. ..

,
...
75-

, , 2011

 39+572
63,5
38

38

, ... 75-
/ .. , .. (.). .:
, 2011 411 .

ISBN 5-89930-136-8

,
- .. ,
,
, , ,
, , ,
, . .
39+572
63,5

,
...
75-

30.03.2011 . 6084 1/16 . . . 25,6 300 . 20/04-2

.
143000, . , . -, . 3

ISBN 5-89930-136-8

, 2011
, 2011

..
.............................................. 7

..
.................. 11
. .
................................... 33
..
................................................. 45
..
( ) ....................... 55
..

.. .. ..................................... 67

..

...................................................... 76
..
..................................................... 98
..
..
..................................................... 151
..
..


.............................. 167

 ..
:
.................................................. 191
..


( 19201930- ) ..................................................204
..

( . . ) ..................... 218
..
(812)
: ...........................245
..
:
........................................... 273
..
:
...........................................283
..

XXI ............................... 313
..
XX ............................. 340
..

19301990- .


.........................................350
..
..................................................................381
.
. ( ) .............................387
.. ...................397

,
.
1988 .,
. ,
(

,
).
, (.. .. )
.
( .. ), 1987 . ,
.

.
- ,
. ..
, , ,
().
, .. , , ,
. , - .
, .
-
. , ..

..

, ,
. .

,
. , , , .
, .
..
.
( ) ,

. -

, .

. -
, 1937 ., .

, , .
: . ,
,
. ,
,

. ..

, (1999) , , . ,
, . -, , -, .
, ..
- 1992 ,
.
- , ,
. , ,
.. .

(
, ,
).
, .

, .. (
).
.. .

, ,
.
, ..
. -
, ,

, ,
.


(
, , , ..)
, . - -
.. . , ?
, .
.. , , . ? , .
. , .
..

,
,

.
..
, , ,

. 1960- 1970-
.. .. . , ,
.
..
.. , , ,
.
- : -, -. , , , ,

.

10

11

, ..
(01.01.193912.11.2005) (, 2006), , (22.08.1935
30.01.1995) (, , 1995),
, , .
, . ,
, , .. , , , .. ,
1959 . ,
1970- .
19591960 . 485-
,
: , ,
; , , , ..
; ;

, ,
, , , .
485- ,
. ,
. 1987 . III ,
, . .
, -

. - ,
, .
. , , , ,
. ,
,

,
.
-,
, , . .

. . ,
. ,
. ,
( ), . , ,
, , ,
. ,
, .
, ..
, ..
, ,
. , ,
, .
.. , ,

12

13

. .
. . , , , , , .
, ,
,
,
, ,
.
- , .
, 1983 ., .. ,
(, 1992).
-
.
. .. . .
. -,

19641965. ,
, , , , ,
XVIIIXIX .
, ,
. ,
. .
. , .. 19591961 . .
.. , .
, -

..
. , ,
, , , .
, , , 1978 .,
, , .. ,
, (, 2006, . 159).
, .. , ,
.
, , .
, 19801990- , , ,

.
, ,

, .

, ,
.
118
,
( 152, 1991, 152, 1992), ( 113, 1992).
,

14

15

45 .
,
23 .

, , , , , 1990-
,
, ,
, . .
( ) , ,
, .
, , , , . ,
.
.
. .
- .
. .
. , ,
, .
. -
. . ,
, .
, . ,
,
(, 1993, . 171).
, . -

, .
, . , ,

,
. , , , (,
1993, . 140145).
1970- , . ,
20-
,
,
.

, , , 47, - , .
, .

. , ,
,
, 16.00 110% . ,
.
-
, ..
, .
, , ,
, , , , , , .

16

17

,
, ,
.. , , , , ,
,
, , .
.

, . ,
,
, , .
. ,
,
, , .
,
. .
,
, .. , ,
, (,
; http://www.forumklassika.ru/php?b=4300).
, ,
(1997, 1998), .. .. , .. , ,
.
, ,
. , .
, ,
, -

. , , ,
XIX . ,
, .
, ,
,
, .
.
, , , ,
,
,
,
.
, , .
, , , , , ,
, .
, ,
. -, - ,
, , , , .
, , ,
.
.. , ,
,

18

19

,
, , , ,
.
, ,
,
. ,
.

. , ,
, , .
113114 .
(53117),
,
, .
190 , 22 , , . ,
. XVI . , .
2500 , , III ..,
, . , , , , ,
.
I -, . , ,
,
. , -, ,
, ,
-, ,
.

, , , , .
,

. - ,
, .
, ..
,
,
,
(1976), , , ,
, , , ,
,
, ,
.. ,
.
- ,
. 895 .
. , , ,
. .
.
,
. ,
, , ,
. ,
, -, .
,
, . -.
, -

20

21


. .
, -
.

,
, 1939 . .
,
,
, ,
,
, ,
,


( , 1957)

.. , , ,
.
, .
, ,
. , , ( )
,
, , . , , 1960- ,
..
, ..
. ,
, (, 1993, . 171).
,

, , ,
. , , , , .
, .
, , , ,
, .

(, 2010).
, ,
,
. , ,
XX-XXI .

(Anderson,
1983), 2001 (,
1991). , 2- , .
1983 .
: , .
,
, , XIX . .. , .
,
.. (, , 1991).

22

23

..
(, , 1991).

24

, , , .
, 2- ,
..
,
, .
-,
, , ,
( )
,
, ,
. , ,
, ..
.
.. , .
1966 .,
, ..
XVII (., 1965).
,
, , ,
, .
.
, , ,
-, ,
, -, ,
,
XVII . . -

25

, 1940- -
, ()
,
.
,
.. , .
, - ,
, . , .. ,
, -, - .
-
.
.. , ,
, ( )
, , ()
, , ()
.
, .. ,
, (, 1992, . 86).
()


.

. - , 1956
., ,
,
-

,
, , , , , , ,
.
, (, 1956, . 162),
.

.. , . , ,

, .
, . ..
, , , .
.
.
, , ,
.. (., 1982). ,
, , , ..
. ,
.., ,
, , .
, , , ,
(, 1982, . 5;
, 1985, . 153).
.. , , .
, -

26

27


, .
.
,
, 4- 19 .
, .

.. , .. ..

, . , , ..
: , , ?

.
, , -, .
. : , , , , . , :
,
, ? ? !
.
?
.
?
:
(, 1993, . 122).
, ,
,
, , , , ,
,
.
, ,
, . .. -

28

- .
, .. . ,
, , ,
, ,
,
. .
, , ,
, ,
.
,
, - . , , , ,
, .
,
-,
., .. , ( , !) . , , , ,
, ,
, , :
, ,



(, , . 1, . 148).

. , , , .
, :

29


? .
? !
? !
? !
: , !

-. .
,
, , , . , ,

.
, . ,

,
..
, , ,
, .
, , : , ,
, , , , , , , , .
..
,
.
(
),

,
(, 1993, . 194).

, , , , ,
(., , , 1993 . 176 .).
,
,
.
, ,
, .
,
.

(., 1968). 1995 . , , . , , , - . ,
. .
, , , , , , ,
, , , , , ,
, , , , .

.. :

,
, ,

, .

30

31


, ,
:
, ,
,
, .
(, 10.10.1917)

.. .. // . 2006. 3.
. 158166.
.. . . ., 2010.
.. XVII . ( ). ., 1982.
\ .., .. (.)
, 1983.
. . , 1956.
.. // . 1992. 4.
.., .. // . 1995. 5. .
168172.
.. XVII . ., 1965.
.., . . . ., 1968.
.. . ., 1976.
.. . : .. XVII . ( ). ., 1982 // . 1985. 5. .
.. . . ., 1992.
.. . , .,
1993.
., . . ., 1991. .1, 287 . .2, 252 .
Anderson B. Imagined Communities. Reflections on the Origin and Spread of Nationalism, L., 1983 : . .
/ . . ..
. ., 2001.

32

. .

75 .
60-. ,
,
.
16 ,
, - . -, ,
, , -
.
! ,
, , , (
!), , (,

), ,
.
,
, .
, , .

, . ,
, ,

33

..

,
.

. , , , , (
).
( ),
. ,
, .
,
. , ,
. ( , -
, , , , , , .)
, , , ,
.

, . .
, ,
, ,
- ,
.
,
!

, (

),
.
! , , ,
, ,

- ,
. , ,
.
, , ,
, , , -,
( -
).

, ( , ). ,
,
,
.
.
, , ,
. ,
, , .

34

35


: ( , ),
, , .
()
, , . ,
, : , ... .
: ... ? ( ).
1995 . , ,
. , .
. ,
, ,
. ,
. , (,
),
, . .
- , : !.
, .
.
, . ,
. : .

..

1960-

, 1978 .
.. .

36

37

38

..

39

..

. 1960- .
.. .

. , 1960- .
.. .

. 1960- .
.. .

. 1960- .
.. .

40

41

..

, 1960- .
.. .

, 1960- .
.. .

. , 1960- .
.. .

. 1960- .
.. .

42

43

..


, .
. . .

1994 .

44

.. 50-
60- XX . -, . , .
, ,
(, : !), ,
. - : , .
. , ,
,
,
, (
!) . ,
. .
. ,
. ..
(
). VII (.,1965) .
,

, -

45

..

,
.
, (
), .
,
/ ( . , -, . , ..

, .. , .. ).
, . ,
, ,
. , , 1960-
,
, ,
-
.
,
.

, , .
- ,
, , . , , ,
, , - ,
,
, , , .
, ,
.
, .. , . -
-
,

- .

46

47

. 1.
(: , 1965, . 101).

..

. ,
-
, ,
.

, -

(
:
,
, , ,
). ,
50- . .. ..
-
- ,
, ,

.
, . , , .
,
, .
,
,
.
, . . -.
, , , ,
, , ,

48

49

. 2.
(: , 1965, . 160).

..

,
( , , , ),


,

.
( ) .
, ,
,
( ).
, (
,
, ,
), , , , ,
, . ,

,
. , ,
. -
, , , , , .
. , .. ,
11 . ,
, 70%
. (, 1976, . 65-86).

, , ( ),
. ..
,
. , , .. , , . ,
. ,
,
(, 1976, . 77). (
).
, ,
(,
1966, . 95, 101, 102, 58 [. VII,1], 202 [ 342]; , 2007,
. 32). , , ,

. , .

50

51

3.
(: , 1976, . 85).
1 ; 2 ; 3 ; 4 .

..

,
.

, .

, ,
. ,
, , . ,
. , , , ,
, , ,

. 4.
(: Witsen, 1705; . : , 1976, . 140-141).

(, 1976, . 19, 31, 39).

. -, , ..
, ,
, , (, 2007, c. 33), (, 1976, . 86, 7375, 102 . 85) (.
1). -
, ,
. ,
, .. (1976, . 138, 142145),
, - (.
150151).
, . ... -
(. 151). , ,
, ,
.
,
, ,
. , ,
,
.. , ,

, .

52

53


, , ..
, , .
,
. , , , , .

.. . .,1966.
.. , , // Orientalia et classica. . . I. 2. ., 2007, . 32.
.. . . ., 1976.
Witsen N. Noord en Oost Tartarye; tweed deel: Behelzende de Lanfchappen Georgia, Mongolia, Cirkassia, Crim, Altin, Tungoesia, Sibiria en Samojedia. Amsterdam,
1705.

54

..

( )
.
, . ,
, .
1992 .
, , , , -

, , . , ,
.
, ,
. ,
, ,
.
, .
, ,
,
.
, , :
?
,
. -

55

 ( )
. , ,
.
.
, - .
, - , , .
. .
, , ,
. - ,
, ?
.
, , , ,
, , , .
, .
. ,
. .
. - .
,
.
, , ,
.

..

,
.
10 .
,
,
. -
, ,
.
- , . .
, , ,

. , .
,
.
: , -
,
. , ,
- . ,
, , .
. .
.
. ,
, , -
, .

, .
, . - . , , , .
, , ,
.
, ,
- . . , ,
. , , ,
.
,
.
, , , , , . ,
.
, -

56

57

* * *

 ( )

..

.
- .
,
.

, , , . ,
.
,
, .
. - , .

. .
,
. .
, . . ,
, .
.
,
. - , . , ,
, , ,
, . , , . , ,
1740- , , 10 1778 .,
,
.
. ,

, . ,
.

.

. , ,
.. .
, ,
-, ,
. , ,
(- )
-2. ,
, ,
, , , , . , ,
. 1960-
,
.
, ,
. , ,
. , , , .
, . ,
, , , ,
.
,
. , , , ,
. , .

, .

, . -

58

59

 ( )

..

, , ,
.
,
. . . (
), -. , 1930- ,
, , . ,
.
,
. ,
,
, . , ,
, , .
, , . , , ; ,
. , .

( ) . , ,
, , ,
, . , , ,
.

.
. ,
, , -

. , , ,
( ) .
, .
, ,
, .
, , . , , -, . , -,
.
, .
.
, -.
, , ,
. . , , , , , , , . ,
,
. , , . ,
,
.
, , -, , , . ,
, ,
, , , .
,
. , , .
.
, , ,
, , , - . ,

60

61

 ( )

..

, , -.
- , .
- . -
, , . , - . , -,
, .
, , .
( , )
. . . ,
. ,
, .
, . , ,
,
- .
. ,
.
, .
.
, . ,
.
.
. .
. , . ,
.
. ,
,
. , . , -

.
, ,
- . , .
, . , , ,
.
.
. ,
, ,
. ,
, .
- , ,
.
, ,
, , ,
.
.
, . - !? .
? .
, . .
, .
, , , ,
, ,
, ,
. ,
,
, , , . , .
1930- ,
, .
, . .

62

63

 ( )

..

-- , , , ? . ,
, .
. , .
.
. ,
, . , .
, . , , .
, , . . -
. . ,
, . , ,
. ,
. : , ,
, . , , ,
. - :
. , . , ,
. .
, , . . , ,
,
? ,
, - . , .
, . . , .
. ,
. , ,
. ,
, ,
,
. , , ,
, ,
. ,

- , .
, , ,
, , ,
.
. , . , , , .

.

-. ,
- . .
, ,
. . ,
, , ,
.
, .
, . , .
, , . , . , . , ,
. , ,
. , .
,
. , ,
, , .
, .
, . ,
, , , .
,
.
.
, .

64

65

 ( )
. ,
,
, .

. 1992 .,
. - , , ,
, -, . , ,
. , - .

66

..

.. ..
. .

.
, ,
.. .

, , ,
.

, .

,
, .
, ,
, , , ,
, .
- ,
, ,
, , , ,

67

..

..
(., 1976).

, .

,
., ..
,
, .
, ..
()
(. 1976, . 52).
, .. , ..
, .. ,
, ,
, , , .
. (, 1990)
, .
,
, , , , ,
-
.
,
, . . ,

,
.
,
.
, , , 2009 . ,
,
, ,
,
, ,
, .

. ,
,
, -
, , , ,
..
.. .

68

69

* * *
, . . .

.
(, 1970; , 1976; , 1983).
(, 2006, . 346349).

..

, ,
, , ( , ). , (, 2006),
,
.
(, , )
. ,
, . ,

.
, .. ..
, .
1970-1990- ,
, ,
,
.

, ,
(, 1993).


,
() . (. -)
.
. , ,
, , (, 1980, 1989; , 2001).
,
, -

. ,
(), ,
, , .
.
(, , ) (), XX .
() (VI .) 1974 . ,
( ).
, ,
18.07.56 ..
, . 1980
. ..
(), .. ( .. ).
(, 1980).
, .
1980- ..

,
, . , , .
, , .
,
, ,

, .
,
.
. (Popov, 1959)

70

71


, (
), , ,
. ,
, -,
(, )
(, ) . , , .
(), ,
.
-

. , ,
( .. ),
- .
,
.
,
. , , 2006 .
, 1962 . .. , - ,
. 2005 .
,
.
- -- .

. ,
- ,
. , ,
, , , .

72

..
,
. .

.. . ( ). . 13. ., 1990.
.. .
. . 1980. . 8094.
.. //
. ., 1980. . 35. . 5764.
.. . //
. ., 1981. . 37.
.. ( I .). ., 1983.
.. I .
., 1970.
.
, . . , 1993.
.
. 9726 10.03.06.
.. . .,
1976.
.. ? . ., 2006.
.. - I . //
. . 2006. 11. . 346349.
.. . -
: . . 911
2001 . . 2001.
Galina N. Gracheva. Nganasan and Enets shamans wooden masks. SHAMANISM:
Past and present. M. Hoppal, O.J. von Sadovsky (Eds.). Budapest; Los Angeles/
Fullerton, 1989.
Popov A.A. Die kuojka // OEM. Budapest. 1959. S. 23-37.

73

..

. 1. ()

. 2. ()

. 3. ()

74

75

..

..

1
,
. ,
, , .
.

-: , , .
, ,
, .
, ,
1

1980- 1990-
: .. .
/ . . 7. . ; , 1993. . 5-36.

