Вы находитесь на странице: 1из 106

АБДУРАЗДИОНИ

НОМИ
АБДУРАХМОНИ НОМИ

САДУ ЯК ГАЗАЛ

Душанбе
«Ирфон»
2009
ББК 100+50.4 Ж З у & Ш * Ш
4 -7 5

Му^аррир: Б. Ражими

Мураттибон: Б.Ра^имй,
А. М у сое в

Абдурахмони Ч,оми
Ч, -150 Саду як газал. - Душанбе: «Ирфон», 2009, 104 сах,.

Мачмуа саду як 1’азали нобу шурангези шоири шах,ири


точик Нуриддин Абдурах,мони Ч,омй (1414-1492)-ро дарбар
мегирад. Умеди комил дорем, ки он писанди хотири хаводорони
шеъри классики хохдд гардид.

4700000000-069
Ч ----- -— -------— - 2009 ББК 100+10.4
М 501 (12) - 2009

IS B N 978-99947-65-07-02 © Ра*им й Б., М усоев А ., 2009


С аду я к Faза л

Агар дар дам занй сад тег бар мо,


Буридан аз ту натвонем кдтъо.
Ч,афохо хохдмат фармуд, гуфтй,
Худоро, моди ман, инх,о мафармо.
Пазам бо охи дил з-он лаб хаёле,
Бале, бедуд натвон пухт халво.
Бувад чойи хаёлат мардуми чашм,
Ба мардум гуфтаам ин нукта хар чо.
Ба гушат мебарад cap зулфи мушкин,
Дигар, з-андоза берун менихад по.
Сари бемагзи зохидро тавон кард
Баробар бо каду? Х,°шо0У калло.
Ба кдтли Ч,омй, эй чон, ранча гаштй,
Карам кардй, чазокаллох хайро.
С аду я к га за л

Аз хор-хори ишк,и ту дар сина дорам хорхо,


Х,ар дам шукуфта бар рухам з-он хорхо гулзорхо.
Аз бас фигону шеванам чангест хам гашта танам,
Ашк омада то доманам аз хар мижа чун торхо.
Рах чониби бустон фиган, к-аз шавки ту гул дар чаман
Сад чок карда пирахан, шуста ба хун рухсорхо,
То суйи бог орй гузар, сарву санавбарро нигар,
Умре пайи наззора cap баркарда аз деворхо.
Зохид ба масчид бурда пай, хочй биёбон карда тай,
Он чо ки бошад нукду май, бекорй аст ин корхо.
Х,ар дам фурушам чон туро, буса Ситонам дар бахо,
Савдоиям, бошад маро бо худ басе бозорхо.
Ту дода дил бо хар хасе, ман мурда аз гайрат басе,
Якбора мирад хар касе, бечора Ч,омй борхо.

4
С аду я к га за л

То бар вараки гул задй аз мушк ракамхо,


Дар васфи ту бишкаст сари чумла каламхо.
Х,аргиз дили ман бе ту чудо аз аламе нест,
Эй коидаи лутфи ту таскини аламхо!
Дар лашкари ишки ту асирон хама гирданд
В-аз оташи дилхост дар он гирд аламхо
Навъи дигар омад зи карам хар ситами ту,
Бо хастадилон мекунй анвои карамхо.
3-ин пеш гами чумла бутон бар дили ман буд,
Озод шудам бо гами ту аз хама гамхо.
Теги ситамат гуна зи хуни дигарон ёфт,
Бар ошики худ то кай аз ин гуна ситамхо?
Сохибназарон руй ниходанд ба Ч,омй,
3-ой руз, ки дар роди ту щуд хоки кадамхо.

5
С аду я к разал

Эй бурда рухат равнакд гулхову сумапхо.


Дорад дахани танги ту дар гунча суханхо.
Гар сарв на бо кадди ту монанд, гавон бурд
Чун об ба занчир маро суйи чамандо.
Сахрои адам лоласитон шуд, чу шадидон
Бо доги ту рафтанд ба хун гарка кафандо.
Гуфтаст ба дар гунча сабо лутфи дадонат,
Мондаст зи дайрат дамаро боз дадандо.
Мушкил, ки бувад руйи халосй дили моро,
Аз зулфи ту бо ин дама хамдову шикандо.
Бо лаззати оворагии водии иищат
Гурбатзадагонро нашавад майли ватандо.
Чун хома, ба васфи хати мушки ту фуру монд
Чомй, ки щуд ангуштнамо дар дама фандо.

6
С аду я к га за л

Симинзакдно, сангдило, лолаузоро,


Хуш кун ба нигохе дили гампарвари моро.
Ин колиби фарсуда гар аз куйи ту дур аст,
Алкалбу ало бобаки лайлан ва нахоро.
Озурда мабодо, ки шавад он тани нозук,
Аз бахри Худо, чует макун банди каборо.
Ман чун гузарам аз сари куйи ту, к-аз он чо
Ёрои гузаштан набувад боди саборо?
Хуш он, ки зи май мает шавй, бехабар афтй,
Пинхон зи ту ман буса занам он кафи поро...
Ч^омй накунад чуз хаваси базми ту, лекин
Дар хазрати султон кй дихад бор гадоро?
С аду я к га за л
^ш ы ет изйа№в^жш^,ха ж гжшаяяяаюл

Радме бидед, Худоё, он сангдил чавонро,


Е токдтею сабре ин пири нотавонро.
Бахтам чавону аклам пир аст, лек ишкаш
Оварда зери фармон хам пиру дам чавонро.
Гар зард шуд гиёде дар хушксоли хдчрон,
Пажмурдагй мабодо он тоза аргувонро.
Хун меравад зи чашмам, он бахт ку, ки бинам,
Сарве нишаста бар лаб ин чашмаи равонро.
Зохид ба куичи мехроб оварда руйи тоат,
Ошик гирифта кибла он токи абрувонро.
Мадмил мабанд имруз, эй сорбони чонон,
К-аз оби чашми мо шуд рах баста корвонро.
Ч,омй зи ишки хубон гар гуфт: «Тавба кардам!»
Ин нукта бишнав аз ман, зинхор машнав онро.

8
С аду я к разал

Эй махи хиргахнишин, аз ру.х барафган пардаро,


Шод кун, охир, гахе дилхои гампарвардаро.
Гар ба гуристони муштокон савора бигзарй,
Чрн дихад дар тан садои сумми аспат мурдаро.
Ч,он ба лаб овардиям, лаб бар лабам нех як нафас,
То ба ту биспорам ин чони ба лаб овардаро.
Беталаб натвон висолат ёфт, оре, кай дихад
Давлати хач даст чуз ранчи биёбон бурдаро.
Шарбати хичрон чашидам, фикри чон кандан чй суд?
Чун умеди зист бошад захри котил хурдаро.
Гар ба хун галтам, чй бок уро, ки тифли хурдсол
Раке донад изтироби мурги бисмилкардаро,
Нест вакти тавба, Ч,омй, хез то бар ёди дуст
Ч,оми май гирем рагми зохиди афсурдаро.
С аду я к га за л

Бом барову ч и л в а дех, мох,и тамоми хешро,


Матлаъи офтоб кун гушаи боми хешро.
Бо хама мерасад гамат, кисмати банда хам бидех,
Хос ба дигарон макун рахмати оми хешро.
Пухт зи таф гами дилам, хом хануз кори ман,
Пеши ту арза мекунам пухтаву хоми хешро.
Шуд ба гуломии дарат сарф чавониям хама,
Бадри Худо, тафаккуде пири гуломи хешро.
Бар ту салом мекунам, гарчи фуруд ёфтам
Бо шарафи чавоби ту кадри саломи хешро.
Бурд матоъи хастияш зуд ба кишвари адам,
Х,ар кй ба дасти ишки ту дод зимоми хешро.
Бар вараке, ки кардаам номи сагонтро ракам,
Зертарак навиштаам аз хама номи хешро.
Бар мани хастадил мазан таъна ба мехри некувон,
Сайди каси дигар махон охуи доми хешро.
Ч,омии ташналаб, ки шуд хок зи шавки лаъли ту,
Бода хуру бар у фишон чуръаи чоми хешро.

10
С аду я к га за л

3-он хамерезам сиришки лоларанги хешро,


То зи хуни дигарон шуйй хаданги хешро.
Май чунин гулбую гулранг аст ё гул пеши ту
Шуст дар оби хичолат обу ранги хешро?
Мегудозам хамчу зар дар бута аз бас з-охи гарм
Мефурузам кулбаи торику танги хешро.
Симро дар санг бошад чо, ту чун чо кардай
Дар бари симин дили сахти чу санги хешро?
Сохтй каддам чу чанг, он турра аз дастам макаш,
Бахри торе, бенаво мапсанд чанги хешро.
Зуд рафту дер омад сабр, эй дил, ёд кун
Он харифи дерсулху зудчанги хешро.
Ишк расвоист, Ч,омй, ё ба хубон дил манех,
Ё ба куллй як тараф нех ному нанги хешро.

11
С аду я к га за л

Гар бидонй кимати як .тори муйи хешро,


Кай дих,й бар бод зулфи мушкбуйи хешро?
Омадй бо руи аз гул тозатар душам ба хоб,
Тоза кардй дар дили ман орзуйи хешро.
Богбон дар чашми ман акси руху зулфи ту дид,
Лолаву сунбул нишонд атрофи чуйи хешро.
Хотирам з-олоиши зухди риёй шуд малул,
Як-ду коса дурд хохам шустушуйи хешро.
Эй, ки гуй хуй аз он бут метавонй боз кард,
Рав, ки ман бех мешиносам аз ту хуйи хешро.
Медихам, гуфтам, бахои хоки куят обруйй,
Гуфт: - Рав, Ч,омй, нигах дор обруйи хешро.

12
С аду я к разал

Чудой меканад буньёди моро, ■


Худо бистонад аз вай доди моро.
Мак,оми мох,и мо олист, эй х,ач,р,
Баландоханг кун фарёди моро.
Ба мо чуз ишк он бадху наомухт,
Худо некй дихад устоди моро.
Зи хубон манъи мо чанд, эй бародар
Чу донй хуйи модарзоди моро
Насимо, чониби бустон гузар кун.
Бигу он нозанин шамшоди моро,
Ки чуз побуси ту асбоби шодй -
Набошад хотири ношоди моро.
Муриде нест, Ч,омй, толиби рушд,
Ба май дех хиркаи иршоди моро.

