Вы находитесь на странице: 1из 232

70-

, ,




.. -


.. , .. , ..

..

2010

39:316 (478.9=512.165)
63.5
93



09 01-00012 :

..
:
( ) ............................................................................8

:
.. (. .), .. ,
.. , .. , ..

93

. . 9. . : .. , .. , .. .. . .: . 2010 462 .

I.
:
.
, ................. 20

ISBN 5-89930-132-5

.

. ,

,
.
, : , , , ,
, , , ,
, , ,
.
, , , .. , .

..
( 70- .. ) ............. 72
..
......................................... 131
..
.............................................................. 142
. .
................................................................................ 152

II.

63.5

..
- ................................... 160
..
- ......................... 179


???? 6084 1/16 - . ??? . . . ???? ??? . 1/12-2.

143000, . , . -, . 3

ISBN 5-89930-132-5


, 2010.

, 2010.

..
.................................................................... 193
..
- ..................... 210

III.


..
,
( 70- .. ) .................................................................. 244
..

( 70- .. ) .................................................................. 258

IV.



- ................................ 382

......................................... 387

..
.................................................. 268

..
................................................................................. 391
.................................................................. 391
................................................. 392

..
.................................................... 284


...................................................................... 393

..
:
/ ........................................ 297

..
...................................................................... 395

..

......................................... 308
.., ..


............................................................ 325
..

...................................................................... 341
..


.................................................... 350
..
.
............................................................................... 369

..

,
XXI ., .
,
, , .
.
, . , ,
,
, .
-
, .
,
, , , .
, -,
, ,

. ,
,

, , .
[ .., 1974]. , , ,
. .
.
, , , , .

. ,
.

,
, .. , ,
, , , .
, , ,
.. (. ) , 8
[.8, 2009, . 419-442]. , , .. , 9
.
..
, .. , ,
1959, 1970, 1979,
1989, 2002 .
, ,

..
:

( )

..

..,

. ,
,
, ..
.
, ,
.. .
-, .. , , , -,
..
.. , , , -,
, .


, ,
. , , ..
-
.. -
.

, . ( )
. , ,


-

, .
, , ,
, , ,

, . -, , , . ,
, ,
, . ,

24
, ,
? . : ,
, .
, . [ , 1993, . 2, . 563-564].
,
., ,
- ,
,
, ,
[., 1969;
, 1996; ., 1997; , 2004].
, . XXI .,
.
, , , , , , ,
,
[ .., 2003; ., 2004;
, 2005; , 2006;
, 2009].

10

11

..

.. .., .., ,
, ,
- , ,
, ,
, ,
, , ,
, ,
. ..,
, , ,
,

, , ,
, , , , ,


.
, ,

, .
, .. ( ) .. (
), .
,
: .

, , , ,

[ ., 1990].
,
, . ,
,
[ ., 1996, . 699-700].
.., .. ..,
,
, ,
, .

,
, .. ...

.. -
..

.
(9 ),
,
, ,
.., , .., ,
,
.
, ,
-

12

13

..

-,
,
,
. :
, , , ,
.
, .
, , , .


, , ,
, .
I , ,
,
, , , ,
. , , .. .. [ .., .., 1997; , 2006; .., 1998].
..
..

, .. : 1) , 2) , 3) .
,
, , , , ..

, ,
: , , .

, , , , , , ,
. [ ,
, 2003, . 314-315].
, , .
,
, ..
.. , , .
,
,
[ .., .., 2003, . 354-355; ., ., 1995].

. ,
, , .., , ,
. , ,
- [http://www/aistinu.ru/articlesraid=1349] [
.., 2003].
, , ,

. ,
,
.
, -, ,
, , -, ,
, , -,

14

15

..


.


. .
,

, XIX-XX .
.
, , , . , ,
XIX-XX .
() XII-XIII ., .
, ,

( )
, .
, ,
,
. ,
.
, ,
, ,
, .
, ,
, ,
. , -

.
, ,
, .
9
.. .
,
.
.. ,
9 , (. , ),
( ) , , .. ,
.. ..
9 , .. .. ,
.

16

17

.. : ( ). 1, . 2- ., , , 1997, 804 .
. // .
, ., 1996, . 699-710.
., . : . . . ., ., 1995, 323 .
.. . 1925-1930.//
, .8.,
. . .. . ., 2009, . 419-442.
. . // . . , ., 1990.
.. . , .,
2003, 764 .
. . 1997-2002, ., 2004, 816 .
.. . - , ., 1974,
387 .

:
.. . - , ., 2002.
. ,
.. .., ., 2006, 768 .
. - , ., 1997.
. 8. , ., 2009.
. . , 2000-2005, ., 2006,
384 .
. . ., , 1996, 684 .
.. : XXI
, ., , 1998, 392 .
.. . 1940-1950- ., ., 1994.
. . . .., .,
2009, 268 .
. . . ..
.., ., 2005.
.., .. // Homo Historicus,
, 1, ., 2003, . 312-360.
.., .. . , .,
1997, 796 .
.. . , , ., 2003.
.. . 1. :
() , ., , 1993.
. : , , (
XXI .), ., 2007, 280 .
.. . - , ., 2003.
.. , , 2003, 159 .
. ? , ., 2004, 635 .
.. ( ),
, 1998.
.. : ,
, 2002, 744 .
. .
.., ., 1969, 535 .
Homo Historicus. 80- ... , ., , 2003.
Sorokin P.A. Society in Calamity, New York, 1968.

18

.

, 1

, ,
.1
(); , ,
, -- .2 ,
, , ,
.
, XX ., , - ,
, , :
1. 3.
2. , 4.
3. 5.
4. 6.
5. 7.
6.
8.
7. 9.
8. 10.
9. , ,
11.
10. -, 1

... .

20

, , -
[, -, (), , ()]12.
, ,
,
,
. , ,
,
-
VII . XIX . , - 1806-1812 . 1829-1830 .,
.
(
), .13 , ,

. XIV . , ,
, .14
, , , ,

. , ,
,
, .
, , , VII
IX . ,
,
- 614-615 . (
) .15

21

(.1)
, - -,
.16
, ,
, VII .17

() , ,
, .
.
. , ,
18. . , . ,
. , . , . .19 ,
. , ( , , )
, , , . ,
, ,
,
20. ,
, .
VIII . 21.
, . IX .
.
, , IX XII . ,

. ,
, .

.

22, ,

. . (VIII XV .)

. ? ,
VII . . (.)
(610-641) (), (), () IV (668-685) () ,

- (665-701) VII
. VIII . , . VIII IX .:
4 23, 2
2 24, . 25, ,
26 ( !), 27, 28,
,
29, ,
30,
.31 (.2) VII IX .
15 15 .

, .
,
.
, , , , -

22

23

, 32. ,
.
.
, ,
( ), ,
.33
, , 34, 35,
I, I36 (.2-4), , , , . , ()37 ()38 ,
,
. , , , , , . ,

- ,
,
. , (
?) VII
. .
, IX . ()
. ,
X . , , 39 (, VIII IX .).40 , - ,
IXX ., .41 IX
. X . ( 15 VIII IX ., X .
30),42 (.2)
(, , , , , , -

, , , , )43,
(, ), ,
(?)44,
45, 46, 47. ,
(!), - , .
,
, ,
.
,

VIII X XIV XVIII .
XI XII .?
,
X . (, -- ), - ,

,
. , , , , , ,
, ,
,
48. , , ,
,
, -,
49 (,
, , , ) , .50 , XI .
, ,
.51 , , , , .
, 1036 . 52.
, .
-

24

25

1048 .,
, , , , ., .53
1064 .
.54
. , , .55
,
XI XII . ,
, , 56
. (.5) ,
, .
. ,
:
, , ( , ,
, ,
) VIII X . ,
. ,
57. ,
XI . , .
- 1062 . ,
, , , . , ,
,
XI . XIII .,
V . ,
XIV . .

[] : XIII . XIV . 58 59, 60


, , ,
-(?)61 -.62
, , .
63. (.5,10) ,
XII . .
,
. -(?).
,
.64 , ,
,

XII .
1201
. VIII ., XIII .
,
(, , )
. ,
XI . , , , .65 , , ,
, ,
, XI XIII . , ,
. , .
, [ ]

XIII XIV .
,
- . ,

26

27

, , .
XX . ,
.66
.

. , XIV
. VIII (1258-1282) II
(1282-1328).67 , VIII
( II 1246-1257?), (1251-1265). , , ,
. (
), ,
- (1257-1277),
VIII.
1264 . , ,
. , . . .
. 68. , ,
,
, ,
, .
. .
VIII .


. ,
, ,
.

. . , , , .
- ,
. XIII . ( 1285 .),
- -, -. 1423 . ,
.69 -,
,
III (1574-1595) .70
,
, . ,
VIII .
, ,
. , .
: . ,
.

. ,
, 2-3
37 .

28

29

.
, . .
, , , .
(1257-1267) . ,
.
,
. .
,
, , .
,
,
. ( ),
.
(). ,
( XV .) , ( )
(). , ,
. , , ,
: ( ..)
( . .) , .
, ,
. , ,
( ..) ,
. ,
,
. , -

, . . ,
.
. ,
, .
, . , , ,
XIV . (1304 .) . , , .
,
,
.
XVI . , ,
, 71. , .
,
.
, ,

.
, . (1520-1566)
,
.

, ,
1600 . , .

, ,
. ,
:
. -
, , -

30

31

,
, .
. , (
, .. ..);
( 662 1263-1264
..) 2-3 30-40 ; . ,
: ,
, ,
, . , , ,
.
.
,
( ) .
, , ,
(), .
. ( XIX .) XX .,
, , , , 1264 .
. ,
1943 . 1947 . . XIII .72,
:
. . ,
, ,
. ,
, .


XIV ., , , - .,

. ,
.73 ,
, , XIII .
, .
, XVI
., , .
. . , , XIII
., , , , . , 1263-1264 .,
,
VIII, ,

.
. . , , , ,
.
. .
, , .
, .
,
,
. , . , , ,
, ,
,
.
. . , ,
, .

, .

32

33


.
. . ,
,
.
. . , XIII .
, , , ,
XIV .
XIV XV .

. , .
( ), - .
. . ,
XIV . , . , , , , .
. , , . , , ,
, .
.

, , .
40- XX .
.
, 1953 . , .74 ,
, ,
, .
. ( . 75 . 76) -

. , , 1423 . ..
. .
, , , .
,
. , , , ,
.

. .

. , . ,
. .
,
XIII XV .
, .

, , . ,
,
XIII . XIV . ,
( )
XIII . , .

,
, , .77 , VIII (1258-1282)
( )78.
,
1274 .79, 1281 .80 1276 ., ,
, , , -

34

35

.81 , . -,
,
1272-1273 .
82.
1273 .
VIII, .83 , 1273 .
.84 VIII
, .
, (. . ) , ,
/ ,
. , 1273 .,
,
.85 .
XIII .
, ,
1272-1274 . ,
( ) .
, , ,
, 60-
XIII . .
. , ,
, , 1262-1264 .
VIII.86

, ..
.

, ,

. , XIV .
. XIV . ,
. ,
,
XIII . CAT/C/Y
.87 , ,
, ,
- ,
XIV .88
, XIV . , ,
.89
, XIV .,
. ,
. , , .
, XIII .
. -,
, , ,
.
. ,
, ,
<> ,
. , XI XVI ., XIII ., ,
.
.
- , , , (. 10,15) XIII .

36

37

. , . ,
. , . , ,
1264 . XV XVI
XIX .
( , , , , ), XIII XV .,
. , (.7,9) .90
-, , XIX . (.8) -,
.
, ,
. , terminus ante
quem , XIV . ,

. , XVIII ., , , , .
, XIX
. , . , - , , , XV XVIII .,
,
, .
, , ,
. , ,
,
. XIII ., ,

.
. XV XVI .
.
,
, ,
XIV-XV .91 (

, V-V .)
,
92, , , .
, XIX .
- .93
( ),
XIII XIV ., . (
) . , , , , , , XVII . 90- XIX
.94
90- XIX .
.

, ,
. ,
XVI XVIII
. , ,
XVI XVII .,
XIII . ,
,
.
, XVII XVIII .95 ,
XIII XIV .,
, .

38

39

XV .,

XVI XVII .
XIII XIV ., ,

. , , , ,
, , ,
.(.5,10) XIII
XIV ., .
,
. , , - ,
.
( , ,
XIII XIV .),
-.
. , , ., XIII XV . . 90- XX .

, . , ,
X . ,
XI . XII . .96 , ,
XVI XVII ., , XII .,
XIII ., XIV . XV . -
.
, , , XIII . , - . ,
, -

, .. XIV .,
. XIV XV .,
.
, ,
, ,
, . . , . ,
( ), XV . .
, ,
1227 . , , .97
.
( ),
.
,
, 1264, ,
, ,
. ,

, , .
. , , , .
, ,
(Les
Gagaouzes = les gens deKaykavus).98 , ,
XIII XIX .? ,

, 1830 .99

40

41

, ,
. ,
XIV . , . ,
, , XV XIX . ? ,
,
, . , XIII XIV .
,
.100 , ,
. , XIV . -
101
, -.
, 1321 . , 1330 . , .102
, , ,
(!). , XIV . ,103
, XIV . , (?) (?),
.104 , XIV . ()-

. XV . ,
. , ,

XIII XVIII .? ,
XIV . .
. ,
, - XV XVI .105
,
, , , , ,
.
.
. 106 XIX ., .107 ? , XII XIII
. . . , ,
. , XII
. XIII . -
. , ,

. , XI XII
., ,
.

.108 - 1186 .,
XII
XIII .109 , (
, , ,
, ),110
-

42

43

, . , ,
. , XII .111 ,
,
, XI XV .
. ,
,
. ,
, 1246 . IV ,
, ,
, -.112
, . -

.113
(
)114
. , , ( ),

XII . XIII .115
, ,
XI . ( XII .,
XIII XIV .). . XIII XV
. ,
,
.
, , XI .
. -

, , .
, ,
- . XIII .
,
. 1237-1241 . .
, .116 ,
,
,
. , ,

1237 ., ,
, .117
-, , . ,
() () - ( II)
. , 1241 . ()
.
.118

. , ,
, .. . , ,
. , ,
( )
.

(.10,15) (.. ) -

44

45

(.. ). ,
1241 ., , .
II. , ,
, - .
(
II )
( ), .
, ,
.
-, XIII .
XIII .
, , XIII .,

, . -, XIII
. , ,
, . , ,
, . , , XIII .
.119
1241 . , .
, ,
, . ,
.
XIV .
(),
, ,
.120 ,
, - - .121
, II

, .. .
, , ,
, .
, 1279-1280 . ,
.122
. ,
, ,
.123 , ,
XIII . XI . .124
, ,
- (?) .125
,
,
X XII . .126

, , . , ,
XIII . , , , .127 , XI .
,
- XII .128
,
XI .
, , ,

46

47

XIII .,
, , . ,
II (1218-1241),
, .
II,
.129 ,
1240 .

. ,
, , , , , Karabuna.130
. - . ,
.
. . (, ).
, , ,
1240 . , ,
, XII-XIII .131
,
,
,
. , , .132
, ,
, .
, ,
.133
, .134 ,
- -

,
XIII .
, 1242 .
,
. , .
, , , , ,
, , .135

VII XIV . , ,
,
, .

.136 , XIV .
, ,
(), , . (.5,10)
, ,
, , . .137 , , (= (!) ,
1574 .),138 XV XVI .
.139 , , , ,
,
.140 ,
. -

48

49

( ),
4 ,141 (.12)
. (.11,12)
(),
-.142 , . (.12,13) . , ,
,143 ,
. ,
.144 . , ,
. ,
- . ,
.
, ,
, (.7)
.145
( ; , ) , , .
.146 , , -
( , )147 , .148 ,
,
,
. (.14)


, . ,
. , ,
,
, .149 , (,
, ), -

( . ) .150
, , XIII . . ,
,
. , XIII ., ,
, , ,
. , , XII
., .151
, XIV . . ,
.

XII . , XI . .
,
.
. , XIII . .
, , ,
, , ,
. , XIII .
,
, .152
,
,153
. 1387 . ,

50

51

, ,
.154
(1391-1400), . , ,

, .155 . , 1427 .
156. ,
XIV ., .
157.
( I, ), , (, ,
) . ,
,
XIV . .
XII XIII .
( 1237 1241 .) .

. , - . ,
- .
, XIV .

, .
,
( , ,

) ,
. , ,
, , , (-) .
, (, ) XIV .
,
. ,
-, , .
,
XIV . XIV
. ,
.158
, ,
. , XIII . ,
, ,
, . , ,
XII XIV . , (
, , )
XIII-XIV .
() ,
, , , .
: , , -

. ,
,

52

53

,
. ,
(.. - -), -
, . , XIX .

. , XIX .
(, )159.
! , ,
, : XIV .,

, XIX ., . ,
, ,
, .
,
- , XIX .
( ) 1806-1812,
1830-1831 .
, , .
XIX .
, XIV .

.1. - VII .

. 2. X .

54

55

.3.
VIII- IX .

.4.
VIII- IX .

56

57

.7,. XVI-XVIII .
.

. 8 , . XIX .

.5.
XIII- XIV .

.6. , XIII .
.

. 9. - XIV .

58

59

. 10.

= .

. 11.

(1331-1355).

. 12. .

. 13.
XX .,

, .

. ( ).

. 14.
. .

60

1.
: . . . :
C , 5, 1996, . 221-237; . . . , 2,
1996, . 3-30; . . . In:
Relaiile Moldo-bulgarie n epoca medie i moderna. Chiinu, 1998, . 29-42; . .
. : . . . (=Studia
balcanica, 23). ., 2001, . 185-214; . . (
, , V
.). , 2009, . 401-440.
2. . . . II, , 1888, . 333-335; . . . . -, 1887, 12-23; . .
. . , IX, 1915; . . . , 33 36, 1917; . Wittek. Les
Gagaouzes = les gens deKaykavus. Rocznik Orientalisticzny, XVII, 1951-1952, Krakowie,
1953, . 12 24; A. Decei. Problema colonizrii turcilor n Dobrogea secolului al XIII-lea.
In: Relaiile romno-orientale. 1978, p. 143 etc; . . . -
. , 4, 1994, . 36-43
3. . .
. zntinoslavi, V, 1933 1934,
. 171 .; . . . , 1902, . 67 76;
. . . : , , . ., 1982, . 116
117; . . . : . . , IV, 1995, . 147 .; . .
. , 1977, . 5, . 4245; . . . . , 2, 1993, . 24-40
4. . . . . . , 19031904; . . . . , 40,
1904, . 38; . . . , 1993, . 27 28; . .
, . , 1938, . 13 .; . . . , IX, 1952; . . -. , 1974;
. . ( VIII XXI
.). , 2007, . 598-602
5. . . , ,
. . . ., XXXII, 1889, . 224;
. . , 2. ., 1899, . 829; . . .
., 1978, . 425; . . - . ,
IV 1, 1931, . 131 134; . . . - . .,
1904, . 35.

61

6. N. Jg. (R.) St.Romansky. t etnographiques de la Nouvelle Dobrudja


Romanie. Sofia, 1915. - IS, II, 1935, . 242 sqq.
7. . . . . , 1899, . 192-194
8. . . . 20- . XIX . , 2, 1950, . 73 85; . .
. : . . . ., 1964, . 157 158. ,
, ,
, .
, . . . . . . ., . 20 74; . .
. : .
. . , 1993, 94-105.
9. . . . . , 1903, . 185
10. G. Legean. Etnographie de la Turque DEurope. Gotha,1861, p. 27
11. S. Claire, C. Brophy. A residence in Bulgaria. London, 1869, p. 18
12. . . . . : . -, 2006, . 8-44
13. . . . . ., 5 .
14. . .. . ., . 20 .; . . . : . ,
2007, . 231-246
15. . . ..., . 3-4; . . (565 - 626). - , 8 - 9, 1992, . 115; . .
. , 49-50, 1998-1999, . 150-166
16. . . .... 3 - 4; . .
( -V .). ., 2002, . 192; G.
Mnucu-Adametesnu. is-Constantina-Constana. Pontica, XXIV, 1991, . 299 -303;
. . . , 49-50, 1998-1999, . 150-166
17. ,
IV . VI-VII .
I
. VI VII
.; . . ..., . 186-187
18. . . . ., . 171; . . . ., . 67.
19. H. e. . , 1988, . , . 36 37; . .
..., . 147 .; . . ..., . 116 117; . e. . , . ., 1977, . 2; . . . ., , . 24-40
20. . vlski. Ls urcs t1 1gu tuqu d 1 1gari du Nrd-Est. wi,
1933, . 24 27; . vlski. Ls !ments thniques tus d 1 Dbrudj. Rzni
rientalisticzny, XIV, 1938, . 67 t.; . , . , XV, 1, 1965, . 17

21. . . , . 117; . . . ., . 81; . .


. : .
. . , 1995, 373 .;
. . -
XV XVII . : . ., 1988, . 34 37; . .
XV XVII . , XXXV 1983.
22. . . ..., ss
23. . . . VI
. , 19(34), 1983, . 3637; . . .
. : VI XI . ., 1973, . 75
91; . . .
. : . , 1982, . 8998; . . : . -, 7, 1995, . 171-172
24. . . . ..., ss.
25. . . .
, . , 12 (27), 1976, . 122129; . . . , . , 13 (28),
1977, . 172 - 176; ., -, . , . .
. , . : . , 1989, . 178 196.
26. . . . :
, 2,1991, . 87 99; . .
. : . ., 1982, . 79 80; . -. 3 . - : , 4 2, , 2007, . 121-146
27. . . . : .
, 1982, . 103.
28. . , . , 1. ., 1989. ,
IX . .: . . . : . , . , 1...
- , 27 (42), 1991, . 248 - 249
29. . . (VII XI .). ,
1982, . 27,28,155; . Cirgan. eramica feudala timpurie descoperita teritoariul
orasului nstanta. nti, II, 1970, . 373 393.
30. . . - . - Di, 7,1973, . 355 - 412; U. Fidl. Studien Zur Graberfeldern des 6.
bis 9.Jahrhunderts d unteren Donau, 1, nn, 1992, S. 307 312; 336 342, bb.
115 - 117; 2, nn, 1992, S. 427 - 442, 452; I. n, St. Stefanescu. Din istoria Dbgi, III. uusti, 1971, . 36, ht 1; G. usto, schimburile nmi in giun
Danubiano-nti in sll VIII XI. nti, XXIV 1991, . 383.
31. G. Simon. Dsriri hlgi grinduril din Dlt Dunii. u, 2,
1971, . 48 - 58; G. ust. . cit., . 383; . . . -

62

63

VIII- . - .
: . , 1969, . 211-229; . . .
. : , 5, 1996, . 109-127
32. . . . ., . 27 - 29; 32 - 42; 155; . , . . ., ; . . -. : . .
, 1990, -34-38
33. U. Fidler. . it., S. 307 - 312, 361 - 362.
34. . . . ., . 355 .
35. . -, . , . . . ., . 188.
36. . . . ..., . 3637; . . .
..., . 75 91; . . .
. - , XXXIV 1974, . 52 - 58.
37. . Radulescu, N. rtuchi. imitirul feudal-timpuriu de l st1u. nstant,
1967; U. Fidler, . cit., S. 417 - 422.
38. . . . . , I, 3 4, 1959, . 56 60.
39. - IX-X .
, , , , - ., (, , ,
) : . . .
, . , 3-4, 1982, . 43-49; . . - . , 7, 1990, . 193-215.
. , . . , I, II. , 1995 c.
41-62, 63-101, 207-235; . . , . , 8, 1991, . 28-39 . . NNA MONAXHNA . , 11, 1994, . 43-51
40. Fidler, U. . cit., S. 305 - 307, 362, bb. 117.
41. I. Barnea, t. tefnescu. Din istoria Dobrodgei. 3. Bucureti, 1971, p. 180 etc.; I.
Barnea. hristian Art in Romania, 2. Bucureast, 1981, p. 17 etc.; . Popkonstantinov. Les
inscriptions du monast ust s du villag uftl(sb). In: Dbruddza.
rudes ethno-ulturelles. Sofia, 1987, . 115 146.
42. . . ..., ss.; . .
..., . 99 108; usto, G. . cit., . 383; n, I., St.
Stfnsu. . it.,hrt 1, 2.
43. . . . Raports du III IS, 2.
tislav, 1980; . . ..., . 99 108; . ,
. . . . . . 1,1973, . 174; . , . , . . -. ,
XIII, 1962, . 64 107; . .
VI XI . . ., 1976, .332,350-351.
44. . . . ., . 155; . . . , 5, 1988, . 72 77; . . ...,
. 79 80

45. . . . , XVII, 1950, . 284-288;


. , . , . .
( .). V, -2.
(VV .). , 2005.
46. . . . , 25 (40),
1989, . 57 60, . 4;
47. I. Barnea, t. tefnescu. Op. cit., p. 180 etc.; I. Barnea. Op. cit., p. 17 etc
48. . . ..., . 10-11; . .
..., . 185-214
49. .
50. . . . : . ,
1981, . 295; . . V . , 23, 2002. . . ..., . 77 83; . , . , .. . ., . 69 .; . . --. ., 1989, . 29 32; I. n, Desriri hlogice din
Fudala d l ngali. , 6,1957, . 903 906; n, I., St. Stfnsu. . cit., .
331, hrt 1 2; G. usto. . it.., . 383.
51. IX . . . . . ,
1, 1982, . 34 36; . . . : . , 1990, . 52 55; . .
c . . :
..., . 59 69; . . .
: . --. ., 1982, . 59 60; IV. Jdnv. Dbrudz (491
1092) sln l donnees de l numismatique et de la sphragistique. In: . Dobrudza.
Etudes ethno-ulturelles. Sofia, 1987, . 195-199; . .
. , 26 /41/, 1990, . 141 -146
52. . . ( XVI .). ., LVII,
1991,2, . 75-89; . . ..., . 188-190
53. P. Diaconu. Les petchngues au Bas Danube. Bucarest, 1979, . 40-44; . -. .
- . , 1976, . 62-63;
. . . ., . 141; G. Mnucu-Adametesnu. Istoria Dobrogei in perioada 9691204. Contribuii arheologice i numismatice. Bucureti, 2001, p. 476-477, Tabl. 4, 7, 19; .
. ..., . 59.
54. . . ..., 11-12; G. Mnucu-Adametesnu.
Op. cit. p. 478, Tabl. 2, 6, 10, 11, 13, 16, 18
55. . . -..., . 41.
56. . ,

.
57. . . . .,. 603-608
58. . . . ., . 32 33; . . . ., . 141; . , .
, . . , 1. . ., 1990, . 193.

64

65

59. S., schi, h. ntuzin. tri1 h1gic din tat de l nis1.


- u, 8,1980, . 459 - 471.
60. . . . : ..., . 286 293; . . ( )
: . 70- . . , 2006, .
, . , . . ,
. 2006, , 2007, . 563-568
61. . . . : . 1. , 1981,
. 295 .; . . . : ..., . 286
293; . , , , . : ..., . 228243; . , . , . . . ., . 69 .;
. . ..., . 77 ;. P. Diaconu. Kilia et Licostomo. Un faux problme de
gographie historique. In: Il Mar Negro, II. 1995-1996; . .
. . , I, 1993, .169-188; . . II-IV . , , 1997, . 105-136
62. . . .
., LI, 3,1993, . 38; . Dinu. uil 1ui S Vicin. zntin, 8, 1976,
.409 et.
63. . . III-IV . . , . , 14-16, 1997-1999, .155-161; . . , , , , , , , , . -: . -, 7, 1995,
. 191-192, 212, 221,227, 241, 242, 270, 296
64. G. Bratianu. Recherches sur Vicina et Cetatea Alba. Bucdrest, 1935, p. 147; . . . :
. , 1982, . 228243.
65. , . I , ()
III .
66. . . ..., . 25 .; . Wittek. . cit., . 12 24; . H ..
. E, 3, 1967
67. Georgius Pachymeres. De Michaele et Andronico Palaeologis libri tredecim. Ed. I.
Beccer, Bonn, 1835, I, p. 229-240 (= , . , 1980, . 155-161)
68. N. Gregoras. Byzantina historia. Ed. L. Schopen, I. Bonn, 1829, p. 99-101 (= ,
I, . 134-135)
69. H. von Duda. Die Seltschukengeschichte des Ibn Bb. Kopenhagen, 1959, S.
283-285; . Wittek. . cit., . 12 24; H. von Duda. Zeitgenossischeislamische Quellen
und das Oguzname des Jazydgyoglu Al zur angeblichen turkischen Besiedlung der
Dobrudscha im 13. Jhd. n. Chr.- , 66/2 (1943), S. 13145; I.Vzry. Cumans and Tatars.
Oriental Military in the Pre-Otomans balkans 1185-1365. Cambridge, 2005, p. 75-79
70. J. Hammer. Historie de lEmpire Ottoman, .IV, Paris, 1835, p. 13-25; J. Hammer.
Geschichte der Goldennen Horde. Pest, 1840, S. 174-190
71. Kemal pacha Zadeh. Histoire de la campagne de Mohacz. Publie par Pavet de
Courteille. Paris. 1859, p. 77-81

72. P. Mutafiev. Die angeblicheche Einwanderung von Seldchuken-Trken in die


Dobrudscha im XIII Jahrhundert. Sofia, 1943; . ,
XIII . . , IV, , 1947, . 108-146
/ : , II. ., 1973, . 607-745/
73. Gfgraphie dAbulfda, traduite darabe en franaise par M. Reinaut, II. Paris, 1848,
p. 316-318 . . . ,
. .1, . -, 1884; . . . , . . 2.
-, 1941; . . .
. , 1999, . 89-91
74. . Wittek. . cit., . 12 24; . Wittek. YazijioghliAli on the Christian Tutks of the
Dobruja. British School of the Oriental and Afrikan Studies, XIV, 3, 1953, p. 639-668
75. A. Decei. Op. cit., p. 140 etc.
76. H. Inalic. LEmpire ottoman. Actes de Premier Congrs International des Etudes
Balkaniques et Sud-est Europenes, III. Sofia, 1969, p. 75-76
77. Nicephori Gregorae Byzantina historia. Ed. L. Schopen, I. Bonn, 1829, p. 149-150
(= , I, . 139); . . . ,
. .1, . -, 1884, . 117,
161; . . . . , . 90 91
78. G. Atanasov. La Vicina medievale et la forteresse de Nufru. EB, 1, 1994, p.
122-128; . . ..., . 15; V. Lauremt. La domination
byzantine aou bouches du Danube sous Michel VIII Palologue. RESEE, 22, 1945, p.
188.
79. O. Ilieescu. Nouveles editions dactes notaries instruments au XIV sicle dans les
colonies gnoises des bouches du Danube. RESEE, XV, 1, 1977, p. 113-114, not. 2
80. G. Bratianu. Recherches sur Vicina et Cetatea Alba. Bucdrest, 1935, p. 147; . . . : . 1. , 1981, .221-222.
81. G. Fr. Tafel , G. M. Thomas. Urkunden zum alteren Handels und Staatsgeschichte
Rpublik Venedig. III. Wien, 1857, S. 179; . . , . 23 - 25
82. . , . . . ., . 201
83. . . . , 1998, . 58; I.Vzry.
Op. cit., p. 79
84. . . .
., 3, 1993, . 3-19; . . , . 198-199
85. . . ..., . 15-18
86. I.Vzry. Op. cit., p. 72-75
87. E. i I. E. Oberlnder-Trnoveanu. Contribuii la studiul emisiunilor monetare i al
formaiunilor politice din zona Gurilor Dunrii n secolele XIII-XIV. SCIVA, 32, 1, 1981, p.
99-100
88. . . . ., . 113-117, 159-161, 383-384; Gfgraphie dAbulfda,
traduite darabe en franaise par M. Reinaut, II. Paris, 1848, p. 316-318; Voyages dIbn
Batutah. Text arabe accompagn dune tradyction par B. Defrmery et B. Sanguinetti.
Paris, 1977, p. 416-419 ; V. Lauremt. Le mtropolite de Vicima Macaire et la prise de la
ville par les tartares. RESEE, 23, 1945, p. 228-231 ; . . -

66

67

XIII XV . , 2, 1984, . 20
22; . . . . , . 87, 108-111
89. . . . ., . 117, 159, 161-162; . . , . . .
. -, 1950,. 92, 115; E. i I. E. OberlnderTrnoveanu. Op. cit., p. 99-100 . . . . , . 102-110
90. . . . , 3, 1978, .
50-58
91. . , . . . ( ). ,
V .
/ / - . . .
V
. , 14-16, 1997-1999, . 278-306; . .
. 18 - 19
92. J. Grirliciis. Mittelalterliche Tierreliefs in Anatolien und Nordmesopotamien.
Untersuchungen zur figrlichen Bandekaration des Sedschuken, Artuqiden und ihrer
Nachfolger bis 15 Jahrhundert. Tbingen, 1995, S. 9-324. Taf. 40, 43, 44, 50, 68
93. . . . -, , 1966 .
29-34
94. . .
. , 8, 1991, . 67-75
95. . . , . 416, . V - 11
96. I. Vasiliu. Consideraii finale asupra locuirii feudale timpurii de Babadag. Peuce,
XII, 1996, p. 169-186; G. Mnucu-Adametesnu. Istoria Dobrogei in perioada 969-1204.
Contribuii arheologice i numismatice. Bucureti, 2001, . . 478, Tabl. 20
97. . . IIIIV . ( ). , 6, 1997, . 144-145
98. . Wittek. Les Gagaouzes = les gens deKaykavus...., p. 22-24
99. . . . . ., . 7 .
100. . . ...
101. . Wittek. Les Gagaouzes = les gens deKaykavus...., p. 12-22; , . ..., . 26;
102. . 86
103. E. i I. E. Oberlnder-Trnoveanu. Op. cit., p. 99-100
104. . . . ., . 117, 159, 161-162; . . , . . .
. .,. 92, 115; E. i I. E. Oberlnder-Trnoveanu. Contribuii la studiul emisiunilor
monetare i al formaiunilor politice din zona Gurilor Dunrii n secolele XIII-XIV. SCIVA,
32, 1, 1981, p. 99-100; . . . -
. : . . , 1991, . 47
.; . si I. brlnd. . cit., . 99; G. tnsv. L Vicina mediev1 t1 frtss de
Nufau. tudes balkaniques,1,1994, . 124 125.
105. . , . , . 641-670; . . . : , 11,1994, . 76 97.

