Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Cuaderno Lingua 3 - 3ºtrimestre
Cuaderno Lingua 3 - 3ºtrimestre
Lingua
PRIMARIA
Terceiro trimestre
Texto
Teresa Broseta Fandos (Lecturas iniciais)
Ánxela Carril Caldelas
Luz Cures Vázquez
Paula Fernández Seoane
Roxelio Sarria Batlle
Amparo Tortosa Sanz
ILUSTRACIÓN
Toni Cabo
EDICIÓN
Paula Fernández Seoane
EDICIÓN EXECUTIVA
Afonso Toimil Castro
Amparo Tortosa Sanz
DIRECCIÓN DO PROXECTO
Ana María Guerra Cañizo
GRAMÁTICA. Os posesivos�������������������������������������������������������������116
VOCABULARIO. Os bombeiros��������������������������������������������������������110
Unidade 12
COMPRENDO UN TEXTO POÉTICO. As mascotas de Alfredo����������114
GRAMÁTICA. Os demostrativos�������������������������������������������������������116
ORTOGRAFÍA. A coma��������������������������������������������������������������������118
VOCABULARIO. A granxa����������������������������������������������������������������120
Unidade 13
COMPRENDO UN TEXTO TEATRAL. O pregón��������������������������������124
GRAMÁTICA. O adxectivo����������������������������������������������������������������126
VOCABULARIO. A rúa���������������������������������������������������������������������130
2
Unidade 14
COMPRENDO UN CONTO. Alberte, o torpe�������������������������������������134
VOCABULARIO. O faiado�����������������������������������������������������������������140
Unidade 15
COMPRENDO UN TEXTO INFORMATIVO. A tumba misteriosa���������144
GRAMÁTICA. O verbo����������������������������������������������������������������������146
3
11 Comprendo un conto
1 Repasa a lectura e escribe o nome da persoa que quere desempeñar cada oficio.
2 Escribe o nome do oficio a que se refire cada definición. Todos se mencionan na lectura.
4 Responde.
Por que Estrela non se vía en disposición de elixir un único oficio? Porq€æ e>
®ealida∂æ gustábanl¬æ todofi.
Q€æ ßæ fi≈eßæ actriΩ.
Que lle propuxo o avó?
5
Os posesivos
LEMBRA
Os posesivos son as palabras que indican a quen pertence un ser ou un obxecto.
Os posesivos sempre van no mesmo xénero e no mesmo número ca o substantivo
a que se refiren. En galego, os posesivos adoitan levar diante o artigo correspondente.
Masculino Feminino
Singular Plural Singular Plural
os teus as súas
maracas pratos
as túas os seus
o seu a nosa
tambor trompeta
a súa o noso
6
11
GRAMÁTICA
4 Pensa e relaciona.
7
Palabras con v
LEMBRA
Escríbense con v os seguintes termos:
• As formas de pasado dos verbos ter e estar.
• Outras palabras como avoa, chuvia, vida…
Tamén se escribe v despois de n.
Se unha palabra se escribe con v, as da súa familia tamén se escriben con v.
1 Ordena as letras para formar verbos. Despois, escribe cada un a carón da palabra
que corresponda.
V E Z N I R A R
verniz v±rniza®
N A E V G R A
vacina v acina®
R E N I T L A V nave na√±ga®
C O H V E R vento √±ntila®
A V C I R A N
chuvia cho√±®
2 Completa estas oracións con formas dos verbos anteriores.
cå ® å v æ ¬ efi © å ® å v ello
o v æ l¬ å >o v æ
.
5 Completa as palabras do texto con b ou con v.
6
4
E
8 9
S
C M T
1 M A C H A D A R
9 D L A N T E R N A
2
3 C A S C O G X
7
U E
B E 1
O I 5
4 E X T I N T O R
A A
7
5 L U V A S
3
2
8
4 Escribe cada palabra onde corresponda e descubrirás que tarefas realizan os bombeiros.
É å si®enå .
11
SABER FACER Expresar preferEnciAs
3 Escribe outro aspecto positivo que cres que pode ter a vida en cada un deses lugares.
R. L.
Na montaña
Na cidade
Na costa
4 Completa o texto co lugar que elixiches e con dúas razóns polas que che gustaría vivir alí.
R. L.
Gustaríaµæ vivi®
porq¤æ
æ porq¤æ
12
11
ACTIVIDADES DE REPASO
IN V ITACIÓN
—o> mot^ v o då ®eno v ació> do
v ello pazo då v ilå, co> v idámolo
ao con©erto q¤æ >e¬ ßæ ©e¬æ b rarÅ
o v in∂eiro no v æ ∂æ ße†eµ b ro, áfi 21 ™.
