Êóðàìóõàììàä õàäæè Ðàìàçàíîâ

ÍÀÌÀÇÛ-ÑÓÍÍÀÒ
ÎÄÎÁÐÅÍÎ ÝÊÑÏÅÐÒÍÛÌ ÑÎÂÅÒÎÌ
ÄÓÕÎÂÍÎÃÎ ÓÏÐÀÂËÅÍÈß ÌÓÑÓËÜÌÀÍ ÄÀÃÅÑÒÀÍÀ

«Èõëàñ»
Ìàõà÷êàëà - 2004
ÁÁÊ 86,38
ÓÄÊ 29

Êóðàìóõàììàä õàäæè Ðàìàçàíîâ. Íàìàçû-ñóííàò.—

Ìàõà÷êàëà: Èñëàìñêàÿ òèïîãðàôèÿ “Èõëàñ”, 2004. — 80 ñ.

 êíèãå îïèñàíû äîïîëíèòåëüíûå ê îáÿçàòåëüíûì,

äîáðîâîëüíûå, íî æåëàòåëüíûå ñîâåðøàòü íàìàçû, òî åñòü íàìàçû-
ñóííàò.

ÁÁÊ 86,38
ÓÄÊ 29

Êóðàìóõàììàä õàäæè Ðàìàçàíîâ

Ã.È÷àëîâ (ðåäàêòîð)
Èñëàìñêàÿ òèïîãðàôèÿ «ÈÕËÀÑ»

2
 Áèñìèëëàhè-ð-ðàõìàíè-ð-ðàõèì1
Ïðåäèñëîâèå
Õâàëà Âñåâûøíåìó Àëëàõó 2, êîòîðûé ñîçäàë ýòîò ÷óä-
íûé, óäèâèòåëüíî êðàñèâûé ìèð è òåì ñàìûì ïðîÿâèë
Ñåáÿ, Ñâîå âåëè÷èå è âñåìîãóùåñòâî, îäàðèë ëþäåé Ñâî-
èìè íåñìåòíûìè áîãàòñòâàìè, ìèëîñòÿìè è ñäåëàë ñëå-
äîâàíèå Ñóííå (ïóòè) ëþáèìîãî Ïðîðîêà r 3 îäíîé èç ñà-
ìûõ ãëàâíûõ ìèëîñòåé.
Ñàìîå ñîâåðøåííîå áëàãîñëîâåíèå Àëëàõà è Åãî ñàëàì4
ëþáèìîìó ïðîðîêó Ìóõàììàäó, ñëåäîâàíèå è ïîâèíîâåíèå
êîòîðîìó ÿâëÿåòñÿ ïðîÿâëåíèåì ïîêîðíîñòè Ñàìîìó Âñå-
âûøíåìó Àëëàõó è ñëåäîâàíèå Ñóííå êîòîðîãî ÿâëÿåòñÿ
ïðèçíàêîì ëþáâè ê Àëëàõó è ïðèçíàêîì âçàèìíîé ëþáâè
Àëëàõà.
Áëàãîñëîâåíèå è ñàëàì Àëëàõà ïîòîìêàì è ñïîäâèæíè-
êàì Ïðîðîêà r, êîòîðûå ñòàðàëèñü äîâåñòè Ñóííó Ïðî-
ðîêà r äî ëþäåé íå æàëåÿ íè÷åãî - íè æèçíè, íè ñðåäñòâ,
íè ñèë, - è îòêàçûâàÿñü îò Ðîäèíû.

Êîãî ìîæíî ñ÷èòàòü ñàìûì ñîâåðøåííûì, ñàìûì ñ÷à-

ñòëèâûì è ñàìûì áëèçêèì â Ñóäíûé äåíü ê Ïðîðîêó r
÷åëîâåêîì? Êîíå÷íî æå, òîãî, êòî ñêðóïóëåçíî ñëåäóåò
1
Òðàíñêðèïöèÿ àðàáñêèõ áóêâ ïðèâåäåíà â êîíöå êíèãè.
2
Âåëè÷åñòâåííîå è ñâÿùåííîå èìÿ Âñåâûøíåãî Áîãà - “Àëëàõ” - ñëåäóåò
ïðîèçíîñèòü ïðàâèëüíî è áåç èñêàæåíèé. Ðóññêàÿ áóêà “õ” â ýòîì ñëîâå
îáîçíà÷àåò çâóê, ñîîòâåòñòâóþùèé àðàáñêîìó , àíãëèéñêîìó èëè òàòàðñ-
êîìó “h” èëè äàãåñòàíñêîìó “ãü”. Ïîäîáíûé çâóê ñëûøåí ïðè ðåçêîì âûäî-
õå.
3
r - Ñàëëàëëáhó ‘àëàéhè âà ñàëëàì - Äà ñíèçîéäåò íà íåãî Ìèëîñòü
Àëëàõà, ñâÿçàííàÿ ñ åãî âîçâåëè÷åíèåì, è äà çàùèòèò Îí åãî îò áåä, íå-
âçãîä è èçúÿíîâ, ïðåïÿòñòâóþùèõ ñîâåðøåíñòâó.
Ýòà ìîëèòâà ïðîèçíîñèòñÿ ïîñëå èìåíè ïðîðîêà Ìóõàììàäà. Â áðîøþðå
îíà ïðèâîäèòñÿ â âèäå àðàáñêîé âÿçè.
4
Ñàëàì - çàùèòà îò áåä è íåâçãîä, èçúÿíîâ, ïðåïÿòñòâóþùèõ ñîâåð-
øåíñòâó.

