennte ]ast cnoero nxen no noc-
xome nn.
80. 9-: (# 1
Honre xyntrypa (or narncxoro cnona SHFAH@? P nosentnane, o-
paartnane) ynorpenerc n camtx pasntx cmtcnax
1
. xaxem n oten-
no peu ntpaxene xyntrypnt uenonex moxer oosnauart opaso-
nannt uenonex nocnrannt uenonex. ora mt ronopm o xyntrype
rpya, ro nopasymenaem opransonannt, enono nenenanpannennt
xapaxrep rpya.
asnunte nrepnperan cnsant ne rontxo c rem, uro repmn xynt-
rypa npouno nomen, rax cxasart, n ynunym xsnt nme, no c rem,
uro xyntrypa nnerc oexrom mnorx nayx: crop, +rnorpa], co-
nonor, apxeonor r. . Honrno, uro xaxa nayxa nxnatnaer n no-
nre xyntrypt cno cocrnennt cmtcn. onantna ]noco], na-
npmep, mer nexe ome ueprt, npcyme ncem xyntrypam nesancmo
or x npocrpancrnennoro npemennoro pacnonoxen. na syuaer saxo-
nomepnocr pasnr xyntrypt, nsamoecrne nsamonnne pasnu-
ntx xyntryp.
s +rmonor nonr xyntrypt ntrexaer, uro ono npmenmo nmt
x pesyntraram uenoneuecxo erentnocr. ce, uro cosano uenoneuecxm
rpyom, ntcrynaer xax +nemenr xyntrypt. xa nppoa ne ecrt xynt-
rypa, no nppoa, npeopasonanna uenonexom, yxe ntcrynaer xax +ne-
menr xyntrypt. yntrypa nponnerc n camtx pasnoopasntx ]opmax,
nonruecxo xyntrype cm. pas. IV, n. 11.
108
xax n c]epe marepantnoro, rax n c]epe yxonnoro nposnocrna. Ho-
+romy xyntrypy moxno onpeenrt xax conoxynnocrt marepantntx y-
xonntx ocrxen uenoneuecrna.
camom omem ne xyntrypy moxno pasenrt na na na: na mare-
pantnym yxonnym xyntrypy. marepantno xyntrype ornocrc apx-
rexrypnte coopyxen, oma, namrnx, mamnt, cranx p. Ho mare-
pantno xyntrype moxno onpeenrt yponent pasnr omecrna. xa-
xem, ernercxe npamt, nocrpoennte n 32 rtc. o n. +., noxastnamr,
uro penne ernrne men ntcox yponent xyntrypt. yxonno xynt-
rype ornocrc xnonct, nayxa, ]noco], cxyccrno, nreparypa, xno
r. . yxonna xyntrypa roxe noxastnaer yponent ocrxen omecrna
na rom n nom +rane ero pasnr. nruna ]noco], nanpmep,
npecranner coo nepmny anruno mtcn cnerentcrnyer o rom,
uro penn pen onact rpomantx ycnexon n cosan yxonntx
nennocre, xoroptm o cx nop nontsymrc nm. asymeerc, x yxon-
no xyntrype ornocrc rpan, otua, mopantnte nopmt npn-
nnt, perynpymme ornomen nme n nponecce x conmecrno xsne-
erentnocr.
yxonna xyntrypa xaxoro napoa meer cno nenonropmte ueprt
ocoennocr, xoropte cxnatnamrc nexam nepeamrc s noxone-
n n noxonene. Hp +rom naxno mert n ny, uro xyntrypa nesancmo
or roro, xro ee npecranner ontmo n mant napo, ynxantna,
nenonropma nrepecna. Ho+romy ner n nsmx, n ntcmx xyntryp.
crt xyntrypa ontmx napoon xyntrypa mantx napoon. n napot
ontm nxna nnocr n mponym xyntrypy, pyre mentm, no xaxt
napo n mepy cnox nosmoxnocre ymnoxaer ooramaer mponym xynt-
rypy.
pannna nonr xyntrypt nnnsan, nao ormerrt, uro oa
nonr nsx no coepxanm, no rem ne menee on nonnocrtm ne con-
naamr. o-nepntx, xyntrypa nosnxaer pantme nnnsan. Hepnotr-
nte omecrna tn xyntrypntm omecrnam. Hepnotrnte nm, na-
npmep, men npexpacnoe cxyccrno. o y nx ne tno nxaxo nnn-
san. o-nroptx, n ornue or nnnsan xyntrypa yxastnaer na np-
cyrcrne uenonexa n cropuecxom nponecce, na ro, uro omecrnennoe o-
rarcrno cosaerc nmtm, a cama crop ecrt pesyntrar x erentnocr.
8$. +,--.! '2. 0# 1
nono +rnoc rpeuecxoro npocxoxen yxnantno oosnauaer
napo. nacromee npem +ro cnono, noxany, ntrecnno s nayx ra-
xe pantme nectma pacnpocrpanennte cnona, xax po nnem. em ne
menee n nepnotrnom omecrne ocnonntm omnocrm nme tn po
nnem. o npecranner coo xonnexrn nme, memmx ome po-
crnennte cns, omee xoscrno, ome rpan otua, omym
xyntrypy omym reppropm. rnomen unenon poa perynponanct
rpanm otuam. Xapaxrepna uepra poa xponno-pocrnennte
109
cns. enene necxontxx poon npecranner coo nnem. Hnem
roxe aspyerc na xponno-pocrnenntx cnsx ornomenx. oxno
cxasart, uro re xapaxrepnte ueprt, xoropte cnocrnennt poy, npcym
nnemen. Ho+romy ne cnyuano n nayxe npnro ynorpenrt repmn
poonnemennte ornomen cns.
ora conepmaerc nepexo or nepnotrnoro omecrna x xnacconomy
omecrny, xponno-pocrnennte cns ornomen ycrynamr mecro con-
antntm cnsm ornomenm. esxo nospacraer ucnennocrt nacenen.
ero cocran nxor pasnunte nnemena, xoropte ne memr mexy coo
nxaxx pocrnenntx ornomen. enept yxe ne rpan otua pe-
rynpymr nsamoornomen nme, a npanonte nopmt saxont. acene-
ne xnacconoro omecrna yxe nonyuaer nasnane +rnoca.
nreparype amrc pasnte onpeenen +rnoca. snecrnt pocc-
cx cropx H. . ymnen aer cneymmee onpeenene: 3rnoc ecre-
crnenno cnoxnmc na ocnone oprnantnoro crepeorna noneen
xonnexrn nme, cymecrnymm xax +nepreruecxa ccrema (crpyxry-
pa), npornonocrannmma ce ncem pyrm raxm xe xonnexrnam, cxo-
s omymen xomnnemenrapnocr
1
. H. . ymnen curaer, uro +rnoc
nnerc nppontm nnenem, na nero pacnpocrpanmrc saxonomepno-
cr pasnr nppot, a ne omecrna. a camom ene +rnoc npecranner
coo cyryo conantnoe nnene. n, xax yxe ormeuanoct, nosnxaer
nmecre c xnaccontm omecrnom. 3rnuecxe pasnu nponnmrc n
xyntrype, a ne n nppoe. Ho+romy +rnocoopasymmm npsnaxom nt-
crynaer xyntrypa. xaxem, ]pannys XVI n. ]pannys XXI n. nnmrc
]pannysam naroap ]pannyscxo xyntrype, nacurtnamme ne ony
rtcuy ner. repeorn noneen, o xoropom nmer H. . ymnen, orno-
crc x nnenm xyntrypt, a ne nppot.
pyroe onpeenene +rnoca aer R. . emenon. n nmer: ...3rnoc,
n +rnuecxa omnocrt, ecrt conoxynnocrt nme, xoropte memr o-
mym xyntrypy, ronopr, xax npanno, na onom stxe, onaamr omm ca-
mocosnanem ocosnamr xax cnom omnocrt, rax cnoe ornue or une-
non pyrx raxx xe uenoneuecxx rpynn, npuem +ra omnocrt uame nce-
ro ocosnaerc xax omnocrt npocxoxen
2
.
axnoe snauene n +rnoca meer omnocrt stxa, npecrannmme-
ro coo roxe +nemenr xyntrypt. ocrnenno ronop, es stxa ner +rno-
ca xax raxonoro. crar, +ro xopomo ocosnamr cam +rnoct. Ho+romy on
ouent opoxar stxom, ecn ror n no +rnoc oxastnaerc n uyxo
+rnuecxo cpee, on nce enaer n roro, urot coxpanrt stx, yurt
monooe noxonene na cnoem +rnuecxom stxe. or +rnoc, xoropt sat-
naer cno pono stx, accmnpyerc tcrpo, r. e. pacrnoperc n py-
rom n pyrx +rnocax.
< +. 1 3rnorenes oc]epa 3emn. ., 1993. . 499.
% R. ). unoco] crop. ., 2003. . 39. 110
pyro conantno-+rnuecxo omnocrtm nme nnerc napo. Xo-
r rpeuecxoe cnono +rnoc osnauaer napo, rem ne menee n conantno-
]noco]cxom cmtcne nonr +rnoca napoa ne connaamr. cocran
napoa, nanpmep, moryr nxort pasnunte +rnoct, xoroptx npnro na-
stnart cy+rnocam. tuno repmn napo cnontsymr n rpex cmtcnax.
o-nepntx, annoe nonre oxnartnaer ncex nme, nacenmmx
xaxym-no crpany. xaxem, xora ronopr amepxancx napo, nopa-
symenamr ncex amepxannen, xnymx n B, nesancmo or x pacono
nanonantno npnanexnocr, a raxxe mymecrnennoro nonoxen.
+rom cnyuae nonre napoa connaaer c nonrem nacenen. o-
nroptx, napo +ro rpymec, cosamme marepantnte yxonnte
nennocr ne npcnanamme uyxo rpy. -rpertx, napo opra-
nsonannoe nenoe, memmee enym ncxonorm (menranrer), xyntrypy,
rpan, stx, otua, enym reppropm, ome +xonomuecxe cn-
s r. . 3ro ycrouna omnocrt nme, co cnom +rnuecxm n-
repecam.
82. -1 &1 &/ : & 21#
) 1 (
noantntm nponemam conpemennocr npnro curart re npone-
mt, pemene xoroptx nosmoxno nmt n rnoantnom, r. e. mponom, mac-
mrae. r x pemen sancr nepcnexrnt pasnr uenoneuecrna.
ucny rnoantntx nponem n nepnym ouepet ornocrc #
! 5&! ! 5& p. ocnemc
npexe ncero # . 3r nonpoct nonnonan mtcnrene
ncex npemen. n cxan npunt nont, xoren ntcnrt, nouemy nm
crpenmr pyr pyra. nrunt ]noco] Hnaron, nanpmep, yrnep-
xan, uro nont npocxor s-sa orarcrna. nrncx ]noco] .
oc xe npuny non nen n ecrecrnennom panencrne nme, xoropoe
npnor x none ncex nporn ncex. onnancx mpcr cropx .
pon, pasnna reopm ecrecrnennoro npana, n ornue or oca,
curan, uro pesyntrarom panencrna onxno trt ne cocrone nont,
a mp pyxa. amy nony on xnan]nponan xax cocrone optt.
crar, emy npnanexr nepna xnacc]xan non. Ho ero mnenm,
x moxno pasrt na uacrnte, nynunte cmemannte. Ho uacrno
nono pon, no cymecrny, nonmaer paxy mexy nym n necxont-
xm nnam. Hynuna nona neerc opranam rocyapcrnenno nna-
cr, r. e. +ro ecrt nona, onnenna onm rocyapcrnom pyromy. uro
xacaerc cmemanno nont, ro ona, c ono cropont, nocr nynunt
xapaxrep, a c pyro uacrnt. cnom ouepet, nynunte nont po-
n enr na ropxecrnennte (cnpanennte) neropxecrnennte. npa-
nenna nona, nmer on, neerc c nentm samrt nanonantnoro cyne-
penrera n xe ero noccranonnen. npantna raxe nont, pon
rem ne menee coneryer ne naunart x, cnontsonart nce mpnte cpecrna
111
n pemen cnopntx nonpocon. nonpemenno on ocyxaer neropxecr-
nennte nont, nmennte onpanarentntx npun.
emenx ]noco] . anr meuran o neunom mpe mexy napoam.
o nnauane on pemn syurt npunt nenancr napoon rocyapcrn
pyr x pyry. Ho ero mnenm, nona nenancrt nme pyr x pyry ne co-
epxar xaxym-nyt pasymnym cocrnennym nent, no+romy nyxno
nontrartc orxptrt n +rom eccmtcnennom xoe uenoneuecxx en nent
nppot, na ocnonan xoropo y cymecrn, ecrnymmx es cocrnenno-
ro nnana, nce xe tna t nosmoxna crop cornacno onpeenennomy nna-
ny nppot
1
. cxo s +roro, anr crpemrc ocnrt nppoy ueno-
nexa, ero ]sonoruecxe ncxonoruecxe ocoennocr. n yrnepxa-
er, uro nce saarx nmoro xnoro cymecrna npenasnauent n nenecoo-
pasnoro pasnr, ecn raxoro pasnr ner, ro meerc ne saxonomep-
na, a ecnentno ecrnymma nppoa, uro npornopeur reneonorue-
cxomy yuenm. Hpponte saarx uenonexa, onaammero pasymom, no-
nyuamr cnoe pasnre, curaer nemenx ]noco], ne n nne, a n po-
e. n x nponnen nppoa cnontsyer raxoe cpecrno, xax anraro-
nsm: uenonex, c ono cropont, ne moxer xrt es omen, c pyro
crpemrc x yenenm. Ho+romy on oxaer, uro ncrperr conpornne-
ne, menno +ro sacranner ero ecrnonart. naue ronop, cornacno
anry, ram, re ner npornopeu nsamntx cronxnonen, ner pasn-
r n camoro uenonexa, n ero xyntrypt. anr nonaraer, uro npunt
non npocrexamr s crpemnen cosart nonte ornomen mexy rocy-
apcrnam, no uepes nexoropoe npem +r ornomen cnona npnor x
noenntm cronxnonenm. Ho+romy neoxomo ocnonart mexynapont
coms rocyapcrn, n xoropom xaxoe rocyapcrno uyncrnonano t ce
cnoontm n ro xe npem ne memano t pyrm nopmantno xrt.
cnoem yuen o none mpe anr cxor s ntnnyroro m xa-
reropuecxoro mneparna: 7(# & # ! -
# ; ; ;!
8
N
. n nonaraer, uro xaxoe rocyapcrno onxno
nocrynart rax, urot ne npunrt pyromy ymep ne saenart ero nre-
pect. ax mnore pyre mtcnren, anr ontmoe snauene npanan
paspaorxe mexynaponoro npana, perynpymmero rocyapcrnennte or-
nomen sanpemammero nmemarentcrno no nnyrpenne ena pyrx ro-
cyapcrn. n cxnmuen non s xsn omecrna, no yrnepxenm
anra, neoxom mpnt oronop. paore neunomy mpy anr s-
noxn ocnonnte npnnnt raxoro mpnoro oronopa. n curaer, uro
n nmom mpnom oronope ne onxno trt nxaxx ocnonan n yy-
me nont. axoe rocyapcrno nesancmo or pasmepon meer npano na
camocrorentnoe cymecrnonane, no+romy ono ne moxer trt saxnaueno
1
1 ). ou.: 6 r. . 6. ., 1965. . 8.
2
1 ). ou. . 4. u. 1. . 260.
112
pyrm rocyapcrnam. o n ycranonnen neunoro mpa nyxen ]ee-
pansm n coms cnoontx rocyapcrn. Hentm raxoro comsa nnerc
oecneuene cnoot xaxoro rocyapcrna. o npemenem +ror coms on-
xen oxnarrt nce rocyapcrna, uro n xoneunom rore, no rnyoxomy yex-
enm anra, npneer x neunomy mpy.
anroncxa xonnenn neunoro mpa nocr yronuecx xapaxrep, no
naxno ro, uro poonauantnx xnaccuecxo nemenxo ]noco] ocyx-
an nont, ntcrynan n samry rymansma ycranonnen nonnno mp-
ntx ornomen mexy rocyapcrnam.
pyro npecranrent xnaccuecxo nemenxo ]noco] . erent
curan, uro nona ne onxna paccmarpnartc nmt xax aconmrnoe sno
n nmt xax nnemn cnyuanocrt. cnonan nont on nr n crpa-
crx nnacrennon napoon. erent paronan sa cntnym rocyapcrnennym
nnacrt, orcyrcrne xoropo, no ero mnenm, npnor x pasnoxenm o-
mecrna rocyapcrna. Ho+romy on yrnepxan, uro nona cnococrnyer yc-
ranonnenm xpenxo nnacr osoponnenm ncero omecrna. ...tcoxoe
snauene nont, ncan erent, cocror n rom, uro naroap e... co-
xpanerc npancrnennoe soponte napoon, x espasnue x sacrtnanm
xoneuntx onpeenennocre; noono romy, xax nxene nerpon ne aer
osepy sarnnart, uro c nm nenpemenno cnyunoct t np npoonxrent-
nom esnerp, rax nona npeoxpaner napot or rnen, xoropoe ne-
npemenno nnoct t cnecrnem npoonxrentnoro, a rem naue neunoro
mpa
1
. erent sect meer n ny xonnennm anra o neunom mpe. ocy-
apcrno, npoonxaer erent, ecrt nn xax nnyantnocrt coep-
xr n cee orpnane. ecn axe nexoropoe ucno rocyapcrn opasymr
coms, nce panno +ror coms xax nnyantnocrt onxen cosart cnom
npornononoxnocrt noport npara.
erent curaer, uro n mpnoe npem rpaxancxa xsnt pacmperc,
nm sacactnamrc onorom, yrpaunamrc x uacrnte ocoennocr, nce
mentme mentme nponnmrc x nnyantnte ueprt. mecrno na-
unaer noxort na ontnoro uenonexa. 3oponte rpeyer encrna ren, no
xora uacr sarnepenamr, nacrynaer cmeprt. aunte nont ne amr pas-
nr nnyrpennm ecnopxam, yxpennerc rocyapcrnenna nnacrt.
apot ntxor s nont ne rontxo ycnenntm, naroap nnemnm
nonam nan, nnyrp xoroptx ecrnymr nenpeoonmte npornopeu,
no operamr nnyrpennee cnoxocrne
2
.
erenencxym xonnennm nont ne cneyer ynpomart, o +ro moxer
npnecr x romy, uro erent npenparrc n anonorera nont, uro, xoneuno,
nenepno. a camom ene nonpoc ropaso cnoxnee. 3ry xonnennm nao
cnstnart c rerenencxm yuenem o npornopeu xax crounxe pasn-
r. erent ncan, uro npornopeue... ecrt xopent ncxoro nxen
<&. unoco] npana. ., 1990. . 360.
am xe. . 361.
3
xsnennocr; nmt nocxontxy neuro meer n camom cee npornopeue,
ono nxerc, onaaer mnyntcom erentnocrtm
1
. e cneyer ynyc-
xart s ny xonxperno-cropuecxe ocrorentcrna, cnsannte c xs-
ntm nenxoro ]noco]a c ero +noxo. erent xno nrepeconanc non-
ruecxo cryane cnoe crpant, no+romy ero ntcxastnan uacro or-
paxan +ry cryanm. n cntno nepexnan xpscnoe nonoxene cnoe
crpant, ormeuan, uro epman axe ne n cocron samrrt cno cyne-
penrer. nannym npuny xpsca cnoero oreuecrna erent nen n orcyr-
crn eno nepasentno epman c cntno nenrpansonanno nna-
crtm. naocrt rocyapcrna, ormeuan nenx ]noco], cpasy xe onapy-
xnaerc no npem nont, o nona rpeyer xonnenrpan ncex cn. na
noxastnaer ero cnate, ysnmte mecra n ro xe npem ntstnaer neoxo-
mocrt ero conepmencrnonan.
ooreuecrnennx eren naysenn nenocpecrnenno cnsan nonrxy
nony: ...ona ecrt ne uro noe, xax npoonxene nonruecxx orno-
men c npnnecenem ntx cpecrn
2
. ona, nmer naysenn, ne nos-
nxaer nnesanno, a roronrc ouent onro coornercrnymmm npanrent-
crnam, neymm onpeenennym nonrxy. ents ymart, uro nocne na-
uana nont npexpamamrc nonruecxe ornomen, nocxontxy +r orno-
men ntcrynamr xax nenoe, a nona ecrt uacrt +roro nenoro. ona ona-
aer rem cnocrnam, xoropte meer nonrxa. menno nonrxa nopo-
xaer nony, a ne naoopor. nnmee nony npanrentcrno o nauana
noenntx ecrn nponor onpeenennym nonrxy, nanpannennym na
yonnernopene cnox nrepecon, xora ona ne aer xenaemtx pesyntra-
ron, ro npanrentcrno nepexor x pyro ]opme nonrx x none. e
nentm nnerc coxpymene nonrx npornnxa noenntm cpecrnam.
Honrxa nopoxaer nony. o ne naoopor.
naysenn curaer, uro uem cntnee mornt uem xyxe ornomen
mexy rocyapcrnam, rem ontme xaxerc, uro nona nonrxa conna-
amr nonnocrtm uro no+romy nona nocr xax t ucro noennt xapax-
rep ne meer ornomen x nonrxe. naoopor, uem mentme mornon,
rem ontme pacxoxen mexy nono nonrxo. o naysenn a-
nexruecx ananspyer nonpoct nont nonrx (nao cxasart, uro on
npanan ontmoe snauene ]noco]cxomy ccneonanm nont, ntcoxo
nenn rerenencxym anexrxy, nouepxnan ee naxnocrt n syuen
nonpocon nont nonrx). n curaer, uro nona onrxa nepase-
nmt, xor nnemne on xax t npornopeuar pyr pyry. ce nont nao
paccmarpnart xax nonruecxe ecrn. o-nepntx, nony mt onxnt
mtcnrt np ncex ocrorentcrnax ne xax neuro camocrorentnoe, a xax
opye nonrx; no-nroptx, menno +ra rouxa spen noxastnaer nam,
1
<&. ou. . V. ., 1937. . 520.
2
1. none. 3 r. . 3. , 1933. . 101.
114
xax pasnuntm onxnt trt nont n sancmocr or mornon ocro-
rentcrn, s xoroptx on sapoxamrc
1
.
naysenn nxe ncex noomen x ]noco]cxo-nonruecxo xapaxre-
pcrxe nont, onpeenn ee xax npoonxene nonrx nacntcrnennt-
m cpecrnam. Henn ouent ntcoxo nenn noennym reopm naysenna.
3ror ncarent, ormeuan on, ocnonnte mtcn xoroporo cenanct
n nacromee npem esycnonntm npoperenem ncxoro mtcnmero ueno-
nexa, yxe oxono 80 ner romy nasa oponc nporn otnarentcxoro nene-
xecrnennoro npepaccyxa, yro t nony moxno ntenrt s nonrx
coornercrnenntx npanrentcrn, coornercrnenntx xnaccon, yro t nony
xora-nyt moxno paccmarpnart xax npocroe nanaene, napymammee
mp. Hopanct nompnct! 3ro rpyt nenexecrnennt nsrn, e-
crx ner romy nasa onponeprnyrt onponepraemt ncxm, cxontxo-
nyt nnmarentntm, anansom nmo cropuecxo +nox non
2
.
o naysenny nce xe ne yanoct pacxptrt npunt nont. 3ro ce-
nan mapxcsm. cxo s marepancruecxoro nonman crop, map-
xcsm noxasan, uro nona, xax nonrxa, ornocrc x nacrpoeuntm n-
nenm erepmnpyerc +xonomuecxm ornomenm. 3nrentc orme-
uan, uro nuro rax ne sancr or +xonomuecxx ycnon, xax menno ap-
m ]nor. oopyxene, cocran, opransan, raxrxa crparer san-
cr npexe ncero or ocrrnyro n annt momenr crynen nposnocrna
or cpecrn coomen
3
. Ho+romy ntcnene npun non rpeyer sy-
uen +xonomuecxx ycnon xsn nme, xonnenrpponanntm ntpa-
xenem xoroptx nnerc nonrxa. ona +ro nacne, nponeene xe
nacntcrnenno nonrx no mnorom sancr or +xonomuecxo mom ro-
cyapcrna. Hposnorent onee conepmennoro opyx noexaer npos-
noren menee conepmennoro opyx np ncex npoux panntx ycnonx.
o ntnycx onee momnoro opyx sancr or yponn +xonomx.
crox non yxor n nepnotrnoe omecrno, xora ono nnem noe-
nano c pyrm. o n crporom cmtcne cnona +ro ne tn nont, noromy uro
ne npecneonan nen nounen onoro nnemen pyromy, xor morn
ncex unenon nnemen crpert n npenparrt n paon. n sapanee
x none ne roronnct. 3ro tn xon]nxrt, uacro menme rparue-
cx xapaxrep, no nce xe xon]nxrt. Hponeene noenntx onepan
nnene cnoxnoe. ona cnsana c onee n menee perynpno apme,
xoropa roronrc x none n mpnoe npem r. . r. n. ce +ro crano nos-
moxno rontxo n +noxy xnacconoro omecrna. Ho+romy nona ecrt npoyxr
xnacconoro omecrna, xora nonnoct rocyapcrno co cnom npsnaxa-
m xora conym yxe meer ne npmrnnt, a cnoxno crpyxrypponan-
nt xapaxrep. # & ; ; -
1
1. none. 3 r. . 2. .; H., 1932. . 21-22.
2
+ Hon. cop. cou. . 32. . 79.
3
0 1.! "& u. ou. . 20. . 171.
115
! & . e moryr necr no na rocyapcrna
(noxantnte nont), no mnoxecrno rocyapcrn (mpona nona), no
pasnunte xnacct (rpaxancxe nont). ona meer cno npanna, no
np neen noenntx onepan nxro x ]axruecx ne ntnonner, uro
nnonne moxno ocnrt, no ne onpanart. eno n rom, uro nma nona
npecneyer nent noanrt nonm npornnxa, ynuroxrt ero nosmoxno-
cr conpornnrtc, no+romy nommme cropont cnontsymr nce cpecr-
na n ocrxen noet.
9A!,( 2. o npemen pon npnro enrt nont na sa-
xnarnuecxe ooponrentnte. Hepnte npecneymr nent sanoenan uy-
xx repprop, nanstnan pyrm rocyapcrnam cnoe non nop-
xon; nropte samry nanonantnoro cynepenrera reppropantno ne-
nocrnocr. o nma nona nmecre c rem npecneyer onpeenennte
xnacconte nrepect. Rn Hesapt sanoentnan npony npexe ncero n n-
repecax pmcxo snar, a ne enort. 1991 r. B omn pax ne
noromy, uro samman yner, a noromy uro nao tno coxpanrt, a sarem
ycnrt cnoe rocnocrno na nxnem ocroxe, uro aer m nosmoxnocrt
xonrponponart ne]rnte orarcrna apacxx crpan. o nmecre c rem cne-
yer cxasart, uro nents aconmrsponart xnaccont nrepec. crt
pyre npunt, nopoxamme nont, nanpmep samra nanonantnoro
cynepenrera.
rax, nona, xax ncan naysenn, ecrt npoonxene nonrx nt-
m cpecrnam. 3ro onpeenene nont nexoropte nonepramr xprxe
na rom ocnonan, uro n epnym +noxy n cnyuae npmenen aromnoro
opyx ne yer n noerene, n noexenntx. Ho+romy xot ec-
cmtcnenno ronoprt, uro nona nnerc npoonxenem ro nonrx,
xoropym nponon o nauana oentx ecrn nommme rocyapcrna.
Honaram, uro raxoe yrnepxene nayuno ne oocnonano. o-nepntx, xpo-
me epno nont, xoropa, naemct, nxora ne paspasrc, ecrt eme
otunte nont xoropte nce npem neyrc. n ecrt ne uro noe, xax
npoonxene nonrx pyrm cpecrnam. o-nroptx, epnte epxa-
nt nocronno conepmencrnymr cnoe aromnoe opyxe nonce ne copamr-
c ynuroxrt ero. Ho+romy n cnyuae xpane neoxomocr on moryr
ero npmenrt. -rpertx, aromnoe opyxe cnontsyerc xax cpecrno
manraxa pyrx rocyapcrn, ne onaammx raxm opyxem. e cnyuano
mnore rocyapcrna crpemrc x onaanm epntm cpecrnam. or
nouemy nona n conpemennym +noxy ocraerc npoonxenem nonrx
ntm cpecrnam.
pyro naxno rnoantno nponemo nnerc 5& -
! nponema nsamoecrn nppot omecrna. Hppoa omecr-
no - ne cropont eno mean. mecrno nosnxaer na onpeenennom
+rane +nonmn nppot. Xor nppoa nner na pasnre omecrna,
rem ne menee, omecrno npecranner xauecrnenno nonoe opasonane,
memmee cno saxont pasnr ]ynxnonponan. 116
crop nsamoornomen omecrna nppot cnerentcrnyer
o rom, uro nonno rapmon n +rx nsamoornomenx nxora ne tno.
me n nepnotrnom omecrne mnore nnemena ynuroxan ne rontxo pac-
rrentnt, no xnornt mp: no npem oxort ynan xnorntx ont-
me, uem nyxno tno n npoxopmnen unenon nnemen. Ho mepe pasn-
r omecrna uenonex nce ontme ontme cnontsyer npponte pecyp-
ct n cosan marepantntx yxonntx nennocre, n yonnernope-
n cnox nocronno pacrymx norpenocre.
onpemennoe omecrno nepexnaer rnyox +xonoruecx xpsc.
cns c pocrom +xcnnyaran nppontx pecypcon antnemm sa-
rpsnenem oxpyxamme cpet nosnxna yrposa ren semno nnnsa-
n. uenonex nepasymno nmemnaerc no nce c]ept nppot, uro npno-
r x pesxomy yxymenm nanma]ra 3emn, mnore xnornte no co-
ncem cuesn, no naxorc na rpan cuesnonen. Honnene osono-
ntx tp cnerentcrnyer o rom, uro moxer smenrtc ne rontxo oc]e-
pa, no armoc]epa 3emn.
Hocxontxy nppoa ntcrynaer xax enoe nenoe, nanecene ymepa
e n rom n nom perone semnoro mapa cxastnaerc na nce nnanere.
xaxem, napymene +xonoruecxoro pannonec n ]pxe ouent ry-
rentno ne rontxo n ]px, no n pyrx xonrnenron. axt ue-
nonex onxen ocosnart nonrt, uro ero xsnt narononyue nonno-
crtm sancr or xsnennocr nppono cpet. ponoe coomecrno,
n nepnym ouepet nonrx pasnrtx crpan, nanocmx naontm
ymep nppono cpee, onxno saorrtc o rom, urot xaxoe rocyap-
crno yurtnano ne rontxo nunte, no nrepect ncero uenoneuecrna. -
ponomy coomecrny neoxomo npnmart crpore canxn nporn rex
rocyapcrn, xoropte nanocr nenocnonnmt ymep nppoe.
axntm rnoantntm nponemam nnmrc nponemt +neprerue-
cxx pecypcon spanooxpanen. 3nepreruecxe pecypct +ro pecyp-
ct, nonyuaemte np cnontsonan nppontx pecypcon. 3ro ras, ne]rt,
yront, sonoro, cepepo pyre nnernte merannt, +ro nce, uro nam neoxo-
mo n nopmantno xsn. o on ne ecnpeentnt. n pano n
nosno xonuamrc. cn pantme, nanpmep, tno ocrarouno mnoro ne-
pasneanntx +nepreruecxx sanacon, ro n nacromee npem npaxruecx
nxaxx sanacon na nrentnym nepcnexrny ne ocranoct. Ho+romy ueno-
neuecrno onxno ocosnart, uro nepasymnoe cnontsonane pecypcon n xon-
ne xonnon npneer x ero ren.
( & roxe onxna trt
pemena ncem mpontm coomecrnom. cny roro, uro mt meem enoe
nonruecxoe, +xonomuecxoe n]opmanonnoe npocrpancrno, n cny
pesxoro pocra montnocr nme tcrptx rpancnoprntx cpecrn o-
nesn npopen rnoantnt xapaxrep. axe rpnn, nonnmc n ro
n no crpane, tcrpo pacnpocrpanerc no ncex crpanax mpa. Ho+ro-
my mponomy coomecrny sect nperc pemart cnoxnte saau.
117
nacromee npem n omecrnosnan rnoantnte nponemt xax-ro
oromn na nropo nnan. nepnym ouepet ouent mpoxo ocyxamrc
nponemt rnoansan. Hmyrc xnr, crart, nocnmennte nonpocam
rnoansan. ostnamrc cnenantnte xonrpecct, xon]epenn, na xo-
roptx mpoxo ocyxamrc nponemt rnoansan. osnxno nxene
anrrnoancron. Ho+romy nao snart +ro nonoe conantnoe nnene.
Xapaxrepna ocoennocrt conpemenno +nox rnoansan, r. e.
nrerpan ncex c]ep omecrnenno xsn. ymecrnenno samerrt, uro
crox rnoansan yxor n anexoe npomnoe, xora nposomen nepe-
xo or coparentcxoro xoscrna x nposnomemy, or nepnotrnoro o-
mecrna x xnacconomy, xora c]opmponanct nepnte nnnsan. xe
n ro npem npocxon omen marepantntm yxonntm nennocrm
pasntx napoon rocyapcrn.
o nponecc nsamoecrn pasnuntx napoon rocyapcrn ocoen-
no ycnnaerc n +noxy ypnoro ]opmponan ypxyasntx omecrnen-
ntx ornomen. apxc 3nrentc, noxastna pont ypxyas n cranonne-
n mponoro +xonomuecxoro npocrpancrna, ncan: ypxyas nyrem
+xcnnyaran ncempnoro' ptnxa cenana nposnocrno norpenene
ncex crpan xocmononruecxm. nenxomy oropuenm peaxnonepon,
ona ntpnana s-no nor npomtmnennocr nanonantnym nouny. cxon-
nte nanonantnte orpacn npomtmnennocr ynuroxent npoonxamr
ynuroxartc c xaxtm nem. x ntrecnmr nonte orpacn npomtmnen-
nocr, nneene xoroptx cranonrc nonpocom xsn n ncex nnnso-
nanntx nan, orpacn, nepepaartnamme yxe ne mecrnoe ctpte, a ct-
pte, npnosmoe s camtx oranenntx onacre semnoro mapa, ntpaa-
rtnamme ]apunte npoyxrt, norpenemte ne rontxo nnyrp anno
crpant, no no ncex uacrx cnera. mecro craptx norpenocre, yonne-
rnopnmxc oreuecrnenntm npoyxram, nosnxamr nonte, n yonne-
rnopen xoroptx rpeymrc npoyxrt camtx oranenntx crpan camtx
pasnuntx xnmaron. a cmeny crapo mecrno nanonantno samxny-
rocr cymecrnonanm sa cuer npoyxron cocrnennoro nposnocrna
npxor ncecroponn cnst ncecroponn sancmocrt nan pyr or
pyra. 3ro n panno mepe ornocrc xax x marepantnomy, rax x yxon-
nomy nposnocrny. Hnot yxonno erentnocr orentntx nan cra-
nonrc omm ocronem. anonantna onocroponnocrt orpan-
uennocrt cranonrc nce onee onee nenosmoxntm, s mnoxecrna
nanonantntx mecrntx nreparyp opasyerc ona ncempna nrepary-
pa
1
.
naxo rnoansan n, xax ee menymr ]pannyscxe ccneonare-
n, monansan, ]enomen nropo nononnt XX croner. n meer
oexrnnt xapaxrep npexe ncero cnsan c nayuno-rexnuecxo peno-
nmne, xopenntm opasom smennme crpyxrypy mpontx nposno-
rentntx cn nposnocrnenntx ornomen. onpemenna mpona +xo-
1
0 1.! "& '. ou. . 4. . 427-428.
118
nomxa npecranner coo cnoero poa ent xoscrnennt mexa-
nsm, nce +nemenrt xoroporo paspocant no ncem crpanam xonrnen-
ram. pancnanonantnte xopnopan nanstnamr cno nopx cnoe
nene ncem rocyapcrnam nesancmo or x reorpa]uecxoro nonoxe-
n +xonomuecxx nosmoxnocre. n rpeymr, urot nanonantnte
rocyapcrna ne nmemnanct n xoscrnennte ena. cempnt anx, e-
xynapont nanmrnt ]on, cempna roprona opransan npen-
ctnamr crporo ntnonnrt x ncrpyxn.
< 2 rpancnano-
nantnte xopnopan crpemrc x romy, urot no ncex x ]nanax, naxo-
mxc na pasntx xonrnenrax, nposnon onaxonte ronapt. ne-
onarentno, noncmy nocr onaxonym oexy, er ony ry xe nmy,
esr na onx rex xe mamnax, noxynamr on re xe renensopt, o-
n re xe montnte rene]ont r. . r. n. cuesaer nanonantnoe
cnoeopase no ncem. mecro encrna mnoroopas uenoneuecrno nce
ontme ontme npenpamaerc n yn]nponannoe omecrno. Hpuem
yn]xan npocxor na ase amepxancxx cranapron.
ranaprsan cntno cnococrnyer pexnama. na, no cymecrny,
]opmpyer onaxonte norpenocr y ncex nme nesancmo or x na-
nonantno pacono npnanexnocr. exnama nesecyma nansuna.
Hpuem ona ]opmpyer raxe norpenocr, xoropte nanonantna +xo-
nomxa, ocoenno cnaopasnrtx crpan, ne moxer yonnernoprt, no saro
rpancnanonantnte xopnopan, xcrar, pexnampymme ronapt, roront
yonnernoprt. n +xcnoprpymr n +r crpant cno ronapt nce ena-
mr n roro, urot nmrt x nosmoxnocr camm nposnort anano-
runte ronapt.
exnama ynuroxaer nanonantnt xonopr ropoon. emenxe c-
cneonaren . -H. aprn X. Bymann nmyr, uro noono cnoero poa
rnoantno nanne, cmeramme nce na cnoem nyr, cnpoc mnnapon na
norox ronapon, pexnampyemtx n mponom macmrae, neymonmo noun-
er cee ropronte ynnt ontmx ropoon... Hocnene xeprno +ro na-
nnt crana ena, n npomnom cronna mnep. ecucnennte marasnu-
x, oprnantnoe o]opmnene xoroptx npanano nenrpy ropoa npr-
nt camotrnt onx, tn ntnyxent saxptrtc nocne roro, xax
ncrp n nauane 1995 r. ncrynna n nponecx coms, rnanntm opasom
s-sa ononpemenno orment crpororo perynponan apenno nnart.
er mexynapontx marasnon sanmamr nyume mecra; yntnoro na
saxycounte, ]pmt sroronren ntstnamme orxponennoro nxnero
ent anrex, oopyonannte no nocnenemy cnony rexnx, orxptnamr
cno crepntnte orenen
1
.
exnama nocxnaner nce xnct, nno, noxy, oynt, nexapcrna, cexc
r. ., no nonnocrtm rnoppyer rpy, cosamm +r nennocr. py no-
0 <. -(.! 6 X. 3anan rnoansan. raxa na nponnerane emoxpa-
rm. ., 2001. . 79.
119
repn cnom npnnexarentnocrt. exnama +ro moy, +ro cnexraxnt, a
rpy cnoxna ]opma uenoneuecxo erentnocr, es xoropo uenone-
uecrno ne cmorno t npocymecrnonart cyrx. o cranaprsan xsn
no ncem mpe enaer cnoe eno, nxoro ne nonnyer, xaxm opasom ueno-
nex sapaartnaer entr, ro n uecrntm rpyom, ro n rpaexom. xoro
ne nrepecymr nm, paoramme uecrno opoconecrno.
noansan npnor x cnxenm xsnennoro yponn mnnonon
nme pasnnammxc crpan. o rnoansan yxymaer xsnennt ypo-
nent mnnonon nme pasnrtx crpan, n rom ucne B. 1995 r. ue-
rtpe nrtx ncex amepxancxx paoux cnyxamx myxcxoro nona sapa-
artnan n peantnom cucnen na 11 nponenron n uac mentme, uem n
1973 r. pyrm cnonam, nor yxe onee nyx ecrner yponent xsn
orpomnoro ontmncrna amepxannen naaer
1
. Haaer ne rontxo xs-
nennt yponent rpymxc macc, pacrer espaorna. pancnano-
nantnte xopnopan npenouramr nprnamart cnenancron s orcra-
ntx crpan, nocxontxy on oxorc ropaso emenne, uem cnenancrt
pasnrtx rocyapcrn.
erarnnte nocnecrn rnoansan n +xonomuecxo c]epe ntst-
namr pesxym xprxy rnoansan. osnxno momnoe anrrnoancr-
cxoe nxene, xoropoe ntcrynaer nporn rnoansan, yxymamme
xsnennte ycnon coren coren mnnonon nme, nmaer nanonant-
nte rocyapcrna cynepenrera camocrorentnocr.
cn nsrt nonrxy, ro sect mt nanmaem nponecct rnoansa-
n. eut npexe ncero er o ycranonnen entx emoxparuecxx
ncrryron, o enom npanonom mexansme perynponan mexrocyapcr-
nenntx ornomen r. . anmaerc & -
# ;. Hpuem cranaprsan npocxor no sananomy o-
pasny. ostmem, nanpmep, ntopt. 3ana nanstnaer ncem crpanam nesa-
ncmo or x conantno-nonruecxoro yponn nanonantntx rpan
cno npecrannen o meroax npannax ntopon n pasnunte oprant
nnacr. 3r npecrannen on ntaer sa +ranon crporo cner sa rem,
urot on neyxocnrentno ntnonnnct. n +roro pacctnamrc nanm-
aren, xoropte sarem npecrannmr oruert cno pyxonorenm, ecn,
c x roux spen, onapyxnamrc xaxe-ro napymen, ro ntopt o-
nnmrc neecrnrentntm.
< * ;. ornue
or npomntx npemen uenoneuecrno meer enoe n]opmanonnoe npo-
crpancrno, naroap xoropomy c]opmponanoct nnanerapnoe mtmnene,
ocrpo xno pearpymmee na nce, uro npocxor n mpe. nomomtm
nrepnera moxno n curannte cexynt nepeart nmym n]opmanm
n camt oranennt yronox semnoro mapa. apot nce ontme ontme
ysnamr pyr o pyre. ce +ro nents ne onenrt nosrnno.
0 <. -(.! 6 X. 3anan rnoansan. raxa na nponnerane emoxpa-
rm. ., 2001. . 79.. 161.
120
o nmecre c rem cneyer nouepxnyrt, uro rnoansan yxonno
xsn neer x yrpare nanonantno xyntrypt. cemy mpy nanstnamrc
sanante, npexe ncero amepxancxe, cranaprt xyntrypt, amepxan-
cxe ]ntmt sanononn +xpant ncex crpan mpa, amepxancxe npntu-
x oeart, nrt pasnnexartc nanstnamrc ncem napoam. eron
B ntcrynamr cnoero poa +ranonom xyntrypt n ncex crpan mpa, xo-
r xopomo snecrno, uro oenennte Brart n ornue or pyrx rocy-
apcrn ne memr rtcuenernx cropuecxx rpan yxe n cny +ro-
ro ne moryr ntcrynart +ranonom xyntrypt.
noansan - oexrnnt nponecc. uenoneuecrno nce ontme
ontme oomecrnnerc. axona norxa mpono crop. o orcma
ne cneyer, uro ntnemn rnoansan nocr ]arantnt xapaxrep. Hm-
ne nnmrc naccnntm nanmarenm cnoe crop. n ne
crontxo spren, cxontxo rnopnt cocrnenno crop. Ho+romy y nx
ecrt nosmoxnocrt cxoppexrponart ntnemnmm rnoansanm, npart
e cnpanennt +ranrapnt xapaxrep: or rnoansan onxnt ntr-
ptnart nce napot, nce xyntrypt, nce rocyapcrna, a ne rontxo pasnrte
crpant.
88. 3( 1 I!
Hponema cyexron crop nnerc naxneme nponemo con-
antno ]noco]. axe cam nonpoct: ro enaer cropm? ro
rnopr cropm? nepexo ntstnamr ocrpte cxycc. cnoe npem
mna ocrpa nonemxa mexy anrncxm ]noco]om x. Htmcom ero
]pannyscxm xonnero H. ntrmcepom no nonoy ntpaxen enart c-
ropm. x. Htmc yrnepxan, uro uenonex enaer cropm. ntrmcep
emy pesxo nospaxan. cropm, yrnepxan on, nents enart. enamr npe-
mert, nem, a ne cropm. ax, cronp, xoropt enaer cron, yxe meer
nepnunym marepm epeno. n ero npenpamaer n cron
1
. o, npoonxa-
er ntrmcep, cronp nxora ne cxaxer, uro on enaer epeno, nocxontxy
npexpacno snaer, uro +ro epeno nnerc npoyxrom nppot cymecrny-
er nesancmo or nero. roux spen Htmca, curaer ntrmcep, ueno-
nex ; cenan cropm, c nomomtm xoropo enaer cropm! neona-
rentno, n crop uenonex cosaer nce: ne rontxo pesyntrar xax npoyxr
cnoero rpya (crop). o o +roro on cosan nepnunym marepm (c-
ropm), xoropym npenparn n cropm
2
. o n xauecrne raxoro nce enam-
mero uenonexa moxer ntcrynart rontxo or, naxomc sa npeenam
camo crop. e uenonex, cnpanenno saxnmuaer ntrmcep, a macct
xnacct enamr cropm. % - 5 ! ! !
! ! * . am onee noponym
xapaxrepcrxy ncex +rx cyexron.
EFAGHIIB@J. eponsea ohn eis. Paris, 1973. P. 19.
2

Ibid. P. 20.
121
/ 78 * . o-nepntx, annoe
nonre oxnartnaer ncex nme, nacenmmx xaxym-no crpany. xaxem,
xora ronopr amepxancx napo, nopasymenamr ncex amepxannen,
xnymx n B, nesancmo or x pacono nanonantno npnanex-
nocr, a raxxe mymecrnennoro nonoxen. +rom cnyuae nonre napoa
connaaer c nonrem nacenen. o-nroptx, napo +ro rpymec,
cosamme marepantnte yxonnte nennocr ne npcnanamme uy-
xo rpy. -rpertx, napo opransonannoe nenoe, memmee enym
ncxonorm (menranrer), xyntrypy, rpan, stx, otua, enym rep-
propm, ome +xonomuecxe cns r. . 3ro ycrouna omnocrt
nme, co cnom +rnuecxm nrepecam.
onroe npem n oreuecrnenno nreparype mn cxycc ornocrent-
no # 78 78. Hp +rom nc nonemxa pasno-
paunanact nxpyr onpeenen nan, annoro ranntm. paore ap-
xcsm nanonantnt nonpoc rann aer raxoe onpeenene nan:
an ecrt cropuecx cnoxnmac ycrouna omnocrt nme, nos-
nxma na ase omnocr stxa, repprop, +xonomuecxo xsn
ncxuecxoro cxnaa, nponnmmeroc n xyntrype
1
.
3ro onpeenene nan n namx ccneonarene cnyxno n xauecr-
ne +ranona syuen nan nnnort o cmepr ranna. o nocne cmepr
ranna ocoenno nocne XX cesa H crpenxa marnxa nonepny-
nact n pyrym cropony nce, uro tno nancano ranntm, nonepranoct
ocrpeme xprxe. amo coo pasymeerc, cranncxa e]nn na-
n tna cpasy xe orneprnyra noome rann tn onnen no ncex
cmeprntx rpexax. o ocoenno xprxe nonepran uerneprt npsnax
nan ncxuecx cxna. rnepxanoct, uro nxaxoro cnen]uecxo-
ro ncxuecxoro cxnaa ner, uro nce nan memr onaxont ncxue-
cx cxna. Hp +rom conepmenno satnan, uro, c roux spen ran-
na, ncxuecx cxna nponnerc n xyntrype, cnen]unocrt xoropo,
ecrecrnenno, nxro ne orpnaer.
ce ccneonaren nan, nxnmua ranna, cxon ( ne morn ne
cxort, o nan n nepnym ouepet nosnxn n npone) s sananoen-
ponecxx pean np syuen renesca nan nanonantntx ornome-
n. +r pean cnsant c ]opmponanem ypxyasntx omecrnenntx
ornomen. or xe rann nmer: an nnerc ne npocro cropue-
cxo xarerope, a cropuecxo xarerope onpeenenno +nox, +nox
notmammeroc xanransma. Hponecc nxnan ]eoansma pasn-
re xanransma nnerc n ro xe npem nponeccom cxnatnan nme
n nan. ax npocxor, nanpmep, n 3anano npone. nrnuane,
]pannyst, repmannt, rantnnt npoue cnoxnct n nan np noe-
1
% 1 . ou. . 2. 1907-1913. ., 1946. . 296.
122
onocnom mecrn ropxecrnymmero na ]eoantno pasponennocrtm
xanransma
1
.
nauantnt nepo ypxyasnt cnoco nposnocrna npenonaraer
ome +xonomuecxe cns, omenanonantnt ptnox. +ro, n cnom
ouepet, npenonaraer nanue ome repprop omero stxa. Ho-
+romy nonneuennte n ypxyasnte omecrnennte ornomen conantno-
+rnuecxe omnocr crpemrc x oenenm, x romy, urot mert
omym reppropm, ome +xonomuecxe ornomen, enoe nano-
nantnoe rocyapcrno, ent ptnox, ent stx, na xoropom nce morn
t omartc. axm opasom, nponecc ]opmponan ypxyasntx ome-
crnenntx ornomen xax nono conantno omnocr nme
npecranner coo ent nponecc. o nmecre c rem +ro nponecc ]op-
mponan & napoa c ome +xonomxo, ome repprope, o-
mm stxom ome xyntrypo. rcma: n 3anano npone nonr na-
n napoa nnauane connaan. n ynorpennct xax cnonmt.
upannyscx ]noco] XVIII n. ontax, nanpmep, ncan: rax, nan
ncera nounent ecrecrnenntm saxonam: m rax xe ne osnoneno nano-
crt pyr pyry npe, ynuroxart pyr pyra, nmart pyr pyra npemy-
mecrn, xoroptm on nontsymrc, xax uneny omecrna ne osnoneno
npert pyrm ero unenam. axt napo meer re xe osannocr no
ornomenm x pyromy napoy, uro uenonex no ornomenm x pyromy ue-
nonexy; xaxa nan onxna nponnrt x pyrm nanm cnpanen-
nocrt, ucrocepeue, uenoneunocrt oxastnart m nomomt, nocxontxy
ona xenaer ncero +roro n ce camo. axa nan osana ynaxart
cnooy nnaen pyro nan
2
. ax nno, ontax nonr napo
nan ynorpener xax cnonmt. 3 P -
5 #! ! -
& ! nponnmmeroc n xyntrype, xoropte npno-
r rann, nnnort o nropo nononnt XX n. xapaxrepsonan xax na-
nm, rax napo. paxann upann, nanpmep, nmecre c rem nnnc
npecranrenem ]pannyscxoro napoa.
conpemennym +noxy cryan onpeenenntm opasom smennact
n cns c rem, uro n 3anano npone oxasanct mnnont nme, xoro-
pte np nanu rpaxancrna nnmrc rpaxanam ro crpant, re on
xnyr. o on o nonno accmnn, ecn, xoneuno, +ro nposoer,
ocramrc +rnuecxm mentmncrnam. ro xe upann corn rtcu
apaon, nerpon, npecranrene asarcxx napoon. ce on nnmrc
]pannysam, ecn y nx ecrt ]pannyscxoe rpaxancrno, no on ne
uacrt ]pannyscxoro napoa.
s ncero ntmesnoxennoro cneyer, uro cranncxoe onpeenene na-
n cxono s rex pean, xoropte tn n nauane namero nexa, xora
1
% ). . xas. cou. . 303.
2
<. sp. nposn.: 2 r. . 2. ., 1963. . 112.
123
ncanact +ra crart. 3ro ecrt & onpeenene nan napo-
a. ono ne norepno o cx nop cnoero nayunoro snauen.
mecre c rem ceron neoxomo anart nym e]nnm nan. a-
xym e]nnm aer R. . emenon: 7: *#!
* 8
9
. ecrnrentno, nce rpaxane annoro
rocyapcrna nesancmo or x +rnuecxoro npocxoxen +rnuecxo
npnanexnocr npecrannmr coo enym nanm. ce, memme
]pannyscxoe rpaxancrno, nnmrc A,&# xor ne nce s nx orno-
crc x ]pannyscxomy napoy. naue ronop, ne nce s nx +rnuecx n-
nmrc ]pannysam.
cn nonre napoa conantno-+rnuecxoe nonre, ro nonre
nan ecrt conantno-nonruecxoe nonre.
0! no ntpaxenm cnancxoro ]noco]a prer--acera, ecrt
mnoxecrno nme es ocotx ocroncrn. acct memr nexoropte o-
me ueprt: nxyct, nrepect, crnt xsn r. .
cnepc paccmarpnaer maccy xax nme, nuem ne cnsanntx pyr
c pyrom, no n cnoem coueran npecrannmmx nexoe encrno. o
macca xax nynxa rnuecx npoyxr onpeenennoro cropuecxoro
+rana; +ro cnsannte nocnpnrtm cnonam mnenm nm, ne pas-
rpanuennte n cnoe npnanexnocr x pasnuntm cnom omecrna
2
.
acca cocranner cnoe mnene, xoropoe ne nnerc mnenem n onoro
orentnoro uenonexa, no menyerc omecrnenntm mnenem.
3. anerr ]axruecx oroxecrnner maccy c ronno curaer, uro
macct nosnxamr nnesanno rax xe nnesanno cuesamr. rono nrt,
moxer, ecrt, moxer, nenanart uenonex, nxro n o uem ne onnn,
nxro nuero ne xan - npyr nce noxpyr uepno or nme. Hm rexyr
oroncmy, xaxerc, nce ynnt cran onocroponnm nxenem. nore
axe ne snamr, uro cnyunoct, cnpoc x m neuero ornerrt, no on
cnemar oxasartc ram xe, re ocrantnte. x nxen pemmocrt, nect-
ma ornuna or otxnonennoro nmontrcrna... nx ecrt nent. na ecrt
pantme, uem on n cocron ee ocosnart, nent +ra camoe uepnoe, r. e.
ro mecro, re ontme ncero nme
3
. anerr npeynenunaer nnesannocrt
nonnen macc. 3ro ne concem rax, ecn, xoneuno, peut ne er o senaxax,
xoropte copamrc, cxaxem, no npem xpynno anromontno xaracrpo-
]t. nopmantntx ycnonx maccy xro-ro opransyer, xro-ro xya-ro ne-
er. rnr mecrn, nanpmep, npoxor no pyxonocrnom onpee-
nenntx nonruecxx cn. oneuno, x mrnrymmm man]ecranram
npcoenerc mnoro nme, xoropte n nenom pasenmr nacrpoen
macct.
% R. ). unoco] crop. , 1999. . 42. Q 1.
yxonna cryan npemen. ., 1990. . 55. 1 ".
acca nnacrt. ., 1997. . 19-20. 124
anerr ntener raxe cnocrna macct: 1. %
. 2. - . no aconmrno neocnopmo camo
macco nxora ne cranrc no nonpoc. no ]ynamenrantno naxno, na-
crontxo, uro macconoe cocrone moxno tno t onpeenrt menno xax
cocrone aconmrnoro panencrna... a raxoro nm npenpamamrc
n maccy. ce, uro cnocono or +roro ornneut, ne sacnyxnaer nnman.
ce rpeonan cnpanennocr, nce reop panencrna uepnamr cnom
+neprm n xoneunom cuere s nepexnan panencrna, xoropoe xaxt
no-cnoemy snaer no macconomy uyncrny
1
. 3. (. acca, xax nonara-
er anerr, nmr nnornocrt, noromy uro omymene naontme nnorno-
cr ona nepexnaer n momenr paspx. 4. :. acca onxna
snart, xya nrartc uro enart. 3ra nanpannennocrt ycnnaer uyncrno
panencrna neoxomocrt ocrxen nen.
. . pymn rax onpeener nonre macct: acct +ro cryarn-
no nosnxamme (cymecrnymme) conantnte omnocr, nepornocrnte
no cnoe nppoe, rereporennte no cocrany crarcruecxe no ]opmam
ntpaxen
2
. n pasnuaer raxe nt macc: 1) ontme mante; 2) yc-
rounte (nocronno ]ynxnonpymme) neycrounte (mnyntcn-
nte); 3) crpynnponannte necrpynnponannte; 4) xonraxrnte nexon-
raxrnte (cnepcnte); 5) cnonrannte (crxno nosnxamme) opra-
nsyemte (ncrrynonansponanno nopoxennte)
3
.
acct nosnxamr npem or npemen. n moryr nonrtc cnyuano,
xora cxannnaerc orpomnoe xonuecrno nme n cns c rem n ntm
cotrem. o on moryr trt sapanee opransonant ntneent na yn-
nt n nponeen rex n ntx nonruecxx meponpr (mrnron,
emoncrpan r..).
( ;* * ! no ono ouent
ornuaerc or nonr napoa. onna ecrt neuro neopransonannoe, cny-
uanoe cxonnene nme, pyxonocrnymmxc ne crontxo pasymom, cxont-
xo uyncrnam +monm, n ne omnpyer cranoe cosnane, ona ro-
rona na cmmnyrnte repouecxe xeprnt, ocoenno xora no rnane ee
nonnmrc nept-]anarx, n roro urot ortc cnox +rocrue-
cxx nene. y . . xanoncxoro tn ocnonan, xora on ncan,
uro ronno cneyer nastnart maccy, cnoconym ynnexartc npmepom,
onrt-rax ntcoxo naropontm, n npancrnenno espasnuntm
4
. onna
ne moxer cosart, ona cnocona rontxo paspymart, ee ncxxy nerxo c-
nontsonart n ecrpyxn conantntx ncrryron nopxon. Ho+romy
ouent onacno n omecrna, xora nonrx oneppymr mnenem ronnt
namepent nponecr n xsnt npnrte ronno pemen. oneuno, na-
1". xas. cou. . 34.
2
< =. 4. acconoe cosnane. ., 1987. . 234235.
3
am xe. . 236-237.
4
0## ). 1. ou. . 6. .; Hr., 1899. . 282.
125
crome, ornercrnennte nept yurtnamr nacrpoen ronnt, o on
n xonne xonnon orpaxamr peantnym xaprny omecrna. o ronna onro ne
xner, ona tcrpo pacrnoperc, xor tcrpo nosnxaer. na uacro cny-
xr conantno aso nanonancruecxx monncruecxx nonr-
uecxx nxen opransan. uem nxe yponent nonruecxo xynt-
rypt ronnt, rem ona onacnee, nents ne yurtnart +ry onacnocrt. onny
uacro cnontsymr no npem npentopno xamnan, xora xaxt xan-
ar xouer sanonyurt noontme ronocon sparene. oemamr ropt
sonora, ona, xax npanno, +romy nepr oemaer ronoconart menno sa ro-
ro xanara n saxonoarentnte oprant, xoropt ontme oemaer xpa-
cnee ronopr.
Honnntm cyexrom crop ntcrynaer napo, a ne ronna n mac-
ca. o ronna (macca) nepexo rpaer naxnym pont n rom n nom crop-
uecxom cotr, oxastnanmem sarem ceptesnoe nnne na nocneymmee
pasnre uenoneuecxoro omecrna.
pon cyexron crop ntcrynamr conantnte xnacct, xoropte
sanmamr onpeenennoe mecro n omecrne rpamr onpeenennym pont
n +xonomuecxo, nonruecxo yxonno xsn conyma.
ax yxe ormeuanoct, crop +ro cnoxnt mnororpannt npo-
necc, memm nnyrpennmm norxy pasnnammc na ocnone cnox
mmanenrntx saxonon. o nmecre c rem crop npoyxr erentnocr
nme, xaxt s xoroptx npecneyer cno nen nrepect. axm o-
pasom, crop npecranner coo encrno oexrnnoro cyexrn-
noro, r. e., c ono cropont, ona pasnnaerc nesancmo or non xena-
n nme, a c pyro ona ecrt x crop. or nouemy ntcnene no-
npoca o rom, xro nce-rax enaer cropm, ncera naxonc n nenrpe nn-
man ]noco] crop. mnore ]noco]t nemano crpann nocn-
rn +romy nonpocy. . . xanoncx yrnepxan, uro pemamma pont
n crop npnanexr repom, a m nao nastnart uenonexa, ynnexamme-
ro cnom npmepom maccy na xopomee n ypnoe, naroponemee n
nonemee, pasymnoe n eccmtcnennoe eno
1
. pyro pyccx ]no-
co] H. H. Hanpon ncan, uro cropm rnopr nunocr, on moryr ee no
cnoemy ycmorpenm nonepnyrt n nmym cropony uro nporpecc uenoneue-
crna nexr cxnmurentno na xpruecx mtcnmx nunocrx: es nx
on, esycnonno, nenosmoxen
2
. as nunocr nnmrc rnanntm nrare-
nm uenoneuecrna, ro on cosamr nonte moen omecrna peansy-
mr x n cnoe npaxruecxo erentnocr. a nx nosnaranact nc naex-
a no pemenm cnoxntx conantntx +xonomuecxx saau. o x xe
onnn no ncem, ecn omecrno oxastnanoct n rynxono cryan. a-
po xe paccmarpnanc xax esnxa macca, rorona r sa cnom ne-
pam, ecn axe +r nept oxastnanct neocrontm pyxonorenm,
. . J!. . +. 22.
2
+ (. +. sp.
nposn.: 2 r. ., 1965. . 2. . 87. 126
a snoxene crop orpanunanoct erentnocrtm xopone, nape, mo-
napxon nonam. Hpuem c npxoom nonoro cynepena cropm nauna-
n sanono nepenctnart n yroy nontm nnacrt mymm. cm cropm cno-
n x nonruecxo crop.
Hpecrannen o rom, uro menno nunocrt rnopr mponym cro-
pm, asponanct na eancruecxom nonman pasnr uenoneue-
cxoro omecrna, cornacno xoropomy e npanr mpom. o nocxontxy x
paspaartnamr xpruecx mtcnme nunocr n re, xro cror y nna-
cr, ro nocnene ntcrynamr n pon erepmnanrt cropuecxoro npo-
necca. n camom ene, na nonepxnocr xaxerc, uro menno nunocr,
npexe ncero rocyapcrnennte eren, rnopr cropm, rax xax or x
ecrn nocrynxon no mnorom sancr ee xo. oxno, nanpmep, cme-
no cxasart, uro nexcanp axeoncx nnerc ocnonarenem momno
mnep. e nonexr comnenm ro, uro ]pannyscxa mnep naua-
na XIX n. erme anoneona I, rax xax es xopcxanna, nmo, ne tno
t raxo mnep, xor, nosmoxno, tna t mnep, no ona tna t o-
pasonana ntm nyrem.
naxo n nexcanp axeoncx, n anoneon I, n xro-no py-
ro ne tn t n cocron cosart mnepm, ecn t n penne pen
n no upann orcyrcrnonan coornercrnymme conantno-+xono-
muecxe nonruecxe ycnon. Ho+romy cropuecxe nponecct nao
ccneonart ne na yponne nmocr, a nponxart n cymnocrt, neoxo-
mo ntunenrt rnannte momenrt, syuart noncenennym xsnt nme, x
ecrn, nocrynx, erentnocrt, r. e. nce ro, uro cocranner ecrnrent-
nym cropm. 3ro cenan apxc, noomem x syuenm omecrna
c marepancruecxx nosn. n ncan, uro nm n nepnym ouepet
onxnt ecrt, nrt, oenartc, mert xptmy na ronono, a sarem san-
martc ]noco]cxm, xyoxecrnenntm, penrosntm pyrm e-
m reopm. naue ronop, n xauecrne ]ynamenra omecrna ntcrynaer
nposnocrno marepantntx nennocre. no nocr nenpeptnnt xapax-
rep ne npexpamaerc n na mnyry, a ecn npexparrc, ro conym no-
rner. axm opasom, marepantnoe nposnocrno asa ncero crop-
uecxoro nponecca momt nmoro rocyapcrna onpeener npexe ncero
yponent +xonomuecxoro pasnr omecrna, xor pont ne+xonomuecxx
]axropon roxe nents rnopponart.
o xro nposnor marepantnte nara? ro crpor oma? ro nt-
nycxaer mamnt, cranx, ceer xne r. .? oneuno, nm, rpymec
macct. n rpyrc so n n ent, cosamr omecrnennoe orarcrno, ne-
peamr or noxonen x noxonenm cpecrna nposnocrna, xyntrypy, rpa-
n, otua, npancrnennte nopmt npnnnt, ocrxen nnnsa-
n, nonruecxe conantnte ncrryrt. axoe nocneymmee noxo-
nene onpaerc na pesyntrart rpya npetymx renepan, cnontsyer
x, uro-ro orpactnaer, uro-ro nepenmaer, oanner x nm nonte nenno-
cr nepeaer ouepenomy noxonenm. ax cxnatnaerc ent crop-
12
7
uecx nponecc-xonrnyym, r. e. memm nenpeptnnt xapaxrep. 3ror
nponecc rax xe ecrecrnen, xax npponte nponecct, no n ornue or
nocnenx on nnerc pesyntrarom cosnarentno erentnocr nme.
axm opasom, ne nunocrt, ne repo, ne cynepen, a -
'. opon, monapx, nox, nap, npesenrt npxor yxor,
a napo ocraerc rnanntm cyexrom crop. naxo +ro nonce ne sna-
ur, uro nunocr ne rpamr nxaxo pon n omecrne, uro on nnmrc
nmt nnrxam nocnymno cneymr sa xoom crop. Hpexe ncero
neoxomo ormerrt, uro xaxa nunocrt, cosamma marepantnte
n yxonnte nennocr, rpaer onpeenennym pont n crop, ntnonner
re n nte omecrnennte ]ynxn, nponner cnom rpaxancxym nos-
nm, nepexnaer sa re n nte nponecct n omecrne. o xora ronopr
o nunocr, ro, xax npanno, memr n ny ntammxc n nenxx nu-
nocre.
panonno no ntammmc nunocrm nopasymenamr no
nonruecxx rocyapcrnenntx erene (nape, monapxon, mneparo-
pon, noxe), no nonxononen r. . a mo nsrn, +ro cnmxom ono-
croponn noxo x ntcnenm nonr ntammec nunocr n cro-
p. oneuno, +r nm n cny cnoero conantnoro nonoxen, ammero
m nosmoxnocrt npnmart cytonocnte pemen, oxastnan oxast-
namr naontmee nnne na xo crop, na nonrxy rocyapcrna, no-
+romy, ecrecrnenno, on nonaamr no nonre ntammec nunocr.
o raxm nunocrm moryr trt yuente, ctrpanme cxnmurent-
nym pont n nayxe (tmron, 3nmren, erent, Homonocon, apxc mno-
re pyre), eren nreparypt cxyccrna. Hymxn, nanpmep, nner-
c nenxo nunocrtm, xor ne sanman ntcmx rocyapcrnenntx nocron,
no tn, no ntpaxenm optxoro, nauanom ncex nauan, cosarenem pyccxo-
ro nreparypnoro stxa. ro moxer orpnart, uro nenuam xomnos-
rop ncex npemen onapr tn ntammec nunocrtm? tammmc
nunocrm nnmrc cnoprcment, nnecme snaurentnt nxna n pasn-
re cnopra. axm opasom, nonre ntammec nunocr nao rpaxro-
nart mpe. o ceuac ne yem napymart rpan nocrapaemc ntc-
nrt, xoro curart nenxo cropuecxo nunocrtm xaxe n +roro
nyxnt oexrnnte xprep.
Ho mnenm eren, n xoe crop nosnxamr npornopeu mexy
cymecrnymmm nopxam nontm nonnmmmc nosmoxnocrm
x smenrt. 3r nosmoxnocr coepxar n cee nexoe nceomee, r. e. ne-
uro raxoe, uro meer orpomnoe cropuecxoe snauene. o ono moxer
trt peansonano rontxo n erentnocr nunocre, onaammx ntam-
mmc cnoconocrm rorontx x ocymecrnnenm nceomero. no-
+romy cropuecxm nmtm, - nn-
mrc re, n nenx xoroptx coepxrc raxoe nceomee
1
. x ucny nemen-
x ]noco] ornocr Rn Hesap, rax xax namepene ero crart xra-
<& <. . '. Hexn no ]noco] crop. . 81. 128
ropom ma tno neoxomtm onpeenenem n pmcxo ncempno
crop, ono nnoct, raxm opasom, ne rontxo ero nuntm ocrxen-
em, no ncrnxrom, xoropt ocymecrnn ro, uro n cee n ce tno
cnoenpemenno. axont nenxe nm n crop, nunte uacrnte nen xo-
roptx coepxar n cee ror cycrannonantnt +nemenr, xoropt cocran-
ner nonm nepnoro yxa
1
.
erent nenxx nme nastnaer repom, o on, no ero mnenm, no-
nnmrc nonpem, xora cospenamr neoxomte ycnon n npnr
pemrentntx ecrn, memmx ncempno-cropuecxoe snauene. me-
cre c rem on onaamr necrmm ymom nonmamr ro, uro nyxno n
annt momenr omecrny. n enamr cnoe nentm ro, uro neoxomo n
nacromee npem conymy, n uem anno nyxanact cama crop. n
nyume nocrramr cyrt ena, uem nce ocrantnte nm. axm opasom,
c roux spen eren, nonnene nenxx nme na cropuecxo cnene
neoxomo nesexno, rax xax antnem nporpecc omecrna crano-
nrc nenosmoxntm s-sa naxonnmxc npornopeu mexy craptm
nontm. enx uenonex paspemaer +r npornopeu cnacaer ncex or
ren. erent ormeuaer, uro xora nent ocrraerc, ro nenxe nm or-
naamr xax nycra oonouxa sepna. n pano ympamr, xax nexcanp, x
ynamr, xax Hesap, n x cctnamr, xax anoneona na ocrpon cn. ne-
nt
2
.
erent xareropuecx ntcrynaer nporn ncxonoruecxoro anansa
erentnocr nenxx nme, nporn roro, urot ntnnrt nnyrpenne
mornt x nocrynxon. n xprxyer rex ccneonarene, xoropte ecr-
n ntammxc nunocre ocnmr x uenoneuecxm xauecrnam.
ax, mnore yrnepxan, uro y nexcanpa axeoncxoro tna crpacrt
x sanoenanm uro no+romy on cnauana saxnarn uacrt pen, a sarem
s. ecrn anoneona I ocnn ero amnosnocrtm crpem-
nenem x saxnary nnacr nmo neno.
erenencxa xprxa cnpanenna, o nents xaxm-ro nuntm
uepram cnocrnam ocnrt erentnocrt nunocre, ocrannmx sa-
mernt cne n crop. Herp Hepnt, nanpmep, men rxent xapaxrep,
tn ncntntun. Hpocrora opamen otuna necenocrt enan no-
ra oxoxene c nm cront xe rxentm, xax ero ncntntunocrt n na-
xonmee na nero no npemenam ypnoe pacnonoxene yxa, ntpaxanmeec
n snecrntx ero cyoporax. Hpnxennte, uy rposy np ne +rx np-
snaxon, nemenenno snan xarepny, xoropa caxana Herpa pana ero
sa ronony, cnerxa ee nouectna. Hapt tcrpo sactnan, nce noxpyr sam-
pano, noxa xarepna nenonxno epxana ero ronony n cnox pyxax. ua-
ca uepes na on npoctnanc optm, xax n n uem ne tnano. o nesa-
ncmo or +rx onesnenntx npnaxon npmo orxponennt Herp ne
1
<& <. . '. xas. cou. . 82.
2
am xe. . 82-83.
5 mecrnosnane
129
ncera tnan enxaren nnmarenen x nonoxenm pyrx, +ro nopr-
no nenpnyxennocrt, xaxym on nnocn n omecrno
1
. o nents na +rom
ocnonan orpnart nenxym pont Herpa Hepnoro n crop occ n-
pont.
naxo nents, c pyro cropont, ncm cropm cnort nmt x xe-
nesno neoxomocr rnopponart pont cnyuanocr n crop n
xe nuntx uepr nenxx nme. oxno ncnomnrt n +ro cns cnona ap-
xca: noprt mponym cropm tno t, xoneuno, ouent yono, ecn t
opta npenpnmanact rontxo no ycnonem nenorpemmo-na-
ronprntx mancon. pyro cropont, crop nocna t ouent mcrue-
cx xapaxrep, ecn t cnyuanocr ne rpan nxaxo pon. 3r cny-
uanocr nxor, xoneuno, cam cocranno uacrtm n om xo pasnr,
ypannonemnact c pyrm cnyuanocrm. o ycxopene samenene
n cntno crenen sancr or +rx cnyuanocre, cpe xoroptx ]ryp-
pyer raxo cnyua, xax xapaxrep nme, cromx nnauane no rnane n-
xen
2
. coenno nenxa pont xapaxrepa nunocr n xpruecxe nepo-
t crop. none, nanpmep, or nonxonona rpeymrc pemrentnocrt,
cmenocrt, ymene tcrpo onennart cryanm, oneparnno paspaorart
nnan noenntx ecrn. et or +roro moxer sancert cyta cpaxen,
n xoneunom cuere, cyta apm rocyapcrna. cropx o cx nop neyr
cxycc o rom, xax t cnoxnc rearp noenntx ecrn no npem rnt
np arepnoo, ecn t anoneon ne uyncrnonan ce nnoxo.
enxe nm, nmer erent, conepmamr nocrynx cropuecxoro
snauen. n nnocr cymecrnennte smenen no nce c]ept omecrnen-
no xsn, sarparnamr nrepect ncex cnoen omecrna. Ho+romy, ecrecr-
nenno, ne nce onontnt x erentnocrtm, net mnore s nx npnocr-
c n xeprny no m nceomx nene. osnxaer conasn mopantnoro ocyx-
en ecrn nenxx nme. erent curaer, uro raxoro poa ocyxe-
n neymecrnt, rax xax nonruecxe nocrynx ocyxaemtx nocr oex-
rnnt xapaxrep, cnococrnymr nporpeccy uenoneuecxoro omecrna pa
+roro npxorc xeprnonart nrepecam orentntx nunocre.
prnantnte mtcn o ntammxc nunocrx ntcxastnaer .
uepntmencx. n nonaran, uro ntammc uenonex onxen nepno
nonmart cnt crpemnen xaxoro s +nemenron, nxymx ome-
crnom; onxen nonmart, c xaxm s nx on moxer ncrynart n coms n
ocrxen cnox optx nene, onxen ymert anart yonnernopene sa-
xonnemm cntnemm s nrepecon, xax noromy, uro yonnernopen
m rpeyer cnpanennocrt omecrnenna nontsa, rax noromy, uro
rontxo onpact na +r cntneme nrepect, on yer mert n cnox py-
xax nnacrt na cotrm. es roro ero erentnocrt cromrc na ec-
cnannym n nero, npenym n omecrna opty; omecrnennte nrepe-
1*# . /. ou. . 4. . 34.
2
0
1.! "& '. ou. . 33. . 175. 130
ct, ornepraemte m, noccranyr nporn nero, pesyntrarom yyr rontxo
ecnnonte crecnrentnte mept, xoropte neoxomo npnor n
x ynaxy rocyapcrnenno xsn, n x naenm npanrentcrnenno cc-
remt, uame ncero x romy pyromy nmecre
1
. axm opasom, c roux spe-
n uepntmencxoro, ntammac nunocrt onxna n cnoe erentnocr
npexe ncero cxort s omecrnenntx nrepecon. Ho ero mnenm, ne-
nx uenonex onxen trt uecrntm, optm, +nepruntm nce onxen
enart n roro, urot xaxoe ero ecrne, xaxt ero nocrynox npno-
cn rontxo nontsy rocyapcrny ncem ero rpaxanam. oneuno, xopomo,
xora nenx uenonex op uecren, no n peantno ecrnrentnocr
pexo xro s nonruecxx erene onaan +rm sameuarentntm xaue-
crnam.
pyro pyccx ]noco] . . Hnexanon np paccmorpen pon
ntammxc nunocre rnannoe nnmane opamaer na omecrnennte yc-
non. urot uenonex, onaamm snecrntm rananrom, cran nenxm,
neoxomt, no xpane mepe, na ycnon: o-nepntx, ero rananr on-
xen cenart ero onee pyrx coornercrnymmm omecrnenntm nyxam
+nox: ecn t anoneon nmecro cnoero noennoro ren onaan myst-
xantntm aponanem erxonena, ro on, xoneuno, ne cenanc t mnepa-
ropom. o-nroptx, cymecrnymm omecrnennt crpo ne onxen sarpax-
art opory nunocr, memme annym ocoennocrt, nyxnym nones-
nym xax pas n +ro npem
2
. enxx nme cosamr nenxe npemena, sa-
xnmuaer Hnexanon.
apn cnepc curan, uro ntammec nunocrtm nnerc ra, xoro-
pa uyncrnyer cnom ornercrnennocrt sa cnooy pyrx
3
. ocyapcrnen-
nt erent, yrnepxaer nemenx ]noco], nmamm cnoot pyrx,
ne ecrt nenxa nunocrt. Hesapt, no mnenm cnepca, ne nnerc nen-
xm uenonexom, rax xax on nxnponan pecnynxy ycranonn xra-
rypy. cn cxort s +ro roux spen, ro n on xrarop ne moxer
curartc nenxm uenonexom, o on ncera orpanunaer cnooy no
m ocrxen omx nene. 3aro ntammmc oxaxyrc esnontnte
nepemrentnte cynepent, npnome rocyapcrno no x xpscy, n-
o x nonnomy xpaxy. Hapaoxc crop cocror n rom, uro xax pas np
erentnocr xraropon, xax npanno, rocyapcrno onaerc ontmx
+xonomuecxx nonruecxx ycnexon.
cnepc nonmaer +ro no+romy cmruaer cnom nosnm. n nmer,
uro mnore nenxe nm uyncrnonan cnom ornercrnennocrt sa cnooy
rem ne menee tn ntnyxent curartc c nym ocrorentcrnam: no-
nepntx, c nacnem , no-nroptx, co cnooo. ymecrnonane, as-
pymmeec na nacn, rpeyer or cynepena nocronno xrprt nrart, s-
3# :. <. sp. ]noc. cou. ., 1950. . 2. . 241-242.
( <. . sp. ]noc. nposn. . 2. . 327.
C?IYB@I 1. Initiation la methode philosophique. Paris, 1970. P. 65.
131
nopaunartc, nrpronart. nooa xe ocnontnaerc na pasyme, no-
+romy or rocyapcrnennoro eren rpeyerc nonna orxponennocrt, a
raxxe ntnonnene nsrtx na ce osarentcrn. pome roro, pasym rpe-
yer mopantno ornercrnennocr sa cno ecrn nocrynx, xoropa
npsnaer ycnex nacne nmt n rom cnyuae, ecn on cnyxar ntcmm
nonruecxm nenm uenonexa, crpemmeroc x nonruecxo cnooe
nonmammero, uro rontxo raxa cnooa enaer ero nonnonenntm ueno-
nexom. 0# cnontsyer cnoxnmymc cryanm n cnox nre-
pecax nuero ne enaer n uenonexa. enx xe nonrx n +ro crya-
n naxor pemene, xoropoe nosntmaer uenonexa, enaer ero cnoo-
ntm.
rax, cymecrnymr pasnte ornert na nonpoc o rom, & -
# *. n ontme nnman opamamr na cropuecxym neo-
xomocrt ee nonnen na ntnonnene saau ncempnoro snauen,
pyre - na yuer omecrnenntx nrepecon, rpert na peansanm cno-
ot. ce roux spen ncxontxo ne npornopeuar pyr pyry np ycno-
n, ecn x paccmarpnart ne acrpaxrno, a n xonxperno-cropuecxx
cryanx.
Hpexe ncero cneyer nouepxnyrt, uro ntammmc nmtm ne po-
xamrc. m cranonrc, xax cnpanenno ormeuan Hnexanon, n onpee-
nenntx cropuecxx ycnonx. Hymxn t ne cran Hymxntm, ecn t
on nocnrtnanc n rnyxo epenne n cemte nerpamornoro remnoro xpe-
crtnna. onapr t ne cran onaprom, ecn t ne ponc n mystxant-
no cemte ne nonyun necrmero mystxantnoro opasonan.
n roro urot crart nenxm rocyapcrnenntm erenem, nyxnt c-
xnmurentnte ocrorentcrna, xoropte nosnxamr na xpyrtx nonoporax
crop oxastnamr orpomnoe nnne na antnemee pasnre uenone-
uecrna. cn opasno npecranrt cee cropuecx nponecc, ro moxno
samerrt, uro on ne ecrt npma opora, a srsaroopasen. onee roro,
n nexoroptx mecrax mt nm nonoport, nanynt, yxat, xoropte nents
oor, no es npeoonen xoroptx antnemee nponxene nnepe co-
nepmenno nenosmoxno. +r momenrt nonnmrc nept (a moryr ne
nonrtc), cnoconte npeoonert nce npenrcrn, pacucrrt opory
n conantnoro nporpecca ononnen. axx nepon npnro curart
ntammmc nmtm. ntm cnonam, ntammac nunocrt npo-
yxr cxnmurentno naxno cropuecxo +nox. xontxo nenxx nu-
nocre, nanpmep, nopona +noxa ospoxen! o +ro tno ne cnyua-
no, a nesexno, o ona nyxanact n rranax poxana rranon. ano-
neon cran nenxm menno noromy, uro upann n xonne XVIII n. sanma-
na neymee nonoxene n yxonno nonruecxo xsn npont, xoro-
poe e oecneuna penonmn 17891794 rr. Herp cran nenxm, noromy
uro occ nauana XVIII n. nyxanact n nenxx pe]opmax, nosnonnmx
e sanrt nepeonte pyex n onacr nayx, noennoro ena r.. 132
o urot crart nenxo nunocrtm, pasymeerc, onx cropuecxx
ycnon neocrarouno. am uenonex onxen onaart renantntm ymom,
ntammmc uepram, neoxomtm n ntnonnen ontmx, rpy-
ntx ornercrnenntx saau. n onxen trt opasonanntm, pemrent-
ntm, cmentm, rneptm, npnnnantntm ouent ornercrnenntm, crort
na nenym ronony ntme cnoero oxpyxen, ne ortc part na ce pcx
ornercrnennocrt sa npnrte pemen onort x o xonna. ro e-
rentnocrt onxna nocrt !!12# a ne ecrpyxrnnt xapaxrep.
n ne onxen crpemrtc x nonynsmy, x romy, urot ncem npanrtc
rem camtm sapaorart ement anroprer. es +rx xauecrn uenonex ne
moxer crart nenxo nunocrtm, ecn axe memrc coornercrnymme c-
ropuecxe ycnon on oxasanc no rnane nponecca. aoopor, esap-
nt pyxonorent moxer nce noryrt, pasnanrt ocranrt napo n n-
mere.
ents nasnart ncxoro, ocranmeroc n cny cnoero conantnoro no-
nruecxoro nonoxen n annanax crop, ntammec nunocrtm.
occ, nanpmep, tno mnoro nape, a nenxm cran rontxo Herp Hep-
nt. ntammemc uenonexe cyr no ero enam nocrynxam, a ne no o-
cnyxnamme ero eonor. axnem xprep, xapaxrepsymm
uenonexa xax nenxym nunocrt, +ro ro, nacxontxo ero erentnocrt
cnococrnonana conantnomy nporpeccy pemenm rex saau, xoropte
cranno ero npem. 3ro oexrnnt xprep, rax xax on ne sancr or
cyexrnno onenx nme. ax t n ornocnct x Herpy Hepnomy, ne-
comnenno ono, uro ero pe]opme occ osana ncem cnom nanuntm
opasonanem ncem coxponmam cnoe nreparypt. cn t ryr mor
trt xaxo-nyt nonpoc, ro na nero yxe ornern na nenuamx npe-
cranren pyccxoro opasonan nreparypt n npomnom n nacromem
nexe - Homonocon Hymxn, nepasptnno cnsanme cnoe m c menem
Herpa
1
.
ax t n ornocnct x erentnocr oecntepa, no menno on xax
on s noxe penonmn cnococrnonan pasnrm opasonan, pean-
san nosynra penonmn: nooa, panencrno, parcrno. pt poncr
croponnx yponon, ouent cypont xprx , moxno cxasart, npar a-
noneona I upancya ene e Baropan nor xax xapaxrepsonan erent-
nocrt ]pannyscxoro mneparopa:
onanapr nenx ne cnom cnonam, peuam ncanm, ne nmo-
ntm x cnooe, o xoropo on ncera ouent mano saornc xoropym axe
ne yman orcranart; on nenx rem, uro cosan crponoe rocyapcrno,
cno saxonon, npnrt no mnorx crpanax, cyente nanart, mxont,
momnym, ecrnennym ymnym ccremy ynpannen, or xoropo mt ne
orxasanct nontne; on nenx rem, uro nospon, npocnern naroycr-
pon ranm; on nenx rem,, uro ntnen upannm s cocron xaoca
nepnyn ee x nopxy, rem, uro noccranonn anrap, ycmpn ementx e-
1
% . %. ou. ., 1990. $4. %. 432.
133
maroron, namenntx yuentx, anapxuecxx nreparopon, neuecrntx nont-
reptnnen, ynuntx ronopynon, yn, nonsanmxc n rmptmax na
nnomax... nenx rem, uro npocnann cnoe m cpe xx, cpe n-
nnsonanntx napoon, rem, uro npensomen ncex sanoenarene, xaxx sna-
no uenoneuecrno npexe, rem, uro ecrt ner nop rnopn uyeca, ntne
c rpyom noammec ocnenm
1
. ax t n xprxonan ranna,
on ocraerc nenxo nunocrtm n crop, o ero erentnocrt nocna
xoncrpyxrnnt xapaxrep. n cnac mp or ]amsma. n, xax ncan uep-
unnt, nonyun occm c coxo ocrann c aromno omo.
ont nunocr n crop sancr ne rontxo or cnoxnmxc crop-
uecxx ocrorentcrn, no or roro, xaxoe nonruecxoe conantnoe no-
noxene ona sanmaer n omecrne. uem ntme +ro nonoxene, rem ntme
pont nunocr, rax xax rem ontme nosmoxnocre y nee nnrt na xo co-
tr. cn t Herp Hepnt ne tn napem occ, ro on, xoneuno, ne
cmor t oxasart raxoe orpomnoe nnne na ee cyty.
snaurentno mepe pont nunocr onpeenerc cocronem n-
nnsonannocr omecrna, nonruecxo xyntrypo napoa. uem mentme
pasnrt emoxparuecxe ncrryrt, npenonaramme ynnepcantnym
sparentnym ccremy, pasenene saxonoarentno, cyeno cnon-
nrentno nnacre; uem mentme nonruecxoro nnmpansma, r. e. nanu
pasntx nonruecxx napr nxen; uem mentme cnoot cnona
cnoot mtcn; uem mentme nosmoxnocre xonrponponart erent-
nocrt nonruecxx rocyapcrnenntx pyxonorene, n rom ucne uepes
cpecrna maccono n]opman; uem nxe cosnane camocosnane na-
poa, nponnmmero nonruecx n]]epenrsm; uem mentme paspa-
orant mpuecxe saxont, rem ntme pont nunocr ee ornercrnenno-
cr. na xonnenrppyer orpomnym nnacrt n cnox pyxax, uro aer e nos-
moxnocrt xpenxo epxart pynt crop.
rcyrcrne nonruecxo xyntrypt emoxparuecxx ncrryron
cosaer naronprnym nouny n npxoa x nnacr nonruecxx npoxo-
mnen neroen, npecneymmx nepexo nmt cocrnennte nrepect
nen. ax ncan apxc, nan, xax xenmne, ne npomaerc mnyra
onnomnocr, xora nmo ananrmpcr moxer conepmrt na ne nacne.
ora napo cneno nepr nonrxanam nosnor x na nteecran nouera,
xora on ne ocosnaer cnox cocrnenntx nrepecon nepr nonyncrcxm
nosynram, on npenpamaerc n ronny, xoropo moxno nnymrt nce, uro
yrono. nanrmpcrt-nonrx naunamr nomart cropuecxe rpa-
n npenpamamr rocyapcrno n orpomnym +xcnepmenrantnym asy.
oxer nosnxnyrt nonpoc: nnerc n npxo raxx nme crop-
uecxo neoxomocrtm? er, xoneuno. Xor cneyer samerrt, uro ns-
xa nonruecxa xyntrypa napoa, ero neprnocrt naccnnocrt, esyc-
nonno, nomoramr x npxoy x nnacr. o x +romy nao oanrt ro, uro
ecn pasnre omecrna nocr crantnt xapaxrep, ecn nce ero mexa-
6 '. -. 3amorntnte sancx. ., 1995. . 324325.
134
nsmt (+xonomuecxe, nonruecxe, conantnte, ynpannenuecxe
r. .) ]ynxnonpymr nopmantno, ro y pyn rocyapcrnenno nnacr, xax
npanno, oxastnamrc ocronte nm. o xora omecrno nepexnaer
rnyox xpsc, xora nce c]ept xsn npxor n ynaox, rora
nonnerc neoxomocrt n nontx nonruecxx nepax, cnocontx
cnnorrt nce cno omecrna, npenoxrt neopnapnte mept no ntxoy
s xpscnoro cocron. o tnaer rax, uro nmecro ecrnrentntx
nepon na nonruecxym cneny ntxor ncenonept, xaptepcrt, oe-
mamme mnoro. acct ne nonepramr comnenm x nporpammt, cneno
cneymr sa nm, n pesyntrare omecrno oxastnaerc n eme ontmem
xpscnom cocron. em ne menee ontr crop cnerentcrnyer, uro
n xoneunom rore npxor x nnacr ecrnrentnte nunocr, onaam-
me nemxnntm opransaropcxm cnoconocrm enamme nce
n roro, urot xapnantntm opasom smenrt cryanm, npeoonert
nce rpynocr ortc cymecrnennoro ynyumen xsn napoa.
rax, cropuecx nponecc cxnatnaerc s xsneerentnocr nm-
e. n rpyrc, nposnor marepantnte yxonnte nennocr. n
nepeamr +r nennocr, a raxxe rpan, otua, xyntrypnte ocrxe-
n s noxonen n noxonene. naue ronop, napo I! .
o n +rom ecxoneunom nponecce crop nunocrt rpaer onpeenennym
pont ntnonner re n nte ]ynxn, xoropte sancr or sanmaemoro
em n omecrne nonoxen. coenno nenxa pont cynepenon. x ecrn
nocrynx nnmr na cytt mnnonon nme, na ycrpocrno mpa
mexynaponte ornomen. ecn on paoramr na naro napoa, pe-
mamr cropuecxe saau no peansan conantnoro nporpecca, no ry-
mansan omecrna, ro raxe eren ocramrc n crop xax ntam-
mec nunocr, napo x nomnr ncera.
III. #%! )*
$. @ ! .!&!* H ( 1 &11
(
$. % crporom nayunom ]noco]cxom cmtcnax +xonomxa +ro npe-
xe ncero ; * ! -
! &.
rporocrt annoro onpeenen ntpaxena nym nocnenm cnona-
m - 7 &8. menno ornomen no nonoy marepantntx
nar ! cnstnamr ncex nme noeno, r. e.
enamr (n ne enamr) x omecrnom.
exrnna neoxomocrt, c ono cropont, cpon romy, uro n
]sxe nastnaerc conpornnenem marepanon. xaxt annt mo-
menr so ncex snecrntx cnocoon npeopasonan rpyom nemecrna np-
pot n xonxpernym nemt, r. e. n marepantnoe naro, ecrt on nao-
nee +xonomunt, rpeymm mnmantntx sarpar. n, ecrecrnenno,
npenourrenen n nopmantnoro, naxomeroc n spanom yme uenonexa.
o n yonnernopen neoxomtx norpenocre rpey-
erc conoxynnocrt neme, mexy nposnocrnom xoroptx pasenerc
nect rpy. axomy uenonexy, n xoneunom cuere, naxorc raxoe mecro
n & ! xoropoe oecneunaer mn-
mantnte sarpart rpya (+xonomm) na nposnocrno conoxynnoro ome-
crnennoro npoyxra, r. e. n macmrae ncero omecrna. axm opasom nm-
xax t omennamrc cnoconocrm n nponecce nposnocrna: xax-
t sanmaerc rem, uro emy yaerc nyume pyrx, nposnor +ro
uro-ro n ncex, noromy uro pyre nposnor rax xe n nero. am
mr nastnan +ro cnoeopasntm menontm comsom, cnstnammm pas-
enenntx xonxperntm (uacrntm) rpyom nme noeno, n omecrno.
mecrno oexrnno ne cymma nnon n xaxx-no mem-
mx cnoe ocooe nno conantntx rpynn ne oronop mexy nm,
npenonaramm x panencrno n xauecrne cyexron npana, r. e. nn, ona-
ammx cnoono none ecrnymmx n cnoem nrepece. uenonex ne
cnocoen axe npocro ntxrt n onouxy, nne cnse c pyrm nmtm,
nne omecrna. oxasarentcrno moxno cocnartc na nayxy, xoropo nes-
necrnt apxeonoruecxe ]axrt, cnerentcrnymme o oparnom: nmte
nem, n nosnxme ne ecrecrnenntm nyrem, a n pesyntrare rpya npe-
mert, yxastnamr na # rem camtm na omecrno, uacrtm
xoroporo nnerc xonxpernt uenonex.
o ecn +ro rax, ro omecrno ecrt nonna nenocrna conoxynnocrt
# ; *. onxpernt uenonex np raxom nsrne nony-
uaer ornocrentnoe (smenmmeec) onpeenene uepes ero npsnane
136
(n nenpsnane) omecrnom n nne pyrx xonxperntx nme, c xoro-
ptm on npmo no xocnenno .
Hm nposnor nemarepantnte nara, no x nposnocrno, no-
nepntx, conpxeno (ecn ne cuepntnaerc m) c ! n pac-
npeenenem, omenom norpenenem, nar (nanpmep,
xpanene, rpancnoprponxa, pac]aconxa, ynaxonxa, nce nt omecrnen-
noro cueronocrna, rexnuecxoe ocnyxnane, pemonr). o-nroptx, ono
no mnorom nocr comnrentnt xapaxrep: maccona xyntrypa ne ntep-
xnaer cya crop no npune pacrnen uenonexa, ornneuen ero or
yxonnoro ymennoro rpya, nanpannennoro na pasnre nunocr uepes
ycnoene xnaccx. -rpertx, naonee npecranrentnte nemarepant-
nte nara yxonnte nara nposnorc cnyuano, n encrnennom
ucne, no +roro tnaer ocrarouno na nexa rtcuener. axona xnacc-
xa no ncex ee nax cxyccrna, penr, ]noco], maremarx, mopa-
n, nonrx, npana, nayx. cn t nm ne nayunct xpanrt naxan-
nnart yxonnym xyntrypy, ro marepantnoe nposnocrno ocranoct t na
npmrnnemem yponne, nocxontxy nposnocrno marepantntx nar
ecrt n snaurentno mepe (xor n nopxe # W cosnarentnoe
npmenene eonor no ncex ee ]opmax, no ocoenno n ]opme rax nast-
naemtx conantntx nopmarnon.
Hponecc nposnocrna marepantntx nar, n ;
* &! ecrecrnenno ononn-
erc nponeccom x opamen, n ; *
&. pamene nropuno no ornomenm
x nposnocrny, naue nao tno t npsnart marepantntm naram
ro, uro es rpya cymecrnyer n nppoe. Hm, xoneuno, nontsymrc
apam nppot, no +ro xann n mope, npaxruecx nce neoxo-
moe n nopmantnoro pasnr omecrna, xax ncan . apxc, nposno-
rc m nnyrp nocpecrnom onpeenenno ero opransan, r. e.
crpo omecrnenntx ornomen.
ax rontxo npoyxr conmecrnoro rpya oxastnaerc roron, nosnxaer
nonpoc o ero npcnoen, o cocrnennocr na nero, n o ero -
mexy yuacrnxam nposnocrna. onpoc +ror nenpocr, n cns c
uem yxe n pennem npane nosnxn xarerop # # #
# P xax na npnnnantno pasntx nyr pemen.
Hpaxruecx n oox cnyuax peut er o ycranonnen cnpanennoro
nopxa nontsonan.
o +ro n narypantnoro xoscrna, cnoeopasntm nepexrxom xo-
roporo nnerc conpemennoe cemenoe, n omamnee, xoscrno. n
cnyuae ronapnoro xoscrna npoyxr noome ne nyxen nposnorenm n
! n nontsonan, meer cmtcn rontxo n
nocneymmero cnoe on na pyro ronap no na entr, n o-
men na xoropte n xoneunom cuere ronaponposnorent npoperaer ne-
m, neoxomte emy n .
137
"# * -
. ax, nanpmep, naemnt paornx,
neoxomte n +roro npoyxrt (npemert norpenen), or-
uacr nocnposnor cnom * ! . ruacr
noromy, uro n nocnposnocrna paoue cnt rnanntm nnerc neno-
cpecrnennoe yuacre uenonexa n nposnorentnom rpye.
2. cosnan nme +xonomxa naxor cnoe orpaxene n ne opa-
son xarerop. x nenocrnym xaprny ceron roxe nastnamr +xono-
mxo, rora xax o nepecrpox nonoro mtmnen n +rom cnyuae
ynorpennct raxe repmnt, xax nonruecxa +xonom, +xonom-
uecxa nayxa, +xonomuecxoe yuene, yuene o naponom xoscrne,
+xonomuecxa reop, +xonomuecxa nonrxa, xoscrnennoe npa-
no, xoscrnenna +rxa, ]noco] xoscrna r. n. axm opasom,
noxonen n name crpane ceron ronopr na pasntx stxax. Hnoxo +ro,
a ne ro, uro cnono +xonomxa ynorpenerc ne n onom cmtcne. a ro
uenonexy an pasym, urot paspartc n cmtcnax mtcnrt cmtc-
nrt, pasmtmnrt pasymert.
uro xacaerc nopmarnnoro saxpennen sa xaxtm cnonom rontxo
onoro cmtcna, ro n macmrae nan naonro +ro n npnnne xax ne-
nosmoxno, rax ne cnocono npnecr x xenaemomy pesyntrary ycrpane-
nm pasnouren nocneymmx pasnomtcn pasnoecrn, no-
cxontxy n +rom cnyuae ra xe nponema nocnposnorc na onee nsxom
yponne: pasnu n cnonapnom sanace.
" 5& ntrnr cneymmm opa-
som. o-nepntx, +xonomuecxoe snane ntpaxaerc xax n ne !
rax n ne &# . o-nroptx, ecrt +xonomuecxa !
r. e. nenonnoe n nenenocrnoe (]parmenrapnoe) orpaxene ecrnrent-
nocr, +xonomuecxa ! r. e. nonnoe nenocrnoe snane. -
rpertx, ntenmrc 5 (nenocpecrnenno uyncrnennoe, s
nunoro ontra, xnocosepnarentnoe) snane +xonom-
x, ne nosmoxnoe es ononnen xnoro cosepnan yuerom crarcrx
acrpaxrntm mtmnenem. -uerneprtx, pasnuamrc &
V& ! & !
W ! #! +xonomuecxe reo-
p. -nrtx, ecrt ]noco]cxe, nayunte no npanonte reop +xono-
mx npoue +xonomuecxe reop, n xoroptx cnona memr onee o-
pasnt, uem xareropuecx cmtcn.
s ncero orarcrna +xonomuecxoro snan cneyer ntenrt 5-
* xax camoe crporoe snane (n +rom xax ero npemymecrno, rax
neocrarox: nepexonte +nox, xoropte xpononoruecx na nopox
npeonaamr na +noxam xnaccuecxo spenocr, r. e. esoronopounoro
rocnocrna, xaxo-no xonxperno-cropuecxo ]opmt, nenosmoxno or-
pasrt crporm nayuntm xareropm). nenocrno ccreme nayunoro
snan npnro ntenrt ero xnacct c npemerno (oexrno) roux
138
spen. eron neocnopmo enene nce nayx na ne ocnonnte orpac-
n: ecrecrnosnane omecrnoneene, a raxxe enene ecrecrnosnan
na ]sxy, xmm onorm. yopnan snan nnyrp omecrno-
neen eno yymero, onaxo nporn roro, uro n nem ananorunoe ]-
sxe n ecrecrnosnan mecro sanmaer +xonomuecxa nayxa mano xro nos-
paxaer. axm opasom, +ro ra neuxa, or xoropo npxorc rannenart
ccneonarenm omecrna, xaxym t cnenansanm on n ntpan.
3. per cmtcn +xonomx camt cnoxnt, nocxontxy on, c o-
no cropont, ornocrentno camocrorenen ntpaxaerc ccremo xare-
rop, c pyro cropont, on cnmaer, xax ronopr ]noco]t-anex-
rx, r. e. nxnmuaer n ce n nounennom ne, nepnte na cmtcna. Hony-
uaerc . o nonyuaerc ne ncera, a rontxo n xoneunom cuere.
Hmoe +xonomuecxoe ! r. e. nonnoe orpaxene +xonom-
x, yxe naxomeec n ronone ecrnymmero, uyncrnymmero mtcnmero
uenonexa, nocnpnmaerc m c xno cosepnaemo npeopasye-
mo peantnocrtm, xoropa roxe orpaxaerc n ero ronone. crecrnenno,
npocxor ; cnexenocnpnmaemo ecrnrentnocr na yxon-
no ycnoennym cyexrom (omecrnom, ero orentntm xnaccom n ome-
crnenntm nnom) xaprny mpa. pesyntrare nosmoxnt na napan-
ra: poxammee cnoeopasnt crepeo+]]exr connaene , nanporn,
neconnaene xax n eranx, rax no cymecrny. ontxo n cnyuae connae-
n omecrno cranonrc ecrnrentntm cyexrom +xono-
mx (xoscrna). ora moxno ronoprt o nayuno +xonomxe (r. e. o
+xonomxe, ocnonanno na ntepxanme nponepxy npaxrxo nayxe),
o npanono +xonomxe, o ]noco]cxo +xonomxe r. . ax nno, +r
coueran nocnpnmamrc eme c conpornnenem, xor, nanpmep, em
npanono +xonomx co npemen nepecrpox n name crpane nocron-
no pacxpyunamr, uro rpeyer orpomntx ]nancontx cpecrn.
crop pacnopxaerc rax, uro nopoxaer ne rontxo rexnue-
cxoe, n nnemne nenecoopasnoe npocroe ymene nantx, no rnyoxo
nonroe cnoxnoe ! xoropoe nosnoner ocrrmemy ntcmero macrep-
crna cyexry mnponsponart, anee c neoxomocrtm npenpamaerc
n - -! r. e. n penonmnonnt nepexo or annoro cnocoa
nposnocrna x nonomy, nyumemy. crecrnenno, cnauana y omecrna ner
nantxa nposnort nontm cnocoom, no nnocnecrn on npoperaerc
n pesyntrare xax naxonnen ontra, rax oyuen, nce nonroperc na
onee ntcoxom yponne. oxno npecranrt cee cropm n ne necou-
ntx uacon, xoropte ncx pas, xora nect necox ntctnaerc, -
* nenmo pyxo, orcuer npemen naunaerc ctsnona. s
pacuera ntnaaer rontxo npem camoro nepenopora.
anransm camt penonmnonnt cnoco nposnocrna. ro co-
spenane (1825 r.) osnamenonano rem, uro pas n xaxte 911 ner on xopen-
ntm opasom smenn rexnuecx asc nposnocrna, uro nnexno sa co-
o smenene ccremt omecrnennoro pasenen rpya , coornercrnen-
no, conantno crpyxrypt omecrna, n enen ero na xnacct, cocno-
139
n (npo]ecc) r. . am conercx conansm rpyno cpannnart c
xanransmom, nocxontxy n name +xonomuecxo crop o nepe-
crpox rax ne nposomno cotre, noonoe nepnomy n mpe npo-
mtmnennomy nxnuecxomy xpscy nepenposnocrna 1825 r. n nrn,
onaxo camoe ontmoe no ncempno crop +xonomuecxoe uyo -
# n ycnonx ne o xonna
npeoonenno nocnenoenno paspyx noxat co cropont mnepan-
cruecxx (npomtmnenno naonee pasnrtx) rocyapcrn ne moxer ne
nneuarnrt, ocoenno na ]one name ntnemne enycrpansan.
mecrnennoe cosnane, xax npanno, orcraer or omecrnennoro t-
r (yponn pasnr +xonomx, naponoro xoscrna) no onpeene-
nm, nocxontxy cosnane (no-nemenx ZB[HIIAIBT\W ecrt ocosnannoe t-
re (no-nemenx >BT\W. o orcranane orcrananm posnt: ono eno no
oexrnntm npunam, pyroe n pesyntrare esrpamorno nonrx.
anpmep, ceron n mpe xanrancruecx cnoco nposnocrna ne
npocro rocnocrnyer, a napr, no ne npanr, nocxontxy naxorc na cno-
e ntcme (c roux spen xpononor, ucnono mxant npemen) no-
cnene (c roux spen crop) cra. ayxa cenana +ror ]axr oc-
ronem omecrnennocr nour 100 ner nasa, xora ncne sa mnepa-
nsmom x. ocona (nrn) unancontm xanranom . nt]ep-
nra (ncrp) ynen cner mnepansm, xax ntcma cra xanra-
nsma . . Henna (1916). xaxx onponepxen ner trt ne moxer.
naxo n nomomt pasnnammmc crpanam npomtmnenno ntcoxo-
pasnrte crpant n nne mexynapontx ]nancontx ncrryron
npexe ncero exynaponoro nanmrnoro ]ona ponoro anxa (tn-
mero exynaponoro anxa pexoncrpyxn pasnr) pacnpocrpan-
mr pexomenan (xax ycnone npeocrannen ]nancontx cpecrn)
nponort pe]opmt +xonomx, nanpannennte na nocrpoene -
# ! uro saneomo opexaer nonte nycrpant-
nte crpant na pont crarcron n mpono +xonomxe, saro crpanam-n-
epam aer onocroponne npemymecrna.
eron, xora n mpe, necmorp na xax t ecrnymme nanonant-
nte anrmononontnte saxonoarentcrna coornercrnymme anrmono-
nontnte npanrentcrnennte crpyxrypt, rocnocrnymr rpancnanonant-
nte xopnopan (mononon), peantno nperenonart na cynepenrer pa-
nencrno n mexynapontx +xonomuecxx ornomenx moryr rontxo mo-
nonon, ecn n neopasnro crpane x ner n xauecrne pesyntrara
+nonmnonnoro pasnr, ro sameno m moxer cnyxrt rontxo rocyap-
crnenna mononon, xoropa np nmom +xonomuecxom crpoe nnerc
ecrecrnenno.
2. ! ) & K.!&!L*
nono +xonomxa pennerpeuecxoro npocxoxen. ouno ne ycra-
nonneno, xro nepntm s ]noco]on coenn cnona oxoc (om) no-
moc (saxon), no n nposneenx ceno]onra (VB. o n. +.) pcrore-
n (IVn. o n.+.) repmn +xonom sanmaer yxe samernoe mecro. 140
ceno]onra on ynorpenerc n snauen nomecrt, enunoro nary-
pantnoro xoscrna. pcrorenm npnanexr sacnyra pasnr annoro
nonr.
o-nepntx, on pasnuan +xonomm n ntmeyxasannom cmtcne +xono-
mxy xax nayxy o +xonom noono romy, xax pasnuan n ro npem
]sm ]sxy, nonrm nonrxy. o-nroptx, +xonomxy xax nayxy
pcrorent cnstnan c npaxrxo, c ontrom, r. e. ornuan or maremarx
norx, xoropte, ronop stxom onee nosne ]noco], cnyxar o-
pasnam ucroro pasyma. -rpertx, n roro urot onpeenrt, uro ra-
xoe +xonomxa, pcrorent cnontsyer napnym xareropm c npornono-
noxntm cmtcnom xpemarcrxa, or xpema (mymecrno, nnaene;
entr). 3xonomxa n nero cxyccrno ( nayxa) neen xoscrna
c ecrecrnenno nentm yonnernopen cnox norpenocre, ne cxnmuam-
mee omena uacr cnoero npoyxra na neoxomt n norpenen npo-
yxr, nposneennt xem-ro pyrm. Xpemarcrxa xe cxyccrno nax-
nart entr. yxe omecrna cnoero npemen pcrorent nopnan naxny
(n paonnaentuecxom omecrne, xax npanno, cymecrnonan saxont, xecr-
xo orpanunamme cypono xapamme pocronmuecrno).
3xonomuecxa mtcnt na ceron nxnmuaer n ce no pcrore-
nm ne rontxo +xonomxy, no xpemarcrxy, mexy nm, yxe nnyrp
eno reop, er nenpexpamammac opta, oycnonnenna, c o-
no cropont, nenocpecrnenno ocrynnocrtm xaxomy nonepxnocrno-
]opmantno, xnocosepnarentno xaprnt mpa (spanoro cmtcna) ,
c pyro cropont, neoxomocrtm pasmtmnen (uro enart, nao
eme nayurtc) n crnnoro, #& mponosspen, n xoro-
pom mp # cnsan c mpom .
cn ouent saxorert, ro n +xonomuecxom nacne pcroren mox-
no ycmorpert nocranonxy nponemt c ee nym nonmca-
m: norperentno cromocrtm menono cromocrtm. or nee neane-
xo o #& ! nonnomammeroc n ronape. na-
xo... +ro, esycnonno, npeynenuene, nxro s +xonomcron o . ap-
xca o raxx nocranonox ne omen.
8. !& M/( /N# .!&!( !
.!&!( !
Hyrt or +xonomuecxo mtcn pcroren x +xonomuecxo nayxe
(xnaccxe) nexr uepes (or ran. KB@S?\AB P xynen) -
5 . epxanrnsm no yxy nonnocrtm coor-
nercrnyer romy, uro pcrorent nasnan xpemarcrxo, onaxo n nte npe-
mena (nepexonte or narypantnoro xoscrna x ronapnomy, n xanrans-
my) cymecrnenno smennct omecrnennte npant: ooramene cran
npsnanart ocrono uenonexa nentm.
conpemenntx +nnxnonex, cnonapx yuenxax mepxanrnsm
cnpanenno onpeenerc xax cnoxnmeec n xonne XV cepene
XVI n. snaurentno smennmeec no nropo nononne XVI cepene
141
XVIII n. mponosspene xynnon, n xoropom nepenneramrc nayxa (n saua-
rounom cocron) nonrxa c npeonaanem nocnene.
neyer nouepxnyrt, uro +xonomuecxa mtcnt pasnnaerc ne cny-
uano, a no neoxomocr ncne sa pasnrem camo +xonomx. ax,
menno c npenpamenem mexyna-
pono ropronn (no-nmomy, nnyrpenn ptnox nauan cxnatnartc
no nosecrnem nnemnero) s cnyuanoro n nocronnoe sanre pann
mepxanrnsm, xoropt npnro nastnart # #! ycrynn
mecro nosnemy mepxanrnsmy #! #! -
. me mar, nonnact nepna 2 ]soxparsm.
nryrnno cnococrny cranonnenm xanrancruecxoro cnocoa
nposnocrna (npenpamenm ener n xanran), mepxanrnsm saorrc
o npnneuen n crpany nonnonenntx ener sonora cepepa. a pan-
nem ero +rane +ro oecneunanoct npmrnno nonrxo: sanperom nt-
nosa naropontx merannon, npnyxenem nocrpanntx xynnon pacxoo-
nart n cnenantno orneenntx mecrax ncm x ntpyuxy, naxonen, snamen-
ra nopua monert. a nosnem +rane +ro onee ronxa nonrxa: sa-
nper nnosa paronennocre ntx npemeron pocxom (urot entr
nxnatnanct ne n nx, a n many]axrypt), nposnocrno +xcnoprno npo-
yxn axrnnt ropront ananc (npentmene ntpyux or +xcnopra
na sarparam na mnopr), naxonen, nocpenuecxa ropronn (noru-
nee tno t nasnart ee ecnocpenuecxo, rax xax peut er o paspe-
men cnom xynnam ntnosrt entr c rem, urot noxynart sa rpanne
emenne, uem +ro enamr nocrpannte xynnt, npnosme re xe ronapt).
n mepxanrnsma, nesancmo or cra ero pasnr, cnocrnenno
onpeenene nen xax &! a cpecrna n ee ocrxen xax -
! rontxo monerapsm ne npsnaer noro ananca, xpome ;&!
a xommepuecxa, n many]axrypna, ccrema oneppyer & anan-
com, n xoropom nsamno ynstnamrc nxene ener nxene rona-
pon c nentm nonyuen nptn. erpyno samerrt, uro xynnt, nocnont-
sonanmct nomomtm rocyapcrna na +rane pannero mepxanrnsma, na
+rane spenoro mepxanrnsma yxe epyr nnarny na ce nepecmar-
pnamr cno nsrnt n nanpannen nenmemarentcrna rocyapcrna
cnoot ropronn (ne nao satnart, uro peut er o &-
; penonmn).
pannna mepxanrnsm xax nonrxy xax nayxy, cneyer mert
n ny x npnnnantnte pasnu: no-nepntx, nonrxa nenosmoxna
es nonoro cranapra (uro osnoneno Rnrepy, ne osnoneno txy),
r. e. ona ne moxer uacruno ne cxptnart crny, rora xax nayxa npsnana
orxptnart crny oocnontnart ee xax encrnennym, ormera sanyx-
en. o-nroptx, stx nonrx xparox, ona ntpaxaerc nosynram, xo-
ropte uacro mener n sancmocr or cryan, rora xax nayxa ncera
npecranner coo crponym ccremy xarerop, orpaxammym ecrn-
rentnocrt xax onpeenennt (xonxpernt) crpo ornomen.
142
epxanrnsm, xoneuno, nayxo moxno nasnart rontxo c ontmm
oronopxam, no ero cropuecxa neoxomocrt ouenna. es nonopora
+xonomuecxo mtcn n cropony nponecca nposnocrna, nposomemero
na +rane pasnroro mepxanrnsma, +xonomuecxa xnaccxa (nayxa) ne
ponact t.
Hepntm n crop nmtm, xoropte nasnan ce 5!
tn no upann XVIII n., ute nocxoxene connaaer c en-
ponecxm Hpocnemenem, n uacrnocr, c cosanem ]pannyscxo 3n-
nxnone, onexme e ypxyasno penonmn n ]opmy ecrecrnen-
noro pasyma ecrecrnennoro npana. n nonman cymecrna +xonom-
uecxo nayx, cropuecx nepno ccremo xoropo nnerc ]soxpa-
rsm, naxno ro, uro ecrecrnennte nonr nno nperenymr na cnpane-
nnocrt, r. e. oexrnnocrt, nenpensrocrt cyxen. cnonononaram-
mee ocrxene ]soxparon snamenra +xonomuecxa ranna
(1763 nosxe) upancya en+, n xoropo on ntnen # na
nayunym ntcory. Ho cymecrny +ro e ;& -
& #! xoropa ceron cnontsyerc ncem npomtmnenno pasn-
rtm crpanam n ne maremaruecxx moene xax ncrpymenra nnan-
ponan.
amo cnono 78 oosnauaer onnosnm mepxanrnsmy,
npstn nepnyrtc na semnm (xynnt, xax snecrno, npenouramr mop-
cxym crxm, nosnonmmym n cnyuae onacnocr trt npnneuenntm x or-
nercrnennocr sa napymene uyxx npan cnprart xonnt n noy),
crport omecrnennte ornomen n coornercrn c ecrecrnenntm pa-
symom, r. e. ne saxptna rnasa na ro, orxya eperc orarcrno nan. c-
rounx +roro orarcrna en+ nastnaer ! a nm-
e, m sanrtx, ! n ornue or pyrx xnac-
con, na xoropte enrc nan. na pyrx xnacca nastnamrc coornercr-
nenno xnaccom cocrnennxon (meerc n ny cocrnennocrt na semnm
ocnonnoe cpecrno nposnocrna) (rax en+ ne xa-
nyer ncex ropoxan).
oxasarentcrno cnoero resca rnana nepno nayuno mxont eper s
xsn. n paccyxaer npmepno rax. py semneentna ouenno npym-
noxaer orarcrno, nanpmep, s onoro sepna ntpamnaerc xonoc co
mnorm sepnam, yxaxnane sa cxorom aer npnec, npnno r. . c-
n xe oparrtc x romy, xax nocrynamr c npoyxrom semn n ropoe, ro
rnuna xaprna, nanpmep, nposnocrno meen: ontma uacrt pene-
cnt er n orxot nmt nesnaurentna ee uacrt npoperaer nones-
nym ]opmy meen. eron xaxt mxontnx naer uro nospasrt, no
n roro npemen paccyxene ntrneno yerentno. Hpana, na cra
nosnero ]soxparsma . . X. mpro no narcxom npomtmnenno
penonmn tn ntnyxen npsnart, uro ropoxane ne ecnnont
(n cmtcne naxnenuecrna) xnacc, a xnacc, epym y nan crontxo xe,
cxontxo amm, no nor na npsnane sa npomtmnenntm rpyom
14
3
nposnorentnocr, r. e. cnoconocr menno ynenunart orarcrno,
on ne cmor cnmxom ontmoe nneuarnene oxastnan na pasym +xono-
muecx pocr n ero narypantnom smepen.
e +xonomuecxo rannt npocra: ecn pacxoymr (norpenmr)
nce xnacct omecrna, a oxo nan ynenunaer (nposnor) rontxo
on xnacc, ro cneyer rax pacnpeenrt npoyxr mexy ncem xnaccam
nan (neoxomocrt nocnposnocrna nan n rom ne, n xaxom ona cy-
mecrnyer, no comnene ne cranrc), urot oecneurt -
]epmepon, n nposnorentnoro xnacca,
.
axm opasom, rnannoe ornue ]soxparsma or mepxanrnsma
cocror n npsnan npnnna npmara nposnocrna, n n ycranonne-
n roro ]axra, uro & -
! . nomor orxptrt oocnonart +ror
npnnn # 2 paccmorpene npoyxra annoro ax-
ra (nepoa) nposnocrna xax ycnon cneymmero sa nm axra (nepo-
a) nposnocrna. et ecn t nenposnorentnte xnacct omecrna no-
rpenn ontme, uem neoxomo n oecneuen onee ntcoxo npos-
norentnocr rpya n xaxom nocneymmem axre (nepoe) nposnocr-
na, ro orarcrno nan ne ynenunanoct t.
nocnecrn yuenx u. en+ - . . X. mpro ocoenno .
mr nocrann nauan reoperuecx pemart nponemy
# #! n na nposnorent-
nt rontxo no ]opme nposnorentnt no ]opme no coepxanm.
emrt nasnannym nponemy yanoct rontxo . apxcy, no ecn t ne
npemecrnennx, xoroptm on oraer ant ynaxen na nporxen ncex
uertpex romon anrana, emy ne oruero tno t orronxnyrtc cocrnen-
no n reop. apxcy xe npnanexr sacnyra uerxoro pasnuen rpya
cocrnennocr c ntenenem cnoeopasno nepexono ]opmt -
# ! n peansan xanrana-]ynxn, npo-
rnononoxnoro xanrany-cocrnennocr.
usoxparsm, xax mepxanrnsm, nnerc #! #!
; . Hpeonaane nayx ne osnauaer, uro non-
ruecxe nosynr connaamr c orxptrtm oocnonanntm nayxo saxo-
nam ecrecrnennoro pasyma, ntpaxenntm n crporo ]opme: nayuna
crporocrt ne n xparxocr, nayxa cnontsyer crontxo cnon, cxontxo neo-
xomo n oxasarentcrna crnt pasonauen, n onponepxen,
sanyxen, n nonrx +ro nenpemnemo.
pasno ronop, nonrxa samcrnyer y nayx nepmx es xopemxon,
ry uacrt nayuno ccremt, xoropa xapaxrepsyer
]opmt, n xoroptx +xonomuecxa crna nponnerc na nonepxnocr o-
mecrna orpaxaerc n cosnan arenron nposnocrna n nenom, r. e.
n encrne nponeccon nposnocrna opamen. ax cpesannte nnert
paymr rnas mentme npemen, uem nnert na xopnm, rax ynorpenene $;;
nonrxo ntxnauenntx s xonrexcra nayuntx xarerop, xax cnox, ne-
onroneuno. ax nnyr nepecramr paonart rnas cpesannte nnert, rax
onomnmrc, nyntrapspymrc, * npnocr
ne nontsy, a npe nayunte xarerop, oropnannte or cnoe ocnont ne-
oxomtx cropuecxx ]axron coornercrnymme x pasnrm nor-
x.
pyrm cnonam, pasnra +xonomxa nemtcnma es ]ynxn
ynpannen em rax xe, xax ontmo cm]onuecx opxecrp es p-
xepa. crecrnenntm +xonomuecxm nenrpom omecrna raxm xe ecre-
crnenntm ero nonruecxm nenrpom nnerc rocyapcrno. 3xonomue-
cxa nayxa orpaxaer +ror ]axr xor t yxe rem, uro nastnaerc nonr-
uecxo +xonome.
3xonomuecxa nonrxa ceron cxptnaerc or oexrnnoro, nayu-
noro ccneonan. na ornocrentno camocrorentna ceron cama ce-
e cyt. coenno xopomo +ro nno n rom ]axre, uro npanrentcrna
npomtmnenno pasnrtx crpan nxora ne necyr ornercrnennocr sa xepr-
nt paspymen, nonecennte nanm n nepo nponeen +xonom-
uecxx pe]opm. ama crpana sect ne cxnmuene.
%& 5#
! # 5. er comnen,
uro ona nonrc n camom nxamem yymem. nepexpecrte nonrue-
cxo +xonom +xonomuecxo nonrx crna omecrnennoro npo-
rpecca onxna orxptrtc nonnee, noxa xe xaxerc, uro nce, uero n mpo-
no crop xocnynact (cam coo nonyunc xanamyp: xocnynact cra-
no xocntm) pyxa nonrx, nce, uro crano o]nantntm, ryr xe (n no
npomecrn neonroro npemen) oepnynoct paspyxo crano pasnarart-
c. oneuno, +ro ne rax: nonrxa (rocyapcrno), xax nce cymee, pasn-
naerc n nono xonxperno-cropuecxo ]opme cymecrnenno ornuaerc
or ce n crapo ]opme (xomy, nanpmep, rpeyerc oxastnart, uro yp-
xyasnoe rocyapcrno +ro ne ro xe camoe, uro ]eoantnoe rocyapcrno,
a conancruecxoe rocyapcrno ne ro, uro ypxyasnoe?), onaxo xax-
a xonxperno-cropuecxa ]opma npoxor no xpyry, r. e. nanmaer-
c ee cranonnene, pasnre ormpane.
;. @ ! !( .!&( &< <(-
.!&!2 !2*
no s naonee pacnpocrpanenntx nocne ropo mpono nont
onpeenen npemera +xonomuecxo nayx (nonruecxo +xonom)
npocxor s epman no cymecrny cnorc x opamenm nonrue-
cxo +xonom n +xonomuecxym nonrxy. axo nemenx nsrn nony-
uaer mpoxoe pacnpocrpanene, nocxontxy c nocnenoenno epmane
npnro cnstnart +xonomuecxoe uyo tcrpoe noccranonnene ee
+xonomx c nomomtm Hnana apmanna (B), nemnt o cx nop es-
r c npocnerrentcxm nexnm no ncemy rpertemy mpy, nepeana
xenammm cno ontr.
145
epmn nonruecxa +xonom ponc n 1615 r., xora mepxanr-
ncr nryan e onxperten (upann) onynxonan paxrar nonrue-
cxo +xonom, nocnmennt xoponm xoponene. nrentno, no rep-
mn saxpennc n xauecrne nasnan sa +xonomuecxo #! cranonne-
ne xoropo coepxarentno moxno oxapaxrepsonart xax -
! orxptre oocnonane
na opamenem.
paxrar onxpertena nocnmen nnemne+xonomuecxo nonrxe
upann, nont repmn n sarononxe osnauaer 5* '!
paccmorpennym ne rontxo n npaxruecxo, no n reoperuecxo, r. e. n or-
nneuenno or xonxpernoro rocyapcrna (nan), ]opme. Honrxa, ecrecr-
nenno, nonmaerc xax nnacrt, cna n ecrn, cneonarentno, o nenme-
marentcrne rocyapcrna peu ner. ax npecranrent nosnero mepxanr-
nsma, onxperten ne mtcnr nonrxy naue uem ! no
rx, menmm nanpannene npnoxen cnt rocyapcrna. rxpt-
rt, rpyt, nonruecx nporexnonsm, no mtcn anropa rpaxrara,
onxen nce onee ycrynart mecro cxptromy, ronxomy, +xonomuecxomy,
cyrt xoroporo ntpaxaerc n nacaxen many]axryp cno rocyapcrna
noompen nposnocrna +xcnoprno npoyxn, xoropym moxno c
* &#.
Honruecxa +xonom n nonman onxpertena tna mera]s-
uecxo, crounx orarcrna em ycmarpnanc V-
# 5! & #W! ee. ayxe nonruecxo +xono-
m, nauna c ]soxparon, nonaonct rranuecxe ycn, urot
# % & -
.
exam na +rom nyr nnmrc, no-nepntx, nasnane rnano mxont
]soxparon upancya en+ omecrnennoro xnacca, ne mem-
mero ornomen x nposnorentnomy rpyy, xoroptm, no mnenm en+,
sanrt nmt ]epmept, n semneentnt (n mpoxom cmtcne, r. e., ronop
conpemenntm stxom, paornx centcxoro xoscrna). o-nroptx, nor-
xa, namema ntpaxene n sarononxe ocnonnoro +xonomuecxoro npos-
neen rnant mxont anrncxo xnaccuecxo ypxyasno nonrue-
cxo +xonom ama mra ccneonane o nppoe npunax orar-
crna nan. orarcrno nan anrop paccmarpnaer ne ]opmantno, ne
nnemnm opasom, a coepxarentno, nastna coepxane orarcrna ero
# yrnepxa n annom xauecrne # xax ax-
rnnoe nauano (ne cxnmueno, uro mr ncnomnn snamenrt a]opsm
ntma Herr: py oren orarcrna, a semn ero mart). e ocranan-
nnact na +rom, mr nastnaer # &
; * yrnepxaer, uro pasenene rpya nnyrp na-
n (r. e. mexy omecrnenntm xnaccam sect on nno oraer ant
ynaxen cnoemy yurenm u. en+, a raxxe nnyrp xnacca naemntx pa-
ornxon) meer npoprer na pasenenem rpya nnyrp npenpr.