13
С аду я к га за л

Ба асирон назаре нест туро,


Бар гарибон гузаре нест туро.
Чун наёрй дигарам пеши назар?
Ки назар бо дигаре нест туро.
К,авли душман машунав дар хаки ман,
Ки зи ман дусттаре нест туро.
Сарам аз хоки дарат дур макун,
Гар зи ман дарди cape нест туро.
Хуни дил бар мижаам бает чигар,
Чанд гуйй: Ч,игаре нест туро!
Дар дилат нолаи моро чй асар?
Аз вафо чун асаре нест туро.
Ч,омй, аз ишк,и бутон ор мадор,
Гайр аз ин худ хунаре нест туро.
С аду я к га за л

Кош, вайрон шавад аз сели фано хонаи мо,


То кашад ганчи бак,о рахт ба вайронаи мо.
Чархи фируза, чу бинй зи шафак гулгунаш,
Дурдолуда сафолест зи хумхонаи мо.
Мову паймони май, эй зохиди паймонашикан,
Дур бод офати санги ту зи паймонаи мо!
Турфа холе, ки ба як харф забои бикшодем,
К,оф то к,офи чахон иур шуда з-афсоиаи мо.
Шеваи зухд ба риидои чй фурушем, ки нест
Нархи як чуръаи май сабхаи саддонаи мо.
Сояи рахматй, эй шамъи Чигил, к-афтодаст
Болупарсухта дар пойи ту парвонаи мо.
Чомй, ин нофакушой зи кй омухтай?
Ки муаттар шуда з-анфоси ту кошонаи мо?!

15
С аду я к га за л

Тарфи 6oFy лаби чую лаби чом аст ин чо,


Сокиё, хез, ки пархез харом аст ин чо.
Шайх дар савмаъа гар мает шуд аз завки самоъ,
Ману майхона, ки ин хол мудом аст ин чо.
Мекашй TeF, ки созй дили моро ба ду ним,
Тег бигзор, ки як гамза тамом аст ин чо.
Пеши арбоби хирад шарх макун мушкили ишк,
Нуктаи хос магу, мачлиси ом аст ин чо.
Лаб ниходй ба лаби чому надонам мани мает,
Ки лаби лаъли ту ё бода кадом аст ин чо?
Бастаи халкаи зулфи ту на танхо дили мост,
Х,ар кучо мурги диле бастаи дом аст ин чо.
Ч,омй аз буи ту шуд мает, на май диду на чом,
Базми ишк аст, чй чои маю чом асг ин чо?
С аду я к га за л

Чун насиби мо нашуд васли хдбиб,


Мову дарди бенасибй, ё насиб.
Дарди дури з-он дар аз ман пурсу бас,
Мехдати гурбат надонад чуз гариб.
Гарчи аз наздик хуб аст он ду рух,
Дур бехтар бошад аз чашми ракиб.
Кай тавон савдои ошикро илоч,
Тарки ин мохулиё кун, эй табиб.
Шахнаро гар дарди дил будй, задй
Гардани воъиз ба шамшери хатиб.
Руи худ бинмоямат, гуфтй, зи дур,
Кош будй ин саъодат анкариб.
Нолаи Ч,омй зи шавкат дур нест,
З-он ки ту барги гулй, у андалиб.
С аду я к Faза л

Мезанад мушт ба руям, ки мабин .суи хдбиб,


Х,еч кас нест чу май муштакй аз дасти ракиб.
Гар нихдд даст ба набзи мани махрур, занад
Шуъла чун шамъ зи тоби табам ангушти табиб.
Дар киро ишки ту одоби хирад бархам зад,
Нест мумкин, ки муаддаб шавад аз панди адиб.
Рузи одина ба максура даро, то хонад
Хутбаи салтанати хусн ба номи ту хатиб.
Дар чаман гар гузарад нагхате аз пираханат,
Пур шавад доману чайби суману гунча зи тиб
Ч,омй, он мах, ба гарибон нанихад гуш, макун
Беш аз ин дар сухан ангези хаёлоти гариб.

18
С аду я к га за л

Иищат, ки бувад каъбаи арбоби саломат,


Реги харамаш нест ба чуз санги маломат.
Шахре, ки на чои ту, дар у хона нагирам,
Дар бодия касро нашавад чои икомат.
Завке расад аз номаи ту рузи фирокам,
Г ар номаи тоъат нарасад рузи киёмат.
Аз оташи дил cap ба фалак бурда алам, бин,
Бар хоки шахиди гамат ин аст аломат.
Ночует а дихад пири мугон бода ба риндон,
Бо муътакидон мекунад изхори каромат.
Г ар вакти намозе гузарй суи муа5зин,
«К^ад-комат»-и у паст шавад з-он каду комат.
Хар иакш, ки Ч,омй на ба савдои хатат бает.
Шуст он хама чашми тараш аз ашки надомат.
С аду я к га за л

Пирона cap кашидам cap дар рахи. сагонат,


Муи сафед кардам чоруби остонат.
Эй аз х д л о л и абру бар офтоби тобон
Мушкин камон кашида, ман чун кашам камонат?
Кам зан гирех, миёнро бар касди ман, ки тарсам,
Тоби гирех наёрад аз нозукй миёнат.
Лаъли ту чону ман хам дорам рамида чоне,
Биншин даме, ки бодо чонам фидои чонат.
Судам чабин ба рохат, гуфтй: «Мачу зиёнам»,
Ё раб, Худо бибахшад сабре бар ин зиёнат,
Ман кистам, ки чинам барге зи гулбуни ту,
Кошам халад ба сина хоре зи бустонат.
Як буса ваъда кардй, лаъли лабат замон шуд,
Худ лутф кун в-агар на, бистонам аз замонат.
Хай пок кун, Худоро, аз рух, ки шуст моро
Лавхи сабурй аз дил рухсори хунчаконат.
Дашноме аз забонат бошад муроди Ч,омй,
Ё аз забони он кас, к-у гуяд аз забонат..

20
С аду я к га за л

Сад.шохи гули тоза нишондам ба хдвоят,.


Боз о, ки яке з-он хама наншаст ба чоят.
Бе нагхати пирохани ту хирка задам чок,
Эй гунчаи хандон, бикушо банди кабоят.
Мурге зи гилам гар зи паси марг бисозанд,
Ч,ое напарад чуз ба дару боми сароят.
Соям ба тахи кафши ту рух бахри тасаллй,
Чун дастрасам нест, ки бусам кафи поят.
Х,арчанд ба хар руй кафо мехурам аз ту,
Х,ар чо, ки равй, руй натобам зи кафоят.
Дар кас ба дуъо дафъи бало мекунад аз худ,
Ё Раб, чй балой ту, ки чуям ба дуъоят?
З-он сон ки гул аз хор дамад, дар дили Ч,омй
Гулхои вафо медамад аз хори чафоят.

21
С аду я к разал

Ин чй рухсору чй хатту чй лаб аст?


В-ин чй чашми хушу холи ачаб аст?
Зери лаб нукта бувад раем, чаро
Нукгаи холи ту болои лаб аст?
Талаби хусни иноят зи рухат
Бандаро гояти хусни талаб аст.
Нахли болои ту ширин нахлест,
Ки зи нушинлабат онро рутаб аст.
Бе ту танхо на шаби мост сиёх,
Рузи мо бин, ки сияхтар зи шаб аст.
Н-ояд аз беадабон шеваи ишк,
Мазхабй ишк саросар адаб аст.
Саги ин дар на кунун шуд Ч,омй,
Умрхо шуд, ки хаминаш лакаб аст.

22
С аду я к га за л

Х,илоли ид чустан кори ом аст,


Х,илоли иди хосон даври чом аст.
Биё, сокй, ки имшаб тавбаи мо
Зи май чун рузаи фардо харом аст.
Барафруз оташе дигар зи бода,
Ки деги мо зи руза нимхом аст.
Зи руза рахна шуд айёми айшам,
Хушо, ринде, ки айши у мудом аст.
Зи бас бехушию мастй надонам,
Ки мохи руза дар олам кадом аст?
Карам кун, як-ду чоми дигарам дех,
Ки аз ман то ба мастй як-ду гом аст.
Ба майхона чу хок афтода Ч,омй
Ба буйи чуръаи чоми кй ром аст?
С аду я к га за л

Ёкути лаби ту кутти чон аст,


Васли ту хаёти човидон аст.
Зулфи ту бар офтоби тобон
Аз шаъри сиёх, соябон аст.
Бастй ба либоси качкулохон
Бар муйи камар, ки ин миён аст.
Рондй ба лаби шакардахонон
Дар х,еч сухан, ки ин дахон аст.
Дар хар оне туйиву шаъне,
Мо аъзаму шонак, ин чй шон аст?
Хдрчанд ба хар забон зи ишкат
Х,ар лахза хазор достон аст.
З-он дам, ки туро шинохт Ч,омй,
Мухри хамушиш бар забон аст.

24
Саду як гавал

Маро аз дарди ту бар сина догест,


Ки бо он догам аз олам фарогест.
Магу, дигар нахохдм сухг чонат,
Ба доги хештан, к-ин низ догест.
Ману вайронаи хичрон, хуш он кас,
Ки бо чун ту гуле бар тарфи богест.
Бинол, эй андалиби дачрдида,
Ки боги васл ишратгохи зогест.
Ба хушлахнй забон бикшодй, имруз
Суруди базми гул бонги кулогест.
Ту чуён нести, эй хоча, в-ар на
Аз он гумношуда хар су сурогест.
Макун, Чомй, зи охи оташин бас,
Ки шабхои гаматро хуш чарогест.

25
С аду я к га зв л

Лола бе руйи ту доги дили мост,


Доги ту лолаи боги дили мост.
Доги хун ин хама бар домани мо
Рашхи хунобаи доги дили мост.
Дили мо хоки дарат гаштаву гам
Дарбадаргарди суроги дили мост.
Ток;и мехроби хами абруят
Сиях аз дуди чароги дили мост.
Чун бисузад чигар аз шуълаи шавк?
Буи он атри димоги дили мост.
Воъизо, лофи балогат чй занй?
Ваъзи ту лобаи логи дили мост.
Таъни машгули чахон, Ч,омй, чанд?
Шугли у бахри фароги дили мост.

26
С аду я к га за л

Рузи майдон аст, турки шахсавори ман кучост?