3
Ñóííå Ïðîðîêà r è êòî âî âñåõ äåëàõ ñòàðàåòñÿ âåñòè
ñåáÿ êàê Ïðîðîê r, òîãî, êòî óíàñëåäîâàë ÷åðòû åãî
õàðàêòåðà.
Òàê êàê íàìàçû-ñóííàò1 (æåëàòåëüíûå, äîïîëíèòåëü-
íûå íàìàçû) çàíèìàëè áîëüøîå ìåñòî â æèçíè Ïðîðîêà
r, ÿ ïîñâÿòèë èì ñâîé òðóä â íàäåæäå íà ïîìîùü Àëëà-
õà è çàñòóïíè÷åñòâî Ïðîðîêà r. ß òàêæå íàäåþñü, ÷òî
ýòà êíèãà áóäåò ïîëåçíîé äëÿ âñåõ áðàòüåâ è ñåñòåð ïî
âåðå, êîòîðûå âîñïîëüçóþòñÿ åþ.

Ïèøó, îïèðàÿñü íà äîñòîâåðíûå õàäèñû2 Ïðîðîêà r

è äîñòîâåðíûå øàðèàòñêèå êíèãè. Íàäåþñü îõâàòèòü íà-
ìàçû-ñóííàò, èìåþùèå îïðåäåëåííîå âðåìÿ ñîâåðøå-
íèÿ èëè ñâÿçàííûå ñ îïðåäåëåííûìè ïðè÷èíàìè, íà-
ïèñàòü îá èõ äîñòîèíñòâàõ, êîëè÷åñòâå ðàêà‘àòîâ2, î ñïî-
ñîáå ñîâåðøåíèÿ.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ!

Ïðèìå÷àíèå
Òðàíñêðèïöèÿ ìîëèòâ íà àðàáñêîì ÿçûêå â êíèãå äàíà â äâóõ
âàðèàíòàõ:
1) ñ èñïîëüçîâàíèåì çíàêîâ, ïðèíÿòûõ â âîñòîêîâåäåíèè,
çà èñêëþ÷åíèåì äâóõ áóêâ: , îáîçíà÷åííîé [â], è , îáî-
çíà÷åííîé [h]. Ýòîò âàðèàíò ïðèâåäåí æèðíûì êóðñèâîì;
2) ñ èñïîëüçîâàíèåì íåêîòîðûõ áóêâ èç äàãåñòàíñêèõ àëôà-
âèòîâ. Ýòîò âàðèàíò ïðèâåäåí ïîñëå ïåðâîãî âàðèàíòà â êâàäðàò-
íûõ ñêîáêàõ æèðíûì øðèôòîì.
Ïåðåâîä ìîëèòâ äàí ïîñëå îáîèõ âàðèàíòîâ òðàíñêðèïöèè â
êðóãëûõ ñêîáêàõ ñâåòëûì êóðñèâîì.

1
 àðàáñêîì ÿçûêå â íåêîòîðûõ ñëó÷àÿõ â êîíöå ñëîâà âìåñòî çâóêà “ò”
ïðîèçíîñèòñÿ çâóê “h”, åñëè ïîñëå ýòîãî ñëåäóåò ïàóçà. Ïîýòîìó áóäåò
ïðàâèëüíûì ïðîèçíîñèòü è ñóííà(h), è ñóííàò.
2
Õàäèñ - èçðå÷åíèå Ïðîðîêà r èëè ðàññêàç î åãî ñëîâàõ èëè äåéñòâèÿõ â
òåõ èëè èíûõ ñëó÷àÿõ.
3
Ðàêà‘àò - áóêâàëüíî “ïîêëîí”; îñíîâíàÿ ñòðóêòóðíàÿ åäèíèöà íàìàçà,
åãî ïîâòîðÿþùàÿñÿ ÷àñòü. Íàìàç ñîñòîèò èç îïðåäåëåííîãî êîëè÷åñòâà ðàêààòîâ:
îäíîãî, äâóõ, òðåõ, ÷åòûðåõ è áîëåå.