76

.. . ,

. 1812 .
- ,
( , . 1718; , 1979, . 48).
, ,
. , . , ,
.
. ,
, ,
. , .
. , , , ,
, ,
, , , , (, 1916, .
5162). , ,
. ,
, . -
.
1826 . .
1822 . ,

77


. ,
, .
, ,
, ,
.. .
, .
, ,
XIX .
.2
:
( ,
), - (
,
), (
),
(, ), ( , , , ),
( ,
, , ), -
( , ), ( , , , ,
, ). , ,
.
, ,
. ,
,
.
2

..
.

78

..
,
. , -
,
, ,
, 3. - .
,
.
, ,
. , ,
. ,

,
.

.
, . - .
,
- .
,
. , ,
3

, ;
()
.

79

..

,
.
, , , , , .
, , . ,
,
. , , .
, XIX .
,

, .
, ,
- . ,
. ,
. ,
,
. ,
.
, , .
, -
. ,
, , .

, ,
,
. , ..
,
.
1822 . (, 1979, . 1228).
. 1824
. .
, ,
: , , , ,
, ( , 1855, . 112).

3303 ,
.. ,
,
. , , , ,
.
. ,
, ,
. ,
,
. ,
.
,

80

81

..

(, 1987, . 6163). ,
,
. , ,
, , ..

, ,
.
.
, .

,
.
.
, , . ,
. ,
, , . , , ,
,
.
. , ,
. ,
.
, , ..,

. ,
,
, , , , ,
, , , .. ,
.
, . , ,
.
.
,
,
.
- , , , ,
-.
XVIII .,
(, 1941;
, 1971; , 1976; , 1976, .
3118; , 1976, . 320331; , , 1977; , , 1986).
,
I .

(), , , - , .
. ,
( .),
, .

82

83

..

.
( .),
.
.
, . ,
,
. , ,
. . .

,

. ,
, . , .
, ,
. .
, .
,
.
, ,
, .
- .

, , (, . 54-74).
,
,
.
, , , ,
, ,
.
.
, ,
(, 1987)..
XVIII ., 1681 . .

, .
,
. 18191840
. , ,
,
- . 30-40 XIX (, 1979, . 167). ,
,

.

84

85

..

, . , 85 .
, , .
,

, ,
. .
, , . , ,
. , ,
, , .
, .
, , . -,
.
. ,
(, 1891, . 236).
. . ,
, XVII
. 1689 .,
. XVIII
150 ,
. XVIII . 10 6 617 ,

18, 2600.
.
36 16 . . ,

. ,
,

.
. , ,
,
,
. , ,
,
, .. ,
. -, , ,
, . ,
,
. , , - .
. .. ,

, ,

, (, 1987,
. 250). - ,
.
,

86

87

..

.
, , .
,
.

, , . ,
.
XVIII . (, 1979, . 150-178). .
22
. ,
, (., .)
(, 1960, . 173
175).
( .), , . .
,

, . , , XVIII .
, XIX . (, 1979, . 150179).
, , . .
.


. ,
. ,
, .

, ,
.
, ,
, , ,
.
,
.
.
XVIII .,
. , .

, (, 1979, . 29-49).
, 1707
., . XVII . ,

. ,

,
. , ,

. , ,
.
1. , , (
: ). ,

88

89

..

XIX . ,
(
,
), ,
,
, (, 1963, . 92141).
- , , ,
,
. , ,
, ,
.
,
.
, ,
. ,
, ,
.
.
(, 1984, . 82-103). - , , .
, , .

. , ,
.
, ,
, , -

, .
, ,
. ,
-
. ,
.

.

, .. . ,

, , , , .
- . ( )
-, .. .
, , ,
(, 1903; , 1915;
, 1907; ; , 1865; , 1885, 9,
10, 11, 20; 1907, 7 .). , , ,
, .
.
, ,
.
, ,
. , -

90

91

..

, .

. ,
, ,

. . ,

, . , , , ,
, ,
.
.

, , 1989, . 1922). . ,
, . , ,
.
, ,
,
. ,
. XVIII

(
.).

. 1841 .,
. -

,
,
.
-. ,
,
.
,
,
, ,
,
. .
-
,
. . ,
, .
, , . .
, (, 1972; , 1975, . 307; , 1981, . 233-257; , 1984; , 1984).
, ,
,
.
. .
. . .

92

93

..

, ,
. , ,

.
- , , , -

.
, .
, .
. , .


, .
, ( -
) :
, , , , ..
,
, .
,
(
..), , ..
, , .. (, 1976,
. 217254). ,

. -


.
, .
(, , , , , ),
.
XVII
.,
, .

(, 1976, . 123160; , 1979, . 197; , 1976, .
203216). 1689 . .
- , . XIX .
, ,
. 1856 .
, .
: , , .
.
, , 80%

.
, . ,
, . .

94

95



, , , .

, ,
.

.. . ,
1984.
. . ., 1891.
.. . ., 1972.
.. -. ., 1960.
.. // .,
1976. . 320-331.
.. // . 1976. . 217-254.
.. // . 1979. . 4-8.
. // . 1855. . 14. . 112.
.., .. . , 1986.
.. // . 1979. . 29-49.
.. // V. ., 1963. . 92-141.
..
// . 1979. . 150-178.
. 1885. 9, 10, 11, 20; 1907. 7.
. , 1976.
.. . . , 1857. . 4.
.. . , 1865.
.. - // . , 1976. . 3-118.
.. . , 1984.
.., .. - XIX XX ., , 1977.
.. . ., 1975.

96

..
.. -. , 1984.
. // . 1907. 48.
.. . . 3. ., 1987.
.. // . 1979.
.. . , 1987.
.. XVIII .
., 1941.

. ., 1976.
.. // . ., 1981. . 233-257.
. 1898. 2.
.. // . . .
. .;., 1961. . 5474.
.. I. ., 1916.
. -
. ., 1915.
.. , // .
1979.
.. // . 1989. 1.
.. // . 1976. .
123-160.
.. // . .
27. ., 1971.
.. // .
1976. . 203-216.
. // . 1903. 23.
. .,
1979.
.. // . 1979. . 1228.
..
// . 1979.

97

..

..
1
.
, ,
. XVII
(., 1965). ;
,
- , ,
, . ,
.. , .
11 ,2 , , ,
. , ,
. , , , .
,
, - ( ,
, ), , ,
! , ,
.
- ,
.
1
2

- .
.. : . ., 1976.

98

,
- , ,
.
(1976) 1982 .3 . 1957 .
, , (
,
. 1956 . - ).
?
.
-, ,
, ( -) ,
. .
, . -
. , ,
.
.
, . -
.
. ,
,
. -, , , ,
, , ,
. .
3

Sokolowa S. Das Land Jugorien. Moskau-Leipzig, 1982. S. 66-97.

99

..

.
. , .
, , , , .
,
, , , ,
, ,
,
.
. ,
, - ,
,
- .
, , ,
. ,
,
,

, ,
.
19241936 .
( ).
,
, , ,
.
. .


.
,

. .
, , ,
, , ,
,
,
, , ..
.
. .
.
, .
.
, .
. , , . ,
, , . .
, .
,
. , .
: : -, , . ,
, , ,
, ,
. , , , , , , , ,
, . , .
,
, ,
.

100

101

..

, , .
. ,
. ,
, .
. , , . .
, ,
.
, .
, , ,
, . . -
, . -,

, .
, ,
. ,
, , 10 .
, . !
: ,
, -
, , , .
1015 ,
,
. :
,
, . , . ,

,
.
. ,
: ,
.
. . ,
- - - , .
.
, 8 , 11 - 14 ,
.
, ,
.
: , , ,

, .
. -,
,
, .
- .
, , ,

102

103

?
,
- ( ). , .
.
.
, , ,
, ,
, .
, ,
. ,
.

..

, , . . 1918 . , . ,
. 1936 . ,
, ()
.
1950-
.
: , , , , , .
.
-.
, , , . .
. , .

. -: . , -,
-. .
, , . , 2 ,
3 . .
- .
, .
.
. , 1952 . 800 ,
,
.
, , , ,
.
,
. , .
.
, , .

, . , : , , ,
.
,
.
.
. ,
, . ,
,
.
: . , . :

, , . , . : . ? ,
, ,
.
, . . . . .
, . ,
-. . : , ,
. :
, . ?
, .
,
.
, , - . ,
,
. , -

104

105

..

, , :

. .
,
.
-.
, ,
5 . ,
, . , ,
, , .
, . ,
- .
.
,
- . , ,
,
, , . -
: . , :
.
. .
, ,
. .
,
. .
, . ;
, ,
, .
, , , . , .

. , , .
. , . , .
, .
.
. 30 ,
18. ,
. ,
.
,
,
. . ,
, .
13 . ,
, . , 100-200 ,
.
.
, ,

, , . .
, ,
.
, , , . . , , : , ?..

, ,
. ,
, .
,

106

107

..

. , , , , , ,
, , .
, .
( )
1956 . ? ? , -
, . .
! ,
.
, ,
. ,
, , . , , . . 1957 .
. , ,
.
.
, , ,
, . , , , ,
.
. , ,
, , , .
, ,
.
.
.
, , , . . , ,

.
, ,
, , . , . .
, ,
! ( )
:
,
.
. ,
.
. ?
, ? , -
,
, ?

.
. . , . ,
, ,
. , ,
.. , . , .
1950- . , . - ,
, . , ,
: ,
.. .
: , , , -

108

109

..

. .

( ),
. , .
. , ,
.

50 , .
7, , , .
, ? ,
.
, , ,
, - -
. , -, , - .
. , , ,
. : , . ,
-
,
, ,
. , ( ),

.
,
.

,

, , , .
, ,
.. ,
.

(
- ) . 5 200 . , ,
, .
, . , , ..
- .
.

110

111

, -. .. , ( ) , -, -
. , , , , . -
.
, . ,

. :
, ,
, ,
-.
. -
- . : , , , .

..

- , .
, .
.
,
, . ,
, .
. , .
300 .
, 10-15 .
,

, , .
. ,
,
.
,
.
, 40
, - .
, . , .
. ,
. , : , , . ,
,
, .
, .
, .. .
:
.
.

-.
, - ( ). ,
54,5 , - . , . ,
. , , .
,
,
. , (, ) ,
. . ,
() .
, , :
-, ,
.
-
. , ,
.

, . , -
, ,
, . 70 . ,
- , 7
. !
? ,
. .
.
:
, .
. , , , .

112

113

..

. : -, ,
. . ,
.
.
. -
, ,
, ,
, , ,
( )
. ,
.
, . ,
. , ,
.
. . . , ,
. ,
- . -, :
. ,
.
-, .
: -
. ,
, , . ,
, , .
1520 . , : ,
.

:
, , .
, .
-
. , , . . :
, ,
. , , .
, .
, , ,
. .
, , , . ,
. , - .
-, , .
, .
. ,
, . : .
: . ,
.
, . , , ,
. : ,
. ,
.
.

114

115

..

,
. , , ,

.
, . ,
. ,
. , ,
, ( ), ,
- ,

:
- ,
.
-,
. . -. -, 1015 .
, ,
. ,
, : , . :
,
, !

. , , , .
?
. , , , ,
, :

? ,
. , ,
, . ,
.
? . .
, . ?
? . , .
, , . , ,
, - ,
.
.
, .
: , ,
, , ,
, , , . . , . 10 -
100 . ,
( ),
, , .
, ,
. - , .
, ,
. ,
!
, , .
,
? , .
. ,
. , .
,

116

117

..

. , , : ,
, .
.
, . . , , , .
. , ,
, .

( ). .
. ,
, .
, ,
.
(, ) ,
: . .

. .
: ,
, ( ).
, , , . .
. , , , .

. ,
,
, , .
,
,
. , -

, -, .
, , ? ,
, . , , : .

. : , ,
-

.
15 -.

. ,
. 40 ,
,
.
,
. . ?
? , , . , -, .
, :

, ,
,
. , , ? (
) .
, .
.
, . , , , . (
, , , , ,

118

119

..

, ). . . , ,
, .
- .
, . , , :
- . , , ,
: , .
: , . ,
. .
-, . , , , , . :
, .
, .
-, .
, .
. ,
. .
. ,
, ,
. , ,
, (),
. , :
.
, .
.
, ,
. . , ,
, , , ,

, , , , ,
, ,
. , ,
, , , , . , ,
. , , . :

()
, . ,
.
-
.
. ,
.
. :
, ,
, . , , .
. : (, , ) .
. . ,
,
. !
.
.
. ,
. :
, .
: , ,
-, -, -, , , ,
, ,

120

121

..

, , , , , -, , .
, -
? . . . ,
,
, : ,
, ,
, .

, .
.


. :
-. ,
, . !
.
,
, , , . ,
.
.
. .
, ,
, . : ,
. ,
, 26 . , .

. ,
, , .
.

- .
.
-. , , .
.
,
, ,
. ,
, . .
-, , , . , ,
- ,
.
,
, .
, .
- ,
.
, : 234
. - : ,
, ,
. :
, .
, .
. . , .
.
.
: , , ,
, , .
.
.

122

123

..

, , , .
.
-, --, -, -, -,
, -, -
. . 300
. 50100
. ,
56 .
.
, 23 .
, . 10
( ) .

20%, 355
. . ,
180-200%, - .. , .. .

. :
. : .
,

, . -, ,
-. , 1937 . -.
, , , , , ,
.
.
, -, , ,
. ,
. , . -

, , - .
, , . , .
, .
.
. . . , , :
, .
, .
. , . ,
, .
,
. . ,
-. : 780 . ,
: ,
( ,
) , ,
..
,
. , ,

. .

, .
, .
( 23%).
.
- ,
, .
.

124

125

..

. , .

, ,
, .. ,
(, ), ,

( ). ,
, ,
.
, , , , ,
. , ,
,
. 420 , -, , . . ,
. , I .
.
, , .
.
, , .

. . ,
, . ! ,
- . , ,
. ,
,
. , , . , ,

, .
, .

.
. , .
.
, . , , . .
, , , . ,
.
:
, ,
, ,
. -.
, .
, :
, .
: .
. ,
.

.
,
.
. ,
-,
,
, . , ,
, . ,
, -.
- -

126

127

..

. ,
: .
,
. , : .
.
,
. ,
, , . -.
.
. .
- .
-, -.
.
, - .
? .
, - . , .
, , . , ?
. , , : , , ,
.
, . , , , , , , , .
1922 .,
,
, .
, , .
, , ,
. -

, .
- .
,
. ,
, , .
.
, , , .
,
, ? , ,
, . ,
, - .
, , .

. .
,
- , .
, , ,
.

.
, , ,
, ,
. ,
, , . , , .
, , ..
. ,
, . , ,
.

128

129

..

, :
, , , ,
,
, ,
. , ,
. , ,
. ,
,
.
,
. ,
,
. , , ,
.
700 . . ,
, .
, .
-
(200300 ), : . , ,
, ,

.
.
. , . ,
. ,
, , . , , :
, ?

, .
. , . ,
, . , ,
! ,
,
. ,
. ,
. :
? : , . , ,
, , ,
: ,
!
. . , , .
. , . : -,
. ,
.
, ! :
? !
. ,


. .
, ,
. : ,
.
. ( )
. , , .

130

131

..

. .
. , .
, .
, .
.
,
.
, , . .

, .
.
, . ,
. , .
, .
, .
. .
,
,
.
.
, , , . .
-,
.
.
. -, , .
,
, , .
!

, .
: ,
. ,
.
. ,
, .
: , . , , , , ,
, ,
, : .
, .
, . , , .
. ,
, , . , , .
, .
,
. .
, ,
,
.
, , .
, , .
.
, -

132

133

..

. .
: , , , ,
, , , , .. .

.
. - .
. , , ,
, .
, .

.
, .
, . ,
, , . . - .
.
, ,
. .
, .
,
. ,
.
. , ,
. , .
. .
-, ,
-. - , -

, . .
.
.
, . ,
- , . ? ,
,
. ,
. , , , .

. .
, ,
.
. 60 , , ,
, . ,
.
: , , , , , ,
.
.
:
,
? , ,

7 , -.
, , ,
. , : ,
, , ..
-, . 4,55 , :
, . , ,

134

135

..

.
. , , ,
.
, ,
, , ,
, . .
. ,
, :
.
.
.
,
, .
. , .
, , .
.
,
. .
:
. -. .
: ,
, .
,
, . , . ,
. ,
. , . , ,
. .
.

. , .

. , , ..
. . ,
, .
, , .
.
, , .
, , , . , , .
: , .
, .

,
.. :
( ), .
, , , , . , ,
, .
.
. . .
. .
,
, ,
, . :
.
. ,
,

136

137

..

- ( ). : , ,
. : ,
- ,
, . ,

, ,
, , . , , .
.
, . , ,

. . .
,
. , , . , .
, ,
.
. ,
,
, ,
.
56 . . .
.
, , , , .
.
, , , , ,
, , -

, , .
, , ,
. , , , ?!
, .
.
, - , , ,
( ),
. .
, - . .
. , , ,
-, .
.
. , .
, .
, . ,
, .