Чашми хар кас бар рухи ёрест, ёри ман кучост?
Ошикон хар кас ба руйи ёри худ хандону хуш,
Ман чунин гамгин чароям, гамгусори ман кучост?
То баранд аз чилваи хубй хичолат некувон,
' Ним чавлоне зи сарви гулъизори ман кучост?
Чанд гардам бекарору сабр хар су инчунин,
Он шикебомузи чони бекарори ман кучост?
Додгардамро гамаш бар боду он бадху нагуфт,
Эй ки умре буд хоки рахгузори ман, кучост?
Нест хуш бар домани покаш губори чун мане,
Бедиле, к-аз гиря биншонад губори ман, кучост?
Монд Ч,омй дур аз он дар, вах чй хуш бошад гахе
Бозпурсад, к-он гариби хоксори ман кучост?

27
С аду я к га за л

Ба хар манзил, ки чоионй май онДоСт,


Танам ин чо, вале чони ман он чост.
Ман ар дурам, бихдмдиллах, ки боре
Дили бе сабру сомони ман он чост.
Дар он кишвар мусулмонй мачуед.
Ки шухи номусулмони ман он чост.
Чй хочат мохи тобон дар диёре,
Ки хуршеди дурахшони ман он чост.
Ба тег он мах диламро мекунад чок,
Бахона он, Ки пайкони ман он чост.
Махон, Ч,омй, чуз он чо гуфтаи хеш,
Ки махбуби сухандони ман он чост.
С аду я к га за л

Аз он дурчи гавхар такаллум хуш аст


В-аз он гунчаи тар табассум хуш аст.
Чу мурам макун поймоли чафо,
Ки бар зердастон тараххум хуш аст.
Чй мечуйй аз ман нишони ракиб?
Нишони ракиб аз чахон гум хуш аст.
Нахохам чудо аз сагони дарат
Чахонро, ки дуньё ба мардум хуш аст.
Манех, гу, фалак болиши заркашам,
Сари ман ба хишти сари хум хуш аст.
Ба дарду гами ишк хуш мезиям,
Чу асбоб бошад, танаъум хуш аст.
Макун бо рухаш, Ч , о м й , аз нола бас,
Ки бар гул зи булбул тараниум хуш аст.

29
С аду я к га за л

Бамат то дар дилам манзил гирифтаст,


Зи шодии чахонам дил гирифтаст.
Мапурс аз ман шумори укди он зулф,
Ки акд ин укдаро мушкил гирифтаст.
Ту дарёию зодид хушк аз он монд,
К-аз ин дарё рахе хосил гирифтаст.
Дилам бо чашми хунрези ту сайдест,
Ки сайёдаш пайи бисмил гирифтаст.
Ба куи ишк, аз он кас хосиле нест,
Ки рохи зухди бехосил гирифтаст.
Мабанд, эй сорбон, махмил, ки нмруз
Сиришкам рох бар махмил гирифтаст.
Зи чомат чуръае нохурда Я[омй,
Чй худро масти лояъкил гирифтаст?
С аду я к разал

Боз хдвои чаманам орзуст,


Ч,илваи сарву суманам орзуст.
Накдати гулро чй кунам, эй насим?
Буе аз он пираданам орзуст.
Тавба зи май кардаму омад бадор,
Сокии тавбашиканам орзуст.
Пурсиш агар нест, бигу носазо,
К-аз даданат як суханам орзуст.
Ман кияму базми ту? Лекин зи дур
Дидани он анчуманам орзуст.
Зистанам бо ту муяссар мабод,
Бе ту агар зистанам орзуст.
Беш магу, Ч,омй, аз он лаб сухан,
К-ин суханон з-он даданам орзуст.

31
С аду я к га за л
шаша

Кас аз хубон вафо харгиз надидаст,


Ч^уз ойни чафо харгиз надидаст.
Кунад нодида он бадху чунонам,
Ки, пиндорй, маро харгиз надидаст.
Дилам з-он чашми чрду шевахо дид,
К-аз охуи Хито даргиз надидаст.
Хароши дил чй гуям, к-он гуландом
Зи хор озори по хдргиз надидаст.
Наёяд чуз касеро Дачла дар чашм,
Ки оби чашми мо даргиз надидаст.
Ч,удо з-он мад чй сон монам, ки танро
Касе бе чон бак,о харгиз надидаст.
Бало бошад гами хубону Ч,омй
Халосй з-он бало харгиз надидаст.

32
С аду я к га за л

Гизоле чун ту дар сахрои Чин нест,


Чй чойи Чин, ки дар руйи замин нест.
Ыабинам лоларухсоре дар ин 6 o f ,
Ки доги ишкат уро дар чабин нест.
Дахонатро вучуде хурдабинон
Тасаввур кардаанд, аммо якин нест.
Бунафша рост чун зулфи качи туст,
Чунин раста зи тарфи ёсамин нест.
Нарафт аз чон таманнои лаби ту,
Магас бе орзуи ангубин нест.
Чй суд, эй зохид, аз далки муламмаъ?
Чу аз ишкат алам бар остин нест.
Шудй бар рагми Ч,омй ёри агёр,
Макун, чоно, ки шарти ёрй ин нест.

33
С аду я к га за л

Биё, ки шохдци бустон .зи рух никоб андохт,


Насим дар сари зулфи бунафша тоб андохт.
Сабо шамими гулу буйи ёри гулрух дод,
Марову мурги чаманро дар изтироб андохт.
Ш и нисори кудуми гул аз шукуфа насим
Ба садни бог дирамхои симноб андохт.
Зи шабнами сахарй гунча бомдоди пагох
Кушод пирахан аз хам дар офтоб андохт.
Тавон бар абри хурушанда таъна зад ба чунун,
Зи санги жола, ки бар шишаи хубоб андохт.
Даруни согари лола чарост мушколуд?
Агар на мушк пайи тиб дар шароб андохт.
Чакид нам зи хаво ё зи назми ту, Ч,омй?
Ба гуши шодиди гул луълуи хушоб андохт.

34
С аду я к га за л

Гамат рузи маро расми шаб рмухт,


Диламро тобу чонамро таб омухт.
Макун дар гиря хар дам айби чашмам,
Ки ин гавхарфишонй з-он лаб омухт.
Надидам хеч мазхаб хуштар аз ишк,
Хушо, он мохру, к-ин мазхаб омухт.
Дилам дур аз рухат то субхдам душ
Ба Моху Зухра оху «ё Раб» омухт.
Фуру шу, эй муаллим, лавхи бедод,
Ки ёр ин харф пеш аз мактаб омухт.
Ситодан иест ашкамро, надонам,
Ки ин сайр аз кадомин кавкаб омухт?
Начуяд чуз шароби лаъл ^омй,
Аз он дам, к-аз лабат ин машраб омухт.

35
С аду я к га за л

Дй, ки он нозанин сухан мегуфт,


Бо рафикон хадиси ман мегуфт.
Суйи ман буд ишорати гамза,
Г арчи бо дигарон сухан мегуфт.
Намаки реши дилфигорон буд,
Х,ар чй он шухи гамзазан мегуфт.
Субддам бод аз он шамоили хуб .
Нуктае чанд дар чаман мегуфт.
Лутфи он кад зи сарв мепурсид,
Васфи он руй бо суман мегуфт.
Пеши гул гох аз он латофати тан,
Год аз он буйи пирадан мегуфт.
Бадри мургони субд Ч,омй низ
Х,оли шабдои хештан мегуфт.

36
С аду я к га за л

Маро ишк,и азизе хор кардаст,


Чй гуям? Ишк аз ин бисьёр кардаст.
Наёяд аз дили беиищ коре,
Маро ин нукта дар дил кор кардаст.
Ба рузи васл бас осой бувад ишк,
Шаби хачраш чунин душвор кардаст.
Намечунбад ракиб аз ин сари ку,
Ради ушшокро девор кардаст.
Дар огуши худат дар хоб дидам,
Фалак бахти маро бедор кардаст.
Аёдат мекунй бемори худро,
Маро ин орзу бемор кардаст.
Гадои туст Чомй, лекин аз ту
Х,амин дарюзаи дидор кардаст.
С аду я к га за л

. Чй гуям, к-аз фирокдт чунам, эй дуст?


Ч,игар пурдарду дил пурхунам, эй дуст.
Ба зери пойи худ кардй сарам паст,
Расондй поя бар гардунам, эй дуст.
Миёни рахравон будам фасона,
Зи рах, бурдй ба як афсунам, эй дуст.
Чунон аз лаъли майгуни ту мастам,
Ки фориг аз майи гулгунам, эй дуст.
Зи иакди ишк агар холй бувад чайб,
Чй суд аз ганчи Афредунам, эй дуст?
Камам дар хашмату чох аз сагонат,
Валекин дар вафо афзунам, эй дуст.
Магу, Ч,омй саги ин остон нест,
Макун з-ин дойра берунам, эй дуст.

38
С аду я к разал

Дур аз рухи ту чунонам, эй дуст,


К-аз хастии худ ба чонам, эй дуст.
Сабр аз хама некувон тавонам,
Лек аз ту наметавонам, эй дуст.
Хохам, ки ба рузи васл пешат
Гамномаи хачр хонам, эй дуст.
Пеши ту хануз норасида.
Аз кор фитад забонам, эй дуст.
Гуфтй зи гамам дили ту чун аст?
Дил пеши ту, ман чй донам, эй дуст?!
Доман мафишон зи ман, ки хохам
Ч,он дар кадамат фишонам, эй дуст,
Ч,омй сари худ ниход бар дар.
Яъне саги остонам, эй дуст,

39
С аду я к га з а л

Боз бар шакли дигар мебинамат, .


З-он чй будй, хубтар мебинамат.
Пеш аз ин будй чу гунча пардагй,
Чун гул акнун пардадар мебинамат.
Чуз камар чизе набинам дар миён,
З-он миён к-андар камар мебинамат.
Чун намеой чу чон андар барам,
Хдмчу умр андар гузар мебинамат.
Рафтй аз пеши назар умрею ман
Х,амчунон пеши назар мебинамат.
Тири оде гар расад суят, чй бок?
Синаи покон сипар мебинамат.
Ч,омй, аз чоми кй май хурдй, ки боз
Аз ду олам бехабар мебинамат?