4
 Äîñòîèíñòâà íàìàçîâ-ñóííàò
â îáùèõ ÷åðòàõ
Ïðîðîê Ìóõàììàä r ñêàçàë: “Èç âñåõ äåÿíèé, ñîâåð-
øàòü êîòîðûå ïîçâîëèë ìóñóëüìàíàì Âñåâûøíèé Àëëàõ,
ñàìûì ëó÷øèì ÿâëÿåòñÿ äâóõ- èëè áîëåå ðàêààòíûé íàìàç.
Ïîêà ðàá Áîæèé íàõîäèòñÿ â íàìàçå, åãî ïîêðûâàåò ìè-
ëîñòü è áëàãîñëîâåíèå Àëëàõà”. Ýòîò õàäèñ îò Àáó-Óììàòà
ïðèâîäÿò èìàì Àõìàä è Òèðìèçè.
 äîñòîâåðíîì õàäèñå îò Ñàâáàíè è Àáó-Äàðäàà, ïðè-
âåäåííîì èìàìîì Àõìàäîì, Ìóñëèìîì, Òèðìèçè è äðó-
ãèìè, ãîâîðèòñÿ: “Ïðîðîê r ñêàçàë: “Òû óñåðäíî ñî-
âåðøàé çåìíûå ïîêëîíû (ñóäæäà). Êàæäûé ðàç, êîãäà
òû ñîâåðøàåøü çåìíîé ïîêëîí, Âñåâûøíèé Àëëàõ âîç-
âûøàåò òâîè äîñòîèíñòâà è ïðîùàåò òâîè ãðåõè”. (“Êàí-
çó-ë-’óììàë”, ò.7, ñòð.770).