138

139

..

-.

. .

140

141

..

. , .

. , -.

-.

142

143

..

-.

. .

144

145

..

. .

. .

. .

. .

146

147

..

. .

. .

. .

148

149

..
..
.

. .

, . ,
.
, .
, ,
,
. .

.
, ,

.. ,
.
, , ,
- . , -
. - , , 6, . , ,
: ,
, . ,
, ,
-. , , , , ,
, ,

150

151

. .

..

..

, . -, ,
. , ,
, .
, , , , ,
- . , , ,
- ,
, . ,
, , , , .
, , , , ,
- .

, , , : , ,
, !.
, , , , 20
,
. ,
. ,
, , ,
.
, ,
.

, ,

. , .
. , , , ,
, -, ,
. . - ,

.

.. , ,
.
, , ,
. ,
() . ,
, .. , (.. , .. , ..
, .. , .. , .. , ..
, .. .) , , .
,
. ?
? , , ?

, ?
.


.
, -

152

153

..

..

, , . , ,
.
. () . , , , (, 1970, . 81).
,
: , ,
- . , ,
.
, , , ,

. , ,
, , -
. , . ,
- ,
. , - - : - , , ,
, .
.
,
,

, , ,
.

. ,
.
:
XVIII XIX .,
- ( ) . . -

().
.
..
, ..
, , .
.

, , , , . -
. , ,
,
.
, , , ,
. , ,
,
. ,
,
, .. (1976).

, ,
, .. ,
, .. , .. , .. , .. , .. , .. .
, ,

.
, , , .

154

155

..

..

.. .. . ,
, ,
.

, .
, ..
. , ,
, , , - I . .. (,
1983, 1989; , 1997).
, , ,
..,
, (, 2005, . 400407), ,
, .
,
.

( ) ( , ) , .
, , ,
, , , ,
(, 1960, 1961).
- ,
, -,
.
, .. ( )
. , ,

, , ,

, ( /, ),

.., ( , ).

. , , ,
(, 1997, . 141). , ,
, .
,
.
, . ,
.
I . ..
.
. ,
, .

. , - , .
.. ,
,
, (, 1974, c. 153).
, ..
. ,
,
1 .

156

157

..

..

. . .. ( ,
, -),
- .
, - , . /
//. ,
,
(.. , .. , .. .).

. ,
, - ,
, .

,
, . , ,
.. ,
..
- .

, .
,
,
, - .


.

..
, ,
,
(, 1964, . 83).
.. (, 1976, . 25).
,
- . , .. ,
/: ,
, , , . , , ,
. , ,
, .

.
.. , ,
-
, , : (--) (, 1961, . 135 .).
,
,
, . , , , ,

. ,
, , . ,
, ,
, .
(, , , .), .
,

158

159

..

..

: , , , , , , , .
,
, -
, . , , , , . ,
,
. /-,
, ,
/ . -,
, .
, ,
,

, -. , , ,
- , . ,
, / .. - (- 1926).
, .
: . , ,
-.
. ..
, ,

,
, .
, ,
, , XVIIIXIX .
,
, .
,
.
-
.. .
, , ,
,
. , , ( , ) ,
, (, 2009, . 281282).
XVIII ., ,
. , , . ,
. ,
, (
, I .) XV . (
), , -.
,
,
, , . ,
,
,
, .

160

161

..

..

, , ,
, . .
, , , .

, .
, , , ..
(, 1958, . 5264). ,
- , , .
..
,
, .
,
.
. , : .
, , .
, , , -,
(, 1968).
.. , ,

(, 1970, . 49).
,
. . ,
,
,
,
,
().

. ,
.
. , /
( ) , , (., .,
, 1998).
,
, , ,
, , . , . ,
.
,
-/. ,
,
- , .. , ( , )
, (,
1985, . 96). , , . .
, .
-
..
. ( , 1937, . 7). , , , -
.
- , .
, , , ( )
. ,
.. ,

162

163

..

..

, ,
, . (, 1956, . 9). , -, .
..
,
, / (). , //
: , , (, ,
, ).
, - , : , , , ..
-

(, .).
.. .. -
, ,
, , - . , ? , , ,
-,
? ,
? , ,
, , ? ,
,
, ,

.
() ? ,

,
, , - .
, ,
. , ,
.. -. ,
, , ,
. ,
, , , ,
. , -
( , , ) - .

164

165

.. // . 1998. 2.
.. . // . . . . . . . . ., 2005.
- .. . . 3. .1.
. ., 1926 (. 15).
.. . ., 1970.
..
// XXV .
. ., 1960
.. //
. , 1961.
.. XVI XVIII . . , 2009.
.. - . ., 1974.
.. . , 1958.
.. //
. .1. , 1961.
.. // . 1964. 2.

..
.. . , 1997.
.. (-) //
. .1. ., 1937.
.. // . ., 1968.
.. // . ., 1970.
.. . . ., 1976.
.. . .:., 1956.
.. ( ) . .,
1985.
..
// . , 1983.
..
// .
. 2. ., 1989.

..
..




2006 30
..
. . ,

, , . .
,
,
,
(, 1976, . 106-107).
,
, - ,
,
. , .. ,
1. 1

166

. .
. , , , I
. , , , , ..

167

 ..
, .
.
.
. .. .
, .. , ,
.
.
, ,
( ) .
,
(, 2001,
2002; Alekseeva, 2009).
,
.. ,
, . .
, ..
, .

..

..
. , . ..
,
,
() .
( , -

,
).
, , , .. . :
,
, . -
, -
, , (
- ) ..
,
.
:
,
, , .
,
. (
), ;
, (
, , ).
.. ,
( ) , , :
.
. .. -
, -,
-.
. -

168

169

 ..
, ,
. ,
. , . ,
. - ,
, . ,
(, 1976, . 251).
.. , -

, (, 1976, . 289).2
.

.
. . ,
, ... -, ... (, , 1980, . 12).
. ( )
, .
, .
-. , -
() .3 2

, ..
, ,
( , , ). ,
.
.: (, 1946, . 267)

170

..
, , ()
-, . - , - ( ).
,
.

,
- - ( ), ,
, . , , -
,

. , ,
, . , ,
.
.. , -
, .
, , ,
, , , .
. : , ,
, . ,
.

,
, (, 1976, . 199, 278).

171

 ..
,
, .. .
.
, , , ,
( , ) . ,
: , -
: ,
, , , , ... -
, . ,
(, 1976, . 250). . , ,
,
( ),
, -, .

.
, , .. , -
.4
,
, , , ,
(, 1976, . 269).
.. :
1.
, .
,
4

, , .
! .

172

..
.
, ,
- (, 1976, . 276).
2. ,
, ,
.
, .. (, 1976, . 271, 272)5.
3.
, -
,
(, 1976, . 268, 269).
4.
(- -)
. , ,
... (, 1976,
. 271, 277).

, .. , ,
. , 5

, : .. ,
, , ,
,
(, 1976, . 275). ,
. , ,

. ?

173

 ..

..

,
- .
,
.
. , ,
,
.
,
- ( ),
, ,
. , ,

.
, ,
, (
). . . -,
, , (, 1976, . 273, 275). , -.
,
- -
, : , , ... (, ! ..)
, -
( ..) ... (, 1976, . 270).
, .. , , -

, .6
: -
...
, , ...
(, 1976, . 270271) .

,
, , () .

. , (
)
.
, , , ,
.
, , . ,
,
,

, .
,
. , , , ,
, . , ,
,

174

175

, ,
, . . , ( )
.

 ..
(, 1998, . 124, 134), .. ,
.
, , , (
- ),
.
. , - (
-) ,
, ,
,
, . , -:
.
(, 1996). , ,

(, ). ,
, , - -
.
, ,
,
,
.
. , ,
- .
(, 1976, . 274, 275), .
, , , ( ) (, 1976,
. 159, 158).7 ,
7

, , ,
.

176

..
, , ...
(, 1976, . 270271) ,
.
, , ,
.

. .
. ,
- .
,
( ), .

, , ,
, .
,
, ,
, (. ). , , ,
: ,
. . -
. (,
1976, . 269).
-, ,
. ,
, :
, (..
..) , (, 1976, . 47-49). ,

177

 ..

..

. 1. .
.
.
; ;
. . ( .. .., 1982).

, . (
, ) .
. (
, ) .

. ( .. ,
):
(I)
;
(II) , , ... - , ,
;
(III) ...- -, ,
;
(, 1976, . 268).
,
(, 2001, 2002; Alekseeva, 2009).
..


1012 .
, .
(. 1) , . ,
:
,
.
. ,
, .. , :
, , , -

178

179

 ..

(, 2000).
, , .
, ;
, , .8
, .

( , ,
). , ,
.
(, 1981. . 61). , , ,
.
,
(, 2001). ,
. - ;
,
(, 1976, . 274- 277).
.
. .. ,

,
8

, ..
.

180

..
. , , ,
. ,
. .
.
, .
, . , ,

, ..
.9
,
-

, - (.
).


, ..
:
,
,
. -
- ,

(, 1976, . 271).
9

, .

181

 ..

, .10
..

.
.
, , . , ..
, ,
(, 1976, . 168).
.

, ,
;
, ( , 1995, . 28). ,
, , ,
, .. , , . :

(, 1851, . 30-31; ). ,
. ( ) , . .
,
, -.

..

10 ,
( , 1982).

() .
, (
) , ,
.
. 1961 . .. ,

, , (, 1961,
. 695-701). , ,
(, 1963).
,
-, , .
()
, (
). (, , ,
)

.
(,
2001, 2003, 2005).
(,
2005 , 2006 ). , ,
()
.
, , (, 2001). ,
( ), ,
, , ..

182

183

 ..
XIV .
, , ( , ). ,
, ,
: ( ..), .
, ;
, (, 1865,
125, 126). ,
-.
()

.
(, 1946, . 267). , ,
(, 1987, . 253-323).11

, ,
,
(, 2001, 2006 ).
.
.. , ,
, , , .
: ( ..) , , ,
, - , ,

..
,
(, 2001).
, , ,
,
( ).

, (, 2006)12. ,
, , , , , ; : ,
, ;
; ,
, ,
. -: , , , ,
(, 1974, . 73). ( , ,
..). ..
(, 2003, . 58).
, ,
: . ,
(.: )
- ( ).

, , ,

11 , ,
; . . : , 2001, 2006.

12 , , ,
, , .

184

185

 ..
(, 2001; Alekseeva, 2009).13
, , , ..,

.
,
()
, .. , ,
, ,
(, 1976, . 278). ..

- ,
;
;
(, 1987, . 21). ,
. ,
.. , , , ,

(, 2001, 2005).

..

13 ( ), , .

,
,
(Brekke, Egeland, 1983).
, . ,
, (,
1890, . 231; -, 1939; Brekke, Egeland; 1983; , 1988, . 263; , 2001):
) (. );
) ()
, , (
);
) , (
,
; . :
, ;
, ).

( ) , , ,
. -.
.. , , ,
,
, ,
, (, 1976, . 279).
, - .
,
- . ,
, , ,
. ,
, , -

186

187

,
( ) ,
.
.

 ..

, , (), , .. (,

XIXXX .).
( , )
, .. 10 . .
, , , .
, , (, 2002, 2006).


. , ,
, .14

..
, .
-.
. ,
, ,

14 .. ,
. , , ,
- . , , , . -, , .. ( .. ).

188

..
. ,
, ,
, ( - ), , , ,
, , ,
.
, , ..
,

,
.
,
, . ,
.. , ,
, . , ,
.

.. : .
., 2001.
.. // .
- . ., 2002. . 7678.
.. // - . .
28. ., 2003. . 155188.
.. -
// . . ., 2004. . 243244.
.. , :
// VI . . ., 2005. . 182.
.. .. ..
// . ., 2005. . 6067.

189

 ..
.. //
. ., 2006. . 98125.
.. : ? //
. , 2006. C. 715.
.. . 1851 . // ..
. , / ., , , . .. . ., 1996. . 16-31.
.. . 1865 (: .,
1994. . 1).
- .. . .2. . ., 1939.
.. ., 2003.
.. . ., 1890.
.. . ., 1988.
.. . ., 1998.
.. . ., 1974.
. - / .. .. (.). ., 1982. 14.
.. . 1946 (. ., 1996).
.. . ., 1981.
.. . ., 1987.
. . . . ., 1976.
. . . . 2. ., 1996.
.. -. . ., 2001.
. . ., 1995.
.., .. // . . 1. ., 1980.
.. // . , 1987.
.. // . 1963. . 3. 2.
. 227239.
.. -
// . 1961. . 1. 5. . 695701.
.. : . ., 2000 . . 106107.
Alekseeva L.M. A memory of the late glacial period is preserved by some cosmological myths of European and Asiatic peoples // International Geoscience Program IGCP &
INQUA. Izmir (Turkey), 2009. P. 20-21.
Brekke A, Egeland A. The Northern Light. From Mythology to Space Research.
Springer-Verlag. 1983.

190

..
:
1
1698 . 4 .
,
. .
I .
1698 . 1699 . 1182
. .
.. (1881 .). . , , , .
.
,
,


:
, ,
,
?
, .
(, 1965, . 96).
1

(1998. 2. . 8487). 2011 . . 2011 .

160-01-00001.

191

..

: , , .
,
.. , 1698 1699 .
.
, 10 1698 .:

; , ( )
, ;
, ;
,

, ,

. ,
.

, .
,
,
( ). ,
, ,
(, 1906, . 192194).
.

, ,
,
. , . .
, ,

. , ,
, .
, , ,
, . ,
. (
). :
(, 1985, . 59).
,
(1913 ), .
. .
: ,
, (,
1940, . 58).
, , .
,
.
( .: , 2010).
, , .
,
, , .

,
, : ( , ),
,
.

192

193

..

,
, ,
( .:
, 2003, . 1920). . ,
.
. .
:
(1786). ..
()
. : (1898). ,
.
, , - , , , ,
(, 1957, . 928).

- .
: ,
, , , ,
(1898).
.
- :
;
; ,
, .
. , ,
(, 1992, . 858).
.
, , ,
, , , .

. , .
-. ,
. , :
, - . ,
,
. I .,
,
. , .
, , : , , ,
.
, , ,
, (

, , ).
, . ,
, ,

.
( ,
- ) :
,
, .
.
. , : -
, .

194

195

 :
.

.
. , 1698 .,
14 1699.
( !), ,

, , ,
.
. . , , , 2.

? / , , ,
. , ,
/, .
VII .
(, 1994, . 62),
!!!
2

, .
(
/ ), (. , 2010, . 146). /
. ,
: ( <>); -
(- <> ; ()! ( <>! (
.. ; 2010 . ..
).

196

..
, , XVI .
,


.
,
, ,


(. 1).
, . 1.

,
(: , , /, . 71).
.

. ,
, , , .
, , . ,
, ,
, . ,
, 3.
3

, , , ,
, -, , ,
.

197

 :
,
, . ,
.

/ ( )4. , , (-
). ,
,
V XVI
. .
( )
- ( ) 5 (. 2).
4

/ , . - ,
.
.. ,

; ( .: , 1995, . 13, 15; 21; 26; 27; , 2002, . 283).
,
, , ,
.
- . ,
- ,
- .
, :
- -
.
, ( ) , , .. / .
, ,
, .
: , -

198

..


,
,

, , .
,
,
, , ,
,
, . 2.


(: , 1995, ).
. .
: , , .
, , ..
, , , , 6, ,

. . . ,
. ,
, (.
.. ).
. :
:
,
VI VII . (, 1989, . 325). / ,
.

199

..

. 3. ..
(: ) // , 2009, 1. . 104.

, .

. , .
. .
! (. 3).
! , , . ,

,
, , .
, , .
, ,
7.
() ().
,
(, 1994, . 356) .
.
. - .. ,
-, ,
, , , .
- .. ,
.

.
.: , 2004, . 109115.

200

201

 :

: , ,
, , , , , 8. :
, , .

( ), .
,
! ,
,
,
! !
- .

.

..
., . .
// . . . 17. ., /
. (
). ., 2004.
.
., 1992. .I.
. . 1999-2001, 2011.
..
// . ., 2002. .266269.
.
..
// . ., 2002. . 280284.
.. // . 2010. 4. . 141157.
.. , ( ) // .
- . ., 2003.
.. 15 16 . , 1995.

. . ., 1994. .I.
. . .. . ., 1965.
. ., 1989.
.. . ., 1957.
. . .;., 1940.
. . ., 1965.
.. (1698 1699 ). ., 1906.
.. . - . ., 1994.
8

..,

(), (, 1994, . 609610).
( ,
VII . , 2002, . 267).

202

203

..

,

, .
1990 ., , - , . , . , , ,
, , -,
(
). , 19201950- ,
. , ,
.
,
- (, ).
, 19201930-
.
, , , I
, -

. -
( , , ), .