106. . . ..., . 224; . . ...,. 829; . . ..., . 425


107. . . .... 3-30; . .
. : C , 5,
1996, . 221-237; . . ...,. 185-214; . .
. In: Relaiile Moldo-bulgarie n
epoca medie i moderna. Chiinu, 1998, . 29-42
108. . . , ( XI XIV .). . . , 1991, . 710;
. ..., . 3-30
109. . . .
1186 1207 . . , 58, 1939; . . . ., . 10 .
110. O.Pritsak. The Polovcians and Rus. Archivum Eurasie Medii Aevi (Wiesbaden),
2, 1982, p. 340-368; . . ., . 5 6; . . .
. , 2006, . 136
111. E. Oberlnder-Trnoveanu. Numizmatical and historical remarks on the
bzyantine coin hoards from the 12th century at the Lower Danube. RESEE, XXX, 1-2,
1992, p. 49-51, 57-58
112. A. Plczi-Horvth. Pechenegs, Cumans, Iassians. Budapest, 1989, p. 55-80; .
. :
/X-V /. : .
--. , 2007, . 41-42
113. . . . . ., . 203211; . . . , , . . ,
1977, . 153 - 156.
114. . . , .
, 62, 1958, . 205; D. A. Rasovskij. Comans et Byzance. Actes de IV em Conges
International des Etudes Byzantines, Sofia, 1935, . 351; . . . , 1990, . 143
115. . . . ., . 131 134; . . . ., . 1718.
116. . . XIIXI .
: , . 6. , 1987, . 629 637;
. . . ., . 149.
117. . . ... . 631; , 8, 1971, . 165-166.
118. . , . , . . XII XIV., . , 1993, . 50.
119. . . , ..., . 218 .; . . . .,
.189
120. A. Plczi-Hyrvt. Limigration et tablissement de Comans en Hongrie. A O
Hungr, 29, 1975, p. 319-320; A. Plczi-Horvth. Pechenegs, Cumans..., p. 47-80
121. . . .... 3-30; . . .... 221-237; . . ...,. 185214; . . .... 29-42.
. . : . . . ., . 188-189

68

69

122. A. Plczi-Horvth. Pechenegs, Cumans, p. 47-60; . . . ., . 42-43


123. . . ., 1970, . 280-284; . .
, 1, , 1940, . 154-156
124. P. Diaconu. Carbona, Cavarna, la contre de Carvouna. Dacia,XXXVII, 1993, p.
301-305
125. . . . ., . 285-287
126. . 1. , 1985, . 27-28, 33.
, X X XI . , XI-XII . XII XIII .
126. . . . ., . 280-284
128. . . . ., . 9
129. . . , 2, , 1944, . 41-42
130. O. Pritsak. The Polovcians and Rus. Archivum Eurasie Medii Aevi (Wiesbaden), 2,
1982, p. 340-368; . . . . , 2006, . 136
131. . . , . 136
132. . : , .., 1973, . 122;;
. . ..., . 16 - 17; . Dinu. umni si rigin fmiliei lui Dbtita
Rvista istri, 34, 1994, . 287-288 ; . . (40- 90-
IV ). , 10, 1992, . 3-23
133. , . ..., . 629 637; I.Vzry. Op. cit., p. 65
134. . Dinu. umni si rigin..., . 287-288; . . , . 4-6
135. G. Atanasov, Pl. Pavlov. Sur litneraire de larme tartare a traverse de la Bulgaria du
Nord et Dobrudja en 1242. Dobrudja, 12, 1995, p. 233-241 . . . . (1241 - 1242 .)- , 1, 1994, . 9 - 20.
136. . . ...,.721-723; . . ..., . 7
137. . . . ., LVII,
1,1991. .80-89.
138. . .
XVII . - , XV, 1964, c. 117.
139. . e. ..., . 86 88.
140. . . . .; . . ..., . 72 .
141. . . IV . , 24, 1984, .
106-115; E. Oberlnder-Trnoveanu. Quelques remarques sur les emissions montaires
mdivales de la Dobroudja mridionale aux XIV-e XV-e sicles. Revur Roumaine
dHistoire, 27, 1988q p. 108-109; E. Oberlnder -Trnoveanu. Un trsor de Monnaies Serbes
et Bosniques trouv au Bouches de Danube (note prluminaire). , 15,
1992, . 80-81; . . , IV . , 3, 1987, . 27-40

142. . , . 113; E. Oberlnder-Trnoveanu. Quelques


remarques sur..., . 109; . . . . . 37; . .
IV ...., . 278, . 26; . . . ., . 222
143. E. Oberlnder-Trnoveanu. Quelques remarques sur... . 109
144. S. Iosipescu. Balica, Dobroti, Ioancu. Bucurti, 1985, . 98
145. . . ..., . 50-58
146. . , . 113; . . ..., . 191, . 5
147. . . - /IV- V ./. :. , 1984, . 85-107
148. . . . , VII, 1921, . 30; . ,
. 113; . . ..., . 191, . 5
149. . vlski. Ls urcs t ..., . 24 27; . vlski. Ls !ments ..., . 67 t.; . ,
..., .3 17
150. . . ,
(VII XIII .). , III, 3 4, 1994, . 106.
151. . . . . ., . 191.
152. . . ...,. 185-214
153. . . . ., 1981, . 58
59; . . ..., . 86 87.
154. . . . , 40, 1952, . 216-217
155. , V. , 1988, . 59; . .
IV . Revista de istorii Moldovei, 1, 1993, c. 44-45; . , . , .
. XII XIV.,
. , 1993, . 108
156. . . . , 1971, . 84
157. . , . . ..., . 245. I
IV . : , , . 95, 107, 117, 136, 137, 164, 172, 203, 221-233, 259, 262- 267, 277,
285-289, 292-295, 298, 308, 344-349, 360-363, 370-391.
,
: , , . 142 , I, .29, 35, 41, 63, 136; V. Gjuzelev. Les appellations de la
Bulgarie mdivale dans les sorces hisoriques (VII-e XV-e s.). :
. . , 1984, . 46-50
158. . . ..., . 904; . H.
. ., 1934, . 146, 203, 295.
159. . . ..., . 9; . . ..., . 153
155; . . ..., . 114 115.

70

71

..

..

1
Yurdumuda her hangi ir taa
vursan sana analatacak ir eyi olur
In our land every stone will tell you a
story if you kick it over
[
- ,
].
. . 8.10

1903 , , ..
, , , ,
.
, . ,
. [ . 1938. . 51-74].
, , .. ,
, .
, .. , , , , , , , [ .. 1904,
2005, 58 ].
. ,
,
1

: :
. : 09-01-00012

72

() - .
, ,
. , , ,
[ , 1956. . 225226]. , ,
, , I . .
, , ,
, , .
, , .
, ,
,
[ . 1956. . 27-42, 319-320]. ,
, , .

,
.
, ,
,
.

. , -, (),
.
.. 1903
.: ,
, ; [ ..
1967. .11].

73

..

. , ,
.. , , , .
[ .. 1988. .41].

,
(), .
, 1970- .. ,
. ,
,
,
,
[ .. 1980,
.: 106-107, 110-111].
,
, .. ,
, .
,
, . , , (
), .
. ()
.
(), .. , ,
[ .. 1984].
(
) .
,
-

.
.
. ,
, ,
[ ].
,
, , -, - , , -, I .
[ .. 1979. . 86-105; 1982. . 6].
, , .. . . ,
. ,
, .


-
.
.
.. . , , I
. ,
, . , .., -
.. [ .., 2006, .402 ]
.. ,
, 1901 .,

74

75

..


, :
,
,
. : , ;
,
,
[,
1901. .6; .
.., .62].
1-4 ., (, .)
. , ; [ , 1999]. .. ,
,
,
.
, , . ()
XI-XIII . ( .. )
, .. , , . [ .. 1966. . 3]
, , , -
,
. , ,
. , ,
, 3 . .. [
, 2009, .201].

, , -
- ?
.

(, ,
) ,
.
, .
,
,
, [ .., 1874; .., 1902. . 277;
.., 1903; .., 1915; .., 1964, 1969;
.., 1966. . 6-7]. ,
,
. , , (I-II .), , ,
[ . ].
(680-1018 .) (1186-1396 .)
, .
, , ,
,

.
, ,
, ,
.

76

77

..

: (.. ..), -. ,
,
,
[ . 1999].

, ,
,
. , ( , ) , () (),
, .
, , , , , ()

,
, I . . ,
, , , .
, , , , () .
, , -, () , , -,
. ,
: , ,
,
, ()
, ,

, ( ) ()
. [http:hghlt.yandex.net/yandtm?gtree].
, , ,
: , - ,
,
().

. ,
. ,
.
.
, ,
, , ,
() .

78

79

?
( )
, , ,
VIII-I . ..
, .. , .. , .. ,
. .
, , ..,
<> -, ,
, ,
() .. :
.
.

.



() , ..:
,
,
,
.

..

.. :
, , <>
,
<> ,
, , [ .. ].
, ,
() () , ,
,
.
.
()
. , ,
, ,
. (),
, , ,
,
, .
,
, (),
.. () ,

, 1322 . [ .., 1974. .77-112; 1-83. .117-199].


, ..,
.

.
, , .
, , , -, -III .
, ,
() ,
, , , , .
, , 645 , .. 1851 .,
, .
, 1908 . ..
1133 . ,
(29,0%
30,9%). (17,5% 11,7%)
(. 1).
, , ,
() (). ,
. , , ,
. ,
, 600 , () I . 16 . ,

80

81

..
1


( )

..

..

73,6

29,0

33,4

7,5

17,5

28,6

7,2

11,7

16,4

6,0

30,9

0,7

1,9

0,6

15,4

0,8

1,0

0,8

2,9

3,9

0,7

0,7

0,5

0,9

0,5

0,4

0,2

0,3

0,7

0,3

0,1

3,4

0,2

0,6

0,4

0,1

0,2

. ()
, , - () II .
1021 ,
( ) 19
.
()
II .
8 , : 1) ; 2) ; 3) ;

: .. . III; .. 1907.
.92; - 1966. . 187.

, ,
() , .

,
, , ..
.. -. ..

, 300- , -

82

40
. 1.
( .. ) [. : .. 1974. . 14, . 1].
1-3 .; 4 .; 5 ;
6 ; 7 .; 8 ., 9
.; 10 .; 11 .; 12 .; 13 .;
14 .

83


4) ; 5) ; 6) ; 7) ; 8) ,
, (),
, , .
() . ()
, ,
.
..
.
,
() . ( 40%)

. 2. II . [. : .. 1974. . 19, . 5]
; (
) ; , ;

84

..
, 12% . 10%
. ,

( )
(. 2).
2

1.

14

409

40,0

29

2.

11

127

12,4

12

3.

17

124

12,1

4.

13

98

9,5

5.

11

97

9,5

6.

12

80

7,8

7.

20

1,9

8.

11

1,0

9.

11

1,0

10.

10

0,9

11.

0,9

12

0,8

13.

0,7

14.

0,3

15.

0,3

16.

0,3

17.

0,1

18.

19.

117

1021

100,0

* : .., 1974. . 15.

85

..

. 3. ()
[. : .. 1974. . 16. . 3].

, . , , ,
. [- . 1966. . 179].
,

, . .,
.. , -
,
, ,
,
, . [ .. 1966. . IV. . 378].
, ..
1920- , .. - , .. , ..
, , -,

, , -, , ,
, [ ..
1897. .13-18; .. 1905. . 215-250; ..
1907. .250-251 .; - .. 1966. . 191].
. , ,
, ,
, , .

. , ,
( ), . [ . 1956. . 220].
.. - . -

86

87

. , , , , ,
857 (84%)
() (.2).
, (. 3).
..
- , ,

.
, , , ,
,

..


, .
, ,
, , . : -,

, , ,
; -, ,
; -, , .

- , , . , ,
200 ,
.. - [1966. . 4]
1300 ..
[, 1974. . 12].
, , , , ,
, , , . ,
() \ . ,
.
,
.
,

- ,
,
, - .

: -, ,
, (, , ) ,
- . , , .. , ,

[ .. 1949, 3].
.

. .
, ,
.
,
, ,
.
,
, :
,
,
,
.

88

89



( )

. ,
, ,

,
[ . 1997. . 101; .., 1990. .140; - .., 1966. .186]
.. ,
III . ..
<> , , , . , ,
, , VII VIII . .. [
.. 4., 1966. . 38].
II . , ,
, , :

, , , ,
, , .
, ,
.
[. : .. 1974. . 5]

..

IV .
VIII . , , 1398 . [ ..,
1890; - .., 1966. . 166].
VII . 1627 .
,
:
20, <> <>

. - ()
[http:gorod.dp.ua/history/ _ru.php?article=146].
VIII .
1768-1744 .,
. .. .. , [ ..
1947; .. 1975].
I . [ .. 1851 ].

, . , ,
, ,
- [ . 1838-1840. . 226;
- .., 1966. . 187].
, .. ..
, 1895 , ,
, .. : ,

, , ,
, [ . 1895.
. 160 ].
,
- , .. , [ ..
1898; . : . 1890].
,
. , .. ( . , 1877) . 44 I -

90

91


1869 . [ I
. ., 1869. II ].
. .. III 1907 . [
.. 1908].
.. , . [
.. 1906. . 1-25; 1915. . 408-440], ..
1921 . : ,
,
,
[ .. 1966. .377-392].

I- ., , ,
, .
. : .. [1960], .. [1961], .. [1941; 1952], .. - [1966], ..
[1974; 1990] .

..

?
(
)


.

() , -,
, , , -,
.

. .
: ,
, ..
, , .

,
, -
() , I . , . ,
, .
, , , ,

. -,
, .
-
- . ,
, ,
, .. : , , , , , , ,
, [ .. 1982. . 53].
() ,
, , ,
, ,
.
,

92

93

..

, ,
. ,
, , .
37
, , , 12
.
() ,
, () ().
, , ,
() , , ,
(). , ,
() , ,
[ .. 1997].
.. ..
- , , ..
.
, XIX ., ..
, .
,
. .. , .
,

.. , , ,
. , , , [ .., 1902, 3,
. 8; .., 2004, . 296 ].
..
: 1) ; 2) (
) . I
,
, II , : , ( ) , III
, IV , VI VII
. , , 8- ,
. [ .. 1974. .61, . 13].

,
() ,
--, :
, . , ,
. , ,

, ,
- , , II .
()
: . , I . ,
.
, .
() ,

94

95

..


. , , , -,
1163 . . 1193 .
() ,
. , , ,
, .[
.. 1974. .21].

,
III-IV . , , -
- 11 () [ .. 1884.
. 540-541].
, - -, .. -
, , , . , -
(-),
, [
.. 1884. . 503; - .. 1966. . 149].


, , , - , , , .
, , , ()
,
, .

.

, , : 93:89 , (67 .)
(. 3).
:
18:7, 27:18 (. 3).

96

97

()
3- *

1.

2.

19

10

11

11

3.

14

4.

5.

14

6.

7.

8.

9.

10.

11.

23

14

69

18

27

24

1.

60

37

22

-1

2.

52

14

22

16

3.

..
3 ()

4.

5.

6.

7.
8.

14

104

27

28

49

249

93

89

67

1.

2.

3.

4.

5.

6.

33

18

351

118

134

99

,
. , ()
,
.
, . , , ,

[ .
]. - ,
, .
,
.

.
, ,

* : .. 1974. . 77-112.

,
( ) (),
, .
,

98

. 3. .
.. , . .. .

99

..

() .
.
. , , ,
,
.
() ,
. [ .., 1961.
. 55; .., 1966. .20; .., 1969. .29;
.., 1974. . 73]. , , () . ,
, , .
, , -
,
, , ,
,
.
, ,

, , .
, , , . ,
,
, ,
.
,
XIX . , . , ..
XIX , ,
,
[ .. 1902. 3 .11.; ..
2004. . 297 ].

, ,
, : , , , .
, , , .
,
, , ,
.
, ..
[ .. 1902. 3 11.; ..,
2004, . 297 ].
XIX . ,
, ,
, ,

.
,
. .
, . , ,
, () .
,
. .
, . , , , ,
, ,
.
, .
, -,
.
(, ), .. ,

100

101


,
[ .. http://gorod.dp.ua/history/article_
ru.php?article=6]. .. ?
, !
, ,
,
.
. :
,
,
, .
:
,

.

..
,

.
, , , , .
, ,
.. , ,
.
, , -, ()
, ; -,
; -, , , .
[ .., 1974. . 74-75].


,
.
, ,
, ,
,
.
, .
, ,
.
, , ,
() .

. 4. ( )
[ .. 1974. .75; 818 - . 95]

102

103

..

, ,
, .. ,

,
() . , , , .
, , , ,
. , , .
, ,
.
, ,
, , ,
().
,
. ,
,
II ., , () . [
. . . 1997. .101;
. 1940. . 315-318; - .., 1966. . 191;
.., 1974. . 73].
, .. ,
, () , : ,
<> , ,
; ,
. , , ; ,
, ;
,
; , -

, [ .. .
.IV, 1966. . 39].
. ,
I .

,
. , () .
. .

.

. ,
. ..
, [ ..
1961. . 55; .. 1966. . 20; .. 1969. .29],
[ .. 1974. . 73]. ,
,
, , - ,
,
, , , .
, ()
,
? , .. , ()
, ,
, , .

104

105

..


()

. .. - , , .. 1901 .,
. [- ..
1966. . 192].
()
.
, ,
,
. , ,
: ;
[ ..
2006. . 79].
, ()
, , , .
,
[ .. 2006. . 79].
, ,
. . XII .
, 988 . ( ). [., 2007. . 53].
( )

. -,
, . -, -

, ,
. , ,
. ,
. , , ,
.
, -
. . . ,
, 1061 .
. ,
,
: , , , , , , [ .. 1997. . 302].
,
. ,
.. , , (
..), ,
, <>
, ,
, ,
[ .. 1997. . 301].
()
XI . ,
.
XI . , XIV ., .. , 1046-1067 .,
.
, , ,

106

107

..

,
, ,
,
: ,
, . [
.. 1997. C. 299].
,
.
: ,
, ,
[ , 2007. . 115 !].
() . ,
, , ,
, , ,
.

( )
- , ,
. ,
,
. [ .. 1915. . VI, .
29,23,24; .. 1974. .
105, . 1156].
..

,

. 5.

() . [
[ .. 1974. . 181].
.. 1947].

, ,
,
, .
, , ( ), .
,
, ,
, . ,
(, )
,
.
, ,
,

.

,
, 1.
:

1. -
, - , ,
, (
; 2 4. -
..)
(4) (2),
; 3. -
(),

[: .. 1938. . 49]
,

108

109

..


, : ! ,
. [ (). 1829. . 176; . http://
www.opentextnn.ru/man/?:d=711].
, , : ,
, I-III .
, . , - ?
,
, , .
(, ,
..), , ,
,
, ,
.


,
, ,

.

,
,
,
2.
.,
( ).
., . -
.
( .. ).
.. -

, , :
, ( XIX . ..), <> ,
: , , , ..
, [ .. 1988. . 8].
,
,
. , , ( 1-3),
,

I . I-III
.
.




: -, , -,

[ . //
http].


3.
.. ,
. .-
( .. )
. [ ..

110

111

..

1988. . 126].
,
.
,
,

,
. [ .. 1988. . 126].

,

,
-. 6.
.
.
[ .., 1974. 11. . 119]

: , , ; ,
, , , , , .[ ..
1988. . 148].

,

.

,
. , , -


,
.
,
, I-III . .
, , , , , , , ,
, ,
.

. , .
.

(), ,
.

, .

112

113

. 7. .
[ .. 1974. . 130]

..

, , ( 47)
,
( 46)
. [ ..,
1974. . 130]
() .
, .. ,
().
(). (, , ), , <>,
. [ ..
1988. .112].

() , ,
,
,
.
, ,
.
, , -, : , , , ; -,
, , , , . , ,
, , , , , ,

. , ,
,

.



() ,
,
, , , , .
, , - ( 1206 1207 .. ).
, ,

114

115

. 8.
- .
[ .. 1974., 1206, 1207. . 187]


.
, . , , , , , .
, , , ,
.

, , . , . ,
1919 .,
.
. ,
.
. ,
, ,
,
.
, , . .:
, .
,
[http:hghltd.yandex.net/yandbtm?gtree]

..
,
, :
,
,

.
[http:hghltd.yandex.net/yandbtm?gtree]
, ,
,
. , . . , .
,
, .
,
, , , [http:www.ruschudo.ru/miracles/3348/].

,


, ,
,
, .
,
: !
, , , ,
.
, ,
, . , ,
, 37 (1885-1922 .) , , -

116

117


,
,
.

[ . http://evgenyivanov.
livejournal.com/544989.html]

..

. 9.

. [http:hghltd.net/
yandbtm?gtree; http://www.chronologia,org/xpon5/03.html].
, , ,
, ,
, ,
. , ,
, ,
.
, , ( .. ):
,
, ,
. , ,
, (. 20-21)
, .
. 1926 .
(. 22-23),
. ,
, , ,
, ,
[
. 1997. . 48; .. html://www.trinitas.ru/rus./doc.;
: // http://hghltd.yandex.
net/yandbtm?gtree].

. , , ,
, [http://hghltd.yandex.net/yandbtm?gtree].
,
,

118

119

..

[ . 1999.
. 68. . 97; http://www.trinutas.ru//rus/doc].
,
() , ,
,
..
. , ,
( , ..) , , , ,
, [http:
chudinov.ru/lik-maryi-bulgara-i-bolgarii/].
, ,
, -,
. -, , , , ,
,
, .
. , , ,
.
I . , ,
(), ,
, , ,
. , ,
.
, () ,
, , , .
,
, -

,
, , (), , , ,
. ,
, ,
, ,
. , , ,
, , ,
. , , ,
.
, -, , I ., , -,
I .
, .. ,
, ()
, ,
.

.
.

120

121



. , , , . ,
,

, ,

..


. , ,
, , . , ,


.. , ,
,

. 11. . .
.
,
, -,
,
.
,
, , , , , .
,
. () ,

.
, , , . , , ,
, , .

, , , .
.
,
,
. ,
. ,
. ,
, . ,
,
.
,
,
. , ,

- - . ,
.
, , ,

.

,
,
,
. 12. . .
.

122

123

..


, ,
, ,
. , ,

( , -, ) VI-VII . , I-III .
.
- .
,
, , ,
,
.

, , , , .
, ()
(, [] ) . , 18 ()
, - 14 , ( )
[ .. 1974. . 18].
, ,
, , ,
, , .
, , .

,

, , , - . ,
,
, ,

,
,
.
, ,
, ..
, , :
, ,
, ,
,
.
[ .. 1977. . 65]

124

125

, ,
,
.
(),
, , ,
, ,
. ,
, .
, , ,
, ,
, ,
, .
,
,

..

I .
http: // moldovamap.ru/36-arheologicheskie-issledovanija-v-essaraii-v.html
. . . . . , 1999.
.. // . 1960. . 80.
. (- ). , 1877.
.., .. // .
1974. 3. . 220-236.
.. // . .
IV. ., 1966. . 377-396.
.. . 1893-1894 .
// . . IV. ., 1966. . 21-91.
.., .. VI-VII . (- ) // -
. , 1988.
.. 3 . //
. 1985. : , 1990.
. , . . 1999.
.. . 1908. .
.. // VIII . . III. ., 1897.
. // http://buday.narod.ru/
.. . . ., 1977.
.. // .
. VII. ., 1906. ,.408-440.
.. // . . II. , 1915.
..
// . . XXXII. , 1915.
.. ? // . , .
. . VI. . 4. ., 1947.
..
. 1903 . // III . . 1. ., 1907.

..
. 1901 // II . . 1. ., 1905.
.. ( 19531960 .). ., 1961.
.. . ., 1961
.. // , 1950. 12. . 128-155.
.. ., 2006.
.. ( ). . . .: - , 1967.
.., . . -, 1982.
. \
. . : - , 2005.
.. . : , 1989. 224 .
.., .. I-IV . . //
- . , 1981.
.. ., 1995.
.. . . . 1941
.. //
24. 1952.
.. // . ( 70- .. ). , 2002.
. 188-192.
.. ? //
( 100- .. ). . 2. ., 2002. . 236-239.
.. . , 2004.
.. VIII . // . . V. .-., 1947.
. (). .
., 1829.
..
// . .4. . 2. ., 1874.
. \ .: .. . ., 1999 // http: www.univer-life.ucos.
ru/load/0-0-0-8-20
( ). . 1223-1556. . . .. . , 2001. 428 .
// . . XXXII. , 1915.

126

127

, ,
, ,
, .

..

.. // . III. 1898. . 9-14.


.. . . 2006.
. // ( ) http://www.balkaria.
info/library/g/gullu/lexicon04.htm
.. . V . . 1. ., 1887.
\ .. .
.-., 1950.
.. //
. 1903. . VIII. . 4.
.. \ . . .. . , 1984.
.. , , ( ,
) // . ,
2001.
.. . : -, 1997.
.., . . // ,
. 1. 2002. . 76-95.
.. // . ( ) 1898. 7-8.
.. I . ,
1980
.. //
http:www.cidst.org.ua/publications/Ocherki/3html
.. . ., 1969.
.. , // . 1964. 2.
.. .. ,
1964 // . 1964, 1.
.. . ., 1975.
. .
. , 1959.
.. . , 1938.
. . , 1956.
.. . I . \ . .
.. . , , 1988.
.. // . ., 1989, .
.. . , . 1901. .
VII. . 2. . 273-302.

.. III .
( ) // . . 9, 2001. .98-111.
.. // () . III.
., 1916. . 291-312.
.
. // . , 1976. .71-73.
. // . 1. .
4. , 1938. .51-61.
.. // .3, 1999. .235-241.
.. .
1904 . // . .I. . 3. , 1904. // . .40. 1904. ., 1905.
.. . // , 1902, 3. 1-67.
.. . . .., ., , 2004.
.. // . ( ). III. 1898.
. 17-42.
. -. , 1940.
. // http://www.opentextnn.ru/man/?:d=711
. (I-II .) // http:hghlt.
yandex.net/yandtm?gtree=
.. // . 1. , . 361-369.
.., .. // Stratum plus. 1999. 3. . 359-368.
.
// . 1838-1840. . III.
.. //
. . III. .,1851
. . . . . , .. . ., , 1997.
.. // . . .
4-2. .: , 1974.
.1901, .
.. //
: . .
.2. ., 1983. .155-163.

128

129


.. ( ) // . , 1982. .102-112.
\ , ,
.-, . .. . ., 2009.
. ., 1981.
. // http://arifis.ru/work.php?action=view&id=10774&
print=yes
. . .,2005, . 1. 568 . . 2. 732 . . 3. 860 .
.. , , . .1. ., 1884.
.. // . 1949. 3.
.. // . I . . 1(II). ., 1871.
.. // XIII . . II. ., 1908.
- .. . ., 1966.
. .
. ,
1997.
.. . , 1998.
.. // .
1976. 4. . 153-165.
.. - - // . ., 1979.
.. - X-XII . \ .. .. . : , 1982.
.., .., .. . : , 1989.
.. . .-.: , 1966.
.. . ..1997.
.. // . 1890. 1. .
. // . 1890.
. .: 1895.
..
( ) // . : , 1984.
Anatol Petrencu Gagau: Historiographic aspects of their history and culture (theses)
// Historiography and politics to Eastern and Western areas of the Romanian space \
Edited by Svetlana Suveica, Jon Eremia, Sergiu Matveev, Sorin Sipos. Chiinau/Oradea:
Cartdidact Press/Oradea University Press, 2009. P. 88-93.

130

..

, , , 1991 ., ,
,
, .
, , ,
,
, ,
.


, .
.. 1808 . .
1827 . , 1828 .
- .. . 1843 . , 1845 .
. 1860-70- . , .. , 1898 .,
. . .
, - . .
.. , .. ,

[, 1994. . 3-4].

131

..

,
, [, 1848; 1853 .]. , ..
(,
), , , ,

.
, .
.. 1815 . . ( ).
, ,
, . 1839-1849 1854-1864 .
, 1849-1854 . . 1844-1847
. ,

. 1864 . . 1865 .
- . 11
..
, . ,
.. ,

. 1876 .
, , [, , , 2005. . 349-353;
, 1999. . 98-102].

, . . ,
.
1869 .
- , , , ,
, .. , ,
-.
. - .
- ,
XI XII . ,
[ .., 1916. . 136; . : ..,
1916. . 152-153].
, , .. , ,
.

.
, , ..
1804 . . () . 1821-1825
. .
,
, . 1832 . .. ,
,
. 1832 . .. ,
1836 . .
1854 . ,
, 1866 . , , . -

132

133

..

1880 . [, ,
2000. . 151-153; , 1999. . 105-110]
..

. ,
, 1880 . - [, 1993. . 279].

, XVI : 1263 , ,
VIII , 12000 15000 , : ,
.
, , , -, .
, ,
-, . ,
-,
, ,

, , ,
,
[, 1880. . 333].
, -
. [, 1993. . 199-337],
,
. , , ..

, , .
.. .
, , .. , -

.. , 1878 . .
,
, [, 1878].
, , XIX .
, (,
), ,
,
, , , . ,
- 1869 .
.
19181944 . .
1944 .,

.
, ,

.
1991 . , ,
,
, , . , (,
) - , .. [, 1977; : , 1999], . . ,
,
[, 1965; 1966; 1966], ,
[, 1962;
1980; 1984 .], [, , 1969].

134

135


,
.

, : .
, ,
, ,
. , (,
, ) ,
. ..
: ,
, ( XI XII . ..
, ).
,
. ,
.
,
, , , [, 1952. .
87; . : , 1965; 1993].
,
.

. ,
1980- ,

, ,
(
),
, ,
( ) . .
.

136

..
1990- . ,
(
), ,
1995 . [, 1995] ..
[, 1999; 1999;
2002; 2003; 2003; 2005; 2006; 2006; 2006; 2008; ,
, 1997; , , , 1999; , , 2002], [, 2002],
, ,
, .
,
,

. , .. [, 1997; 1998; 1999; 1999;
1999; 2000; 2001; 2001], [, 1997;
1997; 2000; 2006; 2008] [, 2007;
2007; 2008] , [, 2007], [, 2008] . [, 1998; 1998; 1999; 1999; 2000;
2000; 2001; 2001]

. , , , 1990- ,
.

.. // . 135-
. , 1999.

137

..

. // . 135- . , 1999.
.. , 1868 .: (
- XIX .) //
. , 1962.
.., .. // . ., 1969.
..
// .
1980. 7.
.. : . -, 1984.
.. //
. . . . , 1997.
.. //
(, , ). . 2.
, 1997.
.. // .
70- . , 2000.
.. () // I. . 16. , 2006.
..
(1990-2007) // : , , - . 2008. . 2.
.. // .. .
. . 2. , 1880.
// .. . . , 1916.
.. . // : , , - . 2008. . 2.
,
, . .
// . . . . , 1916.
. . . 1. () ():
// I.. . 5. , 1997.
. . . 2. () (): // I.. . 7. , 1998.

. . // .
100- . . . ,
1999.
. . // : (
, 120- ). ,
1999.
. .
// III . 8-11
1999 . . ., 1999.
. .
// : . ,
2000.
. . .
... . . . , 2001.
. . // . . 8. , 2001.
.. //
. . 15. 1952.
.. . . ., 1965.
.. ( ) // . . ., 1993.
.. / .: . ., . . , 1878.
. . . ( ) // . ., 1977.
.
XIII . // . . .
, 1993.
. . , 1965.
. . 1 : 1,5 . , 1966.
. . , 1966.
.. .
, 1848.
.. . .
2. , 1853.
.., .., .. .. // () . . . 2. , 2005.
.. .. . , 1994.
.., . . // () . . . 2. , 2000.

138

139

..

.. //
: , , - .
2007. . 1.
..
// -

. 6 2007. ,
2007.
.. (
) // : , ,
. - (, 26
2007 .). , 2007.
.. // : , , -
. 2008. . 2.
..
( ) // . 1995. 3.
.. (, , ) // . . 1. , 1999.
.. . //
. ( 100-
. . ). , 1999.
.. : .
, 2002.
.. 10- 60- XIX . 1. .
// I. . 12. , 2002.
.. 10- 60- XIX . 2.
// I. . 14. , 2003.
..
// -
, 7- ()
. 21-23 2001 . . 1.
. , 2003.
.. // . . 11. . .
, 2005.
..
XIXXX . . 18101862 . // -. .
- . . 1. , 2006.

.. // . . -, 2006.
.. //
. . -, 2006.
.., ..
// : , ,
21 . - 22-25
1997 . -, 1997.
.., .., .. . , 1999.
.., .. - // . , 150- .. . . 1. -, 2002.
.. // . 1998. . 3.
..
// : (
. ..). , 1998.
.. ( ) // . 1999. . 8.
..
, // .
1999. 2-3.
.. . // . 2000. . 9.
.. // . .
1. -, 2000.
.. // .
, 2001. 3.
.. ( .
.). . . . . . ., 2001.

140

141

..

, ,
. 1959 .,
3,0 . ,
,
(. 1). (25,7%) , 0,8 . ,
. (0,5 . .), (0,2 . .) - (0,1
. .).
, - ,

. , 1920-1930- . [ .., 1974. .
156-157; 1979. . 47].
- , , ,
, , 1920-30- ,
I , ,
[. : , 2009],
c , , . 1918 .
, ,
, 1925 .
, .. [, 2007. .
249-263].

.
, 1959 . (0,4
. .) (0,1 . .) . , 1949
.: . 5 1949 ., 12 957 . , ,
655 [, 2005. . 156]. ,
1 1955 ., 1 690 049 1376 [,
2005. . 239], , , , 1959 .

, , ,
-
1959 .,
.
1970 . 3,0 3,7 . .,
. ,
, 1959 . ,
0,8 0,9 . .,
. - (
4 ) ( 2,5 ), .
( 1,5 ).
. , .
1970 .
-, 0,8 . ,
21,5% , -

142

143

..

..


.
., . .
, , .. .

, 1959 .
, 1970 . 0,6 . ., 15,2%
.
.,
.
11
(1959-1970 .) 0,4 0,5 . ., . , . 0,2 . .,
.
(0,5 . .), .,
.
1970 . (0,3 . .), .,
(0,1 . .).
, 1959 1970 . .
., , ., 1970
. - (, ., ),
( .), (
.), ( .)
.
1970-79 .
( 3,7 4,2 .
.), ,
. -, -

(1,0 . ., 23,1%
) . .
, , 20,6% , ,
. .
( 3 )
., 6,6%
.
(
.) (
.), .
( 21,5%
15,0%), - , . , 5-7 .
, . 2,5 .
, (1970-79 .)
:
.
- , , , , , ,
, .
.
, (19791989 .) ,
2,5 4,2 10,0 . .
( 6,2 ): ( 20 ), ( 6 ), ( 4 ),
. ( 3 ). ,

144

145

146

828
53
615
256
894
1698
108

276

314
141
181
123
1054
748
336

414

518
163
310
103
2951
1813
510

585

190
85
255
88
1074
1269
564

498

146
96
141
108
1305
1365
895

966

148
96
196
78
1178
1228
797
-

628

716
179
243
164
3754
2097
524

862

122
240
113
12210
10040
3704

4176

2002
% 1970
2002
% 1989
1989
% 1979
1979
% 1970
2002 .
1989 .
1979 .
1970 .

(.)

, ( 20,9%, 18,1%
16,9% ) (. 1).
, , ., ,
.

:
3 , .
( 10 ), .. -
( 10,5 ) - ( 25 ).

,
, - ,
. , 23,1% 1979 .
13,6% 1989 ., 9,9% 7,5%, -
15,0% 12,2%.

,
.
., , (), () .
11 , 2002 ,
, 12,2 . ., 22%,
1989 .
6 (197989 .).
, : ,
(30,7%) ,
, (24,1%)
.
7-11% (. 1).

330

..
1

147

..
2


(1959-2002 .) (.)
( 1959, 1970, 1979, 1989, 2002 .)


:

:
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
- :


.
.
.
.
.-
.

1959 .

1970 .

1979 .

1989 .

2002 .

3012

3704

4176

10400

12210

/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/
/.

524
13
10
5
51
14
98
5
4
2
134
113
1
1
5
7
54
7
797
115
88
89
270
32
74
80
31

862
8
9
102
54
27
144
45
24
11
115
152
3
18
48
4
35
40
15
628
13
126
81
49
22
122
116
57

2097
36
34
142
108
103
184
83
44
52
284
352
30
83
250
24
107
80
101
1228
37
201
108
68
78
125
311
150

3754
192
81
173
185
104
323
103
101
68
677
1001
32
97
187
51
125
150
104
1178
33
155
57
70
79
187
312
118

148



.
.
:


*
-

1959 .

1970 .

1979 .

1989 .

2002 .

/.
/.
775
/
/
134

15
3
895
13
29
35

20
22
966
8
25
67

50
97
1365
14
8
38

76
91
1305
20
7
-

26

13

25

34

/.