40
С аду я к га за л

Дилам дар халкди эулфи ту шуд банд,


Зи ман магсил, ки маркам гашт пайванд
Бар он лаб холх,о бас, хат маяфзой,
Бало бар чони Ман з-ин беш мапсанд.
Чй суд аз пандгуён бедилеро,
Ки гирад оламе аз холи у панд.
Ба хидматгории сарви баландат
Миён сад чо камар баста найи канд.
Зи банда лофи ишкат гар гунох аст,
Гунох аз бандаву афв аз худованд.
Зи дасти ман каши хар дам сари зулф,
Зи по афтодам, эй чон, саркашй чанд?
Зи саг камтар нихй микдори Ч,омй,
Вале хает у бад-ин микдор хурсанд.

41
С аду я к га за л

Аз ёри кухдн намекунй ёд,


Пеши кй кунем аз ту фарёд?
Фарёди касе намекунй гуш,
Ин шеваи нав муборакат бод!
Бо давлати бандагит хдстем
Аз хочагии ду олам озод.
Шояд, ки Туро фаришта хонанд,
К-ин лутф иадорад одамизод.
Он сухта ёфт лаззати ишк,
К-аз васл нишон надиду чон додГ>
Аз шаккари чонфизои Ширин
Парвиз наёфт завки Фарход.
MypFH чамани вафост, Ч[омй,
Дар доми гаму бал о чй афтод?

42
С аду я к га з а л

- Он кдвм, ки эхроми сари куйи ту бастанд,


То cap наниходанд ба рохдт, нанишастанд.
Х,арчанд ки харгиз маю майхона надиданд,
Х,амвора зи шавки лаби майгуни ту мастанд.
Хуш холи шахидони фироки ту, ки боре
Рафтанду аз ин доги чигарсуз бирастанд.
3-ин сон ки туро дуст гирифтанд мухиббон,
Тарсам, ки аз ин пас ба худоит парастанд.
Аз доми алоик ба гами ишк тавон част,
Хуш вакти касоне, ки аз ин дом бичастанд.
Чун чом тунук буд дили нозуки Ч,омй,
К-аз санги ситам симбаронаш бишикастанд.

43
С аду я к га за л

Дилам майли яке сарви сахй кард,


Ки дар васфаш иборат кутахй кард.
Агарчи берахй кардан зи хад бурд,
Бихамдиллах, ки танхо бо рахй кард.
Дили ман з-он дахон ру дар адам дошт,
Чу чон донист, азми хамрахй кард.
Сурохй бо вучуди лаълаш аз май
Дили пур дошт, бар согар тихи кард.
Х,арими остонаш дид зохид,
Х,авои хулд карду аблахй кард.
Дилам хуш буд бо бемории хеш,
Аз он себи закан майли бихй кард.
Ба сахрои адам зад хайма Ч,омй,
Чу савдои бутони хиргахй кард.

44
С аду я к га за л

Бе ту ошик, чу назар дар кадахи лола кунад,


3-оби чашму дами сардаш кадахи жола кунад.
Кухкан теша чу бар кух занад, он чй садост?
Ч,игари санг зи дарди дили у нола кунад.
Дида дунболи ту, дил низ, Худоро, маписанд,
Ки ракибам зи сари куйи ту дунбола кунад.
Мах, т^вон хонд ба он хат рухи зебои туро,
Ки фалак гирди мах аз анбари тар хола кунад.
Он чй бо зиндадиле кард чу Хизр оби хаёт,
Лаъли чонбахши ту бо мурдаи садсола кунад.
Ишк бе чилваи маъшук муяссар нашавад,
Аклу дин кай барад он васф, ки даллола кунад?
Лофи хар нохалаф аз чо набарад Ч,омиро,
Рохи Мусо назанад бонг, ки гусола кунад.

45
С аду я к разал

Ч,он аз он лабхо хикоят мекунад*


Тутй аз шаккар ривоят мекунад.
Х,ар кй мегуяд хадиси салсабил,
З-он лаби нушин киноят мекунад.
Аз ракибон мекунад пах,лу тих,й,
Ч^ониби моро риъоят мекунад.
Чашми шухаш мекашад теги ч,афо,
Лаъли чонбахшаш химоят мекунад.
Дур аз он лаб чон яке нолон най аст,
«Бишнав аз най чун хикоят мекунад».
З-он лаби хамчун шакар монда чудо,
«Аз чудойихо шикоят мекунад».
Кдтли Ч,омиро чй хочат теги тез?
Еамзае уро кифоят мекунад!

46
С аду я к га з а л

Шабам дар. мотами хичрон ду абру дар хаёл омад,


Ба сина дар кучо нохун задам, шакли хилол омад.
Пас аз марг, эй хумоюнзог, афган устухонамро
Дар он сахро, ки рузе буйи он мушкингизол омад.
Равам дар сояи девори он хуршедрух мирам,
Чу хохад офтоби умрро рузе завол омад.
Наёяд чуз ба хуноби чигар дар бар хаданги у,
Ки боги синаву бустони чонро чун нихол омад.
Нишони наълхои маркабаш чуяд сиришки ман,
Бале, соил хамеша моили саффи ниъол омад.
Зи хашмат, шояд ар пояш намонад бар замин, з-он сон,
Ки сархои азизон дар рахи у поймол омад.
Ба васфи он дахони танг гуфт аксар сухан Ч^омй,
Аз он ру ошикони тангдилро хасби хол омад.
С аду я к га за л

Рухи худ ба хун нигорам, ки нигори май наёмад,


Гами у бикушт зорам, ба мазори ман наёмад.
Ба канори чу надидам чу кддаш ба бог сарве,
Ки зи оби дида чуе ба канори ман наёмад.
Хати сабза омад аз гил, ки зи пай расидам, инак,
Чй кунам, чу ин башорат зи бахори ман наёмад?
Ба кадом коса сархуш зиям аз шароби рохат?
Ба сарам чу захми сумме зи савори ман наёмад.
Чй дихам ба у дилеро, ки хароб аз уст корам?
Ба чй кор ояд уро, чу ба кори ман наёмад?
Зари чехра сохт Ч,омй зи ду дида сурх, яъне
Ки зи кони ишк накде ба иёри ман наёмад.

48
С аду я к га за л

Зи хокам чу хунин гиёе барояд,


Ба хар шох барги вафое барояд.
Чу оташ машав тунду саркаш, мабодо,
Ки дуди дил аз мубталое барояд.
Ба буйи ту аз чо чахам маету бехуд,
Зи хар су, ки овози пое барояд.
Наку гуш кун, к-он манам гирди куят,
Чу шабхо фигони гадое барояд.
Давам пешу чун ашк холи ту пурсам.
Зи куйи ту чун ошное барояд.
Табибо, яке дафтари хеш букшой,
Бувад дарди моро давое барояд.
Басе бояд аз дида хун рехт, Чрмй,
Ки коми дил аз дилрабое барояд.

49
С аду я к га за л

Рафтам ба 6 o f , сарви хиромони ман набуд


В-он навшукуфта гунчаи хандони ман набуд.
Чун абри навбахор ба хар су гиристам,
К-он сарв пеши дидаи гирёни ман набуд.
Накшод дил зи лола маро, з-он ки бе рухаш
Доги гаме набуд, ки бар чони ман набуд.
Аз чайби гунча доги латофат хамечакид,
Ч,уз хуни дил чакида ба домони ман набуд.
Мурги чаман гирифт сари худ фигонкунон,
К-аш токати шунидани афгони ман набуд.
Хдр чо намуд чилва буте бар саманди ноз,
Ч,онам зи рашк сухт, ки чонони ман набуд.
Ч,омй, бигуй, бахри чй мондй зи дуст боз?
Ман чун кунам, ки бахт ба фармони ман набуд.
С аду я к га з а л

Хуш он, ки висоли ту муяссар шуда бошад,


Чашмам ба ч д м о л и ту мунаввар шуда бошад.
Резам зи мижа ашк дамодам, ки бишуяд,
Гар гайри ту дар дида мусаввар шуда бошад.
Бо х,еч баробар накунам, он ки сари ман
Дар куйи ту бо хок баробар шуда бошад.
3-ин беш макун саркашй, эй мох, бияндеш
З-он лахза, ки охам ба фалак баршуда бошад.
Шуд комати ман халка дар он фикр, ки дастам
Дар халкаи он чаъди муъанбар шуда бошад.
Х,аргиз ба вафо бо дигаре ахд набандам,
Гар худ зи ч дф о ахди ту дигар шуда бошад.
Ч,омй, макун андеша, ки тагйир наёбад
Дар хукми азал хар чй мукаддар шуда бошад.

51
С аду я к разал

Мехри чамолаш аз дили девона кай шавад?


Савдои шамъ аз сари парвона кай шавад?
Ин дил, ки рахна-рахна шуд аз гам, на чойи уст,
Шахбози сидра сокини вайрона кай шавад?
Шуд суйи гашт он маху ман сокини рахаш
Дар интизор, то тарафи хона кай шавад?
Он чо, ки май ба ёди лаби у кунанд нуш,
Бе хою хуй наъраи мастона кай шавад?
Дар бода гар на чошние бошад аз лабаш,
Паймони зухд дар сари паймона кай шавад?
Дилро хаёл менакашад чуз ба холи у,
У мурги зирак аст, ба хар дона кай шавад?
Чрмй агар шамоили Лайлй набинадаш,
Мачнунсифат ба ошикй афсона кай шавад?

52
С аду я к га за л

Хатат к,утт аз он лаъли хандон кашид,


Хизр чошнй з-оби хайвон кашид.
Ба хунам навиштаст фармон лабат,
Нахохам cap аз хатти фармон кашид.
Наёраст чашми дилам аз ту духт,
Ачал, к-аз танам риштаи чон кашид.
Пайи макдами ту зи сабза сабо
Бисоти зумуррад ба бустон кашид.
На лола-ст он, балки хуниндиле
Ба дил бахри ту доги пинхон кашид.
На гунча-ст бар гулбун он, балки гул
Зи шарми ту ру дар гиребон кашид.
Хдмин хосили Ч,омй аз сайр бас,
Ки дар майкада по ба домон кашид.