, , .
I . , ,

, , 19111914 .
7%. , 1905 1915 ., 2,6 45 . .
(89,0%) ,
.
. . ( , , ) . ,
, , ,
.
1920- , ,

, . -
(. . 352. . 7. . 73. . 172, 209), (. . 352. . 7. .
73. . 214215), , 1929 .
. . 18 1930 .
()
.

204

205

..



( 19201930- )

..

. , ,
, (. : , 2006,
. 186). , 31 1930 ., () ,
, ,
, ( ). , 1930- ( ),
1930- .
19301931 .
.
: (
19301931 . 300 ), - . 19261938 .
, 1939 . 281,1 . . (, 2006, . 185). , .
19301932 . 1933 .
10%
( , 2000. . 1, . 56).
1933 .
9,6 ( , 2000. . 1, . 300). , , ,
. 19321933 . , 8070 . . (, 2006, . 187).
.
,
, , .
, -

( 1931 . 44,6%
, , 2006, . 188). 1930 . ().
14 :
1.
; ,
; ,
, , , .. 2.
. 3. ( . 85%) (40% ,
), < > (. . 621. .
3. . 25. . 23). , ,

,
. ,
-
,
,
- .
- < > (. . 621. . 3. . 25. . 24).
,
, . 1933 ., 14

, . , , -

, ,
, , ,

206

207


-
, ,
,
, ,
.
,
,
- < > (. . 621. .
3. . 200. . 252).
19311933 .
,
, ,
, .
1933 .,1 , , . ,
()
, . :
1000

219 -
150 60 100
200


800
-
14 < > -
7 5 17
1

, . ..

208

..
< > =
(. . 621.. 3. . 200. . 146).
-

(. . 621.
. 3. . 200. . 142).
, ,
, .
2 1933 . ,
11 1933 .,
: 750 . , 50 . ,10 . , 10 .
, 5 . , 100 . (. .
621. . 3. . 200. . 144).
, ,

300 .
. < > 300 [
..], .< >
29
1000 , 300
20 ,
< > ( ). .
,
. 1 1933 . -,
2 ,

209

..

20(!) , 2 (
, 2000. . 1, . 298). , ,
.
3 1933 . ()
:
,
,
/[] , , /[]
,
,
25%.
,
. /[]
(. : , 2000. . 1. . 298). ,
, ,
. 1930- ,
, ,
. ,
, .
, ,
(. . 621. . 3. . 118. . 172),
4 . , ( , 2000. . 1, . 299).

1 1933 .

-, ( ).
-
(58 ., . 10, 11). ,
(,
.).
: (. . 1224. . 28. .
9), , , , . .
, , ( 800 . ,
, 400 . ).
-, 300 . ,
,
( 1932 . . . 621. . 3. . 118. . 64). 1932 .,

, , 3 500 300 ,
300 200 (. . 621. .
3. . 116. . 143). ,
9 :

( ) 300
200 , .
< >
300
,

210

211


.
, , ,
, . , ,2
,

, ,
(, , ,
.), . < > 1932
( 2-
, ) [] ,
, 300 ,
(
)
200
< > (. . 621. . 3. . 116. . 143143 .).
:

.
(. . 621. . 3. . 116. . 143 .).
1933 .
. 5 1933 ., , , ,
, ,


2

6 . ,
58-
. 1930- . ..

212

..
,
, , .. (. . 621. . 3. . 200. . 96 . 97).
- .
,
. ,
,
( /) (. . 621. . 3. . 200. . 97).
. , ,
,
,

,
< >
: 1. . 400
. , 50 . ,
. 2.
< > 4. []
[] [] [] , ,

, []
() :
, . 5. ,
, . <
> , [] (
. . .
621. . 3. . 200. . 195196).

213

..

. , []/
, - . -
, ,
< > []/ . . []/ , < > []/,
[]/ 1 2
( . 27 1933 .
. . 621. . 3. . 200. . 313). 1934 . ,
33
( 4 . , .
, . / . ), (. .
621. . 3. . 269. . 68). : 1. ,
, . 2. < >
, ,
100120 .
5070 . 3.
, ,
, ,
.
.

[]
. < > 6. , , ,

(. . 621. . 3. . 269. .
6868 .).
, - .
, ,
, .
, , , .
. - (
), 1934 .
: ,
, ,
, 3 600 .
, 9 , , ,
, ,
.
, ; :
- , , , , , ,
. ? .
, ,
. 5810 ,
.
40%
< > (. . -8409. . 1. . 1283. . 124).
1935 ., ,
,
.
, . 1930-
80 , 18 ,

214

215


11 36000 .
(, 2006, . 284). , 3 ,
, , 1100 . , , 1930-

. , . ()
1 1939 . , ,
, , .
, ,
(. : , 2006. . 284). - ,
,
.
,
1930- . , ,
. ,
. , , ,
,
, , .
- .
,
, ,
, , .

.
3

..

.
.
.. : // : . :
. , 25 . 2002.
: , 2006. . 2. . 182193.
. . 3- . / . 1. 19001939.
.: , 2000.
.. 1930- ( ) // : . : . , 25 . 2002.
, , 2006. . 2. . 281285.

1934 . . ..

216

217

..

..

( . )

, ,
. , , ,
. 1971 .,
1990-. , ,
, ,
, (.. , ..
.. ) , ,
, , - . 1980- ,
( !)
, - , ,
. ,
,
, (
, ) . ,
, , , ,
,
.
,

,

218

.
1.
, , , ,
.
, .. ..
.
,
,
.. . 1939 .
() . ,
, ,
, . .
, ? : , ,
, , .
, , 1980-
, ,
( ) , -
, . , ,
,
. , . , , . ,
,

. ,
1

. .. , .

219

..

. ,
. , , , .. ,
.. , .. , ..
,
.
, . ,
,
.
,
, .
; ,
,
, , , . ,
,
,

XIX .2 . : , , , , , , ,
, , .
,
-,
. .

,
, ..

. -
, - . , , 3.
,
. : ! ,

, 1990-
-, .

..

-.
.. ..
.
, ,
,
, , .
,
.
, -

1860 . ,
, ,
,
,
.

220

, ,
: , , .
. :
... . 1. ., 1999. . 2 ., 2002 , , , 1995; , , 1995; ,
, , 1998.

221

..

. ,
.
, (http://
dirmus.narod.ru/nijegorodov/index.html) , , , . 22
, 25 , . ,
, , .
1990-
, , , .
, , .
.
.. .. .
, . ,
, ,
. , , , ,
. , ,

- .
, ,
, 10 (!) ,
, , ,
, , . ,
, - .
(, ,
.. , .. ,

8 1995 )
, , ,
.
. , ,
!
, , ,
, . , , ,
1980- 1994 ., .. 10 .
, ,
1970- , ,
, ,
(1981 .). ,
, , .
41 . . ,
19

, , ,
.



,
.. .. (. ).
, ..
, ,

222

223

..

,
. , ,

XVIIXX . ( ). ..
(., : , , 1987),
,
, (,
1990, 1999; , , 1986, 1992; , 1996; , 1999 .).
, ,
, ( )
,
. , .
.. :
, , ,
,
.

( 1977 . ),

, : , ,
,
.
. , ,
, , ,
, , -

Homo ,
. , , ( , ),
. , , ,
(..
, ;
), , , ,



,
..
,
. , ,

,
,

. , . ..
(1976 .)
, ( 1979 .)

. ( ).
, ..
. - ,
1959 .,
- -

224

225

..

. 24 .
, ,
,
.
. ,
1990- (, 1996). , , : []
, , . , ,
, .
,
, ,
, ,

. , .
, , ,
(, 1996, . 152)
, ,
, , , ,
, ,
1978 1979 .
,
. ,
,
, ,
, , , , ,
. ,
, , , ,
, ,
, -, -

,
(, 1990).
.
, ,
, ,
, . , ;
,
,
; , ; ,
, , ,
; ,
, (!), ,
, , . !

226

227

- . , 6-7 . , , ,
: , , , , . ,
(,
1937; , 1960, 1961, 1964; , 1969; ,
., 1971; , , 1974 .),
, , (
, ). , ,
, .. 1980- , ,
, (, , , 1973; .,
1989; , 1992, 1993 .). -

..

.

( xuni, ). , () ,
. . - , ,
2000 . 21189 (,
2004, . 7).
: . ,
. . . ..
( , )
(, 1937). ..
,

(, 1969). 1957-1958 . , , , .. (1966). 1970-
. ..
(1975).

( )
(, 1992, 1993 .)
, , ,
,
(, 1969, . 164). ,
. :
(, , , 1973), -

, .. (, , 1975; , 1975, 2000).

1970- ,
( 68,1%
(, , , 1973),
(, 1917,
, 1959). .. , ( . )
, - 4.
, , ,
, ,
.
(, 1972, . 128).
.. (1969, . 22) ,
,
--,
. ,
,
. ,

, ,
.
,
, ,
, .. ,
(,
2004, . 127157). , , .
, , ,

228

229

,
.

..

.. .. ,
, .
19781979 .,
, , ,
,
. ,
, , . ,
,
, 30 (.. )
, ,
, , , .
1970- . , ,
, .
,
,
, . , 1977 . .. .
,
, , , , , ,
.
. , ( 97 ),
5060 .
:
500. : ,
, . (

3200 )
( 1400 )5, , 17
(3800 ),
( 1,52 )
(3200 ). (5800
). . .
, 6
( 3004 .; 7821 .; 3124
.; 3028 .; 6507 .; 2866 .)
( 2010
http://ru.wikipedia.org).
. - 1978 - 1979 .

:
, , -; ; ; .
. 22
, 2 175 (. . ). : (
86 .,
344 .), ( 115 ., 367
.) ( 175 441 . ),

.
.
, 17 . ,

. 18 .

230

231

, ,
, ,
1978 . .

..

17 (. -) 270 (. ). . , , .
2500 ( . ), 20
. . (38
.), . (372 .). ,
. , .
, .
, 37 .
: (20 .)
. , (483 .) . -
. . -, ,
, , . ,
.
13 ,
, .
( ) . .
1978 .
1000 . , , , .

.
(, 1980).
1979 . ,
1978 ., .
, (
100 )
. , ,
.. ,

. -

, . 1979
. (,
13 1979 .), -
.
,
. , , 1978-1979 .
1 19 ( 7,36);
1 37 ( 15,5). ,
(, 1972, . 82 ; ,
1967; , 1962, . 28). ,
,
. , , : , ,

, , .
1970-
(, ,
; ; ).
.. (1972, . 111112). , 1
23 . (/ ) ,
26 .
10,13 ., 9,67 .

. , , .
6070 , ,
, , .
: 1,07; 1,05.
0,83 1,67. , ..
(1972).

232

233

..

. 1 . ,
19701975 . ..
, ,
. , - ( . , , )
182 185 ,
152 157 ,
126 128 , 141
143 .. (184188 ; 157 162 ; 127132 142147
).
6.
169 , 170 173 ; 134 ,
135 137 (, 1980, . 210).
(170168
), (162 161,7 ).
,
(133,6 126 ).
.
. .
, . ,

, : 48 ( 6,25 %)
.
2 2,5 , .

. 4,54
% , (
)
4,17 %, 6,45 %
.

(. 1).
,
,
,
. , , : , , ,
,
.
, , , , ..
.. . ,
,
.

234

235

, , : , .. ,
, , . ,
, . ,
:
, , , ( ) ,
.

..
1

. ()

, :

(.)

(.)
(.)
(.)


,

64
183,2
155,5
85,0
169,7

66
183,0
156,9
85,2
170,4

66
183,1
155,6
86,0
169,2

95
181,6
156,5
86,2
168,9

26
176,5
148,4
84,2
162,4

48
174,5
149,9
85,9
162,8

60
174,3
149
85,6
161,7

93
174,5
149,4
85,7
161,7

108,2 110,4 109,3 110,3 104,8 107,7 107,5 107,4

, , .. , ,
,
, , , .. 1930- .
,
,
, .
,
. ,

. --

140,6 141,6 140,3 140,3 133,0 134,1 134,2 134,8

106,5 109,4 108,4 108,6 97,8 101,1 102,8 102,1
179,1 180,9 179,8 176,2 168,5 171,9 170,1 171,2
127,2 128,1 129,0 126,6 119,5 121,1 120,9 119,5
133,8 135,1 135,0 133,8 126,0 131,6 130,4 127,0

58,3
54,3
36,0
12,7
1,46
3,49
,
(47)
,
2,16

, 2,16
%
0,0

2,43
, ,
1,60


2,58

57,4
53,2
35,1
13,3
1,33
3,67
(52)

57,7
54,0
35,1
13,3
1,34
3,30
(43)

57,7
54,5
35,4
12,8
1,41
2,90
(58)

58,4
49,8
31,9
10,9
1,46

55,3
48,6
30,3
11,6
1,44

55,2
49,1
31,1
11,7
1,57

54,7
48,3
31,6
11,7
1,56

1,70 1,85 1,73 1,23 1,19 1,08 1,17

2,53 2,62 2,77 2,96 2,31 3,00 2,97
1,52 4,54 1,05 0,0 4,17 10,0 6,45
2,45

2,23 2,35 2,33 2,42

1,54

1,65 1,62 1,72 1,64

2,49

2,58 2,52 2,48 2,43

236

.1. .

: , 1937; , 1969; , 1975.

237

..

,
( , , 3 4
). , , , ,
( , ,
, ),
,
.
.
, , ,
,
, , , , - (, 1985, 1988, 1996, 2000), , .. (1978).
, . (. 2).
89,2 %
. , ,
,
(46,5 %).
. 21 % .
, 11,8 % , , . , 9,9 %
,
.
, , ,
-

( ).
, : ,
0,5.
1 2 , ( ) , ( ) .

238

239

25 ,

Factor 1

Factor 2

Factor 3

Factor 4

-0,107220

0,621210

0,319272

0,585153

0,897980

-0,335441

0,126154

-0,041595

0,276663

-0,080397

0,092605

0,908386

0,903595

0,225223

0,195299

0,158129

0,762678

0,214181

0,159672

0,448657

0,553194

0,695070

0,104850

0,332318

0,422674

0,225717

0,759482

0,357094

( ..
)

0,195513

-0,013369

0,949637

0,036780

-0,030924

0,560955

0,683530

0,073177

0,013325

0,915890

0,091571

-0,131157

( 89,2%)

46,5

21,0

11,8

9,9

..

. 2.
. :
1 (); 2 (); 3 (); : 4 (); 5 (); 6 (); 7
(); 8- (); 9 (); 10 (); 11
(); 12 (); 13 (); 14 (); 15 (); 16 (); 17
; 18 ; 19 ; 20 ; 21 ; 22 ; 23 ; 24
; 25 - .

.3. .
, . 2.

.
, ,
, , ( ), , ,
, ( ).
, , , ,
2 .
. -

.
, ..
.

,
(. 4). , , , , ,

,
, , ,
.
,
.. (),
(). , , ,
, , ..

240

241

..

. 4. .
, . 2.

. ,
.
, , ,
.
,
. ,
, , . , ,
. .

242

.. ( ). . 1-3. ., 1990.
.. . - ( XIX XX .). ., 1999.
.., .. ( ) // . 3. 1986.
.., .. // . . 1. .,
1992.
. ., . ., . ., .,
.., .., .. -
. II. ABO, MN, Rh, .
Le // . . 7. 11. 1971.
.. //
. . 24. ., 1966.
., . -
. IV. , , // . . 10.
3. 1974.
. , . ., . . - . III. ABO, MN,
Rh, Le // . . 9. 5. 1973.
.. // . ., 1978.
..
.
. 6944-, ., 1985.
.. // . 6. 1988.
. 127-136.
.. . ., 1996.
..
//
. ., , 2000. . 167-206.
.., .., .. . . . 81. ., 1995.
.., .. . . . 87. ., 1995. .. .., ..

243


: . . . 119. , 1998.
.., ..
// 1974. ., 1975.
.. // . . V. , 1917.
.. (- ). ., 2004
.., .. // . ., 1987.
.. // . . II. . . 47. ., 1959.
.. . ., 1972.
. . . , 1937.
.. // . 1, 1975.
.. - . ., 2000.
.. . , (XVIII-XX .). ., 1999.
. . : (
). ., 1969.
.. // .
/ . . 7. . ; , 1993. . 275-303.
.. , // . / . . 7. . ; , 1993.
. 146-175.
(- ) / .. (.). ., 1996.
.., .., .., ..
1 .
PI // . . 25. 12. 1989.
..
// . . 1.
. . . ., 1992.
.. . ., 1993.
. . // . 1960. . 1.
.. // . . 8.
1961.
.. // . 5. 1964.
. . 1. / .. , .. (.). ., 1999. . 2 .
. / .. , .. (.). ., 2002.

244

..
(812)
:

,
(, 1991),
, ( - /
) (
, ,
).
, (
) , ,
( 0) (, , ) ,
,
, .
,
,
: ,
, , (. ).
,

,

, , (

245

 (812)

..