35

18

10

15

154

63

68

83

48

*


.
.
.
:

/
/
/.
/.
487
/

142
93
13
100
328
564

179
117
13
101
361
498

313
157
26
200
492
1269

7
321
170
22
228
428
1074

/.

43

18

51

65

-




.
.
.
.
.
.

/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.

20
5
14
10
40
17
65
23
6
262
-

10
19
49
38
4
16
58
20
13
102
72

21
188
43
52
13
55
168
95
24
227
161

28
16
54
63
19
57
170
96
24
198
108

149

..
2



.
.
:
.
.
.
.
:






.
.
.
.
.
.

1959 .

1970 .

1979 .

1989 .

2002 .

/.
/.
425
52
/.
/.
373
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.

45
14
510
17
228
14
251
336
3
2
2
40
41
27
150
33
23
5
10

67
12
585
16
204
125
240
414
8
13
1
5
42
71
67
100
18
24
45
20

119
52
1813
28
316
1205
264
748
3
34
24
47
197
131
135
31
17
53
76

116
60
2951
28
202
2573
148
1054
3
29
2
31
62
370
257
81
48
55
51
65

/.

108

276

1698

894


()

/.

13

65

386

297



.
.
.
.

/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.
/.

36
23
13
7
6
4
1

58
29
58
13
19
20
5
9

211
626
177
48
71
52
100
27

116
215
129
25
22
37
42
11


.
1989
2002 . 1,8 ,
2,8 , . 2,4
. ., 1989 2002
. 2 ,
- - .
, 2002 . . ,
, ., 21,1%
, - - .

., 13,7% .
,
2 4% : . (3,5%),
(3,0%), (2,6%), . - (2,6%),
. (2,6%), (2,4%) . (2,1%)
(. 2) .
.

.. . 1930-1960. ., 2005.
.. () . , 1974.
.. . , 1979.
.. : , , . ., 2007.
.. //
. . 7. . ., 2009. . 386-402.

* 2002 . -
150

151

..

..


. ,
(,
. ) XIX .
,
,
. : . 5 6
-, .
- , . ,
, ; , - .
1903 .. ,
() . .. -,
. , -
() , , -, -
7330 . - .. ,
. - ().
- , -, ,
, , , , , , .
. .. ,
,
. -
, [, 1998. . 434].

152

, .
, , -,
, , , , ,
. -
. , -,
. (), , . , , ,
, , , ,
[, 2005. . 58]. , ,
, , [Bulgar, 2001. S. 2].
, , -, ,
., . -
, 1903
. .
, ,
(.. , ).
. - 1829-1830
. .
. . , ,
, 1830 . ,
, , , . , ,
,
, [
, 1990. . 152].
. 1938 . , , , .
. . ,
.
.
[, 1938. . 55].

153

..

, , , , , , 1923
,
. ,
, (40 ),
(6 ), (5 ), (50 ),
(100 ). (5 ), (15 ),
(10 ), (10 ), (15 ),
, ,
[, 1938. . 54].
: , ,
, , , ;
: , , ,
, , , , , , ,
, , , [, 1938. . 60].
1923 26 ,
(, ) (), (),
(), ()
().
1923 ,
(), (), 1911 .
1913 ., 1914
. 1919-1922 ., . ,
, .
1922 ., , ,
, , . .

,

. , ,
.
, , , ,
, , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
.
26 , .
1923 -
,
. ,
() () , 2 7
.
, -, .
1923 . -
, ,

. ,
7- 20 , .

( ),
[
, 2002. . 173-175].
, .
. , .
XIII . ,
. , ,
[ , 1998. . 165-167].

154

155

..

( ) , , , , ,
.

, 25 . , . ,
().
1996 . ,
. .
1996 2009 . , , . 2007 . ,

.
1991 .
,
.
, ,

, , - .
,
,
,
.
, 27 , , , (),
.
, .

, , , -

. , , ,

.
,
( 2006
2009 .). I () :
.
. , . . - , .
, . .
[ ,
2006. . 58].

, 1922 . , ,
,
. , .
,
. . , ,
.
50- XX . . , .
, .
,
. , , ,
, , , , , , , , [ . , 2009. . 263-279].

156

157


,
, , , .
2009 . .

II

. . // , 1998.
.. .
1903 . // Chiinu, 2005.
. - // , 1990.
. Chiinu, 2006.
. .
2002.
Bulgar S. Greiya gagauzlar.Sabaa yldz. 2001, 15.
K. // // , 1938.
I.. . 2 .
1998.
. . (
). . 2009.

158

..

-
. , , , , ,
.
(gagauzlarn szl peet
folkloru), ,
,
, .
,
, ,
- (szl peet halk
yaratmalar). -
, ,
/ . .
.
, XIX .
XX ., ,
,
.
, - .

-

. , - ,
, :
1. (trk jnralar).
2. (annatma jnralar).
3. (zl sz jnralar).
4. [, 1997].
,
- / (trk dastannarn ksaltm
paylar), :
,
- - .

,
, , , ,
,
(- ,
, , ), , .
/
,
.
,
, / .
- (.,
urkmenka),
(., Ak-Garip, Kroglu)
, [, 1966. . 18].
(Tahri, Zuhroyka hem Karaul /
Daril, Zfl hem Karaol) (. ).

160

161

..
-

-
* * *
(trk jnralar)
.. , [, 2008.
. 124-128], , ,
,
( )
maani.
trk maani , .
maani () ( , ), a a b b (
), a b a b (), a a a a (),
a a b a (; -),
(),
[Arnaut, 1999]. / [, 1909;
Kowalski, 1922; , 1961].
:
( ) -
,
.
maani .
/
. maani , , . maani
. , , , .
, ; .

162

..
maani a a b b
-,
-,
-.
-.
- ,
,
.
.
(. , 1960)

maani a b a b
,
,
-, ? , ?
,
,
A ?
, ?
(. , 1960, ()
maani a a b a
,
,
.
.
,
,
.
.
(. , 1960)
maani a a a a
,
,
. .
, ,
- .
.
(. , 1981, , )
,
maani , / .
Trk
maani .
1

, .. - (, 1958-1981). .. .

163

..

(adet peetleri), , , . : 1) - (kalendar


adet trks) 2) - (ayl adet trks).
- ,
, (lzari trks),
(pipirda trks), (klada
trks).
- : ) (uyutma / uyku / sllanga / nni trks); )
(sz trks); ) (dn trks); )
- (aalama trkleri)
(dizmk / sralamak).
:
(dnrlk trkleri) ,
hamur trks;
pelik trks; gelini tellrkn;
tra edrkn; (sofra trkleri), ,
(garip trkleri) . .
, , [, 1904. . 314].
- ,
[, 1989.
. 66-67].

(din trkleri / din peetleri) , , .
, ,
. . [, 1904. , . 1-2].
(balda trkleri) - , , -,

- , .
: 1) (iitli balda trks);
2) - (gl balda
trks); 3) , : ) (osman zulumnuk iin balda), )
(haydut trks). ..
[, 1991. . 5-26].
(istriya trkleri)
, - 1828-1829 .,
1853-1856 ., - 1877-1878 ., 1904-1905 ., .
.. , 1832 1844 ., , .

(lirika trks) . ,
,
.
Oglan, oglan... (, ...),
.
,
(dastannar), , , .
(aka trkleri) , : (),
(), ( , !) [. , 1969. . 33-40].
* * *
(annatma jnralar).
(gagauzlarn halk przas) ,
.

.

164

165

..

(mif annatmalar) -. (mif) ,


.
,
.
/ . ,
.
, , (,
[, 1938. . 155])
,
(,
(Saman yolu) [, 1960],
[, 1992. . 64-65]).
, .
- (cin annatmas)
(hobur, rusli, tlsm), (cc) (dev),
(cad) (eytan) . . [., ., , 1959].

, .
(istriya halk przas)
. ,
.
(legnda) ,
, , . , .
B ,
. . , -

.. [, 1904. . 1-27].
: , ,
, , , ,
, ,
.

: ,
,
[, 1904. . 20-24]. , ,

.
, , , .
, , - (veldn gelm annatma / evelki olular
iin annatmas / gerek anatmas) - , .
.
.
, - ,
.
,
, .
, , ,
,
, , . .,
, . -

166

167

..

, .
, . ,

, [, 1950].

, . , .
, , ,
, .
, ,
. , , , , [, 2007].
,
, , . . [Ciachir, 1921-1924]. , ,

, : .
(masal annatmalar) :
, ,
, [,
2006].
(kurt-ku iin masal)
,
, , . , : , , ( , .), (, ,
.), .
,
.
, ,
[, 2004].

, :
.
, , ,
.
, . , ,
.
:
, , . . ,
, .

: efendi, bat, bey.
: Marivka , Kotaran Mr-Mr .
(pelivan masal)
,
( ) . .
, .. ,
, [Srf, 2001].
(bl masal) ,
.
,
(
),
. , .
,
, .

,

168

169

..

: -,
; ()
; (, ); -.

, (
, ).
,
,
.
. ,
(, , , ), , ,
[Srf, 2001].

..
[, 1904. . 1]. .. , . ,

. , , [, 1994],
[, 1992].
(din masal)
, , ,
: ; ; ;
, [, 2008].
(yaay iin masal) : - (cmn masal), (ayl masal) (dervili masal).

, , - . , -
[, 2006].
,

, . ,
(TTahri,
Zuhroyka hem Karaul / Daril, Zfl hem Karaol) [, 1996]. , , . .
, , , ,
masal. ,
, ,
.
(cmbl annatmalar) ,
. (fkra)
(porezen)
(palvra) [impoe, 1998].
, , , ,
[Baboglu, 1997. S. 4-5].
Hoca Nastradin [, 1959. . 155-163; ,
1969. . 241-255; , 1992], Balakir [, 1959. .
123-124], onu Ml [(, 1983. . 97], Ks [, 1895].
: ,
. ,
. : . :

170

171

-
.
: [,
1959] ( , . , . :
. :
.
:
) ( . ..);
: , ,
?. , . , ,
... [, 1969. . 249] (
- : ,
? , .
, ,
...) ( . . .)

[, 1904. . 204], , , ,
,
[, 1960]. , , .

(pilda)
, , ,
- , .
,
[, 1994].

..

(zl sz jnralar) :
1) (sleyi),
(yanltma / artma / dil dolatrma(k) / dil ksteklem(k) / dil krmak), (bilmeyc);
2) (deyim);

3) (inan)
(nan), (bilgilik / fal);
4) (du(v)a) (tost); (betva); (okutmak); (emin);
5) (masal am)
(demk), (iilenmk) (glms); (sz
oyunu); (saylmak / badamak); (yanslamak).
, ,
, , . , ,
.
/, / [, 1904. . 273-282; , 1981; , 2003; , 2003; Zajczkowski, 1962]
[, 1904. . 267-272; Zajczkowski, 1960; Zajczkowski,
1966. . 35-40].

, . ,
, , VIII . [,
1951]
-- (XI .) [,
2006]. , , , ,
[, 1962]. ,
, , .
/, , , .
,
,

172

173

* * *

..

() . , ,
(.
maani).
: , .
- (. ,
); , . , (. , ) (
) [, 2003. . 71-72]; ,
, ; ,
, (. , ) [, 1981. . 309-310].
- bilmeyc ( bilmem , ). /
XIII . Codex Cumanicus [, 2006].

: , , , , . ,
,
, - .
, - . ,
, .
: , , ,
, ( ); ,
,
( ) [, 1904. . 267] ( ..).

. , ,
(uak folkloru).

, :
) , : , / ;
) ,
[, 1928. . 76]. - (uak
iilenmk trkleri) :
, , . . , , , -
, .
, , ,
;
) , . , Klada / Krun
. - Kadn , ,
, . , : Srvki, Lzari, Pipirda [, 1996;
Soroanu, 2006. . 26-30, 39-41, 45-48].
,
.

, - .
, , , - . ,

: (halk trks),
(dastan), - (maani),
(bl masal).

- , -

174

175

..

, 1969 / . . .. . ,
1969.
, 1962 : / . . . .; ., 1962.
, 1958-1981 , .. 1958 1981 . .
.
, 1960 . . .. , 63 . , -, . , 1960. .. . ( ).
, 1960 . . .. , 46 . ,
-, . , 1960. .. . ().
.. Codex Cumanicus: , XIIIXIV
. ., 2006.
.. // .. . ., 1961. . II. . 224-260.
, 1991 : / . .. . , 1991.
, 1928 .. . , , ,
, . . . . ., 1928.
, 2006 . -- ( ,
, - -). , 2006.
, 1959 . . .. , 43 . , -, . , 1959. .. . .
, 1959 ? . .. , 45 . , -, . , 1959 . .. . .
..
// ( ). , 1981. . 307-317.
.. //
. . ., 1909. . XIX, . 2-3. . 139-167.
.., .. - //
tiina. Chiinu, 1996. 6. . 7, 12.

.., ..
. , 1983.
.. . .., 1951.
.. . . 1-2. , 1938.
.. // . ., . -. , 1895. . XIII, . 2. . 70-83.
, 1904 , . . . . / .
( ). ., 1904.
, 1950 . . .. . , -, . , 1950. .. . .
.. // (, 26 . 1 . 1966 .): .
. ., 1966. ( )
.. , // Acta
linguistica petropolitana. . .,
2003. . I. . 3. . 269-288.
.. ,
//
: . -, 20
2002 . ., 2003. . 71-79.
.. //
Revista de etnologie i culturologie. Chiinu, 2008. Vol. IV. P. 124-128.
.., . . , ., 1989.
, 1994 . . .. , 55 . , -, . , 1994. .. . .
, 1994 . . .. , 63
. , -, . , 1994. .. . ;
. . .. , 63 . , -, .
, 1994. .. . .
, 1996 , . . .. , 75 . , -, . , 1996. .. . .
.. : // Anuarul
Institutului de Cercetri Interetnice / AM. Chiinu, 2004. Vol. V. P. 119-122.
.. //
Anuarul Institutului de Cercetri Interetnice / AM. Chiinu, 2006. Vol. VI. P. 123-128.
..
// , , : - . .
., 2006. . 117-120.
.. ( ) // Revist de etnologie i
culturologie. Chiinu, 2008. Vol. III. P. 135-142.

176

177


, ,
- ,

.

-
, 1959 : / . . . , 1959.
. : 4- . , 1992.
.. , // . 2007. 4. . 44-47.
, 1992 / . . . .
, 1992.
.. . , 1997.
, 1992 . . // , 1992, 15 .
Arnaut F.. Gagauz folklorunda maani nevi (Trkiye ve Azerbaycan mani-bayat rnekleriyle
karlatrma): Filoloji ilimleri aday sunulmu tez almasnn zeti. Bak, 1999.
Baboglu N., Baboglu . Gagauz literaturas. Hrestomatiya VIII-ci IX-cu klaslar iin.
Chiinu, 1997.
iachir M. Explicaia numirilor turco-ttare ale oraelor, comunelor, ctunelor i fermelor
din Moldova dintre Prut i Nistru i unele tradiiuni pstrate n legtur cu aceste numir //
Revista societii istorico-arheologice bisericeti din hiinu. 1921. Vol. XIII. P. 41-55; 1922. Vol.
XIV. P. 57-88; 1924. Vol. XV. P. 76-82.
impoe L. Gagauz fkralar ve nkteleri (Milletleraras trk halk edebiyat ve folklor
kongresi. Konya, 1993) // Erciyes. Kayseri, 1998. No: 245. S. 16-18.
Durbaylo, 2001 Gagauz halk trkleri / Toplayan hem hazrlayan M. Durbaylo. Havalar
sen, notalara geirn hem muzka redaktoru P. Stoyanov. Chiinu, 2001.
Kowalski T. Ze studjow nad forma poezji ludw tureckich. Krakw, 1922.
Srf V. Povestea fantastic gguz: Autoreferatul tezei de doctor n filologie. Chiinu,
2001.
Srf, 2001 Srf V.. Gagauz bl masalnda pelivan-personajlarn sretleri // Sabaa yldz.
Komrat, 1999. 10. S. 20-23.
Soroanu E. Gagauzlarn kalendar adetleri: Etnolngvstik aaratrmas (
: ). Kiinv, 2006.
Zajczkowski Wl. Gagauskie teksty folklorystyczne // -
. . . , 1960. . 855-886.
Zajczkowski Wl. // Folia Orientalia.
Krakw, 1962. Vol. V. P. 127-164.
Zajczkowski Wl. Jezyk i folklor Gagauzow z Bulgarii. Krakow, 1966.

178

..
-


, , .

,
. , , (Tengri),
(kurban) .
, ;
, .
,
,
, , , .
, , , ,
, ,
,
.
( -), , (), ,
()
. -

179

-
- ,
( ),
- , , , , , , - .


,
:
1. Trk, (uzun havalar );
2. Maani (ksa
havalar);
3. Hava , , - (alg havalar).
,
, , . . .
trk
,
. - , maani,
, ; , , .
trk :
(), , , , -, -, . ,
.
: Hay, mari ,
Tudorka!, Stuyani oolum ( ), Padiahtan kiyat geldi ( ), Marinki . ,
1

Mi .

180

..
, .
, - .. ,
-
; [, 1953. . 8].

Padiahtan kiyat geldi (),
(. ) 1969 . ,
.
1
:
Padiahtan kiyat geldi:
, ,
Oolu olann oolu gitsin,
, .
Ya olmann kendi gitsin.
,
Vanoinda kz var,

,
Een kk kz da Tudorka,
, .
Een kk, een arif ta.
, .
Vano geldi ev hem aalr.
, , !
Aalama, bobam, oflama!
- ,
Haydi gidelim paneyira,

Alalm bana bir beygircik

.
Hem bir da sra asker rubas.
,
Vano gitti paneyira,
,
Ald Tudorkaya asker rubas,
.
Hem da bir ii beygircik.

Tudorka onu oyna-oynadp

.
Aykrlad, geti Tunay.

,
:
Dokuz yl oldu, ev dnd:
, ,
Kz gittim, kz geldim,
,
Kimsey beni tanmad,
.
Kimsey beni acmad.
( .. )
, , ,
, (,

181

-
), .
.
, , , trk, - trk trk soyu, . . ,
, , ()
( ) , .
(
) , - , , ,
, , , ,
trk ak garip.
, , , , . , ,

. , , . , .
Oglan, u baa otucaanda ( ), Meneva
, , .
2.
Oglan, oglan, kalk, gidelim, 2 k.
Tuna nehri boyunda koyun gdelim. } 2 k
Ne gzl oglan, yalabk oban!}2 k.
Krmz fesini giyin sn bana,
Pek zledim bn seni, gelsn yanma.
Ne gzl oglan, yalabk oban!
Oglan, oglan, boynuma dolan,
Elim yapt samdan sana bir yorgan.
Ne gzl oglan, yalabk oban!

182

..
Kzgn baklarn kmr aklmdan,
Uzaktan iit benim sevda sesimi.
Ne gzl oglan, yalabk oban!
Oglan, oglan, ne gzlsin sn!
Yand artk reciim, bekleyip seni
Ne gzl oglan, yalabk oban!
1 , , , , 2 .
-. } 2 .
, -, ! } 2 .
,
, , .
, -, !
, , , ,
3 .
, -, !
,
.
, -, !
, , !
, !
, -, !
( .. )
. :
, , , ,
. .
,
, ,
( ).

: maani hava, 1
2
3

(.) , .
Nehir (.) , , ; der (.).
(.) .

183

-
.
: ekirg (), Canm aarr (
) , Sura beygir ( ) .
3.
Ah, ekirg, ekirg,
, -,
Sivri butlu ekirg!
!
ekirgeyi nalladm,
,
Stambulaya yolladm.
.
Be para verdim elin,
,
Tuz-sabun alsn gelin.
.
Tuz-sabun almam gelin,
,
Bir ll alm kendin.
.
Ah, ekirg, ekirg,
Kaln zl ekirg!
Almam biey gelin,
Salt ll alm kendin.

-,
, !
,
.
( .. )

* * *
maani trk. ( )
( ),
maani , , .
maani ,
,
. , .. ,
, [, 1953].
maani ,
.
. maani
: , , - .

184

..
,
- (-, 15- ), maani
Penered su durur ( ), 1969 . . :
41.
,
Penered su durur,
.
Benim yrim kudurur.
: ?
Bn kuvrm o durur,
, , .
Sylemz hi ne zoru.
Peneredn bak beni,
Eer benrsan, al beni,
Eer benmrsan, brak beni,
Git aara bakasn.

, ,
.
,
!
( .. )

.
.
,
, ,
, ( ,
).
,
: Ey, Lnka-mari! Ya, slesna biz
bir trk! (, ! - , , !).
, , . , , ,
, . : en
olun! (!),
.
,
. , ,
, . . ()
1 2 .

185

-
( ) ,
().
,


. ,
. ,
, ,
, ,
(adet). adet, adetlr () .
()
, . nsan maana bulmasn (
?). ,
.. [, 2004. . 188-189],

.
-
,
,
.
,
,
.
,
, .
(40-50- .) (kolada)
,
18-25 , ar, .
,
, ,
.

186

..
, 19601970- ,
(, ), ,

, () . ,
,
-, -, .
* * *
hava
, ,
, , , :
oyun havalar ( );
trk havalar ( );
uzun (oban) havalar ( () ).
Oyun havalar , , , . -
. , : 5/16, 7/16 , , 9/16.
, , , Kadnca, trk maani,
.
Kadnca , - , :
5.
Kadnca,
, , : Elc, Maramca,
Frli kundak, , , Dz horu Dz hava. ,
, , (horu), -

187

-
. , ,
Kadnca Dz ava
.
(trk havalar) ,
. ,
, (kiraa havas).
uzun (oban) havalar
(alg) , ,
, - .
, , () , , , , ,
kaval, rtma, ddk ( ).
Pornla () .. [, 1904].

..
, .

-
. (), (-), ().



.

: , .
kau, kemen
kobza, tambura .
: kaval, gayda (tulum), rtma, ddk , ,
komuz (drmba). , ,
() -
. : daul
doba.
, : , , , , , , ,
.



-,

,
. , , ,
,
- ( ) (). ,
, ,
., , .
1960- ,
.
, ,

, :
(), (-), (), (), (), () ;
(-), (, );
(), ();
(),
(); - (), (), () .

188

189

-
. : Sedef (), Sevda (),
Bucaan yldzlar (); - Arzu
(); Danaci ();
Gagauzlar ().

. , , -
.
, , .

..
1960 1970- .. , .. , . . (), ..
, .. , .. . 60 (!),
1940- ,
.. ,
.. [, , 1989].
1,5
,
, : [, 1953], i i
i i i (
) [, 1983],
[, 1972], Gagauz trklerinin
halk mzii ( ) [Gagauz,
1997], ,
,
[, 1972; , 1982; , , 1989; Durbaylo, Stoyanov, 2001], [, 1980; , , 1989; impoe,
ebotar, 2001; Kolsa, 2001].
, .
, ,
. ,
. 1994 -
.


, XIX
XX . .. .
, ,
, - (maani)
,
[, 1904. I- . . 1-21].
1940-1950- . - Veysel Arseven (. . ),
[Arseven, 1947-1948; Arseven, 1952].
, ,

.
,
: , . .. .

.. . , 1972. ( )
.. // Revista
de etnologie i culturologie. Chiinu, 2008. Vol. 3. P. 220-226.

190

191

-
, 1980 30-14791-94 ( 2 -). . 1980 . / . . . ., 1980.
, 1982 a cappella =
a cappella / . . . , 1982
.. i i i i i // i
. 1983. 18.
.. : ( ). , 2004.
, 1904 , . . . . . /
. . ., 1904.
.. : . . ... . .
. ., 1953.
.., .. . ., 1989.
, , 1989 (1 -
). . ., . . .
1- . ., 1989
, 1972 // 500
/ . . . , 1972.
Arseven V. Gagauz Halk Trkleri // Musiki Ansiklopedisi. stanbul, 1947. Say: 16. S.
13; 1947. Say: 18. S. 14.; 1947. Say: 19. S. 19; 1947. Say: 20. S. 15; 1948. Say: 22. S. 7.
Arseven V. Gagauz Halk Mzii ile Anadolu Halk Mzii Hakknda Mukayeserli
bir nceleme // Trk Folkloru Aratrmalar. stanbul, 1952. Say 2. S. 494- 496.
impoe, ebotar, 2001 Gagauz halk trkleri. Trkclr Bealma kyndn
/ Kasetay hazrladlar L. impoe, P. ebotar. Kiinv: Moldova Devlet Radio studiyas,
2001.
Gagauz D. Gagauz trklerinin halk mzii // Musiki Mecmuas. stanbul, 1997.
No: 459. S. 12-15.
Durbaylo, Stoyanov, 2001 Gagauz halk trkleri / Toplayan hem hazrlayan M.
Durbaylo. Havalar sen, notalara geirn hem muzka redaktoru P. Stoyanov. Chiinu,
2001.
Kolsa, 2001 Gagauz halk mzii. Etnik mzik / Hazrlayan ve banda alan M. Kolsa.
CD. Komrat, 2001.

192

..

,
.


.
, , . .
, .
, , .
- ,
.
, . ,
, : ,
, , .
.
. ,

,
.
,
. ,

193

..

,
, , , .
- , .
,
, ,
. , , ,

.
- , , , ,
.. [, 1997. . 24].

, , .
, , ,
.
, , -, ,
-. ,
,
, ,
, . . , ,
. , , okumui () masaldcii ().
, , . .,
(.),
, [, 1938. . 144]. manidci,
, ,
.

,
,
[, 1999. . 264].
,
, ,
, ,
. ,
. : ,
, , , ,
,
.. ,
.
-
.
,
.

. ,
, - .
, ,
. , . ,
. , , dii.
.
: -
, - , , .

194

195

..

.
, , , , .
. , ,
. ,
- , . -

:
... (),
... (). , , , .
, , .
: ,
. :
... - ,
,
.
..., , () ,
,
.
, ,
, .

( ,
, , . .) ,
. , , , ..
, , , .

. . , ,
[, 1938. . 96],
,
,
, , ,
, [, 1938. . 95]. . . . ,
- , (Kavkaz tarafnda) , .
[, 1901. . 75].
, , , ,
. (Karda),
,
. , 18- ,
[Riza, 1928. . 33].
,
.
, . Ne baarersn tepgz
gibi?! / Ne marersn tepgz gibi?! ( , ?!)
. , . ,
, , , ,
. . . ,
, , ,
, ,
, . :
, ! ,
.
:
-
. , , , ,

196

197

..

. , , , : .
: . . ,
. (. -
) [,1987].
,
,
, . , . ,
, ,
, ,
, [Diez, 1811, 1815]. , , , ,
.
-
, , -
.
.
,
. : , ; -
.
, , ,
- ,
[Gkglu, 1938. C.662]. , , .
, - ,
- [,
1974. C.584].

, , .
: ... .
, , .
, , , .
,

, - , , .
.
,
. ,
.
, , .
- . ,
. , , , , , .
, .
, , -, .
vaade (, ). (I-III, V-VIII, )
( )
.
:
...Geliiniz, soruunuz, ocuk, hey.
Uzi da elnd.
Neredn alr satarsnz,
Hem da bu kuma

198

199

..

Geliiniz, soruunuz, ocuk, hey.


Uzi da elnd.
Hind iindn alarz
Brada da satarz..
, , , ,
.
,
().
, , , ,
.

.
, .
( ) .

-.
, , , , .

. , , - . . .
,
.
? XIV
., .
( , - ), -.
-, XIII . (1263 .),
.
, - ,
- , XIII-XVII . -


[, 1993. .185].
VII .
, , - . III V , , ()
-
[, 1909. .640]. 8 ,
-.
-
[, 1909. . 674-675].
[, 1969. . 103].

, ,
.
1987 . . .
( , 1902 . )
, , , ,
.
, . -
, , , , (, ):
Garip ocuk, garip diil, bizim insan garip. Ay olum ouz olsun ( ,
, )[, 1987].
uz,
ouz.
, , ,
.
(, ) XII . , , - [, 1994. . 63].
,
,

200

201

..

,

.
.
, ,
:
, , ,

( , ).

, , [, 1938. . 172].
Ben bir Krogluydum, daada gezerim,
alya-rpya kelle dizirdim,
Esen lzgrdan izler seerdim.
Kimseyim yoktu Balkanda, yalnz gezerdim.
, ,
,
,
, .

, , , , ,
, ,
.

: - (sura), - (dooru),
, (tauamn), (akal);
(), (, ) . .
. , ,
( ). , , ,
.

,
, , , .
.
:
, .
, .
, .
.., , ,

,
.
, ,
...
... ...
, [,
1938. . 172]. , ,
. , . . , , ,
, . ,
, .
, VII ., [Borotav, 1939. . 189-191].
. ,
, ,
.
C
.
: ,

,
[, 1977. C.125].

202

203

..


, ,
, , .
, ,

, , .
, , , . .
, . ,
.

( , ),
, , ( , ).
, ,

. , ,
, , , . ,
, , , .

, , , [, 1968.
C. 102]. , ,

, ,
. ,

,
. ,
, . ,
.
, , :
. , 9 , 2
[Borotav, 1931].
: (),
[, 1937. C.183].

.
, -.

,
. , , [, 1983. C. 189; , 1984. C. 182].

, .
,
,
,
, ,
, , , ..
, , : , , .
,
, .
( , ,
), . .

204

205

..


. ,
-

.
, , , .
. . , ,
,
[, 1966.
C. 64].
- .

,
, , .
- ,
: , , , ()
. - :
( ), ( )
.. -
: ,
, ;
,
.
(, ) ( ) .
, , , . ,
( , )
, . , , , ,
, ,
. ,
, ,
.

206

207


, , , ,
, , . , , .
,
.
, ,
.
.
, , ,
, .
, , , ,
.
.

1993 . ,
, :
, , , ,
-,
, , , .
,
,
...
, , , ,
, .
.
, , ,
.

..

, ,
.

, ,
. ,
.
, , . , , ,
, - , , ,
, .
,
:
;
,
; ; ..
.
: .
,
, , . , , ,
. ,
, .
,
,
, , .


. , .

208

209


1987 1993.
. . // . ., 1993.
. . // . 1969. 10.
. . . ., 1974.
. . - .
.,1968.
. . // .
. ., 1977. . 106-125.
. . // . ., 1983.
3. . 22-28.
. . - . ., 1984.
. . , 1938.
.. // .
. . ., 1971.
.. ( ) // . 1900. . XLIV. 1. . 1-89; 1901. . LI.
4. . 1-80.
. . // . 1994. 2. . 59-63.
XVII . .
.. // . .70. , 1909.
. . // . .,
1937.
.. . .-., 1966.
. . . , 1997.
. . . //
. , 1999. . 164-276.
Borotav P. N. Koroglu destan. stanbul, 1931.
Borotav P. N. Folklor ve edebiyat. I. stanbul, 1939.
Zajaczkowski Wl. Jezyk i folklor gagauzow z Bulgarii. Kracov, 1966.
Gkyay Orhan aik. Dedem Krkudun Kitab. stanbul, 1973.
Diez H. F. Denkwrdgkeiten von Azien. Bd.I-II. Berlin, 1811-1815.

..

1.



.
.

.
,
, .
.
, .

, . , ,
, , .
,
,
,
( , ..).
, , ,
. , , -

,
,
( ), ,
, .
, ,
. ,
. , , , .
. , ,
( , - ,
.),
.
, ( ),
( ).
,
.
, . :
(o da kar ilal).

. ,
, ,
. , , , ,
, .
,
,
, . , (kapmaa), -

210

211

..

-

-
. ,
, .
.
, ila ( . ilalamaa ) okucu
( . okumaa ).
(
, ).
, ,
(mska) ..
,

.

.
,
. , . ,
, , ,
. ,

.

..

2.

, , .
/ . (Hederlez kar). , , ,

: Hederlez otu pek bk dual i / ,
, () .

, , ,
.
,
,
. , . ,
-, 2-3.
2 .
,
, , (gn ileri gidrkn), . , .
,
()
.
.
, : Erdn imdat
varm insana / () [, . ].
, ; . , , . .
.
.
, :
. , , . (24 / 7 )
(genger).
, : , -

212

213

..

, . .
()
. , ,
, , .
,
. ,
, .
, . ,
.
.
, - , ( ), (ayazma)
[, . ]. , -,
.

.

,
,
.
. 3 : Ote na, Tatl Nostru, Imprat erezit [, . ].
-.
(dumana deni bu otlar).

,
. , .
,
. .

. 1 .
, , (ykard).
, , -.
. , , ,
.
.

( 7, 14-16). , -
.
1. Lzgr otu (. ).
. ,
( ).
, ( ), .
[, . ].
2. 5 parmak otu ( 5 ).
.
(urama . ), , .
3. 12 karda (12 ). : 12
. (baaratrm). 12 , [,
. ].
4. Tadnsala. ,
, . (
) [, . ].
5. Kpek otu ( ),
[, . ].
6. Genger (). , ,

214

215

..

kelek, eytan yldz (.


) [, . 168, 626]. bembecik ,
,
pembecik, -. 9 , (okumaklan),
,
[, . ].
7. Sar salkm ( ). ,
, (
). 2 (kpcik) ,
: Sn da ol koorucu onnara! /
! [, . ].
8. Salkm i . , .
ruja (. ).
,
[, . ].
9. Papuoy pskl . ,
[, . ].
10. Llka / lelka (). [,
. ]. .. ,
[, 1901. 4. . 18].
11. . ,
:
(krmz saplar); sar iek (. )
, . , , , : brika otu ()
. [. . 104].
12. Yas naani , . ,
(kara naani ), .
13. Ren kk ( ). .

14. Kenevir otu (). .


15. or otu (). ,

. - (musk).
16. Makavey fesleni ,
(1/14 ).

216

217

3.
.
, , . , ,
. ulakl hastalk . : 1) ,
; 2) ; 3)
; 4) .
,
1. Urama . , . , , ,
- ( ), :
, (
); ; ; .
urad (.: ). , ,
(b), . , ,
.
, . , , . ,
, ,

..

(giisi suyu). ,
, , .
,
, (lu suyu), , - (,
..), . . ,
, .
,
. (su ottan) (ykr) .
, .
, . ,
.

.
, . -, : Kem saat iin (.: ,
, ), .
2. Nazar ,
, .
:
Bir iiri babu gitti bir iiri daya. Saad iiri st, ald iiri piinir. kard sattlaa. Grn ald, grmeyn at. Adamdansyd san silksin. Kardansyd memesi atlasn. Daadansyd daa yapaklan silksin. Tatansyd ta
patlasn / .
, . . , .
,
,
, .

3. (korkudan) (kekelem), , , ,
, .
Korku basndan, korku salarndan, korku gzlerindn, korku burnusundan, korku azndan, korku dilrindn, korku arkasndan, korku gsndn.
suzum, bu can dul vaktka kederlemi (rselemi). Da bu can zeetlener,
baarr, aarr, yalvarr Panayaya, Panaya kurtarsn onu. Gk Bobann znnnn Panaya onu kanatlarnnan saarr, bu can dumandan kurtarr. Duman atr daya-taa. Can da suzun kuvedinnn kuvetlenee, raatlan, al.
/ , , , ,
, , , . , , , ,
, .
(), .
, , .

(okard bacalkta papuoy uununnan),
. ,
, (papuoy uunnu ttedrdi).
,
[, . ].
(pak un)
(kepek). , :
Daya-taa gitsin. Bendn yok olsun. Bana yaklamasn. Sendn yok olsun.
Sendn yraklasn. Sana yaklamasn! / (, ). . . . .
!.

, , (, , ..).
,
. -

218

219

..


.
, .
, : Korkusu kalsn bacalkta! / ! [,
. ]. .
, .
,
.

(ate banda). .
.
[, . ].
. 9 ( 200 ) ,
. , .
3 . , : , Allahm, korkumu ierim. Pakla benim canm! / , , . !.
.