53
I*
С аду я к га за л

Бар ман аз чдври ту хдрчанд ки бедод равад,


Чун рухи хуби ту бинам, хама аз ёд равад.
Гирех аз турраи мушкин макушо пеши сабо,
Умри сад дилшуда мапсанд, ки бар бод равад.
То ба кай ошики дилхаста ба уммеди висол
Шодмон суйи дарат ояду ношод равад?
Накши Ширин равад аз санг, вале мумкин нест,
Ки хаёли рухаш аз хотири Фарход равад.
Хок бодо сари ман дар рахи он сарви равон,
Ки гирифтории ман бинаду озод равад.
Ч,уз ба вайронаи гам чо накунад мурги дилам,
Чугз аз он нест, ки дар манзили обод равад.
Дил бад-он гамзаи хунрез кашад Ч,омиро,
Сайдро чун ачал ояд, суйи сайёд равад.
С аду я к га за л

Дустон, бозам дигар коре фитод,


Дил ба доми 'ишки хунхоре фитод.
Ч,он рамид аз тан, ба куяш орамид,
Аз кафас MypFe ба гулзоре фитод.
Мо бало хохему зохид офият,
Дар матоъеро харидоре фитод.
Дар харими васл махрам шуд ракиб,
Домани гул дар кафи хоре фитод.
Акл'шуд мафтуни мушкин туррааш,
Содае дар доми тарроре фитод.
Чашм пушидам, рухаш дидам ба хоб,
Хуфтаеро бахти бедоре фитод.
Умрхо Ч,омй вафо варзиду сабр,
Кораш охир бо чдфокоре фитод.

55
С аду я к га з а л

Охуи чашми ту дили шерони дин барад.


Оху кй дид, к-у дили шерон чунин барад?!
Гардад зи тоби мехри ту рахшанда ахтаре,
Х,ар пора дил, ки ох ба чархи барин барад.
Воъиз, ки васфи хулд хамекард, шарм дошт
Пеши лабат, ки номи маю ангубин барад.
Надханд ним чуръа ба садсола зухд, кист,
К-ин киссаро ба зохиди хилватнишин барад?
Тобам пас аз сучуди дарат руй аз сабо,
Тарсам, ки хоки пои туам аз чабин барад.
Оташ ба хафт чарх занад барки охи ман,
Гар ним шуъла з-ин чигари оташин барад.
Чоми хаёли холи ту бо худ ба хок бурд,
Чун мур дона ёфт, ба зери замин барад.

56
С аду я к га за л

Дил кадатро балост мегуяд, .


Кач, нагуям, ки рост мегуяд.
Х,ар киро дида шуд губори дарат,
Дидаро тутиёст мегуяд.
Дарди худ бе ту хар киро гуфтам,
Дарди ту бедавост мегуяд.
Лаби ту хат фузуд, мегуфтам,
Лаби ман чонфизост, мегуяд.
Тири ман, гуфт, дар дилат хайф аст,
Он чй дар дил марост, мегуяд.
К,атли ман кори туст, мегуям,
Катли ту ори мост, мегуяд.
Х,аст хар му зи зулфи ту умре,
Ч,омй ин умрхост мегуяд.

57
С аду я к га за л

Гуфтам: «Аз ту бар дилам дар дам кам аз сад гам мабод»,
Зери лаб хандиду гуфто: «Беш боду кам мабод».
Гуфтамаш: «Андешаи корам шуд аз зулфи ту гум».
Гуфт: «Кори кас чунин ошуфтаву дархам мабод».
Гуфтамаш: «Бахри ту мерезам зи мижгон дурри ашк»,
Гуфт: «Ё Раб, харгиз ин абри карам бе нам мабод».
Гуфтамаш: «Шуд коматам чун хаЛка, ашкам чун нигин».
Гуфт: «Ч,уз харфи вафоям накдш ин хотам мабод».
Гуфтам: «Аз хичрон набошад мотаме чонсузтар».
Гуфт: «Дар чони мухиббон доги ин мотам мабод».
Гуфтамаш: «Дорам диле пурдард бе пайкони ту».
Гуфт: «Ё Раб, хеч касро дарди бемархам мабод».
Гуфтам: «Аз нищи ту холй нест дар олам касе».
Гуфт: «Ч,омй, хар кй ошик нест, дар олам мабод»!

58
С аду я к га за л

То туро шакле бад-ин сон сохтанд, .


Бахри мардум офати нон сохтанд.
Кудсиён тасвири кдддат хостанд,
Шохи туборо хиромон сохтанд.
3-абри рахмат катрахои лутф рехт,
Гирд карданд, он занахдон сохтанд.
Тори мижгонат зи чон чун нагзарад?
К-аш зи нуки гамза найкон сохтанд.
Бахри галтидан ба хоки иойи туст,
Дурри ашкамро, ки галтон сохтанд.
Х,ар кучо чавлонкунон рондй саманд,
Ошикон аз дида майдон сохтанд.
Хост Ч,омй. к-аз бутон бандад назар,
Он ду рух бозаш пушаймон сохтанд.

59
С аду я к еазал

Хар шаб зи гамат баски дилам зор бинолад,


Аз иолаи зорам дару девор бинолад.
Бе руйи ту нолад дил аз ин синаи садчок,
Чун мурги кафас, к-аз гами гулзор бинолад.
Ох, аз дили сахти ту, ки як рах накунй гуш,
Гар ошики дилсухта сад бор бинолад.
Афгони дилам о яд аз он турраи шабранг,
Чун нолаи мурге, ки шаби тор бинолад.
Бар касри тараб хуфта чй огохй аз онат,
К-озурдадиле дар тахи девор бинолад.
Булбул, ки зи гул хар чй расад, хает бар он хуш,
Хуш нест, ки аз сарзаниши хор бинолад.
Ч .О М Й , макун аз ёр фигон, гар ситаме рафт,
Ёр он набувад, к-аз ситами ёр бинолад.

60
С аду я к га за л

Ба хунам гар каши тег, эй ситамгар,


Нахохад шуд таманнои ту аз cap.
Хиромон бигзарам, гуфтй, ба хокат,
Худоро, сарви ман, з-ин фикр магзар.
Ракиб ахволи дардам нек донад,
Саги куят аз у сад бор бехтар.
-Бунафша гирди гул дар хоб дидам,
Муъаббар шуд бад-он зулфи муъанбар.
Макун бо каддаш, эй дил, ёди тубй,
Машав хар лахза мурги шохи дигар.
Ба рух накдпи хаёли у каш идй,.
Задй, эй ашк, охир сикка бар зар.
Чй хуш бошад ба базми ишк, Ч,омй,
Май андар ч о м у дил бар дар баробар.

61
С аду я к га за л

Эй зи мушкин турраат дар хдр диле банде дигар,


Риштаи чонро ба дар муи ту пайванде дигар.
Зулфи ту, ё Раб, чй занчирест, к-аз савдои у
Х,ар замон девона мегардад хирадманде дигар.
Чун рахад мискин дилам з-он чаъди хамдархам, ки хает
Х,ар хаме сад халкаву хар халкае банде дигар.
Гар падар хуршеду модар мод бошад, филмасал,
Бар замин н-ояд ба хубй чун ту фарзанде дигар.
То самоъи кавли мутриб дод панди ман даким,
Хуш намеояд, ки дорам гуш дар панде дигар.
Мудтасиб савгандам аз май доду адди гул расид,
Вад, ки мебояд шикастан боз савганде дигар.
Дил гирифт аз хонаках, Ч,омй, ради майхона гир,
То пайи маъшуку май гирем як чанде дигар.

62
С аду я к га за л

Эй дахонат зи дабу лаб зи дахон ширинтар,


Ханда ширину сухан гуфтан аз он ширинтар.
Нарасад бо лаби ту лофи сухан тутиро,
Гарчи хает аз хама ширинсуханон ширинтар.
Дар дили танг лабат хамчу шакар ширин аст,
Лек дар дидаи хунобафишон ширинтар.
Коми дил гарчи шуд аз шури гами ишк;и ту талх,
Ч^они ширини мани, балки зи чон ширинтар.
Килки тасвир агар худ зи найи канд бувад,
Сурате аз ту кашидан натавон ширинтар.
Найшакар гарчи зи cap то ба кадам ширин аст,
Нест аз кадди ту, эй сарви равон, ширинтар.
Ч,омй аз васфи лабат cap нашикебад, чй ачаб?
Нуктае н-ояд аз онаш ба забон ширинтар.
С аду я к разал

Зихд, мехр аз рухат шарманда, Мах низ,


Зи хайли и ищи ту султон, сипах низ.
Зи дасти ишки ту дод аз кй хохем?
Ки дорад доги ишкдт подшах низ.
Макун бе мучибе моро гунахгор,
Чу куштан метавонй бегунах низ.
Гузаштй дй ба сад нозу карашма,
Накардй суйи муштокон нигах низ.
Камар бастй, халоки чони ман шуд,
Худоро, баршикан тарфи кулах низ.
Чй хуш, обод шуд куйи харобот,
Фидояш бод масчйд, хонаках низ. •
Кладам кай менихй бар чашми Ч,омй?
Ки камтар дорияш аз хоки рах низ.

64
С аду я к разил

Ниходй лаъли рахшон бар баногуш, ,


Сухайлу Мохро кардй хамогуш.
Дури ашкам шуд аз акси лабат лаъл,
Манаш дар дида но кардам, ту дар гуш.
Маро бар хар мижа лаълест, аммо
Аз он хуне, ки дар дил мезанад чуш.
Зи лаълат гар кунам дарюза коме,
Ба луълуъ лаълро гири, ки: «Хомуш».
Чй будй Кухкан лаъли ту дидй,
Ки кардй лаъли Ширинро фаромуш!
Зи лаълаш чун надорй ранг Ч,бмй,
Зи хуни дил шароби лаъл менуш.

65
С аду я к га за л

Он лоларух, ки бошад аз доги мо фарогаш, .


Аз дида рафт, лекин аз дил нарафт догаш.
Сарве ба тозагй буд аз боги лутф руста,
Зад сели кахр мавче, канд аз харими богаш.
Хуррам гуле ба бустон бишкуфт баъди умре,
Нодида сер булбул. тороч; кард зогаш.
Онро, ки ин шамома даврон рабояд аз каф,
Мушкил, ки хеч; атре мушкин кунад димогаш.
З-он гумшуда, надонам, боре нишон кй гуяд?
Ч,ое нарафт, к-аз кас кардан тавон сурогаш.
Дилро рахи бурун шуд кай бошад аз шаби гам?
,К-аз боди бениёзй бенур шуд чарогаш.
Ин сон ки шугли хичрон шуд ранчбахши Ч^омй,
Кай хоби рохат ояд бар бистари фарогаш?
С аду я к Faза л

Сари ман кош будй хоки рохаш,


Магар гаштй лагадкуби сипохаш.
Ба чон додан агар кардем таксир,
Кунун хастем аз чон узрхохаш.
Манех бар зохид, эй дил, тухмати ишк,
Ки мебинам аз инхо бегунохаш.
Х,ануз аз бодай шаб саргарон аст,
Ва гар на, чист хоби чоштгохаш?
Шабам шуд равшан аз руяш бад-он сон.
Ки рузам тира аз зулфи сиёхаш.
Ба шакли у хилоли хеш хохам,
Ракибо, баршикан тарфи кулохаш.
Чй шуд, гар кард Ч,омй даъвии ишк?
Ду чашми хунфишон инак гувохаш.