, ,
), . 2.
( ,
) ,
,
, 6 ,
,
, -
- ( ,
,
[, 1991, . 119-122], -
).
, ,
, ,
, , ,
.
(, , ),
,
. ,
, , ,
.
2
,
, 4-6 .
. . , , ( , , -
) . , 2 (, , 0)
(1).
, , , ,

(, , , ).
. 1.

- / :
, , , (
)

.
2 ( )
.
- -: 2 - ,
- / ,
.
, ,
, ( ,
) . ,
- ,
, ,
- , , , ,
., , -
-
.


, ,

246

247

 (812)

..

( ),

.


, -
- , , ,
. , , ( , 1991 [. 92-121], . : , 1997,
. 125-198). , ,

, , - ,
.
:
,
( , ), , ,
,
.
, ( , , . )
, ,
, , , , .
-, , , . ,

, , ,
. 2, (1998, . 68):
- . (-)
. - , ,
. .
.
.
. -
. .
,
.

,
2 (, 1991, . 95, 133).

(, , 1978, . 156-158),
:
. ,
? . . ,

. . ,
, .
. : , .
, , 1 .
,
, - :
. .
, .
. .
. .

248

249

 (812)

..

, .
, . ,
. : ,
, .
.
, (, , , , , ),
2 .
,
-,
2 ( 1991, . 86-88);
- - , .
,
1, - - (,
1991, . 107), - , ,
- (, 2000, . 29).

. -
, - , , - , , , ,
, .
. -,
, ,

, , , ,
:

.
.
, , ,
. , ,
, , -. , . ,
, .
. -
. . ,
,
.
. , . ,
,
. .
, . , . , , ?
,
- . , ,
.
( ,
1987, . 30-31).
, .

, , ,
, ,
, ,

250

251

 (812)

..

, ,
(, 1929, . 81-83).
, ,
.. ,
, , :
- , . ,
, ,
. , ,
, , (
, 1985, . 288).

. ,
, ; ,
. ,
, - ,
2,
,
() . ,
(, 1992, . 142), 2
,
.
2
IX . (Alfldi, 1969) (. 2). , -
.
1, , (,
2004, . 29-30)
. ,
, .. (, 2004, . 25).

XIX .,
XX ., , 1
,
.
, , .

, 1 - (, 1987, . 232).
- - (, 2004, . 73-76; 2004, . 6):
( ) .
( ).
.
. ,
, .
( )
. .
, ()
. , .
. .
,
, , , 2, .
,
, .
. 3. ,
, .

252

253

 (812)

..

.. , (, . .)

- ( . Rooth, 1957, . 500).
. 4.
. ,
- :
, -
- - - ,
(Campbell, 1997, . 160). , ..
( , ), ,
.
.
,
- .
( )
, (
0). , , (Siebert 1967) , , ( , , ) , .
, ,
, , ,

,
. , , , ,
, , ., ( )

( ),
. , : , ,
, , . (,
) - , -
, ,
. , ,
- (
), ( , ) -
.
, , ( )
. , ,
-
.
,
( -? ,
) .
( )
, ( ) ,

254

255

* * *

 (812)

..

. , , :
.
-
.
(
) (
) , , .

, , ,
-. , , ,

. , ,
. -, ,
- ,
( . ), . -, ,
, , ,
, , ;
. , ,
, ( -)
(. ),
,
, , , (Beza 1928, .
122-123) (, , ).
, - (, ,
) - ( , , ?).

,
,
.
,
, . , ,
.

256

257

* * *
- .. ( ,
;
. XX . [Dhnhardt 1907], , , )
:
1. (, , ) ( , , ,

, , , ,
), (/ )
/ (/ )
. -
( () , (), );
(, ),
1 2.
, , . .
( ,
), , . , , ,
. (, , , ,
)

 (812)

..

, .. ,
.
2. ( / ), /
/ ( ),
(
, ),
/ . ( ,
(), , (), , )
,
; () (
) 1; -
( ()), - ( )
,
; - ( - )
, .
. , ,
, (
) ,
( - ). , .
,
.
, (), ( , , ) ,
- -.
,
. , , ,
.
3. ( ), / , /

/ . (-, XIV),
( (), (),
(, ()), ,
.
, .
.
, , ,
, , ,
. ( ). ,

,
.
.. , : -,
(- ) , , ( ) .
, ,
, , , ,
. :
(, - !) , , .
, ,
. , ,
, ,
.
, (. 2 ) -
, ,

258

259

 (812)

..

( , ,
) , , -
(
, ),
. , ,
,
( ,
) ,
(V[?] IV III . . .) ( ,
?), ( ,
?) - (
?) , , , .
, ( -
-
) , ,
. ,

,
, ., ,
, ,
- .

, -
, . , , ,
(, , , . .),

0 ,
, ,
.
.

260

261

* * *
, .
,
(, , , , , , , , .) ,
(,
, , .). -
, -, .
( -/ ) () ( ). , XXIV . .
-
( , -
,
. . 3),
, , , -,
, , -/, -
,
, -
.
-
-

 (812)

..

(
-).
, -
, , (, 1998).

.

: ,

.
, , ,
. ,
,
. , ,

, , ,

,
, . ,
, , , (,
. ) .
, ,
-
, / .
,
, . - ,

, VI . - .
( )
-
-. ,
,
: ()
. . , ad hoc . , VII . (
) VIIIIX . ()
, .
- ..
,
IX . (,
2000). -
, (
, ),
.
-
(, , )
.
, .. .
, (, ,
,
, , ) V-VI .
.

262

263

 (812)
:
< .
< .
- ,
, : :

,
-
. ,
- VI ., - (, . 2 , ,
,
),
- .
(
) (

- ), , ,

, , .. () :
,
,
..;
. ,
, - , ,
- , , : ,
-, . , , , -

264

..

-
(. : , 2008).
( ,
, ) (
-

), , ,
.
* * *


. ,
-
. ,
.

, , , -
,
: ,
, (, -
), .
, , ,
, .

265

 (812)

..

Y-, . . -, N1 (
N3), , , 14
. - ,
, , - . 5)
N1b (= N2),
86 .
, , , , , ( .
, , : http://en.wikipedia.
org/wiki/Haplogroup_N_(Y-DNA); . . 6). ,
,
(N1c) ( -) 2 (N1b). (,
, ), ,
, .

( , , / - ) ,
3, 11,9 4,8 . , -, , , , ,
-, (http://en.wikipedia.org/
wiki/Haplogroup_C3_(Y-DNA); . . 7).
,
, .
- (.
).
, ,
, Y--

N1b, N1c C3. , ,

( N1b ) 2, - -. C3, ,
,
, , .
: ?
, Y-?
? ,
.
, Y-, . ,
, ,
, , , . , ,
. , ,
,
(
, 2):
(jelpi\ mjt) ,

: , ,
<>
, <> .
, , ,

266

267

 (812)
(, ), .
, , ( ) , ,
(Munkcsi,
1892-1902, . 175).
, ,
, , Y-. , ,

. -,
Y- .

. 2. . , 1987.
. . - . // , : http://www.ruthenia.ru/folklore/berezkin
. . . h . , 1987.
.. -
// . 1. .;., 1929.
. . . , 1998.
. , 1985.
/ . .. . , 1998.
. .
: ( ) // . . 5.
. ., 1991.
. . - // . .
2. , 2008.

268

..
. ., . . // .
. , 1978. ( , : http://www.indigenous.ru/modules.php?name=C
ontent&pa=showpage&pid=156)
.. (.). . , , . , 2004.
.
// : XIII . , 2004.
.
// . 8. , 2004.
.. On probable Tungus-Manchurian origin of the Buyla inscription
from Nagy-Szentmiklos // .. , . . ., 2000.
..
. . , 2000.
Alfldi A. An Ugrian creation myth on early Hungarian phalerae // American Journal of Archaeology. Vol. 73. 1969.
Beza Marcu. Paganism in Roumanian Folklore. London, Toronto, NY., 1928.
Campbell Lyle. American Indian Languages. The historical linguistics of Native
America. Oxford, 1997.
Dhnhardt O. Natursagen. Eine Sammlung naturdeutender Sagen, Mrchen, Fabeln und Legenden. Band I. Sagen zum alten Testament. LeipzigBerlin, 1907. ( : http://www.zeno.org/Mrchen/M/Allgemein/Oskar+
Dhnhardt%3A+Natursagen/1.+Band.+Sagen+zum+alten+Testament).
Munkcsi B. Vogul npkltsi gyjtemny. 1. ktet. Regk s nekek a vilg
teremtsrl. Budapest, 1892-1902.
Rooth A.-B. The creation myths of the North Americam Indians // Anthropos. Vol.
52. N 3-4. 1957.
Siebert F. T. The original home of the Proto-Algonquian people // National Museum of Canada. Bulletin 214. Ottawa, 1967.

269

 (812)

..

. 3. .

. 1. .

. 2. (IX .) ,
2 (Alfldi 1969).

. 4. .

270

271

 (812)

..
:

. 5. Y- N1
( : https://www.23andme.com/you/haplogroup/paternal/).

1940 . .. , . ,
(, 1974, .
7375)1:

. ,
, .
.
, ,
, .
, , . ,
, . ,
,
, -
. , , .
,
,
. ? . ,
, , . : ,
, , . .
-
, . : .
.

. 6. Y- N1b
: https://www.23andme.com/you/haplogroup/paternal/).

. 7. Y- 3
( : https://www.23andme.com/you/haplogroup/paternal/).

272

; .

273

 :
(,
1969, . 172175), 1960 .
, - , , : , ? . , ! !.
.
, ,
. -, .
.
, : ! ,
.
, : , ,
, ,
.

,
:
B727. (
).
B859.1. ( ).
F558.2. ().
B393.1.1. ( ).
B389. , .
B368. , , (, 1985;
.. ).

..
,
. , , .
, .
, . .
, ,
-

. ( ,
, ).
.
, : !
: , ,
!. : ! !. , ,
, . : , . , , , .
, , . :
! !. . : !
. .

,
. . , ,

.
, ,
(, 1981, . 155156). ,
: , ,
, , , , , .
:
1.
-, , , , :

274

275

(, 1974,
. 232238) (..

):

 :
, (, 1939, . 141
145)2.
2. ( )
:
,
. - .
, .
, ,
.
, .
.
. , , ,
.
( ). , ,
. ,
( , 1995, . 197).
3. (, ),
1927 . .. ,
-
- (
,
):
, ,
, , . ,
,
, .
, , , , :
[ ] , [ ] .
.
2

.. , ,
- (, 1974, . 45-46). , .. ,
, , . (, 2001, . 446).

276

..
. , , -
, .
. ,
, ,
.. ,
. , , . ,
.
? , . , .
. , -,
. : ? : . ,
. ,
, ,
. () .
, . ,
, .
. . . ,
? , , ,
, .
, . , . , , , .
: ?. ,
, .
: ! . ?
. , ,
, . , ,
: , , ? - , . , ,
; ,
: , ! , ,
. ,
, , .
(, , . , ).
,
, -

277

 :
. - , ,
.
,
(, 1987, . 117-121).

, ..
(, 1987, . 121-122):
.
: , ,
, . . ,
.
. . ,
. : ,
. , . , , .
.
. , , . ,
, .
. . ,
.
. , . , . ,
. , .
. . ( . ..) .
. ,
, , .
, ,
. . , , .
.

. . , .
[] ( ) []
( ) . ,
j, , -

278

..
. , ,
. .
. j ,
. , , j,
, .
<> ,
-
. (?). ,
, .
, . .

/ :
1. , /
;
2. ;
3. , ;
4. ;
5. , ( );
6.
, ( , ,
).
,
- -
, . :
-, .
2 . .. .. ,
, , , , , , , -,
. ,
-

279

..

:
, (, 2001, . 198, 45) ( , ,
).

:
1. , ,
- . , ,
, .
, , , .. , :
, ,
, , (-, 1939, . 6). .. ,
,
(, 1985, . 416-417). ,
,
, ,
.
2. ( ) ,
- .
3. ,
: . ,
- .
,

: , , , , ,
. ,
, ,
,

(, 1974, . 612). ,
B368. ,
,
, , ,
, , ,

, :

,
( ,
, ),
( , ,
, )3.

:
. .. ,

,
(, 1997, . 188189). .. : ,
, ,
(, 1974, . 910).
, , (, ?) (?)
, , ,
, , , : ,
( ),
-,
, , . :
( ),

280

281

.: , 2008, . 193-221.

 :
(
, -
),
/

, - (,
, ) ,
.

.., .. ,
// .
. 2. -, 1995.
- .. . ., 1939. . 2. .
.. . ,
, -, , (
). ., 2001.
.. - // .
1972 . . 2. ., 1974.
.. . , 1939.
.. 1927-1928 . //
. . 25. 1987.
.. . -, 2001.
. (.) . , .
, 1981.
.. (.) . , 1969.
.. (.) . .,
1974.
.. (.) . ., 1985.
.. . ., 1997.
.. // . 1972 . . 2. ., 1974.
.. : // , , . / . .. ; . . .. . .,
2008.

282

..
:

1
, , . , ,
,
. ,
.
,

.
60- . . - .
, , ,
, (, , 1963).
50-
-, , .
, 2006 ., ,
, . (,
2009, . 102). 2009 .
, , -.
1

- .

283

..

2009 ., , , , ,
, 1950-
1960- ., .. ..
.

284

. 1. , .

-
- . 31 2006
. - - (-) .
. , ,
. ,
, -,
, , , , , , , . ,
, . . , / , , -,
, .
.
. 1616 .,

.

,
. , , , , , (, 1990, . 286-287;
, 2004, . 75-85).

285

..

XVIIXVIII . .. ,
1610 ., 1614
. ( ..). 1741
.
, ,
. XVIII .
. 1770 .
. 1826 .
42 433 ( 27 ). , , ,
. 1930- .
, . 1950- .,

, (, 2000, . 30; , 1959, . 25; , 2005, . 32,
4546, 55).
, .
1884 ., 1913 . . , , , ( , 2005,
. 18, 34). . - , 1929
. , . 1930 .
.
, .
1931 . , 1934 . (, 2005, . 49, 53; , 2005, . 34).
, , (

). , , XVII XVIII
. , , ,
. ,
- , ,
.

.
, XIX . ( )
. ,
, , . , , ,
. ,
. .
, ,
. 1931 .
- .
, 1936 .
.
, 1938 .
( , 2005, . 91-92).
1950- ., - - .
,
, , , , ,
. 1960-
. - - - , , , , , , , , ,
. 1969 (. ) (. ),

286

287

 :
1

01.01.2009

1.

1795

1500

2.

919

844

3.

907

273

4.

. -

369

197

5.

342

258

6.

129

108

7.

23

20

8.

23

22

9.

18

18

10.

11

11.

11

11

4547

3251

..
, - .
, -
. 1978 .
. 25 2002 . , , /
[ , 2005, . 9798].

( . ), 1960 . (. )
(. ) (, ,
1963, . 13). 2003 ., - -.

, . - (, 1970, . 125;
, 2005, . 56).
-, , 1916 . . 1921 . ,
. 1930- . ,
.
1937 . . 1939 . -
( , 2005, . 4849).
.
.
.
XVIII ., .
.

/ , 01.01.2009, .
. (1795 .), . ( 11 . )
(. 1).
, , , - ,
, , -.
, / , , , . ,
, (2993 .), (133 .), (105
.), (6 .), (3 .).
XVIIXIX
. ,
.
. -

288

289

..

2.*

, ,
(01.01.2009)

1
(.)
(%):

( )

(.)
/
, , %
014
019
60
80

, %
(1855 )
(1850 )


, %
(1850 )
(1845 )

2 ()

45,20

42,16

48,23

54,80

57,84

51,77

04

534

1024

2029

4054

4049

3554

7084

6574

882

470

1925

24,83
0,11
0,11
2,26

52,26
6,01
3,17
3,51
2,49
5,21

57,87

0,21

34,04
0,63
3,40

2,12
1,60

81,03
0,20

0,72
0,20
0,10
15,27
0,20
0,46

0,98
0,78

, %

6064

9094

7579
:

219

268

1557

35,16
49,31
2,74

31,71
42,16
2,23
2,61

37,95
49,51
6,29
0,70

34,34
54,16
45,20

49,55
50,32
50,0

43,54
39,33
41,36

04

04

04

1014

59

59

0,55

0,85

3,32

3,40

19,21

6,63

2,12

2,91

10,49

20,0

30,94

3,86

3,40

3,32

..

2,21

3,0

0,58

14,36

23,83

27,78

0,41

61,87

43,40

11,48

59

30,30
50,83
41,55

290

43,36
38,06
40,29

43,54
34,49
38,85

, %

291

..

