1.

O ÂÚÈÔ‰ÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜
™Â ·˘Ùfi ÙÔ Ì¿ıËÌ· ı· ÌÂÏÂÙ‹ÛÔ˘Ì ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο «ÂÚÁ·Ï›·» Ù˘ ÃËÌ›·˜,
ÙÔÓ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î·. √È ¿ÓıÚˆÔÈ ·fi ÙË Ê‡ÛË ÙÔ˘˜ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· ÂÙ˘¯·›ÓÔ˘Ó ÛÔ˘-
‰·›· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ηٷӷÏÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ‰˘Ó·Ùfi ÎfiÔ Î·È ¯ÚfiÓÔ. °È· ÙÔ ÛÎÔfi
·˘Ùfi ÚÔÛ·ıÔ‡Ó Ó· ÔÌ·‰ÔÔÈÔ‡Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Ì ‚¿ÛË ÎÔÈÓ¿ ÎÚÈÙ‹ÚÈ· ‹ ÎÔÈÓ¤˜ ȉÈfi-
ÙËÙ˜. ∏ ‰È·‰Èηۛ· ·˘Ù‹ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È Ù·ÍÈÓfiÌËÛË Î·È ‰È¢ÎÔχÓÂÈ ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË fiψÓ
ÙˆÓ ÙÔ̤ˆÓ Ù˘ ˙ˆ‹˜. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë ·Ó·˙‹ÙËÛË ÛÙ· Ú¿ÊÈ· ÂÓfi˜ ‚È‚ÏÈÔˆÏ›Ԣ ›-
Ó·È ÈÔ Â‡ÎÔÏË fiÙ·Ó Ù· ‚È‚Ï›· Â›Ó·È Ù·ÍÈÓÔÌË̤ӷ ηٿ ı¤Ì· ‹ ηٿ Û˘ÁÁڷʤ·. √È Â-
ÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ ‰ÂÓ ˘ÛÙÂÚÔ‡Ó Û ÔÚÁ¿ÓˆÛË Î·È ÁÈ' ·˘Ùfi ÔÌ·‰ÔÔÈÔ‡Ó Ì ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ÔÌÔÈfiÙË-
Ù˜ ‹ ÎÔÈÓ¤˜ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¤˜. ™ÙË º˘ÛÈ΋ ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È
Û Â·Ê‹˜ Î·È ·fi ·-
fiÛÙ·ÛË, ÛÙË μÈÔÏÔ-
Á›· ÔÈ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ‰È·-
ÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÛÂ ·ÛfiÓ-
‰˘ÏÔ˘˜ Î·È ÛÔÓ‰˘-
ψÙÔ‡˜ Ì ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ
ÙÔ Â›‰Ô˜ ÙÔ˘ ÛÎÂÏÂ-
ÙÔ‡ ÙÔ˘˜. ™ÙË ÃËÌ›·
Ë Ù·ÍÈÓfiÌËÛË ÙˆÓ ¯Ë-
ÌÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ¤ÁÈÓÂ
Ì ‚¿ÛË ÙËÓ ÂÚÈÔ‰È-
ÎfiÙËÙ·, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ
Â·Ó¿ÏË„Ë ÙˆÓ È‰ÈÔ-
Ù‹ÙˆÓ ÙÔ˘˜ Ì ηıÔ-
ÚÈṲ̂ÓÔ ÙÚfiÔ. ªÂ
ÙËÓ Ù·ÍÈÓfiÌËÛË ÂÈ-
Ù˘Á¯¿ÓÂÙ·È Ë ÌÂϤÙË
ηٿ ÔÌ¿‰Â˜ Î·È fi¯È
ͯˆÚÈÛÙ¿ ÁÈ· οıÂ
¿ÙÔÌÔ-̤ÏÔ˜ Ù˘ ÔÌ¿-
‰·˜ Î·È ‰È¢ÎÔχÓÂÙ·È
Ë ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·.