146
axm opasom, n ornue or mepxanrncron, . mr ycmarpnaer c-
rounx orarcrna nan. 3ro rem onee nenxoe ocrxene, ecn
yuecrt ror ]axr, uro mornannam, xax ncem prannam, cnocrnen rax
nastnaemt ocrponno menranrer, ceron onee snecrnt no menem
nepansm.
3xonomcrt ncera nstnan nstnamr x rocyapcrny (+rm on ne
ornuamrc or mepxanrncron). ossnan menmrc n sancmocr or
xonxperntx cropuecxx ocrorentcrn, no on nesmenno cnsant c
npenoxenm # +xonomuecxo nonrx raxo, no nos-
ecrnem xoropo menerc ! n pesyntrare
uero nospacraer ero nposnorentnocrt. cn nocnontsonartc repmno-
nore conpemenntx unonnxon, ro peut er o ! n orn-
ue or & ( cxnacxx) n nossnanx mepxanrncron.
asenene rpya xnaccuecxa +xonomuecxa xarerop, onaxo
pente]no ona ntpaxena nmt n rnannom +xonomuecxom nposneen
. mra. pyrx +xonomcron-xnaccxon ra xe e -
ntpaxaerc ntm xareropm. anp-
mep, y . apxca +ro # .
cn nonruecxa +xonom xax nayxa moxer nosnonrt cee nast-
nart nem cnom menam, npocnexna sarem, c neoxomocrtm
npocxor onx men n pyre (nanpmep, npenpamene
nopmt npanouno cromocr n nopmy nptn npanouno cromo-
cr n nptnt, cromocr n neny nposnocrna, nptn n cpenmm np-
tnt r. .), ro n +xonomuecxo nonrx +ro nenosnonrentna
pocxomt: ona onxna nocronno necr pasronop ne c +nro, a c macca-
m, a macct, xax npanno, nayuntm snanm ne noopyxent nonrt
moryr rontxo stx, ocrynnt spanomy cmtcny. Ho+romy, nanpmep,
n saxonoarentcrne npomtmnenno pasnrtx crpan ne nar xarerop
I roma anrana, saro nponcant npaxruecx nce xarerop III roma
anrana, xoroptm, npana, ano mpuecxoe ronxonane.
Hp xaxymec noxoxecr nonruecxa +xonom +xonomuecxa
nonrxa pasnte nem: nepna ecrt pasnonnocrt 5! rora xax
nropa ecrt pasnonnocrt . oex ecrt saxonnte npecran-
ren rax nastnaemte +nrt, no +xonomuecxa +nra +ro naonee
ntcoxoxnan]nponannte paornx, a nonruecxa +nra +ro nm-
, onaamme nynuno nnacrtm na pyrm nmtm. Hoxa +r
+nrt ne npocro n nenom ne connaamr, no xpane pexo nepecexamrc
n connaamr uacruno. onee roro, nrepect +xonomuecxo +nrt
n ornomenx c rocyapcrnom xax nonruecxo +nro na cra mono-
noncruecxoro xanransma npecrannmr raxe cnoeopasnte nocpe-
nx, xax npo]ecconantnte comst, c ono cropont, comst npenp-
nmarene, c pyro cropont.
oneuno, ecn n yymem +xonomuecxa nayxa rax yer nastnart-
c, r. e. nepecraner trt nonruecxo +xonome, nyrannt yer ment-
147
me, no noxa n conpemenno eonor er crpenta na nopaxene no
nonruecxo +xonom c nonno ynepennocrtm crpenxon n rom, uro no-
nruecxa +xonom ceron +ro +xonomuecxa nayxa n crporom
cmtcne. a mecro nonruecxo +xonom ne npocro npouar, a axrnno
nponramr amepxancx +xonomxe camosnant main stream (anrn.
ocnonnoe reuene).
?. @& ( !!( !( .!&(
-/2* @ 1' KA!& L !!&
&1 &< /- ) -*
cn xnaccuecxa nonruecxa +xonom npsnaer rontxo on c-
rounx - xno nposnorentnt rpy, ro nynt-
rapna nonruecxa +xonom npsnaer 7 -
2 ! 8. tuno raxo noxo cn-
stnamr c menem ]pannysa Xana arcra +, no y ama mra n no-
npoce onpeenen cromocr xanrancruecx nposneennoro ronapa
nanmaerc nenocneonarentnocrt. no s ero ocnen nocnposno-
r rpenym ]opmyny +, cromocrt nnont nposneenno-
ro ronapa s oxoon cocrnennxon ]axropon ero nposnocrna. exo-
ropte sanante anropt (ontmncrno x ne ncrynaer n cxyccm xax
t npnmaer rpenym ]opmyny na nepy), urot xax-ro sanrtc or
xon]ysa n cns c nenosmoxnocrtm ocnrt: & -
! nycxamrc na ynonx, sann, uro on rpya n cromocr ronapa
cocranner 7080, a na onm nyx pyrx ]axropon npxorc coor-
nercrnenno 20-30.
erentnocrt onoon nyntrapno nonruecxo +xonom ocnona-
na na rom, uro c otenno roux spen ouenno, uro ecn cromocrt
ronapa no nenune yer mentme, uem ro, uro neoxomo n xauecrne o-
xoon yuacrnxam nposnocrna, ro +r yuacrnx, ecrny xaxt n
cnoem nrepece, orxaxyrc or raxoro nposnocrna nnpet. s +roro e-
naerc ]anracruecx ntno, yro oxot ** ro-
napa. a, +ro npocxor, no rontxo n ronone ronaponposnoren. na-
poe no +romy nonoy ronoprc: ntanart xenaemoe sa ecrnrentnoe.
ecrnrentnocr oxot opasymrc cnoxntm nyrem
# # ;
& # .
cn ronaponposnorent ne xanrancruecxa mononon (ne rpanc-
nanonantna xopnopan), ro ero oxo ne rapanrponan, uro, n ornue
or urarene +xonomxcon, snecrno xaxomy peantnomy ronaponposno-
renm, xoropomy npxorc xonxypponart no npune nenosmoxnocr
ncrynrt n monononcruecx coms. o axe ecn t nepnyrt XIX n.
c ero cnooo xonxypenn, pcx t coxpannc, a xenane mert oxo
ne npenparnoct t anromaruecx n ecrnrentnocrt.
ocnone npenonoxen nyntrapno nonruecxo +xonom nexr,
no-nepntx, necnoconocrt ocnrt nepenecene na npoyxr (ronap)
148
cromocr sarpauenntx na ero nposnocrno cpecrn nposnocrna , no-
nroptx, nexenane npsnanart, uro ]axr nanu n cromocr xanra-
ncruecx nposneennoro ronapa npanouno cromocr cnerentcr-
nyer o +xcnnyaran naemnoro rpya xanranom, r. e. naemntx paoux
xanrancram. . apxcom oxasano, uro menno xno rpy naroap
cnoemy nonesnomy, xonxpernomy xapaxrepy coxpaner cromocrt cpecrn
nposnocrna nepenocr ee na npoyxr (+ro crapa cromocrt, n nponec-
ce nposnocrna xonxpernoro ronapa ona ne cosaerc), a naroap cno-
emy acrpaxrnomy xapaxrepy (r. e. ero cns co ncem pyrm nam xon-
xpernoro rpya n pamxax eno n macmrae nan ccremt omecrnenno-
ro pasenen rpya, uro npenpamaer ero n xparnym uacrt rpya nan
noome, n acrpaxrnoro rpya) cosaer nonym cromocrt, npentmam-
mym cromocrt spacxoonanno paoue cnt. axonen, sementna pen-
ra (ceron ee cosnarentno no eccosnarentno nyramr c mononontno
nptntm rpancnanonantntx xopnopan) ocnerc cnoeopasem
nenoopasonan n centcxom xoscrne, r. e. cncxoxenem ntcoxo pas-
nro nepepaartnamme npomtmnennocr o npsnan cnom orpac-
nm cymecrnenno menee pasnrtx centcxoro xoscrna, otnamme npo-
mtmnennocr crporentcrna.
ents orpnart, nxro ne orpnaer ouenntx neme, a menno:
uro nppoa (semn) cnyxr nceomm ycnonem nposnocrna na ne
cror npenpr, s npponoro nemecrna enamrc nce nem (n nexo-
roptx cnyuax npponoe nemecrno npoxor npenaprentnym opaor-
xy), npponte cnt cnontsymrc nmtm n mexanuecxx ntx
ccremax cpecrn nposnocrna. axxe ne nonexr comnenm, uro cxyc-
crnenno cosannte cpecrna nposnocrna (xanran) xax t ycnnamr
(ynnmr) oprant rpymeroc uenonexa, ena ero rpy onee npos-
norentntm. o c nposnorentnocrtm, -
*! +ro nuero omero ne meer !
& ! cror on omecrny n nne rpymeroc,
nposnomero ronap, xor onennaer cromocrt or nna omecrna ror,
xro yer +ror ronap norpenrt, n cnontsonart. Hp onenxe x cromo-
cr yxe nuero n oanrt, n yanrt nents, sarpart oexr-
nponant n xonxperno nposneenno nem, ecn x ne npsnart rax-
m, xaxe on ecrt, ro nponecc nposnocrna annoro ronapa moxer ne no-
nroprtc, cneonarentno, ecn on neoxom (a nayxa ne paccmarpnaer
cnyuante nnen), ro omecrno es ero norpenen nocnposneerc
n ymepnom ne.
exoropte anropt oannmr ceron x rpem ]axropam eme on
n na, nanpmep *. p n croponnx
nyntrapnoro noxoa x onpeenenm cromocr nayr, uro sect moxno
nospasrt, nocxontxy ornecr npenpmunocrt n]opmanm x ono-
my s rpex xnaccuecxx ]axropon nenosmoxno. o nents ne samerrt,
uro raxoe oannene pymr ncm noruecxym cxemy, npenpama ee s neu-
14
9
no, mera]suecxo, n pasnnammymc, orxptrym, nour anexr-
uecxym.
E. @ ! * @& ( F!&
&1 !& &1*
( !
& * ! .
Hoxoxa e ntpaxena n nocnonnax: xax mne, xro rno pyr,
cxaxy ree, xro rt, a raxxe xem noneemtc, or roro naepemt-
c. Hposnocrno ecrt axr nme c nppoo, npenonaramm
x omnocrt (omene) pyr c pyrom. asnre +ro mtcn npnor
x orxptrm encrna pasnu ornomen nposnocrna omen,
n nposnorentntx cn nposnocrnenntx ornomen (r. e. x non-
rm cnocoa nposnocrna marepantno xsn), a raxxe opransan
omecrna npcnoen m nnyrp nocpecrnom +ro opransan ne-
mecrna nppot (r. e. x nonrm ]opmt cocrnennocr xax cropuecx
pasnnammec, a ne neuno xarerop).
nmu x nonmanm nposnocrna npoyxr. enponecxx stxax
+ro otuno cnona (product; production). ruacr mcr]xa-
n nposnocrnenntx ornomen mexy nmtm n name crpane nesan-
cmo or cnocoa nposnocrna ocnerc rem, uro n pyccxom stxe,
n ornue or ocnonntx enponecxx, cnona nposnocrno npoyxr
memr pasnte xopn.
Hposnocrno nponecc, npoyxr xapaxrepsyer ero xax sanepmen-
nt, xoneunt, onpeenennt. naxo nmo pesyntrar ocnonan na ycno-
nx, n npenoctnxax. Hpoyxr xax cnecrne meer cnom npuny. 3ra
npuna nposnorentnt rpy, r. e. ne rpy noome, a rpy, xoropt
c neoxomocrtm npenpamaerc n npoyxr. ( !
cneonarentno, onpeenerc, c ono cropont, ero pesyntrarom, npoyx-
rom, a c pyro cropont, ero oexrnntm ycnonm cpecrnam npo-
snocrna paoue cno onrt-rax ne noome, a raxm, xaxe neoxo-
mt n cosan npoyxra.
+xonomuecxo nreparype paouym cny otuno nastnamr cyex-
rnntm ycnonem nposnocrna. 3ro ne concem nepno, nocxontxy uenonexy
cnocrnenno trt cyexrom nposnocrna ne or nppot, ne or poxe-
n, a rontxo np cnontsonan cnoe cnoconocr x rpyy (paoue
cnt) no nasnauenm, r. e. ne n acrpaxrnoro npeopasonan nemecrna
nppot, a n nposnocrna xonxperntx neme, neoxomtx n pasn-
r omecrna (omecrnenna nonesnocrt neme nponnerc n nponecce
x norpenen, a ne n ]axre x omena).
Hposnorentnocrt rpya co cropont npoyxra ne moxer ne sancert
or xonxpernoro # ;
* ! !
&! npoxome n cnoem pasnr cra cranonnen,
pasnr ormpan (nepexoa x nonomy cnocoy nposnocrna). ax,
150
np rocnocrne xanrancruecxoro cnocoa nposnocrna neocrarouno,
urot tna nposneena nonesna n pyrx (omecrna) nemt. mecr-
nennoe npsnane rpya uacrnoro ronaponposnoren npenonaraer nos-
npamene omecrnom n nne pyrx uacrntx nposnorene annomy
nposnorenm ero sarpar n no ]opme, r. e. 5& omena, o-
mena ! nenuna xoropo, no cymecrny, onpeenerc -
- . cn nnyantnte sarpa-
rt ronaponposnoren ntme omecrnenno-neoxomtx, ro emy rposr
pasopene, no+romy otuno on nepexor n pyrym orpacnt, xax rontxo
samerr, uro annoe nposnocrno emy nentrono (naue ronop, on x ne-
my ne cnocoen).
py moxer nposnecr naro n omecrna, cromocrt onpeenenno
nenunt, no nce panno ne crart nposnorentntm, rax xax np xanra-
nsme ocnonntm saxonom nnerc saxon nposnocrna npanouno
cromocr, pyrm cnonam, ne nposnocrno cromocr, a ee ynenue-
ne. o cam ]axr ynenuen cromocr, n nposnocrna npanou-
no cromocr, ne rapanr npsnan rpya nposnorentntm, no-
cxontxy ecrt nopma npanouno cromocr, npcnoene npanouno
cromocr nxe nopmt ne aer nosmoxnocr nopmantnoro naxonnen
xanrana, r. e. yuacr n xonxypenn (na many]axrypno cra nnyr-
porpacneno, na cra cnoono xonxypenn mexorpacneno
nnyrporpacneno).
axonen, np rocnocrne ]nanconoro xanrana ]nancono on-
rapx neocrarouna nopmantna, n cpen, nptnt (n nee npenpa-
maerc npanouna cromocrt. apanrm npsnan nposnorentntm
aer rontxo yuacre n ]nancono rpynne nosmoxnocrt nocronno np-
cnanart cnepxnptnt ne rontxo n pesyntrare nposnocrna strouno
(ontme nopmt) npanouno cromocr, no mannynponart mono-
nontntm nenam.
axm opasom, ecrt pasnoe npecrannene o nposnocrne. asnue
cnsano c pasnrem, n npoxoxenem neoxomtx +ranon, crenentm
spenocr +xonomx. o-nepntx, +ro cnsano c rocnocrnom roro n no-
ro cnocoa nposnocrna. ayxa ncera ronopr o &* cnoco-
e nposnocrna, rem camtm sann, uro n ecrnrentnocr nposnocr-
no ocymecrnnerc ncem snecrntm cnocoam, n rom ucne rem, xo-
ropte yrparn cnoconocrt oecneunart +xonomm paouero npemen,
n pocr nposnorentnocr rpya. o-nroptx, +ro coornocrc c
xonxperno-cropuecxm ]opmam, npcymm xaxomy cnocoy npo-
snocrna n sancmocr or cra ero pasnr. crecrnenno, nepenptr-
nyrt cram oexrnno nenosmoxno, no+romy, nanpmep, crpant
rpertero mpa xanrancruecxo openran np ncem x xenan
nnemnem nopaxan mnepancruecxm rocyapcrnam n c +xono-
muecxm conernxam, n es nx ne n cnax ocnort conpemennte
+xonomuecxe ]opmt.
151
cn nocmorpert na nposnocrno n crarxe namxe, ro n -
& ! a n -
P ! r. e. ! -
&.
C. 0!&! F( " / &1)
/
% oreuecrnenno sapyexno nayuno nreparype npsnaerc, uro
+xonomuecxe ornomen +ro ocnona rnonor conpemenntx rocy-
apcrn. +ro rnonor ntenmrc npexe ncero naonee pasnrte
rocyapcrna mpa, ormeua x nepexo na cram nocrnycrpantnoro
(n]opmanonnoro) omecrna, sarem npoue crpant c pasnro pt-
nouno +xonomxo, nonte nycrpantnte crpant, crpant, nepexo-
me or nnanono ccremt +xonomx x ptnouno, pasnnammec
crpant , naxonen, eneme crpant mpa.
anna xnacc]xan cxona c xnacc]xane, npnro n ,
onaxo n ne ecrt cno ocoennocr.
n roro urot nonrt nmym xnacc]xanm, cneyer n nepnym oue-
pet ycnrt cee ee nent. 3ra nent ne cexper. sancmocr or mecra
n mpono ccreme xonxpernoe rocyapcrno nonyuaer re n nte +xono-
muecxe, r. e. monerapnte, n enexnte ntrort, xax-ro: ocnooxene
na npem or ynnart nsnocon n nonxene pasmepa nsnoca sa unencrno
n crpyxrypax (xomrerax, xomccx, nporpammax) n nonyuene
uepes crpyxrypt n c x narocnonen rymanrapno npoue
nomom or ntcoxopasnrtx crpan.
epmnt nocrnycrpantna crpana (omecrno) n]opmanon-
na crpana (omecrno) n mexynaponom nynunom npane ne npx-
nct. ornue or n u, , xapaxrepsy nosn cnoe +xono-
muecxo xnacc]xan rocyapcrn, ne ntnunaer ptnounocrt +xo-
nomx xax npsnax ee pasnrocr, rem onee uro m+ncrpm npsnaer,
uro ptnouna, nnanona +xonomx - ncero nmt rnt
xoscrna, a * 5 5 -
#. Ho ro xe npune n xnacc]xan ner na-
snan crpant, nepexome or nnanono ccremt +xonomx x pt-
nouno, a ecrt crpant c nepexono +xonomxo, uro nnonne moxno
cronxonart xax cntrane npemenntx rpynocre, cnsanntx c napyme-
nem & ; 5 # # 5-
.
nontx nycrpantntx crpanax ceron ronopr ne n rom cmtcne,
xaxo nxnatnan anrop repmna nonoe nycrpantnoe omecrno amep-
xancx +xonomcr xon . +nper, a peut er o rex crpanax, xoro-
ptm 3ana cnom ocotm pexmom ]nancponan nomor ntr na
cpen yponent npomtmnennoro pasnr s nonruecxx coopaxe-
n, r. e. n nxy cocenm crpanam conansma (nanpmep, Rxna ope,
152
anant, onxonr) n n nopxe noompen conepmennoro anrxommy-
ncruecxoro nepenopora (nanpmep, nones).
pamaer na ce nnmane ror ]axr, uro n pasnuntx cnpanounxax,
re yxastnaerc craryc rocyapcrna no xnacc]xan , no-nepntx,
ne aerc cctnxa na o]nantnt oxymenr, ycranannnamm xprep
ornecen crpant x romy n nomy xnaccy; no-nroptx, snaurentno napt-
pyerc ucno crarycntx nosn (xnaccon); n-rpertx, namenonane no-
sn nepeamrc camtm pasntm repmnam. ntm cnonam, npo-
spaunocr, r. e. rnacnocr, n +rom nonpoce ner. no cno: onee 6,5 mnp
nme, xpononoruecx nnmmxc conpemennxam, orno-
crc x pasntm rnam, nocxontxy neyr cymecrnenno pasnunt opas
xsn, sanrt cymecrnenno pasnuntm cnocoam nposnocrna, 5-
# npoyxram xoroptx (cnpanenna cnst) n npnnne
nenosmoxen s-sa oexrnno pasnuntx nene omecrnennoro nposno-
crna, a es +xnnanenrnoro omena nenosmoxnt ycrounte nrentnte
cns, xoropte rontxo nnmrc npsnaxom peantno omnocr.
Hpaxrxymmec n mexynapono +xonomuecxo crarcrxe cro-
mocrnte noxasaren (aconmrnte n pacuere na ymy nacenen) n on-
napax B no meroxe cremt nanonantntx cueron B nuero,
xpome cxaxen ecrnrentno xaprnt, ne amr +ro nce panno uro
n menne oomart anrponomerpuecxe annte nme pasnoro nospac-
ra n ntnort cpenmm remneparypy rena n macmrae ontnnt.
naxo cama ontma nponema craryc crpan c nepexono +xono-
mxo. me n onomy mypeny ne yanoct oxasart, uro neene xos-
crna no nnany - yt ro omamnee xoscrno, ropocxoe xoscrno n na-
ponoe (nanonantnoe) xoscrno ecrt cnerentcrno nepasnrocr,
a ne naoopor. ocrarouno onpartc n pemen +roro nonpoca na ]axrt
no nce x nonnore, a ne na renennosno noopannte npmept, or-
ner onapyxrc co nce ouennocrtm. onpoc ne n +rom, a n xauecrne
nnanponan, xoropoe npeonpeenerc ero oexrnno nentm.
noansanm xax nontrxy noornart nce nan no on cranapr
nents onennart naue xax mnmym, noxnym nent, npxptnammym ]axr
100-nernx nperens na mponoe rocnocrno rpynnt mnepancrue-
cxx rocyapcrn, xoroptm nonesno nepntm ncrynrt n cram monono-
ncruecxoro xanransma o roro, xax nept nepe pyrm anromar-
uecx saxnonnynact. 3a 100 ner rpomornacntx sannen o opte c mo-
nononcruecxm noneenem noepxxe rocyapcrnom xonxypenn
& - & & # -
. onee roro, pasptn mexy orartm entm,
xax n mpe, rax nnyrp npomtmnenno pasnrtx rocyapcrn, pacrer. e-
ron on ntpoc o raxx nenpnuntx pasmepon, uro +roro ne cmorna ne
npsnart axe ntnemn , nponosrnacnma cpe nene rtcuene-
r * xax nent N 1.
153
. O-/: ) -# 1# A!,
entr nnmrc & . 3ra ocoennocrt cnsana c ne-
oxomocrtm & sarpar uacrnoro rpya, x -
(cosmepen) rem camtm uepes ronapoomen n ycnonx +xono-
m paouero npemen pocra nposnorentnocr rpya xaxoro uacr-
noro ronaponposnoren & # & pas-
enen rpya n nanpannen omero nara.
ymnocrt ener orxptnaerc nmt np syuen x npocxoxen,
no ne ]ynxnonponan, n xoropom on ntrnr ro xax rexnuecxoe
cpecrno, ro xax uyncrnenno-cnepxuyncrnenna nemt.
yntrapna nonruecxa +xonom npenaraer na ntop na napan-
ra npocxoxen ener: meranncruecx nomnancruecx.
a cnsant co cpenenexono ]noco]e cxonacrxo. ax nastnae-
ma meranncruecxa reop ntnor cnocrna ener s mcruecxo
nppot camoro meranna, s xoroporo on cenant (nonnonennte entr
+ro - sonoro cepepo). 3onoro, xax snecrno, anxmx nastnan ]no-
co]cxm xamnem, r. e. namexan na ero neunym saraxy. eron, xora
n xoy npryantnte +nexrponnte entr, annoe n pene nexa ocne-
ne x nppot, c ono cropont, xax t nonyuaer nropym xsnt, c py-
ro cropont, naoopor, noxastnaer cnom necocrorentnocrt na ]one oue-
nnoro n ncex npocxoxen nontx ener.
ax nastnaema nomnancruecxa reop ener ocner x np-
poy mpuecx, xax ycranonnennoe n omx nrepecax npanno nonee-
n ncex xenammx n osanntx omennartc. npanennocrt ycmar-
pnaerc n rom, uro pasntm nemam ncemy x pasnoopasm npenca-
no ntpaxart cnom cromocrt n rperte nem, xoropa nastnanact
entram n cmtcne nceomero +xnnanenra cromocr. n ceron na
ro, xax nour no ncex crpanax npyr opymnct nanonantnte nanmrt,
na x mecro tn nocrannen onnap B (ecn ne mpuecx, ro ]ax-
ruecx), otnarent ne moxer ne ynert n +rx ]axrax cnoeopasnoro
nornepxen nepnocr nomnancruecxo reop. naxo sect,
ecn noymart, nosnxamr comnen. x mnoro, no ocrarouno onoro, no
cyr conepmenno raxoro xe, xax no npemena ospoxen, cranmero
mocrxom s penenexont n onoe npem (xanransm): ceronmne
rpsnte entr, sanononnme nect mp, nuem ne nyume cpenenexo-
no nopu monert.
Hppoa ener xnaccuecx onpeenerc nym cnonam
! n . asnre cromocr, neoxo-
moe n coxpanen pasnr camo cromocr xax coepxan, no-
cneonarentno npoxor uertpe +rana, na xoroptx s ncero ronapnoro m-
pa npoymrc pasnte ronapt na pont ronapa ncex ronapon ronapa-
+xnnanenra n ncex. cropuecx +ror nponecc nrc !
! n pesyntrare raxo ronap naxorc, +ro sonoro. e no
nppoe cnoe, a n pesyntrare ecrecrnenno-cropuecxoro oropa, 154
rontxo noromy, uro enexnt ronap nepnonauantno tn raxm xe rona-
pom, xax nce.
ymnocrt ener ntpaxaerc raxxe nym cnonam -
! r. e. x omen npocxor nocpecrnom ener, oecneunammx n-
ntm opasom cnpanennocrt, n +xnnanenrnocrt omena pasnopontx
ronapon (norperentntx cromocre).
uynxnonponane ener n xauecrne nceomero +xnnanenra cromo-
cr ncex pyrx ronapon npnro paccmarpnart xax ntnonnene entra-
m x +xonomuecxx ]ynxn
1
.
yntrapna nonruecxa +xonom cnor nponemy ]ynxnonpo-
nan ener x x xonuecrny, no+romy nayuna xprxa nastnaer ee -
# # &. ornacno +ro reop nent cymecrnenno san-
cr or xonuecrna ener n opamen, cxyccrno perynponan ptnou-
no +xonomx ecrt conoxynnocrt npemon, nosnonmmx uepes smene-
ne naxomec n opamen enexno macct nnrt na noneene xo-
scrnymmx cyexron. pyrm cnonam, nonrxa nt-
aerc sa 5* nonrxy, a pasronopt o nenmo pyxe ptnxa,
onapyxna nnemepe nepanon, nepenorc n nnocxocrt &-
& & 5 (nycrt npmrnntm cpecrnam).
" # &! np-
uem rp s nx nnmrc ornocrentno camocrorentntm, a ne s no-
cnenx nno ncnomorarentntm.
( # & - 78! . 3ry ]ynx-
nm entr ntnonnmr eantno (n rom cmtcne, uro ne nyxno mert na-
nuntx ener, urot ntpaxart n nx cromocrt ronapa).
( 78W P . n
ntnonnen +ro ]ynxn neoxomt peantnte, nanunte entr.
xoro ne onxno cmymart ro ocrorentcrno, uro no ncex npomtmnenno
pasnrtx crpanax saxon npenctnaer mpuecxm nnam conepmart
esnanunte pacuert +ro ne uro noe, xax rocyapcrnenna noepxxa
anxon, no n roro, urot anx morn n xauecrne nocpenxon
ocymecrnnrt esnanunte pacuert, x xnenrt onxnt nnoxrt n nx
peantnte, nanunte entr.
Honnonennte entr n npaxruecxx nenx enr no necy, uro ntst-
naer x xsn cnrx, a sarem nepnte monert, n
cnrx onpeenenno ]opmt, na xoroptx rocyapcrno uexanno x nec
(ocroncrno monert). uynxnonpy n xauecrne cpecrna opamen ro-
napon, monert nour n yxnantnom cmtcne npnnamr x pyxam, r. e. ]s-
ocrnenno +xonom saxnmuaerc n rom, uro c nonnenem pasnro, enexno
]opmt cromocr ctr ronapa npenparnc n ero npoaxy (omen na entr), a npopere-
ne npemeron norpenen n ce n xynnm (omen sa entr). nom es ener
cnyuae npmnoct t ntcrpanart nnnte nenoux axron omena pasntx ronapon, urot
n pesyntrare xaxt ronaponposnorent nonyun n omen na cno ronap (cno ronapt)
re, uro nyxnt nuno emy n norpenen. c entram npoan, a sarem xynn, r. e. nce-
ro na npema nmecro mnoxecrna.
155
uecx snamnamrc, yrpaunamr cno nec (ocroncrno). 3ro nemenen-
no sameuaerc nonyuaer nasnane nopu monert. eporno, cpasy xe ec-
recrnenna nopua monert crana ononnrtc ee nopue n xoptcrntx nre-
pecax rocyapcrnom xynnam (xro xoro?). nocnecrn monert s na-
ropontx merannon tn samenent moneram s pyrx merannon cnna-
non, no rnannoe nmecro merannuecxx ener nonnct ymaxnte, uro
ycrpanno norep or ecrecrnenno nopu monert, no nopono conpemen-
noe ]antmnomonernuecrno noenxy ymaxntx ener ( enexntx
cypporaron, o xoroptx yer cxasano nxe). eron orarte rpaxane no
mnorx crpanax nontsymrc nnacrxontm xaprouxam, coornercrnenno
nonnct eme necxontxo non npecrynnen.
ayxa ]opmynpyer ]ynxnm ener xax cpecrna opamen ronapon
n ne ;& ! cornacno xoropomy xonuecrno ener
n opamen onpeenerc xax uacrnoe or enen cymmt nen ncex rona-
pon na cxopocrt oopora enexno ennt (meerc n ny, uro ]ynx-
n ntnonnerc entram mmonerno, rax uro ona enexna enna
cnocona, nepexo s pyx n pyx, ocnyxrt necxontxo cenox xynn-npo-
ax; +ror noxasarent onpeenerc ontrntm nyrem no xacconomy nnany,
n exenenno caue nanunocr xaccam n anx).
uaxruecx nanuntx ener moxer trt no ontme, uem nyxno n
opamen anno macct ronapon, no, naoopor, mentme (coornercrne
nanmaerc nmt n xoneunom cuere, r. e. xax crarcruecxa, uyncrnenno
neynonma nenuna). a +ror cnyua necoornercrn enexno macct
ronapno macce npeycmorpent ne ncnomorarentnte x ocnonno na-
muecxo ]ynxn ener cpecrno naxonnen coxponm cpecrno
nnarexa.
$ P ! nocxontxy n noc-
cranonnen cnpanennocr omena nocpecrnom ener npome cryan,
xora ener ontme, uem nyxno. ora npocro uacrt x cneyer na npem
s opamen srt, n coxptrt, npenparrt n coxponma. a +ry pont
npenasnauamrc entr ne n nmom ne, a cxnmurentno nonnonen-
nte entr n x samenren, nanpmep paronennte xamn, a raxxe
anrxnapar, xnaccuecxe snecrnte nposneen cxyccrna, crop-
uecxe oxymenrt r. n., r. e. nem, nena xoroptx co npemenem saneomo
yer nmt ynenunartc. Hp smenen coornomen enexno ro-
napno macct n oparnom nanpannen uacrt coxponm otuno nosnpa-
maerc n oopor.
3 P ;. ora ener mentme, uem
neoxomo n opamen anno ronapno macct, x neocrarox npe-
menno xomnencpyerc xnasentram, n enexntm cypporaram,
cpox ecrn xoroptx orpanunaerc pasymntm (ontrno ycranonnen-
ntm) npeenam, nocne uero on samemamrc entram. Hpocro nex-
cent, nepenono nexcent r. n., ]axruecx nmte & (axe
ecn +ro ne npeycmorpeno saxonom) ntcrynamr n xauecrne cpecrna nna-
rexa. ]nancontx cnexynnron nauna c XX n. ontma uacrt x co-
156
cron cymecrnyer n ne nenntx ymar, uro nosnoner m mert ne ront-
xo nnacrt na nemam, no nnacrt na nmtm (esnaexntm onxn-
xam, n ucne xoroptx moryr trt ntcme rocyapcrnennte cnyxame).
( P &! n, xax ronopr ceron, 7
*8. cnyuae sancmocr nanonantno +xonomx or mnopra,
ona otuno nyxaerc n nocrpannom xpere, a nocxontxy xperopon,
xax npanno, necxontxo (mnoro), nosnxaer neyocrno, ananorunoe romy
npemen, xora ne tno enexno ]opmt cromocr pont nceomero
+xnnanenra np omene ronapon n pasntx mecrax ntnonnn pasnte rona-
pt. crpan c camoocrarouno +xonomxo nponem c mpontm entra-
m ner.
eron pont mpontx ener npaxruecx mononontno ntnonner
onnap B, uro npornopeur oxymenram mexynaponoro nynuno-
ro npana (o cosan exynaponoro nanmrnoro ]ona exynapo-
noro anxa pexoncrpyxn pasnr, nnocnecrn ponoro anxa),
na ocnonan xoroptx nosnxna pasnnanact nocnenoenna ccrema me-
xynapontx +xonomuecxx pacueron. Hontrx smenrt nonoxene ne-
me nartxamrc na peantnte yrpost npmenen cnt xax n otunom
]opmare, rax n ne noepxx cenaparsma.
conercxo +xonomuecxo nreparype cxyrponanc nonpoc o po-
n ener np conansme. ]nantna rouxa spen na nero tna sno-
xena n rperte peaxn Hporpammt H, re npsnananoct, uro n o-
nercxom omse memr mecro 7-; -
;8. 3ro nonoe coepxane ycmarpnanoct n rom, uro entr ne cny-
xar ontme ono s ]opm, n xoroptx cymecrnyer naxannnaerc xan-
ran xax xnaccono-anraroncruecxoe ornomene mexy rpymmc ne-
rpymmc. n ntpaxamr nont omecrnennt crpo, n xoropom xa-
xt sanr omecrnenno nonesntm rpyom no enomy naponoxoscr-
nennomy nnany, yurtnammemy nce pasnoopase omecrnenntx norpe-
nocre n x nepcnexrnnom pasnr, npoyxr nonexr pacnpeene-
nm n coornercrn c rpyontm nxnaom xax orentnoro paornxa, rax
rpyonoro xonnexrna, n xoropom on rpyrc.
uynxn ener n nonruecxo +xonom conansma ne cnorc
x ecrnm saxona cromocr, a cnstnamrc c rocyapcrnenntm nnan-
ponanem +xonomx n mpoxom cmtcne. rcma on ntcrpanamrc
n ccremy, re nepna xe ]ynxn - npecraer xax rnanna
(ncem co mxont tna snecrna xptnara ]opmyna . . Henna: ona-
nsm - +ro yuer). uer meerc n ny nyxcroponn np cocrannen
nnana na ocnonan npemecrnymmx ocrxen pocra omecrnenntx
norpenocre, a raxxe np oruere o ntnonnen nnanonoro saan. ro-
pa ]ynxn . pacnpeenene meerc n ny nyx-
croponnee: c ono cropont, pacnpeenene cpecrn nposnocrna pao-
ue cnt, c pyro cropont, pacnpeenene nposneennoro npoyxra
(n xoropt raxxe nxor - cpecrna nposnocrna
paoua cna).
157
=. @ / !* @ 1(
K/(1&L -/&*
cn paccmarpnart ]ynxn ener ne n crarxe namxe, uem
onontcrnyerc spant cmtcn, a n xnemarxe, r. e. n pasnr, ro
cneyer ronoprt o ono, &# & - -
2 ram, re ne rontxo cpecrna nposnocrna npemert norpene-
n, no paoua cna npoperaer ]opmy ronapa (cromocr), menno
entr cnocont oenrt no nauanom onoro nna cpecrna npos-
nocrna paouym cny, nnmmec n nponecce x nposnorentnoro
norpenen +nemenram & (nocronntm ne-
pemenntm xanranom).
nanno nponemo conpemennoro xanransma nnerc ;-
& . Hpuna ]sonoruecxa nacry-
nnene crapocr xanrancruecxoro cnocoa nposnocrna, n ncrynne-
ne ero n monononcruecxym cram cnoero pasnr. cn n xonne
XIX nauane XX n. ocosnane +ro nponemt ntpaxanoct n npnr an-
rmononontntx saxonon nontrxax nponeen anrmononontno non-
rx, a sarem n onom xypce upanxnna ysnentra nosnenunan x.
. enca xax reoperxa, ne noonmeroc ntcrynrt nporn nnemep
nepantno +xonomuecxo oxrpnt, ro n xonne XX n. nanmaerc
npnre saxonon o npornoecrn xoppynn ormtnanm rpsntx
ener. oexrnntx, n cyexrnntx ocnonan n onrmsma noxa
ner, npornoecrne, no-nmomy, craner nonropenem anrmono-
nontno xamnan, r. e. nernacntm npsnanem nnacr ]nancono on-
rapx.
$0. @ 2 ( /12 '<*
ocyapcrnennt mxer # rocyapcrna xax ncrpy-
menr nonrx, nanpannenno na nepepacnpeenen nanonantnoro o-
xoa nanonantnoro orarcrna n nenx coxpanen nenocrnocr omecr-
na, npmpen ero xnaccon , n xoneunom cuere, oecneuen pocra npo-
snorentnocr rpya.
Hnanponane ]nancon osnauaer anancponane npexe ncero e-
nexntx oxoon pacxoon nacenen, a rounee, nn n mpuecxom
cmtcne, r, e. rpaxan, mpuecxx nn, a raxxe camoro rocyapcrna.
Hpaxruecx rocyapcrnennt mxer cymecrnyer xax conoxynnocrt no-
cneonarentno npnmaemtx xax rocyapcrnennte saxont & ]nan-
contx nnanon.
cnonntm uacrm rocyapcrnennoro mxera nnmrc ero -
uacr. r roro, xaxm yyr rocyapcrnennte pacxot, cy-
mecrnenno sancr rocyapcrnennte oxot. annom cnyuae naoo-
por neymecrno, nocxontxy rocyapcrno uepes cno mxer xonrponpyer
ro, uro n pasnr nan, a ne pemaer saauxy, snecrnym
n napoe xax pmxn xa]ran. pyrm cnonam, nopmantnoe rocyapcr-
no n pacxoax ne crecnerc ne ronrc sa npo]nrom mxera. ont-
158
mncrno pasnrtx rocyapcrn cnor ananc, xax npanno, c e]nrom,
a xrpocrt, xoropym sect moxno ycmorpert, ntxor sa pamx ucro +xo-
nomx ornocrc eme no x c]epe ntcoxo (mexynapono) non-
rx (xonxperno x ntnnare onron), no x c]epe yrononnoro npana,
r. e. nonrx ocooro poa no nspamnanm nonruecxo +nrt. e-
ocrarox mxerntx cpecrn rocyapcrno otuno noxptnaer -
no cnom ornercrnennocrt, uro naue nastnaerc &
&. ncex ntcoxopasnrtx rocyapcrn orpomnt rocyapcrnen-
nt onr, xax nnyrpenn, rax nnemn, na ero ocnyxnane nnan-
pymrc pacxoymrc snaurentnte cymmt.
ocyapcrnennt mxer n xanrancruecxx crpanax crpanax
c nepexono +xonomxo ne paccuran na ]nancponane nposno-
crna n yonnernopen omecrnenntx norpenocre n nonno mepe.
Hpenonaraerc, uro +ro nen cnyxar, xpome roro, mxert onee nsxo-
ro yponn or opranon mecrnoro camoynpannen o cemt (omamnero
xoscrna).
$$. 61! 2 1 MK1! LN /
tnox rpya, xax cromocrt rpya, nena rpya r. n., xarero-
p nyntrapno nonruecxo +xonom, xoropa, n ornue or xnaccue-
cxo, n nayuno, cmemnaer nonr rpy paoua cna.
o nynxan anrana . apxca +ro cmemene npocxono
n cny opoconecrnoro sanyxen. ax, s crop +xonomuecxx
yuen snecrno, uro na pannem +rane nayunoro rnopuecrna cam .
apxc, ne ronop yxe o ero npemecrnennxax s ucna +xonomcron-
xnaccxon, nontsonanc repmnam cromocrt rpya nena rpya sa
nemenem nyumero. naxo nocne rounoro onpeenen (nayunoro
orxptr oocnonan) cromocr ronapa crano ouenno, uro rpy
ronapom trt ne moxer, cneonarentno, ne moxer mert cromocr.
o-nepntx, noromy, uro rpy . 3arpara rpya,
ero oxonuane, ero ympane n npoyxre cosaer cromocrt, o oxonua-
rentno sarpart rpya nents onpeenrt, cxontxo cror npoyxr. py
cranonrc nnyrpennm coepxanem, noxptrtm nemno oonouxo npo-
yxra nne +ro oonoux ne onpeenemtm. ocrnenno cromocrt ecrt
anexruecxoe encrno sarpart pesyntrara, ona cnst, nocronno
nosononnmmc nepexo or ympammero n npoyxre craporo rpya
x poxammemyc n npoyxre nonomy rpyy. ax crapt, nont rpy na-
unaerc c paoue cnt, xoropa ecrt pesyntrar naxonnen paornxom
ontra, a raxxe ero nunoro norpenen, nxnmua neoxomoe n npo-
snocrna opasonane r. n. exrnno xapaxrepcrxo nono pao-
ue cnt cnyxar nonte cpecrna nposnocrna. ax mnmym, ononne-
ne onapyxnaerc n uacr x xonuecrna: onee ontrnt paornx
otuno rem xe cpecrnam rpya nposnor ontme npoyxra n en-
ny npemen, cneonarentno, nanmaerc nontmenna sarpara npeme-
ron rpya, roro, s uero enaerc npoyxr.
159
o-nroptx, ecn t naemnt paornx npoanan no cro-
mocr, a ne nxe, ro paoroarent (xanrancr) ne nonyuan t nptnt,
rax xax nayxo oxasano, uro nem (xanran n nyntrapnom nonman
cpecrna nposnocrna semn) nposnorentnocrtm ne onaamr, em
onaaer nmt ;# . Hponeprt ntnot nayx moxer xaxt. n
+roro ocrarouno nerpansonart ecrne rpya n nyntrapnom nonma-
n cpannrt npmenene onx rex xe cpecrn nposnocrna xnan-
]nponanntm paornxom (rpyontm xonnexrnom) uenonexom n
rpynno nme c nyneno xnan]xane. nenantnte +xcnepmenrt
ne nonaorc, nnonne moxno oorct rem, uro ecrt n nanunocr n nm-
o orpacn npomtmnennocr.
-rpertx, mpuecx naemnt paornx ne moxer trt cocrnen-
nxom ne rontxo npoyxra cnoero rpya, no camoro rpya (xax pa n -
me ne men nnacr na cnom ertm), nocxontxy npano cocrnennocr
ecrt nemnoe npano, a peansonart, r. e. onemecrnrt, cnom cnoconocrt
x rpyy, n paouym cny, naemnt paornx ne moxer naue, uem na-
nnmct x cocrnennxy cpecrn nposnocrna osanmct rpyrtc
or ero men. neonarentno, rpy c camoro nauana o xonna npnane-
xr ne paornxy, a paoroarenm, xanrancry. Xopom cocrnennx, xo-
ropt moxer rontxo encrnenntm opasom pacnopxartc cnoe cocr-
nennocrtm oruyxart ee pyromy. oxno, xoneuno, ncnomnrt npo p-
xente cenx rna npoax ypoxa na xopnm, no ne nepeop n axe n
ypxyasntx anonoreron ntcrannrt naemnoro paornxa pxentm cne-
xynnrom, rora xax ncem snecrno, uro nonna onnara rpya npocxor
nmt ero sanepmen?
$2. P, (-
exrnno npuno espaornt, n ornocrentnoro nepenace-
nen, nnerc # & .
coennocrtm ptnxa paoue cnt nnerc ouennoe nepanencrno
npoannon (naemntx paornxon) noxynarene (xanrancron, paoro-
arene). Hpoart cnom paouym cny no ee cromocr naemnte paorn-
x moryr rontxo np ycnon opransonanno optt sa cno npana, xor
ntroy or xynn-npoax paoue cnt no cromocr nonyuamr xanra-
ncrt n ne oanouno nptn or pocra nposnorentnocr rpya,
ntpaxammec n cnxen sepxex nposnocrna. Ho+romy rocyapcr-
no n pe cnyuaen noepxnaer npo]comst, n uacrnocr, pasnna ncr-
ryr rpnaprsma narponaxa co cropont rocyapcrna nponeypt nepero-
nopon mexy npo]comsam comsam npenpnmarene. naxo n
B, na xoropte ceron pannmrc mnore rocyapcrna c nepexono
+xonomxo, ecrnyer saxon, no xoropomy npo]comst nppannnamrc
x monononm co ncem ntrexammm nocnecrnm.
sanano nreparype mnore anropt seramr annym remy, o
ouent rpyno cnsart xpacnte exnapan o npanax uenonexa rpaxa-
nna c peantno ecrnrentnocrtm, n xoropo saneomo onee 10 rpy-
ocnoconoro (+xonomuecx axrnnoro, no amepxancxo crarcrxe)
160
nacenen ntcoxopasnrtx crpan, nmecro roro urot rpyrtc np-
nocrt nontsy omecrny, nmencrnyer n nononner pt npecrynnoro
coomecrna, yuacrnyer n comnrentntx noenntx ananrmpax.
* ! -
& &# ;# V
; W. o +xonomuecxa nayxa oocnonanno curaer, uro nom-
mo npsnanaemo rocyapcrnom ecrt eme ! n cxpt-
roe nepenacenene: sanrocrt nenposnorentntm rpyom, xoropa roxe
enrc na nnoe rax nastnaemte conantnte paort nennoe, na-
npmep sanrocrt n c]epe opamen (ocoenno n posnuno ropronne
c]epe ocnyxnan).
ymecrnyer nonre ecrecrnennt yponent espaornt, xoropt
cnstnaerc co sopontem nan (one n omem ucne nme rpyocno-
conoro nospacra nnanon ercrna nnanon n pesyntrare nposno-
crnennoro rpanmarsma pasnoro poa necuacrntx cnyuaen, r. e. tronoro
rpanmarsma), a raxxe c ee rpyonmem ocroncrnom, ntpaxammxc
n xenan no nexenan uenonexa paorart n nanuntx ycnonx. 3ror
noxasarent moxno np xenan pacrrnart o nmtx pasmepon, yno or
ornercrnennocr npanrentcrno.
$8. K611 A&1L 62!2 7,. Q /
A&
onoprt o ptnountx pe]opmax n occcxo ueepan ceron
npocro, nenpocro. ono cropont, nponecc nomen (xptnarte cno-
na opauena) eme no nropo nononne 1980-x roon, r. e. npemen npomno
npeocrarouno n oexrnno onenx ero uepes, xax mnmym, npome-
xyrounte, ouennte n ncex pesyntrart. pyro cropont, necmorp
na nenpasymrentnte pesyntrart, nynuna nnacrt npoonxaer xypc pe-
]opm.
yrt ptnouno rpanc]opman +xonomx name crpant saxnmua-
erc no
9
na nepnonauantnoe naxonnene c nentm cosart
na omecrnenntx xnacca ypxya (cocrnennxon) nponerapen (n-
menntx cocrnennocr), nmecre opasymmx xanrancruecxoe ome-
Hepnt saxo naunanc, xax snecrno, c sementno pe]opmt, n orment xpenocr-
noro npana. Hponecc n occ sarnync ne ycnen sanepmrtc x momenry nacrynnen
n npone mnepansma monononcruecxo cra pasnr xanransma (1900
1902 rr.), nocne uero crana peantno yrposa reppropantno nenocrnocr crpant,
npmnoct pesxo menrt nonrxy: orxptnart +xonomxy n nocrpannoro xanrana.
nycrpansan ycxopnact, no ne ycnena n nonno mepe sanepmrtc, xax rpnyna Hep-
na mpona nona sa nepeen mpa mexy ntcoxopasnrtm crpanam. epnene oro-
pnannoro or rpya na nony napoa ccxno, on nryrnno nouyncrnonan, uro nonoxene
* estcxonoe, npnn em conancruecxo peno-
nmn, n xoe xoropo nepnoe n mpe rocyapcrno rpymxc (ecn ne curart Hapx-
cxym xommyny) n pexopnte cpox c nomomtm naponoxoscrnennoro nnanponan npo-
neno conancruecxym nycrpansanm crpana nonyuna nosmoxnocrt pasnnartc
axe n ycnonx noxat co cropont mnepancruecxx rocyapcrn.
6 mecrnosnane 161
crno, n omecrno, ocnonannoe na xanrancruecxom cnocoe nposno-
crna, np xoropom rocnocrnyer on s ]axropon nposnocrna xan-
ran, a na pyrx (rpy semn) nemano +xcnnyarpymrc ocpouno s-
namnamrc n norone sa nptntm.
oepxanem rax nastnaemoro nepnonauantnoro naxonnen nner-
c nacntcrnennoe orenene paornxa or cpecrn nposnocrna. a sape
xanransma ocnonna macca rpymxc npecrannna coo xpecrtncr-
no, a ocnonntm cpecrnom nposnocrna tna semn. ypxyasna penonm-
n +xonomuecx onpanana cymecrnenntm pocrom nposnorentnocr
rpya np nepexoe or rocnocrna narypantnoro xoscrna x rocnocrny
ronapnoro, n xanrancruecxoro, cnocoa nposnocrna. naxo o-
nercx oms ornmt ne tn npomtmnenno orcrano crpano c rocno-
crnom narypantnoro xoscrna npnsannocrtm ocnonno macct nacene-
n x nenposnorentnomy rpyy na semne.
Hen ntnemnx pe]opm, x pasnepnyroe coepxane npenonarae-
mte cpox peansan ntpaxent n oxymenre no nasnanem: Hepexo
x ptnxy. onnenn nporpamma, onynxonannom n 1990 r. onnenn
nporpamme npenocnan cnoeopasnt man]ecr, noncannt unenam
paoue rpynnt no pyxonocrnom axaemxa . . Baranna, osarnan-
nennt: uenonex, cnooa, ptnox.
man]ecre, n uacrnocr, ronoprc, uro ntpaoranna nporpamma
onpaerc na npnnnantno nonym +xonomuecxym oxrpny nxe-
ne x ptnxy npexe ncero sa cuer rocyapcrna, a ne sa cuer npocrtx nm-
e. na cranr saauy: nce, uro nosmoxno, nsrt y rocyapcrna orart
nmm. nropt yrnepxamr, uro ecrt ceptesnte ocnonan curart, uro
nosnpamene napoy snaurentno uacr cocrnennocr pecypcon na
pasnuntx ycnonx oecneur x ropaso onee +]]exrnnoe xoscxoe
cnontsonane nosnonr sexart mnorx nerarnntx nnen n npo-
necce nepexoa x ptnxy. n parymr sa pemrentnoe coxpamene ncex ro-
cyapcrnenntx pacxoon, n rom ucne no cxptrtm or omecrna crartm.
prxa n apec conansma nonnomena n raxym ]opmyny: osan-
na y nac ccrema +xonomuecxx ornomen ynpannen napono-xo-
scrnenntm xomnnexcom nonnna n rom, uro n orareme crpane rpyo-
nmnt napo xner na yponne, conepmenno ne coornercrnymmem orar-
crny repprop, ero rananry ycnm. Hm xnyr xyxe, uem paoramr,
noromy, uro on no enamr ne ro, uro nyxno m camm, no ro, uro
m enaerc, reperc n ne cnontsyerc.
oncrpyxrnnoe npenoxene sannerc cneymmm opasom: Hpe-
naraema nporpamma onpeener nyr nepexoa x +xonomuecxo ccreme,
cnocono ycrpanrt +ro nonoxene npeocranrt ncem rpaxanam pe-
antnym nosmoxnocrt cenart cnom xsnt snaurentno nyume. anee yxa-
stnamrc openrpt snaurentno nyume xsn: npano uenonexa na co-
crnennocrt, npano rpaxan na +xonomuecxym erentnocrt, npano rpax-
an na cnooy norperentcxoro ntopa cnpanennte nent, npano
rpaxan na pocr oxoon conantnte rapanr, npano npenpr na
162
cnooy +xonomuecxo erentnocr, npano pecnynx na +xonomue-
cx cynepenrer, +xonomuecxe npana nenrpa , naxonen, npano omecr-
na.
aontm nrepec npecranner nropo pasen nasnanno nporpam-
mt oepxane ocnonntx noxon nporpammt nepexoa. 3rx no-
xon - 8:
1. asrocyapcrnnene pasnre xonxypenn.
2. unancono-xperna nonrxa.
3. Honrxa nenoopasonan.
4. ponent xsn, conantnte rapanr, onnara rpya.
5. tnox rpya.
6. Hpenpre n ycnonx ptnxa.
7. rxptre +xonomx nnemne+xonomuecxa nonrxa.
8. enena +xonomxa.
xonuarentnte ror nonort eme pano. exrnno +ro moxno
yer cenart nosnee. naxo pesxoe naene xsnennoro yponn poc-
ccxoro omecrna c nauana pe]opm, pocr nmert, ecnpsopnocr
espaornt, a raxxe pyre nectma nerarnnte nnen yxe ceuac ro-
nopr cam sa ce.
$;. @ ( 2 &( .!&! !!
)(2( ,,( ) * % & -
)(22 ,, 6*
pona +xonomxa ceron nonre crarcruecxoe, cnonoe.
ax xe cnor, nanpmep, ananct nyx camocrorentntx npenpr,
oruero on ne nepecramr trt camocrorentntm, n nesancmtm.
oxno n ronoprt o rom, uro ntnemnee +xonomuecxoe nonoxene n
mpe xapaxrepsyerc raxo nsamosancmocrtm nanonantntx +xono-
mx (napontx xoscrn), uro x cynepenrer, n mpuecxa nesanc-
mocrt, no cymecrny ]xrnna? er, xoneuno: pasronopt o rnoansan
+xonomx cntno npeynenunamr ro, uro ecrt na camom ene.
Hponnmcrpponart +ro nyume ncero ornomenm nyx nuepamnx
cnepxepxan B name crpant, tnmero . exy nm
xax ne tno, rax ner ycrountx roprontx cnse, ne ronop yxe o npo-
mtmnenno xoonepan. 3a rot nepecrpox B nonyun s na-
me crpant necmernte orarcrna, nauna c +nrnoro reno]ona ntco-
xoxnan]nponanntx cnenancron pasntx orpacne npomtmnennocr
ntcoxx rexnonor, xoroptm ner ananoron n mpe, saxanuna ctpt-
em ecrecrnenno, nce no mononontno nsxm nenam, r. e. nour apom.
omen nama crpana nonyuna orpomnt nnemn onr rymanrap-
nym nomomt n ne mopantno ycrapenme npoyxn, ronapon second
hand, sanpemenntx x npoaxe n camx B nexapcrnenntx npenaparon,
a raxxe ]antc]nponanntx nanrxon reneruecx mo]nponan-
ntx npoyxron nran r. n. crecrnenno, uacrt no mononontno ntco-
xm, uacrt no mononontno nsxm nenam. uro nonoro n noonom +xono-
E> $E8
muecxom nopxe? n anno snecren xax (xnaccuecxa
xnra x. ocona, nocnyxnma . . Henny reoperuecxm croun-
xom n ero snamenro +xonomuecxo paort mnepansm, xax ntc-
ma cra xanransma, ntmna n nrn eme n 1902 r.), n -
# .
eron ner oruernnoro enen mpa na ne mponte ccremt xa-
nransm conansm. oornercrnenno ner rpertero nyr. p ynpo-
crnc, mponoe pasenene rpya cpecrnam noenno arpecc, pxen-
no n mpornopuecrno, npnorc x xnaccuecxomy xononansmy. t-
coxopasnrte crpant nposnor ntcoxorexnonoruecxym npoyxnm,
a npoue otnamr ctpte, sanmamrc ero nepnuno nepepaorxo,
a raxxe ocnyxnanem npomtmnennocr (n ysxom cmtcne) xax na ee
npenposnocrnenno cra, rax n c]epe opamen ee npoyxra.
ents cxasart, uro sa cro ner ne nposomno nxaxx smenen. e-
ron npomtmnennocrt ntcoxx rexnonor snaurentno nponny-
nact. asopan, nanpmep, xomntmrep n anromont, xaxt no map-
xponxe erane moxer yertc, uro ntcoxopasnrte crpant, xax npa-
nno, amr nmt brand, n m, a cenano nce pyxam naemntx paorn-
xon pyrx crpan. Honrno, uro n yepxan raxo mpono +xonom-
x neoxomt ne rontxo rpsnte ]nanconte rexnonor, no rps-
nte nonruecxe rexnonor, rpsnte noennte rexnonor, nauna
c oxpyxen crpan, peantno nposnomx marepantnte nara ntcoxoro
xauecrna, xontnom noenntx as ntcoxopasnrtx crpan nponeen n
ycrpamen manenpon orpanuenntx, nxnmua roueunte, noenntx
onepan.
nropt camtx snecrntx amepxancxx +xonomxcon ntnyxent
npsnanart, uro naontme nptn npnocr ropronn opyxem. ne-
ymme mecra sa napxorxam xntm ronapom. cn nocmorpert na
mponym +xonomuecxym raent o panrax, ro na ntcmx mecrax naxor-
c rocyapcrna c camtm ontmm - . ant-
me otnaren nyran conercxo noenno yrposo. xaxa neoxo-
mocrt n napamnan noopyxen y ntcoxopasnrtx crpan ceron?
Hocnenee, uro cneyer ormerrt, +ro sameuarentna e, coep-
xamac n Hpmepno nporpamme ncrynrentnoro +xsamena no omecr-
nosnanm, paspaoranno nopasonan u: onctnart mponym +xo-
nomxy rax, xax ona ceron ntrnr, r. e. onpeenrt xoscrnennym
cnenansanm crpan npospauntm repmnam neyme crpant
ne]re+xcnoprpymme ctptente crpant.
axe n ntnemnx rpannax occ meer na cnoe repprop nce
neoxomte npponte pecypct, nxnmua onee sopontx n cpenem, no
cpannenm c ntcoxopasnrtm crpanam, nme. Hepant or +xonom-
uecxo reop na +rom ocnonan o cx nop roront ncuecx ymrt
nposnocrno orpanunart +xonomxy cnom nmmtm enom rop-
ronne. n yxe nocuran, na cxontxo nexon moxno pacrnyrt -
164
; # &! ynepent, uro no mepe naxonnen
ontra on nayuarc ropronart c ontme nptntm, pacnpeenrt
ropronym nptnt c ontme cnpanennocrtm. naxo xnarr n y na-
n repnen oxartc +roro npexpacnoro npemen xnarr n n +ro-
ro camx nppontx pecypcon?
$?. 9! &( &<( A( &*
ect XX nex tn n mponoro xanransma nexom ]nanconoro xan-
rana ]nancono onrapx. XXI nex npnn +cra]ery y cnoero npeme-
crnennxa n necxontxo smennmxc cropuecxx ycnonx, ne no cpan-
nenm co cronerne annocrtm, a no cpannenm c ontme uacrtm mnyn-
mero nexa, xora na panntx oponct ne mponte ccremt xanransm
conansm, nonepemenno npnnexa na cnom cropony crpant rpertero
mpa.
unanct moxno onpeenrt xax entr, xoropte nents cnoono s-
pacxoonart, r. e. entr, npenasnauennte na xonxpernte nen, entr,
cnsannte osarentcrnom x nnaentna xax onxnxa nepe xaxm-no
xperopom.
pono xanransm sanmaerc ]nancponanem n ocnonnom n ua-
crnom nopxe, r. e. n uacrnom nrepece, mpono conansm (or ccremt
xoroporo ocranct nmt orentnte +nemenrt, cpe xoroptx, npana, -
ra) enaer +ro n ocnonnom n omecrnennom nopxe, r. e. n omem (na-
nonantnom) nrepece. panonna pont rocyapcrna xax rapanra neno-
crnocr omecrna peansyerc n rax nastnaemo #
(noepxxe manomymx) ]nancponan, xax ceron ronopr, -
. conercxoe npem y nac, naroap ntrornomy pe-
xmy nanoroonoxen, pasnnanct eme omecrnennte ]ont norpene-
n, xoropte ocymecrnnn conantnym noepxxy onee apecno o-
nee +]]exrnno.
ocnocrnymma n conpemennom mpe mexynapona ]nancona
ccrema tna cosana nrne B no npem ropo mpono nont
(1944). na snecrna xax perron-ycxa no nasnanm mecreuxa, re
npnmanct pemen. n nocnenoenno mpono +xonomx
! ##! -
! * & -
! npeycmorpen nocnenoennt +xonom-
uecx nopox, noepxnart xoropt npsnant ne ]nanconte opra-
nsan, ycrpoennte xax axnonepnte omecrna: exynapont na-
nmrnt ]on (u) n ntau xparxocpountx xperon exyna-
pont anx pexoncrpyxn pasnr () n ntau onrocpou-
ntx xperon.
1956 r. tna yupexena exynapona ]nancona xopno-
pan (u), a n 1960 r. exynapona acconan pasnr (MP).
ax nonoxeno n mpe ]nancon, mano xro snaer o yuperentntx oxy-
menrax +rx ncempno snecrntx ]nancontx ncrryron uro-ro xonxper-
165
noe. u npoe t ]nan , r. e. necamocrorentna opransan.
e cosane npecneonano nent pacmprt cyexrnt cocran yuacrnxon
mexynapontx ]nancontx ornomen sa cuer nxnmuen n nx nom-
mo rocyapcrn yuacrnxon u uacrntx npenpnmarene
(]axruecx rpancnanonantnte xopnopan). MP mpuecx ne
]nan, a camocrorentna opransan, no ona ]nancpyerc, ronopr,
s ucroro oxoa , r. e. cymecrnenno sancr or nero. ano roro,
P66 MP memr ent ynpannenuecx nepconan enym am-
ncrparnnym crpyxrypy samr ome conmecrnte roonte oruert, n
xoroptx * V0W .
. . rann cpasy ]axruecx orxasanc or ncrynnen n nasnannte
opransan, a 5 mapra 1946 r. n amepxancxom ropoxe uynrone ncro-
nom uepunnem tna nposnecena snamenra peut, xoropym curamr
onnenem nrne B xonono nont onercxomy omsy.
o nropo nononne XX n. npocnannc cnoe nomomtm
crpanam rpertero mpa rax, uro c 1980-x roon ero nasnane npaxruecx
ne ynorpenerc n . mecro +roro axrnno pacxpyunaerc nex
mcruecx cempnt (pono) anx.
o npem nepecrpox . . opauen ne rontxo onc ncrynne-
n name crpant n ntmenasnannte opransan, no cno pe]opmt
nasnan, nosamcrnonan cnono s nasnan rnannoro conpemennoro mexy-
naponoro ]nanconoro ncrryra. nepecrpoxe ceron es rpya
npocmarpnaerc econstruction, npana, es Deelopment (pasnr).
$E. 31 !1 .!&!
3xonomxa xax oexrnno neoxomte ornomen mexy nmtm
no nonoy nposnocrna, pacnpeenen, omena norpenen marep-
antntx nar orpaxaerc no ncex ]opmax omecrnennoro cosnan, n rom
ucne n npane, cycranne xoroporo nnerc pasnnammac non.
necrnem +roro nnerc nosmoxnocrt omecrna no ncex ero nnax
(c roux spen npana) or mexynapontx mexrocyapcrnenntx opra-
nsan o nnon crport cno ornomen na ocnonan ecr-
nymmx nopm npana. axm opasom nosnxaer xaprna npanono +xono-
mx, n +xonomx, yperynponanno nopmam npana, xaxymmc
cyexram npanoornomen, n xoneunom cuere, nnoam x ome non,
a ne non xaxoro-no rpertero nna.
esyntrarom raxoro nsrna na ecrnrentnocrt moxer trt nosrn-
na mornan, nooymennene coornercrnymmx cyexron, npenpa-
mammeec n +xonomm paouero npemen, n pocr nposnorentnocr
rpya, r. e. n npanount npoyxr. pyrm cnonam, ne rontxo nayxa, no
npano ( nma pyra ]opma eonor) cnocono npenpamartc n ne-
nocpecrnennym nposnorentnym cny n cnyuae ero onnaen maccam
rpymxc: paornx, xoroporo ne nao npnyxart n n rpyo, n
n sompenno ]opme, rpyrc nposnorentnee cnoero copara, pao-
rammero s-no nanx, na uyxoro m. 166
Hpaxruecx yxasanna nosmoxnocrt cranonrc ecrnrentnocrtm
nmt np ycnon coornercrn nopm npana crnno none encrnenno-
ro peantnoro cyexra nposnocrna, xaxm nnerc omecrno n nenom.
conpemennom mpe +roro ner. Ho+romy, nanpmep, exynapona p-
ransan pya () sanpemaer npnyrentnt rpy uro moxno
tno t rontxo npnercrnonart, no annt sanper ]axruecx ecrny-
er nmt n ornomen ysxoro xpyra nn: saxnmuenntx (ocyxenntx npe-
crynnxon, ortnammx naxasane n ne nmen cnoot), noenno-
nnenntx npecranrene mymx xnaccon (]eoanon ypxya, n nepnym
ouepet ]nancono onrapx), n ute cocrnennocr no saxony naxo-
rc raxe cpecrna nposnocrna, npmenene xoroptx no x npmomy
nasnauenm rpeyer conmecrnoro rpya mnnonon, a ro ecrxon mn-
nonon nme. o, uro ontma uacrt s +rx mnnonon sanmaerc na-
emntm rpyom, nounct cnnnne ronoa, r. e. ne oponontno, a n
cny nyxt, conpemennoe npano ne sameuaer.
eron noome npnro paccmarpnart n xauecrne npanoornomen
n c]epe +xonomx ne ornomen mexy nmtm n nponecce nposnocr-
na, n xoroptx poxaerc omecrnennoe orarcrno no ncex ero nax or
marepantntx o yxonntx nar, - a ornomen n c]epe opamen, rax
nastnaemte mymecrnennte ornomen, n xoroptx nmoe naro moxer
rontxo npexparrt cnoe cymecrnonane n cny ]suecxoro no mopant-
noro snoca.
17. Rpuecxoe nno ero ocnonnte npsnax
Rpuecxm nnom, cornacno paxancxomy xoexcy occcxo
ueepan, npsnaerc opransan, xoropa: a) meer n cocrnennom xo-
scrnennom neen n oneparnnom ynpannen ooconennoe myme-
crno; ) moxer orneuart no cnom osarentcrnam +rm mymecrnom;
n) moxer or cnoero men npoperart ocymecrnnrt mymecrnennte
nunte nemymecrnennte npana; r) cnocona necr osannocr; )
trt crnom orneruxom n cye; e) mert camocrorentnt ananc n
cmery.
Rpuecxe nna ncera ecrnymr rontxo na ocnone cnenantntx,
menyemtx yuperentntm, oxymenrax. menno na ocnonan ycra-
na, no oronopa ycrana, no rontxo yuperentnoro oronopa.
yuperentntx oxymenrax mpuecxoro nna onxno trt yxasa-
no ero nasnane, mecro naxoxen mpuecxoro nna, nopox ynpanne-
n ero erentnocrtm, a raxxe coepxartc pyre cneen, npeycmor-
pennte n mpuecxx nn.
Rpuecxoe nno, cornacno ecrnymmemy n occ saxonoarent-
crny, nonexr rocyapcrnenno percrpan n opranax mcrn n nop-
xe, npeycmorpennom saxonom. Rpuecxoe nno curaerc cosanntm
c momenra ero rocyapcrnenno percrpan.
Hxnan mpuecxoro nna moxer trt ocymecrnnena no peme-
nm ero yuperene no pyxonomero oprana mpuecxoro nna,
16
7
ynonnomouenntm na ro yuperentntm oxymenram. Rpuecxoe n-
no moxer trt nxnponano raxxe no pemenm cya na ocnonan,
yxasannom n saxone.
$. B1 F(: (# ( !(
1 M!N 1) F2
$. pyonte ornomen nnmrc pasnonnocrtm omecrnenntx or
nomen. n cxnatnamrc np nxnmuen rpaxanna n rpyono npo
necc n ntnonnen nuntm rpyom onpeenenntx paor sa nosnarpax
ene c nounenem ero nnyrpennemy rpyonomy pacnopxy.
pyonom xoexce u (cr. 15) *
! & ; -
o nunom ntnonnen paornxom sa nnary rpyono ]ynxn
(paora no onpeenenno cnenantnocr, xnan]xan n onxnocr),
nounen paornxa npannam nnyrpennero rpyonoro pacnopxa np
oecneuen paoroarenem ycnon rpya, npeycmorpenntx rpyontm
saxonoarentcrnom, xonnexrnntm oronopom, cornamenm, rpyontm
oronopom.
# nosnxnonen rpyontx npanoornomen, co-
rnacno cr. 16 pyonoro xoexca u, ntcrynaer # &! saxnm-
uaemt mexy paornxom paoroarenem n ycranonnennom saxonom no-
pxe.
3axnmuenm rpyonoro oronopa coornercrnenno nosnxnonenm
rpyontx ornomen n coornercrn c saxonom moxer npemecrnonart:
a) spane (ntopt) na onxnocrt; ) spane no xonxypcy na sameme-
ne coornercrnymme onxnocr; n) nasnauene na onxnocrt n yrnep-
xene n onxnocr; r) nanpannene na paory ynonnomouenntm saxo-
nom opranam n cuer ycranonnenno xnort; ) cyenoe pemene o saxnm-
uen rpyonoro oronopa p.
% # nnmrc ! r. e. ]suecxoe
nno, ncrynnmee n rpyonte ornomen c paoroarenem, -
. xauecrne paoroaren moxer ntcrynart xax ]suecxoe, rax
mpuecxoe nno opransan, ncrynnme c paornxom n rpyonte
ornomen.
N. $ &!
! #. 3ro ornomen no rpyoycrpocrny
sanrocr, ornomen no npo]ecconantno nororonxe nenocpecr
nenno na nposnocrne, ornomen no nontmenm xnan]xan na
nposnocrne, ornomen no paccmorpenm rpyontx cnopon nasopy
sa conmenem rpyonoro saxonoarentcrna. axoe s nasnanntx ome
crnenntx ornomen meer cno cnen]uecxe ueprt.
F( 2 ( nosnxamr n cns c noc-
xom noxome paort rpaxanam, norepnmm paory n ne men-
mm ee. 3r ornomen perynpymrc 3axonom u or 19 anpen 1991 r.
168
sanrocr nacenen n u, a raxxe pyontm xoexcom u or 21 e-
xap 2001 r. (cr. 2).
rnomen no rpyoycrpocrny npecrannmr coo encrno rpex
nsamocnsanntx, no pasntx non ornomen: a) ornomen mexy op-
ranom no rpyoycrpocrny rpaxannom, oparnmmc n nocxax pao-
rt; ) mexy opranom no rpyoycrpocrny opransane, nopamme
paoue xapt; n) mexy rpaxannom opransane, xya on nanpan-
nen na paory.
rnomen mexy opranom no rpyoycrpocrny rpaxannom nos-
nxamr rontxo rora, xora rpaxann opamaerc c sannenem o ero
rpyoycrpocrne. pran no rpyoycrpocrny onxen paccmorpert +ro san-
nene.
rnomen mexy opranom no rpyoycrpocrny opransane, no-
pamme paoue xapt, saxnmuamrc n cneymmem. pransan coo-
maer oprany no rpyoycrpocrny cno norpenocr n rpyontx xapax on-
peenenno cnenantnocr xnan]xan. anee opransan n sa-
xnmuaer rpyono oronop c rpaxanam, nonyunmm nanpannene or
cnyxt sanrocr na naxanrnym paory, n n cnyuae orxasa saxnmurt
xonrpaxr c rpyoycrpanaemtm rpaxannom aer mornponannt orner
cnyxe sanrocr.
F( A-2 /! !
MN nosnxamr n pesyntrare saxnmuen yuenue-
cxoro oronopa mexy yuenxam opransane. ornacno +romy o-
ronopy opransan osyerc nanart nnyantnoe, pranoe n
xypconoe oyuene yuenxon onpeenenno cnenansan xnan]xa-
n. coornercrn c rpyontm saxonoarentcrnom opransan osana
no oxonuan oyuen npeocranrt yuenxam paory no nnont npope-
renno cnenantnocr. uenx n cnom ouepet osymrc nocne sanep-
men oyuen paorart na annom npenpr no nonyuenno cnen-
antnocr.
rnomen yuenuecrna npexpamamrc no oxonuan cpoxon oyue-
n, cau xnan]xanonntx +xsamenon nosnxnonen rpyontx npa-
noornomen.
rnomen yuenuecrna memr p ocoennocre, a menno: on no-
cr cpount xapaxrep (cpox oyuen yuenxon); nosnxamr na ocnone
ocooro oronopa (yuenuecx oronop); yuenx n nponecce oyuen
nenocpecrnenno yuacrnymr n nposnocrnennom nponecce; ornomen
yuenuecrna npexpamamrc c nosnxnonenem rpyontx ornomen y
tnmx yuenxon.
F( 1F' !A!, -
nnmrc conyrcrnymmm. x cyexrt paornx opransa-
n, c xoroptm on naxorc n rpyontx ornomenx. accmarpnae-
mte ornomen nosnxamr na ocnonan oronopa o nontmen xnan-
]xan mexy paornxom opransane.
169
/,-! F( +ro ornomen, nos-
nxamme no nonoy opransan rpya na npenpr; yuacr paor-
nxon n ynpannen npenprem; ycranonnene ycnon rpya npme-
nen rpyonoro saxonoarentcrna. Hent +rx ornomen cocror n ntpa-
orxe npnr noxantntx nopmarnntx axron pemen. yexram
opransanonno-ynpannenuecxx npanoornomen nnmrc paornx,
c ono cropont, paoroarent c pyro. oepxane ornomen co-
crannmr npana osannocr cyexron, cnsannte c paspaorxo, ocy-
xenem npnrem noxantntx nopmarnntx axron.
nnarna +roro nponecca onxna cxort or amncrpan, rax
xax menno na nee saxonoarentcrno nosnaraer ocnonnte osannocr no
opransan nposnocrnennoro rpyonoro nponeccon.
naxo ocnonanem nosnxnonen +rx ornomen nnerc none-
snnene ncero rpyonoro xonnexrna, npecrannennoe n nne npo]co-
msnoro n noro ynonnomouennoro rpyonoro xonnexrna, paoroare-
n. cnonanem npexpamen opransanonno-ynpannenuecxx npanoor-
nomen nnerc ormena panee npnroro nopmarnnoro axra n np-
nre nonoro.
neymma naxna rpynna npanoornomen F( &-
' 1) (xpome cnopon o ynontnen paornxa). 3r
cnopt moryr nosnxart mexy croponam rpyontx npanoornomen, na-
npmep np saxnmuen xonnexrnntx oronopon. yexram +rx npa-
noornomen nnmrc yuacrnx cnopa oprant, ynonnomouennte pac-
cmarpnart x. cnonanem nosnxnonen ornomen no paccmorpenm
rpyontx cnopon cnyxr opamene paornxa n xomccm no rpyontm
cnopam () n n cy c rpeonanem noccranonrt napymennoe rpyo-
noe npano.
oepxanem npanoornomen no paccmorpenm rpyontx cnopon
nnmrc nponeccyantnte npana osannocr cropon +rx ornomen.
n npexpamamrc co ncrynnenem n saxonnym cny pemen, npnroro
opranom no paspemenm rpyontx cnopon.
$=. @ ! ,- A *
ncrryr conantnoro naprnepcrna n c]epe rpya nnene n poc-
ccxoro rpyonoro npana ornocrentno nonoe, n reoperuecxom npaxr-
uecxom nnane o xonna nesneannoe.
pyonom xoexce u (cr. 23) onpeenerc
xax # ; V -
W! V #W! &
&# ! & & ! nanpannenna
na oecneuene cornaconan nrepecon paornxon paoroarene no
nonpocam perynponan rpyontx ornomen ntx nenocpecrnenno
cnsanntx c nm ornomen.
oexce nocnerc, uro & &# &
& * &
170
n rex cnyuax, & * # n x
npecranrene, ynonnomouenntx na npecranrentcrno saxonoarentcr-
nom n paoroarenm, ; & ! -
.
onantnoe naprnepcrno, yyu cnoxntm mnororpanntm nnen-
em, nxnmuaer n ce cneymme cpest, n yponn:
# ! ycranannnamm ocnont perynponan orno-
men n c]epe rpya n occcxo ueepan;
&# ! ycranannnamm ocnont perynponan orno-
men n c]epe rpya n cyexrax ueepan;
# ! ycranannnamm ocnont perynponan ornome-
n n c]epe rpya n orpacn (orpacnx);
# ! ycranannnamm ocnont perynponan
ornomen n c]epe rpya n mynnnantnom opasonan;
&! ycranannnamm xonxpernte nsamnte osa-
rentcrna n c]epe rpya mexy paornxam paoroarenem (cr. 26
u).
ax nno s saxona, conantnoe naprnepcrno saxpennerc npexe
ncero na ]eepantnom yponne, re ycranannnamrc &
ornomen n c]epe -'! a sarem na peronantnom, orpacnenom,
reppropantnom yponnx na yponne opransan. oornercrnenno na
peronantnom yponne n saxonoarentnom nopxe ycranannnamrc -
& ornomen n c]epe rpya '! na or-
pacnenom yponne ] na reppropantnom -
, naxonen, na yponne opransan, re ycra-
nannnamrc xonxpernte nsamnte osarentcrna n c]epe rpya mexy
paornxam paoroarenem.
onantnoe naprnepcrno nponnerc ne rontxo na pasntx yponnx,
no n . axa s nx onpeenerc saxpennerc
n saxonoarentnom nopxe, n uacrnocr n pyonom xoexce u.
rart 27 annoro nopmarnno-npanonoro axra ycranannnaer, uro co-
nantnoe naprnepcrno ocymecrnnerc n raxx ]opmax, xax:
1) xonnexrnnte neperonopt no nororonxe npoexron xonnexrnntx
oronopon, cornamen x saxnmuenm;
2) nsamnte xoncyntran (neperonopt) no nonpocam perynponan
rpyontx ornomen ntx nenocpecrnenno cnsanntx c nm ornome-
n, oecneuen rapanr rpyontx npan paornxon conepmencrnona-
n rpyonoro saxonoarentcrna;
3) yuacre paornxon, x npecranrene n ynpannen opransane;
4) yuacre npecranrene paornxon paoroarene n ocyenom
paspemen rpyontx cnopon.
eransan npanonomy saxpennenm xonnexrnntx neperonopon,
nsamntx xoncyntran pyrx ]opm conantnoro naprnepcrna nocn-
ment nente rnant mnore crart pyonoro xoexca u.
171
3axpenn n saxonoarentnom nopxe nonre, coepxane, ]opmt
ocymecrnnen pyre cropont conantnoro naprnepcrna, saxonoarent
n ro xe npem npaer ocooe snauene & & -
.
ucne +rx npnnnon pyono xoexc u (cr. 24) yxastnaer na ra-
xe, xax: pannonpane cropon; ynaxene yuer nrepecon cropon; sanre-
peconannocrt cropon n yuacr n oronopntx ornomenx; coecrne ro-
cyapcrna n yxpennen pasnr conantnoro naprnepcrna na emoxpa-
ruecxo ocnone; conmene croponam x npecranrenm saxonon
ntx nopmarnntx npanontx axron; nonnomounocrt npecranrene
cropon; cnooa ntopa np ocyxen nonpocon, nxomx n c]epy rpy-
a; oponontnocrt npnr croponam na ce osarentcrn; peantnocrt
osarentcrn, npnmaemtx na ce croponam; osarentnocrt ntnonne-
n xonnexrnntx oronopon, cornamen; xonrpont sa ntnonnenem
npnrtx xonnexrnntx oronopon, cornamen ornercrnennocrt cro-
pon, x npecranrene sa nentnonnene no x nne xonnexrnntx oro-
nopon, cornamen.
20. +1 ,-/ )
roponam conantnoro naprnepcrna nnmrc paornx paoro-
aren n nne x ynonnomouenntx npecranrene, xoropte ycranannna-
mrc n saxonoarentnom nopxe.
pyono xoexc u (cr. 2932) saxpenner cneymme nonoxen,
xacammec # 2
1) npecranrenm paornxon n conantnom naprnepcrne nnmrc
* ! nte npo]comsnte opransa-
n, npeycmorpennte ycranam omepocccxx npo]comson,
! spaemte paornxam n cnyuax, npeycmorpenntx
oexcom;
2) nrepect paornxon opransan np nponeen xonnexrnntx
neperonopon, saxnmuen smenen xonnexrnnoro oronopa, ocymecr-
nnen xonrpon sa ero ntnonnenem, a raxxe np peansan npana na
yuacre n ynpannen opransane, paccmorpen rpyontx cnopon pa-
ornxon c paoroarenem npecranner * &-
n nte npecranren, spaemte paornxam;
3) nrepect paornxon np nponeen xonnexrnntx neperonopon
o saxnmuen o smenen cornamen, paspemen xonnexrnntx
rpyontx cnopon no nonoy saxnmuen n smenen cornamen, ocy-
mecrnnen xonrpon sa x ntnonnenem, a raxxe np ]opmponan
ocymecrnnen erentnocr xomcc no perynponanm
conantno-rpyontx ornomen npecrannmr * -
*! &!
* &# *-
]
172
4) ! ne nnmmec unenam npo]comsa, *
& # *# & npecrannrt x
nrepect no nsamoornomenx c paoroarenem;
5) np orcyrcrn n opransan nepnuno npo]comsno opransa-
n, a raxxe np nanu npo]comsno opransan, oenmme me-
nee nononnt paornxon, na omem copan (xon]epenn) paorn-
x moryr nopyurt npecrannene cnox nrepecon yxasanno *-
# & *]
6) nanue noro npecranren ne moxer nnrtc npenrcrnem
n ocymecrnnen *# &# cnox nonnomou;
7) cosanart ycnon, oecneunamme erent-
nocrt npecranrene paornxon, n coornercrn c pyontm xoexcom
u, saxonam, xonnexrnntm oronopom cornamenm.
uro xe xacaerc # #! ro (cr. 3334)
onpeener, uro m np nponeen xonnexrnntx neperonopon, saxnm-
uen n smenen xonnexrnnoro oronopa nnmrc -
& coornercrn c pyontm xoex-
com u, saxonam, ntm nopmarnntm npanontm axram, yuperent-
ntm oxymenram opransan noxantntm nopmarnntm axram.
Hp nponeen xonnexrnntx neperonopon, saxnmuen n smene-
n cornamen, paspemen xonnexrnntx rpyontx cnopon no nonoy
x saxnmuen n smenen, a raxxe np ]opmponan ocymecrnne-
n erentnocr xomcc no perynponanm conantno-rpyontx orno-
men nrepect paoroarene npecrannmr coornercrnymme -
#.
Hocnene npecrannmr coo nexommepuecxe opransan, oe-
nmme na oponontno ocnone paoroarene n npecranrentcrna
nrepecon samrt npan cnox unenon no nsamoornomenx c npo]com-
sam, opranam rocyapcrnenno nnacr opranam mecrnoro camoynpan-
nen.
coennocr npanonoro nonoxen oenen paoroarene ycra-
nannnamrc ]eepantntm saxonom.
apy c nasnanntm npecranrenm paoroarene n xauecrne ra-
xontx moryr ntcrynart no ornomenm x rocyapcrnenntm mynnnant-
ntm npenprm, a raxxe opransanm, ]nancpyemtm s coornercr-
nymmx mxeron, oprant cnonnrentno nnacr, oprant mecrnoro ca-
moynpannen, ynonnomouennte na npecranrentcrno saxonoarentcrnom
n paoroarenm.
2$. @ &( !!1& /& !! /
<*
$. % coornercrn c rpyontm saxonoarentcrnom # -
& npecranner coo mpuecx, a rounee # ! &-
*# - & *# -
#.
173
ornacno pyonomy xoexcy u (cr. 4144) xonnexrnnt oronop
moxer saxnmuartc n opransan n nenom, n ee ]nanax, npecranrent-
crnax ntx ooconenntx crpyxrypntx nopasenenx.
Hp saxnmuen xonnexrnnoro oronopa n ]nane, npecranrent-
crne, nom ooconennom crpyxrypnom nopasenen opransan npe-
cranrenem paoroaren nnerc pyxonorent coornercrnymmero no-
pasenen, ynonnomouennt na +ro paoroarenem.
Hopox paspaorx npoexra xonnexrnnoro oronopa, ero saxnmue-
n, smenen ononnen, panno xax ; raxo-
ro oronopa, .
ax, n coornercrn co cr. 41 pyonoro xoexca u ycranannnaerc,
uro n xonnexrnnt oronop, saxnmuaemt mexy paornxam paoro-
arenm n nne x npecranrene, moryr nxnmuartc nsamnte osa-
rentcrna paornxon paoroaren no cneymmm nonpocam:
]opma, ccrema pasmep onnart rpya;
ntnnara noco, xomnencan;
mexansm perynponan onnart rpya c yuerom pocra nen, yponn n-
]nn, ntnonnen noxasarene, onpeenenntx xonnexrnntm orono-
pom:
sanrocrt, nepeoyuene, ycnon ntcnooxen paornxon;
paouee npem npem ortxa, nxnmua nonpoct npeocrannen
npoonxrentnocr ornycxon;
ynyumene ycnon oxpant rpya paornxon, n rom ucne xenmn
monoex;
conmene nrepecon paornxon np npnarsan opransan,
neomcrnennoro xnt;
+xonoruecxa esonacnocrt oxpana sopont paornxon na npos-
nocrne;
rapanr ntrort paornxam, conmemammm paory c oyuenem;
osoponnene ortx paornxon unenon x ceme;
xonrpont sa ntnonnenem xonnexrnnoro oronopa, nopox nnecen
n nero smenen ononnen, ornercrnennocrt cropon, oecneuene
nopmantntx ycnon erentnocr npecranrene paornxon;
orxas or saacronox np ntnonnen coornercrnymmx ycnon xon-
nexrnnoro oronopa.
xonnexrnnt oronop moryr nxnmuartc pyre nonpoct, onpee-
nennte croponam. uacrnocr, n xonnexrnnom oronope c yuerom
]nancono-+xonomuecxoro nonoxen paoroaren moryr ycranann-
nartc ntrort npemymecrna n paornxon, ycnon rpya, onee na-
ronprnte no cpannenm c ycranonnenntm saxonam, ntm nopma-
rnntm npanontm axram, cornamenm.
xonnexrnnt oronop n osarentnom nopxe nxnmuamrc nopma-
rnnte nonoxen, ecn n saxonax ntx nopmarnno-npanontx axrax co-
174
epxrc npmoe npencane o osarentnom saxpennen +rx nono-
xen n xonnexrnnom oronope.
ornacno pyonomy xoexcy u (cr. 43) n -
# & & * * ;2
1) xonnexrnnt oronop saxnmuaerc na cpox ne onee rpex ner
ncrynaer n cny co n noncan ero croponam no co n, ycranon-
nennoro xonnexrnntm oronopom;
2) cropont memr npano nponrt ecrne xonnexrnnoro oronopa
na cpox ne onee rpex ner;
3) ecrne xonnexrnnoro oronopa pacnpocrpanerc na ncex paor-
nxon anno opransan, ee ]nana, npecranrentcrna noro oo-
conennoro crpyxrypnoro nopasenen;
4) xonnexrnnt oronop coxpaner cnoe ecrne n cnyuae smene-
n namenonan opransan, pacropxen rpyonoro oronopa c pyxo-
norenem opransan;
5) np peopransan (cnn, npcoenen, pasenen, nte-
nen, npeopasonan) opransan xonnexrnnt oronop coxpaner
cnoe ecrne n reuene ncero cpoxa peopransan;
6) np cmene ]opmt cocrnennocr opransan xonnexrnnt o-
ronop coxpaner cnoe ecrne n reuene rpex mecnen co n nepexoa
npan cocrnennocr;
7) np peopransan n cmene ]opmt cocrnennocr opransan
nma s cropon meer npano nanpanrt pyro cropone npenoxen
o saxnmuen nonoro xonnexrnnoro oronopa n nponen ecrn
npexnero na cpox o rpex ner;
8) np nxnan opransan xonnexrnnt oronop coxpaner
cnoe ecrne n reuene ncero cpoxa nponeen nxnan.
2. apy c ncrryrom xonnexrnnoro oronopa n rpyonom saxono-
arentcrne npeycmarpnaerc raxxe &.
no npecranner coo cornacno cr. 45 pyonoro xoexca u npano-
no axr, ycranannnamm & -
# 5 #!
saxnmuaemt mexy nonnomountm npecranrenm paornxon
paoroarene na ]eepantnom, peronantnom, orpacnenom (mexorpac-
nenom) reppropantnom yponnx n npeenax x xomnerenn.
3r npnnnt moryr xacartc ornomen, nosnxammx no nonpo-
cam onnart rpya; ycnon oxpant rpya; pexma rpya ortxa; pasn-
r conantnoro naprnepcrna p.
sancmocr or c]ept perynpyemtx conantno-rpyontx ornome-
n cornamen nopasenmrc na raxe nt, xax:
& &! ycranannnammee ome npnnnt perynpo-
nan conantno-rpyontx ornomen na ]eepantnom yponne;
& &! ycranannnammee ome npnnnt peryn-
ponan conantno-rpyontx ornomen na yponne cyexra ueepan;
175
V;W &! onpeenmmee ome ycno-
n onnart rpya, rpyonte rapanr ntrort paornxam orpacn (or-
pacne);
&! ycranannnammee ome ycnon rpya,
rpyonte rapanr ntrort paornxam na repprop coornercrnymme-
ro mynnnantnoro opasonan;
V;W &! xoropoe moxer saxnmuartc
na ]eepantnom, peronantnom reppropantnom yponnx conantnoro
naprnepcrna.
coornercrn c ecrnymmm saxonoarentcrnom cornamene ncry-
naer n cny co n ero noncan croponam no co n, ycranonnenno-
ro cornamenem.
pox ecrn cornamen onpeenerc croponam, onaxo on ne
moxer npentmart rpex ner. ropont memr npano nponrt ecrne co-
rnamen na cpox ne onee rpex ner.
22. B1 1: (# 1
pyonte cnopt npecrannmr coo pasnonnocrt conantnoro
xon]nxra, xoropt meer mecro n c]epe rpya.
nayuno nreparype n rpyonom saxonoarentcrne on nopasen-
mrc na .
ornacno cr. 381 pyonoro xoexca u no
nonmaerc neyperynponannoe pasnornace mexy paoroarenem
paornxom no nonpocam npmenen saxonon ntx nopmarnntx
npanontx axron, coepxamx nopmt rpyonoro npana, xonnexrnnoro o-
ronopa, cornamen, rpyonoro oronopa (n rom ucne o ycranonnen
n smenen nnyantntx ycnon rpya), o xoroptx sanneno n op-
ran no paccmorpenm nnyantntx rpyontx cnopon.
pome roro, no nnyantntm rpyontm cnopom npsnaerc cnop
mexy paoroarenem nnom, panee cocronmm n rpyontx ornomen-
x c +rm paoroarenem, a raxxe nnom, snnmm xenane saxnmurt
rpyono oronop c paoroarenem, n cnyuae orxasa paoroaren or sa-
xnmuen raxoro oronopa.
Hp +rom rpeonan, ntnnyrte paornxam (n) npecran-
rentntm opranom paornxon opransan (]nana, npecranrentcrna,
noro ooconennoro crpyxrypnoro nopasenen), onxnt trt yrnep-
xent na coornercrnymmem copan (xon]epenn) paornxon.
opane paornxon curaerc npanomountm, ecn na nem npcyrcr-
nyer onee nononnt paorammx. on]epenn curaerc npanomouno,
ecn na ne npcyrcrnyer ne menee nyx rpere spanntx eneraron.
coornercrn co cr. 401 pyonoro xoexca u ycranannnamrc cne-
ymme 5 & & (npmprent-
nte nponeypt): paccmorpene xonnexrnnoro rpyonoro cnopa npmp-
rentno xomcce, paccmorpene xonnexrnnoro rpyonoro cnopa c yua-
crem nocpenxa (n) n rpyonom aprpaxe. 176
Hp +rom paccmorpene xonnexrnnoro rpyonoro cnopa npmp-
rentno xomcce nnerc osarentntm +ranom. Hp neocrxen
cornac n npmprentno xomcc cropont xonnexrnnoro rpyonoro
cnopa nepexor x paccmorpenm xonnexrnnoro rpyonoro cnopa c yua-
crem nocpenxa (n) n rpyonom aprpaxe.
3axon npeycmarpnaer, uro xaxa s cropon xonnexrnnoro rpyono-
ro cnopa n nmo momenr nocne nauana +roro cnopa nnpane oparrtc
n cnyxy no yperynponanm xonnexrnntx rpyontx cnopon n yneom-
rentno percrpan cnopa.
ornacno ecrnymmemy saxonoarentcrny n ona s cropon xonnex-
rnnoro rpyonoro cnopa ne nnpane yxnonrtc or yuacr n npmprent-
ntx nponeypax.
ro xe npem npecranren cropon, npmprentna xomcc, no-
cpenx, rpyono aprpax, yxasanna cnyxa osant cnontsonart nce
npeycmorpennte saxonoarentcrnom nosmoxnocr n paspemen nos-
nxmero xonnexrnnoro rpyonoro cnopa.
Hpmprentnte nponeypt nponorc n cpox, npeycmorpennte
pyontm xoexcom u.
rex cnyuax, xora npmprentnte nponeypt ne npnen x paspe-
menm xonnexrnnoro rpyonoro cnopa no paoroarent yxnonerc or
npmprentntx nponeyp, ne ntnonner cornamene, ocrrnyroe n xoe
paspemen xonnexrnnoro rpyonoro cnopa, paornx n x npecra-
nren nnpane npcrynrt x opransan saacronx.
Hp +rom yuacre n saacronxe nnerc oponontntm. xro ne mo-
xer trt npnyxen x yuacrm n orxasy or yuacr n saacronxe.
Hna, npnyxamme paornxon x yuacrm n orxasy or yuacr
n saacronxe, necyr cnnnnapnym, amncrparnnym, yrononnym or-
nercrnennocrt n nopxe, ycranonnennom pyontm xoexcom u nt-
m ]eepantntm saxonam.
pyono xoexc u onontno uerxo onpeener nopox onnen
nenponeen saacronox; npanono craryc oprana, cromero no rnane sa-
acronx; osannocr cropon xonnexrnnoro rpyonoro cnopa n xoe sa-
acronx; rapanr npanonoe nonoxene paornxon n cns c nponee-
nem saacronx p.
nnyantnte rpyonte cnopt paccmarpnamrc
cyam (cr. 382). Hopox opasonan +rx xomcc
pernamenrponan cr. 384 pyonoro xoexca u, cornacno xoropo xomc-
c no rpyontm cnopam opasymrc no nnarne paornxon pao-
roarene s pannoro ucna npecranrene oex cropon. Ho pemenm
omero copan paornxon xomcc no rpyontm cnopam moryr trt
opasonant n crpyxrypntx nopasenenx opransan.
coornercrn c saxonom paornx moxer oparrtc n xomccm no
rpyontm cnopam n rpexmecunt cpox co n, xora on ysnan n on-
xen tn ysnart o napymen cnoero npana (cr. 386 u).
177
Hopox paccmorpen nnyantntx rpyontx cnopon n xomcc
no rpyontm cnopam naunaerc c noau sannen n xomccm paor-
nxom. omcc osana paccmorpert sannene n reuene ecr xanen-
apntx ne. nop paccmarpnaerc n npcyrcrn paornxa, noanmero
sannene, n ynonnomouennoro m npecranren. omcc no rpyo-
ntm cnopam meer npano ntstnart na saceane cnerene, nprnamart
cnenancron.
emene xomcc no rpyontm cnopam nonexr cnonnenm n re-
uene rpex ne, no creuen npeycmorpenntx n oxanonan ecr
ne. cnyuae necnonnen pemen xomcc n ycranonnennt cpox
paornxy ntaerc xomcce no rpyontm cnopam yocronepene, n-
nmmeec cnonnrentntm oxymenrom.
a ocnonan yocronepen, ntannoro xomcce npennenno-
ro ne nosnee rpexmecunoro cpoxa co n ero nonyuen, cyent np-
cran npnor pemene xomcc no rpyontm cnopam n cnonnene n
npnyrentnom nopxe. cn nnyantnt rpyono cnop ne pac-
cmorpen xomcce n ecrnennt cpox, paornx nnpane nepenecr
ero paccmorpene n cy (cr. 389, 390 u).
pyono xoexc u nectma nopono ycranannnaer nopox pac-
cmorpen nnyantntx rpyontx cnopon (cr. 391397).
cr. 391 yxastnaerc na neoxomocrt noau sannen paornxom,
n paoroarenem, n npo]comsom n cy n paspemen nnyant-
noro rpyonoro cnopa.
aornx meer npano oparrtc n cy sa paspemenem nnyant-
noro rpyonoro cnopa n reuene rpex mecnen nocne roro, xax on ysnan
o napymen cnox npan. aoroarent moxer oparrtc n cy no cnopam
o nosmemen paornxom npea n reuene roa (cr. 392).
28. 9!1 &( !!1) 1)
*
Ho nonmamrc neyperynponan-
nte pasnornac mexy paornxam (x npecranrenm) paoroare-
nm (x npecranrenm) no nonoy ycranonnen smenen ycnon
rpya (nxnmua sapaornym nnary), saxnmuen, smenen ntnonne-
n xonnexrnntx oronopon, cornamen, a raxxe n cns c orxasom pa-
oroaren yuecrt mnene ntopnoro npecranrentnoro oprana paorn-
xon np npnr axron, coepxamx nopmt rpyonoro npana, n opransa-
nx (cr. 398 u).
Hpanom ntnxen rpeonan x paoroarenm n coornercrn c py-
ontm xoexcom u (cr. 399) onaamr paornx x npecranren.
2;. !&,# &1
1& &
1. pyono xoexc u n pasene VII npeycmarpnaer &#
#! xoropte onxen npeocranrt paoroarent cnoemy paor-
178
nxy, ecn on oxasanc n xaxx-no ocotx ocrorentcrnax. 3r ocro-
rentcrna moryr nosnxnyrt n cns c ntnonnenem paornxom cnoero rpa-
xancxoro onra, c nepeesom n pyrym mecrnocrt, c nanpannenem n xo-
manponxy, np conmemen paort yuet p.
omnencan ocymecrnnmrc c nentm ne onycrrt cnxen sapa-
orno nnart np smenen otuntx ycnon rpya paornxa.
omnencan onpeenmrc n saxone xax enexnte ntnnart, ycra-
nonnennte n nenx nosmemen paornxam sarpar, cnsanntx c cnonne-
nem m rpyontx ntx, npeycmorpenntx ]eepantntm saxonom o-
sannocre (cr. 264 u). apanr onpeenmrc xax cpecrna, cnoco-
t ycnon, c nomomtm xoroptx oecneunaerc ocymecrnnene npeoc-
rannenntx paornxam npan (cr. 164 u).
rpyono npaxrxe naonee uacro ncrpeuaerc nosmemene pacxo-
on n cns co cnyxentm xomanponxam, nepenoom na paory n py-
rym mecrnocrt p. Honre cnyxeno xomanponx saxpenneno n
cr. 166 pyonoro xoexca u, re cnyxena xomanponxa nonmaerc
xax noesxa paornxa no pacnopxenm paoroaren na onpeenen-
nt cpox n ntnonnen cnyxenoro nopyuen nne mecra nocronno
paort.
nyxente noesx paornxon, nocronna paora xoroptx nocr
pasesno xapaxrep, ne curamrc xomanponxo.
coornercrn co cr. 168 pyonoro xoexca u paoroarent osan
nosmecrrt paornxy pacxot no npoesy namy xnt, cyrounte
nte pacxot, nposneennte c paspemen paoroaren. Hopox
pasmept nosmemen pacxoon onpeenmrc xonnexrnntm oronopom
n noxantntm nopmarnntm axrom opransan.
Hp nepenoe na paory n pyrym mecrnocrt paoroarent n coorner-
crn co cr. 169 pyonoro xoexca u osan nosmecrrt paornxy pac-
xot no nepeesy ncex unenon ero cemt nponosy mymecrna, pacxot no
oycrpocrny na nonom mecre xrentcrna. onxpernte pasmept pacxoon
onpeenmrc cornamenem cropon rpyonoro oronopa, no ne moryr trt
nxe pasmepon, ycranonnenntx Hpanrentcrnom u n opransan, ]-
nancpyemtx s ]eepantnoro mxera.
cote rapanr xomnencan pyono xoexc u npeycmarpna-
er n nn, paorammx n paonax panero enepa nppannenntx
x nm mecrnocrx (cr. 313327 u). axxe n yxasanntx nn saxona-
m cyexron ueepan, cxo s x ]nancontx nosmoxnocre, moryr
ycranannnartc ononnrentnte rapanr xomnencan.
Hommo nasnanntx ntme rpynn paornxon npano na rapanr xom-
nencan memr nna, cnonnmme rocyapcrnennte n omecrnen-
nte osannocr n cnyuax, ecn n coornercrn c ]eepantntm saxonom
+r osannocr onxnt cnonnrtc n paouee npem (cr. 170 u).
+rx cnyuax sa paornxom coxpanerc mecro paort (onxnocrt)
cpen sapaorox.
179
pen sapaorox coxpanerc raxxe n cnyuax ocymecrnnen s-
parentnoro npana; yuacr enyrara n ceccx opranon npecranrentno
nnacr n np ntnonnen m pyrx enyrarcxx osannocre; nx
no ntsony n oprant osnan; yuacr n cyentx saceanx n xauecrne
naponoro sacearen, omecrnennoro onnren n omecrnennoro sa-
mrnxa; yuacr n xauecrne unena oponontno noxapno pyxnt; n-
x no ntsony n xomccm no nasnauenm nenc p.
n cucnen cpenero sapaorxa xonxpernoro paornxa cnont-
syerc cpen nenno sapaorox. Hopox cucnen onpeenerc na
yponne nrpya occ. nnara rpya nprnamenntx no oronopenno-
cr cropon +xcnepron nocpenxon nposnorc no cornamenm c n-
m opranam cnonnrentno nnacr mecrnoro camoynpannen.
apanrnte ntnnart coxpanmrc sa paornxam, npsnanntm na
copt. nnaunaerc npem copon npem cneonan o noncxo uac-
r oparno. +ror nepo coxpanerc cpen sapaorox, a raxxe o-
annmrc cyrounte n pasmepax, ycranannnaemtx saxonoarentcrnom.
pyontm xoexcom u npeycmorpen nent p rapanr xomnen-
can paornxam, conmemammm paory c oyuenem n opasonarentntx
yupexenx ntcmero, cpenero nauantnoro npo]ecconantnoro opa-
sonan; oyuammxc n neuepnx omeopasonarentntx yupexenx,
conmemammx paory c oyuenem.
coornercrn co cr. 173177 pyonoro xoexca u +rm xareropm
paornxon npeocrannmrc raxe ntrort, xax ononnrentnt ornycx or
30 o 50 xanenapntx ne, n sancmocr or xonxperntx ocrorentcrn.
n pas n roy paoroarent onnaunaer npoes x mecry naxoxen co-
ornercrnymmero yuenoro saneen oparno. Hepe nauanom ntnonne-
n nnomnoro npoexra ycranannnaerc no xenanm paornxa coxpa-
menna na 7 uacon paoua neen. 3a npem ocnooxen or paort
yxasanntm paornxam ntnnaunaerc 50 cpenero sapaorxa no ocnon-
nomy mecry paort, no ne nxe mnmantnoro pasmepa onnart rpya.
apy c nasnanntm nam rapanr xomnencan pyono xo-
exc u ycranannnaer raxxe pyre x nt.
2. onmene nopm rpyonoro npana rapanr, ycranonnenntx
n c]epe rpyontx ornomen, ocymecrnnmrc cnenantntm rocyapcr-
nenntm nasopom xonrponem.
asop xonrpont sa conmenem saxonoarentcrna o rpye npe-
cranner coo erentnocrt cnenantno ynonnomouenntx opranon, na-
npannennym na samry rpyontx npan paornxon npeceuene napyme-
n +roro saxonoarentcrna. ymecrnymr uertpe na rocyapcrnennoro
nasopa xonrpon: npeynperentnt, npenaprentnt, rexym
nocneymm.
(# meer nentm ne onycrrt np-
nr noxantntx nopm, npornopeuamx rpyonomy saxonoarentcrny,
a raxxe napymen rpeonan oxpant rpya np crporentcrne nnoe
180
n +xcnnyaranm nposnocrnenntx coopyxen (nontx pexoncrpypo-
nanntx). Hpenaprentnt nasop xonrpont cnococrnymr npeornpa-
menm napymen rpyonoro saxonoarentcrna memr mecro npemyme-
crnenno np onpeenen ycnon rpya, ocymecrnnemtx paoroarenem
conmecrno, no cornaconanm n c yuerom mnen npo]ecconantntx
comson.
$# . nanpannen na ntnnene onymenntx na-
pymen npnr mep no x nxnan. Hocneymm nasop xon-
rpont ocymecrnnerc np paspemen rpyontx cnopon ntnnen o-
nymenntx napymen.
ornacno cr. 353 pyonoro xoexca u rocyapcrnennt nasop
xonrpont sa conmenem rpyonoro saxonoarentcrna ocymecrnnmr
oprant ]eepantno ncnexn rpya. ueepantna ncnexn rpya
ena nenrpansonanna ccrema rocyapcrnenntx opranon. yxonocrno
erentnocrtm ]eepantno ncnexn rpya ocymecrnner rnannt ro-
cyapcrnennt ncnexrop rpya u, nasnauaemt ocnooxaemt or
onxnocr Hpanrentcrnom u (cr. 354 u).
Hpnnnt erentnocr, ocnonnte saau nonnomou opranon ]e-
epantno ncnexn rpya onpeenent cr. 355 356 pyonoro xoexca
u.
prant ]eepantno ncnexn rpya osant oecneunart conm-
ene samry rpyontx npan cnoo rpaxan, nxnmua npano na eso-
nacnte ycnon rpya; conmene rpyonoro saxonoarentcrna; oecneue-
ne paoroarene paornxon n]opmane o naonee +]]exrnntx
cpecrnax meroax conmen rpyonoro saxonoarentcrna. prant ]e-
epantno ncnexn rpya onor o cneen coornercrnymmx opra-
non rocyapcrnenno nnacr ]axrt napymen rpyonoro saxonoarentcr-
na snoynorpenen.
osannocr rocyapcrnenntx ncnexropon rpya n coornercrn co
cr. 358 pyonoro xoexca u nxor npexe ncero conmene nopm on-
crryn u np ocymecrnnen nasopno-xonrpontno erentnocr,
a raxxe saxonoarentcrna o rpye. ocyapcrnennte ncnexropt rpya
osant xpanrt rocyapcrnennym, cnyxenym, xommepuecxym nym
rany, cranmym m snecrno n xoe ocymecrnnen nonnomou n no-
cne ocrannen cnoe onxnocr.
ocyapcrnennte ncnexropt rpya np ocymecrnnen cnox npan
nnmrc nonnomountm npecranrenm rocyapcrna, a noromy naxo-
rc no ero samro, nesancmt or pyrx onxnocrntx nn rocy-
apcrnenntx opranon (cr. 359 u).
pyono xoexc pernamenrpyer rocyapcrnennt nasop sa esonac-
ntm neenem paor n npomtmnennocr; rocyapcrnennt +neprerue-
cx nasop; canrapno-+nemonoruecx nasop; nasop sa epno
paanonno esonacnocrtm (cr. 366369 u).
181
prant ]eepantno ncnexn rpya ocymecrnnmr cnom erent-
nocrt no nsamoecrn c pyrm ]eepantntm opranam nasopa
xonrpon, npoxyparypo, opranam cnonnrentno nnacr, opranam
mecrnoro camoynpannen, npo]comsam pyrm opransanm.
2?. / /( &< 67
/) )
Hposnorentnocrt rpya nonnora peansan npana na rpy san-
cr or ontra paornxa, ero snan nantxon, onm cnonom xnan]-
xan. tuno rpyocnoconocrt onpeenmrc n rpannax c 15 o 64 ner
c renenne n npomtmnenno pasnrtx crpanax x nontmenm nxnero
nospacrnoro npeena (n u +ro ne concem rax axe na ymare) c pasn-
uem nepxnero npeena n myxun xenmn n 5 ner. 3onoro ]on na-
n nm rpyocnoconoro nospacra cpene s rpex ocnonntx xarero-
p, na xoropte mexynapona crarcrxa enr rpyocnoconoe nace-
nene: 15-24, 2554 5564 roa.
cooe nnmane n npanonom perynponan rpyontx ornomen
yenerc monoex (n ynomnyro mexynapono crarcrxe +ro nep-
na nospacrna xarerop). onoext onpeenerc no-pasnomy, n san-
cmocr or orpacn npana. Hocxontxy menno s ee pon nononnerc
rpyona +nra nan, rnanno ocoennocrtm npanonoro perynponan
rpya monoex nnerc, no-nepntx, mam pexm: o conepmennone-
r n u o 18 ner ycranannnaerc onee xoporx paou ent
coornercrnenno menee npoonxrentna paoua neen, sanre ornoc-
rentno nerxm rpyom, sanper na rxent rpy; n u saxon npeocranner
cyexram ueepan nosmoxnocrt xnorponart paoue mecra n nn
s ucna monoex, ocoo nyxammxc n conantno samre cntrt-
nammx rpynocr n nocxe paort. o-nroptx, saxon ycranannnaer o-
sannocrt paoroaren cosanart ycnon n yuet monotm paorn-
xam, nxnmua npeocrannene m yuentx onnaunaemtx neonnaunae-
mtx ornycxon n nororonx cau +xsamenon saueron. Hpano u
n +rom cmtcne npnnnantno ne ornuaerc or npana ontmncrna
crpan.
ents ne ormerrt ouennoe npornopeue mexy npanom na rpy
npanom na opasonane. Honyuart opasonane es orptna or nposno-
crna, no-nepntx, ouent rxeno ]suecx ncxuecx, npaxrxa noxa-
stnaer, uro n +rom cnyuae crpaaer no ono, no pyroe eno, a xax
npanno, crpaamr on oa; no-nroptx, np nonyuen saounoro opasona-
n nmt ennt cnocont sa cuer ntcoxo camocnnnnt conm-
art yuent rpa]x. ontmncrno xe ne es ocnonan paccurtnaer
na cncxoxene npenoanarene n pesyntrare nnorc nnonte cne-
nancrt, uro nyume pyrx a]opcruecx ntpasn ncron uepunnt,
cpannnm saounoe opasonane c saountm nranem.
cn xe roronrt cnenancron c orptnom or nposnocrna, ro naua-
no rpyono erentnocr snaurentno oronraerc or o]nantno np-
182
snannoro nauana rpyocnoconoro nospacra ne rontxo npenpamaer n
]xnm coornercrnymme nopmt npana o rpannax rpyocnoconoro
nospacra, no npnocr peantnt ymep naponomy xoscrny, n xoropom
o cx nop nyxnt paornx monoexno nospacrno xarerop n cny
x menno nospacrntx ncxo]sonoruecxx ocoennocre.
nexoroptx crpanax npem yuet n ntcmx yuentx saneenx
nxnmuaerc n om rpyono crax. 3ry, n npnnne, npanonym rapanrm
nocnposnocrna ntcoxoxnan]nponanno paoue cnt , peantno,
ntrory n &# monoex (pantme raxoro ne tno, nona
nopma, xax npanno, oparno cnt ne meer, r. e. ne pacnpocrpanerc na
rex, xro yunc o ncrynnen ee n cny) moxno tno t rontxo npnercr-
nonart, ecn t ne peantnoe cocrone ccremt naponoro opasonan,
nxnmua ntcmym mxony, a n ne ynnepcrert. nenna +ro nononne-
ene, nents ne ycmorpert n nem npoonxene ro nonrx, xoropa na-
unaerc c npnr cryenron n unent npo]comsa, c ono cropont,
npoonxaerc oecneuenem nontmen xnan]xan paornxon
c orptnom or nposnocrna coxpanenem cpenero sapaorxa n ccreme
yuentx saneen & (meerc n ny ne neomcrno opaso-
nan, a neomcrno, x xoropomy ornocrc npenpre n yupexene)
nounen, c pyro cropont.
I+. %!

$. @ ! - !! 1 2
'*
nacrt xax nnene xax nectma cnoxna conantno-nonruecxa xa-
rerop c pennx npemen nnnort o namx ne npnnexaer npcrant-
noe nnmane camtx pasnuntx cnoen omecrna, n nepnym ouepet yue-
ntx, ccneonarene.
nacromee npem, cornacno cnoxnmemyc n oreuecrnenno sapy-
exno nayuno nreparype npecrannenm, -
; ! & !
#! & & &-
#! & ; 7-
* *! * # !
*#8 * ! * -
;.
nacrt n camom mpoxom cmtcne nastnamr omecrnenno n con-
antno, nocxontxy ona nosnxaer cymecrnyer rontxo mexy nmtm
cosanaemtm m omecrnenntm rocyapcrnenntm opranam
opransanm.
3a ncm cropm cymecrnonan uenoneuecrna cnoxnoct mnoxecrno
pasnuntx non ]opm nponnen omecrnenno nnacr. sancmo-
cr or roro, xaxo npsnax n nonoxene (xprep) eperc sa ocnony
xnacc]xan, ntenmrc cneymme nt omecrnenno nnacr:
1) nnacrt rocyapcrnenna, naprna nnacrt pasnuntx omecrnen-
no-nonruecxx oenen;
2) nnacrt onoro nna, rpynnt nn, cno, xnacca;
3) nnacrt porentcxa, cemena;
4) nnacrt +xonomuecxa, conantno-ncxonoruecxa, nonruecxa,
eonoruecxa p.;
5) nnacrt emoxparuecxa, xraropcxa, nepantno-emoxparuec-
xa r..
3a ocnony xnacc]xan nnacr np +rom epyrc, xax nerpyno sa-
merrt, raxe ornuammec pyr or pyra xprep, xax: npnanex-
nocrt nnacr rocyapcrny n nenom; rocyapcrnenntm, naprntm ome-
crnenntm opranam opransanm; orentntm nnam, rpynnam nn, cno-
m omecrna, xnaccam.
xauecrne xprepen xnacc]xan nnacr ntcrynamr raxxe c]ept
ee npnoxen, ]opmt merot ee ocymecrnnen pyre ocnonan.
184
2. 9!1 !2 /2 *
( ! xax +ro cneyer yxe s ee namenonan, oxna-
rtnaer coo nonruecxym c]epy xsn omecrna. mecre c rem ona
oxastnaer snaurentnoe nnne na pyre c]ept, a raxxe na cymecr-
nymme n npeenax roro n noro omecrna mnoroucnennte oprant
opransan.
Ho nonruecxo nnacrtm nonmaerc nosmoxnocrt peantna cno-
conocrt orentnoro nna (aconmrsm), rpynnt nn, xnx (]amsm),
conantnoro cno n xnacca (apcroxparuecxa pecnynxa, xoncrry-
nonna monapx, emoxparuecxa pecnynxa) ocymecrnnrt cnom no-
nm no ynpannenm omecrnom rocyapcrnom orcranart cno nrepe-
ct.
ocrenem nonruecxo nnacr nnmrc rocyapcrno n nne cnox
opranon, opransan onxnocrntx nn, nonruecxe napr pas-
nunte omecrnenno-nonruecxe oenen.
Henrpantntm snenom nonruecxo nnacr, ee pom nnerc /-
( -.
naa omm npsnaxam nonruecxo nnacr, rocyapcrnenna
nnacrt meer n ro xe npem cno ocoennocr.
aonee naxnte s nx saxnmuamrc n rom, uro rocyapcrnenna
nnacrt: a) ncera -#! rounee
-# . ocyapcrno, yyu o]nantntm npe-
cranrenem omecrna, ntpaxaer ocymecrnner uepes cnom nnacrt n no-
pxe npoprernocr nrepect nn, cnoen, xnaccon, cromx y nnacr,
a raxxe nrepect omecrna; ) # -
; n ne nonn, xanapmep, xonrppasnex, mnn p.; W
* * & -
# n ncex rex, xro na ne naxorc npoxnaer; r) n npeenax
rocyapcrnenno repprop n pamxax nonruecxo ccremt omecr-
na, cymecrnymme na +ro repprop, no orno-
menm xo ncem ocrantntm nnacrm.
3ro osnauaer, uro nce cxome or nee nenen, coepxamec n sa-
xonax pyrx sanaemtx em nopmarnno-npanontx axrax, nnmrc o-
sarentntm ne rontxo n rpaxan, no n ncex cosanaemtx m non-
ruecxx napr pasnuntx omecrnenno-nonruecxx oenen.
ocyapcrnenna nnacrt n sancmocr or ee cropuecxoro rna xa-
paxrepa moxer nponnrtc n camtx pasnuntx ]opmax. menno
n ]opmax rocnocrna nounen, npnyxen n yexen, xon-
rpon, opransan ynpannen.
cnonntm cpecrnam peansan rocyapcrnenno nnacr nnmr-
c cpecrna nonruecxoro eonoruecxoro nosecrn (nosynr, np-
stnt, o]nantno saxpennennte nonruecxe eonoruecxe ycra-
18
5
nonx np.), +xonomuecxe ]nanconte ptuar, cpecrna ncxonor-
uecxoro, ]suecxoro noro nosecrn.
< ! ! -
# & #-
! ;
& * & .
emoxparuecxom, npanonom rocyapcrne nmte npnyrentnte
axn n ornomen rpaxan x opransan onxnt trt crporo ooc-
nonanntm, naxortc n crporom coornercrn c ecrnymmm saxonoa-
rentcrnom ocymecrnnrtc cxnmurentno n cyenom nopxe.
crporom coornercrn c cymecrnymmm nopmam npana onxna
ocymecrnnrtc ne rontxo rocyapcrnenna, no nce nte nt omecr-
nenno nnacr, nxnmua nonruecxym nnacrt.
8. % & - !) !) (2 !/2# !!
K! F(L# K!( -L# K!2
<&L K!2 '&L*
1. % nponecce nosnan oxpyxamme uenonexa nonruecxo ecr-
nrentnocr naxnoe snauene memr nonruecxe xarerop nonr.
pe nx opamamr na ce nnmane K! F(L.
Ho cnoe snauantno nppoe xapaxrepy
* # #. ax nce
pyre omecrnennte ornomen, on: a) memr noneno xapaxrep, nosn-
xamr ne crxno, a cosnarentno, no none nme; ) memr neneno xapax-
rep, opasymrc n cns c pemenem nnonne onpeenenntx noxantntx
n rnoantntx saau; n) n ocnone opasonan x nexar onpeenennte
conantnte nennocr nrepect; r) memr nnyansponannt,
xonxpernt xapaxrep, nponnmmc, n uacrnocr, n rom, uro cyexra-
m +rx ornomen nnmrc nnonne xonxpernte rpaxane, onxnocr-
nte nna, rocyapcrno n nenom, pasnunte nonruecxe napr o-
mecrnenno-nonruecxe oenen, orentnte ncrryrt; ) onocpe-
ymrc, saxpennmrc perynpymrc c nomomtm pasnuntx conantntx
nopm, nxnmua nopmt npana mopan.
axneme ornurentno ocoennocrtm nonruecxx ornomen
no cpannenm c conantntm, +xonomuecxm, eonoruecxm py-
rm ornomenm nnerc -
# .
Honrxa np +rom nonmaerc n camom mpoxom cmtcne cnona xax
c]epa erentnocr pasnuntx ee cyexron, cnsanna c ornomenm
mexy pasnuntm cnom omecrna, xnaccam, +rnuecxm rpynnam,
nanm pyrm conantntm omnocrm, n ocnone xoropo nexr
nponema sanoenan, yepxan n cnontsonan nonruecxo, n
ocoennocr rocyapcrnenno nnacr. 186
am, re nenosmoxno saxnarrt rocyapcrnennym nnacrt, nonrue-
cxe napr, pyre cyexrt nonrx, ncryna n pasnunte ornomen
pyr c pyrom, crpemrc oxastnart nnne na nponecc ]opmponan
]ynxnonponan rocyapcrnenno nnacr.
( * ;* -
#. Xapaxrep x ocoennocr nponecca x nosnxno-
nen, cranonnen pasnr oycnonnnamrc rnom rocyapcrnenno
nnacr (paonnaentuecxa, ]eoantna r. n.), ocoennocrm rocyapcr-
nennoro pexma (emoxparuecx, anroxparuecx r. .), a raxxe py-
rm ]axropam.
axoct n nepasptnno cns nsamoecrn c +xonomuecxm,
conantntm ntm ornomenm, nonruecxe ornomen oxastna-
mr na nx snaurentnoe nnne, nonepract, n cnom ouepet, c x cro-
pont oparnomy nnnm.
ocoennocr +ro xacaerc nsamocns nsamoecrn nonrue-
cxx ornomen c +xonomuecxm. Honruecxe ornomen, nonrxa
oxastnamr nocronnoe nosecrne na +xonomuecxe ornomen, +xono-
mxy. nocnen, co cnoe cropont, npeonpeener n xoneunom cuere
rn, xapaxrep pyre ocnonnte napamerpt camo nonrx.
2. axno nonruecxo xarerope nnerc xarerop K-
!2 -1L n, xax ee uame menymr, K!/ !A!L.
% oreuecrnenno sapyexno nonruecxo cononoruecxo nay-
xe cnoxnoct nenoe nanpannene ccneonan xon]nxron, nosnxam-
mx n pasnuntx c]epax xsn omecrna
1
, !'( !'# !-
< &< 1& I!& !) 1) F2.
(#
#! -
* V;*W ! #! -
# #
N
.
Honruecx, rax xe xax nmo no, xon]nxr ncera cnsan
c nanuem onpeenenntx, xax npanno, nectma cnopntx, npornopeu-
ntx nnyrpennx nnemnx ocrorentcrn ncera meer cno .
Ho npemerom nonruecxoro xon]nxra nonmamrc oexrnno nos-
nxamme n xe noopaxaemte norennantntm cyexram xon]nx-
ra nonruecxe nponemt, cnyxame npuno cnopa npornocron
cropon.
sancmocr or cnontsyemtx xprepen nonruecxe xon]nxrt
nopasenmrc na . anpmep, n sancmocr or npoon-
xrentnocr (npemenno xprep) xon]nxrt xnacc]npymrc na
nrentnte, onrocpounte xparxocpounte; n sancmocr or xapaxrepa
m., nanpmep: cnont xon]nxronor. ., 1997.
2
Honronor. ypc nexn. 4-e s. / orn. pe. . . apuenxo. ., 2004. . 377.
187
cyexron, yuacrnymmx n nonruecxx xon]nxrax, na xon]nxrt or-
entntx nonruecxx ncrryron (nanpmep, napr, rocyapcrn r. n.);
n sancmocr or cnontsyemtx pecypcon na xon]nxrt eonorue-
cxe, conantno-nonruecxe, nonrxo-+xonomuecxe p.
pe anropon, sanmammxc syuenem xon]nxron, ner enoro
mnen no nonpocy, xacammemyc x pon snauen n nonruecxo
ntx c]epax xsn omecrna. nexrp mnen nectma mpox. n oxna-
rtnaer coo cyxen, cnomec, c ono cropont, x nonnomy npsna-
nm nosrnno pon nonruecxx ntx xon]nxron n xsn omecr-
na, a c pyro x x nonnomy orpnanm. crna, xax otuno, naxorc
na sonoro cepene. ce onenx nocnecrn rex n ntx nonrue-
cxx pyrx xon]nxron onxnt ocnontnartc na snan xapaxrepa
coepxan +rx xon]nxron (cxyccrnenno cosanaemte n ecrecr-
nenno nosnxamme na ase npornopeu mexy craptm, orxnmm
nontm, napoxammmc), na nonman x nppot, a raxxe na yuere
mnorx pyrx ]axropon.
3. 3naurentnym pont n ccreme nonruecxx snan rpaer xarero-
p K!2 <&L.
( ;
# # # .
Honruecx pexm oxnartnaer coo nce es cxnmuen cocran-
nte uacr nonruecxo ccremt omecrna ee crpyxrypnte +nemenrt,
nxnmua rocyapcrno, nonruecxe napr pasnunte omecrnenno-
nonruecxe oenen.
Ho cnoemy xapaxrepy, conantno nppoe pyrm xapaxrepcrxam
nonruecx pexm nectma nsxo npmtxaer x rocyapcrnennomy pe-
xmy. nayuno yueno nreparype on nepexo oroxecrnnerc c ro-
cyapcrnenntm pexmom.
axaemuecxom nnane, na yponne nepnonauantnoro syuen non-
ruecxoro pexma, raxoe oroxecrnnene nnonne onycrmo. noonom
onymen ner npnnnantno snaumtx snon, o rocyapcrnennt
pexm, xor ne pacnpocrpanerc na ncm c]epy nonruecxo xsn
omecrna (nanpmep, na nnyrpnaprnte n mexnaprnte cns), o-
naxo on nnerc pom, ocnono nce nonruecxo xsn omecrna
nonruecxoro pexma. menno rocyapcrnennt pexm n ocnone cno-
e onpeener cymnocrt, coepxane naonee naxnte ]opmt nponne-
n nonruecxoro pexma.
uro xe xacaerc onee rnyoxoro, nayunoro nosnan nonruecxoro
pexma, ro oroxecrnnene ero c rocyapcrnenntm pexmom nnerc ne-
xoppexrntm, a cneonarentno neonycrmtm. ocyapcrnennt pe-
xm, pacnpocrpanmmc nmt na nnyrprocyapcrnennym c]epy xs-
n omecrna - nectma naxnym, no rem ne menee nmt cocrannym uacrt
nce nonruecxo c]ept, ne moxer oroxecrnnrtc nomenrt coo
188
nect nonruecx pexm, pacnpocrpanmmc na ncm c]epy nonrue-
cxo xsn omecrna ncm nonruecxym ccremy.
4. pasnrem oreuecrnenno nonruecxo nayx n ee noncenen-
nt nayunt oopor tn nneen repmn nonre K!2 '-
&L.
