М. Лордкипанидзе, И.

Чхеидзе,
Т. Чимакадзе

КНИГА ДЛЯ УЧИТЕЛЯ

К учебнику
РУССКИЙ ЯЗЫК
для грузинских школ

s  VI

grifi mieniWa 2012 wels ssip ganaTlebis

xarisxis ganviTarebis erovnuli centris
(brZaneba # 375, 18. 05. 2012) mier

Издательство АРТАНУДЖИ
Тбилиси 2012
m. lorTqifaniZe, i. CxeiZe, T. CimakaZe
rusuli ena s  VI
maswavleblis wigni
gamomcemloba artanuji
Tbilisi 2012

содержание

M. Lortkipanidze, I. Chkheidze, T. Chimakadze

RUSSIAN S VI
Teacher's Book
swavlebis Sedegebi da indikatorebi......................................... 6

artanuji Publishers Цели и задачи учебника.................................................................... 23

Tbilisi 2012
Cодержание учебника....................................................................... 25

Учебный материал............................................................................. 27

redaqtori Tamar CimakaZe Некоторые стратегии, используемые при проведении

Editor Tamar Chimakadze активных уроков................................................................................ 30

Карта и содержание учебника в соответствии со стандартом...... 33

Сценарии уроков............................................................................... 42

Рекомендации для проведения интерактивных уроков................. 86

Критерии выведения оценок............................................................ 96

ISBN 978-9941-421-70-9
© gamomcemloba `artanuji~, 2012. Ключи к тестам.................................................................................. 98

Дополнительный материал для педагогов...................................... 103

Тексты на прослушивание................................................................ 116

gamomcemloba artanuji
Tbilisi, ilia WavWavaZDis gamz. 5. tel.: 291 22 83.
www.artanuji.ge artanuji@artanuji.ge
artanuji Publishers
5 Ilia Chavchavadze Ave., Tbilisi, Georgia. Tel.: (995 32) 291 22 83.
 Книга для учителя – обязательный компонент учебно-методического
комплекта, состоящего из учебника «Русский язык», «Рабочей тетради»,
«Книги для учителя» и аудиоприложения (CD).
Цель данного пособия-обеспечить учителей русского языка учебно-
методическим материалом, необходимым для организации и управления
учебным процессом на шестом этапе обучения русскому языку по
учебнику «Русский язык», VI уровень.
В пособии освещены цели и задачи учебника, темы и грамматический
материал, рубрики, имеются таблицы «Cоответствие содержания
учебника Итогам стандарта», наглядно демонстрирующие объем
учебного материала, необходимый для проработки в каждой учебной
теме; сценарии уроков, рекомендации по проведению интерактивных
уроков, тесты на повторение пройденного материала и тесты на
слушание.
В «Тетради» ученики выполняют задания к каждой теме.

5
 სწავლის შედეგები და ინდიკატორები მოსმენა კითხვა წერა
უცხოური ენა უცხ.ს.VI.5. მოსწავლეს უცხ.ს.VI.12.
VI დონე (ს.VI) შეუძლია ბიოგრა­ფიული ხასი­ მოსწავლე
ათის ტექსტების (ბიოგრაფია, ფლობს და
წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები მიმართულებების მიხედვით: ავტობიო­გრაფია, მოგონება, იყენებს წერის
დღიური - როგორც ავტობი­ ეფექტურ
მოსმენა კითხვა წერა ოგრაფი­ული ტექსტი) წაკითხვა სტრა­ტეგიებს
უცხ.ს.VI.1. უცხ.ს.VI.3. მოსწავლეს უცხ.ს.VI.9. მოსწავლეს და გაგება. (მოსამზა­
მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს შეუძლია სხვადასხვა უცხ.ს.VI.6. მოსწავლეს შეუძლია დებელი,
შეუძლია და გაიგოს სხვადასხვა ტიპის საქმიანი წაიკითხოს და გაიგოს სხვა­ ტექსტის
მოისმინოს და სახის დარგობრივი წერილების წერა. დასხვა სახის თხრობითი ტექტი შედგენა,
გაიგოს რადიო შემეცნებითი (მოთხრობა, ნოველა, ლეგენდა, ტექსტის
ა) წერს სამოტივაციო
და ტელე­გადა­ ტექსტი (ისტორიის, იგავ-არაკი). გაუმჯო­
წერილს,
ცემები, აუდიო­ კულტურის, ბესება) წერის
ბ )ადგენს რეზიუმეს უცხ.ს.VI.7. მოსწავლეს შეუძლია
ჩანა­წერები არქეოლოგიის, პროცესის
(CV- ს). გააანალიზოს ტექსტი სტრუქ­
და ზეპირი გეოგრაფიის, ყველა ეტაპზე.
ტურული და ენობრივი მახასია­
გამოსვლა ნაცნობ ეკოლოგიის და სხვა უცხ.ს.VI.10. მოსწავლეს
თებლების მიხედვით.
ან მისთვის სფეროდან). შეუძლია დაწეროს
სხვადასხვა სახის უცხ.ს.VI.8. მოსწავლე ფლობს და
საინ­ტერესო უცხ.ს.VI.4. მოსწავლეს
ესე აქტუალურ იყენებს სტრატეგიებს ტექსტის
თემა­ტიკაზე შეუძლია წაიკითხოს
თემაზე/საკითხზე სიღრმი­სეულად შესწავლის
(რეპორტაჟი, და გაიგოს საგაზეთო
(მაგ., მოსწავლე და მიზნით.
ინტერვიუ). პუბლი­კაციები
მობილური ტელე­
უცხ.ს.VI.2. მისთვის საინტერესო
ფონი, მოსწავ­ლეთა
მოსწავლეს აქტუალურ თემებზე
დამოკი­­დებულება
შეუძლია (მაგ., ინტერ­ნეტის /
სკოლის მიმართ,
მიმართოს მობილურის / mp3-
უცხოური ენების
სხვადასხვა ის დადებითი და
სწავლა და სხვა).
სტრატეგიას უარყოფითი მხარეები,
მოსასმენი უსაფრთხო სკოლა, უცხ.ს.VI.11. მოსწავლეს
ამოცანების როკ-მუსიკა, ჯანსაღი შეუძლია წერისას
ეფექტურად კვება, წიგნი, კომპიუ­ შექმნას ტექსტის
გადაჭრის ხელშე­ ტერი და სხვა). სტრუქ­ტურა, ფლობს
საწყობად და და იყენებს საბა­ზისო
მოსმენის უნარის ენობრივ უნარ-ჩვევებს.
გასაუმჯო­
ბესებლად.

6 7
 წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები და მათი ინდიკატორები:

ხელშესა­წყობად და

გასაადვილებლად.
მოსწავლე ფლობს

ენების ათვისების
სწავლის სწავლა
მიმართულება: მოსმენა

წარმა­ტებული
სტრა­ტეგიულ
უნარ-ჩვევებს
უცხ.ს.VI.21.

სწავლების
(მოსმენის უნარის გასავითარებლად გამოიყენება დიდაქტიზებული
აუდიოჩანაწერები.)
უცხ.ს.VI.1. მოსწავლეს შეუძლია მოისმინოს და გაიგოს რადიო და
ტელეგადაცემები, აუდიოჩანაწერები და ზეპირი გამოსვლა ნაცნობ
ან მისთვის საინტერესო თემატიკაზე (რეპორტაჟი,ინტერვიუ).
უცხოური ენის

ლებლო მიზნით
პრაქტიკული

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

(მედიაცია)
გამოყენება

ენის ცოდნის

• გამოყოფს ძირითად საკითხებს;

უცხ.ს.VI.20.

საგან­მანათ­

გამოყენება.
მოსწავლეს

უცხოური

• ამოიცნობს ლოგიკურ კავშირებს ფაქტებს, მოვლენებს შორის;

შეუძლია

• ამოკრებს ფაქტობრივ ინფორმაციას (ვინ, რა, როდის, სად, როგორი,

რამდენი და სხვა);
• განარჩევს ვარაუდს ფაქტისაგან, ფაქტებს დამოკიდებულებისაგან,
შეფასებისაგან;
თავისებუ­რებების
კულტურათა

იჩენს ინტერესს

• აკავშირებს კონკრეტულ დეტალებს ძირითად ინფორმაციასთან;

ტოლერანტულ
დიალოგი

კულტურათა

• აჯგუფებს ინფორმაციას კონკრეტული მახასიათებლების მიხედ­

უცხ.ს.VI.19.