Íàìàçû-ñóííàò ïîäðàçäåëÿþòñÿ íà äâà âèäà: 1) ïðè-

óðî÷åííûå ê îïðåäåëåííîìó âðåìåíè èëè ìåñòó èëè îáóñ-
ëîâëåííûå îïðåäåëåííîé ïðè÷èíîé; 2) íàìàçû-ìóòëàê, ò.å.
òå, êîòîðûå ìîæíî ñîâåðøàòü áåç âñÿêîé ïðè÷èíû â
ëþáîå âðåìÿ, çà èñêëþ÷åíèåì ïåðèîäîâ, êîãäà íåæåëà-
òåëüíî (êàðàhàò) ñîâåðøàòü íàìàçû. Íàìàçû-ìóòëàê ìó-
ñóëüìàíèí èìååò ïðàâî ñîâåðøàòü è äíåì è íî÷üþ,
ñêîëüêî îí õî÷åò. Íàìàçû-ìóòëàê ñîâåðøàþòñÿ êàê îáû÷-
íûå, äëÿ íèõ íåò ñïåöèàëüíîãî ïðàâèëà, âðåìåíè, ìåñ-
òà, ïðè÷èíû ñîâåðøåíèÿ, èõ ìîæíî ñîâåðøèòü â ëþáîå
âðåìÿ, êðîìå ïåðèîäîâ, êîãäà ñîâåðøåíèå íàìàçà ÿâ-
ëÿåòñÿ êàðàõàòîì, òî åñòü íåæåëàòåëüíûì. Ïîýòîìó â ýòîé
êíèãå îíè íå ðàññìàòðèâàþòñÿ.
Ìû îñòàíîâèìñÿ íà íàìàçàõ-ñóííàò, ïðèóðî÷åííûõ ê
îïðåäåëåííîìó âðåìåíè, ìåñòó èëè ñîâåðøàåìûõ ïî îï-
ðåäåëåííîé ïðè÷èíå. Ê íèì îòíîñÿòñÿ: ðàòèáàòû — íà-
ìàçû, ñîâåðøàåìûå äî è (èëè) ïîñëå îáÿçàòåëüíîãî
(ôàðç) íàìàçà; èñòèõàðàòû — íàìàçû, ñîâåðøàåìûå äëÿ
âûáîðà ðåøåíèÿ; íàìàçû, ñîâåðøàåìûå äëÿ èñïîëíåíèÿ æå-
5
ëàíèÿ è äðóãèå.
Òàêèå íàìàçû â ñâîþ î÷åðåäü òàêæå ïîäðàçäåëÿþòñÿ
íà äâà âèäà: ñîâåðøàåìûå êîëëåêòèâíî (äæàìààòîì) è
èíäèâèäóàëüíî.
Ñëåäóÿ èìàìàì, ìû ñíà÷àëà, èíøààëëàõ (åñëè Àëëàõ
äàñò), ðàññêàæåì î íàìàçàõ, ñîâåðøàåìûõ êîëëåêòèâ-
íî, òî åñòü äæàìààòîì.
Äæàìààòîì ëó÷øå ñîâåðøàòü:
- ïðàçäíè÷íûå íàìàçû (ñàëàòó-ëü-‘èäè);
- çàóïîêîéíûå íàìàçû (ñàëàòó-ëü-äæàíàçàòè);
- íàìàçû, ñîâåðøàåìûå âî âðåìÿ çàòìåíèÿ ñîëíöà
èëè ëóíû (ñàëàòó-ëü-õóñóôè èëè ñàëàòó-ëü-êóñóôè);
- íàìàç, ñîâåðøàåìûé äëÿ ìîëåíèÿ äîæäÿ (ñàëàòó-ëü-
èñòèãàñè);
- íàìàçû-òàðàâèõ, ñîâåðøàåìûå â ìåñÿöå Ðàìàçàí (ñà-
ëàòó-ò-òàðàâèõè).
Ýòè íàìàçû-ñóííàò öåííåå ñîâåðøàåìûõ èíäèâèäó-
àëüíî, äàæå åñëè ìû ñîâåðøèì èõ â îäèíî÷åñòâå. Îäíà-
êî íàìàç-âèòð è ðàòèáàòû öåííåå íàìàçà-òàðàâèõ.
Èç íàìàçîâ-ñóííàò, ñîâåðøàåìûõ èíäèâèäóàëüíî,
ñàìûì öåííûì ÿâëÿåòñÿ âèòð, çà íèì ñëåäóåò óòðåííèé
ðàòèáàò, çàòåì äðóãèå ðàòèáàòû è çàòåì íàìàç, ñîâåðøà-
åìûé ïîñëå âîñõîäà ñîëíöà (ñàëàòó-ä-äóõà). Äàëåå ñëå-
äóþò íàìàç, ñîâåðøåííûé ïîñëå òàâàôà (îáõîäà Êàà-
áû), íà÷àëà Õàäæà, ïðèâåòñòâèÿ ìå÷åòè — äîìà Àëëàõà
(ñàëàòó-ò-òàõèééàòè), à òàêæå íàìàç ñîâåðøàåìûé ïîñ-
ëå îìîâåíèÿ (ñàëàòó-ë-âóäó’).

6
 Çàóïîêîéíàÿ ìîëèòâà
(Ñàëáòó-ëü-äæàíàçáòè)

Çàóïîêîéíàÿ ìîëèòâà (ñàëàòó-ëü-äæàíàçàòè) ÿâëÿ-

åòñÿ ôàðçóë-êèôàÿò, ò. å. îáÿçàííîñòüþ äæàìà‘àòà (êîë-
ëåêòèâà ìóñóëüìàí, îáùèíû). Ïîýòîìó, åñëè åå ñîâåðøèò
õîòü îäèí ÷åëîâåê èç äæàìààòà, òî âñå îñòàëüíûå îñâî-
áîæäàþòñÿ îò ýòîé îáÿçàííîñòè è íå âïàäàþò â ãðåõ, à
åñëè íèêòî íå ñîâåðøèò åå, òî ãðåõ ëîæèòñÿ íà âñåõ.
Õîòÿ çàóïîêîéíóþ ìîëèòâó ìîæíî ñîâåðøàòü è â îäè-
íî÷êó, íî ëó÷øå — äæàìààòîì, èáî ñîâåðøåíèå êîë-
ëåêòèâíîé çàóïîêîéíîé ìîëèòâû — ýòî ñóííà Ïðîðîêà
r. Èìåííî ïîýòîìó ìû è âêëþ÷èëè åå â äàííóþ áðîøþ-
ðó î íàìàçàõ-ñóííàò. Ïðîèçíîñÿ æå íèéÿò çàóïîêîéíîé
ìîëèòâû, ìû ãîâîðèì, ÷òî íàìåðåíû ñîâåðøèòü îáÿçà-
òåëüíóþ (ôàðç) ìîëèòâó, ïîñêîëüêó åå ñîâåðøåíèå õîòÿ
áû îäíèì ÷åëîâåêîì ÿâëÿåòñÿ îáÿçàòåëüíûì (ôàðçîì).