, . .
(Allahn sralar).
. .
4. Klinu , ,
. .
, .
, .
()

.
. : Na
kesersin ( )? / ( )?
: Klinusunu keserim ( )! /
( !). , ,
[, . ].
5. 3
(kpr altndan alack) (.
). , (gecerrdilr) , , (su delii).
,
. ..
, 100 , [,
1901. . 20].
6. .
, .

(gn ileri gidrkn) 9 (bk).
, , , .
(kazk aatan), ; . .
, ,
. . [, . ].

7. Kpek hastal . . , ,
(arkas tl nic kpekt). ,
, , ,
[, . , . , . -],

220

221

..

[, . ]. , , (, ) [, . ],
, (. -).
8. Kanck memesi / kpek memesi
.
, . , .
.
9. Udma (
), (
, .). .
. , (at paras didrdi onu),
(). , . (urard geeri) [, . ]. .
-
, .
10. Psr yakmaa . . ,
(popka), .
(okardlar ymrtylan). 9
. , , (yakardlar) [,
. ].
11. Kara yank . . -
, ( koor gibi).
, .

, ,
. (bradavia)
.
12. Kzamak / kzmak , . , 3
(kzar), 3 (durr) 3 (geeri
urr / geerer). .
13. Su i / iek bozumu , .
. , , (su
i), st i .
(9
).

. ,
[, . ].
iek / halis iek (. / ),
, , . , .
14. Tatl yara . . -,
.
/ yara.
15. Giciik . ,
dolmu kurdeinnn. , (kkrt), -
(gkta) [, .
]. , .
16. Lia , . kara taun gt (. ). .
.
17. Harpack . , (stn slemilr fna laf nic ani nazarlan).

222

223

-
, , : Tfu, bn grdm yarn
grmeym! Hav, hav, hav! / , , ,
! , , !. [, . ]. , , ,
, ,
, .. :
, - [, 1901. . 18].
, , .
3, 6 9 . , .
9 . 9 . , (ingen parmaa), [,
. ].

..



18. Babia ( ,
). srg, prpiria (), rek / rek tutr,
. , ,
, , ,
.. .
(kl), (demir kak) .
(ierderlr o suyu).
(uaan ekleni yalrlar, krua yaprlar hep o sudan); ,
. ,
[, . ].
,
, . -

. , ,
(kenevir otunu), 3 , , ,
3 . , , , .

. .
(uaa ierdersin).
, (gb toplansn). ,
, ,
(keserim babiasn, daadrm, skrm, baalrm).
,
, [, . ].


[, 1901. . 19]. , (damaan),
[, . ].
19. Dalak i / dalak olma , (, ).
, kesm dalan (. ). ,
, .
.
, ,
: Na kesersin? / ? : Uaan dalan keserim! / !.
.
, . 3
(sznt pnar)
(izindn), .
,

, : Nic tuz er(iy)e, uaan dalaa da

224

225

..

l erisin! / , ! [, . ].
20. Solucan . , .
21. Ksma , . ,
, . , (okr hem lamylan keseer).
22. Sanc , , . . ,
. ,
, , (gezdridi o ymrty)
[, . ]. (daalr),
. , .
, .
.. ,

. , ,
. ,
, [, 1901. . 19].
23. Sarlk . , kara sarlk .
[, . ]. ,
, .
(popkack). (yakardlar)
, , . ,
(fna kan) , .
24. Ba aars . . , ,
[, . -].

. (kafam skard kilipln


yapaa kilin), (kvradardlar), -, , [, . ]. , .

: ,
[, 1901 . 18].
25. Ak / ak benek . , ,
, , ,
[, 1901. . 18].
. ,
.. ,
, -
.
26. apak , .
[, . ].
27. Kulak aars . .

, . .
(yaprak eil iektn) (, - )
, [, . -].
().
.
[, 1901. . 18].
, , ,
: kaba kulak (. ) [, . 224].
28. rek aars . ,
. ( , .) . , -

226

227

-
(gb zlm).
. , (gbek saarmaa /
gbeyni toplamaa), ,
, ,
( kvradardlar). , ,
.
, . : ,
, , , .
,
[, 1901. . 19].
,
(aan rek daalr).
,
(rek toplamaa), , .
,
2-3 .
29. Ylanck . (kask)
, .
.
30. , (ren
kk). .
, .
31.
.
, ,
hren yapraa.

..


32. Stma .
(titireder, der). -

. silkmk (. ),
, .
.. ,
. ,
, (su delii)
[, 1901. . 27, 20]. .
33. suuklamak
-.
(urlar), ,
(banka urma), .
, .
: , (kzdrd aun da otrard onun stn).
34. duma / duma olma ,
, .
(buu araplan / arap buusu).
(kzdrdlar ta),
, , [, . ]. .
yas naani.
, . .
35. , yorgaca (), [, . ;
. -], , ,
.
eek sr (. ) ().
(araplan kepek).
. ,
, . (pitack), .

228

229

..

, [, . ]. (kaynanm arap).
36. buaz , , (buazlan kaldrmaa). ,
(onnar yaslr, brtan(e)
bmerlr).
, ,
,
, , . ,
, , ,
. , , (uma).
,
, [,
1901. 4. . 3, 16].

. , [,
1901. 4. . 16].
,
. , , ,
,
-,
. ,
.
, (, , )
, . [Ciachir,
1934. Nr. 6. . 6]. ,
, . , . (4/17 ) -

,
(ball pita). , . (iletirm).

. , , , , . (. , ,
), , (saak pitas) ,
.
. .
, . .
. . .
,
( , . ), . (10/23 )
[, 1938. . 115].
, . .
, ()
( ) ( ), ,
( illi), (
), . , ,
, /
(Rusali arpr / skr): , ..
,
,
: ( ), . , . , .
.
, , .
; . ( )

; . .
; ..

230

231

-
, , ,
( ,
). , ,
.
- ,
( . (2
), , . (17/30 ) . [,
1938, 123, 132-133; ]. ,
, , .
( )
.
.. , , , (.) [,
1902. 3. . 54].
imdat vern sular ().

..

4.

, XIX
XX . . : , ,

; ,
,
, ,
;
,
[, 1885.

11. . 272, 286]. , ,


[, 1873. 22. . 824; ,
1877. 9. . 382].
,
, . (
, ..).
. ,
,
,
.
, ,
.
, ,
. ,
[, 1877. 9. . 386].
, , XIX .
, .
. -, .
, (aan
sn okrsn dooru rekln),
, . , 105 [, . ]. ,
,
, , , ,
(aar astalk).

.

232

233

..

. , .
, ,
.
- ,
-. ,
( ), 30 ,
, ,
. . ,
(
), .
, , :
50 ,
.
, , ,
(elimi koymazdm hastallara gnaa) [, .
].
, ( ) ,
.
***
,
, .
, , I .
. ,
;
, ; .
-

,
: , , .
.
.
, , -, , .
.
( ) ,
( ) .. ,
, .


, ( ).
, () ,
.
, , ,
.
- (), ,
,
.
(, , .) (, .), . ,
, , ,
, .
, -

234

235

-
. , ( ), : , (), , ..
3 9,
. , . ,
. ,
,
.

,
.
. ,
.
,
, . , , ,
, .
,
. ,
.
,

. : 3,
, ( ), (
, , ,
..). , -
- ,
.

236

..

. . . II. , 1972.
. . . 2. , 1977.
. . //
. ., 1982. . 36-49.
. . Rosalia ? ( -
) // , , . VIII
. -, , 1978 .
. ., 1978. . 210226.
. . // http://www.komi.com/Folk/komi/txt241
. // . 1873. 18. . 664-669.
. . , 2000.
. . . Chiinu: Pontos, 2002.
. . ( , ). Chiinu:
Pontos, 2005.
. . :
. : Buziness-Elita, 2007.
. . , , //
. III -
. . 4.
., 2008. . 339-372.
. .
: //
( ). ., 2008. . 406-443.
. . , // .
- . -, 2008.
. 80-84.
. . // VIII .
. , 1-5 2009 . , 2009. . 561.
. . : // . . 6.
. .: , 2009. . 375-408.
. . // . ,
25 2008 . , 2009. . 227-331.
. .
// Buletin tiinific. Revist de Etnografie, tiinele Naturii i Muzeologie. Vol. 9 (22).
Chiinu, 2008. P. 190-198.

237

-
. , . // . 1873. 22. . 813-824.
. : . . ,
1938.
. . // . 1901. 4. . 1-52.
. . // . 1902. 3. . 163.
. , ,
, 25 1873 // , 1873. 12. . 495498.
. . . .: , 1990.
. ., . . . ., , 2001. 63 . // vvs@aari.nw.ru
. (
) // . 1877.
9. . 382-386.
. // . 1885. 11. .
272-286.
Ciachir M. Obiceiurile religioase ale gguzilor din Basarabia // Viaa Basarabiei.
Chiinu, 1934. Nr. 6. P. 48.
Moldova gagauzlarn halk trkleri / Toplayan hem hazrlayan E. Kvilinkova.
Kiinv: , 2003.
http://www.ctp-sorbent.ru/idu.htm

238

III



. 1959 .

( ),
(),
( )
. 1957 .

( , )
. 1967 .

. 1958 .

.
(, , ). 1968 .

241

..

. 1979 .

.. ( )
,
130- . . 1991 .

.. .. .
1991 .

..

. . 1992 .

..
. 1990 .

. .
1991 .

..
(, 1992 .)

242

..
(, 2000 .)

243

..

, , 60-
,
1980- . .
. - 1516 ,
, -, ,
, , . , . ,

. - ,
. -
, ,
. , ,
. - , .
, , , ,
10 ,
, ,
, , . , , ,
,
. ,
:
,
,

, . ,
, ,
.
,
, , .
,
, .

, .
,

, ,
: .. , . -, . , . ,
.. , .. . , , - ,
.. ..
,
50- . .
1987
., , ,
.
, , . ,
. ,
, . , ,

,
, .

: .
, . -

244

245

..
,

( 70- .. )

..

, . ,
1988 ., .

. ,
1988 , , ,
.. , , , - .

, , , , , , .
, ,
, , ,
. , , -
,
, , ,
- .
, , ,
, , ,
. , , : .
, ,
, -
.
.. , .. , ..
. ,
,
- ,

.
. -


,
, :
(,
-, , ., ,
, IX XIII . . - .. , ,
, .
, , ,
[, 2004. .482].
.. , , ,
- , , , -.
- 19881989 .
.
, -, , ,
.. , , :
. ,

, .
, .
: ,
, , .


80-
90- . . -

246

247

..


.
, [.,
: , 2009. . 72-77]. , ,
- .
.
( ..)
[ . , 1989. . 54].
,
, .
, ,
.
, ,

, . , , . ,
.
, , -, 1994 .,
,
- , , ,
.
1994 . 19881989 .
, . ,
,
.

,
: ? ,
, , , -

,
? . -, ,
, . -,
, ,
, . -,

,
. -,
, .
, , .
, ,

, .
,
. - ,
? , . .
,
. , ,
,
1988 .:




.
, ,
,
,
.

,

248

249

,
, .

, , ,
,
, ,
.
,
,

.
***
,
.

.

, ,

.

: .
,
.
,
!
,
, .
, ,
, ,
- ,
.
,
.

250

..

.
,
,

!
***

,

.
,

.

, ,
,
,
,

.
, ,
,

.


, ,


,
.
,

.
, -

251

,



,
,

,

,

?
?

..
,


.

,
,
.
,
-,

.
,
,

!


.
( .
. . 146).

, 1988 ., , ,
. , , , ,
, , ,
, , ,
, .
,
- ,
,
.
, ,
,
,
:

,

.



.

.
. , , ,
, ,
.. , .. , - . , , .
.
, , .
.
, -

252

253

..

.
, , ,
,
,
,
, -. ,
.

, ,
, , .
, . , , , , , ,
.

, , , . ,

.
, , ,
. ,
. , , ,
,
.
, ,
-.
, , ,
, , .
, , 1988 1989 .
.
, . --

, , .
, .
, , , . , -, , .
, :
.

.
, , .
, , , , , ,
.
,
. , ,
, . , .
, , , .

. (XVIII XIX .) , , . ,
, , , .
,
, ,
. .
:
,
,

.

254

255

..
,
.

,
,
!

, ,
, ,
,
.
,

,
, .
,
, , ,
, ,
.

. . , 2009.
.. - .. : //
.. . , 2004.
. . , 1988.

. , 1989.


. , , , . ,
, , , , ,
, , ,
.
:
, !

.
, !

,
,
.
, ,
,
,
.
, ,
, !

256

257

..

- . ,

- . ,
,
(1959-1989 .) 32 ,
13,5 , 11,8, 5,8 .

. ,
1000 10
, 1959 . 46 , 16
4 .
, ,
.

. , 1969 . , 7
, . , , .
(
) , , , .

, ,
, , , . ,
, , , , .. .
.. , ,
.
,
,
,
.
, ,
, , , .

,
, .
, , -
, 1962 .
, , ,
.
,
,
9-10 . ..
, .. 3 .

. , .
..

258

259

..


( 70- .. )

..

. . , , , . , .
,
.
. 1969 . ..
, .
-
..,
,
,
(1987-1991; 1991-1996).
, ..
, ,
(
)
, (1989-1991
.),
- ( , ,
), - .
15 - ,
(-, ), (, , , .),
, , .,
. 4 ,
.
.. 100 , ,
( I XX .), , .
, . , . (

,
.). XIX XX .,
, ,
, , .
, .
..
. , ,
XIX ., ,
, , .
, ,
.
- ..
. 30 , , , , , , , , ,
, , , (, ).
, , ,

(, 1994, 1998; , , 1996), I-III

(, 1992;
, 1993, 1994),
(, , 1997), ( , , 2000), :
(, , 2000) .

260

261

..

.. 9 ,
( , 1990-1996; , 19901991, 1996-1996, 1999-2002).
, ,
: , , ,
, , , , , .

,
(1980-1990 .).
, , ..

,
.
,
, , ..
,

,

.
, .. .. ,
, .
,
, , ,

(, ..), .

. 1969 .
( ).
(). 1975
,
.
, . . . .. , ..
: .
. .
() ..
, 1941 . , ,
.
.
( ), ( ), ( ) ..
, .
,
.
, , , . . , .
, ,
, .
.

, , ,
Kzgn iylr ( ,, 1974); Kau avalar ( , 1977), sek kular ( ,
1982); Soy aac ( , 1988), Yol yldz ( , 1999) .

262

263

..

.
, ,
.

, , , , , , .
2000- . .
..
- .
.. .. .
, , 1980- ,
-
.
. 25 10 1990 .
13 , ,
,
(, , 1992 .) (, , 1993 .) , ,
.
.. :
. . . ,
. ,
.


, 1994 . . ,
:
. 23 1994 . ( ) .
-

, . 2010 .
() .

.
,

. ,

,
.
, ,
,
.
- , .

:
. ,
, ,
. , . ,
,

264

265

..

. ,
- , .
200- ,
, ,
. ,
, , .
.
,
. , , , , , .
. , 35 - ,
, . , ,
- ,
.
, ,
, , . ,
.

, .

, .
. .


, .
, .

, ,
...
2000- ..
, 2009 ., 70-,
.. 15- .
(-),
, .

266

267

..

..

( -) 1



, , , , ? ,
. -
. ,
. , ( ) . 1972 . , ,
. . .
,
. , ,
, . , , , ,
, , .
. ,
. ,
. ,
, , .
, ,
, , . , ,
. ,
. ,
1


- ,
(XIX- .XXI ).

268

, .
- , , , - . -
2
, ,
. , , ,
, .
, ,
(
, , ) .
, ,
. , ,
, , , .
, (
) .
, , , .

, ,
, .
, , . - , ,
, , ,
2

-, ,
. ,
(, XVIII .) , ( , , . )
.

269

..

- , . ,
-, . , , - .

, - : -, , ,
, !
,
,

. ,
, ,
,
. (, )
, ,
.
.
, , , . ,

, .
.

.

, ,
, , .

. ,
, ,
, , , .

,
, () () [, 2005, 2006, 2009].
. -
, - , -
, . ,
, , , , - ,
, .
,
, , ,
, .
, , XX XXI .
( ) .

-,
, 1920- . -
, - ()
, .. .
[, 1996. . 5-18; , 1971, 1990; , , , 2006. . 166-169].
..
, , ( ) XIX .
. ..
, .

270

271


. , .. .

1911 . -.
I, , , .
,
3, .
- ,
. (
)
,

, , ,
. .. ,
1920- , , ,
.

.. , .. .. ,
.. , .. .

.. ,
1925 . . (
) , ,
, .
3

.. ,
. ( ),
.

272

..


,

, , ,
. ,
1920- [,
1923. . 66-67, 76; 1923. . 150-153; 1926. . 107; 1926. .
243; 1927. . 292; 1929. . 59-60; , 1926. . 285-286].
1930 . .. , (
) ( 1931 .) .
, ( 1949
.) ,
. , ,

. 1930-
( , , ) 1995 . -.
, ..
, , ,
,
,
XX . . [, 1971.
. 322-324], -
, ,

, , . ,
- ,
,
, XIV
., . .. -

273

..

, ,
, ,
.
- , , ,
, I . ,
, , ,
.
.. ,
, - . ..
, , ,
,

. , ,

.
.. - .
.. ,
, - . ,
1930- ,
.. -
( 80 ..) , , [ .. .: .., ..,
.., 2006].
, , .
.. ..
.

,
1925 . , 1926 . .
.
,
, , . ,

, .. , ,
.

, [, 1983. .175],
..
.. .
.. :
.
-: , , , , , ,
, , , -
, .

- ; ,
, , , ,
,
, ,
[, 1983. .174].
,
,
, ,
(), .

274

275

..

,
.
, ( ..)
,
, , [, 1983. . 175]. , ,
( ),
, XII ., , .

. , , I, ,
, , . ,
, , , ,
(), ,
,
. I (
, )
[, 1983. . 184],
, , , , ,
, .
,
, , , ,
, , , [, 1983. . 218].

, , [.: , 2005. . 6467], ,



, , .
- .. [, 1957]. ,
. .
,
.
( ) .. --
. 20-
, ..
, 30- .. . 1916 .
.

1943 . ,
.
,
1920- , 21
1692 . , , . ,

, , , .
,
, , . ,
, . , . , ,

276

277

..

[, 2005. . 58].
,
, ,
.
,
, , .. ,
1930 . ..
.
(
)
. ..
, , - , ,
, .. , , (
, , 1960-
.. , .. .)
, , . , .. 500
. , ,
, [., , ,
1959; , , 1986].
( ), , ,

.. ,
. .. 2 .
( ) , , ,

, ,
.

..
, ( )
4. ..
. ,
. 1929 . ( ) 23- -
, ,
, . , , ,
- .
1930 ., ..
.. .
-
, .
. , (
) . 15- , :
. 1919 1929 .
,
. ,
.
: , , ,
.
5. 1930 ., , . , -

278

279

.. , - .
, , ,
. ( ..)

( . 1932. 1) : - - .. .

..

. - .
. () .
[.
12 1934 .].
, , , ,
-
,
, .
1930- ., , . ,
,
I .
..
, .

. , . 1942 1943 . -
- . 1943 . ..
- (.. ),
, , 1940 .
1943 . . .. .
,
, , . -
, , . ( 1944 .)
.. , ,
[-,
-, .. , . . 97].
1950-1960- -

,
, ,
, ,
, ,
.. , , ..
. , .. , .
1970- , .. ( .. ),
. , ,
- -
, , ,
,
.
- . , , ,
, - .. ,
- - [, 1970; , , 1989].
, ,
,
[, , 2002; , 2002, 2002;
2007; -. , 2006], - ( , ), . ,
,
, .
, 1989 . , ..
, , ..
.

280

281


, , , . 1990- ,

.
* * *
, , , ,
, , ,
. , , ( )
. ,
, , , ,
, , , , , , ,

.
,
, ,

, .
,
, ,
(
)
, .
,
,
.

282

..

.. -. . , 1959.
. 12 1934 .
. 1923. 1; 1923. 2; 1926. 1; 1926 2.; 1927 2; 1929 1.
.., .. 850 -. ., 2002.
-. . -.
2006.
. . ., 1957.
.. . . 3. ., 1983.
.. -. ., 1970.
.. -. . ., 1989.
.., .. -.
. , 1986.
.. (
-) // . 2005. 3.
.. (
-) // . 2006. 4.
..
// . ., 2009.
.., .., .. .. - // . 2006, 5.
.. -. 1934 . , 1996.
.. . -.
2002.
.. -: . ., 2002; 2007.
.. .. // .
. . I. ., 1990.
.. .. // .
1971. ., 1971.
. 1926. 1-2.

283

..

..










,
, , , , 1990-,

. , - , .
, , ,
, , , ,
,
. ,
.


?
, , ,
,
, , . , .
, ,

,
.
1970- , ,

. .. , ..
, .. , .. .
, , ,
, . -

,
, ,
.
- 80- ,
.
,

. , , -.

. ,
, , 90-
, , .
, - , , ,
.

284

285


,
, .
, ,
-
,
.
,
- -,
. , , - :
, , , .
-

, ,
. ,
, .
, -,
.

..

, , ,
, .. , ,
.
, , ,
,
. , -

, ,
, .

.
21 ,

-. - ,
, , .
, , ,
: , ,
,
, , , ; / - . .
,
,
, - , . , ,
, . ,
, .
-
,
,
, ( ,
, , .).
, (, ), ,
( .). ,

286

287

* * *

..

, .
, , ,
(, , .).
. ,
, . ,
, , . .
. , ,
[, 1995. . 157]. ,
90- ,
,
.

( ) , ,
? ,
, [, 1993, 1994].

1990- ( ) ,
. ,
,
: 0,25%
/ , ,
.
(50,3 .
. ) (2,1 . .)

/
,
, .

/ , ,
(61,9 ...).
,
, .
: 862
, 630 , 642
-
(5519), 3500 .
.
:
2
,
. : , , .
. /
5 - ,
, ; /
,
- - .
,
, , ,
.

, .
.

288

289

..


, . ,
. , ,
,
. , , , , - - , ,
. (, ,
), , ,

, , , .
, , -, , .
, .
, -, ,
. :
.
, , ,
, -
, .


.
: ,
; ,
: , (
), (

),
( )
, .
, ,
, . - :
, 30% . ,


- .

. .
, , , ,
. , ,
, ,
, .
? , , ,
. , , , . : , , ,
, , ,
, ();
, , ,
, 1 (); , -,

290

291

1. ( ) . . . ( ).


(-); , ( ); , (); ,
, , ,
().
: , , , .
, : , , : ,
; , 2.
, - -,
- .

,
. : -
... , ,
/ , ,

. , ,
, ,
.

..

2. , , , . , ,
, .

.
, ,
,
: - , , -
.
. ,

, , ,



: ,
, -
, , , ,
, , ,
, ,
: , , ,

,
, , . ,
,
,
,
.
, - , . ,
,
-

292

293

..

. ,
, , . ,
. , , : , ,
, [http://www.
tatar.ru/(15.01.09)]. ,
:
, , , , , ,
,
? ,
48% , 24% ,
37%
, ,
96% ,
, , ,
, , ,
,
(,
, , , , ), .
, .
:
32 . ,
2,1% , 4,7%
. , , , . ,
,
, , ,

,
...
, ,
,

( , , ) (, .).
.
,
- , -
, . - , - .
, ,
- , . -,
,
, , ,
- .
:
, , ,
. ,
,
, , ,
,
, - , , ,
, , , -

294

295


.
, ,
. , (
), ,
,
, .

.. (
) // \ . .. . .: , 1994.
.. : // . .: , 1993.
103.
..
// .
. . 2. .: -, 1995.
http://www.tatar.ru/ (15.01.09)

296

..
:
/
1981 ., , - ,
,
, , ,
, . , ,
, : , , , !. , ,

. ,
, .
() , () () -.

, - , , , , , . ,
,
,

. . ,
, , , .
,
. , , , -

297

..

,

,
, ,
, () .
: , ,
, , . ,
.. 1990- ,
. (
). McWorld. , , ,
.

. , fragmentation integration). .
[1995],
, ,
.

,
,
. , , .

, ( , , , , , , ,
). . .
, , : 1)
, , , ;
2)
.
, : , , ;
, , , , , , ,
. : , , , , -

298

299

. , ,
/ , ,
. , ,
, , ( )
, - , , , ,
: -: , . , , -
,
I ., .
,
, .

..

,
, , ,
, , , , ,
, .
, (. ) . , ,
, ,
, , . .
,
(, ).
, ( , , , ), , ,

, , , , - .
, ,
. ,
. ,
,
, , , [1998.
.42]. , - , . ,

,
.
.

, -

,
, ,
.
, ,
-
, , , , , ,
- ,
- ,
.
, , , ,
- ,
,

, 1990- ,
(
) - ,
.
(-
. .. ) - ( . ) .
- , ,


: ,
, ,
, . : ,
, ,
, , . -

300

301

..

, -
, , (
). ,

.
( ) ,
.
: 1)
; 2) ; 3)
.
, (, , , ),
(,
, )
, , ,
, ,
. , ,
( )
,
(, ) ,
(-). ( 50,4%);
,
(77% 74%), (64%-67%), ( 23%).
( (49%),
(38%)). ;
, ,

. , , ( )
, , ,
,
( , ,
).
-

. , 66% , . ,
,
, ,
.
,
, , , , . , .,
- ,
, . : -
, - .
,
, , , ,
.
, ,
. ,
( , -

302

303

..


, ). ,
- ,

.
, , .

,
.
,
, , , , ,
, , , , , .
,
, ,
, (. ).
, , , ,
, :
,
?


. -


, , , - , , -
.
, ,
-, ,
, , .


. -
, .
, ,
-
, , , , ,
.

, ,
.
, , ,
,
,
.

304

305


,
, , ,

, , - , .
,
,
, , , ,
. , , , , , ,
() -, , ,
, , , . ,
:

..
.. : // I I .
. . 20-21 2008 . :
- , 2008.
.. Homo tutus: /
// -
. - . -: . .. , 2009.
..
// : --.
II -c ( ) 2-3 2009 . . 1. , 2009.
. . . ., 1998.

. \
. . . . .: -, 2004.
. ? \ . . ., 2001.
. .
. .: , 2003.
..
// - . .: , 2004.
..
// . II . . .2. , 2005.

306

307

..


, ,
: , , . , ,
,
, , - , . , ,
, , ,
,
( , ) ,
, , . (
),
, .
, , ,
, .
, , , , .
, ( ), ,
, / , ,
.
, .
.


, , .
[, 2006. . 96; , 1998; , 2000. . 4].
.
, , ,
, .
, 1980-90- . , - ,
, , .

, . - , ,
1000- (1988 .) 1100- (1989 .). .
1990- . , , ,
- :
, , - . ,
.
,
, , , ( )
.
, (
) .
,
, -

308

309

..



. , 1970-80-
,
,
, [, 1988.
. 32].
, .
, 1991 . 870 ,
2001 7 [ , 2001].
, , , 11 22 . , 40 [, 1998. . 7],
I ., ,
[,
1996. . 59], , , 2002 .,
5,5 . 1. (73,2%) ,
, 13% . , 53% ,
(24,1%), (7%), (6%), (5,2%), (12%), (7,6%), (6%) [ : 2002 ..., 2004. . 72-86].
, 1 2002 ,
1755 , 33,3% .
1

-, . - . ,
//
. , 1992. . 52-64;
// . . .,
1998. . 229-250;
// : . , 2002.

310

..
(1186), (426), (132). (106), (80),
(65), (63) .
, ,
, ? ?
? ?
?
,
20 2,

, :
. 1989-1990 (.
.. , .. , .. ); ,
..
, : , 1994-1996 .; :
1997-1998 .; -
- 1999-2000 .
.. (1996-1997 .) (2002-2003).
,
: : , , 1999 . (. .. ); :
, , 2000 (. . );
(
: , , ). 2002 (. . ),
2003-2004 . (. .. ), . 2002 . (. . ,
. ) 2001 .
(. .. ) 2007 .
(. .. , .. ).

311


,
, .

..


,
- ,

[ , 2008. .49].

, ( ? ?) , ( , ,
). , ,
, [, , 2009. .192-193],

.
,
, . ,
.

, ,
, .
, 1990 34%,
1994 66% .
, ,
( ) 32%, , ( ). 1997
81% , 41% , .

2002 , 83,3% ( 45,7% ,


). 2007 74,9%
, 10,6% , .
.
,
(. ) [, 1992. .52, 64; 1997. .84-95; 1998. .
229-250; ..., 2000;
..., 2002. . 344-351]. , 1990
7,9% , 15,4% , 76,4% ,
.

(2001 .) :
52,5%, , , 46,5%,
24,4%, 11,3%,
16,9%.
2002 , 33,7%
, 24,8% , 10,3%
.

, . 1990 . 20,4%
20-24
36,7% ; 1994 .
41% - 18-19 , 58% 20-24 , 61%
25-29-. 1999/2000
., 70% 15-29 . , , ,
( ), - (
65,8%).
: -

312

313

..

20% ,
10%,
6%
( 1999/2000 .).
, ,
,
: , , ,
, , .. , ,
..
, , ,
.

7% , 5% , 5%
) [ ,2000. .49].
.. , , , ,
, , , ,
[, 2000. . 4].
,
, ,
,
, , .


, .
, .
(-, ,
.. ) [ ,
2004. .243] , ,
, , .
, . ,
, , .
1999/2000 .,
80% (76,5%) . 41%

, 42,5% , ,
17% (


,
, - [, 2001. .275].
- ,
.
, , , - ( ),
, - ( )
,
. 1989-90., 71,5% -
84,3% , ; 60,3%
77,5% , ;
45,7% 66,8% , . , , ,
, .
, ,
: ,
?, 33,5% 44% ,

314

315

..

, , , (1994 .).
, ,
, (. 1)
1

-, %

:
36,6% 16-30 , 38,2% , 64%
(
2002 .).
,
, , .
(. 2)

76,9

80,9

84,5

68,9

60,7

,,

66,6

79,1

70,5

62,2

42,6

50,8

53,9

57,4

48,9

34,4

21,4

18,3

24,8

13,3

27,9

33,5

55,6

31,0

28,9

6,6

21,7

19,1

23,3

20,0

23,0

18,1

13,9

20,2

20,0

19,7

6,6

1,7

9,3

6,7

8,2

1,6

16,7

33,3

16,7

33,3

1,1

6,6

,
. ,
. ,
?, (33,5%) - (1994 .),
27,8% (1993 .), 56%
(1996 .), 22% , (1998 .), 57%
(1994 .) [, 1998. . 171; , 2000. . 122; , 2003. . 128; , 1995. . 29].

316

, %

1994 .

1999 .

2002 .

1. ,

49,5

46,0

37,4

2. ,
.

50,5

51,9

61,2

, , . ,
: ,
,
?, 1999 - 50%
38% ( 3/4);
2002
79,1 16,2%.
: 1999
42,8% (18,9% , 23,9%
) , 58% ; 2002
93%
(65,9% , 28% ).
. -, , -

[-, 2001. . 238]. ., -

317

..

,
.. ,
90- . . , . ,
,
[Gorenburg, ? P.184].
, ,
: ,
.
,

, , , [, , , 1998. .166]
.
1994 . : ?.
(30,7%)
, ,
, , , .

(. 3, 2002 .).
3

, %

2.

1.
:
)

41,4

32,4

23,4

34,6

53,1

43,1

39,1

42,3

75,7

59,0

29,7

38,5

318

, ,
.

,
. (, , - ,
), ,

, , . , , ,
,
, .

.
, , . , . ,
2002 . ,
- ?, 66% , , 23% , , .
: 6% , 1% , [ , ,
2007. . 377].
,
[What is the
New Age?.., 1991]. .
, ,

319


[, 1985. .142].
1999-2000 ., 15%
: , ,
, . 2% ( -, -
). (2001 .),
7%
,
- [, ,
2003. .107].

..
,
20% (. 4).
4

,
, %

( )

19,4

35,6

42,0

..

36,0

40,6

20,9

11,4

34,9

50,9

3,1

28,1

64,1

3,8

19,2

73,1

14,3

71,4




.

,
, ,
, , .
, ,
- ,
, , , .
--.
,
2002 , , ,
, ,
?, 19,4% , 35,6% , 42%
. -


, .
, , .. .
:
.
, 2001 2004 ., ( 38%
2001 . 19,3% 2004 .)
,
( 25,3% 37,4%),
, .. ,

, , . ( 7,2%
22,4%) [, , 2003. .195].
2000- . , . ( )
[, , 2008. . 252-255],

320

321


, , . ,
1990- ., , , , .

, .
, . , .
.
, ,
.
,
, .

.., .., .. . ., 1998.


.. . ., 2001.
: . , 2002.
.. . , 2003.
.. , , // ,
2000, 3. . 4.
- . // , , .
. ., , 2001.
//
: . . 2002.

322

..
// : . , 2002.
: . . 2004.
2002 14 . , . .4. .1. //
. .: . 2004.
// . , 1992.
.. : (
- ). , 1998.
..
// .
, 1996.
.. . ., 1998.
. -. 1995.
..
( ) //
. . I. , 1992.
.. // // . ., 1997.
.. // .
. ., 1998.
.. //
. 4(20). , 2006.
, , .
. .-. 2007.
// . . .,
1998.
(
) ., 2008.
. ., 2001. 10.
.. // . , 1988. 2.
.. // . . , 2000.
:
, , . , 2000.
.., ..
-I . // : . , 2008.

323


.. //
. 1985. 4.
.., .. // . 2003,3.
.., .. : 2000- // . , 2009.
Gorenburg Dm. P. Minority ethnic mobilization in the Russian Federation. Cambridge.
Univ. Press.
What is the New Age? \ Hoddler, Strongton (Eds.). L., Toronto. 1991.

324

.. , ..



1970- . , , ,
, (, , , , ). , ,
, ,


. , . ,
, . :
, . :
,
.
,
.
,
.
,
.
.
, .
.
.
,
.
,
?

325

.. , ..

. : 1918 . , ,
-,
1920-1930- , ,

, -, 1940-
[, , 1992. . 200-216; ,
1992. . 176-189; , 1992. . 150-175; 1993. . 91-110; 1998.
. 95-119; 2000. . 150-153; 2002; , 2000. . 142-149; - , 2003. . 478-484, 523-531;
,, 2006; , 2009].

. 1926 ., I , 1663 [, 1991. .
7.] 2544 . [ :
1926 ., 1928. . 114-116.], 1933 . 13350 . [ , 1934. . 18.]. 1939 .
8322 . [ : , .1532, . 1, . 128/1390],
1930- ., .
1940- -,
, ,

. , 21
. [,, ,1992. . 208].
1959 . (27828 .),
22174 . 1970 . 20098 . 1979 .
18420 . 1989 . [ , . 659, . 14, . 1/5, 19/114; 1989 , 1990. . 17] .
2002 ., 14310 . [ , 2004. . 45;
, 2005. . 3].


.
,
1930- , , - ,

326

327

, : , ?
, . :
?, ?. , , ,
, . , ,
,
! , , - , , . !

, - ,
. , , ,
, .
1975 . , ,
. ,
, , ,
, .
. ?
.
. :
,
, , , - . , .
, , . ?
. .

.. , ..

, . , , ,
, , [. : Karjalan Sivistysseura ja Vienan
Karjalaisten Litto toiminta loppuvuosinaan. 1917; Gylling, 1928;
,1928. . 1-3; , 1983; ,1992, 1994;
, 1998. . 207-222; , 1998. . 123-160; , 1998. . 9-14; 1998. .15-41; , 2001. . 21-28;
, 1999; - , 2003; , 2009].
. ,
,
. ,
. 1939 .,
19,2% [
: , . 1532, . 128/1390, . 52.].
1920- 1930- , ,
,
.
1930-
. - .
- -
.
. 1940 . , , ,
. 1940/41
. 1940 .
Punalippu (-

), , .
1 1941 .
[. :
, 1997; , 1999. . 224-225].
, .
.
. 1946 . 118 , .. - ; 1949 .
164 .
.
1956 . -


.
. 1954 . -
,
[, 2002. . 275].
1955 .
.
: 1958 . , 1958/59
[,
2002. . 5-11].
, 1956
, 1978 ,
. ( ) [, 1957; 1978].