% snauantnom cnoem snauen nnmpansm (or nar. YFH@?FTI P mnoxecr-
nennt) osnauaer ]noco]cxym nosnm, cornacno xoropo n mpe cyme-
crnyer necxontxo n mnoxecrno nesancmtx necnomtx pyr x pyry
nauan n non tr (nastnaerc nnmpansmom n onronor) n xe
ocnonan ]opm snan (nnmpansm n rnoceonor)
1
.
Hpmenrentno x nonruecxo c]epe xsn omecrna * -
; #! --
;# #! *
&! & ! -
.
peantno ecrnrentnocr, na npaxrxe nonruecx nnmpansm
cneyer paccmarpnart xax npnnn nocrpoen ]ynxnonponan no-
nruecxo ccremt omecrna.
annt npnnn ne rontxo nponosrnamaerc, no xoncrrynonno
saxpennerc n nexoroptx crpanax. ax, n oncrryn occcxo uee-
pan npsnaerc saxpennerc eonoruecxoe mnoroopase no-
nruecxoe mnoroopase, mnoronaprnocrt (nn. 1, 3 cr. 13).
3ro osnauaer, uro n crpane npsnaerc cymecrnonane ne rontxo o]-
nantno eonor nonrx (npanme napr nponpanrentcrnen-
ntx ncrryron, ]axruecx pasenmmx o]nantnte nsrnt), no
onnosnonntx m nonruecxx ncrryron eonor.
Hpaxruecxa peansan npnnna nonruecxoro nnmpansma na-
py c pyrm, ananoruntm emy npnnnam, necomnenno, cnerent-
crnyer o emoxparuecxom xapaxrepe nonruecxo ccremt omecrna
cymecrnymmero n crpane nonruecxoro pexma.
;. 3! 1 /<
% oreuecrnennom sapyexnom npanoneen
&;. no s na-
onee pacnpocrpanenntx s nx nnerc xnacc]xan x n sancmo-
cr or c]ep xsneerentnocr rpaxan, or onacre, n xoroptx cxnat-
namrc x npana cnoot.
ornacno anno xnacc]xan pasnuamrc cneymme rp rpyn-
nt npan cnoo: a) ocnonnte npana rpaxan n onacr +xonomuecxo
conantno-xyntrypno c]ept xsn omecrna; ) ocnonnte npana
m.: unoco]cx +nnxnoneuecx cnonapt. ., 1993. . 503.
189
cnoot rpaxan n onacr rocyapcrnenno omecrnenno-
nonruecxo xsn n ) nunte npana cnoot rpaxan.
ropym rpynny npan cnoo rpaxan n nayuno nreparype nepexo
* &;.
ornacno ecrnymme oncrryn occcxo ueepan x x
ucny cneyer ornecr raxe npana cnoot rpaxan, xoropte ne rontxo
o]nantno nponosrnamamrc, no xoncrrynonno saxpennmrc.
3ro npexe ncero &; &-
# . annoe npano nenocpecrnenno ntrexaer s cr. 3 on-
crryn occ, n coornercrn c xoropo nocrenem cynepenrera
encrnenntm crounxom nnacr n occcxo ueepan nnerc ee
mnoronanonantnt napo. apo, cornacno oncrryn, ocymecrnn-
er cnom nnacrt xax nenocpecrnenno, rax uepes oprant rocyapcrnenno
nnacr oprant mecrnoro camoynpannen (n. 2 cr. 3).
npanom na yuacre rpaxan n ocymecrnnen rocyapcrnenno nna-
cr nepasptnno cnsano raxxe &-
. 3ro npano moxer trt peansonano rpaxanam occ n coor-
nercrn co cr. 32 oncrryn xax uepes cnox npecranrene (enyra-
ron, ntopntx onxnocrntx nn), rax nenocpecrnenno.
oncrryn np +rom ocoo saxpenner npnnn pannoro ocryna
ncex rpaxan x rocyapcrnenno cnyxe. annoe xoncrrynonnoe nono-
xene nonnocrtm coornercrnyer rpeonanm exynaponoro naxra
o rpaxancxx nonruecxx npanax, npnroro enepantno ccamne-
e n exape 1966 r., cornacno xoropomy xaxt rpaxann onxen
es xaxo t ro n tno cxpmnan neoocnonanntx orpanuen
onycxartc n cnoe crpane na omx ycnonx panencrna x rocyapcrnen-
no cnyxe.
Hpnnn pannoro ocryna rpaxan x rocyapcrnenno cnyxe osnaua-
er nanue y nx panntx npan na sanre nmo onxnocr n coornercr-
n co cnom cnoconocrm coornercrnymme npo]ecconantno
nororonxo es xaxo-no cxpmnan.
rpanuen n ocryne x rocyapcrnenno cnyxe, cornacno pocc-
cxomy saxonoarentcrny, n uacrnocr Honoxenm o ]eepantno rocyap-
crnenno cnyxe or 22 exap 1993 r., moryr onycxartc nmt n cneym-
mx cnyuax: a) npsnane nna n cyenom nopxe neeecnocontm
n orpanuenno eecnocontm; ) nmene rpaxanna cyom npana sa-
nmart rocyapcrnennte onxnocr n reuene onpeenennoro npemen;
n) nanue saonenan, ycranonnennoro n saxnmuen menncxoro yu
pexen, npenrcrnymmero ntnonnenm onxnocrntx osannocre;
r) nanue nsxoro pocrna n cnocrna (poren, cynpyr, er p.)
c rocyapcrnenntm cnyxamm, ecn x cnyxa cnsana c nenocpecr
nenno nounennocrtm n nenocpecrnenno noxonrpontnocrtm o
noro pyromy, p.
190
nonruecxm npanam cnooam rpaxan occ, nommo nasnan-
ntx, cneyer ornecr raxxe: npano spart trt spanntm n oprant
rocyapcrnenno nnacr oprant mecrnoro camoynpannen, a raxxe yua-
crnonart n pe]epenymax (n. 2 cr. 32 oncrryn u); npano na opame-
ne xax n rocyapcrnennte oprant, rax n oprant mecrnoro camoynpanne-
n rpaxan nuno n xonnexrnno (cr. 33); npano rpaxan na cosane
oenen, nxnmua npano cosanart npo]ecconantnte comst n sa-
mrt cnox nrepecon (n. 1 cr. 30); npano rpaxan copartc mpno,
es opyx, nponort copan, mrnr emoncrpan, mecrn
nxerponane (cr. 31); npano xaxoro rpaxanna cnoono cxart,
nonyuart, nepeanart, nposnort pacnpocrpanrt n]opmanm nm-
tm saxonntm cnocoom, onaart rapanrponanno cnooo mtcn
cnona (nn. 1, 4 cr. 29) p.
Honruecxe npana cnoot nnmrc nectma naxntm cocrannt-
m uacrm nonrxo-npanonoro craryca rpaxan rpamr rpynonepe-
onenmym pont n xsn omecrna rocyapcrna.
?. @ &( !,1& & &
/<*
accmarpna nonruecxe npana cnoot rpaxan, cneyer mert
n ny, uro on napy c pyrm naonee naxntm npanam cnooa-
m, onpeenmmm npanono craryc rpaxan, ornocrc x xarerop
.
oncrrynonnte npana cnoot nnmrc naxneme cocranno
uacrtm ccremt ncex npnanexamx rpaxanam occ npan cnoo.
Ho cpannenm c pyrm npanam cnooam, nosnxammm
peansymmmc n pamxax rpaxancxoro, cemenoro, rpyonoro pyrx
orpacne npana, xoncrrynonnte npana cnoot ycranannnamrc
saxpennmrc nmt n rexcre ecrnymme oncrryn. Hpanam cno-
oam uenonexa rpaxanna nocnmena rn. 2 oncrryn u coor-
nercrnymme rnant xoncrryn ycranon cyexron ueepan.
ornue or otuntx npan cnoo rpaxan xoncrrynonnte npa-
na cnoot xapaxrepsymrc rem, uro ocnonanem x nosnxnonen n-
nmrc ne xonxpernte ecrn nme coornercrnymme npanoornome-
n, a nonrxo-npanonoe noe cocrone nna xax uenonexa rpaxa-
nna, nepexo oycnonnennoe ero npnanexnocrtm x rocyapcrny. axo-
ntm nnmrc, nanpmep, npana rpaxan occ npnmart yuacre
n ynpannen enam rocyapcrna, spart trt spanntm n oprant
rocyapcrnenno nnacr oprant mecrnoro camoynpannen, npnmart
yuacre n ornpannen npanocy p.
naxo ne nce xoncrrynonnte npana cnoot, panno xax o-
sannocr, oycnonnent npnanexnocrtm nna n nn x occcxomy
rocyapcrny, r. e. npeonpeenmrc x pocccxm rpaxancrnom. o-
19
1
rnacno oncrryn u nocrpannte rpaxane nna es rpaxancrna
nontsymrc n occcxo ueepan npanam necyr osannocr na-
panne c rpaxanam occcxo ueepan, xpome cnyuaen, ycranonnen-
ntx ]eepantntm saxonom n mexynapontm oronopom occcxo
ueepan (n. 3 cr. 62).
pe pyrx ocoennocre xoncrrynonntx npan cnoo rpaxan
occ cneyer yxasart raxxe na x orpomnym conantnym snaumocrt
n xsneerentnocr nmoro uenonexa rpaxanna; na x ntcox no
cpannenm c otuntm npanam cnooam yponent oomennocr
pacnpocrpanennocr na nectma mpox xpyr nn, oxnartnamm co-
o ncex es cxnmuen rpaxan occ; na ocot nopox x saxpen-
nen smenen rontxo xoncrrynonntm nyrem, a raxxe na nont-
mennt yponent x npanono oxpant oecneuen.
oncrrynonnte npana cnoot, ntcryna n xauecrne ocnont cc-
remt ncex pyrx npan cnoo rpaxan occ, ne cymecrnymr cam no
cee, nne cnse nsamosancmocre pyr c pyrom, sonponanno pyr
or pyra. nponecce cnoe nsamocns nsamoecrn on opasymr
nexoe nenocrnoe opasonane, cnoeopasnym noccremy n ome ccreme
npan cnoo rpaxan occ, ]ynxnonpymmym na ocnone nenoro p-
a xoncrrynonno saxpennemtx xoncrrynonno rapanrpyemtx
.
nore s +rx npnnnon pacnpocrpanmrc raxxe na ncm omym
ccremy npan cnoo rpaxan, a cneonarentno, ne rontxo na noccre-
my xoncrrynonntx npan cnoo, no na noccremy ncex ocrantntx,
nosnxammx n pamxax orentntx, orpacne npana, na ase xonxperntx
rpaxancxo-npanontx, amncrparnno-npanontx ntx npanoornome-
n, npan cnoo rpaxan.
pe xoncrrynonno saxpennenntx xoncrrynonno rapanrpye-
mtx npnnnon cneyer nasnart cneymme. %-1)# npnnn cnpane-
nnocr pannonpan ncex nepe saxonom cyom. ce pannt nepe sa-
xonom cyom, - ronoprc n cr. 16 oncrryn u ryr xe oanner-
c, uro rocyapcrno rapanrpyer panencrno npan cnoo uenonexa rpa-
xanna nesancmo or nona, pact, nanonantnocr, stxa, npocxox-
en, mymecrnennoro onxnocrnoro nonoxen, mecra xrentcrna,
ornomen x penr, yexen, npnanexnocr x omecrnenntm o-
enenm, a raxxe pyrx ocrorentcrn. coo np +rom nouepxnaer-
c, uro myxuna xenmna memr pannte npana cnoot pannte
nosmoxnocr n x peansan (n. 3 cr. 19).
%-1)# npnnn neoruyxaemocr ocnonntx npan cnoo ueno-
nexa rpaxanna. cnonnte npana cnoot onnmrc n xoncrry-
nonnom nopxe ne rontxo neoruyxaemtm, no npnanexamm
xaxomy or poxen. naxo onm s ycnon rpeonan, xoropte
192
neoxomo conmart n nponecce x ocymecrnnen, cocror n rom, uro-
t np +rom ne napymanct npana cnoot pyrx nn.
%--)# npnnn nenocpecrnennoro ecrn npan cnoo, xoro-
pte cornacno cr. 18 oncrryn u onpeenmr cmtcn, coepxane
npmenene saxonon, erentnocrt saxonoarentno cnonnrentno
nnacr, mecrnoro camoynpannen oecneunamrc npanocyem.
%-1)# npnnn opranuecxoro coueran npan cnoo rpax-
an occ c x xoncrrynonntm osannocrm. ucne nocnenx:
osannocrt nnarrt ycranonnennte saxonom nanor copt, osan-
nocrt coxpanrt nppoy oxpyxammym cpey, epexno ornocrtc
x nppontm orarcrnam, necr noncxym cnyxy sammart reuecrno.
oncrryn u ocoo oronapnaerc, uro nanue y rpaxanna
occ nonoro rpaxancrna ne ymaner ero npan cnoo ne ocnoo-
xaer or osannocre, ntrexammx s pocccxoro rpaxancrna, ecn
noe ne npeycmarpnaerc ]eepantntm saxonom n mexynapontm
oronopom occcxo ueepan (n. 2 cr. 62).
%-(1)# npnnn rapanrponanno rocyapcrnom cyeno samrt
npan cnoo rpaxan nonyuen m xnan]nponanno mpue-
cxo nomom. annt npnnn ocoo ntenerc saxpennerc n e-
crnymme oncrryn. 3romy nocnmamrc, n uacrnocr, cr. 46 48
oncrryn u. cr. 46 yxastnaerc na ro, uro xaxomy rapanrpyerc
cyena samra ero npan cnoo uro pemen, a raxxe ecrn n
esecrne opranon rocyapcrnenno nnacr, mecrnoro camoynpannen,
omecrnenntx opransan onxnocrntx nn moryr trt oxanonant
n cy. ro xe npem n cr. 48 saxpennerc nonoxene, cornacno xoropomy
xaxomy rapanrpyerc npano na nonyuene xnan]nponanno mp-
uecxo nomom np +rom npeycmarpnaerc, uro xaxomy n cnyuax,
npeycmorpenntx saxonom, mpuecxa nomomt npeocrannerc ec-
nnarno.
pome nasnanntx npnnnon cymecrnymr pyre xoncrrynonno
saxpennennte npnnnt oecneuen npeocrannenntx rpaxanam oc-
c npan cnoo. pe nx, nanpmep, npnnn, n coornercrn c xoro-
ptm saxon, ycranannnamm n orruamm ornercrnennocrt, opar-
no cnt ne meer. npaxruecxom nnane +ro osnauaer neonycrmocrt
mpuecxo ornercrnennocr sa en, xoropte n momenr x conepme-
n ne npsnananct npanonapymenem. pome roro, +ro osnauaer, uro ec-
n nocne conepmen npanonapymen ornercrnennocrt sa nero ycrpane-
na n cmruena, npmenerc nont saxon (cr. 54).
axnoe snauene meer npnnn nosmemen norepnenmemy nny
npunennoro ymepa, npuem nesancmo or roro, nanecen n ymep ne-
saxonntm ecrnm orentntx nn n rocyapcrnenntx opranon.
rart 52 oncrryn u, xoncrarpy n cns c +rm, uro npana
norepnenmx or npecrynnen snoynorpenen nnacrno oxpanmrc sa-
7 mecrnosnane
193
xonom, nmecre c rem ycranannnaer, uro rocyapcrno oecneunaer norep-
nenmm ne rontxo ocryn x npanocym, no xomnencanm npunenno-
ro ymepa.
ononnene x +romy cr. 53 saxpenner, uro xaxomy npeocranner-
c npano na nosmemene rocyapcrnom npea, npunennoro nesaxonnt-
m ecrnm (n esecrnem) opranon rocyapcrnenno nnacr n
onxnocrntx nn.
apy c nasnanntm cymecrnymr pyre menee snaumte n con-
antno-nonruecxom rocyapcrnenno-npanonom nnane npnnnt. Hepe-
ucnrt x nce sect, a rem onee anansponart ner nosmoxnocr neo-
xomocr
E. 9! 1 1 !,1)
'*
% nponecce anansa reop npaxrx peansan xoncrrynonntx
npan cnoo rpaxan cnontsymrc . no s
naonee pacnpocrpanenntx naonee npsnanntx xnacc]xan n-
nerc x nopasenene na nonruecxe, +xonomuecxe nunte npa-
na cnoot rpaxan.
axt s +rx non npan cnoo, yyu recno cnsanntm pyr
c pyrom onaa omm uepram, meer n ro xe npem cno ocoen-
nocr.
nen]uecxo ocoennocrtm !) /<#
xax tno ormeueno, nnerc x nenpemenna, npma n xocnenna,
cnst c rocyapcrnom, rpaxancrnom, rocyapcrnenno nnacrtm rocyap-
crnenntm ynpannenem. ]epa npnoxen ocymecrnnen nonrue-
cxx npan cnoo rpaxan occ npemymecrnenno rocyapcrnenno-
npanona, a rounee nonruecxa.
nexrp nonruecxx npan cnoo rpaxan occ nectma mpox
pasnoopasen. 3ro ne rontxo rpanonnte npana na yuacre n ntopax
n rocyapcrnennte oprant, ynpannene rocyapcrnenntm enam or-
npannene npanocy, no mnore pyre nonruecxe npana cnoo-
t, o xoroptx yxe ronopnoct pantme.
cnonna ocoennocrt .!&!) /< 6
saxnmuaerc n rom, uro on nenocpecrnenno cnsant co c]epo npos-
nocrna pasnuntx ronapon oxasan ycnyr, co c]epo pacnpeenen,
omena norpenen.
ucny naonee snaumtx +xonomuecxx npan cnoo ecrnym-
ma oncrryn u ornocr npexe ncero npano uacrno cocrnenno-
cr, xoropoe xoncrrynonno nponosrnamaerc oxpanerc saxonom.
annoe npano ne rontxo ntenerc cpe pyrx +xonomuecxx npan
cnoo, no ocoo, n xoncrrynonnom nopxe, saxpennerc. 3romy
nocnmaerc orentna crart (cr. 35) oncrryn u, xoropa rnacr,
194
uro xaxt nnpane mert mymecrno n cocrnennocr, nnaert, nontso-
nartc pacnopxartc m xax enonuno, rax conmecrno c pyrm
nnam, uro nxro ne moxer trt nmen cnoero mymecrna naue xax
no pemenm cya. Hpnyrentnoe oruyxene mymecrna n rocyap-
crnenntx nyx moxer trt nposneeno cornacno oncrryn rontxo
np ycnon npenaprentnoro pannonennoro nosmemen.
oncrryn u ocooe nnmane yenerc npany cocrnennocr
na semnm. coornercrn c oncrryne rpaxane x oenen
nnpane mert n uacrno cocrnennocr semnm. cnon nopox nont-
sonan semne onxnt onpeenrtc na ocnone cnenantntx ]eepant-
ntx saxonon. naxo nexoropte s ycnon sapanee oronapnamrc n
oncrryn u. 3ro nenanecene ymepa oxpyxamme cpee nena-
pymene npan saxonntx nrepecon ntx nn (n. 2 cr. 36).
apy c npanom cocrnennocr n oncrryn u ntenmrc
pyre +xonomuecxe npana cnoot. 3ro, n uacrnocr, npano na cno-
onoe cnontsonane rpaxanam occ cnox cnoconocre myme-
crna n npenpnmarentcxo no ne sanpemenno saxonom +xono-
muecxo erentnocr (cr. 34), npano na cnoonoe nepememene n pam-
xax enoro +xonomuecxoro npocrpancrna occ ronapon, ]nancontx
cpecrn, ycnyr p.
nen]uecxo ocoennocrtm ,-1) /< n-
nerc x nosnxnonene nponnene n c]epe rpyontx ntx conant-
ntx ornomen, cymecrnymmx n omecrne.
oncrryn u nponosrnamaer saxpenner raxe conantnte npa-
na cnoot rpaxan, xax: npano na rpy n ycnonx, orneuammx rpeo-
nanm esonacnocr rrent; npano na nosnarpaxene sa rpy es
xaxo t ro n tno cxpmnan ne nxe ycranonnennoro ]ee-
pantntm saxonom mnmantnoro pasmepa onnart rpya (n. 2 cr. 37); npa-
no na samry or espaornt; npano na nnyantnte xonnexrnnte
cnopt c cnontsonanem ycranonnenntx ]eepantntm saxonom cnocoon
x paspemen, nxnmua npano na saacronxy (n. 4 cr. 37); npano na or-
tx.
pome roro, n oncrryn u exnappymrc raxxe pyre con
antnte npana cnoot, raxe, n uacrnocr, xax: npano na xnme, n co
ornercrn c xoroptm nxro ne moxer trt nposnontno nmen xn
ma, a manomymm ntm yxasanntm n saxone rpaxanam, nyxam
mmc n xnte, ono onxno npeocrannrtc rocyapcrnenntm pyr
m xnmntm ]onam n coornercrn c ycranonnenntm saxonom nop
mam ecnnarno n sa ocrynnym nnary; npano na oxpany sopont
menncxym nomomt; npano na conantnoe oecneuene no nospacry,
n cnyuae onesn, nnannocr, norep xopmntna, n nocnran e
re n ntx cnyuax, npeycmorpenntx saxonom; npano na opasonane
p pyrx npan cnoo.

195
axnoe snauene cpe xoncrrynonntx npan cnoo rpaxan
occ memr x 1 1. % ornue or pa pyrx npan
cnoo nunte npana cnoot pacnpocrpanmrc ne rontxo na rpax-
an occ, no na ncex pyrx nn. nayuno nreparype on paccmar-
pnamrc no omemy npanny xax ecrecrnennte, neoremnemte npana
cnoot, ocnonntm nasnauenem xoroptx nnerc orpaxene sam-
ra nuno xsn cnoot uenonexa, a raxxe ero nenpxocnonennocr,
uecr ocroncrna.
menpsnanntm no ncem mpe ne noneprammmc nxaxomy
comnenm nnmrc raxe nunte npana cnoot rpaxan occ, xax
npano na xsnt, npano na cnooy nunym nenpxocnonennocrt, npano
na nenpxocnonennocrt uacrno xsn, npano na nunym cemenym
rany, samry cnoe uecr oporo men (n. 1 cr. 23).
nenx oecneuen samrt +rx npan oncrryn u saxpenn-
er nonoxene, cornacno xoropomy cop, xpanene, cnontsonane pac-
npocrpanene n]opman o uacrno xsn nna es ero cornac ne o-
nycxamrc (n. 1 cr. 24). oncrryn u ostnaer raxxe oprant rocy-
apcrnenno nnacr mecrnoro camoynpannen, onxnocrntx nn oec-
neurt xaxomy nosmoxnocrt osnaxomnen c oxymenram marepana-
m, nenocpecrnenno sarparnammm ero npana cnoot, ecn noe ne
npeycmorpeno saxonom (n. 2 cr. 24).
3naurentnym pont n pemen nponem oecneuen samrt nu-
ntx npan cnoo nunocr memr raxxe raxe xoncrrynonnte nono-
xen, xoropte nenocpecrnenno cnsant c npanom na rany nepencx,
rene]onntx neperonopon, nourontx, renerpa]ntx ntx coomen;
c npanom nenpxocnonennocr xnt; c osannocrtm rocyapcrna oxpa-
nrt ocroncrno nunocr p.
pe nuntx, xoncrrynonno saxpennenntx npan cnoo pocc-
cxx rpaxan cneyer yxasart, xpome nasnanntx, na raxe, xax: a) npano
xaxoro onpeenrt yxastnart cnom nanonantnym npnanexnocrt.
ornacno oncrryn u nxro ne moxer trt npnyxen x onpeene-
nm yxasanm cnoe nanonantno npnanexnocr (n. 1 cr. 26);
) npano xaxoro nontsonartc cnom pontm stxom, cnoono nt-
part stx omen, nocnran, oyuen rnopuecrna; n) npano cno-
ono ntesxart sa npeent occcxo ueepan npano ecnpenrcr-
nenno nosnpamartc n occcxym ueepanm; r) npano xaxoro, xro sa-
xonno naxorc na repprop occ, cnoono nepenrartc, nt-
part mecro npetnan xrentcrna (n. 1 cr. 27); ) cnooa conecr,
cnooa nepocnonean, n rom ucne npano cnoneonart nnyant-
no n conmecrno c pyrm nmym penrm n ne cnoneonart nxa-
xo, npano cnoono ntpart, mert pacnpocrpanrt penrosnte
nte yexen ecrnonart n coornercrn c nm (cr. 28) p. 196
onantna naxnocrt noncenenna snaumocrt xoncrrynonntx,
panno xax ncex ntx, npan cnoo saxnmuaerc ne rontxo axe ne
crontxo n rom, uro on o]nantno nponosrnamamrc saxonoarentno
saxpennmrc, a n rom, uro on ncecroponne &* *
*. Hpaxruecx peansyemte npana cnoot nnmrc
peantntm, nacromm npanam cnooam. ce nte, o]nantno
(n xoncrrynonnom n nom nopxe) exnappyemte npana cnoot,
panno xax x rapanr, no ne peansyemte na npaxrxe, nnmrc ]op-
mantntm npanam cnooam, npanontm ]xnm.
ymecrnyer necxontxo non rapanr npan cnoo rpaxan. ao-
nee naxntm s nx nnmrc marepantnte, nonruecxe mpue-
cxe. axt s non rapanr npecranner coo coornercrnenno co-
noxynnocrt rex peantno cymecrnymmx +xonomuecxx, ]nancontx, co-
nantntx, nonruecxx, mpuecxx ntx ]axropon, xoropte cosa-
mr neoxomte ycnon n peansan rex n ntx npan cnoo.
ecrnymma oncrryn u yener snaurentnoe nnmane ra-
panrm npan cnoo rpaxan. oncrrynonnoe saxpennene mnorx
o]nantno nponosrnamaemtx npan cnoo rpaxan conponoxaerc
coornercrnymme exnapane x rocyapcrnenntx rapanr. onee ro-
ro, n ne coepxrc cnenantna crart (cr. 45), n xoropo ronoprc
o rocyapcrnenno samre rapanrx ne orentntx, a ncex nmecre ns-
rtx npan cnoo uenonexa rpaxanna n occcxo ueepan.
naxo mnore s +rx rapanr, a nmecre c nm coornercrnymme
npana cnoot rpaxan occ, n cny cnoxnmxc n crpane sa nocne-
nee ecrnere nenaronprntx n x peansan ycnon, snauant-
no tn ocramrc nnnort o nacromero npemen n snaurentno crene-
n ne peantntm, a ]opmantntm. 3ro xacaerc n nepnym ouepet con-
antntx npan cnoo, npsnanntx nmecre c pocccxm conantntm ro-
cyapcrnom cosart n crpane ycnon, oecneunamme ocronym
xsnt cnoonoe pasnre uenonexa (n. 1 cr. 7).
C. @ ! !( & !! !*
pe mnoroucnenntx ncrryron, cymecrnymmx n xaxom omecr-
ne, nonruecxa ccrema sanmaer ocooe mecro rpaer naxnym pont.
na nrerppyer nce naxomec n npeenax omecrna nonruecxe n-
crryrt n enoe nenoe, enaer x onee nenenanpannenntm npoyx-
rnntm.
Honruecxa ccrema omecrna nnerc onm s naxnemx xom-
nonenron nonruecxo nacrpox omecrna.
3 !2 &2 &( !- /-
1)# 21) 1) / /,2# ')
!2 < 2 2 1.
197
ce oprant opransan, npnmamme yuacre n nonruecxo
xsn crpant, n nayuno mpuecxo ]noco]cxo nreparype np-
nro nastnart 5 nonruecxo ccremt omecr-
na. Hpmenrentno x occ +ro ncrryr npesenrcrna, ocyapcr-
nenna yma, oner ueepan, Hpanrentcrno, oprant saxonoarentno
cnonnrentno nnacr cyexron ueepan, mecrnte rocyapcrnen-
nte oprant, nce cymecrnymme n crpane nonruecxe napr pyre
omecrnennte opransan.
sancmocr # ; +r oprant
opransan n nayuno nreparype nopasenmrc na cneymme rpyn-
nt.
% . x ucny ornocrc rocyapcrno, nce no-
nruecxe napr, nonruecxe nxen. uem x ocoennocrt? a-
xont npsnax?
Xapaxrepntm npsnaxom +rx opransan nnerc x npma cnst
c nonrxo, axrnnoe nosecrne na nee. Hent x cosan ]ynxno-
nponan nenocpecrnenno nonruecxa. na saxnmuaerc n ]opmpo-
nan nnyrpenne nnemne nonrx rocyapcrna na pasntx +ranax pas-
nr omecrna; n nonruecxom eonoruecxom nosecrn (nocnra-
n) na pasnunte cno xnacct, cymecrnymme n omecrne; n nponee-
n nonruecxx nrepecon rocnocrnymmx xpyron oruacr ncero o-
mecrna n xsnt.
: . nm ornocrc raxe opransan, xo-
ropte nosnxamr pasnnamrc n cny ne nonruecxx, a +xonomue-
cxx pyrx npun. 3ro npo]comsnte, xooneparnnte nte opran-
san. Hent x cosan ]ynxnonponan nxora ne tnaer neno-
cpecrnenno nonruecxo. nom erentnocrt annte opransan ocy-
mecrnnmr ne n nonruecxo, a n nposnocrnenno, conantno-trono,
xyntrypno pyrx c]epax xsn omecrna. 3ro ne osnauaer, pasymeer-
c, npnxen x pon n nonruecxo ccreme omecrna. o peut
er nmt o rom, uro nonruecx acnexr x erentnocr ne nnerc
omnpymmm, a ne o orpnan ero.
crt rpynna opransan, nxomx n nonruecxym ccremy omecr-
na, xoropte nosnxamr ]ynxnonpymr na ocnone nuntx cxnonnocre
nrepecon roro n noro cno nme x sanrm onpeenenno erent-
nocrtm. x ucny cneyer ornecr oenen nymsmaron, ]naren-
cron, anro- moronmrene, rypcron p. (# n cno-
e erentnocr on moryr npopecr xax oexrt nosecrn na nx
co cropont rocyapcrnenntx ntx nonruecxx no cnoemy xapaxrepy
opranon opransan, no ornmt ne xax cyexrt nocren nonrue-
cxo nnacr coornercrnymmx nonruecxx ornomen.
emammym pont cpe ncex ntmenasnanntx opransan cocran-
ntx uacre nonruecxo ccremt omecrna ncera rpano npoonxa-
er rpart &. 198
3naurentnym pont n nonruecxo ccreme omecrna rpamr raxxe
;.
npeenax orentno nsrtx crpan nonruecxe ccremt omecrna
ntcrynamr xax ornocrentno samxnyrte ccremt, ]ynxnonpymme
n pamxax nanonantnoro saxonoarentcrna npecneymme cno cocr-
nennte nen.
cnyuax opasonan conantno-nonruecxx ntx comson rocy-
apcrn n cosan m xon]eeparnntx oenen y nanonant-
ntx nonruecxx ccrem nonnmrc raxxe ome nen.
pe nx - noepxane ananca pasnuntx cocranntx uacre o-
mecrna x nonruecxx ccrem; oecneuene mexy nm nrerparn-
ntx nponeccon; axxymynn conantntx, +xonomuecxx, nonruecxx
ntx pecypcon omecrna nanpannene x na pemene cromx nepe
nm noxantntx rnoantntx nponem p.
Honruecxe ccremt omecrna xnacc]npymrc no pasntm
-. anpmep, n sancmocr or xonuecrna ]ynxno-
npymmx n x npeenax nonruecxx napr nonruecxe ccremt
nopasenmrc na ononaprnte, nyxnaprnte mnoronaprnte;
n sancmocr or npanmx n nx pexmon na nepantno-emoxpar-
uecxe, roranrapnte anroxparuecxe p.
. @& ('( & - /
!2 & *
% crpyxrype nonruecxo ccremt omecrna rocyapcrno nnerc
oexrnno neoxomtm ee cocranntm +nemenrom na nporxen nce
crop omecrnennoro pasnr. conpemennom nam rocyapcrne, ncan
no +romy nonoy eme n nauane nexa snecrnt mpcr H. ymnnonu, mt
snaem, noromy, uro xnem n nem, na xaxom mary omymaem ero erent-
nocrt, nontsyemc ero noxponrentcrnom npstnaem ero na nomomt. r-
nocrentno pyrx cymecrnymmx renept rocyapcrn nam amr cneen
crarcrxa rasert. rnocrentno xe rex, xoropte cymecrnonan xo-
roptx yxe ner, crop uenoneuecrna. axm ntcmm naram, xpo-
me rono xsn, nontsyerc uenonex, - enan ntno anrop, cnooo
cocrnennocrtm, cemte nuntm npanam, ncem +rm on osan ro-
cyapcrny
1
.
uro xe xacaerc nonruecxx napr pasnuntx omecrnenntx
opransan, memmx nonruecx xapaxrep, ro on moryr nonnrtc
na onpeenenntx +ranax pasnr nonruecxo ccremt omecrna , nt-
nonnn nosnoxennte na nx saau, cuesart.
xsn omecrna, n +xonomxe & & -
&. / * & -
# xax ucro # -
. eno n rom, uro n mnororpanno erentnocr rocyapcrna, panno
< +. mee yuene o rocyapcrne. H., 1910. . 35.
199
xax ero pasnuntx opranon, memrc ne rontxo ucro nonruecxe,
no nenonruecxe acnexrt. anpmep, ucro opransanonnte, ]-
nanconte, opransanonno-rexnuecxe (cnsannte c paspaorxo ycra-
nonnenem ncxoro poa rexnuecxx cranapron, nopm). n xor acco-
npymrc c nonruecxo erentnocrtm rocyapcrna, no cam no cee
ne nnmrc raxontm.
nanoruna xaprna nanmaerc npmenrentno x orentntm rocy-
apcrnenntm opranam napnamenry, npanrentcrny, mncrepcrnam ne-
omcrnam, xoncrrynonnomy cyy (n rex crpanax, re on ecrt) pyrm
cyentm ncrryram. yyu neoremnemtm cocranntm uacrm no-
nruecxoro no cnoe cyr xapaxrepy rocyapcrnennoro mexansma, on
n ro xe npem ntnonnmr ornmt ne rontxo nonruecxe ]ynxn. n
cny +roro nnmrc ne rontxo nonruecxm opranam opransan-
m, no ntnonnmr nenonruecxe +xonomuecxe, ]nanconte
nte ]ynxn, rpamme n crpyxrype nonruecxo ccremt omecrna
pasnoopasnte pon.
uem xe onpeenerc ocooe mecro rocyapcrna n nonruecxo ccre-
me omecrna ero ocoa pont?
rneua na +ror nonpoc, neoxomo oparrt nnmane na cneym-
mee.
%-1)# rocyapcrno n nmo crpane na nmom +rane pasnr o-
mecrna ntcrynaer ! &. no
oener n no xpane mepe crpemrc oenrt noxpyr ce nce
cno nacenen. 3ro saxpennerc n xoncrrynx pyrx ocnononona-
rammx npanontx axrax. +rom ocoenno pxo cnerentcrnymr xoncr-
ryn raxx rocyapcrn, nanpmep, xax occ, B, Bnen p.
oncrryn B +ro crpemnene saxpennerc n cneymme ]op-
myne: t, napo oenenntx Braron, n nenx opasonan onee co-
nepmennoro omsa, yrnepxen npanocy, oxpant nnyrpennero cno-
xocrn, opransan conpemenno oopont, coecrn omemy naro-
cocronm oecneuen nam namemy noromcrny nar cnoot, yupex-
aem nnom +ry oncrrynm n oenenntx Braron mepx.
oncrryn Bnen coepxrc nonoxene, cornacno xoropomy
nc rocyapcrnenna nnacrt n Bnen cxor or napoa. Hpannene
mnecxoro napoa ocnontnaerc na cnoonom ]opmponan mnen
na nceomem pannom sparentnom npane. Hpannene ocymecrnner-
c nocpecrnom rocyapcrnennoro crpo, ocnonannoro na npecranrent-
no napnamenrcxo ccreme, nocpecrnom xommynantnoro camoynpan-
nen ( 1).
oncrryn occcxo ueepan nponosrnamaer, uro nocrenem
cynepenrera encrnenntm crounxom nnacr n occcxo ueepa-
n nnerc ee mnoronanonantnt napo uro napo ocymecrnner
cnom nnacrt nenocpecrnenno, a raxxe uepes oprant rocyapcrnenno nna-
cr oprant mecrnoro camoynpannen (u. 1, 2 cr. 3).
-00
eane xaxoe conpemennoe rocyapcrno crpemrc x romy, urot
ero ]opmantna conantna ocnona, xaxonym cocrannmr nce rpaxane
n noannte rocyapcrna, npenparnact t n ero peantnym ocnony, xo-
ropa cxnatnaerc s ero rneptx croponnxon, yexenntx nocneona-
rene nnyrpenne nnemne ero nonrx.
o-nroptx, rocyapcrno xax # & -
! a n crpanax c conancruecxo +xonomxo
# .
ax, rocyapcrnenna (omenapona) cocrnennocrt curanact, co-
rnacno cr. 11 oncrryn 1977 r., omm ocronem ncero coner-
cxoro napoa, ocnonno ]opmo conancruecxo cocrnennocr. ap-
y c ne cymecrnonan pyre ]opmt cocrnennocr raxe, xax xonxos-
no-xooneparnna cocrnennocrt pasnuntx omecrnenntx opransa-
n, xoropa tna m neoxoma n ycnemnoro ntnonnen cromx
nepe nm ycranntx saau. annte ]opmt cocrnennocr rpan snau-
rentnym pont n pasnr +xonomx conepmencrnonan +xonomue-
cxo ccremt conercxoro omecrna n nenom. naxo neyma, rnanencr-
nymma pont np +rom nesmenno npnanexana rocyapcrnenno cocr-
nennocr.
nacromee npem craryc rocyapcrnenno cocrnennocr n name
crpane xapnantno smennc. ornacno oncrryn occcxo ue-
epan 1993 r. ona npsnaerc nmt xax ona s panntx n npanonom or-
nomen ]opm cocrnennocr napy c uacrno, mynnnantno nt-
m ]opmam. oncrryn saxpenner, uro semn pyre npponte
pecypct cnontsymrc oxpanmrc n occcxo ueepan xax ocnona
xsn erentnocr napoon, npoxnammx na coornercrnymme rep-
prop uro semn pyre npponte pecypct moryr naxortc
n uacrno, rocyapcrnenno, mynnnantno ntx ]opmax cocrnenno-
cr (cr. 9).
naxo, necmorp na smenene craryca rocyapcrnenno cocrnenno-
cr n occ, ona no-npexnemy npoonxaer rpart n xsneerentnocr
rocyapcrna snaurentnym pont. anue raxoro poa cocrnennocr y ro-
cyapcrna, necomnenno, ntener ero xax crpyxrypnt +nemenr n ccreme
pyrx cocranntx +nemenron nonruecxo ccremt omecrna cosaer
emy mpoxym nosmoxnocrt n axrnnoro nosecrn na +xonomue-
cxym conantno-nonruecxym xsnt.
-rpertx, rocyapcrno xax ocot crpyxrypnt +nemenr nonrue-
cxo ccremt omecrna & ! npecran-
nmmm coo conoxynnocrt pasnoopasntx opranon opransan,
nsamocnsanntx entm npnnnam opasonan ]ynxnonpona-
n oexrnno neoxomtx n ntnonnen cromx nepe rocyap-
crnom na pasnuntx +ranax pasnr omecrna nene saau.
asymeerc, y nonruecxx napr omecrnenntx opransan ro-
xe ecrt cno xopomo ornaxennte nocronno ecrnymme annapart.
-0.
es nx nenosmoxno tno t nopmantnoe ]ynxnonponane anntx op-
ransan. naxo, n ornue or rocyapcrnennoro annapara, on ne me-
mr n cnoe crpyxrype raxx opranon, xax mnn, cy, npoxyparypa, opra-
nt rocyapcrnenno esonacnocr. pome roro, naprnte omecrnen-
nte oprant ne onaamr, xax +ro meer mecro y rocyapcrnenntx opra-
non, rocyapcrnenno-nnacrntm nonnomoum.
-uerneprtx, rocyapcrno ntenerc cpe pasnuntx +nemenron no-
nruecxo ccremt omecrna rem, uro & # -
# * ! ammx emy nosmoxnocrt ynpannrt mnorm
orpacnm +xonomx +]]exrnno nosecrnonart na nce omecrnen-
nte ornomen. naa rocyapcrnenno-nnacrntm nonnomoum, pas-
nunte rocyapcrnennte oprant ne rontxo samr n pamxax cnoe xomne-
renn coornercrnymme nopmarnno-npanonte nnyantnte axrt,
no oecneunamr x peansanm. 3ro ocrraerc pasntm cnocoa-
m nyrem nocnran, noompen yexen, ocymecrnnen nocro-
nnoro xonrpon sa rountm conmenem +rx axron, npmenen n neo-
xomtx cnyuax mep rocyapcrnennoro npnyxen.
-nrtx, n nonruecxo ccreme omecrna rocyapcrno ntenerc
rem, uro . % &#
&. oepxane +roro npsna-
xa saxnmuaerc n nepxonencrne rocyapcrnenno nnacr no ornomenm xo
ncem rpaxanam opasyemtm m nerocyapcrnenntm opransanm
nnyrp crpant n nesancmocr (camocrorentnocr) rocyapcrna no-
nne, n nponeen nnemne nonrx nocrpoen ornomen c pyr-
m rocyapcrnam.
asnannte ocoennocr ne cuepntnamr nce cnen]x rocyapcr-
na xax +nemenra nonruecxo ccremt omecrna cpe ncex pyrx ero
crpyxrypntx +nemenron. o on amr omee npecrannene o nem camom,
a raxxe o ]axropax, onpeenmmx ero mecro pont n nonruecxo cc-
reme.
annte ocoennocr rocyapcrna, nommo ncero npouero, nosnonmr
nsrnnyrt na nero ne rontxo c ]opmantno-mpuecxo cropont, c yue-
rom ero ocnonntx npsnaxon uepr, no c npaxruecxo cropont, c rou-
x spen ntnonnemtx m ]ynxn.
uynxn xax ocnonnte nanpannen erentnocr rocyapcrna, oy-
cnonnennte ero cymnocrtm, coepxanem, a raxxe cromm nepe nm
nenm saauam, nosnonmr uerxo cyrt o yponne axrnnocr rocy-
apcrna nnyrp crpant na mexynapono apene, rounee onpeenrt xa-
paxrep ero nsamoornomen xax ocnonnoro +nemenra nonruecxo cc-
remt omecrna c pyrm ee +nemenram, rnyxe syurt namxy nonce-
nenno erentnocr rocyapcrna np pasnuntx ocrorentcrnax, n pas-
ntx ycnonx c]epax xsn omecrna. 202
=. 3! # ! <( /
I( /< !! .&1 !2 &1
$. ( * #! cornacno cnoxnmemy-
c n mpuecxo nonruecxo nreparype mnenm, -
&! ;*
! * #
;* #.
anue nocnenx nnerc ono s naxnemx ocoennocre no-
nruecxx napr, ornuammx x or ncex pyrx oenen opra-
nsan, ne nnmmxc raxontm. noe xonxpernoe ntpaxene nonr-
uecxe nen naxor npexe ncero n crpemnen nonruecxx napr ec-
n ne onnaert ptuaram rocyapcrnenno nnacr, saxnarrt nnacrt
crart, raxm opasom, npanme napre, ro, no xpane mepe, mert
nosmoxnocrt, yyu n onnosn, axrnno nosecrnonart na ]opmpo-
nane nponeene n xsnt nnyrpenne nnemne nonrx rocyapcr-
na, oxastnart nnne na rocyapcrnennym nnacrt.
ocnone opasonan nonruecxx napr moryr nexart camte pas-
nunte nonrxo-eonoruecxe nennocr, nrepect npunt. 3ro
moryr trt nepantno-emoxparuecxe, xoncepnarnnte, conan-emo-
xparuecxe, ucro conancruecxe, xnepxantnte, nanonancrue-
cxe nte nsrnt, reop e.
sancmocr or roro, nrepect xaxx cnoen omecrna n xnaccon
nonruecxe napr ntpaxamr, xaxe nonruecxe nennocr on sa-
mmamr xaxym nonruecxym eonorm on orpaxamr, nce nonrue-
cxe napr nopasenmrc na pasnunte nt.
pe nx rpanonno ntenmrc, nanpmep, -
- napr xpynnoro oruacr cpenero sneca, ntcrynamme, xax
npanno, sa orpanuene rocyapcrnennoro perynponan n c]epe +xono-
mx n pe pyrx c]ep xsn omecrna; - -
! rpanonno ntcrynamme sa ycnene rocyapcrnennoro nmema-
rentcrna n +xonomxy, conantnym c]epy xsn omecrna ntcrynam-
me sa uacrunym nanonansanm pacmpene sa cuer rocyapcrnen-
noro mxera conantntx nporpamm; ! cran-
me n xauecrne ono s cnox nene orocyapcrnnene snaurentno uac-
r +xonomx n nrepecax ncex cnoen omecrna ocymecrnnene sa cuer
rocyapcrnennoro mxera ncex conantntx, opasonarentntx, osopon-
rentntx ntx nporpamm; P napr, n ocnone opa-
sonan xoroptx nexr penrosna eonor xoropte n nponecce cno-
ero ]ynxnonponan n snaurentno crenen nonepxent nnnm co
cropont +ro eonor; napr, crpo-
mec na monncruecxx, nanonancruecxx ex pyxonocrnym-
mec n cnoe noncenenno erentnocr +rm em, p.
nuntm npmepam xoncepnarnntx napr moryr cnyxrt on-
cepnarnna napr enxopran n ecnynxancxa napr B;
-03
conan-emoxparuecxx napr Heopcrcxa napr enxopra-
n, onan-emoxparuecxa napr epman; xommyncruecxx nap-
r upannyscxa xommyncruecxa napr ommyncruecxa nap-
r occcxo ueepan; xnepxantntx napr Xpcrancxo-emo-
xparuecx coms u Xpcrancxo-emoxparuecxa napr ran;
nanonancruecxx napr unamancxa nanonantna napr (ent-
r) Bornancxa nanonantna napr (enxopran).
raryc nonruecxx napr, nesancmo or x non ntrexammx
orcma x ocoennocre, onpeenerc n xaxo crpane coornercrnym-
mm xoncrrynonntm, a nepexo rexymm (otuntm) saxonoarent-
crnom. o mnorx crpanax n nocnenoennt nepo npnrt cnenantnte
saxont, nocnmennte cxnmurentno nopxy opasonan pyrm cro-
ponam xsneerentnocr nonruecxx napr. nm s nepntx raxo-
ro poa axron tn 3axon o nonruecxx naprx, npnrt n 1967 r.
n u.
sane raxoro poa axron npecneyer necxontxo nene meer ne-
cxontxo nanpannen cnoero nosecrn.
%-1)# +ro mpuecxoe saxpennene mecra pon pasnuntx no-
nruecxx napr n nonruecxo ccreme omecrna cosane npano-
ntx rapanr x noncenennoro ]ynxnonponan. nomomtm npano-
ntx nenpanontx cpecrn nosecrn na nonruecxe napr saxonoa-
rent crpemrc cosart raxe naonee onrmantnte ycnon n opran-
san nnyrpenne xsn pasnocroponne erentnocr anntx nonr-
uecxx ncrryron, xoropte cnococrnonan t x antnememy yxpenne-
nm nontmenm conantno +]]exrnnocr. Hpmoe yxasane na +ro
coepxrc no mnorx nopmarnno-npanontx axrax, sanaemtx coornercr-
nymmm rocyapcrnenntm opranam, axrax, npnmaemtx camm
naprntm opransanm.
%-1)# ono s naxnemx nene saau nopmarnnoro peryn-
ponan nonruecxx napr nnerc mpuecxoe saxpennene ]opm
x erentnocr cosane npanono ast n antnemero pasnr
cnoxnmxc n pasnuntx nonruecxx ccremax nyxnaprno mno-
ronaprno ccrem, oecneunammx napy c pyrm +nemenram no-
nruecxo ccremt nonruecxym nnacrt npanmx xpyron. oxpanene
ynpouene c nomomtm nopm npana pyrx conantntx nopm rpa-
nonntx naprntx ccrem n crpyxrype nonruecxo ccremt omecr-
na meer upesntuano naxnoe snauene n nnacre npeepxamx, no-
cxontxy cosaer nnmsm nonnnoro napoonnacr, peantno emo-
xpar, nacromero ntopa mexy npornoopcrnymmm n crpane no-
nruecxm cnam.
Ho cyr xe ena, cymecrnonane mnoxecrna napr n pasnuntx crpa-
nax, n ocoennocr raxx, xoropte npaxruecx ocnyxnamr nonrue-
cxe sanpoct onx rex xe omnpymmx n omecrne cnoen xnaccon,
neer nepexo x cosnarentno nonruecxo esopenran ocrantntx
204
cnoen omecrna xnaccon, x nneenm x n sanyxene ornocrentno
nonnntx nene rocnocrnymmero pexma sauacrym m xe camm cos-
anaemtx napr, x cxyccrnennomy pacxony ronocon sparene na nt-
opax , xax cnecrne +roro, x coxpanenm yxpennenm nnacr roc-
nocrnymme +nrt.
eut np +rom er, pasymeerc, npexe ncero o mnoxecrnennocr no-
nruecxx napr, npecrannmmx nrepect camx npanmx xpyron
7#8 . yrt nocnene n rom, uro ]opmantno ona ntcry-
naer nporn cymecrnymmero nonruecxoro pexma, a ]axruecx cno-
m ecrnm ona n ocnone cnoe noepxnaer ero. eut np +rom ne
er o paxantno, ]opmantno ]axruecx npornocrome rocno-
crnymmemy pexmy onnosn npecrannmmx ee nrepect nonrue-
cxx napr.
noronaprnte ccremt nopasenmrc na na na. 3ro &-
# &*# # (nanpmep,
n excxe, re cpe cymecrnymmx n crpane nr nonruecxx napr
neymee nonoxene n napnamenre sanmaer ncrrynonantno-penonm-
nonna napr) &# &*-
# (nanpmep, naprnte ccremt ran, epman pyrx
crpan).
noeopasno pasnonnocrtm mnoronaprno ccremt nnerc
# . na cymecrnyer n enxopran, B nexo-
roptx pyrx crpanax. yrt ee saxnmuaerc n rom, uro n nonruecxo
xsn crpant omnpymr ne mnoxecrno, a nmt ne nonruecxe nap-
r. anpmep Heopcrcxa oncepnarnna napr n enxop-
ran emoxparuecxa ecnynxancxa napr n B.
n nepouecx cmenmr pyr pyra y nnacr rem camtm nepe-
xptnamr ocryn x rocyapcrnenntm ptuaram ncem pyrm nonruecxm
naprm.
Honoxene ncex nonruecxx napr n nonruecxo ccreme ome-
crna nesancmo or x yentnoro neca n nonruecxo xsn saxpenner-
c saxonoarentno.
-rpertx, naxno nentm saxonoarentnoro perynponan nonrue-
cxx napr nnerc nopmarnnoe saxpennene x cnse c rocyapcrnom
cosane mpuecxo ast n o]nantnoro xonrpon sa x erent-
nocrtm n pamxax saxona.
nans reop npaxrx ]ynxnonponan nonruecxx napr
n pasntx crpanax nosnoner ntenrt cneymme nt nosmoxnoro xon-
rpon sa x erentnocrtm:
1) amncrparnnt xonrpont, nponnmmc n rpeonan, na-
npmep, saxonoarentcrna B (na yponne mraron) pa pyrx crpan
percrpan nnont nosnxammx nonruecxx napr, x npentop-
ntx nporpamm nnar]opm, cocrana pyxonomx naprntx opranon, nt-
nraemtx xanaron p.;
-0/
2) cyent xonrpont, naxom cnoe xonxpernoe ntpaxene n nos-
moxnocr nmemarentcrna cyentx ncrann n pemene nnyrpnapr-
ntx cnopon, n naenen coornercrnymmx cyentx ncrann npanom
oxonuarentnoro pemen nonpocon o sanpere nerantnoro cymecrnonan
rax nastnaemtx rpertx n nepnym ouepet mapxccrcxx napr;
3) nonruecx eonoruecx xonrpont, ntpaxammc, n ua-
crnocr, n rpeonan saxonoarentcrna pa mraron B nornepxe-
n ncem xanaram nonruecxm naprm cnoe nontnocr
n n orxase or panee pasennmxc m e, nanpannenntx na paspy-
mene cymecrnymmx nonruecxx ncrryron;
4) ]nancont xonrpont, naxom cnoe xonxpernoe ntpaxene
n ycranonnen npanontx rpeonan ]nancono oruernocr napr ne-
pe rocyapcrnenntm opranam, n cosan na ocnone ]nancontx sa-
xonon ccremt rocyapcrnennoro ]nancponan sparentntx xamna-
n, nponomtx nonruecxm naprm, n ycranonnen yrononnoro
naxasan ntx mep rocyapcrnennoro nosecrn na napymrene
]nancono-npanontx nonoxen, xacammxc erentnocr nonrue-
cxx napr, r. .
-uerneprtx, ono s nene nanpannen npanonoro perynponan
nonruecxx napr nnerc nopmarnnoe saxpennene x ]ynxn
ocnonntx c]ep erentnocr.
ocrraerc +ro xax c nomomtm saxonoarentntx axron, rax c -
* ! .
xauecrne npmepa moxno cocnartc na ocnonononaramme axrt,
npnrte emoxparuecxo napre B. nx, n uacrnocr, yxastna-
erc na ro, uro emoxparuecxa napr: a) nopaer xanaron na
nocr npesenra nne-npesenra B cnococrnyer x spanm;
) paspaartnaer cno nonruecx xypc npnmaer mept x ero ocyme-
crnnenm; n) nomoraer naprntm opransanm mraron mecrntm nap-
rntm opranam n nponeen x xanaron na ntopax n nonrue-
cxom oyuen noepxnammx x sparene; r) paspaartnaer coor-
nercrnymme nonoxen nponeypnte npanna neen naprntx en;
) copaer pacxoyer neoxomte n ]nancponan ycnemntx
onepan emoxparuecxo napr cpecrna; e) noepxnaer recnym
cnst paoraer co ncem emoxparam, sanmammm rocyapcrnennte
onxnocr, n ycnemnoro pemen saau, cromx nepe emoxparue-
cxo napre; x) noepxnaer cnococrnyer npernopenm n xsnt
rpeonan, coepxamxc n xoexce nonruecxo +rx, cnococrnyer
saxpennenm yrnepxenm ntcoxx mopantntx cranapron n c]epe no-
nrx.
nanorunte nonoxen coepxarc raxxe n axrax pyrx nonrue-
cxx napr, panno xax n saxonax o nonruecxx naprx.
esancmo or ocoennocre rex n ntx napr yponn x npano-
noro perynponan nce on n ro n no mepe ntcrynamr n xauecrne
206
cpecrna optt sa onaane rocyapcrnenno nnacrtm mexy pasnunt-
m cnom omecrna xnaccam. axa napr crpemrc nyrem ntn-
xen cnox xanaron npnmart ecrnennoe yuacre n ]opmpona-
n ]ynxnonponan xax saxonoarentntx, rax ncex ntx opranon
rocyapcrna. apy c +rm nce nonruecxe napr npnaramr ycn
x romy, urot oxastnart nosecrne (n npmo n xocnenno ]opmax)
na nponecc ]opmponan ocymecrnnen nnyrpenne nnemne non-
rx rocyapcrna.
xauecrne crpyxrypntx +nemenron nonruecxo ccremt omecrna
xpome rocyapcrna napr ntcrynamr raxxe pasnunte !
<( / & 1 I( /<.
Ho nonruecxm, a rounee conantno-nonruecxm nxen-
m nonmamrc ornocrentno ycrounte n onpeenenno mepe opran-
sonannte rpynnt nme, memme cnom omym nporpammy ecrn
npecneymme ome nen coxpanen yxpennen n xe, naoopor,
smenen cymecrnymmx n crpane rocyapcrnenntx omecrnenno-
nonruecxx ncrryron.
mecrnenno-nonruecxe nxen cymecrnonan cymecrnymr
npaxruecx no ncex crpanax. o npem ropo mpono nont, nanp-
mep, n sananoenponecxx crpanax cymecrnonano nanonantno-ocnoo-
rentnoe, anr]amcrcxoe nxene conpornnen. a ye n 50-e ro-
t - narporuecxoe, anrxraropcxoe (nanpannennoe nporn xrarypt
arcrt) nxene 26 mn. Hopryran n 70-e rot anr]amcrcxoe
nxene noopyxenntx cn. occ n nacromee npem cosannte
cnepxy, n ocnonnom cromm y nnacr nomenxnarypntm cnom omecr-
na ryepnaropam, npecearenm saxonoarentntx copan cyexron
occcxo ueepan, m+pam ropoon, npecranrenm rax nastnaemtx
enontx xpyron np. nxene peronon pyre nxen.
B ocrrmee ocoenno momnoro noema n 60-e rot XX n. nxe-
ne nerprncxoro nacenen sa rpaxancxe npana.
3 I(& /< n nayuno yueno nreparype otuno
nonmamrc opasyemte m 1 /,. % x ucne:
npo]comst, xooneparnnte opransan, monoexnte comst opran-
san, oponontnte omecrna, rnopuecxe comst - ncarene, xyoxn-
xon, apxrexropon p.
ueepantnt saxon omecrnenntx oenenx (1995 r.) ycra-
nannnaer, uro no omecrnenntm oenenem cneyer nonmart o-
ponontnoe, camoynpannemoe, nexommepuecxoe ]opmponane, cosannoe
no nnarne rpaxan, oennmxc na ocnone omnocr nrepecon
n peansan omx nene, yxasanntx n ycrane omecrnennoro oe-
nen (cr. 5).
+rom xe 3axone yxastnaerc, uro npano rpaxan occ na cosa-
ne omecrnenntx oenen peansyerc xax nenocpecrnenno nyrem
oenen ]suecxx nn, rax uepes mpuecxe nna omecr-
nennte oenen.
-00
cnonntm uepram ocoennocrm omecrnenntx oenen
nnmrc: a) oponontnocrt ncrynnen n nx rpaxan; ) couerane
n nx nuntx omecrnenntx nrepecon rpaxan; n) nenenanpannennt
xapaxrep erentnocr omecrnenntx oenen; r) crporoe x opran-
sanonnoe encrno; ) ycrounocrt x cocrana, crpyxrypt cnse mex-
y unenam; e) peansan n nponecce ]ynxnonponan omecrnenntx
opransan npnnnon camoynpannen camoerentnocr.
Hpanono craryc omecrnenntx oenen onpeenerc oncrry-
ne rexymm saxonam.
coornercrn c ecrnymme oncrryne occ napy c nonr-
uecxm mnoroopasem mnoronaprnocrtm n name crpane npsnaerc
sa xaxtm rpaxannom npano na oenene, nxnmua npano cosanart
npo]ecconantnte comst n samrt cnox nrepecon, a raxxe rapanrpy-
erc cnooa erentnocr omecrnenntx oenen (n. 1 cr. 30).
oncrryn occ ocoo saxpenner nonoxen, n coornercrn
c xoroptm nxro ne moxer trt npnyxen x ncrynnenm n xaxoe-no
oenene n npetnanm n nem cornacno xoroptm nce omecrnen-
nte oenen pannt nepe saxonom (n. 2 cr. 30; n. 4 cr. 13).
ornacno oncrryn occcxo ueepan sanpemaerc, onaxo,
cosane erentnocrt omecrnenntx oenen, nen n ecrn
xoroptx nanpannent na nacntcrnennoe smenene ocnon xoncrrynonno-
ro crpo napymene nenocrnocr occcxo ueepan, noptn es-
onacnocr rocyapcrna, cosane noopyxenntx ]opmponan, pasxrane
conantno, pacono, nanonantno penrosno posn (n. 5 cr. 13).
mecrnennte oenen rpaxan nmecre c rocyapcrnenntm op-
ranam opransanm, a raxxe c omecrnenno-nonruecxm n-
xenm rpamr naxnym pont n nonruecxo xsn nmo crpant n
nonruecxo ccreme omecrna.
$0. % & !'( - , ( 2 !!1 /
- *
% oreuecrnenno sapyexno nreparype npnnn pasenen nna-
cre sauacrym nastnamr reope paccmarpnamr xax
#! # &! * #
; 7*8 & & & &.
eop (npnnn) pasenen nnacre n rom ne, xax ona nocnpn-
maerc ntne npmenrentno x conpemennomy rocyapcrny, nonnact o-
nee rpexcor ner nasa. cnonarenm ee curamrc anrncx ]noco]-
marepancr, cosarent eno-nonruecxo oxrpnt nepansma
xo + (16321704) ]pannyscx npocnerrent, ]noco]
npanone 6 + 0 (16891755).
e Hoxxa ornocrentno neoxomocr naxnocr pasenen
nnacre tn snoxent n rnannom ero rpye na rpaxrara o rocyapcr-
nennom npannen (1690), a e onrecxte o pasenen nnacre py-
re ero omecrnenno-nonruecxe nosspen n pomane Hepccxe
nctma, cropuecxom ouepxe asmtmnen o npunax nenu na-
en pmnn ocnonnom ero nposneen yxe saxonon (1748).
208
Hoono pyrm nayuntm em xonnennm reop pasenen
nnacre nosnxna ne na nycrom mecre. na tna nororonnena ncem npe-
mecrnymmm conantno-nonruecxm pasnrem naxonnenem crop-
uecxoro ontra n opransan rocyapcrnenno-npanono xsn noep-
xan crantnocr n omecrne rocyapcrne.
eop pasenen nnacre nosnxaer naunaer marepansontnart-
c nmt na ro cra pasnr omecrna rocyapcrna, xora cospenamr
nce neoxomte npenoctnx n axrnnoro yuacr mpoxx cnoen o-
mecrna n conantno-nonruecxo xsn n nonruecxx nponeccax
crpant ropxecrnyer xor t n ]opmantnom nnane nonruecx eono-
ruecx nnmpansm; cpe nrennexryantntx cnoen omecrna er yc-
nennt nocx nyre cpecrn cosan naexntx rapanr npan cno-
o noanntx n rpaxan; npenpnmamrc nontrx orpaxen x,
a nmecre c nm ncero omecrna rocyapcrna or nosmoxno ysypnan
nce rocyapcrnenno nnacr xax co cropont orentntx nn, rax co cro-
pont orentntx opranon rocyapcrna.
menno n raxo nepo n xonne XVII n., n nepo rax nastnaemo
nanno penonmn n nrn, n cepene XVIII n., n nepo napacra-
n penonmnonntx nacrpoen no upann, ycnm x. Hoxxa
B. onrecxte paspaartnamrc ocnonnte nonoxen, saxnatnaerc
]ynamenr cosaerc xapxac san no nasnanem reop pasenen
nnacre.
Hp paccmorpen nponecca ]opmponan reop pasenen nna-
cre n nayuno nreparype otuno ntenmr rp ]ast. o-nepntx, +ro
cosane roro mponosspenuecxoro ]ona, ocranonx, n xoropo crano
nosmoxntm nonnene xonnenn pasenen nnacre, o]opmnene co-
crannmmx ee +nemenron. o-nroptx, +ro paspaorxa cocrnenno xonnen-
n, o]opmnene ee orentntx uacre rapmonunoe coenene x no-
eno. n-rpertx, +ro nnecene nepntx xoppexrponox, nonnmxc
n pesyntrare naxonnen npaxruecxoro ontra no npernopenm ocnonntx
nonoxen reop pasenen nnacre n xsnt.
nrentnocrt +rx ]as, no mnenm yuentx, anexo ne onaxona.
( oxnartnaer nepo c XVI n. o nropo nononnt XVII n. -
(ocnonna ]asa) co nropo nononnt XVII n. o cepent XVI n.
! sanepmamma, ]asa oxnartnaer nepo c cepent XVIII n.
o xonna nepno nononnt XIX n.
roux spen conantno-+xonomuecxoro rocyapcrnenno-npano-
noro pasnr +ro tn no mnorom nectma pasnoponte nepot. naxo
c roux spen cranonnen xonnenn pasenen nnacre nce +r npo-
necct moryr trt oenent n pamxax nponecca pasnr ono mpo-
no nnnsan. menno ro, xoropa sanna rocnocrnymmee no-
noxene n Henrpantno 3anano npone, a sarem pacnpocrpannact
na enepnym mepxy. Honruecxa xyntrypa, cocranno uacrtm xoro-
po crana xonnenn pasenen nnacre, tna nopoxenem menno
+ro nnnsan.
onop o xonxperntx ycnonx npenoctnxax nosnxnonen reo-
p pasenen nnacre n nrn n nrepnperan x. Hoxxa no
209
upann - n npecrannen B. onrecxte, neoxomo cxort s ana-
nsa ! no npnmart no nnmane -
#.
uacrnocr, n rnyoxoro nonman croxon, pon nasnauen
anno xonnenn n nrn nectma naxntm nnerc ne rontxo xoncra-
rponart raxe oexrnno cymecrnonanme ]axropt, xoropte camtm ne-
nocpecrnenntm opasom cxasanct na coepxan reop pasenen
nnacre, xax ycranonnene onee yono n napanmero n ror nepo
cny nonoro xnacca ypxyas xoncrrynonno monapx, nonyunme
sarem saxonoarentnoe saxpennene n nne o npanax (1689 r.) xre o
ycrpoen (1701r.), xax ocrxene conantno-nonruecxoro xomnpo-
mcca mexy sementno enexno apcroxpare, mexy ]axruecx
rocnocrnonanme n crpane ypxyase o]nantno npanmm nopn-
crnom p.
/ peantno cymecrnymme ycnon npeno-
ctnx, necomnenno, nnmrc ro aso, ocnono, na xoropo nosnxamr
]ynxnonpymr xax orentnte e, rax cama reop pasenen nna-
cre. n, esycnonno, memr naxnemee snauene n nponecca nosnx-
nonen pasnr paccmarpnaemo xonnenn rpamr np +rom o-
mnpymmym pont.
naxo anexo ne nropocrenennoe snauene n annoro nponecca
memr ! n uacrnocr nonrxo-npanonte ]no-
co]cxe nosspen camoro ocnonaren oxrpnt pasenen nnacre
x. Hoxxa.
yyu croponnxom reop ecrecrnennoro npana, omecrnennoro o-
ronopa, neoruyxaemocr ecrecrnenntx npan cnoo nunocr, naxo-
nen eonorom conantnoro xomnpomcca samrnxom e nepa-
nsma, x. Hoxx ne es ocnonan paccmarpnan paspaartnaemt m
npnnn n reopm pasenen nnacre xax on s cnocoon ocrxe-
n cnoxnmxc n ero mpononman nene pemen pa
conantno-nonruecxx saau.
Hpecrann rocyapcrno xax conoxynnocrt nme, oennmxc
n ono nenoe no +ro m xe ycranonnennoro omero saxona cosan-
mx cyenym ncrannm, npanomounym ynaxnart xon]nxrt mexy
nm, x. Hoxx curan, uro rontxo raxo, a ne xaxo t ro n tno no
ncrryr, xax rocyapcrno nocrent nynuno (nonruecxo) nna-
cr, cnocoen samrrt npana cnoot rpaxan, rapanrponart x
yuacre n omecrnenno-nonruecxo xsn, ortc rnanno nen-
xo nen coxpanen cocrnennocr, pa xoropo nm oenmr-
c n nonruecxoe coomecrno.
naxo ycnemnoe ntnonnene +ro cnoxno nectma mnororpanno
mcc co cropont rocyapcrna nenpemenno rpeyer, cornacno nosspen-
m snamenroro ]noco]a, uerxoro pasenen ero nynuno-npanontx
nonnomou na ypannonemnamme pyr pyra cocrannte uacr coor-
210
nercrnenno naenen m pasnuntx, cepxnammx pyr pyra or
upesmepntx nnacrntx nprsan rocyapcrnenntx opranon.
coornercrn c +rm nenem nonpoca nonnomou npnmart sa-
xont (saxonoarentna nernt nnacr) nosnaramrc na napnamenr, a nonno-
mou ocymecrnnrt x (cnonnrentna nnacrt) na monapxa npan-
rentcrno (xaner mncrpon). ce nt nynuno-nnacrno erentnocr
peansymme x rocyapcrnennte oprant pacnonaramrc n epapxue-
cxom nopxe. epxonno nnacrtm onnerc saxonoarentna nnacrt.
ce nte nern nnacr nounmrc e, no nmecre c rem oxastnamr na
nee axrnnoe nosecrne.
rcrana annt cnoco opransan nnacr pacnpeenen ee me-
xy pasnuntm rocyapcrnenntm opranam, x. Hoxx axrnno ntcry-
nan * & . co-
nmrna monapx, ncan n cns c +rm anrop, xoropym nexoropte cura-
mr encrnenno ]opmo npannen n mpe, na camom ene neconmec-
rma c rpaxancxm omecrnom , cneonarentno, ne moxer trt ]opmo
rpaxancxoro npannen
1
.
eno n rom, nocnn yuent, uro nocxontxy ona cama ne nounerc
saxony, ro, cneonarentno, ona ne moxer oecneurt nounene emy
pyrx nnacre nn. axa nnacrt ne cnocona raxxe rapanrponart
ecrecrnennym cnooy uenonexa.
nanorunte e o pasenen nnacre pasnnanct ononnnct
nosnee n paorax B. onrecxte. xaxom rocyapcrne, ncan on, ecrt
rp poa nnacr: nnacrt saxonoarentna, nnacrt cnonnrentna, neam-
ma nonpocam mexynaponoro npana, nnacrt cnonnrentna, neam-
ma nonpocam npana rpaxancxoro.
cny nepno nnacr rocyapt n yupexene cosaer saxont, npe-
mennte n nocronnte, cnpanner n ormener cymecrnymme saxo-
nt. cny nropo on onner nony n saxnmuaer mp, noctnaer
npnmaer nocnon, oecneunaer esonacnocrt, npeornpamaer namecr-
n. cny rperte nnacr on xapaer npecrynnen paspemaer cronxno-
nen uacrntx nn. Hocnenmm nnacrt moxno nasnart cyeno, a nro-
pym npocro cnonnrentno nnacrtm rocyapcrna
2
.
epasptnno cnstna em nonruecxo cnoot c ee rpaxan-
cxo cnoot ntcryna sa crporoe conmene saxonon, perynpymmx
ornomen mexy rpaxanam rocyapcrnom, onrecxte ycmarpnan,
rax xe xax Hoxx, n uerxom pasenen nsamnom cepxnan, nna-
cre ne rontxo peantnym rapanrm npan cnoo rpaxan, no x sam-
ry or rocyapcrnennoro nposnona essaxon.
rcyrcrne raxoro pasenen nnacre, panno xax orcyrcrne mexa-
nsma x nsamnoro cepxnan pyr pyra, c nesexnocrtm neer, no
1
+,;. ou. 3 r. . 3. ., 1988. . 312.
2
0 6. sp. nposn. ., 1955. . 290.
211
mnenm mtcnren, x cocpeorouenm nnacr n pyxax onoro nna, rocy-
apcrnennoro oprana n neontmo rpynnt nme, a raxxe x snoynor-
penenm rocyapcrnenno nnacrtm nposnony.
$ #
! ! . e pasenen nna-
cre tn mpoxo npecrannent, nanpmep, n raxx ]ynamenrantntx
axrax xax exnapan npan uenonexa rpaxanna 1789 r., n xoropo ax-
nenrponanoct ocooe nnmane ne rontxo na nnyantntx npanax
cnooax, no na naxnemem n ycranonnen xoncrrynonnoro no-
pxa pasenen nnacre (cr. 16); oncrryn upann 1791 r., re sa-
xpennnoct npnnnantno naxnoe nonoxene o rom, uro no upann
ner nnacr, crome na saxonom uro xopont napcrnyer nmt n cny
saxona, nmt menem saxona on moxer rpeonart nonnonen (rn. ,
or. 1, cr. 3), p.
neyer oparrt ocooe nnmane na ro, uro n oncrryn 1791 r.
napy c coxpannmec, xor orpanuenno saxonom, monapxe n pas-
ene rocyapcrnenntx nnacrx ntennoct nonoxene o rom, uro cy-
nepenrer npnanexr nce nan; uro on en, neenm, neoruyxa-
em neoremnem.
ectma naxno n nnane pasenen nnacre tna xoncrrynonna
nopma, cornacno xoropo n ona uacrt napoa, nxaxoe nno ne moxer
cee npcnort ero ocymecrnnene.
coornercrn c +rm ycranonnenem saxonoarentna nnacrt nnep-
erc anonantnomy opanm, n cocran xoroporo nxor npecranren,
cnoono spannte napoom na onpeenennt cpox. cnonnrentna
nnacrt nnepena xoponm ocymecrnnerc no ero rnanencrnom mncrpa-
m npoum ornercrnenntm opranam. yena xe nnacrt nnepena
cytm, spaemtm napoom na onpeenennt cpox (cr. 15 pas. III).
Ho mepe cnoero cranonnen pasnr reop pasenen nnacre
namna onontno mpox orxnx n axaemuecxx nonruecxx xpy-
rax ne rontxo nrn upann, no pa pyrx crpan.
Hpuem, ecn, nanpmep, n mepxe ona c camoro nauana nontsona-
nact ontmm ycnexom mecrntm yuentm, nonruecxm eren-
m panact na noopyxene, ro n epman cpe snaurentno uacr n-
rennexryantno +nrt p ee nonoxen nonepranc comnenm.
ax, n ]ynamenrantno paore mee yuene o rocyapcrne . n-
nnex snecrnt nemenx mpcr nauana XX n. ntcxastnaer cnoe n-
no cxenruecxoe ornomene no nonoy nosmoxnocr n peantno xsn
ortc raxoro nonoxen, xora saxonoarentna nnacrt n nne napna-
menra cmoxer ]axruecx cepxnart cnonnrentnym nnacrt, naxo-
mymc n pyxax monapxa, xora mexy nm cmoxer trt ocrrnyro pan-
nonece.
axoe cocrone nnerc, no mnenm m+rpa, nonruecx namenee
neporntm, rax xax coornomene conantntx cn, cocrannmmx ocnony
212
nonruecxoro morymecrna, xpane pexo yxe no ncxom cnyuae rontxo
npemenno cxnatnaerc rax, urot tno nosmoxno nonnoe pannonece
nyx nocronntx nonruecxx ]axropon.
occ reop pasenen nnacre, rax xe xax n pyrx crpanax,
npnnexana x cee onpeenennoe nnmane. coenno samerno +ro npon-
nnoct n openonmnonnt (1917 r.) nepo, a nosnee n xonne coner-
cxoro nepoa (c nauana nepecrpox) n nocrconercx, emoxparue-
cx nepo.
npnrem oncrryn occ 1993 r. npnnn pasenen nna-
cre namen cnoe xoncrrynonnoe ntpaxene.
oncrryn ne rontxo exnapponana npnnn pasenen nnacre,
no onontno uerxo saxpenna sa xaxo s nx xpyr ornocmxc x x
neenm nonpocon, x xomnerennm.
ornacno oncrryn occ saxonoarentntm npecranrent-
ntm opranom occcxo ueepan nnerc ueepantnoe opane
napnamenr. n cocror s nyx nanar onera ueepan ocyapcr-
nenno ymt (cr. 94, 95).
cnonnrentnym nnacrt n crpane ocymecrnner Hpanrentcrno oc-
ccxo ueepan (cr. 110).
yena nnacrt ocymecrnnerc nocpecrnom xoncrrynonnoro,
rpaxancxoro, amncrparnnoro yrononnoro cyonposnocrna
(cr. 118). ccreme rocyapcrnenntx opranon, ocymecrnnmmx cyenym
nnacrt, n xoncrrynonnom nopxe ntenmrc cneymme.
oncrrynonnt y occcxo ueepan, ntcrynamm xax cy-
ent opran xoncrrynonnoro xonrpon, camocrorentno nesanc-
mo ocymecrnnmm cyenym nnacrt nocpecrnom xoncrrynonnoro cy-
onposnocrna
^
.
epxonnt y occcxo ueepan, nnmmc ntcmm cye-
ntm opranom no rpaxancxm, yrononntm, amncrparnntm ntm
enam, nocyntm cyam ome mpcxn (cr. 126 oncrryn u).
tcm prpaxnt y occcxo ueepan, ntcrynamm
xax ntcm cyent opran no paspemenm +xonomuecxx cnopon
ntx en, paccmarpnaemtx aprpaxntm cyam (cr. 127 oncrry-
n u).
ccreme ntcmx nnacrntx crpyxryp conpemennoro occcxoro ro-
cyapcrna ocooe mecro sanmaer ncrryr npesenrcrna.
ornacno oncrryn u Hpesenr nnerc rnano rocyapcrna.
n ntcrynaer xax rapanr oncrryn, a raxxe npan cnoo uenonexa
rpaxanna. ycranonnennom oncrryne u nopxe Hpesenr
npnmaer mept no oxpane cynepenrera occ, ee nesancmocr ro-
cyapcrnenno nenocrnocr; onpeener ocnonnte nanpannen nnyrpen-
ne nnemne nonrx rocyapcrna; oecneunaer cornaconannoe ]ynx-
m.: ueepantnt xoncrrynonnt saxon oncrrynonnom ye occcxo
ueepan. r. 1.
213
nonponane nsamoecrne opranon rocyapcrnenno nnacr (cr. 80
oncrryn u).
pome roro, cornacno oncrryn Hpesenr ntnonner raxxe p
pyrx nonnomou ]ynxn. Ho cnoe nppoe xapaxrepy on nn-
mrc n ocnonnom cnonnrentno-pacnoprentntm nonnomoum
]ynxnm. nnct rnano rocyapcrna, Hpesenr ononpemenno
]axruecx ntnonner nexoropte ]ynxn rnant Hpanrentcrna. 3ro
ocoenno pxo nponnerc n ornomen rax nastnaemtx cnontx m-
ncrepcrn, xoropte nenocpecrnenno nounmrc Hpesenry.
xasannoe ne osnauaer, onaxo, uro n ]opmantno-mpuecxom, xon-
crrynonnom cmtcne Hpesenr occ xax rnana rocyapcrna cror no
cnoemy crarycy ne rontxo na cnonnrentno-pacnoprentntm, no
na saxonoarentntm cyentm opranam.
oncrryn u n cns c +rm ocoo oronapnaer, nanpmep, uro
n cnoe erentnocr np onpeenen ocnonntx nanpannen nnyrpen-
ne nnemne nonrx rocyapcrna Hpesenr pyxonocrnyerc oncr-
ryne ]eepantntm saxonam. cnonnom 3axone crpant ocoo
nouepxnaerc, uro yxast pacnopxen Hpesenra occcxo ue-
epan ne onxnt npornopeurt oncrryn occcxo ueepan
]eepantntm saxonam
1
.
nanorunte no cnoemy xapaxrepy nonoxen coepxarc raxxe n
rexymem saxonoarentcrne. ax, n paxancxom xoexce u ocoo yxast-
naerc na ro, uro n cnyuae npornopeu yxasa Hpesenra occcxo
ueepan nacromemy xoexcy n nomy saxony npmenerc nacro-
m xoexc n coornercrnymm saxon
2
.
s cxasannoro cneyer, uro ecn yxast Hpesenra xax rnant rocyap-
crna, cornacno oncrryn, ycrynamr no cnoe mpuecxo cne saxo-
nam, r. e. axram, npnmaemtm ntcmm saxonoarentntm opranom crpa-
nt napnamenrom, ro ncrryr npesenrcrna ne moxer trt no cnoemy
crarycy ntme napnamenra, crort na napnamenrom.
nanoruno ocror eno ne rontxo c saxonoarentno nnacrtm ocy-
mecrnnmmm ee ntcmm opranam, no c cyeno nnacrtm pean-
symmm ee opranam. oncrryn u npmo ronoprc o rom, uro
cyena ccrema occcxo ueepan ycranannnaerc oncrryne
occcxo ueepan ]eepantntm xoncrrynonntm saxonom
uro cyt nesancmt nounmrc rontxo oncrryn occ-
cxo ueepan ]eepantnomy saxony (n. 3 cr. 118; n. 1 cr. 120).
]opmantno-mpuecxom nnane +ro osnauaer, uro cyena saxo-
noarentna nnacr nnmrc ornocrentno camocrorentntm nernm
nnacr no ornomenm x cnonnrentno nnacr no ornomenm pyr
oncrryn u. H. 3 cr. 80; n. 3 cr. 90.
2
paxancx xoexc u. uacrt nepna. H. 5 cr. 3.
214
x pyry, uro on oxastnamr cepxnammee nnne n ornomenx mexy
coo ypannonemnamr pyr pyra.
naxo, xax noxastnaer npaxruecx ontr ]ynxnonponan nna-
cre nocne npnr oncrryn occ 1993 r., onaa ornocrentno
camocrorentnocrtm cepxna n cnoe noncenenno erentnocr
pyr pyra, rocyapcrnennte nnacr anexo ne ncera ypannonemnamr
pyr pyra.
ocoennocr +ro xacaerc saxonoarentno cnonnrentno-
pacnoprentno nnacre. ornomenx mexy nm, panno xax n
ornomenx c pyrm nernm pasnonnocrm nnacre,
! P .
$$. @ ! !( !- !! <*
Honruecxa xyntrypa nnene cnoxnoe, mnororpannoe. e nenos-
moxno nonrt onpeenrt n orptne or -
& .
+nnxnoneuecxx cnonapx (or nar. SHFAH@?
nosentnane, opasonane, pasnre) paccmarpnaerc
# !
VW # ! ; -
& ; *#! ; -
.
Honre xyntrypt ynorpenerc n camtx pasnuntx cmtcnax sna-
uenx, a menno: a) n xapaxrepcrx onpeenenno cropuecxo
+nox (nanpmep, conpemenna xyntrypa, anruna xyntrypa); ) n xa-
paxrepcrx yponn pasnr xonxperntx omecrn, naponocre n na-
n (nanpmep, xyntrypa nxon, ma); n) n xapaxrepcrx cnen]-
uecxx non erentnocr, tra (nanpmep, xyntrypa tra, xyntrypa on-
peenennoro rpya); r) n xapaxrepcrx yponn pasnr pasnuntx
c]ep xsn omecrna nrennexryantntx nosmoxnocre ncero omecrna
(nanpmep, npanona xyntrypa, nonruecxa xyntrypa) p.
( # # * -
# . Xapaxrepno ee ocoennocrtm nnerc npexe
ncero ro, uro ona paccmarpnaerc xax onpeenennt yponent pasnr ne
ncero omecrna, a nmecre c rem ncex pyrx arpyron ero pasnr, na-
memx orpaxene n nonr coepxan ome xyntrypt, a nmt
uacr ero, orpanunammec nonruecxo c]epo xsn omecrna.
% 5 # nnmrc c]opmpo-
nanmec n reuene mnorx ecrner, a nepexo croner nonrue-
cxe e, rpan, xonnenn, m]t, otua, crepeornt, nopmt,
npecrannen yexen ornocrentno cymecrnymmx n omecrne no-
nruecxoro nopxa, yxnaa nonruecxo xsn, nonruecxx ornome-
n, ncrryron yupexen.
eoremnemtm cocranntm uacrm nonruecxo xyntrypt nn-
mrc raxxe onpeenennte nonruecxe openran ycranonx nme,
215
x cnoxnmec mnen ornomene x nosnxamme na ase roro n
noro omecrna ]ynxnonpymme nonruecxo ccreme, x orent-
ntm crpyxrypntm +nemenram, x cymecrnymmm n omecrne npannam no-
nruecxo rpt, nopmam nonruecxoro noneen npnnnam nsa-
moornomen xaxoro orentnoro uenonexa c omecrnom rocyapcrnom.
nonruecxo nreparype nnonne cnpanenno ormeuanoct, uro no-
ono romy, xax oma xyntrypa onpeener npenctnaer re n nte
]opmt npanna noneen n pasnuntx c]epax xsn xsnenntx
ocrorentcrnax, nonruecxa xyntrypa onpeener npenctnaer nop-
mt noneen npanna rpt n nonruecxo c]epe. Honruecxa
xyntrypa aer orentnomy uenonexy pyxonome npnnnt nonruecxo-
ro noneen, a xonnexrny ccremaruecxym crpyxrypy nennocre
panonantntx onoon.
/ # 7 & -
! ! * #-
&#! npana nenocrnocrt nrerpponan-
nocrt nonruecxo c]epe, noono romy, xax omenanonantna xynt-
rypa npaer nenocrnocrt nrerpponannocrt omecrnenno xsn
n nenom
1
.
Hemenrpymmm snenom nmo nonruecxo xyntrypt nnerc -
! &. no ntcrynaer xax uacrt omero mponosspe-
n nme.
Honruecxoe mponosspene moxno onpeenrt xax ccremy oo-
menntx nonruecxx nsrnon nme na oexrnno cymecrnymm no-
nruecx mp (nonruecxym xsnt, nonruecxym ccremy r. n.)
mecro uenonexa n nem, na ornomene nme x oxpyxamme x nonr-
uecxo ecrnrentnocr camm cee. Honruecxoe mponosspene
nxnmuaer n ce oycnonnennte +rm nonruecxm nsrnam yex-
en nme x nonruecxe eant, a raxxe npnnnt x nosnan
nonruecxoro mpa x nonruecxo erentnocr.
Honruecxa xyntrypa naxorc n nepasptnno cns nsamoe-
crn c nonruecxo ccremo, rocyap-
crnom, nonruecxm naprm pyrm nonruecxm oenen-
m. tcryna n xauecrne pesyntrara nosecrn nonruecxo xyntrypt
na oxpyxamm mp, ee rnopen, nonruecxe ncrryrt, n cnom oue-
pet, oxastnamr oparnoe nnne na ee antnemee pasnre conep-
mencrnonane.
$2. 3! /1 I(
pe pasnuntx omecrnenno-nonruecxx ntx oenen
ocooe mecro sanmamr penrosnte oenen.
3axon occcxo ueepan o cnooe nepocnonean, npnrt
n oxrpe 1990 r., onpeener &
m.: Honronor. ypc nexn. 9-e s. / orn. pe. . . apuenxo. ., 2004.
. 395-396.
216
&;! * &
! -
& .
cnoneane nept n saxone nonmaerc xax conepmene penrosno-
ro xyntra, pacnpocrpanene cnox yexen n omecrne uepes cpecrna
maccono n]opman, mcconepcxym erentnocrt, narornoprent-
nocrt, penrosnoe oyuene nocnrane r. . xaxom cnyuae +ra
erentnocrt oycnonnnaerc coornercrnymmm nepoyuenm npey-
cmarpnaerc nonoxenem n ycranom roro n noro oenen.
mpe cymecrnyer mnoxecrno camtx pasnuntx penrosntx oe-
nen. n s nx memr mnoronexonym cropm (nanpmep, oene-
n xpcran, mycyntman), a pyre cosamrc na conpemenno penros-
no ocnone.
ce on, no omemy npanny, memr onaxont npanono craryc nme-
cre c ntm omecrnenno-nonruecxm oenenm, cymecrnymm-
m n ro n no emoxparuecxo crpane. crecrnenno, co cnom, oy-
cnonnenntm x penrosno nppoo xapaxrepom, ocoennocrm.
Hpanono, a nmecre c nm omecrnenno-nonruecx craryc pen-
rosntx oenen orpaxaerc saxpennerc n xoncrrynx pasnu-
ntx rocyapcrn, a raxxe n cnenantntx saxonax ntx saxonoarentntx
axrax.
oncrryn occ, nanpmep, saxpennmrc nonoxen o rom,
uro: a) xaxomy rpaxanny occ rapanrpyerc cnooa conecr, cno-
oa nepocnonean, nxnmua npano cnoneonart nnyantno n
conmecrno c pyrm nmym penrm n ne cnoneonart nxaxo,
cnoono ntpart, mert pacnpocrpanrt penrosnte nte yexe-
n ecrnonart n coornercrn c nm (cr. 28) ) ne onycxamrc
nponarana n arran, nosyxamme penrosnym nym nenancrt
npaxy (n. 2 cr. 29).
ueepantnom saxone cnooe nepocnonean n pyrx
nopmarnno-npanontx axrax ycranannnaerc nopox x opasonan
]ynxnonponan no ncex c]epax xsn omecrna, nxnmua npanonym,
pernamenrpyerc nopox percrpan ycranon nonoxen penros-
ntx oenen, nornepxamrc x npana osannocr, yxastnamrc
ycnon nopox npexpamen x erentnocr.
o nnyrprocyapcrnenntx mexynapono-npanontx axrax ocoo
nouepxnaerc, uro nxro ne onxen noneprartc npnyxenm, yma-
nmmemy ero cnooy mert n npnmart penrm n yexen no
cnoemy ntopy. o nmecre c rem n saxonoarentcrne coepxarc nexoro-
pte orpanuen npana cnoot cnoneonart penrm.
ax, n exynaponom naxre o rpaxancxx nonruecxx npanax,
npnrom n exape 1966 r. enepantno ccamnee , ronoprc, uro
cnooa cnoneonart penrm n yexen nonexar orpanuenm
n pamxax, ycranonnenntx saxonom neoxomtx n oxpant omecrnen-
21
7
no esonacnocr, nopxa, sopont mopan, panno xax ocnonntx
npan cnoo pyrx nn (u. 3 cr. 18).
rononnom xoexce occ coepxrc crart, cornacno xoropo
opransan penrosnoro n omecrnennoro oenen, erent-
nocrt xoroporo conpxena c npunenem npea sopontm rpaxan n
c ntm nocrarentcrnam na nunocrt n npana rpaxan no c noyx-
enem rpaxan x orxasy or cnonnen rpaxancxx osannocre n
conepmenm ntx npornonpanntx ecrn, a raxxe pyxonocrno raxm
oenenem naxastnamrc nmenem cnoot o rpex ner n mrpa-
]om o mecrnanar mnmantntx mecuntx pasmepon onnart rpya
(cr. 143
1
u).
asymeerc, sanpemennte saxonom penrosnte oenen nma-
mrc nosmoxnocr yuacrnonart no ncex c]epax xsn omecrna, nxnmua
conantno-nonruecxym c]epy.
uro xe xacaerc ncex ntx, cosanntx ]ynxnonpymmx n coor-
nercrn c ecrnymmm saxonoarentcrnom penrosntx oenen,
ro on ntcrynamr napy c pyrm oenenm nonnonpanntm yua-
crnxam nmtx omecrnenntx nonruecxx ornomen.
Hp +rom ]opmt cnocot x yuacr n nonruecxo omecrnen-
no xsn ro n no crpant moryr trt camtm pasnuntm. ua-
cre penrosntx oenen n nonruecxo xsn nonruecxx
axnx moxer ntpaxartc n ]opme conapnocr noepxx npono-
mo o]nantno nnyrpenne nnemne nonrx, n ]opme nerpan-
rera, xon]nxra, nenpr o]nantntx nonruecxx axn, penr-
osno posn npaxt.
xauecrne cyexron (yuacrnxon) nonruecxx ntx ornomen
moryr ntcrynart xax cam penrosnte oenen, rax x pasnunte
oprant, a raxxe nept xon]ecc, rnant penrosntx opransan.
mecre c pyrm oenenm on ]opmpymr omecrnennoe mnene,
cosamr naronprnte n, naoopor, nenaronprnte ycnon n ocy-
mecrnnen o]nantno nonrx, oxastnamr nocronnoe nnne na
rocyapcrnennym nnacrt.
$8. 9!1 !2 &1 &/
2!/ *
( & #& -
# & & &#! -
* # &! -
! * # ; .
]opmantno-mpuecxo roux spen nonruecxa ccrema co-
npemenno occ mano uem ornuaerc or nonruecxx ccrem pyrx
crpan. menno: meer cxonym crpyxrypy n ne conoxynnocr rocyap-
crnenntx, naprntx omecrnenntx opransan; ntnonner cxonte
c pyrm nonruecxm ccremam ]ynxn; ntener n ne ocooro
snena nonruecxo ccremt rocyapcrno p.
218
naxo n npaxruecxom nnane, c roux spen nponnen ee peant-
no cymnocr, coepxan nasnauen, a raxxe n pyrx ornomenx
nonruecxa ccrema conpemennoro pocccxoro omecrna snaurentno
ornuaerc xax or nonruecxx ccrem pyrx crpan, rax or nonrue-
cxo ccremt occ onepecrpoeunoro nepoa.
coennocr anno nonruecxo ccremt, panno xax ocoenno-
cr pyrx nonruecxx ccrem, oycnonnnamrc rem xonxperntm
+xonomuecxm, nonruecxm, conantntm ntm oexrnntm
cyexrnntm xsnenntm ocrorentcrnam, np xoroptx +ra ccre-
ma nosnxaer, yxpennerc pasnnaerc.
pannna nonruecxym ccremy conpemennoro pocccxoro omecr-
na c nonruecxo ccremo onepecrpoeuno occ, moxno ntenrt
cneymme ee ocoennocr.
%-1)# nepexont xapaxrep nonruecxo ccremt camoro o-
mecrna or onoro rna (conancruecxoro, xommyncruecxoro
r. n.) x pyromy (xanrancruecxomy, pannexanrancruecxomy
r. n.).
oreuecrnenno sapyexno nreparype ne npexpamamrc cnopt
ornocrentno roro, or xaxoro rna n na omecrna, rocyapcrna no-
nruecxo ccremt x xaxomy x rny n ny pasnnaerc occ.
reoperuecxom npaxruecxom nnane nectma rpyno nepeonenrt x ne-
oxomocrt snaumocrt.
naxo n nac ceuac nnonne ocrarouno xoncrarponart cam ]axr
cocron nepexonocr or nenrpansonannoro ynpannen rocyapcrnom
omecrnom x enenrpansonannomy, or nnanono, rorantno perynpye-
mo rocyapcrnom +xonomx x ptnouno r. n.
%-1)# ntenene (no xpane mepe o]nantno, ]opmantno-
mpuecx) n xauecrne ntcme nennocr cymecrnymmero n occ
omecrna, rocyapcrna nonruecxo ccremt npan cnoo rpaxan,
x ocroncrna narononyu.
oncrryn occcxo ueepan ropxecrnenno nponosrnamaer,
uro uenonex, ero npana cnoot nnmrc ntcme nennocrtm. Hpsna-
ne, conmene samra npan cnoo uenonexa rpaxanna o-
sannocrt rocyapcrna (cr. 2).
peantno xsn annoe xoncrrynonnoe nonoxene, xax noxast-
naer ontr ntxnan snaurentno uacr pocccxoro omecrna, opm-
mec c noncenenno nyxo, espaorne pyrm nensroam, a-
nexo ne ncera peansyerc. naxo ono rem ne menee meer onpeenennoe
mopantno-nonruecxoe snauene xax cnerentcrno naroro namepen
rocyapcrna, omecrna, nonruecxo ccremt.
%--)# orxas or omnponan n nonruecxo ccreme conpe-
mennoro pocccxoro omecrna ono o]nantno, naprno-rocyap-
crnenno eonor ycranonnene npnnna mnoxecrna eonor.
219
cr. 13 oncrryn occ n cns c +rm ronoprc, uro n occ-
cxo ueepan npsnaerc eonoruecxoe mnoroopase uro nxa-
xa eonor ne moxer ycranannnartc n xauecrne rocyapcrnenno n
osarentno eonor (nn. 12 cr. 13).
%-1)# onopa nonruecxo ccremt conpemennoro pocccxoro
omecrna na mnoroyxnanym +xonomuecxym ccremy, nponnmmymc
nonne n pasnuntx ]opmax cocrnennocr.
ornacno oncrryn occcxo ueepan n crpane npsnamrc
sammamrc panntm opasom uacrna, rocyapcrnenna, mynnnant-
na nte ]opmt cocrnennocr (n. 2 cr. 8). oncrryn saxpenner
raxxe, uro semn pyre npponte pecypct moryr naxortc n uacr-
no, rocyapcrnenno, mynnnantno ntx ]opmax cocrnennocr
(n. 2 cr. 9).
%-(1)# nanue n crpyxrype nonruecxo ccremt omecrna nap-
y c o]nantntm rocyapcrnenntm ncrryram nontntm npan-
memy cnom n xnaccy opransanm raxxe npornocrome npono-
momy m xypcy nonruecxo onnosn.
ornue, nanpmep, or enxopran, re cymecrnonane onnos-
n saxpenneno n saxonoarentnom nopxe, xoncrrynonno, n occ
ner xoncrrynonntx axron, n xoroptx t n npmo ]opme ronopnoct
o onnosn.
naxo nanue n ecrnymme oncrryn occ nonoxen
o mnoronaprnocr, o eonoruecxom mnoroopas r. n. neny-
cmtcnenno cnerentcrnyer o rom, uro 1 ne rontxo onycxaer,
no &
#! * # &.
apy c nasnanntm ocoennocrm nonruecxo ccremt conpe-
mennoro pocccxoro omecrna cymecrnymr pyre ee ocoennocr.
onxpernoe cnoe nponnene on naxor n cymnocr nonruecxo cc-
remt, n ee coepxan, mecre pon nonruecxo ccremt omecrna
n conantno-nonruecxo xsn crpant, n ee nasnauen.
$;. @ ! &!( !!1 1*
pennx npemen nnnort o namx ne emoxpar npnnexana
ocooe nnmane npecranrene pasnuntx nonruecxx reuen
eonoruecxx yuen.
Htract onpeenrt, uro coo npecranner emoxpar, mnore sa-
nante ccneonaren, nanpmep, curan curamr, uro emoxpar
+ro:
a) npmoe n xocnennoe (uepes ntopntx npecranrene) ynpanne
ne crpano camm nmtm;
) rocyapcrno, crpana, coomecrno, memme emoxparuecxoe npa
nrentcrno;
n) npannene ontmncrna;
220
r) nocnpre peansan npnnna panencrna npan cnoo rpax-
an, a raxxe x nosmoxnocre
1
.
cxontm n noontx onpeenenx cyxenx nnerc resc
o rom, uro nepnonauantno emoxpar n conpemennom ee nonman, sapo-
nmct n pen, ocnonno osnauana napoonnacre (or _BKMI napo
`@?AMI nnacrt). 3ror xe cmtcn nxnatnaerc n annt repmn non-
re nontne.
oreuecrnenno nayuno nreparype np paccmorpen nonr
coepxan emoxpar anropt cxor, rax xe xax n sanantx c-
rounxax, s rpanonnoro npecrannen o ne xax o napoonnacr.
o n ornue or nepntx ocnonno axnenr np ee onpeenen sauacrym
cranrc ne na npanax cnooax rpaxan n na pyrx ee arpyrax, ra-
xx xax yuacre rpaxan n ynpannen enam omecrna rocyapcrna, a
na &. emoxpar, ronoprc n cns c
+rm n 3nnxnoneuecxom cnonape, +ro ecrt ne uro noe, xax ]opma
rocyapcrna, ocnonanna na npsnan napoa crounxom nnacr, ero
npana yuacrnonart n pemen rocyapcrnenntx en, n coueran c mpo-
xm xpyrom rpaxancxx npan cnoo
2
.
3ro ne osnauaer, pasymeerc, uro s non spen oreuecrnenntx ccne-
onarene ntnaamr pyre cropont nponnen emoxpar. accmar-
pna ee no pasntm yrnam spen c nosn pasnuntx nayx ]-
noco], cononor, crop, nonronor p., mnore anropt, na-
npmep, onpeenmr emoxparm xax ocot nonruecx pexm, xax
nex arpyr rocyapcrna, xapaxrepsymmc npnanexnocrtm napo-
y nce nonnort nnacr, peantno nosmoxnocrtm rpymxc ynpannrt
omecrnom rocyapcrnom uepes cosannte xonrponpyemte m rocy-
apcrnennte omecrnennte opransan...
3
.
ymecrnymr pyre noxot npecrannen o emoxpar, orpa-
xamme n nacromee npem pasnunte ee cropont orentnte acnex-
rt ee nponnen. axt s nx no-cnoemy pacxptnaer nonre emo-
xpar, xaxt sacnyxnaer x cee onpeenennoro nnman.
raxoro cnoxnoro, mnorocroponnero nepexo nnyrpenne nporno-
peunoro nnen nonr, xax emoxpar, ner ne moxer trt npo-
croro x romy xe encrnenno npanntnoro onpeenen. cxonoe xe
onpeenene emoxpar xax napoonnacr n ]opmt rocyapcrna ne
moxer n nonno mepe yonnernoprt n reoperuecxe (nrennexryant-
nte) norpenocr omecrna n ero orentntx npecranrene, n x
npaxruecxe sanpoct. o npecrannene o emoxpar xax o ]opme ro-
cyapcrna nnerc nectma onocroponnm, a npecrannene o ne xax
ebster's Ne niersal nabridged Dictionar. N. ., 1993. P. 483.
m.: onercx +nnxnoneuecx cnonapt. ., 1980. . 378.
1# . 0. eoperuecxe nponemt conancruecxo rocyapcrnenno nnac-
r emoxpar. nepnoncx, 1972. . 27.
221
o napoonnacr cnmxom omm, nenpemenno rpeymmm onpeenen-
no eransan pacm]ponx.
romy xe nents ynycxart s non spen ror nemanonaxnt ]axr,
uro cpe anropon, sanmammxc nponemam emoxpar, ner uerxo co-
rnacymmeroc c peantno ecrnrentnocrtm npecrannen n o emo-
ce nocrene nnacr, n o xparoce nonr, coepxan ocnonntx
npsnaxax camo nnacr. ce +ro ne moxer ne sarpynrt, c ono cropo-
nt, rnyoxoe pasnocroponnee nonmane emoxpar xax peantno cyme-
crnymmero n ro n no crpane nnen, a c pyro nponeene rpa-
n , coornercrnenno, sexane cmemen emoxpar xax nayunoro ]e-
nomena c emoxpare, a rounee ncenoemoxpare, xax eonorue-
cxoro nponarancrcxoro ]enomena.
camom ene, moxno n orpanurtc nonmanem ronxonanem
emoxpar xax napoonnacr, ecn ono s ero cnaraemtx napo
n ycnonx paonnaentuecxoro crpo cxnmuan, cornacno o]nantno-
my o nem npecrannenm, s cnoero cocrana raxym orpomnym uacrt nacene-
n, xax pat? ycnonx ]eoantnoro crpo s nero cxnmuanct xpe-
nocrnte xpecrtne. conpemenntx xe ycnonx, n coornercrn, nanp-
mep, c mpoxo pacnpocrpanenntm n mpe mapxccrcxm nonmanem na-
poa, s ero cocrana cxnmuamrc rocnocrnymme n omecrne +xcnnya-
raropcxe rpynnt xnacct. Honrem napo np raxom noxoe oxna-
rtnamrc nmt re conantnte cno, rpynnt xnacct, xoropte no cno-
emy oexrnnomy nonoxenm cnocont yuacrnonart n pemen saau
nporpeccnnoro pasnr omecrna. 3ro rnanntm opasom rpymec
macct - rnopen crop, neyma cna xopenntx omecrnenntx npeo-
pasonan
1
.
nanoruno eno ocror co nropo cocranno uacrtm emoxpar
xax napoonnacr c nnacrtm, xoropa n onx cnyuax cnorc rnan-
ntm opasom rontxo x rocyapcrnennomy ]enomeny (rocyapcrnenna
nnacrt, saxonoarentna, cnonnrentna, cyena nnacrt). pyrx cny-
uax x onee mpoxomy, nonruecxomy ]enomeny (nonruecxa
nnacrt n omecrne). n ntx cnyuax nnacrt, a nmecre c ne emoxpar
acconpymrc co ncem omecrnom, co nce omecrnenno, a rounee o-
mecrnenno-nonruecxo, nnacrtm.
rcyrcrne enoro n xor t ocrarouno omero npecrannen
o emoxpar - ee nonr, cymnocr coepxan orxptnaer orpom-
nte nosmoxnocr n nposnontnoro ee ronxonan menonan emo-
xparuecxm ncex rex rocyapcrn, npanmx pexmon nonruecxx
ccrem, xoropte no cyr nxora ne tn raxontm. urot yertc
n +rom, ocrarouno cxasart, uro n conpemennym +noxy, menyemym +noxo
emoxpar, ne tno ner raxoro rocyapcrna n npanmero pexma, xo-
ropte ne npucnn t ce x napontm, emoxparuecxm, ecrnym-
mm or men ncex cnox rpaxan n nrepecax ncex.
m.: onercx +nnxnoneuecx cnonapt. . 870.
222
3ro ronopr o mnorom, npexe ncero o rom, uro no sexane sno-
ynorpenen emoxpare n nenx ee onee panonantnoro +]]ex-
rnnoro cnontsonan, ne me ee enoro onpeenen, nectma naxntm
nnerc ntpaorart o ne xor t omee npecrannene. Hocnenee moxer
cxnatnartc s ntpaoranntx nexam nornepxenntx camo xsntm
npsnaxon uepr emoxpar. pe nx neoxomo ntenrt npexe
ncero cneymme.
9. , & ! & #
- . Honre napoa, nnacr, a cneonarentno, emo
xpar meer npexom, cropuecx xapaxrep.
Ho mepe pasnr omecrna, rocyapcrna npana menmrc ne rontxo
npecrannen o napoe nnacr, no o acconpymmec c nm emo-
xpar, a raxxe o ee eonorax croponnxax emoxparax.
eestnrepecno nectma noyurentno tno t n +rom nnane cpannrt
conpemennoe npecrannene o emoxpar emoxparax n o rex, xro
nastnaer ce raxontm, c nepnonauantntm npecrannenem o ne o +rx
nmx.
N. , # ; ; &&
! marepansymmeec n camtx pasnuntx c]epax xsn
memmee nocrne ecucnennte nyr cnocot cnoero nponnen.
na ornmt ne cnorc nmt x nonruecxo c]epe xsn omecrna
n rocyapcrna, xax +ro nora rpaxryerc n nreparype, a pacnpocrpan
erc raxxe na pyre c]ept +xonomuecxym, conantnym, xyntryp
nym, nayunym, eonoruecxym. sancmocr or roro, n xaxx c]epax
xsn omecrna erentnocr rocyapcrna nponnerc emoxpar,
otuno ronopr o coornercrnymmx nax emoxpar. anpmep, ecn
emoxparuecxe npnnnt, nopmt e peansymrc n nonruecxo
c]epe xsn omecrna rocyapcrna, ro, necomnenno, n annom cnyuae
peut er o # . ora xe on nponnmrc n c]e
pe +xonomx, conantno c]epe xsn omecrna n xe n onacr eo
nor, ro, coornercrnenno, meerc n ny 5!
7&8 .
emoxpar ne moxer cymecrnonart rontxo n xaxo-no ono s c]ep
xsn omecrna, rouno rax xe xax ona ne onxna paccmarpnartc
cxnmurentno nmt n xaxom-no onom s cnox nponnen. na o-
nonpemenno ntcrynaer n camtx pasnuntx xauecrnax.
uacrnocr, no * &# -
# - napoy emoxpar ntcrynaer xax maxcmantnoe nponnene
ero non, ycrpemnen nrepecon, a raxxe xax x xapaxrepcrxa.
Hpmenrentno x 5# rocyapcr-
nenntm, naprntm omecrnenntm opranam opransanm emoxpar
ntcrynaer xax x coornercrnymma ]opma n npnnn opransan. Ho
ornomenm x &# #
emoxpar nponnerc xax conoxynnocrt coornercrnymmx mero-
223
on cnocoon nnacrnonan, r. e. xax coornercrnymm pexm. axonen,
no ornomenm x P orentntm rpaxanam,
mpuecxm nnam, conantntm cnom, rpynnam, xnaccam, acconanm
opransanm emoxpar ntcrynaer n ne x coornercrnymmero crary-
ca, pexma x xsneerentnocr, mpoxoro xpyra xoncrrynonno sa-
xpennenntx npan cnoo.
cxasannomy cneyer oanrt, uro nonruecx eonoruecx
nnmpansm, mnoronaprnocrt, npsnane npnnna pasenen nnacre,
pemene nonpocon ontmncrnom ronocon, ntopnocrt, cmenemocrt
nooruernocrt rocyapcrnenntx opranon napoy mnoroe pyroe n raxom
xe yxe +ro nce raxxe ecrt ne uro noe, xax nponnen
ncero roro, uro menyerc emoxpare.
3. cxo s nsamocns nsamoecrn pasnuntx c]ep npno-
xen non emoxpar, a raxxe pasnuntx nyre, ]opm cnocoon
ee nponnen, o ;# # -
; & # #!
;#! # .
ocranntm uacrm n crpyxrypntm +nemenram raxo ccremt,
n sancmocr or acnexra ccneonan, a raxxe or yponn (cpesa) pac-
cmarpnaemo ccremt, moryr ntcrynart, nanpmep, orentnte pasnon-
nocr emoxpar emoxpar nnyrpnaprna, rocyapcrnenna,
npo]comsna r. . n nponnmrc xax nepnunte (no cnoemy oemy,
coepxanm, mecry n ccreme conantnomy nasnauenm) +nemenrt, ne-
nocpecrnenno opasymme omym ccremy emoxpar ntcrynamme,
n cnom ouepet, no ornomenm x ne xax noccremt.
pome ntenen nepnuntx +nemenron ome ccremt emoxpar
nosmoxno raxxe ntenene ee nropuntx +nemenron, xoropte neno-
cpecrnenno opasymr n pesyntrare cnoe nsamocns nsamoecrn
uacrnte ccremt (noccremt) emoxpar. xauecrne raxoro poa nro-
puntx +nemenron ome ccremt emoxpar moxno nasnart, nanpmep,
na yponne paccmorpen ]opm nnyrpenne opransan nnemnero npo-
nnen emoxpar, pasnunte emoxparuecxe (naprnte, rocyapcr-
nennte omecrnennte) ncrryrt yupexen; na yponne coepxa-
n emoxpar coornercrnenno ee pasnunte npnnnt (ntopnocrt,
nooruernocrt, rnacnocrt, cmenemocrt, xonnexrnnocrt pyxonocrna
p.), rpan emoxpar, pasnunte conantnte nopmt, xoncrry-
pymme emoxparuecxe ncrryrt yupexen coepxame n cee
emoxparuecxe npana cnoot rpaxan. cnontsy ananorm c pyr-
m conantntm ccremam (, n uacrnocr, c nonruecxo ccremo,
reop xoropo curaerc ocrarouno paspaoranno), n ome ccreme
emoxpar moxno ntenrt n xauecrne camocrorentntx +nemenron rax-
xe nsamoecrn cyexron emoxpar, x omecrnenno-
nonruecxym axrnnocrt ]axruecxe ornomen, nosnxamme 224
mexy nm n nponecce peansan x npan cnoo, np nponeen
n xsnt npnnnon emoxpar.
4. peantno ecrnrentnocr y pasenmmx pasnunte, a rem o-
nee neconmecrmte pyr c pyrom nennocr nrepect cnoen omecrna
ner ne moxer trt omx n ncex eanon emoxpar. xaxoro s
nx cno eant, cnoe npecrannene o emoce xparoce, o rymansme
cnpanennocr n ycranonnen ocymecrnnen nnacr, o nonn-
no emoxpar.
tno t yxacnee ncero, ormeuanoct onm s eonoron anru-
no emoxpar, ecn t n emoxparuecxom rocyapcrne ne nce men
onaxonte npana, ecn t, ocrann sa coo rocyapcrnennte onx-
nocr, mt n ro xe npem n cyentx enax orxasanct t or roro, uro nam
nonoxeno no saxony, , nora n opte sa nam rocyapcrnennt crpo,
np ronoconan oranan t nepnencrno nmm, memmm mnoro my-
mecrna (coxpar, XX)
1
.
ntm cnonam, tno t ryrentntm n omecrna rocyapcrna,
menyemtx emoxparuecxm, ecn t ne tno n ncex -
& ! ecn t orxptro omnponan no npem ]opmpona-
n rocyapcrnenntx opranon x erentnocr nm, memme mnoro
mymecrna. n noepxan encrna omecrna rocyapcrna ne ront-
xo npnyrentntm, no noomprentntm, eonoruecxm mepam
pantme, ocoenno n conpemenntx ycnonx, rpeyerc xor t nnms
pannonpan ncex conantntx cnoen xnaccon, nnms onaxonoro x
ocryna x cosanaemomy ncem omecrnom orarcrny x ptuaram ynpanne-
n rocyapcrnom.
$?. @ &( /(& A&& (&2
-2 &!*
1. onpoc o rapanrx emoxpar nnerc onm s xnmuentx no-
npocon n nponecce ccneonan annoro nnen.
3 /(& n nayuno nreparype * -
! * & *
! #! &;!
** ;. onpoc o rapanrx emo-
xpar +ro, no cymecrny, nonpoc o ]axropax, oycnonnnammx ee pe-
antnt xapaxrep.
Hocnene moxno, c onpeenenno one ycnonnocr, pasenrt na
na na: ! oycnonnennte peantno cymecrnymmm
xsnenntm ycnonm, ! sancme or non, xenan
ntx cyexrnntx ycrpemnen pontx rpaxan n onxnocrntx
nn.
m.: nruna emoxpar n cnerentcrnax conpemennxon / s. noror. . H. a-
pnonu . . omenenxo. ., 1996. . 318.
8 mecrnosnane
225
nayuno yueno nreparype cyexrnntm ]axropam, n cny cno-
xnmec rpan, npaerc ropaso mentmee snauene, uem on me-
mr na camom ene. 3ro, necomnenno, nnerc ynymenem. et or roro,
xro cror y nnacr, xaxym nonrxy on ]opmpyer, xax ]opmpyer (e-
nonuno n onpact na mnene ysxo rpynnt cnox croponnxon n
snaurentno uacr omecrna) , rnannoe, xax ee peansyer, no mnorom sa-
ncr npecrannene o xapaxrepe camoro rocyapcrna, ero emoxparue-
cxo n neemoxparuecxo nppoe, o rapanrponannocr n nerapan-
rponannoe nponosrnamaemtx np +rom npan cnoo.
ora no rnane rocyapcrna, re emoxparuecx crpo xaxa cno-
ot, - ncan eme Hnaron, oneerc ncrart ypntm nnouepnm, ro-
cyapcrno +ro cnepx onxnoro ontnerc cnooo n nepasannennom n-
e. raxom rocyapcrne rpaxan, nocnymntx nnacrm, cmemnamr c rp-
stm xax nuero ne cromx oponontntx paon, saro npanren, noxo-
xe na nonnacrntx, nonnacrnte, noxoxe na npanrene, ram nocxna-
nmrc ynaxamrc xax n uacrnom, rax n omecrnennom oxoe. 3a-
xonurc raxoe npannene co cnooo n nepasannennom ne rem, sa-
xnmuaer nenx ]noco], uro nce nepecranyr curartc axe c saxona-
m ncantm nencantm. menno s +roro npannen, raxoro
npexpacnoro no-mnomecx epsxoro, ntpacraer, xax mne xaxerc, r-
pan, o nce upesmepnoe otuno ntstnaer pesxoe smenene n npor-
nononoxnym cropony
1
.
yrt cyexrnntx ]axropon, npsnanntx oecneurt peantnt xa-
paxrep emoxpar, saxnmuaerc, raxm opasom, npexe ncero n rom, uro-
t nosnoxrt na rocyapcrnenntx omecrnenntx erene ro n
no crpant npanonte mopantnte osannocr cnom noncenenntm
ecrnm nponort n xsnt, coxpanrt oxpanrt cymecrnymme n
napoxammec n crpane emoxparuecxe npnnnt, e rpan.
e cnyuantm n cnere cxasannoro npecrannerc ror ]axr, uro n nexoro-
ptx crpanax osannocrt onxnocrntx nn conmart n cnox ecrnx
emoxparuecxe npnnnt oxpanrt cymecrnymm n napoxam-
mc emoxparuecx crpo saxpennerc xoncrrynonno.
pe oexrnntx ]axropon - rapanr peantno emoxpar n na-
yuno yueno nreparype ntenmrc ananspymrc cneymme:
! ! *! ! & .
cooe nnmane np +rom opamaerc npexe ncero na &--
1 /.
Hocnene nonmamrc n camom mpoxom cmtcne cnona. menno:
xax +xonomuecxe ycnon xsn omecrna pasnuntx ero cnoen, n or-
nomenx mexy xoroptm ycranannnamrc emoxparuecxe npnn-
nt; yponent xsn nacenen, nosnonmm emy yuacrnonart n, naoo-
por, ne yuacrnonart n ynpannen enam omecrna rocyapcrna; +xono-
muecxe ]nanconte nosmoxnocr rocyapcrna, nosnonmme n, na-
oopor, ne nosnonmme emy oecneunart nopmantnoe ]ynxnonpona-
1
(. ocyapcrno. . 562, 564a // ou.: 3 r. . 3. u. 1. , 1971.
226
ne n crpane emoxparuecxx nonruecxx ncrryron, ocymecrnnene
npan cnoo rpaxan, ]opmponane ntopntx rocyapcrnenntx opra-
non na emoxparuecxo ocnone.
pe ]axropon, oycnonnnammx peantnt xapaxrep emoxpar,
ontmoe snauene memr raxxe '! /. n npecrannmr
coo conoxynnocrt mpuecxx cpecrn ycnon, oecneunammx
peansanm ]opmantno exnappyemtx emoxparuecxx npnnnon,
e, npan cnoo rpaxan.
Rpuecxe rapanr, cnpanenno ormeuaerc n nayuno nrepary-
pe, ne cneyer n orptnart, n rem onee npornonocrannrt pyrm n-
am rapanr. ont snauene yxasanntx rapanr moxno npanntno
nonrt onenrt, nmt ananspy x n encrne c pyrm rapanrm,
paccmarpna x xax uacrt enoro nenoro.
cremnt noxo x mpuecxm rapanrm nosnoner npanntno
onpeenrt x mecro pont. ono cropont, ne cneyer npeynenunart
pont snauene mpuecxx rapanr, n uacrnocr, n oecneuen, ox-
pane samre xoncrrynonntx npan cnoo, ntnra x na pemam-
mee mecro, xax +ro nanmaerc n conpemenno occ. c pyro cropo-
nt, x nents paccmarpnart n xauecrne nexoero onecxa xo ncem ocrant-
ntm rapanrm. 3ro xe cneyer cxasart n ornomen pyrx rapanr.
Rpuecxe rapanr nectma mnoroucnennt pasnoopasnt. n
coepxarc xax n xoncrrynonntx axrax, rax n rexymx (otuntx) sa-
xonax raxxe n nosaxonntx axrax. 3naurentnym pont mpuecxe ra-
panr rpamr n npanonpmenrentno erentnocr.
xauecrne npmepon xoncrrynonnoro saxpennen mpuecxx
rapanr moxer cnyxrt u. 1 cr. 29 ecrnymme oncrryn occ,
re ronoprc o rom, uro xaxomy rapanrpyerc cnooa mtcn cno-
na; u. 2 cr. 43, cornacno xoropo rapanrpymrc omeocrynnocrt ec-
nnarnocrt omxontnoro, ocnonnoro omero cpenero npo]ecconantno-
ro opasonan n rocyapcrnenntx n mynnnantntx opasonarentntx
yupexenx na npenprx; u. 1 cr. 44, n coornercrn c xoropo
xaxomy rapanrpyerc cnooa nreparypnoro, xyoxecrnennoro, nayu-
noro, rexnuecxoro pyrx non rnopuecrna, npenoanan. nrennex-
ryantna cocrnennocrt oxpanerc saxonom.
Rpuecxe rapanr pasnuntx nponnen emoxpar, n uacrno-
cr npan cnoo rpaxan occ, saxpennmrc ne rontxo n oncrry-
n occcxo ueepan, no n xoncrrynonntx axrax (xoncrryn-
x, ycranax) cyexron ueepan.
apy c nasnanntm rapanrm conmen emoxpar nectma
naxnym pont rpamr pyre nt rapanr.
2. Hommo naonee xapaxrepntx npsnaxon uepr, a raxxe yponne
non memmxc rapanr emoxpar n nmo crpane na nmom c-
ropuecxom orpesxe cnoero pasnr ornuaerc raxxe cnom A&&.
( * ; -
; -
.
--0
sancmocr or roro, xaxm nyrem npmtm n xocnenntm nt-
paxamrc +ra non nrepect omecrna napoa, pasnuamr ne pasno-
nnocr ]opm emoxpar. 3ro A&1 -2 &!
(ntopnte oprant rocyapcrnenno nnacr, ntopnte naprnte o-
mecrnennte oprant), c nomomtm xoroptx napo ocymecrnner nnacrt ue-
pes cnox npecranrene, A&1 (&2 M2N &!
(pe]epenym, nnecnr, copan, centcxe cxot np.), c nomomtm xo-
roptx ocnonnte nonpoct rocyapcrnenno omecrnenno xsn pema-
mrc napoom nenocpecrnenno.
ornacno ecrnymme pocccxo oncrryn naxneme ]op-
mo nenocpecrnenno emoxpar nnerc pe]epenym. apy co cno-
ontm ntopam on paccmarpnaerc xax ntcmee nenocpecrnennoe
ntpaxene nnacr napoa (n. 3 cr. 3). asnunte ]opmt nenocpecrnen-
no emoxpar n occ memrc na pasntx yponnx rocyapcrna o-
mecrna: na yponne ueepan, cyexron ueepan na mecrnom ypon-
ne.
no s naxnemx ]opm npecranrentno emoxpar n occ
moxer cnyxrt ueepantnoe opane napnamenr occcxo ueepa-
n. ornacno oncrryn on nnerc npecranrentntm saxonoa-
rentntm opranom occcxo ueepan (cr. 94). a yponne cyexron
ueepan npecranrentntm opranam nnmrc saxonoarentnte co-
pan napnamenrt (n pecnynxax). a mecrnom yponne ntopnte op-
rant mecrnoro camoynpannen.
ornacno cnoxnmemyc n oreuecrnenno sapyexno mpuecxo
nayxe npecrannenm (or nar. @BaB@B\_HK P ro, uro nonexr
coomenm) 5 &! c *
# & -
! ; -
.
e]epenym nnerc anexo ne nono ]opmo nenocpecrnennoro
yuacr nacenen n pemen rnoantntx nonpocon, a raxxe n paspeme-
n reppropantntx ntx nnyrprocyapcrnenntx mexrocyapcr-
nenntx nponem. cnenantno mpuecxo nreparype npnro cu-
rart aro nponeen nepnoro n crop uenoneuecrna pe]epenyma
1439 r., a ero pono Bnenapm. nocneymme rot croner,
nnnort o nacromero npemen, n +ro crpane na pasntx yponnx tno
nponeeno mnoxecrno pe]epenymon, s xoroptx onee cra rontxo no
xoncrrynonntm nonpocam.
e]epenymt sanna neonoxparno npononct no upann,
ran, an, opner, pnan, pasn, pyrnae pe pyrx
crpan. nocnene rot on npononct n , Hpanrcxx pec-
nynxax - cyexrax onercxo ueepan (), a sarem n occ.
ymecrnyer . n xnacc]npymrc no
pasntm npsnaxam. nayuno nreparype mpoxo pacnpocrpaneno, na-
npmep, nopasenene pe]epenymon na xoncrrynonnte, -
. Hp +rom sa ocnony x xnacc]xan n
n xauecrne xprepen eperc x npemer coepxane.
228
naxo nmecre c anntm noxoom xprepm cnontsyerc
na xnacc]xan, noe x nopasenene.
uacrnocr, n coornercrn c rocyapcrnenno-npanono reope no-
nruecxo npaxrxo pe]epenymt nopasenmrc no cnocoy npone-
en na VW! es xoroptx ne moryr trt peme-
nt nonpoct, npeycmorpennte n oncrryn n n cnenantnom saxone,
! xoropte nponorc nmt no ycmorpenm saxonoa-
rentnoro n nmoro noro xomnerenrnoro na ro oprana.
axonen, pe]epenymt xnacc]npymrc no c]epe npmenen.
coornercrn c anntm xprepem pe]epenymt nopasenmrc na -
! nponomte n macmrae nce crpant n nan, -
! ocymecrnnemte n npeenax onoro n necxontxx peronon n xe
orentntx amncrparnno-reppropantntx enn (xpaen, onacre,
nponnn r. n.).
e]epenym xax ]opma ntpaxen omecrnennoro mnen xax cno-
co npnr npnnnantno naxntx nopmarnno-npanontx axron no-
nruecxx pemen, necomnenno, nnerc ocronem ne ono nan
n napoa, a ncero nporpeccnnoro uenoneuecrna. 3ro omeuenoneuecxa,
a ne ysxoxnaccona n rem onee xaxa-no rpynnona nennocrt. cny
+roro npecrannerc ne rontxo nosmoxntm, no xsnenno neoxo-
mtm mpoxoe cnontsonane sapyexnoro nosrnnoro ontra cnenant-
noro saxonoarentnoro saxpennen nponeen pe]epenymon n oc-
c n x pasnuntx napanrax pasnonnocrx xax n c]epe nonrx,
+xonomx, mexnanonantntx cnse ornomen, rax n pyrx c]e-
pax omecrna.
asymeerc, # -
*& ! *-
.
ents, n uacrnocr, satnart, uro, necmorp na mpoxoe cnontsona-
ne pe]epenymon n npaxrxe nonruecxo xsn cnan, ran,
B pyrx sanantx crpan, ornomene x nm co cropont pasnuntx
cnoen omecrna ncera tno ocraerc anexo ne onosnauntm.
Hpornopeunocrt ornomen &* & x pe]epeny-
mam, ocoenno nocne ropo mpono nont, ocnerc, no-nepntx,
rem, uro cymecrnyer nosmoxnocrt cnontsonan x, ;-
&*& ! n nrepecax pyrx cnoen xnaccon.
osmoxnocrt +ra, xax npanno, nectma nesnaurentna, n cny omn-
pymmero nonoxen npanmx xpyron no ncex c]epax xsn omecrna n
cpecrnax maccono n]opman, no ona ncera coxpanerc. o-nroptx,
rem, uro n onoennt nepo ncrryr pe]epenyma n snaurentno cre-
nen tn cxperponan n rnasax mpono omecrnennocr, yyu ax-
rnno cnontsyemtm ]amcrcxo epmane n 1933 r. np pemen non-
poca o ntxoe epman s Hr an, n 1934 r. np pemen nonpoca
o coenen nocra npesenra c nocrom ]mpepa pexcxannnepa n
1938 r. np pemen nonpoca o npcoenen ncrp x epman.
, n-rpertx, rem, uro npanme xpyr nexoroptx sanantx crpan yc-
marpnamr n ncrryre pe]epenyma yrposy ncrryry napnamenrapsma,
229
onacnocrt sament nnacr nnnsonannoro napnamenra nnacrtm nene-
xecrnenno ronnt. menno n +rom saxnmuaerc, cy no sanantm c-
rounxam, ona s npun npoonxrentno nenpemnemocr ncrryra
pe]epenyma, nanpmep, n nrn.