Po® få v o®, e> v ıenofi u> cor®eo e¬ectrónico
parå co>firma® å súå asis†enciå.
13
12 Comprendo un texto poético
As mascotas de Alfredo
Un hámster, dous cans,
un gato fedello,
tres tartarugas,
catro coellos
e moitos peixiños
tiña Alfredo.
E aínda se queixaba,
con gran desolación,
porque non lle deixaban
facer de anfitrión
de crocodilos, de serpes,
nin dun triste escorpión…
Vaia zoolóxico!
Que esaxeración!
5 Razoa. Cres que os pais de Alfredo lle deixarán ter os animais que quere? Por que? R. L.
LEMBRA
Os demostrativos son as palabras que indican a distancia que hai entre a persoa
que fala e os seres ou os obxectos a que se refire.
Os demostrativos van sempre no mesmo xénero e no mesmo número
ca o substantivo que acompañan.
Singular Plural
Devol√±®eil¬æ eßæ
lib®o å M”ig¤e¬ æ ∂eixa®eil¬æ
estå πelotå å —arµæ.
Leva®e^ Å µeså
estafi cul¬e®efi
æ aq€e¬efi pratofi.
17
A coma
LEMBRA
Escríbese coma (,), entre outras cousas, para separar os elementos
dunha enumeración.
Nas enumeracións non se escribe coma nin antes nin despois da palabra e.
18
12
ORTOGRAFÍA
Olå, mamÅ: 1
Te¬e‡onaro> o tío X”av^e®, å avoå, å tíå
S<usanå æ å curmÅ X”oanå.
Todofi q€ería> sa∫±® å q€æ horå va^ ße®
å ƒestå ∂æ ani√±rsario do papÅ.
B<iquiñofi! Breixo
19
A granxa
2 Substitúe cada letra pola que ocupa a posición anterior no abecedario e descubrirás
outras crías de animais.
BOP DBABQP
AÑ O CA Z APO
DBCSLUP DBEFMP
CA B RITO CA D E L O
20
12
VOCABULARIO
burro ornea
porco gruñe
cabalo múa
vaca rincha
21
SABER FACER Contar unha experiEncia persoal
A onde fuches?
Cando foi?
3 Completa o texto en que narras a túa primeira viaxe a partir das respostas
anteriores. Podes engadir algún outro comentario se o desexas. R. L.
. Fu> å
Onde?
co>
Con quen?
, e> En que medio de transporte?
.
A”o principio estabå Como te sentías?
, porq¤æ
.
Duran†æ å via≈æ Que fixeches? Que sentías?
.
A”o fina¬ estabå Como acabou todo? Como te sentiches?
.
22
12
ACTIVIDADES DE REPASO
1 Completa as series.
Q¤erido fillo:
A”córda†æ ∂æ darl¬efi ∂æ coµe® áfi vacafi,
aofi cø±llofi, aofi porcofi æ áfi galiñafi.
Deicå å noi†æ!
PapÅ
23
13 Comprendo un texto teatral
O pregón
(A praza da vila está baleira. Entra XOÁN, PEDRO: Os nervios…
policía municipal, cun megáfono na man.) MARTA: Tes que entender que…
XOÁN: (Falando polo megáfono.) Fáiselles TOMÉ: Nós…
saber a todos os veciños de Vilanova
XOÁN: (Bramando.) Abonda!
que o Concello convocou un concurso…
(Polo megáfono.) Quen desexe participar
(Entran un grupo de veciños e de veciñas no concurso, que se achegue ao concello
curiosos.) para ler as bases e en paz!
ANA: Un concurso? (Sae da escena.)
PEDRO: Un concurso de que? ANA: Eu marcho voando ao concello!
XOÁN: (Impaciente.) Déixenme acabar, PEDRO: E eu!
recoiro! (Volvendo falar polo megáfono.)
MARTA: Eu tamén!
Un concurso de ideas para decidir como
será a nova praza… TOMÉ: E eu!
24
COMPETENCIA LECTORA
2 Completa o pregón que leu o policía cos datos que se ofrecen na lectura.
Calade
4 Responde. dunha vez!
LEMBRA
Os adxectivos son palabras que serven para expresar como están ou como son
as persoas, os animais ou os obxectos. Sempre van no mesmo xénero e no mesmo
número ca o substantivo que acompañan e poden situarse diante ou detrás del.