დამოკიდე­
და ავლენს
მოსწავლე

ვით.
ბულებას

მიმართ.

უცხ.ს.VI.2. მოსწავლეს შეუძლია მიმართოს სხვადასხვა სტრატეგიას

მოსასმენი
გაართვას ყოფით საკომუნიკაციო სიტუაციას.

ამოცანების ეფექტურად გადაჭრის ხელშესაწყობად და მოსმენის

უცხ.ს.VI.18. მოსწავლე ფლობს სტრატეგიებს

მეტყველების უნარის გასაუმჯობესებლად.

მეტყველებისას იყენებს საბაზისო ენობრივ
უცხ.ს.VI.15. მოსწავლეს შეუძლია საუბარი

უნარის გასაუმჯობესებლად.
(საყვარელ გადაცემაზე, ფილმზე, გმირზე,
მისთვის საინტერესო/სასურველ თემაზე

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

უცხ.ს.VI.14. მოსწავლეს შეუძლია თავი

(პრეზენტაცია) აქტუალური საკითხის,

გადაჭრის ხელშესაწყობად და ზეპირი

სამეტყველო ამოცანების ეფექტურად
მონაწილეობა მიიღოს ინტერაქციაში

• ცოცხალი მეტყველების/ჩანაწერის მოსმენისას იშველიებს არა­

წარმოადგინოს ზეპირი მოხსენება
უცხ.ს.VI.16. მოსწავლეს შეუძლია

უცხ.ს.VI.17. მოსწავლე ფლობს და

უცხ.ს.VI.13. მოსწავლეს შეუძლია

ვერ­ბალურ ელემენტებს (ხმის ტემბრს, ინტონაციას, მიმიკას,

ჟესტიკულაციას, სხვადასხვა ტიპის ხმაურს, ლოგიკურ მახვილებს,
მისთვის ნაცნობ თემატიკაზე.
ლაპარაკი

მონოლოგური მეტყველება

ილუსტრაციას, სქემას);
დიალოგური მეტყველება

მოგზაურობაზე და სხვა).

• ამოიცნობს უცნობი სიტყვების, გამოთქმების მნიშვნელობას

პრობლემის გარშემო.

ნაცნობ ელემენტებზე დაყრდნობით (საკომუნიკაციო სიტუაცია,

კონტექსტი);
• ინიშნავს უცნობ სიტყვებს მათი მნიშვნელობების გასარკვევად;
უნარ-ჩვევებს.

• აღწერს, რა ხერხით/გზით მოახერხა მოსასმენი ამოცანის გადაჭრა;

• ადარებს სხვების მიერ შერჩეულ ხერხს და გამოაქვს დასკვნა, თუ
რომელი მიდგომა იყო ეფექტური;