Ïîñëå ñìåðòè ìóñóëüìàíèíà êòî-íèáóäü èç áëèçêèõ

ðîäñòâåííèêîâ ïîêîéíîãî äîëæåí ñîîáùèòü âñåì îá
ýòîì, äëÿ òîãî ÷òîáû â çàóïîêîéíîé ìîëèòâå ó÷àñòâîâà-
ëî êàê ìîæíî áîëüøå ëþäåé. ×åì áîëüøå ëþäåé áóäåò ó÷à-
ñòâîâàòü â çàóïîêîéíîé ìîëèòâå, òåì ëó÷øå äëÿ óìåðøåãî.
Çàóïîêîéíàÿ ìîëèòâà — ýòî ñàìîå ëó÷øåå èç òîãî, ÷òî ìû
ìîæåì ñäåëàòü äëÿ óñîïøåãî.
 òî æå âðåìÿ íåëüçÿ îòêëàäûâàòü çàõîðîíåíèå óìåð-
øåãî ñ òåì, ÷òîáû ñîáðàòü ïîáîëüøå ëþäåé äëÿ ñîâåð-
øåíèÿ çàóïîêîéíîé ìîëèòâû. Ïîýòîìó íàäî ïîñòàðàòüñÿ
ñîçâàòü êàê ìîæíî áîëüøå ëþäåé åùå äî çàâåðøåíèÿ
îáÿçàòåëüíîãî îìîâåíèÿ òåëà óñîïøåãî è ïîêðûòèÿ åãî
ñàâàíîì.
Ïðîðîê r ñêàçàë: “Åñëè çà óïîêîé óìåðøåãî ïîìîëÿò-
ñÿ êîëëåêòèâíî ñòî ÷åëîâåê è ïîïðîñÿò çàñòóïíè÷åñòâà
äëÿ íåãî, òî èõ ìîëèòâà íå îñòàíåòñÿ íåïðèíÿòîé”. Õà-
äèñ, ðàññêàçàííûé Àéøîé (äà áóäåò äîâîëåí åþ Àëëàõ),
ïðèâîäÿò Ìóñëèì, Òèðìèçè è Íèñàè. Â äðóãîì õàäèñå,
7
êîòîðûé ïðèâîäèò Ìóñëèì, ãîâîðèòñÿ, ÷òî “...çàñòóï-
íè÷åñòâî áóäåò ïðèíÿòî, åñëè ïðèìóò ó÷àñòèå â çàóïî-
êîéíîé ìîëèòâå ñîðîê ÷åëîâåê”.  õàäèñå, ïðèâåäåííîì
Àáó-Äàâóäîì, Òèðìèçè è Èáíó Ìàäæèõîì ãîâîðèòñÿ:
“Åñëè çà óïîêîé óìåðøåãî ïîìîëÿòñÿ òðè ðÿäà ìóñóëü-
ìàí, òî åìó óãîòîâàí Ðàé”.
Òåïåðü, áðàòüÿ, îáðàòèòå âíèìàíèå, êàê ïîâåðõíîñò-
íî, õàëàòíî ìû îòíîñèìñÿ ê òàêîé âàæíîé è áåçãðàíè÷-
íî ïîëåçíîé ìîëèòâå! Îáû÷íî ìíîãèå ñ÷èòàþò îáÿçà-
òåëüíûì ïîéòè íà ñîáîëåçíîâàíèå, ïîñåòèòü ìîãèëó,
ó÷àñòâîâàòü âî ìíîãèõ ìåðîïðèÿòèÿõ, ïðèñóòñòâîâàòü ïðè
÷òåíèè ìîëèòâ, ïðè ïîìèíàíèè Àëëàõà (çèêð), è ïðè
ýòîì ñîáèðàåòñÿ ìíîãî íàðîäó, à âîò ìîëÿùèõñÿ çà óïî-
êîé äóøè óìåðøåãî ìîæíî ïåðåñ÷èòàòü íà ïàëüöàõ. Åñëè
áû ëþäè äåëàëè âñå ýòî ðàäè Àëëàõà èëè ñêîðáÿ è æàëåÿ
óìåðøåãî, òî â ìîëèòâå çà óïîêîé ó÷àñòâîâàëî áû ëþ-
äåé áîëüøå, ÷åì â äðóãèõ ìåðîïðèÿòèÿõ.