Hai adxectivos que teñen unha forma para o masculino e outra para o feminino;
outros, en cambio, teñen a mesma forma para os dous xéneros.
Masculino Feminino
Singular Plural Singular Plural
26
13
GRAMÁTICA
27
Palabras con x e con s
LEMBRA
A letra x pode representar dous sons distintos:
• O que se pronuncia en palabras como paxe, baixo, xersei…
• O que se pronuncia en palabras como taxi, óxido, texto, exame…
28
13
ORTOGRAFÍA
4 Completa con x ou s. Fíxate en que cada símbolo representa sempre a mesma letra.
29
A rúa
1 Busca en cada serie o nome de dous elementos da rúa e cópiaos no seu lugar.
C B T S E M Á F O R O E B A N C O
D P A P E L E I R A Z B F A R O L
S I N A L P C O L E C T O R R T I
Parq€æ R”úå
då då
A”laµedå L”i∫±rda∂æ
Prazå A”venidå
då ∂æ
Vilå —as†elao
31
SABER FACER Dar indicacións
A B
Para ir do banco ao colexio, camiña todo recto e atravesa dúas tres rúas.
A”topariamofi o hospita¬.
3 Traza no plano anterior o percorrido para ir da biblioteca (B) ao concello (D)
e descríbeo.
33
14 Comprendo un conto
Alberte, o torpe
Cada vez que saía da casa, Alberte recibía
o mesmo aluvión de consellos:
–Vai con coidado!
–Non rompas nada!
Non era estraño que llos desen, a verdade, porque
Alberte tiña a desgraza de tropezar con todo
aquilo co que se podía tropezar e de romper todo
aquilo que era posible romper: pratos, vasos, adornos,
reloxos… Un pesadelo constante!
Un bo día, cando paseaba con seus pais, o can dunha
veciña escapou e lanzouse a perseguir a Mica, a gata
do porteiro. Mica, espantada, refuxiouse
no supermercado, pero o can entrou detrás dela coma
un tolo. Alberte non o pensou dúas veces: entrou
no supermercado á carreira, conseguiu adiantar o can
e colleu a Mica no colo antes de que sufrise ningún dano.
Cando volveu á rúa, coa gata nos brazos, a xente
púxose a aplaudir. O porteiro e a dona do can
aplaudíanlle porque salvara a Mica; e os clientes
do supermercado, porque os librara de dous
animais furiosos.
E os pais de Alberte? Os pais do rapaz aplaudían
con toda a alma porque, por primeira vez na vida,
o seu fillo entrara e saíra do supermercado sen romper
nada. Sería posible que estivese curado?
1 Responde.
Porq۾
Por que os pais de Alberte lle daban tantas recomendacións ao seu fillo?
2 3 1
Porq¤æ
Os clientes do supermercado.
salvarå å M”icå.
Porq€æ, po® priµeirå
Os seus pais.
LEMBRA
Os pronomes persoais son as palabras que serven para referirse ás persoas
sen dicir o seu nome.
Hai tres clases de pronomes persoais: os de primeira persoa (eu, nós) utilízanse
para nomearnos a nós mesmos; os de segunda persoa (ti, vós) utilízanse para nomear
as persoas con quen falamos; os de terceira persoa (el, ela, eles, elas) utilízanse
para referirse ás persoas de quen se fala.
LEMBRA
Convén non confundir certas palabras galegas coas súas equivalentes castelás.
Hai palabras que en castelán se escriben con j e en galego levan x, como obxecto.
Con todo, isto non ocorre sempre. De feito, escríbense con ll, e non con x,
palabras como palla, ovella…
G A R G A L L A D A gargalladå
F S O P I R A R O M o®ellå
E F R O L E Z P D U pa®ellå
X U S R A I O A L R agullå
U A M E I X A R O Ñ X
N G E L B A R E F I
C O S L E T O L U M xunco
O F T A G U L L A O aµeixå
M X A R D Í N A H N ®eixå
xardí>
2 Completa o texto con catro palabras das anteriores.
Que expresións non lles podes aplicar aos obxectos que arrodeaches? Ríscaas.
41
SABER FACER DEscriBIR un OBXECTO
Singular e€ t^ e¬ elå
Plural nófi vófi e¬efi elafi
2 Completa co pronome axeitado en cada caso.
A tumba misteriosa
A arqueoloxía é a ciencia que estuda a historia a través
dos restos materiais que o pasado nos deixou
dispersos por aquí e por alá.