-

328

329


, , [, 2002. . 7] .
1960-
. 1963 . ,

[,
2002. . 276].
1980/1981
(, ) 30 2717 .
- , , -,
, , . .
- .
1959 ., 1939 ., 80,2 74,2% [ : ,
. 659, . 14, . 1/5, . 46; , . 1532, . 1, . 128/1390,
. 51], 1970 . 61,1% [ : , 1973. . 138], 1979 . 49,9% [ : , 1990. . 17], 1989 . 40,8%
[ ,1990. . 17].
. 1950-
.
,
, ,
,

(. .1).

330

.. , ..
1

,
19591970 .

19701979 .

19791989 .

-1,7

-3,5

-3,9


, %

- 14,3

-16,6

-19,0

, %

- 12,8

-12,9

- 15,1

, %

, %

- 20,1

- 7,3

+ 1,0


, %

- 27,3

+ 3,9

+ 6,6

, %

- 7,2

- 3,4

7,6

, %

- 20,3

- 9,4

- 9,2


, %

- 34,4

- 26,0

- 25,0

, %

- 14,1

- 16,6

- 15,8

: . . 659. . 14. . 1/5. . 46; . 13/76, . 19/102. 19/114.


. 24/150; 1989 . III. . , 1990 . . 17.

,
[. , 1994. . 217227; , 2000. . 106-116].
, 1950- ,
-
. ,
[. : , 1994. . 25-29; , . 1998.

331

332

, %
( )

1959 .

1989 .

1979 .

1970 .

()

. 129-174],
. 1990-
- , 15-24-
84%, 25-34- , 35-44 . -
70% , ( )
.
- , ,
,
. -
5-9 , -
, 2
. 1990-
, (15-34 ),
(35-44 ) (55 )
.

. 15-24 25-34
. -
( ),
(9-12%).
45 ,
[, . 1998. . 161-162].
(. 2).
. 1970 .
30 , 1979 .
45 , 1989 . 55 .

, .

.. , ..

10

59,5

59,6

25,4

22,1

9,9

9,9

7,9

0,8

-41,6

-58,9

10 19

48,5

54,9

28,1

26,0

12,7

15,5

9,3

2,5

-39,2

-52,4

20 29

62,9

66,4

39,3

37,6

25,1

20,8

12,4

10,4

-50,5

-56,0

30 39

80,3

81,3

56,5

54,2

32,1

34,1

20,8

16,3

-59,5

-65,0

40 49

86,6

89,5

74,9

72,3

49,5

34,5

32,7

33,5

-53,9

-56,0

50 59

90,2

92,9

83,0

85,1

71,1

70,6

53,1

53,1

-37,1

-39,8

60

95,1

94,0

92,9

89,0

86,0

86,3

81,4

81,2

-14,7

-12,8

. : . . 659. . 14. . 1/5. . 46; . 13/76, .


19/102. 19/114. . 24/150; , 1973. . 138; ,
1990 . . 17. 1970 1979 11
, 11-19 . * 1989 . 1959 .

1980- .
- , ,

( ). ,
, 50%
,
1970- .
1990- .
.
: 85% -

333


, 5-6%
.
1%. 8%
.

,
[. : , , 1998. . 168].
, ,
, .. .
, ,
, 45 , .
, 20% ,
, .
- 1980- . 1
.
1980-1990-
.
Punalippu (1987 .)
.
,
,
. - ,
,
.
1

1960- . , ,
, . ,
, ( 20-30
). 19701980- .

334

.. , ..

, ,
.
(
1990 .),
,
, , .
1990- . 2.
, .

.
() , .
,
.
-
: ,
, ,
, , , .3
, .
-.
2

- ,
: . . ,
2007.

, . - .

335

.. , ..

1993 .
.
. ,
,
, . , ,
, .
,
,
, .
, , , , -
,
[,
2008. . 83].
, (),
. , .
( ) , ,
,
,

.
, ,
, .

1990-
.

336

337

* * *
, .

,
,
. ,
. 2002 . 100%,
25,3%.
, , , , ,
. . [. : , , 2009. .
338-350].
. 1990-
. , :
17%, 81%
. 2002 . 34050
, 314 - , , 154
106 - [-

2002 2004. .
17, 45, 52, 57].
, , , , .



.. . . 2.
, 1997.
. 1929- 1930 // . 1920-1950- . , 1998. . 207-222.
.. .
1918-1927. , 1983.
.. XX ( )
// : 80 (
): -
(6 200 ., ). , 2000. . 106-116.
.. . , 1991.
. 1940-1960- // : - . . , 2002. . 275.
.., .. 1940 // . . XVI. . .
( ). ., 1992. . 200-216.
. // .
- 1920-1950- . , 1998.
. 9-14.
. ()/ 1950-
// . - 1920-1950- . , 1998. .15-41.
1926 . 1. ., 1928.
. 1960-1930 . // -. 2001, 1.
. 21-28.
: . . , 2007.
.. // : . -. 2008.
1970 . . . IV. ,
, , . ., 1973.
1989 . III. . , 1990.
2002 . , . . 4. . 1.

338

.. , ..
. // . - 1920-1950-
. , 1998. . 123-160.
. . 1920-1941. , 1999. . . 1989 //
. . XVI. . . ( ). . 217-227;
.. // (
- . 17-19
1994 .) , 1994. . 25-29.
., . //
. . 2009. .
338-350.
., .. : // :
, , . . . 1998. . 129174.
( ) . -. . ,
1957.
( ) . - . , 1978.
. - 1930- // . . XVI.
. . ( ). .,
1992. . 176-189.
. - (1920-1935). . , 1992; . - 1930- . //
. , 1994.
. . // : 80
( ). - 6 2000
. . 2000. . 142-149.
, . 2002 . . 1. . 4. ., 2004.
. . . V. , 2005.
. //
- . 1928. 2. . 1-3.
. , , , , . , 1934.

339


- . ., 2003.
. . . ,
2009.
. . . , 2006.
.. // . - . . , 2002. . 5-11.
.. 1930- //
. . XVI. . .
( ). ., 1992. . 150-175.
.. .
// . , 1993. . 91-110.
.. - // : 80 (
). -
6 2000 . . 2000. . 150-153.
. : . , 2002.
.. - // : , , .
. , 1998. . 95-119.
. . . 2. , 2009.
Gylling E. Ensimmnen sosialisten tasavaltain loppuvuosinaan // Kommunisti.
1928.
Karjalan Sivistysseura ja Vienan Karjalaisten Litto toiminta loppuvuosinaan. Helsinki, 1917.

340

..


,
,
,
.
.
, .
, , , ,
, . , ,
, .
. ,
, .
, ,
. , ,
. ( ,
), , .
, ,
( ), ,
, .
, , . ,
, , , . , , ,
.
. , , . , ,
.

341

..

- - ,

( , ) - ( ,
). ,
, - . - , - ,
, .
,
,

.


,
.
, ,
[http://mion.
isu.ru/filearchive/mion_publcations/buryat4/1_3.html]. ( -
-),
, 1980- ,
, - .
,
.
,
, ,
, : , ,
, ,
, , ..
, [, 1999. . 33].
,
,
.

- -
. - , ,

342

343

,
.
.
, , .
, , ,
, ,
.
, ,
.
, , , ,
.
, . 1990- , ,
.
, , , , , .
, , .
,
. ,
.
, . !

..

,
.
, (
), , , ,
. ..,
,
. ,
[, 1998. . 246].
,
, , ( )
.
1992 .
- -
.
(-, - ), ,
() , -,
, .
,

. 1980- , 1990-
. ,
, [ ...1999. . 35], 1990-
(- ) .

.
-

, 1999
. . . , (
) ,
- , () [ ...,1999. . 21].
.
. ,
,
[ ...,1999. .35].
, , ,
, ,
-
-.
( 1989 .)
:
[,
, , 2000. . 111].
,
,
, , , , .
,
. , .
.
.
III . . .,
- -,
II .

344

345

..

. . , ,
. (
. ) -,
.
. VI .
. , . ,
, , . , ,
, .
. , ,
,
- [,
, , 2000].
- ,
1994 . ,
:
, . ,
- .
.
, ,

, [, , , 2000. C. 9]. .
- .

. , .
- , , . 1990-
,
.
,
2004-2005 .,
- .

, . ,
, .

, , , , -.

.
1992 . , : ; ; ; ; ,
() , .
-, -,

, , () ,
. 1990- , ,
..
- - - -. ,
- .

346

347

..

2009 .
, , ,
, ,
2010 ,
: !
[www.elot.ru/2010].
,
, ,
.
() 20- .
, ,
: , - -.
-,
,
() , .
, , , ,
, 26 , ,
- 2010 , ,
,
, . elot.ru
.
, : ,
.
- ,

elbrusoid.org - . 2010 . .

348

349

.., .., .. -. , 2000.


.. . ., 1999.

. 12-13 1999 . ,
1999.
.. . ., 1998.
http://mion.isu.ru/filearchive/mion_publcations/buryat4/1_3.html
www.elot.ru/2010

..

..


.
. 17 , , , , -,

.
1983 .
, . 14 ,
(, 1970 .), (, 1977),
(, 1982), (,
1988), (, 2000) .

-
( -. .. ). . .

.
, , , ,
.
70- ,
, ,
, ,
.

c, ,
. ,
.
a , , .
, ,
. - , - (1972 ). ,
,
. ,
(. ..., . .. ), ,
.
.
, .
, ,
, . .
, , ,
.
, : , ,
, .
, ,
. , ,
, ,
, . , . -

,


. 1100 -

350

351


( )
Through culture of peace towards social consolidation and integration
(UN General Assembly)

..

.
, , ,
,
.
, . .
, , , , , , , ,
.

, , ,
.

, , .
, , ,
, .
, ,
,
.
2004 . . -
, ,
, , ,

,
.
, ,

.
, . - ,

. , ,
, ,
, ,
, .
- 1992-1993 ., .
, . 1998 .
700 NGO (
).
2000- . 1500 .
, 90- 1 . , 600 .,
250 .
.
,
. , ,
, .
, .
,

352

353

..

.
, ,
( )
.
,
NGO. , : ,
,
, , , .
,
.

.
, . ,
,
, , ,
,
, , ,
.

. ,
, , , , .
,
.
,
. ,

,
.
, , .
1980-
1990- . -, - ,
,
. , , , , .

1993-1996 . ,
,
, ,
, , . , , , ,
, , , , , , , , . ( 1993 .),
(1993 .), (1993 .),
(1994 .), (1994 .). 1989
3 ,
, . 1992 . 14 16 . , 1994 ., 16
32
. 4 , 1998 ., 44 18 . 2000 . 50
, , .
.

354

355

..

2009 .
79 .
(7 ),
11, 10, 5, 3, 1,
3, 2, 2, 4,
4, 4, 1, 3, 1, 1,
2, 1, 1, 1, 1,
1, - 2 . ,
. , ,
,
. , , ( ,
, .).
(11) ( , , , .).
, .
.

, , , (
, , .).

( 1996 .)
.
, - .

, ..
(. ) .. (-), -

: , , , , , , , . ,
-, , , .
, ,
. , , , ,
, .

,
, .

( 1996 .).
, - .
, , , , 1991-1993 . .
, ,
:
,
, , ,
.

,
? , ,
, , ,

.
, , ,

356

357

..

, , , , ,
. ,
:
, , , , , .
, ,
, .
,

.
,
.
(2009 .) 150 :
, , ,
. 92 (58257 ) . 41 (20548
) , 15 (6676 ) .
20 .
,

(, , ). : ( 23); 6
( 68); 4
( 12). ,
.

. 2008-2009 . . 953
-

, , .. , ,
(8 95). 629 .. .
302 .
.
118 129 .
. 2009 .
.


.
, , , ,
, - .

,
,
( , ),
(, , , , , .).

150 .
,
, 22 2006 . -
, , ,
+. , ,

358

359

..

. . 2- .

. , , , , , , ,
. ,
,
,

.
, .
( 600 )
:
362 . , 172 ., 33 ., 5 . ..
2003 .,
, . . ,
: , , , , , , . , ,
.
- .
, , , , .

, .

, .
. 1990- , 8 1990 .
. , .
.
( ) . ,
, (23
1994 .)
.
()
()

, .
, , - .
15 ,
, ,
. , ,
,
.
. , , ( )
, -

360

361

..

. , ,
, . ( 2008 .)
.

(
).
.
,
.
:

, ; ;
,
.
, , ,
. .
8; 11;
5. , 44 : , , , ,
, , .

, ,
, ?
, ,

- 12,4%. ,
,
, 10% 27,5 %;
12,4%.
:
,
9-10%. ,
15,5% . , , . 18 24
10,1% , 54
14,2% ( , 2008 .).
() 2009 .
. ,
, ,
, ( , ), , , .
,
. .
,
, :
, !, , , !, , .

362

363

..

, , .

, ,
. , ,
: , , , ,
. , ,
.
, ,

()


(, 6 2007 ., ,
,

, ,
,
). , ,
.


. , 1995 .,
,
,

2004-2008 .,
(. 2.1(4)) 2005-2007 .
,
,
2007 . , , .
, , , . ,
,
. , ,

.

.
, ,
2, 2, 3, 1, ,
III ,
,
( ) .
II
(), , , ,
, , .
,
, ,
,
(. 7, . 5). , . ,
-
. ,

364

365

..


, ,
. : ? -, ,
, , ,
(, . 1, .1).
-, ,

. -, . ,
, , .
,

.
, ,
, , ,
. (,
.7, .3).

,
, , .

-


.
,
:
, ,
,
, , ;

,
: ,
, ; ,

, , 1989 .,
.

.
-


,
.
: ,
,
7-10 ; -

366

367


;
,
;
7%.
,
, , , , , - .

..
*


,
,
-
.

1991 .,
, .
,
.

.
,
, .
.
-
, ,
, XVI-XVII .
1596 .,
,

368

09-01-00571/U

369

..

.
, . - ,
XVII .
. 1654 . , . 1686 .
, . 1839

. -
(1772-1918 .).
.
XIX . 105 ,
, . - .
, , - .
.
. , ,
,
, . .
,
. 1903 , , , . 1917
,
. -

. ,
, 5-6 1917 .,
: 1) ; 2) , , ; 3)
; 4) ; 5)
[, 1990.
. 14].
,
.
,
, 20 1918 .,
,
.
.
( 1.1.1919)
(), , 1930 .,
, [, 1990. . 153-154].
, , .
.

.
1920-1930- , , .
1923 . , ,
. ( , - ..
, ) ,
. ( .).
, .
, , [,
1929. . 50-65]. -

370

371

..

:
, ,
, ,
, , . , , , (. ,
1985 .) [ ,
1-4, ..13, 43].

, ,
- .
, .
1943 . .

1989 .
. 4
1943 . ,
, ,
,
, ,
(
).
,
- . 1946 . , ,
. .. ,
, , 10 1949
. - ,


- () ,
[, 1998. . 739-774].

(1953 .) . ,

. [ , 1961 . 140 ,
35 : http//www/pochaev/org/
ua. /history].

372

373


, 28584 52 , 95,7% . - , 54,3%
[ , 2003. . 5]. , 80-
, 23.04.1991 . , .


(10904 ),
.
(8968 ),
(1021 ),
- (3532 ).
, , , (483 ).

(137) [i, 2005. . 89].
,

, .
.
: ( ) (10940

..

. 2. , 2009 .
( ).

. 50% .
.
1990.
2008 ., 43
, 54 .
8 962 , 20
( , 7 12 ), 3 850
, 175 ( - , , ,
).
.
,
,
, (, - ).
,
, .

. ,
(
):
( ) . , (
).
,
,
1686 .
1992 .
() , , 2007
. () . -

374

375

. 1.

),
( ) (3639 ), () (1209 )
[i, 2005. . 89].


, .

. ,
, , , .
, . , 2008 .,
29 , 40 , 3000 , 4 , , 48 4 . .
- - .
()
,
.
1990 .
. , . 11
, 7 , 5 ,
404 , 754 . :
, . .

. 80% ,
- .
.

..



, . .

.

, , , .
2009 .
. 100 .
, .

, ,
,
. ,
.
. ,
: - -
( ), . ,
,
;
, - .
,
. ,
, ,
, ,
.
.
,
, , ,
, , . ,
, .
, . -

376

377

..

,
, , , , ,
-,
.
,

?
: .
, ,
;
;
,
, , ,
1990- ; ,
.
, , , ...

,
, : ,
. , .
,
(..
), (,
. , . ).


: ,
, ,
, ;
. -

, ,
.
, 95%
. , :
, .
, , , . .
, .
,
30%
, .

, , .
, , .
. , ,
, .
2009
,
. ,

. ,
.
-, ,
.

378

379


. , .
. ,

.

IV


. iii ii . .
-: --, 1990. . 4.
. ii 1923 // i ic. .1.
, 1925.
i . i-iii i: ii I . :
i, 2005.
. i. i-ii i 1944-1953 .
i i i. ,1998.
. , 2003.

380

. 1990 . , ,
,
, -
, .
, , , , .
,
.
, , ,
. ,
, , . , ,
, ( ),
.
,
, , ,
,
, .
, , ,
, --

382

.
,
, .
,
- . , .
,
, , ,
.
-, . , ,
. ,
,
. ,
,
, . , 1, ,
, (
), , .
,
.
( ) ,
.
, , ,
, .
, , , . , .
, ,
.
,
1

, , , ,
, . . . , ,
, , ,
. - .

383

-
, 10 .
, , ,
.
, .
, , , , .
,
( ) . , , , ,
( ,
), . ?
. ,
,
. ,
. ,
, 2
. , , . ,
, . ,
,
, , ,
.
,
. , , -, , , , , .

( )
2

384


. ,
, . ,
,
. ,
,
, .3 , ( )

. , :
. , . , , .
, : .
.
.
, , .

( ) .
,
, .
, .
(), (
) , .

, , , ,
- , , . , , , ,
3

, .
( ) .
, ( )
.

385

-
.
,
. ,
1990 .?
, , , , -
, .
, 2010 .
. .

386


,
...

, , . ,
, -,
.

,
, ,
. ,
, .
, , .
, . ,
, ,
.
, 60 , ,
. .
, . , ,
. , , ,
.
1986 .
. 1980- ,
, --

387

. ,
,
, , ,
.
. , , ,
. .

., ,
, , :


( -
) ? (
) (., , 1989),

, 1989-2009 .,
130 .
.

. .
, , , .
,
, , .
.
,
, 19901994 ., , ,

.
, ,
; ,
.

. ,
, ,
. ,
, . , , .
. ,
, .
, ,
, ,
, -,
. . ,
,
.
.
, .
,
.
2004 . . , , ,
30 . ,
.
. .
. ,
, , .
, , :
, ,
?
? .

388

389


: , , ,
, , , , , , , ,
,

, ,
. , , .
.
, .
.
2005 2006 . , . ,
.
, , ,
. ,
,
.
. ,
,
.
- , - . - ,
, ,
: , ,
, . ,
.

390



, ,
, ,
,
.
,
, , , ,
, , ,
,

.
,
, !
, , , !
,
.
,
,
, ,
.
***

-
,
,
, , ,
,

391


,
, .
,
,

- ,
, ,
,

.
***
,
,
, !
, ,
, ,
- !
,

!
,
, ,
- .
,
, .
,
, ! ,


, ?
? ?

? -

392

, , .. 80- . , ,
. ..

1981 . VI , .
1980- ()
. . ,
, . . . .
. - ,
XII ., ( ) ,
.. . -
...
(,
) . ,
, . , ,
.
, .
, .

393


.
,
.
. , ,
. ,
, , , .
70 , ,
. , , .
. , !

394

..

,
,

, ,
, . ,
-
. ,

(. . . , ..
. ), (. .
). ,
( . ., . .).

. ,
, . . , ,
.
.
,
, .
. . -
,
, .
. .

395

..

, , .
, , (
) , , . ,
.
, ,

, ,
, , ,
(, , ,
, ).
,
.

,
, ,

, .
,
, .
,
, .
:
1. ( );
2. ;
3. , , , , .,
.
, . -

. . IXXIII . , 1969.
. . IX XIII . (- ) //
. . . ., 1971. . 179-193.
. . XI XII . .: , 1991. 304 .
. . (XVII XIX .). .: , 1976. 324 .
. . XVIII XIX . .: , 1984.

396

397

,
, -. ,
. -


, .
, , , - , , ,

, .
, - . , .
( ).
, ,

. , , .
,
. ,
.
.

I. ,
,

..

. . . . (, ) , // , 1984. 6. . 5253.
. . ? // , 1996.
3. . 1420.
. . . .: , 1989. 444 .
. ., . . // , 1968. 2. . 35-45.
. . . : , 1980.
317 c.
. . // . 3. ., 1960. . 156-157.
. . // . , 1964. . 258265.
. . (1989-2005 .). : Universul: 2006, 260 c.
. ( VIII XXI .). : Tip.
Central, 2007. 640 .
. . , 1981.
. //
, . . 47. , 1955.
. //
, . . 65-66. , 1976.
. . : , 1979. 324 .
. // . . I. , 1980.
., . . . IV. :
, 1972. 417 c.
. . - // . . 2. . . . . : - .
-, 1999. . 56-60.
. . , - // . . 2.
. . . . : - . -, 1999. . 61-65.
. . / . . 74. ., 1903. 795 .
. . XIX . : ,
1966. 262 .
. . (18121870). : , 1978. 235 .
. . . .
// , 2002. . III. . 35-43.
. . - // . .
-: Pontos, 2006. . 127-133.
. . . // . . : Pontos, 2006. . 134-145.
. . . // . . -: Pontos, 2006. . 153-169.
. . // . . -: Pontos, 2006. . 170-184.
. . 70- // . . -: Pontos,
2006. . 185-191.
. . // .
. -: Pontos, 2006. . 89-99.
. ( 7 .), . (); . // , 1909. 2. . 73-74.
. , , . // I
1906-1907 . , 1910. . 36-38.
. 1928 . // , 1914. 6. . 72-74.
. . :
(80- . XVIII . 90- . XX .). : , 1999. 132 .

. . . . . // , 1916. 50. . 836-839.


. .
// , 1896. . 3-4. . 277-456.
. . . III. : . , 1968-1969.
. . . I. : , 1971. 351 .; . II. :
, 1972. 468 .
. . . .: - . , 1962. 523 .
. . . ., 1967.
436 .
. . . .: , 1977. 83 .
. . // , 1978. 2. . 3-14.
. . , , // , 1981. 2. . 9798.
. . // . 15. ., 1985. . 30-56.
. . : . .: , 1989. 243 .
. . ( . . ) // , 1995.
5. . 710.
. . // .
. 3. II - . 2021 2007 . . .: , 2007. . 317-350.
. ., . . // . 2. ., 1972. . 8-30.
, . : , 1968.
. // , . 5. , 1996.
. . X-XIII . // http://www.kyrgyz.ru/?page=51
. . . .: , 1981.
. . ., 1991. 493 .
. // , 1953. . IX. . 89-93.
. // , 1953. . XV. 1964. . 6174.
. . : . : , 1988.
. (1875-1942) // . , 1987.
. . . , 1987.
. . - .
: , 1984.
. // . . IX. , 1915.
. . // .
. XXVI. 1917. . 33-36.
. : ,
// . . 9. : , 2006. . 397-403.
. . . .: , 1969. 294 .
. . // . . 3. II -
. ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 221-237.
. . // . . 3.
II - . , . 20-21
2007 . . .: , 2007. . 365-375.
. . : // , 2001. . II.
. 96-99.
. . : // , 2002.
. III. . 100-104.
. . Say nannnan lafbirlemeleri gagauz dilind // . . 2.
. . . . : - . -, 1999. . 76-78.
. . // , . II. , 2001. . 147-150.

398

399

..

. . -
// , 2002. . III. . 131-137.
. . // VI
. . 28 2 . ., 2005. . 92.
. . : . 80- /
. . . : . . -, 2005. 50 .
. . // , 2006. .
VI. . 118-122.
. . // . . 2. II - . ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 402-418.
. ., . . // - ( ). .: , 2005. . 196220.
. . // . . IV. ., 1966.
. . - // , 1963. 3. . 4252.
. . . .: , 1970. 144 .
. . . .: , 1992. 327 .
. . // . . . XI. . 2. ., 1952. . 130-133.
. . - //
. . ., 1964.
. . . .: , 1969. 383 .
. . . .: - . -, 1960. 242 .
. (1828-1869) // - . . , 21-23 1996. . 104.
. .
// . . 3. -, 1994. . 351356.
. . // . . 4.
-, 1995. . 423432.
. . // .
. 3. II -
. , .
20-21 2007 . . .: , 2007. . 351-364.
. . . .
// . . 4. III -
. 2008 ., . .:
, 2008. . 452-467.
. . . .: , 1986. 444 .
. . . , 1978.
. . // . ., 1978. . 2740.
. // . , 1981. . 235255.
. // .
, 1994. . 245-247.
. . . , , . .: , 1918. 241 .
. . . . ., 1923.
. . // . ., 1998.
. . . .: , 1951. 262 c.
. . 1828-1829 . // . ., 1949.
. . // . .:
, 1979. . 222-231.

. . XVIII-XIX . // . 1980. 1. . 52-53.


. ( ). 1870.
(). 22 1900 .
. 1890. 232.
. // . . 2. 1930.
. . : , 1992. 95 .
. ., . ., . . // .
. 6. , 1960. . 60-65.
. ., . ., . . //
. , 1960. 2. . 50-56.
. . //
27-29 1976 . 3.
- . . -,
1976.
. . - ( ) // ( ). .: ,
1983. . 240-249.
. i i i . i i //
i i ( , i, i, i i i)
i . ii i ( 135-i i ). : i , 2005. . 68-73.
. . // , 1912.
43. . 362.
. . // , 1996. 3-4. . 70-84.
. . , 1976.
. // , 1933. 3-4. . 176-189.
. . . I. : . I. .
, 1896; . II. , , . , 1902; . II. . , 1915;
. III. . , 1917; . IV. //
. . XXXVII. : . , 1927. 318 .
. () // , . XIV. , 1904.
. . , 1907.
. . , 1929.
.
// . . XI-XIII. 1932. . 228-248.
. . . .: , 1971. 544 .
. // :

(11 , 2005 . 11 ,
2006 .). : 94, 2007. . 110-115.
. . // , 1909. 2. . 75.
. // , 1975. . XVI. .
207264.
. . .: Ad Marginem, 2000. 313 .
. - // , 1962. .
VIII. . 160.
. // , 1965. . XV. . 1. . 3-17.
. // . . 27/2. VIII. , 1970.
. // . 12. , 1977. C. 44-51.
. . , 1988.
. , . : , 1989.

400

401

..

. . // --. , 1982. . 113-117.


. / . . . . , 1987.
. // .
. , 1987. . 158-162.
. , . , 1995.
.
XIX // . . : , 1999. .
758.
. , ( ). :
, 2006. 64 .
. . . // .
. 9. : , 2006. . 389-396.
.
// . . . . , 1984. . 19-29.
., . . . . 2. , 2005. .
// , 1993. 1. . 15-21.
. // , 1993. 4. . 67-71.
. // , 1998. 1-2.
. 4-21.
. . ., 1984.
. . . 1946-1947 . .
. . - - () // , 1976. 3. . 55-59.
. .
(60-70- . XIX .) // Revista de etnologie i culturologie. Vol. 4. Chiinu, 2008.
P. 162-165.
. . , , . // II 1907-1908 . , 1910. . 36-38.
. . . : , 1976. 208 .
. . (1990-2007) // : , , - . . 2. : ,
2008. . 72-75.
. . // , 1972. 5. . 61-81.
. . . .: , 1973. 283 .
. . . .: , 1981. 390 .
. . . .: , 1983. 412 .
. ( ). .: , 1986. 829 .
. . 60-70 XIX . . , 1961. 219 .
. . XIX XX .
.: , 1988. 197 .
. . . : 200 . : . .,
2003. 192 .
. . . // . -.
., 7- (). . I. : . . -, 2003. . 33-37.
. . // XIX . XX .
Chiinu: Pontos, 2005. . 57-74.
. . //
XIX . XX . Chiinu: Pontos, 2005. . 113-125.
. . (1989-1994) // .
. 4 (6). : ELENA-V.I., 2006. . 163-173.
. . XIV . XV . // . . : Pontos, 2006. . 54-60.
. . XV XVII . //
. . -: Pontos, 2006. . 61-70.
. . 1853-1856 . // . . : Pontos, 2006. . 146-152.

. . , - 1877-1878 . //
. . -: Pontos, 2006. . 238-239.
. . - 1904-1905 . // .
. -: Pontos, 2006. . 270-272.
. . 1906 // . . -: Pontos, 2006. . 273-285.
. . 1914-1918 . // . .
-: Pontos, 2006. . 286-289.
. . // . . -: Pontos, 2006. . 290-297.
. . 1941-1945 . // . . -: Pontos, 2006. . 325-348.
. . (25
1979 . 15 1989 .), //
. . -: Pontos, 2006. . 387-398.
. . // . . -: Pontos, 2006. . 463-476.
. . XIX . XX . // . .
-: Pontos, 2006. . 493-498.
. ., . . // . . : Pontos, 2006. . 558-572.
. . . : Tipogr. Reclama, 2008. 310 .
. . . . I. , 1968.
(. ). : , 1991. 218 .
i / . . . ., 1905.
. . 12- / . . . , . . . V. : , 1962. 666 .
. - . . . I. , 1976.
XVII XX . . . . , . , . .
: , 1994. 420 .
. .
// . : , 1972. . 88-111.
. . . : ,
1972. 236 .
. . / ., . . . ,
1975.
. . : , , // . . 3. II
- . , . 20-21 2007 .
. .: , 2007. . 253-257.
. ., . ., . . -
. , 1992.
. . // , 1927. 1-4. . 107-114.
. . . I. // ,
1935. 5.
. . , 1943.
. . : , 1964.
. . . 2. : , 1977. 671 .
. ., . . //
. . 2. . . . . : - .
-, 1999. . 12-15.
. 1933-1934. . 309-310. . . 319-320.
. . // Revista de etnologie i
culturologie. Vol. 4. Chiinu, 2008. P. 99-104.
. ., . ., . . -
// , 2003. . 39. 9. . 1258-1267.

402

403

..

. ., . ., . . : // . . -: Pontos,
2006. . 49-53.
. //
, 1969. . XII. . 161-190.
. // . 27-30
1970 . , 1972. . 263-265.
. // . , . : , 1974.
. ( ). , 1982.
. // . . III. , 1985. . 89139.
. // . ( ). : , 1985. . 89139.
. . : , 1988. 93 .
. . (1048-1094) // . . . . 1. .: .
. . , 1908.
. . //
. . 2. II -
. ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 245-259.
. . . .: , 1978. 235 .
. // , 1993. 4. . 91-102.
. // : - . .: , 1990.
. . /
. . . . II. .: . . , 1883. 461.
. . : // , 1998. 4.
. . //
. , , . .: , 1978. . 726.
. . (
). .: , 1982. 254 .
/ . ., 1999. 195 .
. , , - // , 1892. 3. . 5558; 4. . 6576.
/ . 20-21 2006 . Chiinu: Pontos, 2006. 128 .
Ii. i i, i, i, i . , 1845.
. . , 1910.
. . // . . -:
Pontos, 2006. . 573-578.
. . // . . 3.
II - . , . 20-21
2007 . . .: , 2007. . 451-459.
. . // Revista de etnologie i culturologie. Vol. 3. Chiinu, 2008. P. 220-226.
. . , () // . . 5. III - 2008 ., . . .:
, 2009. . 391-397.
. / . . . , 2007. 287 .
. // . . 17. ., 1993. . 1217.
. // , 1909. 70. . 639-724.
. . . .: , 1991. 180 .

. . XIX XX . .: , 1976. 227 .


. .
// IV . . . . . , 1965. . 117-119.
. . //
. . 7. . ,
1965. . 67-76.
. . // 1964 . (): . , 1965. . 71-73.
. . // 1965 . (): .
, 1966. . 63-64.
. . // 1966 . (): . , 1967. . 101-104.
. . // (). , 1969. . 12-23.
. . // ,
1971. 3. . 43-59.
. .
// , 1971. 4. . 50-56.
. . // . : , 1973. . 160-165.
. . . . : , 1973. 92 .
. . . . :
, 1981. 133 .
. . : // , 1985. 2. . 99-100.
. . - //
. 1988. 2. . 54-58.
. . // -88:
V (, 7-9. IX. 1988. .). :
, 1988. . 302-305.
. . : // . ,
1990. 1. . 151.
. . // , 1992. 1. . 9-16.
. . : // , 1992. 3. . 14-19.
. . : // , 1992. 4. . 11-13;
5. . 11-15.
. . // . . 17. ., 1993. . 184-198.
. . : , , : // , 1993. 1. . 2-10.
. . : // , 1993. 2. . 2-5.
. . : // , 1993.
2. . 16-22; 4. . 17-21.
. . // . . : Elena-V.I., 2000. . 7-32.
. ., . .
// . 1989. 5. . 54-59.
. ., . . // , . . . . 8-9 .
1989 . : , 1990. . 148-150.
. ., . . // , 1986. 1.
. 91-94.
. ., . . //
. . 8. . ,
1967. . 49-55.

404

405

..

. . // .
. . . , 1977. 1.
. . (XVII . . XIX .) //
. . . , 1979. 3. . 7885.
. . (XV XIX) //
. . . , 1980. 3. . 7787.
. . (. XVIII .
XIX). , 1996.
. . XVIII XIX . :
Ruxanda, 1998. 384 .
. // , 1878. 2. . 46.
. . : , , // , 1984. 6. . 1628.
. . : , //
. .: , 1987. 194 .
. . // : . ,
1997. . 231236.
. . :
// . i III i i i. , 1998.
. 101-106.
. . (
) // i ii i . . 2. , 1999. . 37-42.
. . : // . . VII. , 2000. . 449-459.
. . XIX XX
// Ethnoses and cultures on the Balkans. Vol. 2. Sofia, 2000. . 83-90.
. . -
// : . . 2. , 2001. . 148151.
. . . . . . . .,
1951. 15 .
. . //
. . IV. , 1962.
. //
. , 1971. . 111-115.
. // . , .
: , 1974. . 345-351.
. . : . , 1996. 400 .
. . . // : , , - . . 2. : ,
2008. . 76-79.
. // ,
1974. . 1. . 111.
. , , // , I. I. , 1972. C. 44.
. . : , 1983. 209 .
. // .
70- , , ,
. : , 2007. . 232253.
., ., . // ,
1972. . XIV. C. 159174.
., ., . // , 1973.
2. . 6068.
. // , . , 1899.
i . . i i i (i XV XVII .). . .
. i. . , 2002.