67
С аду я к га за л

Халк,е чу гул шукуфтаву хандон ба тарфи бог,


Мову диле зи хачри ту чун лола дог-дог.
Дар бог агар на буйи ту ёбам ба хар гуле,
Охе барорам аз дилу оташ занам ба 6 o f .
Пушида дор гунчасифат пирахан зи бод,
То буи у чу гул нашавад атри хар димог.
Х,очат мабар ба хонаи хамсоя, эй рафщ,
К-имшаб шарори синаи ман бас бувад чарог.
Дар чобукй тарики ту варзанд некувон,
Лекин хироми кабки дарй нест кори зог.
Кай соя бар сарам фиганад он хумои кудс?
Чун бар кулух менанишинад маро калог.
Фасли бахор баста чахоне ба айш дил,
Ч.ОМИЮ д ард и иш ку зи айш и чахон ф арог.
С аду я к га за л

Эй хуррам аз бахори рухат навбахори ишк,


Дар хар диле зи тозагулат хор-хори ишк,.
Х,арчанд сархушй зи майи хусн, ёд кун
Моро, ки чон расид ба лаб дар хумори ишк.
Махмил хамин ба синаи вайрони мо кушод,
Х,ар корвони гам, ки расид аз диёри ишк.
Фарке миёни орифу обид ниходаанд,
Ин хуш ба ишки кор бувад в-он ба кори ишк.
Гар Кухкан зи пой даромад, чй чои таън?
Валлах, ки кух паст шавад зери бори ишк!
Х,ар гах хаданги гамза кушой зи шасти ноз,
Бошад хумои сидра фурутаршикори ишк,
Ч,омй, мадор ранча дил аз фикри окйбат,
Х,олй ба накд хуш гузарон рузгори ишк.

69
Саду я к га за л

Эй сари акд аз хатат бар хати фармони ишк,,


Гуйи дил аз турраат дар хами чавгоии ишк-
Муншии хичрон навишт бахри халокам нишон,
Мухр зад аз доги дил сохиби девони ишк.
Рафт ба хар водие аз мижаам сели хун,
Ташна ба хунам хануз реги биёбони ишк-
Ч,авркашй бар дарат сохт маро сарбаланд,
Арраи фарки ман аст кунгури айвони ишк.
Бод, ки чунбид аз у силсилаи зулфи ту,
Шуд дили девонаро силсилачунбони ишк.
Чок макун синаам, тарсам аз ин равзана
Бар хама равшан шавад оташи пинхони ишк-
Нома, ки печида шуд, гуфтаи Ч,омй дар у
Хдст иайи ахли дил лукмае аз хони ишк.

70
С аду я к га за л

Бурун ой аз ншфби гунча, эй гул,


Ки аз шавк,и чамолат сухт булбул.
Чу гардад мавъиди дидор наздик,
Наёяд дигар аз ошид тахаммул.
Ба гашти бог рафтам, то барорам
Даме чун лола хуш бо coFapy мул.
Маро шавк;и ту гирёнид чандон,
Ки шуд пурхун зи ашкам домани гул.
Зи бас нолидам аз фарёди мургон,
Дар атрофи чаман афтод гулгул.
Чудо з-он сарви кадду сунбули зулф
Надидам к;адди сарву зулфи сунбул.
Чу мутриб лаб бибаст аз назми Ч,омй.
Баромад аз сурохй бонги кулкул.
С аду я к га за л

Чашми ту сод асту сари зулф дол,


Бо худ аз он харду маро сад хаёл.
Хост мусаввир, ки кашад накдш ту,
Чехра кушодию кашид инфиъол.
Х,аст дили сухта пеши лабат
Ташналабе бар лаби оби зулол.
Х,оли ман аз васфи чдмолат накуст,
Пеши ту гуфтем наку васфи хол.
Гар сари мо хоки рахат шуд, чй бок?
Бод чунин сад ба рахат поймол!
Ёфт камоле сухаиат, то гирифт
Чошние аз суханони Камол.
Ч,омй аз он лаб сухан огоз кард,
Шуд лакабаш тутии ширинмакол.

72
С аду я к га за л

Мерасй хандону мегуйй: «Ба поям чашм мол»,


Чашм мемолам, мабод, ин хоб бошад ё хаёл?
Аз малоли хачри ту шуд чашми хунборам чу чуй,
Бар лаби ин чуй мёбиншин иайи дафъи малол.
Пеши руят хатти лаб, гуй зи тоби Офтоб
Сабзпушон по фуру карданд дар оби зулол.
Кардаам дар рах нишони пои худ мадв аз сучуд,
Сар намеёрам баровардан дигар з-ин инфиъол.
Чун шавам аз харфи савдои ту холй? К-он ду зулф
Нак;ш баста дар саводи дидаи ман чун ду дол.
Шамъи мачлис хост душ оташ задан парвонаро,
Сохт оташгираи он шуъла мискин парру бол.
Ч,омй аз ширинлабон дорад саволи бусае,
Лаъли нушини ту медонад чавоби ин савол.

73
С аду я к разал

Дустон, чанд кунам нола зи бемории дил?


Кас гирифтор мабодо ба гирифтории дил.
Эй, ки бар зории дил мекунй инкор, биё,
Гуш бар синаи ман нех, бишунав зории дил.
Куйи ту манзили дилхосг, касе чун гузарад,
Ки наёяд ба замин пой зи бисёрии дил.
Муддати хачр зи хад мегузарад, сабр кучост?
Ки дар ин вокеъаи саъб кунад ёрии дил.
Хондаам киссаи ушшок басе, нест дар он
Ч,уз чафокории дилдору вафодории дил.
Гар ба васлат нарасам, дарди талаб низ хуш аст,
Нест матлуб чуз инам зи талабгории дил.
Умрхо шуд, ки дили Ч,омй аз ин FaM хун аст,
Ки кунад бо ту даме шарх чигархории дил.

74
С аду я к га за л

Дидам турову рафт зи даст ихтиёри дил,


Оре, зи дасти дида хароб аст кори дил.
Х,ар нахли орзу, ки нишондам зи кадди ту,
Дар боги ч;ои надод баре гайри бори дил.
Туркест чашми масти ту, к-аз абрую мижа
Тиру камон кашида ба касди шикори дил.
Дил сухт з-оташи гаму пайкой ба сина монд,
Х,ам ёдгори тири ту, хам ёдгори дил.
Дил додамат, ки гар бувадаш бекарорие
Аз чаври рузгор, шавй гамгусори дил.
Ту гамгусор ношуда, бурдй карор аз у,
Бо ту чунин иабуд зи аввал кдрори дил.
Ч,омй ба пардаи дили худ сохт чойи ту,
Яъие дару ни пар да туй пардадори дил.

75
Чй гуям, к-аз гамат чун метапад дил?
Чу сайди гарка дар хун метапад дил.
Зи руйи лутф дасте бар дилам нех,
Бибин, к-аз дасти ту чун метапад дил?
Чу мурге, к-афтад андар доми сайёд,
Маро дар зулфат афзун метапад дил.
Чу он модй, ки берун афтад аз об,
Зи базми васл берун метапад дил.
Гар аз як чониб омад ишк, чун аст?
Ки Лайлиро чу Мачнун метапад дил?
Нахустин чунбиш омад чунбиши ишк,
Х,арифонро на акнун метапад дил.
Пайи таскини Ч,омй бусае бахш,
Ки имрузаш дигаргун метапад дил,.
С аду я к разал
щщшз!Ш № тшж шшшштшшштшт2тттттт135тт&^

Душам овард аз чаман боди сабо пайгоми гул,


Гуфт: «Маншин бе кадах чун лола дар айёми гул».
Ишрати имруз бо фардо маяндоз, эй хдриф,
Нест чандон фурсате з-огоз то анчоми гул.
Наъраи мастона дорад хам чу мо булбул, вале
Мо зи чоми гулрухон мастем, у аз чоми гул.
Танг шуд бе он гуландоми кдбопушам чаман,
Чун кдбои гунча дидам танг бар андоми гул.
Дар шамоил шохи гул з-он мает ёдам медихад,
Вах, ки бурд ороми ман он шохи беороми гул.
Х,ирси наргис бин, ки бо он симу зар чун духтаст
Рузу шаб чашми тамаъ бар суфраи инъоми гул?!
Вом шуд дар даври гул, Ч,омй, бахои нуклу май,
Далки зухд, охир, гарав кун дар адои воми гул.
С аду я к га за л

Зад зи гунча бори дигар хайма дар гулзор гул,


Дод мастонро ба ишратгохи бустон бор гул.
Гунча хар барги тараб, к-аз шавкати вай менухуфт,
Кард бо боди бахорй як ба як изхор гул.
Бигсил аз домони мутриб чанг, к-аз мургони бог
Бар сари хар шох дорад мутрибе тайёр гул:
Гунчаро дил хун шуд аз камумрии гул турфа он-к
Мекунад з-он хуни дил гулгунаи рухсор гул.
Рост бозорест, пиндорй, чаман, к-аз рангу буй
Шуд дар он бозор хам саббогу хам аттор гул.
Дар тамоил монда бар шохи зумуррадгун зи бод,
Х,амчу чатри лаъли султони фалакмикдор гул.
Хомаи Ч^омй, ки шуд дар васфи гул чун хор тез,
Хост з-он сад маънии рангин чунон, к-аз хор гул.
С аду я к га за л

Мехиромад суйи бустон шохиди раънои гул,


Меравад оби равон, то cap нихад дар пои гул.
Тофт абр аз сим ришта, еузан аз зар сохт мехр,
То сабо дузад кабои лутф бар болои гул.
Ч,илваи гулро бувад чизе варои рангу буй,
Нест бе чизе, ки булбул шуд чунин шайдои гул.
Базми мастонро биёрой аз гул, эй соки, ки шуд
Базми бог ороста аз руи базморои гул.
Вакти гул коме бигир аз дилбари норастахат,
Пеш аз он рузе, ки бинй хорхо дар чои гул.
Лаб-лаби чуй ой, гулро бин ба сад рах ишвагар,
Эй ки чун оби равонй лаб ба лаб чуёи гул.
Васфи гул то чанд, Ч^омй? Х,ар киро з-он лоларух
Чун ту бошад дог бар дил, кай кунад парвои гул?