Son moitas as persoas que, ao longo dos séculos,
buscaron o coñecemento que se oculta nas entrañas
da terra. É posible que un dos arqueólogos de máis
renome fose o inglés Howard Carter. A súa sona
débese ao feito de que, no ano 1922, descubriu
a tumba de Tutankamon no Val dos Reis, en Exipto.
A tumba, oculta durante máis de tres mil anos, atopábase
practicamente intacta e con todos os tesouros: o sarcófago
coa máscara de ouro do faraón, xoias, mobles, armas, roupa…
Aquel descubrimento tivo resonancia mundial e reavivou
o interese da xente polo antigo Exipto. Por se iso fose pouco,
os membros do equipo de Carter comezaron a morrer
inesperadamente poucos meses despois de entrar na tumba.
Máis de oito mortes foron atribuídas á maldición do faraón,
furioso con aqueles que ousaran perturbar o seu descanso.
Pero o caso é que Carter, o principal responsable, viviu
aínda quince anos máis e fíxose famoso en todo o mundo.
Unha maldición ben estraña, non credes?
44
COMPETENCIA LECTORA
TUMBA DE TUTANKAMON
A”no do ∂escubriµento: 1922
L”uga®: Va¬ dofi R�eifi, e> E”xipto
A”rq¤eólogo: H”owar∂ —ar†e®
Tesourofi q¤æ ßæ atoparo>: o sarcó‡ago
coå máscarå ∂æ ouro do faraó>, xoiafi,
mob¬efi, armafi, roupå...
4 Relaciona as palabras ou expresións que teñan un significado semellante.
LEMBRA
Os verbos son palabras que expresan accións.
Cada verbo ten moitas formas diferentes. O conxunto das formas dun verbo
chámase conxugación.
O infinitivo é a forma que utilizamos para nomear o verbo.
xoga®
cor®e®
pinta®
¬e®
46
15
GRAMÁTICA
1 2 3 4
no coro då escolå.
L”aurå escribiu l¬efi unhå cartå
LEMBRA
Escríbense dous puntos (:) nos seguintes casos:
• Diante dunha enumeración que se anuncia.
• Antes de citar as palabras exactas que dixo alguén.
1 Arrodea os dous puntos en cada oración e escribe 1 ou 2, segundo a función que cumpran.
Na casa vivimos cinco persoas o papá, a mamá, o avó, a avoa e mais eu.
No balcón hai dúas plantas un xasmín e unha caraveleira.
A B C
®etroviso® volan†æ
aßento
faro
bucinå πedaifi
2 Le as oracións e escribe o elemento do coche a que se refire cada unha.
Pedaifi Písanse para facer que o coche vaia máis rápido ou máis lento.
B<ucinå Prémese para indicarlles cun son aos demais que nos aproximamos.
Faro Emite luz para iluminar o camiño se hai néboa ou pouca luz.
3 Risca o nome do vehículo intruso e explica por que non é coma os outros.
xirar
Deixar o vehículo colocado convenientemente nun lugar.
frear Cambiar a dirección en que vai o vehículo.
para conta
conta quilóµetrofi
parachoq¤efi
conta r®evoluciónfi
parabrisafi
A car®eirå xå acabo€.
Ofi xornalistafi ent®evista>
o piloto q€æ gaño€ æ fa>
fotofi parå o xorna¬.
51
SABER FACER Elaborar un anunciO
Tipos d
e vehícu
los
ar GRANDE EXPOSICIÓN DE VEHÍCULOS exposto
s
Lug
e> Viñiro
A”lı po∂eráfi √±® afi priµeirafi
monocic¬etafi æ afi bicic¬etafi máifi
mo∂ernafi, coc™efi ∂æ cabalofi,
ofi priµeirofi automóbi¬efi
æ ofi últimofi bólidofi ∂æ Fórmulå1.
Slogan Unhå oportunida∂æ únicå
parå ®evivi® å historiå!
Datas
Ofi √±n®efi do 7 ∂æ xuño ao 2 ∂æ xullo.
Horario
A∫±rto ∂æ 10 å 13™ æ ∂æ 16 å 21™.
Enderezo E<stradå Ver∂æ fi/>, Vi√±iro.
52
15
ACTIVIDADES DE REPASO
A R A S E V R R I D I V D I
esvara® dividi®
U E R E Q R R E F A G R
q€e®e® f®ega®
4 Ordena as palabras para formar oracións e cópiaas poñendo os dous puntos onde
corresponda.