8 9
• იყენებს სელექციური მოსმენის სტრატეგიას კონკრეტული ინფორ­
მაციის ამოსაცნობად;
• იყენებს სქემატური ჩანიშვნების ტექნიკას ინფორმაციის დასახა­რის­
ხებლად;
• უყურებს და უსმენს მისთვის საინტერესო უცხოურენოვან ტელე/
რადიო გადაცემებს, ფილმებს;
• მოსასმენი ამოცანების გადაჭრისას იყენებს სხვა ენაზე მიღებულ
გამოცდილებას;
• იხსენებს, სხვა საგნებში რა ტიპის სტრატეგია გამოუყენებია
ინფორმაციის მოსმენისას, ადარებს ძველ და ახალ გამოცდილებას,
გამოაქვს დასკვნები;
• მსჯელობს, რომელ სასწავლო თუ ცხოვრებისეულ სიტუაციაში
შეიძლება გამოადგეს გამოყენებული/განხილული სტრატეგიები.
მიმართულება: კითხვა
უცხ.ს.VI.3. მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს სხვადასხვა
სახის დარგობრივი შემეცნებითი ტექსტი (ისტორიის, კულტურის,
არქეოლოგიის, გეოგრაფიის, ეკოლოგიის და სხვა სფეროდან).
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• ამოიცნობს მთავარ თემას/საკითხებს;
• ამოიცნობს ტექსტის ზედაპირზე (ექსპლიციტურად) მოცემულ
ფაქტობრივ ინფორმაციას;
• ტექსტს ყოფს შინაარსობრივ ნაწილებად;
• ამოიცნობს მოსაზრებებს კონკრეტულ საკითხზე;
• მიჯნავს ფაქტს ვარაუდისაგან;
• ამოიცნობს ტექსტის სხვადასხვა ნაწილს შორის არსებულ კავშირს
(მიზეზშედეგობრივს, შეპირისპირებითს, პირობითს, ინდუქციურს
და სხვა) და გამოაქვს სათანადო დასკვნა;
• აკავშირებს ტექსტში მოცემულ ინფორმაციას საკუთარ
გამოცდილებასთან და ამის საფუძველზე გამოაქვს დასკვნა.
უცხ.ს.VI.4. მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს საგაზეთო
პუბლიკაციები მისთვის საინტერესო აქტუალურ თემებზე (მაგ.,
ინტერნეტის/ მობილურის/mp3-ის დადებითი და უარყოფითი
მხარეები, უსაფრთხო სკოლა, როკ-მუსიკა, ჯანსაღი კვება, წიგნი,
კომპიუტერი და სხვა).
10
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• ამოიცნობს პუბლიკაციის მიზანს (მაგ., კრიტიკა, პრობლემის
წამოჭრა, შთაბეჭდილების გაზიარება და სხვა);
• ამოიცნობს პუბლიკაციის ადრესატს (ვისთვის არის განკუთვნილი);
• ამოიცნობს პრობლემატიკას;
• ამოიცნობს განსხვავებულ ასპექტებს, რომლებითაც პრობლემა
განიხილება;
• ამოიცნობს განსხვავებულ თვალსაზრისებს, მტკიცებულებებს;
• თვალსაზრისებს უსადაგებს მოხმობილ ფაქტებს, მაგალითებს;
• ინფორმაციებს აკავშირებს საკუთარ გამოცდილებასთან და მის
საფუძველზე გამოკვეთს და გამოხატავს საკუთარ პოზიციას
განხილულ საკითხთან მიმართებაში.
უცხ.ს.VI.5. მოსწავლეს შეუძლია ბიოგრაფიული ხასიათის ტექსტების
(ბიოგრაფია, ავტობიოგრაფია, მოგონება, დღიური - როგორც
ავტობიოგრაფიული ტექსტი) წაკითხვა და გაგება.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• ამოიცნობს მთხრობელს;
• განასხვავებს ერთმანეთისაგან ავტორს, მთხრობელს, ამბის
მონაწილე პირს;
• განსაზღვრავს მოვლენათა დროსა და ადგილს (ეპოქას, დაბადების
დროსა და ადგილს და სხვა);
• ასახელებს პიროვნების მოღვაწეობის სფეროს, რომელშიც გაითქვა
სახელი;
• ამოიცნობს კარიერის ეტაპებს;
• ამოიცნობს, რას ეყრდნობა ავტორი (საკუთარ მეხსიერებას,
წერილობით წყაროს, სხვის მონათხრობს და სხვა);
• ტექსტში მოცემული ინფორმაციის (საქმიანობის, ურთიერთობის,
ქცევის) გააზრების საფუძველზე ახასიათებს პიროვნებას.
უცხ.ს.VI.6. მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს სხვადასხვა
სახის თხრობითი ტექტი (მოთხრობა, ნოველა, ლეგენდა, იგავ-
არაკი).
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• სათაურს გააზრებულად აკავშირებს ტექსტთან;
• ამოიცნობს მოვლენათა თანამიმდევრობას;
• ამოიცნობს მთხრობელს, პერსონაჟებს;
11
• ამოიცნობს კონკრეტულ ინფორმაციას (ვინ, სად, რატომ, რა მიზნით
და სხვა);
• ამოიცნობს მთავარ და მეორეხარისხოვან პერსონაჟებს;
• განმარტავს პერსონაჟთა ქცევის მოტივს და აფასებს მათ საქციელს;
• ამოიცნობს პერსონაჟებს შორის არსებულ ურთიერთობებს;
• ახასიათებს პერსონაჟებს როგორც ექსპლიციტურად მოცემულ
ინფორმაციაზე დაყრდნობით, ისე შინაარსის გააზრების
საფუძველზე;
• ნაწარმოებში გამოყოფს სიუჟეტის განვითარების საფეხურებს
(დასაწყისი, კვანძის შეკვრა, განვითარება, კულმინაცია, კვანძის
გახსნა, დასასრული);
• ამოიცნობს მოვლენათა და პერსონაჟთა ავტორისეულ შეფასებებს.
• საშუალებებს (მაგ., ანაფორულ ნაცვალსახელებსა და ზმნიზედებს,
უცხ.ს.VI.7. მოსწავლეს შეუძლია გააანალიზოს ტექსტი სტრუქტურული
და ენობრივი მახასიათებლების მიხედვით.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• გამოყოფს წამყვან, დამატებით და შემაჯამებელ აბზაცებს,
განსაზღვრავს დამატებითი აბზაცის ფუნქციას (მაგ., წინა აბზაცში
გადმოცემული აზრის გაშლა/დაზუსტება, მიზეზების ახსნა,
მაგალითის მოყვანა);
• განსაზღვრავს, რა ფორმით არის გადმოცემული სხვისი ნათქვამი
(პირდაპირი/ირიბი);
• ამოიცნობს და აჯგუფებს ამა თუ იმ საკითხისადმი სხვადასხვა
ტიპის დამოკიდებულების გამომხატველ ენობრივ ფორმულებს
(მაგ., კარგია, მომხრე ვარ/წინააღმდეგი ვარ, თუმცა. . . . ; მართალია,
მაგრამ . . . ; არა მგონია. . . ; არ ვეთანხმები. . . ; მე მგონი, და სხვა);
• ამოიცნობს ფრაზებსა და სიტყვებს, რომლებიც ეხმარება მკითხველს,
გამიჯნოს ფაქტი შეფასებისაგან/დამოკიდებულებისაგან/
თვალსაზრისისაგან (განკერძოებული სიტყვები და გამოთქმები,
სხვადასხვა მოდალობის გამომხატველი ზმნები);
• ამოიცნობს დროისა და სივრცის აღმნიშვნელ სიტყვებს,
კონსტრუქციებს;
• ერთი ტექსტის ფარგლებში გამოყოფს ტექსტის ფუნქციურ ტიპებს
(თხრობა, აღწერა, მსჯელობა) და მიუთითებს შესაბამის ნიშნებზე
(მაგ., აღწერისას - ზედსართავებისა და მიმღეობების სიჭარბე,
ზმნების ნაკლები რაოდენობა; თხრობისას - ზმნების სიჭარბე,