2 ()

.
2

.
3

.
4

, %

1,31

7,23

1,76

0,65

5,10

0,26

0,65

0,42

0,08

0,08

0,08

6,57

9,36

1,85

0,53

0,65

2,12

1,23

0,65

2,12

1,23

0,17

0,65

0,35

0,42

0,35

0,08

0,42

0,08

0,42

0,42

2,55

0,53

0,08

0,65

1,97

1,27

0,80

17,10

23,83

29,53

0,17

4,60

7,66

9,55

3,94

6,90

2,63

22,55

1,06

10,10

23,88

13,97

57,90

14,04

43,14

. %

292

2 ()

1


, %
:

-. , %
:

311
79,42

154
77,92

431
85,84

16,40

0,32
2,25

46,0
6,43
2,90
3,21
0,68

42,85

29,22

3,24

2,59

70,76
0,23

0,23
13,68
0,23
0,23

0,46

16,39

22,07

14,15

0,32
0,32
0,32

0,32
0,32
0,64
7,71

0,32

10,29

0,64

0,64
9,74

0,64
0,64
0,64

7,79

0,46
0,46

0,46
0,23
0,23
0,23

2,08
6,26
0,23
0,23

0,23
0,23
2,78

1949 / 1983
1952 / 1975

1946 / 1984
1949 / 1987

1946 / 1986
1953 / 1987

293

 :
2 ()

1


( ):
()

, %
10 , %

()

, %
5 , %



(.),
..

( )
, .:

, %
2
35
69
, %
.. 1
2
36
7

( ), %

10,5
1 - 20

7
1 - 13

18
1 - 35

70,58
17,64

80,0
10,0

74,54
9,09

5,5
3 - 8

4
1 - 7

9
1 - 17

23,52
11,76

20,0
10,0

18,63
5,90

33 - 34

33 - 45

29 - 81

50

33

86

10
27
12

1
28
4

5
22
26

7
9
31,37
23,53
37,25
7,84
66,66
27,45
17,64
21,56

13
6
29,68
14,06
37,50
18,75
92,18
15,62
15,62
31,25

14
6
6,55
10,81
47,54
32,45
81,31
18,36
22,62
40,0
3,60

17,64

14,06

17,04

* ..

294

..
(53 .) 1940- .
. , : , , , , , , , , , , , , , , , ,
, .
/ 4547 .

/ ,
2009 . -
.
01.01.2009 .
, . 882 ,
. - 470 , . 1925
(. 2).
,
1960- . .
, , -.
, . 39
, , , ,
, , , . - -
8.
. - . , . , ,
, (, , 1963, . 1011;
, 1970, . 125).

, - ,
. ,
, ,

295

..

,
(72,56%).
(52,26%), , , (6,01%),
(3,17%). ,
, (3,51%),

. , ,
.
(24,83%), (2,26%). ,
.
-, 90- . .
,
,
- .
(57,87%), (34,04%)
(3,40%).
.

.
, , , .
1560 , 81,03%
.
(15,27%), (0,72%). .
. 2,
. , -
. 1933 .
1924 . .
1918 .
1902 . ,
. , : 17 , - 25 ,
150 .

19931995 2002 .
- - (, 1996, .
109; 2000, . 819; 2004, . 124).
, , , ,

. () , .. (1995, . 24-25)
.. (1995, . 54), : . 1,0 : 1,46;
. - 1,0 : 1,06; . 1,0 : 1,43, 1,0 :
1,50 .
(
18-55 , 18-50 ) 45,5 %.
, ( 18-50 , 18-45
), .
. , 20%.
. - 15% . ,
, 0 20 30
.
. -
. (20,0% 10,49%). (3,86% 3,40%) (2,21% 3,0%) . ,
, , . ,
, - , .
61,87% , - 43,40%.
. .
3,32% , -

296

297

..

19,21%.
, . 30,94%. -
(3,32%),
, 1560 . ,
11,48% .
,
1960- . . , ,
. ,
, (, , 1963, .
1213).
: 6,57 %,
- 9,36 %, 1,85 %. , , , , ,
, . , , , 1,31% , - 7,23%,
1,76%.
,

.
, , , .
, , , -.

. . (22,55%).

, - . . , 57,90%
.
. (46,0%) , -

(16,40%). - :
29,22% 42,85% 13,53% 69,95% .
35 . , , .
17,64%. - 10,0%
9,09% . , ,
.
(, 1996, . 115; 2000, . 14; 2004, .
125). , , . , . 17
4 , . - 4 20, . 41
220.
.
- 10 12%. ( 8 10%).
. ,
. . ,
. . -
10 .
13 23 ,
32 .
-. , 50 .
10 -, 27 -, . -
1 28. - .
.
. . - 4 -, 8
-; - 20
- 12 -. - , .

298

299

300

1960 .

, , . ,
, .
, , , . ,
- ,
- , . -
, . -
.

,
. 12, 4, 26.
, .
,
. :
- , ( , ),
,
(, 1996, . 114-115; 2000, . 12-13; 2004, . 125].
. 2 , . , .
40,0% , 3,60%
. , 12 10 . 9
8.
. (31,37%) . - (29,68%). .

, . 51
9 (17,64%),
- 64 9 (14,06%), 305
52 (17,04%).

..

()

()

()

()

()

301

 :
, . ,

4

01.01.2009

.

302

..
, - ,
(, 2004, . 121125, 130).
.
- ,
, . (, 1996, . 106112).


. ,
XVIIXVIII . XIXXX . - -
-. . , ,
, , , ,
,
, , , .
19501960- .
138 . 69 . -
48 ,
. 38 (, , 1960, . 134; , , 1963, . 9, 10,
12) (. 3).
,
. XVII ., .
1950- 1960- .,

; 12 , , , , ,
- (, , 1960,
. 134; , , 1963, . 9, 10, 12) (. 3).

. -

303

 :
, 1970- . , ,
.
, , , . ,
, , , , .
1960- .
1990- . . , 15 - ,
.
. 4 .
, ( ) ( ),
, , ( ) .
,
, , , . ,
-,
.
,
.

..
5

2007 2008 .
2007 .

2008 .

.
.

. -

16,6

16,6

47,6

47,6

45,8

106,9

140,2

140,2

190,6

344,3

459,7

459,7

53,5

98,1

110,8

110,8

8,0

37,6

87,3

87,3

66,7

85,1

73,8

73,8

1960- .
. 1961 .
4970,6 ,
1955,4 .
,
. -,
.
.
6021 . 220
. , .
.

. 1 1961 .
4415 .
. . 22 .
. 3 . 1653 . (, , 1963, . 1314).
, ,
, ,
. 1963 .
19611962 . .. ..
. ,
. ,
,
, .
. ,
,
,

304

305

 :

(, , 2006, . 7-9).
/ , ,
.
, .
.
, . , .
.
. 5.
. 5, 1960- .,
2007 .
2008 . ,
6

01.01.2009

. .

100

, %

. ,
:

24042
24042

10150
10150

4896
4896

61,99
61,99

87,52
87,52

2748
2748

. ,
:

31294

25616

9894

38,65

78,94

6592

30372

25373

9734

39,36

76,30

6592

922
55336

243
35766

160
14790

71,75
43,69

91,32
82,98

9340

306

..
, , . . , . . ,
.
, . ,
/ , 01.01.2009 55366 ,
30372 ,
24042 922 .
2007 5634 . 2007 .
- (. ) (. ),
(. 6).
,
. ( ) , -
.
, ,
. , .
. -,
.
, .
.
.
.
- , ,
- ,
,
- ,
. , ( 60) -

307

 :
, , , , ,
-, . 2009 .
-,
.
2008 .,
,
155 . . 2009 .
260 .


, . , , ( 1000 .)
, 2007 . 2000 . , . ,
600 1650 . ,
, , , , .
, ,
. . , , ()
. . - .

1960- .
4500
.
, (, , 1963, . 1415).
. .
-.

308

..
* * *
, , , -, , , , ,
, , . .
, , , .
. ,
. - . .
. .

, ,

. , -, ,
,
.


. ,

.
- . , , ,
.

.. (. ., 1982 .) // -

309

 :
. ., 1995. .
5299.
.. ( , , ) //
. ., 1970. . 106163.
.., .. // . 1963. 3. . 920.
.., .. //
. . 19631980 . ., 2006.
. 714.
.., ..
1959 // . 1960. 5. . 128141.
.. // . 1959. . XXXV. .
2537.
.. - //
(- ). ., 1996. . 100209.
.. - (, , ) // . . ., 2000. . 5-75.
.. // , .
5. 2004. . 120-130.
.. - XX- XXI . // , . 10. 2009. . 102-112.
(- ). , 2005.
. . /
. . I. ., 1990.
.. . . 2-, . . II. ., 2000.
XVII / . ,
2004.
..
(. ., 1982 .) // . ., 1995. .
2351.
.. //
. . 45. , 2005. . 3258.

..

( , 2009 .).

( , 2009 .).

310

311

- ( , 2009 .).

..

( , 2009 .).

( , 2009 .).

312

313

..

..


XXI
.
(Rangifer tarandus). , .
..
, ,
. ,
, . , . ,

(, 1976, . 4). ,
,
, .
,
, . .. ,
,
(, 1976, . 102-104).
, , ,
-

314

,
. , (,
1992, . 9-19).
- ,
,

. , .. , .
,
., .
.. ,
,
(, 2005, . 120-178.).
, , ,
.
.. ,
(, 2005, 92-108). ( ,
,
).

(, 19931, . 96, 190; , , 2002
2003, . 5866; , 2004, . 5558, 6263, 7793; ,
2006, . 3844).
1960- . (, 1997, . 36-42;
1

, .. 0 . .

315

 XXI
, 2004, . 77-93). .. ,

(, 2006, . 56-59).
,
,
. ,
,
.
,
, , . ,
, , .

, 2 , , ,
,
2009 .

( )
. , .
240 , , 2

. ..
, (, 1960, . 159),
.
,
.
,
- .
, .

316

..
. ,
. ,
, -
(, , , , 1997, . 10).
- .
. , ,
, ( 700-1000 )
. , , ,

( ).
, ,
(Rangifer tarandus sibiricus), (,
, ). ,
.3
,

,
.
, ,
, , , , , ..
.
3

, , . ,
.
, .
, ( 2009).
.

317

 XXI

..

.
-, .
, . .
, , 80- . . , ,

( 1995, . 67). , , 60- . .?
,
. .
(, 1970, . 184). , ,
. ,
, , , , ,
( 2009). ,
. XVIII-XIX . ,
,
(, 1970 . 182). XIX XX . .. (, 1985, . 127, 129, 132).
, -, XIX , ,
20- . . (, 2005,
. 50). , - , ,
-
1926-1927 .,
. , ,

,
, (, 2005, . 15).
,
,
, ,
.
, I . ,
, . ,

(, 1995, . 67, 69;
), . ,
, 57
. , , ,
( ). ,
, ,
1970-1980- .
( , 1991, . 212). ,
,
.
,

.

:

. , , ,
. ,
, ( 2009).

318

319

 XXI

..

,
, , :
. ,
. .
, , , ,
. , , , ( 2009).
:
, ,
, . .
? - ,
. -
.
( 2009).
, , , ,
. ,
,
. , ,

, , , . -
. ,
,
, (, 2007, . 177).
,
(, 2007, . 165).
, ,
, . , , ,

- ,
1990- .:
, . . . . , . -
. , , , ( 1999).
, , ,
, ,
, , ,
.
, .
,
, . , , . , ,
,
.
. ,
.
, , ,
,
,
,
. ,
, . 1950- . . .
, -
(,
1960, . 157). , ,
, .

320

321

 XXI

, :
;
,
(, 1960,
. 159). ,
.
.. .
, , ,
. ,
, ,
: , - , .4
, , , .
, ,
. , , ,
. ,
:
, , .
, . , . . . ,
. ( 2009).

,
.
, .


:
4

, , ( 2009)

322

..
, , . .
.
, ,
. , . ,
. ,
, , , ,
( 2009).
:
. ,
, . ,
( 2009)
,
,
, ,
.


,
. . 1959 . 100 . . 20002003
. 450500 . 1 . 1,2 . (, 2004, . 8081; ,
, 20022003, . 60),
.
:
. .
, .
. , ,
. .
.

323

 XXI

..

, . ( 2009).
,
-
, , , , ,
, .
, ,
.

:
, - ,
. , . . , .
. ,
( 2009).
,
, .
, . ,
.
,
( ), ( ).
1960 1970- .
.
1970-
1980- . ,
(, 2004, .
80). ,
, - . , , .. ,

: -
. <>
. . <>
.
<>, - .
. (, 1976, . 80). ,
-
. , . ,
. ( 30 ) . , 1970- ., .. ,
, , .
-
. ,
- .
. 78 .
-
( 2004, . 83). ,
.. .
,
,
(
2006, . 5455.).
, , . , ,
.
, , ,
(- -) . ,
:

324

325

 XXI

..

. ,
, . . , . . - ( 2009).
, ,
:
, , .
<> , .
- .
,
, . .
? . . . .
, .
.
. (
2009).
,
2009 .,
, -, .
, , .

, , ,
, , . , ,
.
,
:
, . ,
( 2009).
, ,
. , , , , .

,
( )
,
( ). , , ,
, . ,
. ,
.. , ,
, ,
.
, . 2009 .
17 - .
:
, , . .
. .
1
.
. 26
, .
.

326

327

,
. , ,
,
( 1991, . 59).
, , (, 2004, . 84). , ,
- ,
. 70- . .,

 XXI

..

. 1990- ., ,
(, 1997, . 37; , , 2004,
. 95; , 2006, . 38).
,
, ?
.
, , , , . , ,
,
, , ,
,
.
,
, . -
, /
, / .
, ,
,
. , 20- . ., ,
, , , :
, ,
( ..) ,
, .
, . (Bouchard,
1977, . 114).
, ,
,
. ,
-

. ,
. , -, .
,
. .. ,
- , -
,
. .
,
(, 2005, . 169). , .
- , . , , ,
, .
,
. , , -
, . ,

, . -
. , , ,
. ,
,
.
. 2009 .

- .
:

328

329

 XXI

..

, . , , . ( 2009).
, , .
:
, - ,
. . , . , .
( 2009).
- . :
, , ,
. .
. , ( 2009).
.
, , . .
, , (),
, , , . , , ,
, , ,
. .
:
, , .
, ,
. .
, , ( 2009).
, , .. , :
(, 2005, . 179).
, , , -

. ,
.
. ,
,
. . ,
, . , , ,
, .
,
:
, . , . .
( 2009).
( ), , ,
-, .
,
.
. , .
, , .

5 . . ,
, ,
.
. , .
,
. , ,

330

331

 XXI

..

, , .
, , ,
( 2009).
35 :
, ( 2009).
70 , , 40 . ,
700 . .
, - , 350-400 .
.
,
, , 170
, , 150 .
. , , , :
. 90- . ( 2009).

:
- . , , .
( 2009).
,
,

. 27 2009 . ,
, :
, .
, , . , ( 2009).

:
, - , . . .
, .
, .

. , ,
( 2009).

, , , , .
-
. ,
- ( , ),
. ,
, .
. , , 70% 80% 30%
20% . :
80% , 20%,
. , . , ,
. ? ,
. .
( 2009).
,

. ,
,
,
.
. , ( 60 ) , (),
, ,

332

333

 XXI
.

, .6 , .
.
120 . .,
, . , , ,
, (
2009). , .

. , :
. ,
- ,
.
, .
, .
, .
. .
, , .
.
? , - .
, ( 2009).

. , ,
, :
6

.
,
. , , , ,
.

334

..
-. , , , ,
. .
, - ,
, ,
( 2009).

. 2009 ., , ,
. , (
), , . , .
. , ,
( ) ,
(, 2001, . 12).


, . , , ,
. , ,
.
.. ,
25
( 1976, . 81). , , ,
, ,
, 100 , . 30- . . .
,

. -

335

 XXI

..

60- . 200300 (,
2005, . 137). 50- . ., ..,
, 2030 (, ,
1960, . 25).
, 300 400 .
, , , .. , 2001 .
128 24 (, 2005, .
127).
, (, 2005, . 93).
, . ,
, ,
, .
.
.
, ,
, . ,

,
.
, .
, , ,
, . ,
, ,
( 20042005). ,

,
? , , .

.-. . ,
-
. , (Bousquet,
2002, . 70).
? , .

336

337

* * *
, , , .. ,
, -
. -
.
,
.
,
.
:
, . .
. ,
. . , ? , ( 2009).
,
.

 XXI

.., .., .., .. . , 1997.

. . 19261927 . // :
. , 2005.
..
( ).
. 140. ., 2001.
.. //
. ., 2007. . 33.
..
( XIX XX ). . ., 1993.
.. .. // , . .
.. -. . . 56. ., 1960.
.. . . .,
2005.
.. : //
. , . ., 2005.
-. ., .. .
20002002. -., 20022003.
.. :
// .
. 5. , 1997.
.. // ., . (.). - .
/. 20022004. , 2004.
.., .. : - . . 1. ., 2004.
.. (
1980- ) // - : . ., 1995.
.. .. // :
. , 2005.
(19601980- ). ., 1991.
/
/ http://www.krskstate.ru/society/nations/ethnoatlas/o/etno_id/4
/ / http://
www.evenkya.ru/rus/?id=eco&sid=selhoz

338

..
.. ( ) //
. ., 2006.
(20042005, 2009)
..
// . ., 1970.
.. . ., 1976.
.. . .
. . XXII. ., 1992.
.. // ,
. . .. -.
. . 56.., 1960.
.. ( ) . .,
1985.
Bouchard S. Chroniques de chasse dun Montagnais de Mingan. Srie cultures
amerindiennes. Ministre des Affaires culturelles. Qubec, 1977.
Bousquet M.-P. Les Algonquins ont-ils toujours besoin des animaux indiens?
Rflexion sur le bestiaire contemporain // Thologiques. 2002. Vol. 10. 1.