ŒÓÓÔȘ ÎÏÂȉȿ: ·ÏοÏÈ· ñ ·ÏηÏÈΤ˜ Á·›Â˜ ñ ·ÏÔÁfiÓ· ñ ·Ì¤Ù·ÏÏ· ñ ·ÙÔÌÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

ñ ¢ÁÂÓ‹ ·¤ÚÈ· ñ ̤ٷÏÏ· ñ ÔÌ¿‰· ñ ÂÚ›Ô‰Ô˜

ŸÙ·Ó ı· ¤¯ÂÙ ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· ·˘Ù‹, ı· ÌÔÚ›ÙÂ:

1. ¡· ‰È·Ù˘ÒÓÂÙ ÙÔÓ ÓfiÌÔ Ù˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È Ì ‚¿ÛË ·˘ÙfiÓ Ó· ÂÚÌËÓ‡ÂÙ ÙËÓ
ηٿٷÍË ÙˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ÛÙÔÓ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î·.
2. ¡· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ ›Ó·Î·.
3. ¡· ÂÓÙÔ›˙ÂÙ ÛÙÔÓ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î· ¯ËÌÈο ÛÙÔȯ›· Ì ·ÚfiÌÔȘ ȉÈfiÙËÙ˜.
4. ¡· ÂÓÙÔ›˙ÂÙ ÛÙÔÓ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î· Ù· ̤ٷÏÏ· Î·È Ù· ·Ì¤Ù·ÏÏ·.

48
 O ÂÚÈÔ‰ÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜
1.1 ∞fi ÙÔ ¯ı˜…
°‡Úˆ ÛÙÔ 1860 ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙ¿ ÂÚ›Ô˘ 60 ¯ËÌÈο ÛÙÔȯ›· Î·È ‹Ù·Ó Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ˘‹Ú¯·Ó
ÛÙÔȯ›· Ì ·ÚfiÌÔȘ ȉÈfiÙËÙ˜. °È· ÙÔ˘˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ ‹Ù·Ó ÚfiÎÏËÛË Ó· Ù· Ù·ÍÈÓÔÌ‹-
ÛÔ˘Ó Û ÔÌ¿‰Â˜, ÒÛÙ ӷ Â›Ó·È Â˘ÎÔÏfiÙÂÚË Ë ÌÂϤÙË ÙÔ˘˜. ™ÙË ÌÔ˘ÛÈ΋ ÌÈ· ÔÎÙ¿‚·
ŒÓ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÚˆÙÔfiÚÔ˘˜ ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ù·ÍÈÓfiÌËÛ˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÂÙ¿ ‰È·ÊÔ-
ÚÂÙÈΤ˜ ÓfiÙ˜ Î·È ÌÈ· fiÁ‰ÔË
ÙˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ‹Ù·Ó Ô Newlands. √ Newlands η٤ٷÍ ٷ ¯Ë- Ô˘ Â›Ó·È ›‰È· Ì ÙËÓ ÚÒÙË.
ÌÈο ÛÙÔȯ›· ·fi ÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ì ٷ ÂÏ·ÊÚ‡ÙÂÚ· ¿ÙÔÌ· ÚÔ˜ ÙÔ
ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ì ٷ ‚·Ú‡ÙÂÚ· ¿ÙÔÌ· Î·È ·Ú·Ù‹ÚËÛ fiÙÈ ÔÈ È‰ÈfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ fiÁ‰ÔÔ˘ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ ¤-
ÌÔÈ·˙·Ó Ì ÙȘ ȉÈfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘, ÙÔ˘ ¤Ó·ÙÔ˘ Ì ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÎÙÏ. ŒÙÛÈ, ÙÔ 1862 Â-
ÌÓ¢Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ÙË ÌÔ˘ÛÈ΋ ÙÔ˘ ·È‰Â›·, ‰È·Ù‡ˆÛ ÙÔÓ «Î·ÓfiÓ· ÙˆÓ ÔÎÙ¿‚ˆÓ», ˘Ô-
ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÌÂÙ¿ ·fi ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ÂÙ¿ «·ÓfiÌÔȈӻ ÛÙÔȯ›ˆÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ¿ÏÏ· ÂÙ¿
Ô˘ «Â·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó» ÙȘ ȉÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓˆÓ. √ Newlands ·ÚÔ˘Û›·Û ÙȘ
ȉ¤Â˜ ÙÔ˘ ÙÔ 1864 ÛÙË ÃËÌÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘, Ë ÔÔ›· fï˜ ·ÚÓ‹ıËΠӷ ÙȘ
‰ËÌÔÛȇÛÂÈ, ÁÈ·Ù› ˘‹Ú¯·Ó ÚÔÊ·Ó‹ ¿ÙÔ·, fiˆ˜ ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· fiÙÈ Ô Û›‰ËÚÔ˜ «¤-
ÚÂ» Ó· ¤¯ÂÈ ·ÚfiÌÔȘ ȉÈfiÙËÙ˜ Ì ÙÔ Ô͢ÁfiÓÔ Î·È Ô ÊˆÛÊfiÚÔ˜ Ì ÙÔ Ì·ÁÁ¿ÓÈÔ.
√ ÚÒÙÔ˜ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜ ÙˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎÂ
Ï›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1870 ·fi ÙÔ ƒÒÛÔ ¯ËÌÈÎfi Mendeleev. ™ÙÔÓ ›-
ӷο ÙÔ˘ Ù· ¯ËÌÈο ÛÙÔȯ›· ηٷٿ¯ÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ì ٷ
ÂÏ·ÊÚ‡ÙÂÚ· ¿ÙÔÌ· ÚÔ˜ ·˘Ùfi Ì ٷ ‚·Ú‡ÙÂÚ·. √È ÔÚÈ˙fiÓÙȘ
ÁÚ·Ì̤˜ ÙÔ˘ ›Ó·Î· ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ÂÚ›Ô‰ÔÈ Î·È ÔÈ Î·Ù·ÎfiÚ˘Ê˜
ÛًϘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ÔÌ¿‰Â˜. Δ· ÛÙÔȯ›· Ô˘ ›¯·Ó ·ÚfiÌÔȘ È-
‰ÈfiÙËÙ˜ ÙÔÔıÂÙ‹ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ›‰È· ÔÌ¿‰·. √ Mendeleev fi¯È ÌfiÓÔ
D. Mendeleev (1834-1907).
›¯Â ÙËÓ Ô͢‰¤ÚÎÂÈ· Ó· ·Ê‹ÛÂÈ ÛÙÔÓ ›Ó·Î¿ ÙÔ˘ ÎÂÓ¤˜ ı¤ÛÂȘ ÁÈ·
™ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ «AÚ¯¤˜ ÛÙÔȯ›· Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·ÎfiÌË ·Ó·Î·Ï˘Êı›, ·ÏÏ¿ Û ÔÏϤ˜ Â-
XËÌ›·˜» Û˘ÛÙËÌ·ÙÔÔ›ËÛÂ
ÙȘ ȉ¤Â˜ ÙÔ˘ Î·È ÂÈÓfiËÛ ÚÈÙÒÛÂȘ ÂÚȤÁÚ·„ ÈηÓÔÔÈËÙÈο Î·È ÙȘ ȉÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ ÛÙÔȯ›-
ÙÔÓ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î·
Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ì ÙÔ °ÂÚÌ·Ófi ˆÓ Ô˘ «¤ÏÂÈ·Ó».
§. M¿ÁÈÂÚ.