მოქმედების თანამიმდევრულობა და მისი მარკერები და სხვა);
12
• შესაბამის მარკერებზე დაყრდნობით მიუთითებს, სად იწყება და
სად მთავრდება სიუჟეტის განვითარების საფეხურები (მაგ. კვანძის
შეკვრა, მოქმედების განვითარება, კულმინაცია და კვანძის გახსნა);
• ამოიცნობს და სათანადოდ განმარტავს დროული მიმართების
სახეებს (მოქმედებათა თანადროულობას, თანამიმდევრობას) და ამ
მიმართების გამომხატველ საშუალებებს (მაგ., შესაბამის კავშირებს,
ზმნათა ფორმებს, მთავარი და დამოკიდებული წინადადებების
წყობას, მისათითებელ სიტყვებს მთავარში და სხვა);
• ამოიცნობს ლოგიკური კავშირების (მიზეზის, შედეგის, მიზნის,
ოპოზიციის, პირობითობის) გამომხატველ მარტივ და რთულ
ენობრივ სტრუქტურებს;
• ამოიცნობს აზრობრივი გადაბმის ენობრივ-გრამატიკულ
სიტყვის ლექსიკურ და სემანტიკურ განმეორებებს, სინონიმურ
და ანტონიმურ ჩანაცვლებებს, ზმნა-შემასმენლის დრო-კილოთა
ფორმებს და სხვა);
• ახასიათებს ტექსტს ან მის მონაკვეთს მეტყველების პროცესში
მონაწილე პირების რაოდენობის მიხედვით (მონოლოგი, დიალოგი,
პოლილოგი);
• კონკრეტულ ენობრივ ნიშნებზე დაყრდნობით მიუთითებს, გვხდება
თუ არა ტექსტში ავტორისეული მეტყველება და მოვლენების
ავტორისეული შეფასება.
უცხ.ს.VI.8. მოსწავლე ფლობს და იყენებს სტრატეგიებს ტექსტის
სიღრმისეულად შესწავლის მიზნით.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• აკვირდება სათაურებს, ქვესათაურებს, რუბრიკებს, ტიპოგრაფიულ
სახესხვაობებს, ილსუტრაციებს და სხვა;
• იხსენებს, რა იცის ტექსტში მოცემულ თემატიკასთან დაკავშირებით;
• სვამს იმ კითხვებს, რომლებზე პასუხსაც ელოდება ტექსტიდან;
• მთლიანობაში ეცნობა ტექსტს ინფორმაციების მოძიების მიზნით,
ამ ეტაპზე არ ჩერდება უცნობ სიტყვებზე, განსხვავებული
სიმბოლოებით აღნიშნავს ტექსტში არსებით საკითხებს, რომლებსაც
უნდა მიუბრუნდეს მათი გაღრმავების მიზნით, საკვანძო სიტყვებს
და სხვა;
• მიუბრუნდება გაუგებარ ადგილებს, ცდილობს კონტექსტის მიხედ­
ვით ამოიცნოს სიტყვის მნიშვნელობები;
13
• ლექსიკონში ეძებს იმ სიტყვის მნიშვნელობებს, რომლებიც
გაუგებარია;
• გამოყოფს მთავარ და მეორეხარისხოვან იდეებს; მთავარ იდეებს
აყალიბებს სათაურების სახით, მეორეხარისხოვან იდეებს –
ქვესათაურების სახით;
• განსაზღვრავს მეორეხარისხოვანი იდეების ფუნქციას – მთავარი
იდეის გაშლა, ილუსტრირება, მიზეზების ახსნა და სხვა.
მიმართულება: წერა
უცხ.ს.VI.9. მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა ტიპის საქმიანი წერილების
წერა.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
ა) წერს სამოტივაციო წერილს
• იცავს ფორმალურ მხარეს (სათანადო ადგილზე მიუთითებს
ავტორის, ადრესასტის კოორდინატებს, პირად მონაცემებს, თარიღს,
მიმართვის, გამომშვიდობების ფორმულებს, ხელმოწერას);
• განაცხადებს წერილის მოტივს (საიდან შეიტყო კონკურსის შესახებ
და რომელ ვაკანსიაზე წარადგენს კანდიდატურას);
• წარადგენს საკუთარ სასწავლო თუ სამუშაო გამოცდილებას,
უნარებს, ცოდნას, თვისებებს;
• საუბრობს მოტივაციაზე, გამოკვეთს ძლიერ მხარეებს;
• გამოთქვამს გასაუბრებაზე დაბარების იმედს;
• იცავს ტექსტის ორგანიზების წესებს;
• მკაფიოდ და გასაგებად აყალიბებს აზრს.
ბ) ადგენს რეზიუმეს (CV- ს).
• განსაზღვრავს აუცილებელ და დამატებით რუბრიკებს;
• რუბრიკების ქვეშ განათავსებს სათანადო ინფორმაციებს;
• იყენებს გადმოცემის ლაკონურ ფორმებს (მაგ., ნომინალიზაციას).
უცხ.ს.VI.10. მოსწავლეს შეუძლია დაწეროს სხვადასხვა სახის ესე
აქტუალურ თემაზე/საკითხზე (მაგ., მოსწავლე და მობილური
ტელეფონი, მოსწავლეთა დამოკიდებულება სკოლის მიმართ,
უცხოური ენების სწავლა და სხვა).
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• წარმოადგენს საკუთარ თავს;
14
• დეტალურად აღწერს საკუთარ გამოცდილებას კონკრეტულ
საკითხთან მიმართებაში;
• გამოკვეთს დადებით და უარყოფით ასპექტებს/მხარეებს და
განმარტავს მათ, მოაქვს სათანადო მაგალითები;
• გამოხატავს საკუთარ დამოკიდებულებას საკითხისადმი;
• პირადი გამოცდილებიდან კონკრეტული მაგალითის მოხმობით
განმარტავს საკუთარ დამოკიდებულებას;
• გამოაქვს დასკვნა;
• ტექსტს ასათაურებს;
• წერისას იცავს აზრობრივ თანამიმდევრობას;
• მკაფიოდ და გასაგებად აყალიბებს აზრს.
უცხ.ს.VI.11. მოსწავლეს შეუძლია წერისას შექმნას ტექსტის სტრუქტურა,
ფლობს და იყენებს საბაზისო ენობრივ უნარ-ჩვევებს.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• მიზნიდან გამომდინარე, შეარჩევს ტექსტის სათანადო სრუქტურას,
სწორად იყენებს აბზაცსა და სხვა სტრუქტურულ მაორგანიზებლებს
(სათაურს, ქვესათაურს, რუბრიკას და სხვა);
• იყენებს ნება-სურვილის, რჩევა-დარიგების გამომხატველ ენობრივ
კონსტრუქციებს, ფორმულებს;
• თავისუფლად იყენებს ზმნის ფორმებს ახლანდელი, მომავალი და
წარსული დროის გამოსახატად;
• თავისუფლად იყენებს მარტივ ენობრივ სტრუქტურებს ლოგიკური
კავშირების (მიზეზის, შედეგის, მიზნის, ოპოზიციის, პირობითობის)
გამოსახატად;
• საკომუნიკაციო სიტუაციის/მიზნის შესაბამისად იყენებს ნასწავლ
ენობრივ კონსტრუქციებს, კლიშეებს, ფორმულებს;
• იყენებს ემოციის, დამოკიდებულების, შთაბეჭდილების გამომხატ­
ველ ენობრივ საშუალებებს (ლექსიკურ ერთეულებს, მყარ
შესიტყვებებს, კლიშეებს, ენობრივ კონსტრუქციებს);
• თავისუფლად იყენებს მარტივ ენობრივ სტრუქტურებს მოქმედებათა
თანადროულობისა და თანამიმდევრულობის (წინმსწრები/მერმინ­
დელი მოქმედებები) გამოსახატად;
• პიროვნების, საგნის, მოვლენის დახასიათებისას ირჩევს შესაბამის
ენობრივ საშუალებებს (განსაზღვრებებს, შედარებებს, მიმღეობებს);
• ტექსტის შექმნისას იცავს აზრობრივი გადაბმის შესაბამის ენობრივ-