339

..

.. 1

XX

., ,
, ,
, ,
. , ,
, , , -, ,
. , : .,
, ?
. . , , - , ,
, . ,
. ,
, ,
. .
, (, 2001).
1

, . ..
. .: - , 2004.
.. .

340

. ,
, . - , - . 1924 .

.

(, ,
, ). 1925 . .

. . 19261927
,
. 16 , ,
, .. ,
1936 .

-
, , , .
- 1926 .
.

. .
.
.
(.
1966, . 229-231). ,
, , , ,
, .

341

..

1930 . (-) , , ,
(, , 1980, . 30).
, , , . ,
, 1936 .
.
. (, 1966, . 67). 1944 .
, 1949 .
-. , 1978 ., , . ,
, .. , 31894 .
1938 . 90% , ,
,
(, , 1980, . 45).

.

. 1936 .
, - . ,
(, )
.
(,
2000, . 33). , , , ,
-,
.

. , .
. -

( ,
). , ,
, .
,
, .
, , , ,
. , ,
.
.
,
(, 2001, . 198).
- . ,
, , 1980-

.
90- . , : -
295 , 392, 20,
9, 64, - 2, 1, 1,
83, 14, 8, 9, 3, 1. 771 ,
, . 133 (, 2001, . 136, 137).
, : -; , , , ; , , .
(, 2001, . 160).

. ,

342

343

..

-, , . ,
, .
,
, .
.
. ,
, .
-, . ,
, ,


(, 2001).

, , , . .. , , ,
-,
. , ,
,
( ,1994, . 39). , ,
-, ,
.
, (, 2000, . 162). ,
- -
.
, , ,
. -

, 1994 .

, , , .
, , , ,
, , , ,
, , ,
, , .
,
, , . ,
, . ,
, , - . 1997 . .. ,
(-) ()

. 1990-
, ,
. , ,
, , , . ,
, ,
.
:
, ,
, , .

344

345

..

, , ,
. , (
).
, .
: . ,
, ( , 16.11.1995).
, , ,
.
. , . ,
, ,
, -, , ,
. ,
, : , , -
(, 2001, . 33-35; , 2000, .
29-33; , 2004).

( ),
, . . (.:
, , 1992). ,
, ,
, ,
. , .
,
., , , , ,
, . ,
. ,

, , , , ,
.
. , , . , 1990-
. ,
, ,
. , , - , , (,
2001, . 198; , 2002). (, 2001).
,
!? .
. , ,
. .. :
(. 2000, . 40).
, , , . , , .
, , (, 2001, .
3234). : ( 30.04.1999), ,
(
20.06.2000),
,
(
07.05.2001). 2002 . 20022011

346

347

* * *

..

( , 17.01.2002). -
. . - ,

, ,
, ( , 26.07.2001, 23.10.2002).

. , , , ,
.
, :
, , , ,
, ( , 02.08.2001).
. . 2002 .
,
,
,
- , , , - , .

( , 16.08.2002).
, . ,
, ,
, -

,
, , .

348

349

. // .
, 2001. 39.
. // . 5. ,
2001. . 33-35.
. // . 9. , 2001. . 3234
. ! // , 18. , 2000, . 29-33
. ., 1994.
.. . , 2001.
.., .. , . , 1980.
. , // , 13.03.2002.
. ? // . 02.08.2002.
.. , . ., 2000.
.. . - . .-. , 1966.

..

( , , , )
( ). (
, , , ), , ( )
(, ).
, , :
1. ( )
1950-, 1970- 1990- .,
, ,
. . . ,

. ,
,
.
2.
, , . .
1937 1996 .,
, ,
, ( ,
, , ).
, ,
( ) ,
( , ). ,

,
.
3. . . , , ,
. . ,
(.: ., 1996).
( , , ) , , ,
. , , ,
, , ()
.
, ,
,
, , . , ,

350

351

..


19301990- .


.

,
, ,
.

..

XVIIIXX ., , , . , 1740
. .
. ,
17611762. ..
(1948), - . (1886), .. ,
.. ,
(, , 1952). ..
(1934), .. (1966), - . (1993), . , . (1992). ,
.. (1996), .. (1995), ..
. (1996) .. (2000),
, .

XVII XX .

. , . . 16421643. 90 . . .
, , , ,
, , , , XVII .
.
..
: , ,
. : ,
, . , , ,
<...> , <> , <>,
.
. ,
-

, .
, ,
. <> .
. ,
, ([], 1948, . 212). ,
, ,
,
, ,
. -,
.
. , 1843 . ,
, XVII .
, 1807 1810 (, 1879, . 10).
, , (, 1879, . 8), .
: , , , .
<> ,
(, 1886, . 18). , ,
<> , ,
(
) <> (,
1879, . 33 .)
, ,
(, 1886, . 9). , ,
, , , (, 1886, . 8-9),
, (), (, 1886, . 7-8).
,
.

352

353

..

(),
( ,
, , ).
, , .
, I ., ,
(). VIII .
, , , ,
, VII ., .

(1991/1992 .) . (1994 .). , , ( 19

) (2039 - .: , 1995,
. 24-25)
( , , )
, .
1,23, , 1:1,48, 1:1,33 1:1,39
(. 1; , 1996, . 230251). ,
. , ,
., (.: , 1996,
. 230251)
1990- . (. 2);

.
1990- . .
( ). , ,
,
. 1990- .
. ,
( ).

(. . ) 1990- .)

, , . :
, , ( ,
), ( ).
,
, (.. ).
, , (
), , , ( [],
).
, ,
.

354

(,1992, ,1994).
, .
,

0-19

58

185

50

24

20-39

47

125

36

18

355


, , , 1990- .
(. 3).
, .
, , .
,
. -
.
. (44,78%), (39,2).
(62,13). , ,
, .
(. 2; , 1996, . 231253)
, 1994 .
85 75 .
( 17%).
(1,25%).

. 2

(1855 )

(, 1992, , 1994).

139

66

47,48

364

163

44,78

106

46

43,70

51

20

39, 2

356

..
3

.
. . , 1992.

1
2
3
4
5
6

7
4
9

1
21

0,0
33,33
19,04
42,86
0,0
4,76
100

1
2
3
4
2
2

2
8

10

1
1
4

.
, . , 1994

2
3
4
5
6
7

4
2
8
1
6
6

14,8
7,4
29,62
3,7
22,22
22,22
100,0

1
2
3
4
5
2
1
1
4
1
1
5
1
6
3
5
2
5
7
5

.
, . , 1994.

2
3
4
5
6

4
2
3
1
1
11

36,36
18,18
27,27
9,09
9,09
100,0

357

1
2
3
4
4
2
2
1
1
1
4
4
1
2

..

86,4% ,
(19 22), .
5 , 5 4 .

( ).
4 2
. 7 11 ( 2\3).
4 ( ;
. 57). ( , 1 ).
, ( )
57,6%.
, , . 80% (.
6). .

, , .
, 1994 ., , .
,
.

,
( ), .
,
,
. , .
.

, .
90- . . .


,

.
, ,
, ,
.
(.: , 1966, . 267269). , .
( ) . , :

, , ,
( , ).


(, 100 80%). . , -

. . (1994).

59

34

57,63

21

10

47,62

10

80,00

358

359

..

.
,
. ,
,
, .1
.
. (
, ) , ,
.
, , 35 , , ,
(
).
, 1990- . 19701980 ,
.

.

, .
, ,
, - .
, 1936 1996 . , 60
72,9 % ( 571 783), , 20%
, 6,9% (. 7).
82 , 7
, , . 66 82 (80,5%),
, 10
.
. 60 ,
. ,
( , ) , 48,16% .
.
68,35% , ( , )
. ( 19801990- )
,
, , ,
.
60-
.
, .
.
, ,
.
, ,
19371996 . ,
, ,

.
19361996 .
(, ,
) , ( ), ,
1

. 19541955 . ,
19721974 .; 1937
1996 . - .

360

361

82

10

158

71

19901996

320

57

571

251

30
27

66
19801989

19701979

61

99

135

69

38

43
105
19601969

19501959

62

92

36

19401949

56

66

27

8
17
9
19371939

244 (42,7%)

87

36
19

24

30

11

12
24

15

13
17

30

18

11

14

2
6

39

362

37 (23,4%)

40

15

24
10

11

7
4

11

23

1
0
1
1
12
0
1
1
3
0
1
0
13
1
2
3
5
2
0
2
8
0
42
4
3
7
(8,5%)

3
0
3
2
1
3
1
5
6
3
1
4
0
3
3
7
2
9
6
3
9
22
15

, :

4
6
10
16
18
34
25
18
43
27
21
48
26
20
46
26
21
37
7
9
16
133
111

. , 19371996 .

..
. . 100% (.
8).
, 1994 ., 1994 .
10 8 ,
. .
. 1956 . 34,9%
. 1974 .
. 1956
. 42,86% , 1974 .
. 1956 . 70% , 1974 .
(
) (.: , 2000, . 8691). ,
1950-1970 ., ,
, . 1990- .
.
. ,
1950- .
. 1950- .
, 1970-
, 78 (. 9; :
, 2000, . 8691).
1994 . , .
:
19501990- .

,
.

, , , , -

363

..
9

( ). . .

1954

27

25,9

25,0

1(3.)

50,0

1974

25

14

56,0

12

58,33

6,29%

20 6,29%

59 16,55%

172 54,1%
159

22
11
9
35
24
88
84
318 .

42 13,2%

15
20

364

. ,
.. ,
( . ).

1
1
1
2
5
1,57%
5

. ,
.

15
100%
21
75%
77
66,4%
28
116

15

46

39

, 1937 1996 . . .
. .

.
,
1980- . . , , ,
( ),
1980- .
1956 1974
.
, . ,

, , .
, ,

, 9 1930- . 71 1970- .
(. 10). .
,
, . 1980- .
(101
.). ( 11 . 1940- 27 . 1980- ).

365

..

1970- .
12 . 1940- . . -,
, .
.
, 19701980- (, 19 11
.) (. 10).
, 1990-
.
, ,
, , . (, , ) ,

.
, ,
,
( , , , ).

, ,
.
, ,
,


.

, 19701980- .
1990-
. .
- , .

1980- ( ). .
, .
, , . , - , ,
,
.

10

.
19371996 .

, .

1937-1939

1940-1949

29

11

16

1950-1959

30

1960-1969

71

18

1970-1979

36

17

19

1980-1989

101

27

11

1990-1996

31

21

307

101

57

366

. 19371996 .
19501960- . , 93 74
(. 11). 19701980- .
.

1950 , , ,
(.: . 12)

367

..

11

. . . 19371996 .
( )

13

, . .
. 1937-1996 . ( ).

1937-1939

18

12

1937-1939

18

50 (1 2)

1940-1949

36

12

24

1940-1949

36

46,15 (6 13)

1950-1959

93

57

36

1950-1959

93

44,44 (4 39)

1960- 1969

74

34

40

1960-1969

74

33,33 (6 18)

1970-1979

38

22

16

1970-1979

38

64,7 (11 17)

1980-1989

35

17

18

1980-1989

35

52,63 (10 19)

1990-1996

13

100 (1 )

1990-1996

13

307

156

151
12

,
( ).

1913

47,8

32,4

15,4

1940

33,0

20,6

12,4

1950

26,9

10,1

16,8

1960

23,2

7,4

15,8

1970

14,6

8,7

5,9

1974

15,7

9,2

6,5

: . 3- . . 22. . 243.

, : (. 13).
1990-1996 . ( ) ( 1970- 38 , 1980- . 35, 19901996
13) (. 11 13).
, ,

368

. 19541959 . 48, 1972

1974 . 29, 19921922 . (. 14, : ,
1996, . 233).
1950- 124 59. 1990- (
).
14

. . .
( ). 19541959 .

19541959 .

19721974 .

15

11

12

10

48

29

369

..

, 19541996 .
(39 79). , , ,
. .
-
- (. 15).
, ,
(
). , 19701990-
. , 50%, 19901996 . ,
. ,
, ( ) . .
1950- 14,3%, 1970- 24,4%, 1990-

27,27%. , ,
. , ,
,
.
, , ,
19301940-
.
(, ).
1950- ,
, .
, 1960- , ,
( 68
1950- 25 1980-). 1990-1996 . ,
. , (. 16).
, (, )
, , ,

1980- 1970- .

15

.
1954-1996 .

40

50,63

39

49,37

16

. .
, 19371996 . ( ) (.).

18

22,78

1937-1939

18

19

-1

11,39

1940-1949

36

68

-32

6,33

1950-1959

93

25

68

5,06

1950-1969

74

43

31

1,27

1970-1979

38

21

17

1,27

1980-1989

35

10

25

1,27

1990-1996

13

79

307

195

112

370

371

..

,
,
, . () 1950- , , .
,
, .
, ,

19601980- . ,
, .


.

(,
.),
, , . . 1994 . (,1995; ., 1996).
(, ,
), 86 ,
, , , ( 2060 ).
23 , ( 39 ).
/ . , ,
.
. -, -
- ,

, , , , , (
, , , ,
,
/ ).
. , .

- , ,
, ,
-
, ..
( ., 1996, . 316318).
,

, , ,
.

(), , ( ,
)
. , , , , 1/4
, 3/4 .
,
, , ,
, , ,
, ,
, .

372

373

..

,
,
, , ,
19371996 . .

273 ,
.. 223 . , 38 , 18 . ,
, ,
, ,
. (
) 1980- 47 , 1/8
1/16, 19801990- 28 59,17%.

(, ,
, , , .., , ,
,
).
( , , , , , ,
). 104 16 . 25
4 .
12 , .

49 . () ( 22%). ,
38 . 5/8 7/8, , =1.
, 10 . 5/8
1, .
, -

, 97, 43,5% (223).

2 5
5/8 3/4 . 17 .
5/8 3/4,
. 24(63,8%)
.
2 (=1) .
, 1/2 (.
. 17).
, ,
, .
. , 1/2 , , ,
. .
, ,

, . ,
, ,
.
, ,
( , , 2/3), ( ). , ,
, .
-

374

375

: , , .

* ; **
(1950-, 1960 1980- . ); ***
(1950, 1960 1980- . ). 1990- .;
**** , 5/8 1,
.

,
. ,
,

,

, (,
1995, . 251). (., , , 1996, . 3334, , 2000,
. 3334). , ,
. ,
( ) .
, .

,
. .
, ,
.
, , 1960- .

. , ,
,

, , ,

2
(0)
24
(17)
25
(4)
11
(6)
27
(21)
101
(31)
6
(26)
8
(10)
10
(21)
34
(59)
1
(35)

1
(36)
51

145

4
(135)

3
(30)

364

223

1989

19921994

106

13
(105)
90
20
78
203

1974

144
23
49

18

202

38

18
71
7
(29)
5
(6)
6
(18)
8
(33)
0
(74)

1
(18)

1
(3)

11
(92)

2
(15)

68
2
7
30
7
(48)
7
(10)
3
(7)
15
(43)

10
(93)

**

1
(7)

1959

***

(
)

31

, .*

97
(10)

, 5\8
1
****

17

..

. . .

376

377

..

,
( ). , , ,
( ,
. .
, ,
, XVII . ,
. (,
, ),
.
. , ,
. ( ) , , ,
, , ,
,

.
, .

. ( )
.
, , , (,
1948; , 1879) (, XIX .)
, (
),
. .

( ),
. .

378

379

, (
- )
,
.

1990- . - .

. - , .

.. . , 1879.
.. . , 1886.
.. -
// . ., 1996.
- .. . .1. ., 1934.
[ ..]
, 1820, 1821, 1822, 1823 1824 . .. . ., 1948.
.. - . ., 1966.
.., .. .. //
.. .. . ., 1952.
.. // . . ., 2000.


.. // . .,1996.
.. // .
. ., 2000.
.. //
.
.,1995.
., . 350
. . , 1992.
.. // . .1995.
. . , 1993.

380

..

, XVIII
XIX .
, .
, XVIXVII .,
.
. ,
, .
.

381

..

, .
.
, , , . ,
. : ,
. , ,
,
, . ,
.
.
,
, , -. , , ,
, .
-.
(
).

.
,
. , - (-),
, . , ,
: . , ,
. (
), .
- -.
: 262 ( 262), 566 ( 566).
, .
, , ,
: , . -.
. : 4 ,
. , ( ).
.
,
. :
, ;
;
();
48 ;
662 .
, .
, , , ..
4, .. , .
, .
,
-.