1.2 ™ÙÔ Û‹ÌÂÚ·: √ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜

ÂÚÈÔ‰ÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜
√ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜ Â›Ó·È ÌÈ· ηٿٷÍË
ÙˆÓ ¯ËÌÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ηٿ ·‡ÍÔÓÙ· ·ÙÔÌÈÎfi ·ÚÈı-
Ìfi. ¶ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÂÙ¿ ÔÚÈ˙fiÓÙȘ ÁÚ·Ì̤˜, ÔÈ ÔÔ›-
˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÂÚ›Ô‰ÔÈ, Î·È ‰ÂηÔÎÙÒ Î·Ù·ÎfiÚ˘-
ʘ ÛًϘ, ÔÈ Ôԛ˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÔÌ¿‰Â˜.
∏ 1Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰‡Ô ÛÙÔȯ›·, ÂÓÒ Ë
2Ë Î·È Ë 3Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÔÎÙÒ ÛÙÔȯ›· Ë Î·ıÂÌ›·. ∏ 4Ë
Î·È Ë 5Ë ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ·fi 18 ÛÙÔȯ›· Ë Î·ıÂÌ›·,
ÂÓÒ Ë 6Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ 32 ÛÙÔȯ›·, ÂÎ ÙˆÓ
ÔÔ›ˆÓ Ù· 14 ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ·Ú¿ÚÙËÌ· ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ Â-
T· ¢ÁÂÓ‹ ·¤ÚÈ· Â›Ó·È ¿¯ÚˆÌ·, ¿ÔÛÌ·,
ÌÔÓÔ·ÙÔÌÈο Î·È ¯ËÌÈο ·‰Ú·Ó‹.
ñ TÔ ‹ÏÈÔ (He) ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÛÙ·
ÌÂÙˆÚÔÏÔÁÈο Ì·ÏfiÓÈ·, ÁÈ·Ù› ¤¯ÂÈ ÌÈÎÚ‹
˘ÎÓfiÙËÙ· Î·È ‰ÂÓ Î·›ÁÂÙ·È.
ñ TÔ Ó¤ÔÓ (Ne), ÙÔ ·ÚÁfi (Ar) Î·È ÙÔ ÎÚ˘Ùfi (Kr)
¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ËÏÂÎÙÚÈÎÔ‡˜
ۈϋÓ˜ ÂÎΤӈÛ˘, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙÔ˘˜ ۈϋÓ˜
ʈÙÂÈÓÒÓ ‰È·ÊË̛ۈÓ.