Hpornopeunocrt ornomen x pe]epenymy co cropont & -
ocnerc n ocnonnom rem, uro, necmorp na cnom nnem-
nmm emoxparunocrt npnnexarentnocrt, on anexo ne ncera sname-
nonanc ycnexam nporpeccnntx cn. o mnorx cnyuax pe]epenymt
oxanunanct npnrem anexo ne camtx nporpeccnntx saxonon n pe-
men, ntcrynan n xauecrne emoxparuecxoro mra n npxptr
o]nantntx anremoxparuecxx axn.
nosmoxnocr cnontsonan pe]epenymon n nrepecax npanmx
xpyron, a ne ncero omecrna co nce ouennocrtm cnerentcrnyer raxxe
npaxrxa nponeen x na repprop tnmx comsntx pecnynx n co-
crane , occ, n orentntx peronax crpant. epexo pe]epeny-
mt cnontsonanct cnontsymrc n cenaparcrcxx ntx nenaron-
ntx nenx.
neyer samerrt, uro xpome conantno-xnaccontx n ysxocnenant-
ntx npun pasnopeunoro, a nepexo cepxannoro ornomen pasnu-
ntx conantntx rpynn cnoen sananoro omecrna x pe]epenymy ecrt
pyre, ycnonno ronop, omeconantnte npunt. pe nx nte-
nmrc npexe ncero cneymme.
. rnepnmeec cpe pasnuntx cnoen nacenen, conantntx
rpynn ncrryron mnene, uro pe]epenym nesexno ntcrynaer xax
*# ! cnococrnyer ycxopennomy pac-
cnoenm npornonocrannenm pasnuntx cocranntx uacre omecrna
pyr pyry, nopoxaer ononnrentnym narpysxy orpanuen na cno-
xnmymc napnamenrcxym ccremy.
n mnorx nonruecxx napr, ormeuaerc n cns c +rm sana-
ntm yuentm, nponeene n yuacre n pe]epenymax nnerc c non-
ruecxo roux spen ropaso onee pcxonanntm oporocromm
meponprem, uem nponeene m n yuacre n perynpno npono-
mtx nceomx ntopax.
urtna ecranspymm norennan, sanoxennt n pe]epeny-
max, sanant saxonoarent nnonne ocosnanno nenenanpannenno orpa-
nunaer x nponeene n pe cnyuaen. pxo nnmcrpane n +rom or-
nomen moxer cnyxrt cr. 4 3axona perynponan pasnuntx non
pe]epenyma n cnan. na, n uacrnocr, rnacr, uro pe]epenym ne
nponorc n nmom ero ne n n ono s reppropantntx enn,
n xoroptx onxen ocymecrnnrtc onpoc, no npem ecrn upesntua-
noro ocanoro nonoxen, a raxxe n reuene ennocra ne nocne x
orment. cn n ent onnen ynomnyrtx nonoxen nponeene pe-
]epenyma nasnaueno, ro on ormenerc nasnauaerc nont ent ero
nponeen
1
.
m.: cnan. oncrryn saxonoarentnte axrt. , 1984. . 101.
230
3ra xe crart sanpemaer nponeene pe]epenymon n reuene en-
nocra npemecrnonanmx ennocra ne, cneymmx sa nem nponee-
n na ro xe repprop nceomx napnamenrcxx ntopon n nto-
pon n mecrnte oprant n nponeen pyroro pe]epenyma
1
.
. noxnmeec cpe nrennexryantntx cnoen sananoro omecrna,
ntcrynammx c paxantntx nosn, npecrannene o pasnuntx ]op-
max ncrryrax nenocpecrnenno emoxpar, npexe ncero o pe]e-
penymax xax o cpecrne otunoro, noncenennoro yconepmencrnonan,
no ne paxantnoro smenen cymecrnymme nonruecxo ccremt,
nororonx nponeen paxantntx nonruecxx n ntx pe]opm.
rana onxnoe npmo emoxpar n B pyrx sanantx
crpanax cura, uro ona cnococrnyer noccranonnenm nonnnoro
cmtcna snauen name emoxpar, nonneuenm ontmoro xonuecr-
na nme n sparentnt nponecc ooramenm ncrryra rpaxan-
crna, nexoropte sanante nonronor cononor n ro xe npem nacro-
rentno nouepxnamr, n uacrnocr, npmenrentno x B, uro ontmn-
crno amepxannen paccmarpnamr npmte emoxparuecxe nponecct or-
nmt ne xax paxantnte mept, nanpannennte na rnynnte smenen
ocnonnoro n asonoro xapaxrepa amepxancxo ]opmt npannen,
a xax pyrnnte, ymepennte mept, nanpannennte na conepmencrnonane
ccremt npecranrentntx ncrryron, na cosane yxpennene rapan-
r roro, urot on nocronno ocrananct npecranrentntm, no-
oruerntm.
. rnepnmeec cpe mpoxx cnoen nacenen sanantx crpan,
ocoenno n B, mnene, uro # # ; -
*! a npo]ecconant uro na nepnom nnane onxen
crort ne nonynsm, a npo]ecconansm.
uer mnen nacenen np pemen rex n ntx rnoantntx non-
ruecxx n saxonoarentntx nponem, necomnenno, nnerc nectma
naxntm nyxntm rpeonanem x nnacrnymmm xpyram n cnere cnoxn-
mxc npecrannen o emoxpar, onaxo np onom nenpemennom yc-
non. menno: ecn n ornera na nocrannennt nonpoc, ntnocmt
na pe]epenym, ne rpeyerc cnenantntx, npo]ecconantntx snan.
npornnom cnyuae pe]epenym npenpamaerc s nectma axrnnoro cpe-
crna paspemen naspenmx n omecrne nponem emoxparuecxm nyrem
n camt saypnt ]apc.
. panonnoe n nacenen pa sanantx crpan npecrannene
o cne npoprerax ncrryron npecranrentno emoxpar nepe
ncrryram npmo, nenocpecrnenno emoxpar. B, nanpmep,
xax o +rom cnerentcrnymr onpoct pasnuntx cnoen nacenen, onont-
no snaurentna uacrt omecrna npenouraer nanpannrt cno ycn na
conepmencrnonane ccremt npecranrentntx opranon, nxnmua xon-
rpecc nercnarypt mraron, uem na ycranonnene saxonoarentnoe sa-
xpennene omenanonantntx pe]epenymon.
am xe.
-3.
. xopennmeec n cosnan pasnuntx cnoen sananoro, ocoen-
no amepxancxoro, omecrna onacene, uro n ycnonx pacmpen np-
mo emoxpar nepouecxoro nponeen pe]epenymon snaurent-
no nospacraer pont ener, a nmecre c rem nnne nectma cocrorent-
ntx nnon n orentntx rpynn na pesyntrart ronoconan na
cam sparentnt nponecc.
oneuno, paccyxamr no +romy nonoy nexoropte amepxancxe c-
cneonaren, entr cam no cee ne ncera rpan rpamr no npem nt-
opon n ncenapontx onpocon pemammym pont. naxo ccneonan
sa ccneonanm, npononmec n +ro onacr
1
, yerentno oxa-
stnamr, uro nnne ontmx, x romy xe panonantno crpauenntx na
npentopnym pexnamy pemene pyrx sparentntx nponem, e-
nexntx cymm nents neoonennart. entr ncera rpan npoonxamr
rpart nectma naxnym, rpyno nepeonenmym pont n peansan nour
ncex cropon acnexron npmo emoxpar. n ncera ntcrynan nt-
crynamr ecn ne camtm naxntm, ro, no xpane mepe, onm s camtx
naxntx noxasarene roro, xro ntrpaer, a xro nporpaer n nporexammx
n yymx ncenapontx onpocax ntopax.
apy c nasnanntm npunam npornopeunoro n cepxannoro
ornomen rpaxan nexoroptx rocyapcrn x pe]epenymy ecrt pyre
npunt. x ucne moxno yxasart, n uacrnocr, na raxe, xax nonma-
ne cnoxnocr npornopeunocr npanornopuecxoro ntx nponeccon
na nanonantnom yponne, rpeymmx or x yuacrnxon cnenantntx sna-
n nororonx; ntcoxa cromocrt n nanoronnarentmxon pe]epen-
ymon nnecnron; neocrarouna xomnerenrnocrt n]opmponan-
nocrt pontx rpaxan n nonruecxx ntx enax n roro, urot
trt axrnntm yuacrnxam nporexammx na nanonantnom yponne
nponeccon, p.
nans npun ]axropon, oycnonnnammx nectma neonosnaunoe
npornopeunoe ornomene pasnuntx cnoen omecrna x pe]epenymy,
nosnoner rnyxe nonrt ne rontxo ero conantnym nppoy xapaxrep,
no mecro pont n ccreme emoxpar, peantnte nosmoxnocr nose-
crn ncrryra pe]epenyma na xonxpernym nonruecxym conant-
nym cpey.
$E. %11. :- -( &
62!2 7,
1. ( ! -
* * * V-
W & &.
crounxam sparentnoro npana n occcxo ueepan nn-
mrc oncrryn occ, xoncrryn pecnynx cyexron occ-
cxo ueepan, ycrant xpaen, onacre pyrx cyexron ueepan,
b@M\T\ cG. Direct Democrac: he Politics o the Initiatie, eerendum and ecall. Cam-
bridge, 1989. P. 1-24.
-3-
cnenantnte sparentnte saxont, npnrte na yponne ueepan,
a raxxe na yponne cyexron ueepan.
a yponne occcxo ueepan ecrnymr, nanpmep, ueepant-
nt saxon ntopax Hpesenra occcxo ueepan, ueepant-
nt saxon ntopax enyraron ocyapcrnenno ymt ueepantnoro
opan occcxo ueepan, ueepantnt saxon ocnonntx ra-
panrx sparentntx npan npana na yuacre n pe]epenyme rpaxan
occcxo ueepan.
cxonte, npnnnantno naxnte nonoxen o ntopax c]opmyn-
ponant n oncrryn occ. ne, n uacrnocr, saxpennerc, uro rpa-
xane occcxo ueepan memr npano spart trt spanntm
n oprant rocyapcrnenno nnacr oprant mecrnoro camoynpannen,
a raxxe yuacrnonart n pe]epenyme (n. 2 cr. 32) uro ntopt nposnor-
c na ocnone nceomero pannoro npmoro sparentnoro npana np
ranom ronoconan (n. 1 cr. 81).
ornacno oncrryn ne memr npana spart trt spannt-
m rpaxane, npsnannte cyom neeecnocontm, a raxxe coepxame-
c n mecrax nmen cnoot no npronopy cya (n. 3 cr. 32).
oncrrynonnte nonoxen, xacammec ntopon, naxor cnoe
npmoe orpaxene pasnre n otuntx saxonax, nocnmenntx nponeccy
]opmponan ntopntx rocyapcrnenntx opranon.
ax, nanpmep, n ueepantnom saxone ntopax enyraron ocyap-
crnenno ymt n nopxe peansan eransan xoncrrynonntx
nonoxen saxpennerc, uro enyrart ocyapcrnenno ymt ueepant-
noro opan occcxo ueepan spamrc rpaxanam occ-
cxo ueepan na ocnone nceomero pannoro npmoro sparentnoro
npana np ranom ronoconan. uacre rpaxanna occcxo ueepa-
n n ntopax nnerc oponontntm.
3axone saxpennmrc raxxe pyre nonoxen, xacammec s-
parentntx npan rpaxan occcxo ueepan. uacrnocr, ycranann-
naerc, uro: a) rpaxann occcxo ueepan, ocrrm na ent nt-
opon 18 ner, meer npano spart enyraron ocyapcrnenno ymt;
) enyrarom ocyapcrnenno ymt moxer trt span rpaxann oc-
ccxo ueepan, ocrrm na ent ntopon 21 roa; n) rpaxann
occcxo ueepan, npoxnamm n naxomc n nepo noro-
ronx nponeen ntopon sa npeenam repprop occcxo uee-
pan, onaaer nce nonnoro sparentntx npan np ntopax enyraron
ocyapcrnenno ymt r) ne meer npana spart trt spanntm
rpaxann occcxo ueepan, npsnannt cyom neeecnocontm
n coepxamc n mecrax nmen cnoot no npronopy cya (cr. 3).
3axone ntopax enyraron ocyapcrnenno ymt ueepantnoro
opan occcxo ueepan yxastnaerc na ro, uro: a) xanart
n enyrart ocyapcrnenno ymt ntnramrc n cocrane ]eepantntx
cncxon xanaron; ) ntnxene xanaron n cocrane ]eepantntx
cncxon xanaron ocymecrnnerc nonruecxm naprm, memm-
m n coornercrn c ueepantntm saxonom or 11 mn 2001 r. nonr-
uecxx naprx npano npnmart yuacre n ntopax, n rom ucne ntn-
-33
rart cncx xanaron; n) nonruecxa napr nnpane ntnnyrt n co-
crane ]eepantnoro cncxa xanaron rpaxan occcxo ueepan,
ne nnmmxc unenam anno nonruecxo napr (cr. 7).
coornercrn c oncrryne occcxo ueepan ocyapcr-
nenna yma cocror s 450 enyraron.
3axon nectma ocrorentno onpeener craryc xanaron n enyrart,
saxpenner x npana osannocr.
ce sapercrpponannte xanart n enyrart, ormeuaerc n 3axone,
onaamr panntm npanam necyr pannte osannocr.
coornercrn c 3axonom:
nocne percrpan xanar n enyrart ne nnpane cnontsonart npe-
mymecrna cnoero onxnocrnoro nonoxen n nrepecax span;
nocne percrpan xanar n enyrart no nunomy sannenm ocno-
oxaerc or paort, noenno cnyxt noenntx copon co n percrpa-
n o n o]nantnoro onynxonan omx roron ntopon. reue-
ne +roro cpoxa coornercrnymma sparentna xomcc sa cuer
cpecrn, ntenenntx na nororonxy nponeene ntopon, ntnnaunaer
xanaram n enyrart enexnym xomnencanm;
xanar n enyrart ne moxer trt ynonen c paort no nnarne a-
mncrpan (paoroaren), nepeneen es ero cornac na pyrym paory
n onxnocrt, n rom ucne na paory n pyrym mecrnocrt, a raxxe nanpan-
nen n xomanponxy, npsnan na noennym cnyxy noennte copt co n
percrpan o n o]nantnoro onynxonan omx roron ntopon.
pem yuacr xanara n enyrart n ntopax sacurtnaerc n rpyono
crax no ro cnenantnocr, no xoropo on paoran o percrpan;
xanar n enyrart nocne percrpan ne moxer trt npnneuen
x yrononno ornercrnennocr, apecronan n noneprnyr mepam amncr-
parnnoro nstcxan, nanaraemtm n cyenom nopxe, es cornac e-
nepantnoro npoxypopa occcxo ueepan. ana raxoe cornace, e-
nepantnt npoxypop u nemenenno snemaer o +rom sparentnym
xomccm, sapercrpponanmym xanara.
3axon o ntopax enyraron ocyapcrnenno ymt npeocranner
ncem rpaxanam occ ]opmpyemtm m omecrnenntm oenen-
m npano na cnoonoe nponnene npentopno arran n coornercr-
n c ecrnymmm saxonoarentcrnom. rart 10 3axona n cns c +rm
nponosrnamaer, uro rpaxane occcxo ueepan, omecrnennte o-
enen nnpane n nmtx onycxaemtx saxonom ]opmax saxonntm me-
roam ocymecrnnrt erentnocrt, noyxammym sparene x ronoco-
nanm sa n nporn roro n noro xanara.
Honruecxm naprm, sapercrpponanmm ]eepantnte cncx
xanaron, rapanrpymrc pannte ycnon ocryna x cpecrnam macco-
no n]opman n nponeen npentopno arran.
apy c nasnanntm nonoxenm 3axon raxxe saxpenner
<# , &-
& .
-31
ornacno cr. 11 ]nancponane meponpr, cnsanntx c nororon-
xo nponeenem ntopon enyraron ocyapcrnenno ymt, ocymecrn-
nerc sa cuer cpecrn ]eepantnoro mxera.
Honruecxa napr, ntnnynma ]eepantnt cncox xana-
ron, osana cosart cocrnennt sparentnt ]on n ]nancpona-
n cnoe sparentno xamnan. cnyuax, npeycmorpenntx uee-
pantntm saxonom, peronantnoe orenene nonruecxo napr, ntn-
nynme ]eepantnt cncox xanaron, nnpane no pemenm ynonnomo-
uennoro ycranom nonruecxo napr pyxonomero oprana nonrue-
cxo napr cosart sparentnt ]on n ]nancponan spa-
rentno xamnan nonruecxo napr.
coornercrn c 3axonom nororonxa nponeene ntopon enyra-
ron ocyapcrnenno ymt ocymecrnnmrc orxptro rnacno.
ce pemen sparentntx xomcc, opranon rocyapcrnenno nna-
cr opranon mecrnoro camoynpannen, cnsannte c nororonxo npo-
neenem ntopon, nonexar onynxonanm.
3axone o ntopax enyraron n ocyapcrnennym ymy, panno xax n
pyrx ananoruntx saxonax, ecrnymmx na yponne cyexron occ-
cxo ueepan, no omemy npanny ne rontxo exnappymrc spa-
rentnte npana rpaxan, nopox npnnnt nponeen ntopon, no
ycranannnamrc x mpuecxe rapanr.
pome roro, cneyer samerrt, uro n occ ecrnyer ocot uee-
pantnt saxon ocnonntx rapanrx sparentntx npan npana na
yuacre n pe]epenyme rpaxan occcxo ueepan, nocnmennt
pemenm anntx nonpocon.
+rom nectma naxnom nopmarnno-npanonom axre xoncrarpyerc,
uro rocyapcrnom rapanrpymrc cnoonoe nonesnnene rpaxan na
ntopax pe]epenyme, samra emoxparuecxx npnnnon nopm s-
parentnoro npana npana na yuacre n pe]epenyme.
acrom ueepantnt saxon, ronoprc anee n +rom axre, onpee-
ner ocnonnte rapanr peansan rpaxanam occ xoncrrynon-
noro npana na yuacre n pe]epenyme occcxo ueepan, pe]epeny-
me cyexra occcxo ueepan, mecrnom pe]epenyme, a raxxe npa-
na spart trt spanntm n ]eepantnte oprant rocyapcrnenno
nnacr, oprant rocyapcrnenno nnacr cyexron occcxo ueepa-
n, nte ]eepantnte rocyapcrnennte oprant rocyapcrnennte opra-
nt cyexron occcxo ueepan, npeycmorpennte oncrryne
occcxo ueepan, xoncrrynm, ycranam cyexron occcxo
ueepan spaemte nenocpecrnenno rpaxanam, a raxxe n opra-
nt mecrnoro camoynpannen.
axno nouepxnyrt, uro nacrom ueepantnt saxon -
# npmenerc na nce repprop occcxo ueepan
uro on ne rontxo ne cxnmuaer, a, naoopor, ncuecx npenonaraer yc-
ranonnene rapanr sparentntx npan rpaxan n pyrx saxonax.
2. sparentnoe npano occcxo ueepan, rax xe xax spa-
rentnoe npano nmo no crpant, perynpyer saxpenner -
* .
-3/
( # # - # 1-
# & -## ' -
& & ; .
sparentna ccrema occcxo ueepan nxnmuaer n ce nop-
ox span Hpesenra occ, enyraron ocyapcrnenno ymt, npe-
senron pecnynx cyexron occcxo ueepan, ryepnaropon
xpaen, onacre pyrx cyexron ueepan, enyraron saxonoarent-
ntx opranon cyexron occcxo ueepan, enyraron onxnocrntx
nn na yponne mecrnoro camoynpannen.
cnonnte npnnnt nocrpoen ]ynxnonponan sparent-
no ccremt saxpennent n sparentnom npane.
ax, cornacno ueepantnomy saxony ocnonntx rapanrx spa-
rentntx npan npana na yuacre n pe]epenyme rpaxan occcxo ue-
epan npnnnt nponeen n occ ntopon pe]epenymon sa-
xnmuamrc n cneymmem.
1. paxann occcxo ueepan na ocnone
nceomero pannoro npmoro sparentnoro npana np ranom ronoco-
nan.
2. paxann occcxo ueepan na oc-
none nceomero pannoro npmoro nonesnnen np ranom ronocona-
n.
3. uacre rpaxanna occcxo ueepan n ntopax pe]epen-
yme nnerc cnoontm oponontntm. xro ne nnpane oxastnart
nosecrne na rpaxanna occcxo ueepan c nentm npnyrt
ero x yuacrm n neyuacrm n ntopax pe]epenyme, a raxxe na ero
cnoonoe nonesnnene.
4. paxann occcxo ueepan, npoxnamm sa ee npeena-
m, onaaer nce nonnoro sparentntx npan np nponeen nto-
pon n ]eepantnte oprant rocyapcrnenno nnacr npana na yuacre
n pe]epenyme occcxo ueepan. nnomaruecxe npecranrent-
crna xoncyntcxe yupexen occcxo ueepan osant oxast-
nart coecrne ee rpaxanny n peansan ycranonnenntx nacromm
ueepantntm saxonom, ]eepantntm xoncrrynonntm saxonam,
ntm ]eepantntm saxonam sparentntx npan np nponeen nt-
opon n ]eepantnte oprant rocyapcrnenno nnacr peansan npana
na yuacre n pe]epenyme occcxo ueepan.
5. Hponeene ntopon ononpemenno c nponeenem pe]epenyma
occcxo ueepan ne onycxaerc.
6. Hponeene ntopon n oprant rocyapcrnenno nnacr cyexra
occcxo ueepan, ntopon n oprant mecrnoro camoynpannen o-
nonpemenno c nponeenem pe]epenyma cyexra occcxo ueepa-
n, mecrnoro pe]epenyma perynpyerc saxonam cyexra occcxo
ueepan.
7. erentnocrt sparentntx xomcc, xomcc pe]epenyma
np nororonxe nponeen ntopon, pe]epenyma, nocuere ronocon
ycranonnen roron ronoconan, onpeenen pesyntraron ntopon,
pe]epenyma ocymecrnnerc orxptro rnacno.
236
nanorunte npnnnt nponosrnamamrc pasnnamrc raxxe n
pyrx saxonoarentntx axrax, nocnmenntx pocccxo sparentno
ccreme.
Hororonxa nponeene ntopon ocymecrnnerc -1&
!&(&# xoropte rpamr xnmuenym pont n sparentno ccreme.
ornacno saxonoarentcrny occ
* & &! ! -
! -## '-
! &* * & .
a sparentnte xomcc nosnaraerc raxxe xonrpont sa conme-
nem sparentntx npan rpaxan.
Hp nororonxe nponeen ntopon sparentnte xomcc n
npeenax cnox nonnomou, ycranonnenntx ]eepantntm saxonam,
nesancmt or opranon rocyapcrnenno nnacr opranon mecrnoro camo-
ynpannen.
emen sparentntx xomcc, npnrte n npeenax x nonnomo-
u, osarentnt n rocyapcrnenntx opranon, opranon mecrnoro camo-
ynpannen, rocyapcrnenntx npenpr, yupexen opransan,
a raxxe x onxnocrntx nn.
Hororonxa nponeene ntopon n occcxo ueepan ocymecr-
nnerc cneymmm xomccm: Henrpantno sparentno xomcc-
e occ, sparentntm xomccm cyexron occcxo ueepa-
n, reppropantntm (paonntm, ropocxm p.) sparentntm
xomccm yuacrxontm sparentntm xomccm.
n nponeen ntopon nocuera ronocon sparene np nto-
pax enyraron ocyapcrnenno ymt n pyrx npecranrentntx opra-
non opasymrc -1 !.
sparentnte yuacrx opasyer rnana mecrno amncrpan no
cornaconanm c coornercrnymme reppropantno sparentno xomc-
ce ne nosnee uem sa 50 ne o n ntopon c yuerom mecrntx ntx
ycnon n nenx cosan maxcmantntx yocrn n sparene.
sparentnte yuacrx n rpaxan occcxo ueepan, npet-
nammx na repprop nocrpannoro rocyapcrna, opasymr pyxonore-
n nnomaruecxx npecranrentcrn n xoncyntcxx yupexen oc-
ccxo ueepan na repprop crpant x npetnan.
ce ntopt nponorc n coornercrn ecrnymmm saxonoarent-
crnom na ocnone cymecrnymmx ! 2. % ntopax memr
npano npnmart yuacre rpaxane occ, ocrrme 18 ner.
coornercrn c ueepantntm saxonom ntopax enyraron n ocy-
apcrnennym ymy cncox sparene cocranner yuacrxona spa-
rentna xomcc na ocnonan anntx, npecrannemtx no ycranonnen-
no ]opme rnano mecrno amncrpan. Hepouecxoe yrounene
cncxa sapercrpponanntx sparene no cocronm na 1 nnap
1 mn xaxoro roa ocymecrnner rnana mecrno amncrpan. annte
o sparenx rnana mecrno amncrpan nanpanner n spa-
rentnym xomccm ne nosnee uem sa 40 ne o n ntopon. ncx
-30
sparene cocrannmrc reppropantno sparentno xomcce ne
nosnee uem sa 21 ent o n ronoconan.
ncox sparene noennocnyxamx, naxomxc n noncxo
uacr, unenon x ceme pyrx sparene, ecn on npoxnamr n pa-
one pacnonoxen noncxo uacr, cocrannerc na ocnonan anntx,
npecrannemtx xomanpom noncxo uacr n cpox, ycranonnennt ua-
crtm nepno nacrome crart.
oennocnyxame, npoxnamme nne noncxx uacre, nxnmuamrc
n cncx sparene no mecry xrentcrna na omx ocnonanx.
ncx sparene, xoropte n ent ntopon yyr naxortc n ca-
naropx, npo]naxropx, omax ortxa, ontnnax, ntx cranonap-
ntx neueno-npo]naxruecxx yupexenx pyrx mecrax npemenno-
ro npetnan sparene, cocrannmrc na ocnonan anntx, npe-
crannemtx pyxonorenm yxasanntx yupexen.
ncox sparene no sparentnomy yuacrxy, opasonannomy no
na cyne, naxomemc n ent ntopon n nnanan, no na nonpno
crann, cocrannerc na ocnonan anntx, npecrannemtx xanranom
cyna no pyxonorenem nonpno crann.
ncox sparene no sparentnomy yuacrxy, opasonannomy sa
npeenam repprop occcxo ueepan, cocrannerc na ocnona-
n anntx, npecrannemtx no pyxonorenem coornercrnymmero -
nnomaruecxoro npecranrentcrna, xoncyntcxoro yupexen occ-
cxo ueepan, no xomanpom noncxo uacr, pacnonoxenno sa
npeenam occcxo ueepan.
3axonom ocoo perynpyerc nopox nxnmuen rpaxan n cncx
sparene, nopox osnaxomnen sparene co cncxam spare-
ne, nopox ronoconan, nocuera ronocon nopox onapoonan
pesyntraron ntopon.
$C. < 62!2 7,
Ho rpaxancrnom occcxo ueepan nonmaerc, cornacno ue-
epantnomy saxony rpaxancrne occcxo ueepan (or 31 ma
2002 r. c smenenm), ycrouna npanona cnst nna c occcxo
ueepane, ntpaxammac n conoxynnocr x nsamntx npan osan-
nocre.
paxanam occcxo ueepan nnmrc no 3axony rpaxan-
crne occcxo ueepan (cr. 5):
a) nna, memme rpaxancrno occcxo ueepan na ent ncry
nnen n cny nacromero ueepantnoro saxona;
) nna, xoropte npopen rpaxancrno occcxo ueepan
n coornercrn c nacromm ueepantntm saxonom.
ornomen rpaxan occ ecrnymr cneymme npnnnt
npanna (cr. 4 3axona).
1. Hpnnnt rpaxancrna occcxo ueepan npanna, peryn-
pymme nonpoct rpaxancrna occcxo ueepan, ne moryr coep-
xart nonoxen, orpanunammx npana rpaxan no npsnaxam conant-
238
no, pacono, nanonantno, stxono n penrosno npnanexno-
cr.
2. paxancrno occcxo ueepan nnerc entm panntm
nesancmo or ocnonan ero npoperen.
3. Hpoxnane rpaxanna occcxo ueepan sa npeenam
occcxo ueepan ne npexpamaer ero rpaxancrna occcxo uee-
pan.
4. paxann occcxo ueepan ne moxer trt nmen rpaxan-
crna occcxo ueepan n npana smenrt ero.
5. paxann occcxo ueepan ne moxer trt ntcnan sa npe-
ent occcxo ueepan n ntan nocrpannomy rocyapcrny.
6. occcxa ueepan noomper npoperene rpaxancrna oc-
ccxo ueepan nnam es rpaxancrna, npoxnammm na repp-
rop occcxo ueepan.
7. anue y nna rpaxancrna occcxo ueepan no ]axr na-
nu y nna n npomnom rpaxancrna onpeenerc na ocnonan
saxonoarentntx axron occcxo ueepan, u n , mex-
ynapontx oronopon occcxo ueepan, u n , ecr-
nonanmx na ent nacrynnen ocrorentcrn, c xoroptm cnstnaerc
nanue y nna coornercrnymmero rpaxancrna.
8. paxanam occcxo ueepan, naxommc sa npeenam
occcxo ueepan, npeocrannmrc samra noxponrentcrno oc-
ccxo ueepan.
9. prant rocyapcrnenno nnacr occcxo ueepan, nnoma-
ruecxe npecranrentcrna xoncyntcxe yupexen occcxo uee-
pan, naxomec sa npeenam occcxo ueepan, onxnocrnte
nna yxasanntx npecranrentcrn yupexen osant coecrnonart
romy, urot rpaxanam occcxo ueepan tna oecneuena nosmox-
nocrt nontsonartc n nonnom oeme ncem npanam, ycranonnenntm
oncrryne occcxo ueepan, ]eepantntm xoncrrynonnt-
m saxonam, ]eepantntm saxonam, omenpsnanntm npnnnam
nopmam mexynaponoro npana, mexynapontm oronopam occ-
cxo ueepan, saxonam npannam rocyapcrn npoxnan n npe-
tnan rpaxan occcxo ueepan, a raxxe nosmoxnocrt sam-
mart x npana oxpanemte saxonom nrepect.
$. ( ( /< 62!2 7,
1. paxancrno occcxo ueepan npoperaerc (cr. 11):
a) no poxenm;
) n pesyntrare npema n rpaxancrno occcxo ueepan;
n) n pesyntrare noccranonnen n rpaxancrne occcxo ueepa
n;
r) no ntm ocnonanm, npeycmorpenntm ueepantntm saxonom
n mexynapontm oronopom occcxo ueepan.
<; ;* npoperaerc, ecn na ent poxen pe-
enxa (cr. 12):
239
a) oa ero poren n encrnennt ero porent memr rpaxan
crno occcxo ueepan (nesancmo or mecra poxen peenxa);
) on s ero porene meer rpaxancrno occcxo ueepan,
a pyro porent nnerc nnom es rpaxancrna, n npsnan esnecr
no orcyrcrnymmm, n mecro ero naxoxen nesnecrno (nesancmo or
mecra poxen peenxa);
n) on s ero porene meer rpaxancrno occcxo ueepan,
a pyro porent nnerc nocrpanntm rpaxannom, np ycnon, uro
peenox ponc na repprop occcxo ueepan no ecn n nom
cnyuae on craner nnom es rpaxancrna;
r) oa ero poren n encrnennt ero porent, npoxnamme
na repprop occcxo ueepan, nnmrc nocrpanntm rpaxa
nam n nnam es rpaxancrna, np ycnon uro peenox ponc na
repprop occcxo ueepan, a rocyapcrno, rpaxanam xoroporo
nnmrc ero poren n encrnennt ero porent, ne npeocranner
peenxy cnoe rpaxancrno.
pome roro, cornacno ecrnymmemy saxonoarentcrny peenox, xoro-
pt naxorc na repprop occcxo ueepan poren xoropo-
ro nesnecrnt, cranonrc rpaxannom occcxo ueepan n cnyuae
ecn poren ne onrc n reuene mecr mecnen co n ero onapy-
xen.
( &; -## ' ocymecrnnerc n omem
ynpomennom nopxe.
ornacno 3axony rpaxancrne occcxo ueepan (cr. 13)
nocrpannte rpaxane nna es rpaxancrna, ocrrme nospacra no-
cemnanar ner onaamme eecnoconocrtm, nnpane oparrtc c sa-
nnenm o npeme n rpaxancrno occcxo ueepan -
! ecn yxasannte rpaxane nna:
a) npoxnamr na repprop occcxo ueepan co n nonyue
n ; o n opamen c sannenm o npeme
n rpaxancrno occcxo ueepan n reuene nr ner nenpeptnno, sa
cxnmuenem cnyuaen, npeycmorpenntx uacrtm nropo nacrome cra
rt. pox npoxnan na repprop occcxo ueepan curaerc
nenpeptnntm, ecn nno ntesxano sa npeent occcxo ueepan ne
onee uem na rp mecna n reuene onoro roa. pox npoxnan na rep
prop occcxo ueepan n nn, nptnmx n occcxym ue
epanm o 1 mn 2002 r. ne memmx na na xrentcrno, cucner
c co n percrpan no mecry xrentcrna;
) osymrc conmart 1* occcxo ueepan sa
xonoarentcrno occcxo ueepan;
n) memr saxonnt crounx cpecrn x cymecrnonanm;
r) oparnct n nonnomount opran nocrpannoro rocyapcrna c sa
nnenm o orxase or memmeroc y nx noro rpaxancrna. rxas or
noro rpaxancrna ne rpeyerc, ecn +ro npeycmorpeno mexynapo
ntm oronopom occcxo ueepan n nacromm ueepantntm sa
xonom no ecn orxas or noro rpaxancrna nenosmoxen n cny ne san
cmx or nna npun;
-10
) nnaemr pyccxm stxom; nopox onpeenen yponn snan
pyccxoro stxa ycranannnaerc nonoxenem o nopxe paccmorpen no-
npocon rpaxancrna occcxo ueepan.
Hno, memmee ocote sacnyr nepe occcxo ueepane, mo-
xer trt npnro n rpaxancrno occcxo ueepan es conmen
ncex +rx ycnon.
paxane rocyapcrn, nxonmx n cocran , npoxome ne me-
nee rpex ner noennym cnyxy no xonrpaxry n oopyxenntx nax occ-
cxo ueepan, pyrx nocxax, noncxx ]opmponanx n n opra-
nax, nnpane oparrtc c sannenm o npeme n rpaxancrno occ-
cxo ueepan es conmen ycnon, rpeymmx nrnern cpox
npoxnan n occ es npecrannen na na xrentcrno.
a nonyuene pocccxoro rpaxancrna moryr
nperenonart nna, xoropte:
a) memr xor t onoro poren, memmero rpaxancrno occ
cxo ueepan npoxnammero na repprop occcxo ueepan;
) men rpaxancrno , npoxnan npoxnamr n rocyapcr
nax, nxonmx n cocran , ne nonyun rpaxancrna +rx rocyapcrn
ocramrc n pesyntrare +roro nnam es rpaxancrna;
n) nnmrc rpaxanam rocyapcrn, nxonmx n cocran , nony
un cpenee npo]ecconantnoe n ntcmee npo]ecconantnoe opaso
nane n opasonarentntx yupexenx occcxo ueepan nocne
1 mn 2002 roa;
r) ponct na repprop u men rpaxancrno tnmero
;
) cocror n paxe c rpaxannom occcxo ueepan ne menee
rpex ner;
e) nnmrc nerpyocnocontm memr eecnocontx ctna n
out, ocrrmx nospacra nocemnanar ner nnmmxc rpaxanam
occcxo ueepan.
occcxoe rpaxancrno n ynpomennom nopxe moxer npoperart-
c n pyrx cnyuax, npeycmorpenntx 3axonom.
$=. ( !( /< 62!2 7,
% coornercrn c ueepantntm saxonom rpaxancrne occcxo
ueepan (cr. 18) rpaxancrno occcxo ueepan npexpamaerc
ncnecrne ntxoa nna s pocccxoro rpaxancrna no ntm ocnona-
nm, xoropte npeycmorpent nacromm 3axonom n mexynapontm
oronopom occcxo ueepan.
txo s rpaxancrna occcxo ueepan nna, xoropoe npox-
naer na repprop occ, ocymecrnnerc na ocnonan oponontnoro
nonesnnen +roro nna n omem, onpeenennom 3axonom nopxe.
axo ntxo ne onycxaerc n cnyuax, ecn rpaxann occcxo
ueepan: a) meer nepe occcxo ueepane nentnonnennte o-
sarentcrna, ycranonnennte ]eepantntm saxonom; ) npnneuen nonno-
mountm opranam occ n xauecrne onnemoro no yrononnomy eny
no n ornomen ero meerc ncrynnm n saxonnym cny nonexa-
241
m cnonnenm onnrentnt npronop cya; n) ne meer noro rpax-
ancrna, xpome pocccxoro, ne meer rapanr ero npoperen.
txo s pocccxoro rpaxancrna nna, npoxnammero na reppro-
p nocrpannoro rocyapcrna, ocymecrnnerc raxxe na ocnonan o-
ponontnoro nonesnnen raxoro nna, no n ynpomennom nopxe.
axo ntxo ne onycxaerc no rem xe npunam, uro n ornomen
nna, npoxnammero na repprop occcxoro rocyapcrna.
txo s rpaxancrna occcxo ueepan, cornacno 3axony, pe-
enxa, on s porene xoroporo meer pocccxoe rpaxancrno, a py-
ro porent nnerc nocrpanntm rpaxannom no encrnennt
porent xoroporo nnerc nocrpanntm rpaxannom, ocymecrnnerc
n ynpomennom nopxe no sannenm oox porene no no sanne-
nm encrnennoro poren.
20. & F2 & /<
62!2 7,
Hmoe pemene o npoperen n npexpamen rpaxancrna oc-
ccxo ueepan nonexr ormene, ecn yer ycranonneno, uro +ro pe-
mene npnmanoct na ocnonan nonoxntx oxymenron n saneomo
noxntx cneen, npecrannenntx sanrenem. uaxr npecrannen no-
noxntx oxymenron n coomen saneomo noxntx cneen ycranan-
nnaerc cyom.
rmena pemen no nonpocam pocccxoro rpaxancrna ocymecrnn-
erc Hpesenrom occcxo ueepan n ntm nonnomountm ro-
cyapcrnenntm opranam, neammm enam rpaxancrna occcxo
ueepan npnnmm raxoe pemene.
2$. /1# ' & /< 62!2 7,
) &(
% coornercrn c 3axonom nonnomountm opranam, neammm e-
nam o rpaxancrne occcxo ueepan, nnmrc:
Hpesenr occcxo ueepan;
]eepantnt opran cnonnrentno nnacr, ynonnomouennt na ocy-
mecrnnene ]ynxn no xonrponm nasopy n c]epe mrpan, ero
reppropantnte oprant;
]eepantnt opran cnonnrentno nnacr, neamm nonpocam
nocrpanntx en, nnomaruecxe npecranrentcrna xoncyntcxe
yupexen occcxo ueepan, naxomec sa npeenam occ-
cxo ueepan.
Honnomou opranon, neammx enam o rpaxancrne occcxo
ueepan, onpeenmrc ueepantntm saxonom rpaxancrne occ-
cxo ueepan.
22. @ &( &1& &&*
Ho mecrntm camoynpannenem nonmaerc npsnanaemoe rapanr-
pyemoe n saxonoarentnom nopxe npano, peantna nosmoxnocrt cno-
conocrt nacenen nenocpecrnenno n uepes cosanaemte m oprant,
-1-
no cnom ornercrnennocrt n nrepecax mecrnoro nacenen, c yuerom
ero cropuecxx ntx rpan pemart ocnonnte nonpoct mecrnoro
snauen.
Hoonoe onpeenene mecrnoro camoynpannen coepxrc n enpo-
necxo Xapr o mecrnom camoynpannen, npnro n 1990 r. (cr. 3),
n ueepantnom saxone or 28 anrycra 1995 r. omx npnnnax opra-
nsan mecrnoro camoynpannen n occcxo ueepan (cr. 2).
oncrryn u exnappyerc, uro n occcxo ueepan
npsnaerc rapanrpyerc mecrnoe camoynpannene, uro ono camocro-
rentno n npeenax cnox nonnomou uro oprant mecrnoro camoynpan-
nen ne nxor n ccremy opranon rocyapcrnenno nnacr (cr. 12).
ornacno ycranonnmec repmnonor repprop (mecra), na xo-
roptx ocymecrnnerc mecrnoe camoynpannene, nastnamrc &,--
1& (&# a mpuecxa cnnnna, xoropa sanmaerc
syuenem ccremt npanontx nopm, ecrnymmx na repprop mynn-
nantntx opasonan, nastnaerc mynnnantntm npanom.
ynnnantnte opasonan moryr trt camtx pasnuntx non,
n rom ucne ropocxe, paonnte, nocenxonte, centcxe, nonocrnte, cra-
nunte. coornercrn c ecrnymmm saxonoarentcrnom mynnnant-
nte opasonan moryr cosanart cno oenen acconan com-
st mynnnantntx opasonan. n cosamrc ecrnymr na opo-
nontno ocnone.
Hpanrentcrno u neer yuer (peecrp) mynnnantntx opasonan,
ecrnymmx na nce repprop crpant. cero n occ n nacromee
npem cymecrnyer oxono 14 rtcu mynnnantntx opasonan. Hp Hpe-
senre occ opasonan oner no mecrnomy camoynpannenm, ecrnym-
m na conemarentntx nauanax.
axoe mynnnantnoe opasonane meer cnom cocrnennocrt, m-
xer, oprant mecrnoro camoynpannen, ycran, cno cocrnennte, ornuam-
me ero or pyrx mynnnantntx opasonan ]opmantnte arpyrt
n ne repontx +mnem, ]naron, nora rmnon.
3' &/ &( cocranner ccrema npano-
ntx nopm, na ase xoroptx ono opasyerc ocymecrnnerc.
axe nopmt coepxarc n oncrryn u, ocoenno n rn. 8 no na-
snanem ecrnoe camoynpannene; n ueepantnom saxone o omx
npnnnax opransan mecrnoro camoynpannen n occcxo ueepa-
n; n cnenantntx ]eepantntx saxonax, xacammxc pasnuntx cropon
mecrnoro camoynpannen, raxx xax o oecneuen xoncrrynonntx
npan rpaxan occcxo ueepan spart trt spanntm n op-
rant mecrnoro camoynpannen, o ]nancontx ocnonax mecrnoro camo-
ynpannen n occcxo ueepan p.
npanontx nopm, xacammxc mecrnoro camoynpannen, coep-
xrc raxxe n nexoroptx yxasax Hpesenra u nocranonnenx Hpa-
nrentcrna u. erantnoe perynponane ornomen, nosnxammx n
nponecce cranonnen ocymecrnnen mecrnoro camoynpannen, ocy-
mecrnnerc n ycranax mynnnantntx opasonan n axrax, npnmae-
mtx opranam mecrnoro camoynpannen.
-13
28. 9!1 1 ,1 &( / &/
&(*
ecrnoe camoynpannene n occcxo ueepan cosaerc pean-
syerc na ocnone pa ]ynamenrantntx ,. pe nx cneyer na-
snart, no-nepntx, raxe, xoropte nenocpecrnenno cnsant c ero anronom-
ntm, ornocrentno camocrorentntm xapaxrepom. oncrryn occ
n cns c +rm ocoo yxastnaerc na ro, uro mecrnoe camoynpannene
oecneunaer camocrorentnoe pemene nacenenem nonpocon mecrnoro
snauen, a raxxe nnaene, nontsonane pacnopxene mynnnant-
no cocrnennocrtm (n. 1 cr. 130).
o-nroptx, npnnn cnontsonan mnoroopasntx ]opm n nponecce
ocymecrnnen mecrnoro camoynpannen. ornacno oncrryn u mecr-
noe camoynpannene ocymecrnnerc xax nenocpecrnenno, nyrem yuacr
nacenen n pe]epenymax, ntopax, copanx, rax uepes ntopnte
pyre oprant mecrnoro camoynpannen. x ucne: ntopnt npecra-
nrentnt opran (yma), sanmammc nopmornopuecxo erentnocrtm
n oeme nonnomou mynnnantnoro opasonan, a raxxe nonpocam,
xacammmc mecrnoro mxera, oxpant omecrnennoro nopxa, nano-
ron, copon p.; cnonnrentnt opran (amncrpan), sanmammc
cnonnrentno-pacnoprentno erentnocrtm n npeenax mynnnant-
noro opasonan; ntopnte onxnocrnte nna rnant mynnnantntx
opasonan, npecearen npecranrentntx opranon p.
-rpertx, npnnn crpororo yuera mnen nacenen n nponecce pea-
nsan mecrnoro camoynpannen, a raxxe cropuecxx ntx mecr-
ntx rpan (n. 1 cr. 131).
ornacno saxonoarentcrny mnene nacenen nnerc osarentntm
np pemen ncex nonpocon mecrnoro snauen, nxnmua onpeenene
crpyxrypt nopxa erentnocr opranon mecrnoro camoynpannen, s-
menen rpann repprop, n pamxax xoroptx ocymecrnnerc mecrnoe
camoynpannene, pyrx nonpocon.
-uerneprtx, npnnn nenmemarentcrna neonycrmocr noment
erentnocr opranon mecrnoro camoynpannen opranam rocyapcrnen-
no nnacr rocyapcrnenntm onxnocrntm nnam. annt npn-
nn pacnpocrpanerc raxxe na nponecc ]opmponan opranon mecrno-
ro camoynpannen nasnauen coornercrnymmx onxnocrntx nn.
eansan annoro npnnna nonce ne cxnmuaer noxonrpontnocr
nexoroptx acnexron erentnocr opranon mecrnoro camoynpannen ro-
cyapcrnenntm opranam. 3ro xacaerc rex nanpannen erentnocr op-
ranon mecrnoro camoynpannen, xoropte nenocpecrnenno cnsant c pea-
nsane nepeanaemtx m n coornercrn c saxonom orentntx rocyap-
crnenntx nonnomou. Hepeaua +rx nonnomou conponoxaerc ono-
npemenno nepeaue opranam mecrnoro camoynpannen or rocyapcrna
marepantntx ]nancontx cpecrn, neoxomtx n x ocymecrnne-
n.
-nrtx, npnnn marepantno, npanono no rapanrponanno-
cr mecrnoro camoynpannen.
-11
3ror npnnn exnappyerc saxpennerc ne rontxo n otuntx
nopmarnno-npanontx axrax, xacammxc mecrnoro camoynpannen, no
n oncrryn u. uacrnocr, n cr. 133, xoropa rnacr, uro mecrnoe
camoynpannene n occcxo ueepan rapanrpyerc npanom na cy-
enym samry, na xomnencanm ononnrentntx pacxoon, nosnxmx
n pesyntrare pemen, npnrtx opranam rocyapcrnenno nnacr, sa-
nperom na orpanuene npan mecrnoro camoynpannen, xoropte tn
ycranonnent oncrryne u ]eepantntm saxonam.
pome nasnanntx npnnnon n c]epe mecrnoro camoynpannen e-
crnymr pyre. 3ro, n uacrnocr, npnnn saxonnocr, rnacnocr xon-
nerantnocr n erentnocr opranon mecrnoro camoynpannen; npnnn
ornercrnennocr +rx opranon nepe nacenenem, rocyapcrnom (n uacr
ntnonnen m enerponanntx rocyapcrnenntx nonnomou), nepe
rpaxanam cosanaemtm m mpuecxm nnam; npnnn nt-
opnocr npecranrentntx opranon mecrnoro camoynpannen p.
ecrnoe camoynpannene, ocymecrnnemoe n npeenax onpeenenno,
saxonoarentno saxpennenno repprop, naenerc n nne rpaxan,
npoxnammx n +rx mecrax, cosanaemtx m opranon mecrnoro camo-
ynpannen snaurentntm &(&. Ho cnoe nppoe xapaxrepy
on nopasenmrc na ne rpynnt.
nepno ornocrc nonnomou mecrnoro yponn snauen. 3ro
cocrnennte nonnomou mynnnantntx opranon rpaxan cyexron
mynnnantnoro npana, ycranonnennte coornercrnymmm saxonam
mecrntm ycranam. n xacamrc npaxruecx ncex c]ep xsn mecr-
noro coomecrna, nxnmua nponemt coepxan panonantnoro c-
nontsonan mynnnantnoro xnmnoro ]ona, rennocnaxen,
crporentcrna mecrntx opor, nnaen, nontsonan pacnopxen my-
nnnantno cocrnennocrtm p.
o nropo rpynne nonnomou ornocrc re s nx, xoropte nepea-
nt mynnnantntm opasonanm or rocyapcrnenntx opranon. 3ro mo-
ryr trt camte pasnoopasnte nonnomou, xacammec, n uacrnocr, ne-
xoroptx nonpocon opransan na mecrax spanooxpanen, opasonan,
conantnoro oecneuen p.
Ho ncem paccmarpnaemtm nonpocam, ornocmmc x neenm opra-
non mecrnoro camoynpannen, npnmamrc coornercrnymme pemen.
t x namenonan, nopox npnr ncrynnen n cny, panno
xax pyre acnexrt nopmornopuecxo erentnocr opranon mecrnoro
camoynpannen, onpeenmrc ycranam mynnnantntx opasonan.
ce on ecrnymr nmt n npeenax repprop coornercrnymmero myn-
nnantnoro opasonan.
+. $,
$. 9!2 &1 !1( ( /*
ocyapcrno xax nnene, xax ocoa opransan, oxnartnamma co-
o nce omecrno, opransymma sammamma ero, ncera npnnexana
x cee nnmane mpcron, ]noco]on, cropxon, a raxxe npecranre-
ne pyrx omecrnenntx nayx.
pamact x onpeenenm nonr rocyapcrna, neoxomo mert
n ny cneymmee. %-1)# uro nonpoc o nonr rocyapcrna nnerc
cront xe cnoxntm pennm, cxont camo rocyapcrno, uro +rm npexe
ncero ocnerc mnoroucnennocrt ero onpeenen pasntx o nem
npecrannen.
-1)# uro cnoxnocrt mnororpannocrt rocyapcrna xax nne-
n nonr, c ono cropont, cyexrnnocrt ero nocnpr n pas-
nunte +nox pasntm anropam c pyro, oexrnno oycnonnna-
mr nosmoxnocrt nesexnocrt ero pasnunoro, mnoronapanrnoro no-
nman ne menee pasnoopasnoro ero ronxonan.
ocyapcrno ncera tno ocraerc ocnonntm ncrryrom nonrue-
cxo ccremt omecrna naxneme ]opmo ero opransan. nannoe
nasnauene rocyapcrna saxnmuaerc n opransan nonruecxo nnacr,
n ynpannen omecrnom samre omecrna.
Hmoe rocyapcrno ntpaxaer sammaer nrepect noxoro poa:
nrepect ncero omecrna nrepect npanmx xpyron. noncenenno
xsn npaxrxe erentnocr rocyapcrna nrepect nocnenx sauac-
rym omnpymr na nrepecam omecrna.
a pasntx +ranax pasnr omecrna rocyapcrno onpeennoct ane-
xo ne onaxono. ax, on s nenuamx mtcnrene anrunocr, 4-
(384322 rr. o n. +.), onpeenn rocyapcrno xax camoonnem-
mee omene rpaxan, n n xaxom pyrom omen ne nyxammeec
n or xoro pyroro ne sancmee.
tammc mtcnrent +nox ospoxen : 0
(14691527) onpeenn rocyapcrno uepes omee naro, xoropoe onxno
nonyuartc or ntnonnen peantntx rocyapcrnenntx nrepecon.
pynnt ]pannyscx mtcnrent XVI croner . (1530
1596) paccmarpnan rocyapcrno xax npanonoe ynpannene cemecrnam
rem, uro y nx ecrt omero c nepxonno nnacrtm, xoropa onxna
pyxonocrnonartc neuntm nauanam opa cnpanennocr. 3r nauana
onxnt anart omee naro, xoropoe onxno cocrannrt nent rocy-
apcrnennoro ycrpocrna.
snecrnt anrncx ]noco] XVI n. $ < (15881679)
croponnx aconmrno nnacr rocyapcrna xax rapanra mpa peansa-
n ecrecrnenntx npan onpeenn ero xax enoe nno, nepxonnoro
246
nnatxy, cynepena, non xoroporo ncnecrne oronopa mnorx nn cura-
erc nonem ncex, rax uro ono moxer ynorpenrt cnt cnoconocr nc-
xoro n omero mpa samrt.
osarent eno-nonruecxo oxrpnt nepansma anrncx
]noco]-marepancr ,; + (16321704) npecrannn rocyapcrno
xax omym nonm, nnmmymc ntpaxenem npeonaamme cnt, r. e.
ontmncrna rpaxan, nxomx n rocyapcrno. n paccmarpnan rocy-
apcrno xax conoxynnocrt nme, coennmxc n ono nenoe no na-
uanom xe ycranonnennoro saxona.
Ho-pasnomy onpeennoct rocyapcrno pyrm anropam mpcra-
m, ]noco]am, cononoram, xnmm n onee nosn nepo
nnnort o nacromero npemen. onx cnyuax ono paccmarpnanoct
xax opransan conmecrno napono xsn na onpeenenno reppro-
p no ono ntcme nnacrtm (. ont). pyrx xax coms cno-
ontx nme na onpeenenno repprop no ome nepxonno nna-
crtm, cymecrnymme n ncecroponnero nontsonan npanontm cocron-
em (. pern). rpertx xe cnyuax rocyapcrno onpeennoct xax ec-
recrnenno nosnxma opransan nnacrnonan, npenasnauenna n
oxpant onpeenennoro npanonopxa (H. ymnnonu).
pocccxo nayuno nreparype pasntx cropuecxx +ranon ne-
poon nonre rocyapcrna raxxe onpeennoct anexo ne onaxono.
ax, nanpmep, snecrntm pyccxm ]noco]om . ntntm rocyap-
crno paccmarpnanoct xax opransonannoe omene nme, cnsanntx
mexy coo yxonno conapnocrtm npsnammx +ry conapnocrt
ne rontxo ymom, no noepxnammx ee cnom narporuecxo nmn,
xeprnenno none, ocrontm myxecrnenntm nocrynxam.
ntm openonmnonntm (1917 r.) oreuecrnenntm mpcram
.Xnocrontm .pyenxm rocyapcrno onpeennoct coornercrnenno
n n xauecrne comsa cnoontx nme, xnymx na onpeenenno rep-
prop nounmmxc npnyrentno camocrorentno nepxon-
no nnacr, n xe n xauecrne oenen nme, nnacrnymmx camo-
crorentno cxnmurentno n npeenax repprop
1
.
epexo, ocoenno n nocnepenonmnonnt nepo (nocne 1917 r.), ro-
cyapcrno n occ npecrannnoct xax ocoa opransan cnt, opra-
nsan nacn n noannen xaxoro-no xnacca
2
.
axaemuecxx sanx n yueno nreparype ono sauacrym
rpaxronanoct n crporo xnacconom cmtcne, xax nonruecxa opransan
+xonomuecx rocnocrnymmero xnacca, annapar nnacr, nocpecrnom xo-
roporo +ror xnacc ocymecrnner cnom xrarypy n xe xax npexo-
ma, ntennmac s omecrna oycnonnenna ero +xonomuecxm
crpoem xnaccona opransan nonruecxo cynepenno nnacr, oecne-
$# d. Hexn no +nnxnone npana. ., 1917. . 22.
+ . ). Hon. cop. cou. . 33. . 24.
247
unamma sammamma ome nrepect cocrnennxon ocnonntx
cpecrn nposnocrna
1
.
nocnene rot, nauna c 1985 r., xora na nepnt nnan n o]n-
antno omecomsno, a sarem pocccxo nonrxe eonor nmecro
ysxoxnaccontx noxoon cran ntcrynart omeuenoneuecxe nennocr,
xnaccona ronantnocrt n onpeenenx rocyapcrna crana nocrenenno nt-
recnrtc omeconantno ronantnocrtm. ocyapcrno nnont ntramrc
onpeenrt n xauecrne opransan n ncrryra ncex n ncex.
sxoxnaccont noxo x onpeenenm nonr rocyapcrna, a nmecre
c rem x ero cymnocr, necomnenno, nnerc xpanocrtm. naxo xpa-
nocrtm nnerc omeuenoneuecx noxo. rxastnact or ono, uc-
ro xnaccono xpanocr, ocosnanno n neocosnanno anropt npnep-
xennt omeuenoneuecxx nennocre nrepecon nnaamr n pyrym, ne
menee cxaxammym ecrnrentnocrt, xpanocrt.
peanx, n xsn ner n ucro xnaccontx, n ucro omeuenoneue-
cxx rocyapcrnenntx ncrryron, a cneonarentno, coornercrnymmx
m onpeenen nonr rocyapcrna. crna, xax +ro nepexo cnyuaerc,
npoxor re-ro no sonoro cepene.
s +roro cneyer, uro np onpeenen nonr rocyapcrna naxno
yurtnart ne rontxo ero xnacconte +nemenrt coornercrnymme npsna-
x, no nnexnacconte, omeuenoneuecxe npsnax ueprt.
cnere cxasannoro onee npemnemtm onpeenenem rocyapcrna no
cpannenm c panee npenoxenntm tno t onpeenene, n coornercrn
c xoroptm ono paccmarpnaerc & # ! -
& ! ! -
* & .
annoe onpeenene rounee pyrx orpaxaer ne rontxo nonre, no
conantnoe nasnauene rocyapcrna xax ncrryra, ocnyxnammero
nrepect cromx y nnacr xnaccon n rpynn, camoro omecrna.
npeenene nonr rocyapcrna nnerc naxntm marom n nponec-
ce ero syuen. naxo eme onee naxntm na +rom nyr nnerc onpe-
enene paccmorpene ocnonntx uepr ocoennocre cnen]uecxx
npsnaxon rocyapcrna, ornuammx ero xax or orocyapcrnenno (nep-
notrnoomnno) opransan omecrna, rax or cymecrnymmx nap-
y c rocyapcrnom nerocyapcrnenntx (naprntx, omecrnenntx p.)
opransan.
2. 9!1 1 ! /*
yyu na nporxen nce crop pasnr uenoneuecrna xnmue-
ntm nnenem nonrem nonruecxo xsn, nonruecxo reop
npaxrx pasnr crpan, rocyapcrno xax ncrryr n opransan
ncera ornuanoct or pyrx, orocyapcrnenntx (cymecrnonanmx o ne-
m.: eop rocyapcrna npana. ., 1955. . 5051.
248
ro) nerocyapcrnenntx (cymecrnymmx napy c nm), ncrryron op-
ransan cnom cnen]uecxm npsnaxam.
tnnene syuene x orxptnaer nyrt x onee rnyoxomy pasno-
croponnemy nonmanm ne rontxo npomnoro, no nacromero name
crpant pyrx crpan.
3a ncm cropm pasnr uenoneuecrna nenxm mtcnrenm no-
nruecxm erenm pasntx npemen tno ntcxasano mnoxecrno ca-
mtx pasnuntx mnen cyxen o ocnonntx npsnaxax rocyapcrna.
ax, pennerpeuecx yuent ]noco] emoxpr (460370 o
n. +.) curan cnen]uecxo ocoennocrtm rocyapcrna ro, uro n nem
onxnt trt npecrannent nceomee naro cnpanennocrt. ...Xopomo
ynpannemoe rocyapcrno, ncan on, ecrt nenuam onnor: n nem nce
saxnmuaerc , xora ona coxpanerc, nce neno, a noraer ono, c nm
nmecre nce rner.
3namenrt pmcx oparop, rocyapcrnennt erent mtcnrent
Hnepon (10643 o n. +.) paccmarpnan n xauecrne onoro s ocnonntx
npsnaxon rocyapcrna eno, ocronoe napoa. Hpuem no napoom
m nonmanoct ne nmoe coenene nme, copanntx nmecre xaxm
t ro n tno opasom, a coenene mnorx nme, cnsanntx mexy
coom cornacem n nonpocax npana omnocrtm nrepecon.
tammc mtcnrent +nox ospoxen . axanenn nen
npsnax rocyapcrna n nonruecxom cocron omecrna. uem ono sa-
xnmuanoct? onop xparxo, n ycranonnen noepxan ornomen
mexy nnacrnymmm nonnacrntm; n nanu opranon mcrn sa-
xonon; n cymecrnonan rem n ntm, opasom opransonanno nonr-
uecxo nnacr. ce rocyapcrna, nce epxant, onaamme nnacrtm na
nmtm, tn cyrt no pecnynx, no rocyapcrna, ynorpenemte
enonnacrno, ncan ono n cnoem snamenrom counen ocyapt.
axont xe ocnonnte npsnax, ornuamme rocyapcrnennym opra-
nsanm or orocyapcrnenno nerocyapcrnenno (nonruecxx nap-
r, omecrnenntx opransan np.)?
Hpexe ncero +ro nanue ntenennoro s omecrna nepexo cro-
mero na nm . n cocror s &
*#! ocnonntm sanrem xoroptx nnerc ntnonnene nnacrntx
ynpannenuecxx ]ynxn. n ne nposnor nenocpecrnenno n
marepantntx, n yxonntx nar, a nmt ynpannmr. no onxnocr +r
nm sanmamr nyrem span, nasnauen, nacneonan n sameme-
n. cnonntm cocranntm uacrm annapara nnacr ynpannen, r. e.
annapara rocyapcrnenno nnacr, nnmrc oprant saxonoarentno, c-
nonnrentno nnacr, cya, npoxyparypt p.
axnemm npsnaxam rocyapcrna nnmrc, xpome nasnanntx,
cneymme: ntcrynnene rocyapcrna n xauecrne o]nantnoro npecra-
nren cnoero omecrna; recnema cnst rocyapcrna c npanom, onm
s naxnemx nponnen xoropo nnerc sane n canxnonpo-
24
9
nane rocyapcrnom axron, coepxamx nopmt npana; onaane cynepe-
nrerom; nanue nanoron samon; nanue y xaxoro rocyapcrna cno-
x cmnonon, namrntx ar, pasnuntx arpyron; reppropantna opra-
nsan nacenen.
mesnecrno, uro xaxoe rocyapcrno meer cno rmn, ]nar, rpa-
n, ]opmt opamen nme pyr x pyry npnercrn, npanna o]-
nantnoro noneen. mecre c npcymm xaxomy rocyapcrny ocnon-
ntm npsnaxam nce +r ornu nosnonmr nponecr uerxym rpant me-
xy rocyapcrnenno opransane, c ono cropont, orocyapcrnen-
no nerocyapcrnenno opransanm c pyro.
8. @ ( - !! 1) !
/*
Ho nynuno nnacrtm n nayuno nreparype nonmaerc &-
! ! 7
8 &#! * &
;! ; ; *#.
neyer ormerrt, uro n nayxe nonre nynuno nnacr ronxyerc
neonosnauno. tuno ee paccmarpnamr n xauecrne onoro s ocnonntx
npsnaxon rocyapcrna, pexe xax cnonm rocyapcrna. naxo, necmor-
p na noonte pacxoxen, nce anropt ent n rom, uro nanue ny-
nuno nnacr meer npnnnantnt xapaxrep n nmo rocyapcrnen-
no opransan, n xopne ornuamme ee or orocyapcrnenno,
nepnotrno-omnno opransan.
ycnonx nepnotrnoro crpo nnacrt mena omecrnennt xapax-
rep, connaana nenocpecrnenno c nacenenem. omecrne ne tno nm-
e, xoropte t ne sanmanct nposnorentntm rpyom, a rontxo nna-
crnonan ynpannn. Hposnorentnt rpy opranuecx coueranc
conmemanc c ynpannenuecxm rpyom. nacrnte ]ynxn no ynpanne-
nm enam poa, nnemen, comsa nnemen, ]parp pyrx oene-
n, cymecrnonanmx n pamxax nepnotrno-omnnoro crpo, ntnonn-
nct ne ntennmmc s omecrna ne crannmm ce na nm
nmtm, xax +ro meer mecro n ycnonx rocyapcrnenno opransan,
a sanrtm nposnorentntm rpyom nspocntm unenam +roro omecr-
na.
nacrnte ]ynxn ocymecrnnnct xax uepes ccremy opranon camo-
ynpannen conert poon, ]parp, nnemen p., rax nyrem nenocpe-
crnennoro yuacr n copanx poontx ntx oenen. rapem-
nt poon, noenauantnx, xpent pyre nna, ntnonnnme nnacrnte
]ynxn, tn ntopntm cmenemtm. n spanct s ucna ca-
mtx ynaxaemtx unenon poa. e n npmep rocyapcrnenntm unonnxam,
sa xoroptm cror rocyapcrno c ero pasnernnenntm annaparom npny-
rentntm opranam, nmo noxt, xpen n crapemna poa onpan-
c nmt na mopantnt anroprer, ynaxene noepxxy unenon +roro
oenen.
-/0
mecrnenna nnacrt, nosnxma yxpennmac n ycnonx nepno-
trnoro omecrna, ocnonannoro na marepantnom conantnom panencr-
ne ncex ero unenon, ne morna ycnemno ]ynxnonponart na onee nosnx
+ranax, xora nposomen pacxon omecrna no marepantnomy pyrm
npsnaxam na myme nemyme xnacct, conantnte cno rpynnt.
mecrnenna nnacrt nesexno onxna tna trt samenena nynuno
nnacrtm, onpanmec na nonruecx no cnoemy xapaxrepy annapar na-
cn npnyxen.
;. B-( /,( ( !! ! /
pe ocnonntx npsnaxon rocyapcrna naxnoe snauene meer rep-
propantnt npsnax, cyrt xoroporo cocror n
# # .
ornue or nepnotrnoro crpo, re omecrnenna nnacrt pacnpo-
crpannact na nme no xponnopocrnennomy npsnaxy, n sancmocr or
x npnanexnocr x romy n nomy poy, ]parp, nnemen n comsy
nnemen, np rocyapcrnennom crpoe nnacrt pacnpocrpanerc na nx n sa-
ncmocr or repprop npoxnan. opasonanem rocyapcrna x-
ren, no merxomy sameuanm ccneonarene, n nonruecxom ornome-
n npenpamanct n npocrym npnanexnocrt repprop. esancmo
or xponnopocrnenntx cnse on nnmrc no rpaxanam (n ycnon-
x pecnynx), no noanntm (n ycnonx monapx), no nnam
es rpaxancrna n nocrpannam, nonaammm no mpcxnm ro-
cyapcrna ecrne ero saxonon.
epprop rocyapcrna cnoero poa marepantna asa, es xoro-
po ono ne moxer cymecrnonart. 3ro ecrecrnennoe (a ne xaxoe-no noe,
n rom ucne omecrnennoe) ycnone cymecrnonan ]ynxnonponan
rocyapcrna.
Ho repprope rocyapcrna otuno nonmaerc npocrpancrno, n
npeenax xoroporo ocymecrnnerc rocyapcrnenna nnacrt. ocranntm
uacrm repprop rocyapcrna nnmrc: 1) semn ee nepa, opasym-
me cyxonyrnym reppropm; 2) pex, osepa, cxyccrnennte nooxpann-
ma, a raxxe mopcxe nnyrpenne reppropantnte not, omtnamme
reppropm annoro rocyapcrna (nona repprop rocyapcrna); 3)
nosymnoe npocrpancrno na cyxonyrno nono repprope (nos-
ymna repprop rocyapcrna); 4) oexrt, nppannennte x reppro-
p rocyapcrna (mopcxe nosymnte cya, xocmuecxe xopan
crann, ecrnymme no ]narom annoro rocyapcrna, pyre np-
nanexame rocyapcrny oexrt).
axoe rocyapcrno onaaer na cnoe repprop nce nonnoro
nnacr cxnmuaer xaxoe t ro n tno nmemarentcrno n ena cnoero
omecrna nocrpanntx nnacre. npanontx ccremax pasnuntx crpan,
a raxxe n mexynaponom npane omenpsnanntm nnmrc npnnnt
reppropantnoro nepxonencrna, reppropantno nenocrnocr nenp-
xocnonennocr.
251
eppropantnoe enene nacenen pacnpocrpanene rocyapcr-
nenno nnacr nmt na nacenene onpeenenno repprop nesexno
nneuer sa coo amncrparnno-reppropantnoe enene. c reppro-
p rocyapcrn pasnaerc na p amncrparnno-reppropantntx
enn. pasntx crpanax on nastnamrc no-pasnomy: oxpyra, nponn-
n, onacr, xpa, crpxrt, rpa]crna, paont r. . o x nasnauene
]ynxn ent opransan rocyapcrnenno nnacr ynpannen
na sanmaemo m repprop.
?. + / ! /
apy c nasnanntm npsnaxam rocyapcrna ocoym snaumocrt
meer raxo ero npsnax, xax cynepenrer. ornacno cnoxnmec na npo-
rxen pa nexon rocyapcrnenno-npanono reop cynepenrer pac-
cmarpnaerc xax nectma cnoxnoe mnororpannoe nnene. n onpeen-
erc, no-nepntx, xax rocyapcrnenno nnacr nnyrp crpant,
a no-nroptx, xax ee na mexynapono apene.
epxonencrno nponnerc n cnoconocr rocyapcrnenno nnacr ca-
mocrorentno sanart omeosarentnte n ncex unenon omecrna npa-
nna noneen, ycranannnart oecneunart ent npanonopox, on-
peenrt npana osannocr rpaxan, onxnocrntx nn, rocyapcrnen-
ntx, naprntx, omecrnenntx opranon opransan.
cynepenrere rocyapcrna naxor cnoe nonruecxoe mpue-
cxoe ntpaxene nonnonnacre rocnocrnymmx xpyron. nem xe ntpaxa-
erc cnoconocrt rocyapcrna nesancmo or pyrx rocyapcrn ]opmpo-
nart nponort n xsnt cnom nnyrpennmm nnemnmm nonrxy.
mpe ncera cymecrnonan rocyapcrna c ]opmantntm n orpan-
uenntm cynepenrerom.
uopmantntm cynepenrer rocyapcrna curaerc rora, xora on mp-
uecx nonruecx nponosrnamaerc, a ]axruecx, n cny pacnpo-
crpanen na nero nnn pyrx rocyapcrn, xrymmx cnom nonm, ne
ocymecrnnerc.
uacrunoe orpanuene cynepenrera moxer trt npnyrentntm
oponontntm. Hpnyrentnoe orpanuene cynepenrera moxer
mert mecro, nanpmep, no ornomenm x noexennomy n none rocyap-
crny co cropont rocyapcrn-noerene. oponontnoe orpanuene cy-
nepenrera moxer onycxartc camm rocyapcrnom no nsamno orono-
pennocr c pyrm rocyapcrnam, nanpmep pa ocrxen onpee-
nenntx, omx n ncex nx nene. oponontno cynepenrer orpanuna-
erc n rex cnyuax, xora rocyapcrna oenmrc n ]eepanm ne-
peamr e uacrt cnox cynepenntx npan.
apy c rocyapcrnenntm cynepenrerom cymecrnymr cynepenrer
napoa cynepenrer nan.
% osnauaer ero nepxonencrno n pemen xopenntx
nonpocon opransan cnoe xsn omecrnennoro rocyapcrnennoro
crpo, ocnonntx nanpannen pasnr nnyrpenne nnemne nonrx,
252
+xonomuecxx ycranonnen ocymecrnnen nonnoro ncecroponnero
xonrpon sa erentnocrtm rocyapcrnenntx opranon ncero rocyapcrna.
ontmncrne xoncrryn conpemenntx rocyapcrn coepxarc yxa-
san na ro, uro x nnacrt cxor or napoa npnanexr napoy. eo-
peruecx rocyapcrnenna nnacrt onxna ntpaxart nrepect napoa
cnyxrt emy. naxo npaxruecx +ro anexo ne ncera rax. ocyapcr-
nenna nnacrt cynepenrer nopo ne connaamr c napono nnacrtm
cynepenrerom.
Ho nonmaerc nonnonnacre nan, ee nos-
moxnocrt cnoconocrt onpeenrt xapaxrep cnoe xsn, ocymecrnnrt
cnoe npano na camoonpeenene nnnort o orenen opasonan camo-
crorentnoro rocyapcrna.
Hommo cynepenrera pyrx nasnanntx ntme npsnaxon rocyapcr-
no onaaer raxxe pom pyrx npsnaxon. x ucne, xax yxe ormeua-
noct, ontmoe snauene memr nanor samt, ntcrynamme n xauecrne
crounxon nononnen rocyapcrnennoro mxera, a raxxe ]opmantnte
arpyrt rocyapcrna, raxe xax rmn, ]nar p. e npeynenuna x
pon, cneyer cxasart, uro on ntnonnmr onpeenennym enr]n-
pymmym pont rocyapcrna.
E. 7&1 /: ( &/ A& /
onpoct, xacammec nonr, pon ocoennocre ]opm rocyap-
crna, memr ne rontxo reoperuecxoe, no npaxruecxoe snauene. men-
no +rm ocnerc ro, uro n nayuno yueno nreparype m rpan-
onno yenerc ontmoe nnmane. +ro ne cnyuano, nocxontxy n san-
cmocr or roro, xax nonmaerc ]opma rocyapcrna xax ona coornocr-
c c pyrm ero +nemenram, nommo npouero, ]opmpyerc coornercr-
nymmee npecrannene o rocyapcrne n nenom.
uopma rocyapcrna ncera ntcrynaer xax nenocpecrnennoe ntpaxe-
ne ero cymnocr coepxan. axont cymnocrt coepxane (]ynx-
n) rocyapcrna, raxona n xoneunom cuere ero ]opma.
ccneonart rocyapcrno c roux spen cymnocr osnauaer ntnrt,
nonm nrepect xaxx cnoen omecrna, rpynn, xnaccon ono n nepnym oue-
pet ntpaxaer sammaer. accmorpert rocyapcrno no yrnom spen
coepxan osnauaer ycranonrt, xax n xaxx nanpannenx ono e-
crnyer. syurt xe rocyapcrno c roux spen ero ]opmt snaur n nep-
nym ouepet syurt ero crpoene, ero cocrannte uacr, nnyrpennmm
crpyxrypy, ocnonnte merot cranonnen ocymecrnnen rocyapcrnen-
no nnacr.
Hp +rom cneyer mert n ny, uro ]opma rocyapcrna, rax xe xax
ero cymnocrt coepxane, ne nnerc pas nancera ycranonnenno,
nesmenno. Ho nnnem mnoxecrna +xonomuecxx, conantno-non-
ruecxx, eonoruecxx ntx ]axropon ona smenerc pasnnaer-
c. Hocronno menerc npecrannene o ne. Ho+romy cnpanenno yr-
nepxene H. ymnnonua o rom, uro yuene o pasnu rocyapcrn n
25
3
o rocyapcrnenntx ]opmax nnerc cront xe marxm neycranonnen-
ntm, xax onpeenene nonr rocyapcrna.
urot yertc n +rom, ocrarouno cxasart, uro sa ncm cropm pas-
nr rocyapcrna npana tn paspaorant ecrx, ecn ne corn pas-
nuntx reop o ]opme rocyapcrna. Hpenaranct camte pasnunte no-
xot napanrt pemen nonpoca o ]opme rocyapcrna. me n penne
pen pennem me ]noco]t mpcrt ntcxastnan camte pasnu-
nte, nopo nectma npornopeunte mnen cyxen no nonoy roro,
uro cneyer nonmart no ]opmo rocyapcrna, xaxe ]opmt rocyapcrna
cymecrnymr, uem on pasnuamrc.
n s nenuamx mtcnrene anrunocr, pennerpeuecx ]no-
co] Hnaron, cxon, nanpmep, s roro, uro eantno ]opmo npanne-
n eantnoro rocyapcrna xax rocyapcrna nyumx naropontx
nnerc saxonna nnacrt nemnorx apcroxpar. pome roro, m
paccmarpnanct saxonna monapx napcxa nnacrt nesaxonna
onrapx.
Hnaron cosan nenoe yuene o namxe rocyapcrnenno xsn
cmene, n cny cnopuennocr uenoneuecxo narypt, ee ]opm. eantnoe
rocyapcrno ero apcroxparuecxa ]opma, cornacno +romy yuenm, ne
neunt. ocyapcrno moxer erpaponart coornercrnenno n +rom xe
nanpannen smenrt cnom ]opmy.
pcroxpar, cornacno yuenm Hnarona, npnoma x nonnenm
uacrno cocrnennocr na semnm npenpamenm cnoontx nme n pa-
on, moxer ntpoxartc n rax nastnaemym rmoxparm. Hocnen, npe-
crannmma coo xprcxo-cnaprancx rn rocyapcrna, rocnocrno na-
onee cntntx nonon, moxer nocrenenno npenpamartc n onrapxm,
a ra, ocnonanna na mymecrnennom nense nnacr nemnorx orartx,
n emoxparm. axonen, emoxpar xax nnacrt napoa n napoa, n
cny ontnen nocnenero cnooo cnepx mept, n nepasannennom
ne moxer ntpoxartc n cnom npornononoxnocrt rpanm. 3ro ca-
ma xyma ]opma rocyapcrna, np xoropo espasentno rocnocrnymr
nposnon, ecnpane mpoxx macc nacne. nana rocyapcrna rpan
saxnartnaer nnacrt or men napoa ntcrynaer xax crannennx napo-
a.
a mnoroopase ]opm rocyapcrna men cno nsrnt pcro-
rent yuenx Hnarona nmecre c rem ero xprx. ura ]opmy rocyap-
crna ccremo, onnernopemo nepxonno nnacrtm n rocyapcrne, pcro-
rent onpeenn ee n sancmocr or ucna nnacrnymmx (on, nemnore
n ontmncrno) xax monapxm, apcroxparm n nonrm-emo-
xparm. 3r ]opmt rocyapcrna on nastnan npanntntm, o n nx
npocmarpnanact oma nontsa npanrene. axa s anntx npannt-
ntx ]opm morna nerxo cxaxartc npenpamartc n coornercrnymmym
nenpanntnym ]opmy rpanm, onrapxm n oxnoxparm. enpa-
254
nntnte ]opmt cnontsonanct npanrenm, no mnenm pcroren,
nmt n nuntx nenx.
pan pennerpeuecxo mtcn n ccneonan ]opm rocyapcrn
pasnnanct n pennem me. Hnepon, nanpmep, ntenn n sancmo-
cr or ucna npanrene rp npocrte ]opmt rocyapcrna (napcxym
nnacrt - monapxm, nnacrt onrmaron apcroxparm, naponym
nnacrt emoxparm) cmemannym ]opmy. ora nepxonna nnacrt naxo-
rc n pyxax onoro uenonexa, curan on, raxym ]opmy rocyapcrna me-
nymr napcxo nnacrtm.
ora ona naxorc n pyxax ntopntx nn, ro ronopr, uro +ra rpa-
xancxa omna ynpannerc none onrmaron. apono xe (net ee
rax nastnamr) nnerc raxa omna, n xoropo nce naxorc n pyxax
napoa.
n roro urot npeornparrt cxaxene ntpoxene ro n
no npocro ]opmt rocyapcrna, Hnepon npenaran cnontsonart cme-
mannym ]opmy, cxnatnammymc n pesyntrare ntenen cmemen
nonoxrentntx xauecrn ncex npocrtx ]opm.
uen e, xacammec ]opmt rocyapcrna, pasnnanct ne ront-
xo n penne pen pennem me, no n pyrx crpanax. Hpuem ne
rontxo na pannx crax cymecrnonan pasnr nnnsan, no
n nocneymme +nox.
3naurentnoe nnmane ccneonanm ]opmt rocyapcrna yenerc
n conpemenno oreuecrnenno sapyexno nreparype. Hp +rom ntcxa-
stnamrc camte pasnte roux spen o nonr, nax coepxan
]opmt rocyapcrna, npenaramrc pasnunte noxot x onpeenenm no-
nr coepxan ]opmt rocyapcrna.
panonntm, nanpmep, n oreuecrnennoro rocyapcrnoneen
npanoneen 6070-x roon XX n. tno npecrannene o ]opme rocy-
apcrna xax ncrryre, cxnatnammemc s ]opmt npannen ]opmt
rocyapcrnennoro ycrpocrna. nacromee npem n nayuno nreparype,
xax n oreuecrnenno, rax n sapyexno, npeonaaer mnene, cornacno
xoropomy ]opma rocyapcrna cxnatnaerc s ]opmt npannen, ]opmt
rocyapcrnennoro ycrpocrna rocyapcrnennoro pexma. axo noxo
cnontsyerc n nacromem yuenom noco.
C. % & !''( A& ( !!1
) 1*
ccney ]opmt npannen xax ony s pasnonnocre ]opm rocy-
apcrna, cneyer pyxonocrnonartc cnoxnmmc npecrannenem o rom,
uro & &# ! -
*#
& &! # ; # .
uopmt npannen pasnuamrc n sancmocr or roro, ocymecrnnerc n
nnacrt onm nnom n xe ona npnanexr xonnexrnnomy ntopnomy
255
oprany. nepnom cnyuae meer mecro &)!( A& (# no
nropom - !!(.
% monapxuecxx rocyapcrnax crounxom nnacr ee nocrenem n-
nerc monapx. Hp pecnynxancxo ]opme npannen crounxom nna-
cr onnerc napo, a ee nocrenem ntopnte rocyapcrnennte op-
rant.
nacc]xan ]opm npannen n sancmocr or ucna cromx
y nnacr nnerc ono s crapemx mpoxo npsnanntx n mpue-
cxom mpe. nponecce ee nponeen cnontsyerc # -
#. cn ntcmee pacnopxene rocyapcrnenno nnacrtm, ncan
n cns c +rm snecrnt pyccx yuent-mpcr . . opxynon, np-
nanexr onomy nny, +ro yer monapx, ecn mnorm nnam, +ro y-
er apcroxpar, ecn xe ncem, ro +ro yer emoxpar
1
.
onuecrnennt xprep noxynaer cnoe npocroro, no ornyrnaer
ynpomennocrtm. yxonocrnyct rontxo m, nopo nectma rpyno nponec-
r pasnue mexy orentntm ]opmam rocyapcrna ornerrt na nexo-
ropte npnnnantno naxnte nonpoct. anpmep, xaxa uacrt omecrna
n npanmx cnoen onxna naxortc y nnacr n roro, urot non-
noct ocnonane nastnart raxym ]opmy npannen apcroxparuecxo pec-
nynxo n apcroxpare - rpert npanmero xnacca? Hononna ero?
n nect npanm xnacc?
a xoro, cocrnenno, cneyer nastnart npanmm? cn rex, n
utx pyxax cocpeoroueno nce pacnopxene rocyapcrnenno nnacrtm, a
nce pyre yupexen nnmrc nmt coecrnymmm m n ecr-
nymmm no x nonnomoum, ro no onpeenene monapx xax nnacr
npannen onoro nna nooer rontxo neorpanuenna, aconmrna
monapx. o n xoncrrynonno monapx napnamenr ne coecrnyer
rontxo monapxy ne or nero nonyuaer cno nonnomou. anporn, nap-
namenr, nnct camocrorentntm opranom onpact na nonnomou,
annte emy napoom, ncuecx orpanunaer monapxa
2
.
cn no npanmm, paccyxan . . opxynon, pasymemr rex,
n utx pyxax cocpeoroueno ne nce pacnopxene nnacrtm, a rontxo ]ynx-
n rax nastnaemo cnonnrentno nnacr, rora ontmncrno conpe-
menntx pecnynx, memmx enonunoro rnany cnonnrentno nna-
cr, npesenra, oxaxyrc raxxe noxomm no onpeenene monap-
x.
ro xe npem no onpeenene emoxpar xax npannen ncex ne
nooer n cymnocr n ono ecrnrentno cymecrnymmee rocyapcr-
no. o nre x yuacrm n ocymecrnnen ]ynxn nnacr ne onycxa-
erc nce es cxnmuen nacenene
3
.
1 :. 0. Hexn no ome reop npana. H., 1898. . 255. am xe.
. 256. am xe. 256
me n pennocr, n nepo nosnxnonen emoxpar onpeene-
n ee xax npannen ncex, x ynpannenm enam rocyapcrna onycxa-
noct anexo ne nce nspocnoe nacenene, a rontxo cnoonte rpaxane.
crantna uacrt omecrna tna nmena npanocnoconocr nonrue-
cxx npan, naxonact na nonoxen paon.
conpemennom rocyapcrne, re nce onnmrc cnoontm pan-
nonpanntm, raxxe anexo ne nce yuacrnymr n ]ynxnx nnacr. axe
ram, nouepxnan . . opxynon, re nneena rax nastnaema nceoma
noaua ronocon, npanom ronoca na nonruecxx ntopax nontsyerc n
ecrnrentnocr ne onee ono uernepr ncero nacenen
1
.
a ocnonan +roro enanc ntno o rom, uro xnacc]xan ]opm
rocyapcrna, aspymmac na xonuecrnennom xprep (no ucny npa-
nmx), nnerc anexo ne conepmenno, a cam xprep cnmxom
nnemnm cnyuantm. pe cnyuaen on ne nosnoner nponecr uerxym
rpant mexy monapxuecxo pecnynxancxo ]opmam. ney emy,
n uacrnocr, npmnoct npsnart, uro occ no npem conmecrnoro nap-
crnonan oanna Herpa nepecrana trt monapxe cenanact apcro-
xparuecxo pecnynxo
2
.
eoxomo samerrt, uro na neconepmencrno xonuecrnennoro xp-
rep xnacc]xan ]opm npannen yxastnan pyre anropt, uro
sacrannno ccneonarene cxart nte ocnonan xnacc]xan.
cnoe npem eme Hnaron ntranc cnecr pasnue ]opm npannen x
pasnum rpex opoerene ! ; ! s
xoroptx xaxa moxer npeonaart n rom n nom rocyapcrne. cne sa
nm pcrorent, paccmarpna ]opmy rocyapcrna xax nonruecxym cc-
remy, xoropa onnernoperc nepxonno nnacrtm, np xnacc]xan
]opm npannen cnontsonan napy c xonuecrnenntm xprepem ra-
xe, xax oma nontsa, naro nrepec.
onee nosn nepo B. onrecxte, paccmarpna n xauecrne xp-
repen xnacc]xan ]opm npannen pasnunte npnnnt opransa-
n erentnocr rocyapcrnenno nnacr, curan, uro opoerent ne-
xr n ocnone emoxpar, ymepennocrt n ocnone apcroxpar, uecrt
n ocnone monapx, crpax n ocnone ecnor.
Hommo nasnanntx, n oreuecrnenno sapyexno nreparype mpo-
xo cnontsonanct rax nastnaemte * . yrt x cno-
nact x romy, uro np xnacc]xan ]opm npannen sa ocnony panct
ne xonuecrnennte n xaxe-no nte ]axropt, a mpuecxoe nono-
xene (craryc) ntcmx rocyapcrnenntx opranon npanmx nn.
asnue mexy monapxuecxo pecnynxancxo ]opmam npanne-
n, xoncrarponan n cns c +rm . . opxynon, saxnmuaerc ne n na-
nu pasnunoro ucna npanmx n ntx, nropocrenenntx no cnoemy
1 :. e. xas. cou. . 256.
am xe.
9 mecrnosnane
257
xapaxrepy x ocoennocre, a n pasnunom mpuecxom nonoxen
npanmx nn. Hp pecnynxancxo ]opme npannen, nocnn on, nce
nna, yuacrnymme n pacnopxen nnacrtm, ornercrnennt nepe napo-
om or nocnenero sparen o npesenra, cromero no rnane pecny-
nx npsnannoro ecrnonart or ee men. monapx xe nce naoo-
por ram meerc esornercrnennt opran nnacr, nastnaemt mo-
napxom
1
. menno n pasnu ornercrnennocr esornercrnennocr, no
mnenm . . opxynona, saxnmuaerc pasnue npesenra pecnynx
monapxa, a ne n oeme xapaxrepe x ]ynxn, xax +ro nora yrnep-
xaerc n nreparype. camom ene, Hpesenr B nontsyerc ont-
me nnacrtm, nexen anrncxa xoponena. Hpesenr, onaxo, ornercr-
nen nepe onrpeccom noromy ne monapx. nrncxa xe xoponena, na-
nporn, esornercrnenna noromy, necmorp na ncm orpanuennocrt cno-
e nnacr, ocraerc nce xe monapxne
2
.
Rpuecxe xprep xnacc]xan ]opm npannen mpoxo c-
nontsonanct raxxe u. crxoncxm. n nouepxnan, uro mpue-
cxoe pasnue mexy monapxe pecnynxo nyxno cxart ne n xomne-
renn npanrentcrnenno nnacr, a n ee opransan... n mpuecxom
nonoxen nocren +ro nnacr
3
.
ornacno npecrannenm u. crxoncxoro pyrx anropon, mnoro-
xparno nornepxenntm camo xsntm nonrxo-npanono npaxrxo,
+ro mpuecxoe nonoxene moxer ntpaxartc, no-nepntx, n ntopno-
cr (n ycnonx pecnynx) n nacneonan (n ycnonx monapx)
ntcmx opranon rocyapcrna camo rocyapcrnenno nnacr. xastna
na ro, uro otxnonenno ornurentntm npsnaxom monapxuecxo nna-
cr curamr nacnecrnennocrt ee monapxa, a ornurentntm npsnaxom
ntcme npanrentcrnenno nnacr n pecnynxe ee ntopnocrt,
u. crxoncx n ro xe npem npsnanan, uro mnore reoperx rocyap-
crna npana ne pasenmr annym rouxy spen n cny roro, uro crop
snaer ne rontxo nacnecrnennte, no ntopnte monapx
4
.
naxo, sameuan yuent, ntopnte monapx cocrannmr ne crontxo
camo npanno, cxontxo cxnmuene s nero. pome roro, no ero nanme-
nm, sparentna monapx nese, re t ona n cymecrnonana, oxa-
stnanact yupexenem nectma neycrountm nenenecoopasntm. na
n npnona x pasnoxenm rocyapcrnennoro crpo, n npenpama-
nact n nacnecrnennym monapxm
5
.
1 :. 0. xas. cou. . 257.
2

am xe. . 257-258.
1# '. Hexn no omemy rocyapcrnennomy npany. ., 1912. . 298.
(
m. ram xe. . 287. am
xe. 258

rocyapcrna na pecnynx monapx opranuecx coueramr-
c c raxm x nemanonaxntm npsnaxam, xax cpounocrt npetnan
y nnacr rnant rocyapcrna n ycnonx pecnynx coornercrnenno ec-
cpounocrt n ycnonx monapx.
annte xprep, nnpouem, xax mnore pyre, memr ornocrent-
nt ]opmantno-mpuecx xapaxrep. em ne menee on onontno
mpoxo cnontsonanct xax ononnrentnte. xauecrne raxontx on mo-
ryr cnontsonartc ceuac.
o-nroptx, no mnenm pa anropon, pasnunoe mpuecxoe nonoxe-
ne nocrene nnacr xax om xprep xnacc]xan ]opm npanne-
n moxer ntpaxartc n ornercrnennocr x nepe napoom, nane, nap-
namenrom r. . n ycnonx pecnynx nonno esornercrnennocr
n ycnonx cymecrnonan monapx.
amocrorentnocrt nnacr monapxa ero esornercrnennocrt, ncan
. . opxynon, me n ny npexe ncero oxoncrrynonnym monap-
xm, oxastnamr snaurentnoe nnne na nce ]opmt nponnen rocy-
apcrnennoro nnacrnonan. onapxuecx npnnn rpeyer, urot n
rocyapcrne nuero ne conepmanoct nporn axe nommo non monap-
xa
1
.
r ero men ornpannerc npanocye. n nasnauaer ncex ntcmx
onxnocrntx nn cya ynpannen. ornomen x saxonam emy np-
nanexr otxnonenno npano aconmrnoro nero ncera npano x ona-
poonan opamen x cnonnenm. asymeerc, nce +r ]ynxn mo-
ryr npnanexart npesenry pecnynx, no orpomna pasnna np
+rom cocror n rom, ocymecrnnmrc n on esornercrnenntm monapxom
n xe ornercrnenntm nepe napoom onxnocrntm nnom
2
.
a ornercrnennocrt rocyapcrnenntx opranon nocrene nnacr xax
npsnax pecnynx esornercrnennocrt nocren nnacr xax npsnax
monapx yxastnan pyre anropt. ax, u. crxoncx np ntnne-
n ocoennocre monapxuecxo ]opmt npannen napy c nacnecr-
nennocrtm xax cymecrnenntm npsnaxom monapxuecxo nnacr pac-
cmarpnan esornercrnennocrt, r. e. nenooruernocrt ee nocren
xaxo-no no nnacr n oprany n xauecrne ee otunoro npsnaxa.
Hp +rom on yrnepxan, uro cropuecx nauano esornercrnennocr yc-
ranonnoct saonro o xoncrrynonntx yupexen. na crana pesynt-
rarom neorpanuennocr nnacr monapxa, c ono cropont, eccpouno-
cr ero npana c pyro. naxo esornercrnennocrt monapxa coxpan-
nact noncmy nocne nneen xoncrrynonnoro crpo
3
. uopmant-
1 :. 0. xas. cou. . 258.
am xe.
1# '. xas. cou. . 287.
259
no-mpuecx cymecrnyer ona n ontmncrne xoncrrynonntx monap-
x no ce ent.
-rpertx, pasnunoe mpuecxoe nonoxene nocrene nnacr n yc-
nonx pecnynx monapx nponnerc n rom, uro n nepnom cnyuae
n opransan erentnocr ntcmx mecrntx rocyapcrnenntx opra-
non npeonaamr npnnnt xonnerantnocr, a no nropom enonaua-
n.
monapxuecxo ]opme npannen, sameuan no +romy nonoy .
. opxynon, nnacrnonane no cocrnennomy npany nnoxo mprc c
pasenenem +roro nnacrnonan mexy necxontxm nnam. Hpan-
rentcrno n monapx ncera crpemrc npnrt enonunym ]opmy.
ecnynxe, nanporn, onee coornercrnyer xonnerantna opransan
npanrentcrna, rax xax +rm nyume oecneunaerc nounene enerpo-
nanno npanrentcrnenno nnacr napoy. am xe, re np pecnynxan-
cxo ]opme meerc enonuna opransan npanrentcrnenno nna-
cr, +ro ocnerc, no mnenm . . opxynona, nnnem monapxue-
cxx e
1
.
nanspy ]opmt npannen rocyapcrna, naxno nouepxnyrt, uro
x nopasenene na monapxm pecnynxy nnerc cropuecx nep-
no camo ome xnacc]xane. Hpornononoxnocrt monapxue-
cxo pecnynxancxo ]opm nponnerc yxe na camtx pannx cryne-
nx pasnr rocyapcrnenno xsn. a pyra ntcrynamr xax ocnon-
nte pasnonnocr ee opransan.
xe opa, no sameuanm . nnnexa, xoropa npemecrnonana repp-
ropantno opransan rocyapcrna, tna opransonana no na nauanax
enonunoro nnacrnonan, no na npnnne ronapmecrna. yxono-
mee pemammee snauene meer no non onoro nna, cromero
na ncem pyrm, no non nce conoxynnocr nonnonpanntx unenon
opt.
. 9!1 A&1 ( &1) /*
% peantno xsn cymecrnymr ne ]opmt npannen noome, n ne-
xoem oomennom ne, a xonxpernte ]opmt rex n ntx rocyapcrn,
rax xe xax x oycnonnennte oexrnntm cyexrnntm ]axropa-
m pasnonnocr.
cnonan n nopasenen ]opm npannen na x pasnonnocr
]opmpymrc xax conpemenno anno ]opme npannen rocyapcrna
ecrnrentnocrtm, rax cropuecxm, nanonantntm ntm rpa-
nm p. noroucnennte necomte ocnonan n raxoro ene-
n aer cama xsnt. Hpmenrentno, nanpmep, x monapx n xauecrne
xprepen ee xnacc]xan moryr cnyxrt crenent xonnenrpan nna-
cr n pyxax onoro nna monapxa, nanue n orcyrcrne xoncrryn-
onntx axron, oxastnammx cepxnammee nnne na monapxuecxym
m.: 1 1 0. xas. cou. . 258.
260
nnacrt, nanue n crpane napy c monapxuecxm rpanonntx pec-
nynxancxx ncrryron n ne napnamenra n pyrx npecranrent-
ntx opranon.
cny +rx ntx ocoennocre na conpemennom +rane pasnr o-
mecrna rocyapcrna pasnuamr monapx nyx non yancruecxe
napnamenrapnte. Xapaxrepno ocoennocrtm yancruecxo monap-
x nnerc ]opmantno-mpuecxoe pasenene rocyapcrnenno nna-
cr mexy monapxom napnamenrom. cnonnrentna nnacrt naxorc
n pyxax monapxa, saxonoarentna y napnamenra. Hocnen, onaxo,
]axruecx nounerc monapxy.
Hapnamenrapna monapx ornuaerc rem, uro craryc monapxa ]op-
mantno ]axruecx orpanuen no ncex c]epax rocyapcrnenno nnacr.
3axonoarentna nnacrt nonnocrtm npnanexr napnamenry, a cnonn-
rentna npanrentcrny, xoropoe necer ornercrnennocrt sa cnom erent-
nocrt nepe napnamenrom. Hpmepam napnamenrapno monapx moryr
cnyxrt nrn, onnan, Bnen p. Hapnamenrapnte monapx
n nayuno nreparype sauacrym menymr xoncrrynonntm monapx-
m.
napnamenrapntx monapxx (+ro naonee pacnpocrpanenna x
]opma n nacromee npem) npanrentcrno ]opmpyerc napre, nonyun-
me no npem nceomx ntopon ontmncrno ronocon n napnamenre, n
naprm, pacnonarammm n nem ontmncrnom ronocon. Hep napr,
onaamme ontmncrnom enyrarcxx mecr, cranonrc rnano npan-
rentcrna. nacrt monapxa nectma orpanuena no ncex c]epax rocyapcrnen-
no xsn, npexe ncero n saxonoarentno cnonnrentno. Hp-
uem orpanuene +ro meer ne ]opmantno-mpuecx, a ]axruecx
xapaxrep. ocnocrnymme cno paccmarpnamr napnamenrapnym (nepe-
xo nastnaemym xoncrrynonno) monapxm xax cnoero poa pesepnnoe
cpecrno nosecrn na nacenene, xax ononnrentnoe cpecrno sam-
rt cnox nrepecon n cnyuae npeentnoro oocrpen conantno-xnacco-
ntx xon]nxron.
Hp napnamenrapno monapx saxont npnmamrc napnamenrom
yrnepxamrc monapxom. naxo anna npeporarna monapxa, rax xe
xax ontmncrno pyrx ero nonnomou, meer ]opmantnt xapaxrep.
cny cnoxnmec nonruecxo npaxrx xoncrrynonntx otua-
en monapx, xax npanno, ne orxastnaerc or noncan npnrtx napna-
menrom saxononpoexron.
Hpmenrentno x pecnynxancxo ]opme npannen n xauecrne oc-
nonan n ee nopasenen na nont moryr ntcrynart pasnu
n yponne pasnr ]opm, neonaxona crenent npuacrnocr ncero nace-
nen n ero uacr x nponeccy ocymecrnnen rocyapcrnenno nnacr,
rnanencrnymmee nonoxene n ccreme ntcmx opranon rocyapcrnenno
nnacr rex n ntx ncrryron, n uacrnocr ncrryra npesenrcrna
n napnamenra, p.
261
sancmocr or nasnanntx ntx ocoennocre conpemennte pec-
nynx pasenmrc na napnamenrapnte npesenrcxe.
rnurentntm uepram napnamenrapno pecnynx nnmrc cne-
ymme: nepxonencrno napnamenra; ornercrnennocrt npanrentcrna sa
cnom erentnocrt nepe napnamenrom, a ne nepe npesenrom; ]opm-
ponane npanrentcrna na napnamenrcxo ocnone s ucna nepon non-
ruecxx napr, pacnonarammx ontmncrnom ronocon n napnamenre;
spane rnant rocyapcrna no nenocpecrnenno napnamenrom, no
cnenantno xonnere, opasyemo napnamenrom. napnamenrapno pec-
nynxe rnana rocyapcrna ne rpaer cxontxo-nyt cymecrnenno pon
cpe pyrx rocyapcrnenntx opranon. Hpanrentcrno ]opmpyerc
nosrnannerc npemtep-mncrpom.
Hapnamenrapnte pecnynx n nacromee npem cymecrnymr n ncr-
p, u, ran, Bnenap pyrx crpanax.
Hpesenrcxa pecnynxa xapaxrepsyerc raxm npsnaxam, xax
coenene n pyxax npesenra nonnomou rnant rocyapcrna npan-
rentcrna; orcyrcrne ncrryra napnamenrcxo ornercrnennocr npan-
rentcrna; nnenapnamenrcx mero span npesenra ]opmponan
npanrentcrna; ornercrnennocrt npanrentcrna nepe npesenrom; cocpe-
orouene n pyxax npesenra nonruecxo, noenno conantno-+xono-
muecxo nnacr; nepexo orcyrcrne y napnamenra npana na onnene
noryma neonep npanrentcrny.
aonee rnuntm npmepam npesenrcxo pecnynx moryr
cnyxrt B upann. Hpesenrcxym pecnynxy nora menymr
yancruecxo, nouepxna rem camtm ]axr cocpeorouen cntno
cnonnrentno nnacr n pyxax npesenra, a saxonoarentno n pyxax
napnamenra.
=. 9! A& ( &2 6*
ax tno ormeueno, ]opma npannen yxastnaer na cnoco opransa-
n rocyapcrnenno nnacr n nenrpe na mecrax, na nopox ]opmpo-
nan ]ynxnonponan rocyapcrnenntx opranon, xapaxrep x nsa-
mocns nsamoecrn mexy coo c nacenenem, na crenent yua-
cr nacenen n x ]opmponan ]ynxnonponan.
onpemennoe occcxoe rocyapcrno no ]opme npannen nnerc
npesenrcxo !2. cxo s nectma snaurentntx nonnomou,
xoroptm n coornercrn c oncrryne u naenerc Hpesenr u,
nocrconercxoe occcxoe rocyapcrno nepexo menyerc cynepnpes-
enrcxo pecnynxo.
rocyapcrnennom mexansme conpemenno occ ncrryr npes-
enrcrna, xoropt tn yupexen n 1991 r., ]axruecx & & -
; & * . ]opmantno-mpuecxom nnane Hpes-
enr u co ncem ero nnacrntm nonnomoum ne nxor n xaxym-no
s rpanonntx n reop pasenen nnacre nerne nnacr: n n saxo-
noarentnym, n n cnonnrentnym, n n cyenym. 262
ornacno oncrryn u Hpesenr u nnerc rnano rocyapcr-
na, n +rom xauecrne on ntnonner ocote ]ynxn xax no ornomenm
x pyrm rocyapcrnenntm opranam, rax no ornomenm x omecrny n
nenom x rocyapcrny.
Hponnct ononpemenno n nyx nopo rpyno pasnumtx nocra-
cx - n xauecrne ocooro rocyapcrnennoro oprana ntcmero onxnocr-
noro nna, Hpesenr u ntcrynaer xax rapanr oncrryn occ, ra-
panr npan cnoo uenonexa rpaxanna, a raxxe xax o]nantnt
npecranrent pocccxoro omecrna rocyapcrna. coornercrn c
oncrryne on npnmaer mept no oxpane cynepenrera occcxo
ueepan, ee rocyapcrnenno nenocrnocr nesancmocr; onpeen-
er ocnonnte nanpannen nnyrpenne nnemne nonrx occcxoro
rocyapcrna; oecneunaer cornaconannoe ]ynxnonponane nsamo-
ecrne ncex opranon rocyapcrnenno nnacr occ.
cymecrnn annte ]ynxn, Hpesenr u c A&--'-
!2 xoncrrynonno roux spen ne rontxo ne npmtxaer n x o-
no s nerne nnacr, no ne cror na nm.
oncrryn u n cns c +rm ocoo ycranannnaer, uro n cnoe e-
rentnocr np onpeenen ocnonntx nanpannen nnyrpenne nnem-
ne nonrx rocyapcrna Hpesenr u pyxonocrnyerc oncrryne
u ]eepantntm saxonam. cnonnom 3axone crpant ocoo nouep-
xnaerc, uro yxast pacnopxen Hpesenra occcxo ueepan
ne onxnt npornopeurt oncrryn occcxo ueepan ]ee-
pantntm saxonam (n. 3 cr. 80, n. 3 cr. 90).
nanorunte no cnoemy xapaxrepy nonoxen coepxarc raxxe n
rexymem saxonoarentcrne. ax, n paxancxom xoexce u ocoo yxast-
naerc na ro, uro n cnyuae npornopeu yxasa Hpesenra occcxo
ueepan n Hpanrentcrna occcxo ueepan nacromemy o-
excy n nomy saxony npmenerc nacrom oexc n coornercr-
nymm saxon (n. 5 cr. 3).
s cxasannoro cneyer, uro ecn yxast Hpesenra xax rnant rocyap-
crna cornacno oncrryn u ycrynamr no cnoe mpuecxo cne sa-
xonam, r. e. axram, npnmaemtm ntcmm saxonoarentntm opranom crpa-
nt - napnamenrom, ro ncrryr npesenrcrna ne moxer trt no cnoemy
crarycy ntme napnamenra, crort na napnamenrom.
nanoruno ocror ena ne rontxo c saxonoarentno nnacrtm ocy-
mecrnnmmm ee ntcmm opranam, no cyeno nnacrtm pean-
symmm ee opranam. oncrryn u npmo ronoprc o rom, uro
cyena ccrema occcxo ueepan ycranannnaerc oncrryne
occcxo ueepan ]eepantntm xoncrrynonntm saxonom
uro cyt nesancmt nounmrc rontxo oncrryn occ-
cxo ueepan ]eepantnomy saxony (n. 3 cr. 118, n. 1 cr. 120).
naxo no-nomy !!& ocror eno c cnonnrent-
no nnacrtm xapaxrepom ee nsamoornomen c npesenrcxo nna-
263
crtm. nans nppot ]ynxn npesenrcxo nnacr aer nosmox-
nocrt cenart ntno, xor c onpeenenntm oronopxam, ornocrentno
ocoennocre nopmornopuecxo erentnocr Hpesenra u, o rom, uro
npesenrcxa nnacrt onaaer rem xe camtm omepoontm npsna-
xam, uro cnonnrentna nnacrt. memrc n ny raxe npsnax, xo-
ropte cnsant npemymecrnenno c npanonpmenrentntm xapaxrepom
nnacr, oycnonnenntm cnonnenem rpeonan saxonon, xacammxc
perynrnnoro nosecrn na +xonomuecxe, nonruecxe, conantnte
nte nponecct, npocxome n omecrne. Hpnmamrc no nnmane
napy c +rm ]axrt npmoro nounen Hpesenry u rax nastnae-
mtx cnontx mncrepcrn neomcrn, a raxxe ncrepcrna nocrpan-
ntx en.
naa omepoontm npsnaxam cnonnrentno nnacr, npes-
enrcxa nnacrt n npaxruecxom nnane ntcrynaer xax ee nenrpantnoe sne-
no, menno n raxom xauecrne ona coornocrc co ncem ocrantntm ner-
nm nnacr rocyapcrnenntm nnacrm.
$0. 9 &< 1- 3& 6 !! (! /
(*
cxo s orpomno naxnocr ncrryra npesenrcrna n xsne-
erentnocr pocccxoro omecrna rocyapcrna oncrryn u sa-
xonoarentcrno, nommo pyrx nonpocon, yenmr snaurentnoe nnma-
ne rpeonanm ycnonm, npennemtm x xanaram na nocr Hpe-
senra, nopxy x ntnxen percrpan, ntopam, a raxxe ncryn-
nenm n onxnocrt npexpamenm nonnomou Hpesenra.
ornacno oncrryn u Hpesenr u spaerc cpoxom na 6
ner rpaxanam occcxo ueepan na ocnone nceomero, pannoro
npmoro sparentnoro npana np ranom ronoconan (n. 1 cr. 81).
topt nponorc na antrepnarnno ocnone n coornercrn c uee-
pantntm saxonom o ntopax Hpesenra u or 31 exap 1999 r.
1
anarom na onxnocrt Hpesenra u moxer trt span rpax-
ann occcxo ueepan ne monoxe 35 ner, nocronno npoxnam-
m n occ ne menee 10 ner. no ro xe nno ne moxer trt spano
sanmart onxnocrt Hpesenra u onee nyx cpoxon nop. nocra-
nonnen oncrrynonnoro ya u or 5 nop 1998 r. no nonoy nos-
nxmero cnopa ornocrentno nopxa cucnen cpoxa npetnan
Hpesenra u y nnacr n cns c npnrem nono oncrryn u
nouepxnanoct, uro npnre oncrryn n annt nepo ne nner-
c ocnonanem n cucnen nonoro npesenrcxoro cpoxa.
anar na onxnocrt Hpesenra u moxer trt ntnnyr s-
parenm n xe sparentntm oenenm (noxam). n o]n-
antno percrpan xanara rpeyerc npenaprentno copart 1 mnn
nonce sparene. Hpuem +ro onxnt trt nonc sparene,
1
3u. 2000. N1. r. 11.
264
npoxnammx n pasntx uacrx crpant, n cns c +rm saxonom ycranan-
nnaerc rpeonane, cornacno xoropomy ucno nonce sparene or
orentnoro cyexra ueepan ne onxno npentmart 70 rtc. Hp oc-
pountx ntopax Hpesenra u omee ucno nonce n noepxxy xan-
ara na +ror nocr coxpamaerc nanononny.
Hommo npeycmorpennoro saxonom xonuecrna nonce n noepx-
xy xanara na nocr Hpesenra u, nocnen onxen npecranrt
n Henrpantnym sparentnym xomccm cneen o mymecrne oxo-
ax, a raxxe mymecrne oxoax unenon cnoe cemt sa na roa, xoro-
pte npemecrnonan ntopam.
n noet na ntopax xanary na nocr Hpesenra u rpeyerc
napart aconmrnoe ontmncrno, r. e. onee nononnt ronocon spare-
ne, npnnmx yuacre n ronoconan.
crynnene n onxnocrt Hpesenra u cornacno saxony npocxor
na 30- ent nocne o]nantnoro onnen Henrpantno sparent-
no xomcce pesyntraron npomemx ntopon. Hp ncrynnen n onx-
nocrt Hpesenr u npnocr npcry. excr ee coepxrc n oncrry-
n u. Hpcra npnocrc n ropxecrnenno ocranonxe n npcyrcr-
n unenon onera ueepan, enyraron ocyapcrnenno ymt cye
oncrrynonnoro ya occcxo ueepan (n. 2 cr. 82).
cnonnenm cnox osannocre Hpesenr u npcrynaer c mo-
menra npnecen m npcr npexpamaer x cnonnene c creuenem
cpoxa ero npetnan n onxnocr c momenra npnecen npcr nnont
spanntm Hpesenrom u.
oncrryn u npeycmarpnaer nosmoxnocrt ocpounoro npexpa-
men cnonnen nonnomou Hpesenra u - n cnyuae ero orcranx,
croxo necnoconocr no cocronm sopont ocymecrnnrt npnane-
xame emy nonnomou n orpemen or onxnocr (n. 2 cr. 92). Hp
+rom ntopt nonoro Hpesenra u onxnt trt nponeent ne nosnee
rpex mecnen co n ocpounoro npexpamen cnonnen nonnomou
npexnm Hpesenrom.
o ncex cnyuax, xora Hpesenr u ne n cocron ntnonnrt cno
osannocr, x npemenno cnonner Hpecearent Hpanrentcrna u.
a npemenno cnonnmmero osannocr Hpesenra u pacnpocrpan-
mrc nec nonnomou Hpesenra u, xpome npana pacnycxart ocyapcr-
nennym ymy, nasnauart pe]epenym nnocrt npenoxen o nonpanxax
nepecmorpe nonoxen oncrryn u.
$$. 9!1 &( 3 62!2 7, !!
)! &1) & !*
1. Hpesenr u onaaer -
. n xacamrc npaxruecx ncex cropon xsneerentnocr ro-
cyapcrna oxastnamr orpomnoe nnne na pasnre +xonomx ome-
crna.
265
3ro, -1)# nonnomou, cnsannte c ntnonnenem Hpesenrom
u ]ynxn rapanra oncrryn u, a raxxe npan cnoo uenonexa
rpaxanna.
cymecrnn annte ]ynxn, Hpesenr u pemaer, n uacrnocr,
raxe nonpoct, xax nonpoct nomnonan, npeocrannen nonruecxo-
ro yexma, rpaxancrna, npcnoen nouerntx snan, narpaxen ro-
cyapcrnenntm narpaam occ p.
%-1)# nonnomou, xacammec nnyrpenne nonrx occ-
cxoro rocyapcrna esonacnocr crpant. coornercrn c oncrryn-
e u Hpesenr u ne rontxo onpeener ocnonnte nanpannen nnyr-
penne nonrx rocyapcrna, no npnmaer mept no x ocymecrnne-
nm. nonpemenno nnct epxonntm rnannoxomanymmm oopyxen-
ntm nam occ, on naenerc onpeenenntm nonnomoum no
yxpennenm ooponocnoconocr crpant, oxpane ee rocyapcrnenno ne-
nocrnocr nesancmocr. 3ro, n uacrnocr, nonnomou nasnauart
ocnooxart ntcmee xomanonane oopyxenntx n occ; yrnep-
xart noennym oxrpny occcxo ueepan; ]opmponart nosrnan-
nrt n coornercrn c ]eepantntm saxonom oner esonacnocr occ;
nnort n cnyuae arpecc n nenocpecrnenno yrpost arpecc nporn
occ na repprop nce crpant n orentntx ee mecrnocrx noennoe
nonoxene c nesamenrentntm coomenem o +rom onery ueepan
ocyapcrnenno yme (n. 2 cr. 87); nnort np ocrorentcrnax n
nopxe, npeycmorpenntx ]eepantntm xoncrrynonntm saxonom,
upesntuanoe nonoxene no nce crpane n n orentntx ee uacrx p.
%--)# nonnomou, cnsannte c ]opmponanem nnemne non-
rx occcxoro rocyapcrna ee ocymecrnnen.
ax xe xax n ornomen nnyrpenne nonrx occ, Hpesenr
u ne rontxo onpeener ocnonnte nanpannen ee pasnr, no npn-
maer xonxpernte mept no ee peansan. ornacno oncrryn u
Hpesenr u ocymecrnner pyxonocrno nnemne nonrxo occ; ne-
er neperonopt nonctnaer mexynaponte oronopt occ; non-
ctnaer nocne npnr saxonon ocyapcrnenno ymo o par]xan
mexynapontx oronopon par]xanonnte rpamort; npnmaer nep-
rentnte orstnnte rpamort axxperpyemtx np nem nnomarue-
cxx npecranrene pyrx rocyapcrn. Hocne xoncyntran c coornercr-
nymmm xomreram n xomccm nanar ueepantnoro opan na-
snauaer orstnaer nnomaruecxx npecranrene occ n nocrpan-
ntx rocyapcrnax mexynapontx opransanx.
%-1)# nonnomou, xacammec ornomen c napnamenrom
crpant c pyrm rocyapcrnenntm opranam.
Honnomou Hpesenra u n ornomenx c ueepantntm opan-
em saxnmuamrc n rom, uro on nasnauaer n coornercrn c oncrryne
]eepantntm saxonom ntopt ocyapcrnenno ymt; pacnycxaer o-
cyapcrnennym ymy n cnyuax nopxe, npeycmorpenntx oncrryn-
266
e u; nnocr saxononpoexrt n ocyapcrnennym ymy; nonctnaer
onapoyer ]eepantnte saxont; npecranner ocyapcrnenno yme
xanarypy n nasnauen na onxnocrt npecearen Henrpantnoro
anxa occ; cranr nepe ocyapcrnenno ymo nonpoc o ocnoox-
en or onxnocr npecearen Henrpantnoro anxa; npecranner o-
nery ueepan xanarypy n nasnauen na onxnocrt enepantnoro
npoxypopa occ; nnocr n oner ueepan npenoxene o ocnoox-
en or onxnocr enepantnoro npoxypopa occ; opamaerc x ue-
epantnomy opanm c exerontm nocnanm o nonoxen n crpane
o ocnonntx nanpannenx nnyrpenne nnemne nonrx rocyapcr-
na p.
Ho ornomenm x opranam cnonnrentno nnacr nonnomou Hpe-
senra u saxnmuamrc npexe ncero n rom, uro on nonnocrtm ]opm-
pyer Hpanrentcrno u; nasnauaer c cornac ocyapcrnenno ymt
Hpecearen Hpanrentcrna u, a raxxe ]eepantntx mncrpon. Hpe-
senr u onpeener crpyxrypy Hpanrentcrna ome nanpannen ero
erentnocr; meer npano npecearentcrnonart na saceanx Hpan-
rentcrna u; npnmaer pemene o orcranxe Hpanrentcrna u.
ornomenx c cyentm opranam nonnomou Hpesenra u or-
panunamrc nmt rem, uro on npecranner onery ueepan xan-
arypt n nasnauen na onxnocr cye oncrrynonnoro ya u,
epxonnoro ya u tcmero prpaxnoro ya u, a raxxe nasna-
uaer cye pyrx ]eepantntx cyon.
cymecrnn cno nonnomou, Hpesenr u ]opmpyer cno c-
nonnrentnte oprant n ne mncrpan Hpesenra u npanne-
n enam; cosaer pasnunte conemarentnte oprant, naxnemm s
xoroptx n nacromee npem nnerc opasonannt n 2000 r. ocyapcr-
nennt oner; nasnauaer ocnooxaer cnox nonnomountx npecranre-
ne. Hp paspemen pasnornac cnopon mexy opranam rocyapcr-
nenno nnacr occcxo ueepan opranam rocyapcrnenno nna-
cr cyexron ueepan, a raxxe mexy opranam rocyapcrnenno nna-
cr cyexron ueepan Hpesenr u moxer cnontsonart cornac-
rentnte nponeypt. cnyuae neocrxen cornaconannoro pemen on
moxer nepeart paspemene cnopa na paccmorpene coornercrnymmero cy-
a.
2. nponecce peansan cnox nonnomou Hpesenr u saer
ycranonnennte oncrryne u mpuecxe axrt -
;. Ho cnoe mpuecxo nppoe xapaxrepy +ro nnacrnte axrt,
xoropte nnmrc osarentntm n cnonnen na nce repprop
occ ncem rem nnam, xoroptm on apecymrc.
xrt Hpesenra u nnmrc axram npmoro ecrn ne nyxa-
mrc n onocpeonan n oopen co cropont xaxoro t ro n tno
rocyapcrnennoro oprana.
267
Ho cnom mpuecxm cnocrnam yxast pacnopxen Hpesen-
ra u nopasenmrc na nopmarnnte nnyantnte. opmarnnte
yxast pacnopxen coepxar n cee ome npanna noneen, pac-
curannte na mnoroxparnoe npmenene na onpeenennt xpyr nn.
apy c oncrryne u ]eepantntm saxonam nopmarnnte ax-
rt Hpesenra u cosamr npanonym ocnony n san npanrentcr-
nenntx axron rpamr ontmym pont n noepxan eno ccremt
]ynxnonponan opranon cnonnrentno nnacr na repprop nce
crpant.
nnyantnte axrt Hpesenra u yxast pacnopxen - s-
amrc no xonxperntm nonpocam xacamrc nmt crporo onpeenennoro
xpyra nn. 3ro, n uacrnocr, axrt o npcnoen noncxx snan, nasna-
uen na onxnocrt, narpaxen rex n ntx nn, cmemen c san-
maemo onxnocr p.
ce axrt Hpesenra u, nesancmo or x mpuecxx cnocrn
ocoennocre, memr nosaxonnt xapaxrep. ornacno oncrryn
u yxast pacnopxen Hpesenra occcxo ueepan ne onx-
nt npornopeurt oncrryn occcxo ueepan ]eepantntm
saxonam (n. 3 cr. 90).
oncrrynonnocrt axron Hpesenra oecneunaerc oncrrynon-
ntm yom u, xoropt napy c paccmorpenem axron pyrx rocyapcr-
nenntx opranon na npemer x coornercrn oncrryn u paspemaer
raxxe ena o coornercrn e nopmarnntx yxason pacnopxen Hpe-
senra u. cnyuae npsnan nexoncrrynonntm axron Hpesenra
n x orentntx nonoxen on nemenenno yrpaunamr mpuecxym
cny.
coornercrn c ecrnymmm saxonoarentcrnom axrt Hpesenra
u, memme nopmarnnt xapaxrep, ncrynamr n cny na nce reppro-
p occ ononpemenno no creuen cem ne nocne x onynxona-
n, ecn noe ne yxasano n camom axre. nnyantnte axrt ncrynamr
n cny nemenenno nocne x noncan.
]nantno nce axrt Hpesenra u nynxymrc n n]opmanon-
nom san opane saxonoarentcrna occcxo ueepan n
occcxo rasere.
$2. @ &( A&2 // 2
!!1 1*
axa ]opma rocyapcrnennoro ycrpocrna nponnerc xax nnyr-
pennee enene rocyapcrn na onpeenennte cocrannte uacr
amncrparnno-reppropantnte ennt, anronomnte xyntrypnte,
nonruecxe opasonan n cynepennte rocyapcrna. na orpaxaer
raxxe xapaxrep coornomen rocyapcrna n nenom orentntx ero uac-
re.
conpemenno mpuecxo nonruecxo nreparype otuno nt-
enmr ne ocnonnte ]opmt rocyapcrnennoro ycrpocrna: ynrapnoe ro-
268
cyapcrno ]eeparnnoe rocyapcrno (]eepanm). xauecrne ocoo
]opmt rocyapcrnennoro ycrpocrna n nacromee npem paccmarpnaerc
xon]eepan. xonne XIX nauane XX n. n ne ocotx ]opm rocyap-
crnennoro ycrpocrna ntennct rax nastnaemte nxopnopan cmse-
penrer.
Xapaxrepsy nocnene ononpemenno xax ]opmt rocyapcrnennoro
ycrpocrna ]opmt coenen rocyapcrn, u. crxoncx yxast-
nan, uro n coenenx rocyapcrn otuntx nnenx nonruecxo
xsn, cyrt xoroptx saxnmuaerc n oenen x mexy coo mp-
uecxo cnstm, rax uro n nexoroptx onacrx npanono xsn +r ro-
cyapcrna ntcrynamr xax ono nenoe, nxopnopan cmsepenrer
sanmamr ocooe mecro.
Hepna npecranner coo nonnoe nornomene onoro rocyapcrna
pyrm n nonnoe cnne necxontxx rocyapcrn n ono nenoe, n xoro-
pom orentnte uacr conepmenno yrpaunamr rocyapcrnennt xapax-
rep, a nropoe xapaxrepsyerc xax naccantnoe nounene onoro rocy-
apcrna (naccana) n snecrntx ornomenx nnacr pyroro rocyapcrna
(cmsepena).
oornoc cmsepenrer c rocyapcrnenno-npanono npaxrxo, cneyer
samerrt, uro +ro nnene moxno paccmarpnart, no-nepntx, cxopee xax
mexrocyapcrnennoe (mexynaponoe), uem nnyrprocyapcrnennoe, no-
nroptx, xax ant cpenenexono crop, no ne conpemennocr. roux
spen npocxoxen nasnauen cmsepenrer meer nox xa-
paxrep: a) cnyxr nepexono nonruecxo ]opmo np pacnaen pas-
nonnemennoro rocyapcrna na ero cocrannte uacr, ) ntcrynaer n xauecr-
ne onoro s cpecrn nounen cnatx rocyapcrn cntntm.
ornue or cmsepenrera, xoropt nnerc antm npomnomy, n-
xopnopanm moxno paccmarpnart xax nnene conpemenno nonrue-
cxo xsn. Hoxasarentntm npmepom n +rom ornomen cnyxr nocco-
enene no ]opme, no nornomene no cyr n 90-e rot XX n. epman-
cxo emoxparuecxo ecnynx () ueeparnno ecnynxo
epmane (u). Hocnenee crano nosmoxntm naroap nepecrpoxe
nce nnyrpenne nnemne nonrx no rnane c . . opauentm,
nonyunmm rryn nyumero nemna roa cranmero nouerntm rpaxa-
nnom r. epnna.
s ucna ocnonntx ]opm rocyapcrnennoro ycrpocrna naonee npo-
cro n ro xe npem naonee pacnpocrpanenno nnerc &-
.
pe anropon, cnenanspymmxc na ccneonan ]opm rocyap-
crnennoro ycrpocrna, ner npnnnantntx pacxoxen no nonoy roro,
uro npecranner coo ynrapnoe rocyapcrno xaxont ero ocnonnte
npsnax ueprt. ce ccneonaren cxor s roro, uro ynrapnoe ro-
cyapcrno - +ro ncera enoe rocyapcrnennoe opasonane. Hp +rom
rocyapcrno enrc nmt na amncrparnno-reppropantnte uacr.
269
n ynrapnoro rocyapcrna xapaxrepno nanue omx n nce crpant
ntcmx opranon rocyapcrnenno nnacr ynpannen, eno npanono
cyeno ccremt, eno xoncrryn, ome ]nancono nanoro-
no ccremt, eno nenrpansonanno ccremt nanonantno esonac-
nocr, enoro rpaxancrna p.
nrapntm rocyapcrnam n nacromee npem nnmrc nrn,
onnan, an, enrp, ra, onron, non p.
onee cnoxna ]opma rocyapcrnennoro ycrpocrna A,(. na
nnerc menee pacnpocrpanenno no ornomenm x ynrapnomy rocyap-
crny, no ne no ornomenm x pyrm ]opmam rocyapcrnennoro ycrpocr-
na. enra uacrt rocyapcrn mpa 21 rocyapcrno nnmrc ]eepa-
nm, n nx npoxnaer oxono rper nacenen 3emn. pe ]eeparn-
ntx rocyapcrn ecrt ntcoxopasnrte rranrt (B) mante nycrp-
antnte crpant (entr, cranma ]eepane n coornercrn c xoncrry-
nonntm nonpanxam 1993 r.), xpynnte (pasn) neontme rocy-
apcrna (omsna ecnynxa Rrocnan), naxomec na cpenem
yponne pasnr, pasnoro poa tnme xonon (n c nour mnn-
apntm nacenenem mana ueeparnna cnamcxa ecnynxa o-
mopcxe crpona), crpant co snaurentntm yentntm necom narpap-
xantntx nopxon (ansan, Hanya ona nne). n neonaxont
c roux spen rocyapcrnoneuecxx, npanontx xapaxrepcrx, cono-
xynnocrt xoroptx opasyer onpeenennym moent ]eepansma xax oco-
o ]opmt rocyapcrnennoro ycrpocrna.
axa s moene meer xax nosrnnte, rax nerarnnte cropo-
nt. c +rm nents ne curartc.
uro nnerc rnuntm n ]eepansma ornuaer ero or pyrx
]opm rocyapcrnennoro ycrpocrna or xon]eepan ynrapsma?