გრამატიკულ საშუალებებს (მაგ., ანაფორულ და კატაფორულ
15
 ნაცვალსახელებს, ზმნიზედებს, არტიკლებს, სიტყვის ლექსიკურ
და სემანტიკურ განმეორებებს, სინონიმურ და ანტონიმურ
ჩანაცვლებებს, ზმნა-შემასმენლის დრო-კილოთა ფორმებს და სხვა);
• ერთი აზრობრივი ნაწილიდან მეორეზე გადასასვლელად იყენებს
სათანადო სიტყვებსა და ენობრივ ფორმულებს (შესაბამისად,
მაგალითად, ამას გარდა, ამდენად და სხვა);
• მართებულად აკავშირებს მისათითებელ სიტყვებსა და წევრ-
კავშირებს (მაგ., ის. . . , რომელიც; ისინი . . . , რომლებიც);
• იყენებს პირდაპირი და ირიბი ნათქვამის გადმოსაცემ ენობრივ
საშუალებებს;
• აღწერა-დახასიათებისას იყენებს სხვადასხვა ტიპის შედარებას;
• იცავს პუნქტუაციისა (რთულ წინადადებაში, დიალოგის გადმოცე­
მისას) და მართლწერის ნორმებს;
• პირობის, ალბათობის, ვარაუდის გამოხატვისას იყენებს სათანადო
სინტაქსურ კონსტრუქციებს;
• იყენებს სუბიექტური დამოკიდებულების გამომხატველ ენობრივ-
გრამატიკულ საშუალებებს (ჩართულს, დანართს, განკერძოებულ
სიტყვებსა და გამოთქმებს და სხვა).
წერის სტრატეგიები
უცხ.ს.VI.12. მოსწავლე ფლობს და იყენებს წერის ეფექტურ სტრატეგიებს
(მოსამზადებელი, ტექსტის შედგენა, ტექსტის გაუმჯობესება) წერის
პროცესის ყველა ეტაპზე.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• დასმული საკომუნიკაციო ამოცანის გათვალისწინებით, მეხსი­
ერებაში მოიძიებს საჭირო ინფორმაციას, ანუ გაააქტიურებს საჭი­რო
ცოდნას (როგორც ენობრივს, ისე რიტორიკულსა თუ თვით სიუჟეტ­
თან დაკავშირებულს);
• საჭიროების შემთხვევაში, რესურსებში მოიძიებს დამატებით
ინფორ­მაციას;
• მიმართავს გონებრივ იერიშს და ჩამოწერს ყველა იდეას, რომელიც
საწერ თემატიკასთან დაკავშირებით მოუვა აზრად;
• შეარჩევს ინფორმაციებსა და იდეებს; მოიფიქრებს, თუ როგორ
დააკავშირებს მათ ერთმანეთთან, ანუ შეიმუშავებს გეგმას;
• წერს ტექსტს გეგმაზე დაფუძნებით;
16
• ტექსტის წერის პროცესში მუდმივად აკვირდება ნაწერს, განსჯის,
რამდენად ახერხებს სათქმელის გასაგებად და თანამიმდევრულად
გადმოცემას, საჭიროების შემთხვევაში შეაქვს ცვლილება - ახდენს
გეგმის თავისებურ რეორგანიზებას, ამატებს ან აკლებს ინფორმაციას
და სხვა;
• ასწორებს იმ ენობრივ და შინაარსობრივ ხარვეზებს, რომლებმაც
შეიძლება მკითხველს პრობლემები შეუქმნას და გარკვეულწილად
შეაფერხოს კომუნიკაცია. შესაბამისად, ამატებს ან ამოიღებს სიტყვას,
წინადადებას, ტექსტის ერთ მონაკვეთს, ასწორებს გრამატიკულ ან
ორთოგრაფიულ შეცდომებს;
• ცდილობს გაამდიდროს ნაშრომი ახალი ინფორმაციით, სხვაგვარად
დააჯგუფოს რამდენიმე იდეა, ნაწილობრივ ან მთლიანად შეცვალოს
გეგმა, სიღრმისეულად შეცვალოს ტექსტი და სხვა;
• აკითხებს ნაწერს თანაკლასელს, მისი შენიშვნების გათვალისწინებით
აუმჯობესებს მას;
• ნაწერს გადაათეთრებს;
• იხსენებს, სხვა საგნებში რა ტიპის სტრატეგია გამოუყენებია ტექსტის
შედგენისას, ადარებს ძველ და ახალ გამოცდილებას, გამოაქვს
დასკვნები;
• მსჯელობს, რომელ სასწავლო თუ ცხოვრებისეულ სიტუაციაში
შეიძლება გამოადგეს გამოყენებული სტრატეგიები.
მიმართულება: ლაპარაკი
დიალოგური მეტყველება
უცხ.ს.VI.13. მოსწავლეს შეუძლია მონაწილეობა მიიღოს ინტერაქციაში
მისთვის ნაცნობ თემატიკაზე.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• მოუმზადებლად ახერხებს ინფორმაციის გაცვლას მისთვის კარგად
ნაცნობ თემატიკაზე;
• ამა თუ იმ საკამათო საკითხთან დაკავშირებით მომზადების გარეშე
გამოხატავს საკუთარ დამოკიდებულებას, პოზიციას და განმარტავს
მას (რა მოწონს/არ მოსწონს, რატომ);
• აკეთებს სხვადასხვა ტიპის არჩევანს და განმარტავს მას (მაგ.,
რომელი პერსონაჟი მოსწონს უფრო მეტად და რატომ, რომელ
თვალსაზრისს ემხრობა და რატომ და სხვა);
17
• სპონტანურად რეაგირებს თანამოსაუბრის რეპლიკებზე - აზუსტებს
ინფორმაციას, აკეთებს კომენტარს;
• გამოხატავს საკუთარ ემოციებს, განწყობილებას;
• აფასებს მოვლენებს, ფაქტებს, ქცევებს საკუთარი პოზიციიდან;
• იღებს/იძლევა ინტერვიუს აქტუალურ საკითხზე.
უცხ.ს.VI.14. მოსწავლეს შეუძლია თავი გაართვას ყოფით საკომუნიკაციო
სიტუაციას.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• მომზადების გარეშე მონაწილეობს როლურ თამაშებში, სიმულაციურ
სიტუაციებში, რომლებიც ჩვეულ ყოფით სიტუაციას ასახავს;
• წინასწარი მომზადების საფუძველზე მონაწილეობს ისეთ
სიმულაციურ სიტუაციებში, რომლებიც მოულოდნელ, უჩვეულო
სიტუაციას ასახავს, რომლის დროსაც საჭირო ხდება თავის
გამართლება, გაპროტესტება (მაგ., ბიბლიოთეკაში ითხოვენ წიგნს
მკითხველისაგან, მას კი ეს წიგნი ჩაბარებული აქვს; მგზავრი
აღმოაჩენს, რომ მის ადგილზე სხვა ზის; მყიდველი აბრუნებს ნაყიდ
ნივთს, რომელიც გაფუჭებული აღმოჩნდა და სხვა).
მონოლოგური მეტყველება
უცხ.ს.VI.15. მოსწავლეს შეუძლია საუბარი მისთვის საინტერესო/
სასურველ თემაზე (საყვარელ გადაცემაზე, ფილმზე, გმირზე,
მოგზაურობაზე და სხვა).
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• აკონკრეტებს საუბრის თემას;
• აკეთებს მცირე რეზიუმეს წაკითხულის, ნანახის, მოსმენილის
გარშემო;
• გადმოსცემს საკუთარ დამოკიდებულებას, განწყობას, თვალსაზ­
რისს;
• მოსაზრების, დამოკიდებულების გადმოცემისას გამოკვეთს
მისთვის მნიშვნელოვან დეტალებს;
• საუბრობს მომავლის გეგმებზე, სურვილებზე, ოცნებებზე.
უცხ.ს.VI.16. მოსწავლეს შეუძლია წარმოადგინოს ზეპირი მოხსენება
(პრეზენტაცია) აქტუალური საკითხის, პრობლემის გარშემო.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• ასახელებს თემას;
18
• შესავალ ნაწილში წარმოადგენს, გამოკვეთს პრობლემას;
• გამოკვეთს პრობლემის გამომწვევ მიზეზებს;
• მოჰყავს ფაქტები, მაგალითები;