49
 O ÂÚÈÔ‰ÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜
ÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ ›Ó·Î·. ∏ 7Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Û˘ÌÏËÚˆı› ·ÎfiÌË.
ŸÙ·Ó ÌÂÏÂÙÒÓÙ·È Ù· ÛÙÔȯ›· ηÙ' ·‡ÍÔÓÙ· ·ÙÔÌÈÎfi ·ÚÈıÌfi ·Ú·ÙËÚÂ›Ù·È ÌÈ· Û¯ÂÙÈο
ηÓÔÓÈ΋ Â·Ó¿ÏË„Ë, ‰ËÏ·‰‹ ÌÈ· ÂÚÈÔ‰ÈÎfiÙËÙ·, ÛÙȘ ȉÈfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘˜. Δ· ÛÙÔȯ›· Ô˘
‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙËÓ ›‰È· ÔÌ¿‰· ¤¯Ô˘Ó ·ÚfiÌÔȘ ¯ËÌÈΤ˜ ȉÈfiÙËÙ˜, ÂÓÒ ÔÈ È‰ÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ
ÛÙÔȯ›ˆÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ̛· ÂÚ›Ô‰Ô ÌÂÙ·‚¿ÏÏÔÓÙ·È ÚÔԉ¢ÙÈο Î·È ¤ÙÛÈ Ô‰ËÁÔ‡-
Ì·ÛÙ ÛÙÔ ÓfiÌÔ Ù˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎfiÙËÙ·˜.
¡fiÌÔ˜ Ù˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎfiÙËÙ·˜:
√È È‰ÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ ¯ËÌÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ Â›Ó·È ÂÚÈÔ‰È΋ Û˘Ó¿ÚÙËÛË ÙÔ˘ ·ÙÔ-
ÌÈÎÔ‡ ÙÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡.
√ÚÈṲ̂Ó˜ ÔÌ¿‰Â˜ ÛÙÔȯ›ˆÓ ÙÔ˘ ›Ó·Î· ¤¯Ô˘Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ÔÓfiÌ·Ù·. ŒÙÛÈ:
ñ Ù· ÛÙÔȯ›· Ù˘ 1˘ ÔÌ¿‰·˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ ˘‰ÚÔÁfiÓÔ, ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ·ÏοÏÈ·,
ñ Ù· ÛÙÔȯ›· Ù˘ 2˘ ÔÌ¿‰·˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ·ÏηÏÈΤ˜ Á·›Â˜,
ñ Ù· ÛÙÔȯ›· Ù˘ 17˘ ÔÌ¿‰·˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ·ÏÔÁfiÓ· ηÈ
ñ Ù· ÛÙÔȯ›· Ù˘ 18˘ ÔÌ¿‰·˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È Â˘ÁÂÓ‹ ·¤ÚÈ·.

¶EPIO¢IKO™ ¶INAKA™ TøN ™TOIXEIøN

1.3 Δ· ̤ٷÏÏ· Î·È Ù· ·Ì¤Ù·ÏÏ· ÛÙÔÓ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î·

Δ· ¯ËÌÈο ÛÙÔȯ›· Ì ‚¿ÛË ÙȘ ȉÈfiÙËÙ¤˜
ÙÔ˘˜ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Â›Û˘ Û ̤ٷÏÏ· ηÈ
·Ì¤Ù·ÏÏ·. ™ÙÔÓ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î· Ù· ·Ì¤-
Ù·ÏÏ· ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ «Â¿Óˆ ‰ÂÍÈ¿
ÂÚÈÔ¯‹», ÂÓÒ Ù· ̤ٷÏÏ·, Ô˘ Â›Ó·È Ôχ
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·, ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙÔÓ ˘fiÏÔÈ-
Ô ›Ó·Î·.