Hpexe ncero ro, uro nma ]eeparnna ccrema ntcrynaer xax enoe
comsnoe rocyapcrno, cocromee s nyx n onee ornocrentno camo-
crorentntx rocyapcrn rocyapcrnenntx opasonan. axoe s nx,
yyu cyexrom ]eepan, meer cnoe cocrnennoe amncrparnno-
reppropantnoe enene; meer napy c ]eeparnntm cocrnennte
ntcme oprant rocyapcrnenno nnacr ynpannen, cyente,
npanooxpanrentnte, ]cxantnte nte oprant; meer cnom xoncrry-
nm rexymee saxonoarentcrno; moxer mert cocrnennte noncxe
]opmponan rpaxancrno.
ucny ocnonononarammx npnnnon opasonan ]ynxnonpo-
nan ]eeparnno ccremt, c nosn xoroptx cneyer paccmarpnart
onennart nmym, n rom ucne pocccxym, ]eepanm, ornocrc
cneymme:
oponontnocrt oenen rocyapcrn n rocyapcrnenntx opa-
sonan n ]eepanm;
pannonpane cyexron ]eepan nesancmo or nenunt x repp-
rop, ucnennocr nacenen, +xonomuecxoro norennana np.;
-00
nnmpansm emoxparsm no nsamoornomenx cyexron ]eepa-
n mexy coo c rpaxanam; nosmoxnocrt axrnnoro ecnpenrcr-
nennoro yuacr rpaxan n ]eepantntx peronantntx nonruecxx
nponeccax;
crporoe neyxnonnoe conmene ]eepane ee cyexram, ]ee-
parnntm ntm opranam opransanm otuntx xoncrryn-
onntx saxonon xax n ornomenx pyr c pyrom, rax c rpaxanam
]opmpyemtm m naprntm, npo]comsntm pyrm
omecrnenno-nonruecxm opranam opransanm.
$8. -1 !A,
on]eepan npecranner coo raxym ]opmy oenen (com-
sa) rocyapcrn, np xoropo opasymme +ror coms rocyapcrna nonno-
crtm coxpanmr camocrorentnocrt, memr cocrnennte ntcme mecr-
nte oprant nnacr, ynpannen npanocy. n xoopnan conmecr-
ntx ecrn rocyapcrna unent xon]eepan cosamr oenennte
oprant. Hocnene ]ynxnonpymr n crporo onpeenennom nopxe
npecneymr crporo onpeenennte nen.
on]eepan nepexo paccmarpnaerc xax npomexyrounoe sneno na
nyr nxen rocyapcrn x opasonanm ]eepan. nacromee npem
xon]eepane n ]opmantno-mpuecxom nnane curaerc Bnenap,
xor ]axruecx ona nnerc ]eepane. Hpsnax xon]eepan me-
mrc n . xauecrne xon]eepan nepexo paccmarpnaerc npo-
necx coms.
oreuecrnenno sapyexno mpuecxo nreparype xon]eepa-
n xax ]opma rocyapcrnennoro ycrpocrna ne ncera nocnpnmaerc
onosnauno. panonnte cnopt npem or npemen nosnxamr ne ront-
xo axe ne crontxo no nonoy ee ornurentntx npsnaxon uepr,
cxontxo no nonoy ee nppot xapaxrepa. nm anropam xon]eepa-
n nocnpnmaerc cxnmurentno xax ]opma rocyapcrnennoro ycrpo-
crna, pyrm xax mexynapono-npanonoe oenene, xax cyexr
mexynaponoro npana. cnoe npem u. crxoncx, cpannna xon]e-
epanm c ]eepane, saananc nonpocom: uem xe ornuaerc comsnoe
rocyapcrno (]eepan) or comsa rocyapcrn (xon]eepan)?
Hp ornere na nero yuent cxon s cneymmx noctnox. o-
nepntx, xon]eepan ocnonana na mexynapontx nsamntx osa-
rentcrnax coenenntx rocyapcrn, ntrexammx s oronopa, a ]eepa-
n na oexrnnom npane, ycranonnennom nyrem nceomero corname-
n, saxona n otua. o-nroptx, rocyapcrna, nxome n cocran
xon]eepan, coxpanmr cynepenrer, n ro npem xax unent ]eepan
repmr ero nounmrc cynepenno nnacr cnoxnoro nenoro, xoropoe
on opasymr. -rpertx, ]eepan ecrt rocyapcrno, mpuecxoe n-
no nynunoro npana, rora xax xon]eepan nnerc cyexrom npana
nmt n mexynapono xsn, no ne onaaer nynuntm npanam nna-
cr. -uerneprtx, sa unenam xon]eepan npsnaerc npano ntxoa s
-0.
comsa, rora xax y cyexron ]eepan raxoro npana ner. unent ]eepa-
n, nocnn u. crxoncx, ne moryr axrom cnoe onocroponne no-
n npexparrt cnom cnst c nentm. renene x paccmarpnaerc mp-
uecx xax axr ynra n mrexa nporn ]eepantno nnacr moxer no-
nneut sa coo n nx penpecc, nommo rex, xoroptm conponoxaer-
c nona
1
.
Hoonoro nsrna na xon]eepanm xax na cxnmurentno
mexynapono-npanonoe oenene npepxnanct nexoropte py-
re anropt, yxastna na nanue y xon]eepan npsnaxon xax comsno-
ro rocyapcrna, rax comsa rocyapcrn.
e rontxo pantme, no ceuac oe-
nene nesancmtx cynepenntx rocyapcrn, opasonannoe na ocnone o-
ronopa n naxra n ocrxen nnonne onpeenenntx, cnen]uecxx
nene
2
. Hp +rom nouepxnaerc nesancmocrt, cynepennocrt rocy-
apcrn cocranntx uacre, unenon xon]eepan. Hpana, n ycnonx ]e-
epan ee cocrannte uacr, cyexrt ]eepan roxe nents paccmarp-
nart n xauecrne otuntx amncrparnno-reppropantntx enn.
ornomenx mexy coo c ]eepantntm nenrpom xaxt s nx na
coornercrnymme repprop n coornercrnymme c]epe xsneerent-
nocr raxxe nesmenno ntcrynaer n xauecrne cynepennoro rocyapcrnen-
noro opasonan.
axm opasom, n ycnonx xon]eepan ee cyexrt coxpanmr sa
coo nonnt cynepenrer, rounee, nour nonnt, ecn mert n ny ne-
peauy m uacr cnox nonnomou n c]epe npemera oronopa nonomy
comsnomy opasonanm. ro xe npem y cyexron ]eepan coxpaner-
c orpanuennt (n pe cnyuaen nectma orpanuennt) cynepenrer.
xocrno mexy ]eepane xon]eepane saxnmuaerc n nan-
u y x cyexron cynepenrera, a pasnue n crenen (yponne) +roro
cynepenrera. Hepnoe cnxaer ]eepanm xax ]opmy rocyapcrnennoro
ycrpocrna c xon]eepane. ropoe oraner x pyr or pyra, ntnyxa-
er paccmarpnart xon]eepanm ne xax npororn comsnoro rocyapcrna,
a xax nex nepmanenrnt coms rocyapcrn.
cxocrne ]eepan xax ]opmt rocyapcrnennoro ycrpocrna c
xon]eepane cnerentcrnymr pyre npsnax. sapyexntx c-
rounxax yxastnaerc, nanpmep, na ro, uro n ocnone opasonan ]ynx-
nonponan ]eepan xon]eepan nexar nexoropte ome npn-
nnt, n uacrnocr, npnnn conmemen non (Superimposition) cyex-
ron ]eepan xon]eepan c none opasyemoro m nenoro, c ono
cropont, npnnn anronom cyexron ]eepan xon]eepan
c pyro.
1# u. xas. cou. . 303.
2
fGB?@B 1.
ederal Goernment. N.., 1963. P. 10. 272
Hocxontxy xon]eepan no mnorx cnyuax paccmarpnaerc xax or-
paxene (ntpaxene) ]eepansma nocxontxy xon]eepansm orpaxa-
er omnocrt nexoroptx npnnnon ]eepansma, raxx, nanpmep, xax
npnnn conmemen nont anronom, ro moxno ronoprt ne rontxo
axe ne crontxo o pasnu ]eepan xon]eepan, cxontxo o x
omnocr cxocrne. ro, onaxo, pasnne, uro n ycnonx ]eepan
axnenr enaerc na npnnne cornaconan nont, rora xax n ycnonx
xon]eepan na npnnne anronom. Hocnenee nnonne ocnmo,
rax xax xon]eepan npenonaraer ropaso ontmym camocrorentnocrt
cnox cocranntx uacre cyexron, x onee mpoxym anronomm no
cpannenm c ]eepane.
3anante anropt yxastnaer raxxe na omnocrt npnnnon nocrpoe-
n ]ynxnonponan ]eepan xon]eepan xax na ]axropt,
oenmme x. epexo n yrneprentno, xoncrarpymme ]opme,
a uame n cxycconnom nnane opamaerc nnmane na ro, uro n ycnon-
x cymecrnonan xax ]eepan, rax xon]eepan nenrpantna
nnacrt moxer mert npmym cnst c nacenenem.
roponnx raxo roux spen ornocrentno xon]eepan pac-
cmarpnamr ee xax ]axrop, cnxamm nocnenmm c ]eepane, cu-
ramr xon]eepanm ]opmo oenen, crome nxe x nanonant-
no, nexen x mexynapono opransan. x onnonenrt yrnepxamr,
uro nce ocror xax pas naoopor.
xauecrne oenmmero, rounee, cnxammero xon]eepanm
c ]eepane ]axropa pom ccneonarene paccmarpnaerc ro ocro-
rentcrno, uro xon]eepan, axe n rom cnyuae, xora ona npecrannerc
xax ucro mexynapona opransan, nepexo c reuenem npemen
nepepacraer n ]eepanm, nnmmymc no cnoe nppoe cyryo nano-
nantno opransane. Hpmepam moryr cnyxrt xon]eepan, cyme-
crnonanma o nepepacran ee n ]eepanm na repprop B
(17761789 rr.), xon]eepan sement epman (18151867 rr.), a raxxe
xon]eepan, cocronma s xanronon Bnenap (18151848 rr.). ce
+r rocyapcrnennte oenen, nepnonauantno saponmct n ]opme
xon]eepan, n cny +xonomuecxx, nonruecxx ntx npun no-
crenenno rpanc]opmponanct n xnaccuecxe ]eepan.
me n ny annoe ocrorentcrno, mnore sanante ccneonaren
ornmt ne cnyuano menymr xon]eepanm cnepxnanonantno
(supernational) opransane, memme ]eepantnt xonen, n xe
paccmarpnamr ee n xauecrne raxoro comsa n acconan, xoropte ne
nnctnamrc n cnoxnmec npecrannen n o nanonantno, n
o mexynapono opransan.
yuerom cxasannoro xon]eepanm moxno ycnonno, c yuerom npn-
nnon ee opransan nepcnexrn pasnr, ornecr x ]opmam rocyap-
crnennoro ycrpocrna, nnpouem, xax x ucro xnaccuecxm mexyna-
pontm opransanm.
-03
$;. 7& // 2 6
Ho ]opme rocyapcrnennoro ycrpocrna conpemennoe occcxoe ro-
cyapcrno nnerc ]eepane. (# # ee opasonan nocny-
xna oncrryn 1978 r. c mnoroucnenntm nonpanxam, nxnmua no-
npanxy, xacammymc sament nasnan rocyapcrna u na oc-
ccxa ueepan, ueeparnnt oronop, noncannt cyexram
occcxo ueepan n 1992 r., oncrryn u 1993 r., saxpennma
na xoncrrynonnom yponne ]eeparnnym ]opmy rocyapcrnennoro ycr-
pocrna nocrconercxo occ ycranonnma pannosnaunocrt nameno-
nan occcxa ueepan occ (cr. 1), exnapan o rocy-
apcrnennom cynepenrere u or 12 mn 1990 r.
! &! occcxa ueepa-
n npecranner coo nectma cnoxnoe, mnoromepnoe nnene. xauecr-
ne ee crpyxrypntx cocranntx uacre cyexron ueepan ntcrynamr
xax pyre rocyapcrna (pecnynx), rax rocyapcrnennte opasonan
(xpa, onacr, ropoa ]eepantnoro snauen, anronomna onacrt an-
ronomnte oxpyra).
ect nepeuent cyexron ueepan x nasnan saxpennent xon-
crrynonno (n. 1 cr. 65). xoncrrynonnom nopxe saxpennent raxxe
nce x nt, rnannte ornurentnte ocoennocr xaxoro s nx, a xpo-
me roro - xapaxrep ornomen cyexron ueepan mexy coo c
occcxo ueepane n nenom. rart 4 oncrryn u, xoncrar-
py, uro occcxa ueepan cocror s pecnynx, xpaen, onacre, ro-
poon ]eepantnoro snauen, anronomno onacr anronomntx oxpy-
ron, n ro xe npem ycranannnaer, uro nce cyexrt ueepan, nesanc-
mo or x non ocoennocre, pannonpannt xax no nsamoornomenx
mexy coo, rax no nsamoornomenx c ]eepantntm opranam ro-
cyapcrnenno nnacr.
asymeerc, peut er nmt o ]opmantno-mpuecxo cropone nsa-
moornomen cyexron ueepan, a ne o x ]axruecxom panencrne.
ymecrnonane nocnenero, n npnnne, nponemaruno, me n ny
nectma snaurentnte pasnu cyexron ueepan no pasmepam san-
maemo m repprop, ucnennocr nnornocr nacenen, no yponnm
pasnr +xonomx n nenom n orentntx orpacne npomtmnennocr
centcxoro xoscrna, a raxxe no pyrm napamerpam. menno n cny
+rx pasnu ntx oexrnntx cyexrnntx npun on s
cyexron ueepan nnmrc nocronntm onopam ]eepantnoro ro-
cyapcrnennoro mxera, a pyre, naoopor, ntxnamr sa cuer oran
s ]eepantnoro mxera.
naxo ne rontxo n npaxruecxom, no n ]opmantno-mpuecxom
nnane cyexrt u ne no ncem nnmrc panntm. aonee spmo +ro
nponnerc, n uacrnocr, n rom, uro on s nx no cnoemy crarycy nn-
mrc rocyapcrnam co ncem ntrexammm s +roro n nx npemyme-
274
crnam, a pyre nmt rocyapcrnenntm opasonanm. cxo s
]opmantno-mpuecxoro ]axruecxoro nepanencrna cyexron ueepa-
n, ee sauacrym xapaxrepsymr xax acmmerpunym ]eepanm.
$?. 9!1 ,1 ( A!,( 62!2
7,*
occcxa ueepan cosaerc ]ynxnonpyer na ocnone crporo
onpeenenntx ! xoropte saxpennmrc n oncrryn u e-
ranspymrc n rexymem saxonoarentcrne. naonee omem n ro xe
npem xonnenrpponannom ne on npecrannent n cr. 5 oncrryn
u. ne o]nantno nponosrnamaerc xoncrrynonno saxpennerc,
uro ]eeparnnoe ycrpocrno occcxo ueepan ocnonano na ee ro-
cyapcrnenno nenocrnocr, encrne ccremt rocyapcrnenno nnacr,
pasrpanuen npemeron neen nonnomou mexy opranam rocy-
apcrnenno nnacr occcxo ueepan opranam rocyapcrnenno
nnacr cyexron occcxo ueepan, pannonpan camoonpeene-
n napoon n occcxo ueepan.
onee pasnepnyrom ne na xoncrrynonnom yponne +r npnnnt
saxpennmrc n pe pyrx crare pocccxo oncrryn.
uacrnocr, &# ! naxom cnoe
xonxpernoe ntpaxene n nonruecxo, +xonomuecxo, reppropant-
no ntx nax nenocrnocr rocyapcrna, saxpennerc, nommo pyrx
crare oncrryn u, n cr. 74, oecneunamme nenocrnocrt reppro-
pantnoro +xonomuecxoro npocrpancrna. coornercrn c saxpennen-
ntm n ne nonoxenm na repprop occcxo ueepan ne o-
nycxaerc ycranonnene ramoxenntx rpann, nomnn, copon
xaxx-no ntx npenrcrn n cnoonoro nepememen ronapon,
ycnyr ]nancontx cpecrn. rpanuene nepememen ronapon ycnyr
na repprop occ onycxaerc nmt n crporom coornercrn c ]ee-
pantntm saxonom np ycnon, uro +ro neoxomo n oecneuen es-
onacnocr, samrt xsn sopont nme, oxpant nppot xyntryp-
ntx nennocre (n. 2 cr. 74).
( &# n occcxo ueepan,
naxom cnoe orpaxene n encrne ]eepantntx opranon rocyapcr-
nenno nnacr opranon rocyapcrnenno nnacr cyexron ueepan,
n onee pasnepnyrom ne saxpennerc, n uacrnocr, n cr. 77 oncrryn
u. ne ronoprc, uro ccrema opranon rocyapcrnenno nnacr cy-
exron ueepan ycranannnaerc m camocrorentno, no n crporom co-
ornercrn c ocnonam xoncrrynonnoro crpo occcxo ueepan
omm npnnnam opransan npecranrentntx cnonnrent-
ntx opranon rocyapcrnenno nnacr, ycranonnenntm ]eepantntm sa-
xonom (n. 1 cr. 77). pome roro, n anno crarte ocoo yxastnaerc na ro,
uro n npeenax neen occcxo ueepan ee nonnomou no no-
npocam conmecrnoro neen c cyexram ueepan ]eepantnte opra-
27
5
nt cnonnrentno nnacr oprant cnonnrentno nnacr cyexron
occcxo ueepan opasymr enym ccremy cnonnrentno nna-
cr n occcxo ueepan (n. 2 cr. 77).
crorentnoe xoncrrynonnoe saxpennene napy c nasnanntm
npnnnam pocccxoro ]eepansma nonyun raxxe -
-## ' &
# mexy opranam rocyapcrnenno nnacr u, c ono cropont,
opranam rocyapcrnenno nnacr cyexron ueepan c pyro.
asrpanuene npemeron neen nonnomou xacaerc ncex c]ep
erentnocr rocyapcrnenntx opranon, no n nepnym ouepet +ro ornocr-
c x saxonoarentno c]epe. ornacno oncrryn nce npemert nee-
n nonnomou nopasenmrc na rp ocnonnte rpynnt. 3ro: a)
npemert neen nonnomou, ornocmec rontxo x ueepan. n
cocrannmr ee cxnmurentnym xomnerennm; ) npemert neen
nonnomou, ornocmec x conmecrnomy neenm occcxo ueepan
n nenom ee cyexron; n) npemert neen nonnomou, np-
nanexame cxnmurentno cyexram ueepan.
npemeram coornercrnenno nonnomoum, naxommc n conme-
crnom neen occcxo ueepan ee cyexron, ornocrc raxe,
xax oecneuene coornercrn xoncrrynonntx ntx nopmarnno-npa-
nontx axron cyexron ueepan oncrryn u ]eepantntm saxo-
nam; samra npan cnoo uenonexa rpaxanna, a raxxe npan nano-
nantntx mentmncrn; oecneuene saxonnocr, npanonopxa omecr-
nenno esonacnocr; pexm norpanuntx son; nonpoct nnaen, nont-
sonan pacnopxen semne, nepam, nontm pyrm nppo-
ntm pecypcam; pasrpanuene rocyapcrnenno cocrnennocr; ycra-
nonnene omx npnnnon nanoroonoxen copon n occcxo ue-
epan; nppoonontsonane; oxpana oxpyxamme cpet oecneuene
+xonoruecxo esonacnocr; oxpana namrnxon crop xyntrypt; o-
me nonpoct nocnran, opasonan nayx, xyntrypt, ]sxyntrypt
cnopra, xoopnan nonpocon spanooxpanen; conantna samra,
nxnmua conantnoe oecneuene, p.
cuepntnamm nepeuent npemeron nonnomou, naxomxc
n conmecrnom neen ueepan ee cyexron, saxpennerc n cr. 72
oncrryn u. ornacno ecrnymmemy npany n c]epe ocymecrnnen
conmecrntx nonnomou ]eepantnt saxon onaaer necomnenntm np-
oprerom. epxonencrno ero pacnpocrpanerc na nce es cxnmuen
nopmarnno-npanonte axrt, nxnmua saxont, sanaemte cyexram ue-
epan. Hocnene moryr npnmart cno saxont, ornocmec x npe-
meram conmecrnoro neen, rontxo n cnyuae orcyrcrn coornercrnymme-
ro ]eepantnoro saxona. sanem raxoro axra saxont cyexron uee-
pan repmr mpuecxym cny. 276
Bpoxoe xoncrrynonno-npanonoe saxpennene, nommo nasnanntx
npnnnon pocccxoro ]eepansma, nonyun raxxe -
-## '.
Hpnnn pannonpan napoon, npoxnammx na repprop oc-
c, ocymecrnnerc no ncex es cxnmuen c]epax xsn omecrna
erentnocr rocyapcrna. amoonpeenene x ocymecrnnerc n ca-
mtx pasnuntx ]opmax, nxnmua anronomnym onacrt, anronomnte oxpy-
ra, xpa, onacr p. oncrryn u rapanrpyer ncem napoam cno-
onoe pasnre x xyntrypt, cropuecxx nanonantno-+rnuecxx
otuaen, rpan, coxpanene ponoro stxa, cosane ycnon n ero
syuen pasnr. cooe nnmane np +rom yenerc rapanrm
npan xopenntx manoucnenntx napoon n coornercrn c omenpsnan-
ntm npnnnam nopmam mexynaponoro npana mexynapont-
m oronopam occcxo ueepan (cr. 69).
$E. 9,-2 62!2 7,
1-# - & &-
onpeenerc oncrryne u xoncrrynonntm saxonam, s-
anntm na ee ocnone n ee pasnre, a eranspyerc peansyerc
c nomomtm rexymero (otunoro) saxonoarentcrna. axnoe snauene n
xoncrrynonno-npanonoro craryca occ meer raxxe ueeparnnt
oronop or 31 mapra 1992 r., npmenemt n ro uacr, xoropa ne npor-
nopeur oncrryn u, exnapan o rocyapcrnennom cynepenrere
u or 12 mn 1990 r.
cnonntm uepram ocoennocrm occcxo ueepan, orpa-
xenntm n ee xoncrrynonno-npanonom craryce, nnmrc cneymme.
o-nepntx, nanue rocyapcrnennoro cynepenrera, xoropt npon-
nerc n nepxonencrne rocyapcrnenno nnacr cxomx or nee saxo-
non nnyrp rocyapcrna ee nesancmocr nonne, n ornomenx c pyr-
m rocyapcrnam.
o-nroptx, nanue repprop, xoropa nxnmuaer n ce reppropm
cyexron ueepan, nnyrpenne not reppropantnoe mope, a raxxe
nosymnoe npocrpancrno na nm. ornacno oncrryn occcxa
ueepan onaaer, xpome roro, cynepenntm npanam ocymecrnner
mpcxnm na xonrnenrantnom ment]e n cxnmurentno +xonom-
uecxo sone occcxo ueepan n nopxe, onpeenemom ]eepant-
ntm saxonom nopmam mexynaponoro npana (n. 2 cr. 67).
onpoct, xacammec rocyapcrnenno rpannt occ, perynpymr-
c cnenantntm 3axonom o ocyapcrnenno rpanne, npnrtm n
1993 r., a raxxe c nomomtm nopm, coepxamxc n pyrx saxonax.
-rpertx, onaane occcxo ueepane cocrnennocrtm, xoro-
pa cymecrnyer ]ynxnonpyer napy c pyrm ]opmam cocrnenno-
cr. 3axpenn rapanrpy x n panno crenen, oncrryn occ
277
n ro xe npem yener ocooe nnmane cocrnennocr na semnm pyre
npponte pecypct. cr. 9 n cns c +rm nouepxnaerc, uro semn
pyre npponte pecypct cnontsymrc oxpanmrc n occcxo
ueepan xax ocnona xsn erentnocr napoon, npoxnammx na
coornercrnymme repprop.
-uerneprtx, nanue n occcxo ueepan ncrryra rpaxancr-
na, xoropoe cornacno oncrryn u npoperaerc npexpamaerc
rontxo n crporom coornercrn c ]eepantntm saxonom. paxancrno u
nnerc entm panntm nesancmo or ocnonan npoperen
(n. 1 cr. 6).
axt rpaxann occ onaaer ncem xoncrrynonntm npa-
nam cnooam necer pannte, npeycmorpennte oncrryne u,
osannocr. paxane occ ne moryr trt nment cnoero rpaxancr-
na n npana smenrt ero.
-nrtx, cymecrnonane n npeenax occcxo ueepan eno
npanono ccremt enoro npanonoro npocrpancrna. ymecrnonane x
nonce ne cxnmuaer, a, naoopor, npenonaraer ]opmponane ]ynxno-
nponane n npeenax repprop cyexron ueepan orentntx no-
xantntx npanontx ccrem, a n pamxax pasnuntx mynnnantntx opaso-
nan ccremt noxantntx npanontx axron.
-mecrtx, opamene na nce repprop occcxo ueepan
eno enexno ennt, n xauecrne xoropo ntcrynaer pynt. ornac-
no oncrryn u enexna +mcc n crpane ocymecrnnerc cxnm-
urentno Henrpantntm anxom occ. a nero xe nosnaraerc naxne-
ma n nopmantno xsneerentnocr omecrna rocyapcrna ]ynx-
n samrt oecneuen ycrounocr pyn. 3ry ]ynxnm Henrpant-
nt anx u ocymecrnner camocrorentno, nne sancmocr or ncex py-
rx opranon rocyapcrnenno nnacr occ.
-cetmtx, ornecene x c]epe cxnmurentnoro neen occcxo
ueepan xnmuentx nonpocon rocyapcrnenno omecrnenno xsn
crpant. npaxruecxom nnane +ro osnauaer, uro pemene anntx nonpo-
con, nxnmua sane coornercrnymmx nopmarnntx axron, nnerc c-
xnmurentno npeporarno rontxo ]eepantntx opranon rocyapcrnen-
no nnacr. ce nte rocyapcrnennte oprant, naxomec n x nou-
nen, moryr ocymecrnnrt no +rm nonpocam nmt oneparnnte ynpan-
nenuecxe ]ynxn.
3ro xacaerc, n uacrnocr, raxx nonpocon, xax ]opmponane ca-
mx ]eepantntx opranon rocyapcrnenno nnacr; ycranonnene x cc-
remt, nopxa x opransan erentnocr; npnre smenene
oncrryn u ]eepantntx saxonon, xonrpont sa x cnonnenem;
perynponane samra npan cnoo uenonexa rpaxanna; ycranon-
nene ocnon ]eepantno nonrx ]eepantnte nporpammt n onac-
r rocyapcrnennoro, +xonomuecxoro, conantnoro noro pasnr
278
occ; ]eepantnt mxer; ]eepantnte nanor copt; ]eepant-
nte ]ont peronantnoro pasnr; nnemn nonrxa mexynapo-
nte ornomen u; nonpoct nont mpa; oopona esonacnocrt; cy-
oycrpocrno; npoxyparypa; rpaxancxoe, yrononnoe noe orpacnenoe
saxonoarentcrno.
cxnmurentno xomnerenn occcxo ueepan ornocrc
raxxe pemene nonpocon, xacammxc ycranonnen npanontx ocnon
enoro ptnxa; ]nanconoro, nanmrnoro, xpernoro ramoxennoro pe-
rynponan; ocnon nenono nonrx; ]eepantntx +xonomuecxx
cnyx, nxnmua ]eepantnte anx; ]eepantntx +nepreruecxx cc-
rem, epno +neprerx; ]eepantnoro rpancnopra, nyre coomen,
n]opman, cns p. Honnt nepeuent nonpocon, naxomxc n c-
xnmurentnom neen occcxo ueepan, coepxrc n cr. 71
oncrryn u.
pome nasnanntx uepr ocoennocre occ xax ]eeparnnomy ro-
cyapcrny n nenom cnocrnennt pyre ueprt ocoennocr. pe nx
raxe, n uacrnocr, xax nanue omero n ncex pocccxx rpaxan ro-
cyapcrnennoro stxa, xaxontm nnerc pyccx stx; ycranonnene e-
no n nce crpant ]eepantno rocyapcrnenno cnyxt; nanue
o]nantntx arpyron occcxo ueepan n ne ocyapcrnennoro
]nara, epa mna; p.
$C. 9,-2 I! 62!2
7,
ocnone -& ' ne-
xr p nonoxen oncrryn u, xacammxc ]eeparnnoro ycr-
pocrna occ xapaxrepa ee nsamoornomen c cyexram ueepa-
n, a raxxe ocnonnte saxont nocnenx xoncrryn cyexron uee-
pan x ycrant.
annt ]axr saxpennerc n oncrryn u, re axnenrpyerc
nnmane na craryce xaxoro orentnoro na cyexron ueepan (pec-
nynx pyrx cyexron) re n orentnocr yxastnaerc na ro, uro or-
nomen anronomntx oxpyron, nxomx n cocran xpa n onacr, mo-
ryr perynponartc ]eepantntm saxonom oronopom mexy opranam
rocyapcrnenno nnacr anronomnoro oxpyra coornercrnenno opranam
rocyapcrnenno nnacr xpa n onacr.
oncrrynonno-npanono craryc cyexra ueepan moxer trt s-
menen ne naue xax rontxo no nsamnomy cornacm ueepan ee cy-
exra n coornercrn c ]eepantntm xoncrrynonntm saxonom. o xe ca-
moe xacaerc rpann mexy cyexram ueepan, xoropte moryr
trt smenent rontxo c x nsamnoro cornac.
oncrrynonno-npanono craryc cyexron ueepan xapaxrepsy-
erc, c ono cropont, omm uepram, npcymm ncem es cxnmue-
n cyexram ueepan, a c pyro x orentntm cnen]uecxm
ocoennocrm.
279
pe omx uepr cyexron ueepan cneyer nasnart raxe, n ua-
crnocr, xax nanue y xaxoro s nx cnox ntcmx opranon rocyapcr-
nenno nnacr, cnoero amncrparnno-reppropantnoro enen, cnoe
cocrnennocr, cnoero saxonoarentcrna. coornercrn c oncrryne
u xaxa pecnynxa (rocyapcrno) meer cnom xoncrrynm saxono-
arentcrno, a xaxt xpa, onacrt, ropo ]eepantnoro snauen, anro-
nomna onacrt anronomnt oxpyr meer cno ycran saxonoarentcr-
no (cr. 52).
Hp +rom ecrnyer xoncrrynonno ycranonnennoe npanno, cornac-
no xoropomy saxont nte nopmarnno-npanonte axrt ne moryr npor-
nopeurt ]eepantntm saxonam, npnrtm no npemeram cxnmurent-
noro neen occcxo ueepan n xe no npemeram conmecrnoro
neen ueepan ee cyexron. cnyuae nosnxnonen xonns me-
xy ]eepantntm saxonom nmtm ntm axrom ecrnyer ]eepantnt
saxon.
naxo annoe npanno ne ornocrc x nopmarnno-npanontm axram
cyexron occcxo ueepan, sanntm no nonpocam, ornocmmc
x x cxnmurentnomy neenm.
coornercrn c oncrryne u x npemeram cxnmurentnoro ne-
en cyexron ueepan ornocrc nce ro, uro naxorc nne npee-
non cxnmurentnoro neen occcxo ueepan conmecrnoro ne-
en ueepan ee cyexron. c]epe cnoero cxnmurentnoro nee-
n cyexrt ueepan onaamr nce nonnoro rocyapcrnenno nna-
cr, ocymecrnnmr cocrnennoe npanonoe perynponane, nxnmua npn-
re saxonon ntx nopmarnntx npanontx axron (n. 4 cr. 76). Hp +rom
n cnyuae nosnxnonen npornopeu mexy ]eepantntm saxonom
nopmarnno-npanontm axrom cyexra ueepan, sanntm no npe-
mery, ornocmemyc x ero cxnmurentnomy neenm, ecrnyer
nopmarnno-npanono axr cyexra ueepan.
omm uepram cyexron ueepan x xoncrrynonno-npanono-
ro craryca cneyer ornecr, nommo nasnanntx, raxxe raxe, xoropte cn-
sant c ]opmponanem ocymecrnnenem mxeron cyexron ueepa-
n; peansane m npana saxonoarentno nnarnt n ]eepant-
nom napnamenre; yuacrem x n mexynapontx nnemne+xonomuecxx
cnsx, nanuem y nx cnoe cmnonx n ne repa, ]nara, a y nexoro-
ptx cyexron ueepan cnoero rmna; p.
apy c omm uepram cyexron ueepan x xoncrrynon-
no-npanonoro craryca nexoropte s nx memr cno cnen]uecxe oco-
ennocr. 3ro xacaerc n nepnym ouepet pecnynx cyexron ueepa-
n.
Ho cpannenm c pyrm cyexram pecnynx ntenmrc rem,
uro on xapaxrepsymrc xax rocyapcrna, a ne xax rocyapcrnennte opa-
sonan; memr cno xoncrryn, a ne ycrant, xax pyre cyexrt; mo-
ryr ycranannnart rocyapcrnennt stx napy c rocyapcrnenntm st-
280
xom occcxo ueepan pyccxm stxom; memr npano ycranann-
nart, xpome ]eepantnoro, raxxe pecnynxancxoe rpaxancrno.
ymecrnymr pyre cnen]uecxe ocoennocr pecnynx cy-
exron ueepan. naxo n xoncrrynonno-npanonom craryce pecny-
nx cyexron ueepan on sanmamr ropaso mentme mecra, uem x
ome co ncem pyrm cyexram ueepan ueprt.
$. @ 2 ( /12 <& !!1
/ 1*
Ho rocyapcrnenntm pexmom nonmaerc conoxynnocrt cnontsye-
mtx cromm y nnacr rpynnam, xnaccam, xnxam conantntm
cnom meroon cnocoon ocymecrnnen rocyapcrnenno nnacr.
ocyapcrnennt pexm naonee namuna cocranna uacrt
]opmt rocyapcrna, uyrxo pearpymma na nce naonee naxnte nponec-
ct smenen, npocxome n oxpyxamme +xonomuecxo
conantno-nonruecxo cpee, n uacrnocr n coornomen conantno-
xnaccontx cn. ocyapcrnennt pexm n snaurentno mepe nn-
yanspyer ]opmy rocyapcrna.
ocyapcrnennt pexm naxnema cocranna uacrt nonruecxo-
ro pexma, oxnartnammero coo ne rontxo rocyapcrno, no nce pyre
+nemenrt nonruecxo ccremt omecrna.
xapaxrepe pexma, cymecrnymmero n ro n no crpane, moryr
cnerentcrnonart camte pasnoopasnte ]axropt. ucny naonee nax-
ntx s nx ornocrc cneymme: cnocot nopox ]opmponan op-
ranon rocyapcrnenno nnacr; nopox pacnpeenen mexy rocyapcr-
nenntm opranam xomnerenn xapaxrep x nsamoornomen; cre-
nent peantnocr rapanrponannocr npan cnoo rpaxan; pont npana
n xsn omecrna n pemen rocyapcrnenntx saau; mecro pont n ro-
cyapcrnennom mexansme apm, nonn, xonrppasnex, pasnex
pyrx ananoruntx crpyxryp; crenent peantnoro yuacr rpaxan x
oenen n rocyapcrnenno omecrnenno-nonruecxo xsn,
n ynpannen rocyapcrnom; cnocot paspemen nosnxammx n omecr-
ne conantntx nonruecxx xon]nxron.
sancmocr or roro, xaxo s meroon ocymecrnnen rocyapcr-
nenno nnacr n ro n no crpane ntcrynaer na nepnt nnan, pasnua-
mr na ocnonntx na rocyapcrnenntx pexmon: anroprapnt (anre-
moxparuecx) emoxparuecx (nepantnt).
4# ; xapaxrepsyerc orcyrcrnem n snaurent-
ntm orpanuenem npan cnoo rpaxan, sanpemenem onnosnonntx
napr pyrx opransan, orpanuenem pon cnonnrentntx opra-
non, cocpeorouenem nnacrntx nonnomou n pyxax rnant rocyapcrna
n npanrentcrna, cneenem pon napnamenra pyrx opranon rocyap-
crnenno nnacr o nonoxen cyryo ]opmantntx ncrryron.
Horuecx sanepmenno naonee onacno ]opmo anroprapnoro
pexma nnerc ]amsm. 3040-e rot XX n. ]amcrcxm pexmom
281
n pe sanantx crpan tn nxnponant ypxyasno-emoxparuecxe
npana cnoot, ynuroxent nce n nour nce onnosnonnte opran-
san yupexen.
uamcrcxe pexmt noxasarent pesxoro oocrpen conantno-
xnaccontx npornopeu nnyrp omecrna, xpsca nonruecxo nnacr
rocnocrnymmero xnacca, cnerentcrno roro, uro npanma +nra ne n co-
cron ontme oecneunart cnoe rocnocrno, onpact nmt na ne-
pantnte emoxparuecxe merot, ntnyxena no crpaxom yrpart rocy-
apcrnenno nnacr nperart x cnontsonanm reppopcruecxx mero-
on. onantna asa ]amsma cosaerc n ocnonnom sa cuer menxo, xa-
xyme nnacr orarcrna ypxyas, oruacr cpene ypxyas o-
manyrtx cnoen paouero xnacca, xpecrtncrna.
Xapaxrepntm npsnaxam & ; nnmrc: xon-
crrynonnoe nponosrnamene ocymecrnnene conantno-+xonomuec-
xx nonruecxx npan rpaxan x opransan; cymecrnonane pa
nonruecxx (n rom ucne onnosnonntx) napr, ntopnocrt cme-
nemocrt nenrpantntx mecrntx opranon rocyapcrnenno nnacr, o]-
nantnoe npsnane ocymecrnnene na npaxrxe npnnnon saxonno-
cr xoncrrynonnocr, pasenen nnacre p.
$=. 3 /: 1 1
e npanonoro rocyapcrna pasnnanct na nporxen mnorx cro-
ner. naxo n rom ornocrentno sanepmennom ne, n xaxom naxorc
reop npanonoro rocyapcrna n nacromee npem, ona cnoxnact rontxo
n XX n.
Xapaxrepsy npanonoe rocyapcrno, cneyer yurtnart, uro, necmorp
na cnen]uecxe ocoennocr, ono ocrananoct ocraerc &.
uro +ro osnauaer? o-nepntx, ro, uro rocyapcrno ne oroxecrnnerc
c omecrnom n ccremo pyrx omecrnenno-nonruecxx opransa-
n ne pacrnoperc n nx. no-nroptx, uro ono, nommo cnox cocr-
nenntx cnen]uecxx npsnaxon uepr, onaaer, xax nmoe rocyap-
crno, omepoontm npsnaxam uepram.
ax nmoe rocyapcrno, npanonoe rocyapcrno onaaer nynuno
nnacrtm pacnonaraer cnenantntm annaparom ynpannen npnyxe-
n. 3ror annapar cocror s conoxynnocr pasnoopasntx opranon op-
ransan, cnsanntx pyr c pyrom entm npnnnam opasonan
]ynxnonponan oexrnno neoxomtx n ntnonnen cro-
mx nepe rocyapcrnom nene saau. n ero coepxan n xaxo
crpane ycranannnamrc nsmamrc nanor, nponorc samt, ]opm-
pyerc rocyapcrnennt mxer.
anee. Hpanonoe rocyapcrno, xax nmoe rocyapcrno, pacnonaraer
pasnernnenno ccremo mpuecxx cpecrn. n amr emy nosmox-
nocrt oneparnno ynpannrt ncem orpacnm +xonomx, +]]exrnno
nosecrnonart na nce omecrnennte ornomen. naa rocyapcrnen-
no-nnacrntm nonnomoum, pasnunte rocyapcrnennte oprant ne
282
rontxo samr n pamxax cnoe xomnerenn coornercrnymme
nopmarnno-npanonte axrt, no oecneunamr nocronnt xonrpont sa
x rountm conmenem, npmenmr n neoxomtx cnyuax mept rocy-
apcrnennoro npnyxen.
nocnenee. Hpanonoe rocyapcrno, rax xe xax nce pyre rocyap-
crna, onaaer cynepenrerom. ynepennocrt rocyapcrnenno nnacr npa-
nonoro rocyapcrna saxnmuaerc n ee nepxonencrne no ornomenm xo ncem
rpaxanam opasyemtm m nerocyapcrnenntm opransanm nnyrp
crpant n nesancmocr (camocrorentnocr) rocyapcrna nonne, n npo-
neen nnemne nonrx nocrpoen ornomen c pyrm rocyap-
crnam. naa cynepenrerom, npanonoe rocyapcrno opransyer camoe
ce ycranannnaer osarentnte n ncex npanna noneen. exoro-
pte rocyapcrna np +rom npeycmarpnamr onpeenennte npanna or-
nercrnennocrt sa x conmene ne rontxo n ornomen orentntx rpax-
an x opransan, no n ornomen ncero omecrna, napoa. xaue-
crne npmepa moxno cocnartc na cr. 12 xoncrryn non, n coorner-
crn c xoropo cnoot npana, rapanrpyemte napoy nacrome xon-
crryne, onxnt noepxnartc nocronntm ycnm napoa. a-
po onxen nosepxnartc or xaxx t ro n tno snoynorpenen
+rm cnooam npanam necer nocronnym ornercrnennocrt sa c-
nontsonane x n nrepecax omecrnennoro narococron.
asnannte npsnax ueprt nnmrc omm xax n npanontx,
rax n nenpanontx rocyapcrn. o xaxont ocoennocr nepntx no
cpannenm co nroptm? 1 *
&g
neyer ntenrt npexe ncero raxym ocoennocrt npanonoro rocy-
apcrna, xax . coornercrn c anntm npsnaxom
n npnnnom n on rocyapcrnennt opran, n ono onxnocrnoe
nno, nxaxe xonnexrn, rocyapcrnenna n omecrnenna opransa-
n, n on uenonex ne ocnooxaerc or osannocr nounrtc sa-
xony. Hpuem xora peut er o nepxonencrne saxona, ro ono nonmaerc
n npmom cnoem snauen, a menno xax axr, cxom or ntcmero opra-
na nnacr onaamm ntcme mpuecxo cno.
nacromee npem, xax cnerentcrnyer npaxrxa, nonoxene raxono,
uro no mnorx rocyapcrnax saxon, ]opmantno yyu rnanencrnymmm
mpuecxm axrom, na ene xe ]axruecx pacrnoperc n pyrx,
nosaxonntx, a rounee neomcrnenntx, axrax.
neyer ocoo nouepxnyrt, uro ]opmponane cymecrnonane npa-
nonoro rocyapcrna n nmo crpane npenonaraer ycranonnene ne rontxo
]opmantnoro, no & & no ncex c]epax xsn o-
mecrna, pacmpene c]ept ero npmoro nosecrn na omecrnennte
ornomen.
tno t ynpomenem nonarart, uro n ycnonx npanonoro (n nmo-
ro noro) rocyapcrna moxno noome oorct es nosaxonntx, neomcr-
28
3
nenntx axron. ocoennocr +ro xacaerc nponecca peansan xoncr-
rynonntx saxonon, coepxamxc n nx nonoxen. ents, n uacrno-
cr, oorct es nosaxonntx axron n nponecce peansan xoncrryn-
onnoro npana na rpy, na ortx, na oxpany sopont, na marepantnoe
oecneuene no nospacry, n cnyuae onesn, nonno n uacruno norep
rpyocnoconocr n n nponecce peansan npana na opasonane. o
nosnxamme np +rom omecrnennte ornomen nacrontxo cnoxnt
mnororpannt, uro n cnoero ynopouen on oexrnno rpeymr ne
onoro, nycrt camoro anroprernoro, ]ynamenrantnoro axra, xaxm nn-
erc xoncrrynonnt saxon, a ccremt nsamocnsanntx c nm pasn-
nammx coepxamec n nem npencan axron.
neonarentno, peut er ne o rom, onxnt n ne onxnt trt n
npanonom rocyapcrne napy c saxonam nosaxonnte, neomcrnennte
axrt. ymecrnonane x nesexno oycnonneno camo nppoo
xapaxrepom perynpyemtx m omecrnenntx ornomen. eut er
nmt o rom, urot +r axrt ne omnponan xonuecrnenno xauecr-
nenno n ome ccreme nopmarnno-npanontx axron. rnannoe, urot,
pasnna eranspy nonoxen, coepxamec n saxonax, nosaxon-
nte axrt ne cxaxan cyrt coepxane camx saxonon.
occ pyrx crpanax, cranmx cnoe nentm ]opmponane
npanonoro rocyapcrna, yentnt nec nosaxonntx, neomcrnenntx axron
nnonne nosmoxno nyxno smenrt. npornnom cnyuae npstnt x cos-
anm npanonoro rocyapcrna nesexno ocranyrc ncero nmt npstna-
m.
pe pyrx ocoennocre npanonoro rocyapcrna yxaxem na raxe,
xax & &;!
a raxxe ycranonnene noepxane # -
&; &. ax rpaxane necyr ornercrnennocrt ne-
pe rocyapcrnom, rax rocyapcrno onxno necr ornercrnennocrt nepe
rpaxanam.
naxo ncera n +ro meno mecro? ostmem n npmepa namy crpa-
ny. apanrponanct n pantme rapanrponant n n nonno mepe ce-
uac npana cnoot rpaxan occ? snaurentno mepe a. apanr-
ponant nonruecx, mpuecx oruacr +xonomuecx. o anexo ne
n ornomen ncex rpaxan. 3ro cranonrc ouenntm ocoenno rora,
xora peut er o rapanrx npana na rpy, ortx, conantnoe oecneue-
ne, nonyuene opasonan, menncxoe ocnyxnane.
Ho ecrnymme oncrryn occ n occcxo ueepan np-
snamrc rapanrpymrc npana cnoot uenonexa rpaxanna cornac-
no omenpsnanntm npnnnam nopmam mexynaponoro npana n co-
ornercrn c nacrome oncrryne (u. 1 cr. 17). oncrryn nponos-
rnamaer, uro rocyapcrno rapanrpyer panencrno npan cnoo uenonexa
rpaxanna nesancmo or nona, pact, nanonantnocr, stxa, npoc-
xoxen, mymecrnennoro onxnocrnoro nonoxen, mecra xrentcr-
284
na, ornomen x penr, yexen, npnanexnocr x omecrnenntm
oenenm, a raxxe pyrx ocrorentcrn (u. 2 cr. 19).
ro xe npem ouenntm nnerc ro, uro n cny +xonomuecxx
conantntx npun, pocra nen n]nn, ycnen mpoxparsma
xoppynn n ynpannenuecxom annapare rapanr npan cnoo rpaxan
occ n snaurentno mepe ocnanmrc. ax pantme, pono rpax-
ann nepexo ntnyxen ntcrynart n pon xooxa no xopopam nna-
cr trt npocrenem axe n rex cnyuax, xora peut er o yonnerno-
pen ero saxonntx npan nrepecon.
rnmt ne cnyuano, uro no mnorx cpecrnax maccono n]opma-
n, nayuno nonynpno nreparype axe n nexoroptx o]nant-
ntx oxymenrax menno na +r yponnte nnen omecrnenno xsn,
conponoxammec nopo xrarom, amncrparnntm nposnonom
n +xonomxe, conantno yxonno c]epax, pannoymem x npanam
nyxam nme, npenepexrentntm ornomenem x omecrnennomy
mnenm conantnomy ontry macc, opamaerc ocooe nnmane.
Hp raxom nonoxen en, xora y rocyapcrna n nne pasnuntx ero
opranon mnoxecrna unonnxon npeonaamr npnner npana, a y
pontx rpaxan npemymecrnenno osannocr, ne moxer trt pe-
u o peansan npnnna nsamno ornercrnennocr rocyapcrna rpa-
xanna. a nporxen nce crop pasnr occ nnauane noan-
nte, sarem rpaxane necn, a ceuac necyr ncuecxe nonnnocr
ornercrnennocrt nepe rocyapcrnom. naxo n rocyapcrno n nenom,
n ero oprant n unonnx sa mnore cno en, nxnmua xaracrpo-
]uecxe no cnom nocnecrnm, ]axruecx nxaxo ornercrnennocr
n nepe omecrnom, n nepe rpaxanam ne necyr.
xax ocror eno c npanam cnooam rpaxan, a raxxe c pea-
nsane npnnna nsamno ornercrnennocr rpaxanna rocyapcr-
na n sanantx crpanax? crt n peantnte n ]opmantnte orpanuen
npan cnoo rpaxan n +rx crpanax? cera n sect nsamoornome-
n rocyapcrna rpaxanna crporc na ocnone npnnna nsamno
ornercrnennocr?
rneua na +r nonpoct, cneyer serart nyx xpanocre: npecran-
nen sanano rocyapcrnenno-npanono xsn rontxo n nerarnntx ro-
nax n xe, naoopor, paccmorpen ee cxnmurentno nosrnno, ea-
nsponanno. reop npnnn nsamno ornercrnennocr cropon rpa-
xanna rocyapcrna ]ynamenrantnt npnnn npanonoro rocyap-
crna onxen neyxnonno conmartc xax rpaxannom, rax rocyapcr-
nom. naxo npaxrxa aer mnoxecrno npmepon, pacxomxc c reop-
e. ornomenx rocyapcrno rpaxann ner pannoro naprnepcrna na
npaxrxe. cneonarentno, ner panno ornercrnennocr x pyr nepe
pyrom.
axo xapaxrep nsamoornomen rocyapcrna rpaxanna (no-
annoro) nora xocnenno saxpennerc n xoncrrynx sanantx crpan.
28
5
ax npanno, n # ycranannnamrc osannocr ornercrnen-
nocrt rpaxan nepe rocyapcrnom ner axe ynomnan o osanno-
crx ornercrnennocr rocyapcrna nepe rpaxanam.
cananc n conmen npnnna nsamno ornercrnennocr rocy-
apcrna rpaxanna (noannoro), necomnenno, orpaxaerc na npnn-
ne aexnarnoro coornomen x npan cnoo. neyer samerrt, uro
n name nreparype nocnenx ner nanmaerc nuem ne onpananna
eansan cocron npan cnoo na 3anae. onepecrpoeunoe orp-
nane peantntx npan cnoo rpaxan sanantx rocyapcrn (ona xpa-
nocrt) cmennoct nocrnepecrpoeuno +]ope, cnsanno c x eansa-
ne, a rounee, c aconmrsane (pyra xpanocrt).
e yurtnaerc ror ]axr, uro npana cnoot n +rx crpanax ouent
uacro orpanunamrc (npmo n xocnenno) ne rontxo n nponecce x pea-
nsan, npaxruecx, no n nponecce x saxonoarentnoro saxpennen,
]opmantno-mpuecx.
anpmep, xoncrryn Bnen (1974 r.), nponosrnama onontno
mpox xpyr npan cnoo rpaxan, n rom ucne cnooy ntcxastnan
n]opman, cnooy comson, copan emoncrpan, ononpemen-
no ycranannnaer x orpanuen. uacrnocr, co cctnxo na nrepe-
ct rocyapcrnenno esonacnocr, +xonomx, omecrnennoro nopxa
esonacnocr, a raxxe na ocroncrna nunocr, cnrocr uacrno
xsn npeynpexen npecrynnen xoncrrynonnomy orpanue-
nm nonexar cnooa ntcxastnan cnooa n]opman ( 13). Ho
npenorom nosmoxnoro napymen nopxa esonacnocr na copan-
x emoncrpanx, a raxxe conmen nrepecon ynunoro nxen
npornoecrn +nemm moryr orpanunartc n coornercrn
c xoncrryne cnooa copan emoncrpan ( 14). Honexar orpa-
nuenm cnooa comson, erentnocrt xoroptx nocr noennt n ana-
norunt xapaxrep ( 14). Xor cneyer ormerrt, uro p +rx orpanue-
n ne npornopeur mexynapontm naxram o npanax uenonexa.
axno ocoennocrtm npanonoro rocyapcrna nnerc
#. uro +ro osnauaer? uem cyrt +roro npnn-
na?
asenene nnacre npnnn (n reop), cxom s roro, uro
n oecneuen nponecca nopmantnoro ]ynxnonponan rocyapcrna
n nem onxnt cymecrnonart ornocrentno nesancmte pyr or pyra nna-
cr: saxonoarentna, cnonnrentna cyena. 3axonoarentna
nnacrt onxna npnanexart napnamenry, cnonnrentna npanrentcr-
ny, cyena cyy.
yrt +ro reop cocror n rom, urot ne onycrrt cocpeorouen
nnacr n pyxax onoro nna n neontmo rpynnt nn rem camtm npe-
ornparrt nosmoxnocrt ee cnontsonan onm xnaccam n rpynna-
m nme no npe pyrm. 286
neyer samerrt, uro reop pasenen nnacre anexo ne nona.
Hepnte pocrx ee nonnct yxe na nauantntx crax pasnr rocyap-
crna. ax, eme pennerpeuecx cropx Hon (ox. 200 ox. 120
o n. +.) nocxmanc ccremo pacnpeenen nnacr mexy pasnuntm
rocyapcrnenntm opranam, xoropa cymecrnonana n pecnynxancxom
me. nacrt n +rom rocyapcrne, ncan on, noenena raxm opasom, uro-
t n ona s ee cocranntx uacre ne nepenemnana t pyrym: at ra-
xm opasom rocyapcrno nesmenno npetnano n cocron pannonec,
nanooe ymero nporn nerpa xopan.
3naurentnoe pasnre reop pasenen nnacre nonyuna n pe-
ne nexa. coo ntenmrc sect, xax yxe tno ormeueno, nsrnt anr-
ncxoro ]noco]a-marepancra x. Hoxxa (16321704) ]pannyscxo-
ro ]noco]a, npocnerren B.onrecxte (16891755).
rpemct npeornparrt ysypnanm nnacr onm nnom n rpyn-
no nn, x. Hoxx paspaartnaer npnnnt nsamocns nsamoecr-
n ee orentntx uacre. Hpoprer ocraerc sa saxonoarentno nna-
crtm n mexansme pasenen nnacre. na nepxonna n crpane, no ne aco-
nmrna. crantnte nnacr sanmamr no ornomenm x ne nounennoe
nonoxene. naxo on ne naccnnt, a oxastnamr na nee axrnnoe nos-
ecrne.
sarentntm ycnonem nopmantnoro ]ynxnonponan nnacre
x. Hoxx curan saxonnocrt. n nonaran, uro ner raxx eantntx rocy-
apcrn, xoropte tn t nonnocrtm rapanrponant or onacnocr ne npe-
nparrtc n ocymecrnnene nnacr nommo npana.
n npeornpamen +roro x. Hoxx naener yrnerennt napo
npanom nosmoxnocrtm nossnart x neecam. 3ro osnauaer, uro onycxa-
erc nosmoxnocrt npmenen napoom cnt nporn necnpanenno
nesaxonno cnt. ynepenrer napoa cranrc ropaso ntme cynepe-
nrera rocyapcrna.
mpoxo snecrno paore yxe saxonon B. onrecxte onor
o cnoero noruecxoro sanepmen reopm pasenen nnacre. cooe
snauene on npaer ccreme nsamntx cepxex npornonecon nnacre.
onrecxte cnpanenno nonaran, uro n roro, urot cosart crantnt
mexansm rocyapcrnennoro ynpannen, nao nayurtc xomnponart
nnacr, perynponart x, ymeprt, npnort n ecrne, oannrt, rax
cxasart, annacry ono, urot ona morna ypannonemnart pyrym. 3ro
raxo meenp saxonoarentcrna, saxnmuan onrecxte, xoropt pexo
yaerc ntnonnrt cnyuam xoropt pexo nosnonmr ntnonnrt naro-
pasymm.
eop pasenen nnacre oxasana orpomnoe penonmnonspymmee
nosecrne na ymt nme, na x nonruecxoe mponosspene. e e
tn orpaxent, nanpmep, yxe n exnapan npan uenonexa rpaxan-
na, npnro n 1789 r. anonantntm opanem upann. +rom oxy-
28
7
menre nponosrnamanoct: mecrno, n xoropom ne oecneueno nontsona-
ne npanam ne nponeeno pasenene nnacre, ne meer xoncrryn.
openonmnonno (o 1917 r.) nocnepenonmnonno occ reo-
p pasenen nnacre nocnpnmanact n ocnonnom n xpruecxom nna-
ne. Hpeonaan cyxen, cornacno xoroptm rocyapcrnenna nnacrt
ena neenma npnanexr napoy. cr. 2 oncrryn
1977 r. tno sancano, nanpmep, uro napo ocymecrnner rocyapcrnen-
nym nnacrt uepes onert napontx enyraron, cocrannmme nonrue-
cxym ocnony . ce pyre rocyapcrnennte oprant noxonrpontnt
nooruernt oneram napontx enyraron.
nauanom nepecrpox n 1985 r., npneme n xoneunom cuere x pas-
nany , ornomene o]nantntx xpyron x reop pasenen nna-
cre, rax xe xax x xonnenn npanonoro rocyapcrna, cymecrnenno s-
mennoct. mecro npexnx eonoruecxx mramnon rna omenapo-
noe rocyapcrno, pasnro conansm, nnacrt ncero napoa na noopy-
xene tn nsrt ne memme no mnorom ceuac y nac n crpane cnoero
peantnoro coepxan repmnt npanonoe rocyapcrno, nopasenene
nnacre, nonruecx nnmpansm, conantnoe rocyapcrno r..
c]epe reop rocyapcrna npana nposomna onontno snaurent-
na cmena nonruecxx eonoruecxx openrpon. naxo n npaxr-
xe nonrxo-npanono xsn n ornomen roro, uro xacaerc npanonoro
rocyapcrna npnnna pasenen nnacre, sa nocnene rot sect ne
nposomno xaxx-no cymecrnenntx smenen, a peantnte mar n +rom
nanpannen cnerentcrnonan t o nxen rocyapcrna omecrna
no nyr x npanonomy rocyapcrny npanonomy omecrny.
naxnemm ocoennocrm npanonoro rocyapcrna ornocrc ne
rontxo cosane, no noepxane n omecrne ; ! -
! npeornpamene nontrox ysypnan nna-
cr, cocpeorouen ee n onx n necxontxx pyxax.
snecrno yxe no ontry nexon, ncan no +romy nonoy B. onrecxte,
uro ncx uenonex, onaamm nnacrtm, cxnonen snoynorpenrt em,
on er n +rom nanpannen, noxa ne ocrrner nonoxennoro emy npe-
ena. n npeene xro t +ro mor noymart! nyxaerc cama opo-
erent. urot ne tno snoynorpenen nnacrtm, enaer ntno mtcn-
rent, neoxom raxo nopox neme, np xoropom pasnunte nnacr
morn t nsamno cepxnart pyr pyra.
apy c +rm n npanonom rocyapcrne (xax on s rnanntx npsna-
xon ero cymecrnonan) onxnt trt
&;. onxen trt cosan mexansm x nonno rapanrponan-
nocr ncecroponne sammennocr; nocneonarentno nponortc n
xsnt npnnn onrmantnoro coueran npan cnoo rpaxan c x
xoncrrynonntm osannocrm.
pome nasnanntx, ecrt pyre ocoennocr, xapaxrepsymme npa-
nonoe rocyapcrno npnnnantno ornuamme ero or nenpanonoro. x
288
ocrarouno mnoro, on nectma pasnoopasnt. cnoe conoxynnocr on
amr omee npecrannene o rom, uro raxoe npanonoe rocyapcrno uro
ne nnerc raxontm, xaxont cymnocrt, coepxane, ocnonnte nen cos-
an xaxono nasnauene npanonoro rocyapcrna. axonen, xaxont -
ero ]opmponan ]ynxnonponan.
Hocnenee npnnnantno naxno, ocoenno n conpemenno oc-
c, panno xax n pyrx crpan, cranmx nepe coo saauy ]opm-
ponan npanonoro rocyapcrna na ase cymecrnymmx rocyapcrnenntx
crpyxryp. o ecn n crpane ner peantntx oexrnntx cyexrn-
ntx ycnon n cosan, a sarem nopmantnoro ]ynxnonponan
npanonoro rocyapcrna, ro ne moxer trt peu o ycnemnom pemen
anno nponemt.
uro xe npecrannmr coo +r ycnon n npenoctnx? uem
on cnsant? Hpexe ncero on acconpymrc c neoxomocrtm ocr-
xen & & & *#! c ntpa-
orxo y nx n axrnnoro yuacr n nonruecxo omecrnenno
xsn & .
Hpnnnantno naxntm npenoctnxam cosan npanonoro rocy-
apcrna n name crpane nnmrc raxxe npnre nacenenm norpeno-
cr cosnarentnoro yuacr n ynpannen rocyapcrnenntm omecrnen-
ntm enam; nanue n omecrne npounoro npanonopxa, nestnemo
saxonnocr xoncrrynonnocr; yrnepxene npnnna nnmpansma
mnen cyxen no ncex c]epax xsn omecrna rocyapcrna; pasn-
re ccremt camoynpannen napoa; nocneonarentnoe pacmpene yr-
nynene n +xonomxe, nonrxe, xyntrype, nayxe, conantno c]epe
npnnnon peantno emoxpar.
axna npenoctnxa ]opmponan npanonoro rocyapcrna n u
cosane &! & . yme-
crnymme ntne npornopeu n npanono ccreme crpant, nosnxamma
npem or npemen opta ]eepantntx saxonon saxonoarentntx axron,
sanaemtx na mecrax, ne rontxo ne npnxamr occm x npanonomy ro-
cyapcrny, no axe oranmr or nero. 3ra opta, xax mnoroe pyroe,
paspymrentno cxastnaerc na +xonomxe, omecrne camom rocyapcr-
ne. Hpenepexrentnoe ornomene x ]eepantntm saxonam anromarue-
cx nopoxaer raxoe xe ornomene x mecrntm axram, neer x rparue-
cxm nocnecrnm n mnorx mnnonon nme.
onpemenna xsnt aer mnoxecrno romy nectma neuantntx npme-
pon. rom ucne cnsanntx c paspymenem enoro rocyapcrnennoro
npocrpancrna , c nosnxnonenem mexnanonantntx penrosntx
xon]nxron, reppropantntx, mymecrnenntx ntx cnopon c ecuc-
nenntm crpaanm rentm nrnyrtx n nonruecxe pyre xon-
]nxrt nennntx nme.
e nonexr nxaxomy comnenm ror ]axr, uro saxont xsnenno
naxno conmart, a ne napymart. onartc n cnyuae ycrapenocr, nno-
10 mecrnosnane
289
ro n xaxymeroc xoncepnarsma orcranocr or xsn x nemenen-
no orment xoncrrynonntm nyrem, a ne npecrynart x rpannt ne
paspymart rem camtm perynpyemte m xoscrnennte, conantnte,
xyntrypnte, nonruecxe nte cns n omecrne.
3ra npocra ncem ocrynna crna tna snecrna eme n penne
pen onee nyx rtcuener nasa. Honnyc saxonam! raxon tn
npstn snecrnoro ]noco]a npanonea Xnona, anropa snamenroro
a]opsma Hosna camoro ce. nymac saxonon ontme, uem oparo-
pon, raxono tno xpeo +roro mtcnren, nonmanmero, uro essaxone
neer x omecrnennomy pacnay ynaxy.
rporoe conmene saxonon curanoct ntcoxo opoerentm co-
rnacno yuenm pennerpeuecxoro mtcnren, nonruecxoro eren
snamenroro maremarxa H]aropa (580500 o n. +.). axm xe opasom
onennanoct saxononocnymane ero nocneonarenm n]arope-
nam. axymm n ncex snom n]aropent curan essaxone, es-
nnacre, anapxm. rnepra x, n]aropent curan, uro uenonex no
cnoe nppoe ne moxer oorct es nanexamero pyxonocrna nocn-
ran.
Hap npanren ne re, ronopn no +romy nonoy snecrnt pen-
nerpeuecx ]noco] oxpar (469399 o n. +.), xoropte nocr cxner-
pt, ne re, xoropte spant snecrntm nentmoxam, ne re, xoropte
ocrran nnacr nocpecrnom xpe n nacn, omanom, no re, xoro-
pte ymemr npanrt. asymeerc, c nomomtm saxona, a ne nacn.
pe cymecrnenntx npenoctnox ycnemnoro ]opmponan ]ynx-
nonponan npanonoro rocyapcrna cneyer nasnart
&;& . oreuecrnenno sapyexno nreparype cyme-
crnyer onontno mnoro ne connaammx pyr c pyrom npecrannen
o nonr rpaxancxoro omecrna xapaxrepe ero coornomen c rocy-
apcrnom. anpmep, nepexo rpaxancxoe omecrno nonmaerc xax cc-
rema npornocromx rocyapcrny xonxyppymmx mexy coo nsrn-
on, nrepecon nosspen orentntx conantntx rpynn nnon,
xax xomnnexc pasnuntx omecrnenntx oenen, nxen, cnsan-
ntx mexy coo nuntm omecrnenntm nrepecam, +xonomue-
cxm nsamosancmocrm, a raxxe npanontm nenpanontm npan-
nam otuam.
pe cocranntx uacre rpaxancxoro omecrna np +rom ntenmr-
c npexe ncero raxe acconan, xax xnyt, ynnepcrert, nepxont, ce-
mt, oenen snecmenon p. ce on ornocrentno camocrorent-
nt npmenrentno pyr x pyry, a raxxe nesancmt or rocyapcrna. o-
rnacno cnoxnmmc nosspenm napcrno rpaxancxoro omecrna c-
xnmuaer xaxe t ro n tno nonruecxe cns ornomen, a raxxe
ncrryrt rocyapcrna.
ntm cnonam, rpaxancxoe omecrno ntcrynaer, n +rom ecrt sna-
urentna on crnt, n xauecrne cnoero poa anrrest, npornoneca ro-
290
cyapcrny. oornocct noontm opasom c rocyapcrnom, rpaxancxoe
omecrno n nne pasnuntx conantntx rpynn, xnaccon npocnoex, opra-
nsonanntx n cnenantnte ncrryrt oenen, meer cnom rnan-
ntm nasnauenem ne rontxo nnmarentnoe nanmene sa ecrnm ro-
cyapcrna, c rem urot on ne ntxon sa pamx saxonnocr xoncrry-
nonnocr, no npnre ncex osnonenntx saxonom mep n roro, uro-
t sacranrt rocyapcrno ero oprant n cnyuae napymen m ecr-
nymmx npanontx axron nepnyrtc na cresm saxona.
paxancxoe omecrno ntcrynaer ne rontxo xax rapanr nocneona-
rentnoro nenpeptnnoro pasnr nnnsan, no xax naxnemee yc-
none, rapanr cymecrnonan pasnr camoro npanonoro emoxparue-
cxoro rocyapcrna.
20. @ &( /1& &*
ocyapcrnennt annapar sanmaer snaurentnoe mecro n rocyapcr-
nenno-npanono ccreme nmoro omecrna rpaer n ne ouent naxnym
pont.
ymecrnymr pasnunte mnen no nonoy roro, uro cneyer nonmart
no rocyapcrnenntm annaparom. aonee pacnpocrpanennoe s nx cno-
rc x romy, uro rocyapcrnennt annapar #
& &! * &
! * ! &* &-
5 & . nnapar nnerc nax-
nemm cocranntm +nemenrom nmoro rocyapcrna. ero nomomtm ocy-
mecrnnerc ynpannene rocyapcrnenntm oruacr omecrnenntm e-
nam.
Ho mepe pasnr omecrna ynpannene rocyapcrnom, a nmecre c rem
rocyapcrnennt annapar nenpeptnno ycnoxnmrc conepmencrnymr-
c.
aonee ypnoe pasnre annoro nponecca nanmanoct n nocne-
ne croner. ocyapcrnenna erentnocrt, ormeuanoct n cns
c +rm n openonmnonno nreparype, naunact c npocroro, npm-
rnnoro rocnocrna, pasnnaerc o ontmoro mnoroopas ]opm, o sa-
xonoarentno, cyeno, amncrparnno, nonnecxo, ]cxantno,
]nancono xyntrypno erentnocr, uero ne npenonaran axe ne-
nuame nonruecxe mtcnren pennocr. eanno eme curanme-
c ocrarountm xarerop saxonoarentcrno, cy ynpannene ce-
ron ne n cocron yxe orpasrt ncero mnoroopas erentnocr ro-
cyapcrna. amo ynpannene renept pasnernnerc na mnoxecrno orpac-
ne, cpe xoroptx ntenmrc omecrnenna esonacnocrt, omecr-
nennoe narococrone, nyr coomen, ropronn, nourt renerpa]t,
omecrnennte paort, canrapnoe eno, opasonane, samra nrepecon
paoux r..
1
.
< +. mee yuene o rocyapcrne. H., 1910. . 267.
m 291
mecre c ycnnammmc pasnernnenem ynpannen pacrer rocy-
apcrnennt annapar. noxrc ucno nme u, nenocpecr-
nenno ne nposnomx marepantntx n yxonntx nar, sanmammxc
cxnmurentno ocymecrnnenem nnacr ynpannen.
ocnone cosan ]ynxnonponan rocyapcrnennoro annapara
nexar oexrnnte cyexrnnte ]axropt. n npeonpeenmr na-
onee naxnte ocoennocr ero crpoen, crpyxrypt, xapaxrepa, ]opm
meroon erentnocr, n snaurentno mepe cnococrnymr coenenm
ero pasnuntx cocranntx snenten n enym ccremy. Hp +rom
*& & P 5 & &! a x uer-
xo opransonanna, crporo ynopouenna, . ucno
]axropon, oxastnammx pemammee nosecrne na ]ynxnonponane
pasnre rocyapcrnennoro annapara xax eno, nenocrno ccremt,
nxor: omnocrt +xonomuecxo ocnont rocyapcrnenntx opranon op-
ransan ccremt xoscrna pasnuntx ]opm cocrnennocr na
cpecrna nposnocrna; encrno nonruecxo ocnont rocyapcrnenntx
opranon, opransan yupexen; nanue n nexoroptx crpanax e-
no o]nantno eonor; nanue omx npnnnon nocrpoen
]ynxnonponan rocyapcrnenntx opranon cocranntx uacre rocy-
apcrnennoro annapara; omnocrt xoneuntx nene saau, cromx ne-
pe rocyapcrnenntm opranam opransanm.
ucny ]axropon, no mnorom npeonpeenmmx ]ynxnonponane
rocyapcrnennoro annapara xax eno ccremt, cneyer ornecr raxxe
re, xoropte cnsant c oecneuenem ncex ero snenten entm opransa-
nonntm, ]nancontm, a np neoxomocr npnyrentntm
cpecrnam, ome nanpannennocrtm x erentnocr na nponeene no-
nruecxo nn ntpaxene nrepecon ncero omecrna, npanmero
xnacca n xnaccon, orentntx conantntx cnoen.
2$. % & ( -1 /1)
/ " 1) 2 // *
% nayuno nreparype ner enoro nonr cnoxnmeroc npe-
crannen o rocyapcrnenntx opranax. onx cnyuax no rocyapcrnen-
ntm opranom nonmaerc yupexene, ntnonnmmee onpeenennte sa-
au n ro n no onacr omecrnenno xsn (nanpmep, opran
spanooxpanen, opran opasonan). pyrx cnyuax rocyapcrnen-
nt opran paccmarpnaerc xax cocranna uacrt mexansma rocyapcrna,
memma n coornercrn c saxonom cocrnennym crpyxrypy, crporo onpe-
enennte nonnomou no ynpannenm xonxperno c]epo omecrnenno
xsn opranuecx nsamoecrnymma c pyrm uacrm rocyapcr-
nennoro mexansma, opasymmm enoe nenoe. nora rocyapcrnen-
nt opran rpaxryerc xax onpeenenntm opasom opransonanna rpyn-
na nme, ecrnymma n coornercrnymme c]epe, n pamxax cnoe xomne-
renn yuacrnymma n peansan onpeenenntx rocyapcrnenntx
]ynxn. 292
memrc pyre onpeenen nonr rocyapcrnennoro oprana.
ocyapcrnennte oprant nesancmo or x nonman sanonnmr
coo nce coepxane ]opmpymr crpyxrypy rocyapcrnennoro annapa-
ra. r yponn pasnr xaxoro s nx n orentnocr n or ncex x nme-
cre, or uerxocr onpeenen c]ept erentnocr xomnerenn, ynop-
ouennocr x nsamoornomen mexy coo c nerocyapcrnenntm
opranam opransanm, nxomm n xauecrne crpyxrypntx +nemen-
ron n nonruecxym ccremy omecrna, n snaurentno crenen sancr
+]]exrnnocrt paort rocyapcrnennoro annapara.
axt rocyapcrnennt opran npecranner coo ornocrentno ca-
mocrorentnoe, crpyxrypno ooconennoe sneno rocyapcrnennoro annapa-
ra, cosanaemoe rocyapcrnom n ocymecrnnen crporo onpeenennoro
na rocyapcrnenno erentnocr. axt rocyapcrnennt opran na-
enen coornercrnymme xomnerenne onpaerc n nponecce peansa-
n cnox nonnomou na opransanonnym, marepantnym npny-
rentnym cny rocyapcrna.
r nerocyapcrnenntx opranon opransan rocyapcrnennte opra-
nt ornuamrc rem, uro: a) ]opmpymrc no none rocyapcrna ocymecrn-
nmr cno nonnomou or men rocyapcrna n pamxax onpeenenno
repprop; ) ocymecrnnmr crporo onpeenennte, ycranonnennte n sa-
xonoarentnom nopxe nt ]opmt erentnocr; n) memr mpue-
cx saxpennennym opransanonnym crpyxrypy, ecrnymr na ocnonan
cnenantnoro nonoxen, onpeenmmero x mecro pont n rocyapcr-
nennom annapare, a raxxe nopox nsamoornomen c pyrm rocyap-
crnenntm opranam opransanm; r) naenent nonnomoum
rocyapcrnenno-nnacrnoro xapaxrepa.
anue rocyapcrnenno-nnacrntx nonnomou naonee cymecr-
nennt npsnax rocyapcrnennoro oprana. conoxynnocr c pyrm
npsnaxam on nosnoner nponecr ocrarouno uerxoe pasnue mexy
rocyapcrnenntm opranam, c ono cropont, rocyapcrnenntm opra-
nsanm (npenprm yupexenm), a raxxe nerocyapcrnen-
ntm opranam opransanm c pyro.
ocyapcrnennte oprant n pamxax cnox rocyapcrnenno-nnacrntx
nonnomou samr or men rocyapcrna mpuecx osarentnte
nopmarnnte nnyantnte axrt, ocymecrnnmr xonrpont sa conm-
enem rpeonan, coepxamxc n anntx axrax, oecneunamr ntnon-
nene +rx rpeonan nyrem npmenen mep nocnran, yexen,
pascnen noompen, a n neoxomtx cnyuax mep rocyapcr-
nennoro npnyxen.
yyu cocranntm uacrm rocyapcrnennoro annapara, oprant roro
n noro rocyapcrna pasnuamrc no nopxy opasonan, nam ocy-
mecrnnemo m rocyapcrnenno erentnocr, no xapaxrepy oemy
xomnerenn, ocoennocrm cnonnen nosnoxenntx na nx nonnomo-
u, no ]opmam meroam ocymecrnnen rocyapcrnenntx ]ynxn.
293
22. @ ( 2 ! // *
Ho crpyxrypo rocyapcrnennoro annapara nonmaerc ero nnyrpen-
nee crpoene, nopox pacnonoxen cocrannmmx ero snenten, x coor-
nomene.
nmo crpane cnoxnmc rocyapcrnennt annapar +ro ena
nenocrna (oma) ccrema. na, n cnom ouepet, cocror s pa uacr-
ntx ccrem. axa raxa ccrema nxnmuaer onoponte no cnom ]ynx-
nm, nnyrpennemy crpoenm, nenm, nam ocymecrnnemo erentno-
cr rocyapcrnennte oprant.
naonee snaumtm uacrntm ccremam conpemennoro rocyapcrnen-
noro annapara ornocrc: ccrema opranon saxonoarentno nnacr, ccre-
ma opranon cnonnrentno nnacr, ccrema opranon cyeno nnacr,
ccrema opranon npoxyparypt. occ npnnn pasenen nnacre
o]nantno npsnan xoncrrynonno saxpennen (cr. 10 oncrryn
u).
nayuntx xpyrax nora ronopr o cpecrnax maccono n]opman
xax o nexo nern nnacr. naxo +ro opasnoe ntpaxene. pecrna mac-
cono n]opman ne nnmrc nocrenm xaxo-no o]nantno
nnacr. axontm x nastnamr n cny roro, uro on oxastnamr nnne,
nepexo pemammee, na macct, rpamr cxnmurentno naxnym pont n
]opmponan omecrnennoro mnen, n cosan nonoxrentnoro
n, naoopor, orpnarentnoro mxa npanme +nrt n xonxperntx
nn.
28. /1 !-2 -2
% ccreme opranon rocyapcrna, ntcrynammx n xauecrne crpyxrypntx
+nemenron rocyapcrnennoro annapara, oprant saxonoarentno cnon-
nrentno nnacr rpamr xnmuenym pont.
cnonntm nasnauenem & # (npecran-
rentntx opranon) nnerc saxonoarentna erentnocrt. emoxparue-
cxx rocyapcrnax on sanmamr nenrpantnoe mecro n crpyxrype rocyap-
crnennoro annapara.
Hpecranrentnte oprant rocyapcrnenno nnacr nopasenmrc
na ntcme mecrnte. ntcmm npecranrentntm opranam rocyapcr-
nenno nnacr ornocrc napnamenrt. na s x naxnemx ]ynxn
npnre saxonon.
ten ocoym pont napnamenron n nonruecxo xsn omecrna
rocyapcrna, xoncrryn nexoroptx rocyapcrn cnenantno yxastnamr
ne rontxo na ro, uro napnamenr nnerc ntcmm opranom rocyapcrnen-
no nnacr, no na ro, uro on nnerc encrnenntm saxonoarent-
ntm opranom rocyapcrna (cr. 31 oncrryn non 1947 r.).
ocpeorouna n cee saxonoarentnte ]ynxn, napnamenr nepe-
xo nepeaer, enerpyer uacrt s nx pyrm, noxonrpontntm emy opra-
nam. osnxamma n pesyntrare raxo nepeau ccrema axron nocr na-
snane enerponannoro saxonoarentcrna. 294
asymeerc, eantntm, crporo xoncrrynonntm curanoct t raxoe
nonoxene, np xoropom saxonoarentna nnacrt ocrananact t cxnmu-
rentno npnnere saxonoarene, nenocpecrnenno nooruerntx s-
parenm. 3ro tno t cnpanenntm n ornomen nmoro conpemennoro
rocyapcrna. naxo n xsn nce ocror anexo ne rax. ocyapcrnenna
yma oner ueepan occ, onrpecc B, Hapnamenr nrn,
anonantnoe copane enar upann, panno xax ntcme npecra-
nrentnte oprant pyrx rocyapcrn, sauacrym ntnyxent n cny camtx
pasntx npun, nxnmua nepouecxym neperpyxennocrt anntx opra-
non npanornopuecxo paoro, nopyuart nororonxy npnre rex n
ntx saxononpoexron npanrentcrny, mncrepcrnam neomcrnam.
apy c ntcmm npecranrentntm opranam n xaxo crpane cy-
mecrnymr mecrnte oprant. cnonno nentm x cosan ]ynxnon-
ponan nnerc ocymecrnnene rocyapcrnenno nnacr na mecrax.
crema & # ocymecrnner n pasnuntx ro-
cyapcrnax cnonnrentnym pacnoprentnym erentnocrt. cnonn-
rentna erentnocrt +rx opranon ntpaxaerc n rom, uro on ntcrynamr
xax nenocpecrnennte cnonnren rpeonan, coepxamxc n axrax
opranon saxonoarentno nnacr ntmecromx opranon cnonnrent-
no nnacr, a pacnoprentna n rom, uro on npnmamr mept
oecneunamr nyrem san cnox cocrnenntx axron (pacnopxen)
ntnonnene nounenntm m opranam opransanm anntx rpeo-
nan. nom erentnocrt oprant cnonnrentno nnacr onxnt ocy-
mecrnnrt na ocnone saxonon no cnonnene saxonon.
npeenax cnoe xomnerenn oprant cnonnrentno nnacr ona-
amr neoxomo n x nopmantnoro ]ynxnonponan oneparnno
camocrorentnocrtm. a nx nosnaramrc nectma ornercrnennte saau
npanonoro perynponan pyxonocrno pasnuntm c]epam xsnee-
rentnocr omecrna rocyapcrna. 3r saau, panno xax mecro pont
cnonnrentntx opranon n rocyapcrnennom annapare, saxpennmrc
n xoncrrynonntx ntx nopmarnno-npanontx axrax.
sancmocr or cnoxnocr saau reppropantnoro macmraa e-
rentnocr oprant cnonnrentno nnacr nopasenmrc na nenrpant-
nte mecrnte.
nenrpantntm ornocrc re, erentnocrt xoroptx pacnpocrpaner-
c na ncm reppropm crpant n na reppropm rocyapcrn cyexron
]eepan: npanrentcrna, menyemte n ontmncrne crpan xaneram
n coneram mncrpon, mncrepcrna, rocyapcrnennte xomrert, cne-
nantnte, naxomec np conerax mncrpon neomcrna. ucny mecr-
ntx opranon ornocrc oprant, erentnocrt xoroptx orpanunaerc
pamxam ono n necxontxx amncrparnno-reppropantntx e-
nn (xpa, nponnn, onacr, paona, ropoa r. n.): cnonnrentnte
xomrert, mynnnanrert, x orpacnente orent ynpannen, amn-
crpan ]apx, sanoon, pyrx npenpr yupexen.
295
sancmocr or xapaxrepa, oema coepxan nonnomou opra-
nt cnonnrentno nnacr nopasenmrc na oprant ome oprant
orpacneno cnenantno (]ynxnonantno) xomnerenn.
prant ome xomnerenn (nanpmep, conert mncrpon) oe-
nmr nanpannmr paory no pyxonocrny ncem orpacnm n ont-
mncrnom orpacne rocyapcrnennoro ynpannen. prant orpacneno
cnenantno (]ynxnonantno) xomnerenn (mncrepcrna, rocyap-
crnennte xomrert, cnenantnte neomcrna) ocymecrnnmr pyxonocrno
nmt orentntm orpacnm rocyapcrnennoro ynpannen.
eyma pont n ccreme opranon cnonnrentno nnacr npnane-
xr npanrentcrnam. n nnmrc ntcmm cnonnrentntm pacno-
prentntm opranam rocyapcrnenno nnacr nosrnannmr ccremy
cnonnrentntx opranon. coornercrn c xoncrrynonntm ntm
axram na npanrentcrno nosnaraerc pemene saau pyxonocrna +xono-
mxo conantno-xyntrypntm crporentcrnom crpant, paspaorx
ocymecrnnen rocyapcrnenntx mxeron, samrt nrepecon rocyap-
crna, oxpant cocrnennocr omecrnennoro nopxa, oecneuen sa-
mrt npan cnoo rpaxan, oecneuen rocyapcrnenno esonac-
nocr, ocymecrnnen omero pyxonocrna crporentcrnom noopyxenntx
cn p.
2;. +1 /1 /1 !1
axnoe mecro n crpyxrype rocyapcrnennoro annapara sanmaer ccre-
ma cyentx opranon, ocnonno ]ynxne xoroptx nnerc ocymecrnne-
ne npanocy.
crema cyentx opranon ntcrynaer n xauecrne nocren cyeno
nnacr. 3ro nonoxene saxpennerc n xoncrrynx otuntx saxonax
pa conpemenntx rocyapcrn. anpmep, n oncrryn cnan
(1978 r.) npeycmorpeno, uro cyena nnacrt cxor or napoa ocyme-
crnnerc or men opon cytm unenam cyon, npecrannmmm
+ry nnacrt, xoropte nesancmt, necmenemt, ornercrnennt nepe saxo-
nom nounmrc rontxo saxony (n. 1 cr. 117). cnonnom saxone u
(1949 r.) exnappyerc, uro cyena nnacrt nneperc cytm; ona ocy-
mecrnnerc ueepantntm xoncrrynonntm cyom, ]eepantntm cya-
m, yxasanntm n nacromem cnonnom saxone, cyam sement (cr.
92).
raryc nocren ono s rpex nnacre - cyeno oecneunaer opra-
nam npanocy nectma naxnym pont, xoropym on rpamr n rocyapcr-
nennom mexansme.
rpyxrypa cyentx opranon n pasntx crpanax neonaxona. meny-
mrc on raxxe sauacrym no-pasnomy. naxo, necmorp na +r pyre
x ocoennocr, y cyentx opranon pasntx crpan no mnorom cxox nen
saau, xoropte no ncex rocyapcrnax, menymmx ce emoxparue-
cxm, nponosrnamamrc peansymrc. noro omero y nx n conant-
296
ntx ]ynxnx, coepxan erentnocr, xoncrrynonntx npnnnax
opransan ]ynxnonponan.
apy c cyentm opranam snaurentnym pont n rocyapcrnennom
annapare rpamr oprant npoxyparypt. n nnmrc naxntm snenom
ccremt npanooxpanrentntx opranon. Hpoxyparypa npsnana ocymecrn-
nrt nasop sa rountm enoopasntm cnonnenem saxonon opranam
rocyapcrna, onxnocrntm nnam rpaxanam. Hpoxyparypa es
ymepa n ]ynxn, ocymecrnnemtx pyrm opranam, npeycmorpe-
no, nanpmep, n oncrryn cnan (cr. 124), meer cnoe saaue
cnococrnonart ornpannenm npanocy n nenx samrt saxonnocr,
npan rpaxan omecrnenntx nrepecon, oxpanemtx saxonom, n cny
cnox osannocre n no xoaracrny sanrepeconanntx nn, a raxxe
nanmene sa nesancmocrtm cyon conmenem omecrnennoro n-
repeca.
prant npoxyparypt pa crpan ocymecrnnmr raxxe nasop sa co-
nmenem saxonnocr n paore opranon osnan npenaprentnoro
cnecrn, np paccmorpen en n cyax, n mecrax saxnmuen, np c-
nonnen naxasan pyrx mep npnyrentnoro xapaxrepa, nasnauae-
mtx cyam.
Hpanonym ocnony erentnocr opranon npoxyparypt pasntx crpan
cocrannmr nopmt, coepxamec n xoncrrynx cnenantntx axrax,
perynpymmx nopox opransan erentnocr npoxyparypt. o-
rnacno oncrryn u nonnomou, opransan nopox erentno-
cr npoxyparypt occcxo ueepan onpeenmrc ]eepantntm sa-
xonom (u. 5 cr. 129).
2?. @ &( A!,(& /*
onpoc o ]ynxnx rocyapcrna meer ne rontxo reoperuecxoe, no
npaxruecxoe snauene. ro pemene nosnoner nsrnnyrt na rocyapcr-
no ne rontxo co cropont ero ]opmt, nnyrpennero crpoen coepxa-
n, no ]ynxnonponan. nomomtm ]ynxn npecrannerc nos-
moxntm, n uacrnocr, onpeenrt xapaxrep erentnocr rocyapcrna,
npanntnocrt ntopa na rom n nom +rane ero pasnr npopreron,
naxonen, yponent ero opransonannocr.
oreuecrnenno sapyexno nayuno nreparype repmn ]ynx-
n rpaxryerc no-pasnomy. ]noco]cxom omecononoruecxom
nnane ]ynxn paccmarpnaerc xax nnemnee nponnene cnocrn xaxoro-
no oexra n anno ccreme ornomen; xax conoxynnocrt otuntx
n xe cnen]uecxx ecrn orentntx nn n opranon, oy-
cnonnenntx x nppoo n neoxomocrtm ntxnan; xax nanue
y orentnoro nna n rpynnt nn cnen]uecxx osannocre, xoro-
pte m npenctnaerc ntnonnrt n nponecce ocymecrnnen cnyxeno
erentnocr (]ynxn npaua, noncmena r. n.)
1
. annom cnyuae ]ynx-
ebster's Ne niersal nabridged Dictionar. N. ., 1993. P. 741.
297
n nocnpnmaerc xax cnyxena, npo]ecconantna n nma na
norpenocrt n osannocrt ecrnonart n coornercrn c cymecrnymm-
m npanontm mopantntm ycranonxam n coornercrnymme mane-
pe.
Hpmenrentno x rocyapcrny repmn nonre ]ynxn npope-
ramr necxontxo no cmtcn. ' & -
* &! &
* ;! ;
5 ! .
ymecrnymr pasnunte rpaxronx ]ynxn rocyapcrna. uro xacaer-
c name crpant, ro eme n 60-e rot npomnoro croner onontno mpo-
xoe pacnpocrpanene nonyuno npecrannene o ]ynxnx rocyapcrna
xax o npemerno-nonruecxo xapaxrepcrxe coepxan ero erent-
nocr
1
. Hpana, noonoe nonmane ]ynxn rocyapcrna pasenn ne
nce anropt, no rem ne menee n moepnsponannom ne ono coxpanerc
no ce ent. nornepxene moxno cocnartc na onpeenene non-
r ]ynxn rocyapcrna, xoroptm oxnartnamrc npemer coepxa-
ne erentnocr rocyapcrna, a raxxe cnocot cpecrna ee oecneue-
n.
ecxontxo pantme n sanano, a oruacr n oreuecrnenno mpue-
cxo nreparype onycxanoct oroxecrnnene ]ynxn rocyapcrna c oc-
nonntm nanpannenm (nam) ero erentnocr. aonee oruernno
+ro npocnexnanoct, nanpmep, n paorax . entsena np paccmorpen
erentnocr rocyapcrna xax ucro mpuecxoro ]enomena, cyryo
mpuecxoro nna cnoeopasno xopnopan
2
.
Hommo nasnanntx, cymecrnymr nte pacxoxen n nonman
rpaxronxe ]ynxn rocyapcrna. uacrnocr, pamx nonr ]ynxn
cyxamrc, xora ocnonnte nanpannen erentnocr rocyapcrna orpan-
unamrc nmt ynpannenem omecrnom n, naoopor, pacmpmrc sa
cuer nxnmuen n nx mexansma rocyapcrnennoro nosecrn na pas-
nre omecrnenntx nponeccon. Hp raxom noxoe n nepnom cnyuae
ynycxaerc s ny nosmoxnocrt nosecrn rocyapcrna na omecrnen-
nte ornomen ne rontxo no nonoy ynpannen omecrnom, no n cns
c ynpannenem perynponanem +xonomx, ero nosecrnem na mexy-
naponte +xonomuecxe, nonruecxe nte ornomen. o nropom
cnyuae meer mecro nuem ne onpananna nontrxa cmemen ]ynxn
rocyapcrna n nenom c ]ynxnm ero mexansma, nepexo nonmaemoro
xax ccrema rocyapcrnenntx opranon, xax annapar rocyapcrna.
anue pasnuntx rouex spen noxoon x paccmorpenm onpe-
enenm ]ynxn rocyapcrna nnonne nonrno nny cnoxnocr mnoro-
m.: , 4. 0. ymnocrt ]opmt rocyapcrna. ., 1960. . 910;
1+. ). uynxn crpyxrypa rocyapcrna. H., 1969. . 811.
2
hBFIB\ i. General heor o a and State. N. ., 1984. P. 180-184.
298
rpannocr paccmarpnaemo marep. reoperuecxom npaxruecxom
nnane, onaxo, tno t onee xoncrpyxrnntm cocpeorourtc ne na
ananse pasnuntx npecrannen nosspen, a na ntenen pac-
cmorpen omx uepr ocoennocre camx ]ynxn rocyapcrna.
2E. 9!1 1 A!,2 /*
Hpexe ncero neoxomo yxasart na ro, uro ]ynxn rocyapcrna
memr xomnnexcnt, cnrespymm xapaxrep. ax ocnonnte nanpanne-
n erentnocr rocyapcrna, on nxora ne oroxecrnnmrc ne mo-
ryr oroxecrnnrtc c erentnocrtm n orentntm acnexram erent-
nocr rocyapcrna. oepxane xaxo ]ynxn cxnatnaerc s mnoxe-
crna onopontx ononopxontx acnexron erentnocr rocyapcrna.
naxo +ro ne mexanuecxoe, a rem onee ne crxnoe ne anromar-
uecxoe cnoxene. 3a nm ncera cror ocosnanna, nenenanpannenna e-
rentnocrt pasnuntx rocyapcrnenntx opranon, ncero rocyapcrnennoro
annapara. nonruecxx rocyapcrnenntx ccremax, nocrpoenntx na
ononaprno ocnone, xax +ro tno, nanpmep, n , xoopnpym-
mym nanpannmmym pont otuno rpamr crome y nnacr nonrue-
cxe napr.
( ! ;* * rocyapcrna
nxora * ! nerpantntm. n ncera
orpaxamr conantno-xnacconym cymnocrt coepxane xonxpernoro ro-
cyapcrna. nx nesmenno nponnerc ra peantna, conantno oycnon-
nenna openrponanna pont, xoropym ntnonner rocyapcrno n npo-
necce pemen saau pasnr +xonomx, omecrna camoro rocyapcr-
na.
eut er np +rom ne rontxo o rocyapcrnax pasnuntx rnon, cyme-
crnymmx n ycnonx pasnuntx omecrnenno-+xonomuecxx ]opman,
no o onornntx rocyapcrnax, ornuammxc pyr or pyra +xonom-
uecxo conantno-nonruecxo pontm, crenentm nmemarentcrna rocy-
apcrna n pemene nonpocon +xonomx omecrna.
& ; &
-# * ;!
5 . Xapaxrep
]ynxn onpeenerc ne rontxo rnom rocyapcrna, ero conantno-xnac-
cono nppoo, cymnocrtm nasnauenem, no ocoennocrm cro-
mx nepe nm nene saau. Hpoprernocrt macmra peansan
nepntx n snaurentno mepe oycnonnen naxnocrtm macmranocrtm no-
cnenx. uynxn xax cpecrna ocrxen nene pemen ocnonntx
rocyapcrnenntx saau no mnorom sancr or xapaxrepa +rx nene sa-
au.
ax, n ycnonx nont n nanrammeroc noennoro xpsca, xora
nepe rocyapcrnom omecrnom cror saau samrt crpant or nanae-
n snne, na nepnt nnan ntcrynaer ]ynxn oopont. e npoprer-
nocrt n +ror nepo ne nonexr comnenm. nepo xe +xonomuecxo-
29
9
ro cnaa, a rem onee +xonomuecxoro xpsca, xora pemamrc saau
cransan +xonomx ee noema, na nepnom nnane oxastnamrc
+xonomuecxe ]ynxn.
uynxn rocyapcrna ne cneyer oroxecrnnrt c ]ynxnm ero or-
entntx opranon rocyapcrnenntx opransan. uynxn nocnenx
xor memr n ontmncrne cnoem nemanym snaumocrt n xsn ome-
crna rocyapcrna, no onaamr no cpannenm c ]ynxnm rocyapcrna
ornocrentno ysxm, noxantntm xapaxrepom. cn ]ynxn rocyapcrna
oxnartnamr ero erentnocrt n nenom, ]ynxn orentntx opranon me-
mr snaurentno onee ysxym c]epy pacnpocrpanen.
uynxn rocyapcrna pasnuamrc c roux spen meroon ]opm
ocymecrnnen.
ocyapcrno n coornercrn c nenm saauam, xoropte cror ne-
pe nm na rom n nom +rane ero pasnr, n nponecce ocymecrnnen
cnox ]ynxn moxer cnontsonart merot noompen, yexen n
npnyxen. cnonntm npanontm ]opmam erentnocr rocyapcr-
na np +rom nnmrc saxonoarentna (npanornopuecxa) cnonnrent-
no-pacnoprentna npanooxpanrentna.
uro xe xacaerc c]ep npnoxen ]ynxn rocyapcrna, ro on ane-
xo ne ncera connaamr. ono ro xe c]epe erentnocr rocyapcr-
na moxer ocymecrnnrtc necxontxo ]ynxn, naoopor.
2C. 9 !A!, A!,2 / ) 1
% reop, a oruacr na npaxrxe cymecrnyer mnoxecrno ocnonan
(xprepen) xnacc]xan ]ynxn rocyapcrna. x ntramrc nopas-
enrt n sancmocr or npoonxrentnocr cymecrnonan (nocron-
nte, npcyme rocyapcrny na ncex +ranax ero pasnr, npemennte), or
conantno snaumocr (ntpaxamme npemymecrnenno nrepect npa-
nmx xnaccon, cnoen rpynn n npecrannmme, xonnenrppymme
n cee nrepect ncero omecrna), or c]ep npnoxen ocymecrnnen
(nonruecxe, eonoruecxe, conantnte, +xonomuecxe), or ]opm
peansan (npanornopuecxe, npanooxpanrentnte, npanonpmenrent-
nte) p.
nacc]xan ]ynxn rocyapcrna nosmoxna raxxe na ocnonan
reppropantnoro xprep (n ]eeparnnom rocyapcrne ]ynxn ]e-
epan n nenom ee cyexron, n ynrapnom rocyapcrne ]ynxn,
ocymecrnnemte na repprop enoro, nmt n amncrparnno-
reppropantnom nnane enmoro rocyapcrna, n xon]eepan xoop-
npymme ]ynxn ncero coomecrna (comsa) rocyapcrn ]ynxn, xo-
ropte peansymrc na repprop xaxoro s yuacrnxon +roro comsa).
nocnene rot npenpnmamrc nontrx xnacc]xan ]ynx-
n rocyapcrna, aspymmec na npnnne pasenen nnacre. coor-
nercrn c anntm xprepem ]ynxn nopasenmrc na saxonoarent-
nte (npanornopuecxe), ynpannenuecxe cyente. roponnx raxo
xnacc]xan nocnmr, uro ee ocoennocrt saxnmuaerc npexe ncero
300
n rom, uro ona orpaxaer mexansm peansan rocyapcrnenno nnacr
uro xaxa s ]ynxn ocymecrnnerc, xax npanno, ne onm, a cono-
xynnocrtm rocyapcrnenntx opranon, npnanexamx x onpeenenno
nern nnacr saxonoarentno, cnonnrentno cyeno.
rnocrentno nono xnacc]xane ]ynxn rocyapcrna nnerc
x nopasenene n sancmocr ne rontxo or npnanexnocr x romy
n nomy rny rocyapcrn, no or oycnonnennocr nppoo ncxoro
omecrna. coornercrn c anntm xprepem pasnuamrc ]ynxn
rocyapcrn +xcnnyararopcxx rnon, ]ynxn rocyapcrna emoxparue-
cxoro rna ]ynxn, ntrexamme s nppot ncxoro omecrna.
ymecrnymr nte ocnonan xnacc]xan ]ynxn rocyapcrna.
naxo naonee uacro npmenmrc xprep, n coornercrn c xoropt-
m ]ynxn rocyapcrna nopasenmrc na nnyrpenne nnemne
n sancmocr or nanpannennocr pemaemtx rocyapcrnom nene saau,
a raxxe na ocnonnte neocnonnte n sancmocr or naxnocr con-
antno snaumocr rex n ntx nanpannen erentnocr rocyapcrna.
2. 3( 1 ) F) A!,2 /
1. & npecrannmr coo ocnonnte na-
npannen erentnocr rocyapcrna, oycnonnennte neoxomocrtm pe-
men cromx nepe nm nnyrpennx saau. 3aau +r cxont mnorouc-
nennt, cront pasnoopasnt sarparnamr npaxruecx nce c]ept xs-
n omecrna camoro rocyapcrna: +xonomuecxym, conantnym, nonr-
uecxym, yxonnym, ]nanconym p. pome roro, rocyapcrno sauacrym
pemaer saau, ntxome anexo sa npeent ono orentno nsro c]e-
pt, oxnartnamme ne onee c]ept.
ecna nsamocnst ]ynxn rocyapcrna c]ep xsn omecrna
cnyxr nora npuno x oroxecrnnen. naxo raxoe oroxecrnne-
ne meer, xax npanno, ne nonnt, a uacrunt xapaxrep. eno n rom,
uro np xnacc]xan nnyrpennx ]ynxn ntenen x s ome
ccremt ocnonntx nanpannen erentnocr rocyapcrna napy c rax-
m ]ynxnm, xax +xonomuecxa, conantna, nonruecxa pyre,
nonnocrtm connaammm co c]epam xsn omecrna, paccmarpnamr-
c raxxe raxe, xoropte ne connaamr c nm.
pasnuntx crounxax nastnamrc, nanpmep, raxe nnyrpenne
]ynxn, xax ycranonnene oxpana npanonopxa n omecrne; oxpana
npan cocrnennocr, npan cnoo rpaxan; ]ynxn oxasan conant-
ntx ycnyr; ]ynxn oecneuen napoonnacr; xyntrypno-nocnrarent-
na; nppoooxpanrentna (+xonoruecxa); ]ynxn ]nanconoro xon-
rpon p. Hp +rom nepeuent nanpannen erentnocr rocyapcrna
n ontme crenen coornercrnyer cnoxnmemyc n nayuno nreparype
npecrannenm o ero nnyrpennx ]ynxnx, nexen nonnomy n uacru-
nomy oroxecrnnenm ]ynxn rocyapcrna c ocnonntm c]epam xs-
n omecrna.
301
2. & npecrannmr coo ocnonnte na-
npannen ero erentnocr, nenocpecrnenno cnsannte c pemenem
cromx nepe nm saau. Hocnene npaxruecx ne moryr trt ona-
xontm n ncex rocyapcrnenntx opasonan rocyapcrn. n sancr
or xapaxrepa nonruecxoro pexma n crpane rna rocyapcrna, or +rana
pasnr, na xoropom ono naxorc, or cxnatnammec n mpe mexy-
napono ocranonx, or xapaxrepa nsamoornomen cocymecrnymmx
rocyapcrn.
Hen saau, a nmecre c nm nexoropte ]ynxn rocyapcrna
n pemamme crenen oycnonnent ero conantno-xnaccono cymnocrtm,
conantno-xnaccono npeonpeenennocrtm nanpannennocrtm, a raxxe
ero eonoruecxo nanpannennocrtm. er ne moxer trt y rocyapcrna
raxx nene saau, a nmecre c nm coornercrnymmx ]ynxn, xoro-
pte t ne sancen or ero cymnocr, coepxan, eonoruecxx nosspe-
n npanmx xpyron, ero conantno-xnacconoro nasnauen.
eonoruecxe nonruecxe ycranonx ocoenno pxo orpaxa-
nct, nanpmep, n nenx, saauax nnemnx ]ynxnx conercxoro rocy-
apcrna. tennct, n uacrnocr, raxe ]ynxn, xax oxasane nsamo-
nomom recnoe corpynuecrno c rocyapcrnam mpono ccremt co-
nansma; opta sa mp mpnoe cocymecrnonane co crpanam xanra-
nsma; noepxxa nanonantno-ocnoorentntx nxen corpyn-
uecrno c pasnnammmc crpanam p. Honruecxe eonorue-
cxe nocrynart, cocrannnme ocnony anntx ]ynxn, ne rontxo coep-
xanct n o]nantntx naprntx oxymenrax, no saxpennnct na sa-
xonoarentnom yponne.
conpemenno occ, no mepe nepexoa ee x ptnountm ornomen-
m cranonnen nono nonruecxo eonor, npocxor +nonmn
no nsrnax na nnemne ]ynxn rocyapcrna. 3ro nponnerc, no-
nepntx, n rom, uro c paspymenem mpono ccremt conansma ornana
neoxomocrt n parcxo nomom conancruecxm crpanam. enept
]ynxn nsamonomom corpynuecrna nocrenenno samenmrc
]ynxnm pannonpannoro naprnepcrna.
o-nroptx, smennact nonruecxa eonoruecxa openran
occ no ornomenm x tnmm xononm sanantx pyrx nnn-
sonanntx rocyapcrn, a raxxe no ornomenm x nanonantno-ocnoore-
ntnomy nxenm. cns c +rm, ecrecrnenno, cuesna coornercrnym-
ma ]ynxn.
-rpertx, c cepent 80-x roon XX n. pesxo smennoct ornomene
npanmx xpyron o]nantno occ x sanantm crpanam. noroner-
nee eonoruecxoe npornocrone ycrynno mecro nonrxe cornama-
rentcrna no py npnnnantntx nonpocon, nxen n ]apnarepe npo-
sanantx nrepecon, ynsrentnoro camouenan nonruecxoro sa-
cxnan. s ono xpanocr nonrxa eonor occ, a nmecre
302
c ne pyrx tnmx concrpan, orpasnmec na x nnemnx ]ynxn-
x, nepemn n pyrym xpanocrt.
cnonnoe xpeo nnemnenonruecxo no erentnocr occ-
cxoro rocyapcrna, a cneonarentno, ero ]ynxn onxno cocrort n ne-
npemennom npoprere pocccxx nanonantntx nrepecon nenno-
cre, n ynaxen nrepecon nennocre pyrx crpan, n ycranonnen
noepxan co ncem es cxnmuen crpanam ornomen panno-
npannoro naprnepcrna corpynuecrna. a ocnone anntx npnnnon
nonoxen moryr ocymecrnnrtc raxe nnemne ]ynxn rocyapcrna,
xax ]ynxn nrerpan occ n mponym +xonomxy; ]ynxn oopo-
nt; ]ynxn noepxan mponoro nopxa; ]ynxn nnemne+xonom-
uecxoro corpynuecrna mpoxoro npnneuen nocrpanntx nnecr-
n; ]ynxn conmecrnoro paspemen c pyrm rocyapcrnam rnoant-
ntx +nepreruecxx, +xonoruecxx, emorpa]uecxx ntx nponem
conpemennocr.
3r nte nnemne ]ynxn occcxoro rocyapcrna cranonrc
n nacromee npem omenpsnanntm omenpnrtm n nayuno nre-
parype. axno, urot n peantno ecrnrentnocr on ocymecrnnnct
na nsamontrono n ncex rocyapcrn - cyexron mexynapono-npa-
nontx ornomen ocnone.
2=. 7- + " & 62!2 7,
3axonoarentna nnacrt npecranner coo cnoconocrt nosmox-
nocrt rocyapcrna n nne ero naenenntx cnenantntm nonnomoum
opranon sanart onaamme ntcme mpuecxo cno nopmarnno-
npanonte axrt - saxont.
ornacno oncrryn u npnnny pasenen nnacre saxonoa-
rentna nnacrt occ na ]eepantnom yponne ocymecrnnerc ueepant-
ntm opanem napnamenrom occ, a na yponne cyexron ueepa-
n - mecrntm napnamenram c pasntm nasnanem (copane enyraron,
onacrno coner, napont xypan p.), no oomenno menyemtm n na-
yuntx ccneonanx saxonoarentntm copanm. a mynnnant-
nom yponne, n pasnuntx mynnnantntx opasonanx oprant rocyap-
crnenno nnacr, onaamme npanom san na cnox reppropx sa-
xonon, ne cymecrnymr.
Ho cnoemy xoncrrynonno-npanonomy crarycy 7- +
nnerc ne rontxo saxonoarentntm, no npecranrentntm opranom. Ho
nppoe xapaxrepy cnoe erentnocr ono npsnano npecrannrt nt-
paxart nrepect ncex conantntx cnoen, ncero pocccxoro omecrna.
ueepantnoe opane nnerc nocronno ecrnymmm rocyapcr-
nenntm opranom, cocromm ) + 7, -
2 O&1. % oner ueepan cornacno oncrryn u nxor no
na npecranren or xaxoro cyexra ueepan: no onomy or saxono-
303
arentnoro (npecranrentnoro) cnonnrentnoro opranon rocyapcr-
nenno nnacr. ocyapcrnenna yma cocror s 450 enyraron.
Ho ananor c sapyexno npaxrxo opransan paort nyxnanar-
ntx napnamenron ocyapcrnennym ymy sauacrym nastnamr nxne na-
naro, a oner ueepan nepxne. asnan +r, panno xax nexoro-
pte pyre, rna cenarop unen onera ueepan, nectma ycnonnt
nposnontnt, rax xax x xoncrrynonnoro saxpennen ner.
coornercrn c reope xoncrrynonnoro pasnr conpemenno
occ npesmmpyerc, uro n ocyapcrnenno yme uepes enyraron
npecrannent nce rpaxane u, nesancmo or x mecra xrentcrna. ro
xe npem n onere ueepan npecrannmrc pemamrc npexe ncero
nrepect pasnuntx cyexron ueepan.
onpoct, ornocmec x cxnmurentnomy neenm onera ueepa-
n ocyapcrnenno ymt, oe nanart pemamr camocrorentno, nesa-
ncmo pyr or pyra ne nomen pyr pyra. x sacean no omemy
xoncrrynonno saxpennennomy npanny npoxor pasentno. naxo no
py nonpocon npeycmarpnamrc conmecrnte sacean nanar.
Hanart moryr copartc conmecrno, n uacrnocr, n sacnymnan
nocnan Hpesenra u, nocnan oncrrynonnoro ya u, ntcryn-
nen pyxonorene nocrpanntx rocyapcrn. oncrryn u npey-
cmarpnaer raxxe conmecrnoe ocymecrnnene nonnomou onera ueepa-
n ocyapcrnenno ymt np nponeen napnamenrcxx cnyman
no naonee naxntm nonpocam rocyapcrnenno omecrnenno xsn
ocymecrnnen xonrpon sa cnonnenem rocyapcrnennoro mxera.
cns c +rm cr. 101 oncrryn u ycranannnaer, uro n ocy-
mecrnnen xonrpon sa cnonnenem ]eepantnoro mxera oner ue-
epan ocyapcrnenna yma opasymr uernym nanary, cocran no-
pox erentnocr xoropo onpeenmrc ]eepantntm saxonom.
ce sacean onera ueepan ocyapcrnenno ymt nnmrc
orxptrtm. cxnmuene cocrannmr nmt nexoropte s nx, xoropte co-
rnacno pernamenram nanar nponorc n saxptrom pexme.
3anma nectma naxnoe mecro n ccreme rocyapcrnenntx opranon
nocrconercxo occ, ueepantnoe opane ntnonner n saxonoarent-
nom nponecce xnmuenym pont. ero cxnmurentntm nonnomoum orno-
crc npnre raxx naxnemx mpuecxx axron, xax ]eepantnte
xoncrrynonnte saxont, saxont o nonpanxax x ecrnymme oncrry-
n otunte ]eepantnte saxont.
apy c saxonoarentno erentnocrtm, npanornopuecxm ]ynx-
nm ' % # &.
x ucne: a) npecranrentcxa ]ynxn napnamenra, naxoma cnoe
ntpaxene ne rontxo n npecranrentcrne nrepecon pasnuntx cnoen
conantntx nonruecxx cn, no n oenen x n macmrae ncero
omecrna, n ]opmponan na x ocnone raxo conantno omnocr, xo-
ropa npecrannna t coo ent pocccx napo; ) xonrpontna
301
]ynxn napnamenra, ocymecrnnema m n ornomen opranon cnonn-
rentno nnacr n cns c cnonnenem rocyapcrnennoro mxera peme-
nem pyrx nonpocon rocyapcrnenno xsn; n) ]ynxn, cnsannte
c nenocpecrnenntm yuacrem napnamenra n pyxonocrne enam rocyap-
crna (ocyxene yrnepxene mxera, pemene nonpocon, cnsanntx
c smenenem craryca cyexron ueepan, onnenem nont mpa,
p.); r) ]ynxn, xacammec ]opmponan pa ]eepantntx rocy-
apcrnenntx opranon, nasnauen cmemen co cnox nocron pa ntco-
xonocrannenntx onxnocrntx nn (npemtep-mncrpa, enepantnoro npo-
xypopa p.), p.
80. 9! 2 2!/ &*
3]]exrnnocrt erentnocr ueepantnoro opan coornercr-
nenno yponent peansan ero ]ynxn no mnorom sancr or npo]ecco-
nantno nororonx axrnnocr ero unenon -
2 O&1 + 7,.
Hpanono craryc x xax unenon napnamenra occ, nepexo menye-
mtx n mpuecxo nreparype napnamenrapm, onpeenerc coorner-
crnymmm crartm oncrryn u, ueepantntm saxonom craryce
unena onera ueepan enyrara ocyapcrnenno ymt ueepantno-
ro opan occcxo ueepan (n pe. 1993 r.).
coornercrn c ecrnymmm saxonoarentcrnom unen onera uee-
pan enyrar ocyapcrnenno ymt, xpome ocnonntx xoncrrynon-
no saxpennenntx npan cnoo uenonexa rpaxanna, naenmrc rax-
xe ononnrentntm npanam osannocrm. Xapaxrep coepxane
x oycnonnent cxnmurentno npnanexnocrtm rex n ntx nn
x ntcmemy saxonoarentnomy npecranrentnomy oprany crpant ue-
epantnomy opanm. Honnomou +rx nn, rax xe xax x osanno-
cr, memr npemennt xapaxrep npexpamamrc nmecre c npexpamenem
x napnamenrcxo erentnocr.
pe napnamenrcxx nonnomou, npnanexamx unenam onera
ueepan enyraram ocyapcrnenno ymt, cneyer ntenrt npano
saxonoarentno nnarnt, n coornercrn c xoroptm xaxt napna-
menrap ynpanomouen nnocrt no nmtm nonpocam npoexr saxona, xoro-
pt nanara osana paccmorpert.
ucne pyrx npan napnamenrapen cneyer nasnart npano npn-
mart yuacre n paore nanar ueepantnoro opan - n x nnenapntx
saceanx, n paore cosanaemtx m opranon, pasnuntx xomreron, pa-
oux rpynn, xomcc. axomy uneny onera ueepan enyrary o-
cyapcrnenno ymt npnanexr npano pemammero ronoca np npn-
r pemen na nnenapntx saceanx cnox nanar, xomreron xomc-
c, unenam xoroptx on nnmrc.
axt napnamenrap meer npano na nonyuene nce neoxomo
n ntnonnen ero napnamenrcxx ]ynxn o]nantno n]opman:
npano na nnponane napnamenrcxoro sanpoca, nanpannemoro or me-
305
n nanart pasnuntm rocyapcrnenntm opranam opranam mecrnoro ca-
moynpannen; npano na nenocpecrnennoe opamene unenon onera ue-
epan enyraron ocyapcrnenno ymt n rocyapcrnennte oprant,
omecrnennte oenen oprant mecrnoro camoynpannen no no-
npocam, xacammmc x erentnocr; npano na nnponane napna-
menrcxx cnyman no pasnuntm conantno snaumtm nonpocam.
ce unent onera ueepan enyrart ocyapcrnenno ymt o-
naamr nenpxocnonennocrtm, n enyrarcxm mmynrerom. em
xapaxrep enyrarcxo nenpxocnonennocr ne sancr or na ]opm
xonxperno enyrarcxo erentnocr memr npemennt xapaxrep. e-
npxocnonennocrt napnamenrapen pacnpocrpanerc rontxo na nepo
ocymecrnnen m napnamenrcxx nonnomou saxanunaerc c oxon-
uanem cpoxa x npetnan n ueepantnom opan. enpxocnonen-
nocrt unenon onera ueepan enyraron ocyapcrnenno ymt nn-
erc nectma naxno rapanre x erentnocr camocrorentnocr ca-
moro napnamenra.
yrt nenpxocnonennocr napnamenrapen saxnmuaerc n rom, uro
on ne moryr trt saepxant, apecronant noneprnyrt otcxy, xpome
cnyuaen saepxan na mecre npecrynnen. n raxxe ne moryr trt
noneprnyrt nunomy ocmorpy, sa cxnmuenem rex cnyuaen, xora +ro
ocoo npeycmarpnaerc ]eepantntm saxonom n oecneuen es-
onacnocr pyrx nme.
onpoc o nmen nenpxocnonennocr unenon onera ueepan
enyraron ocyapcrnenno ymt pemaerc camm nanaram no npe-
crannenm enepantnoro npoxypopa. Ho xaxomy cnyuam nmen nenp-
xocnonennocr coornercrnymme nanaro npnmaerc mornponannoe
nocranonnene.
cnyuae npsnan cyom nnonnocr unena onera ueepan n
enyrara ocyapcrnenno ymt n conepmen npecrynnen y nero oc-
pouno npexpamamrc napnamenrcxe nonnomou. Rpuecxm ocnona-
nem n x ocpounoro npexpamen nnerc ncrynnm n saxonnym
cny onnrentnt cyent npronop.
pyrm ocnonanm n ocpounoro npexpamen nonnomou
napnamenrap nnmrc: cmeprt; npsnane pemenem cya neeecnoco-
ntm; npsnane n cyenom nopxe esnecrno orcyrcrnymmm; yrpara
pocccxoro rpaxancrna; nctmennoe sannene enyrara o cnoxen
cnox nonnomou; nocrynnene enyrara na rocyapcrnennym cnyxy;
nxoxene enyrara n pyxonome oprant xommepuecxx opransan
p.
apy c npeocrannenntm n ntnonnen napnamenrcxx ]ynx-
n nonnomoum unent pocccxoro napnamenra naenmrc raxxe o-
nonnrentntm osannocrm. exoropte s nx ]axruecx connaa-
mr c x npanam, rounee - nnmrc oparno cropono napnamenrcxx
npan. 3ro, n uacrnocr, npano ononpemenno osannocrt npnmart
306
yuacre n saceanx coornercrnymme nanart, n paore cosanaemtx em
xomreron xomcc.
pyre osannocr cymecrnymr esornocrentno x npnsx x rem
n ntm xonxperntm npanam. 3ro, nanpmep, osannocrt napnamenra-
pen npecrannrt n cnom nanary exnapanm o oxoax napy c ee npe-
crannenem n nanoronym ncnexnm; osannocrt conmart npanna nap-
namenrcxo +rx; osannocrt nponort onpeenennym paory n s-
parentntx oxpyrax, noepxnart nocronnym cnst c sparenm p.
onop o npanonom craryce unenon napnamenra occcxo ueepa-
n n nenom, nents ne oparrt nnmane raxxe na ero ocoennocr,
memme mecro n xaxo s nanar. n oycnonnent rem pasnum,
xoropte cymecrnymr n xoncrrynonno-npanonom craryce ocyapcrnen-
no ymt onera ueepan, a raxxe peantno neonaxono pontm,
xoropym on rpamr n mexansme ocymecrnnen saxonoarentno nnacr
n conpemenno occ. pannna x axrnnocrt n saxonoarentno c]e-
pe, nents ne npr x ntnoy o rom, uro ocyapcrnenna yma onaaer
ontmm saxonoarentntm nonnomoum, nexen oner ueepan.
coornercrn c oncrryne u ocyapcrnenna yma moxer npn-
mart p otuntx saxonon camocrorentno, es yuacr onera ueepa-
n. ro xe npem oner ueepan ne meer raxx nonnomou.
8$. ( O& &(
% pamxax ueepantnoro opan na ocyapcrnennym ymy ]axr-
uecx noxarc onee snaurentnte saxonoarentnte narpysx, uem na o-
ner ueepan. onpeenenno mepe +ro onpanano rem, uro cornacno
oncrryn enyrart ocyapcrnenno ymt paoramr na npo]ecco-
nantno nocronno ocnone. n ne moryr n nepo ocymecrnnen cno-
x enyrarcxx nonnomou ononpemenno naxortc na rocyapcrnen-
no cnyxe, sanmartc pyro onnaunaemo erentnocrtm, xpome npe-
noanarentcxo, nayuno no rnopuecxo erentnocr (n. 3 cr. 97).
pome roro, enyrar ocyapcrnenno ymt ne moxer trt n ono
ro xe npem enyrarom ntx npecranrentntx opranon rocyapcrnen-
no nnacr opranon mecrnoro camoynpannen, a raxxe unenom onera
ueepan (n. 2 cr. 97).
: enyrart ocyapcrnenno y-
mt sanmamrc & # ! pema or-
necennte x cxnmurentnomy neenm nxne nanart nonpoct.
pe nx: aua cornac Hpesenry u na nasnauene Hpeceare-
n Hpanrentcrna u; pemene nonpoca o onep Hpanrentcrny; nasna-
uene na onxnocrt ocnooxene or onxnocr npecearen Hen-
rpantnoro anxa occ, npecearen uerno nanart nononnt cocra-
na ee ayropon, a raxxe nonnomouennoro no npanam uenonexa; onne-
ne amncr; ntnxene onnen nporn Hpesenra u n orpe-
men ero or onxnocr.
307
Ho xaxomy s nonpocon, ornecenntx oncrryne u x neenm
ocyapcrnenno ymt, ona npnmaer nocranonnene ontmncrnom ro-
nocon or omero ucna enyraron ocyapcrnenno ymt, ecn no no-
pox npnr pemen ne npeycmorpen oncrryne occcxo
ueepan (nn. 2, 3 cr. 103).
Hororonxa paccmorpene na saceanx ocyapcrnenno ymt no-
npocon, ornecenntx x ee neenm, oecneunaerc paoro xax orentntx
ee enyraron, rax cosanaemtx em opranon (onerom ocyapcrnenno
ymt, xomccm, xomreram, noxomreram) enyrarcxm oe-
nenm (]paxnm enyrarcxm rpynnam). eene sacean
ocyapcrnenno ymt neane ee nnyrpennm pacnopxom nosnaramr-
c na Hpecearen ocyapcrnenno ymt ero samecrrene, spae-
mtx s ee cocrana.
ornacno oncrryn u ocyapcrnenna yma spaerc cpoxom
na 5 ner. naxo nosmoxno ocpounoe npexpamene ee nonnomou Hpe-
senrom u. 3ro nosmoxno, no-nepntx, nocne rpexxparnoro orxnonen
em npecrannenntx Hpesenrom u xanaryp Hpecearen Hpan-
rentcrna u. +rom cnyuae Hpesenr u enonuno nasnauaer Hpece-
aren Hpanrentcrna u, pacnycxaer ocyapcrnennym ymy nasnauaer
nonte ntopt. no-nroptx, n cnyuae nonropnoro n reuene rpex mecnen
ntpaxen neonep ocyapcrnenno ymo Hpanrentcrny. cnoxn-
mec cryan Hpesenr u onner o orcranxe Hpanrentcrna u
no pacnycxaer ocyapcrnennym ymy. annom cnyuae nnarna
paccmorpen nonpoca o onep Hpanrentcrny u onxna cxort or
ocyapcrnenno ymt.
naxo noona nnarna moxer cxort or camoro Hpan-
rentcrna u. Hpecearent Hpanrentcrna u moxer nocranrt nepe
nxne nanaro nonpoc o onep Hpanrentcrny u. cnyuae orxasa o-
cyapcrnenno ymo n onep Hpanrentcrny u Hpesenr u on-
xen n reuene cem ne npnrt pemene o orcranxe Hpanrentcrna
u no o pocnycxe ocyapcrnenno ymt nasnauen nontx nto-
pon. ara ntopon nasnauaerc c yuerom roro, urot nnont spanna o-
cyapcrnenna yma copanact ne nosnee uem uepes 4 mecna nocne poc-
nycxa npexne ocyapcrnenno ymt.
ocyapcrnenna yma ne moxer trt pacnymena n cns c rpexxpar-
ntm orxasom n yrnepxen xanarypt Hpecearen Hpanrentcrna
u n neonepem Hpanrentcrny u, ecn nocne ee span ne npo-
mno onoro roa. na ne moxer trt pacnymena, xpome roro, n nepo
paccmorpen ntnnyroro nporn Hpesenra u onnen, o np-
nr coornercrnymmero pemen onerom ueepan (n. 4 cr. 109),
n nepo ecrn na nce repprop crpant noennoro n upesntua-
noro nonoxen, a raxxe n reuene mecr mecnen o oxonuan cpoxa
nonnomou Hpesenra u. 308
82. + 7, " )(( 2!/ &
ontmm nonnomoum n pocccxom napnamenre napy c ero
nxne nanaro ocyapcrnenno ymo nontsyerc ero nepxn na-
nara + 7,. Hpanono ocnono ]opmponan erentno-
cr onera ueepan nnerc oncrryn u 3axon o nopxe ]op-
mponan onera ueepan or 5 anrycra 2000 r.
coornercrn c +rm axram oner ueepan, n cocran xoroporo
nxor no na npecranren or xaxoro cyexra ueepan, ]opmpyer-
c ononpemenno na ntopno ocnone nyrem nasnauen. Hpecearent
n onere ueepan or saxonoarentnoro copan cyexra ueepan
spaerc +rm npecranrentntm opranom na cpox ero nonnomou.
uro xe xacaerc npecranren n onere ueepan or cnonnrentno
nnacr cyexra, ro on nasnauaerc yxasom n nocranonnenem ntcmero
onxnocrnoro nna cyexra ueepan c nocneymmm yrnepxenem
+roro nasnauen saxonoarentntm copanem.
n opransan nponeen paort onera ueepan unenam
+ro nanart ]opmpymrc ee nnyrpenne oprant: oner nanart, xomre-
rt, noxomrert xomcc. n neen sacean noepxan
nnyrpennero pacnopxa onera ueepan s ero cocrana spaerc
Hpecearent nanart ero samecrren.
cnonntm nonnomoum onera ueepan nnmrc saxonoa-
rentnte nonnomou. ocymecrnnen saxonoarentntx ]ynxn cocr-
nenno saxnmuaerc nasnauene onera ueepan xax ono s nanar
rnannoro saxonoarentnoro oprana crpant napnamenra. naxo osa-
rentnomy paccmorpenm n onere ueepan nonexar ne nce, a nmt ne-
xoropte saxont, npnrte ocyapcrnenno ymo. menno saxont,
xacammec: a) ]eepantnoro mxera; ) ]eepantntx nanoron co-
pon; n) ]nanconoro, nanmrnoro, xpernoro, ramoxennoro perynpona-
n, enexno +mcc; r) par]xan enoncan mexynapontx
oronopon occcxo ueepan; ) craryca samrt rocyapcrnenno
rpannt occ e) nont mpa (cr. 106). annte nce nte saxont
n nonnom oeme paccmarpnamrc nmt n nxne nanare napnamenra
ocyapcrnenno yme, xoropa n +rom cmtcne omnpyer n saxonoa-
rentnom nponecce, ocymecrnnemom n pamxax pocccxoro napnamenra.
j % ' -
& ero coornercrnymmm nonno-
moum. pe nx nonnomou, cnsannte c yrnepxenem smenen
rpann mexy pasnuntm cyexram occcxo ueepan; yrnepxe-
nem yxason Hpesenra u o nneen noennoro upesntuanoro nono-
xen; c pemenem nonpoca o nosmoxnocr cnontsonan oopyxenntx
n occ sa npeenam ee repprop; c nasnauenem ntopon Hpes-
enra u orpemenem ero or sanmaemo onxnocr; c nasnauenem na
onxnocrt cye oncrrynonnoro ya u, epxonnoro ya u
tcmero prpaxnoro ya u; c nasnauenem na onxnocrt ocno-
309
oxen or onxnocr enepantnoro npoxypopa occ, samecrren
npecearen uerno nanart nononnt cocrana ee ayropon.