• საუბრისას იყენებს ვიზუალურ მასალას;
• საუბრობს მოსალოდნელ კავშირებზე;
• გამოხატავს თავის დამოკიდებულებას კონკრეტული
ინფორმაციისადმი/ განსახილველი საკითხისადმი;
• წარმოადგენს პრობლემის გადაჭრის გზებს;
• გამოაქვს დასკვნა;
• საუბრისას იცავს აზრობრივ თანამიმდევრობას;
• მკაფიოდ და გასაგებად აყალიბებს აზრს.
უცხ.ს.VI.17. მოსწავლე ფლობს და მეტყველებისას იყენებს საბაზისო
ენობრივ უნარ-ჩვევებს.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• საკომუნიკაციო სიტუაციის შესაბამისად იყენებს ნასწავლ ენობრივ
კონსტრუქციებს, კლიშეებს, გამოთქმებს, ფორმულებს;
• ინტერაქციისას სათანადოდ იყენებს ფამილარულ და თავაზიან
ფორმულებს;
• იყენებს ნასწავლ ლექსიკას;
• თავისუფლად იყენებს მარტივი (გაუვრცობელი, გავრცობილი) და
თანწყობილი წინადადების სტრუქტურას;
• ახერხებს ქვეწყობილი წინადადებების გამოყენებას (მაგ., განსაზღვ­
რებითი დამოკიდებული წინადადება);
• იყენებს სათანადო კავშირებს წინადადების ნაწილების დასაკავ­
შირებლად;
• იცავს სინტაქსურ მიმართებებს ნასწავლ ენობრივ კონსტრუქციებში;
• სწორად იყენებს ნასწავლი ზმნების კონსტრუქციას;
• თხრობისას ცდილობს მართებულად გამოიყენოს ზმნის ნასწავლი
ფორმები წარსული, ახლანდელი და მომავალი დროის გამოსახატად;
• მართებულად იყენებს პოზიციის/დამოკიდებულების გამომხატველ
სიტყვებსა და ენობრივ ფორმულებს;
• ამბის გადმოცემისას სწორად იყენებს მოვლენათა თანამიმდევრობის
გამომხატველ სიტყვებს (მაგ., ჯერ, შემდეგ, ბოლოს).
19
ლაპარაკის სტრატეგიები
უცხ.ს.VI.18. მოსწავლე ფლობს სტრატეგიებს სამეტყველო ამოცანების
ეფექტურად გადაჭრის ხელშესაწყობად და ზეპირი მეტყველების
უნარის გასაუმჯობესებლად.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• წინასწარ ამზადებს საჭირო რესურსს, თავს უყრის მოდელებს,
გამოთქმებს, კლიშეებს, საკვანძო სიტყვებს;
• აუდიტორიის წინაშე გამოსვლამდე გადის რეპეტიციას;
• გაუგებრობის შემთხვევაში ითხოვს განმარტებას, ნელა და
გარკვევით წარმოთქმას, გამეორებას;
• სიტყვის დავიწყების/არცოდნის შემთხვევაში იყენებს საკომპენსაციო
საშუალებებს (მაგ., მიმიკას, ჟესტიკულაციას, პერიფრაზირებას/
აღწერს ნაგულისხმებ საგანს ან მიუთითებს, რაში გამოიყენება და
სხვა);
• სამეტყველო ამოცანების გადასაჭრელად იყენებს სხვა ენებზე
მიღებულ გამოცდილებას;
• აანალიზებს იმ ფაქტორებს, რომლებმაც ხელი შეუწყო წარმატების
მიღწევაში ან გამოიწვია წარუმატებლობა ზეპირი გამოსვლის დროს
და მასწავლებელთან ერთად სახავს გამოსწორების გეგმას.
მიმართულება: კულტურათა დიალოგი
უცხ.ს.VI.19. მოსწავლე იჩენს ინტერესს და ავლენს ტოლერანტულ
დამოკიდებულებას კულტურათა თავისებურებების მიმართ.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• ტექსტიდან ამოარჩევს, ამოიცნობს სტერეოტიპულ შეფასებებს და
მაგალითების მოშველიებით ასაბუთებს მათ უსაფუძვლობას;
• ინტერესდება თანაკლასელთა, სკოლელთა ენობრივ-კულტურული
იდენტობით;
• იღებს ინტერვიუებს განსხვავებული კულტურული იდენტობის
მქონე თანატოლებისაგან; მათთან თანამშრომლობით ამზადებს
პრეზენტაციას განსხვავებულ საოჯახო ტრადიციებზე, დღესასწაუ­
ლებზე, ზნე-ჩვეულებზე, აღმსარებლობაზე და სხვა;
• ამოიცნობს ტექსტებში ასახულ სოციოკულტურულ გარემოს და
ავლებს პარალელს მშობლიურ სოციოკულტურულ გარემოსთან;
• ავლებს პარალელს უცხოურ და მშობლიურ კულტურებს შორის,
პოულობს და აანალიზებს მსგავსებებს, განსხვავებებს;
20
• იჩენს ინტერესს ადამიანთა განცდების, დამოკიდებულების
მიმართ, ავლებს პარალელებს, პოულობს და აღნიშნავს ანალოგიებს,
განსხვავებებს საკუთარ და სხვათა სულიერ სამყაროებს შორის
(განცდები, განწყობილებები, დამოკიდებულებები);
• ამოიცნობს ანდაზების, ფრაზეოლოგიზმების მნიშვნელობას და
პოულობს მათ შესატყვისს მშობლიურ ენაში.
მიმართულება: უცხოური ენის პრაქტიკული გამოყენება (მედიაცია)
უცხ.ს.VI.20. მოსწავლეს შეუძლია უცხოური ენის ცოდნის
საგანმანათლებლო მიზნით გამოყენება.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• უცხოურ ენაზე განახორციელებს სხვადასხვა ტიპის პროექტს (მაგ.,
უცხოურ ენაზე გაზეთის შექმნა და გავრცელება; შეხვედრის მოწყობა
ხელოვანთან; ვებგვერდის შექმნა და სხვა);
• ამუშავებს სასკოლო პროექტების ან სხვა საგანმანათლებლო
მიზ­ნის განსახორციელებლად საჭირო უცხოენოვან წყაროებს/
ტექსტებს;
• აკეთებს უცხოენოვანი ტექსტის ჩანაწერებს და მასზე დაყრდნობით
სწავლების ენაზე ზეპირად გადმოსცემს ტექსტის მოკლე შინაარსს,
ან წერს რეზიუმეს დაინტერესებული პირებისთვის (მაგ.,
თანაგუნდელებისთვის);
• შეისწავლის უცხოენოვან წყაროებს და სწავლების ენაზე წერს
ანოტაციას თითოეულ მათგანზე (მიუთითებს ავტორს, სათაურს,
გამოცემის წელს, თემას/მთავარ საკითხებს);
• თარგმნის მცირე ზომის არამხატვრულ (ინფორმაციულ, შემეცნებით
და სხვა) ტექსტებს.
მიმართულება: სწავლის სწავლა
უცხ.ს.VI.21. მოსწავლე ფლობს სტრატეგიულ უნარ-ჩვევებს წარმა­
ტებული სწავლის ხელშესაწყობად და ენების ათვისების გასაადვი­
ლებლად.
შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
• იყენებს მრავალფეროვან (კოგნიტურ, ემოციურ და მეტაკოგნიტურ)
სტრატეგიებს კომუნიკაციური და ენობრივი უნარ-ჩვევების
განვითარებისა და განმტკიცების ხელშესაწყობად;
21
• იყენებს მრავალფეროვან სტრატეგიებს ენების სწავლის პროცესში
წარმოქმნილი პრობლემების გადასაჭრელად;
• ეფექტურად იყენებს რესურსებს სასწავლო საქმიანობის ხელშე­
წყობის მიზნით;
• მოსწავლე თანამშრომლობს თანაკლასელებთან, მასწავლებელთან,
მეწყვილესთან შედეგების გასაუმჯობესებლად. Цели и задачи учебника
«Русский язык», VI УРОВеНь.