50
 O ÂÚÈÔ‰ÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜
1.4 °È·Ù› ˘¿Ú¯Ô˘Ó ¯ËÌÈο ÛÙÔȯ›· Ì ·ÚfiÌÔȘ ȉÈfiÙËÙ˜;
Δ· ¿ÙÔÌ· ÙˆÓ ¯ËÌÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ¤Ó·Ó ˘Ú‹Ó· Î·È Ù· ËÏÂÎÙÚfiÓÈ· Ô˘
ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È Á‡Úˆ ·fi ·˘ÙfiÓ. Δ· ËÏÂÎÙÚfiÓÈ· ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó fiÏ· ÙËÓ ›‰È· ÂÓ¤ÚÁÂÈ·.
ŸÏ· fiÛ· ¤¯Ô˘Ó ·Ú·Ï‹ÛÈ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ¯ÒÚÔ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ˘Ú‹Ó·
Î·È ıˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÌÈ· «ÛÙÈ‚¿‰·» ËÏÂÎÙÚÔÓ›ˆÓ. ŸÛ· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÈÔ ÎÔÓÙ¿
ÛÙÔÓ ˘Ú‹Ó·, ÛÙËÓ ÚÒÙË ÛÙÈ‚¿‰·, ¤¯Ô˘Ó ÙË ÏÈÁfiÙÂÚË ÂÓ¤ÚÁÂÈ·, ·˘Ù¿ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È
ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÛÙÈ‚¿‰· ¤¯Ô˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ÂÓ¤ÚÁÂÈ·, ·˘Ù¿ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÙÚ›ÙË ·-
ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ÎÙÏ.
√È È‰ÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ ¯ËÌÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ Â›Ó·È Î·Ù·ÓÂÌË-
̤ӷ Ù· ËÏÂÎÙÚfiÓÈ· ÛÙȘ ÛÙÈ‚¿‰Â˜. Δ· ÛÙÔȯ›· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ù· ¿ÙÔÌ· ¤¯Ô˘Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ ·-
ÚÈıÌfi ËÏÂÎÙÚÔÓ›ˆÓ ÛÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÛÙÈ‚¿‰·, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙËÓ ÈÔ ·ÔÌ·ÎÚ˘Ṳ̂ÓË
ÛÙÈ‚¿‰· ·fi ÙÔÓ ˘Ú‹Ó·, ¤¯Ô˘Ó ·ÚfiÌÔȘ ȉÈfiÙËÙ˜.