Ho xaxomy s +rx nonpocon, ornecenntx oncrryne u x nee-
nm onera ueepan, xax n ocyapcrnenno yme, npnmaerc co-
ornercrnymmee nocranonnene. n ero npnr rpeyerc ontmncrno
ronocon or omero ucna unenon onera ueepan, ecn no nopox
npnr pemen ne npeycmorpen oncrryne u.
88. 3- 67 1F2 / -2 :
( # # !
cnonnrentna nnacrt npecranner coo cnoconocrt nosmox-
nocrt rocyapcrna n nne ero naenenntx coornercrnymmm nonnomo-
um opranon noncenenno ntnonnrt n macmrae nce crpant oneparn-
nte ynpannenuecxe ]ynxn.
coornercrn c oncrryne u cnonnrentnym nnacrt occ-
cxo ueepan ocymecrnner Hpanrentcrno occcxo ueepan
(n. 1 cr. H). Hpanonym ocnony ero opransan erentnocr cocrann-
er oncrryn u, npexe ncero ee rn. 6 no nasnanem Hpanrentcr-
no occcxo ueepan, ueepantnt xoncrrynonnt saxon or
17 exap 1998 r. Hpanrentcrne occcxo ueepan nexoro-
pte pyre saxont yxast Hpesenra u. Hopox paort Hpanrent-
crna u perynpyerc ero ernamenrom, npnrtm n 1998 r. cxoppexr-
ponanntm n 2000 r. erentnocrt opranon cnonnrentno nnacr na
yponne cyexron ueepan onocpeyerc x xoncrrynm, ycranam,
saxonam ntm npanontm axram.
rpyxrypa ]eepantntx opranon cnonnrentno nnacr
3- 67 onpeenerc Hpesenrom u no npenoxenm Hpe-
cearen Hpanrentcrna. Hpecearent Hpanrentcrna u nocne ero na-
snauen na +ror nocr Hpesenrom u no cornaconanm c ocyapcrnen-
no ymo npecranner ne nosnee neentnoro cpoxa Hpesenry u
npenoxen o crpyxrype ]eepantntx opranon cnonnrentno nnacr.
n raxxe npenaraer Hpesenry u xanarypt na onxnocr samec-
rrene Hpecearen Hpanrentcrna u ]eepantntx mncrpon.
Hpanrentcrno u cocror s ero Hpecearen, samecrrene Hpe-
cearen ]eepantntx mncrpon. nora ntenmrc onxnocr nep-
noro samecrren n nepntx samecrrene Hpecearen Hpanrentcrna
u.
s cocrana unenon Hpanrentcrna u ]opmpymrc nocronnte
npemennte xomcc no py nonpocon, cosamrc conert. a nocronno
ocnone n pamxax Hpanrentcrna ]ynxnonpyer ero npesym. on-
xpernt cocran onpeenerc cnenantntm nocranonnenem Hpanrentcr-
na u. Ho omemy npanny n nero nxor Hpecearent Hpanrentcrna,
ero samecrren, nexoropte neyme mncrpt pyxonorent annapara.
Ho orentntm nonpocam npesym ynonnomouen npnmart pemen or
men Hpanrentcrna u. 310
Hpanrentcrno u nosrnanner enym ccremy opranon cnonnrent-
no nnacr na nce repprop occcxo ueepan. na cxnatnaer-
c s ]eepantntx opranon cnonnrentno nnacr opranon cnonn-
rentno nnacr cyexron ueepan. Hocnene nxor n enym ccre-
my nnacr nenrpansonannoro ynpannen nmt n uacr ocymecrnnen
m nonnomou no npemeram conmecrnoro neen ueepan cy-
exron ueepan. uro xe xacaerc ocymecrnnen nonnomou no npe-
meram cxnmurentnoro neen cyexron ueepan, ro n anno c]e-
pe oprant cnonnrentno nnacr cyexron ueepan, naxoct n no-
cronno opransanonno-npanono cns c coornercrnymmm ]eepant-
ntm opranam, rem ne menee onaamr snaurentno camocrorentno-
crtm n pemen mpoxoro xpyra mecrntx ynpannenuecxx nonpocon.
8;. 3&( 3- 62!2 7,
Hpanrentcrno u xax opran noncenennoro n snaurentno crene-
n nenrpansonannoro ynpannen crpano onaaer F!& -
1& &(&. % oomennom ne naonee naxnte s nx sa-
xpennent n oncrryn u. onee pasnepnyrom ne nonnomou Hpa-
nrentcrna u npecrannent n ueepantnom xoncrrynonnom saxone
o Hpanrentcrne u. n xacamrc ]axruecx ncex c]ep xsn omecr-
na, nanpannen erentnocr rocyapcrna camoro Hpanrentcrna. o-
rnacno oncrryn u ocnonnte nanpannen erentnocr Hpanrent-
crna u onpeenmrc Hpecearenem Hpanrentcrna u, xoropt raxxe
opransyer ncm ero paory.
oncrrynonno saxpennennte nonnomou Hpanrentcrna u sa-
xnmuamrc n cneymmem: a) n paspaorxe npecrannen ocyapcrnen-
no yme ]eepantnoro mxera oecneuen ero cnonnen; ) n
npecrannen nxne nanare napnamenra occ oruera o cnonnen
]eepantnoro mxera; n) n oecneuen nponeen n occcxo
ueepan eno ]nancono, xperno enexno nonrx; r) n
ocymecrnnen ynpannen ]eepantno cocrnennocrtm; oecneuen
nponeen n occ eno rocyapcrnenno nonrx n onacr
xyntrypt, nayx, opasonan, spanooxpanen, conantnoro oecneue-
n +xonor; ) n ocymecrnnen mep no oecneuenm oopont crpa-
nt, rocyapcrnenno esonacnocr, a raxxe peansan nnemne nonr-
x occ; e) n ocymecrnnen mep no oecneuenm saxonnocr, npan
cnoo rpaxan, oxpane cocrnennocr omecrnennoro nopxa, opt-
e c npecrynnocrtm.
pome roro, n oncrryn u npeycmarpnaerc, uro Hpanrentcr-
no u ocymecrnner nte nonnomou, nosnoxennte na nero oncr-
ryne u, ]eepantntm saxonam yxasam Hpesenra u (n. 1
cr. 114).
ontmncrno nonnomou, nosnoxenntx na Hpanrentcrno u, ocy-
mecrnnerc m nenocpecrnenno xax xonnerantntm opranom. naxo
+ro ne cxnmuaer nosmoxnocr nepeau enerponan m orentntx
311
cnox nonnomou n x orentntx uacre orpacnentm ]eepantntm
opranam cnonnrentno nnacr mncrepcrnam neomcrnam, a raxxe
opranam cnonnrentno nnacr cyexron ueepan.
enerponane nonnomou Hpanrentcrna u nocr, xax npanno,
npemennt xapaxrep ne xacaerc ero cxnmurentntx nonnomou.
no ne onxno npornopeurt oncrryn occ pyrm saxonoa-
rentntm axram.
cymecrnn cno nonnomou, Hpanrentcrno u ecrnyer n recno
cns c pyrm rocyapcrnenntm opranam: c ueepantntm opan-
em, n nanarax xoroporo ono meer cnoe npecranrentcrno; c Hpesenrom
u, yxast xoroporo nnmrc osarentntm n nero; c cyentm opra-
nam, n uacrnocr c oncrrynonntm yom u, re meerc npecran-
rent Hpanrentcrna u.
erentnocrt Hpanrentcrna u ocymecrnnerc n camtx pasnuntx
]opmax: n ]opme peansan npana saxonoarentno nnarnt; au
orstnon o]nantntx saxnmuen na pasnunte saxononpoexrt n
ocoennocr na re, xoropte memr ]nancont xapaxrep; n ]opme ocy-
xen npnr pemen no pasnuntm nonpocam; n ]opme nenocpe-
crnennoro pyxonocrna, xoopnan xonrpon sa erentnocrtm mn-
crepcrn neomcrn p.
ce naonee naxnte nonpoct rocyapcrnenno omecrnenno xs-
n, ornocmec x xomnerenn Hpanrentcrna u, ocyxamrc pema-
mrc xonnerantno, na ero saceanx. 3ro, n uacrnocr, nonpoct, xacam-
mec ]eepantnoro mxera; cosan ynpasnen cnoontx +xono-
muecxx son; nporpamm npnarsan ]eepantno rocyapcrnenno
cocrnennocr; saxnmuen mexynapontx oronopon occ, nonexa-
mx par]xan, mnore pyre.
ornacno oncrryn u Hpanrentcrno exerono orurtnaerc ne-
pe napnamenrom.
8?. 4!1 3- / - 7-1&
+&
$. Ho ncem paccmarpnaemtm nonpocam Hpanrentcrno u npnma-
er memme mpuecx xapaxrep pemen. n o]opmnmrc uame
ncero n raxe axrt, xax ( (<(.
ce axrt Hpanrentcrna u samrc na ocnonan no cnonnene
oncrryn u, ]eepantntx saxonon nopmarnntx yxason Hpesen-
ra u. cnyuae npornopeu npanrentcrnenntx nocranonnen pac-
nopxen oncrryn u, ]eepantntm saxonam n nopmarnntm
yxasam Hpesenra u on moryr trt ormenent Hpesenrom u.
Ho cnoemy xapaxrepy nocranonnen pacnopxen Hpanrentcrna
u moryr trt xax nopmarnntm axram, coepxamm ome npanna
noneen, rax nnyantntm. esancmo or cnoe mpuecxo
nppot xapaxrepa nocranonnen pacnopxen Hpanrentcrna e-
crnymr na nce repprop occcxo ueepan nnmrc osarent-
ntm n cnonnen ncex, xomy on apeconant xoro xacamrc. ec-
3.-
neuene x cnonnen nosnaraerc n xoncrrynonnom nopxe na camo
Hpanrentcrno.
3a pesyntrart cnoe erentnocr Hpanrentcrno u necer -
- nepe ueepantntm opanem, a rounee - nepe ocyapcrnen-
no ymo Hpesenrom u. rnercrnennocrt Hpanrentcrna nepe
pocccxm napnamenrom nocr onontno orpanuennt xapaxrep no
cpannenm c ero ornercrnennocrtm nepe Hpesenrom. 3ro nponnerc,
n uacrnocr, n rom, uro ueepantnoe opane ne npanomouno ornpannrt
n orcranxy Hpanrentcrno axe rora, xora ocyapcrnenna yma ntpa-
sr emy neonepe.
oncrryn u ycranannnaer, uro rontxo Hpesenr u moxer
npnrt pemene o orcranxe Hpanrentcrna occcxo ueepan
(n. 2 cr. 117). n xe pemaer nonpoc o orcranxe Hpanrentcrna u raxxe
n cnyuae ntnecen emy noryma neonep co cropont ocyapcrnenno
ymt. Hocne ntpaxen ocyapcrnenno ymo neonep Hpanrent-
crny occcxo ueepan, rnacr no +romy nonoy n. 3 cr. 117 oncr-
ryn occ, Hpesenr occcxo ueepan nnpane onrt o
orcranxe Hpanrentcrna occcxo ueepan no ne cornacrtc c pe-
menem ocyapcrnenno ymt.
Hpesenr u pemaer nonpoc o orcranxe Hpanrentcrna u, xoropa
m npnmaerc n orxnonerc, rora, xora ono noaer n orcranxy
no .cnoe cocrnenno nnarne.
8E. @ 2 ( & 1) / 6*
yena nnacrt nnerc rperte nerntm rocyapcrnenno nnacr
n conpemenno occ. ornacno oncrryn u ona ocymecrnnerc
nocpecrnom xoncrrynonnoro, rpaxancxoro, amncrparnnoro
yrononnoro cyonposnocrna (n. 2 cr. 118). exansmom ee peansan
nnerc ccrema cyentx opranon pasnuno xomnerenn, cnoxnma-
c ]ynxnonpymma n crpane na ocnone xoncrrynonnoro rexyme-
ro (otunoro) saxonoarentcrna.
Hpanonym ocnony cyeno nnacr mexansma ee peansan cocran-
nmr oncrryn u (rn. 7 yena nnacrt, cr. 118128 p. crart),
]eepantnte xoncrrynonnte saxont: o oncrrynonnom ye u
(1994 r.), o cyeno ccreme occcxo ueepan (1996 r.), o apr-
paxnom cye occcxo ueepan (1995 r.); ]eepantnte saxont: o
craryce cye n u (1992 r. c nocneymmm smenenm), o mpontx
cytx u (1999 r.), o napontx sacearenx (2000 r.) pyre npanonte
axrt.
cnonno saaue cyeno nnacr mexansma ee peansan nn-
erc oecneuene npanocy. Hpanocye n occcxo ueepan,
rnacr cr. 118 oncrryn u, ocymecrnnerc rontxo cyom (n. 1
cr. 118).
nacromee npem na repprop occcxo ueepan cymecrnyer
]ynxnonpyer mpoxa ccrema cyentx opranon. 3ro: a) oncrry-
313
nonnt y u, xoncrrynonnte ycrannte cyt cyexron ueepa-
n; ) cyt ome mpcxn, nxnmua mponte cyt noennte cyt
n) aprpaxnte cyt. axt s +rx non cyon sanmaer cnoe onpe-
enennoe mecro n cyeno ccreme nocrconercxo occ rpaer n ne
oycnonnennym ero mpcxne crporo onpeenennym pont.
* * &! * -
-## '.
ncrno cyeno ccremt occ oycnonneno raxm ]axropam,
xax nanue omx nene saau, xoropte pemamr pasnunte cyente
oprant crpant, ocymecrnnene npanocy; ome npnnnt opransa-
n erentnocr pasnuntx cyentx opranon; ente xoncrrynon-
nte ocnont x opasonan ]ynxnonponan; ent xoncrry-
nonno-npanono craryc cye na nce repprop occcxo ueepa-
n p.
ce cyt occcxo ueepan, nesancmo or x mpcxn, ocy-
mecrnnmr npanocye n crpane, pyxonocrnyct onm rem xe
!,-1& ,& # a cyt unent
+rx cyon memr !12 !,-2 .
cnonntm xoncrrynonno-npanontm npnnnam npanocy n-
nmrc raxe, xax: a) npnnn saxonnocr n ocymecrnnen npanocy,
osnauamm crporoe cneonane cyam oncrryn u saxonam;
) ocymecrnnene npanocy rontxo rem cyam, xoropte ycranonnent
oncrryne u ]eepantntm xoncrrynonntm saxonom. osane
upesntuantx cyon, cornacno oncrryn u, ne onycxaerc
(n. 3 cr. 118); n) ocymecrnnene npanocy na ocnone panencrna ncex yua-
crnxon cyenoro nponecca nepe saxonom cyom; r) cnoont ocryn
rpaxan x cyy oecneuene x npana na cyenym samry. ecrnyer
xoncrrynonno saxpennennoe npanno, cornacno xoropomy nxro ne mo-
xer trt nmen npana na paccmorpene ero ena n rom cye rem cyte,
x nocynocr xoroptx ono orneceno saxonom (n. 1 cr. 47); ) orxptroe
pasparentcrno en no ncex pocccxx cyax. nymane nmtx en n sa-
xptrtx saceanx, raxxe saounoe pasparentcrno yrononntx en n cy-
ax ne onycxaerc, xpome cnyuaen, npeycmorpenntx ]eepantntm saxo-
nom.
pome nasnanntx npnnnon npanocye ocymecrnnerc raxxe na
ocnone nenoro pa pyrx ononnmmx x npnnnon. rom ucne:
npnnnt cocrsarentnocr cropon yuacrnxon cyenoro nponecca;
oecneuen xomnerenrnocr ecnpcrpacrnocr n xoe cyenoro pas-
parentcrna; npnnna nennonnocr nna n conepmen npecrynnen,
noxa n coornercrn c oncrryne u ero nnonnocrt ne yer oxasa-
na n npeycmorpennom ]eepantntm saxonom nopxe ycranonnena
ncrynnmm n saxonnym cny saxonom (n. 1 cr. 49); npnnna nontsona-
n pontm stxom n nponecce cyonposnocrna; npnnna yuacr rpa-
xan n ornpannen npanocy p. 314
anue omx n ncex cyon occcxo ueepan npnnnon x
opransan erentnocr nnerc naxntm ]axropom cymecrnonan
]ynxnonponan eno cyeno ccremt occ.
pyrm ne menee naxntm ]axropom, cnerentcrnymmm o cymecrno-
nan ]ynxnonponan eno cyeno ccremt xax mexansma
peansan cyeno nnacr n occ, nnerc nanue onaxonoro
y ncex pocccxx cye xoncrrynonno-npanonoro craryca.
nanntm ero cocrannmmm ntcrynamr xoncrrynonnte nonno-
mou o nesancmocr cye nounen x rontxo oncrryn u
]eepantntm saxonam; necmenemocr cye; o npexpamen n np-
ocranonnen x nonnomou ne naue xax n nopxe no ocnonanm,
ycranonnenntm ]eepantntm saxonom (cr. 121); o nenpxocnonennocr
cye npnneuen x x yrononno ornercrnennocr rontxo n nopxe,
npeycmorpennom n ornomen x ]eepantntm saxonom; p.
apy c ormeuenntm ]axropam cymecrnymr nte ]axropt, cn-
erentcrnymme o encrne cyeno nnacr occ mexansma ee ocy-
mecrnnen.
8C. +1 !,2 ', 6
axnoe mecro n cyeno ccreme conpemenno occ sanmamr
oncrrynonnt y u, a raxxe xoncrrynonnte ycrannte cyt
cyexron ueepan. nayuno nreparype x nastnamr & !-
,2 ',. oncrrynonnt y occ ecrnyer na ]ee-
pantnom yponne, a xoncrrynonnte ycrannte cyt rontxo na yponne
cyexron ueepan. oornercrnenno oncrrynonnt y u ecr-
nyer na ocnone oncrryn u ueepantnoro xoncrrynonnoro saxo-
na (1994 r.), a xoncrrynonnte ycrannte cyt na ocnone cnonntx
saxonon xoncrryn ycranon cyexron ueepan.
ornue or pyrx non cyon cyt xoncrrynonno mcrn pa-
oramr anronomno pyr or pyra eno ccremt cyon xoncrrynon-
no mcrn ne opasymr.
a ]eepantnom yponne oncrrynonnt y u nnerc onm s
naxnemx opranon, ocymecrnnmmx cyenym nnacrt. nepnte on tn
opasonan n 1991 r. nnerc cpannrentno nontm n occ cyentm
opranom.
oncrrynonnt y u cocror s 19 cye. uopmpyerc on Hpe-
senrom u onerom ueepan. Hpesenr npecranner onery ue-
epan xanarypt n nasnauen na onxnocrt cye, a oner uee-
pan nocne ocyxen x yrnepxaer.
yte oncrrynonnoro ya u moxer trt rpaxann occ,
ocrrm 40 ner, memm ntcmee mpuecxoe opasonane crax
paort no mpuecxo npo]ecc ne menee 15 ner. crecrnenno, rpey-
erc esynpeuna penyran xanara.
oncrrynonnt y u naenen nectma mpoxm nonnomoum.
315
coornercrn c oncrryne u 3axonom o oncrrynonnom
ye 67 on F 9, occ: a) ]ee-
pantntx saxonon, nopmarnntx axron Hpesenra u, onera ueepan,
ocyapcrnenno ymt Hpanrentcrna u; ) xoncrryn pecnynx,
ycranon, a raxxe nmtx nopmarnntx axron cyexron ueepan, san-
ntx no nonpocam, ornocmmc x cxnmurentnomy neenm opranon
nnacr occcxo ueepan x conmecrnomy neenm c opranam ro-
cyapcrnenno nnacr cyexron ueepan; n) oronopon mexy oprana-
m nnacr occcxo ueepan cyexron ueepan, a raxxe oro-
nopon mexy pasnuntm cyexram ueepan r) mexynapontx o-
ronopon occ, ne ncrynnmx n cny.
oncrrynonnt y u paspemaer raxxe 1 !&,# xo-
ropte nosnxamr mexy pasnuntm ]eepantntm opranam rocyapcr-
nenno nnacr; mexy ]eepantntm opranam nnacr opranam nnacr
cyexron ueepan; a raxxe mexy ntcmm opranam rocyapcrnen-
no nnacr cyexron ueepan.
apy c +rm oncrrynonnt y u naenen &(& -
(- !,- !# npmenennoro n nonexamero np-
menenm n xonxpernom ene, n nopxe, ycranonnennom ]eepantntm sa-
xonom (n. 4 cr. 125). Hponepxa xoncrrynonnocr saxonon nponorc
no xanoam rpaxan na napymene x xoncrrynonntx npan cnoo
n no sanpocam cyon, npmenmmx ror n no xonxpernt saxon.
pome roro, oncrrynonnt y u onaaer cxnmurentntm
& !( 9, 67. onxonane nponorc no sanpocam
Hpesenra u, xaxo s nanar ueepantnoro opan, Hpanrentcr-
na u opranon saxonoarentno nnacr cyexron ueepan.
axonen, oncrrynonnt y u ynpanomouen no sanpocy onera
ueepan anart !' ' / (! 1-
<( ( 3 6 n rocyapcrnenno smene n conep-
men noro rxxoro npecrynnen.
panonno ]opmo xoncrrynonnoro nposnocrna n oncrry-
nonnom ye u nnmrc nnenapnte sacean. a nx moryr trt
paccmorpent npaxruecx nmte nonpoct, ornocmec x ero xomneren-
n. naxo mnore s nx, xpome rex, xoropte onxnt paccmarpnartc
cornacno 3axony o oncrrynonnom ye u (cr. 21) rontxo na ero nne-
napntx saceanx, paccmarpnamrc raxxe na saceanx nanar oncr-
rynonnoro ya u.
Ho xaxomy s paccmarpnaemtx nonpocon oncrrynonnt y
u npnmaer pemene. no moxer trt o]opmneno n ne nocranonne-
n, np paspemen ena o coornercrn paccmarpnaemtx axron on-
crryn u; saxnmuen np paccmorpen nonpocon o conmen no-
pxa ntnxen onnen Hpesenra u n rocyapcrnenno smene
n conepmen noro rxxoro npecrynnen; n onpeenen, xoropoe
316
npnmaerc no ncem ntm nonpocam, ornocmmc x xomnerenn on-
crrynonnoro ya u.
ce pemen oncrrynonnoro ya u osarentnt na nce repp-
rop occcxo ueepan n ncex opranon rocyapcrnenno nnacr,
mecrnoro camoynpannen, npenpr, yupexen, opransan, rpax-
an, onxnocrntx nn, omecrnenntx oenen.
opmarnnte nte axrt n x nonoxen, npsnannte nexoncr-
rynonntm, nemenenno yrpaunamr mpuecxym cny, a mexynapo-
nte oronopt occcxo ueepan, ne coornercrnymme oncrryn
u, ne nonexar nneenm n ecrne npmenenm.
8. +1 2 '!, 6
3naurentnym pont n peansan cyeno nnacr n nocrconercxo
occ rpamr 1 2 '!, n, xax x nepexo nastnamr, o-
me cyt.
3ro naonee mnoroucnennte naonee pasnoopasnte no xapaxre-
py xomnerenn cyt. nm ornocrc: epxonnt y u, nepxonnte
cyt pecnynx, xpaente onacrnte cyt, cy anronomno onacr cy-
t anronomntx oxpyron, ropocxe cyt r. ocxnt r. anxr-Herepypra,
]eepantnte mexmynnnantnte cyt n xpynntx ropoax, paonnte (ro-
pocxe) cyt. asnonnocrtm cyon ome mpcxn nnmrc no-
ennte cyt. cooe nonoxene n ccreme cyon ome mpcxn san-
mamr mponte cyt.
Ho omemy, xoncrrynonno ycranonnennomy npanny cytm moryr
trt rpaxane occcxo ueepan, ocrrme 25 ner, memme ntc-
mee mpuecxoe opasonane crax paort no mpuecxo npo]ec-
c ne menee nr ner. oncrryn u coepxrc oronopxa o rom,
uro xpome nasnanntx rpeonan xanaram na cyecxym onxnocrt
]eepantntm saxonom moryr trt npennent raxxe ononnrentnte
rpeonan.
yt epxonnoro ya u nasnauamrc onerom ueepan no
npecrannenm Hpesenra u, a cyt pyrx ]eepantntx cyon nasna-
uamrc Hpesenrom n nopxe, ycranonnennom ]eepantntm saxonom.
Hopox sanr onxnocr erentnocr mpontx cye onpeenerc
ueepantntm saxonom or 17 exap 1998 r. o mpontx cytx coorner-
crnymmm saxonam cyexron ueepan. coornercrn c nocnen-
m on moryr nasnauartc n spartc.
yt ome mpcxn, n ornue or pyrx cyon, paccmarpnamr
yrononnte rpaxancxe ena, a raxxe ena, nosnxamme n c]epe rpy-
ontx amncrparnntx ornomen.
o rnane ncex cyon ome mpcxn naxorc epxonnt y
u. Ho cnoemy crarycy on nnerc ntcmm cyentm opranom no rpax-
ancxm, yrononntm, amncrparnntm ntm enam, xoropte nocy-
nt cyam ome mpcxn. xauecrne raxonoro epxonnt y u
ocymecrnner n npeycmorpenntx ]eepantntm saxonom nponeccyantntx
317
]opmax cyent nasop sa erentnocrtm ncex cyon ome mpcx-
n aer pascnen no nonpocam cyeno npaxrx.
epxonnt y u ocymecrnner cno nonnomou n pasnuntx ]op-
max. uacrnocr, n ]opme sacean Hnenyma epxonnoro ya u, n xo-
roptx yuacrnyer nect cocran epxonnoro ya u; n ]opme ocyxen
pemen nonpocon na Hpesyme epxonnoro ya u, n cocran xoro-
poro nxor npecearent, ero samecrren p cye, yrnepxaemtx o-
nerom ueepan no npecrannenm Hpesenra u, n ]opme paort
cyentx xonner no yrononntm enam, rpaxancxm enam noenno
xonner. ocran xonner yrnepxaerc Hnenymom epxonnoro ya u.
ccreme cyon ome mpcxn ocooe nnmane n nacromee
npem yenerc erentnocr & (<1) 2.
3ro cpannrentno nont n nocrconercxo occ cyent ncrryr,
co cranonnenem pasnrem xoroporo n nxame rot cnstnamrc
o]nantnte naext na antnemee pasnre emoxpar n mexansme
peansan cyeno nnacr.
coornercrn c ecrnymmm saxonoarentcrnom cy npcxntx sa-
cearene opasyerc np ropocxom, paonnom n nom cye ome
mpcxn n cocrane cyt 12 npcxntx sacearene.
yt npcxntx sacearene paccmarpnamr rontxo yrononnte ena
o naonee rxxx npecrynnenx: reppopsm, anrsm, ymtmnennoe
ycrno np orruammx ocrorentcrnax, rocyapcrnenna smena p.
Hpcxnte sacearen np paccmorpen yrononnoro ena pemamr no-
npoc o nnonnocr n nennonnocr nocymoro, a raxxe o rom, sacny-
xnaer n on cncxoxen n ne sacnyxnaer. epa naxasan ocyx-
ennomy onpeenerc enonuno cyte. m xe pemaerc es yuacr
npcxntx sacearene p pyrx nosnxammx n xoe paccmorpen
yrononnoro ena nonpocon, rpeymmx n cnoero paspemen npo]ecco-
nantno nororonx.
pannrentno nontm n conpemenno pocccxo cyeno ccremt
nnerc napy c cyom npcxntx sacearene raxxe &1)
cye. n opasyerc ecrnyer na ocnone ueepantnoro saxona or
17 exap 1998 r. o mpontx cytx, a raxxe ananoruntx saxonon, np-
nrtx n cyexrax ueepan.
uacrx, n npeenax xoroptx ecrnyer mpono cyt, onpeenmrc
saxonoarentcrnom cyexron ueepan. ucnennocrt nacenen na xax-
om s nx ne onxna npentmart 30 rtc. uenonex. nmantna ucnen-
nocrt nacenen n nx cocranner 15 rtc. uenonex. Hponeypt nopox
nasnauen n span na onxnocrt mpontx cye onpeenerc sa-
xonoarentcrnom cyexra ueepan.
pyr nonpocon, paccmarpnaemtx mpontm cytm, onontno orpa-
nuen no cpannenm c pyrm cyam ome mpcxn. 3ro, n uacr-
nocr, orpanuenna xarerop yrononntx en, sa xoropte npeycmarp-
naerc naxasane o nyx ner nmen cnoot; rpyonte mymecrnen-
318
nte cnopt, nena cxa xoroptx cocranner ne onee 500 mnmantntx pas-
mepon onnart rpya; paxopasnonte ena np orcyrcrn cnopa o erx
p.
ce pemen no paccmarpnaemtm nonpocam npnmamrc mpontm
cytm enonuno.
8=. 4<1 1 6
apy c oncrrynonntm yom u cyam ome mpcxn
snaurentnym pont n ocymecrnnen cyeno nnacr rpamr <-
1 cyt. mexansme peansan cyeno nnacr on opasymr camo-
crorentnym ccremy cyentx opranon, recno cnsannym c nanonantno-
rocyapcrnenntm amncrparnno-reppropantntm ycrpocrnom
conpemenno occ.
+ry ccremy nxor: tcm prpaxnt y u; ntcme apr-
paxnte cyt pecnynx; aprpaxnte cyt oxpyron; xpaente, onacrnte
ropocxe aprpaxnte cyt; aprpaxnt cy anronomno onacr;
aprpaxnte cyt anronomntx oxpyron. a paonnom yponne saxonoa-
rentcrnom ne npeycmarpnaerc cosane aprpaxntx cyon.
osrnanner ccremy aprpaxntx cyon tcm prpaxnt y
u. Ho ornomenm x nm tcm prpaxnt y u ntcrynaer xax
ntcm cyent opran no paspemenm +xonomuecxx cnopon ntx
en, paccmarpnaemtx +rm cyam. n raxxe ocymecrnner n npeycmor-
penntx ]eepantntm saxonom nponeccyantntx ]opmax cyent nasop
sa x erentnocrtm aer pascnen no nonpocam cyeno npaxrx.
cocran tcmero prpaxnoro ya u nxor npecearent, ero
samecrren, npecearen xonner unent tcmero prpaxnoro y-
a u.
ytm tcmero prpaxnoro ya u moryr crart rpaxane u,
ocrrme 35-nernero nospacra, xoropte memr ntcmee mpuecxoe o-
pasonane crax paort no mpuecxo cnenantnocr ne menee 10
ner. n cye pyrx aprpaxntx cyon mnmantnt crax paort no
mpuecxo cnenantnocr ycranannnaerc n nrt ner.
yt tcmero prpaxnoro ya u cornacno oncrryn u
nasnauamrc onerom ueepan no npecrannenm Hpesenra u. y-
t aprpaxntx cyon oxpyron n pasnuntx cyexrax ueepan nasna-
uamrc Hpesenrom u no npecrannenm Hpecearen tcmero p-
rpaxnoro ya u c yuerom mnen cyexron ueepan.
coornercrn c ecrnymmm saxonoarentcrnom aprpaxnte cy-
t yuacrnymr n ocymecrnnen cyeno nnacr nyrem paccmorpen en
no +xonomuecxm cnopam mexy opransanm, rpaxanam-npenp-
nmarenm, paorammm na repprop occ, xoropte nosnxamr
n cns c npsnanem npana cocrnennocr, c smenenem ycnon np
pacropxen oronopon, c crpeonanem cocrnennxom n saxonntm
nnaentnem mymecrna s uyxoro nesaxonnoro nnaen, ntm ocnona-
nm.
319
pome roro, cyena nnacrt ocymecrnnerc aprpaxntm cyam
raxxe nyrem paccmorpen en no cnopam, nosnxammm s npanoorno-
men n c]epe ynpannen. 3ro, n uacrnocr, ena no cnopam o nstcxa-
n c opransan rpaxan, sanmammxc npenpnmarentcxo e-
rentnocrtm, mrpa]on pyrx ]nancontx cpecrn rocyapcrnenntm
opranam; o npsnan neecrnrentntm axron rocyapcrnenntx opra-
non. xoropte npornopeuar saxonoarentcrny ymemnmr saxonnte npa-
na nrepect rpaxan opransan; p.
apy c +rm aprpaxnte cyt paccmarpnamr cnopt, nosnxam-
me s +xonomuecxx cornamen mexy opranam cnonnrentno nna-
cr cyexron ueepan; ananorunte cnopt mexy rocyapcrnenntm
opranam occ pyrx rocyapcrn, ecn +ro npeycmarpnaerc x co-
rnamenem; p.
crynnme n saxonnym cny pemen, onpeenen nocranonnen
aprpaxntx cyon nonexar cnonnenm na nce repprop occ.
n osarentnt n ncex rocyapcrnenntx opranon, onxnocrntx nn,
opranon mecrnoro camoynpannen rpaxan.
40. Hpoxyparypa occcxo ueepan
, 1. % ( -'. Hpoxyparypa sanmaer naxnoe mecro
n ccreme rocyapcrnenntx opranon. ax cnenantnt npanooxpanrent-
nt opran Hpoxyparypa tna cosana n occ Herpom I n 1722 r. Hpoxy-
parypa np Herpe enxom tna rocyapcrnenntm oxom, opranom naso-
pa sa saxonnocrtm n erentnocr unonnutero annapara, na nee nosnara-
nct osannocr no samre npan rpaxan.
Ho ecrnymmemy n nacromx ycnonx occ saxonoarentcrny
Hpoxyparypa u cocranner enym nenrpansonannym ccremy c noune-
nem nxecromx npoxypopon ntmecromm enepantnomy npoxypopy
occcxo ueepan. Hpoxypopt cyexron occcxo ueepan na-
snauamrc enepantntm npoxypopom u no cornaconanm c ee cyexram.
enepantnym npoxyparypy nosrnanner enepantnt npoxypop u. ene-
pantna npoxyparypa cocror s rnanntx ynpannen, ynpannen ore-
non. crpyxrypy enepantno npoxyparypt nxor nanna noenna npoxy-
parypa, xoropym nosrnanner samecrrent enepantnoro npoxypopa. n py-
xonor nxecromm opranam noenno npoxyparypt.
Hpoxyparypa u ne npnanexr x opranam cyeno nnacr n
x opranam cnonnrentno nnacr. 3ro npanosamrnt opran, onaam-
m crarycom, saxpennenntm n ]eepantnom saxonoarentcrne. uente
npaxruecxe paornx npoxyparypt paspaoran xonnennm pasn-
r Hpoxyparypt u na nepexont nepo.
(# . axneme ]ynxne Hpoxyparypt u nner-
c npoxypopcx nasop sa cnonnenem saxonon. a ocnone ecrnymme-
ro saxonoarentcrna Hpoxyparypa occ ocymecrnner nasop sa cnon-
nenem saxonon ]eepantntm mncrepcrnam neomcrnam, npecra-
nrentntm (saxonoarentntm) cnonnrentntm opranam cyex-
3-0
ron occcxo ueepan, opranam mecrnoro camoynpannen, oprana-
m noennoro ynpannen, opranam xonrpon, x onxnocrntm nnam,
a raxxe sa coornercrnem saxonam sanaemtx m npanontx axron.
Hpoxyparypa ocymecrnner nasop sa conmenem npan cnoo ue-
nonexa rpaxanna, sa conmenem saxonon opranam, ocymecrnnm-
mm oneparnno-postcxnym erentnocrt, osnane npenaprentnoe
cnecrne. Hpoxyparypa ocymecrnner raxxe nasop sa cnonnenem saxo-
non amncrparnntm opranam yupexenm, cnonnmmm na-
xasan npmenmmm nasnauennte cyom mept npnyrentnoro xa-
paxrepa, amncrpanm mecr coepxan saepxanntx saxnmuen-
ntx no crpaxy nn.
conpemenntx ycnonx xsn pocccxoro omecrna naxnoe snaue-
ne meer nasop sa conmenem npan cnoo uenonexa rpaxanna.
Hpoxyparypa paccmarpnaer nponeper sannen, xanot nte coo-
men o napymen npan cnoo uenonexa rpaxanna. Hpoxyparypa
no marepanam nponepx npnmaer nporecr, npecrannene nocranon-
nene npoxyparypt. opte sa saxonnocrt, nopox n onacr npan, cno-
o uenonexa rpaxanna snaurentnym pont rpamr mept npo]nax-
ruecxoro xapaxrepa. Hpoxyparypa npnmaer mept no npeynpexenm
npeceuenm npan cnoo uenonexa rpaxanna, npnnexaer x orner-
crnennocr nn, napymnmx saxon, x nosmemenm npunennoro npe-
a, ymepa.
2. . Hpecranren
npoxyparypt ntcrynamr rocyapcrnenntm onnrenm n cye. 3ror
n erentnocr npoxyparypt pernamenrpyerc nponeccyantntm saxo-
noarentcrnom. Hpoxypop na ocnone nponeccyantnoro saxona nnpane opa-
rrtc n cy c sannenem n ncrynrt n eno na nmo cra nponecca,
ecn +roro rpeyer samra npan rpaxan nrepecon omecrna rocyap-
crna. Hpoxyparypa n npeenax cnoe xomnerenn npnocr n ntmecro-
m cy xaccanonnt n uacrnt nporecr na nesaxonnoe, neoocno-
nannoe pemene cya. cranonn, uro pemene, npronop, onpeenene
n nocranonnene cya nnmrc nesaxonntm n neoocnonanntm,
npoxyparypa npnocr nporecr n nopxe nasopa n opamaerc c npe-
crannenem x ntmecrome npoxyparype.
erentnocrt npoxypopa rpeyer ntcoxoro npo]ecconansma, npan-
crnennocr rpaxancxoro myxecrna. n onxen trt esynpeuntm n co-
nmen saxonnocr, nopm ome npo]ecconantno +rx mpcra.
coornercrn c sanmaemo onxnocrtm npoxypopam cneonarenm
npcnanamrc xnaccnte unt.
;$. @ &( &*
Hpano, xax rocyapcrno, npnanexr x ucny ne rontxo naonee
naxntx, no naonee cnoxntx omecrnenntx nnen.
Htract nonrt, uro raxoe npano xaxona ero pont n xsn omecr-
na, eme pmcxe mpcrt opaman nnmane na ro, uro ono ne cuepnt-
11 mecrnosnane 321
naerc onm xaxm-no cmtcnom. Hpano, ncan on s nx (Hanen),
ynorpenerc no mentme mepe n nyx cmtcnax. o-nepntx, npano osnaua-
er ro, uro ncera nnerc cnpanenntm optm, r. e. ecrecrnennoe
npano. o-nroptx, npano +ro ro, uro nonesno ncem n mnorm n
xaxom-no rocyapcrne, xaxono nnntnoe npano.
Ho mepe pasnr omecrna rocyapcrna y nme, ecrecrnenno, me-
nnoct npecrannene o npane. Honnoct mnoxecrno pasnuntx npano-
ntx e, reop, cyxen. naxo snauantnte ocnont, sanoxennte
pmcxm mpcram, ocoenno n raxo orpacn npana, xax rpaxancxoe
(nnntnoe) npano, xor n moepnsponannom ne, no coxpannct.
e yrparn cnoero snauen n conpemenno mpuecxo reop
npaxrx, n ocoennocr n rnyoxoro ncecroponnero nonman
cymnocr coepxan npana, a raxxe ero onpeenen, nonoxen, xa-
cammec ecrecrnennoro npana.
uro raxoe crnnt saxon? nonpoman Hnepon. ryr xe orne-
uan, coornoc npano ne rontxo co cnpanennocrtm opom, no c ca-
mo nppoo, ecrecrnenntm trem uenonexa, uro +ro pasymnoe nono-
xene, coornercrnymmee nppoe, pacnpocrpanmmeec na ncex nme,
nocronnoe, neunoe, xoropoe npstnaer x cnonnenm onra.... Hpano,
no Hnepony, ycranannna re n nte orpanuen sanpert, sanpe-
ma, or npecrynnen ornyrnaer. naxo ono nuero, xora +ro ne nyx-
no, ne npxastnaer uecrntm nmm ne sanpemaer m nosecrnyer na
ecuecrntx, npxastna m uro-no n sanpema.
e ocnonnte nonoxen ecrecrnennoro npana namn cnoe orpa-
xene n xoncrrynonnom rexymem saxonoarentcrne mnorx conpemen-
ntx rocyapcrn. anpmep, n oncrryn occ npmo yxastnaerc na
ro, uro ocnonnte npana cnoot uenonexa neoruyxaemt npnane-
xar xaxomy or poxen (n. 2 cr. 17). em camtm nouepxnaerc, uro
on ne apymrc ne ycranannnamrc cntme xaxm t ro n tno ro-
cyapcrnenntm n ntm opranom, a nosnxamr cymecrnymr n cny ec-
recrnenntx, n or xoro ne sancmx npun.
nne e ecrecrnennoro npana npocmarpnaerc n oncrryn
non, nponosrnamamme, uro napo ecnpenrcrnenno nontsyerc nce-
m ocnonntm npanam uenonexa uro +r npana, rapanrpyemte napo-
y nacrome oncrryne, npeocrannmrc ntnemnemy yymm
noxonenm n xauecrne nepymmtx neuntx npan (cr. 11).
apy c nasnanntm ]axropam, oxastnammm ontmoe nnne
na ]opmponane npecrannen o npane, a raxxe na ero onpeenene,
naxnym pont n annom nponecce rpamr pyre ]axropt. pe nx
cneyer ntenrt raxe, xoropte cnsant co cnyxeno pontm conant-
ntm nasnauenem npana n xsn omecrna rocyapcrna.
menpsnanntm nnerc ror ]axr, uro n conantnom nnane npano
nxora ne tnaer acrpaxrntm. no ncera ntpaxaer saxpenner nonm
nrepect rocnocrnymmx cnoen n xnaccon, a oruacr ncero ome-
322
crna. er npana noome. no ncera xonxperno, conantno oycnonneno
peantno.
uem +ro nponnerc? nepnym ouepet n rom, uro npano na ncex
crax ero pasnr ocnmaer saxpenner mymecrnennoe, conantnoe
noe nepanencrno nme. epanencrno paonnaentna paa, ]eoana,
nomemxa xpenocrnoro, paoroaren paorononyuaren.
axe pasmep naxasan sa ycrno uenonexa pantme crannc n san-
cmocrt or ero omecrnennoro nonoxen. ax, no yccxo Hpane
naxnememy namrnxy pennepyccxoro npana sa ycrno xnxecxoro
cnyxamero, pyxnnxa cneonan mrpa] (npa) 80 rpnen. 3a ycrno
xynunt 40 rpnen. sa ycrno xnxecxoro xonona xpecrtnna
cneonano nosnarpaxene ero xosny n pasmepe nr rpnen.
nacromee npem n saxonoarentcrne pasnuntx rocyapcrn orxpt-
ro saxpennennoro nepanencrna ne cymecrnyer. anporn, xaxoe conpe-
mennoe rocyapcrno n sanaemtx m axrax ncuecx crpemrc nouepx-
nyrt ecn ne panencrno, ro, no xpane mepe, pannonpane ncex rpaxan
cosanaemtx m opransan. naxo, xax noxastnaer ontr, nponos-
rnamene ]opmantno-mpuecxoro panencrna ornmt ne cxnmuaer,
a nmt nyanpyer ]axruecxoe, peantno cymecrnymmee nepanencrno nm-
e. no, necomnenno, naxor cnoe orpaxene n npane.
conpemenno oreuecrnenno sapyexno nreparype ner enoro
onpeenen nonr npana. er raxxe x nemy enoro noxoa.
naxo cpe mnorx onpeenen nonr npana noxoon x +ro-
my onpeenenm moxno ntenrt ; & -#!
#! ! xax ero eme nastnamr, x onpeenenm nonr
npana x camomy npany. coornercrn c nm -
! & V-
&W! ;* *
& & * #
* &.
annoe onpeenene npana nexoroptm anropam paccmarpnaerc
xax npo]ecconantnoe nonmane npana npaxrxymmm mpcram.
annom yrnepxen coepxrc snaurentna on crnt, o n
mpuecxo npaxrxe mnorx crpan, nxnmua occm, cnontsyerc
menno raxoro poa npecrannene o npane.
pe pyrx, naonee pacnpocrpanenntx noxoon x onpeenenm
nonr npana x camomy npany ntenerc raxxe -#
. yrt ero saxnmuaerc n rom, uro nonre npana nonce ne cnorc
x ccreme nopm npann noneen, cxomx or rocyapcrna, a nxnmuaer
n ce raxxe nppoxennte neoremnemte npana uenonexa rpaxan-
na, raxe, nanpmep, xax npano na xsnt, cnoonoe pasnre, rpy p.
crecrnennoe npano, no mnenm croponnxon annoro noxoa, nn-
erc omm n ncex nme npanom, cromm na nosrnntm, r. e. cxo-
mm or rocyapcrna, npanom.
..2 3-3
apy c nasnanntm noxoam x onpeenenm nonr npana n
mpuecxo nreparype ntenerc raxxe rax nastnaemt nrerparn-
nt noxo x nonmanm npana.
cnonnoe xpeo croponnxon annoro noxoa saxnmuaerc n rom,
urot n nrepecax +]]exrnnoro npanornopuecrna cnontsonart pasnte
noxot x npany onpeenen npana, npnara np +rom ycn x x
cnresy, n pamxax enoro nonr.
nrerparnntx nosn npano onpeenerc xax conoxynnocrt
npsnanaemtx n annom omecrne oecneuenntx o]nantno samro
nopmarnon panencrna cnpanennocr, perynpymmx opty cornaco-
nane cnoontx nont n x nsamoornomen pyr c pyrom.
;2. 9!1 & - < *
onop o mecre pon npana n xsn omecrna, mt rem camtm ntc-
nem ero conantnym snaumocrt, xapaxrep crenent ero nosecrn na
omecrno rocyapcrno, yponent ero pasnr +]]exrnnocrt ntnon-
nemtx m ]ynxn.
uynxn npana ntcrynamr xax ocnonnte ero nponnen nonne, xax
naxneme xanant ero nosecrn na oxpyxammym ecrnrentnocrt,
na rocyapcrnennym omecrnennym xsnt. ontxo n nx uepes nx on-
peenerc conantna nennocrt snaumocrt ro n no ccremt
npana, ee mecro pont n xsn omecrna rocyapcrna.
mpuecxo nreparype *
& # !
- ! ; -
.
Hp onpeenen ]ynxn npana cneyer cxort npexe ncero s
nepasptnno nsamocns nsamoecrn rocyapcrna npana. axno
np +rom mert n ny, uro rocyapcrno npano ne rontxo nsamocnsant,
no nsamosancmt pyr or pyra. ro xe npem on ornocrentno ca-
mocrorentnt pyr x pyry. cn rocyapcrno saer npanonte axrt, oec-
neunaer x conmene n cnyuae necnonnen coepxamxc n nx
rpeonan npmener npnyrentnym cny, ro npano, n cnom ouepet,
axrnno nosecrnyer na rocyapcrno nyrem ycranonnen omeosarent-
ntx n ncex ero opranon, onxnocrntx nn opransan npann none-
en. nomomtm nopm npana saxpennerc x craryc, onpeenmrc
pamx x erentnocr, ycranannnaerc x crpyxrypa, nopox erent-
nocr nsamoornomen.
s nsamocns nsamoecrn rocyapcrna npana cneyer, uro
cymnocrt, coepxane, mecro pont npana n xsn omecrna, naxonen,
ero ]ynxn ne ntcrynamr nmt cam no cee, sonponanno or pyrx
nnen, a nponnmrc n recno nsamocns nsamoecrn c ]ynx-
nm rocyapcrna.
axomy rny rocyapcrna npana coornercrnyer onpeenennt rn
]ynxn npana. nonne ouenno, nanpmep, uro ]ynxn paonnaentue-
3-1
cxoro npana anexo ne enrunt no cnoe conantno nppoe xapax-
repy ]ynxnm nmoro nocneymmero (]eoantnoro, xanrancruecxoro
r. n.) rna npana.
naxo nesancmo or rna, ]opmt n npocro npnxomx ocro-
rentcrn no ornomenm x rocyapcrny omecrny npano ncera ntcrynaer
npexe ncero xax & #. no perynpyer
cnoxnmec n omecrne +xonomuecxe, nonruecxe nte ornome-
n. Hpano cymecrnymm n ro n no crpane rocyapcr-
nennt omecrnennt crpo.
+rom saxnmuaerc ona s ero ]ynxn nasnauene. cranannna
xonxpernte npana osannocr cropon (rpaxan, onxnocrntx nn, o-
mecrnenntx rocyapcrnenntx opransan), npano nnocr onpeenen-
nt nopox n omecrno rocyapcrno, cosaer mpuecxe npenoctn-
x n ero axrnnocr +]]exrnnocr.
menno no+romy xaxoe rocyapcrno crpemrc ne rontxo x sanm
orneuammx ero nrepecam saxonon pyrx npanontx axron (nocranonne-
n, experon, pacnopxen r. n.), no x x nonnomy ocymecrnnenm.
e cnyuano n raxx ]ynamenrantntx mpuecxx axrax, xax oexc
anoneona, ocoo yxastnaerc na ro, uro saxont nnmrc nonexam-
m cnonnenm na nce ]pannyscxo repprop, uro nents napymart
uacrntm cornamenm saxonon, sarparnammx omecrnennt nop-
ox opte npant, uro cyt, xoropt orxaxerc cyrt no npe-
norom monuan, remnort n neocrarounocr saxona, moxer none-
xart npecneonanm no onnenm n orxase npanocym.
apy c ]ynxnm saxpennen perynponan omecrnenntx or-
nomen npano n nmom omecrne rocyapcrne ntnonner raxxe -
* ! xoropa nponnerc n rom, uro saxon onpaerc ne ront-
xo na rocyapcrnennoe npnyxene, no na yexene. +ro nonoxe-
ne meer omee, ]ynamenrantnoe snauene. eestnrepecno ormerrt,
uro eme pmcxe mpcrt npanan orpomnoe npancrnennoe nocnra-
rentnoe snauene npany.
Hnepon, nanpmep, curan, uro saxony cnocrnenno raxxe crpem-
nene xoe n uem yexart, a ne xo ncemy npnyxart cno yrposam.
Ho ero mnenm, xaxomy saxony onxno conyrcrnonart nneene (npeam-
yna), nent xoroporo yxpenrt oxecrnennt anroprer saxona c-
nontsonart crpax oxtero naxasan n npeornpamen ero napymen.
a anroprer, nocnrarentnym pont saxona na oxtm xapy ynonan
ne rontxo pmcxe mpcrt ]noco]t, no mnore mtcnren onee
nosnx npemen. enue nuroxnocrt uenonexa nacrontxo spmt,
ncan nenx ]pannyscx ]noco] (16941778), uro crn-
no penr neoxomo noyuart nac romy, uro n uenonexe sanoxen nex
orpomnt npnnn nenu ononpemenno nex orpomnt npn-
nn nuroxecrna.
325
ocnrarentna pont npana nponnerc n rom, uro ono npsnano
pasnnart n nmx uyncrno cnpanennocr, npant, opa, rymannocr.
3axon ecrt napt ncex oxecrnenntx uenoneuecxx en, c na]ocom
nponosrnaman pmcxe mpcrt. yxno rontxo, urot on cron no rnane
xax optx, rax sntx, cnyxn mepnom cnpanennoro necnpanen-
noro. n npxastnaer enart ro, uro onxno trt conepmaemo.
apy c nasnanntm ]ynxnm npano ntnonner raxxe -
* *. e nepexo nastnamr npocro oxpanrentno ]ynx-
ne.
esancmo or nasnan anna ]ynxn onpeenerc xax oycnon-
nennoe conantntm nasnauenem nanpannene npanonoro nosecrn, na-
nenennoe na oxpany omesnaumtx, naonee naxntx +xonomuecxx, no-
nruecxx, nanonantntx, nuntx ornomen, ntrecnene nnen, uy-
xtx annomy omecrny.
xpanrentna ]ynxn npana, panno xax pyre ero ]ynxn,
cnocrnenna nmo npanono ccreme. na cymecrnonana ncera, c momen-
ra nonnen camoro npana nnnort o nacromero nepoa ero pasnr.
aonee naxna cnen]xa oxpanrentno ]ynxn saxnmuaerc
n rom, uro ona, yyu onm s ocnonntx nanpannen npanonoro nos-
ecrn na omecrnennte ornomen, xapaxrepsyer npano xax ocot
cnoco nosecrn na noneene nme, ntpaxammc no nnn na
x nonm yrposo canxn, ycranonnenem sanperon peansane mp-
uecxo ornercrnennocr.
Hommo nasnanntx ]ynxn npano no ornomenm x nmomy omecr-
ny rocyapcrny ntnonner nym, onee pasnoopasnym pont.
;8. &1 . 3( 1 !# ' &1
/) ,-1) &
1. reuecrnenna sapyexna rocyapcrnenno-npanona reop
npaxrxa ntpaoran nemano npecrannen o nopme npana ee onpee-
nen. snecrnt pyccx mpcr, npo]eccop ocxoncxoro ynnepcrera
. . ypomnen yxastnan, uro mpuecxm nopmam nastnamrc
otxnonenno npanna, xoropte, onpeen onxnte npeent cnoco
mpuecxo samrt ornomen, npenctnamrc nnacrtm, perynpym-
me npanono tr napoa: rax nastnaemtm cosnanem omecrna (otu-
noe npano), saxonoarenem (saxon), mpcram (npano mpcron). Rp-
uecxe nopmt nanpannmr n snaurentno crenen ecrn rex opranon
nn, xoropte epxar n cnox pyxax mpuecxym samry ornomen:
amncrparnntx nnacre, cya, uacrntx nn cyexron npana. cny
+roro mpuecxe nopmt cocrannmr morymecrnennt ]axrop npanono-
ro nopxa, nprom ]axrop nenocpecrnennt, o on nenocpecrnen-
no nnmr na noneene +rx cyexron npana.
erpyno samerrt, uro n onpeenen nopm npana . . ypomnen
enan axnenr na ycranonnen m onxntx npeenon cnocoon mp-
uecxo samrt ornomen, a raxxe na perynrnno (nanpannm-
326
me) ]ynxn mpuecxx nopm x pon n ycranonnen noep-
xan npanonopxa.
Hpmepno n ro xe npem pyro nectma anroprernt pyccx rocy-
apcrnone . . opxynon pasnnan e o rom, uro mpuecxe nop-
mt npexe ncero cyrt npanna onxnoro, n +rom cmtcne on
. yyu npannam onxnoro, nocnn on, nopmt ne moryr os-
nonrt, onpeenrt, onctnart. n ncera nonenenamr, ncera yxastnaer,
uro xax onxno trt cenano n pasrpanuen cranxnammxc nre-
pecon
1
.
conpemenno mpuecxo nreparype nopma npana roxe onpeen-
erc xax npanno n mepa onxnoro noneen. o nmecre c rem nten-
mrc pacxptnamrc pyre ]opmantno-mpuecxe npsnax uep-
rt npanontx nopm. pe nx: a) nenocpecrnenna cnst nopm npana
c rocyapcrnom (samrc n canxnonpymrc rocyapcrnom); ) ntpa-
xene m rocyapcrnenno non; n) nceom npecranrentno-ost-
namm xapaxrep npanontx nopm; r) crpora ]opmantna onpeenennocrt
npencan, coepxamxc n nopmax npana; ) mnoroxparnocrt npmene-
n nrentnocrt ecrn npanontx nopm; e) x crpora conounen-
nocrt epapxunocrt; x) oxpana nopm npana rocyapcrnom; s) npmene-
ne rocyapcrnennoro npnyxen n cnyuae napymen coepxamxc
n nopmax npana nenen.
annte npsnax ueprt n ro n no mepe orpaxamrc n npena-
raemtx pasntm anropam onpeenenx nopmt npana. uacrnocr, n o-
nx cnyuax nopmt npana paccmarpnamrc xax ycranonnennte oecne-
uennte rocyapcrnom npanna noneen no ornomenm pyr x pyry, yxa-
sarent, xaxe nocrynx on onxnt n moryr conepmart, a xaxe ner,
a raxxe nte mpuecxe npanna, onpeenmme ome opransanon-
nte ocnont npnnnt perynponan uenoneuecxoro noneen
2
.
pyrx cnyuax no npanono nopmo nonmaerc raxxe paccurannoe na
perynponane omecrnenntx ornomen omee npanno nonee-
n, ycranonnennoe n canxnonponannoe rocyapcrnom oxpanemoe
or napymen c nomomtm mep rocyapcrnennoro npnyxen. nrop
annoro onpeenen . 3. Hecr nouepxnaer, uro nopma npana ncera
ecrt npanno onxnoro, opamennoe n yymee
3
.
ornue or otuntx xoman, nenen pacnopxen no xonxper-
ntm nonpocam nopma npana apeconana ne orentnomy nny, a xpyry nn.
ecrne nopm npana ne cuepntnaerc cnonnenem, a paccurano na ne-
orpanuennoe ucno cnyuaen, na mnoroxparnoe npmenene. Hpanona
m.: 1 :. 0. xas. cou. . 260.
ma reop npana / orn. pe. . . Hronxn. 2-e s. ., 1998. 159.
eop rocyapcrna npana. ypc nexn / orn. pe. . . apuenxo. . II. ., 1995. .
70.
3-0
nopma npoonxaer ecrnonart nocne peansan ee n omecrnenntx or-
nomenx noneen nme.
2. pe naxnemx npsnaxon uepr nopm npana cneyer ocoo yxa-
sart na x # . opma npana ne npeycmarpnaer ne mo-
xer npeycmorpert n eranx xaxoe n orentnocr xsnennoe ocro-
rentcrno. na openrpyerc nmt na rnonte, npamme n ce cxo-
nte npsnax ueprt xsnennte cryan, np nanu xoroptx nos-
nxaer neoxomocrt n norpenocrt ee npmenen.
opma npana ntcrynaer n xauecrne cnoeopasno mept, pannoro mac-
mraa, npmenemoro np onenxe noneen nme. na nnerc xpre-
pem onpeenen npanntnocr n nenpanntnocr, rounee, npanomep-
nocr n nenpanomepnocr ecrn pasnuntx cyexron npanoorno-
men. opma npana ntcrynaer raxxe n xauecrne cnoeopasnoro onpeen-
ren coornercrn n necoornercrn none saxonoaren opasa ecrn
noneen n rex n ntx npeycmorpenntx nopmam xsnenntx o-
crorentcrnax.
renent omnocr nopm npana pasnuna. occcxo ueepan,
nanpmep, naonee om xapaxrep memr oncrryn, ]eepantnte
xoncrrynonnte ]eepantnte saxont. n opament xo ncem es c-
xnmuen rpaxanam occ, a nexoropte s nx - raxxe x nocrpannam
nnam es rpaxancrna.
axont n oncrryn u cr. 2, saxpennmma, uro uenonex, ero npa-
na cnoot nnmrc ntcme nennocrtm uro npsnane, conme-
ne samra npan cnoo uenonexa rpaxanna osannocrt rocy-
apcrna; cr. 3 (u. 4), npeynpexamma, uro nxro ne moxer npcnanart
nnacrt n occcxo ueepan uro saxnar nnacr n npcnoene nna-
crntx nonnomou npecneymrc no ]eepantnomy saxony; cr. 54, nponos-
rnamamma, uro saxon, ycranannnamm n orruamm ornercrnen-
nocrt, oparno cnt ne meer uro nxro ne moxer necr ornercrnen-
nocrt sa ene, xoropoe n momenr ero conepmen ne npsnananoct npa-
nonapymenem.
a yponne cyexron ueepan naonee omm nnmrc nopmt,
opamennte x rpaxanam, npoxnammm na ee repprop, a raxxe x
nptnammm n ee npeent nnam es rpaxancrna nocrpannam.
ornurentntm npsnaxam uepram nopmt npana xax cxono
uex nce ccremt npana ornocrc coepxane ntpaxene n ne &-
# . oreuecrnenno mpuecxo nreparype pasntx
ner n openonmnonntx nocnepenonmnonntx crounxax na mecro
rocyapcrnenno non nepexo crannact non monapxa, rocnocrnymmero
cno, +nrt, naxonen, rocnocrnymmero xnacca. cxo s +roro nopma
npana sauacrym onpeennact n ne npanna noneen, xoropoe rocyap-
crno xax opransan xnacconoro rocnocrna npsnaer neoxomtm n
oxpant nrepecon rocnocrnymmero xnacca conmene xoroporo ono
oecneunaer nce momtm cnoe npnyrentno nnacr. 328
exy npecrannenem o nopme npana xax ntpasrene non rocno-
crnymmero cno, rpynnt n xnacca, c ono cropont, xax nocrene ro-
cyapcrnenno non c pyro, ner nxaxoro, axe cxptroro npornope-
u. eno n rom, uro non rocnocrnymmero cno, rpynnt n xnacca n
roro, urot nonnorrtc n nopmax npana, crart x peantntm coepxan-
em, onxna n osarentnom nopxe npor uepes rocyapcrnennt nop-
mornopuecx mexansm, rpanc]opmponartc n rocyapcrnennym nonm.
asymeerc, nocnen n nmom rocyapcrne nocr ne acrpaxrnt, a
nnonne xonxpernt, coornercrnymm nrepecam nnacrt mymx cnoen,
rpynn n xnaccon xapaxrep nanpannena na crporo nenenoe n conant-
nom nnane perynponane noneen ncex yuacrnxon npanoornomen.
axnt npsnax uepra npanono nopmt ee --
*# . erynpy omecrnennte ornomen, nopma npana
ycranannnaer (npeocranner) n onoro yuacrnxa +rx ornomen on-
peenennte nonnomou n npana, a na pyroro nosnaraer coornocme-
c c nm mpuecxe osannocr. n ono cropont nopma npana
npeycmarpnaer oxpanemoe rapanrpyemoe rocyapcrnom nosmoxnoe
noneene (npano), a n pyro cropont oecneuennoe yrposo rocy-
apcrnennoro npnyxen onxnoe noneene (osannocrt). anp-
mep, npeocrann rpaxanam occ xoncrrynonnoe npano na conant-
noe oecneuene no nospacry, n cnyuae onesn, nnannocr, norep
xopmntna, n nocnran ere n pyrx cnyuax, npeycmorpenntx
saxonom, rocyapcrno n ro xe npem nosnaraer na oprant rocyapcrnenno-
ro oecneuen coornercrnymme mpuecxe osannocr.
opmt npana ornuamrc cnoe * * no
ornomenm pyr x pyry, a raxxe & # *.
axa nopma npana cymecrnyer ne cama no cee, ne n sonn or
pyrx nopm, a n recno nsamocns nsamoecrn, n eno ccreme
c pyrm npanontm nopmam. pome roro, n ornue or ntx conant-
ntx nopm, raxx, cxaxem, xax nopmt mopan, npanonte nopmt pacnonara-
mrc ne rontxo no ropsonran, no no neprxan.
axonen, n ucne cnen]uecxx uepr ocoennocre nopm npana,
xax camoro npana n nenom, cneyer nasnart x oxpany oecneuennocrt
& ;. Hp +rom peut er ne rontxo axe ne
crontxo o peantno npmenemom, cxontxo o norennantno cymecrnymmem
rocyapcrnennom nosecrn na rex, xro ne conmaer rpeonan nopm
npana.
;;. +!# (! <( 1 &
1. % P 5 ! !
; * 5-
.
nayuno yueno mpuecxo nreparype crpyxrypy nopmt npa-
na nora nastnamr #! cpannna ee co crpyxrypo nce
ccremt npana, xoropym onpeenmr xax raxom cpan-
329
nen, necomnenno, ecrt cno peson, o nosnxaer nosmoxnocrt rnyxe
pasnocroponnee syurt crpyxrypy nopmt npana, paccmorpen ee ne ront-
xo snyrp, co cropont cocrannmmx ee crpyxrypntx +nemenron, no
snne, co cropont oxpyxammx ee npanontx nnen.
nayuno nreparype ner enoro mnen o crpyxrype nopmt npana
cocrannmmx ee crpyxrypntx +nemenron. openonmnonnt nocne-
penonmnonnt nepo n oreuecrnenno nreparype ntcxastnanoct, na-
npmep, mnene o rom, uro crpyxrypa nopmt npana cxnatnaerc s rno-
rest (npenonoxen) cnosn (pacnopxen).
nacromee npem omnpyer e rpexsnenno crpyxrypt npano-
no nopmt, r. e. cocrome s rnorest, cnosn canxn.
< npecranner coo +nemenr npanono nopmt, coepxam
yxasane na xonxpernte xsnennte ocrorentcrna, ycnon, np xoro-
ptx anna nopma ncrynaer n ecrne, peansyerc. nexrp raxx xs-
nenntx ocrorentcrn pasnoro poa ycnon nectma mpox pasnoopa-
sen. noresa moxer ntpaxartc, n uacrnocr, n yxasan na cpox ncryn-
nen n ecrne npanono nopmt, na ocrxene onpeenennoro nospac-
ra rpaxanna cyexra npana, na npem mecro conepmen roro n
noro cotr, na npnanexnocrt rpaxanna x romy n nomy rocy-
apcrny.
, P +nemenr npanono nopmt, n xoropom coepxrc cocr-
nenno camo npanno noneen, yxasane na npana osannocr cro-
pon yuacrnxon npanoornomen, nosnxammx peansymmxc na
ase coornercrnymme nopmt. cnosn nnerc ocnono, pom nop-
mt npana, es cnosn nemtcnmo ee cymecrnonane.
% npecranner coo +nemenr npanono nopmt, n xoropom on-
peenmrc nocnecrn ee napymen n necnonnen, npeycmarp-
namrc mept rocyapcrnennoro nosecrn n ornomen ee napymre-
ne. anxn ncera ntpaxaer peaxnm rocyapcrna n nne ero cyentx,
npanooxpanrentntx ntx opranon na npornonpannoe noneene rpax-
an n opransan. menno canxn npaer mpuecxm nopmam,
ncemy npany omeosarentnt xapaxrep.
2. n onee rnyoxoro ycnen crpyxrypt nopmt npana, panno xax
ee +nemenron, naxnoe snauene meer paccmorpene ;
. npanono reop npaxrxe onontno uacro nosnxaer no-
npoc o rom, xax pacnonaramrc nopmt npana n rexcrax (uacrx, pasenax,
crartx) nopmarnno-npanontx axron, n uacrnocr, xax coornocrc crpyx-
rypa nopmt npana co crpyxrypo ee crare (nynxron). nans raxoro coor-
nomen noxastnaer, uro sect nosmoxnt pasnunte napanrt.
n s nx saxnmuaerc n rom, uro np nororonxe, a sarem npn-
r san nopmarnno-npanonoro axra saxonoarent snaraer crpyxry-
py nopmt npana raxm opasom, uro nce +nemenrt rnoresa, cnosn
canxn nonnocrtm connaamr co crpyxrypo crart n axe ncero
nopmarnno-npanonoro axra. axo cnoco snoxen npanontx nopm
330
n crartx nopmarnno-npanontx axron n mpuecxo nreparype nastna-
mr .
ecrnymmem saxonoarentcrne occ ( pyrx crpan) nonnoe
connaene crpyxrypt nopmt npana crart meer mecro anexo ne ncer-
a. Hp +rom nosmoxnt camte pasnte xomnan. anpmep, n ono
crarte nopmarnno-npanonoro axra moxer coepxartc necxontxo nonntx
npanontx nopm n n ono crarte moxer trt rontxo on n na +ne-
menra nopmt n nopm. n xoncrrynonnoro npana onontno rnuna
cryan, xora n crarte memrc rontxo rnoresa cnosn, a canx-
n coepxrc n axrax, pasnnammx ro n noe xoncrrynonnoe no-
noxene. anpmep, cr. 26 (u. 1) oncrryn u rnacr, uro xaxt
nnpane onpeenrt yxastnart cnom nanonantnym npnanexnocrt. -
xro ne moxer trt npnyxen x onpeenenm yxasanm cnoe nano-
nantno npnanexnocr. 3ect coepxarc ne rnorest ne cnos-
n. uro xe xacaerc canxn, ro ona npeycmorpena pyrm
nopmarnno-npanontm axram.
n yrononnoro nexoroptx pyrx orpacne npana onontno pacnpo-
crpanen cnoco snoxen npanonoro marepana, n coornercrn c xoro-
ptm on +nemenrt nopmt npana ]opmynpymrc n nonnom oeme, py-
re nmt n omem ne. tnaer, uro crart coepxr ncero nmt orctn-
xy x pyro n x pyrm crartm. axo cnoco snoxen nopmt npana
menyerc .
rctnount cnoco cneyer ornuart or &. coennocrt
nocnenero saxnmuaerc n rom, uro n crarte moxer coepxartc nmt
on s +nemenron nopmt npana, a pyro n pyre rontxo nopasyme-
nartc. nanxernt cnoco snoxen npenonaraer nonyuene cneen
o ocrantntx +nemenrax nopmt npana n pyrx nopmarnno-npanontx ax-
rax.
3. 1 ocymecrnnerc na ocnonan pasnu-
ntx xprepen. xauecrne nocnenx moryr ntcrynart xapaxrep coep-
xane nopm npana, npemer x perynponan, ocoennocr crpyxrypt
n nenom ee +nemenron (rnorest, cnosn canxn), npnanex-
nocrt x rem n ntm ncrryram orpacnm npana.
no s naonee npocrtx pacnpocrpanenntx xnacc]xan
nopm npana nnerc x nopasenene n sancmocr or &-
# na nopmt marepantnoro nopmt nponeccyant-
noro npana.
arepantnte nopmt npana perynpymr +xonomuecxe, nonrue-
cxe, conantnte, eonoruecxe nte marepantnte ornomen; on-
peenmr npanono craryc rpaxan, x pasnoopasnte npana osanno-
cr. nomomtm marepantntx nopm perynpymrc nsamoornomen
rpaxan mexy coo c cosanaemtm m omecrnenntm opranam
opransanm.
33.
arepantnte nopmt npana perynpymr erentnocrt nonruecxx
napr, rocyapcrnenntx opranon opransan, onxnocrntx nn. m
onpeenmrc xomnerenn rocyapcrnenntx opranon, x crpyxrypa, c]e-
pa erentnocr, xapaxrep nsamoornomen c rpaxanam mexy co-
o, ]opma npannen, rocyapcrnennt pexm, ]opma rocyapcrnennoro
ycrpocrna.
arepantnte nopmt npana ycranannnamr ne rontxo craryc, cyop-
nanm pamx erentnocr rocyapcrnenntx opranon, no npnn-
nt x opransan erentnocr.
Hponeccyantnte nopmt npana n ornue or marepantntx ne peryn-
pymr n +xonomuecxx, n nonruecxx, n xaxx t ro n tno ntx
ornomen, a nmt saxpennmr nponeccyantnte ]opmt (nponeypy, npa-
nna, nopox) ocymecrnnen samrt npeycmorpenntx marepantnt-
m nopmam npan. Hponeccyantnte nopmt coepxarc n ocnonnom n ra-
xx orpacnx npana, xax rpaxancxoe nponeccyantnoe npano, aprpaxnoe
nponeccyantnoe npano yrononno-nponeccyantnoe npano. memrc on
n pe pyrx orpacne npana.
opmt npana xnacc]npymrc raxxe n sancmocr or x -
# ; .
Ho orpacnenomy npnnny nopmt npana nopasenmrc coornercr-
nenno na nopmt xoncrrynonnoro, amncrparnnoro, rpaxancxoro,
yrononnoro, yrononno-nponeccyantnoro ntx orpacne npana.
ontmoe reoperuecxoe npaxruecxoe snauene meer xnacc]xa-
n nopm npana n sancmocr or ; -
#. Ho +romy xprepm nopmt npana nopasenmrc na ynpanomou-
namme, ostnamme sanpemamme.
Ho ynpanomounammm nonmamrc nopmt npana, npeocrannm-
me nosmoxnocrt yuacrnxam npanoornomen ecrnonart rem n
ntm opasom. nx axnenrpyerc nnmane na npanax cyexron, neo-
nycrmocr conepmen m onpeenenntx ecrn.
nen]xa ostnammx nopm npana, xax +ro cneyer s x nasna-
n, saxnmuaerc n rom, uro on ostnamr cyexra npana conepmrt on-
peenennte nonoxrentnte ecrn. cnyuae orxasa nna conepmrt
+r ecrn nacrynamr nerarnnte n nero mpuecxe nocnecrn.
axnoe reoperuecxoe npaxruecxoe snauene meer xnacc]xa-
n npanontx nopm no npemen mecry x ecrn, a raxxe no xpyry
nn, na xoropte pacnpocrpanerc ecrne nopm npana.
sancmocr or # nopmt npana nopasenmrc na
nopmt nocronnoro ecrn, n otunte nopmt (ecrnymr o x or-
ment n ycranonnennom nopxe), nopmt npemennoro ecrn (yxastna-
erc cpox, no creuen xoroporo on repmr mpuecxym cny).
Ho # nopmt npana nopasenmrc na nopmt, pacnpo-
crpanmmec na ncm reppropm crpant, nopmt, ecrnymme na
uacr repprop. occ +ro nopmt, ecrnymme na nce reppro-
33-
p ueepan, nopmt, ecrnymme na repprop ee cyexron, nop-
mt mecrnoro snauen (ecrnymr n npeenax onpeenenno
amncrparnno-reppropantno ennt n perona, nanpmep
panero enepa).
sancmocr or & ! na xoropte pacnpocrpanerc ecrne
nopm npana, on nopasenmrc na ome cnenantnte. Hepnte oxna-
rtnamr coo ncex nn, npoxnammx na anno repprop. erynrn-
noe nosecrne nroptx pacnpocrpanerc nmt na onpeenennym xarero-
pm cyexron npana, nanpmep na nerepanon, noennocnyxamx, nenco-
nepon.
nayuno nreparype mpoxo pacnpocrpanena xnacc]xan nopm
npana n sancmocr or 5 rnorest,
cnosn canxn. nacc]npymrc nopmt npana no pyrm
xprepm. uacrnocr, nce ontmee pacnpocrpanene n oreuecrnenno
nreparype nonyuaer nopasenene npanontx nopm n sancmocr or x
; .
;?. @ &( F(& !!1
) *
Hpanoornomen nnmrc ono s naxnemx pasnonnocre o-
mecrnenntx ornomen. oreuecrnenno sapyexno mpuecxo n-
reparype memrc mnoroucnennte onpeenen nonr npanoornome-
n. naxo naonee pacnpocrpanenntm curaerc onpeenene, n coor-
nercrn c xoroptm npanoornomene nonmaerc xax & -
! & * -
* #! &-
&.
ucne xapaxrepntx npsnaxon ocoennocre npanontx ornome-
n, ntenmmx x s pyrx omecrnenntx ornomen, neoxomo
nasnart cneymme.
o-nepntx, npanoornomen npecrannmr coo * -
#. erynpy +xonomuecxe, nonrue-
cxe, conantnte nte omecrnennte ornomen, on cnyxar *-
# # nsamoecrn mexy yuacrnxam +rx ornomen.
yyu yperynponant nopmam npana, +xonomuecxe, nonruecxe
pyre omecrnennte ornomen ornmt ne yrpaunamr cnom nppoy
xapaxrep, ne repmr cno snauantnte cnocrna ocoennocr. n
nmt npoperamr nont n (pasnonnocrt), nonym ]opmy ]opmy
npanoornomen.
o-nroptx, npanonte ornomen *
! n xoroptx ntpaxaerc saxpennerc rocyapcrnenna non. no-
re omecrnennte ornomen pernamenrpymrc c nomomtm nopm, co-
epxamxc n otuax, rpanx, axrax pasnuntx omecrnenntx opra-
nsan, onaxo xapaxrep ]opmy npanoornomen on moryr npope-
cr rontxo n cns c x yperynponanem nopmam npana. 3ro xacaerc
33
3
ncex es cxnmuen omecrnenntx ornomen cementx, rpyontx,
mymecrnenntx, nuntx nesancmo or x nppot, c]ept nosnxnone-
n cnocoa cymecrnonan.
-rpertx, npanoornomen npecrannmr coo raxo n omecr-
nenntx ornomen, xoropt cxnatnaerc n pesyntrare --
## x yuacrnxon. ornue or +xonomuecxx, rounee, npos-
nocrnenntx ornomen, cocrannmmx asc omecrna, xoropte nosn-
xamr nesancmo or non cosnan nme, npanonte ornomen nocr
-# .
-uerneprtx, npanonte ornomen npecrannmr coo mnoroucnen-
nte mnoroopasnte cns x yuacrnxon, ocymecrnnemte nocpecrnom
& * #. apy
c conoxynnocrtm peantntx ecrn, nanpannenntx na x cnontsonane
ocymecrnnene, on cocrannmr ; .
-nrtx, & ;* &-
& ;. asymeerc, n noannmmem ontmncrne
cnyuaen rpeonan nopm npana coepxane nosnxammx na x ocnone
npanoornomen onpamrc na oponontnoe cosnarentnoe noneene
x yuacrnxon. naxo rocyapcrnennoe npnyxene n cnyuae napyme-
n npanontx npencan nxora np +rom ne cxnmuaerc.
apy c nasnanntm, cymecrnymr pyre npsnax ocoennocr
npanoornomen, ornuamme x or ntx omecrnenntx ornomen.
;E. R! < F2
ornacno cnoxnmemyc n nayuno nreparype npecrannenm no
mpuecxm coepxanem npanoornomen nonmaerc conoxynnocrt
cyexrnntx mpuecxx npan mpuecxx osannocre yuacrn-
xon (cyexron) anntx npanoornomen.
uro coo npecrannmr cyexrnnte mpuecxe npana mp-
uecxe osannocr?
% * +ro
& ;& V&W -
* ! .
ornue or oexrnnoro npana, npecrannmmero coo conoxyn-
nocrt, n ccremy, peantno cymecrnymmx mpuecxx nopm, cyex-
rnnoe npano ntcrynaer xax npano, npnanexamee nmt onpeenennomy
cyexry peansyemoe rontxo no ycmorpenm +roro nna. Ho npanom
n cyexrnnom cmtcne, no mnenm . . pyenxoro, cneyer pasymert
ry c]epy nnemne cnoot, xoropa npeocrannerc uenoneuecxo nu-
nocr nopmam oexrnnoro npana
1
. esycnonno, cyexrnnoe npano
xax mepa nosmoxnoro n osnonennoro noneen ne moxer ocymecrn-
nrtc ero nocrenem nposnontno, nesancmo or pyrx mpuecxx
$# d. :. 3nnxnone npana. , 1906. . 70.
334
nopm. eansy cnoe cyexrnnoe npano, yuacrnx npanoornomen e-
crnyer na ocnone n pamxax cymecrnymmx npanontx nopm.
anpmep, ocymecrnn cnoe npano cocrnennocr na nemt, crpoene,
yuacrox semn, saxnmuammeec n cnoonom nontsonan, nnaen
pacnopxen m, nno ne moxer ne curartc c saxonntm nrepecam
npanam pyrx nn. Hpeocrann rpaxanam x oenenm
onpeenennte npana cnoot, saxonoarent nmo crpant ycranannna-
er n ro xe npem xoncrrynonnte npeent ocymecrnnen +rx npan
cnoo. ax, onn, uro rpaxane occ x oenen nnpane
mert n uacrno cocrnennocr semnm, oncrryn u n ro xe npem yc-
ranannnaer, uro nnaene, nontsonane pacnopxene semne pyr-
m nppontm pecypcam ocymecrnnmrc x cocrnennxam cnoo-
no, ecn +ro ne nanocr ymepa oxpyxamme cpee ne napymaer npan
saxonntx nrepecon ntx nn. cnon nopox nontsonan semne
onpeenmrc na ocnone ]eepantnoro saxona (cr. 36).
Hponosrnama, uro ocnonnte npana cnoot uenonexa neoruyxae-
mt npnanexar xaxomy or poxen, oncrryn u ononpemen-
no ycranannnaer npeent x ocymecrnnen nyrem yxasan na ro, uro
ocymecrnnene npan cnoo uenonexa rpaxanna ne onxno napy-
mart npana cnoot pyrx nn (u. 2 3 cr. 17). pome roro, oncrry-
n yxastnaer na nosmoxnte orpanuen cyexrnntx npan cnoo
n nenx samrt ocnon xoncrrynonnoro crpo, npancrnennocr, sopo-
nt, npan saxonntx nrepecon pyrx nn, oecneuen oopont crpa-
nt esonacnocr rocyapcrna (u. 3 cr. 55).
esaxonnoe orpanuene npan cnoo rpaxan n x oenen
rpeyer npmenen mep npanonoro nosecrn n ornomen nnonntx
nn opransan. oncrryn u exnappyer, uro xaxt meer npa-
no na nosmemene rocyapcrnom npea, npunennoro nesaxonntm e-
crnm (n esecrnem) opranon rocyapcrnenno nnacr n x
onxnocrntx nn (cr. 53). 3ro xe xacaerc npea, npunennoro nporno-
npanntm ecrnm onx nn n ornomen pyrx.
nanorunte nonoxen coepxarc n xoncrrynx pyrx crpan.
Hommo ncero npouero, +ro cnerentcrnyer o rom, uro cyexrnnoe npa-
no nponnerc ne rontxo n ne nosmoxnocr nonoxrentnoro noneen
roro n noro ynpanomouennoro nna nocren cyexrnntx npan, no
n rom, uro ynpanomouennoe nno nnpane rpeonart or pyroro, osanno-
ro, nna raxoro noneen, xoropoe t onpeennoct xpyrom ero saxon-
ntx nrepecon ntrexano t s osannocre nocnenero.
ornue or cyexrnnoro npana * -
# * ;&
& P &&! -
&! . Rpuecxa osannocrt ntcrynaer xax ocot, rpeyemt
saxonom n noneen onoro, osannoro, nna no ornomenm x pyro-
33
5
my, onaammemy coornercrnymmm cyexrnntm npanam ynpanomo-
uennomy nny.
uro raxoe mpuecxa osannocrt? saananc nonpocom . u.
Bepmenenu orneuan: +ro npexe ncero cosnane cnsannocr cnoe
non. uenonex ntnyxaerc coopasonart cnoe noneene c npen-
nenntm x nemy snne rpeonanm. Rpuecx osanntm cneyer
npsnart roro, x xomy opameno nenene nopm npana. uenonex ecrnyer
ne rax, xax noyxamr ero cocrnennte nrepect, on curaer neoxo-
mtm orpanurt ce n nosmoxnom ]axruecx ocymecrnnen nrepe-
con s-sa nrepecon pyrx. a nonm uenonexa, roronoro ecrnonart no
noyxenm cnoe narypt, oxastnaer annene ]axrop, ntstnamm
n nem cosnane cnoe osannocr
1
.
rax, cpannna cyexrnnte npana cyexrnnte mpuecxe
osannocr, nouepxnem: ecn coepxanem nepntx nnerc mepa o-
nycrmoro, osnonennoro noneen, ro coepxanem nroptx mepa
onxnoro, osarentnoro noneen. sancmocr or xapaxrepa nopm
npana x coepxan osannomy nny n onx cnyuax npenctnaerc
conepmrt onpeenennte, npeycmorpennte nopmo npana ecrn n
nontsy ynpanomouennoro nna, n pyrx cnyuax nosepxartc or co-
nepmen sanpemenntx nopmam npana ecrn.
yexrnnte mpuecxe osannocr, xax cyexrnnte npana,
crporo nepcon]nponant. n apecymrc ne acrpaxrnomy nny n
nnam, a nosnaramrc na xonxpernoro yuacrnxa n yuacrnxon nnonne
onpeenenntx, xonxperntx npanoornomen.
;C. 9! 1 F2 '*
naa omm poontm npsnaxam, npanoornomen n ro xe
npem nopasenmrc na nt. ymecrnymr pasnunte xprep xnacc-
]xan npanoornomen.
ucny naonee npocrtx naonee pacnpocrpanenntx ornocrc
xnacc]xan npanoornomen n sancmocr or # -
; ! na ocnone xoroptx on nosnxamr, smenmrc n npe-
xpamamrc. a ocnone annoro xprep nce npanoornomen nopase-
nmr na amncrparnno-npanonte, yrononno-npanonte, rpaxancxo-npa-
nonte, rpyonte r. .
Bpoxo pacnpocrpanena xnacc]xan npanoornomen n sanc-
mocr or * -
; #. Ho +romy xprepm pasnuamr o-
nocroponne, nycroponne mnorocroponne npanoornomen.
cnonna ornurentna ocoennocrt onocroponnx npanoornome-
n saxnmuaerc n rom, uro xaxa s nyx yuacrnymmx n nx cropon
meer no ornomenm x pyro n rontxo npana, n rontxo osanno-
cr. nuntm npmepom onocroponnero npanoornomen moxer cny-
6 <. '. ma reop npana. tn. 3. , 1912. . 619-620.
336
xrt oronop apen, cornacno xoropomy y ono cropont meerc rontxo
cyexrnnoe npano (rpeonart nepeau noapenno anromamnt,
crpoen r. n.), a y pyro rontxo osannocrt (nepeart noapox).
Xapaxrepntm npsnaxom nycroponnero npanoornomen nnerc
nanue y xaxo s nyx yuacrnymmx n nem cropon nsamntx npan
osannocre. Hpmepom moryr cnyxrt oronopt nopa, nama, xynn-
npoax.
rnurentno ocoennocrtm mnorocroponnero npanoornomen n-
nerc yuacre n nem rpex n onee cropon nanue y xaxo s nx npan
osannocre no ornomenm pyr x pyry. raxom npanoornomen
xaxomy cyexrnnomy npany ono cropont coornercrnyer cyexrnna
mpuecxa osannocrt pyro. Hpmepom mnorocroponnero
npanoornomen moxer cnyxrt nma rpaxancxo-npanona cenxa, n xo-
ropo, nommo nyx ocnonntx cropon, yuacrnyer rpert cropona nocpe-
nx.
ymecrnymr pyre xprep xnacc]xan npanoornomen.
tenene nexoroptx s nx meer naxnoe reoperuecxoe npaxruecxoe
snauene. axono, n uacrnocr, enene npanoornomen na ornocrentnte
aconmrnte, na perynrnnte, cnsannte c ycranonnenem cyexrnntx
npan osannocre cropon x peansane, na oxpanrentnte,
nosnxamme n cnyuae napymen cyexrnntx npan osannocre
cropon cnococrnymme x noccranonnenm.
Hpanoornomen, n xoroptx ocymecrnnene cyexrnnoro npana o-
noro nna moxer ocrrartc nmt uepes coornercrnymme ecrn py-
roro, osannoro, nna, npnro nastnart ornocrentntm. Hpanoorno-
men xe, n xoroptx cyexrnnoe npano ntcrynaer n ne oecneuen n
saxonoarentnom nopxe nosmoxnocr cocrnennoro noneen, cnoot
ocymecrnnrt cnoe npano, ornocr x xarerop aconmrntx.
naccuecxm npmepom nnerc coepxane npanomou cocrnen-
nxa camocrorentno nnaert, nontsonartc pacnopxartc mymecr-
nom. peonan cocrnennxa, xoropte np +rom moryr nosnxnyrt sa-
uacrym nosnxamr, cnorc nmt x ycrpanenm npenrcrn, cromx na
nyr x ocymecrnnenm ero cyexrnnoro npana.
;. 9 &< 1- I!& M!&N F2*
onpoc o xpyre nn opransan, xoropte, cornacno ecrnymmemy n
ro n no crpane saxonoarentcrny, moryr trt cyexram npana n
yuacrnxam npanoornomen, meer ne rontxo reoperuecxoe, no
npaxruecxoe snauene.
( * &!
&
* #. conpemenno mpuecxo nreparype no-
nre cyexr npana uame ncero cnontsyerc n xauecrne cnonma rep-
mnon cyexr n yuacrnx npanoornomen. mpuecxx crou-
33
7
nxax xonna XIX nauana XX n. nonre cyexr npana ynorpennoct
nmt n oosnauen nocren cyexrnntx npan.
nono cyexr n npmenen x mpuecxomy ornomenm, ncan
. u. Bepmenenu, ynorpenerc n noxom snauen. onopr o cyex-
re mpuecxoro ornomen, nonma ero n c axrnno cropont, xax
nocren npana, n c naccnno cropont, xax nocren osannocr. ua-
me xe ronopr o cyexre npana, me n ny rontxo roro yuacrnxa mp-
uecxoro ornomen, xoropomy npnanexr n nem npano
1
. yexrom
npana nastnaerc ncx, pasnnan +ry xe mtcnt . . pyenxo, xro
cnocoen mert npana, nesancmo or roro, nontsyerc n on m n ecr-
nrentnocr n ner
2
.
Rpuecxoe xauecrno, n cnocrno, trt cyexrom npana npano-
ornomen ne nosnxaer camo no cee. no ne cocranner, no cnpanen-
nomy yrnepxenm . u. Bepmenenua, ecrecrnennoro cnocrna uenone-
xa, a ecrt cosane oexrnnoro npana
3
. Ho+romy nontrx saxpennen
n nexoroptx xoncrrynonntx oxymenrax nonoxen, ntrexammx s
reop ecrecrnennoro npana, o rom, uro xauecrno cyexron npana noc-
rene ocnonntx npan cnoo uenonex npoperaer ecrecrnenntm ny-
rem, uro on npnanexar xaxomy or poxen, n npaxruecxom nna-
ne nnerc ne onee uem nectma npnnexarentno, xpacno exnapane.
nppoa n omecrno, a rontxo rocyapcrno onpeener, xro
np xaxx ycnonx moxer trt cyexrom npana, a cneonarentno,
yuacrnxom npanoornomen, xaxm xauecrnam on onxen onaart.
ontxo saxonom moxer ycranannnartc npsnanartc ro ocooe mp-
uecxoe xauecrno, n cnocrno, xoropoe nosnoner nny n opransan
crart cyexrom npan. 3ro xauecrno, n cnocrno, nastnaerc -
*.
oreuecrnenno sapyexno nreparype curaerc omenpsnan-
ntm, uro cyexram npana moryr trt ]suecxe (uacrnte) mpue-
cxe nna.
ornocrc nce rpaxane (np monapxuecxom
crpoe noannte), nocrpannt nna es rpaxancrna. conpemennom
nonman ]suecxoe nno xax cyexr npana oroxecrnnerc, no cy-
mecrny, c xntm uenonexom, onaammm npanocnoconocrtm eecno-
conocrtm. usuecxoe nno, xax yxastnan . u. Bepmenenu, +ro cy-
exr npana, connaamm c uenonexom
4
.
xauecrne * P cyexron npana, yuacrnxon
rpaxancxo-npanontx ornomen ntcrynamr rocyapcrnennte ome-
crnennte opransan yupexen, xoropte onaamr cneymmm
6 <. '. ma reop npana. tn. 3. . 574.
m.: $# d. ). 3nnxnone npana. . 134.
6 <. '. xas. cou. . 577.
( -
am xe.
338
npsnaxam: a) memr n cocrnennocr, xoscrnennom neen n one-
parnnom ynpannen ooconennoe mymecrno; ) orneuamr +rm myme-
crnom no cnom osarentcrnam; n) moryr or cnoero men npoperart
ocymecrnnrt mymecrnennte nunte nemymecrnennte npana; r) memr
camocrorentnt ananc n cmery; ) moryr necr osannocr, trt
crnom orneruxom n cye.
occ mpuecxm nnam, cornacno rpaxancxomy saxonoa-
rentcrny, moryr trt xommepuecxe opransan, ocnonno nentm e-
rentnocr xoroptx nnerc snneuene nptn, nexommepuecxe o-
enen, xoropte ne npecneymr raxo nen ne pacnpeenmr nony-
uennym nptnt mexy yuacrnxam.
Rpuecxe nna - xommepuecxe opransan moryr cosanartc n
]opme xoscrnenntx ronapmecrn omecrn, nposnocrnenntx xoo-
neparnon, pasnuntx rocyapcrnenntx opransan. Rpuecxe nna
nexommepuecxe opransan moryr cosanartc n ]opme norperentcxx
xooneparnon, omecrnenntx n penrosntx oenen, a raxxe n
pyrx ]opmax, npeycmorpenntx saxonom.
;=. @ - - A!) ,
/) ! F2*
n roro urot nno n opransan men npano nonnocrtm pacno-
pxartc cnom mymecrnom, camocrorentno conepmart cenx, trt
yuacrnxam npanoornomen, on nenpemenno onxnt onaart npano-
cnoconocrtm eecnoconocrtm.
Hpanocnoconocrt osnauaer *
& * -
#. na ntcrynaer n xauecrne nepnonauantnoro ycnon, ome npe-
noctnx x yuacrm n npanoornomenx. anue npanocnoconocr os-
nauaer nanue mpuecxo nosmoxnocr y nn cnom ecrnm no-
poxart cyexrnnte npana mpuecxe osannocr.
asnuamr rp ocnonntx na npanocnoconocr: omym, orpacnenym
cnenantnym.
/ +ro cnoconocrt nmoro nna n opran-
san trt cyexrom npana xax raxonoro, noome. na npsnaerc rocy-
apcrnom sa nnam c momenra x poxen.
/ osnauaer mpuecxym cnoconocrt n-
na n opransan trt cyexrom ro n no orpacn npana. xaxo
orpacn npana cpox ee nacrynnen moryr trt neonaxont.
% P cnoconocrt trt yuacrnxom npano-
ornomen, nosnxammx n cns c sanrem onpeenenntx onxnocre
(npesenr, cyt, unen napnamenra) n npnanexnocrtm nna x onpe-
enenntm xareropm cyexron npana (paornx pa rpancnoprntx
cpecrn, npanooxpanrentntx opranon p.). osnxnonene cnenantno
npanocnoconocr ncera rpeyer ntnonnen ocotx ycnon.
339
nacromee npem npanocnoconocrt no ncex crpanax paccmarpnaer-
c xax nceom npnnn, pacnpocrpanerc na ncex rpaxan. npee-
nennte orpanuen ycranannnamrc nmt n ornomen eecnocono-
cr rpaxan opransan.
ornue or npanocnoconocr - ( 2 -
* P # -
# -
* . Xapaxrep oem eecnocono-
cr, xax npanocnoconocr, onpeenmrc rocyapcrnom saxpennmrc
n pasnuntx nopmarnno-npanontx axrax. cnonononarammee snauene
cpe nx memr xoncrryn. cny +roro eecnoconocrt napy c
npanocnoconocrtm paccmarpnaerc ne naue xax mpuecxoe cnocrno.
Hoono npanocnoconocr, eecnoconocrt meer cropuecx xa-
paxrep. na oycnonnnaerc ocoennocrm rocyapcrnennoro crpo
npana, cropuecxm, nanonantntm penrosntm rpanm,
yponnem pasnr +xonomx rpaxancxoro omecrna.
eecnoconocrt naxorc n recno cns nsamosancmocr c
npanocnoconocrtm. mecre c nocnene ona yxastnaer na norennantnte
nosmoxnocr cyexron trt yuacrnxam pasnuntx npanoornomen.
anue ee nnerc nenpemenntm ycnonem n nosnxnonen
cyexrnntx npan mpuecxx osannocre.
rocyapcrnenntx omecrnenntx opranon opransan cyex-
ron npana, xax npanno, ner pasptna mexy npanocnoconocrtm eecno-
conocrtm. n nosnxamr, peansymrc npexpamamrc ononpemenno.
uro xe xacaerc rpaxan, ro sect eno ocror naue, nocxontxy npano-
cnoconocrt nosnxaer npsnaerc rocyapcrnom sa uenonexom c momen-
ra ero poxen, a nonna eecnoconocrt c ocrxenem m conep-
mennoner.
ornacno, nanpmep, pocccxomy saxonoarentcrny nonna eecno-
conocrt ]suecxx nn nacrynaer c 18-nernero nospacra. naxo n rpax-
ancxom npane nnam paspemaerc conepmart menxe cenx n onee
pannem nospacre. uro xe xacaerc xpynntx cenox n peansan na-
cnecrnenntx npan, ro o nacrynnen conepmennoner nna ero nrepe-
ct npecrannmr, a n cnyuae neoxomocr orcranamr poren, yctno-
nren n nasnauennte n coornercrn c saxonom onexynt.
Ho saxonoarentcrny occ n cnyuae, xora onycxaerc ncrynnene
n pax o ocrxen 18 ner, rpaxann, ne ocrrm 18-nernero nospac-
ra, npoperaer rpaxancxym eecnoconocrt n nonnom oeme co npeme-
n ncrynnen n pax.
pome roro, no rpyonomy rpaxancxomy npany neconepmennoner-
n, ocrrm 16 ner, moxer trt onnen nonnocrtm eecnocontm,
ecn on paoraer no rpyonomy oronopy n c cornac porene, yct-
nonrene n noneurene sanmaerc npenpnmarentcxo erentno-
310
crtm. nnene neconepmennonernero nonnocrtm eecnocontm nast-
naerc 5#. na nposnorc no pemenm opranon onex no-
neurentcrna c cornac porene, yctnonrene n noneurene, a ec-
n raxoro cornac ner, ro rontxo no pemenm cya.
occcxoe saxonoarentcrno ne npsnaer oponontnoro nonnoro
n uacrunoro orxasa rpaxanna or npanocnoconocr eecnoco-
nocr. e npsnaer ono xaxx t ro n tno cenox, nanpannenntx na
orpanuene npanocnoconocr n eecnoconocr. n curamrc n-
uroxntm, sa cxnmuenem cnyuaen, xora raxe cenx onycxamrc sa-
xonom.
Hpsnane nna * onycxaerc nmt n rom
cnyuae, xora ono ncnecrne ncxuecxoro paccrpocrna ne moxer non-
mart snauen cnox ecrn n pyxonort m. eeecnoconocrt n-
na moxer ycranannnartc rontxo cyom n rom nopxe, xoropt npey-
cmorpen rpaxancxo-nponeccyantntm saxonoarentcrnom.
cnyuae npsnan nna nonnocrtm neeecnocontm n rpaxancxo-
npanontx ornomenx or ero men ntcrynaer onexyn. cn ocnonan,
no xoroptm nno tno npsnano neeecnocontm, ornaamr, ro no
pemenm cya nnont npsnaerc ero nonna eecnoconocrt ormenerc
onexyncrno.
apy c nosmoxnocrtm npsnan nna nonnocrtm neeecnocontm
saxonoarentcrno occ npsnaer nosmoxnocrt npsnan ero
. ax, cornacno n. 1 cr. 30 u uacruno neeecnoco-
ntm moxer trt npsnan no pemenm cya rpaxann, xoropt ncnecr-
ne snoynorpenen cnprntm nanrxam n napxoruecxm cpecr-
nam cranr cemtm n rxenoe marepantnoe nonoxene.
a raxm nnom ycranannnaerc noneurentcrno coornercrnenno
orpanunaerc camocrorentnoe conepmene rpaxancxx cenox, nony-
uene sapaorno nnart, nenc ntx oxoon pacnopxene m.
Hp ornaen ocnonan, n cny xoroptx nno tno orpanueno n ee-
cnoconocr, pemenem cya raxoe orpanuene ormenerc. a ocnona-
n pemen cya ormenerc raxxe ycranonnennoe na nm noneurent-
crno (cr. 29 30 u).
?0. ( M'! A!1N !(# &(
!( F2 ) 1
1. n nosnxnonen, smenen n npexpamen npanoornome-
n rpeyerc ne rontxo sanrepeconannocrt n +rom cyexron npana, no
onpeenennte xsnennte ocrorentcrna, ]axrt. Hocnene moryr
trt camtm pasnoopasntm. e nce s nx oxastnamr nnne na npa-
noornomen, a nmt re, xoropte oosnauent n nopmarnno-npanontx ax-
rax c xoroptm saxonoarent cnstnaer nosmoxnocrt ocymecrnnen
yuacrnxam npanoornomen x cyexrnntx npan mpuecxx o-
sannocre.
31.
pasnuntx nopmax npana, a rounee, n x rnoresax rocyapcrno on-
peener n rex xsnenntx ycnon, ocrorentcrn ]axron, xoropte
npsnamrc snaumtm n mpuecxom ornomen xoropte n osa-
rentnom nopxe nnexyr sa coo mpuecxe nocnecrn. axe xs-
nennte ocrorentcrna, ycnon ]axrt n npanono reop npaxrxe
nastnamr mpuecxm ]axram. R 5
& ; !
! !
#.
mpuecxm ]axram nopmt npana nenocpecrnenno cnstnamr
nosnxnonene, smenene npexpamene npanoornomen. mpue-
cxo nreparype mpuecxe ]axrt onpeenmrc no-pasnomy, no nce
n xoneunom cuere cnorc x npany npanoornomenm. memmec pas-
nu xacamrc n ocnonnom erane repmnonor.
cnonnte npsnax mpuecxx ]axron cocror n rom, uro mp-
uecxe ]axrt: a) npecrannmr coo pasnunte xsnennte ocrorent-
crna, ycnon ]axrt; ) onpeenmrc n nopmax npana, rounee, n x r-
noresax; n) cnyxar nenpemenntm ycnonem nosnxnonen, smenen
n npexpamen npanoornomen; r) nnexyr sa coo cyexrnnte npa-
na mpuecxe osannocr yuacrnxon npanoornomen; ) oecne-
unamrc rocyapcrnenntm npnyxenem.
2. Rpuecxe ]axrt xnacc]npymrc no camtm pasnuntm oc-
nonanm.
aonee pacnpocrpanenntm xprepem xnacc]xan nnerc -
# . coornercrn c nm nce mpuecxe ]axrt enrc na
ecrn cotr.
,# npecrannmr coo raxe mpuecxe ]axrt, xoropte
nonnocrtm sancr or non nn, nnmmxc yuacrnxam npanontx or-
nomen. sancmocr or xapaxrepa nsamoornomen c nopmam npa-
na ecrn nopasenmrc na npanomepnte nenpanomepnte.
( # ntpaxamrc n noneen nme, coornercr-
nymmem npanontm rpeonanm osnonenm. sancmocr or nene-
no nanpannennocr non nme, conepmammx annte ecrn, or x
namepen ntstnart cnom ecrnm nacrynnene mpuecxx no-
cnecrn n ne ntstnart npanomepnte ecrn, n cnom ouepet, no-
pasenmrc na mpuecxe axrt mpuecxe nocrynx.
cnonno ornurentno ocoennocrtm * xax npa-
nomepntx ecrn nnerc ro, uro on conepmamrc, urot noport
onpeenennte mpuecxe nocnecrn. exoropte s nx memr nnacr-
nt xapaxrep. axont, nanpmep, axrt cnonnrentntx opranon rocyap-
crnenno nnacr, axrt amncrpan npenpr n yupexen, cy-
ente pemen onpeenen. nore mpuecxe axrt ne memr
nnacrnoro xapaxrepa. axe axrt nastnamr cenxam. axont rpaxan-
cxo-npanonte cenx xynn-npoax, nama, apen p. 342
R P ecrn nn, c conepmenem xoroptx saxon
cnstnaer nacrynnene mpuecxx nocnecrn nesancmo or non,
xenan namepen +rx nn. nuntm npmepam moryr cnyxrt
cosane xyoxecrnennoro nposneen, naxoxa nem, xnaa.
: # P +ro ecrn, ne cornacymmec c rpeona-
nm npanontx nopm, napymamme npanonte nenen. sancmocr or
crenen omecrnenno onacnocr, npunennoro anntm ecrnm
npea, a raxxe nnt nna, npunnmero npe, nenpanomepnte ecrn
xax mpuecxe ]axrt nopasenmrc na npecrynnen (yrononnte
npanonapymen), amncrparnnte cnnnnapnte npocrynx, rpa-
xancxe npanonapymen (enxrt).
onepmene nenpanomepntx ecrn nneuer sa coo nosnxnone-
ne yrononno-nponeccyantntx, rpaxancxo-nponeccyantntx, amn-
crparnno-nponeccyantntx ntx oxpanrentntx npanoornomen.
% xax mpuecxe ]axrt ne sancr or non uenonexa, no
nnexyr sa coo nosnxnonene, smenene n npexpamene npanoorno-
men, coornercrnenno cyexrnntx npan mpuecxx osannocre.
Rpuecxm ]axram cotrm moryr trt poxene, onesnt
n cmept uenonexa, noxapt, +nem pyre, ne sancme or non
cosnan nme nnen, xoropte saxonoarent paccmarpnaer xax oc-
nonan n nosnxnonen, smenen npexpamen npanoornome-
n.
?$. 3: (# !# - <
$. ( P +ro ona s ]opm omecrnennoro cosnan, cyme-
crnymma napy c nonruecxm, npancrnenntm, penrosntm pyr-
m ]opmam omecrnennoro cosnan no # -
#! &! ! ;# # *-
#! &! #* !
! ; ! ; .
Hpanocosnane oneppyer xareropm cymero onxnoro, npano-
mepnoro nenpanomepnoro. yyu ono s naxnemx cocranntx uac-
re npanono xsn omecrna, npanocosnane naxorc n nepasptnno
cns nsamoecrn c pyrm ee cocranntm uacrm: npanontm
npnnnam nopmam, pasnuntm npanontm nponeccam ncrry-
ram.
menno n +rom npexe ncero nponnerc cnen]xa npanocosnan
n ornue or nonruecxo pyrx ]opm omecrnennoro cosnan.
npanocosnan xax nnen camtm nenocpecrnenntm opasom or-
paxamrc nce nte npanonte nnen, nponecct, ncrryrt yupexe-
n.
Hpanocosnane oxnartnaer coo xax nponecc ]opmponan npano-
ntx nopm, rax nponecc x peansan, a nmecre c rem onpeenen x ra-
panr x oecneuen. ecomnenno, uro nonruecxoe, npancrnennoe
nte ]opmt omecrnennoro cosnan, orpaxennte n nx e raxxe
34
3
oxastnamr axrnnoe nosecrne na npanonym c]epy xsn omecrna
nporexamme n ne nponecct. naxo, n ornue or npanocosnan,
on nosecrnymr na npanonym xsnt omecrna, na ]opmponane pea-
nsanm rpeonan, coepxamxc n nopmax npana, ne npmo, a xocnen-
no. o, xax mnoroxparno nouepxnanoct n nayuntx ccneonanx, no-
nruecxe, npancrnennte nte e npecrannen, npexe uem no-
nyurt ntpaxene n nopmax npana n x coepxan, a raxxe n nponecce
x cosan peansan, onxnt cnauana npor uepes npanocosnane,
o]opmrtc n ne npanontx nsrnon, npecrannen e.
2. crpyxrypnom nnane npanocosnane pacnaaerc na na ocnonntx
cocranntx +nemenra npanonym eonorm (nayunoe npanocosnane)
npanonym ncxonorm (otennoe npanocosnane).
( & +ro ccrema e, nsrnon npecrannen
o npane, c]opmponanntx na ocnone onpeenenntx nayuntx nosn.
eoperuecxoe orpaxene npanona eonor naxor n ccneonanx
pasnuntx rocyapcrnenno-npanontx nnen, ncrryron yupexen
x onapoonan n pasnuntx nayuntx sanx.
( & npecranner coo conoxynnocrt uyncrn, npnt-
uex, +mon nacrpoen orentntx rpaxan n rpynn nme n ornome-
n pasnuntx npanontx nnen. noe xonxpernoe ntpaxene npanona
ncxonor moxer naxort, n uacrnocr, n ornomen x nnont npnmae-
mtm n ormenemtm npanontm axram, n ornomen cocron saxonno-
cr npanonopxa n crpane, n ornomen +]]exrnnocr npanooxpan-
rentno npanonpmenrentno erentnocr.
uopmam cnocoam ntpaxen +roro ornomen moryr trt pa-
ocrt n oropuene, uyncrno yonnernopen n, naoopor, neyonnerno-
pen, noannennocrt n, naoopor, npnonrocrt nacrpoen r. n.
3. Hpanocosnane rpaer naxnym pont n xsn omecrna conep
mencrnonan ero npanono ccremt. cooe snauene ono meer n npa
nornopuecxo erentnocr n nponecce nororonx npnr
nopmarnno-npanontx axron, a raxxe n nponecce peansan nonoxen,
coepxamxc n nopmax npana.
nonne ouenntm nnerc ror ]axr, uro uem ntme yer yponent
npanocosnan saxonoarene nn, nenocpecrnenno yuacrnymmx
n nororonxe, ocyxen npnr nopmarnno-npanontx axron, rem
ntme yer yponent xauecrna +rx axron, naoopor.
o xe camoe xacaerc nponecca peansan npanontx nopm, n xoro-
pom yuacrnymr nce rpaxane, a raxxe cosanaemte m rocyapcrnennte
nerocyapcrnennte oprant opransan. uem ntme yer yponent
npanocosnan rpaxan, rocyapcrnenntx cnyxamx, nonruecxx o-
mecrnenntx erene, rem nonnee rounee yyr ntnonnrtc ocnonnte
nonoxen rpeonan npencan npanontx nopm. 344
?2. 3( A&1
1. ( # ;#
&! & ! ** #
# * ! !
. xaxom rocyapcrne npanornopuecrno onaaer cnom oco
ennocrm, no nese ono nanpanneno na cosane conepmencrnonane
eno, nnyrpenne cornaconanno nenpornopeuno ccremt npano
ntx nopm, perynpymmx cnoxnmec n omecrne pasnoopasnte orno
men.
Ho cnoe conantno cyr npanornopuecrno ecrt &-
# ! n pasnuntx nopmarnno-npa-
nontx axrax, nponecc npan coepxammc n nx npannam nonee-
n - rocyapcrnenntm nenenm omeosarentnoro xapaxrepa. no
oxnartnaer coo nenocpecrnennym erentnocrt ynonnomouenntx na ro
rocyapcrnenntx opranon no ntpaorxe, npnrm, smenenm n o-
nonnenm nopmarnno-npanontx axron.
Hpanornopuecrno nnerc naxneme cocranno uacrtm -
noome. Hocnenee nxnmuaer n ce ne rontxo cocrnenno npano-
rnopuecx, no nect npemecrnymm emy nororonrentnt nponecc
]opmponan npana. eoxomocrt cymecrnonan nororonrentnoro
nponecca oycnonnnaerc nocronno nosnxamme norpenocrtm nont-
men xauecrna sanaemtx axron. et xauecrno sancr ne rontxo, a sa-
uacrym ne crontxo or yponn cocrnenno camo npanornopuecxo e-
rentnocr rocyapcrnenntx opranon, cxontxo or yponn npononmxc
o npnr roro n noro npanonoro axra nororonrentntx paor.
n roro urot npnmaemt axr n maxcmantno crenen orneuan
norpenocrm xsn omecrna tn +]]exrnen, nectma naxno sapanee
paspemrt xpyr nponem, xacammxc ero xapaxrepa, ]opmt, nnyrpenne
crpyxrypt, mecra pon n ccreme pyrx nopmarnno-npanontx axron.
ectma naxno raxxe onpeenrt ]axropt, cnococrnymme n, naoo-
por, npenrcrnymme nororonxe npnrm roro n noro nopmarn-
no-npanonoro axra. eoxomo uerxo cnpornosponart nosrnnte nos-
moxnte nerarnnte (noounte) nocnecrn peansan rpeonan, co-
epxamxc n pasnuntx nopmarnno-npanontx axrax.
2. Hpanornopuecxa erentnocrt rocyapcrna ocymecrnnerc n pas
nuntx ]opmax. Ho omemy npanny ona ocymecrnnerc nenocpecrnen
no ynonnomouenntm na ro rocyapcrnenntm opranam. pe rocy
apcrn npanornopuecxym pont ntnonner pe]epenym. xaxo crpane
cymecrnymr cno ocoennocr npanornopuecxo erentnocr.
enxopran, nanpmep, npanornopuecxa erentnocrt ocyme-
crnnerc n raxx ee ]opmax, xax saxonoarentna erentnocrt napna-
menra, npnmammero saxont (craryrt); npanornopuecxa erentnocrt
cyentx opranon, cosammx npeneenrt (cyena npaxrxa), npano-
rnopuecxa erentnocrt nenrpantntx opranon rocyapcrnennoro ynpanne-
345
n mecrntx opranon rocyapcrnenno nnacr (camoynpannen), sam-
mx cno cocrnennte nopmarnno-npanonte axrt memmx eno c npa-
nontm otuam.
eantnom rocyapcrne, nnonne cnpanenno paccyxamr anrn-
cxe anropt, saxonoarentna nnacrt npenonoxrentno onxna tna
t ocranartc cxnmurentno npnnere napnamenra saxonoarene,
nenocpecrnenno nooruerntx sparenm. eoperuecx +ra noctnxa
cnpanenna n rocyapcrnennoro mexansma conpemenno nrn, no
n peanx, n xsn napnamenry npxorc nepeanart uacrt cnox saxo-
noarentntx nonnomou nounenntm emy npanoycranannnammm op-
ranam. ncrpt xopont, oprant mecrnoro ynpannen, nesancmte
xopnopan, anrnxancxa nepxont, uacrnte xomnan, xomcc o-
ner nponecxoro comsa nce on naenent napnamenrom nonnomou-
m no sanm npanontx axron. nce xe, saxnmuamr anropt, cynepen-
rer napnamenra n npanono c]epe coxpanerc, o n on s nxecro-
mx opranon ne moxer saxonoarentcrnonart naue xax na ocnone saxo-
non, cxomx or napnamenra, a raxxe no nopyuenm c paspemen
napnamenra
1
.
occ, cornacno oncrryn, npanornopuecxa erentnocrt ocy-
mecrnnerc ntcmm (na yponne ueepan ee cyexron) mecrntm
opranam rocyapcrnenno nnacr; nenocpecrnenno camm napoom ny-
rem nponeen pe]epenyma xax ntcmero nenocpecrnennoro ntpaxe-
n nnacr napoa (u. 3 cr. 3); cyexram ueepan pecnynxam,
xpam onacrm, ropoam ]eepantnoro snauen ocxno
anxr-Herepyprom, anronomno onacrtm anronomntm oxpyram
nyrem saxnmuen mexy nm oronopon, coepxamx omeosarent-
nte nenen.
?8. 9!1 ,1 *
Hpanornopuecxa erentnocrt conpemenntx rocyapcrn, cornacno
xoncrrynonno reop, oruacr saxonoarentno npaxrx, onxna
ocymecrnnrtc na ase pa raxx ocnonononarammx npnnnon, xoro-
pte onpeenmr cymecrno, xapaxrepnte ueprt omee nanpannene +ro
erentnocr.
pe nx ntenmrc raxe npnnnt, xax ! npenona-
ramm axrnnoe yuacre npecranrene pasnuntx cnoen omecrna
ncex nerne nnacr n npanornopuecxo erentnocr; -
! osnauamme crporoe neyxnonnoe cneonane xoncr-
ryn saxonam n nponecce npanornopuecxo erentnocr; &! nt-
paxammc n nanpannennocr sanaemtx nopmarnntx axron na sam-
ry npan cnoo rpaxan, na maxcmantnoe yonnernopene x marep-
antntx yxonntx norpenocre; ! nponnmmc
m.: < ,. enxopran. Henrpantnoe mecrnoe ynpannene. ., 1984.
. 96; he istor o ocal Goernment in England. ., 1982. P. 38.
346
n osarentnom yuacr xnan]nponanntx, ntcoxonpo]ecconantntx
cnenancron na ncex crax npanornopuecxoro nponecca.
coo np +rom ntenerc & & -
! xoropt meer ontmoe snauene n
nontmen xauecrna +]]exrnnocr npanornopuecxoro nponecca.
yrt annoro npnnna saxnmuaerc n rom, urot n nponecce noro-
ronx npnr nopmarnno-npanontx axron n maxcmantno crenen
cnontsonart npenoxennte mpuecxo nayxo anpoponannte npa-
nornopuecxo npaxrxo naonee +]]exrnnte merot npemt paspa-
orx npoexron, onrmantnoro snoxen x coepxan rexnuecxoro
o]opmnen, orneuammero omenpnrtm n mpe cranapram.
n nontmen xauecrna +]]exrnnocr nopmarnno-npanontx ax-
ron meer nopo ne mentmee, uem camo coep-
xane, snauene. et or roro, nacxontxo uerxo noruno snoxeno co-
epxane roro n noro nopmarnnoro axra, ecrt n n nem n orcyrcr-
nymr nnte cxptrte npornopeu, naxonen, nacxontxo rouno onpe-
enenno cnontsyerc omenpnra mpuecxa repmnonor, or
ncero +roro n orpomno crenen sancr ne rontxo yponent nocnpr
rexcra coepxan nopmarnno-npanonoro axra, no +]]exrnnocrt
ero npmenen.
?;. @ !-( , !! -*
( # # #
; .
xaxo crpane saxonoarentna nponeypa meer cno ocoenno-
cr. o nese ona saxpennerc perynpyerc n xoncrrynx, rexymx
saxonax, a raxxe n cnenantntx nonoxenx pernamenrax, ycranann-
nammx nopox npanornopuecxo erentnocr rocyapcrnenntx opra-
non.
3axonoarentna nponeypa cocror s neno cep mpuecx sa-
xpennenntx npann, onpeenmmx nopox nororonx npnr sa-
xonon.
rex crpanax, re napy c npanornopuecxo erentnocrtm rocyap-
crnenntx opranon xoncrrynonno, npeycmarpnaerc npnre saxonon
nyrem pe]epenymon (ncenaponoro ronoconan), n nponeen no-
cnenx ycranannnaerc ocoa nponeypa. mtcn ee saxnmuaerc n rom,
urot npart nponeccy nenocpecrnennoro nonesnnen napoa yno-
pouennt nenenanpannennt xapaxrep.
Hponeypa nponeen pe]epenyma npeycmarpnaer nopox nosy-
xen nonpoca o nponeen pe]epenyma, onpeenen npemera pe]e-
penyma, ero nponeen, noneen ero roron p. saxonax o pe]e-
penyme nexoroptx crpan ocoo ycranonneno, uro +r saxont saxpen-
nenna n nx nponeypa nponeen ncenapontx onpocon npmo coorno-
crc c mexansmom nponeen otuntx ntopon.
310
uerxo ntpaoranna saxonoarentno saxpennenna nponeypa npo-
neen pe]epenymon cosaer npenoctnx n naonee nonnoro ntn-
nen mnen sparene no paccmarpnaemomy npoexry saxona n no-
my nonpocy, cnococrny np +rom conmenm saxonnocr xoncrryn-
onnocr.
nanorunym pont rpaer nponeypa npnr nopmarnno-npanontx
axron otuntm npanornopuecxm nyrem rocyapcrnenntm opranam.
nepnym ouepet +ro xacaerc nponeypt npnr saxonon.
??. 1 !-/ ,
% oreuecrnenno sapyexno mpuecxo nreparype ntenmr -
& 2 saxonoarentna n-
narna, ocyxene saxononpoexra, npnre yrnepxene saxona
onapoonane saxona. axa s nx ornocrentno camocrorentna
meer cnom cnen]xy, cno craryc. mecre xe on opasymr ent,
mononrnt saxonoarentnt nponecc, orpaxamm saxpennmm
norxy npoxoxen npoexra saxona c momenra ero sapoxen nnnort
o ero npnr onapoonan.
j #! &
*! -
; V&! ! # . .W -
#* # #.
nora nonre saxonoarentno nnarnt rpaxryerc onee mpoxo,
r. e. nxnmuaer nnecene n saxonoarentnte oprant ne rontxo rorontx sa-
xononpoexron, no npenoxen o san, smenen n ormene e-
crnymmx saxonon.
neymma cra saxonoarentnoro nponecca ; -
& # ; -
& . cyxene tnaer noxoro poa: npenaprentnoe
(neo]nantnoe) o]nantnoe.
( ; nponorc, xax npanno, c npnneuen-
em mpoxoro xpyra sanrepeconanntx nn, +xcnepron, npecranrene co-
ornercrnymmx rocyapcrnenntx omecrnenntx opransan. no mo-
xer ocymecrnnrtc n camtx pasnuntx ]opmax, nxnmua, nanpmep, npo-
neene remaruecxx nayuno-npaxruecxx xon]epenn, cemnapon, sa-
cean xpyrntx cronon, auy +xcneprntx saxnmuen, nponeene
rene- paoearon, nocnmenntx ocyxaemtm saxononpoexram, noro-
ronxy coornercrnymmx nynxan n raserax xypnanax.
Hpenaprentnoe ocyxene npoexron saxonon nectma naxno n no-
ntmen xauecrna xax xonxpernoro saxona, rax ncero saxonoarentnoro
nponecca. a +rom +rane npecrannennt npoexr saxona npoxor ncecro-
ponnmm mpuecxym, +xonomuecxym, conantno-nonruecxym nym
+xcneprsy.
/ ; saxononpoexron otuno ocymecrnnerc na
nyx yponnx - na yponne napnamenrcxx xomcc, xomreron noxo-
348
mreron, a raxxe na yponne napnamenrcxx nanar. erynpyerc nponecc
npoxoxen ocyxen c nomomtm cnenantntx nonoxen perna-
menron.
axno crae saxonoarentnoro nponecca nnerc -
; . mpuecxo nreparype annym cram nora pac-
cmarpnamr xax ne ornocrentno camocrorentnte cra. Hepna s
nx cnsana c npnrem, nropa c yrnepxenem saxona. Hpnre sa-
xona npocxor n ntcmem saxonoarentnom oprane rocyapcrna. ro yr-
nepxene (noncane) ocymecrnnerc rnano rocyapcrna.
3axnmurentna cra saxonoarentnoro nponecca
& . asnauene +ro cra cocror n oneen o cnee-
n nacenen n]opman o coepxan npnroro saxona. napoo-
nane tnaer nyx yponne o]nantnoe neo]nantnoe. cymecrn-
nerc ono uame ncero n ne onynxonan.
/ saxnmuaerc n oneen rexcra saxona
n nceomero cneen nyrem ero onynxonan n o]nantnom sa-
n. napoonane ocymecrnnerc or men rocyapcrnennoro oprana
n xe camm opranom, sanmm n noncanmm annt axr. n o-
napoonan axra ycranannnaerc crporo onpeenennt cpox. a o]n-
antnoe sane, re nynxymrc saxont pyre nopmarnnte axrt,
moxno cctnartc n axrax npmenen nopm npana, n cnoax copanx
saxonoarentcrna, n neuarntx paorax, o]nantntx oxymenrax.
coornercrn co cr. 107, u. 2, oncrryn occcxo ueepan,
Hpesenr n reuene uertpnanar ne nonctnaer ]eepantnt sa-
xon onapoyer ero. 3axont nynxymrc n o]nantntx sanx
occcxo rasere, opan saxonoarentcrna occcxo ueepa-
n.
: saxonon ( pyrx nopmarnno-npa-
nontx axron) ocymecrnnerc n ne coomen o x san n sno-
xen x coepxan n neo]nantntx neuarntx sanx, pao- re-
nensonntx nepeauax, nayuntx sanx.
?E. @ &( ,2 !!1 A&1*
1. % nayuno nreparype ner onosnaunoro npecrannen o rom, uro
cneyer nonmart no K,2 L.
% onx cnyuax ronopr, nanpmep, o peansan npana xax o onpe-
enennom, crporo oycnonnennom ocymecrnnen npanontx npe-
ncan, xax o nonnomen +rx npencan n noneen nme. o-
nontno rnuno np +rom onpeenene, cornacno xoropomy ona ntcrynaer
xax raxoe noneene cyexron npana, n xoropom nonnomamrc npenca-
n npanontx nopm (npanomepnoe noneene), npaxruecxa erent-
nocrt nme no ocymecrnnenm npan ntnonnenm mpuecxx o-
sannocre. ntm cnonam, peansan npana paccmarpnaerc xax no-
nnomene n nocrynxax nme rex rpeonan, xoropte n ome ]opme
349
ntpaxent n nopmax npana, xax xonxpernoe nponnene nponecca npanono-
ro perynponan
1
.
pyrx cnyuax peansan npana paccmarpnaerc ne rontxo xax
nponecc n nnemnee nponnene nponecca npanonoro perynponan, no
xax ero # . annom acnexre peansan npana onpe-
enerc xax ocrxene nonnoro coornercrn mexy rpeonanm
nopm conepmrt onpeenennte nocrynx n nosepxartc or x conep-
men cymmo ]axruecx nocneonanmx ecrn.
tpaxa cnoe ornomene x coepxanm nonr peansan npana,
cneyer samerrt, uro +rm nonrem oxnartnaerc ne rontxo nponecc ocy-
mecrnnen npanontx npencan, nponecc nonnomen +rx npenca-
n n xsnt, n noneene nme, no xoneunt pesyntrar annoro npo-
necca.
2. ymecrnyer pasnuna xnacc]xan A& , .
aonee pacnpocrpaneno x nopasenene n sancmocr or xapaxrepa
npanornopuecxx ecrn cyexron npana.
Ho +romy npsnaxy-xprepm otuno ntenmr uertpe ocnonnte
]opmt peansan npana: VW! ! -
*! . accmorpm xparxo nepnte rp s +rx ]opm pean-
san npana; uernepra ]opma yer paccmorpena anee.
/ VW npan, n npanomou, ntpaxaerc
n axrnno peansan nosmoxnocre, npeocrannemtx cyexram pas-
nuntx omecrnenntx ornomen nopmam npana. npeenax anno
]opmt peansan npana npocxor ocymecrnnene cyexrnntx npan
yuacrnxam perynpyemtx c nomomtm npana omecrnenntx ornomen.