Ïîñêîëüêó çàóïîêîéíàÿ ìîëèòâà òàê âûñîêî öåíèòñÿ

Àëëàõîì, êàæäîìó íåîáõîäèìî èçó÷èòü ïðàâèëà åå ñî-
âåðøåíèÿ.
Çàóïîêîéíóþ ìîëèòâó ñîâåðøàþò òîëüêî ïîñëå îáÿ-
çàòåëüíîãî îìîâåíèÿ òåëà óñîïøåãî è çàâîðà÷èâàíèÿ åãî
â ñàâàí. Åñëè óñîïøèé åùå íå ïîãðåáåí, òî çàóïîêîé-
íóþ ìîëèòâó çà íåãî ìîæíî ñîâåðøèòü òîëüêî îêîëî åãî
òåëà. Åñëè äî âàøåãî ïðèáûòèÿ óìåðøèé óæå ïîãðåáåí,
òî çà óïîêîé ìîæíî ìîëèòüñÿ è ñòîÿ ó ìîãèëû. Ìîëÿ-
ùèéñÿ çà åãî óïîêîé ñòàíîâèòñÿ çà ìîãèëîé òàê, ÷òîáû
ìîãèëà íàõîäèëàñü â ñòîðîíå Êèáëû (ò.å. ïåðåä ìîëÿùèì-
ñÿ).

Ïðè çàóïîêîéíîé ìîëèòâå íå ñîâåðøàåòñÿ íè ðóêó‘ (ïîÿñ-

íîé ïîêëîí), íè ñóäæóä (çåìíîé ïîêëîí), ìîëÿòñÿ ñòîÿ çà
òåëîì óìåðøåãî, ïîëîæèâ åãî òàê, ÷òîáû îíî íàõîäèëîñü
âïåðåäè, ò.å â ñòîðîíå Êèáëû. Äëÿ ñîâåðøåíèÿ çàóïî-
êîéíîé ìîëèòâû òåëî ìóæ÷èíû óêëàäûâàåòñÿ ãîëîâîé ê
âîñòîêó, à òåëî æåíùèíû — ãîëîâîé ê çàïàäó. (Ñìîòðè-
òå êíèãè “Øàáðàìóëñèÿ” è “Áóæàéðèìèÿ”). Ïðè ñîâåð-

8
øåíèè ìîëèòâû çà óïîêîé ìóæ÷èíû èìàì ñòàíîâèòñÿ ó
ãîëîâû óìåðøåãî, ïðè ìîëèòâå çà óïîêîé æåíùèíû —
îêîëî åå áåäðà.
Ìîëÿùèåñÿ (æåëàòåëüíî, ÷òîáû èõ áûëî íå ìåíåå 40
èëè 100 ÷åëîâåê) äîëæíû ïî âîçìîæíîñòè ñòàòü â òðè
ðÿäà çà èìàìîì.

Ïîðÿäîê ñîâåðøåíèÿ çàóïîêîéíîé

ìîëèòâû:
1. Íåîáõîäèìî èìåòü ìûñëåííîå íàìåðåíèå, æåëàòåëü-
íî òàêæå ïðîèçíîñèòü åãî: “ß íàìåðåâàþñü ñîâåðøèòü
îáÿçàòåëüíûé (ôàðç) äæàíàçà-íàìàç çà (òàêîãî-òî —
èìÿ óñîïøåãî) ñûíà, (èëè äî÷åðè òàêîãî-òî — èìÿ îòöà
óñîïøåãî), âî èìÿ Àëëàõà”. Åñëè æå íå çíàåøü èìÿ
óñîïøåãî, ìîæíî ñêàçàòü “...çà äóøó ýòîãî óñîïøåãî”.
Ñîâåðøàÿ äæàíàçà-íàìàç çà èìàìîì, ìîæíî ñêàçàòü
“...çà òîãî (çà òåõ), çà êîãî ñäåëàë íèéÿò (ñîâåðøàåò
íàìàç) èìàì”.
2. Ñ ïîäíÿòèåì ðóê, êàê è â îáû÷íîì íàìàçå, ïðîèç-
íîñÿò “Àëëàhó àêáàð” [Àëëàãüó àêáàð] äëÿ âñòóïëåíèÿ
â íàìàç è ïðè ýòîì îäíîâðåìåííî ìûñëåííî ïðîèçíî-
ñÿò íèéÿò, êàê óêàçàíî âûøå.
3. Îïóñòèâ ðóêè è ñëîæèâ èõ íà íèæíåé ÷àñòè ãðóäè,
÷èòàþò ñóðó “àëü-Ôàòèõà”.
4. Ïîñëå ÷òåíèÿ ñóðû “Ôàòèõà” îïÿòü ïîäíèìàþò
ðóêè, êàê è â íà÷àëå íàìàçà, è ïðîèçíîñÿò “Àëëàhó
àêáàð”.
5. Îïóñòèâ ðóêè è ñëîæèâ èõ íà íèæíåé ÷àñòè ãðóäè,
êàê è ïðè ÷òåíèè ñóðû “Ôàòèõà”, ÷èòàþò ñàëàâàò:
“Àëëáhóììà ñàëëè ‘àëá Ìóõàììàä” [Àëëáãüóììà ñàë-
ëè ãIàëá ÌóõIàììàä]1.
Ìîæíî ÷èòàòü è áîëåå äëèííûå âàðèàíòû ñàëàâàòà,
ëó÷øå âñåãî — “...êàìà ñàëàéòà...”.
1
Çäåñü è äàëåå â êâàäðàòíûõ ñêîáêàõ äàí âàðèàíò òðàíñêðèïöèè ìîëèòâ ñ
èñïîëüçîâàíèåì íåêîòîðûõ äàãåñòàíñêèõ áóêâ.