. . // . ( ). .: , 2005. . 333-365.
. . . // VI . . 28
2 . ., 2005. . 93.
. //
. , 1989. . 122-150.
. . , // IX
XIII . , 1884.
. . // . XXIX. 12. , 1889. .
4572.
. . . ., 1904.
. . . .-., 1941.
. . . . . . IV. ., 1968. . 188-213.
. . ? ( .). . . .
II. ., 1961. . 482504.
. . . . . . III. .: , 1962. . 5865.
. . . .
. . . IV. .: , 1968. . 8891.
. ., . . // , 1973. 1. . 15.
. (XIV XVI
.) // : - . .: , 1990.
. , ,
// , 1987. . XIII. . 1. . 4654.
. // , , 1991.
. 1. . 8089.
. . . . 4. , 1993.
. . . 2. : , 1994. 127 .
. // . . : , 1995. . 373380.
. // . . :
, 1996. . 305350.
. . ( 20-
50- . XIX .). , 1988.
. .
I . : , 1993.
. . ( 50- 60- XIX .) // . . 4. -: . .
, 1993. . 433-446.
. . . . , - //
. . 100- . . . : S..B., 1999. . 20-40.
. . : XVIII . 1995 . (
). : S..B., 2003. 664 .
. . ( XIX XX . ) // . . 2.
II - . 20 2007 .
. .: , 2007. . 260-269.
., . . . : . , 1993. 296 .
. . ( XIX .) // . . -: Pontos, 2006. . 436-463.
. // . , 2008.
. - //
. , 2007.

406

407

..

. , //
. , 2007.
. //
. ., 2008.
. // : , , . . 1. : , 2007. . 162-173.
. . // . . III. , 1848.
. .
XIX . , 1866.
. ., . . - // . .
17. ., 1993. . 73-113.
. XVII XVIII . // . . 5. , 1970.
. XV XVIII . // . . I. , 1984.
. . (, )
, // , 1984. 5. . 70-80.
. . XIX . .,
1986. 274 .
. . XVIII XIX . //
. . ., 1989. . 7-24.
. ., . . (1861-1905). :
, 1972. 603 .
. . // . . ., 1997. . 81-89.
. . ( ) // , 1966. 4.
. . // , 1967. 3. . 159-167.
. . (
). . . . . . ., 1967. 14 .
. . // . ., 1967.
. . // ,
( ). : , 1968. . 51-60.
. . // . ., 1969. 10. . 99103.
. . , - // . , 1971. 1.
. . // .
.: , 1971. . 217236.
. . // .
: , 1972.
. . // , 1973. 2. . 8492.
. . - ( ) // . . . , 1977. 5.
. . // - . , 1987.
. . // . -, 1990. 7 .
. . - // . . ., 1993. . 720.
. . // . . ., 1998.
. . , , . ., 1998.
. . , , // , 2000. 3.
. . // : , . . ., 2002.
. . : //
. . 1. . .,
2003.
. . . . .: , 2003. 764 .

. . ( ). .:
, 2004. 432 .
. . .
// VI . . 28 2 . ., 2005. . 94.
. . . //
- ( ). .: , 2005. .
408446.
. . // .
, 2006.
. . // . I- - .
, 40- . 25-26 2006 ., . .
.: , 2006. . 12-34.
. . (?) .
// . I- - . ,
40- . 25-26 2006 ., . . .: , 2006.
. 206-231.
. . . . .: , 2006. 498 .
. . // . . 2. II - ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 90-148.
. . : // . . 2.
II - . , . 20-21
2007 . . .: , 2007. . 11-23.
. . // . . 3. II - . ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 258-300.
. . - // . . 3. II -
. ,
. .: , 2007. . 11-32.
. . . // Diversitatea expresiilor culturale ale habitatului tradiional din Republica Moldova.
Materialele Conferinei Internaionale. Chiinu, 2-4 august, 2007. Chiinu: Cartdidact, 2007. P. 275-283.
. . // . . 4.
III -
. 2008 ., . .: , 2008. . 19-56.
. . - // . . 4 (6). : ELENA-V.I., 2006. . 60-80.
. . // Revista de etnologie i culturologie. Vol. 4. Chiinu, 2008. P. 76-87.
. . . // ( ). .: . , 2008. . 121-166.
. . . . : Tipogr. Central, 2008. 560 .
. . ( ) ()
// . . 5. III -
2008 ., . . .:
, 2009. . 197-225.
. ., . . IIV . . . , 1984.
. . . .: , 1967.
. . . ., 1960. 292 .
. . . .: - , 1989. 496 .

408

409

..

. . . ., 1989.
. . . : , 1991. 301 .
. , // , 1978. 3. . 61-81.
. . - -? . 1. :
, 1998. 164 .
. . . : F.E.-P
Tipografia Centrala, 2003.
. . . , 1924.
. // - .
4. 1981.
. . // . . . 1988. . 72-99.
. // . . XXVI. , 1931.
. ., . ., . . // , 1952. 1.
. . , //
. , 1965. . 163190.
. . . ( ). , 1970.
. // . ., 1996. . 104-113.
. . XIX XX .
// Etudes Balkaniques. 4. Sofia, 1974. P. 161-180.
. . XIX .
XX . // . -. ., 7-
(). . I. : . . -, 2003. . 111-114.
. . XIX XX . : ,
1978. 143 .
. . . : -, 1969. 175 .
. . . . 1. :
, 1998. 350 .
. // . , 1991. . 5. . 52-57.
. . . , .
: , 1914. 233 .
. . // , 1937. 1. . 8086.
. . (), , . , 1989.
(18441858)
// , 1911. 3334. . 11481150.
., ., . . : . , 1989. 207 .
. . , 1984.
. , . . 1,
, 1894; . : , 1896. 539 .
. ( ) // , 1909. . II, . 15-32.
. // . , 1980. . 89-109.
. . : , 1987. 303 .
. . XIII . //
. . . . 6. , 1915. . 23-40.
. 1850 . . : , 1972.
. // ,
, 1977. 5.
. XV XVII . // . VI. I. 1980. . 16-34.
. . : ,
1981. 427 .

. XV-XVIII . //
. , 1983. 35. . 27-59.
. - XV-XVII . // . , .
1988. . 33-56.
. // . . 4. -: . . ,
1995. . 147-167.
. // . . 5. -: . .
, 1996. . 199-219.
., ., . . . 3. , 1988. 327 .
. ( .
. ) // . . : ,
1999. . 87-100.
. .
// . -. ., 7- (). . I.
: . . -, 2003. . 57-70.
. . . . , 1972.
. ( ) //
. . 3. : . . , 1994. . 341350.
. . i i i . . . .
i. . , 2001. 18 .
. . i i i i i // i
ii i . , 2001. . 8.
. ., . . i i i i
// i i ii ii: i, i
ii, XXI i. i - i 22-25 1997 . ii, 1997.
. - ( .
, ) // . . 1993.
. 4. . 2.
. // . . 1993. . 4. . 2.
. . . //
. .: . , 1928. . III. . 2. . 417-458.
. . // . . . .:
, 1962.
. . // . . . .: , 1962.
. . // . .
. .: , 1962.
. . //
. I. . .: , 1955. . 203-207.
. ( . , ) // , 1994.
5. . 5769.
. . - . : , 1986.
. . -
XXIV // . 17. ., 1993. . 179-183.
. , . : , 1974. 497 .
// . 28.VII. 1935. . 2; 18. IX. 1935. . 2.
, ,
. . // . ., , 1869. 7. .
II. . 283-308.
. , // .
. : , 1908. 161 .

410

411

..

. // , 1912. . V. . 5-6.
. 40-
. ( ) // , 1996. . 2. . 6572.
. . , 7844 15 1861 // , 1912. . V. . 6-8.
. . Bessarabiana. , . . : - . . , 1911. : :
Universitas, 1993. 284 .
. . , // , 1973. 6. . 109119.
. . // . , 1994.
, / . . . . . . .,
1986. 205 .
. . ii i // i i. 90-i i i
. , 2008. 3. . 190-202.
. (I-II) // Revue de linguistique. T. VI. 1961. 2.
P. 239-258; T. VII. 1962. 1. P. 141-169;
.
// , 1884. 7. . 1-24; 8. . 68-75.
. . - : //
. , , . .: , 2008. . 19-23.
. ., . ., . ., . . . .: , 1996. 382 .
. . // , 1982. 4. . 41-51.
. . - ( ) // , 1984. 4.
. . // , 1985. 3.
. 8-19.
. . // , 1987. 2.
. . / . ... . .
. ., 1987.
. . . : , 1992. 184 .
. . XIX . // . :
, 1997. . 109-114.
. . //
. : , 1997. . 115-118.
. . (Dron I.) // Studii i cercetri. (Articole
selecte). Chiinu: Pontos, 2001. P. 152-158.
. . (Dron I.) - // Studii i cercetri. (Articole
selecte). Chiinu: Pontos, 2001. P. 277-279.
. (Dron I.) ? ( ) // Studii i cercetri.
(Articole selecte). Chiinu: Pontos, 2001. P. 321-323.
. (Dron I.) // Studii i cercetri. (Articole selecte). Chiinu:
Pontos, 2001. P. 324-327.
. (Dron I.) // Studii i cercetri. (Articole selecte).
Chiinu: Pontos, 2001. P. 327-338.
. (Dron I.) // Studii i
cercetri. (Articole selecte). Chiinu: Pontos, 2001. P. 342-353.
. (Dron I.) XVIII XIX . // Studii i cercetri. (Articole selecte). Chiinu: Pontos, 2001.
P. 353-358.
. (Dron I.) : // Studii i cercetri. (Articole selecte).
Chiinu: Pontos, 2001. P. 358-377.
. (Dron I.) // Studii i cercetri. (Articole selecte). Chiinu:
Pontos, 2001. P. 389-392.
. (Dron I.) . Chiinu: Pontos, 2001. 244 .

. . // . -. ., 7- (). . I. : . . -,
2003. . 124-131.
. ., . . . : ,
1989. 216 .
. : , 1988.
. . // , 1990. 2. . 3147.
. . () // . : , 1991. 190 .
. . . // , 1937. 4.
. 18-45.
. . .
1. () (): //
. . 5. : , 1997. . 58-64
. . .
2. () (): // . .
7. : , 1998. . 34-44.
. . //
. . 100- . . .
: SB, 1999. . 177-198.
. . // i : ii i ( i i,
120- ii i ). , 1999. . 280-286.
. .
// III . 811 1999 . . .,
1999. . 309.
. . // i i
i : i i i. , 2000.
. . . - . . : Tiprit Totex-Lux, 2005. 176 .
. / . . . . .: , 1986. 240 .
. . , 1918.
. . // . , 1952. . 86-89.
. . ( ) // . . 17. ., 1993. . 199-204.
. . . : , 1998. 159 .
. . ( )
// , 1967. 4.
. . ( ). .: , 1969. 105 .
. . ( ). .: ,
1971. 274 .
. . ( ). .: , 1980. 238 .
. . . .: . , 1881. .
2. 256 .
. - . : , 1980. . I. .
282355.
. . . III. : , 1985. 283 .
. : , 1989.
. . - /
. . . ., 1990.
. . . , 1987.
. . .: , 1985. 330 .
.
XIV // . . , 1993.
. 138-144.

412

413

..

. // . ., 1838. . 28. 4. . 1-83.


. . , , , . ., 1989 (.
.). 607 .
. . , // , 1845.
12. . 6. . 1. . 159-187.
. // Folia Orientalia. II. 1-2. 1960. S. 43-45.
, 1873-1875 . . , 1898. . 1-2.
. . // . . 2. II - . ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 270-277.
. // , 1892. . XXXIX. . 377-385.
. . 3. //
. . 9. . XLVIII. , 1895. . 849-899.
. . , 1902.
. // . . XVI. : ,
1905. . 391-403.
. . , // , . XLV. 22.
, 1933. . 121144.
. . ( ) // , 2000. 2. . 3-18.
. . 1. .: , 1986.
. .
XIX . // . . 2. . .
. . : - . -, 1999. . 3545.
. . ( ) // . . 2. . . . . : -
. -, 1999. . 46-49.
. . // . .,
2004. 7. . 105115.
- . : -
// . . 9. : , 2006. . 275-281.
. , . . . II. ., 1862. 552 .
. //
. , 1863. . 5. . 491-589.
. . . . I. . I. . :
. . . , 1916. 312 .
. . . , 1917.
. . . // . . II. ., 1929. 166 .
. . // , 1934. 5. . 416.
. . . .: , 1991. 507 .
. . (XIX XX .). : , 1959. 96 .
. . ( ). :
, 1973. 63 .
. . I . : , 1979. 287 .
. . . , 1980.
. ., . . , , . :
, 1984. 110 .
. ., . . -
(I .) // : . .: , 1976. . 195201.

. ., . .
( , - ) //
. , 1964. .
// . ., 2000. 5. . 96-103.
. . , // ,
1973. 3. . 3847.
. genos ti skitikon // (
) . . XI-XII, 1931-1932. . 71-83.
. . , 1185 . // .
. 45 (22). , 1933. . 7-48.
. . . . II. (10181187). , 1934.
. . . . III. . (1187-1280). 2 . , 1972.
. ., . . , 1387 . //
. . II. 1911. . 17-37.
. . // , 1967.
3. . 3646.
. . :
// , 1976. 6. . 5970.
. . Rosalia ? ( - ) // ,
, . VIII . , , 1978 . . . .: , 1978. . 210226.
. . (
) // ( XIV
). , 1979. . 94-100.
. .
// . ., 1979. . 106126.
. . i .
i // . . i . . 2-. , 1900. . 40-50.
. . //
. . 3. , 1864.
. // . , 1938-1939. 4. . 413-425.
. ., . . . .: , 1974. 343 .
. ., . . // - . . 7. ., 1982. .
150-162.
. . 2 . , 1986.
. . ( 1895 1917 .). , 1980.
. - // , , 1998. 34. . 520.
. - // , , 1999. 12. . 130140.
. // , 2001. 2. . 4965.
. // : . , 1993. . 170175.
. // , 2004. 3. .
8394.
. . // . . 100- . . . : S..B., 1999. . 58-122.
- // , 1912. 28-29.
C. 27.
. .
. , 1927.
. . , 1929.
. . ., 1926. 152 .
. . / . . . , . . . : . . , 1878. 800 .

414

415

..

. XV-XVIII // , 1882. 3. . 60-84; 1883. 4.


. 67-105; 1883. 5, . 1-44; 1884. 7. . 68-73.
. , , //
. . VII, . 3233. , 1889. . 211-241.
. // . . 5.
, 1891. . 500-517.
. , 1879-1884. . I. : . . . , 1930.
. / . : , 1974.
1040 .
. i ii, i i ii ii
. // . . 9. : , 2006. . 321-327.
- . .: , 1988. 152 .
. . -: Pontos, 2006. 748 .
. . 1. : , 1954; . 2. : , 1955.
. . III. : , 1988. 327 .
. . . 2. . . . , 1957.
. 100- . . . . . . . : S..B., 1999. 276 .
1989 . . . 1.
, 1990. . 100-101.
. . - // , 1904-1905. 45, . 191-236.
. - XVIII . // . - . . III-IV. 1906. . 129-152.
. 1918 . //
. . VIII-IX. 1929. . 29-55.
. - // . . X-XI. 1932.
. (1853-1856 .) // , 3.
1910. . 31-48.
. , 1984.
1878 1996 . . II. / . . , . . : . ,
1987. 318 .
/ . . : , 1990.
. . ( XVIII XIX .). : , 1974. 158 .
. . ( ) XVIII
XIX . (1719-1859). ., 1976.
. , . ., 1913. 326 .
. . : . ,
2000. 98 .
. . .: , 1973.
351 .
. . .: , 1977.
355 .
. - . .: ,
1978. 293 .
. . .: , 1983. 220 .
/ . . . . .
: , 1987. 106 .
- . .
. . . ., 1955.
. (. . ) // .
. I. , 1932.

. . , 1973. 222 .
. . : - . .: ,
1992. 148 .
. . // . . : Pontos, 2006. . 477486.
. - . , 1995.
. . ., 1861. 277 .
. . // . ., 1997.
. . , // . -. ., 7-
(). . I. : . . -, 2003, . 53-57.
- . . ( XVIII XIX .). : . , 2001. 134 .
. . ,
// , 2004. 2. . 320.
. . -
// , . .: , 1986. . 139190.
. . // ,
. .: , 1986. . 5070.
. . .: , 1907. 71 .
. . - // , 1994. 4. . 36-43.
. . -. ( ) // . . 1945. 1. . 3-9.
. : // Moldoscopie (probleme de analiz politic). 1 (XXXII). Chiinu, 2006. P. 3667.
. . (
) // . . 2. II - . ,
. 20-21 2007 . . .:
, 2007. . 296-312.
., .
// . . : BuzinessElita, 2006. . 247268.
. . , 1982. . 1. 720 .;
. 2. 943 .
. // .
135 . , 1993. . 243-255.
. , . // . , 1999. . 114-126.
, , . - .
: , 1949.
. . -
// . i
i i i. i, 1992. . 5253.
. . . : // tiina, Chiinu,
1995. 12. . 6.
. . : // tiina, Chiinu, 1997. 12. . 15.
. . // . .
2. . . . . : - . -, 1999. . .
99107.
. . -- // Unitatea
poporului Republicii Moldova i problema idenfitii etnice: Materiale confirinii din 4-5 mai 1999, raporturi i
comunicri. Chiinu, 2000. P. 136139.
. . // , , 2000. 1. . 9596.

416

417

..

. . // , , 2000. 2. . 8385.
. . // , 2000. . I. . 97101.
. . - // .
. -. . , 68 2001 . : , 2001. . 116122.
. . // Materialele confirinei tiinifice anuale a
profesorilor IRI Perspectiva. Chiinu, 20002001. C. 3940.
. . - // - (), . 5. , 2001. . 222234.
. . ,
XIX // , 2001. . II. . 9295.
. . . Chiinu: Pontos, 2002. 184 .
. . XIX XX . . .
. . . , 2002. 28 .
. . . . // . . . XX XXI .
. . ., 100- . -: Nestor-Historia, 2002. . 294297.
. . // , 2002. . 6. 2002. . 101106.
. . , , // , 2002. . III. . 8590. : i i ii, i (i ). . 1 (19). ii, 2005. . 4653.
. . // , 2002. . 7.
. 7082.
. . // ,
2003. . IV. . 118124.
. . // Moldova gagauzlarn halk trkleri. Kiinv: , 2003. . 4-14.
. . , // , 2003. . 10.
. 6775.
. . // , 2003. . 8. . 121130, :
i i i : i i i. : , 2002. . 310311.
. . - // . -. ., 7- (). . I. : . . -,
2003. . 149151.
. . - // :
. - . ,
19 2002 . : , 2003. . 111117.
. . // : .
- . 2829 . : Vector, 2004. .
206213.
. . XIX XX .,
// . III - .
.: . . . , 2004. . 7381.
. . ( , ). Chiinu: Pontos, 2005. 308 .
. . // , 2005.
4 (161). . 5456.
. . // . . . i . II i i ii . ii:
, 2829 2005 . . 227234.
. . , -
// , 2005. 8 (165). . 5558.
. . // , 2005. 9
(166). . 2731.
. . // . ( 3).
.-. . : . ., 2005. . 4250.
. . // VI
. ., 28 2 2005 . . ., 2005. . 9697.

. . //
Administrarea public n statele aflate n tranziie n contextul proceselor de globalizare i integrare. Materiale ale
conferinei internaionale teoretico-practice din 5 aprilie 2005. Chiinu: , 2005. P. 143150.
. . XIX . // ,
2005. 7 (164). . 5153.
. . // , 2005. 11
(168). . 4852.
. . , // Buletin tiinific.
Etnografie, tiinele naturii i muzeologie. Nr. 3 (16). Serie nou. Chiinu, 2005. P. 98104.
. . // , 2006. . VI.
. 98103.
. . // , 2006.
1 (170). . 5253.
. . // , 2006. 6 (175). . 5457.
. .
// , 2006. 7 (176). . 4143.
. . // . . : Buziness-Elita, 2006.
. 364412.
. . ( XIX .) //
. . : Buziness-Elita, 2006. . 341363.
. . // .
. : Pontos, 2006. . 629683.
. .
// , (, 65- .
- ). . . . ,
2006. . 413436.
. . , ,
// i . i III i i i , 140-i . . . oi: , 2006. . 8284.
. . // Anuar
tiinific. Institutul de stat de relaii internaionale din Moldova. Vol. IV. Chiinu, 2006. P. 9197.
. . XIX . // , 2006. 10 (179).
. 5055.
. . // ,
2006. 11 (180). . 3644; : / I - .
, 40 . 2526 2006. . .
., 2006. . 264283.
. . ( ) // ,
, : - . .: . .. , 2006. . 98102.
. . // , , . i III i - i
Iii i i i . i : ii, , . ii, 23-24 2006 . 2. ii: , 2006. .
8488.
. . // Buletin tiinific.
Revist de Etnografie, tiinele Naturii i Muzeologie. Vol. 5 (18). Chiinu, 2006. P. 142-153.
. . // Revista de etnologie i
culturologie. Chiinu, 2006. P. 279290.
. . // I
i . i i - i, 150-i i
I . oi: , 2006. . 243248.

418

419

..

. . : . : Buziness-Elita, 2007. 840 .


. . Hederlez (kurban) //
. : , 2007. . 105-107.
. . : ( ) // . : , 2007. . 108111.
. . //
. 70- ,
, , . : , 2007. C. 327331.
. . XIX XX . // .
. : ELENA-V.I., 2007. 1 (7). . 5159.
. . //
:
(11 , 2005 . 11 , 2006 .) : 94, 2007. . 8598.
. . // VII . . , 914 2007 . , 2007. .
258259.
. . //
VII . . , 914 2007 .
, 2007. . 358359.
. . XIX XX .
// . . 2. II - ,
. 20 2007 . . .: , 2007. . 341401.
. . : // . . 2. II -
, .
20 2007 . . .: , 2007. . 419438.
. . // Diversitatea expresiilor culturale ale habitatului tradiional
din Republica Moldova. Materialele Conferinei Internaionale. Chiinu, 2-4 august, 2007. Chiinu: Cartdidact,
2007. P. 304-324.
. . (
) // : 15 . - . , 16 . 2007 . : CEP USM, 2007. . 213-222.
. . , / // . . 3. II - . ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007.
. 195-212.
. . - //
: . . . i 5 i i . 16-17 , 2008. 1. , 2008. . 69-71.
. . // Revista de etnologie i
culturologie. Vol 2. Chiinu, 2007. P. 100-104.
. . // . 1. .,
2008. . 87-98.
. .
( , ) // : , , - . . 2. : , 2008. . 80-94.
. . // , 2008.
10. . 48-53.
. . // . ,
, . .: , 2008. . 215-227.

. . //
Revista de etnologie i culturologie. Vol. 3. Chiinu, 2008. P. 122-128.
. . ,
. VII - .
., 2008. . 80-84.
. . , , // . . 4. III- - . .: , 2008. . 339-372.
. . //
. , 5-6 2006 . : Vector, 2008. C. 191-201.
. .
// Revista de istorie a Moldovei. Chiinu, 2008. 1. P. 53-62.
. . . , 2008. 46 .
. . :
// ( ). .: .
-, 2008. . 406-443.
. . / . . 5. III -
. .: , 2009. . 291-309.
. .
// . . 5. III -
. .: , 2009. .
347-376.
. . i i i i // i VII i i i i, 170-i i . : i, 2009. . 71-72.
. . - // Revista moldoveneasc de drept internaional i relaii internaionale. Chiinu,
2009. 1. C. 100-111.
. . // . , 25 2008 . , 2009.
. 227-331.
. . //
VIII . . , 1-5 2009 . ,
2009. . 490-491.
. . // VIII . . , 1-5 2009 .
, 2009. . 561.
. ., . . //
: . . .-. . 2829 . : Vector, 2004. . 106119.
. ., . . // . . 3.
.-. . , 2005. . 6170.
. ., . . // i . i III i i i ,
140i .. . oi: , 2006. . 144147.
. ., . .
( ) // Revista de istorie a Moldovei. Chiinu,
2007. 3. . 63-67.
i . ii iii i i //
i i ( , i, i, i i i)
i . ii i ( 135-i i ). : i , 2005. . 78-80.

420

421

..

. (1853-1856 .) // , 1910.
3. . 31-48.
. . : i i // i, 1993. 10. 21 .
. . i i i i i i // i i ( , i, i, i i
i) i . ii i ( 135-i i ). : i , 2005. . 85-88.
. .
.: - , 1861. VI. 510 .
. i i i // i
i ( , i, i, i i i) i
. ii i ( 135-i i ). : i , 2005. . 57-59.
. . : Optimum, 2006. 288 c.
.
. - // ,
1875. 21. . 770788; 22. . 818823.
. .
. . 1. .: . . . , 1869. 92 .
. . .: , 1941.
. . .
.: , 1964. 214 .
. . // Turcologica. 1986. A. M. . ., 1986.
. . // XI
. . II. ., 1902. . 150-151.
. . , , . . 1. .:
. . . , 1879. 249 .
. . . - . . 1-2. ., 1886 . 756 c.
. ( ) // , 1963. 1. . 128-130.
. //
. , 1971.
. , // , 1878. 6. . 233-254.
. . // , 1974. 2.
. 79-92.
. . , // , 1992. 3. . 3-14.
. . // , 1995. 4. . 3954.
. . . .: - , 1964. 175 .
. . , () // . , 1982.
1011. . 108114.
. . , // . , 1983. 1213. . 130-133.
. // . . : , 1999. . 70-86.
. // . . 2.
, 1993. . 247-263.
. . 1878-1945 . , , 2005.
. . //
. , 1998. . 5-30.
. . // .
, 1972. . 367372.
. . // , 1974. 5.
. . (, ) // , 1978.
2. . 2538.

. //
. . IV. , 1986. . 158-159.
. XII-XIV // . .
4. , 1973.
. . // . .,
1996.
. . // , 1995. 5. . 1323.
. // . ., 1973.
. // . , 1973.
. : // . , 1999.
1-2. . 55-59.
. . , . . . .: , 1965.
. . //
. .: , 1978. . 7289.
. . . VIIIX . ., 1980.
. // , 1870. 23.
. . // , 1948. 1. . 346.
. . ( ) // , 1948. 3. . 3-32
. . . . - , 1963. 218 .
. . . .: , 1964. 10 .
. . // , 1963. 3. . 104-109.
. . - // . . ., 1997.
. / . . , 1899.
. . . .: , 1976.
. . , . .: , 1983.
336 .
. . - // , 1988. 3. . 2429.
. . // , 1991. 5. . 2735.
. . .
// . , 1999. 1-2. . 37-54.
. // . 1889. . 15. . 828-840.
. . . , 1985.
. . .: , 1987. 568 .
. (
) // Unetatea Poporului Republicii Moldova si Problema Identitatii Etnice. Kisinau: Departamentul Relatii
Nationale si Functionarea Limbilor. Chiinu, 2000. . 216-224.
. . // . -. ., 7- (). . I. :
. . -, 2003. . 4-7.
. . // . . I. .: , 1968.
. . : // . ., 1979.
. (
XIX . XX .) // , 1974. . XVI. . 265282.
. . , 1986.
- . // , 2000. . 1. . 4561.
. ., . .
. . . . . II. : , 1957.
. . XIV IX // , 1963. 14. . 80-92.
. . . 1-3. , 1912-1915.
. / . .
.: 1967. 256 .

422

423

..

. i i
i . , , i,
: i , 1913.
i . . (. ). . i, 2006. 54 .
. // .
. 1994. . 5.
. . // . :
, 1972. . 149-162.
. . // VIII
. . : , 1972. . 63-64.
. . , (XIX XX .) //
: . . , 1973. 2. . 91-93.
. . XIX XX . // :
. . , 1975. 3. . 7983.
. . // . ., 1977. . 180-188.
. . , , // : . . , 1977. 1. . 88-90.
. . //
: . . , 1979. 2. . 86-94.
. . XIX XX . : , 1980. 138 .
. . . . //
. . 2. . . . . : . .
-, 1999. . 16-23.
. . , // The collage, 2000. 2. . 82-83.
. . XIX XX . , , //
. -. ., 7- (). . I. : .
. -, 2003, . 19-21.
. . , // .
. -: Pontos, 2006. . 589-601.
. . // . . -: Pontos,
2006. . 602-628.
. ., . ., . . : ( - ) // ?:
. ., 1989. . 231-243.
. ., . . ( ) // tiina. Chiinu, 1995. 1. . 15.
. ., . . manca:
// Revista de etnologie i culturologie. Vol. 4. Chiinu, 2008. P. 112-114.
. ., . .
// IX . . , 1975.
. ., . . . : , 1976. 76 .
. : -
// . . 9. : , 2006. . 225-235.
. . // ( ). .: , 1967.
.. . . .: , 1976, 146 .
. .
XIX . ( ) // Unitatea poporului Republicii Moldova. Problema
identitii etnice, Chiinu, 2000, P. 76-79.
. ., . //
. .-. ., 7- () 21-23 2001 .
. I. , 2003. . 156164.

. ., . .
( XVIII XIX ) // . . 3. II . , . 20-21 2007 . .
.: , 2007. . 147-194.
. . , 1986.
- . // , 2000. . 1. . 45-61.
. // . . IV. . III. 1899. . 52-102.
- . . . . .: , 1983. 536 .
. . // , 1970. 4.
. . // , . . VI. ., 1864.
. . XIX XX .
: , 1986. 112 .
. . // .
-. ., 7- (). 21-23 2001 . . I. : . . -, 2003. . 115-119.
. . ( . ) // . . : Buziness-Elita, 2006.
. 1344.
. . . -
( . ) // .
. : Buziness-Elita, 2006. . 4573.
. . // . . : Buziness-Elita, 2006. . 135161.
. . (
) // . . :
Buziness-Elita, 2006. . 175191.
. . . 2- . .: , 1998. 448 .
. .
// . . : . . . I. .: , 1997.
. - // , 1875. 20. . 734746; 22. . 830843;
24. . 908.
. . . .-., 1951. 452 .
. . . .-., 1959.
. . ( . ) // . -. ., 7- (). . I. : . . -, 2003, . 131-137.
. // , 1910. 3. . 24-30.
. // , 1911. 4. . 108-111.
. : . . , 1938. 183 .
. . // . . XXI. , 1967.
. , 1880 . // , 1984. . 20. . 135-141.
. . . , 1941.
.
. : , 1956. 360 .
. /
. , 1964. . 157166.
. //
. 1966. 4. . 17-21.
. XIV XIX .
, 1988.
. . , , //
- . . . : , 1960. . 60-8-611.

424

425

..

. //
. , 1971.
. . : , 1988. 112 .
., ., .
// , 1955. . II. . 95-212.
. . . . I. :
, 1981. 814 .
. . . . II. :
, 1984. 937 .
. . . : . , 1995. 787 .
. . . : , 1969. 228 .
. . // , 1981. 2. . 7896.
. . . , . 1988 261.
. . //
. . XXIII. .: , 1953. . 26-39.
. . - // . ., 1955. . 24. . 3-18.
. . XIX . // .
. . . -. . LXII. .: , 1960. . 6109.
. . XIX . // . . . -. . LXII. .: , 1960.
. .
// , 1968. . XI. . 151168.
. . - // . , 1972. . 61-74.
. . - // IX . ,
1973. . ., 1973.
. . // , 1974. 1.
. . // - . ., 1979.
. . : // . .,
1984. . 14. . 94-112.
. . //
. ., 1987.
. . - () // . .,
1997. . 131-171.
. ., . . - //
: XIX XX . ., 1997.
. . : // . . 5. III - 2008 ., . . .: , 2009. . 23-68.
. . //
: . . , 1965. 1. . 31-36.
. . - ( , , , , ) // ,
. , 1968.
. . //
. : , 1972. . 177-186.
. . XIX XX
. // VIII . , 1972.
. . XIX XX . // ,
1975. 3.
. . //
- . ., 1979.

. . , XIX XX .
: , 1980. 168 .
. . XIX XX . : , 1988. 188 .
. . , .
: , 1993. 15 .
. . . . //
. : S..B., 1999. . 48-57.
. . : , , //
. . 2. . . . . : . . -,
1999. . 5-11.
. . //
: . : Departamentul Relatii Nationale si Functionarea
Limbilor al Republicii Moldova, 2000. C. 147-157.
. . , // . -. ., 7-
(). . I. : . . -, 2003, . 7-13.
. . // . . ., 7- (). . I. : . . -, 2003.
. 15-19.
. . // . . -: Pontos, 2006. . 684-707.
. // , 1996. 3.
. 157-158.
. // , 1998. 3. . 43-52.
. // , . 12. ,
1999. . 103110
. // , . 1, 2000. . 2644.
. //
(Ethnoses and Cultures on the Balkans, International conferense, Bulgaria, Troyan, 2326.08.2000). . 2. , 2000. . 34-41.
. ( .) //
, 1911. 1314. . 592599.
. ( .) . -
// , 1913. 1617, 18, 20; , 1915. 47. . 13251346.
- :
. . / . . . . . .: , 2004. 406 .
. - // , 1980. 6. . 7073.
. . (- ). , 1993. 54 .
. ,
. . ,
. . I-II. , 1902.
. , //
. -. ., 7- (). . I. : .
. -, 2003, . 21-33.
. . 20- XIX //
. . II. . , 1950. . 75-85.
. . XIX . //
. 1953. 3-4. . 65-97.
. . 18121820 . , 1957.
. . 1828-1834. ( ). : , 1965.
. . - (18081856). : , 1970. 341 .

426

427

..

. . 1816 . // . . -: Pontos, 2006. . 100-126.


. . : , 2005. 77 .
. // . . 7. : . . , 2000. . 319-333.
. // . -, : -, 2000. 118-179.
. . // . . 2. . . . . : - . -, 1999. . 87-88.
. . :
, 1902. 224 .
. - // , 1906. 66. . 256-274.
. . // .
. IX. . V. . III-IV. 1935. . 185-194.
. . , : , 2001.
. // .
135 . : , 1993. . 219-227.
- . . . . .
. . . , 1995.
. .
XVIII XIX . // , 1980. 5. . 21-33.
. - // , 1898. . XV.
. . .
// . . VIII. , 1934-1935. . 502-503.
/ . . . . . .: , 1990. 671 .
: 2- . . I. ., 1991, 671 .; . II. ., 1992. 719 .
. . 1878-2004. :
, 2005. 406 .
- . 1848
. // , . 1. , 1973.
I-LXXIV ( ).
. . // . . : , 1978. . 42-46.
. ( ) // . , 1965. 12. . 199-222.
. . : , 2006.
. // . . I. . IV. , 1938. .
51-61.
. -
// . . I. . 1. , 1928.
. //
. - . XVII. , 1920-1921.
. - // .
. IV. . I. , 1931. . 115-136.
. , I // . - -. . XIV. 22. , 1933.
. 48-66.
. , , . : , 1977. 458 .
. : , 1976. 208 .
. ()
. . . . . . ., 1974.
. - // . 8. , 1962.
. . ( ) // . 17. ., 1993. . 205-223.
. // . , 1980.

. . //
, . . 13. , 1895.
. . . //
(). 1900. 1. . 1135; , 1901. 1. . 98-160; , 1901. 2. . 144; , 1901. 4. .
180; , 1902. 3. . 166; , 1902. 4. . 191.
. . // , .
. . . X. ., 1904.
. . //
. . 40. . 3. ., 1904.
. . . . (. ). : Tipog. Central, 2004. 494 .
. // , 1973. 1.
. 148155.
. . - XV-XVI .
// : - . .: , 1990. .
149-158.
. . // . . 2. . . . . : - . -,
1999. . 79-84.
. . // . . 2. . . . . : - . -, 1999. . 85-86.
. // . . II. : , 1993.
. 94-109.
.
- // , 1943. 66. . 1-130.
. . . . 4. , 1947.
. . . II. : , 1973. . 607-747.
. . , 1987.
. . , 1992.
. . -. .: , 1977. 184 .
. XIX
XX . , 1989.
. . III . , 1905.
. . . : , 1970.
. . . . ., 2004. 384 c.
. . I. .: , 1962, 766 .; . II. .: , 1963. 777 .
. . II. .: , 1964.
: . ., 1998. .: , 1998. 928 .
. . I. ., 1964.
. . I. .: , 1960. 610 .
. - . .: , 1985. 239 .
. . . .: , 1975. 118 .
. . . : , 1973. 62 .
. . . , 1985.
. . // ( ). .: . , 2008. . 345-368.
. . // , 1872. 14. . 446448.
. ,
, , 25 1873 // , 1873. 12. . 495498.
. . // Philologia. , 1977.
. . , , . .: , 1984. 144 .
. . //
. . 5. III - 2008 ., . . .: , 2009. . 69-130.