382

383

..

, .
, . :
;
;
.
:
, , .
, 19301940- ,
. , . . () , ,
. ,
,
. , . . , , , ,
, , , , .
,
. , , , , .
, .
, , - .
, ,
(.. ),
, .
-, , , .
:
, :
1) 3 4 (.. ). , , , .

2) , .
262 ( 262 ).
,
,
:
1) , ( ) , .. ( - ).
2) , ; .
, , ,
, .
,
.
(
) , . , ,
, 62,
; , 6, ;
, , ;
, , 3 ,
, .
, ,
.
, ,
, , .
() ,
,
. , ( ,
), 8 , 8 .
, , , ,
, ; : , , ,
, ; , :
( ), ( ),

384

385

(); : (), (-), (), (

) . 700 ,
, .

.

( )1

* * *

, ,
, .
. ,
. , . , , . ,
, . , .
, .. , .
. ,
, , ,
,
, , .
,
, . ,
.

. , , .
,
. ,
. .
, .

386

.

, , - .
, , , - . , , , ,
, , , ,
, .
,

- . ,
(: ,
, , -, , , ,
300 ).
. . -,
1940 . . 1

: . .
, , , , , , ,
, , , . . 1997. .. .

387

( , 1852 .,
). -, .
1947 . -,

. .
-
.. , .. , .. , .. ,
.. . -,
. .. .
-
. , ,
, , , ,
, .

( ) , , -, ,

. . (, 1936),
27 , .
, , , , ,
, , .
: ,
(. ); , . .. . ;
; , , ( ),
, -

(. , - ), (. ), ,
, .. , ,
(. ), ,
, .
, ,
, ( ,
). , , ,

,
, , , . ,

. , ,
.. :
! .

388

389

, , ..
-, , ,
,
, .
, , ,
.
, ,
, ,
. . , , ,
, , , .
, - -

, , . , ,
, ,
, (
),
, ,
.
, , ,
, , , , , .
-: , , , , ()
, , ,
, , .
, ( ) , .
,
, , , , , , , , .
. - , ( ) . ,
, , .
, . ,
. , , , , , , .
, . ,
. , , , . -,
,
. , ,
.
, , .

, . ,
( , ,

, -).
! ,
, ,
, . (
) .
, . .
, , , , , , ,
, , ,
, , , . , , ,
, , .
, , , . , . , , . , .
, : , , , , . ( )
.
( ):
.
,
. , , ,
.
, ,
. , , , , , .
, ,
: -! ( ).
. , ( )
, , ,
. ,

390

391

-
, , . . .
, , . , .
, -, :
-, ! ? ! , ! ? !).
- , , , , : ! ! (!).
. , ?
.
.
, , , , . , , , . . ,
- , ,
, .
, ,
, .
. , . , ,
, . , , ,
, ,
, ,
- ,
. ,
, -,
( , ), ,
, , : , .
. . , .
, . ,
, , .

:
: . , ! !
! !
!.
, . (),
, , . .

. .
- .
, .
( ). - , . , .
, , , . , ,
,
, .
, !
: , . !?

392

393

,
,
. ,
, ,
. , , , ,
. .
, ,
(, , , ).
- , , . -

-,
( ) () , , , ( )
. , , , ,
, , , ()
. , , .

, : , ,
( ); ,
, (
); , ; (
[] ); , (... , , [] [],
). , , , , (,
). , . ( ) , .
( , ).
() : , , , - ,
, , , , , , .. () (
, ). , ,
, ! .
, ,
.

, , , , , , .
, , .
, , . ,
. , .
, , , , : , , , ..
, ,
. , , , ,
, ,
.

, , , , .
! , , ,
, ,
, .

. :
, , . . ,
, , , , , .
, .
, ,
( ), , . , ,
? (, ) ? , ,
. , ?

394

395


, , , , , , ! , , , , ,
, , , , ,
, , , .
, , ,
, , , ,
, ,
. , , . .
-, , , , , ,
, , , , ,
, , , , .
,
. ,
, ,
, , ,
, , , .
, , , , , , .

396

..

19.

XVII - .
.: , 1966.
Sowietunion. Leipzig, 1971.
Wer zhlt die Vlker. Leipzig, 1972.
Tundra nie lubi sabych. Warszawa, 1974 ( . ).
. , 1975 ( ).
Am Runde der Arktic. Berlin: Verbhaus Verlag, 1975.
Ludzie pnocy. Warszawa, 1975.
.
. .: , 1976; .: /., 1982.
Dziennik jednego roku. Warszawa, 1983 ( . .
).
Wrterverzeichnis der nganasanischen Sprache. Bd. 1. Nganasanisch-deutschrussisches Glossar. Berlin, 1985 ( . ).
Winter Track. M., 1989.
A szletesnapja. Budapest, 1989.
. , 1990. ( ).
Wrterverzeichnis der nganasanischen Sprache. Bd. 2. Materialien zur geistigen
und dinglichen Kultur der Nganasan-Samojeden. Berlin, 1990 (
. ).
. . 1. .
. . XXII .: ; , 1992.
. . 2. .
. . XXII .: ; , 1993.
. . . 7. .: ; , 1993.
. . 1-2. . .: ; . 1996.
. .: /., 1998.

1.

// . 1963. 3.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.

15.
16.
17.
18.

397

 ..
2.
3.
4.
5.
6.
7.

8.
9.
10.
11.

12.
13.

14.
15.
16.

17.
18.

19.

// . 1963. 3. ( .. ).
- //
. .V. . - . . 84. .: , 1963.
(
VII- , . 1964 .). .: , 1964.
( 60- ) // . 1964. 6. (
.. ).
(
) // . 1965. 12.
// . , 1965.
// . 1966.
3. ( .. .. ).

// . 1967. 5 ( .. ).
XIX . // . .
I. ., 1968.

//
. .: , 1968.
//
. XVII XX . .: , 1970.
- (, , , ) //
. XVII XX . .: , 1970.
// . XVII XX . .: , 1970.
, // (XVII XX .). .: , 1970.
// . .:
1970.
// VII . . ., 1970 ( ).
, //
. ., 1971.
, // . - 1972 . . 2. ., 1974.

398

..
20. , , //
. .: , 1974.
21. // . .:
, 1975.
22.
// XXV
( ). , 1976. (
.. ).
23. // .
, 1976.
24. //
. .
., 1978.
25. // .
, 1979 ( .. ).
26. // .
. .: , 1980.
27.
// . ., 1980 (
.. ).
28. // . ., 1980 (
.. ).
29. // . 1981. 4 (
.. ).
30. ( . ). . . .
. . - . . ., 1982.
31. // . .: , 1982.
32. // . .: , 1985 ( .. ).
33. . .. XVII . ( ) (., 1982) // . 1985. 5. .153-155.
34. ( ) // . 1986. 3 (
.. ).
35. //
, . -, 1986.
36. - 1940-1980 . //
. ., 1987 ( .. ).

399

 ..

..

37. - 2005 ( ) (
). ., 1989.
38. .. // . ., 1990.
39. //
. ., 1990.
40. . - - // .
1990-1991. ( .. ).
41. // :
19601980 . ., 1991 ( .. ).
42. // :
19601980 . ., 1991.
43. // : 1960
1980 . ., 1991.
44. // :
19601980 . ., 1991.
45. // . ., 1991.
46. // (1960
1980- ). . . XVIII. . I. .:
; , 1992 ( .. .. ).
47. //
(19601980- ). . . XVIII. .
I-II. .: ; , 1992.
48.
// . . 1. . . XXI. .: ; , 1992 ( .. ).
49. // .
. 152, 1991; 152, 1992.
50. // .
. 113, 1992.
51. // .
. . XXIV. .: , 1993 ( .. ).
52. . . . // . ., 1992.
1 ( .. ).
53. . . . . . . . . // . ., 1992. 2 ( .. ,
.. , .. -).
54. // . . . XXIV. .: ; , 1993 (
.. ).

55. - II. , , , // . - . . .: ;
, 1997.
56. 1630-1640-
. // . - .
. .: ; , 1997.
57. . , , // . . 112. .: ,
1998.
58. // . . 2 (
). ., 2002.
59. .
// . .: ,
2002. ( .. ).
60.
// .
.: , 2002.
61. // . .19811984 . .: , 2006 ( .. ,
.. , .. ).
62. // . .19811984 . .: , 2006 ( .. ).
63. .
.. . .: ; : , 2009 (
.. ).

400

401

1.
2.

3.

19411951 . . 14. .: , . 1990.
.. . . . IIII. .: , .
1990.
, ,

. .: , 1994.

. .. ..
: .. ,
.. , .. .

 ..
1.
2.
3.

4.
5.

6.
7.
8.

1.

2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

1939 .
() . . 115. .: ; , 1990.
. . 1. .., .. . . I. .: ; , 1990.
. . 2. .., ..
(
). . I. .: ; , 1991.
. . 3. .., ..
. . I. .: ; , 1991.
. . . 1. . III. . , , , . . .. . . II. .: ;
, 1990.
. .. XVII-XIX . . III. .:
; , 1990.
. . . . IV. .: ; , 1990.
. ..
: ( ). . V. .:
; , 1991.

. .. ..
: .. ,
.. , .. .
. . 4. .., .. - , . . I. .: ; , 1992.
. . . 2. -. .
. .. . . II. .: ; , 1992.
. . 1. ..
(XVI-XIX .). . VI. .: ; , 1992.
. . 2. .. - . . VI. .: ; , 1992.
. . 3. / .-. ..
. . VI. .: ; , 1993.
( ) (. ). . VII. .: ; ,
1993.
. . I. .., . . . VIII. .: ; , 1992.
. . II. .. .
. VIII. .: ; , 1992.
. . 1. .. - . . IX. .: ; , 1992.

402

..
10. . . 1. 80- . . X. .: ; , 1992.
11. . . 2.
. . X. . ; , 1992.
12. . . 3. ..
(
). . X. .: ; , 1993.
13. . . . 1.
XVII XVIII . / . .. . . XI. . ; , 1992.
14. . . . 2. 1917-1992 . (- ) / . .., .., ..,
.., .., .., .. . XI. .
; , 1992.
15. (1930-1950- ). . 1. / . .. . . XII. .: ; , 1992.
16. (1930-1950- ). . 2.
( 1941- 1942 .) / . .. . . XII. .: ;
, 1995.
17. . . 1. / . .. , .. . . XIV. . ;
, 1992.
18. . . 2. ( VIII .
1960 .) / . .. . . XIV. .: ; , 1993.
19. . . 3. .. - (19261929 .). . XIV. .: ; , 1994.
20. . . 4. .. - . . XIV.
.: ; , 1993.
21. . . 5. .. (
). . XIV. .: ; , 1993.
22. . . 1. .. (1841-1914 .). . XV. .:
; , 1992.
23. . . 2. / . .. XIX- XX . , , . . XV.
.: ; , 1992.
24. . . . . .
. XVI. .: ; , 1992.
25. . . 1. .. , ,
; .. XIX XX . . XVII.
.: ; , 1992.
26. . . 2. .. XVIII- XX
.: - . . XVII. .: ;
, 1993.

403

 ..
27. (1960-1980- ). . I-III. . XVIII. . ;
, 1993.
28. . . 1. (. . ). . ..
. ( ). .: ; , 1992.
29. . . 2. (
1918-1919 .). . .. . . XIX. .: ;
, 1992.
30. . . 3. .. ( ).
. . .. . . XIX. .: ; , 1993.
31. . . 1. .. .
. . I-III. . XX. .:
; , 1993.
32. -. . 1. . XXIII. .: ; , 1993.
33. . . 1. . XXIV. .: ; , 1993.
34. . . 1. . 1. . . XXV. .: ; , 1993.
35. . . 1. .., .. -
. . XXVI. .: ; , 1992.
36. . . 1. .., ..
XVI-XIX . . XXVII. .: ; , 1993.
37. . . 2. - .., . -
. . XXVIII. .: ; , 1995.
38. . . 3. .., - .. . . I. , . . XXVII. .: ;
, 1995.
39. . . 4. .., .., .. . . ( ) .: ; ,
1995.
40. .., .., .., .. : ( ) .: ; , 1994.
41. .. / - . . 2. .: ; , 1992.
42. . . 1. . . . .
. .: ; , 1994.
43. . . 2. . . . .: ;
, 1995.
44. . . .: , 1997.

..

. .. ..
: .. , .. ,
.. , .. , .. , .. , .. .
1.

2.
3.

. .. ..
: .. , .. ,
.. , .. , .. , .. , .. .

404

1. . .: ; , 1993.
2. . . ; , 1993.
3. . .: ; , 1993.
4. .. ( ). .: ; , 1993.
5. .. 20-60- . XIX . , , . .: ; , 1993.
6. .. : , , . .: ; , 1993.
8. .., .. .
. 1. . .: ; , 1993.
9. .., .. : . .: ; , 1993.
11. ..
XIX- XX . .: ; , 1993.
12. . .: ; , 1993.
13. . .: ; , 1993.
14. . .: ; , 1993.
15. . . . . . .: ; , 1993.
16. .. . .: ; ,
1993.
17. . . .: ; , 1993.
20. . .: ; , 1993.
21. . . 19. .: ; , 1994.
23. .. - . . .: ; , 1995.

4.

..
( XIXXX .). . .:
; , 1993.
( ). . .. , .. . .: ; , 1993.
. .. . .: ;
, 1993.
. .., .. . XIX XX . - .
.: ; , 1993.

405

 ..
5.
6.
7.
8.
9.

10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.

. .: ; , 1993.
. .: ;
, 1993.
. . 1-4. .: ; ,
1993.
- . . . .: ; ,
1993.
, . , XVI XX . 1 /
.-. .. . .: ; , 1993.
. . . 1. / .-. .. . .: ; , 1993.
. . . 2. / .-. .. , .. . .: ; , 1994.
. .. (80-
. XIX- XX .). .: ; , 1993.
.. . .: ; , 1993.
.. ( IXXVIII .). .:
; , 1994.
. .: ;
, 1994.
. . . .: ; , 1994.
.. . . . . .: ;
, 1994.
.. XIX . .:
; , 1994.
.. . .: ; , 1994.
.. ( ). .: ; ,
1994.
.., .. . -
. . 1 2. .: ; , 1994.
. .., .., .. , , . .: ; , 1994.
XIX . .
.: ; , 1994.
.. . (1970-1980- .). .: ; , 1994.
.. . .
. . 1 2. .: ; , 1994.
-
. .: ; , 1994.
. / . .. . .: ; , 1994.

406

..
28. . / . .
.. . . 2-, . .: ; , 1995.
29. . . .: ; , 1994.
30. / . .. . .: ; , 1994.
31. .. . . .: ; , 1994.
32. .. - . . .: ; , 1995.
33. .. (1906-1922 .) / . ..
.. . .: ; , 1995.
34. .., .., .. . . .: ; , 1995.
35. .. -
(XVIII XX .). .: ; , 1995.
36. ( . 7). .: ;
, 1995.
37. , . . . .:
; , 1995.
38. . . . . 1 2. .: ; ,
1995.
39. .. : . .: ; , 1995.
40. .. . .: ;
, 1995.
41. .. . .: ; , 1996.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

. ., 1967 ( ).
. .: , 1968 ( . ).
. .: , 1972.
. .: , 1975.
. .: , 1983 ( .. ).
. .: , 1985.
. . 10. .: ; , 1993.
. . .: ; ,
1995.

, ,
9. // . 1963. 2.
10. // . 1963. 5.

407

 ..
11. // . 1966. 6 ( .. , .. , .. ).
12. , // . 1968. 11.
13. // . .:1971.
14. // . 1972. 10.
15. // . 1973. ( .. ).
16. . // .
1973. 10.
17. ..
. ( .. ). .: ,
1972.
18. .. . .: , 1973.
19. // . .: , 1974.
20. // . 1975.
21. // . .: , 1978.
22. // . .: , 1982.
23. . . . .: ,
1984.
24. .. XVII . (
) // . 1985. 5.
25. - // . , 1989.
26. // . 1989. 1.
27. // . 1990. 4.
28. // . ., 1990. 4 ( ..
).
29. ! // . 1990. 7.
30. // . 1991. 1.
31. // . 1991. 2.
32. ( ). ..
// . 2008. 12.

, - ,
. .. .
, , , .
. .. -
1970-1980- (. ).
, , , (.
).
, ,
. .. - (. ).
, -
, . .. , . .. - 19701980- (. )
, ,
, , ,
. .. - (. )
, ,
,
. .. - (. )
, , ,
. .. ,
(. )

408

409

, ,

(. ).

, , (. ).

-, , , ,
(. ).

, , (. ).

(1942-2002) , , ,
(. ).
, . . 1990-
..
(. ).
() (19311996) , ,
, , (. ).
, ,
, (. ).
, , , , , , . .. - (. )
, , ,
, , , - -
, . .. (. )
, , ,
. .. - (.
)

410

411