E›Ó·È ı¤Ì·... XËÌ›·˜

ΔÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô 110
ΔÔ 2001 Ë IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry), ۯ‰fiÓ 6 ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ·-
fi ÙËÓ ÚÒÙË ·Ó·ÊÔÚ¿ ·fi ÌÈ· ÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÔÌ¿‰· Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ S. Hofman ÛÙÔ Darmstadt
Ù˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜, ÂȂ‚·›ˆÛ ÙËÓ ·Ó·Î¿Ï˘„Ë ÙÔ˘ Ù¯ÓËÙÔ‡ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ Ì ·ÙÔÌÈÎfi ·ÚÈıÌfi 110. ΔÔ
ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÙÔÔıÂÙ‹ıËΠÛÙËÓ 7Ë ÂÚ›Ô‰Ô Î·È 10Ë ÔÌ¿‰· ÙÔ˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ ›Ó·Î·. Ÿˆ˜ ÚԂϤÔ˘Ó
ÔÈ ‰È·‰Èηۛ˜ Ù˘ IUPAC, ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÏfiÁÔ ÁÈ· ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ ›¯·Ó ÔÈ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ ÔÈ
ÔÔ›ÔÈ ÙÔ ·Ó·Î¿Ï˘„·Ó. ∏ ÔÌ¿‰· ÙÔ˘ Hofman ÚfiÙÂÈÓ ÙÔ fiÓÔÌ· Darmstadtium (Ds) ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ Ù˘
ÂÚÈÔ¯‹˜ ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Ú·Û΢¿ÛÙËÎÂ. ∂Ï¿¯ÈÛÙ· ¿ÙÔÌ· Ds ¤¯Ô˘Ó ·Ú·¯ı› ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÌÈ·˜
˘ÚËÓÈ΋˜ ·ÓÙ›‰Ú·Û˘ Û‡ÓÙË͢ ˘Ú‹ÓˆÓ ÂÓfi˜ ÈÛÔÙfiÔ˘ ÙÔ˘ ÌÔχ‚‰Ô˘ Ì ¤Ó· ÈÛfiÙÔÔ ÙÔ˘ ÓÈÎÂÏ›Ô˘.
ΔÔ Ds ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·ıfiÏÔ˘ ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Î·È Ë Û‡ÓÙÔÌË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ‰Â ‰È·ÚΛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ¤-
Ó· ¯ÈÏÈÔÛÙfi ÙÔ˘ ‰Â˘ÙÂÚÔϤÙÔ˘, ÌÈ· Î·È Ù· ¿ÙÔÌ· ÙÔ˘ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ ‰È·ÛÒÓÙ·È ·Ì¤Ûˆ˜ Ì ÂÎÔÌ‹ ·-
ÎÙÈÓÔ‚ÔÏ›·˜ ·. OÈ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ ÚԂϤÔ˘Ó fiÙÈ, ·Ó ·ÔÌÔÓˆı›, ı· Â›Ó·È ÛÙÂÚÂfi Ì ÌÂÙ·ÏÏÈ΋ Ï¿Ì-
„Ë ›Ûˆ˜ ÁÎÚ›˙· ‹ ·ÛË̤ÓÈ·.
¶ËÁ¤˜: 1. ÃËÌÈο ÃÚÔÓÈο 12/2003, 2. www.iupac.org/newsl, 3. www.webelements.com/

¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·: ªÔÚ›Ù ӷ ÂÓÙÔ›ÛÂÙ ÛÙÔÓ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î· ÛÙÔȯ›· Ì ÔÓfiÌ·Ù·

ÂÚÈÔ¯ÒÓ, ÎÚ·ÙÒÓ, fiÏÂˆÓ ‹ ÔÓfiÌ·Ù· ÂÈÛÙËÌfiÓˆÓ;

EPøTH™EI™ – A™KH™EI™ ™TOXOI

1. ¡· ‰È·Ù˘ÒÛÂÙ ÙÔ ÓfiÌÔ Ù˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎfiÙËÙ·˜. 1

2. ¶ÔÈ· ‹Ù·Ó Ë ·Ó¿ÁÎË ÁÈ· ÙËÓ Ù·ÍÈÓfiÌËÛË ÙˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ; 1
3. ¶ÔÈ· ÔÌ¿‰· ÙÔ˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ ›Ó·Î· ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÔÌ¿‰· ÙˆÓ: 2, 3
·. ·ÏηϛˆÓ, ‚. ·ÏηÏÈÎÒÓ Á·ÈÒÓ, Á. ·ÏÔÁfiÓˆÓ Î·È ‰. ¢ÁÂÓÒÓ ·ÂÚ›ˆÓ;
4. ¶Ò˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÔÚÈ˙fiÓÙȘ ÛÂÈÚ¤˜ Î·È Ò˜ ÔÈ Î·Ù·ÎfiÚ˘Ê˜ ÛًϘ ÛÙÔÓ
ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î· ÙÔ˘ Mendeleev Î·È ÛÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î·; 2
5. ¶fiÛ˜ Â›Ó·È ÔÈ ÂÚ›Ô‰ÔÈ Î·È fiÛ˜ ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ ÛÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î·; 2
6. ™Â ÔÈ· ÂÚÈÔ¯‹ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ù· ̤ٷÏÏ· Î·È Û ÔÈ· Ù· ·Ì¤Ù·ÏÏ· ÛÙÔ Û‡Á¯ÚÔ-
ÓÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î·; 4
7. ªÂ ÔÈÔ ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ Î·Ù·Ù¿ÛÛÔÓÙ·È Ù· ÛÙÔȯ›· ÛÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ›Ó·Î·; 1

51