79
С аду я к га за л

Нодида рухат умре савдои ту варзидам,


Фориг зи ту чун бошам. акнун, ки рухат дидам?
То сохт маро дар дил мехри рухи ту манзил,
Дил аз хама баркандам, мехр аз хама бибридам.
Х,ар чо, ки ба базми май бархост навои най,
Дамсоз шудам бо вай в~аз шавки ту нолидам.
Х,ар хори гаме, к-аз дил хохам кашам, эй гулрух,
З-он хор кунам сузан, к-аз хоки дарат чидам.
Аз заъф шудам муе, нагзашт даме бар ман,
К-аз оташи ишки у бар хеш напечидам.
Ту Каъбаи максудй, айбе набувад бар ман,
Гар ру ба ту овардам ё гирди ту гардидам.
Завке дигар аст ин бор ашъори туро, Ч,омй,
Харгиз зи найи килкат ин замзама нашнидам.

80
С аду я к га за л

Чун хок щавам, гар гузарй суйи мазорам,


Буи чигари сухта ёбй зи губорам.
Чун рафтанй аст аз танам ин чони балокаш,
Он бех,, ки ба хоки сари куйи ту супорам.
Дар гулшани чон мешукуфад сад гули шодй
З-он гунча, ки дар сина зи пайкони ту дорам.
Х,ар дам кунам аз хуни чигар хоки рахат гил,
То равзанаи дил ба рухи гайр барорам.
Не лоики ташрифаму не дархури бедод,
Ё Раб, мани бедил ба чахон бахри чй корам?
Дар бутаи хичрон чу зарам гар бигудозй,
Дигар нашавад бар махаки ишк иёрам,
Х,ам лутфи ту фармуд, ки Ч,омй, саги мой,
Варна мани бедил чй касам, дар чй шуморам?

81
С аду я к га за л

Ба нохун синаи худ мехарошам,


Зи дил, чуз харфи ипщат, метарошам.
Басе гумномтар будам зи зарра,
Бад-ин сон мехри руят сохт фошам.
Набошад айши ман чуз ёди он руй,
Бибин, эй иандгу, хусни маъошам,
Ду олам, - гуфтй, - арзад жандаи факр,
Чунин арзон манех нархи кумошам.
Зи дида кардаам иур доман аз дурр,
Биё, то дар кадамдои ту пошам.
Фитад дар сокинони сидра хар субх
Хуруш аз нолахои дилхарошам.
Маро гуфтй, саги ман бош, Ч,омй,
Саги ту гар набошам, пас чй бошам?!

82
С аду я к га за л

Гил шуд харими куят аз ашки лолагунам,


Бошад хануз ташна хоки дарат ба хунам.
Аз бори дил тани ман омад чу кух, варна
Дар мавчхези гиря мушкил бувад сукунам.
Зад аз хубоб хайма гирди ман оби дида,
Ман бо тани кам аз му он хаймаро сутунам.
Чокам чу дар дил афтад. сузан чй суду ришта?
К-ин сузад, он гудозад аз оташи дарунам.
Гар торхои муям бар тан шавад салосил,
Натвон кашид берун аз вартаи чунунам.
Носех, чароги айшам шуд кушта аз дами ту,
То кай ба тарки хубон бар cap дамй фусунам?
Мепурсиям, ки, Ч,омй, бо дарди ишк, чунй?
Ман бехудам, чй донам, хам худ бигу, ки чунам?

83
С аду я к тазал

Чу натвонам, ки бо он мах, нишинам,


Ба чашми хасраташ аз дур бинам.
Гахе к-аз хоки куяш дур монам,
Мабодо чой чуз зери заминам.
Нигини давлатам лаъли лаби туст,
Хаёли хат бар он накции нигинам.
Зи дил дар дида манзил кун, ки набвад
Туро тоби даруни оташинам.
Кунам хамчун мижа бар чашми худ чой
Хаеу хоре, ки аз куйи ту чинам.
Ба осоиш гунудан чун тавонам?
Балое хамчу хичрон дар каминам.
Магу, Ч,омй, бирав з-ин дар, на, охир
Сагонатро гуломи камтаринам.

84
С аду я к га за л

Хдстам зи ч;он гуломат, аммо гурезпоям,


Сад борам ар фурушй, бигрезаму биёям.
Годам ракиб хонй, годе саги дари худ,
Он номро нахохам в~ин номро нашоям.
Дилро сабурй аз ту як ладза нест мумкин,
Сад бораш озмудам, дигар чй озмоям?
Бает аз тафи дилам занг оинавор гардун,
Акнун ба сайкали од он занг мезудоям.
Х,ар гад ба касди катлам тири чафо кушой,
Бадри бакои умрат дасти дуъо кушоям. -
Хдрчанд бо сагонат хуш нест худнамой,
Худро зи хайли эшон дар ладза менамоям.
Х,ар дам магу, ки Ч,омй, то кай сухан гузорй?
Аз шавки туст, чоно, к-ин нагма месароям.

85
С аду я к га за л

Мондаам аз ёр дуру зиндаам.,


3-ин гунах, то зиндаам, шармандаам.
Барнаёрам канд аз он лаб бусае,
Гар чй умре дар талаб чон кандаам.
Бурдаам логар тане пеши ракиб,
Уетухоне пеши саг афгандаам.
Бандагон дорй, сагон хам низу ман
Бандагонро саг, сагонро бандаам.
То чашидам лаззати гамхои ту,
Ояд аз шодии олам хандаам.
3-атласи шохй агар урам, чй бок?
Хилъати ман бас либоси жандаам.
Гуфтай: «Ч,омй намеарзад ба хеч»,
Х,ар чй мегуйй, бад-он арзандаам.

86
С аду я к га за л

Дарчанд ту шоху мо гадоем,


Доман мафишон, ки мубталоем.
Мо доги гуломии ту дорем,
Дар ч,о, ки равем, подшоем.
Дар чо алами ту, марди дардем,
Дар чо кадами ту, хоки поем.
Дарбаста ба руйи ину онем,
Биншаста ба гушаи балоем.
Fax нуктаи ишк менависем,
Гах нагмаи дард месароем.
Буданд назорагй басе, лек
Он кас, ки туро шинохт, моем.
Аз тавки сагон мадор махрум,
Гар хидмати хосро нашоем.
Гар лутф кунй, ба он дарегем,
В-ар чавр кунй, ба он сазоем.
Бе мо, - гуфтй, ки дар чй корй?
Кас бе ту мабод, дар дуъоем.
Ч;ОМй, ба чафову чавр ху гир,
Донй, ки на д^рхури вафоем.
С аду я к га за л

Чунин, к-афтода дур аз чони хешам,


Чй гуна зиндаам, хайрони хешам?
Ба васлам гар надорй зинда, ин бас,
Ки бинй куштаи хичрони хешам.
Надорад тоби мархам синаи реш,
Карам кун захме аз пайкони хешам.
Рабудй дил зи ман, чону хирад низ,
В-аз ин пас дар гами имони хешам.
Зи селоби мижа шуд хонаам паст,
Хароби дидаи гирёни хешам.
Сагам хон, устухоне дех, киям ман?
Ки хонй мехмон бар хони хешам.
Бар он дар нола кардам, гуфт: «Ч^омй,
Мадех дарди cap аз афгони хешам».
С аду я к га з а л

Дар даври лабат бе маю паймона набошам,


Аз шавди ту бе нагмаи мастона набошам.
Дар хайли бутон чун ту паричехра нигоре,
Худ гуй, ки чун ошики девона набошам?
Х,ар чо чу ту шамъе шавад афрухта, хошо,
К-он чо мани дилсухта парвона набошам.
Г ар доманам уммеди кудуми ту нагирад,
Як лахза дар ин гушаи кошона набошам.
Ташриф наёрй суйи ман чуз паси умре,
В-он хам бувад он руз, ки дар хона набошам.
Ганчй туву олам хама вайронаи ин ганч,
Чуз дар талаби ганч ба вайрона набошам.
Ч,омй, агар он донаи холам назанад рох,
Дасти тихй аз сабхаи саддона набошам.
С аду я к га за л

Ошикдм, бечораам, дармондаам,


Бе дилу бе дину дилбар мондаам.
Ошикй бо хобу хур н-ояд дуруст,
Лочарам, бе хобу бе х(в)ар мондаам.
То чу чоми май зи дастам рафтай,
Бо дили пурхун чу coFap мондаам.
Рузу шаб дар интизори макдамат
Чашм бар рах, гуш бар дар мондаам.
Чун задй теге, макун бас, з-он кн ман
Зинда бахри теги дигар мондаам.
Рафтаам дар бог в-аз шавки кадат
Руй бар пойи санавбар мондаам.
Ч,омй, аз ман сачдаи тоат мачуй,
Чун ман акнун пеши бут cap мондаам.

90
С аду я к га за л

Х,ар но, ки кунам хона, хамхона туро ёбам,


Харгиз наравам ное, к-он но на туро ёбам.
Гар хоб кунам шабхо в-ар хона равам танхо,
Дар хоб туро бинам, дар хона туро ёбам.
Дар базми кадахнушон, дар чашми вафокушон
Маъшука туро донам, нойона туро ёбам.
Дар сухбати хар чамъе, к-афрухта шуд шамъе,
Гирди сари у гардон парвона туро ёбам.
Гар нониби майхона оям пайи паймона,
Дар дасти майошомон паймона туро ёбам.
Аз cap бикашам хирка, дар бахр шавам гарка,
Дар хар садафе пинхон дурдона туро ёбам.
Аз худ бигусил, Ч,омй, мезан дари гумномй,
К-андар тутуки вахдат бегона туро ёбам.