Hpmep ocymecrnnene rpaxanam occ cnox xoncrrynon-
ntx npan na oenene, nxnmua npano cosanart npo]ecconantnte
comst n samrt cnox nrepecon (cr. 30 oncrryn occcxo ue-
epan); npano copartc mpno, es opyx, nponort copan, m-
rnr emoncrpan, mecrn nxerponane (cr. 31); npano mert
mymecrno n cocrnennocr, nnaert, nontsonartc pacnopxartc m
xax enonuno, rax conmecrno c pyrm nnam (cr. 35); npano yuacr-
nonart n ynpannen enam rocyapcrna xax nenocpecrnenno, rax ue-
pes cnox npecranrene (cr. 32, u. 1).
eut er raxxe o peansan npanomou rocyapcrnenntm nt-
m opranam opransanm, xoropte nnmrc yuacrnxam npanontx
ornomen. ecrny n coornercrn co cnom ycranam, nonoxenm
n ntm axram, onpeenmmm x npanono craryc, on ecnpenr-
crnenno ocymecrnnmr cno ]ynxn, a rem camtm npcyme m npano-
mou.
) xax ]opma peansan npana npecranner coo ne uro
noe, xax peansanm ostnammx nopm, ntnonnene cyexrom npana
nosnoxenntx na nero osarentcrn. cnonnene osarentcrn ntpaxaerc
m.: ma reop npana / orn. pe. . . Hronxn. ., 1994. . 282.
350
n conepmen ]suecxm n mpuecxm nnom ecrn, npey-
cmorpenntx nopmo npana. ecrn, cnsannte c ntnonnenem osa-
rentcrn, moryr npeycmarpnartc raxxe n oronopax n nnyantntx
axrax, sanaemtx n nponecce npanonpmenen.
xauecrne npmepa osarentcrn, coepxamxc n nopmax npana, mo-
ryr cnyxrt, n uacrnocr, xoncrrynonnte osannocr rpaxan. n
coepxarc n rexcrax camx xoncrryn, a raxxe pyrx xoncrrynon-
ntx axron.
cnonnene osarentcrn nyrem conepmen onpeenenntx ecrn
n pe cnyuaen nppannnaerc x nosepxanm or conepmen rex n
ntx ecrn. cnonnene nesancmo or roro, xaxm nyrem ono ocr-
raerc - nyrem axrnntx ecrn n xe nosepxan or nx, nyrem es-
ecrn, ncera cnsano c npernopenem n xsnt ostnammx npen-
can.
ornue or +ro ]opmt peansan npana, * nopm npana
cnsano rontxo c peansane sanpemammx nopm. nora conmene
nopm npana paccmarpnamr nmt xax conmene osannocre. naxo
cmtcn nxnatnaerc ncera on ror xe: nosepxane or conepmen
ecrn, naxomxc no sanperom, sanpemenntx nopmam npana.
onantna pont nasnauene anno ]opmt peansan npana sa-
xnmuamrc n rom, urot ne onycrrt conepmen ecrn, xoropte
npunn t npe ne rontxo omecrny rocyapcrny, no nunocr. o-
nmene osannocre ncera meer ne axrnnt, a naccnnt xapaxrep.
eansan anno ]opmt ocrraerc ne n cny conepmen axrnntx
ecrn cyexron npana, a naroap nosepxanm or conepmen sa-
npemenntx saxonom ecrn.
?C. 3& /
1. % mpuecxo nreparype cnoxnoct mnoxecrno n ro n no
mepe pasnuammxc mexy coo onpeenen nonr npmenene
npana.
epexo npmenene npana nonmaerc xax ocoa ]opma peansa-
n npana, ocymecrnnema rocyapcrnenntm n omecrnenntm opra-
nsanm n npeenax x xomnerenn n ]opme nnacrno opransymme
erentnocr no xonxpersan npanontx nopm na ocnone crpororo co-
nmen saxonnocr.
nora npmenene npana rpaxryerc xax nnacrna erentnocrt op-
ranon rocyapcrna n ntx opranon no ynonnomoum rocyapcrna, xoro-
pte, cnontsy cno cnenantnte nonnomou, samr axrt nny-
antnoro snauen na ocnone nopm npana, pema rem camtm no cymecrny
xonxpernte nonpoct xsn omecrna.
onontno uacro npmenene npana paccmarpnaerc xax raxa ]opma
ero peansan, xoropa cocror n nponeen rocyapcrnom cnoxno, or-
nercrnenno mpuecxo opransanonno erentnocr no oocno-
nannomy ocymecrnnenm npanontx nopm ornocrentno xonxperntx cy-
351
exron, ]axron, ornomen peantno omecrnenno xsn n pamxax saxo-
na.
3r onpeenen npneent xax nnmcrppymme neonosnaunocrt
mnoxecrnennocrt noxoon x nonrm npmenene npana. er neo-
xomocr nosmoxnocr nepeucnrt x nce. opaso naxnee onpee-
nrt & ! xoropte n
ro n no crenen orpaxamrc n pasnuntx ero onpeenenx cno-
xnmxc o nem npecrannenx.
2. onop o ocoennocrx npanonpmenen, neoxomo oparrt
nnmane na cneymmee.
%-1)# na ro, uro npanonpmenrentna erentnocrt (n ornue
or pyrx ]opm peansan npana, n xoroptx yuacrnymr camte pasnunte
cyexrt npana ]suecxe mpuecxe nna) moxer ocymecrnnrt-
c & & ; -
.
coornercrn c oncrryne rexymm saxonoarentcrnom oc-
c ( pyrx crpan) +ro moryr trt oprant saxonoarentno nnacr, cy-
ente, npoxypopcxe oprant oprant cnonnrentno nnacr, amn-
crpan npenpr yupexen, onxnocrnte nna pasntx panron,
omecrnennte oprant opransan no nopyuenm (c canxn) rocyap-
crna. paxane (noannte np monapxuecxo ]opme npannen), ne
nnmmec onxnocrntm nnam, ne moryr sanmartc npanonpmen-
rentno erentnocrtm.
%-1)# npanonpmenene on s naxnemx non &-
# . no cymecrnyer napy c saxonoarentno, npanoox-
panrentno pyrm nam rocyapcrnenno erentnocr meer
&-# . 3ro osnauaer, uro axrt, sanaemte
n nponecce npanonpmenen, nnmrc mpuecxm, necnonnene
xoroptx nneuer sa coo rocyapcrnennoe npnyxene.
( &- & -
&. mpuecxo nreparype pasnuamr ne
]opmt ero ocymecrnnen: oneparnno-cnonnrentnym npanooxpan-
rentnym.
%--)# na ro, uro npmenene nopm npana ocymecrnnerc ne
n nposnontno ]opme, a n & . yme-
crnyer onpeenenna nponeypa npanonpmenrentno erentnocr cy-
entx, amncrparnntx, cnecrnenntx ntx rocyapcrnenntx opra-
non onxnocrntx nn. renent eransan nopxa npanonpmen-
rentno erentnocr pasnuntx opranon onxnocrntx nn ne ncera
onaxona.
%-1)# na ro, uro npanonpmenrentna erentnocrt ocymecrn-
nerc & # -
! . 352
: -(1)# na ro, uro npanonpmenrentna erentnocrt & -
& -
& ! nastnaemoro nnyantntm axrom, n axrom
npmenen.
?. 3,1# !1 &(
1. Hpanonpmenrentna erentnocrt rocyapcrnenntx opranon
onxnocrntx nn ncera ocymecrnnerc n coornercrn c onpeenennt-
m, omenpsnanntm no ncex crpanax . pe nx naxne-
mee snauene memr npnnnt saxonnocr, conantno cnpanennocr,
nenecoopasnocr oocnonannocr npnmaemtx n nopxe npanonp-
menen rex n ntx pemen.
uro osnauaer n npaxruecxom nnane xaxt s +rx npnnnon xax
on cornacymrc mexy coo?
( osnauaer crporoe neyxnonnoe cneonane rocy-
apcrnenntx opranon onxnocrntx nn saxony n nponecce npanonpme-
nrentno erentnocr.
peonane conmen saxona n npanonpmenrentno erentno-
cr +ro cneonane yxne yxy saxona, xoropt npmenerc; ecr-
ne npanonpmenrentntx opranon onxnocrntx nn n pamxax npeoc-
rannenntx m nonnomou; crporoe neyxnonnoe conmene ycranon-
nenno nponeypt; npnre n pesyntrare npanonpmenrentno erent-
nocr mpuecxx axron ycranonnenno ]opmt (yxas, npxas, pemene,
nocranonnene r. n.).
( # osnauaer erentnocrt npanonp-
menrentnoro oprana onxnocrnoro nna n nrepecax ne xaxx-no
rpaxan n rpynn, a n nrepecax ncero omecrna. asymeerc, nents ne
curartc c rem, uro nopmt npana, nnmmec n pesyntrare xnaccono
optt, xax ormeuan eme . u. Bepmenenu ( pyre mpcrt openonm-
nonno occ), orpaxamr nrepect rocnocrnymmx xnaccon cntnee,
uem nrepect pyrx xnaccon uro npmenene nopm npana arenram
nnacr, cyeno amncrparnno, c roux spen conantno cnpa-
nennocr eme onee naxnoner ecrne saxonon n +rom nanpannen,
ntener x xax axrt, ocnyxnamme n nepnym ouepet nrepect roc-
nocrnymmx cnoen
1
.
naxo +ro nonce ne osnauaer, uro npanonpmenrentnte oprant
onxnocrnte nna, ecrny n nrepecax rocnocrnymmx xpyron, ne
onxnt pyxonocrnonartc nrepecam ncero omecrna, conmart npn-
nn conantno cnpanennocr. npanonom rocyapcrne +ro onxno
trt nenpemenntm ycnonem x erentnocr.
( n npanonpmenrentno erentnocr os-
nauaer yuer xonxperntx ycnon npmenen roro n noro
nopmarnno-npanonoro axra, npnre no nnmane cnen]x cnoxn-
m.: 6 <. '. ma reop npana. ., 1912. tn. 3. . 710.
12 mecrnosnane 353
mec cryan n momenr ntnecen pemen, ntop naonee onrmant-
noro napanra peansan npanontx rpeonan n rex n ntx xonxper-
ntx ocrorentcrnax.
( npanonpmenrentno erentnocr osnaua-
er nonnoe ntnnene, rmarentnoe syuene cnontsonane ncex ornoc-
mxc x eny marepanon, npnre pemen rontxo na ocnone ocronep-
ntx, xopomo nponepenntx, ne nonexamx comnenm ]axron. annt
npnnn nexr n ocnone pyrx npnnnon. apymene npnnna ooc-
nonannocr np npnr npanonpmenrentnoro axra cnyxr necxm oc-
nonanem n ero orment.
apy c nasnanntm npnnnam cymecrnymr nte npnnnt
npanonpmenrentno erentnocr.
2. cxo s roro, uro npanonpmenrentna erentnocrt ocymecrn-
nerc n onpeenenno nocneonarentnocr, n rocyapcrnenno-npanono
reop npaxrxe ntenerc p ornocrentno camocrorentntx -
2# 2# / ,. aonee rnuntm npsnamrc cne-
ymme: a) ycranonnene ccneonane ]axruecxx ocrorentcrn e-
na; ) ntop anans nopmt npana c roux spen ee nonnnocr, sa-
xonnocr, ecrn ee no npemen, n npocrpancrne no xpyry nn; n) ana-
ns coepxan nopmt npana npnre pemen (sane nny-
antnoro axra); r) oneene coepxan npnroro pemen o cneen
sanrepeconanntx rocyapcrnenntx omecrnenntx opranon onxnocr-
ntx nn.
nora ntenmrc paccmarpnamrc nmt rp cra npanonpme-
nrentno erentnocr. menno: ycranonnene anans ]axruecxoro
marepana, xacammeroc paccmarpnaemoro ena; onpeenene ccneo-
nane nopmarnno-npanono ocnont annoro ena; npnre pemen
oneene o cneen sanrepeconanntx nn coepxan npnroro
pemen.
asymeerc, eno saxnmuaerc ne n xonuecrne ntenemtx crynene,
n cra, npanonpmenrentnoro nponecca, a n x cyr, n x coepxa-
n. c npanonpmenrentna erentnocrt xax nentnt, ent npo-
necc pasnaerc na p cra ne pa nexo camonen, a pa onee rny-
oxoro pasnocroponnero nosnan conepmencrnonan camoro npano-
npmenrentnoro nponecca. accmorpenm nponem, xacammxc ntene-
n syuen pasnuntx cra npanonpmenrentnoro nponecca, no-
cnmena cnenantna oreuecrnenna sapyexna nreparypa.
cnonno cmtcn ee nce ycn anropon np +rom nanpannent, xax
npanno, na ro, urot rocyapcrnennte oprant onxnocrnte nna
cmorn ocrut n onacr npanonpmenen maxcmantno +]]exrnno-
cr np crporom neyxnonnom conmen m npnnnon cnpanenno-
cr saxonnocr. n emoxparuecxoro omecrna npanonoro rocyap-
crna nectma naxno, urot np ncex nax rocyapcrnenno erentnocr,
354
nxnmua npanonpmenrentnym, rpaxann naxonc n sancmocr or
saxonon, a ne or nn, x cosammx npmenmmx.
3. onop o ocoennocrx ! &( & nny-
antntx axrax, xax x nepexo nastnamr, nents ne samerrt, uro nesan-
cmo or roro, nnmrc n on pemenm cyentx opranon n axram
amncrparnntx opranon onxnocrntx nn, n nx ncera ycmarpna-
mrc anroprer cna rocyapcrna. m nesmenno npaerc rocyapcr-
nenno-nnacrnt xapaxrep. 3a napymene npencan, coepxamxc
n +rx axrax, cneyer rocyapcrnennoe nosecrne. n oxpanmrc
oecneunamrc rocyapcrnom n ro xe mepe, xax nopmt npana, na oc-
nonan no cnonnene xoroptx +r axrt npnmamrc.
cnonnte rpeonan, xoropte npennmrc x axram npmenen,
saxnmuamrc n rom, urot on: a) crporo coornercrnonan nopmarnno-
npanontm axram, na ocnone xoroptx on npnmamrc; ) sananct n
npeenax xomnerenn npanonpmenrentnoro oprana n onxnocrnoro
nna; n) coepxan rnyoxym ncecroponnmm mornponxy; r) men nce
neoxomte pexnsrt, npamme axram npmenen o]nantnt
xapaxrep (namenonane axra, npem mecro ero npnr, namenonane
oprana, sanmero annt axr, nanue coornercrnymme neuar,
nonc r. n.).
xrt npmenen, n nnyantnte axrt, ne nnmrc croun-
xam npana. n ne coepxar n cee xaxx-no omx npann noneen,
a nmt npmenmr coornercrnymme nopmt npana x xonxpernomy cny-
uam, cotrm n nny.
ornue or nopmarnno-npanontx axron, nnyantnte axrt pac-
curant ne na mnoroxparnoe, a na . Hpronop cy-
a, npxas o npnr na paory n o ynontnen, yxas o nasnauen
na onxnocrt n narpaxen memr ne mnoroxparnoe, a onoxparnoe
snauene, paccurant n ycranonnennom saxonom nopxe ne na mnoropa-
sonoe, a na onopasonoe npmenene.
nnyantnte axrt, no cpannenm c nopmarnno-npanontm axra-
m, opament x & & ! samrc np-
menrentno x & * .
axonen, n ornue or nopmarnno-npanontx axron, nnyantnte
axrt nenocpecrnenno nnexyr sa coo mpuecxe nocnecrn, ntcry-
namr n * ! cnyxar ocnonanem n nosnxno-
nen, smenen n npexpamen xonxpernoro npanoornomen.
ymecrnyer snaurentna xarerop npanoornomen, xoropa rpey-
er n cnoero nosnxnonen, smenen n npexpamen cnenantnoro
nmemarentcrna ynonnomouenntx na ro rocyapcrnenntx opranon n
onxnocrntx nn. raxontm ornocrc, nanpmep, snaurentna uacrt
amncrparnno-npanontx, yrononno-npanontx, yrononno-nponeccyant-
ntx, rpaxancxo-nponeccyantntx ntx npanoornomen.
355
?=. @ ! (! !-*
( #! -
* . ymecrnonane npanonpxa
osnauaer, uro rpaxane pyre cyexrt npana ecnpenrcrnenno c-
nontsymr cno npana opoconecrno ntnonnmr osannocr, uro napy-
men sanperon, ecn on conepmamrc, nnexyr noccranonnene napymen-
ntx npan npmenene x npanonapymrenm npeycmorpenntx saxonom
mep rocyapcrnennoro npnyxen. eansan emoxparuecxoro no co-
epxanm npana cosaer n omecrne crantnym ccremy rapanrponan-
ntx rocyapcrnom saxonom conantntx nosmoxnocre rpaxan x
oenen, omecrnennym cnnnny, nceomym pannym sanc-
mocrt rontxo or saxona, cosnane ynepennocr n cocrnenno esonac-
nocr or nposnona essaxon.
cnony npanonopxa cocrannmr rpaxan
!- ecrn rocyapcrnenntx opranon onxnocrntx nn.
emoxparuecxom rocyapcrne cornacno omenpanonomy npnnny
rpaxancxoro omecrna rpaxanam x oenenm paspemeno nce,
uro ne sanpemeno. a npanomepnoe noneene npano moxer oxastnart
crmynpymmee nnne, onpeen mept noompen, noepxx no-
ntmenno oxpant conantno nonesntx ecrn (npanonte ntrort
npemymecrna n xpecrtncxx xoscrn, menxx cpenx npenp-
r, noepxxa oreuecrnenno npomtmnennocr n ee xonxypenn c sa-
pyexntm ]pmam r. n.), orpanuene cepxnane nexenarentntx
nnen (cyent nopox pacropxen paxa np nanu y cynpyron
neconepmennonernx ere, orpanuen axnst na nposnocrno
npoaxy raauntx nnno-noountx sen). onantnte crmynt,
nonnomennte n npane, ecrnennt nmt np nanaxennocr ccremt npa-
nonoro perynponan, nonnomenno n npanonopxe.
ax ormeueno, x ocnonam npanonopxa ornocrc . j-
* ; &# ! *# -
*# !
## & & & 1 #
1 - .
% mpoxom cmtcne rpeonane saxonnocr apeconano ncem cyex-
ram nynunoro uacrnoro npana; n +rom nnane ero peansane nnerc
npanomepnoe noneene ncex cyexron npana. onee ysxom, cnenant-
nom cmtcne saxonnocrtm nastnaerc npnnn erentnocr rocyapcr-
nenntx opranon onxnocrntx nn, onaammx nnacrntm nonnomo-
um (nxnmuammm sane nopmarnno-npanontx axron npmene-
ne npana), nocxontxy menno n c]epe rocyapcrnenno nnacr, ynpanne-
n npnyxen xpomrc napymen, cnoconte npunrt cymecr-
nennt ypon npanam rpaxan pyrx cyexron npana, npanonopxy
n nenom. 356
< erentnocr rocyapcrna ero opranon nn-
mrc pasenene saxonoarentno, cnonnrentno cyeno nnacre,
cosane anroprerntx rocyapcrnenntx opranon, ocymecrnnmmx na-
sop sa coornercrnem ncex nopmarnno-npanontx axron oncrryn rocy-
apcrna, nosaxonntx axron saxonam, rnacnocrt erentnocr rocyap-
crnenntx opranon, npano rpaxan, curammx, uro x npana napyment
xaxm-no pemenm rocyapcrnenntx opranon n onxnocrntx nn,
oxanonart +r pemen n ycranonnennom nopxe n cye p pyrx ra-
panr.
E0. @ ! A& M!N !! 1 A&
'*
1. n roro urot crart peantnocrtm ycnemno ntnonnrt cno
]ynxn, npano, xax rocyapcrno, onxno mert nnemnee ntpaxene.
oreuecrnenno sapyexno mpuecxo nreparype +ro nnemnee
ntpaxene npana n onx cnyuax nastnamr ]opmo n ]opmam npa-
na, n pyrx crounxam, a n rpertx x menymr ononpemenno
]opmam, crounxam npana. nacromee npem ]opma npana uame
ncero paccmarpnaerc xax crounx npana.
axo cmtcn nxnatnaerc n nonre ]opmt (crounxa) npana?
%-1)# crounxam npana curamr re !
; ! xoropte oexrnno
ntstnamr neoxomocrt san no smenen ononnen rex n
ntx nopmarnno-npanontx axron, a raxxe npanono ccremt n nenom.
axoro poa crounx nastnamr marepantntm crounxam npana.
%-1)# no crounxam npana nonmamr raxe ]ynamenrant-
nte npanonte axrt, cropuecxe namrnx, xoropte oxasan snau-
rentnoe nnne na pasnre xax nanonantnoro, rax sapyexnoro npa-
na. raxx npanontx namrnxax, xax o crounxax npana, ronopr, xo-
ra nontsymrc n ccneonanx Corpus uris ciilis, yccxo Hpano, cct-
namrc na 3axont XII rann, na oexc anoneona p.
--)# crounx npana rpanonno paccmarpnamrc n ne
cnocoa ntpaxen rocyapcrnenno non, cnocoa ycranonnen npano-
ntx nenen n cnocoa, xoroptm npanny noneen npaerc rocy-
apcrnenno nnacrtm omeosarentna cna. 3ro mpuecx
cmtcn ]opmt n crounxa npana. menno n +rom, mpuecxom, cmtc-
ne ]opma npana crounx npana mpoxo npmenmrc oreuecrnenntm
sapyexntm rocyapcrnoneam npanoneam xax roxecrnennte no-
nr.
neyer samerrt, uro n oreuecrnenntx nayuntx yuentx sanx
no ]opmo (crounxom) npana xax cnocoom saxpennen npanontx ne-
nen n cnocoom ntpaxen nosneenno n saxon non rocnocrnym-
mero xnacca nora nonmamr ** . apy c ne nte-
nmr ** . Hocnen paccmarpnaerc xax ccrema n
crpyxrypa, nnyrpennee crpoene npana, xax pacnpeenene npanontx
357
nopm no orpacnm ncrryram coornercrnenno xapaxrepy perynpyemtx
m ornomen oruacr meroy npanonoro perynponan.
2. nans mpuecxo nreparypt npanono xsn pasntx crpan
noxastnaer, uro n mpe cymecrnonano cymecrnyer orpomnoe mnoxecrno
]opm (crounxon) npana.
ce xora-no menme mecro ]opmt (crounx) npana nepeuc-
nrt rpyno, no naonee naxntm mpoxo snecrntm nnmrc cne-
ymme: ! - & -
&! &! - ! -
& &! . axntm c-
rounxam pmcxoro npana tn enonte otxnonen npanna, ntpa-
artnanmec noncenenno enono npaxrxo xoncynon, nperopon
pyrx onxnocrntx nn. n pomano-repmancxoro npana xapaxrepntm
crounxom n reuene nrentnoro npemen (XIIIXIX nn.) curanact npa-
nona oxrpna. xauecrne naxnemx ]opm (crounxon) mycyntman-
cxoro npana ntcrynamr: opan cnmenna xnra cnama, cynna, n rpa-
n, cnsannte c nocnanem nnaxa, xma, n enoe cornamene
mycyntmancxoro omecrna, xc, n cyxene no ananor.
neyer ocoo ormerrt, uro npecrannen o crounxax npana, rax
xe xax o x nax, nxora ne ocrananct nesmenntm. exoropte s
nx (npanono otua, saxon, npeneenr), conepmn snaurentnym +nonm-
nm c pennemx npemen, coxpannct n npanontx ccremax nontne.
pyre eccneno cuesn. pert xe, yrparn xaxym-no npaxruecxym
snaumocrt, coxpann nmt cropuecxym nennocrt. pe nocnenx
ntenmrc, nanpmep, *! xoropte nexora t-
n npaxruecx snaumtm, a n nacromee npem coxpann nmt cnom
reoperuecxym cropuecxym snaumocrt.
E$. 3( &-1) ! ) F
-1& !&
1. pe mnoroucnenntx ]opm (crounxon) npana naxnoe mecro
sanmamr nopmarnno-npanonte axrt rocyapcrnenntx opranon. n
xparxocr x nepexo nastnamr nopmarnntm axram.
Ho nopmarnno-npanontm axram nonmamrc ; -
# & &!
; . 3ro axrt npanornopuecrna, xoroptm ycranann-
namrc, smenmrc n xe ormenmrc npanonte nopmt.
ce nopmarnno-npanonte axrt nnmrc rocyapcrnenntm no cno-
emy xapaxrepy. n samrc n canxnonpymrc rontxo opranam ro-
cyapcrna, memr noneno xapaxrep, n nx coepxrc uepes nx npe-
nomnerc rocyapcrnenna non. 3a napymene nenen, coepxamxc
n nopmarnno-npanontx axrax, nacrynamr yrononno-npanonte, rpaxan-
cxo-npanonte nte mpuecxe nocnecrn.
opmarnno-npanontm axram, sanaemtm rocyapcrnenntm op-
ranam, nnmrc ! ! !
358
(xanera), ! # & -
! ! & &-
# .
crema nopmarnno-npanontx axron n xaxo crpane onpeenerc
xoncrryne, a raxxe sanntm na ee ocnone cnenantntm saxonam,
nonoxenm o rex n ntx rocyapcrnenntx opranax, npanrentcrnen-
ntm nocranonnenm. 3axonoarentcrnom ycranannnamrc raxxe nop-
ox san, smenen, orment ononnen nopmarnno-npanontx ax-
ron, opran, samm ror n no nopmarnnt axr, nponeypa ero s-
an.
2. opmarnno-npanonte axrt xax ]opma (crounx) npana snau-
rentno ornuamrc or axron, ne memmx nopmarnnoro xapaxrepa, npex-
e ncero or ! n nnyantntx axron, xax
x sauacrym nastnamr.
nopmarnno-npanonte, nnyantnte axrt nnmrc *-
no cnoemy xapaxrepy. Hommo ncero npouero, +ro osnauaer, uro c re-
m pyrm cnsant onpeenennte mpuecxe nocnecrn. naxo
npnnnantnoe pasnue x saxnmuaerc n cneymmem. Hepnte coep-
xar n ne nopm npana paccurant na mnoroxparnoe
npmenene, rora xax nropte coepxar nmt -
& . opmarnno-npanonte axrt apeconant mpoxomy, rounee,
neonpeenennomy xpyry mpuecxx ]suecxx nn, n ro npem xax
nnyantnte axrt opament x crporo onpeenenntm nnam n xpy-
ry nn samrc no nnonne onpeenennomy nonoy (ycranonnene memo-
pantno ocx, npem na paory ynontnene, yxo na nencm r. .).
naxonen, nopmarnno-npanontm axram oxnartnaerc nectma mpox
xpyr omecrnenntx ornomen, a nnyantnte axrt paccurant
nmt na crporo onpeenennt n omecrnenntx ornomen. ecrne
nnyantnoro axra npexpamaerc c npexpamenem cymecrnonan
xonxperntx ornomen (nanpmep, n cns c ntnonnenem ycnon o-
ronopa xynn-npoax, nopa), n ro npem xax nopmarnno-npanonte ax-
rt npoonxamr ecrnonart nesancmo or roro, cymecrnymr n ne cy-
mecrnymr xonxpernte ornomen, npeycmorpennte anntm axrom.
anpmep, ecrne raxoro nnyantnoro axra (axra npmene-
n), xax npronop cya no xonxpernomy yrononnomy eny, npexpamaerc
no ero cnonnen (oxonuane cpoxa cnpanrentntx paor, rmpemnoro
saxnmuen r. n.). naxo +ro nonce ne osnauaer npexpamen ecrn
saxona, npeycmarpnammero ry n nym mepy yrononnoro naxasan sa
conepmene noonoro npecrynnen.
E2. S! / 1 !
1. % mpuecxo nreparype cymecrnyer mnoro onpeenen non-
r saxon. onontno rnuntm, orpaxammm cnoxnmec npe-
crannen o saxone na conpemennom +rane ero pasnr e]nnm n-
nmrc cneymme. 3axon +ro npnrt n ocoom nopxe nepnunt
359
npanono axr no ocnonntm nonpocam xsn rocyapcrna, nenocpecrnen-
no ntpaxamm omym rocyapcrnennym nonm onaamm ntcme
mpuecxo cno. n: saxon +ro nopmarnno-npanono axr, npn-
maemt ntcmm npecranrentntm opranom rocyapcrna n ocoom saxo-
noarentnom nopxe, onaamm ntcme mpuecxo cno peryn-
pymm naonee naxnte omecrnennte ornomen c roux spen n-
repecon norpenocre nacenen crpant. n: n mpuecxom cmtcne
saxon - +ro nopmarnnt axr, npnmaemt n ocoom nopxe, onaam-
m nocne oncrryn naontme mpuecxo cno nanpannen-
nt na perynponane naonee naxntx omecrnenntx ornomen
1
.
oxno npnecr eme nent p ananoruntx onpeenen n c]op-
mynponart cnom cocrnennym, anropcxym e]nnm saxona. naxo e-
no ne n +rom. < ! # ! -
; &! ! ntenrt paccmorpert xor t ero
ocnonnte cnen]uecxe ueprt.
2. ccreme pasnuntx nopmarnno-npanontx axron saxont nten-
mrc cneymmm ocoennocrm.
%-1)# saxon +ro nopmarnno-npanono axr, npnmaemt -
& P (ueepantntm o-
panem n occ, onrpeccom n B, napnamenrom n ran,
upann, non p.), npecrannmmm n ]opmantno-mpuecxom
cmtcne nect napo, n xe nenocpecrnenno camm napoom -
.
%-1)# saxon onaaer # *# # cpe ncex oc-
rantntx crounxon npana, nnerc &*#
# .
%--)# saxon xax crounx npana, cxom or ntcmero npecra-
nrentnoro oprana, ntpaxammero (no xpane mepe reoperuecx) nonm
nrepect ncero omecrna n napoa, roxe onxen orpaxart * -
& . n oreuecrnenno sapyexno npa-
nono reop onontno rpanonntm crano paccmorpene saxona n xaue-
crne ntpasren ome non.
%-1)# saxon, n ornue or pyrx nopmarnno-npanontx axron,
saerc no ; &# #
;. ero nomomtm ynopounamrc perynpymrc naonee nax-
nte omecrnennte ornomen.
%-(1)# saxon ! -
. 3axonoarentna nponeypa cymecrnyer n xaxom
rocyapcrne. na saxpennerc, xax npanno, ocotm axram nonoxe-
nm n pernamenram ntcmx opranon rocyapcrnenno nnacr nn-
erc oexrnno neoxomo.
ma reop npana / orn. pe. . . Hronxn. ., 1994. . 181.
360
pome nasnanntx cymecrnymr pyre npsnax saxonon, ornuam-
me x or pyrx nopmarnno-npanontx axron. naxo on ne memr cy-
mecrnennoro snauen.
E8. %1 !
yyu nectma cxoxm mexy coo no cnocoy ]opmponan,
mpuecxo cne, mecry pon n ccreme npana, saxont rem ne menee
snaurentno ornuamrc pyr or pyra. n nopasenmrc na onpee-
nennte nt. ymecrnymr pasnunte xprep xnacc]xan saxonon.
sancmocr or snaumocr coepxamxc n nx nopm saxont no-
pasenmrc na ! ! xax x
nora nastnamr.
xoncrrynonntm saxonam ornocrc npexe ncero cam xoncrry-
n; sarem saxont, c nomomtm xoroptx nnocrc smenen ononne-
n n rexcrt xoncrryn, , naxonen, saxont, neoxomocrt san
xoroptx npeycmarpnaerc camo xoncrryne.
otxnonenntm, n rexymm, saxonam ornocrc nce pyre saxont.
ornue or xoncrrynonntx saxonon n npnr n smenen
otxnonenntx saxonon ne rpeyerc ocooro nopxa n xnan]npo-
nannoro (n
2
/s,
3
/4 n xe, xax n oncrryn pen,
k
lIW ontmncrna e-
nyrarcxx ronocon. annom cnyuae ocrarouno aconmrnoe ontmncrno
ronocon.
asnu n nponeype npnr smenen xoncrrynonntx
otxnonenntx saxonon orpaxamr x neonaxonym snaumocrt n ccreme
]opm npana, n uacrnocr cpe nopmarnno-npanontx axron.
sancmocr or opranon, sanmx ror n no saxon, a raxxe or
repprop, na xoropym pacnpocrpanerc ero ecrne, saxont n ]eepa-
rnnom rocyapcrne nopasenmrc na VW
na ! . cnom ouepet, ]eepant-
nte saxont enrc na
. 3axont, npnrte cyexram ]eepan, raxxe
nopasenmrc na xoncrrynonnte otxnonennte, n rexyme. ue-
epantnte saxont samrc ntcmm opranam rocyapcrnenno nnacr
]eepan pacnpocrpanmrc na ncm ee reppropm, ocrantnte ntc-
mm opranam rocyapcrnenno nnacr cyexron ]eepan coorner-
crnenno memr mpuecxym cny nmt na ee repprop. Ho omemy
npanny n cnyuae pacxoxen ]eepantntx saxonon c saxonam cyex-
ron ]eepan nepnte memr npoprer na nroptm, ecrnymr ]ee-
pantnte saxont.
apy c nasnanntm xprepm xnacc]xan coornercrnenno
nam saxonon cymecrnymr pyre xprep nt saxonon.
E;. 9,( " 2 S! /
oncrryn (or nar. SM\IATAHATM ycranonnene, ycrpocrno) nnerc
- ! ntcrynammm n xauecrne
361
ornpannoro mpuecxoro nauana ne rontxo no ornomenm x rexymm,
no no ornomenm x camm xoncrrynonntm saxonam.
oncrrynonnte saxont ornuamrc or rexymx saxonon ncex py-
rx nopmarnno-npanontx axron ne rontxo no coepxanm, no no ]op-
me, xapaxrepy, nopxy npnr, nnecen n nx smenen ononne-
n. Hma xoncrryn n cny mport oxnara em camtx pasnoopasntx
c]ep xsneerentnocr omecrna rocyapcrna, a raxxe n cny mnorx
pyrx npun nnerc ne rontxo cyryo mpuecxm, no nonrue-
cxm eonoruecxm no cnoemy xapaxrepy oxymenrom. na onaaer
camo ntcoxo mpuecxo cno no ornomenm xo ncem es cxnmue-
n ]opmam (crounxam) npana cnyxr npanono ocnono n nce
npanornopuecxo npanonpmenrentno erentnocr n rocyapcrne.
oncrryn otuno onpeenerc xax cnonno 3axon rocyapcrna,
saxpennmm ero ocnont, a raxxe ocnont omecrnennoro +xonomue-
cxoro crpo anno crpant, npana cnoot uenonexa rpaxanna,
]opmy npannen ]opmy rocyapcrnennoro ycrpocrna, nopox opran-
san xomnerennm opranon rocyapcrnenno nnacr ynpannen, op-
ransanm ocnonnte npnnnt ]ynxnonponan sparentno
ccremt ocymecrnnen npanocy.
a xapaxrep, ]opmy coepxane xoncrryn oxastnamr orpomnoe
nnne camte pasnunte oexrnnte cyexrnnte ]axropt.
ucne nepntx cneyer ormerrt npexe ncero raxe, xax coornome-
ne n crpane conantno-xnaccontx cn, nrepect xoroptx ne rontxo orpa-
xamrc, no ]opmantno-mpuecx saxpennmrc n rexcrax xoncrry-
n. xoncrrynx anroprapntx roranrapntx rocyapcrn, re y nna-
cr cror npante cnt, orpaxamrc saxpennmrc npexe ncero x
nennocr nrepect. uro xe xacaerc nennocre nrepecon, pasene-
mtx x nonruecxm eonoruecxm onnonenram nentm, ro
on nesexno orcrynamr na nropo nnan, naxor nmt nesnaurentnoe
orpaxene n cnonnom 3axone rocyapcrna. naoopor. pe pyrx
oexrnntx ]axropon, oxastnammx nnne na xapaxrep coepxane
xoncrryn, cneyer yxasart raxxe na yponent pasnr omecrna, ero
cropuecxe, nanonantnte npanonte rpan, yponent pasnr ero
npanonoro cosnan xyntrypt p.
cny nasnanntx ntx, ananoruntx m ]axropon xoncrryn,
nanpmep, enponecxx rocyapcrn ne moryr, ecrecrnenno, ne ornuartc
or xoncrryn a]pxancxx, amepxancxx n asarcxx rocyapcrn,
rouno rax xe xax on ne moryr ne ornuartc pyr or pyra.
ucne cyexrnntx ]axropon, oxastnammx nnne na xapaxrep
coepxane xoncrryn, neoxomo ntenrt npexe ncero
nonrxo-npanonte nsrnt npecrannen paspaoruxon npoexron
xoncrryn saxonoarene o npane xax raxonom noome o xoncrry-
nonnom saxonoarentcrne n uacrnocr. yexrnnte ]axropt n nponec-
ce paspaorx npnr xoncrryn, xax npanno, memr nropocrenen-
362
noe no cpannenm c oexrnntm ]axropam snauene. naxo x nent-
s neoonennart, a rem onee rnopponart.
1 *
2 no xapaxrepy, cnocoy (]opme) snoxen, crenen coornercr-
n peantno ecrnrentnocr, cnocoy smenen ononnen p.
sancmocr or +roro n nayuno nreparype xoncrryn nopase-
nmrc na: a) xoncrryn ncante, r. e. cocrannennte n ne enoro
rexcra (oxymenra), nencante cocrome s nenoro pa xoncrry-
nonntx no cnoemy xapaxrepy saxonon. Hcante xoncrryn cocrannmr
noannmmee ontmncrno. encante xoncrryn cymecrnymr nmt
n nexoroptx crpanax, nanpmep, n enxopran ono 3enan;
) xoncrryn mpuecxe, n snaurentno crenen ]opmantnte,
xoncrryn ]axruecxe, aexnarno orpaxamme ecrnrentnocrt
peansymmec na npaxrxe, xoncrryn peantnte; n) xoncrryn
]eepantnte, ecrnymme na repprop ncex cyexron ]eepan,
xoncrryn orentntx cyexron ]eepan (pecnynx, mraron, se-
ment), p.
oncrryn nmoro rocyapcrna, nesancmo or x xapaxrepa, ]opm
n pyrx ocoennocre, npsnant ntnonnrt enrunte ]ynxn
pemart cxonte saau. menno saxpennrt naonee naxnte, cno-
xnmec n omecrne rocyapcrne ornomen rem camtm cosanart
c nomomtm mpuecxx cpecrn crantnocrt; cosanart ycnon n
nosnxnonen pasnr nontx omecrnenntx ornomen, rocyapcr-
nenntx omecrnenno-nonruecxx ncrryron yupexen; cnoco-
crnonart nontmenm yponn npanono xyntrypt n omecrne, npanonoro
cosnan npanonoro nocnran; cnyxrt mpuecxm ]ynamenrom
n cosan pasnr nanonantno npanono ccremt, p.
E?. O2'( 9,( 62!2 7, (-
<& 2!& !,(&
yyu cnonntm 3axonom conpemennoro occcxoro rocyapcrna,
oncrryn u saxpenner naxneme nauana omecrnenno rocyap-
crnenno xsn occ; ocnonnte npana cnoot uenonexa rpaxan-
na; ]opmy npannen ]opmy rocyapcrnennoro ycrpocrna, crpyxrypy ro-
cyapcrnennoro mexansma; sparentnym ccremy; nopox ]opmpona-
n npecranrentntx ntx rocyapcrnenntx opranon, a raxxe npnn-
nt x opasonan erentnocr.
ecrnymma oncrryn occ tna npnra 12 exap 1993 r.
nyrem nponeen ncenaponoro ronoconan pe]epenyma. enocpe-
crnenntm mpuecxm ocnonanem n ero nponeen nocnyxn xas
Hpesenra u N or 15 oxrp 1993 r. nponeen ncenaponoro ro-
noconan no npoexry oncrryn occcxo ueepan, cornacno
xoropomy ncenaponoe ronoconane no npoexry nasnauanoct na 12 exa-
p 1993 r. a +ror xe ent tn nasnauent raxxe ntopt enyraron n ]e-
epantnt napnamenr.
363
apy c anntm xasom nenocpecrnennoe mpuecxoe oecneue-
ne ncenaponoro ronoconan ocymecrnnnoct c nomomtm Honoxen
o ncenaponom ronoconan no npoexry oncrryn u or 12 exap
1993 r., n xoropom npeycmarpnanoct, uro n cnyuae npnr oncrry-
n ona ncrynaer n cny nemenenno, c momenra onynxonan pesyntra-
ron ncenaponoro ronoconan, a raxxe c nomomtm xasa Hpesenra u
npoexre oncrryn occcxo ueepan, npecrannemom na nce-
naponoe ronoconane.
coornercrn c xasom npoexr oncrryn, ntnocmt na pe]e-
penym, npecrannnc Hpesenrom u 9 nop 1993 r. n o]nant-
noro onynxonan n raserax occcxe necr occcxa rasera,
a raxxe n san maccontm rpaxom n ne pommpt sarentcrnom
Rpuecxa nreparypa. nonpemenno npoexr o]nantno nanpan-
nnc n Henrpantnym sparentnym xomccm u.
Honoxene o rom, uro menno Hpesenr npecranner npoexr on-
crryn, meno npnnnantnoe snauene, nocxontxy n ycnonx npor-
nocron n +ror nepo cnonnrentno nnacr n nne Hpesenra sa-
xonoarentno n nne napnamenra crpant, npnnmero xpane ]opmt
n oxrpe 1993 r. (paccrpen enoro oma), npornoopcrnymme cropo-
no tn paspaoran cno npoexr oncrryn, snaurentno ornuanm-
c or npesenrcxoro npoexra.
Hpecrannennt npoexr oncrryn tn onynxonan sa mecn o
nponeen pe]epenyma, 10 nop 1993 r., n osnaxomnen c nm na-
cenen n ncenaponoro ocyxen.
naxo, cnerentcrnymr +xcneprt, n roro, n pyroro, no cymecrny,
ne nonyunoct n cny cosanmec sauacrym cxyccrnenno noepx-
nanmec n crpane n annt nepo nnacrm npeepxamm nectma +mo-
nonantno, nanpxenno nonruecxo ocranonx ocranonx crpa-
xa, neonpeenennocr opeuennocr, noponme espasnue y snau-
rentno uacr nacenen x npecrannennomy npoexry oncrryn. o-
rnacno cononoruecxm onpocam na pe]epenym mn nm, n noan-
nmmem ontmncrne ne rontxo ne uranme, no ne epxanme n pyxax
rexcr nono oncrryn. axx tno onee 50 nacenen.
pome roro, xax ormeuamr cnenancrt n onacr xoncrrynonnoro
npana, pascnene nonoxen nono oncrryn, ocyxene ee m-
poxo omecrnennocrtm ne tno ocrarouno npo]ecconantntm npoxo-
no n cxarte o npeena cpox, uro n xoneunom cuere np n npanno
croponnxon npnr oncrryn na cepocccxom pe]epenyme
1
.
]nantno onapoonannte Henrpantno sparentno xomcc-
e pesyntrart ncenaponoro ronoconan no npoexry oncrryn co-
cron n cneymmem. cero n pe]epenyme npnno yuacre 58 187 755
sapercrpponanntx sparene, n 54,8 or x omero ucna. s uc-
na yuacrnonanmx n ronoconan sa npnre oncrryn nporonocona-
ommenrap x oncrryn occcxo ueepan. , 1994.
364
n 32 937 630 uenonexa, n 58,4. Hporn npnr oncrryn
23 431 333 uenonexa, n 41,6 sparene or ucna npnnmx yuacre
n pe]epenyme
1
.
cnontnact na pesyntrarax nponeennoro pe]epenyma, Henrpant-
na sparentna xomcc n cnoem nocranonnen or 20 exap 1993 r.
pesyntrarax ncenaponoro ronoconan no npoexry oncrryn oc-
ccxo ueepan xoncrarponana, uro ncenaponoe ronoconane no
npoexry oncrryn cneyer curart cocronmmc uro oncrrynm
u cneyer curart npsnanno anntm ncenapontm ronoconanem.
oncrryn u 1993 r. nnerc nro no cuery oncrryne u,
npnro nocne xrptcxo penonmn 1917 r.
o +roro npemen n occ noome ne tno xoncrryn n omenp-
nrom cmtcne +roro cnona. nauane XX n. tn npnrt nmt nexoropte
axrt xoncrrynonnoro snauen. pe nx: napcx an]ecr or
17 oxrp 1905 r. yconepmencrnonan rocyapcrnennoro nopxa,
an]ecr o yupexen ocyapcrnenno ymt, 3axon o yupexen
ocyapcrnenno ymt pyre axrt.
Hepna oncrryn occ tna npnra cepocccxm cesom
oneron 10 mn 1918 r. rpomna ee cropuecxa snaumocrt saxnmua-
nact ne rontxo n rom, uro ona nnepnte o]nantno saxpenna npna-
nexnocrt nnacr rpymmc n ]opme oneron, no n rom, uro ona no-
cnyxna cnoero poa opasnom np paspaorxe npnr xoncrryn
enopycc, Harn, xpant pyrx pecnynx. oncrryn u
coepxana n cee raxxe ceptesnte npenoctnx n nocneymmero oe-
nen pecnynx n ]eeparnnoe rocyapcrno oms .
ropo oncrryne occ nnact oncrryn u 1925 r.
na tna paspaorana na ocnone ]eepantno oncrryn 1924 r.
npnra cepocccxm cesom oneron 11 ma 1925 r. 3ro tna xon-
crryn onoro s cyexron conercxo ueepan, saxpennnma ]axr
nxoxen occ n na ]eeparnntx nauanax nepeau emy uac-
r cnox nonnomou.
perte no cuery oncrryne occ tna oncrryn u
1937 r., paspaoranna npnra na ocnone comsno oncrryn
1936 r. Ho cnoe ]opme oe xoncrryn tn nectma emoxparu-
ntm. 3ro nponnnoct, n uacrnocr, n rom, uro on nnepnte n pocc-
cxo crop ne rontxo nponosrnaman, no xoncrrynonno saxpenn-
n pannonpane ncex rpaxan occ nesancmo or x nanonantnocr
pact, no ncex onacrx xoscrnenno, rocyapcrnenno, xyntrypno
omecrnenno-nonruecxo xsn. ontme roro, on xoncrrynonno
saxpennn, uro xaxoe t ro n tno npmoe n xocnennoe orpanue-
ne npan n, naoopor, ycranonnene npmtx n xocnenntx npemy-
mecrn rpaxan n sancmocr or x pacono nanonantno npnanex-
occcxa rasera. 1993. 25 ex.
365
nocr, panno xax ncxa npononet pacono n nanonantno cxnmu-
rentnocr n nenancr npenepexen xapaerc saxonom (cr. 123).
naxo no cnoe cyr, peantnomy coepxanm npaxruecxomy c-
nontsonanm annte xoncrryn cnyxn mpuecxm npxptrem
conepmanmxc n crpane n annt nepo nonruecxx penpecc, no-
annen nmtx onnosnonntx nponnen naxomtcn.
axonen, nocnene oncrryne onercxo occ crana oncr-
ryn u 1978 r., nororonnenna sanna na ocnone oncrry-
n 1977 r. ornue or npexnx xoncrryn +ro tn nectma no-
nrsponannt eonorsponannt oxymenr. apy c rpanon-
ntm n nocnenoenntx xoncrryn nonoxenm, xacammmc rocy-
apcrnennoro omecrnennoro crpo, npan cnoo rpaxan, npanocy-
, aprpaxa np., oncrryn occ 1978 r. onpeenna o]n-
antno saxpennna raxxe xapaxrep cymecrnonanmero n crpane n ror nepo
rocyapcrna omecrna, a raxxe nepcnexrnt pasnr crpant. ocyap-
crno np +rom onpeennoct xax omenaponoe, a omecrno - xax pasn-
roe conancruecxoe.
ocyapcrno xapaxrepsonanoct c nomomtm raxx ero ntcmx nene
saau, xax cosane marepantno-rexnuecxo ast xommynsma, no-
crpoene ecxnacconoro omecrna, conepmencrnonane omecrnenntx or-
nomen, nontmene marepantnoro xyntrypnoro yponn xsn rpy-
mxc r. .
asnroe conancruecxoe omecrno paccmarpnanoct xax omecrno
nonnno emoxpar, nonruecxa ccrema xoroporo oecneunaer
+]]exrnnoe ynpannene ncem omecrnenntm enam, nce onee axrn-
noe yuacre rpymxc n rocyapcrnenno xsn, xax omecrno, saxo-
nom xsn xoroporo nnerc saora ncex o nare xaxoro saora xax-
oro o nare ncex r. n.
asymeerc, n coepxan xaxoro s +rx, panno xax nexoroptx
pyrx, nonoxen oncrryn 1978 r., tno ropaso ontme ucro no-
nruecxoro eonoruecxoro, nexen nonrxo-npanonoro cmtcna. -
naxo rem ne menee +ro ne nomemano romy, uro n cepene 80-x roon on
]axruecx nocnyxn ro ornpanno xoncrrynonno aso, na xoro-
po sapoxanct pasnnanct raxe emoxparuecxe ]enoment, xax
nepecrpoxa, rnacnocrt, nayuno-rexnuecxoe ycxopene, e enoro en-
ponecxoro oma, a raxxe mnore pyre +xonomuecxe conantno-no-
nruecxe e npeopasonan.
cxo s norx xoncrrynonnoro pasnr n name crpane py-
rx crpanax, a raxxe cropuecxo npeemcrnennocr conpemenno oc-
c, moxno c nonno ynepennocrtm cxasart, uro oncrryn u
1978 r., rax xe xax nce pyre conercxe xoncrryn co ncem x neco-
mnenntm cnoero npemen nnmcam mnycam, nororonna nouny
n paspaorx npnr ntne ecrnymme, nocrconercxo oncrry-
n 1993 r. 366
EE. Q!1 1 9, 67 $==8 /.
roux spen mpuecxo nppot, conantnoro coepxan
nasnauen ntne ecrnymma pocccxa oncrryn ntenerc
cnom cneymmm cnen]uecxm uepram ocoennocrm.
%-1)# +ro 1 & ! coueramma n cee
npsnax cnonnoro 3axona, cnocrnennoro rocyapcrny c ntcoxonenrpa-
nsonanno ccremo ynpannen +xonomuecxo pasnuntm c]epam
xsn omecrna, c npsnaxam ocnonnoro xoncrrynonnoro axra, cno-
crnennoro rocyapcrny c ptnouno +xonomxo.
Hepexont xapaxrep oncrryn 1993 r. npocnexnaerc npaxrue-
cx no ncex ee rnanax pasenax, no naonee pxo on nponnerc n c-
xontx ee nonoxenx, xacammxc pasnuntx ]opm cocrnennocr, np-
pontx pecypcon, semn p. ax, ecn npexne pocccxe xoncrry-
n, orpaxa nnanont nmecre c rem ntcoxonenrpansonannt xapax-
rep ynpannen +xonomxo co cropont rocyapcrna, saxpennn npop-
rernoe snauene rocyapcrnenno ]opmt cocrnennocr, ro oncrryn
1993 r., orpaxa nepexont xapaxrep +xonomx or rocyapcrnenno-
nnanpyemo ynpannemo x ptnouno +xonomxe, saxpenner o-
naxont npanono craryc pasnuntx ]opm cocrnennocr. ornacno on-
crryn n occcxo ueepan npsnamrc sammamrc panntm
opasom uacrna, rocyapcrnenna, mynnnantna nte ]opmt cocr-
nennocr (n. 2 cr. 8). ecrnymma oncrryn, saxpenn encrno
+xonomuecxoro npocrpancrna, cnoonoe nepememene ronapon, ycnyr
]nancontx cpecrn noepxna xonxypennm co cnoono +xo-
nomuecxo erentnocrtm, ycranannnaer raxxe nonoxene, n coornercr-
n c xoroptm semn pyre npponte pecypct moryr naxortc
n uacrno, rocyapcrnenno, mynnnantno ntx ]opmax cocrnenno-
cr (n. 1 cr. 8, n. 2 cr. 9).
%-1)# ecrnymma oncrryn, rax xe xax cnonno 3axon
nmoro noro rocyapcrna, # *# # -
* & - . 3ro osna-
uaer, uro saxont nte nopmarnno-npanonte axrt, npnmaemte n oc-
ccxo ueepan, onxnt sanartc n crporom coornercrn c on-
crryne u, ne onxnt npornopeurt e.
3ro osnauaer raxxe, uro oncrryn xax mpuecx axr meer ne-
comnennt npoprer nepe ncem ntm nopmarnno-npanontm axra-
m. ornacno cr. 4 ona nmecre c ]eepantntm saxonam onaaer nepxo-
nencrnom na nce repprop occcxo ueepan. npeen saxpe-
nn nce ocnonononaramme npnnnt nocrpoen ]ynxnonponan
npanono ccremt occcxo ueepan mexansma npanonoro peryn-
ponan n crpane, oncrryn nnerc ]ynamenrom ncero pocccxoro
saxonoarentcrna.
%--)# conpemenna oncrryn u nnerc * -
& #. anna ee ocoennocrt cnenantno ntenerc
36
7
saxpennerc n cr. 15, re npmoe ecrne oncrryn no cnoe snau-
mocr cranrc n on p c ee ntcme mpuecxo cno. Hp +rom
nouepxnaerc, uro xax axr npmoro ecrn, memm ntcmym mp-
uecxym cny, oncrryn ntpaxaerc n pasnuntx ]opmax , n uacr-
nocr, n rom, uro ona nanpmym, es xaxx-no ntx nocpecrnymmx
snenten onpeener saxpenner ocnont rocyapcrnenno omecrnen-
no xsn occ, ocnonnte npana cnoot rpaxan, ]opmt nt
cocrnennocr, ocnont rpaxancxoro, amncrparnnoro, cemenoro,
yrononnoro, rpyonoro pyrx orpacne pocccxoro saxonoarentcrna
p.
%-1)# oncrryn u, xax cnerentcrnyer yxe ee nasnane
coepxane, nnerc & . apy
c ne n crporom coornercrn c ne na yponne cyexron ueepan
npnmamrc cno cocrnennte ocnonnte saxont: n pecnynxax xon-
crryn, a n ocrantntx cyexrax ueepan ycrant.
pome roro, oncrryn u npeycmarpnaer sane no py yxa-
sanntx n camom ee rexcre nonpocon ]eepantntx xoncrrynonntx saxo-
non. pyr +rx nonpocon onontno orpanuen, a x nepeuent nnerc c-
uepntnammm, saxptrtm. nepenoe na stx npaxrx +ro osnauaer, uro
no ncem pyrm nonpocam, xpome nasnanntx, n oncrryn occcxo
ueepan npnre ]eepantntx xoncrrynonntx saxonon cxnmuaer-
c.
pe nonpocon, no xoroptm npeycmarpnaerc sane ]eepant-
ntx xoncrrynonntx saxonon, ntenmrc nonpoct, xacammec cy-
exron ueepan (smenene x xoncrrynonnoro craryca, ycranonnene
nopxa npnr nontx cyexron opasonan n cocrane u nontx);
rocyapcrnennoro ]nara, repa rmna occcxo ueepan x on-
can nopxa o]nantnoro cnontsonan (n. 1 cr. 70); nopxa na-
snauen nponeen pe]epenyma (n. n cr. 84); pexma noennoro no-
noxen (n. 3 cr. 87); ocrorentcrn nopxa nneen na repprop
occcxo ueepan n orentntx ee mecrnocrx upesntuanoro no-
noxen (cr. 88); nopxa erentnocr Hpanrentcrna occcxo uee-
pan (n. 2 cr. 114); nonnomou, nopxa opasonan erentnocr
oncrrynonnoro ya u, epxonnoro ya u, tcmero prpax-
noro ya u ntx ]eepantntx cyon (n. 3 cr. 128); p.
%-(1)# ecrnymma oncrryn u, yyu ocnonononarammm
mpuecxm axrom, n ornue or pyrx saxonon nosaxonntx axron,
meer &# . naonee xonnenrpponannom ne nax-
neme nen, npecneyemte oncrryne, npecrannent sa]xcpona-
nt n ee npeamyne. 3ro coxpanene cropuecx cnoxnmeroc rocyapcr-
nennoro encrna occ; nospoxene cynepenno rocyapcrnennocr
occ yrnepxene nestnemocr ee emoxparuecxx ocnon; yrnep-
xene npan cnoo uenonexa, a raxxe rpaxancxoro mpa cornac;
oecneuene narononyu nponneran occ. 368
annte nen nponstnamr coo nce coepxane oncrryn u
nexar n ocnone ncex rnan pasenon, a raxxe ncex xoncrrynonntx
nopm. coornercrn c +rm nenm onpeenmrc ocnonnte nanpanne-
n erentnocr occcxoro rocyapcrna, ]opmynpymrc ero rnannte
saau, nanpannennte na x peansanm.
%-F1)# oncrryn u, yyu mnororpanntm mnoroacnexr-
ntm oxymenrom, meer &# . 3ro oycnonneno
npexe ncero rem, uro ona no cnoe nppoe nasnauenm nnerc ne
rontxo ucro mpuecxm, no nonruecxm, eonoruecxm, con-
antntm +xonomuecxm axrom. cny +roro n noncenenno rocyapcr-
nenno omecrnenno xsneerentnocr ona ntnonner ne rontxo cy-
ryo mpuecxe ]ynxn, saxnmuammec n rom, uro oncrryn nt-
crynaer n xauecrne ocnont npanono ccremt, npanonopxa n crpane
ccremt saxonoarentcrna, uro ona xax npanono axr npmoro ecr-
n nenocpecrnenno perynpyer omecrnennte ornomen, no nmecre
c rem ona ntnonner nte ]ynxn. sancmocr or c]ept npmene-
n xapaxrepa pemaemtx saau oncrryn u ntnonner napy c
mpuecxm ]ynxnm coornercrnenno +xonomuecxe, nonrue-
cxe, conantnte eonoruecxe.
pome roro, xax ormeuaerc n mpuecxo nreparype, oncrryn
u ntnonner raxxe opransaropcxym ]ynxnm. yrt nocnene sa-
xnmuaerc n rom, uro oncrryn ne rontxo o]opmner ocrrnyroe
cranr nonte saau nepe omecrnom rocyapcrnom, no crmynpy-
er nonruecxym axrnnocrt, nanennaer rocyapcrnennte oprant o-
mecrnennte oenen, ncex rpaxan na erentnocrt n yxe nonoro oc-
nonnoro saxona
1
.
apy c nasnanntm uepram ocoennocrm oncrryn u nt-
enerc raxxe pom pyrx ornurentntx npsnaxon. pe nx mox-
no nasnart raxe, xax ee nponpesenrcx xapaxrep, me n ny ror
]axr, uro ecrnymma oncrryn, n ornue or xoncrryn pyrx
rocyapcrn, naener rnany rocyapcrna Hpesenra upesmepntm non-
nomoum; ee oruacr ]opmantnt xapaxrep, nopasymena no +rm
uacrunt pasptn mexy xoncrrynonno reope noncenenno xs-
ntm, npaxrxo, n uacrnocr mexy xoncrrynonntm exnapanm
o conpemennom occcxom rocyapcrne xax npanonom conantnom rocy-
apcrne, c ono cropont, peantntm nonoxenem en n rocyapcrnen-
nom crporentcrne c pyro; p.
EC. +! 9, 67 (! &(
noroneneno mnoro]ynxnonantnt xapaxrep oncrryn oc-
c n snaurentno mepe npeonpeener ee crpyxrypnym xomnosnm.
crpyxrypnom ornomen ecrnymma oncrryn u onontno rpa-
4 . +. oncrryn occ: nppoa, +nonmn, conpemennocrt. ., 1997.
. 13.
13 mecrnosnane
369
nonna. meerc n ny nanue n ee crpyxrype Hpeamynt, pasenon,
rnan, crare, x cocranntx uacre n nynxron.
pome Hpeamynt oncrryn occ cocror s nyx pasenon,
9 rnan 137 crare, ontmncrno s xoroptx nopasenerc na orent-
nte cocrannte uacr, n nynxrt.
Hepnt pasen oncrryn ne meer nasnan. ropo pasen oo-
snauaerc xax 3axnmurentnte nepexonte nonoxen. nem yxast-
naerc npem ncrynnen n cny nono oncrryn u co n o]n-
antnoro ee onynxonan no pesyntraram ncenaponoro ronoconan; ro-
noprc o ononpemennom npexpamen ecrn npexne oncrry-
n - oncrryn occ, npnro 12 anpen 1978 roa, c nocneym-
mm smenenm ononnenm; ycranannnaerc npoprer nnont
npnro oncrryn no ornomenm x saxonam pyrm npanontm ax-
ram, ecrnonanmm na repprop occcxo ueepan o ee npn-
r; onpeenerc nopox erentnocr saxonoarentntx, cnonnrent-
ntx cyentx opranon na nepexont nepo co n ncrynnen n c-
ny nacrome oncrryn.
amenonan rnan ecrnymme oncrryn u nonnocrtm coor-
nercrnymr x coepxanm , xax npanno, ronopr cam sa ce. 3ro c-
nont xoncrrynonnoro crpo (rn. 1), Hpana cnoot uenonexa rpa-
xanna (rn. 2), ueeparnnoe ycrpocrno (rn. 3), Hpesenr u
(rn. 4), ueepantnoe opane (rn. 5), Hpanrentcrno u (rn. 6), y-
ena nnacrt (rn. 7), ecrnoe camoynpannene (rn. 8) oncrryn-
onnte nonpanx nepecmorp oncrryn (rn. 9).
oncrryn u ornuaerc nectma cnoxntm nopxom npnr
xoncrrynonntx nonpanox, a raxxe nepecmorpa rexcra camo oncrry-
n. 3ror nopox ycranannnaerc saxpennerc n rn. 9 (cr. 134137)
ecrnymme oncrryn npecneyer nonym nent. na saxnmuaerc,
c ono cropont, n oecneuen crantnocr cymecrnymmero n crpane
rocyapcrnennoro omecrnennoro crpo, a c pyro n noepxan
ero namunoro pasnr no nosecrnem nocronno smenmmec
+xonomuecxo, conantno, nonruecxo no cpet.
Hpanom na nnecene npenoxen o nonpanxax nepecmorpe nonoxe-
n oncrryn u cornacno cr. 134 nontsymrc Hpesenr u, oner
ueepan, ocyapcrnenna yma, Hpanrentcrno u, saxonoarentnte
(npecranrentnte) oprant cyexron ueepan, a raxxe rpynna uc-
nennocrtm ne menee ono nro unenon onera ueepan n enyra-
ron ocyapcrnenno ymt.
ce nonoxen, coepxamec n rn. 9 ornocrentno nopxa smene-
n oncrryn, reoperuecx npaxruecx moxno nopasenrt na
rp snaurentno ornuammec pyr or pyra rpynnt, n uacr.
3( - xacaerc nepecmorpa nonoxen rn. 1 cnont xoncr-
rynonnoro crpo, rn. 2 Hpana cnoot uenonexa rpaxanna
rn. 9 oncrrynonnte nonpanx nepecmorp oncrryn.
300
ornacno cr. 135 nonoxen +rx rnan ne moryr trt nepecmorpent
rpanonntm naonee pacnpocrpanenntm n nacromee npem n mpe
napnamenrcxm nyrem. anna crart ycranannnaer, uro nonoxen +rx
rnan ne moryr trt nepecmorpent ueepantntm opanem.
cnyuae nosnxnonen neoxomocr nepecmorpa nonoxen rn. 1,
2 9 oncrryn u n coornercrn c ]eepantntm xoncrrynonntm
saxonom costnaerc oncrrynonnoe opane (n. 2 cr. 135). ont poc-
ccxoro napnamenra - ueepantnoro opan np +rom cnorc nmt
x noepxxe n, naoopor, nenoepxxe nepecmorpa nonoxen pac-
cmarpnaemtx rnan coornercrnenno costna n, naoopor, necostna
oncrrynonnoro opan. n costna nocnenero rpeyerc noepx-
xa npenoxen o nepecmorpe nonoxen rn. 1, 2 9 oncrryn u ne
menee rpem nrtm ronocon or omero ucna unenon onera ueepan
enyraron ocyapcrnenno ymt.
cny roro uro rn. 1, 2 9 curamrc ocnonononarammm n ecr-
nymme oncrryn n rom ne, n xaxom on cymecrnymr, ro cornacno
n. 2 cr. 135 oncrrynonnoe opane no nornepxaer nesmen-
nocrt oncrryn occcxo ueepan, no paspaartnaer npoexr
nono oncrryn occcxo ueepan. Hocnen npnmaerc
oncrrynonntm opanem nym rperm ronocon or omero ucna ee
unenon n ntnocrc na ncenaponoe ronoconane pe]epenym.
Hp nponeen pe]epenyma n nem onxno npnrt yuacre ne me-
nee nononnt sapercrpponanntx sparene. ona oncrryn u
yer curartc npnro, ecn n ee noepxxy ntcxaxerc onee nonon-
nt sparene, npnnmx yuacre n ronoconan.
onop o cnontsonan pe]epenyma xax cnocoa npnr on-
crryn n nmoro noro saxona, cneyer samerrt, uro +ror cnoco
n annom noontx emy cnyuax np nce ero nnemne emoxparuno-
cr nnerc . eno n rom, uro no cnoe nppoe xa-
paxrepy pe]epenym, yyu ono s ]opm nenocpecrnenno emoxpa-
r, npenasnauen n pemen rontxo raxx nonpocon, xoropte, no-
nepntx, o xonna nonrnt ncem yuacrnymmm no ncenaponom ronoco-
nan, a ne rontxo ornocrentno ysxomy xpyry cnenancron, a no-nroptx,
na xoropte moxno art onosnaunt x romy xe cuepntnamm orner
n ]opme a n ner.
+rom cmtcne, nanpmep, npnre c nomomtm pe]epenyma ecr-
nymme oncrryn u, cocrome s 137 crare, xaxa s xoroptx
moxer ntsnart p nonpocon coornercrnenno noport crontxo xe neo-
nosnauntx na nx orneron, np n moxno npsnart xoppexrntm, a rem
onee emoxparuntm.
%( - nonoxen rn. 9 oncrryn u ornocrentno nop-
xa npnr xoncrrynonntx nonpanox nepecmorpa camo oncrry-
n xacaerc ncex ocrantntx rnan (rn. 38) coepxamxc n nx crare,
xpome rn. 3 cr. 65 no nasnanem ueeparnnoe ycrpocrno.
13 371
ornacno cr. 136 nce nonpanx x rn. 38 oncrryn u npnma-
mrc n nopxe, npeycmorpennom n npnr ]eepantnoro xoncrry-
nonnoro saxona. naxo on ncrynamr n cny nmt nocne x oopen
opranam saxonoarentno nnacr ne menee uem nyx rpere cyexron
occcxo ueepan.
Hopox npnr ]eepantnoro xoncrrynonnoro saxona coor-
nercrnenno nonpanox x rn. 38 onpeenerc camo oncrryne. n x
npnr rpeyerc noepxxa (oopene) ontmncrnom ne menee rpex
uernepre ronocon or omero ucna unenon onera ueepan ne menee
nyx rpere ronocon or omero ucna enyraron ocyapcrnenno ymt.
ce nonpanx x rn. 38 oncrryn u onxnt o]opmnrtc np-
nmartc n ne ocotx ]eepantntx saxonon. axoe rpeonane coep-
xrc n nocranonnen oncrrynonnoro ya u or 31 oxrp 1995 r.
no eny, xacammemyc ronxonan cr. 136 oncrryn u
1
.
Hponeypa oopen nonpanox x rn. 38, npnrtx nanaram uee-
pantnoro opan o]opmnenntx n ne ocooro ]eepantnoro saxona,
na yponne cyexron ueepan ycranannnaerc x xoncrrynm (ycra-
nam) pernamenram x saxonoarentntx (npecranrentntx) opranon.
axonen, -( - nonoxen rn. 9 oncrryn u ornocrent-
no nopxa npnr xoncrrynonntx nonpanox nepecmorpa oncr-
ryn xacaerc smenen cr. 65 oncrryn occ.
ornacno n. 1 cr. 137 oncrryn u smenen n cr. 65, onpee-
nmmym cocran occcxo ueepan, nnocrc na ocnonan ]ee-
pantnoro xoncrrynonnoro saxona o npnr n occcxym ueepa-
nm opasonan n ee cocrane nonoro cyexra ueepan, a raxxe o
smenen xoncrrynonno-npanonoro craryca cyexra ueepan.
Hynxr 2 cr. 137 npeycmarpnaer raxxe, uro n cnyuae smenen na-
menonan cyexra ueepan nonoe ero namenonane nonexr
nxnmuenm n cr. 65 oncrryn occcxo ueepan. ornacno no-
cranonnenm oncrrynonnoro ya u or 28 nop 1995 r. no eny
o ronxonan n. 2 cr. 137 raxoe nxnmuene ocymecrnnerc c nomomtm
xasa Hpesenra u na ocnonan coornercrnymmero pemen cyexra
ueepan.
E. @ &( &2 !! !*
$. % mpuecxo nayuno nreparype no ccremo npana nonmaer-
c ! # & ;
* #! # * -
#. crema npana ntcrynaer xax !
orpaxamma cymecrnymme n ro n no crpane onocpeyemte m
omecrnennte ornomen.
axno raxxe ormerrt, uro ccremnocrt neoremnemoe cnocrno
nmoro rna npana. anue ee yxastnaer na ro, uro npano nnerc ne
1
3 u. 1995. N45. r. 4408.
30-
cnyuantm naopom pasposnenntx mpuecxx nopm, a nenocrntm yc-
rountm opasonanem. ocnone +ro nenocrnocr encrna nexar
mnoroucnennte oexrnnte cyexrnnte ]axropt.
pe cneyer ntenrt npexe ncero crpem-
nene npnaraemte ycn saxonoaren x cosanm pasnrm raxo
ccremt npana, xoropa ornuanact t ecn ne mononrnocrtm opran-
uecxm encrnom, ro no xpane mepe cnaxennocrtm nenpornopeu-
nocrtm cocrannmmx ee uacre. o or roro, xax cosana xax nnyrpen-
ne opransonana ccrema npana, sancr ee conantno-nonruecxa, mp-
uecxa axe eonoruecxa snaumocrt +]]exrnnocrt.
! cnococrnymmm ]opmponanm nenocr-
nocr encrna ccremt npana, cneyer ornecr re marepantnte, con-
antnte nte ycnon xsn omecrna, xoropte onpeenmr ne rontxo
nponecc nosnxnonen cymecrnonan ccremt npana, no oexrn-
nym neoxomocrt ee cnaxennoro +]]exrnnoro ]ynxnonponan.
2. Hp paccmorpen nnyrpennero crpoen ccremt npana ocoen-
nocre pacnonoxen cocrannmmx ee uacre n oreuecrnenno sapy-
exno nayuno nreparype npnro ronoprt o crpyxrypnom ananse
ccremt npana, o ; . Hp +rom cocran-
nte uacr ccremt npana otuno menymrc crpyxrypntm +nemenram.
crema npana nectma cnoxnt mnoroyponnent xomnnexc. pam-
xax ccremnoro noxoa ero cneyer paccmarpnart c roux spen xapax-
repa nsamocnse nsamoecrn mexy +nemenram, yponn nenocr-
nocr npanono ccremt, ocoennocre ]opmpymme ee nocronno
nosecrnymme na nee +xonomuecxo, conantno, nonruecxo
no cpet.
% 5 xax cnoxnoro, mnoroypon-
nenoro xomnnexca, cymecrnymmm ]ynxnonpymmm na pasntx
yponnx, * ! .
opmt npana cocrannmr ocnony, asc nmo ccremt npana. 3ro
ror crporentnt marepan, s xoroporo cosamrc nce orpacn ncr-
ryrt npana.
opmt npana nnmrc nepnuntm +nemenram ccremt npana. n
cxor (samrc n canxnonpymrc rocyapcrnenntm opranam)
or rocyapcrna npecrannmr coo omeosarentnte npanna nonee-
n. opmam npana perynpymrc ne nce, a nmt naonee naxnte n
xsneerentnocr omecrna rpaxan ornomen. uro xe xacaerc oc-
rantntx omecrnenntx ornomen, ro on perynpymrc nenpanontm
nopmam.
apy c nopmam npana ontmoe snauene n nmo ccremt npana
memr ncrryrt orpacn npana.
E=. 3( 1 2
aonee xpynntm naonee emxm no cnoemy cocrany coepxa-
nm crpyxrypntm +nemenram ccremt npana nnmrc orpacn npana.
nayuno mpuecxo nreparype orpacnt npana onpeenerc xax -
303
! * ! pery-
npymmx onpeenennym onacrt (c]epy) omecrnenntx ornomen.
ax, conoxynnocrt nopm npana, saxpennmmx rpyonte ornomen, opa-
syer orpacnt rpyonoro npana occ; nopmt npana, saxpennmme ]-
nanconte ornomen, ]opmpymr orpacnt pocccxoro ]nanconoro npa-
na; nopmt npana, saxpennmme perynpymme sementnte ornomen,
cosamr orpacnt sementnoro npana.
sancmocr or snaumocr n xsneerentnocr rocyapcrna,
omecrna rpaxan perynpyemtx omecrnenntx ornomen xaxa or-
pacnt sanmaer n ccreme npana onpeenennoe nonoxene. eymym pont
cpe orpacne pocccxoro npana sanmaer xoncrrynonnoe (rocyapcr-
nennoe) npano. axnoe snauene raxxe memr amncrparnnoe, ]nan-
conoe, sementnoe, rpaxancxoe, rpyonoe, +xonoruecxoe, cemenoe, yro-
nonnoe, cnpanrentno-rpyonoe, yrononno-nponeccyantnoe, rpaxancxo-
nponeccyantnoe npano p.
cooe mecro cpe orpacne ncrryron npana sanmaer mexyna-
ponoe npano. no ne nxor n n ony nanonantnym ccremy npana.
Hpemerom ero perynponan nnmrc ne nnyrprocyapcrnennte, a
mexrocyapcrnennte ornomen. exynaponoe npano cocror s
nyx uacre - mexynaponoro nynunoro npana mexynaponoro uacr-
noro npana.
axa orpacnt npana npecranner coo ne cnyuant naop co-
crannmmx ee nopm ncrryron, a nenocrnoe opasonane, ccremy,
rounee - no ornomenm x ccreme npana n nenom noccremy. axa
orpacnt npana, n cnom ouepet, ntcrynaer n xauecrne ome ccremt no
ornomenm x ccreme (noccreme) ncrryron npana.
axm opasom, n pamxax ome ccremt npana n nenom cymecrnymr
menee ome, cocrannmme ee ccremt (noccremt) n ne ncrryron
orpacne npana. ce on opranuecx cnsant mexy coo, nsamoe-
crnymr, ononnmr pyr pyra. naroap x nsamocns nsamoecr-
nm ]opmpyerc nentnoe, nnyrpenne enoe, cocromee s ncrryron
orpacne opasonane ccrema npana.
C0. :1
ornacno cnoxnmemyc npecrannenm -
* & ; #
* ! &* -
#. Ho cpannenm c nopmam ncrryrt nnmrc onee em-
xm no cnoemy xapaxrepy coepxanm cocranntm uacrm ccremt
npana, nropuntm crpyxrypntm +nemenram. crpyxrype ccremt npa-
na n +rom ornomen on naxorc mexy nopmam orpacnm npana.
axtm n orentnocr ncrryrom npana perynpymrc ne nce, a
nmt onoponte omecrnennte ornomen. oornercrnenno xaxtm
ncrryrom npana n sancmocr or na ocoennocre onocpeyemtx
m ornomen oxnartnamrc ne nce, a nmt orentnte, xauecrnenno on-
374
peenennte, ornocrentno camocrorentnte anronomnte conoxynnocr
npanontx nopm, ]opmpymmx orpacnt npana.
ncrryrt npana ]ynxnonpymr n npeenax orpacne npana. mecre
c cocrannmmm x nopmam on ]opmpymr crpyxrypy orpacn npana.
anpmep, xoncrrynonnoe npano occ cocror s raxx ncrry-
ron, xax ncrryr rpaxancrna conoxynnocrt nopm, perynpymmx o-
mecrnennte ornomen, cnsannte c npoperenem, ocymecrnnenem,
smenenem n yrparo nnom craryca rpaxanna roro n noro rocy-
apcrna; ncrryrt, onpeenmme mecro pont xonxpernoro rocyapcr-
nennoro oprana n ome ccreme rocyapcrnenntx opranon; ncrryrt, yc-
ranannnamme nopox ]opmponan erentnocr nonruecxx
napr, omecrnenntx opransan nxen, p. paxancxoe npa-
no nxnmuaer n ce mnoxecrno ncrryron, xacammxc osarentcrnen-
ntx npan rpaxan, xynn-npoax, npoxara, nama, sama, nepenosox,
crpaxonan, xpanen ronapon, apen np. rpyonom npane ecrt n-
crryrt, cnsannte c saxnmuenem ocymecrnnenem rpyontx orono-
pon, naucnenem ntnnaro sapaorno nnart, conmenem rpyono
cnnnnt, o]opmnenem nenc p.
apy c ncrryram, ecrnymmm n npeenax orpacn npana, cy-
mecrnymr, xor nemnoroucnennte, ncrryrt, npamme n ce nop-
mt necxontxx orpacne npana. nayuno yueno mpuecxo nre-
parype x nastnamr cmemanntm ncrryram.
C$. 9! ' ( (
1*
% ocnone enen ccremt npana na orpacn ncrryrt nexar na
xprep: & &. Hepnt s nx cu-
raerc rnanntm, nropo ncnomorarentntm.
( & & # -
#! &*
! # # .
Rpuecxe nopmt n cnoe conoxynnocr cocrannmr orpacnt npa-
na, coopasyct co cnen]xo coornercrnymmx nsamocnsanntx mexy
coo omecrnenntx ornomen. auecrnenna ocoennocrt ornoc-
rentna ooconennocrt pasnuntx rpynn omecrnenntx ornomen npe-
onpeenmr cnoeopase perynpymmx x npanontx nopm.
anpmep, cnoeopase nopm rpaxancxoro npana oycnonnnaerc
rem, uro on, n ornue or npanontx nopm, onocpecrnymmx rpyonte,
]nanconte, cemente nte ornomen, perynpymr nmt mymecr-
nennte nenocpecrnenno cnsannte c nm nunte nemymecrnennte
ornomen. nexoroptx ocoo npeycmorpenntx saxonom cnyuax c no-
momtm nopm rpaxancxoro npana perynpymrc nte nunte nemy-
mecrnennte ornomen, raxe, n uacrnocr, xax samra uecr ocro-
ncrna.
375
( & & #
! *#.
ero npanonoro perynponan ne ycranannnaerc nposnontno sa-
xonoarenem n npanonpmenrentntm opranam, a oycnonnnaerc
oexrnntm xsnenntm ocrorentcrnam. n nenocpecrnenno on-
peenerc xapaxrepom coepxanem perynpyemtx ornomen, npeme-
rom npanonoro perynponan.
sancmocr or ocoennocre perynpyemtx ornomen mero npa-
nonoro perynponanpm moxer ntpaxartc pasnuntm nyrm. 3ro moxer
trt, nanpmep, npmoe npencane onpeenenntx ecrn n, naoo-
por, nosepxan or nx. 3ro moryr trt pexomenan n npeocranne-
ne nosmoxnocr cnoonoro ntopa s pasnuntx napanron noneen.
3ro moryr trt pyre cnocot nosecrn nopm npana na omecrnen-
nte ornomen.
nayuno yueno mpuecxo nreparype otuno ntenmr na
ocnonntx meroa npanonoro perynponan.
n s nx nastnaerc anroprapntm meroom npanonoro perynpo-
nan, a pyro - meroom anronom.
4# ! ! xax ero eme nepexo nastnamr, -
# (mneparnnt mero), npecranner coo raxo cno-
co npanonoro perynponan, np xoropom nny n nnam yuacrn-
xam (cyexram) npanoornomen npeocrannerc nmt on, crporo on-
peenennt napanr noneen. Hp +rom nopmam npana rouno onpee-
nmrc nopox nosnxnonen npexpamen, xapaxrep, oem coep-
xane npan osannocre cropon yuacrnxon omecrnenntx ornome-
n, yperynponanntx c nomomtm anntx nopm npana.
ero nnacrntx npencan mpoxo npmenerc rnanntm opasom
n amncrparnnom, ]nanconom pe pyrx orpacne pocccxoro
npana. Xapaxrepno ocoennocrtm nopm +rx orpacne nnerc ro, uro
ono s cropon n nosnxammx na x ocnone npanoornomenx nnerc
rocyapcrnennt opran, xoropt onaaer onpeenenntm npanam ne
necer np +rom nxaxx no ornomenm x pyrm yuacrnxam anntx
npanoornomen osannocre.
nroprapnt mero npanonoro perynponan moxer nponnrtc
n ycranonnen ne rontxo nnacrntx npencan, nnacrntx ostnan,
no npanontx sanperon na conepmene neosnonenntx c roux spen sa-
xonoaren ecrn. nunt npmep cnontsonan sanperon xax
cnocoa nosecrn saxonoaren na omecrnennte ornomen nonee-
ne nme yrononnoe npano. opmam anno orpacn npana no yrpo-
so npmenen yrononno-npanontx mep (canxn) sanpemaerc conep-
mart ecrn, nanocme ymep nrepecam xax nunocr, rax omecr-
na rocyapcrna.
yrt pyroro meroa npanonoro perynponan !
n & ! xax ero nora nastnamr, saxnmuaerc n rom,
376
uro nopmam npana ycranannnamrc ne sanpert n npencan onpee-
nennoro noneen, a nmt npeent, n xoroptx yuacrnx omecrnenntx
ornomen camocrorentno onpeenmr napanrt cnoero nsamnoro none-
en, camocrorentno ycranannnamr cno nsamnte npana osanno-
cr.
annt mero perynponan npmenerc rnanntm opasom n rpaxan-
cxom, xommepuecxom pyrx orpacnx pocccxoro npana, re cropont
yuacrnx npanoornomen ntcrynamr xax pannonpannte cyexrt. x
npana osannocr moryr smenrtc n npexpamartc no nsamnomy co-
rnacm.
C2. % & !''( / / *
nm s naonee ycronmxc mpoxo npsnanntx n sanano
mpcnpyenn noxoon x enenm ccremt npana na cocrannte uacr
nnerc nopasenene na . 3ro enene nony-
uno npsnane eme n pennem me pacnpocrpanerc na nce ccremt
npana, ocnyxnamme ncrryr uacrno cocrnennocr nce nosnxam-
me pasnnammec na ero ocnone omecrnennte ornomen.
1 & -
& * -
. opmt, ocnyxnamme n nepnym ouepet omesnaumte (nynu-
nte) nrepect nrepect omecrna rocyapcrna, ornocrc x orpacnm
nynunoro npana. ce xe ocrantnte nopmt, r. e. re, xoropte memr cno-
m nenocpecrnenntm nasnauenem samry uacrntx nrepecon rpaxan,
opasymr orpacn uacrnoro npana. +rom cocror ocnonna ocoennocrt
nynunoro uacrnoro npana.
Hynunoe npano, ncan n cns c +rm snecrnt pmcx mpcr
ntnan, ecrt ro, xoropoe ornocrc x nonoxenm rocyapcrna (ad
statum rei publicae), uacrnoe xoropoe ornocrc x nontse orentntx nn
(ad singulorum utilitatem).
nynuno-npanontx ornomenx nny roro, uro ono s cropon
ncera ntcrynaer rocyapcrno xax cynepen n nne cnox coornercrnymmx
opranon, ner npaxruecx ne moxer trt pannonpan cropon.
c]epe nynunoro npana ncera omnpyer rocyapcrno. uro xe xa-
caerc rpaxan n cosanaemtx m opransan, ro on, yyu yuacr-
nxam nynuno-npanontx ornomen, osant cneonart ycranannnae-
mtm m n saxonax nosaxonntx axrax npencanm.
uacrnonpanontx ornomenx n ornue or nynuno-npanontx nme-
marentcrno rocyapcrna nnerc orpanuenntm. 3ro c]epa rocnocrna
opo non uacrno nnarnt nn yuacrnxon npanoornomen.
uacrnoe npano nanpanneno npexe ncero na samry nrepecon rpaxan,
uacrntx nn n x nsamoornomenx c rocyapcrnom, ntcrynammm n xa-
uecrne mpuecxoro nna, c pyrm uacrntm nnam.
377
]epa uacrnonpanontx ornomen onocpeyerc nopmam raxx or-
pacne npana, xax rpaxancxoe npano, cemenoe npano, rpyonoe npano, se-
mentnoe npano, xommepuecxoe npano p.
Hynuno-npanonte ornomen nosnxamr n pesyntrare peansan
nopm xoncrrynonnoro npana, amncrparnnoro npana, yrononnoro
npana, ]nanconoro npana, yrononno-nponeccyantnoro npana, rpaxan-
cxo-nponeccyantnoro npana nexoroptx pyrx orpacne npana.
asymeerc, aconmrno rpan mexy nynuno-npanono uacrno-
npanono c]epam ornomenm nxora ne cymecrnonano ne moxer
trt. o uacrnonpanonte +nemenrt nepexo memrc n nynuno-npano-
ntx ornomenx, naoopor. anpmep, n uacrnonpanontx ornomenx,
nosnxammx n pesyntrare peansan nopm cemenoro, uacrnoro no cno-
e nppoe xapaxrepy npana, nonnmrc +nemenrt nynunoro npana
no ncex rex cnyuax, xora peut er o pacropxen paxa, nstcxan an-
menron r. n., ocymecrnnemtx n crporo onpeenennom, npeycmorpennom
nopmam nynunoro npana, cyenom nopxe.
nacc]xan nopm, ncrryron orpacne npana n sancmocr or
x npeonaamme npnanexnocr x c]epe nynunoro n uacrnoro
npana cymecrnonana cymecrnyer no ncex rex crpanax, re napy c rocy-
apcrnenno (omenanonantno, omenapono np.) cocrnenno-
crtm cymecrnyer uacrna cocrnennocrt.
enene ccremt npana na nynunoe uacrnoe npsnananoct n oc-
c nnnort o penonmn 1917 r. no noepxnanoct pasnnanoct n pa-
orax raxx rocyapcrnoneon npanoneon, xax H. . onroponen,
. . opxynon, H. . Herpaxnx, . u. Bepmenenu p.
nponeenem nanonansan n crpane, npneme x nxnan
ncrryra uacrno cocrnennocr cuesnonenm noxomxc na nem
omecrnenntx ornomen, enene ccremt npana na nynunoe uacr-
noe nocrenenno crano yrpaunart cno nepnonauantnt cmtcn.
Hosn o]nantntx nnacre no +romy nonoy tna ocrarouno uer-
xo xecrxo c]opmynponana . . Henntm eme n 1922 r. n nctme nap-
xomy mcrn u . . ypcxomy n cns c nororonxo nepnoro co-
nercxoro paxancxoro xoexca. nana conercxoro npanrentcrna ncan:
t nuero uacrnoro ne npsnaem, n nac nce n onacr xoscrna ecrt
nynuno-npanonoe, a ne uacrnoe. cns c +rm pexomenonanoct pac-
mprt npmenene rocyapcrnennoro nmemarentcrna n uacrnonpanonte
ornomen; pacmprt npano rocyapcrna ormenrt uacrnte oronopt;
npmenrt x rpaxancxm npanoornomenm name penonmnonnoe
npanocosnane.
enene ccremt npana occ, panno xax pyrx crpan, ynpasnn-
mx ncrryr uacrno cocrnennocr, na nynunoe uacrnoe npano t-
no nonnocrtm sameneno enenem ee na orpacn ncrryrt.
nacromee xe npem n ccreme npana occ np coxpanen ee e-
nen na orpacn ncrryrt nce mpe cnontsyerc xnacc]xan
npana na nynunoe uacrnoe. 378
C8. 3& : (# A&1 ,# 1
1
1. Hpanomepnoe noneene nnerc ono s pasnonnocre con-
antnoro noneen nme. ycnonx cymecrnonan npanonoro rocyap-
crna rpaxancxoro omecrna ono ntcrynaer xax neyma pasnonnocrt
nce conoxynnocr conantno snaumtx ecrn, nocrynxon nme.
nanna ocoennocrt npanomepnoro noneen crporoe neyxnon-
noe cneonane coepxammc n nopmax npana rpeonanm nenenm.
npanomepnocr n nenpanomepnocr noneen moxno cyrt na oc-
nonan roro, cornacymrc n ecrn, nocrynx nme c npanontm
npencanm. 3ro xe xacaerc erentnocr pasnuntx rocyapcr-
nenntx nerocyapcrnenntx opranon opransan, a raxxe sanaemtx
m mpuecxx axron.
apy c xoncrarane ]axra npanomepnocr noneen ecrt nce oc-
nonan ronoprt o pasnuno crenen ee n ornomen roro n noro
en. prepem onpeenen crenen npanomepnocr cnyxr crenent
coornercrn ecrn nme sanoxenntm n nopmax npana noneenue-
cxm moenm.
cxo s cxasannoro, ;
*#! # & -
.
cn ro n noe ene nna xor t n nesnaurentno crenen na-
pymaer cymecrnymme npanonte npencan, ero nents ornocrt x npa-
nomepnomy. o xe xacaerc npanomepnocr ecrn rocyapcrnenntx op-
ranon onxnocrntx nn. n nnmrc npanomepntm nmt n ro me-
pe, n xaxo cornacymrc c ycranonnenntm saxonom x npanontm crary-
com, xomnerenne, nponeypo npnr rex n ntx pemen, a rax-
xe ]opmo xapaxrepom +rx pemen. ce nte ecrn rocyapcrnen-
ntx opranon onxnocrntx nn cneyer curart nenpanomepntm.
na s naxnemx ocoennocre npanomepnoro noneen saxnmua-
erc n rom, uro ono nnerc ! -
! cosaer ocnony crantnocr opranso-
nannocr omecrna, ]opmpyer npenoctnx n ero pasnr conep-
mencrnonan, npanomepnoe noneene cnococrnyer yxpennenm saxon-
nocr xoncrrynonnocr.
naxo ecn nmoe npanomepnoe noneene nnerc omecrnenno ne-
oxomtm nonesntm, ro +ro nonce ne osnauaer, uro nmoe omecrnen-
no neoxomoe nonesnoe ene anromaruecx curaerc npanomep-
ntm. Hpanomepntm moxer curartc nmt ro omecrnenno nonesnoe
neoxomoe ene, xoropoe cnsano c ocymecrnnenem ntrexammx
s coepxan nopm npana cyexrnntx npan mpuecxx osanno-
cre.
ce pyre omecrnenno nonesnte omecrnenno neoxomte e-
n, ne yperynponannte npanontm nopmam, ne moryr paccmarpnartc
379
n xauecrne npanomepntx. n moryr onennartc nmt no yrnom spen
x coornomen c nopmam mopan, penrosntm nopmam, nopmam,
coepxammc n axrax naprntx opranon omecrnenntx opransa-
n, otuam p.
e moryr noneprartc npanono onenxe na npemer ycranonnen
npanomepnocr n nenpanomepnocr noneen raxxe en nn, ona-
ammx npanocnoconocrtm, no ne memmx eecnoconocr, en ne-
conepmennonernx nn n nenmenemtx. ecmorp na ro uro +r en
yperynponant nopmam npana, on ne yyr mert mpuecxx nocne-
crn n cny yxasanntx npun.
cxnmuene cocrannmr en neconepmennonernx, oronopennte
n saxone. ax, cornacno n. 2 cr. 28 u manonerne n nospacre or mecr
o 14 ner nnpane camocrorentno conepmart menxe tronte cenx; cen-
x, nanpannennte na esnosmesnoe nonyuene ntrot, ne rpeymme no-
rapantnoro yocronepen no rocyapcrnenno percrpan; cenx
no pacnopxenm cpecrnam, npeocrannenntm saxonntm npecranre-
nem, n c cornac nocnenero rpertm nnom n onpeenenno nen
n n cnoonoro pacnopxen.
annom cnyuae ecrn neconepmennonernx n onacr
rpaxancxo-npanontx ornomen cneyer paccmarpnart c roux spen
x coornercrn n necoornercrn npanontm nenenm na npemer onpe-
enen x npanomepnocr n nenpanomepnocr. naxo n cnyuae nenpa-
nomepnocr ecrn neconepmennonernx, npunnmx ymep pyromy
nny, mymecrnenna ornercrnennocrt no cenxam nexr na x porenx,
onexynax n yctnonrenx.
cxnmuene, cornacno pocccxomy saxonoarentcrny, cocrannmr
raxxe nexoropte ecrn nn, orpanuenntx cyom n eecnoconocr
ncnecrne snoynorpenen cnprntm nanrxam n napxoruecxm
cpecrnam. npanono onenxe x camocrorentnoro noneen moxno
ronoprt nmt npmenrentno x conepmenm m menxx trontx ce-
nox, xoropte m paspemaerc saxnmuart n coornercrn c saxonom (cr. 30
u). ontxo o +rx enx moxno ronoprt xax o npanomepntx n
nenpanomepntx.
2. Hpanomepnoe noneene nepasptnno ( 1& A&-
& , . Hpanomepnoe noneene (ecrn, nocrynx, corna-
cymmec c npanontm npencanm) n sancmocr or xapaxrepa mo-
xer ntcrynart n *! ! -
. mpuecxo nreparype nnonne oocnonanno yrnepxaer-
c, uro conmene sanperon, cnonnene osannocre, cnontsonane
npeocrannenntx npan, npmenene npana rocyapcrnenntm opranam
onxnocrntm nnam cocranner cyrt npanomepnoro noneen.
Hp +rom mornt raxoro noneen moryr trt camtm pasnoopas-
ntm. anason x mpox: or ocosnan nonman neoxomocr
npanomepnoro noneen n nrepecax ncero omecrna, rex n ntx ero
380
cnoen n nn o ntnyxennoro cneonan npanontm nenenm n cny
norennantno cymecrnymme yrpost rocyapcrnennoro npnyxen.
oponontnocrt cneonan npanontm nenenm n snaurentno mepe
sancr or yponn pasnr npanonoro cosnan n omecrne, yponn pas-
nr xyntrypt nme x nonman naxnocr neoxomocr nt-
nonnen npanontx rpeonan n yxpennen npanonopxa saxonno-
cr. ne mentme mepe oponontnocrt sancr or camx nopmarnno-
npanontx axron: x coornercrn n necoornercrn nrepecam ncero n
xor t ocnonno uacr omecrna.
3. Hpanomepnoe noneene, rax xe xax nmoe noe uenoneuecxoe
noneene, npecranner coo nepasptnnoe encrno nnemne (oex-
rnno) cropont erentnocr nna - cyexra npana ero nnyrpenne
(cyexrnno) cropont.
/ axrnnocr xax nnemnee nponnene npanomep-
noro noneen ntcrynaer n ne coornercrnymmero npanontm npenca-
nm ecrn n xe esecrn nna. asymeerc, peut er o ome-
crnenno nonesnom omecrnenno neoxomom, a ne o xaxom t ro n
tno nom ecrn n esecrn. pome roro, n pe cnyuaen memr-
c n ny ne rontxo orentnte nocrynx n enunte, sonponannte
pyr or pyra ecrn, no ccremt, xomnnexct npanomepntx ecrn
(nanpmep, pyxonocrno rpyontm xonnexrnam, rocyapcrnenntm
nerocyapcrnenntm opranam opransanm, nonruecxm nap-
rm p.).
% npanomepnoro noneen xapaxrepsyer ncx-
uecxoe yxonnoe cocrone nna, ero ornomene x cymecrnymmm nop-
mam npana x cnoemy noneenm, npanonym onenxy m cocrnenno e-
rentnocr. Hpanomepnocrt noneen pasnuntx cyexron npana ntcry-
naer xax x nosrnna peaxn ocosnannoe nonoxrentnoe ornomene
x coepxammc n nopmax npana rocyapcrnenno-nnacrntm rpeonanm
nenenm. npanomepnom noneen np connaen npanontx rpeo-
nan ycranonox c nrepecam norpenocrm roro n noro cyex-
ra npana nna sauacrym nponnmrc ero cocrnenna nnarna ro-
ronnocrt crporo cneonart npanontm nenenm.
ymecrnymr 1 1 &/ (. x xnacc]n-
pymr no pasntm ocnonanm.
sancmocr or & npanomepnoe none-
ene moxer ntpaxartc n n ne axrnnoro ecrn, n xe, naoo-
por, n ne npeycmorpennoro saxonom naccnnoro noneen esecr-
n.
sancmocr or ; !
na ocnone xoroptx conepmamrc npanomepnte en, nocnene nopas-
enmrc na rpaxancxo-npanonte, amncrparnno-npanonte, rpyonte
nte.
381
Hpanomepnoe noneene moxer xnacc]nponartc na pasnunte
nt n sancmocr or # - conme-
n, cnonnen, cnontsonan n npmenen.
osmoxnt nte xprep xnacc]xan npanomepnoro nonee-
n. anpmep, n sancmocr or npanomepntx e-
n (nonruecxe, +xonomuecxe, conantnte p.); or -
& p.
tenene syuene pasnuntx non npanomepnoro noneen no-
snoner nyume ysnart ero nppoy, mornt, coepxane, nonrt pont n o-
mecrnenno rocyapcrnenno-npanono xsn, nasnauene.
C;. @ ! F !!1 / 1 !*
Ho cnoe nppoe xapaxrepy npanonapymen ncera nnmrc an-
rnoom npanomepnoro noneen.
ymecrnyer mnoro onpeenen nonr npanonapymen. coorner-
crn c onm s naonee pacnpocrpanenntx -
# ! ! -
& ! # ** -
.
Hpanonapymene meer p nectma xapaxrepntx npsnaxon uepr,
cpe xoroptx neoxomo ntenrt cneymme.
Hmoe npanonapymene +ro & ! naxomee-
c no nocronntm xonrponem non pasyma uenonexa. 3ro nonenoe, ocos-
nannoe ene, ntpaxammeec n ecrn n esecrn uenonexa.
e moryr paccmarpnartc n xauecrne npsnaxon npanonapymen, na-
npmep, ueprt xapaxrepa, opas mtcne n nunte xauecrna uenonexa.
naxo ecn on nponnmrc n xonxperntx npornonpanntx enx
ecrnx n esecrn, ro n +rom cnyuae nacrynamr mpuecxe no-
cnecrn.
( - cneymm nectma naxnt npsnax npanonapy-
men. e ncxoe ene ecrne n esecrne nnerc npanona-
pymenem, a nmt ro, xoropoe conepmaerc nonpex npanontm nenenm,
napymaer saxon. onxperntm ntpaxenem npornonpannocr en mo-
ryr cnyxrt no napymene sanpera, npmo ycranonnennoro n saxone n
n nmom nom nopmarnno-npanonom axre, no nentnonnene osa-
rentcrn, nosnoxenntx na cyexron npana saxonom n saxnmuenntm na
ero ocnone oronopom.
nm s naxnemx npsnaxon npanonapymen nnerc nanue
. ocyapcrnenno-npanona reop npaxrxa n occ pyrx crpa-
nax cxor s roro, uro ne ncxoe npornonpannoe ene cneyer cu-
rart npanonapymenem, a nmt ro, xoropoe conepmaerc ymtmnenno n
no neocropoxnocr, ntm cnonam, npocxor no nne nna.
na orpaxaer ncxuecxoe cocrone ornomene nna x conepmae-
momy m npornonpannomy enm ecrnm n esecrnm, a raxxe
x nosnxammm n pesyntrare raxoro en nocnecrnm. na osnauaer
382
nonmane n ocosnane nnom npornonpannocr (neonycrmocr)
cnoero noneen nosnxammx np +rom nocnecrn. ents curart
npanonapymenm en neconepmennonernx nn nn, npsnanntx
cyom nenmenemtm, axe ecn on npornopeuar npany, nocxontxy on
ne cnocont ocosnanart nonmart npornonpannocrt cnox ecrn.
e curamrc npanonapymenm rax nastnaemte -
! xor on conepmamrc ocosnanno, no none nna. a-
xoro poa en cnsant c ntnonnenem npo]ecconantntx n cnyxe-
ntx osannocre ne coepxar n cee nnt (nanpmep, ecrn noxap-
noro, npunnmero npe mymecrny no npem rymen noxapa, anano-
runte ecrn cnacaren, npaua).
asnuamr ne ]opmt nnt: ymtcen neocropoxnocrt.
npenonaraer, uro nno, conepmnmee npornonpannoe e-
ne, cosnaer omecrnenno onacnt xapaxrep cnox ecrn n ese-
crn, npenr x omecrnenno onacnte nocnecrn xenaer (no
onycxaer) x nacrynnen.
rom cnyuae, xora nno, cosnana omecrnenno onacnt xapaxrep
conepmaemoro m en, npenr nosmoxnocrt nesexnocrt ero
npentx nocnecrn xenaer x nacrynnen, meer mecro npmo ymt-
cen. cn xe nno nonmaer npornonpannocrt cnoero en ero no-
cnecrn, no ne xenaer x nacrynnen, xor onycxaer raxym nosmox-
nocrt espasnuno ornocrc x +romy, meer mecro # .
:; xax ona s ]opm nnt tnaer nyx non: camona-
ennocrt nepexnocrt.
% npenonaraer, uro nno npenr omecrnenno
onacnte nocnecrn cnoero noneen, no nerxomtcnenno paccurtnaer
x sexart.
:; npenonaraer, uro nno ne npenr omecrnenno
onacntx nocnecrn cnox en, no moxer onxno x npenert.
epexnocrt yxastnaer npexe ncero na esornercrnennoe npenepex-
rentnoe ornomene nna x ntnonnenm nosnoxenntx na nero osanno-
cre, x nrepecam omecrna pyroro nna (nn).
Hpanonapymen conepmamrc nnam, r. e. cno-
contm xonrponponart cnom nonm cnoe noneene, oranart oruer
n cnox ecrnx, ocosnanart x npornonpannocrt trt n cocron
necr ornercrnennocrt sa x nocnecrn.
enxrocnoconocrt onpeenerc n saxonax pyrx nopmarnno-
npanontx axrax. enxrocnocontm npsnamrc nce nmenemte nna,
ocrrme onpeenennoro nospacra. anpmep, n rpaxancxom yro-
nonnom npane occ nonna enxrocnoconocrt nacrynaer c 18 ner. ro
xe npem npeycmorpeno, uro sa orentnte nt npecrynnen ornercr-
nennocrt nacrynaer c 14 ner, sa amncrparnnte npocrynx napyme-
n rpyonoro npana c 16 ner.
383
ocnonntm ornurentntm npsnaxam npanonapymen ornocrc
! npunennoro nny n opransan pyrm nnom n
opransane, # ;
.
uro xacaerc nepnoro npsnaxa, ro nexoropte anropt, cctnact na
ecrnymmee saxonoarentcrno, yxastnamr, nanpmep, uro p nopm yro-
nonnoro. nexoroptx pyrx orpacne npana onpeenmr xax npanonapy-
men raxe ecrn n esecrne, xoropte cmoryr nonneut sa coo
npente nocnecrn, no eme ne nonnexn x. xauecrne npmepa moxno
cocnartc na napymen npann rexnx esonacnocr na 3, maxrax,
sanoax, xoropte morn t nonneut sa coo rparuecxe nocnecrn; na
napymen ycnon rpya, rpeonan can+nemcnyx r. ., xoropte
roxe morn t npnecr x rparuecxm nocnecrnm.
s cxasannoro moxno cenart ntno, uro npanonapymenm cneyer
curart ne rontxo raxe npornonpannte en, xoropte yxe nonnexn
sa coo npente nocnecrn, no raxe, xoropte moryr npunrt o-
mecrny, nny n rocyapcrny npe.
Hpunene npea meer na acnexra mpuecx ]axruecx.
Rpuecxa cropona saxnmuaerc n rom, uro napymamrc cyexrnnte
npana yuacrnxon npanoornomen n xe cosamrc raxe ycnon, xo-
ropte npenrcrnymr cnonnenm cyexram npana nosnoxenntx na nx
mpuecxx osannocre. uaxruecxa xe cropona npanonapymen
cocror n npunen yuacrnxy npanoornomen marepantnoro no
mopantnoro ymepa.
ora mt ronopm o raxom npsnaxe npanonapymen, xax nanue
npunno cns mexy npornonpanntm enem npunenntm npe-
om, ro, no-nepntx, nopasymenaem npmym, a ne xaxym t ro n tno
nym cnst, no-nroptx, meem n ny, uro npunna cnst onxna trt
ne cnyuano, a nnonne saxonomepno, oycnonnme nacrynnene npe-
ntx nocnecrn.
pome nasnanntx ntme, cymecrnymr pyre, menee naxnte npsnax
npanonapymen.
C?. @ '!2 F2 !!1
) 1*
1. *& ! ! -
* &* # * * -
2 ! ! -
.
/ nnmrc re yperynponannte oxpane-
mte npanom omecrnennte ornomen, xoroptm npornonpanntm e-
crnm n esecrnem npunerc ymep. onepma npanonapyme-
ne, nno nanocr onpeenennt npe ne rontxo cnoxnmemyc n omecr-
ne npanonopxy, no npanocosnanm rpaxan, a raxxe x cyexrnntm
npanam.
384
% npsnamrc ]suecxe mpuecxe
nna, onaamme cnoconocrtm nosmoxnocrtm necr mpuecxym
ornercrnennocrt sa cno npornonpannte en (enxrocnoconocrt).
/ npanonapymen npecranner coo ero nnem-
nmm xapaxrepcrxy, oncane conepmennoro nnom npornonpannoro
en. xauecrne +nemenron, cocrannmmx oexrnnym cropony npa-
nonapymen, otuno paccmarpnamr: a) camo npornonpannoe ecrne n
esecrne; ) npe, npunennt anntm ecrnem n esecrnem
omecrnenntm ornomenm; n) npunno-cnecrnennte cns mexy
conepmenntm npornonpanntm enem nacrynnmm npeom; r) npem,
mecro nte ocrorentcrna, np xoroptx tno conepmeno npornonpannoe
ene; ) cnocot cpecrna conepmen npanonapymen.
% npanonapymen yxastnaer na ncxuecxoe co-
crone nna n momenr conepmen m npanonapymen. oepxane ee
cocranner ona s ]opm nnt (ymtcen n neocropoxnocrt) cyexra
npornonpannoro en, nnmmac osarentntm ycnonem n ocno-
nanem npnneuen ero x mpuecxo ornercrnennocr.
na naxnema cocranna uacrt cyexrnno cropont npanona-
pymen. xauecrne ee ononnrentntx +nemenron n nayuno yueno
nreparype paccmarpnamr nent mornt conepmen npanonapymen,
xoropte nastnamr ]axyntrarnntm. ntm cnonam, x nanue ne ncera
nnerc neoxomtm n npsnan roro n noro en npa-
nonapymenem.
Hpmepom cnontsonan raxx +nemenron moxer cnyxrt xnan]-
xan pa npecrynnen, conepmaemtx n +xonomuecxo, ]nancono
nexoroptx pyrx c]epax xsn omecrna.
2. coornercrn c reope cnoxnmec npaxrxo -
* #!
#! ;
# . ornacno nocnene-
my xprepm nce npanonapymen enrc na npecrynnen npocrynx.
( nastnamrc sanpemennte yrononntm saxonom ome-
crnenno onacnte, nnonnte en, nanocme cymecrnennt npe o-
mecrnenntm ornomenm cnoxnmemyc n omecrne npanonopxy. 3a
nmte npecrynnen npmenmrc naonee crpore mept rocyapcrnen-
noro npnyxen yrononno-npanonte canxn, naxnatnamme snau-
rentnte orpanuen na noneene npanono craryc nn, nnonntx n x
conepmen.
Ho cnoemy xapaxrepy npecrynnen ncera nnmrc yrononntm npa-
nonapymenm. ocyapcrnenno-npanona reop npaxrxa ontmncrna
crpan cxor s roro, uro sa npeenam npornonpanntx en,
npeycmorpenntx yrononntm saxonoarentcrnom, npanonapymen, xna-
n]npyemtx xax npecrynnen, ner ne moxer trt.
385
( npecrannmr coo nnonnte, npornonpannte en,
xoropte xapaxrepsymrc mentme no cpannenm c npecrynnenm cre-
nentm omecrnenno onacnocr nnexyr sa coo npmenene ne
yrononno-npanontx canxn, a mep amncrparnnoro, cnnnnapnoro
n rpaxancxo-npanonoro nosecrn. sancmocr or c]ept omecr-
nenntx ornomen, xoroptm npornonpanntm noneenem npunerc
npe, or xapaxrepa npmenemoro np +rom nstcxan nce npocrynx
nopasenmrc na amncrparnnte, cnnnnapnte rpaxancxo-
npanonte (enxrt).
coennocrt saxnmuaerc n rom, uro
on conepmamrc n c]epe erentnocr cnonnrentntx opranon nnacr
rocyapcrna nnexyr amncrparnnym ornercrnennocrt. na moxer nt-
paxartc n npeynpexen, nanoxen amncrparnnoro mrpa]a, n-
men cnenantnoro npana, npeocrannennoro ]suecxomy nny, p.
ornacno pocccxomy saxonoarentcrny nonropnocrt onoro roro
xe amncrparnnoro npocrynxa n pe cnyuaen moxer nonneut sa coo
rpanc]opmanm amncrparnno ornercrnennocr n yrononnym.
, npecrannmr coo npente n omecr-
nenntx ornomen npornonpannte en ]suecxx nn, nanpannen-
nte na napymene nnyrpennero pacnopxa npenpr, oenen
yupexen, a raxxe na napymene rpyono, cnyxeno, yueno, no-
ncxo no cnnnnt. rnercrnennocrt sa conepmene cnnn-
napntx npocrynxon npeycmarpnaerc n pasnuntx neomcrnenntx (ycra-
nax, nonoxenx, ncrpyxnx) noxantntx (pemenx mecrntx opranon
rocyapcrnenno nnacr p.) nopmarnno-npanontx axrax. cranannna-
mrc pasnunte mept amncrparnnoro nosecrn n rexymem saxo-
noarentcrne. xaxem, pyontm xoexcom u npeycmorpent raxe c-
nnnnapnte nstcxan sa napymene rpyono cnnnnt, xax same-
uane, ntronop, ynontnene no coornercrnymmm ocnonanm.
<;- nonmamrc xax npanonapymen,
conepmaemte n c]epe mymecrnenntx nemymecrnenntx ornomen,
memmx nrennexryantnym nennocrt xax n xonxperntx nn, rax n
ncero omecrna. noe ntpaxene rpaxancxe npanonapymen naxor
n npunen rpaxanam n x opransanm mymecrnennoro npea,
necnonnen oronopntx osarentcrn, pacnpocrpanen cneen, no-
pouamx uecrt ocroncrno rpaxanna, saxnmuen nesaxonntx ce-
nox, napymen rpaxancxx npan rex n ntx nn no opransan.
CE. R!( - 1
R# * nastnaerc npmenene x nnam, co-
nepmnmm npanonapymen, npeycmorpenntx saxonom mep npnyxe-
n n ycranonnennom n +roro nponeccyantnom nopxe.
1 *# ornocrc yronon-
na, amncrparnna, cnnnnapna, rpaxancxo-npanona ornercr-
386
nennocrt marepantna ornercrnennocrt paornxa sa ymep, npunen-
nt paoroarenm.
&# ornercrnennocr npnnexamrc nna, onnemte n npe-
crynnenx. ( nastnamrc omecrnenno onacnte nnonnte
en, npeycmorpennte rononntm xoexcom saxonam, nnocmm
n nero ononnen smenen. 3a npecrynnen npmenmrc naxasa-
n - naonee crpore mept rocyapcrnennoro npnyxen, cymecrnen-
no orpanunamme npanono craryc nna, npsnannoro nnonntm n co-
nepmen npecrynnen (nmene n orpanuene cnoot, nrentnte
cpox cnpanrentntx paor n nmen xaxx-no cnenantntx npan,
xpynnte mrpa]t p.). rononnoe naxasane npmenerc ne rontxo sa
conepmene npecrynnen, no sa noxymene, nproronnene, coyuacre.
annocrt npnneuen x yrononno ornercrnennocr n sancmocr or r-
xecr npecrynnen moxer npentmart ecrt ner (nexoropte ocoo rx-
xe npecrynnen annocr ne memr).
Hpsnart nnonntm n conepmen npecrynnen nasnaurt naxasa-
ne moxer rontxo cy n ycranonnenno n roro nponeccyantno ]opme
(rononno-nponeccyantnt xoexc). rtnane naxasan perynpyerc
cnenantntm (yrononno-cnonnrentntm) saxonoarentcrnom. Hocne or-
tr naxasan y nna, ocyxennoro sa npecrynnene, nrentnoe npem
(n sancmocr or rxecr npecrynnen) coxpanerc cymocrt.
4 npmenerc sa amncrparn-
nt npocrynox, xoroptm no ecrnymmemy saxonoarentcrny npsnaerc
npornonpannoe, nnonnoe ecrne (esecrne) ]suecxoro n mp-
uecxoro nna, sa xoropoe oexcom occcxo ueepan o amn-
crparnntx npanonapymenx n saxonam cyexra occcxo uee-
pan ycranonnena amncrparnna ornercrnennocrt. 3aauam saxono-
arentcrna o amncrparnntx npanonapymenx nnmrc samra nu-
nocr, oxpana npan cnoo uenonexa rpaxanna, oxpana sopont rpa-
xan, canrapno-+nemonoruecxoro narononyu nacenen, samra
omecrnenno npancrnennocr, oxpana oxpyxamme cpet, ycranonnen-
noro nopxa ocymecrnnen rocyapcrnenno nnacr, omecrnennoro no-
pxa omecrnenno esonacnocr, cocrnennocr, samra saxonntx
+xonomuecxx nrepecon ]suecxx mpuecxx nn, omecrna
rocyapcrna or amncrparnntx npanonapymen, a raxxe npeynpe-
xene amncrparnntx npanonapymen.
3a conepmene amncrparnntx npanonapymen moryr npme-
nrtc npeynpexene, amncrparnnt mrpa], xon]cxan opy
conepmen n npemera amncrparnnoro npanonapymen, nmene
cnenantnoro npana, npeocrannennoro ]suecxomy nny, amncrpa-
rnnt apecr, amncrparnnoe ntnopene sa npeent occcxo ue-
epan nocrpannoro rpaxanna n nna es rpaxancrna, cxnan-
]xan. mncrparnnoe naxasane moxer trt nanoxeno ne nosnee
nyx mecnen co n conepmen npanonapymen. mncrparnnte na-
387
xasan, a raxxe oprant, ynonnomouennte paccmarpnart ena o am-
ncrparnntx npanonapymenx, nposnocrno no enam o nx nopox
cnonnen nocranonnen o nanoxen amncrparnntx naxasan
onpeenent oexcom occcxo ueepan o amncrparnntx npa-
nonapymenx.
, npmenerc sa napymene rpyo-
no, cnyxeno, yueno, noncxo cnnnnt. pyontm xoexcom u
npeycmorpent raxe cnnnnapnte nstcxan, xax sameuane, ntro-
nop, crpor ntronop, ynontnene. cranam o cnnnne npeycmorpe-
nt eme nexoropte nt nstcxan, coornercrnymme cnen]xe non-
cxo cnyxt, paort n rpaxancxo anan, na xenesnoopoxnom
rpancnopre p. cnnnnapna ornercrnennocrt cye, npoxypopon
nexoroptx pyrx xarerop onxnocrntx nn perynpyerc cnenant-
ntm nonoxenm. cnnnnapnoe nstcxane npmenerc paoroa-
renem ne nosnee onoro mecna co n onapyxen npocrynxa; nstcxa-
ne ne moxer trt nanoxeno nosnee mecr mecnen co n conepmen
npocrynxa. annocrt cnnnnapnoro nstcxan (xax amncrparn-
noro naxasan) on ro.
<;- nacrynaer sa conepmene e-
nxron npunene nenpanomepntm ecrnm npea nunocr n
mymecrny rpaxanna, a raxxe npunene npea opransan, saxnmue-
ne npornosaxonno cenx, necnonnene oronopntx osarentcrn,
napymene npana cocrnennocr, anropcxx n soperarentcxx npan
pyrx rpaxancxx npan. paxancxe npanonapymen nnexyr npme-
nene raxx canxn, xax nosmemene npea, npnyrentnoe noccranon-
nene napymennoro npana n cnonnene nentnonnenno osannocr,
a raxxe pyrx npanonoccranonrentntx canxn.
0 sa ymep, npunennt
paoroarenm, n ontmncrne cnyuaen orpanuena, ee npeenom nnerc
cpen mecunt sapaorox paornxa, ecn noe ne npeycmorpeno
pyontm xoexcom occcxo ueepan n ntm ]eepantntm
saxonam.
coennocr +rx nyx non ornercrnennocr n rom, uro mymecrnen-
nt no npe moxer trt nosmemen npunrenem oponontno; n
cnyuae orxasa n cnopa npe nosmemaerc n cyenom nopxe, onpee-
nennom nopmam paxancxo-nponeccyantnoro xoexca.
/ *# sa npanonapy-
men nnmrc . onxpersane +rx
npnnnon, omx n nce npanonpmenrentno erentnocr rocyap-
crna, nnmrc raxe cnenantnte npnnnt ornercrnennocr, xax
nullum crimen, nulla poena, sine lege (nar. es saxona ner n npecrynne-
n, n naxasan), copasmepnocrt npecrynnen (n npocrynxa) naxa-
san (n nstcxan), cocrsarentnocrt nponecca, npano na samry n-
na, npnneuennoro x ornercrnennocr, npesymnn nennonnocr py-
388
re npnnnt, saxpennennte saxonoarentcrnom, oncrryne, naxram
o npanax uenonexa.
me nentm ncex non ornercrnennocr nnerc oxpana npanono-
pxa, noccranonnene no ncex nosmoxntx cnyuax napymenntx npan, npe-
ceuene npeynpexene npanonapymen, cnpannene nn, napymn-
mx nopmt npana.
eptesno npaxruecxo nponemo, ocoenno n name crpant, n-
nerc pasnre mymecrnenno pyrx non npanonoccranonrentno
ornercrnennocr. rpaxancxom omecrne n cnyuax, xora npanonapyme-
nem npunen ypon npanam rpaxanna n opransan, nepnoouepe-
no saaue nnerc noccranonnene napymenntx npan, nosmemene npe-
a sa cuer npanonapymren. rex omecrnax, re nce orocyapcrnneno, a-
xe c]epa ocnyxnan, rnannoe snauene npaerc yrononntm, amn-
crparnntm pyrm mrpa]ntm, xaparentntm canxnm; no+romy n cny-
uax, xora npana rpaxanna napymanct npornonpanntm ecrnm
paornxon rocopransan, on nonyuan ne nosmemene npea ytrxon,
a coomene o rom, uro na nnonntx nanoxent cnnnnapnte nte
nstcxan. uopmponane rpaxancxoro omecrna nontmaer snauene
rex non ornercrnennocr, xoropte nanpannent na noccranonnene napy-
menntx npan, nosmemene npunennoro npea, na noepxane npano-
nopxa c nomomtm npanonoccranonrentntx mep.
+I. *! ,.! )*

$. +&-( " ( (2! .


&21)
% cny roro uro n nmom conpemennom omecrne cemt paccmarpnaer-
c xax ero ocnona, naxnemee ero cocrannoe sneno, ocymecrnnenm sa-
mre cementx npan, npanonomy crarycy cemt n saxonoarentcrne pasntx
crpan yenerc ocooe nnmane.
emenom xoexce occcxo ueepan, npnrom n 1995 r.
nonepranmemc smenenm ononnenm n nocneymme rot, n
cns c +rm ocooe nouepxnaerc, uro cemt, marepncrno, ornoncrno
ercrno n occcxo ueepan naxorc no samro rocyapcrna.
emenoe saxonoarentcrno,, ormeuaerc n 3axone, cxor s neoxo-
mocr yxpennen cemt, nocrpoen cementx ornomen na uyncr-
nax nsamno nmn ynaxen, nsamonomom ornercrnennocr nepe
cemte ncex ee unenon, neonycrmocr nposnontnoro nmemarentcrna
xoro-no n ena cemt, oecneuen ecnpenrcrnennoro ocymecrnnen
unenam cemt cnox npan, nosmoxnocr cyeno samrt +rx npan.
3axon ocoo saxpenner (cr. 1) nonoxen, cornacno xoroptm peryn-
ponane cementx ornomen ocymecrnnerc n coornercrn c npnn-
nam oponontnocr paunoro comsa myxunt xenmnt, panencrna
npan cynpyron n cemte, paspemen nnyrpcementx nonpocon no nsam-
nomy cornacm, npoprera cemenoro nocnran ere, saort o x
narococron pasnr, oecneuen npoprerno samrt npan
nrepecon neconepmennonernx nerpyocnocontx unenon cemt.
ornacno ecrnymmemy saxonoarentcrny n occ sanpemamrc nm-
te ]opmt orpanuen npan rpaxan np ncrynnen n pax n ceme-
ntx ornomenx no npsnaxam conantno, pacono, nanonantno, st-
xono n penrosno npnanexnocr.
Hpana rpaxan n cemte moryr trt orpanuent rontxo na ocnonan
]eepantnoro saxona rontxo n ro mepe, n xaxo +ro neoxomo n ne-
nx samrt npancrnennocr, sopont, npan saxonntx nrepecon pyrx
unenon cemt ntx rpaxan.
3axon ycranannnaer (cr. 7), uro:
a) rpaxane no cnoemy ycmorpenm pacnopxamrc npnanexam
m m npanam, ntrexammm s cementx ornomen (cementm npa
nam), n rom ucne npanom na samry +rx npan, ecn noe ne ycranonne
no ementm xoexcom;
) ocymecrnnene unenam cemt cnox npan cnonnene m cno
x osannocre ne onxnt napymart npana, cnoot saxonnte nrepe
ct pyrx unenon cemt ntx rpaxan;
390
n) cemente npana oxpanmrc saxonom, sa cxnmuenem cnyuaen, ec-
n on ocymecrnnmrc n npornopeu c nasnauenem +rx npan.
3amra cementx npan ocymecrnnerc cyom rpaxancxoro cyonpo-
snocrna, a n cnyuax, npeycmorpenntx saxonoarentcrnom, rocyapcr-
nenntm opranam n opranam onex noneurentcrna.
3amra cementx npan ocymecrnnerc cnocoam, npeycmorpennt-
m coornercrnymmm crartm emenoro xoexca.
2. 51 ( /
es npeynenuen moxno cxasart, uro nunte npana osannocr
cynpyron no ornomenm pyr x pyry, a raxxe no ornomenm x pyrm
unenam cemt cocrannmr ocnony, ]ynamenr, na xoropom crporc pas-
nnamrc nce ocrantnte cemente ornomen.
Hunte npana osannocr cynpyron nectma ompnt pasnoopas-
nt. n oxnartnamr coo xpyr nonpocon, xacammxc saxnmuen pa-
xa, cocron n pauntx ornomenx, npexpamen paxa, ntopa ]am-
n np saxnmuen paxa p.
en snaurentnoe nnmane nuntm npanam osannocrm cyn-
pyron, saxonoarent ycranannnaer npexe ncero panencrno cynpyron no
ncex ornomenx, nosnxammx mexy nm.
cr. 31 emenoro xoexca u n cns c +rm saxpennmrc nonoxe-
n, cornacno xoroptm: 1) xaxt s cynpyron cnooen n ntope poa
sanr, npo]ecc, mecr npetnan xrentcrna; 2) nonpoct marepn-
crna, ornoncrna, nocnran, opasonan ere pyre nonpoct xsn
cemt pemamrc cynpyram conmecrno, cxo s npnnna panencrna
cynpyron; 3) cynpyr osant crport cno ornomen n cemte na ocnone
nsamoynaxen nsamonomom, coecrnonart narononyum yxpen-
nenm cemt, saorrtc o narococron pasnr cnox ere.
cxo s npnnna panencrna cynpyron, saxonoarent onpeener
saxpenner sa nm nce nunte, a nmecre c rem mymecrnennte npana.
pe nuntx npan cynpyron saxonoarent, nommo ncero, ntener
npano ntopa m np saxnmuen paxa cnoe yyme ]amn.
rart 32 emenoro xoexca u no +romy nonoy rnacr, uro: 1) cyn-
pyr no cnoemy xenanm ntpamr np saxnmuen paxa ]amnm o-
noro s nx n xauecrne ome ]amn, no xaxt s cynpyron coxpa-
ner cnom opaunym ]amnm, no, ecn noe ne npeycmorpeno saxo-
nam cyexron ueepan, npcoener x cnoe ]amn ]amnm
pyroro cynpyra; 2) coenene ]amn ne onycxaerc, ecn opauna
]amn xor t onoro s cynpyron nnerc nono; 3) nepemena ]a-
mn onm s cynpyron ne nneuer sa coo nepemeny ]amn pyroro
cynpyra 4) n cnyuae pacropxen paxa cynpyr nnpane coxpanrt o-
mym ]amnm n noccranonrt cno opaunte ]amn.
pe pyrx nuntx npan osannocre cynpyron saxonoarent
ocooe nnmane yener rem s nx, xoropte nenocpecrnenno cnsant
391
c rpeonanm nopxom saxnmuen paxa, cocron n paxe npe-
xpamen paxa.
ornacno ecrnymmemy saxonoarentcrny npana osannocr cyn-
pyron nosnxamr co n rocyapcrnenno percrpan *
n opranax sanc axron rpaxancxoro cocron.
nm s ocnonntx ycnon saxnmuen paxa nnerc nsamnoe
oponontnoe cornace myxunt xenmnt, ncrynammx n pax, oc-
rxene m paunoro nospacra (n. 1 cr. 12 u).
3axnmuene paxa ne onycxaerc mexy: 1) nnam, s xoroptx xor
t ono cocror n sapercrpponannom paxe; 2) nsxm pocrnennxa-
m, pocrnennxam no npmo nocxome ncxome nn (po-
renm ertm, eymxo, aymxo nnyxam); 3) nonnopontm
nenonnopontm (memmm omx orna n mart) partm cecr-
pam; 4) yctnonrenm yctnonnenntm; 5) nnam, s xoroptx xor
t ono nno npsnano cyom neeecnocontm n cny ncxuecxoro pac-
crpocrna.
cnonanm npexpamen paxa moryr cnyxrt cmeprt n o-
nnene cyom onoro s cynpyron ymepmm. pax moxer trt raxxe npe-
xpamen nyrem ero pacropxen no sannenm onoro s cynpyron n
oox cynpyron. pome roro, pax moxer trt raxxe npexpamen no san-
nenm onexyna cynpyra, npsnannoro cyom neeecnocontm.
acropxene paxa nposnorc n opranax sanc axron rpaxancxo-
ro cocron, a n pe cnyuaen, npeycmorpenntx ementm xoexcom
u (cr. 2123), n cyenom nopxe.