В Министерстве образования и науки Грузии разработаны и готовы

к применению
8 уровней (базовый и средний) стандарта изучения иностранных
языков.
Данный учебник соответствует VI уровню – ს. VI

Целью настоящего учебника является обучение русскому языку с

помощью интерактивных методов.
Содержание учебника направлено на:

1. Обучение слушанию:
– научить понимать радио и телепередачи, прослушенную
аудиозапись, выступления (репортаж, интервью);
– научить обращаться к различным стратегиям и улучшать навыки
слушания.

2. Обучение чтению:
– научить читать и правильно понимать познавательный текст
исторического, культурного, географического и экологического
содержания;
– научить читать и понимать газетные публикации на актуальную
тему;
– научить читать и понимать текст биографического характера;
– научить читать и понимать повествовательный текст;
– научить анализировать текст;
– использовать стратегии для глубокого изучения текста.

22 23
 3. Обучение письму:
– научить писать деловое письмо (автобиографию, резюме,
сопроводительное письмо, объявление);
– научить писать эссе на актуальную тему;
– научить использовать базовые навыки письма;
– научить использовать эффективные стратегии письма.
4. Обучение говорению:
– научить участвовать в интеракции на заданную тему, выражая
эмоции и собственное мнение;
– научить проявлять себя в коммуникационных ситуациях;
– научить поддерживать беседу на интересующую тему;
– научить делать презентации на актуальную тему, используя всю
необходимую лексику, а также изученные лексико-грамматические
конструкции;
– научить использовать в речи базовые языковые навыки;
– научить использовать эффективные речевые стратегии.
5. Диалог культур:
– научить проявлять интерес и толерантное отношение к
самобытной культуре и традициям других стран мира.
6. Практическое применение иностранного языка:
– научить использовать знание иностранного языка в образовании.
7. Умение учиться:
– научить использовать стратегические навыки для успешной
учебы.
24
Содержание учебника.
Учебник «Русский язык» vI УРОВЕНЬ для грузинских школ состо­
ит из 6 тем:
I. Выбор профессии (13 часов)
II. Где учиться? (14 часов)
III. Проблемы подростков (12 часов)
IV. Воспитание (15 часов)
V. Экология (10 часов)
VI. Интернет: за и против (8 часов)
Каждая из предложенных 6 тем учебника включает в себя
лексичесикие, грамматические задания и упражнения, при отборе
которых авторы руководствовались Государственным Стандартом.
Грамматический и лексический материал становится доступным
ученикам, благодаря наглядным таблицам и схемам, сопровождающим
задания и упражнения разного типа. Они служат выработке умения
использовать в речи и на письме изучаемые грамматические формы и
конструкции, как на уровне предложения, так и на уровне текста.
В учебник вошли адаптированные авторами учебника фрагменты
из произведений русских писателей и поэтов, тексты, содержащие
информацию о разных странах, их истории и достопримечательностях,
а также о проблемах подростков. В учебнике много литературных
и познавательных текстов. Это служит выработке толерантности,
возможности адаптироваться в иноязычной среде, а также росту
коммуникативной и культурной компетенции.
Дотекстовые задания направлены на предварительную разработку
определённых грамматических, лексических или тематических единиц,
а также языковых моделей, которые в дальнейшем употребляются
в тексте. А послетекстовые – разработке и закреплению данного
материала.
Текстовые задания направлены на выработку следующих умений:
– понимать и проникать в содержание текста с помощью аудирования
и заданий разного типа на чтение;
25
 – выделять главную и второстепенную информацию, персонажей и
их действия;
– восстановить в логической последовательности абзацы текста (по
заданному плану или без него);
– озаглавить отдельные части текста по содержанию или конкретной
проблематике;
– связно и последовательно пересказать текст, используя изученные
грамматические конструкции и новые лексические единицы;
– выражать собственное мнение, аргументируя его;
– участвовать в работе в группах или в парах по принципу
сотрудничества;
– самостоятельно планировать работу над проектом, распределяя
функции между членами группы;
– выбрав соответствующую форму, делать презентации;
– использовать все приобретённые навыки для успешного решения
поставленных задач;
– писать небольшие темы, или эссе, максимально используя
изученный лексико-грамматический материл, а так же навыки письма;
– объективно оценивать работу других групп;
– объективно оценивать степень усвоения предложенного в каждой
теме материала.
Определённый тип заданий (восстановление структуры текста,
написание небольших тем и эссе, составление характеристик и т.д.)
направлен на выработку как коммуникативных, так и навыков письма
и говорения.
Учебник, построенный на данном принципе, основанный на
следующих направлениях – слушание, говорение, письмо, чтение, умение
учиться, диалог культур и практическое применение иностранного языка
– позволит, по мнению авторов, достичь поставленных Государственным
стандартом целей.
26
Учебный материал.
Каждая тема учебника «Русский язык» VI уровня логически
связана с предыдущей, содержит тексты (отрывок из произведения,
стихотворение, газетная статья, биография, познавательный текст и т.д.),
грамматический материал, лексические задания, различные рубрики,
таблицы оценки, контрольные и проверочные задания.
Ученики учатся правильно формулировать вопросы, выполнять
упражнения по образцу.
При отборе грамматического материала учитывался принцип
коммуникативной необходимости. В учебнике разрабатывается
следующий грамматический материал:
1. Правописание тире в предложениях.
2. Сложноподчиненные предложения с причинно-следственными
придаточными.
3. Разделительные Ъ и Ь.
4. Сложноподчиненные предложения с придаточными условия.
5. Родительный падеж числительных, местоимений.
6. Сложноподчиненные предложения с придаточными изъясни­тель­
ными.
7. Склонение составных количественных числительных.
8. Родительный падеж числительных.
9. Сложноподчиненные предложения с придаточными определи­
тельными.
10. Вводные предложения.
11. Предложный падеж существительных и прилагательных.
12. Правописание Ь после шипящих.
13. Сложноподчиненные предложения с придаточными уступи­
тельными.
27
 14. Правописание предлогов. Предлоги производные и непроиз­
водные.
15. Отличия производных предлогов от сочетаний непроизводных
предлогов с существительными.
16. Вид глагола.Образование видовых пар.
17. Сложноподчиненные предложения с придаточными цели.
18. Правописание частиц НЕ и НИ с разными частями речи.
19. Сложноподчиненные предложения с придаточными времени.
20. Причастия.
21. Образование действительных причастий настоящего времени.
22. Склонение действительных причастий настоящего времени.
23. Образование действительных причастий прошедшего времени.
24. Склонение действительных причастий прошедшего времени. 25.
Деепричастия.Образование деепричастий.
ЛЕКСИЧЕСКИЕ ЗАДАНИЯ
Подберите к словам антонимы из текста.
Вставьте слова из предыдущего задания в нужной форме.
Найдите в тексте выражения, близкие по смыслу данным.
Вставьте в предложения подходящие по смыслу выражения из
рубрики «Поясните фразы» .
Соедините схожие по смыслу слова и выражения.
Соедините близкие по значению слова.
Подберите и вставьте в предложения подходящие по смыслу слова.
Скажите и запишите по-другому.
Подумайте и подберите к словам подходящие в прямом и переносном
смысле слова. Запишите словосочетания в нужной форме. Используйте
…
Найдите в тексте схожие по смыслу слова и выражения. Припишите
к ним антонимы. Сделайте по образцу.
Подберите к фразам из левого столбика соответствующее слово из
правого столбика.
28
Рубрики, представленные в учебнике.
1. Рубрики, направленные на чтение и понимание текстового
материала:
Читаем. Поясните.Поясните фразы.Скажите по- другому.
Поясните фразы и скажите по- другому. Составьте вопросы
самостоятельно. Ответьте на вопросы. Доказываем факты.
Докажите текстом!Это интересно!
2. Рубрики, направленные на говорение:
Поговорите в классе. Готовимся к пересказу. Пересказываем
текст! Подумайте и ответьте! Подумайте и скажите! Думаем!
Обсуждаем! Расскажите! Выразите своё мнение! Ваше мнение.
Аргументируйте! Думайте, отвечайте, аргументируйте!
3. Рубрики, направленные на письмо:
Пишем! Пишем письмо! Пишем эссе!
4. Рубрики, направленные на напоминание уже изученного или
освоение нового грамматического материала:
Вспомните! Запомните! Внимание! Модели и конструкции!
Пишите так!
5. Рубрики, направленные на использование изученного
тематического материала в процессе сотрудничества друг с другом.
Работа в группах. Работа в парах. Мозговой штурм. Ролевая
игра.
6. Рубрики, направленные на слушание:
Слушаем. Прослушайте текст и … .
Рубрика КОНТРОЛЬНОЕ ЗАДАНИЕ является суммирующим,
завершает тему или её определённый этап, помогает учителю понять,
достигнута ли каждым учеником намеченная цель.
Рубрика ПРОВЕРОЧНЫЕ ЗАДАНИЯ служит проверке освоения
лексико-грамматического материала, предложенного в учебнике.
29
 Некоторые стратегии, используемые
при проведении ИНТЕРактивных уроков
Работа в группах.
Ученики должны привыкнуть к рациональному использованию
времени, распределению функций. Работа в группах помогает им
развивать эти навыки. Это также способствует развитию сотрудничества.
Работая в группе, ученики учатся слушать друг друга, прислушиваться к
мнению сверстников, оценивать и критически мыслить. Они привыкают
высказывать и обоснованно отстаивать свою точку зрения.
Как работать в группах:
1. Класс делиться на группы по 4-6 человек. (2-3 мин.)
2. Ученикам предлагается общее задание. (2 мин.)
3. Группа работает над предложенным заданием.
4. Работа в группе не позволяет подавлять мнение членов группы,
она должна протекать без конфликта.
5. Работает каждый ученик.
6. Работа выполняется на отдельном листе.
7. Время для выполнения задания ограничено (10-15минут).
8. Дисциплина в группе должна быть высокой. Группа, в которой
ученики не сотрудничают, прекращает работу.
9. Необходимо, чтобы каждая группа работала за одним столом.
Во время групповой работы, педагог занимает пассивную позицию.
Он может направлять работу в нужное русло и наблюдать, но у учеников
не должно создаваться впечатление, что их проверяют. До конца работы
педагог остается нейтральным.
Разделение на группы может происходить по-разному:
а) ученики с разными способностями;
б) с учетом дружеских отношений;
в) сформировать группу целиком из мальчиков или девочек;
г) по принципу случайности.
Последнее деление приучает к взаимоотношению с разными
партнерами.
Деление на группы должно занять не более 2-3 минут.
30
Желательно, чтобы группа сама выбрала ученика – презентатора.
Учитель определяет время для презентации (по 5 – 10 мин. каждой
группе).
Чаще всего конфликты в группах происходят из-за разного характера
и темперамента учеников. Педагог не должен допустить конфликта.
Педагог должен определить форму оценки работ. Желательно,
чтобы ученики сами оценили работу других групп.
Педагог заранее определяет как общее время работы, так и время
для выполнения задания, проведения презентации и оценки.
Дискуссия в классе.
Дискуссия в классе эффективна. Она развивает навыки активного
участия и высказывания собственного мнения. Необходимо привить
детям культуру проведения дискуссии. Ученики должны подчиняться
следующим правилам:
1 Поднять руку, когда хочешь высказаться.
2. Один говорит, другие слушают.
3. Не прерывать говорящего.
4. Не смеяться над мнением другого.
5. Не быть пассивным.
Ограниченный лексический запас не позволяет ученикам развязать
полноценную дискуссию, однако, надо научить их не стесняться
высказывать свое мнение.
Дискуссия начинается с постановки проблемы, ознакомления со
стихотворением или рассказом. Учитель задает вопросы: Что? Как?
Почему?
Ход дискуссии:
1. Каждый ученик должен выступить.
2. Каждое высказывание обсуждается
3. Мнение каждого приемлемо.
Педагог должен следить за ходом дискуссии и направлять в нужное
русло. Она должна служить достижению заранее намеченной цели.
Дискуссию в классе можно провести, завершая тему.
31
 Мозговой штурм.
Мозговой штурм требует активности каждого ученика и позволяет
совместно решить общую проблему.
Педагог сам выбирает тему и пишет ее на доске. Вопрос должен
быть четким и ясным. Каждый ученик высказывает свое мнение
(добровольно). В это время недопустимы полемика или критика.
Обсуждение происходит по окончании данного этапа. Важно не
качество, а количество идей. Все идеи записываются на доске. Ученикам
дается время на обдумывание. После чего педагог и ученики обсуждают
каждую идею, группируя схожие друг с другом мнения и выделяя
противоречащие.
Педагог помогает ученикам прийти к логическому завершению
мозгового штурма. Карта и содержание учебника
Ролевая игра в соответствии со стандартом
Ролевая игра служит оживлению урока и дает возможность
проникновения в содержание текста, закрепления коммуникативной
лексики. Во время небольшого импровизированного представления
ученики должны творчески подойти к своим ролям. Педагог внимательно
следит как за распределением ролей, так и за ходом игры в целом.
Данной возрастной группе ролевая игра дает возможность
углубиться в конкретную ситуацию, придав ей форму сюжета. И, главное,
максимально использовать изученный лексический и грамматический
материал.