428

429

..

. - . , 1921.
. - .
- . , 1921
. // , 1921. 7. . 93-108.
. // .
. 70. , 1909.
. . , 1934.
. . - . :
, 1971. 404 .
. . , 1964.
. . ( ) // tiina. Chiinu, 1996.
1. . 11.
. . // 3-lea simpozion naional de istorie i retrologie agrar a Moldovei. Chiinu, 23-24 octombrie 1998 an.
Chiinu, 1998. P. 40-41.
. . - // . , 1999. 1-2. . 77-80.
. . //
. . 2. . . . . : -
. -, 1999. . 89-98.
. . // , 2000. . I. . 94-96.
. . XIX XX . / . . . .
., 2001. 28 .
. . - // ,
2002. . II. . 89-91.
. . // , 2002. . III. . 80-84.
. . // , 2003. . IV. . 103-111.
. . (
) // . -. ., 7-
(). 21-23 2001 . . I. : . . -, 2003. . 153-156.
. . ( ) // . -
. ., 2003. . 116-118.
. . XIX XX . : Elena-V.I., 2004. 212 .
. . ,
// . . 3. - . : .
-, 2005. . 35-41.
. . // . . : Buziness-Elita, 2006. . 507-517.
. . ( ) // , , : -
. .: . .. , 2006. . 89-92.
. . // . I-
- . , 40- . 25-26 2006 ., .
. .: , 2006. . 284-300.
. . // . . -: Pontos,
2006. . 708-740.
. . (
XIX XXI . ) // Revista de etnologie i culturologie. Vol
2. Chiinu, 2007. P. 92-100.
. . . . // .
. 3. II -
. , .
20-21 2007 . . .: , 2007. . 376-390.

. . - ( ) // Revista de
etnologie i culturologie. Vol. 3. Chiinu, 2008. P. 129-135.
. . // Revista de etnologie i culturologie. Vol. 4. Chiinu, 2008. P. 88-95.
. . // . . 5. III - 2008 ., . . .: , 2009. . 310-329.
. ., . . ( ) // , . VI. 2006. . 84-92.
. ., . . (
) // . I- - . ,
40- . 25-26 2006 ., . . .: , 2006.
. 246-263.
. ., . . - ( ) // , 2000. 4. . 105-109.
. // , 1973. . IX (XXIV). . 153181.
. . ( ) // , 1931. 1-2.
. . . .
// . . : , 1997. . 64-92.
. . . .
// . : , 1997. . 64-93.
. . //
( 100-
. . ). : S..B., 1999. . 123-129.
. .
XIX XX . // ,
2000. . I. . 41-46.
. .
XIX XX . // , 2002. . III. . 29-34.
. . -
(18571918). : Tipog. Central, 2004. 578 c.
. . , , 70- XIX . // . . : Pontos, 2006. . 192-237.
. .
// . . -: Pontos, 2006. . 240-269.
. - (1917-1940) //
/ 135 . : , 1993. .
125-128.
., . // /
. . : , 1998. . 408-438.
. . () ( ) // . I- - . , 40- . 25-26 2006 ., .
. .: , 2006. . 172-177.
. ., . . .
- , 40-
// . I- -
. , 40-
. 25-26 2006 ., . . .: , 2006. . 196-204.
. ., . .
( ) // . . 5. III -

430

431

..

2008 ., . . .: , 2009. . 330-344.


- , , , , - . ,
1988.
- . , // , 1898. 5. .
146-147.
. . // , 1998. 1. . 3149
. . XIX . . 1. , 1974.
. . // , 1958. 1. . 310.
. . // , 1960. 5. . 24-30.
. . // . ., 1975.
. XVIII-XIX . : , 1984. 245 .
. . //
. . 17. ., 1993. . 114-141.
. . - ( .) // VI .
. 28 2 . ., 2005. . 98.
. . .
// . . . . . . ,
2008. . 38-62.
. . ( XIX
XXI .) // . , , . .: , 2008.
. 146-161.
/ . p. . H. . : p,
1998. 263 .
. . .: , 1968. 480 .
. XIII . //
. . . 6. . .
, 1987.
() . . (
) // .
Chiinu: Business-Elita, 2004. . 41-44.
() . . // . Chiinu: Business-Elita, 2004. . 117-119
() . . : //
. Chiinu: Business-Elita, 2005. 2.
. 161-170.
. . // : , , - . . 1. : , 2007. . 80-87.
. . // : , ,
- . . 2. : , 2008. . 95-103.
. . // . . 2.
II - . , . 20-21
2007 . . .: , 2007. . 497-516.
. . - // Revista de etnologie i
culturologie. Vol. 3. Chiinu, 2008. P. 108-114.
. . ( ) // . -, 1997.
. 108-113.
. . - // . , 2008. 3. . 63-73.
. . - -
// VI . , 28 02 2005 ., ., 2005. . 98-99.

. . - //
. , 2006. 1. . 50-54.
. . - // : . ., 2006. . 15-36.
. .
// . I- - . . 25-26 2006 ., .:
, 2006. . 127-140.
. . //
. , 2007. . 48-55.
. . - // . . 2. II -
. ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 149-154.
. . . . . 2. ., 1879.
1897 . . . III. . ., 1905.
. .
// . 11. ., 1894.
. . . . : . . -. - . , 1901. 154 c.
. . . ., 1905.
// . . . 5. : , 1986. . 444-449.
. . . . . .,
1983. 432 .
. ., . . (
) // , 1986. 5. . 1222.
. ( . , ) // , 1998. 1-2.
. 68-84.
. . // ,
1958. . . 17923.
. . // , 1962. V. .
277-314.
. . // , 1999. 1-2. . 78-93.
. . , 1997. 202 .
. //
1956 . : , 1958. . 7-51.
. - //
. : , 1961. . 511557.
. XIX XX . // ,
1965. . VIII. . 107-114.
. //
. , 1980. . I. . 286311.
. // . , 1981. . 218228.
. . 2 . . , 1998. 219 .
. // , 2000. . 3. . 7587.
. . . ., 1971.
. . . .: , 1976. 93 .
. . ( ). .: , 1982.
190 c.
. . . . . . . . ., 1953. 18 .
. . . : , 1958. 43 .
. . // . . II. , 1960. . 170-190.

432

433

..

. . //
. ., . , 1961. . 11-81.
. . // . , 1961. 3. . 33-40.
. . // . .-., . , 1963. . 69-75.
. . . . .: , 1964. 298 .
. . // . . 2. . .: , 1966.
. 112-138.
. . //
( . , 26 . 1 . 1966 .). ., 1966. 20 .
. . //
. . 4. , 1966. . 54-58.
. . //
( ). . ., 1967. . 33-34.
. . // . , 1968. . 105-110.
. . // ,
- . .: , 1969. . 211-235.
. . () // , 1970. 2.
. 27-32.
. . - // . ., 1971. . 62-71.
. . //
. 60- . . . . , 1971. . 224-230.
. . - // , 1971. 4. . 37-42.
. . - // . 1972. 3. . 67-75.
. . // . (, 2-5 1973 .). ., 1973. . 125-126.
. . // . . : , 1973. . 181-192.
. . - // .
. .: , 1973. . 21-26.
. . // , 1974. 1. . 139144.
. . . . . .
., 1974. 40 .
. . //
. (, 21-24
1973 .). ., 1975. . 91-93.
. . // Turcologica.
70- . . . .: , 1976. . 126-132.
. . //
, . , 1976. . 233-243.
. . // . .: , 1976. . 168-180.
. . //
(, 21-24 1977 .). ., 1977. .
45-56.
. . - // . . .: ,
1978. . 101-102.
. . . .: , 1978. 203 .

. . - // . .: , 1979. . 199-225.
. . - // ( ). .: ,
1983. . 147-150.
. . // IX . . , 1982. . 101-102.
. . - // . . ., 1983. . 147150.
. . // - . . .: , 1984. . 83-106.
. .
// . . , 1985.
. 143144.
. . //
. , 1985. . 72-75.
. . - // - (XXIX PIAC. , 1986). . ., 1986. . 95-96.
. . - // . - . ., 1991. . 134-140.
. . ,
( ) //
. . . , 1991. . 21-22.
. . // . , 1993. 5-6. . 85-88.
. . // . , 1994.
2. . 59-63.
. . // : . . . . 1. : , 1995. . 260-267.
. . // .
. . 54. 2. ., 1995. . 79-80.
. . // . . .: , 1997. . 224-235.
. . ( ). : . ,
1997. 189 .
. . . // . ,
. -, 1997. . 9-15.
. . -, - // (-) 1996-1997 . . .: , 1998.
. 25-26.
. . . . : , 1998. 10 .
. . (). .-, 1999. 83 .
. . // Studia linguistica et balcanica. . .
. .: , 2001. . 250-256.
. . . . // . 100- . .: , 2001. . 72-76.
. . - //
, 90- -. . . . .: ,
2002. . 185-190.
. . // (-) 2000-2001 . . .: ,
2002. . 31-32.
. . , //
. . . 20
2001 . .: , 2003. . 71-79.

434

435

..

. . // ,
, . .: , 2003. .
23-26.
. . , // . 1. 3. ., 2003. . 269-288.
. . (). , 2003. 15 .
. . - // IX - . (, 30.08-03.09. 2004). .:
, 2004. . 229-244.
. . // . .
-: Pontos, 2006. . 487-492.
. . - // Revista de etnologie i
culturologie. Vol. 3. Chiinu, 2008. P. 289-291.
. . // Revista de etnologie i culturologie. Vol. 4. Chiinu, 2008. P. 124-128.
. ., . . . ., 1989. 80 .
. . // . . .
. ..: , 1955. . 383400.
. ., . . // , 1988. 3. . 15 23.
,
. , , . . // , 1904. 17. . 320-322.
1812-1861 . . -. ,
1969.
. . - , .:
, 1964.
. - . . .
. .: . . . , 1903. 410 .
. ( ). : , 1989. 83 .
.
// . , 1989. . 5273.
. // . . 2. : ,
1994. . 78-100.
. // . . :
, 1999. . 293320.
. . (XIX XX .). : , 1974.
183 .
. . // . . XXVIII. . II. , 1910. . 1 - 34
. . . (
). . . . . . ., 1967.
. . - (
) // . -. ., 7-
(). 21-23 2001 . . I. : . . -, 2003. . 121-124.
. . // ,
1991. 5. . 7986.
. . (1813-1913 .). , 1913.
( . ., . ., . .). : . , 1994. 88 .
. ..: -, 1990. 63 .
. , . // , 1896. 3. . 98.
// . .
. 5. . , 1986.
., ., ., . .
. , , . : , 2002. 88 .

. . . ., 1946.
. . . .: , 1963. 143 .
. -
XIX . // . .
32. , 1978. . 105-106.
. Codex Cumanicus // . . 35. 6. 1887.
. . XIX . // , ,
1995. 11. . 11.
. . XVIII XIX . //
, 11. , 1995. . 11.
. .
XVIII XIX . // , , 1998. 7-8. . 21.
. . : XIX . // .
., 1997. 1. . 121-128.
. .
( ) // Unitate poporului Republicii Moldova i problema identitatii etnice. Chiinu: Departamentul
Relaii Naionale i Funcionarea Limbilor, 2000. P. 28-133.
. . . // , 2000. . 1.
. 90-93.
. . ( XVIII
XIX .). -, 2001. 133 .
. . XVIII XIX . / .
. . . ., 2002. 34 .
() . . XVIII XIX . // , 2002. . III. . 100-104.
() . . ( ) // . -. ., 7- (). . I. : . . -, 2003. . 72-81.
. . ( XVIII XXI
.) // , . IV. 2003. . 112-117.
. . XVIII XIX . // VI . -, 28 02 2005 ., , 2005. . 99.
. .
( XVIII . XIX .) // . . : Buziness-Elita, 2006. . 269288.
. . XVIII XIX . // . . -: Pontos, 2006. . 71-88.
() . . // . :
, 2007. . 98-100.
() ., .
XVIII XIX . // . . 4 (6). :
ELENA-V.I., 2006. . 155-162.
., . XVIII XIX . // . . : Buziness-Elita, 2006. . 315323.
. . , 1855-1856. .: .
, 1858. 76 .
. . , // Seminarium Kondakovianum. T. 6.
, 1933. . 1-66.
. . 11861207 . // . - -. . VII. 29. , 1939.
4.12.1992. . . 1. , 1994.
. . 1-9. - . , 1994.

436

437

..

. . .: , 1998. 282 .
. . // , , .
- . ., 1972. . 228235.
. // . , 1988. 3. . 3642.
. : ii i // i
i ( , i, i, i i i) i
. ii i ( 135-i i ). : i , 2005. . 74-77.
. .
// . . 3. II -
. , . 20-21 2007 . . .: , 2007.
. 238-242.
. // . -. . 11. , 1915.
. . . , 1930.
. ., . .
// , 1984. 4. . 7886.
. ( ) // . . 9.
: , 2006. . 61-76.
- . ( ). .
. . . . . . . . .: , 2005. 447 .
- / . . . : , 1907.
. . . 1854.
. . - // , 1967. 2. . 91116.
. . . .: , 1981. 607 .
. . // , 2003. 3.
. ., . . . .: , 1981. 300 .
. . // . . 17. .,
1993. . 142-171.
. . : - . : , 1984. 121 c.
. . - . . : . -,
1991. 154 .
. ., . . . . : , . -, - , , 1990. 208 .
. . // . . .: , 1974. . 19-26.
. . . : -, 1994. 339 .
. . . : -, 1990. 164 .
. , // , 1882. 3. . 20-59; 4. . 33-66.
. // , 1883. 5. . 1-18.
. // .
. , 1977. . 2. . 23-34.
. ( ) // , 1983. . 19 (34). . 5263.
. //
, 1984. . 20 (35). . 185198.
. . XXVII. : , 1913.
. . // . ., 1997.
. . // Balcanica. . .: ,
1979. . 208221.
. . ( ) // . .: , 1980. . 211-227.
. . // . .: , 1987. .
105107.

. . //
- . . ., 1990.
. . : //
. ., 1987.
. // .
1867. . 6. . 175-320.
. . XII. . 2. ., 1857.
. . . .: , 1974. 309 .
. . //
. .: , 1976. . 7-86.
. . ()
// , 1998. 2. . 3-17.
. . : //
. . 5. III - 2008 ., . . .: , 2009.
. 131-187.
. .: , 1978. 214 .
. . . .: , 1979. 166 .
. -
// . . 9. : , 2006. . 283-288.
. , // . . 12. ., 1843.
. . : . , 1848. 156 .
. . . . 1-2. : . ,
18501853. . 1. 1850. 366 .; .2. 1853. 552 .
. // . . 1. , 1867. . 365-372.
. . // . .
19-20. , 1874.
: . .:
, 1984. 245 c.
. . ., 1990.
. . // .
. 1959. 2. . 336.
. . - // , 1960. 4. . 11-16.
. . // , , . V . .,
1978. . 355400.
. . // . .: , 1978. . 4870.
. . - , XIX
XX . .: , 1979. 287 .
. . // .
.: , 1982. . 1124.
. . // ,
, . IX . .: ,
1983. . 224240.
. . . .: , 1972. 211 .
. . . .: , 1998. 386 c.
. . ( ). . . . . . ., 1995. 18 .
. . // . : , 1995. .
92105.
. . - // . 1-2. ,
1999. . 68-73.

438

439

..

. . //
Unitatea poporului Republicii Moldova i problema identitii etnice. Materialele conferinei din 4-5 mai 1999,
raporturi i comunicri. Chiinu, 2000. . 142-145.
. . , // Ethnoses and Cultures on the Balkans. Internasional Conference. Bulgaria, Trojan, 23-26.08.2000. Sofia,
2000. Vol. 2. . 48-58.
. . // . , 150- . . . 1.
-, 2002. . 122-131.
. . // . , ,
, 18-19 2002 . , 2002. . 13-18.
. . //
, 2001. . II. . 139-143.
. . // , 2002. . III.
. 72-76.
. . c ( ) //
( - , 7- (), 21-23 2001 .). . 1.
, 2003. . 89-93.
. . // - , 15-16 2003 . . 2. , 2004. . 218-224.
. . // VI . ., 2005. . 100.
. . // -
. ( ). .: , 2005. . 366-378.
. . . : //
Probleme ale tiinelor socio-umane i modernizrii nvmntului. Conferina tiinific anual a profesorilor
UPSC I. Creang, Chiinu, 14-15 martie, 2007. P. 369-374.
. . // . . 2. II -
. ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 278-295.
. . // Revista de etnologie i
culturologie. Chiinu, 2007. Vol. 2. P. 104-108.
. .
// Revista de etnologie i culturologie. Chiinu, 2008. Vol. 3. P. 115-122.
. . ( )
// . . 5. III -
2008 ., . . .: , 2009.
. 377-390.
. . // .
. .: , 1974. . 110-117.
., ., . // , 1999. . 35. 8. . 1144-1148.
. . . ., 1993. 236 .
- . . ., 2001. 822 .
. // , 2000. . 1. . 6275.
. // ( ). , 1987. . 244283.
. // . : , 1998. . 190-206.
. // .
-. : -, 2000. . 112-117.
. . // , 2000. . 1. . 524.

. . // .
. 2. II -
. , .
20-21 2007 . . .: , 2007. . 472-479.
., . - 1801-1806 . // . . 9. : , 2006. . 209-224.
. . //
. . 5. III -
2008 ., . . .: , 2009.
. 226-247.
. . XIX XX . . , 2001. 263 .
. . // . . : Business-Elita, 2006. . 467-507.
. . .
( ) // Revista de etnologie i culturologie. Chiinu,
2008. Vol. 3. P. 142-149.
. . . .: -, 2000. 368 .
. // . . ., 7- (). . I. : . . -, 2003.
. 81-87.
. - // , 1910. 36. . 12671280; 37. . 13071311; 38. . 13551366;
41. . 14631478; 42. . 15101516; 1911. 12, . 514; 4. . 142152.
. . XV, XVI, XVII XVIII //
1959 . . 1 (7). , 1961.
.
XVI . // , 1964.
. XIX X . // , 1989. 25 (40). . 116-124.
. XIX XX . (
// , 1991. 2. . 41-49.
XIX . XX . Chiinu: Pontos, 2005. 320 .
. . // .
. 1990. 4.
. . (50-90- .) ( . ) // . . 17. .,
1993. . 27-72.
. . : //
- . ., 2005. . 269-300.
. . : // . ., 2005, 185. 26 .
. . // . .
. . . . , 2008. . 121-152.
. . // . . ., 2006. . 37-86.
. . // . I - . , 40- . 25-26 2006 .
. . .: , 2006. . 72-118.
. . : . // . I - . , 40- . 25-26 2006 ., . . ., 2006. . 232-245.
. . : , , . .: -, 2007. 280 .

440

441

..

. . : ( I .) // , ., 2008, 5. . 115-133.
. . // . .: , 2008. . 120-135.
. . // // . . 4. III -
. 2008 ., . .: , 2008.
. 311-338.
. . //
- . 29-30 2008 . , 2008, . 2. . 203-208.
. . . , 1878.
. . i i ii i . i i. i: , 2008. 558 .
. . , . .: , 1976. 216 .
. / . . . . . :
Elena-V.I., 2000. 112 .
. . ( .)
// , 1874. 5. . 207221.
. . // . , 1914. 12. . 148182.
. . // , 2000.
. I. . 139142.
. . . // .
. : Elena-V.I., 2000. . 91-110.
. .
// , 2001. . II. . 135-138.
. . . //
, 2002. . III. . 127-130.
. . -- // ,
2003. . IV. . 145149.
. . // , 2006. . VI. .
123-128.
. . //
, , : - . .: . .. , 2006. . 117-120
. . - //
Revista de etnologie i culturologie. Vol. 1. Chiinu, 2006. P. 204-206.
. . . ( ) // Folclorul i contemporaneitatea conservarea, revitalizarea i valorificarea culturii tradiionale, simoz. t.-practic int. Chiinu, 2006. . 151-161.
. . // . . -:
Pontos, 2006. . 545-557.
. . // . : , 2007. . 105-107.
. . . (
) // Revista de etnologie i culturologie. Vol. 2. Chiinu, 2007. P. 141-144.
. . : //
. . 2. II - . ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. .
449-460.
. . ( ) // Revista de etnologie i culturologie. Vol. 3. Chiinu, 2008. P. 135-142.
. . ( ) // . . 5. III - 2008 ., . . .: , 2009. . 443-452.

. . // .
. . . ., 1972.
. . // . ., 1976.
. . //
. -. ., VII (). :
. ., 2003. . II. . 1620.
. . , / .
, 2002. 341 .
. XIX . : . , 1999. 430 .
. XIX . : , 1982.
. XIX (1794-1894) // ,
2005. 1. . 81-98.
. . // . , 1999. 1-2. . 60-64.
. . // :
. . . , 1994. . 4. . 222-236.
. . . .: , 1989. 567 .
. /
. . . . , 1965.
. // . , 1999. 1-2. . 60-64.
. . // : . .,
1997.
. . ( XIX XX .) // .
1991. 6.
. . .: . . ., 1848. 348 .
. . , 1905.
. . // , 1997. 3. . 3-19.
. . // , 2000. 2. . 43 63.
. XV XVI . , 1960.
. // . . 2. , 1981.
. 141-150.
. XIX . // , 1985. 21 (36). . 155-160.
. // , 1987. . 23 (38). .
177185.
. // , 1988. . 24 (39). . 142149.
. XX . // , 1985. 27 (42). . 159-167.
. . ( ) // , 1929. 1.
. . // , 1946. 2. . 200210.
. . // , 1949. 3. . 1236.
. . XIX XX . .-.:
, 1957. 164 .
. . // . . .: -
, 1958. . 202-204.
. . // , ., 1958. . 4.
. . . .: , 1965. 623 .
. . ( ) // , 1973. 6. . 1529.
. . . .: , 1990. 621 .
. ., . . ( ) //
. .: , 1978. . 95130.
. . . . .
// . ., 1981. . 44120.
. . . . ( .
) // . ., 1982. . 4983.

442

443

..

. . . .
// , 1984. 4. . 7880.
. , ,
30- 40- XIX . // . , 1984. . 152-169.
. // . :
. . , 2000. . 7. . 319-333.
. . // . .: , 1980. . 3-58.
. ., . . XIX . , 1993. 120 .
. . . : , 1988. 224 .
., . . XIV 1878. , 1986.
. . , //
. 4. ., 2007. . 44-47.
. . - . // - . . .: ,
2008. . 232-270.
. . . . . . . . , 1965.
. /
. . : , 2009. 168 .
. . (
) // . .: , 1982. . 163178.
. . XIX XX . //
. .: , 1981.
. : ii, // i i (
, i, i, i i i) i .
ii i ( 135-i i ). : i , 2005. . 53-56.
/ ., ., . ., . . . . . , 1986. 399 .
. . 1906 . - // . -. ., 7-
(). . I. : . . -, 2003. . 44-47.
. ., . . -
(1905-1907 .) // . . 2. . .
. . : . . -, 1999. . 24-34.
. . , . .: , 1975. 176 .
. . // . . 2.
. . . . : - . -, 1999. . 73-75.
. . - // . . 2. . . . . : - . -, 1999.
. 70-72.
. . , 1999.
( ). 14 1998 . , 1998. 88 .
. ., . ., . .
// . , 1964. . 245-257.
. //
. . 3. II -
. ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 471-478.
. //
. . XXVII. , 1879. . 97-416.
. . . . -.
. . . , . . . . 2. : , 1957.
. // , 1978. 6. . 1223.
. : 4 . / . . . . . .
., 19641973; 2- . ., 19861987. . 4.
. // . .: , 1991. 629 .

. . // . . 1.
. . : . . , 1999. . 148-151.
. . //
. . 1. . . : .
. -, 1999. . 152-156.
. . - // . . 2. II - . ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 53-74.
. . //
. I- - . , 40- .
25-26 2006 ., . . .: , 2006. . 301-304.
- . . . .: , 1966. 276 c.
. // , 1965. 3.
/ . . . . : , 1982. 430 .
. . .: , 1974. 274 .
: . ., 1984.
// .
. 3. , 1993.
. . : . ( ) //
. . 2. II -
. ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 43-52.
. . //
. . 4. III - . 2008 ., . .: , 2008. . 67-88.
. ., . ., . . // . Chiinu:
Business-Elita, 2005. 2. . 30-33.
. . : / . . .: , 1980. 831 .
. . . 2 . . .: , 1985. 511 .
. . 1856-1877. :
, 1987. 177 .
. // , 1994. 1. . 33-48.
. . . , 2000. 176 .
. . . 4. . ., 1905. 530 c.
. .
// , 1999. 9.
/ . , . . . //
. XII . ., 1980. . 166183, 651652.
- / . . ., 1975.
. // , , 1992. .
56. . 1933.
. // , 1999. . 34. . 5676.
. . , ,
. : , 2004. 248 .
(-) . . // : , , - . . 2.
: , 2008. . 119-126.
. . : , 1993.
- . . , // . : , 1992.
. 179193.

444

445

..

. . : , 2005. 178 .
. , // , 1914. 6. . 5-19.
. . //
. .: , 1984. . 96116.
. () // , 1909. 2. . 78-79.
. //
. . 2. , 1994. . 138169.
. . . , 1899.
. . - . ,
// , 1891. 17-23.
. . . , 1893.
. . - // , 1913. 16-17. . 825.
. . // XIX .
. Chiinu: Pontos, 2005. . 80-108.
. // . . IV. 1936. .
48-75.
. . ? : , 1990.
. . // , 1991. . 57-67.
. . / 50-80- . . . : , 1993. 122 .
. . // . , 1994.
2. . 89-91.
. . // . . -: Pontos, 2006. . 499-544.
. . - // i i 1970-1971 i ii i. , 1972.
. . -
- // . . ., 1979. . 86-105.
. ., . ., . . . : ,
1989. 21.
. . - //
. ( 100- . .
). : S..B., 1999. . 219-238.
. -
(1856-1878). : , 1999. 244 .
. XVII . (. . . ) // . 1909. 70. . 21.
. . ( XIX . 1917 .) // , 2000. . I.
. 47-51.
. . 50-70- . XIX . // . -.
., 7- (). . I. : . . -, 2003. . 37-44.
. . I // . .
I. , 2005. . 146-168.
. , 4 , . . ,
25- // , 1895. 23. . 891.
. . // , 1994. 6. . 3549.
. . // : ,
, - . . 1. : , 2007. . 108-113.
. . // . , 1992. . 227-234.
. . . : MUSEUM, 1997. 199 .
. . // . . 100- . . . : S..B., 1999. . 264-276.
. . // , 2000. . I. . 131-135.

. . : // , 2001. . II. . 27-28.


. . // , 2001. . II. . 73-75.
. . // , 2002. . III. .
115-118.
. . ( ) // , , : -
. .: . .. , 2006. . 113-117.
. . : . //
i i ( , i, i, i i i)
i . ii i ( 135-i i ). : i , 2005. . 60-67.
. . : //
- , 15- .
, 2006. . 235-237.
. . // . . 2. II - . ,
. 20-21 2007 . . .: , 2007. . 439-448.
-- / , . , 1982. 144 .
. . . .: , 1986. 303 .
. . // , 1948. 2. . 105129.
. . XVI XIX . (
). .: , 1957. 235 .
. . . ., 1959. 522 .
. // . , 1999. 1-2. . 74-77.
. . ()- // i
i: i i (i i i, 120-i i i i). , 29-31 1998 . , 1999.
. . // . . 2. , 1993.
. . ( ) // , 1995. 3. . 84-92.
. . // . . 3.
, 1996. . 7078.
. . //
: . , 60- . .
. , 1997. . 344353.
. .
// . . 6. , 1997. . 353367.
. . . // ( 100- . . ). :
S..B., 1999. . 154176.
. . //
. . 9. , 1999. . 5667.
. . // . . 4. ., 1999. . 122129.
. . //
: . , 2000. . 7186.
. . .
: , 2000. 80 .
. . : . : ,
2002. 740 c.
. . 10- 60-
XIX . 1. . // .
. 12. , 2002. . 104120.

446

447

..

. . 10- 60-
XIX . 2. // . .
13. , 2003. . 5467.
. . // . -. ., 7- ().
21-23 2001 . . I. : . . -, 2003. . 93-103.
. . // . . 11. . . , 2005. . 7392.
. . // .
. -: Pontos, 2006. . 581588.
. . // -2006. : . . , 2006. . 373389.
. . // . . -: Pontos, 2006.
. 8-43.
. . // .
. -: Pontos, 2006. . 579-588.
. . ? . // -. . - . . 3. , 2007. . 4556.
. . (
) // : , ,
- . , 2007. . 1. . 114131.
. . // . . 5. III -
2008 ., . . .: , 2009. . 227-284.
. ., . ., . . . , 1999.
. ., . ., . . . : . : , 2003.
. ., . . .
// , 1994. 3. . 7178.
. ., . .
// : ( ,
120- ). , 1999. . 1527. . 286293.
. ., . . - // . , 150- . . . . 1.
-, 2002. . 111123.
. ., . .
( ) // . -, 2004. . 370383.
. ., . . ( ) // . . 2. -, 2005. . 421430.
. .
// . . ., 1974. . 125135.
. . . 1829. .: , 1975. 368 .
. . . 1. : . ,
1887.
.
// . . XVI-XVII. 1. , 1909.
. . .
, . . VII. , 1892.
. , , . // I
1906-1907 . . . 36-38.
. , , . // II 1907-1908 . . . 36-38.
. . // , 1912. 5. . 47-62.
. .
// Vizantinoslavica. T. V. Praha. 1933-1934. . 162182.

. . :
. 1988-1991 . // . I- - .
, 40- . 25-26 2006 ., . .
.: , 2006. . 178-195.
. . - 20-40 . // . . -: Pontos, 2006. . 313-324.
. . //
. . -: Pontos, 2006. . 399-413.
. ., . . // . . -: Pontos, 2006. . 298-312.
. ., . . -
// . . -: Pontos, 2006. . 349-363.
. ., . . -
50-80- . // . . -: Pontos, 2006. . 364-386.
. ., . . . 1991-1994 . // . . -: Pontos, 2006.
. 414-423.
. ., . . - // . . -: Pontos, 2006. . 424-434.
. . . . .:
, 1997. 512 .
. . // : . ., 1997. . 107-110.
. . ( ) //
. , 1991.
. . XIX . ., .
. .: , 1987. 312 .
/ . . . . . . ., 1999.
. . .: , 1987. 562 .
. / . . . . 1. -:
- , ,
. , 2002.
. .
. , 1983.
. . . ., 1971.
. XIX XX . // ,
1989. 5.
. .
// , 1891. 2.
. . //
- . ., 2005.
. . , - (
2005-2007 .) // . .
. . . . , 2008. . 63-120.
. . : , ( 2005-2006 . - ) // . I- -
. , 40- . 25-26
2006 ., . . .: , 2006. . 141-171.
. ., . . . // . . ., 2006.
- . . . - . .: , 1993. 48 .
.
XV XIX // , 1932. . 7. . 2-3.
. . (XIX . XX .).
. . . . , 2001.

448

449


. . // . -. .,
7- (). 21-23 2001 . . I. : . . -,
2003. . 47-53.
. . // . -. ., 7- (). 21-23
2001 . . I. : . . -, 2003. . 119-121.
. . . : , 1992.
. . , , . ., 1886. 503 .

Agulnikov S. Necropola culturii Belozerka de la Cazaclia. Bucureti, 1996.


Arbore Al. P. Informaiuni etnografice i micri de populaiune n Basarabia sudic i Dobrogea n
veacurile al XVIII-lea i al XIX-lea cu special privire la coloniile bulgreti din aceste regiuni // Analele
Dobrogei. An. X. Cernaui, 1929. P. 1-66.
Arbore Al. P. Noi informaii ethnografice, istorice i statistice asupra Dobrogei i a regiunilor
basarabene nvecinate Dunarii // Analele Dobrogei. An XI. Cernaui, 1930. P. 1-12, 65-94 .
Arbore Al. P. Caracterul etnografic al Dobrogei Sudice (din epoca turceasc pn la 1913) // Analele
Dobrogei. N 3. Cernaui, 1938.
Arbore Z. K. Besarabia n secolul al XIX-lea. Bucureti, 1899. P. 197-199.
Arnaut T. Gagauzlarda Fkralar ve Nasrettin Hoca // Uluslararas Nasreddin Hoca Bilgi leni
(Sempozyumu) Bildirileri, 24-26 Aralk, 1996 zmir, Atatrk Kltr Merkezi Yaynlar, Ankara, 1996,
S. 227-231.
Arnaut T. Gagauz Syleileri Hem Deyimleri zerine Bir nceleme // III Uluslararas Gagauz
Kltr Sempozyumu (Komrat, 6-7 Kasm 1998) unda sunulan bidiri.
Arnaut T. Gagauz ve Kbrs Manileri Arasndaki Paralellikler // II Uluslararas Kbrs Aratrmalar
Kongresi (Gazimausa, 24-27 Kasm 1998)nde sunulan bildiri. Kbrs Aratrmalar Merkezi Yaynlar,
Gazimausa. ilt IV, 1998. S. 159-163.
Arnaut T. Gagauz Folklor Trklerinde lkyaz Yortusu // III Uluslararas Trk Dnyasnda Nevruz Bilgi
leni (Elaz, 20 Mart 1999)ninde sunulan bildiri, Ana Sz gazetesi (Kiinev). Say: 354, Mays 1999,
S. 1-2.
Arnaut T. Gagauz Masallar ve Kbrs Masallar Arasndaki Paralellikler // III. Uluslararas Kbrs
Aratrmalar Kongresi (Gazimausa, 13-17 Kasm 2000)nde sunulan bildiri, Kbrs Aratrmalar
Merkezi Yaynlar, Gazimausa, 2000, S. 127-138.
Arnaut T. Manilerin Dier Folklor Trleriyle likisi // IV Uluslararas Gagauz Kltr Sempozyumu
(Gazimausa, 16-18 Kasm 1999)nda sunulan bildiri, Kbrs Aratrmalar Merkezi Yaynlar,
Gazimausa, 2001. S. 53-62.
Arnaut T. Ukrayna Gagauzlar arasnda Semeli ders Gagauz Trkesi // Dnyada Trke retimi
Sempozyumu 6 (Ankara 15-16 Nisan 2004).
Arnaut T. Gagauz edebiyatnn gelime sreci ve Ukrayna Gagauz yazar ve airlerinin edebi
asndan katklar // TKA I. Uluslararas Trkoloji Semposyumu 31 Mays6 Haziran 2004 (SimferopolKrm).
Arnaut T. Gagauz trk ve manilerinde deniz sembol iaretleri // Kbatek uluslararas Turk
Kulturunde Denz Sembolu ve Denz Edebyat Sempozyumu Bldrler Antalya 27 nsan 2 mays
2008. S. 297-300.
Argunah M. Gagavuz Trklerinin Kulland Alfabetler // Trk dili. eyll, 1994. S. 513.
Allard C. La Bulgarie Orientale. Paris, 1864.
Bar O. L. Caractere religieux et caractere seculier des institutions ottomanes. Contributions a
lhistoire economique et sociale de lEmpire ottoman. Louvain, 1983.
Balasceff G. D. Lempereur Michel VIII Paleologue et letet des oguzes aux bords de la Mer Noire.
Iassy, 1940.
Baurulu L. Maanilr. Folklor baalantlar hem trk halklarn poeziya yaratmalarnda //
. . 2. . . . . : . -,
1999. . 66-69.