91
С аду я к га з а л

Зих,й, кдддат них,оли гулшани чашм,


Махи руят чароги равшани чашм.
Харобободи дил мардумнишин нест,
Фуруд ой, эй парй, дар маскани чашм.
Зи хуни дил чунон пур шуд дарунам,
Ки мерезад бурун аз равзани чашм.
Зи куят хар хасу хоре, ки чинам,
Нишонам чун мижа перомани чашм.
Зи гиря то ба гардан гарки хунам
Чу мирам, хуни ман дар гардани чашм.
Ба як гамза кунй сад шердилро
Шикори охуи шерафгани чашм.
Чу гардад дурфишон лаъли ту, Ч,омй
Зи лаълу дур кунад пур домани чашм.
С аду я к га за л

Зи ишкдт синаи бегам набинам,


Зи шавк;ат дидаи бенам набинам.
Рами руйи ту дорам, чойи он аст,
Агар минбаъд руйи гам набинам.
Магу, аз гайри ман бигсил, ки ман худ
Касе гайри ту дар олам набинам.
Зи ту хар бедиле бинад чдфое,
Мани бесабрудил он хам набинам.
Табиберо намудам чоки дил, гуфт:
Бирав, к-ин решро мархам набинам.
Мапуш он рух, мабод аз Гам бимирам,
Агар руйи туро як дам набинам.
Ба хар кас рози дил макшой, Чрмй,
Ки дар олам касе махрам набинам.

93
С аду я к га за л

Хдр дам зи ту бар сина сад доги чафо ходам,


Бо дарди ту ху дорам, хошо, ки даво хохам!
Х,ар кас ба хавои дил хохад зи ту максуде,
Ин чумла туфайли ту, ман аз ту туро хохам.
Натвон ба мижа руфтан аз рахгузарат гарде,
Он бех, ки ман ин сурма аз боди сабо хохам.
Набвад чу ракибонам дар хавсала пайвандат,
Лек аз ту ракибонро чун хеш чудо хохам.
Эй аз ту вафо чустам, додй ба чафо ваъда,
Бозомадаам имруз, к-он ваъда вафо хохам.
Гуфтй, ки киро ходи аз хайли бутун, Ч,омй?
Чашмест маро, охир, чуз аз ту киро хохам?

94
С аду я к га за л

.Эй зи ипщат сад бало бар чони гамиарварди ман,


Карда ошуби гамат торочи хобу х(в)арди ман.
Ман надорам тоби бедардй, Худоро, эй табиб,
Мархаме фармо, ки хар дам беш гардад дарди ман!
Хок гаштам дар рахат, бугзар ба ман, эй сарви ноз,
Пеш аз он рузе, ки оию наёбй гарди ман.
Суи ту хдмрохи ашк омад танам, доман макаш,
Эй гули хандон, аз ин хошоки обоварди ман.
Дигареро бар ту чун гирам бадал, чун мисли ту
Дар хама олам наёяд фикри оламгарди ман?
Рах ба гулзорам мадех бе у, мабодо, 6 o f 6 o h ,
Тозагулхоро хазон ояд зи охи сарди ман.
Гуфтай: Ч,омй надорад ранге аз савдои мо,
Шарм дор, охир, зи ашки сурху руйи зарди ман!

95
С аду я к га за л

Каабой ноз дарпущу ниёзи подшохон бин,


Кулохи дилбарй кач нех, шикасти качкулохон бин.
Гами шабхои мо ходи, ки чун рузат шавад равшан,
Биёву нолаи шабгиру охд субхгохон бин.
Зи дуди дил сиях шуд руи мо шабхои хачр, эй мах,
Закоти хуснро рузе суйи ин русиёхон бин.
Шаб асту бодия, хам рох нопайдову хам рахбар,
Биё, эй Каъбаи чон, меднати гумкардарохон бин.
Панох оранд чун дар сояи девори ту, боре
Ба чашми мархамат як бор суйи бепанохон бин.
Кадам дар куйи ишкаш менихй, аввал биё, Ч,омй,
Ба теги бениёзй кушта хар су бегунохон бин.

96
С аду я к га за л
м я в в и м и .и и м и я м Д

Эй ба рухсори чу Мах чашму чароги дигарон,


Сухтам, чанд шавй мархами доги дигарон?
Ёр дамсози касон, васл чй дорем тамаъ?
Натавон хурд бар аз меваи боги дигарон.
Дил чй бандам ба маху мехр, ки ин вайрона
Рушной напазирад зи чароги дигарон.
Бо ту, эй боди сабо, буи касе меёбам,
Машав, аз бахри Худо, атри димоги дигарон.
Чанд дар тафрикаи хотири мо саъй кунй?
1 Эй мухайё зи ту асбоби фароги дигарон?
1 Хатти сабзат нигарам, не рухи хубон, ки бех аст
Сабзаи 6ofh ту аз лолаи роги дигарон.
Вах, ки афсонаи Ч^омй нашунидй харгиз,
То нанардоХтй аз лобаву логи дигарон.
С аду я к га за л

Маро то кай зи куштан бим кардан?


Хушо, пеши ту нон таслим кардан.
Муаллим чун ту шухеро надонист,
Ба чуз дарси чафо таълим кардан.
Дахонат сирри гайб омад, миён низ,
Хирадро кай тавон тафхим кардан?
Гирифт аз шаш чихаг и ш р ту, хохад
Маро расвои хафт икдим кардан.
Саодатмандии мохи рухатро
Чудо бояд яке таквим кардан.
Бахой васл агар хохй, зи дида
Тавон руи замин нурсим кардан.
Магу, Ч,омй кам аст аз хас дар ин рох,
Хасеро то кай ин таъзим кардан?

98
С аду я к га за л

Парда зи рух барфиган, номаи нон чок кун,


Тарфи кулах баршикан, тони сарон хок кун.
Хору хаси куйи дуст бех зи гул аст, эй рафик,
Нахли сари хоки ман з-он хасу хошок кун.
Дархури сайди ту нест ин тани чун муи ман,
Лек агар нагсалад, риштаи фитрок кун.
Нолаву фарьёди ман хает зи сузи чигар,
Ё даханамро бидуз, ё чигарам чок кун.
Бар сари болинам о, хамчу рафикон даме
Х,оли дилам бозпурс, ашки рухам пок кун.
Мардуми бедардро завки чафои ту нест,
Х,ар чй кунй баъд аз ин, бо мани гамнок кун.
Ч,омии саргаштаро кушта шудан гар равост,
Тег ба хунрезияш гамзаи бебок кун.

99
С аду я к га за л

Шабе чун Мах, намудй руйи неку,


Баромад наъра аз анчум, ки «ё ху».
Рамад оху зи мардум бо таки тез,
Дар ин шева ту бигзаштй зи оху.
Барат хает ояте дар лутфу рух низ,
Г ах аз бар хонам ин оят, гах аз ру.
Сиришкам хохад аз зону гузаштан,
Зи шавкат чанд гирям cap ба зону.
Ду чашми ту ачоиб чодувонанд,
Надидам хамчу он ду хеч чоду.
Х,ама сохибдилонро завки Каъба,
Мани бединудилро завки он ку.
Танат дар хиркатар гум гашт, Ч,омй,
Чй шуд, кам гир аз ин пашмина як му.
С аду я к еазал

Щох,и хубонию туркони Хито хиндуи ту,


Саркашонро тавкд гардан халкди гесуи ту.
То ту рафтй, Офтоб аз зар хаме тобад таноб,
То занад ин хаймаи фируза дар урдуи ту.
Муддаъй, гирам, ки чун оина руинтан шавад,
Кай тавонад, к-истад як лахза ру дар руйи ту?
Мах, ки бар шакли камони зар барояд гох-гох,
Майли он дорад, ки худро чо кунад пахлуи ту.
Пур дуъо дорам, вале таъвизвор он даст ку?
К-аз раги чон бандам ин таъвиз бар бозуи ту.
Катли ошикро чй бар соид нихй ранчи камон,
Як карашма бас бувад аз гушаи абруи ту.
Банда Ч|омй пой то cap шавк шуд, б од о кабул
Номаи шавке, ки орад бод ногах суи ту.

101
С аду я к га за л

Зихй, чашми чадонбин равшан аз ту,


Ба чашми мо чах,он чун гулшан аз ту.
Макун, гу, хонаам равшан Махи нав,
Ки пурмох аст бому равзан аз ту.
Зи бас дар дилбарй устод гаштй,
Бутон гиранд таълим ин фан аз ту.
Лабат гар чонситон будй чу гамза,
Набурдй чон саломат як тан аз ту.
Занад гул лоф то пироханат, лек
Надорад буй он тардоман аз ту.
Бидаррад чайб то доман, гар афтад
Чудо хамчун кабо пирохан аз ту.
Магу хар дам чй хохй, Ч,омй, аз ман?
Ки гайр аз ту намехохам ман аз ту.

102
С аду я к га за л

Эй гашта дилам хазорпора


Аз теги гамат хдзорбора.
Ман гарка миёни хун зи гиря,
Хуш хандазанон ту аз канора.
Наздик ба мурданам зи шавкат,
Бигзор зи дур як назора.
Ч,уз теги ту нест чораи мо,
Боз о, ки ба дасти туст чора!
Дар куйи ту хар касе ба корест,
Мо хеч касему хечкора.
Пеши суми тавсанат нихам cap,
Х,ар чо ба сарам расй савора.
Гирён бигузаштам аз диёрат,
Шуд манзили мох пурситора.
Аз бахри чафо кашидани ту
Хохам чу дилат тане зи хора.
Кард аз дури назми хеш Ч,омй
Дар гуши замона гушвора,

103
АБДУРА^МОНИ ЧОМЙ

САДУ ЯК FA3AJI

М ухаррири ороиш А.Исоев


М ухаррири техники К.Эгамбердиев

БИ № 3702

Б а м атб аа 3.07.09 супурда шуд. Б а чоп 8.07.09 имзо шуд.


А ндозаи 84X108 1/32. К о гази офсет. Х уруфи адабй. Ч о п и
офсет. Ч узъи чопии ш артй 6,5. Ч узъи наш рию хисобй 3,0.
А дади наш р 500. С упориш и № . Н архи ш артном авй.

М уассисаи наш риявии “И р ф о н ”-и В азорати ф арханги


Чумхурии Точикистон, 734018, ш .Д уш анбе, кучаи
Н Д а р о б о е в , 17.

Д ар Ч Д М М «С аф ват» чоп ш удааст.

104
3 (JDM

Вам также может понравиться