Hp nanu panencrna n npanax osannocrx cynpyron saxonoa-
rentcrnom npeycmarpnaerc orpanuene npana myxa es cornac xent
nosyxart eno o pacropxen paxa n nyx cnyuax: no npem epemen-
nocr xent n reuene roa nocne poxen peenxa.
cnyuae pacropxen paxa cynpyr ne nnpane ncrynart n nont pax
o nonyuen cnerentcrna o pacropxen paxa n oprane sanc rpax-
ancxoro cocron no mecry xrentcrna nmoro s nx.
8. 9!1 &1 ( /*
ynpyr moryr nnaert, nontsonartc pacnopxartc cnom myme-
crnom n pexme conmecrno cocrnennocr n n pexme, ycranonnennom
pauntm oronopom (cr. 33 u).
onmecrno cocrnennocrtm nnerc mymecrno, naxroe cynpyram
no npem paxa. 3axonoarentcrno ornocr cma oxot xaxoro s cyn-
pyron or rpyono, npenpnmarentcxo nrennexryantno erentno-
cr; nenc, noco nte enexnte ntnnart; nxmte nenx-
mte nem; nennte ymar, na, nxnat, on n xanrane, nnecennte n
xpernte yupexen n n nte xommepuecxe opransan, a raxxe
nmoe noe mymecrno, naxroe cynpyram n nepo paxa, nesancmo
or roro, na ute m ono tno npopereno. 392
exm conmecrno cocrnennocr osnauaer, uro cynpyr onaamr
panntm npanam na mymecrno, npoperennoe no npem paxa. eoxo-
mo ormerrt, uro n saxonoarentcrne peut er nmt o paxe, o]n-
antno sapercrpponannom n opranax 3a.
Honre pannte npana na mymecrno, n cnom ouepet, osnauaer, uro
cynpyr nnaemr, nontsymrc pacnopxamrc +rm mymecrnom no nsa-
mnomy cornacm, nesancmo or roro, xaxo nxna tn nnecen xaxtm
n naxroe. ornacno n. 3 cr. 34 pannte npana na mymecrno meer raxxe
cynpyr, xoropt n nepo paxa ocymecrnnn neene omamnero xoscr-
na, yxaxnan sa ertm, nerpyocnocontm pocrnennxam r. n.
onmecrna cocrnennocrt cynpyron nnerc ne rontxo ome, no
esoneno. axo pexm cnyxr npexe ncero n cosan marepant-
no ast cemt. on n ome esoneno cocrnennocr moryr trt yc-
ranonnent, rontxo ecn y cynpyron nosnxna neoxomocrt n ee pasene.
anpmep, n cnyuae pacropxen paxa, cmepr onoro s cynpyron r. .
ro xe npem xaxt s cynpyron moxer mert cocrnennoe my-
mecrno. nepnym ouepet +ro mymecrno, npoperennoe na cpecrna, xo-
roptm cynpyr pacnonaran o ncrynnen n pax. ocrnennocrtm xaxo-
ro s cynpyron nnmrc nem, nonyuennte n ap n n nopxe nacneo-
nan, a raxxe nem nnyantnoro nontsonan, npoperennte n ne-
po paxa sa cuer omx cpecrn. cxnmuen cocrannmr paronenno-
cr npemert pocxom. 3ra xarerop neme nnerc onenouno, san-
cme or xonxperntx ocrorentcrn, n xaxom cnyuae nonpoc o pasene
+rx neme pemaerc cyom nnyantno.
;. 9!1 // <& & /*
oronopno pexm mymecrna cynpyron ycranannnaerc -
&. coornercrn co cr. 40 u pauntm oronopom npsnaerc
cornamene nn, ncrynammx n pax, n cornamene cynpyron, onpee-
nmmee mymecrnennte npana osannocr cynpyron n paxe (n)
n cnyuae ero pacropxen. paunte oronopt moryr perynponart cxnm-
urentno mymecrnennte ornomen mexy cynpyram. cnon cenox,
xacammec nuntx nemymecrnenntx ornomen, npsnamrc neecr-
nrentntm. cr. 42 u nopono snaraerc coepxane paunoro
oronopa. 3ra crart aer npano saxpenrt n oronope nmo pexm co-
crnennocr conmecrno, oneno, pasentno. axt s pex-
mon moxer xacartc ncero mymecrna cynpyron, xonxperntx neme, my-
mecrna, npnanexamero xaxomy s cynpyron, n mymecrna, xoropoe
eme rontxo nnanpyerc npopecr. axxe n paunom oronope cynpyr
nepexo onpeenmr cno npana osannocr no nonoy nsamnoro co-
epxan (na nepo paxa na npem nocne ero pacropxen); cnocot
yuacr n oxoax pyr pyra; nopox necen xaxtm s cynpyron ce-
mentx pacxoon r. .
ement xoexc u npeycmarpnaer nosmoxnocrt smenen pac-
ropxen paunoro oronopa, a raxxe npsnane ero neecrnrentntm.
393
paunt oronop moxer trt smenen n pacroprnyr n nmoe npem
no cornamenm oox cynpyron. naxo no omemy npanny rpaxancxo-
ro saxonoarentcrna raxoe cornamene ne moxer trt pacroprnyro n ono-
croponnem nopxe. Ho rpeonanm onoro s cynpyron paunt oronop
moxer trt smenen n pacroprnyr no pemenm cya no ocnonanm n
nopxe, xoropte ycranonnent paxancxm xoexcom u. ecrne
paunoro oronopa npexpamaerc c momenra npexpamen paxa (cr. 43
u).
ornacno cr. 43 u paunt oronop moxer trt npsnan nee-
crnrentntm n cny cnoe ocnopmocr n nuroxnocr. paunt o-
ronop ocnopm, ecn on tn saxnmuen c nnom, xoropoe cy orpanun
n eecnoconocr; c nnom eecnocontm, no n annt momenr ne cno-
contm nonmart cyr npocxomero (uenonex naxorc n cocron
moxa, crpecca, napxoruecxoro n anxorontnoro ontnen); no nn-
nem yrpost, omana, nacn; ncnecrne creuen rxentx ocrorent-
crn na xpane nentrontx n ono cropont ycnonx. paunt o-
ronop moxer trt npsnan nuroxntm, ecn on saxnmuanc c nentm, npo-
rnno ocnonam npanonopxa npancrnennocr; rontxo n na; c ne-
ntm cxptrt pyrym cenxy; c neeecnocontm nnom. uroxntm np-
snamrc oronopennocr, xoropte orpanunamr npanocnoconocrt ee-
cnoconocrt cynpyron; orpanunamr x nosmoxnocrt opamartc n cy sa
samro; xacamrc nuntx (nemymecrnenntx) npan cynpyron; perynpy-
mr x npana osannocr n ornomen ere; orpanunamr npano ne-
rpyocnoconoro nyxammeroc cynpyra nonyuart coepxane or pyroro
cynpyra; npornopeuar ocnonntm nauanam cemenoro saxonoarentcrna.
?. 9! &' F er?
ecrnymmee saxonoarentcrno npsnaer peenxom nno, ne ocrr-
mee conepmennoner, r. e. 18 ner. axoe onpeenene tno nponosrname-
no n cr. 1 onnenn o npanax peenxa, n xoropo occ yuacrnyer c
15 cenrp 1990 r.
Hepnoe ocnonnoe npano neconepmennonernx ere xrt nocn-
rtnartc n cemte. 3ro npano onxno oecneunart nrepect peenxa, nce-
croponnee pasnre, ynaxene ero ocroncrna. eenox meer npano na
omene c oom porenm, aymxo, eymxo, pyrm pocrnen-
nxam. ornacno cr. 55 u pacropxene paxa porenm, npsna-
ne ero neecrnrentntm ne onxno nnrt na npana peenxa. nsan-
nte c +rm cnopt paspemaer cy c yuacrem opranon onex noneurent-
crna. rex cnyuax, xora neconepmennonern peenox nonaaer n +xc-
rpemantnym cryanm, cnsannym c ero apecrom, saepxanem r. n., on
coxpaner npano omen c porenm pyrm pocrnennxam, no
n ocoom nopxe, npeycmorpennom crartm rononno-nponeccyantnoro
xoexca n rononno-cnpanrentnoro xoexca.
ement xoexc n cr. 56 saxpenner npano peenxa na samry cnox
npan saxonntx nrepecon. nrepect ere n cye n ntx opranax
394
otuno npecrannmr poren n nna, x samemamme. naxo n oco-
tx cnyuax (ena o nmen porentcxx npan) cy moxer paccmorpert
eno no sannenm npoxypopa, opranon onex noneurentcrna p. ro-
po nynxr cr. 56 oecneunaer npano erm npaxruecx nmoro nos-
pacra camocrorentno opamartc n oprant onex noneurentcrna sa sa-
mro or snoynorpenen porene, a ocrrmm 14 ner n cy.
emenoe saxonoarentcrno ostnaer nmoro rpaxanna coomart
opranam onex noneurentcrna o ercxo esnasopnocr, xecroxom o-
pamen c ertm pyrx cnyuax, xora napymamrc x npana nre-
pect. cnom ouepet ncnexropt opranon onex noneurentcrna nnpa-
ne nocemart cemt, re napymamrc npana ere, np nenocpecrnenno
yrpose xsn sopontm nemenenno sapart x y neopoconecrntx
porene n nn, cnonnmmx osannocr porene.
ornacno cr. 57 peenox nnpane ntpaxart cnoe mnene np peme-
n n cemte nmoro nonpoca, sarparnammero ero nrepect, a raxxe trt
sacnymanntm n xoe nmoro cyenoro n amncrparnnoro sacea-
n. 3ro xe npano oecneunaerc cr. 12 onnenn o npanax peenxa.
onnenn annoe npano npsnaerc sa peenxom, cnocontm c]opmy-
nponart cocrnennte nsrnt. ement xoexc onpeener +ror nos-
pacr - 10 ner. y, poren, oprant onex noneurentcrna osant
yurtnart mnene raxx ere np pemen nonpocon x yymero. o
ecn mnene peenxa npornopeur ero nrepecam, ono ne yurtnaerc.
axxe cr. 57 coepxr nepeuent nonpocon, no xoroptm cy, oprant onex
noneurentcrna moryr npnrt pemene rontxo c cornac peenxa, oc-
rrmero 10-nernero nospacra, axe nonpex ero nrepecam. anpmep, s-
menene ]amn men; noccranonnene ero orna marep n porent-
cxx npanax; ero yctnonnene; sanct yctnonrene n xauecrne porene
p.
pe nuntx npan ere saxonoarent ntener raxe npana, xax
npano peenxa na m, oruecrno, ]amnm (cr. 58 u). coornercr-
n co crarte m peenxy aerc no cornamenm porene, oruecrno
npcnanaerc no men orna, ecn noe ne npeycmorpeno saxonom. ua-
mn peenxa onpeenerc ]amne porene. Hp pasntx ]amn-
x orna marep ]amn peenxa ntpaerc no cornamenm pore-
ne. osnxme pasnornac paspemamrc opranam onex noneurent-
crna. eenox raxxe meer npano na smenene men ]amn (cr. 59
u). Ho ocrxen 14 ner peenox moxer smenrt cnom ]amnm,
ecn oprant onex noneurentcrna yonnernopr conmecrnym npocty
porene no +romy nonpocy. axoe cornace moxer trt ano rontxo c-
xo s nrepecon peenxa.
axnoe mecro n conpemennom cemenom saxonoarentcrne sanmaer
cr. 60, perynpymma mymecrnennte npana peenxa. anee +ra c]epa pe-
rynponanact rontxo rpaxancxm saxonoarentcrnom, x nemy ceuac or-
ctnaer , urot ne ynponart nce, uro cnsano c pacnopxenem my-
39
5
mecrnom neconepmennonernx. coornercrn co cr. 60 u peenox
meer npano nonyuart coepxane or cnox porene pyrx unenon ce-
mt. cn +ro no xaxm-no npunam nenosmoxno, ro or parten, cec-
rep, eymex aymex. eenox nnerc cocrnennxom anmenron,
nenc noco, ntnnaunaemtx na ero coepxane, cnox sapaorxon,
mymecrna, nepeannoro emy n ap n n nopxe nacneonan. er
nnpane pacnopxartc cnom mymecrnom n nopxe, ycranonnennom rpa-
xancxm saxonoarentcrnom. anonerne n nospacre o 6 ner ne memr
axe uacruno eecnoconocr, no+romy nce cenx or x men conep-
mamr poren, yctnonren n onexynt. er n nospacre or 6 o 14 ner
nnpane camocrorentno ocymecrnnrt menxe tronte cenx (noxynart
npoyxrt, yuenx npou.); cenx, nanpannennte na esnosmesnoe no-
nyuene ntrot, ecn on ne rpeymr norapantnoro yocronepen n
rocyapcrnenno percrpan (nonyuene nenenntx noapxon or pocr-
nennxon pyse); cenx no pacnopxenm cpecrnam, npeocrannen-
ntm saxonntm npecranrenem n onpeenenno nen (noxynxa marn-
ro]ona na entr porene). mymecrnennym ornercrnennocrt no raxm
cenxam necyr poren. econepmennonerne n nospacre or 14 o 18 ner
nnpane pacnopxartc cnom sapaorxom, crnene; ocymecrnnrt an-
ropcxe npana; nnocrt nxnat n anx pacnopxartc m; c 16 ner
ncrynart n xooneparn. oren ne memr npano cocrnennocr na my-
mecrno peenxa ( naoopor), no naenent npanomoum no ynpanne-
nm +rm mymecrnom. er poren, npoxnamme conmecrno, moryr
nnaert nontsonartc mymecrnom pyr pyra no nsamnomy cornacm.
cnyuae nosnxnonen npana ome cocrnennocr porene ere
(conmecrno n oneno) x npana nnaen, nontsonan pacnopxe-
n omm mymecrnom onpeenerc rpaxancxm saxonoarentcrnom.
E. 9! ( F <'
2*
ornacno cr. 87 u rpyocnoconte conepmennonerne er o-
sant coepxart cnox nerpyocnocontx nyxammxc porene. 3ra
crart pasnnaer nopmy u. 3 cr. 38 oncrryn u o rom, uro rpyocno-
conte er onxnt saorrtc o nerpyocnocontx porenx. cnyuae
ocnanen ecrecrnenntx nsamoornomen saxonoarentcrno npeycmar-
pnaer na napanra ynnart anmenron
1
: no cornamenm cropon, saxnm-
uaemomy n nctmenno ]opme c osarentntm norapantntm yocronepe-
nem, n no pemenm cya, ecn ne ocrrnyro oponontnoe corname-
ne no ynnare anmenron. y, paccmarpna ena anno xarerop, on-
xen ycranonrt ecrnrentnte nerpyocnoconocrt nyxy. erpyo-
cnocontm npsnamrc xenmnt, ocrrme 55 ner, myxunt 60
ma xapaxrepcrxa anmenrntx osarentcrn unenon cemt cm. n n. 8 anntx
pasenon.
396
ner. yxaemocrt osnauaer, uro poren no ne memr nenc noco-
, no x neocrarouno.
asmep anmenron onpeenerc c yuerom marepantnoro cemenoro
nonoxen ere porene. nmenrt npcyxamrc x exemecuno
ntnnare n rnepo enexno crpyxrype. er moryr trt ocnooxent or
osannocre no coepxanm cnox porene, ecn cyom yer ycranon-
neno, uro on yxnonnct or cnox osannocre n tn nment po-
rentcxx npan.
Hommo osannocr coepxart nerpyocnocontx porene, saxo-
noarentcrno npeycmarpnaer nosmoxnocrt nosnxnonen cxnmurent-
ntx ocrorentcrn rxena onesnt porene, neoxomocrt xypopr-
noro neuen r. n. noontx ocrorentcrnax moxer nosnxnyrt no-
rpenocrt ne rontxo n anmenrax, no n ononnrentntx cpecrnax. y
moxer nstcxart co nspocntx ere yxe nonecennte, npecrome po-
renm sarpart. er ocnooxamrc or +rx pacxoon nmt no npu-
ne nmen porentcxx npan n yxnonen porene or cnox o-
sannocre (cr. 88 67N.
C. @ ! ! -*
nexa noneurentcrno ona s ]opm saort rpaxancxoro ce-
menoro saxonoarentcrna o rpaxanax, nyxammxc n cnenantntx me-
pax npanono samrt cnox nrepecon. Ho ocrxen onexaemtm 14 ner
onexa anromaruecx nepexor n noneurentcrno. Honeurentcrno npe-
xpamaerc no ocrxen neconepmennonernm nooneuntm 18 ner; ncry-
nnen ero n pax; np +mancnan (+mancnan naenene nonno
eecnoconocrtm nna, ne ocrrmero conepmennoner, np onpeenen-
ntx ocrorentcrnax, ycranonnenntx nopmam u).
nexa ycranannnaerc, no-nepntx, na ertm n nospacre o 14 ner,
ocranmmc es porentcxoro noneuen, n nenx x coepxan, noc-
nran samrt x nrepecon. o-nroptx, na conepmennonernm rpa-
xanam, npsnanntm cyom neeecnocontm ncnecrne ncxuecxx
paccrpocrn. Honeurentcrno raxxe ycranannnaerc no cyy na conep-
mennonernm rpaxanam ncnecrne snoynorpenen cnprntm na-
nrxam n napxoruecxm nemecrnam. Hpana osannocr onexyna
(noneuren), ero nonnomou perynpymrc rpaxancxm cementm
saxonoarentcrnom. nexa (noneurentcrno) ocymecrnnerc esnosmes-
no. no ycranannnaerc opranam onex noneurentcrna no mecry x-
rentcrna nna, nyxammeroc n onexe, n reuene mecna co n, xora o
+rom crano snecrno. Hp nanu ynaxrentntx npun onexyn moxer
trt nasnauen opranom onex noneurentcrna no cnoemy mecry xrent-
crna. nexynam moryr trt rontxo conepmennonerne eecnoconte rpa-
xane. e onycxaerc nasnauene onexynam nn, npsnanntx neeecno-
contm n orpanuenno eecnocontm; nmenntx porentcxx npan
n orpanuenntx n nx; panee orcrpanenntx or onexyncrna sa nenane-
39
7
xamee cnonnene osannocre; ontntx anxoronsmom n napxoman-
e p. (cr. 146 u). paxann moxer trt nasnauen onexynom
rontxo c ero cornac c yuerom ero nuntx xauecrn; cnoconocre x nt-
nonnenm onexyncxx osannocre; ornomen c nooneuntm.
nexyn nnerc saxonntm npecranrenem peenxa. 3ro osnauaer,
uro on ecrnyer n nrepecax nocnenero np xonraxrax c nmtm nna-
m opransanm. nexyn onxen saorrtc o nooneunom, oecneu-
na ero nocnranem, opasonanem, neuenem, yxoom npou. Hooneu-
nt coxpaner npana na npurammec emy anmenrt, nenc, noco,
conantnte ntnnart, a raxxe na xnoe nomemene npano nontsonartc
cnom xntm nomemenem (cr. 148 u).
ornomen ere, naxomxc n nocnrarentntx yupexenx, ne-
uentx yupexenx yupexenx conantno samrt, ]ynxn one-
xynon ntmonner amncrpan +rx yupexen (cr. 147 u). o-
nonnene x omemy oemy npan neconepmennonernx, naxomxc no
onexo xonxpernoro nna, y +rx ere ecrt ntrort na nonyuene xnoro
nomemen enexno cymmt, opasonanmec n nopxe, ycranonnen-
nom saxonoarentcrnom, s npurammxc m anmenron.
ce cpecrna nooneunoro, sa cxnmuenem rex, xoroptm on pacno-
pxaerc camocrorentno, pacxoymrc onexynom n nrepecax nooneuno-
ro, c paspemen opranon onex noneurentcrna (cr. 150 u). my-
mecrnenna ornercrnennocrt no cenxam rpaxan, naxomxc no one-
xo, n rom ucne conepmenntx camocrorentno, necyr onexynt, ecn ne
oxaxyr, uro npe nposomen ne no x nne. pran onex noneurentcr-
na moxer orcrpanrt onexyna or cnonnen osannocre npnrt me-
pt x nosmemenm ymepa nnnort o npnneuen nnonnoro x ornercr-
nennocr, ecn onexyn snoynorpenn cnom npanam osannocrm.
. 4&1 (- &-: ) (
)!!
( # # -
&; ! & --
VW & V*
W ;
! ; # -
* &
9
!
Ho cnoe nppoe xapaxrepy npanonte ornomen, nosnxamme
n pamxax anmenrntx osarentcrn, nnmrc mymecrnenno-cromocr-
ntm, crporo nuntm, esnosmesntm, nonentm ornomenm, xapax-
repsymmmc ]opmantno nesancmocrtm cropon yuacrnxon +rx
npanoornomen.
paxancxoe npano / no pe. . H. epreena, R. . oncroro. , 2001. . 3.
. 481-486.
398
sarentcrnennte anmenrnte ornomen nosnxamr rontxo mexy
croponam ]suecxm nnam, ona s xoroptx nnerc nnarentm-
xom anmenron, a pyra x nonyuarenem. e cropont onxnt naxo-
rtc pyr c pyrom n pocrnenntx n ntx cemeno-npanontx cnsx.
Hnarentmx anmenron onxen trt ne rontxo eecnocontm, no
anmenrocnocontm nnom, r. e. nnom, memmm peantnym nosmox-
nocrt camocrorentno cnonnrt cno osarentcrna no ynnare anmen-
ron. Honyuarent anmenron moxer trt xax eecnocontm nnom, rax
neeecnocontm (neconepmennonern n ymenno ontno uenonex).
r men neeecnoconoro nna ntcrynaer ero saxonnt npecranrent
(onexyn).
'-* -
# nnmrc saxon, cornamene cropon o ynnare anmenron peme-
ne cya, ncrynnmee n cny.
uaxruecxm ocnonanem nosnxnonen anmenrntx ornomen n-
nerc nanue pocrnenntx n ntx cementx cnse mexy nnom-
nnarentmxom nnom, nyxammmc n coepxan, - nonyuarenem.
cnonan nosnxnonen osarentcrnenntx ornomen no nonoy
ntnnart nonyuen anmenron coepxarc n cr. 80 emenoro xoexca
u, xoropa ycranannnaer xecrxe npanna, cornacno xoroptm:
1) poren osant coepxart cnox neconepmennonernx ere;
1) nopox ]opma npeocrannen coepxan neconepmennoner-
nm erm onpeenmrc porenm camocrorentno;
2) poren * & o coepxan cnox neco-
nepmennonernx ere (cornamene o ynnare anmenron) n coornercrn
c rpeonanem emenoro xoexca u;
3) n cnyuae, ecn poren ne npeocrannmr coepxane cnom neco-
nepmennonernm erm, cpecrna na x coepxane (anmenrt) nstcxna-
mrc c porene ]
4) np orcyrcrn cornamen porene o ynnare anmenron, np
nenpeocrannen coepxan neconepmennonernm erm np ne-
npennen cxa n cy opran onex noneurentcrna nnpane npe-
nrt cx o nstcxan anmenron na neconepmennonernx ere x x po-
renm (onomy s nx).
cooe nnmane n ecrnymmem cemenom saxonoarentcrne yen-
erc cornamenm o ynnare anmenron xax onomy s ocnonan nosnx-
nonen anmenrntx npanoornomen.
nmenrnoe cornamene nnerc nontm ncrryrom oreuecrnennoro
cemenoro npana. asnunte cropont annoro anmenrnoro oronopa
onocpeymrc nopmam npana, coepxammc n rn. 16 (ornamen o
ynnare anmenron) emenoro xoexca u.
399
annom nopmarnnom axre onpeenmrc npexe ncero nppoa
xapaxrep anmenrnoro cornamen. xastnaerc, n uacrnocr, na ro, uro
cornamene o ynnare anmenron (pasmepe, ycnonx nopxe ntnnart
anmenron) saxnmuaerc mexy nnom, osanntm ynnaunart anmenrt,
x nonyuarenem, a np neeecnoconocr nna, osannoro ynnaunart
anmenrt, (n) nonyuaren anmenron mexy saxonntm npecran-
renm +rx nn. e nonnocrtm eecnoconte nna saxnmuamr corname-
ne o ynnare anmenron c cornac x saxonntx npecranrene (cr. 99
u).
cr. 100 emenoro xoexca u npeycmarpnaerc ]opma anmenr-
noro cornamen. xastnaerc, uro cornamene o ynnare anmenron sa-
xnmuaerc n nctmenno ]opme, nonexr norapantnomy yocronepe-
nm raxoe cornamene meer cny cnonnrentnoro ncra.
3axonoarentno saxpennerc (n cr. 101 u) nopox saxnmuen,
cnonnen, smenen, pacropxen npsnan neecrnrentntm co-
rnamen o ynnare anmenron, xoropt npeycmarpnaer, uro:
1) x saxnmuenm, cnonnenm, pacropxenm npsnanm neecr-
nrentntm cornamen o ynnare anmenron npmenmrc nopmt pax-
ancxoro xoexca u, perynpymme saxnmuene, cnonnene, pacropxe-
ne npsnane neecrnrentntm rpaxancxo-npanontx cenox;
2) cornamene o ynnare anmenron moxer trt smeneno n pac-
roprnyro n nmoe npem no nsamnomy cornacm cropon;
3) smenene n pacropxene cornamen o ynnare anmenron
onxno trt nposneeno n ro xe ]opme, uro camo cornamene o yn-
nare anmenron;
4) onocroponn orxas or cnonnen cornamen o ynnare an-
menron n onocroponnee smenene ero ycnon ne onycxamrc;
5) n cnyuae cymecrnennoro smenen marepantnoro n cemenoro
nonoxen cropon np neocrxen cornamen o smenen n
o pacropxen cornamen o ynnare anmenron sanrepeconanna cropo-
na nnpane oparrtc n cy c cxom o smenen n o pacropxen +ro-
ro cornamen;
6) np pemen nonpoca o smenen n o pacropxen corname-
n o ynnare anmenron cy nnpane yuecrt nmo sacnyxnamm nn-
man nrepec cropon.
apy c nasnanntm croponam anmenrnoro cornamen, onocpeo-
nanntm c nomomtm nopm npana, npanonomy perynponanm nonepramr-
c raxxe pyre acnexrt annoro oronopa.
saxonoarentnom nopxe pemamrc, nanpmep, nonpoct, xacam-
mec npsnan neecrnrentntm anmenrnoro cornamen (cr. 102
u); pasmepa anmenron, ynnaunaemtx no oronopy o ynnare an-
menron (cr. 103 u); cnocoon nopxa ynnart anmenron no corna-
menm (cr. 104 u) p. 400
=. : (# !
% omecrne ncera cymecrnymr pasnte nosspen na re n nte
cotr, na re n nte ]axrt nnen. ce +r nosspen n ome-
crnosnan oosnauamrc repmnom omecrnennoe cosnane. Ho+romy
moxno cxasart, uro no omecrnenntm cosnanem nopasymenaerc cono-
xynnocrt ]noco]cxx, +ruecxx, +creruecxx, npanontx, nayuntx,
+xonomuecxx, penrosntx ntx nosspen, nsrnon, rpan, ot-
uaen, npanon, rax n naue orpaxammx xsnt uenoneuecxoro omecrna.
omecrnennoro cosnan moxno ntenrt 52
otennoe cosnane eonorm. tennoe cosnane ecrt conoxyn-
nocrt npecrannen, uyncrn, +mon, nacrpoen, orpaxammx nonce-
nennym xsnt nme. Xsnt ouent cnoxna mnoroopasna. Hm pea-
rpymr na re n nte xsnennte ocrorentcrna. n ntpaxamr cnoe
ornomene x rem n ntm cotrm, x rem n ntm nponeccam nne-
nm omecrna. ce +ro npocxor na yponne otennoro cosnan. no
orpaxaer na +mnpuecxom yponne ro, uro npocxor exenenno exe-
uacno n omecrne. no moxer trt +mononantntm n pannoymntm,
no ncera meer ucro otennt xapaxrep.
uro xacaerc eonor, ro ona npecranner yxe ntcm yponent o-
mecrnennoro cosnan. na nenocpecrnenno ne cnsana c noncenenno
xsntm nme. na reoperuecx o]opmner ]noco]cxe, penros-
nte, +creruecxe, +ruecxe, nayunte nte npecrannen nme o
omecrne. naue ronop, n eonor omecrnennoe cosnane nonyuaer
reoperuecxoe o]opmnene c nomomtm onpeenenntx ncrpymenron no-
snan. unoco], nanpmep, na nporxen nexon paspaartnanact
xax reoperuecxoe snane nocpecrnom ]noco]cxx xarerop (marep
cosnane, xonuecrno xauecrno, cymnocrt nnene, coepxane
]opma, nosmoxnocrt ecrnrentnocrt p.) meroon (anexrue-
cx mero, npnnn pasnr, npnnn cropsma p.).
$0. 9!1 A&1 / (*
mecrnennoe cosnane nponnerc n pasntx ]opmax. ymecrnymr
raxe & 2 ]noco]cxoe cosnane, npanonoe
cosnane, nonruecxoe cosnane, mopantnoe cosnane, +creruecxoe cos-
nane penrosnoe cosnane.
unoco] xax nmont x mypocr nosnxna n VI n. o n. +. Hnaron
curan, uro ]noco] naunaerc c symnen. o on ]noco]om nast-
nan xaxoro uenonexa, crpemmeroc ysnart uro-ro nonoe. Honnntm
]noco]am, no yexenm Hnarona, nnmrc re, xro nmr cxart c-
rny. unoco] nosnaer ne xaxe-no mnen, a tre crny.
symnene cnerentcrnyer o rom, uro omecrno ocrrno raxoro ypon-
n n cnoem pasnr, xora crano aconmrno neoxomtm ntpaorxa o-
mx nonr (xarerop), c nomomtm xoroptx moxno tno t necr pac-
14 mecrnosnane 401
cyxen o cocrnennom tr uenonexa tr oxpyxammero oex-
rnnoro mpa.
unoco] syuaer naonee ome saxont pasnr nppot, o-
mecrna mtmnen. na pacxptnaer mmanenrnym norxy nppono
conantno ecrnrentnocr, ntnner nnyrpenne mexansmt npy-
xnt omecrnennoro nporpecca. unoco] +ro pasmtmnen uenone-
xa o cee, o nppoe, o omecrne. menno uenonex xax cymecrno pasym-
noe xouer nonrt cmtcn cnoe xsn noome cmtcn ncero cropuecxo-
ro nponecca.
7A( ntcoxa acrpaxn, no +ro raxa acrpaxn, xoropa
rnyxe orpaxaer cymnocrnte ueprt oexrnnoro mpa. mecre c rem ]-
noco] - +ro mponosspene. 3nane ]noco] nomoraer uenonexy
nerue openrponartc n omecrnenno xsn. unoco] yur xyntrype
mtmnen. unoco]cx opasonannomy uenonexy nerue ocnanart nayu-
nte cnnnnt, nocxontxy ]noco] nontmaer ne rontxo xyntrypy
mtmnen, no xpyrosop.
3 npecranner conoxynnocrt onpeenenntx nopm, perynpym-
mx ornomen nme n nponecce x erentnocr no nposnocrny
marepantntx yxonntx nennocre. Hpano nosnxaer nmecre c rocyap-
crnom, xora mopantntx nopm npnnnon cranonrc neocrarouno n
perynponan omecrnenntx ornomen.
Xapaxrepno uepro npana nnerc ro, uro ono ypannnaer nme, e-
naer x, rax cxasart, onaxontm, xor on n peantno xsn raxontm
ne nnmrc ne moryr trt. Hpano recno cnsano c raxm nonrm,
xax emoxpar, cnooa, ornercrnennocrt p. ax, uenonex n pamxax
npanontx ornomen onxen mert onpeenennym cnooy ecrn,
naue npano nmaerc ncxoro cmtcna. o nmecre c rem cnoono ecr-
nymm nn onxen uyncrnonart cnom ornercrnennocrt sa cno e-
crn nocrynx.
uent naxno ]opmponart y nme npanonoe cosnane. oxno sa-
nart orpomnoe xonuecrno saxonon, no ecn y rpaxan orcyrcrnyer npano-
noe cosnane, ro +r saxont rpyno yer cnonnrt. Ho+romy rocyapcr-
no onxno npanart cxnmurentno naxnoe snauene npanonomy nocn-
ranm rpaxan. n +roro ono onxno cnontsonart ne rontxo opasona-
rentnte yupexen (mxont, ntcme yuente saneen r. .), no
cpecrna maccono n]opman, npexe ncero renenene. r yponn
npanono xyntrypt no mnorom sancr crantnocrt omecrna.
$$. 3!
no nosnxaer nmecre nonrxo, npecrannmme ony s ]opm pe-
rynponan omecrnenntx ornomen. Honrxa - +ra raxa c]epa o-
mecrnenno xsn, xoropa nponstnaer nce pyre c]ept +xonomue-
cxym, conantnym yxonnym. Ho+romy nonruecxoe cosnane sanmaer
402
ocooe mecro cpe pyrx ]opm omecrnennoro cosnan. uem ntme
yponent nonruecxoro cosnan, rem ntme yponent emoxpar rem
ontme nosmoxnocre y nme nnrt na nonruecxe pemen, or xoro-
ptx n xonne xonnon sancr x narononyue.
moxno ntenrt 2 #
#. a otennom yponne nonruecxoe cosnane nponn-
erc n noncenenno xsn, n noncenennom ornomen nme x rem n
ntm nonruecxm cotrm, ecrnm pemenm, a raxxe x nonr-
uecxm nepam. Hm ntpaxamr cnoe ornomene na mrnrax, n nrep-
ntm n xypnancron, na paore, cnonom, nese, re +ro nosmoxno. Hp
+rom cneyer mert n ny, uro on ne ncera npanntno onennamr re
n nte cotr. ocnonnom on cxor s nuntx nrepecon, pyxo-
nocrnymrc cyryo +monm uyncrnam.
cxnmurentnym pont n ]opmponan nonruecxoro cosnan na
otennom yponne rpamr cpecrna maccono n]opman, ocoenno
renenene. oxno cxasart, uro or renenen sancr cxo nonrue-
cxx ntopon. Ho+romy ne cnyuano nonrx crpemrc cnontsonart re-
nexanant. o x moryr cnontsonart rontxo re nonrx, xoropte memr
ontme ]nanct. or nouemy ceron nonruecxoe cosnane na ot-
ennom yponne ne ncera aexnarno orpaxaer pean xsn.
eoperuecx yponent nonruecxoro cosnan npenonaraer anans
nonrx c nomomtm onpeenenntx nayuntx meroon cpecrn. 3ror
yponent nenocpecrnenno ne cnsan c noncenenno xsntm. eop n-
repnperpyer nonrxy c roux spen ee nosnxnonen, ]opmponan
pon n omecrnenno xsn.
$2. -
opant n mpoxom cmtcne cnona ecrt nexoropa conoxynnocrt nopm,
npnnnon npann, xoroptm pyxonocrnymrc nm n nponecce conme-
crno erentnocr omen. opant nosnxaer nmecre c nosnxnone-
nem uenoneuecxoro omecrna. nepnotrnym +noxy menno mopantnte
npnnnt nopmt tn ocnonntm perynropam ornomen mexy
nmtm. nore nnemennte nox men ropaso ontme anroprera,
uem nexoropte o]nantnte xopon nap. +ror anroprer on sacny-
xn menno naroap cnom ntcoxm mopantntm xauecrnam. o c reue-
nem npemen, c nosnxnonenem xnacconoro omecrna mopantnte nopmt
yxe ne morn ntcrynart n pon ynnepcantntx perynropon. Honnmrc
nonruecxe perynropt, uro n xonne xonnon npnor x pasrpanue-
nm c]ept nonrx c]ept mopan.
opant oneppyer nonrm conecrt, xopomo, nnoxo, opo,
sno, cnpanennocrt, necnpanennocrt, rymansm r. . n orpa-
xamr conantnte pean, ornomen nme pyr x pyry x omecrny.
a nporxen rtcuener ntpaoranct raxe nopmt npnnnt mo-
pan, es conmen xoroptx omecrno ne moxer nopmantno ]ynxno-
1(* (0&
nponart, ono npocro-nanpocro norner. ostmem nonre conecr. no
ouent oemno nxnmuaer n ce, no cymecrny, nce mopantnte npnnnt.
onecrt, no ntpaxenm anra, ecrt ynrentna cnoconocrt uenonexa.
na npenonaraer cnpanennocrt, opo, rymannocrt, nmont r. . o-
necrt - +ro nnyrpenn cyt uenonexa, x ronocy xoroporo on onxen
npcnymnartc nocronno. uenonex es conecr cnocoen na nmoe npe-
crynnene.
opantnte nopmt cnsant c nennocrm. opantnte nennocr, xax
nce n xsn, menmrc n xoe omecrnennoro pasnr. cn, nanp-
mep, n npomnte npemena ntsnannt na y+nt uenonex osan tn nrtc
na mecro y+n, nocxontxy omecrnenna mopant npenctnana emy ne
nponnrt manoym ne ortc cmepr, ro n nacromee npem cam rep-
mn y+nt ntstnaer nmt yntxy. ents satnart ro, uro nonr
mopan ornocrentnt. xaxem, opo sno ornocrentnt: n onom cny-
uae opo moxer oxasartc snom, n pyrom sno opom. rem ne menee
n ncex noxonen omecrna nonr mopan memr ynnepcantnt xa-
paxrep. onecrt n pennmm +noxy cnonnna re xe ]ynxn, uro n co-
npemennym +noxy.
$8. 0!
3crerxa +ro nayxa o xpacore. uenonex encrnennoe cymecrno,
ornocmeec x conantno nppono ecrnrentnocr c roux spe-
n ee xpacort. cm +ry xpacory uenonex ntpaxaer uepes xyoxecrnennoe
rnopuecrno: cxyccrno, nreparypy, xnonct r. . uenonex cosaer npo-
sneen, xoropte n xyoxecrnenno opasno ]opme orpaxamr oex-
rnnym ecrnrentnocrt, noxastnamr xsnt no nce ee nonnore, c npo-
nemam rpynocrm. Xyoxecrnennte nposneen memr orpomnoe
nosnanarentnoe snauene. naroap rnopuecrny, nanpmep, H. . oncroro
mt meem npecrannene o xsn pyccxoro napoa nropo nononnt
XIX n. cxyccrno rpaer orpomnym pont n ]opmponan mponosspen
nme. no ooramaer nnyrpenn mp uenonexa, enaer ero onee opa-
sonanntm rymanntm.
3creruecxoe cosnane, xax pyre ]opmt omecrnennoro cosna-
n, smenerc pasnnaerc nmecre c smenenem pasnrem omecr-
nenno xsn nme. smenmrc ]opmt cnocot rnopen xyoxe-
crnenntx nposneen. +noxy Hymxna, nanpmep, cnontsonan ryc-
noe nepo, a n nacromee npem n ocnonnom xomntmrep. o +creruecxa
nennocrt xyoxecrnenntx nposneen sancr or rananra x anropon.
uem rananrnnee uenonex, rem +crerunee ero counen.
$;. 6/
enr nosnxaer eme n nepnotrnym +noxy. Hpunt ee nosnxno-
nen cneyer cxart npexe ncero n conantntx nppontx ycnonx
xsn nepnotrntx nme. re anexe npemena, xora ne tno n n-
nnsan, n nctmennocr, n ntcoxoro yponn nposnorentntx
101
cn, xora nm nen npmrnnt opas xsn, uenonex oxastnanc ec-
cntntm nepe nppontm conantntm nponeccam. n tn aco-
nmrno ecnomomen. n ne mor, nanpmep, ocnrt re n nte np-
ponte nnen (oxt, rposa, rpa, monn r. .), ne mor nonrt re co-
nantnte ycnon, n xoroptx oxasanc. Ho+romy on yman, uro ecrt
xaxe-ro cnepxecrecrnennte cnt, xoropte ynpannmr nppontm co-
nantntm nponeccam.
nannoe n penr nepa n cnepxecrecrnennte cnt, r. e. n cnt, xo-
ropte naxorc sa npeenam nppot omecrna.
enrosnoe cosnane nperepneno cymecrnennte smenen na npo-
rxen nce cnoe crop. nauane ono nocno stuecx xapaxrep.
Hm nepn no mnoxecrno oron. 3arem nonnmrc mponte penr:
yasm, ysm, cnam xpcrancrno. nyrp +rx penr cymecrny-
mr pasnunte reuen cexrt.
enrosnoe cosnane xyntronoe cosnane. ocr nnn +roro cos-
nan no mnorom onpeenerc cocronem omecrna. cn omecrno pas-
nnaerc crantno es xon]nxron, ro ocnaenaer nnne penr. o
ecn omecrno nepexnaer rnyox xpsc, ro ycnnaerc nnne pe-
nr, noromy uro nm naunamr cxart cnacene or ncxx xsnenntx
nensro naxor on ero n ore. Hocxontxy omecrno n nenom xaxt
uenonex n orentnocr ncera yyr cranxnartc c rpynocrm, ro pe-
nr yer conponoxart uenoneuecrno, noxa ono yer cymecrnonart.
$?. . B1 A&1
ponosspene ecrt conoxynnocrt ]noco]cxx, penrosntx, nayu-
ntx, +ruecxx, +creruecxx ntx nosspen nme na oxpyxammym
npponym conantnym ecrnrentnocrt. axt uenonex meer on-
peenennt nsrn na mp, n xoropom on xner. n no-cnoemy onennaer
re n nte npponte conantnte nnen. Ho+romy ner uenonexa es
mponosspen.
]opmponan mponosspen pemammym pont rpaer conantna
cpea: cemt, conantnt xnacc, omecrno, rocyapcrno. sancmocr or
+ro cpet ]opmpyerc mponosspene uenonexa: ero nsrnt na xsnt,
na re n nte omecrnenno snaumte cotr, cropuecxe ]axrt, na
crpany na omecrno. uent naxnym pont rpamr cpecrna maccono n-
]opman, ocoenno renenene. enenepeau moryr c]opmponart pas-
noe ornomene x xsn, x mopantntm +creruecxm nennocrm, x ryma-
nsmy. cn, cxaxem, renensonnte nporpammt nocr cyryo pasnnexa-
rentnt xapaxrep, ro y uenonexa, ocoenno monooro, cxnatnaerc ner-
xoe ornomene x xsn. n xouer part or xsn nce, no nuero ne xouer
oranart.
ponosspene cnoxnt conantnt ]enomen. no mnoroopasno
nponnerc n pasntx rnax ]opmax. oxno ntenrt raxe rnt m-
ponosspen: ! & .
405
7A! mponosspene nosnxaer nmecre c ]noco]e. xe
nepnte ]noco]t saymtnanct na cmtcnom xsn, na conantntm
nppontm nponeccam. x nonnonan nonpoct cnoot uenonexa,
cnpanennocr necnpanennocr, enocr orarcrna, npocxoxe-
n xocmoca p. o nce npemena pasnte ]noco]t no-pasnomy orneuan
orneuamr na +r nonpoct, no on ocramrc axryantntm ]noco]cx-
m nonpocam. cn nsrt, nanpmep, nonpoc cmtcna xsn, ro on meer
naxnt mponosspenuecx acnexr. uenonex encrnennoe cymecrno,
ocosnammee xonen cnoero tr. Ho+romy nepe nm ncraer nonpoc: xax
npoxrt cnom xsnt? exoropte npenouramr xrt n cnoe yonont-
crne. n ce ne cnmxom cntno yrpyxamr, npenouramr mentme
paorart, no ontme pasnnexartc. 3r nm cmtcn xsn nr n reo-
nsme, r. e. n nacnaxen. o pyre curamr, uro cmtcn xsn saxnmua-
erc ne n nacnaxen, a n nponnen cnox ]suecxx yxonntx nos-
moxnocre. uenonex onxen xrt ne n roro, urot rontxo nacnaxart-
c, a n roro, urot onartc nocrannenntx ntcoxx nene. ecrn-
rentno, uenonex xax cymecrno pasymnoe cranr nepe coo onpeenennte
nen. uem ntme +r nen, rem ontme nao rpyrtc na x peansane
, cneonarentno, rem mentme npemen ocraerc n nacnaxen. o sa-
ro uenonex moxer oeccmeprrt cnoe m trt neuno xntm. Hymxn
npoxn menee rpnar noctm ner, no on n ncex noxonen ocraerc
neuno xntm. usuecxa xsnt uenonexa orpanuena nppoo, no ero
cropuecxa xsnt nuem ne orpanuena.
pyro ]noco]cxo-mponosspenuecxo nponemo nnerc npone-
ma trt n mert. 3ra nponema, xax nponema cmtcna xsn, naxo-
nact n nenrpe nnman mnorx ]noco]on. uro snaur mert? mert
+ro snaur nnaert nemam, omam, mamnam, snanm r. . o mox-
no noreprt ro, uro men, rora yxe nuero ne yemt mert. 3ro xaca-
erc snan. ryenr, nanpmep, nocne cau +xsamena moxer satrt,
r. e. noreprt, nce, uro snan. uro snaur trt? trt snaur cymecrno-
nart. cn, nanpmep, cryenr yunc ne n cau +xsamenon, a n roro,
urot rnyoxo onnaert snanm, cenart x uacrtm cnoero tr, ro
+r snan cuesnyr nmt c xonnom tr cryenra, r. e. c ero cmeprtm.
Hpneennte na npmepa noxastnamr, nacxontxo cnoxno nporno-
peuno ]noco]cxoe mponosspene. n roro urot mert raxoe mpo-
nosspene, nao npexe ncero onnaert ]noco]e, ee cnoxntm meroo-
noruecxm annaparom, ee xareropm nonrm.
6/ mponosspene cnsano c nepo n cnepxecrecrnennte c-
nt, n norycroponn mp. no nocr ppanonantnt xapaxrep. Hpocro
nao neprt, uro ecrt, nanpmep, or, xoropt cornopn nce, uro ecrt ne
rontxo na 3emne, no no cenenno. no ne curaerc n c nayuntm
anntm, n c xsnenno npaxrxo. nore yuente nnmrc nepym-
mm, no xora on sanmamrc nayuntm ccneonanm, ro nunym
penrosnym nepy cxnmuamr s cnox nayuntx stcxan, noromy uro
rnannt npnnn nayx nce nonepra comnenm penr xareropue-
406
cx ornepraer. es conmen +roro npnnna nxaxa nayxa nenos-
moxna.
mponosspene ]opmpyerc n ocnonnom n nponecce onnae-
n nayxam. uenonex nayx meer mponosspenuecxe nosn, xoropte
aspymrc na onpeenenntx nayuntx anntx pesyntrarax. 3nan
o nppoe, nonyuennte nayuntm nyrem, snan na otennom yponne
cosnan ornuamrc pyr or pyra xauecrnenntm opasom. a oten-
nom yponne nm cosepnamr nnen nppot , cxo s cnoero xs-
nennoro ontra, enamr coornercrnymme ntnot. uent meer eno
c cymnocrtm nppontx nponeccon, xoropa ne connaaer c nnenem.
ax, na yponne nnen onnne ncxor saxor, a na yponne cymnocr
ne onnne nxerc noxpyr 3emn, a naoopor. +ro cns nents ne
ncnomnrt crxornopene Hymxna nxene:
nxent ner, cxasan mypen paart
1
.
pyro
2
cmonuan cran npe nm xort.
ntnee t ne mor on nospasrt; Xnann
nce orner samtcnonart. o, rocnoa,
saannt cnyua ce pyro npmep na
namrt mne npnor: et xaxt ent
npe nam connne xor, naxo x npan
ynpmt anne.
nponnerc n nonruecxo, +creruecxo, npanono
pyrx ]opmax. Honruecxoe mponosspene cnsano c onenxo no-
nmanem nonruecxx cotr nponeccon, npanonoe mponosspe-
ne - co snanem npanontx nopm, saxonon pyrx axron, perynpymmx
npanonte ornomen nme rocyapcrn.
conpemennom mpe n ]opmponan mponosspen nme cxnm-
urentno naxnym pont rpamr cpecrna maccono n]opman ().
coenno nenxa pont renenen, rax xax ono npmo, n narnno ]op-
me, onocr o renespren ry n nym n]opmanm, xoropym renesp-
rent ryr xe es xpruecxoro ornomen x ne nocnpnmaer. enenepe-
au moxno cmorpert n nmom nonoxen: nexa, cro, no npem sanrpaxa
r. . urene raser, xnr xypnanon rpeyer onpeenenntx ymcrnenntx
ycn, no+romy ontmncrno nme n +noxy renenen x npocro r-
noppyer. rcma conepmenno cno, uro n sancmocr or coepxan re-
nenepeau ]opmpyerc coornercrnymmee mponosspene nme.
$E. O)
mecrnennoe nposnocrno cocror s nyx xomnonenron s
marepantnoro yxonnoro. Ho marepantntm nposnocrnom nopasy-
menaerc nposnocrno marepantntx nar, es xoroptx nm npocro-
nanpocro ne cmoryr cymecrnonart. 3ro, npexe ncero, npoyxrt nra-
peuecx ]noco] 3enon.
oren.
407
n, sarem oexa xnte. Hpexe uem sanmartc nayxo, ]noco]e
n nonrxo, nao ecrt, nrt, oenartc mert xptmy na ronono.
onnernop cno marepantnte norpenocr, nm rem camtm nocnpo-
snor ce xax oconantnte cymecrna. Ho+romy marepantnoe npos-
nocrno nnerc rnanntm axrom xsneerentnocr nme.
o uenonex cranonrc ecrnrentntm uenonexom nmt rora, xora
on yonnernoper ne rontxo marepantnte, no yxonnte norpenocr.
et uenonex encrnennoe cymecrno, memmee cyexrnnt, yxon-
nt mp. +ror mp yonnernoperc nmt yxonntm nennocrm, xo-
ropte nposnor cam xe uenonex.
a sape uenoneuecrna yxonnoe nposnocrno nenocpecrnenno tno
nnnereno n marepantnoe. sx yponent nposnorentntx cn ne no-
snonn nepnotrntm nmm nenocpecrnenno sanmartc yxonntm npo-
snocrnom: pconart, ncart, soperart p. o no mepe pasnr o-
mecrna no nocxome nn yxonnoe nposnocrno orenerc or
marepantnoro. no npoperaer camocrorentnocrt. Honnmrc ]no-
co]t, no+rt, ncaren, xyoxnx r. .
ponent pasnr yxonnoro nposnocrna sancr or yponn pasn-
r marepantnoro nposnocrna. uem ntme yponent marepantnoro npo-
snocrna, rem momnee yxonnoe nposnocrno. oraroe n +xonomuecxom
ornomen rocyapcrno n cocron ntnycxart orpomnoe xonuecrno x-
noxaprn, mert mnoroucnennte rearpt, sanart xnr rasert mnoro-
mnnonntm rpaxam, orxptrt mnoroucnennte renensonnte xana-
nt... o yxonnoe nposnocrno onaaer ornocrentno camocrorentno-
crtm. Hennocrt yxonntx nposneen sancr ne crontxo or yponn y-
xonnoro nposnocrna, cxontxo or rananra x cosarene. Hymxn xn
n +noxy xpenocrnoro npana, no cosan nposneen, xoropte no ncem na-
pamerpam npenocxor nposneen conpemenntx no+ron ncarene.
Xapaxrepna uepra yxonntx nennocre x mnoropasonoe norpene-
ne. arepantnte nennocr ynorpenmrc on pas, a yxonnte nenno-
cr ynorpenmrc xaxtm noxonenem sanono. arepantnte nara +no-
x Hnarona anno cuesn, no mt nacnaxaemc nposneenm anru-
ntx ]noco]on ncarene, anruno cxyntnrypo apxrexrypo.
conpemennym +noxy naroap nonemm rexnonorm rexnxe y-
xonnoe nposnocrno nonyuaer nenannt pasmax. nnapt xnr,
xypnanon, crare raser sanononn xnxnte nanx. nenantnte mara-
snt orxptrt n npoax yxonno npoyxn. o orcma nonce ne
cneyer, uro xauecrno, r. e. coepxane xyoxecrnennt acnexr, conpe-
menntx yxonntx rnopen ntme, uem xauecrno raxx xe rnopen, cxa-
xem, XIX n. anporn, s conpemenntx ]noco]on, nanpmep, nexoro
cpannrt c anrom n c ueepaxom. axona cnen]xa yxonntx nen-
nocre.
$C. 6/(: - A!,
nono penr npocxor or narncxoro religio conecrnnoe or-
nomene x uemy-no: conecrnnocrt, opoconecrnocrt; narouecre, pe-
408
nrosnoe uyncrno, cnrocrt, nourane, oronourane, xyntr. mcx
nonrx ]noco] Hnepon (10643 o n. +.) nposnon +ror repmn
or rnarona relegere (r nasa, nosnpamartc, cnona urart, oymt-
nart, copart, cosepnart, ortc); narncx xpcrancx anonorer
Haxrann (ox. 250 nocne 325) or rnarona religare (nsart, cnst-
nart, npnstnart, cxontnart).
enr ona s c]ep yxonno xyntrypt, cnoco npaxruecx-y-
xonnoro ocnoen mpa omecrnom, rpynno, nnom nunocrtm.
na neoxomo nosnxaer n xoe oexrnnoro nponecca cranonnen
uenonexa, omecrna npenpamaerc n acnexr x cymnocr cymecrnona-
n. enr meer ocnont npenoctnx n onpeenenntx croponax t-
r ocmoca, nnanert 3emn, omecrna, uenoneuecrna, conantntx rpynn
orentnoro uenonexa: ee nonnene nocnposnocrno oycnonnent or-
nomenm necnoot, sancmocr, rocnocrna nounen, naue ro-
nop, rem ornomenm, xoropte neocrynnt ynpannenm, nenenanpan-
nennomy perynponanm.
" & cxnatnamrc smenmrc n xoe
crop. nepnotrnom omecrne penr xax ornocrentno camocro-
rentnoe opasonane eme ne ntennact. Hepnotrnte neponan cn-
sannte c nm pryant ! ! &! p.
opasontnan n cnrno m]onoruecxo ccreme cnoeopasnym -
&*. antnemem, cran ornocrentno camocrorentno onacrtm y-
xonno xsn, penr nce onee crpyxrypponanact, n ne ntunennct
+nemenrt, cxnatnanct x cns. cymecrnymmx penrx ntenmr-
c: penrosnoe cosnane otennoe xonnenryantnoe; erentnocrt
xyntrona nnexyntrona; ornomen - xyntronte nnexyntronte; opra-
nsan, n pe penr npnmamme ]opmy nepxn. oepxane pen-
r xax onacr yxonno xsn saaerc penrosntm cosnanem. nan-
ntm xomnonenrom +roro cosnan nnerc penrosna nepa. na ecrt
nepa: a) n oexrnnoe cymecrnonane cymecrn, cnocrn, cnse, cotr,
nnmmxc npemerntm coepxanem penrosntx opason, a raxxe
n opasyemt m ocot mp; ) n nosmoxnocrt omen c +rm cyme-
crnam, nosecrn na nx nonyuen or nx nomom; n) n crnnocrt
coornercrnymmx npecrannen, nsrnon, ormaron, rexcron r. .;
r) n ecrnrentnoe conepmene onpeenenntx oncanntx n penrosntx
rexcrax cotr, n x nonropemocrt, n nacrynnene oxaemoro cot-
r, n npuacrnocrt x nm; ) n penrosnte anroprert ornon, yu-
rene, cnrtx, npopoxon, xapsmarxon, rypy, nepxonntx epap-
xon, cnyxrene xyntra npou. enrosna nepa oxnornoper nect pen-
rosnt xomnnexc.
enr ntnonner #. na ]opmpyer mponosspene, saa-
er conmrt, c roux spen xoroptx nonmaerc uenonex, omecrno,
mp, nocnonner orpanuennocrt, sancmocrt, ymepnocrt tr uenone-
xa, oecneunaer omene rem npeoonenaer onouecrno, yremaer, o-
neruaer crpaan. enr ocymecrnner ynpannene erentnocrtm or-
nomenm, cosnanem noneenem nnon, rpynn, omn. na mo-
409
xer n onom ornomen oenrt, a n pyrom pasenrt nn-
on, rpynnt, ncrryrt, ysaxonnart nexoropte omecrnennte nopx
xax coornercrnymme ntcmemy npnnny n, naoopor, yrnepxart ne-
npanomepnocrt xaxx-ro s nx. nnct cocranno uacrtm xyntrypt, pe-
nr cnococrnonana pasnrm onpeenenntx ee cropon rpamornocr,
nctmennocr, xnroneuaran, cer mxon, pasnuntx non cxyccrna,
xpamocrporentcrna r. . o, c pyro cropont, onpeenennte cno
xyntrypt orropranct mnore xomnonenrt stuecxo xyntrypt, cmexo-
na xyntrypa, noprperna xnonct n cname, nposneen, nonaanme
n cnoe npem n nexc sanpemenntx xnr xaronnsma, p nayuntx or-
xptr, cnooomtcne p. Hosn npaxrxa penrosntx opran-
san no mnorm nonpocam pasnr xyntrypt cropuecx menmrc.
penrx nepenneramrc xomnonenrt omeuenoneuecxe, xnacconte, +r-
nuecxe, rnoantnte noxantnte: n xonxperntx cryanx moryr axrya-
nsponartc, ntcrynart na nepen nnan re n pyre. ce +ro naxo-
r ntpaxene n conantno-nonruecxx openranx; crop noxa-
stnaer, uro n penrosntx opransanx onapyxnanct pasnte nos-
n nporpeccnna, xoncepnarnna, perpeccnna.
$. %&F / /& (& )2
!-1. 6/( !. 6/( &-. 6/( !
ax tno cxasano, penr opasyer ony s onacre xyntrypt nap-
y c ]noco]e, nayxo, mopantm, cxyccrnom, npanom, nonrxo p.
annom cnyuae cxaxem xparxo o nsamoecrn penr c nayxo, mo-
pantm, cxyccrnom.
cropuecx nsamoornomen & cxnatnanct no-pas-
nomy. crop cnerentcrnyer, uro n pennx nnnsanx rnra, e-
conoram, n, ra n xpamax monacrtpx mno naxonnene mare-
maruecxx, acrponomuecxx, menncxx pyrx snan. pene
nexa n pamxax cxonacrx pasnnanct noruecxe snan. o onpeenen-
noro npemen nonyuaemte nayunte snan nnctnanct n ccremy pen-
rosnoro mponosspen. o ]opmponanmac nayxa cosanana cno no-
nrnte ccremt, cno merot nosnan noneprana comnenm nax-
nte +nemenrt penrosnoro mpononman. osnxan xon]nxrt pe-
nr nayx. coym ocrpory nsamoornomen penr nayx np-
open n XVIIXVIII nn. n s raxx xon]nxron nosnx noxpyr cos-
anno . onepnxom (14731543) renonenrpuecxo ccremt, xor on
npenoxn ee xax naonee npocro cnoco cucnen nacxan. o sa
nponarany renonenrpuecxo ccremt e o mnoxecrne oraemtx
mpon tn coxxen n me n 1600r. .pyno (15481600). .anne
(15641642) saroun n rmptmy ntnyn nynuno orpeutc or reno-
nenrpsma. on]nxrt nayx penr nosnxan nosxe n cns c
xpynnemm nayuntm orxptrm. ax, n xonne 50-x roon XIX n. raxo
xon]nxr nosnxaer n cns c nonnenem reop u.apnna (1809
1882) (orronocx +roro xon]nxra cntmnt nontne). antnem xo
pasnr nayx, nayuno-rexnuecxa penonmn n XXXXI nn.
1.0
paspaorxa xonnenn +nonmn cenenno, mxpompa, nepannonecno
repmonamx, pasnre mxpo+nexrponx, n]opmarx, poororex-
nx, orexnonor, xocmonanrx np. npnnnantno smenn or-
nomene penr, orocnonon x nayxe: nce onee yrnepxaerc e a-
nora nayx penr (rounee tno t cxasart orocnonon yuentx).
tcnm coornomene & . ymecrnymr cnercxe pe-
nrosnte ccremt mopan. panonna penrosna rouxa spen co-
cror n rom, uro mopant ana uenonexy cntme, uro ocnono mopan nn-
erc penr. nercxe ccremt mopan cxor s roro, uro npancrnen-
nocrt xopenrc n mexuenoneuecxx cnsx, uro mopant orpaxaer peant-
nym npaxrxy uenoneuecxx ornomen. -& - +ro pasn-
naema npononeyema penrm ccrema npancrnenntx npecranne-
n, nonr, nopm, uyncrn, sanonee, nanonnemtx xonxperntm nepo-
yurentntm coepxanem; ee ocnono nnerc penrosna nepa. pen-
rosntx ccremax ocmtcnnamrc neunte nonpoct uenoneuecxoro cymecr-
nonan o ope sne, cmtcne xsn onre, o ornercrnennocr,
o nmn x nxnemy, o mnocep, o crpaan cocrpaan npou.
Hpenctnamrc pasnte nexropt npancrnenntx openran. ono
cropont, ycranannnamrc osannocr no ornomenm x ory, oram, an-
renam, cnrtm r. ., a raxxe x caxpantntm (or nar. cnmennt) npe-
meram. 3ro neprxantnt nexrop penrosno mopan. pyro yr-
nepxamrc npanna ornomen nme pyr x pyry x omecrny ro-
psonrantnt nexrop. eprxantnt nexrop curaerc rnanntm: nmt
np ycnon cnyxen no nanpannenm +roro nexropa moryr npopecr
npancrnennym nennocrt mexuenoneuecxe nsamoornomen. penros-
no mopan orpaxent ycnon tr nme n pasnuntx rnax omecrn,
npecrannent npancrnennte ycranonx pasntx conantntx cnoen rpynn,
a raxxe npocreme nopmt uenoneuecxoro omexr (ne y, ne yx-
pa, noura porene r. .). enr saamr onpeenennte npan-
crnennte conmrt. o, xax noxastnaer crop, npaxruecxe cnecr-
n, ntrexamme s x npancrnenntx ycranonox, neonosnaunt. 3r
cnecrn nocr xonxperno-cropuecx xapaxrep, sancr or roro, xro
(xaxe conantnte rpynnt, nna npou.) xax x nrepnperpyer np-
mener.
) & onaaer pom omx uepr. Xyoxecrnennoe
penrosnoe cosnane memr nennocrnt xapaxrep, n cxyccrne n
penr naxnym pont rpamr noopaxene, uyncrnenno-narnnte opa-
st, +mon, nepexnan p. ro xe npem mexy nm memrc
pasnu. cxyccrno moxer trt penrosntm nepenrosntm. en-
rosnoe cxyccrno cnnanneno c penrosno nepo (o penrosno nepe
cm. ntme). -& npecranner coo n xyoxecrnenno-
ro ocnoen mpa, ocnonnoe coepxane xoroporo cocrannmr penros-
nte opast, cmxert, ]aynt, cmnont, cnrte c penrosno nepo. as-
nuamr penrosnoe cxyccrno: a) nenocpecrnenno nxnmuennoe n xyntro-
noe ecrne ) nenocpecrnenno ne cnsannoe c xyntrom - nnexyntro-
noe penrosnoe cxyccrno. enrosnoe cxyccrno npecraer n pasntx n-
411
ax xanpax nreparypa (xrna), opnamenr, xnonct (]pecxo-
na, xonorpa]uecxa), cxyntnrypa, mystxa (xopan, axa]cr, pexnem),
xpamona apxrexrypa, ranen (n pe nocrountx penr) p. enros-
noe cxyccrno ntnonner nyenym ]ynxnm: c ono cropont, ono yx-
penner penrosnym nepy, axryanspyer penrosnte npecrannen,
ycnnaer nepexnane penrosntx uyncrn, r. e. yonnernoper penros-
nte norpenocr, a c pyro nosyxaer +creruecxe uyncrna cyxe-
n, r. e. yonnernoper +creruecxe norpenocr.
$=. B1 /2. 1 /
ymecrnonano cymecrnyer mnoxecrno pasnuntx penr, coorner-
crnenno npenoxent pasnunte x xnacc]xan. uacrnocr, penr
pasenmr na poonnemennte, naponocrno-nanonantnte mponte.
oonnemennte cxnatnanct n ycnonx nepnotrno-omnnoro crpo.
oonnemennte penr cymecrnymr ntne, xor n cny pasnuntx cro-
puecxx nnn on ornuamrc or nepnotrnocr. nacromee npem
on pacnpocrpanent y napoon Rxno, ocrouno Rro-ocrouno
s, anas, ncrpan xean, y nenen enepno Rxno
mepx ntpaxamr apxauecxe omecrnennte crpyxrypt. apono-
crno-nanonantnte penr cxnatnanct +nonmnonponan n nepo
cranonnen pasnr xnacconoro omecrna. n orpaxan ycnon
xsn naponocr, a sarem nan. x nocrenm nnmrc n ocnon-
nom npecranren annoro +rnoca, xor nna pyro +rnuecxo np-
nanexnocr moryr np conmen onpeenenntx ycnon nonyuart
canxnm +rx penr, cranonrtc x nocneonarenm. s ntne cyme-
crnymmx x +romy rny penr ornocrc ! ! !
p.
ponte penr ! ! P nonnnct
n +nox nenxx cropuecxx nonoporon, n ycnonx cxnatnan mpo-
ntx mnep. mpontx penrx namen orpaxene opas xsn nace-
nen ontmx peronon, pasntx xnaccon, cocnon, xacr, nnemen, napo-
nocre, noromy npecranren +rx pasnopontx omnocre cran no-
crenm nontx penr. pontm penrm cnocrnen cntno ntpaxen-
nt nposenrsm (or rpeu. crpemnene x npnneuenm nonoopamen-
ntx), nponarancrcxa axrnnocrt. 3r penr npononeymr em pa-
nencrna nme. x npononet nocr mex+rnuecx, xocmononruecx
xapaxrep, opamena x npecranrenm pasntx conantntx rpynn. xon-
xperntx cropuecxx ycnonx pasnunte nanpannen mpontx pen-
r npoperamr +rnuecxym oxpacxy, meerc renenn enr]xa-
n +rnuecxo penrosno npnanexnocr.
20. P&
= cama penn mpona penr, on nosnx n cepene I rt-
cuener o n. +. n n n nepo pacnaa poonnemenntx cnse o-
pasonan paonnaentuecxx rocyapcrn. yxonno-xyntrypno npenoctn-
xo ysma tna penn penr n paxmansm. cnonarenem
412
ysma curaerc ya (cancxp. npocnernennt) Baxt-yn (my-
pen s nnemen maxten); ontmncrno yuentx-yonoron curaer ara-
m ero xsn 564/563-483 rr. o n. +. III n. o n. +. npanrent xpynne-
mero rocyapcrna n moxa (ox. 268 ox. 231/232 o n. +.) onn
ce noxponrenem ycxoro monamecrna samrnxom nepoyuen
ysma. ocrrnyn pacnnera n n n xonne I rtcuener o n. +.,
ysm sarem yrparn nnne n +ro crpane nonyun pacnpocrpanene
n crpanax Rxno, Rro-ocrouno, Henrpantno s, antnero ocro-
xa. euac n mpe nacurtnaerc oxono 800 mnnonon ycron.
III n. o n. +. na copan ycxoro monamecrna tno c]opmyn-
ponano npecrannene o rpex paronennocrx ysma: urene y-
e, uen xapme, mne anrxe. Hosxe nonnmrc xanonue-
cxe rexcrt, nenrpantnoe mecro cpe xoroptx sanmaer nancx xa-
non (na stxe nan) nraxa n pnraxa (p xopsnt: ops-
na ycrana omnt-canrx, opsna yuen, opsna ronxonan yuen).
uraerc, uro yuene ysma meer rp npsnaxa: npsnane ne-
nocroncrna smenunocr ncero cymero, necymecrnonane neuno y-
m uenonexa, nonmane xsn xax crpaan. ce cymee meer n cnoe
ocnone xapmt. Horox +rx nemarepantntx uacrn, x pasnunte xom-
nan onpeenmr tre nexntx npemeron, pacren, xnorntx, ueno-
nexa r. . Hocne pacnaen annoro coueran xapm coornercrnymma
x xomnan cuesaer. acnaene xapm uenonexa osnauaer ero cmeprt,
no cam xapmt ne cuesamr, a opasymr nonym xomnanm. Hpocxo-
r nepepoxene nna n nom onxe. 3ror nponecc rexyuecr ne-
nocroncrna, nepexoa s onoro cocron n pyroe, nepepoxen nast-
namr cancapo (cancxp. crpancrnonane, xpyronopor), n xonecom t-
r, xonecom xsn. ee cancapt cnsana e xapmt (nan e-
crne, ene), cornacno xoropo nepenonnomene conepmaerc n onee
naronprntx n menee naronprntx ]opmax n sancmocr or co-
nepmenntx nocrynxon.
cooe snauene n ysme meer yuene o uertpex naropontx
crnax: 1) xsnt ecrt crpaane, 2) npuna ncex crpaan xena-
n, ocoenno xaxa tr, 3) nosmoxno ocnooxene or crpaan,
4) cymecrnyer noctmunennt nyrt, neym x ocnooxenm or crpaa-
n: npanntnte nsrnt, npanntna pemmocrt, npanntna peut, npa-
nntnoe noneene, npanntnt opas xsn, npanntnoe ycne, npa-
nntnoe nanpannene mtcn, npanntnoe cosepnane. no +romy nyr,
ycr moxer ocrut cocron npnant (cancxp. yracane): orpeme-
n or ncero semnoro, eccrpacr, noxo, cnn c yo npou. ro-
ra nent nepepoxen cancapa moxer trt npepnana.
ysm - nonrecruecxa (rpeu. mnorooxe) penr, npsnaer
cymecrnonane mnoxecrna oron. yntrona ccrema ysma cnsana
c nonoxenm nepoyuen, a raxxe c ocoennocrm ycnon ero
]ynxnonponan n ro n no crpane. cooe mecro sanmamr p-
ryant, nocnmennte cotrm s xsn yt: nourane mecr, re on
ponc, ocrr npocnernen, re nposnec nepnym npononet, re ymep,
413
penxn (nanpmep, 3ya yt n xpame 3ya yt na Henone),
crary yt. acnpocrpaneno noxnonene cnmenntm pacrenm x-
norntm: epeny ox, no xoroptm na yy comno npocnernene, noro-
cy, smee, cnony, rasen npou. ymecrnyer roono npasnunt nxn,
nncannt n xyntrypno-+rnuecxym reorpa]uecxym cpey.
ysme meerc p nanpannen, naonee pannm nnmrc
xnana maxana, o]opmnmec n nepnte nexa name +pt. m
(cancxp. ysxa xonecnna, ysx nyrt ocnooxen) oemaer ocnoox-
ene or crpaan, or cancapt rontxo monaxam, unenam canrx. 0
(cancxp. mpoxa xonecnna) curaer, uro ocrut ocnooxen or
cancapt moxer ne rontxo monax, no nmo nepymm, conmamm
oert yxonnoro conepmencrna. + (rer. nama ntcouam)
cxnatnanc n ere n VIIXVBB. na ocnone maxant, onaxo na ero
]opmponane oxasan nnne pyre ycxe nanpannen. ep-
mn namasm ne camonasnane, n ere yuene yt menymr
Hyrt n 3axon. nauane 60-x roon XX n. ana-nama XIV (monr.,
r. - yurent, ut snan ecxoneunt, xax oxean) npenoxn orxasartc
or repmna namasm ronoprt o rercxom, monrontcxom, rynncxom,
yprcxom, xanmtnxom ysme, onaxo n nayunom stxe repmn noxa
cnontsyerc. ercxo-monrontcxa nreparypa npecranner coo nepe-
not nrax c nan cancxpra, a raxxe coepxr oprnantnte
rexcrt. xyntre naxnoe mecro sanmaer xypan (monr.) penrosna
cnyxa n namarcxom monacrtpe, nponeypt saxnnan, ocoenno mc-
rep nam (monr.) c ntcrynnenem axrepon nam, c emoncrpane ma-
cox, xocrmmon, nanromm.
2$. Q
m nonyuno nasnane or men cyca Xpcra, xoropt
nmecre co cnom yuenxam curaerc ocnonarenem penr. Xpcran-
cxoe nepoyuene ocnontnaerc na nmennom Hcan n (er-
x ont 3anert) nmennom Hpean. Xpcrancrno nosnxno
n I n. n. +. n Hanecrne, naxonmec n cocrane mcxo mnep, n ycno-
nx rnyoxoro +xonomuecxoro, nonruecxoro, omecrnenno-ncxono-
ruecxoro xpsca, conantnoro +rnuecxoro nepanencrna rnera, nep-
nonauantno n cpee yrnerenntx (paon, nontnoornymennxon, pemecnen-
nxon, nmmnenon npou.). +rm cnsant paxantno-anrpmcxe na-
crpoen ntcrynnen nporn mnepcxoro nnatuecrna. o IIIII nn.
n xpcrancxx omnax ynenunaerc ucno nme cenaropcxoro nca-
nuecxoro snan. anue n omnax snar opasonanntx nme oy-
cnonno renennm x ycrpanenm paxansma npmpenm c pmcx-
m nnacrm. Ho mepe pasnr +ro renenn conepmanc nepexo pm-
cxx nnacre or xecroxx ronen na xpcran x noepxxe nono pen-
r, nnnort o npenpamen xpcrancrna n reuene IV n. n rocyapcrnen-
nym penrm mcxo mnep.
enom, xyntronom, opransanonnom acnexrax xpcrancrno po-
noct ne na nycrom mecre. mcx nonresm (nar. mnorooxe), er-
414
nercx xyntr cpca ct, pancx mrpasm, rpeuecx xyntr
ent rrca p. cosanan penrosno-xyntrypnym cpey, xoropa
ne morna ne ocmtcnnartc xpcranam. o ocoym pont n cranonnen
xpcrancrna ctrpan yasm; ono nosnxno xax yeo-xpcrancxa cex-
ra. a ocnone entx npenoctnox xpcrancrno cosano nont penr-
osnt xomnnexc. 3romy n nemano crenen cnococrnonano nnne an-
runo ]noco]. Xpcrancrno ornecnoct x anruno ]noco]
nocrnenno. ono cropont, mno orropxene anruno xyntrypt
]noco], samra nonoro nosspen or stuecxo xprx, c py-
ro ocnoene ]noco]cxoro nacne anrunocr.
Xpcrancrno cxnatnanoct n ycnonx mpono mcxo mnep,
oxnartnanme ontme repprop, nxnmuanme pasnunte yxnat, +r-
noct, xyntrypt. paspaartnammxc nepoyuen, xyntre, opransanx
naxon orpaxene opast xsn mnorx peronon, pasntx xnaccon, co-
cnon, nnemen, naponocre. Xpcrancxa npononet nocna mex+rn-
uecx xocmononruecx xapaxrep, tna opamena x npecranrenm
pasnuntx conantno-emorpa]uecxx rpynn, nxnmuana em panencrna
ncex nme. epoyuene, ormarxa, xyntr, opransan ]opmponanct
n reuene pa nexon, naroap erentnocr rnon urene nepxn,
a raxxe nepntx cenencxx coopon, n xoe ocrptx cnopon pasnornac.
Hpnnnantnoe snauene n yrnepxen ormarx meno npnre
xeo-oncranrnonontcxoro mnona nept (npnr na xecxom I
cenencxom coope n 325 r. oncranrnonontcxom II cenencxom coope
n 381 r.). xpcrancxm ormaram ornocrc: ormart rnopen, npo-
nennansma (nar. nponene); rpencrna ora, ntcrynammero
n rpex nocracx or-ren, or-tn, or yx nro; orononnome-
n; nocxpecen Xpcra; cxynnen; nroporo npmecrn Xpcra; ec-
cmepr ym p. yntr opasymr rancrna, opt, npasnx. ancr-
na curamrc ycranonnenntm cycom Xpcrom, x cemt: xpemene, m-
ponomasane, npuamene, noxane, cnmencrno, pax, eneocnmene
(cooponane). nepnte nexa xpcrancrna nosnxn naonee naxnte
omexpcrancxe npasnx: oxecrno Xpcrono, Hacxa (n uecrt oc-
xpecen cyca Xpcra); n antnemem nonnct mnore pyre
npasnx. Hocrenenno ]opmponanct xnp, monamecrno.
395 r. nposomno o]nantnoe pasenene mnep na 3ananym
mcxym mnepm ocrounym mcxym (omecxym) mnepm. me-
nee uem uepes 100 ner n 476 r. 3anana mcxa mnep nana no na-
rcxom napnapon, n 3anano npone cran cxnatnartc orentnte ro-
cyapcrna. ocrouno uacr mcxo (omecxo) mnep opasona-
nact sanrcxa mnep npocymecrnonana rtcuy c nmnm ner (or
324 r. o sanoenan n 1453 r. oncranrnonon ocmanam). Hocrenenno
mno napacrane pasnornac nepxne ocroxa 3anaa, uro n xonne xon-
non npneno x pacxony xpcrancrna n 1054 r. na -
. XVI n. n nepo e]opman nonnerc . 3r rp
nanpannen ntne cocrannmr ocnonnte nanpannen xpcrancrna. po-
me roro, cymecrnyer rpynna rax nastnaemtx o- n nexanxoncxx nepx-
415
ne (ntennmec o n nocne IV cenencxoro Xanxoncxoro coopa
451 r. ne npnmamme yuene o cyce Xpcre n rom ne, xax ono
c]opmynponano n xeo-oncranrnonontcxom mnone nept) p-
mncxa nocrontcxa Hepxont, onrcxa, 3]oncxa, pcxa (xo-
nrcxa, po-xonrcxa), ananxapcxa cpcxa, 3prpecxa, c-
cpcxa nepxont ocroxa, anaapcxa (Xpcrane nocrona uomt)
nepxn. m &
.
(! no cpannenm c pyrm ocnonntm nanpannenm
xpcrancrna, n naontme mepe coxpanno rpan pannero xpcran-
crna. Ho+romy sa npanocnanem saxpennoct nasnane oprooxcantna
nepxont (rpeu. npanntnoe yuene). cnony nepoyuen cocrannmr
nmennoe Hcane (n) nmennoe Hpeane (pemen nepntx
cem ncenencxx coopon rpyt rnon nepxn IIVIII nn.). Hpanocnane
npsnaer xeo-oncranrnonontcx mnon nept n rom ne, xax on
tn npnr na xecxom oncranrnonontcxom coopax, ocnonnte
ormart, c]opmynponannte n nepo pannero xpcrancrna, cemt ra-
ncrn, npasnyer omexpcrancxe npasnx p ormeuaemtx men-
no n npanocnan. Hpanocnane n nacromee npem npecranneno pom
nomecrntx nepxne: oncranrnonontcxa (ypn), nexcanpcxa
(rner), nroxcxa (p, Hnan), epycanmcxa (Hanecrna),
yccxa, pysncxa, epcxa, ymtncxa, onrapcxa, npcxa, 3n-
nacxa (peuecxa), nancxa, Hontcxa, uex nonax, mep-
xancxa. mpcxn pa npanocnanntx nepxne naxorc npanocnan-
nte nepxn n pyrx crpanax. ma ucnennocrt npanocnanntx n mpe
oxono 230 mnn uenonex, naontmee ucno x npoxnaer n occ no
pasntm onenxam, 7080 mnn. pome crpan, n xoroptx pacnonoxent nen-
rpt nomecrntx nepxne, npanocnane npecranneno no mnorx crpanax n-
pont, s, Rxno mepx, ]px, n anae, ncrpan, nexoroptx
apacxx crpanax.
1 (rpeu. nceom, nosxe ncenencx) npsnaer crou-
nxam nepoyuen nmennoe Hcane (nm), nmennoe Hpea-
ne (n xoropoe nxnmuamrc nocranonnen 21 coopa nepntx cem
nnmc nocneymmx xaronuecxx, a raxxe cyxen pmcxx nan). or-
nue or npanocnan aronuecxa Hepxont oanna p ormaron: or-
mar o ]noxne (nar. - or ctna; cxoxene nroro yxa ne rontxo or
ora rna no or tna); o ucrnme (npomexyrounoe sneno mexy
aom paem), o nenopounom sauar Hpecnro ent ap, o esom-
ounocr nant n nonpocax nept mopan, xora on ronopr c encxon-
cxo xa]ept, o renecnom nosnecen ent ap na neo. aronnsm
npsnaer cemt rancrn, xor ronxonane nponeypa x conepmen
na, uem n npanocnan. pome omexpcrancxx npasnxon oxecr-
na Xpcrona Hacx, ycranonnen p cocrnenno xaronuecxx npas-
nxon. aronuecxa nepxont crporo nenrpansonana, meer ent nce-
mpnt nenrp (arxan), no rnane xoroporo cror Hana mcx, cu-
rammc npeemnxom cn. anocrona Herpa namecrnxom cyca Xpcra
416
na semne. cranonneno espaue yxonencrna (nenar), nneen can xap-
nanon, opasymmx xypm. Hepxont onaaer mnoroucnenntm mona-
mecxm openam, cosana cnercxe macconte opransan nonrue-
cxe napr, npo]comst, monoexnte, xencxe pyre nxen, pac-
nonaraer mpoxo certm ynnepcreron, xonnexe, mxon, npou.
aronnsm cama xpynna xpcrancxa xon]ecc, n mpe nacurt-
naerc onee 900 mnn ero nocneonarene. aronnsm pacnpocrpanen no
mnorx crpanax npont, n rom ucne n occ, n crpanax Harncxo me-
px, n B, n anae, pe a]pxancxx crpan, n crpanax s.
( - oener mnoroucnennte camocrorentnte na-
npannen. uopmponanc nporecranrsm n xoe e]opman ornepr
p ormaruecxx, xyntrontx opransanonntx npnnnon xaronns-
ma. cnono nepoyuen nporecranrsm npsnaer rontxo nmennoe H-
cane nm. ontmncrno nporecranron pasener omexpcran-
cxe npecrannen o rnopen, nponennansme, o tr ora, o ero
rpencrne, o orouenoneuecrne cyca Xpcra, o eccmepr ym
npou. o nporecranrsm ntnnyn nexoropte pyre npnnnt: co-
rnacno nporecranrsmy nepnopont rpex ne rontxo nonpen nppoy
uenonexa (xax yuar npanocnane xaronnsm), no nenxom snparn ee.
uenonex yrparn cnoconocrt conepmart opo ne moxer cnacrct cno-
m sacnyram. nacene ocymecrnnerc n pesyntrare oxecrnennoro nme-
marentcrna. axntm npnnnam ontmncrna nporecranrcxx xon]ec-
c nnmrc: onpanane ono rontxo nepo, a opte ena nno
nmn x ory; cnmencrno ncex nepymmx. Hporecranrsm ornepraer no-
crt, xaronuecxe npanocnannte opt, monrny sa ymepmx, noxnone-
ne oropone cnrtm, nourane mome, xon pyrx penxn,
nepxonnym epapxm, monacrtp monamecrno. s rancrn coxpanent
xpemene npuamene, no ronxymrc on cmnonuecx. yntront,
opont xomnnexc n pasnuntx nanpannenx ornuaerc cnoe cnen-
]xo. tne snaurentnoe ucno nocneonarene memr anrnxancrno,
nmrepancrno, xantnnsm (n rpex pasnonnocrx: pe]opmarcrno, npecn-
repancrno, xonrperanonsm), anrsm, anenrsm, mennonrcrno, nr-
ecrnuecrno, merosm. meerc p pyrx reuen. mee ucno
nporecranron n mpe cntme 600 mnn. npone ontmoe ucno nporec-
ranron meerc n oenennom oponencrne enxopran enepno
pnan, epman, Bnen, an, unnn, opner, Bnena-
p, 3cron, Harn, cnan, nemano nporecranron n occ. en-
xo ucno nporecranron n B, anae. pynnt nporecranron npoxnamr
n ontmncrne crpan Harncxo mepx. memrc nporecranrt no mno-
rx crpanax ]px, s, n ncrpan, ono 3enan.
XX n. pasnepnynoct nxene sa oenene pasnuntx xpcran-
cxx nanpannen xon]ecc - +xymensm (rpeu. - oraemt mp,
cenenna). Ho nnarne nporecranron n 1910 r. (3nypr) cocronact
ncempna mcconepcxa xon]epenn, nonoxnma nauano 3xymenue-
cxomy nxenm. 1948 r. tn opasonan pyxonom opran +roro n-
1.0
xen cempnt coner nepxne (H) c pesenne n Xenene. une-
nam H nnmrc nporecranrcxe, npanocnannte, xaronuecxe, o-
n nexanxoncxe nepxn. +ry opransanm nxor yccxa Hpano-
cnanna Hepxont mnore pyre xpcrancxe oenen, ecrnym-
me na repprop occ. neyer samerrt, uro n 3xymenuecxom n-
xen n H ner encrna no nonpocam nepocnonenoro, xyntronoro,
opransanonnoro, conantno-nonruecxoro xapaxrepa. uacrt npecran-
rene nexoroptx nepxne, nxomx no H, ntcrynna c nnarno,
nanpannenno na ntxo s 3xymenuecxoro nxen.
22. 6!( 3( G!-
amo xpynno no ucnennocr s npanocnanntx nepxne nnerc
yccxa Hpanocnanna Hepxont; n ormaruecxom, xyntronom, opransan-
onnom ornomenx ona cneyer rpanm oprooxcantnoro npanocnan
(cm. ntme). ]nantno xpcrancrno (npanocnane) crano rocyapcrnen-
no penre encxo yc n 988 r.: n +rom roy xnst namp nro-
cnanonu (ym. 1015) xpecrn no nocrounomy nsanrcxomy opy xre-
ne ena n nenpe. naxo xpcrane n encxo yc nonnct pa-
nee: xencxe xynnt, ropronanme c sanre, nont, conepmanme no-
xot na nsanrcxe repprop. tn xpement xencxe xnst c-
xont (ym. 882), ntra (ym. 969).
cepene X n. encxa yct crana cntntm ]eoantntm rocyapcr-
nom c pasnrtm pemecnom, ropronne yxonno xyntrypo. oonnemen-
no nonresm (rpeu. mnorooxe) npenrcrnonan yxpennenm nenrpa-
nsonanno nenxoxnxecxo nnacr, nyxna tna oenmma e
enoro ora. 3rm rpeonanm coornercrnonan xpcrancxe npe-
crannen o ore. pome roro, yct tna cnsana c sanre, 3anano
npono, re rocnocrnonano xpcrancrno. n pasnr +rx cnse ne-
oxomt tn ome n cnoe ocnone penrosnte e.
Hpnre xpcrancrna na yc ne tno enonpemenno axne, co-
npornnene +romy nponeccy oxastnan stunx no rnane c nonxnam,
no +ror nponecc npoperan nce onee mpox xapaxrep. 988 no
1447 rr. Hpanocnanna Hepxont yc tna n mpcxn oncranrno-
nontcxoro narpapxa, ee npecroren nasnauanct n oncranrnonone.
Hp xnse pocnane ypom (ox. 9781054) n ene tna cosana mrpo-
non no rnane c npcnanntm rpexom mrpononrom, mrponon en-
nact na enapx no rnane c encxonam n ocnonnom rpexam. xonne
XIII n. mrpononut xa]epa tna nepenecena no namp-na-nstme,
a sarem n 1325 r. n ocxny.
nepo pasponennocr penne yc na orentnte xnxecrna
He xont cnococrnonana ycranonnenm x nonruecxoro encrna. o
monrono-rarap nro namecrn n Hepxn tno 16 enapx. npxoom
monrono-rarap xp mt, monacrtp nonepranct pasrpanenm, cuesn
nexoropte e ipx~ . naxo no pacnopxenm xana art n 1246 r. yxo-
nencrno tno ocnooxeno or ynnart an. Htrort Hepxn nornepxa-
nct xarcxm; pntxam nrcnecrn. ecmorp na +ro, orentnte
418
xpamt monacrtp crpaan no npem nepouecxx naeron sanoenare-
ne. Hpecranren yxonencrna sanman pasnte nosn no ornome-
nm x sanoenarenm: on s nx nponnn noxopnocrt, pyre crpem-
nct opransonart conpornnene. a croponnxon conpornnen xn-
st onpanct np nororonxe ocnooxen or namecrn monrono-ra-
rap. ocxoncx xnst mrp nanonu (oncxo), ornpannct na
ynxoncxym rny, nonyun narocnonene epr aonexcxoro (ry-
men monacrtp n aonexe), npepexmero emy noey ornycrnmero
n noxo nyx noxon Hepecnera cnm, xoropte ncrynn n o no-
rn. Honx mrp oncxoro pasrpomn nocxo monrono-rarap na
ynxonom none (1380 r.).
axanyne naen sanr Hpanocnanna Hepxont yc ]axruecx
crana nesancmo or oncranrnonontcxoro narpapxa: apxepecx
oop span mrpononrom ocxoncxm sancxoro encxona ony
(ym. n 1461 r.). 1589 r. no nnarne nap ueopa oannonua (1557
1598) cocronc nomecrnt oop c yuacrem nocrountx narpapxon, na
xoropom tn span narpapxom mrpononr on (ym. n 1607), a ncne
sa +rm n 1590 r. oncranrnonontcx coop npsnan narpapmecrno
nomecrno Hpanocnanno Hepxn yc.
XVI n. ycnnaerc sancmocrt Hepxn or rocyapcrnenno nnacr.
Harpapx xon (16051681), ocymecrnn nepxonnte pe]opmt, n xoe
xoroptx cnpannnct orocnyxente xnr, smennct nexoropte o-
pt (nanpmep, nnonoct rpexnepcrnoe snamene nmecro nyxnepcrno-
ro), crpemnc ycnrt nenrpansanm nepxonnoro ynpannen. e]opmt
noepxan napt nexce xanonu (1629-1676), on tn oopent
nomecrntm coopam 1655 1656 rr. naxo +r pe]opmt ntsnan co-
npornnene co cropont uacr op xyneuecrna, nsmero yxonencrna
xpecrtncrna, nauanoct nxene sa crapym nepy crapooopnen.
Hepxn nposomen pacxon. ryan ocnoxnnact rem, uro narpapx
xon crpemnc yrneprt npoprer yxonno nnacr na cnercxo. Ho-
mecrnt coop n 1667 r. ocyn xona nmn ero cana. xoe pacxona
cnoxnct ne rpynnt crapoopnen: nononnt (men cnmennxa)
ecnononnt (cnmennxon samenn ycranntm).
axntm cotrem n crop Hepxn tn pe]opmt Herpa I (1672
1725). tno nxnponano narpapmecrno, a n 1721 r. yupexen
nrem Hpanrentcrnymm no (rpeu. copane) no rnane c
oep-npoxypopom, nasnauaemtm mneparopom. no npcran mnepa-
ropy na nepnocrt, ]axruecx uepes no mneparop xonrponponan
xsnt Hepxn. Hepxont onxna tna ntnonnrt p rocyapcrnenntx
]ynxn: pyxonocrno nauantntm opasonanem, sanct axron rpaxan-
cxoro cocron, nanmen sa nonruecxo naronaexnocrtm no-
anntx. Hp xarepne II (17291796) ontma uacrt nepxonntx sement
tna nepeana n neene rocyapcrnennoro oprana. auna c mep Her-
pa I, nocrenenno nnonct ceptesnte orpanuen n monamecrna: o-
ren saxptnanct, ucno monaxon coxpamanoct. o n xonne XVIII n. Hepx-
n nosnpamaerc uacrt ntror, pacrer ucno monacrtpe. ro xe npem
419
ycnnaerc orocyapcrnnene Hepxn. 5 anpen 1797 r. an]ecrom
Hanna I (17541801) mneparop tn onnen rnano yccxo Hpanocnan-
no Hepxn. Hpanocnanna Hepxont o]nantno crana rocyapcrnenno
nepxontm occcxo mnep.
Hocne naen camoepxan Hepxont yxpenner ccremy ynpanne-
n. anrycre 1917 r. cocronc nomecrnt oop, xoropt noccranonn
narpapmecrno 18 nop 1917 r. span Harpapxom mocxoncxoro m-
rpononra xona (onanna) (18651925). Hocne onynxonan coner-
cxm npanrentcrnom experon nocranonnen, orpanunammx nos-
moxnocr nepxonnoro nnn n omecrne, ocoenno expera orene-
n nepxn or rocyapcrna mxont or nepxn, o sr nepxonntx
nennocre n nyx ronoammx, xon npsnan oxastnart conpornne-
ne +rm mepam npanrentcrna. mae 1922 r. narpapx tn npnneuen
x yrononno ornercrnennocr. +ror nepo nosxe p npecranrene
yxonencrna tn noneprnyr penpeccm.
Hocrenenno pyxonocrno Hpanocnanno Hepxn smenno nosn no
ornomenm x rocyapcrny. Harpapx xon n mne 1923 r. oparnc x y-
xonencrny c sannenem, n xoropom npsnan: ne norpema nporn nept
Hepxn, ne onycxa nxaxx xomnpomccon n onacr nept, trt c-
xpennm no ornomenm x onercxo nnacr, ocyxart ncxym arra-
nm nporn nonoro rocyapcrnennoro crpo. Hocne cmepr xona mecro-
nmcrrent narpapmero npecrona mrpononr epr (rparopocx)
(18671944) onynxonan exnapanm, n xoropo npsnan nepymmx y-
xonencrno axrnno noepxnart onercxym nnacrt.
n antnemem ornomen Hepxn rocyapcrna cxnatnanct no-
pasnomy. o nocne npasnonan n 1988 r. 1000-ner xpemen yc pont
yccxo Hpanocnanno Hepxn n omecrne nocronno nospacrana. Hepxn
nepeant mnore npnanexanme e panee san coopyxen,
crporc nonte xpamt, nosnpament xont, cnmennte penxn s
myseen, pacmperc cert monacrtpe, nepxonntx mxon, ynenunaerc
oem neuarno nreparypt, npecranrenm Hepxn npeocrannerc
npem na pao renenen. Hepxont neer narornoprentnym e-
rentnocrt, axrnno nxnmuaerc n opty c yrposam xsneerentnocr
uenonexa r. . anrycre 2000 r. Rnent pxepecx oop yc-
cxo Hpanocnanno Hepxn npnn naxnt oxymenr cnont on-
antno onnenn yccxo Hpanocnanno Hepxn, n xoropom c]opmyn-
ponant npnnnt erentnocr Hepxn n pasnuntx onacrx omecr-
nenno xsn.
28. :&
) (ap. npeane ce ory, noxopnocrt) cama monoa mpo-
na penr. cnam cnoneyer onee onoro mnnapa uenonex, mycynt-
mancxe omnt memrc onee uem n 120 crpanax. ontmncrno mycynt-
man npoxnaer n 3anano, Rxno Rro-ocrouno s enepno
]pxe. occ cnam no ucny nocneonarene sanmaer nropoe mecro
nocne npanocnan. cnam nosnx n pan n VII n. n nepo nepexoa or
1-0
pennocr x penenexontm, or omnno-poonoro crpo x xnacconomy
opasonan apacxoro rocyapcrna. cnonarenem cnama nnerc y-
xamme (570632); on ponc n exxe, sect xe nauan cnom npononet.
Hocne cmepr yxammea nepntm uertptm rnanam mycyntmancxo o-
mnt tn y-exp, map, cman, n, nonyunme menonane npa-
nentx xan]on (ap. - npeemnx, samecrrent).
entm crounxam nocnyxn poonnemennte xyntrt pan,
no ocoym pont n ]opmponan mycyntmancxoro mponosspen ctrpa-
n yasm xpcrancrno. cnony nepoyuen cnama cocrannmr o-
pan (ap. urene ncnyx, peurarn, exnaman) ynna (ap. otua,
npmep). ornacno cnamcxo rpan opan npecranner coo no-
no oxe, ynna coepxr paccxast o xsnennom nyr yxammea.
axntm oxymenrom mycyntmancxoro xomnnexca nnerc mapar (ap.
nanexam nyrt) omee yuene o cnamcxom opase xsn, cno
nopm mycyntmancxoro npana, mopan, penrosntx npencan prya-
non. Bapar ocnontnaerc na opane ynne, ero paspaorxa tna sa-
nepmena n XIXII nn.
ucny ormaron cnama ornocrc: enooxe, e npeonpeene-
n, npsnane npopouecxo mcc yxammea npopoxon, xnmx o
nero; yxamme curaerc neuartm npopoxon, nocnenm n nen npopo-
xon. Hpononeyerc nepa n nocxpecene meprntx, n ynt ent, n pa
a p. aspaorano yuene o nr cronnax cnama: 1) ner nxaxoro
oxecrna, xpome nnaxa, yxamme nocnannx nnaxa; 2) npenca-
ne o xanonuecxo monrne, o exenennom monrnennom nxne, nxnm-
uammem nrt osarentntx monrn; 3) conmene nocra n mecn pama-
an no mycyntmancxomy nynnomy xanenapm; 4) osarentnt nanor n
nontsy nyxammxc; 5) nanomnuecrno n exxy. cnamcxa xonnenn
nont mpa namna ntpaxene n yuen o xxae (ap. crapane,
nanpannene ycn). xxa nonmaerc no-pasnomy, no uame osnauaer
opty sa nepy, n rom ucne noopyxennym opty c nonepntm no m
ropxecrna cnama.
Hpasnymrc na rnanntx npasnxa: xypan-apam nenx
npasnx xeprnonpnomen; ypasa-apam nocnmen sanepmenm nocra
n mecn pamaan. pome +rx nyx, ormeuamrc pyre npasnx: nr-
nna - ent omecrnenno monrnt; mayn ent poxen npopoxa
yxammea; mpax snamenyer uyecnoe nounoe nyremecrne yxammea
n epycanm ero nosnecene x neecnomy npecrony nnaxa. axntm
opam nnmrc cynnar (opesane), nxax (paxocouerane), xanasa
(noxoponnt op). yntronoe sane n cname meuert (ap. mecro no-
xnonen).
cname cnoxnoct necxontxo nanpannen: xapxsm, msm, cyn-
nsm, cy]sm. m; (ap. ntmeme, ntcrynnme) nosnx n ne-
po nepntx xpynntx apacxx sanoenan, npecranner coo camym
pannmm penrosno-nonruecxym rpynnponxy n cname. aonee nax-
no n xonnenn xapxron nnerc reop nnacr. Ho x mnenm, xa-
n] onxen nonyuart nepxonnym nnacrt or omnt ntopntm nyrem; xa-
421
n]om moxer crart nmo nepymm. cropuecx nnne xapxsma
ocnaenano. tne neontme omnt xapxron coxpanmrc n mane,
nxpe, Hn. 6 (ap. npnepxennt, rpynnponxa, napr) np-
snaer encrnenntm npeemnxam npopoxa yxammea uerneproro npa-
nenoro xan]a n ero noromxon. msme nonyun mpoxoe pac-
npocrpanene xyntr myuenuecrna n, ymepmero or pan nocne noxyme-
n, ero ctna Xyccena, yroro no epeno. opoa n paxe e-
xe], re naxorc rponna n, epena, n xoropom naxorc rpo-
nna Xycena, nnmrc cnrtnm mron mecram nanomnuecrna.
n msma xapaxrepno pasenene na mnoxecrno reuen. %
(ap. otua, npmep) camoe xpynnoe nanpannene n cname; o]opm-
noct ncne sa msmom n XXI nn. npenparnoct n camocrorentnoe m-
poxoe reuene. nacromee npem oxono 90 mycyntman cnoneymr cyn-
nsm. ynnsm npsnaer saxonno nnacrt uertpex npanentx xan]on,
ornepraer em nocpenuecrna mexy nnaxom nmtm nocne cmepr
npopoxa yxammea, ne npemner em o oxecrnenno nppoe n
npane ero noromxon na yxonnoe nepxonencrno n mycyntmancxo omne.
% (ap. racanny], or cy] mepcrt) npecranner coo
mcrxo-acxeruecxoe reuene n cname. nanna e cy]cxoro mpo-
nosspen +ro e o mcruecxom (or rpeu. rancrnennt) nocrxe-
n ora, o nocrxen aconmrno crnt es noruecxoro paccyxe-
n. y] nepr n nosmoxnocrt nenocpecrnennoro, nunoro omen
c orom axe n ocrxene cnn c m n cocron +xcrasa.
nacromee npem nospacraer pont cnama no nnyrpenne nnemne
nonrxe mycyntmancxx crpan, n mexynapontx ornomenx, n mpo-
no +xonomxe conantnom pasnr. s 13 unenon opransan H3
(pransan +xcnoprepon ne]r) 10 nnmrc mycyntmancxm crpana-
m. cnnaerc mrpan mycyntman n crpant npont B. osnx
p peronantntx mexynapontx cnamcxx nonruecxx, +xonom-
uecxx, xyntrypntx opransan. amtm nnrentntm s nx na mex-
ynapono apene nnmrc pransan cnamcxo on]epenn
(), Hra cnamcxoro mpa, ]po-sarcxa cnamcxa opransan,
cnamcx oner npont p.
2;. +&1 F /
% crop yxonno xyntrypt naxono ntpaxene cnooomtcne
n ornomen penr. no npecranner coo yxonnoe reuene, coep-
xanem xoroporo nnerc cnoont nesancmt opas mtcn, xpr-
uecxoe ornomene x penr, penrosnomy mponosspenm n x orent-
ntm croponam penrosnoro xomnnexca. +ro nosne tno uacro cn-
sano crpemnene x cnoonomy, oexrnnomy nosnanm mpa, omecrna,
uenonexa. axa nosn morna nosnxart crxno (crxnoe cnooo-
mtcne), no morna ]opmponartc cosnarentno, ntpaxartc n reoper-
uecxo ]opme (reoperuecxoe cnooomtcne). nooomtcne cxnat-
naerc no nnnem pocra nposnocrna, pacmpen cnoot erent-
nocr n pasntx onacrx omecrna, pasnr ecrecrnenntx rymanrap-
1--
ntx nayx, opasonan, conepmencrnonan cxyccrna npancrnennocr.
cropuecx cnooomtcne ntcrynano ntcrynaer n pasntx nax.
cns c pasnrem cnooomtcn pasnnanct npecrannen o
cnooe n acnexre penrosntx ornomen. Honmane ( rpeonane)
cnoot n +rom acnexre tno neonaxontm, n pasntx cropuecxx c-
ryanx nanonnnoct pasnuntm coepxanem. Hp rocyapcrnenno-nep-
xonno ccreme, n xoropo nepxont tna rocyapcrnenno, nepxonna
nnacrt nounnact rocyapcrnenno nnacr, nosnxana e nesancmo-
cr nepxn or rocyapcrna, nenmemarentcrna rocyapcrnenno nnacr n pe-
nrosnte ena, a np pexme nounen rocyapcrnenno nnacr nna-
cr nepxonno nesancmocr rocyapcrna or nepxn. ocnocrno
xaxoro-ro penrosnoro nanpannen crecnene naxonep oycnonn-
nano o]opmnene npnnna neporepnmocr, cnoot penrosno conec-
r. xnatnanmc penrosnt nnmpansm npnon x mtcn o neo-
xomocr npsnan cnoot penr nepocnonean. Ho mepe cra-
nonnen pasnr npanontx rocyapcrn ]opmynponanoct ( mpue-
cx o]opmnnoct) panencrno npan rpaxan nesancmo or nepocnonea-
n. 3nonmn penrosntx ccrem, smenen n penrosnom cosnan,
ocnooxene pasnuntx c]ep omecrna xsn uenonexa or nnn
penr cnococrnonan nonnenm pasnrm npecrannen o cnooe
mtcn, conecr, naxonep, ocosnanm npana na nenepe, na necnonea-
ne penr r. n.
xoe cranonnen pasnr mponoro coomecrna, nauna co nro-
po nononnt XX n., npnr p mexynapontx exnapan, sannen,
naxron, axron, xapr r. ., n xoroptx c]opmynponan naxnt npn-
nn cnoot mtcn, conecr, penr yexen. 3ror npnnn np-
nr mnorm rocyapcrnam mpa. nooa mtcn, conecr, penr
yexen xapaxrepsyer npexe ncero nexoropte xauecrna nunocr n
pasnoacnexrntx smepenx.
xapaxrepsyem xparxo nonre cnooa conecr. nooa conecr
npecranner coo nosmoxnocrt nunocr (oexrnna cyexrnna)
camocrorentno conepmart cno mponosspenuecx ntop n nontsy pen-
rosnoro n nepenrosnoro mponosspen n pasntx x nax, mert
coornercrnymme yexen, ]opmponart mornt coornercrnymmero
ecrn onpeenrt cam ecrn, nponnrt ronepanrnocrt (nar.
repnmocrt) x ntm opasam mtcn, nsrnam, yexenm roronnocrt
x omecrnennomy xoncencycy (nar. cornace). nooa conecr ntpaxa-
er nnyrpennmm cynepennocrt nunocr, uenoneuecxoro .
napcxo occ nce penr ennct na rp rpynnt: rocyapcrnen-
na (npanocnannoe nepocnoneane), repnmte (xaronuecxa, nporec-
ranrcxa, apmno-rprop~ancxa nepxn, cnam, ysm, stuecrno),
nerepnmte (cexrt yxoopt, xonoopnt, monoxane, yecrnym-
me, cxonnt). Hpanocnanna Hepxont onaana npemymecrnam. nene-
pocnonenoe cocrone rocyapcrnom ne npsnananoct. nauane XX n.
n pe napcxx yxason 19031905 rr. coepxanoct oemane aponart cno-
oy nepocnonean, npenctnanoct ycrpanene penrosntx crecne-
1-3
n, tn oemant rpaxancxe cnoot, n rom ucne cnooa conec-
r. pemennoe Hpanrentcrno n anrycre 1917 r. sano nocranonnene
cnooe conecr, n xoropom no cnooo nonmanact neporepn-
mocrt exnapponanc npnnn comsa rocyapcrna Hpanocnanno
Hepxn. ocnocrnymmee nonoxene Hpanocnanno Hepxn oocnontna-
noct rem, uro npanocnane nnerc penre ontmncrna nacenen oc-
c.
Hepnte expert onercxo nnacr smenn nonoxene Hpanocnan-
no Hepxn. omenno +r smenen c]opmynponant n expere
orenen nepxn or rocyapcrna mxont or nepxn (or 23 nnap
1918 r.). nannoe coepxane expera sa]xcponano n ero nasnan. a-
xomy rpaxanny npeocrannnact nosmoxnocrt cnoneonart nmym
penrm n ne cnoneonart nxaxo. enrosnte opransan ne me-
n npana nnaert cocrnennocrtm, nmanct npan mpuecxoro nna.
n yonnernopen penrosntx norpenocre nepymmx san npe-
mert xyntra nepeananct n ecnnarnoe nontsonane penrosntx o-
mecrn. tna nneena ccrema cnercxoro opasonan. yuentx saneen-
x, re npenoananct omeopasonarentnte npemert, ne onycxanoct
npenoanane nepoyuen. paxane morn oyuart oyuartc penr
uacrntm opasom. oncrryn u 1918 r., 1936 r.,
1977 r. ]opmynponan nonoxene o cnooe conecr n coornercrn c
xonxperno-cropuecxm ycnonm, no yrnepxan npnnn orenen
nepxn or rocyapcrna, npano cnoneonart nmym penrm n ne
cnoneonart nxaxo.
xonna 20-x roon n 30-e rot n pe mpuecxx axron orpanu-
nanact c]epa erentnocr penrosntx opransan, tno yrnepxeno
npano na ocymecrnnene encrnenno x ]ynxn yonnernopene pe-
nrosntx norpenocre nepymmx n monrnennom san. cepent
40-x roon nacrynaer norennene n ornomenx mexy rocyapcrnom
nepxontm; penrosntm opransanm tno npeocranneno npano mp-
uecxoro nna n uacr apent, crporentcrna noxynx n cocrnennocrt
n nepxonntx nyx omon, rpancnopra, yrnap. naxo +ror nponecc
tn neonrm, uro ntpasnoct n nocrenennom coxpamen penrosntx
opransan nnnort o nauana 70-x roon.
cepene 80-x roon ormenmrc orpanuen erentnocr penr-
osntx opransan, xoropte ecrnonan n reuene mnorx ner. 3ro ana-
no nosmoxnocrt nxnmuen nepymmx rpaxan penrosntx oene-
n n omecrnennym xsnt crpant.
oncrryn occcxo ueepan 1993 r. nponosrnacna occ-
cxym ueepanm cnercxm rocyapcrnom. coornercrn c oncrryne
nxaxa penr ne moxer ycranannnartc n xauecrne rocyapcrnenno
n osarentno. enrosnte opransan orenent or rocyapcrna
pannt nepe saxonom. 3axpenneno panencrno npan cnoo uenonexa
rpaxanna nesancmo or nona, pact, nanonantnocr, stxa, npoc-
xoxen, ornomen x penr, yexen. paxann n cnyuae, ecn
1-1
ero yexen nepocnoneane npornopeuar necenm noncxo cnyx-
t, meer npano na sameny ee antrepnarnno rpaxancxo cnyxo.
cooe snauene n oecneuen cnoot conecr n occ meer
3axon occcxo ueepan cnooe conecr o penrosntx oe-
nenx, npnrt ocyapcrnenno ymo 19 cenrp 1997 r. Hpe-
amyne 3axona nponosrnamaerc npnnn ynaxen xpcrancrna, cnama,
ysma, yasma pyrx penr, cocrannmmx neoremnemym
uacrt nacne napoon occ, n ro xe npem npsnaerc ocoa pont
npanocnan n crop occ, n cranonnen ee yxonnocr xyntrypt.
cr. 1 rn. I yrnepxaerc: occcxo ueepan rapanrpyerc cnoo-
a conecr cnooa nepocnonean, n rom ucne npano cnoneonart
nnyantno n conmecrno c pyrm nmym penrm n ne cnone-
onart nxaxo, cnoono ntpart menrt, mert pacnpocrpanrt pe-
nrosnte nte yexen ecrnonart n coornercrn c nm. 3a-
xone yrnepxaerc, uro rocyapcrno oecneunaer cnercx xapaxrep opa-
sonan n rocyapcrnenntx mynnnantntx opasonarentntx yupexe-
nx. ro xe npem nouepxnaerc, uro no npocte porene n nn,
x samenmmx, c cornac ere, oyuammxc n rocyapcrnenntx my-
nnnantntx opasonarentntx yupexenx, amncrpan +rx yupex-
en no cornaconanm c opranam mecrnoro camoynpannen npeocran-
ner penrosno opransan nosmoxnocrt oyuart ere penr nne
pamox opasonarentno nporpammt. enrosnte opransan memr
npano mpuecxoro nna, conepmamr opt nepemon n xyntrontx
sanx, mecrax nanomnuecrna, na xnamax, n xpemaropx, yupexe-
nx npou; ocymecrnnmr ntnycx penrosno nreparypt, neyr naro-
rnoprentnym xyntrypno-npocnerrentcxym erentnocrt, ycranannna-
mr mexynaponte cns xonraxrt p.
)
asen I. HHu B3 3H
3.........................................................................................................................3
1. ayx o nppoe nayx o omecrne. uem saxnmuaerc x cxocrno
pasnue?.........................................................................................................3
2. 3rant cranonnen omecrnosnan. mecrnoneuecxa nponemarxa
n crop anruno cpenenexono mtcn...................................................7
3. axont ocnonnte nanpannen conpemenno omecrnenno mtcn?..............17
asen II. uH. B. ..............................................................23
1. nn, uenonex, nunocrt: ocnonnte ueprt ocoennocr..........................23
2. mecrno xax nenocrnoe conantnoe opasonane: nonre ocnonnte
ocoennocr......................................................................................................25
3. mecrno ero saxont.......................................................................................29
4. axont nxyme cnt omecrnennoro pasnr?..........................................29
5. uro coo npecrannmr c]ept omecrnenno xsn xaxont x nt? 39
6. onantnte xnacct: nonre nyr x opasonan.......................................44
7. onantna crpar]xan................................................................................46
8. Honrxa - c]epa omecrnenno xsn: ocnonnte +nemenrt........................48
9. nacrt: oma xapaxrepcrxa...........................................................................48
10. nacrt anroprer............................................................................................. 52
11. nonor nonruecxo nnacr....................................................................... 52
12. Honruecxe ornomen................................................................................. 53
13. Honruecxa opransan n ccrema.......................................................... 54
14. Honruecxe nrepect e........................................................................ 54
15. Hpocxoxene rocyapcrna.............................................................................. 56
16. uro coo npecranner rpaxancxoe omecrno?............................................. 58
17. oornomene nonrx mopan.................................................................... 61
18. ]epa nonrx c]epa mopan..................................................................... 66
19. Honrxa omeuenoneuecxe nennocr......................................................... 71
20. uro raxoe cnooa? e oma xapaxrepcrxa................................................ 72
21. 3xonomuecx, yxonnt nonruecx acnexrt cnoot........................ 78
22. nooa ornercrnennocrt............................................................................... 79
23. mecrnennt nporpecc.................................................................................... 80
24. prep omecrnennoro nporpecca................................................................. 89
25. 3nonmnonnt penonmnonnt nyr omecrnennoro pasnr.
3nonmn penonmn...................................................................................95
26. uro raxoe nnnsan? osnxnonene, pasnre pacna nnnsan.
Hnnsanonnt noxo x crop uenoneuecrna.......................................97
27. me ueprt ocoennocr pasnuntx nnnsan.................................101
28. nonor omecrna. ro cropuecxe rnt................................................102
426
29. mecrnenno-+xonomuecxa ]opman. uopmanonnt noxo
x crop uenoneuecrna.................................................................................. 106
30. yntrypa: nonre, nt.................................................................................. 108
31. onantno-+rnuecxe omnocr nme. 3rnoc, napot.............................. 109
32. noantnte nponemt conpemennoro uenoneuecrna: mp nont,
coxpanene cpet oran........................................................................... 111
33. Honre nt cyexron crop................................................................ 121
asen III. 3u X3 B............................................. 136
1. uro raxoe +xonomxa? e nonre pasnunte cmtcnonte snauen 136
2. rxya npocxor repmn +xonomxa?........................................................ 140
3. epxanrnsm (eonor ropronn), +xonomuecxa nayxa
+xonomuecxa nonrxa............................................................................ 141
4. uro raxoe nonruecxa +xonom moxno n ee oroxecrnnrt
c +xonomuecxo nonrxo?........................................................................ 145
5. uem ornuaerc xnaccuecxa nonruecxa +xonom or nyntrapno? uro
nastnamr ]axropam nposnocrna n xaxom cmtcne moxno ronoprt
o x nposnorentnocr?............................................................................ 148
6. uro raxoe nposnocrno? uem ornuaerc nposnocrno n mpoxom cmtcne
or nposnocrna n ysxom cmtcne?.................................................................. 150
7. 3xonomuecxe ornomen ocnona rnonor conpemenntx rocyapcrn 152
8. entr: x cymnocrt, nt, ]ynxn.............................................................. 154
9. uro osnauaer npenpamene ener n xanran? uro nastnaerc rpsntm
entram?........................................................................................................ 158
10. uro coo npecranner rocyapcrnennt mxer?....................................... 158
11. tnox paoue cnt (ptnox rpya) ero ocoennocr.............................. 159
12. espaorna sanrocrt.................................................................................. 160
13. tnounte pe]opmt n occcxo ueepan. Xo ror pe]opm 161
14. uro npecranner coo mpona +xonomxa xaxona xoscrnenna
cnenansan neymx crpan? uem ocoennocrt xoscrnenno
cnenansan occ?.................................................................................. 163
15. axona conpemenna mexynapona ]nancona ccrema?......................... 165
16. Hpanonte acnexrt +xonomx......................................................................... 166
17. Rpuecxoe nno ero ocnonnte npsnax................................................ 167
18. pyonte ornomen: nonre, ocnonan nosnxnonen cropont
(yuacrnx) rpyontx ornomen................................................................. 168
19. uro raxoe conantnoe naprnepcrno n c]epe rpya?......................................... 170
20. ropont conantnoro naprnepcrna x npecranren............................... 172
21. uro nonmaerc no xonnexrnntm oronopom xaxono ero coepxane? 173
22. pyonte cnopt: nonre, nt...................................................................... 176
23. axont ocoennocr paccmorpen xonnexrnntx rpyontx cnopon? 178
24. apanr npana na rpy xomnencan, npeycmorpennte rpyontm
npanom............................................................................................................. 178
25. coennocr npanonoro perynponan rpya monoex n u
pyrx crpanax............................................................................................. 182
1-0
asen IV. HH HHu B.................. 184
1. uro raxoe nnacrt xaxe nt omecrnenno nnacr cymecrnymr?............... 184
2. axont ocoennocr nonruecxo rocyapcrnenno nnacr?..................... 185
3. uem cyrt raxx nonruecxx nonr xarerop, xax nonruecxe
ornomen, nonruecxa opta, nonruecx pexm
nonruecx nnmpansm?...................................................................... 186
4. Honruecxe npana cnoot rpaxan..........................................................189
5. uro nopasymenaerc no xoncrrynonntm npanam cnooam
rpaxan?.......................................................................................................... 191
6. axe ocnonnte nt xoncrrynonntx npan cnoo cymecrnymr? .... 194
7. uro raxoe nonruecxa ccrema omecrna xaxona ee crpyxrypa?- ... 197
8. uem onpeenmrc ocooe mecro pont rocyapcrna n nonruecxo
ccreme omecrna?..........................................................................................199
9. Honruecxe napr, nonruecxe nxen pyre oenen
rpaxan xax +nemenrt nonruecxo ccremt omecrna............................203
10. uem saxnmuaerc cyrt npnnna pasenen nnacre xaxont ero pont
nasnauene?.................................................................................................208
11.uro raxoe nonruecxa xyntrypa xaxono ee coepxane?...........................215
12.Honrxa penrosnte oenen...........................................................216
13.axont ocoennocr nonruecxo ccremt conpemennoro pocccxoro
omecrna?..........................................................................-.............................218
14.uro raxoe emoxpar xaxont ee nt?......................................................220
15.uro nonmaerc no rapanrm ]opmam npmo npecranrentno
emoxpar?....................................................................................................225
16. topt. sparentnoe npano sparentna ccrema occcxo
ueepan......................................................................................................232
17. paxancrno occcxo ueepan..............................................................238
18. cnonan npoperen rpaxancrna occcxo ueepan...................239
19. cnonan npexpamen rpaxancrna occcxo ueepan.....................241
20. rmena pemen no nonpocam rpaxancrna occcxo ueepan 242
21. prant, neamme enam o rpaxancrne occcxo ueepan
x nonnomou............................................................................................242
22. uro nonmaerc no mecrntm camoynpannenem?..........................................242
23. axont ocnonnte npnnnt nonnomou opranon mecrnoro
camoynpannen?.............................................................................................244
asen V. H.......................................................................... 246
1. axo cmtcn nxnatnaerc n nonre rocyapcrna?........................................ 246
2. axont ocnonnte npsnax rocyapcrna?........................................................ 248
3. uro osnauaer nynuna nnacrt xax on s ocnonntx npsnaxon
rocyapcrna?.................................................................................................... 250
4. eppropantna opransan nacenen xax npsnax rocyapcrna................ 251
5. ynepenrer pyre npsnax rocyapcrna................................................... 252
6. uopmt rocyapcrna: nonre mnoroopase ]opm rocyapcrna................... 253
7. uem saxnmuamrc ocoennocr ]opm npannen xaxont x nt?- 255
8. axont ]opmt npannen conpemenntx rocyapcrn?....................................260
428
9. axona ]opma npannen n conpemenno occ?..........................................262
10.ro moxer trt Hpesenrom occ xaxon nopox ero span? 264
11.axont nonnomou Hpesenra occcxo ueepan xaxon xapaxrep
sanaemtx m axron?....................................................................................265
12. uro nonmaerc no ]opmo rocyapcrnennoro ycrpocrna
xaxont ee nt?..........................................................................................268
13.rnurentnte ocoennocr xon]eepan...................................................271
14.uopma rocyapcrnennoro ycrpocrna occ..................................................274
15.axont npnnnt nocrpoen ]ynxnonponan
occcxo ueepan?................................................................................275
16.oncrrynonno-npanono craryc occcxo ueepan...........................277
17.oncrrynonno-npanono craryc cyexron occcxo ueepan 279
18.uro coo npecranner rocyapcrnennt pexm xaxont ero nt? 281
19.Hpanonoe rocyapcrno: ocnonnte ueprt ocoennocr.................................282
20. uro nonmaerc no rocyapcrnenntm annaparom?.......................................291
21. uem cocror ornurentnte ocoennocr rocyapcrnenntx opranon
cocranntx uacre rocyapcrnennoro annapara?............................................ 292
22. uro npecranner coo crpyxrypa rocyapcrnennoro annapara? ...... 294
23. prant saxonoarentno cnonnrentno nnacr...................................... 294
24. yente oprant oprant npoxyparypt...................................................... 296
25. uro nonmaerc no ]ynxnm rocyapcrna?............................................... 297
26. axont ome ueprt ocoennocr ]ynxn rocyapcrna?........................ 299
27. prep xnacc]xan ]ynxn rocyapcrna x nt......................... 300
28. Honre nt nnyrpennx nnemnx ]ynxn rocyapcrna.................... 301
29. ueepantnoe opane - napnamenr occcxo ueepan...................... 303
30. axon npanono craryc unenon pocccxoro napnamenra?.............................. 305
31. ocyapcrnenna yma ee nonnomou......................................................... 307
32. oner ueepan nepxn nanara pocccxoro napnamenra....................... 309
33. Hpanrentcrno u - ntcm opran cnonnrentno nnacr: npanona
ocnona, cocran, crpyxrypa...............................................................................310
34. Honnomou Hpanrentcrna occcxo ueepan.....................................311
35. xrt Hpanrentcrna ero ornercrnennocrt nepe
ueepantntm opanem...............................................................................312
36. uro coo npecranner ccrema cyentx opranon occ?........................313
37. yt xoncrrynonno mcrn occ.......................................................315
38. yt ome mpcxn occ................................................................ 317
39. prpaxnte cyt occ.............................................................................319
40. Hpoxyparypa occcxo ueepan............................................................320
41. uro nonmaerc no npanom?...........................................................................321
42. axont mecro pont npana n xsn omecrna?..............................................324
43. opmt npana. Honre ocnonnte npsnax, ornuamme nopmt npana
or pyrx conantntx nopm...........................................................................326
44. rpyxrypa, nopox snoxen nt nopm npana........................................329
45. uro nonmaerc no npanoornomenm xaxont x ocoennocr? 333
429
46. Rpuecxoe coepxane npanoornomen.................................................334
47. axe nt npanoornomen cymecrnymr?....................................................33.6
48. ro moxer trt cyexrom (yuacrnxom) npanoornomen?........................337
49. uro osnauaer npanocnoconocrt eecnoconocrt ]suecxx nn
pyrx yuacrnxon npanoornomen?.........................................................339
50. cnonan (mpuecxe ]axrt) nosnxnonen, smenen
npexpamen npanoornomen x nt.................................................341
51. Hpanocosnane: nonre, crpyxrypa, pont n xsn omecrna........................343
52. Honre ]opmt npanornopuecrna................................................................345
53. axont npnnnt npanornopuecrna?..................................................... 346
54. uro osnauaer saxonoarentna nponeypa xaxona ee pont?........................347
55. cnonnte cra saxonoarentnoro nponecca...............................................348
56. uro nonmaerc no peansane npana xaxont ee ]opmt?......................349
57. Hpanonpmenene ero ocoennocr.............................................................351
58. Hpnnnt, cra axrt npanonpmenen.................................................353
59. uro raxoe npanonopox saxonnocrt?..........................................................356
60. uro raxoe ]opma (crounx) npana xaxe nt ]opm npana
cymecrnymr?....................................................................................................357
61. Honre nopmarnno-npanontx axron x coornomene
c nnyantntm axram...........................................................................358
62. 3axon ero ocnonnte npsnax.....................................................................359
63. t saxonon....................................................................................................361
64. oncrryn cnonno 3axon rocyapcrna................................................361
65. ecrnymma oncrryn occcxo ueepan ee cnst
c npexnm pocccxm xoncrrynm...................................................363
66. Xapaxrepnte ueprt ocoennocr oncrryn u 1993 r..........................367
67. rpyxrypa oncrryn u nopox ee smenen-................................369
68. uro nonmaerc no ccremo npana xaxona ee crpyxrypa?.......................372
69. Honre nt orpacne npana.....................................................................373
70. ncrryrt npana..............................................................................................374
71.axe cymecrnymr ocnonan enen npana na orpacn ncrryrt?- 375
72. uem saxnmuamrc ocoennocr nynunoro uacrnoro npana?..................377
73. Hpanomepnoe noneene: nonre, ]opmt peansan, ocnonnte nt 379
74. uro raxoe npanonapymene xaxont ero ocnonnte npsnax?.....................382
75. uro osnauaer mpuecx cocran npanonapymen xaxont x nt? 384
76. Rpuecxa ornercrnennocrt ee nt......................................................386
asen VI. HH u X X3 B..............390
1. emt ocnonna uexa omecrna. cymecrnnene samra
cementx npan................................................................................................390
2. Hunte npana osannocr cynpyron.............................................................391
3. axont mymecrnennte npana osannocr cynpyron?................................. 392
4. axont ocoennocr oronopnoro pexma mymecrna cynpyron?.................. 393
5. axe npana memr neconepmennonerne er?............................................... 394
430
6. axe osannocr necyr conepmennonerne er no coepxanm
porene?.....................................................................................................396
7. uro raxoe onexa noneurentcrno?.................................................................397
8. nmenrnte osarentcrna unenon cemt: x oma xapaxrepcrxa 398
9. mecrnennoe cosnane: nonre, crpyxrypa................................................401
10. axont ]opmt omecrnennoro cosnan?...................................................401
11. Honruecxoe cosnane........................................................................... 402
12. opantnoe cosnane.......................................................................................403
13. 3creruecxoe cosnane................................................................................... 404
14. enrosnoe cosnane....................................................................................404
15. ponosspene. nt ]opmt....................................................................405
16. yxonnoe nposnocrno.................................................................................407
17. enr: ee cymnocrt ]ynxn..................................................................408
18. samoornomene penr c pyrm onacrm yxonno xyntrypt.
enr nayxa. enr mopant. enr cxyccrno 410
19. nt penr. ponte penr.................................................................412
20. ysm............................................................................................................412
21. Xpcrancrno............................................................................................ 414
22. yccxa Hpanocnanna Hepxont.....................................................................418
23. cnam...............................................................................................................420
24. nooomtcne n ornomen penr.........................................................422

Вам также может понравиться