Типы заданий по развитию навыков и умений

соответственно уровню ს. VI.
Все лексические и грамматические задания, входящие в учебник,
служат развитию навыков и умений по всем направлениям стандарта.
Диалог культур – это направление стандарта разрабатывается
практически во всём учебнике.

Учебный материал (учебник+тетрадь) содержит немногим

более 72 уроков. На примере данных в учительской книге
сценариев, педагог может рассчитывать, сколько уроков
входит в каждую тему.
32
 Соответствие Результатам
Лексико-грам.кон- Тексты на ауди-
Тема Лексика Грамматика Тексты на чтение стандарта
струкции рование

1 2 3 4 5 6 7
Выбор Модели и конструкции: избыток, Правописание тире «Популярные «Выбор профессии», Направление аудирование – ს.VI.1,
профессии растёт спрос оборудование в предложениях. специальности» «Профессия – ს.VI.2.
( на кого?) на Поясните: на Сложно­ учёный. Альберт Направление чтение – ს.VI.3, ს.VI.4,
инженеров, на модельер рынке труда; подчиненные Эйнштейн», ს.VI.5, ს.VI.8.
ов, на учителей; рад высокий предложения «Какому делу Направление письмо – ს.VI.10. ს.VI.11.
(что делать?) помогать, заработок с причинно- посвятить себя?», ს.VI.12.
(что сделать?) следственными «Кем хочу стать», Направление говорение ს.VI.13, ს.VI.14.
помочь; собираюсь придаточными. «Джон Кеннеди» ს.VI.15, ს.VI.16. ს.VI.17, ს.VI.18.
стать (каким? кем?) Разделительные Ь Направление диалог культур – ს.VI.19.
профессиональным иЪ. Направление умение учиться – ს.VI.21.
хоккеистом; хочу Слож­
стать (какой? кем?) ноподчиненные
известной актрисой предложения с
Если бы…, …бы Если придаточными
бы он был президентом, условия.
обязательно …бы Если
бы приехала ..., ...
пошёл бы ... .
«Если (раз, когда)
хоть один человек
порабощён, все не
свободны». Если он
станет президентом,
он обязательно....
Когда он станет
президентом, он
обязательно....

34 35
 1 2 3 4 5 6 7
Где учиться? Модели и Словарь: соискатель, Родительный падеж «Самые «Московский Направление аудирование – ს.VI.1, ს.VI.2.
конструкции: в совершенстве, числительных, известные Государственный Направление чтение – ს.VI.3, ს.VI.8.
более, менее, собеседование местоимений. универси­ Университет». Направление письмо – ს.VI.9, ს.VI.10,
около+ . Поясните: Сложноподчиненные теты», « Мнения ваших ს.VI.11. ს.VI.12.
Родительный возможно, благодаря предложения с Актуальная ровесников о Направление говорение ს.VI.14. ს.VI.15,
падеж деятельности; придаточными проблема » проблеме «Должен ს.VI.16. ს.VI.17, ს.VI.18.
присвоено его имя. изъяснительными. ли студент Направление диалог культур – ს.VI.19.
работать», Направление практическое применение
рубрика – ს.VI.20.
Читаем, Направление умение учиться – ს.VI.21.
«Автобиография»,
«Сопроводительное
письмо»,
«Объявления»,
«Автобиографии на
листочках».
Проблемы Модели и Словарь: метелица, Сложноподчиненные «Мы – Читаем диалоги Направление аудирование – ს.VI.1, ს.VI.2.
подростков конструкции: вран, вещий. Поясните: предложения с подростки» «Юля и Аня», «Лёша Направление чтение – ს.VI.6, ს.VI.7,
Мы слушаем была в шоке; ей придаточными и Юра», рубрика ს.VI.8.
музыку, повезло; вождь определительными. «Современная Направление письмо – ს.VI.10, ს.VI.11.
которую... Краснокожих. Вводные предложения. русская проза». ს.VI.12.
Смотрим Предложный падеж Отрывок по повести Направление говорение ს.VI.13, ს.VI.14.
фильмы, существительных. Г. Щербаковой «Вам ს.VI.15, ს.VI.16. ს.VI.17, ს.VI.18.
которые... Сложноподчиненные и не снилось...», Направление диалог культур – ს.VI.19.
идёт речь о предложения с рубрика Направление умение учиться – ს.VI.21.
каком? ком? придаточными «Русская классика.»
( идет речь времени. Правописание Повесть А.С.
об известном Ь после шипящих. Пушкина «Метель».
композиторе) Сложноподчиненные
предложения с
придаточными
уступительными.

36 37
 1 2 3 4 5 6 7
Воспитание. Модели и Словарь: мыслитель, Вид глагола. «Типы «Спартанское Направление аудирование – ს.VI.1, ს.VI.2.
конструкции:..., питомец, Образование воспитания» воспитание», Направление чтение – ს.VI.3, ს.VI.6,
чтобы + инфи­ принуждение. видовых пар. «Известные ს.VI.7, ს.VI.7.
ни­тив ...для Поясните: Сложноподчиненные мыслители о Направление письмо – ს.VI.11. ს.VI.12.
того, чтобы обнажённая предложения с воспитании», Направление говорение – ს.VI.13, ს.VI.14.
+инфинитив... голова; коротко придаточными цели. О.Генри«Вождь ს.VI.15, ს.VI.16. ს.VI.17, ს.VI.18.
Должен/должна остриженный; Правописание частиц Краснокожих». Направление диалог культур – ს.VI.19.
(что делать?) прокормить себя; НЕ и НИ. Направление умение учиться – ს.VI.21.
воспитывать, уроки жизни; Сложноподчиненные
должен/должна (что предложения с
сделать?) воспитать придаточными
Я решила стать времени.
худож­ником,
потому что люблю
жи­вопись.
Я люблю живо­
пись, поэ­тому
решила стать
художником.
Экология Модели и Словарь: угодья, Причастия. Образование «Киты- «Проблемы всех, Направление аудирование – ს.VI.1, ს.VI.2.
конструкции: огорчать, стыдливо. действительных самоубийцы». живущих на Земле», Направление чтение – ს.VI.3, ს.VI.4,
Экология – наука, Поясните: причастий настоящего «Как плачет Земля» ს.VI.8.
которая изучает окружающая среда; времени. Склонение Направление письмо – ს.VI.11. ს.VI.12.
связь между ... играет большую действительных Направление говорение – ს.VI.13, ს.VI.14.
Экология – наука, роль. причастий настоящего ს.VI.15, ს.VI.16. ს.VI.17, ს.VI.18.
изучающая связь времени. Образование Направление практическое применение
между ... действительных – ს.VI.20.
причастий прошедшего Направление умение учиться – ს.VI.21.
времени. Склонение
действительных
причастий прошедшего
времени.

38 39
 1 2 3 4 5 6 7
Интернет: за и Модели и конструкции: Словарь: чат, Деепричастия. «Интернет:
против I обеспечение, Образование за и против, Направление чтение – ს.VI.3, ს.VI.4,
Марина решила не веб-форум. деепричастий «Дистанционное ს.VI.8.
входить в класс, потому Поясните: несовершенного образование». Направление письмо – ს.VI.11. ს.VI.12.
что (так как) опоздала на постепенно вида. Образование Направление говорение ს.VI.13, ს.VI.14.
урок. проникает; деепричастий ს.VI.15, ს.VI.16. ს.VI.17, ს.VI.18.
Опоздав на урок, Марина стрем­итель­ совершенного Направление умение учиться – ს.VI.21.
решила не входить в но растёт. вида.
класс. Правописание
II частицы НЕ с
Если придёшь в 6 часов, различными
ты всё успеешь сделать. частями речи.
Придя домой в 6часов, ты
всё успеешь сделать.

40 41