450

..
Babuca M. Consideraii privind originea i evoluia istoric gguzilor // Caietele Laboratorului
de Studii Otomane. Bucureti, 1993. Nr. 2.
Bazn L. Les Gagaouzes: leur langue // Cahiers Balkaniques. N 25. Les Oublis des Balkans,
INALKO, 1997. P. 197-201.
Batzaria N. Originea Gguzilor (Traducere dup originea bulgresc. Autor: A. Manov). Bucureti,
1940. 51 p.
Bercu O. nvmntul n mediul populaiei gguze din Basarabia 1918-1940 // Anuarul
Institutului de cercetri interetnice. Vol. VI. Chiinu, 2006. P. 70-73.
Boldur A. V. Istoria Basarabiei. Ed. a II-a. Bucureti: Victor Frunz, 1992.
Brtescu C. Populaia Dobrogei // Analele Dobrogei. Vol. IX. Cernaui, 1928.
Bigaev R. I., Danilov P. A., Umarov M. U. Aspects du Folklore des gagaouzes de lAsie Centrale //
Studia and acta Orientalia. 1960-1961. III. P. 31-45.
Boev E. The Scientific Problem Gagausians. Facts, Presumptions, Inventions and Psevdo Science //
South East European Monitor. Vol II. 5. Vienna, 1995. P. 60-73.
Butur V. Cultura spiritual romneasc. Bucureti, 1992.
Cltorii pentru cercetarea Documentelor Turceti aflate n arhvele din R. P. Bulgaria // Revista
arhivelor. Anul XLVII. Vol. XXII. N. 1. Bucureti, 1970. P. 275-284.
Cltorii Strini despre rile Romne. Bucureti, 1976. Vol. VI. P. 311-775.
Celebi A. Gagauzlarn Tarihi // Divi ve Folkloru Hakkinda. Gazi Egtim Fakultesi Dergisi. Cilt. I.
Ankara, 1985. S. 1.
Celebi Ev. Seyahatnamesi, Mehmed Zillioglu, Ucuncu Cilt, Istanbul, 1966.
Ciachir M. Dreptatea Gguzii din Basarabia // Viaa Basarabiei. Chiinu, 1934. Nr. P. 1114.
Ciachir M. Basarabieal Gagauzlarn istorieas. Chiinu, 1934.
Ciachir M. Religiozitatea gguzilor // Viaa Basarabiei. Chiinu, 1934. Nr. 3. P. 2128.
Ciachir M. Obiceiurile religioase ale gguzilor din Basarabia // Viaa Basarabiei. Chiinu, 1934.
Nr. 6. P. 48.
Ciachir M. Obiceiurile gguzilor la nuni // Viaa Basarabiei. Chiinu, 1936. Nr. 34.
Ciachir M. Dicionar gagauzo(tiurco)-romn. Chiinu, 1938.
akir M. Gagauzlar: istoria, adetlr, dil hem din. Chiinu: Pontos, 2007. 218 p.
ada Moldavya iiri antolojisi ( ). Hazrl.
Nasrattinolu . . Ankara, 1992. 113 s.
Ciobanu St. Basarabia: populaia, istoria, cultura. Chiinu, 1922.
Costchescu M. Folclor din Moldova. Texte alese din colecii inedite // Inedile editura pentru
literatur. Vol. III. Bucureti, 1969.
Cojocaru N. Folclor din Moldova. Cntece obiceiuri i tradiii populare romneti. Vol. V. Bucureti,
1984.
Cantemir D. Descrierea Moldovei (Descripio Moldaviae), 1716. OPERE. Edit. Academiei. Vol. I.
Bucureti, 1956.
Conea I., Donat I. Contribution a letude de la toponimie petcheneque comane de la plaine
roumaine du Bas-Danube // Contributions Onomastiques. Bucarest, 1958.
Densuianu O. Graiul din ara Haegului. Bucureti, 1915.
Densuianu O. Historie de la labque roumanie. Bucureti, 1929.
Decei A. Dobrudca // Islam Ansiklopedisi. Cilt. 3. Istanbul, 1945. S. 628-643.
Decei A. Bucak // Islm Ansiklopedisi. Cilt. 3. Istanbul, 1949. S. 742.
Decei A. Le probleme de la colonisation des Turos Seljoukides dans la Dobrodgea au XIII-e Siekle
// Tarih Aratrmalar Dergisi. Cilt. IV. Ankara, 1968. S. 81-111.
Decei A. Problema colonizrii turcilor seldgiukizi n Dobrogea secolului al XIII-lea // Relaii
Romno-Orientale. Bucureti, 1978. P. 169-192.
Diaconu P. Les Petchenegues au Bas-Danube. Bucarest, 1970. 158 p.
Diaconu P. Les Coumans au Bas-Danube au XI-e XIII-e Siecles. Bucureti, 1978. 158 p.
Doerfer G. Das Gagauzische // Philologiae turcicae. Fundamenta I. Wiesbaden, 1959. P. 260-271.
Doerfer G. Die gagauzische literatur // Philologiae Turcicae fundama. T. I. Wiesbaden, 1959. P. 260-272.

451

..

Drimba Vl. Remarques sur les parlers gagaouzes da la Bulgarie du Nord-Est // Rocznik
orientalisticzny. XXVI, zeszyt 2. Warszawa, 1963.
Drimba Vl. Etudes gagaouzes (I). Lorigine des mots paroxymons termines par u, et i // Revue
de linguistique. T. IX. 1964. 2. P. 203-211.
Drimba Vl. Etudes gagaouzes (II). Les derives en -ka // Revue de linguistique. T. IX. 1964. 3. P.
325-331.
Drmba Vl. Aspecte din fonetic gguz. Fonetic i dialectologie. Vol. II. Bucureti, 1960. P. 121-129.
Drimba Vl. Cercetri asupra foneticii gguze (I-II) // Studii i cercetri lingvistice. Anul XII. 1961.
Nr. 3. P. 399-419; Nr. 4. P. 555-575.
Drimba Vl. La reparation des parles turcs de Dobrudja // Acta Orientalia Hungarica. Budapest,
1970.
Drimba Vl. Sintaxe Comane. Bucureti-Leiden, 1973.
Drimba Vl. Le Gagaouze-Dialecte de la Lanque la Lanque Tuque. I Trk Dili Bilimsel Kurultayna
Sunulasn Bildiriler. Bilimsel Bildiriler - 1972. Ankara, 1975.
Drmba Vl. Codex Comanicus. Edition diplomatique avec Facsimiles. Editura Ensiclopedic.
Bucureti, 2000.
Dron I. Tirapol mrturie toponimic a continuitii populaiei btinae n sudul Basarabiei //
Studii i cercetri. (Articole selecte). Chiinu: Pontos, 2001. P. 134-137.
Dron I. Proveniena numelui topic Vulcneti din sudul Basarabiei // Anuarul Institutului de
cercetri interetnice. Vol. II. , 2001. P. 155-157.
Dron I. Despre proveniena etnonimului gguz // Studii i cercetri. (Articole selecte). Chiinu:
Pontos, 2001. P. 317-320.
Dron I. A ezistat oare un stat numit ara Uzilor? // Studii i cercetri. (Articole selecte). Chiinu:
Pontos, 2001. P. 339-342.
Dobrogea. Cincizeci de ani de viaa romneasc. Bucureti, 1928.
Ekrem M. A. Din istoria turcilor dobrogeni. Bucureti: Kreterion, 1994. 225 p.
Ercilasun A. B. Gagauzlardan Yeni haberler // Trk Kltr. XXVII. 316. S. 28-83.
Eliade M. Les Daces et les loups // Numen, 1959. VI. 1. P. 1531.
Evseev I. Dicionar de magie, demonologie i mitologie romneasc. Timioara. 1998.
Fehrle E. Feste und Volksbruche im Jahreslauf europischer Vlker. Kassel, 1955.
Fehim Halil. Dobrodcadak Uzlar-Gagauzlar // Emel. Bazargic, 1930. Say, 26.
Folclor din ara fagilor / Alctuitori N. Bieu, G. Bostan i alt. Chiinu, 1993.
Folclor muzical din Moldova. Chiinu, 1997.
Fripru Iu. Din trecutul oraului Comrat // Viaa Basarabiei. Chiinu. An. XI. Nr. 10-11. P. 35-44.
Gaydarji G. A. Minoritiile naionale prin prisma tiinei // Business Globe. 1992. Nr. 28-29. P. 8.
Gaydarc G. A., Kotenko V. . Gagauz ann Terimleri // 4-c Millefleraras Yemek Kongresi.
Trkiye. 3-6 Eyll 1992. Konya: Kltr ve Turizm Vakf Yayn. 1993. S. 171-176.
Gangloff S. Les Gagaouzes: etat des recherches at bibliographie // Turcica, 1998. T. 30. Stras-bourg.
P. 13-61.
Gennep A. van. Les rites de passage. Paris, 1909.
Gheorge E. Mihail Guboglo membru corespondent al societii turce de istorie // Revista
arhivelor, 1981. Nr. 3. P. 377-382.
Ghinoiu I. Vrstele timpului. Chiinu, 1994.
Ghinoiu I. Obiceiuri populare de peste an. Dicionar. Bucureti, 1997.
Guboglu M. P. Gagauzii n lumina istoriei. Nr. 2. Constana, 1939.
Guboglu M. P. Gagauz halk edebiyat-folklorundan iki tarihi efsane ve bir demet tarihsel trk //
Milletleraras Trk Halk Edebiyat ve Folklor Kongresi. 11-12 Ekim, 1988. Konya, 1990. S. 137-153.
Guboglu M. P. Gagauz Folklorunun zellikleri, nemi ve Canavar (Kurt) Klt // II Milletleraras
Trk Folklor Kongresi Program ve Bildiri zetleri. (Bursa, VI. 1981). Ankara, 1981. S. 13.
Guboglu M. P. Gagauzlarn Trke Dili, Edebiyat ve Tarihi hakknda aratrmalar. Bibliografya
Kaynaka Denemesi / Beinci Milletler Aras Trkoloji Kongresi. stanbul, 23-28 Eyll, 1985 // Trk dili.
Cilt 2. stanbul, 1987. S. 63-72.

Guboglu M. P. Gagauzlarn Aslna Ait Faraziyeler ve kendi Fikirlerim // IX Milletleraras Trk Tarh
Kongresine Sunulan Bildiri zetleri (21-26 Eylul 1981). S. 54-55.
Guboglu M. P. Mihail akirin lmnn 50 Yl Mnasebetiyle // Trk Dnyas arastrmalar. Say 6.
stanbul, 1989. S. 59-84.
Guboglu M. P. Romen Ulusunun Eski Trk Kaveleri ile likileri Hakkinda // VIII Trk Tarih Kongresi
Bildirileri. Cilt 2. Ankara, 1981. S. 755-780.
Guboglu M. P. Romanyada Trkoloji almalarnn meseleleri sonular ve gelimeleri (1948-1988)
// Trk Dnyas arastrmalar. stanbul, 1990. Nr. 64. S. 91-147.
Guboglu M. P. Une version. Turque du reglement organique la premiere constitution Roumaine
(1831-1858) // Studia et acta orientalia. Bucrest, 1971. Nr. VIII. P. 209-219.
Guboglu M. P. Turcii selgiuci i statele lor // Studii i Articole de Istorie. Bucureti, 1976. XXXII.
P. 33-34.
Gngr N. Gagauzlarn Hristiyanlg Kabul ve Inanlarndak Islam Unsurlar Meselesi // Turk
Dnyas Aratrmalar. 1983. 27. S. 248-254.
Gngr N., Argunah M. Gagauz Trkleri (Tarih Dil Folklor ve Halk Edebiyati). Ankara, 1991.
377 s.
Gngr H., Argunah M. Dnder Bugne Gagauzlar. Ankara, 1993. 116 s.
Glazer N., Moynihan D. Ethnicity. Theory and experience. Cambridge, Mass.: Harvard university
Press, 1975.
Hatlas J. Gagauzia i Gagauzi. Poznan: Historia oraz wspczesno, 2009. 214 s.
Hncu-Tentiuc . Inflene interetnice n cadrul obiceiurilor populare tradiionale din sudul
Basarabiei // Tiragetia. Anuar IX. Chiinu, 1999. Tiragetia, 2000. P. 355361.
Hoppe E. M. Die Trkischen Gagauzen Christen // Orients Christianus. Bd. 41. Wiesbaden, 1957.
Hoppe E. M. Das altturkische Gagauzenvolk // Der Orient. Heft 6. Postdam, 1934.
Iorga N. Studii istorice asupra Chiliei i Cetii Albe. Bucureti, 1899.
Inalcik Habil. Dobrudja // Ensyclopedie de Islam. N. E. II, 1960. P. 625-629; ed. II. Leyde-Paris, 1965.
P. 625-626.
Iorga N. Basarabia Noastra // Vlenii de Munte. 1912.
Iosipescu S. Balica, Dobrotia, Ioancu. Bucureti, 1985.
slam Ansiklopedisi. slam Alemi. Tarih, Geografya, Etnografia ve Biyografya lugati. stanbul, 4. C.,
Milli ectim basimevi. 1945. S. 706-707.
Jirecek C. Das Furstentum Bulgarien. Praga, Wien, Leipzig, 1881.
Jirecek C. Einige Bemerkungen ber die berreste der Petschenegen und Kumanen sowie ber
die Vlkerschaften der sogenannten Gagauzi und Surgui in heutigen Bulgarien. (Seperatabdruck aus
den Sizungsberichten der knigl. Bhm. Gesellschaft der Wissenschaften). Prag, 1889.
Jula N. V., Mnstireanu V. Tradiii i obiceiuri Romneti. Editura pentru literatura (Anul nou n
Moldova i Bucovina). Bucureti, 1968.
Karpat K. Gagauzlarn tarihi menei uzerine ve folklorundan paralar // I. Uluslararas Trk Folklor
Kongresi Bildirileri. Cilt I. Ankara, 1976. S. 162-177.
Kvilinkova E. N. Gagauzlarn Yeni yl adetleri // Sabaa Yldz. Komrat, 2001. 15. C. 2025.
Kvilinkova E. N. Pipiruda obiceiul gguz de invocare a ploilor // Lecturi filologice II. Bucureti.
Chiinu, 2002. P. 126-133.
Kvilinkova E. N. Gagauzlarda halk sport // Sabaa Yldz. Komrat, 2002. 21. . 1317.
Kvilinkova E. N. Gagauzlarn dolay zaman grmneri // Sabaa Yldz. Komrat, 2003. 24.
C. 4445.
Kvilinkova E. N. Bulgariya hem Besarabiya gagauzlarn hsmnk terminnerin yannatrma
aaratrmalar // Sabaa Yldz (Komrat), 2004. 26. C. 2226.
Kvilinkova E. N. Gagauzlarn Yeni yl adetleri hem trkleri // XIV. Kibatek Edebiyat sempozyumu
(Gagauz Kltr ve Edebiyat). 6-10 Ekim 2007. Moldova. Hazrlayan: M. Turan, L. Cimpoe, E. Bancova.
Chiinu, 2007. P. 335-338.
Kvilinkova E. N. Oglan halk trknn variantlar // Sabaa Yldz. Komrat, 2006. 34. C. 4051.
Kvilinkova E. N., Nikoglo D. E. Bulgariya gagauzlar // Sabaa Yldz. Komrat, 2001. 17. C. 28.

452

453

..

Kroeber A. L., Kluckhohn C. Culture: a Critical Review of Concept and Definitions // Papes of the
Peabody Museum. Harvard, 1952. V. LXVI. 1. P. 4372.
Koeppen P. Die Bolgaren in Bessarabien // Bulletin de la classe historico-philologique de
Lacadmie impriale des sciences de St.-Petersbourg. St.-Petersbourg Leipzig, 1854. Bd. XI. Nr. 1314. S. 194-218.
Lhistoriografie Ottomane des XV-XVIII siecles // Revue des eitudes sud-est euroreennes, 1965. T.
III. Nr. 1-2. P. 81-93.
Korsi A. Les normes socio-culturelles des Gagaouzes entre changements et acculturation //
Cahiers Balkaniques. Nr. 25. Les Oublis des Balkans, INALKO, 1997. S. 205-219.
Kowalski T. Dobrucada Trk Ethik Unzurlari. Ankara, 1942.
Kowalski T. Les Turcs et la langue turgue de la Bulgarie du Nord-Est. Krakowie, 1933.
Ligeti L. Codex Cumanucus. Budapest, 1981.
Mahmut E. Gagauz Trkleri // Trk Kltr Aratrmalar. Say 335. Ankara, 1991. S. 147-154.
Marian S. Legendele Maicii Domnului. Studiu folcloric. Bucureti, 1904.
Mcri A. Gguzii // ara Noastr. An. II. Nr. 3, noembrie 1990. P. 8.
Mcri A. Cine sunt gguzii? // Naiunea. An. I. Nr. 17, septembrie 1990. P. 5.
Mcri A. Gguzii // Naiunea. An. 2. Nr. 30 (57), august 1991. P. 6.
Mcri A. Comratul poate i trebue s devin o zon a nelegerii interetnice // Glasul Naiunii. An.
VII. Nr. 7, aprilie 1995. P. 14.
Mcri A. Gguzii (ediie bilingv romano-francaz). Bucureti, 1999. 97 p.
Mcri A. Gguzii i romnii. nsemnri. Bucureti: Agerpress Typo 2000. 48 p.
Mcri A. Fragmente de istorie i nu numai. Bucureti, 2001. 91 p.
Mcri A. Gguzii. Note despre limba gguz i alte nsemnrii. Bucureti, 2001. 59 p.
Mcri A. Note de Cltorie i nsemnri. Bucureti, 2001. 131 p.
Mcri A. Gguzii. Opinii i nsemnri. Bucureti, 200 1. 53 p.
Mcri A. Et in Cumania egol. Bucureti, 2002.
Mcri A. Unele aspecte din istoria mai veche a gguzilor // Anuarul Institutului de cercetri
interetnice. Vol. IV. Chiinu, 2003. P. 60-70.
Mcri A. Gguzii din Basarabia n trecut i n prezent. Bucureti, 2003.
Mcri A. Gguzii cred n ziua de mine (Istorya yapraklar). Bucureti, 2004.
Mcri A. Gguzii n diaspor i la ei acas. Bucureti: Agerpress, 2005. 160 p.
Mcri A. Gguzii n literatura i publicistica romn. Bucureti: Paco, 2007. 128 p.
Mcri A. Gguzii. Bucureti: Paco, 2007. 204 p.
Marian S. Srbtorile la romni. Vol. I. Bucureti, 1898. Vol. II. Bucureti, 1899. Vol. III. Bucureti, 1901.
Mahmut E. Gagauz Trkleri // Trk Kurultu. Mart 1991. Ankara, 1991. S. 335.
Marian S. Legendele Maicii Domnului // Studiu Folcloric. Bucureti: Ed. Academiei Romne, 1904.
P. 107.
Marinoglu T. Tatl dlr. Annatmalar, masallar, iirlr. Kagul: Raza de Sud, 1997. 156 s.
Mehmet M. A. Aspecte din istoria Dobrogei sub dominaia onoman n veacurile XIV XVII
(Mrturiile cltorului Evliya Celebi) // Studii Revista de istorie. Bucureti, 1965. Nr. 6.
Mincev D. N. Bulgarii din Basarabia de sud // Din Trecul Nostru. Ianuarie. Sofia, 1938. P. 9.
Mutafciev P. Dobrotic-Dobrotica et la Dobrudja // Retsi VII. Revue des Etudes Slave. 1927. 1-2. P.
27-41.
Necrasov O. C. Le probleme de lorigine des Gagaouzes et la structure antropologique // Institutul
de arte grafice Bravo. Iasi, 1940.
Neculescu C. Nvlirea uzilor prin rile Romne n Imperiul Vizantin // Revist Istoric Romn.
Bucureti, 1939. Vol. IX. (Extras - 140) P. 185-207
Nikoglo D. Aspectele simbolice ale mesei nupiale gguzeti din sec. de XIX-lea nceputul sec.
al XX-lea // Tiragetia. Chiinu, 1998. P. 189-192.
Nistor I. Istoria Basarabiei. Cernaui, 1923. (Ed II. Humanitas, 1991).
Nistor I. I. Localizarea numelui Basarabia n Moldova Transpruteana // Anal. Acad. Rom. Mem. Sec.
Istorice. Seria III. T. XXVI. 1944. P. 1-27.

Nistor I. I. Aezarile bulgare i gguze din Basarabia // Anal. Acad. Rom. Mem. Sec. Istorice. Seria
III. T. XXVI. 1944. P. 355-393.
Oiteanu A. Gguzii, origine, etnogenez, istorie // Revista 22. An. 1. Nr. 50. 28 decembrie 1990.
P. 14-15.
Onal M. N. Din folclorul turcilor Dobrogeni. Bucureti, 1997.
gel B. Trk kltr Tarihine giri. Trklerde yemek kltr. Gktrklerde osmanllara.
Ankara, 1991.
zkan Nevzat. Gagavuz Trkesi Grameri. Ankara: TDK Yaynlar, 1996.
Pamfile T. Srbtorile de var la Romni. Bucureti, 1910.
Pamfile T. Srbtorile la romni. Srbtorile de toamn i postul Crciunului. Bucureti, 1914.
Pamfile T. Srbtorile la romni. Studiu etnografic. Bucureti, 1997.
Peez C. Christliche Trken oder trkische Christen? Studien aus Ostbulgarien. Oestterreichische
Monatsschrift fr den Orient. Wien, 1894. Bd. 20. 6-7.
Pittard Eugene. Les peoples des Balkan. Recherches antropologiques dars la peninsula des Balkans
specialementdars la Dobrudja. 1912. S. 407-408.
Pokrovskaya L. Gagauz dilinin ve Balcan trk azlarnn ba sentaks zellikleri // Bilimsel bildiriler,
1972. Ankara, 1975.
Popa V. G. Folclor din Moldova. ar de sus. Bucureti, 1983. Vol. IV.
Rezachevici C. Gguzii // Magazin Istoric. Bucureti, 1997. Nr. 5-6.
Rezachevici C. Gguzii Originealor // Cugetul. Revist de Istorie i Cultur. Chiinu, 2001. Nr. 1.
Rodop trkleri / E. Boyev, H. Sleymanova. , 1966.
Smoetru M. Uzii i Gguzii // Cugetul. Revist de Istorie i Cultur. Chiinu, 1991. Nr. 3.
Soroanu E. Gagavuzlarn Ilkbahar Bayram / Ma
Nevruz, , 21-23 2001. Trk Dnyasnda NEVRUZ. Drdnc uluslararas bilgi leni
bildirileri. Sivas, S.131-139.
Soroanu E. Gagauzlarn yllk trenlerinde kadnn yeri ve rol /
, , 12-14 2001 . Trk dnyas
kadnlar dostluk ve dayanma kurultay. Konumalar Bildiriler. Ankara, 2002, S. 115-120.
Soroanu E. Gagavuzlarn halk takvimi / Prof. Dr. Abdurrahman Gzele Armaan. Ankara, 2004,
S. 357-370.
Soroanu E. Gagauzlarn kalendar adetleri (etnolingvistik aaratrmas) (
( ). Chiinu: Gunivas, 2006. 256 p.
Spinei V. Moldova n Secolele XI XIV. Bucureti, 1982.
Spinei V. Populaiile nomade turce n regiunile romneti n secolele X XIV. Suceava, 1986-1987.
(Extras din Anuarul Muzeului Judeean Suceava, XIII XIV. 1986-1987. 128 p.)
Spinei V. Realitii etnice i politice n Moldova Meridinal n secolele X XIII: Romn i Turanici.
Iai, 1985. 238 p.
Spinei V. Marile migraii n estul i sud-estul Europei n sec. IXXIII. Institutul European. Iai, 1999.
Srf V. Mitologismul povetii magie gguze // iina, 1996, Nr. 12. P. 11.
Srf V. Povestea fantastic gguz / Autoref. tezei de doctor n filologie. Chiinu, 2001.
imir B. N. Rumeliden Trk Gleri. Cilt I (1877-1878). Ankara, 1968. 819 s.; Cilt II (1879). Ankara,
1970. 832 s.
Tanasoglu D. Gagauz istorias. Curs universitar. Comrat, 1994.
Tekin T. A Grammar of Orkhon Turkic // The Hague, 1968.
Trk Folklor Aratrmalar, stambul, 1949 //
. j, 18. IX. 1976.
Vasilioglu K. Masallar. Uygun szlr. Bilmeycelr. Chiinu: tiina, 2002. 112 p.
Van den Berghe P. L. The Ethnic Phenomenon. New York, Oxford: Elsevier, 1981.
Vesela-Prenoailcva Z. A propos de la protection exercee par le gouvernement ottoman sur le
monastere de Ste Catherine au Sinai. Arcniv orientalm, T. 37. 1969. S. 336.
Vulcnescu R. Mitologie romn. Bucureti, 1987.
Vulpe R., Bnea I. Din istoria Dobrogei // An. Dobrogei. 1928.

454

455


Vlah P. Susak taa dnn kurulmasndan. Kiinv, 2003. 176 c.
Ulksal M. Dobrudca ve Trkler. Ankara. 1966. (ve 1987).
Wittek P. Les Gagaouzes: Les gens de Kaykaus // Rocznik orientalisticzny. XVII (1951-1952).
Krakowie, 1953. P. 12-24.
Wittek P.Yazijioglu Ali on the Christian Turks of hte Dobruja // British School of the Oriental and
African Studies. XIV. Pt. 3. 1953. P. 639-668.
Zajaczkowski Wl. Vocabulaire gagaouze-franais // Folia Orientalia. Vol. VII. Krakow, 1965-1966.
Zajaczkowski Wl. Jzyk i folklor gagauzow z Bulgarii. Polska Akademia nauk, Nr. 5. Krakowie, 1966.
. 65-91.
Zajaczkowski Wl. Gagavuz folkloru (Gagauze folklore) // Proceedings of the First internatonal
Congress for Turkish folklore. Ankara, 1976.
Zelenciuc V. Obiceiul agrar Drgaica Snzienele // Revist de etnologie. Chiinu, 1997. Nr. 1(2).
P. 2434.
yromski M., Hatlas J. Power administration and ethnic minorities. The case study of gagauzian
autonomy. Poznan: Adam Mickiewicz University, 2008. 114 s.
Xenopol A. D. Rzboaile dintre rui i turce. Iai, 1880. (i Bucureti, 1997-ed. de Apastol STAN).

II. , ,

1.
. . . . : , 1962.
. . . : , 1979. 212 .
. . ( ). , . :
, 1981. 232 .
. . // . 1987. 11. . 148-149.
. . ( ). : , 1988.
. . ( ). . : , 1974.
: / . . . . : , 1991. 190 .
. ., . . - . : Raza de
sud, 2000. 126 .
( ). . . . . .
, 1992.
. ( ). . , 1993.
. ( ). . , 1995.
: / . . . : ,
1959. 227 .
. . ( ). . : ,
1988.
. . ( ). (, ) :
, 1990. 64 .
. . ( ). . : ,
1990. 317 .
/ . . . . . : , 1969. 260 .
-- / . . . , . . , . . , . .
. . . . . . .: , 1973. 664 .
-- / . . , . . Chiinu: Pontos, 2002. 740 p.
. . ( ). / . : , 1972.
70 .
. . (). . : , 1995.
. . (). . : , 2002.
. . (). . : , 1989.

456

..
. . , ! (, !). . : , 1989.
. . (). , 1991.
( ). . . . . . : , 1989.
. . ( ). . : , 1963.
. . ( ). . : , 1966.
. . (). : , 1968.
. . (). . : , 1969.
. . (). . : , 1970.
. . (). : , 1977.
. . (). : , 1984.
. . . : , 1986.
. . ( ). ., 1989.
. . (). . : , 1973.
. . (). . : , 1975.
. . ( ). . : , 1983.
. . ! ( !). . : , 1986.
. . (). . : , 1988.
. . , ! (, !). . : , 1990.
. . ( ). , 1996.
K M. . (). , 2000.
. . . . : , 1989. 132 .
. . ( ). . : , 1969.
. . (). . : , 1970.
. . ( ). . : , 1974.
. . ( ). . : , 1977.
. . ( ). . : , 1982.
. . // . : , 1988.
- ( - () ) / . . . : , 1908.
(). . : , 2001.
(: ) / . . . . : , 1998. 54 .
(). / . . . . . , 1991.
. . , 1875.
. . , ! (). (, ). . : ,
1966. 94 .
. . ( ). . : , 1969.
. . (). . : , 1970.
. : () / . (). : , 1975. 108 .
. . ( ). . : , 1974.
. . . : , 1988. 160 .
- . . ( ). . : , 1989.
, , ! (, !). . : , 1981.
. . ( ). . : Hyperion, 1995.
. ., . ., . . . , ! (.
, ! ). . : , 1990.

Ai (aiozlu) Evanghelieas / gecirdi gagauz dilinea protoierei M. Ciachir. Tipografia Eparhiala:


Cartea Romneasc, 1930.
Baboglu N. . Mumnar saalk iin ( ). . Ana sz. Chiinu, 1999.
Baboglu N. . Publiistika yazlarndan ( ). Chiinu, 2000.
Baboglu N. . Gagauzlarn kaderi ( ). . Chiinu: Pontos, 2003.

457


Dermenci M. M. traf (). Gnah karma eseleri (). Safin-grup. Comrat.
Dicionar gagauzo(tiurco)-roman pentru gagauzii din Basarabia / M. Ceachir. Chiinu.
Ekonomov S. P. Zavall redici ( ). . : Elena-V.I., 2003.
Costenco N. Apostolul, protoiereu Mihail Ciachir // Viaa Basarabiei, 1938. Nr. 10.
impoe L. S. Duygu baesi ( ). . Chiinu: Pontos, 2001.
Gagauz D. Trio Oglan. Chiinu, 2004.
Gagauz ada iiri antolojisi ( ). Hazrl. Osman
Baymak. Ankara, 2000. 412 s.
Gagauz halk trkleri / Hazrlayan hem basm iin sorumnu L. impoe; toplayan hem hazrlayan
M. Durbaylo. Chiinu, 2001.
Gagauzlarn eardmdjis taa colai iurenmeea romn dilini hem taa ei laf-etmeea dei romnja
(moldovandja) / dizdi hem talmacilad prof. M. Ciachir. Chiinu.
Ganeva E. iekli dnya. . Chiinu, 2002.
Hac . A. en bukvalk ( ). -, 2001.
Kara oban D. N. Sem yaratmalar ( ). Ankara, 2004.
Koanc A. Ana memleket ( ). . Chiinu: Pontos, 2001.
Koca S. Z. Var ney yaamaa ( ). , , . : Elena-V.I.,
2004.
Kuroglu S. S. Yol yldz ( ). . Chiinu: Ruxanda, 2000.
Laflc gagauzcea (tiurcce) hem romndja (moldovandja) bieal gagauzlar icin / M. Ceachir
( () () / . ). Chiinu.
Marinoglu T. . Tatl dlr ( ). , , . , 1997.
Moldova gagauzlarn halk trkleri / Toplayan hem hazrlayan E. Kvilinkova (
/ . ). Kiinv, 2003.
Vasilioglu K. K. Sevgili iirlr ( ). Chiinu, 1998.
Vasilioglu K. K. Sevgilim ( ). . Chiinu: tiina, 1998.
Vasilioglu K. K. Masallar. Uygun szlr. Bilmeycelr (. . ).
Chiinu: tiina, 2002.
Vasilioglu K. K. Vatanm Bucak ( ). . Chiinu: tiina, 2003.
Vlah P. N. Susak taa dnn kurulmasndan ( ). : .
., 2003.
Psaltir gguzcea-(tiurccea), gagauzlar icin hem tiurclear icin / Checirdi gagauz dilinea prof. M.
Ceachir ( () , / . . ).
Chiinu: Tiparul Moldovenesc, 1936.
Radova O. K. Canmn sesi ( ). . : Elena-V.I., 2003.
Stamatoglu G. Gagauzlarn altn kitab. Gagauzlarn tarihi hem etnogenezi (
. ). Comrat, 2000.
Zanet T. Akar yldz ( ). . Chiinu, 1998.

..
. . . ( ). .: , 1989.
K M. . . ( ). : , 1979.
. . . , 2000.
. .
. 1918-1940. ( .
1918-1940). : , 1987.
. ( ). . : , 1974. .
. 2-. : , 1982. . .
. . (). . . :
. . . ( ). : , 1988.
/ . . . ,
1990.
( ). ( . ). . . . : , 1981.
. . . . : Axul-Z, 1998.

Pukin A. S. Saltan ar iin masal ( ). evirdi T. Angeli. : Litera,


2000.
Eni Testament ( ). evirici Boris Tukan (. . ). : , 2003.

2.
. . , . . : ,
1984.
. . . , . :
, 1986.
- . . .
. , 2003.
/ . . . , 1908
( ). ( ) / .
.: , 2006. 434 .
. ., . . . . (..
). : , 1980.
. . . ( ). .: , 1970.
. . . ( ). : , 1972.

3. , , , ,
.,
. // . 11. 1972.
. // . 27 1979.
. ( ) // (). 13 1977.
. ( ) // . 26 1987.
. // . 11. 1987. . 148-149.
. // . 8 1985.
. // . 27 1980.
. ( ) // (). 1 1987.
. ( ) // . 10. 1969. . 150-153.
. . : // . ,
1975. 7. . 137-143.
. // . 1966. 27 .
. // . 2. 1966. . 203-204.
. // (-). 11 1981.
. // (-). 12 1981.
. // . 1. 1982. .
139-143.
. // (). 10 1986.
. . , - , , , . . , 2000.
. . // , 2003.
., . // (). 2 1988.
. // . 10. 1986. . 89-90.
. // . 12 1966.
. . // . 4 1986.
. // . 15 1982.
. // (-). 18, 20 1980.
. // . 12 1979.
., ., . // . 3. 1960. . 62-65.
- . . . . . . :
MUSEUM, 1999. 104 .

458

459


. // (). 23 1981.
. ( ) // . 19 1987.
. ( ) // .
12. 1968. . 128-129.
. ( ) // . 26 1987.
. // . 2. 1973. . 140-143.
. . // . 29 1976.
. // . 1. 1978. . 151-152.
. , // . 3 1979.
. // . 16 1982.
. // . 25 1984.
. // . 3 1986.
. // . 1989.
. // . 7. 1964. . 147-149.
. : . // . 4. 1967. . 138-139.
. ( ) // . 8. 1967. . 45-46.
, ( , ) // . 10. 1987. . 18-25.
. ( ) // . 4 1989.
// . 3. 1960. . 61.
. // . 4. 1973.
. . . 20 1983.
. . // (-). 18 1984.
. . . // (). 19 1984.
. . // . 14 1984.
. . : // (-). 11 1986.
. . // . 16 1986.
. . // (). 4 1986.
. . // (-). 26 1986.
. . // . 5 1986.
. . // . 4 1988; (-). 27 1988
. . ( ) // . 28 1988.
. . . // .
2 1989; . 8 1989.
. . // (). 21 1989.
. . // . 8 2003.
. . // . 9 (53). 2003.
. . // . 9 2003.
. // . 3, 21 1968.
(). 5 1987.
. ( ) // .

460

.
.
-- . .: ,
1973.
-- . Chiinu:
Pontos, 2002.

I ,
,
. .
.

, . -.

, .
,
. .
,


.. , . . 97.

,
. .

,
,
. -.
.
, . .
, . .
. ,
.
, . .

461


9


:
,
,

:
( ),
,
,
,


2009
????????????????
ISBN 5-89930-132-5

6084 1/16 - . ??? . . . ????


1/12-2. ??? .


143000, . , . -, . 3

Вам также может понравиться