9
 6. Îïÿòü ïîäíèìàþò ðóêè è ïðîèçíîñÿò “Àëëàhó àê-
áàð”.
7. Îïóñòèâ è ñëîæèâ ðóêè íà íèæíåé ÷àñòè ãðóäè,
÷èòàþò äó’à (ìîëèòâó-ìîëüáó) çà óñîïøåãî:

“Àëë áhóììà ãôèð ëàh ý âàðõàìhý” [Àëë áãüóììà

ãúôèð ëàãüý âàðõIàìãüý],
åñëè óñîïøàÿ æåíùèíà — “Àëëáhóììà ãôèð ëàhá
âàðõàìhᔠ[Àëë áãüóììà ãúôèð ëàãüá âàðõIàìãüá],
åñëè íàìàç ñîâåðøàþò çà ìíîãèõ — “Àëëáhóììà ãôèð
ëàhóì âàðõàìhóì” [Àëë á ãüóììà ãúôèð ëàãüóì
âàðõIàìãüóì], òî åñòü â çàâèñèìîñòè îò ðîäà è ÷èñëà
ìåíÿåòñÿ òîëüêî îêîí÷àíèå.
(Î, ìîé Àëëàõ, ïðîñòè è ïîìèëóé åãî (åå, èõ)).
Ýòîãî äîñòàòî÷íî, íî ïî âîçìîæíîñòè ëó÷øå ïðî÷è-
òàòü è ñëåäóþùóþ ìîëèòâó:

“Àëëáhóììà ãôèð ëèõàééèíá âà ìàééèòèíá âà øá-

hèäèíá âà ãáèáèíá âà ñàãúðèíá âà êàáúðèíá âà çàêà-
ðèíá âà óíñáíá. Àëëáhóììà ìàí àõéàéòàhý ìèííá
ôààõéèhú ‘àëàë èñëáìè âà ìàí òàâàôôàéòàhý ìèííá
ôà òàâàôôàhý ‘àëàë úìáíè”.
[Àëëáãüóììà ãúôèð ëèõIàééèíá âà ìàééèòèíá âà
øáãüèäèíá âà ãúáèáèíá âà ñàãúúðèíá âà êàáúðèíá âà
çàêàðèíá âà óíñáíá. Àëëáãüóììà ìàí àõIéàéòàãüý ìèííá
ôààõIéèãüú ãIàëàë èñëáìè âà ìàí òàâàôôàéòàãüý ìèííá
10
ôà òàâàôôàãüý ãIàëàë úìáíè].
Åñëè óñîïùàÿ æåíùèíà, òî âìåñòî ïîä÷åðêíóòîãî
îêîí÷àíèÿ hó [ãüó] ïðîèçíîñèì hà [ãüà].
(Î ìîé Àëëàõ, Òû ïðîñòè ãðåõè íàøèì óìåðøèì è æè-
âûì, áëèçêèì è äàëåêèì, ìàëåíüêèì è âçðîñëûì, ìóæ÷èíàì
è æåíùèíàì. Î ìîé Àëëàõ, êîãî Òû îæèâèøü èç íàñ, îæèâè
èõ â Èñëàìå (ñ âåðîé), è êîãî óìåðùâëÿåøü, ñäåëàé òàê,
÷òîáû îíè óìåðëè â èìàíå).
Òåêñò ìîëèòâû ïðèâîäÿò Òèðìèçè è Àáó-Äàâóä.
Ìîæíî òàêæå åùå ÷èòàòü äó‘à, ñîñòàâëåííóþ èìà-
ìîì Øàôè’è (äà áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ) ïî õàäèñàì
Ïðîðîêà r:

Åñëè óìåðøèé ìàëåíüêèé ðåáåíîê, òî ïî íåìó ÷èòà-

þò ñëåäóþùóþ ìîëèòâó:

11
 “Àëëáhóììàäæ‘àëhó ôàðàòàí ëèàáàâàéhè (ha), âà
ñàëàôàí, âà çóõðàí, âà ‘ èçàòàí âà ‘ òèá áðàí âà
øàôú‘àí âà ñàêêèë áèhú ìàâáçúíàhóìá âàôðèãú ñàáðà
‘àëá êóëýáèhèìá âà ëá òàôòèíhóìá áà‘äàhý âà ëá
òàõðèì hóìá àäæðàhý”.
[ÀëëáãüóììàæãIàëãüó ôàðàòIàí ëèàáàâàéãüè (ãüà),
âà ñàëàôàí, âà çóõðàí, âà ãIèçàòàí âàãIòèááðàí âà
øàôúãIàí âà ñàêúêúèë áèãüú ìàâáçúíàãüóìá âàôðèãúú
ñàáðà ãIàëá êúóëýáèãüèìá âà ëá òàôòèíãüóìá áàãIäàãüý
âà ëá òàõIðèì ãüóìá àæðàãüý].
Åñëè óñîïøàÿ - äåâî÷êà, òî âìåñòî ïîä÷åðêíóòîãî
îêîí÷àíèÿ hó ïðîèçíîñèì hà.
(Î ìîé Àëëàõ, ñäåëàé ýòîãî ðåáåíêà óøåäøèì äëÿ ïîä-
ãîòîâêè ìåñòà â Ðàþ äëÿ ðîäèòåëåé, äðàãîöåííûì êëàäîì
è ëó÷øåé ïðîïîâåäüþ, ïîâîäîì äëÿ ïðîçðåíèÿ è çàñòóïíè-
êîì, ñäåëàé ïðàâóþ ÷àøó âåñîâ òÿæåëåå, äàé ðîäèòåëÿì
òåðïåíèÿ, íå ïðèâåäè èõ ïîñëå ýòîãî ê ññîðå è íå ëèøàé èõ
Òâîåãî äàðà).
8. Çàòåì â ÷åòâåðòûé ðàç òàê æå ïîäíèìàþò ðóêè è
ïðîèçíîñÿò “Àëëàhó àêáàð”.
9. Îïóñòèâ è ñëîæèâ ðóêè íà íèæíåé ÷àñòè ãðóäè,
÷èòàþò ñëåäóþùóþ ìîëèòâó (äóà):

“Àëëáhóììà ëá òàõðèìíá àäæðàh ý, âà ëá òàôòèí á

áà‘äàhó âà ãôèð ëàíá âà ëàhý”.
[Àëëáãüóììà ëá òàõIðèìíá àæðàãüý, âà ëá òàôòèíá
áàãIäàãüý âà ãúôèð ëàíá âà ëàãü ý].
(Î, ìîé Àëëàõ, íå ëèøàé íàñ ïîëüçû îò íåãî, è íå ââåð-
ãàé â ñìóòû ïîñëå íåãî, è ïðîñòè íàñ è åãî).
Äî çàó÷èâàíèÿ äàííîé ìîëèòâû ìîæíî ÷èòàòü òó æå
ìîëèòâó, ÷òî è â ïðåäûäóùèé ðàç, òî åñòü “Àëëáhóììà
ãôèð ëàhý âàðõàìhý”.

12
 10. Äâàæäû ïðîèçíîñÿò “Ñàëàì”, ñíà÷àëà ïîâîðà÷è-
âàÿ ãîëîâó âïðàâî, çàòåì âëåâî.
Ïî çàâåðøåíèè íàìàçà, âûòÿíóâ ðóêè âïåðåä, åùå
ðàç ÷èòàþò äóà (ìîëèòâó-ìîëüáó) çà óñîïøåãî.
Íà ýòîì ìîëèòâà çàâåðøàåòñÿ.

Àðêàíàìè (ò.å. îáÿçàòåëüíûìè ñîñòàâëÿþùèìè) äæà-

íàçà-íàìàçà ÿâëÿþòñÿ:
1. ïðîèçíåñåíèå íàìåðåíèÿ (íèéÿò);
2. ÷åòûðåõêðàòíîå ïðîèçíåñåíèå òàêáèðà (ò.å. ïðîèçíå-
ñåíèå “Àëëàhó àêáàð” ÷åòûðå ðàçà);
3. ïðîèçíåñåíèå “Ñàëàìà” â êîíöå íàìàçà;
4. ÷òåíèå ñóðû “àëü-Ôàòèõà” ïîñëå ïåðâîãî “Àëëàhó
àêáàð”;
5. ÷òåíèå ñàëàâàòà (áëàãîñëîâåíèÿ Ïðîðîêó r) ïîñëå
âòîðîãî “Àëëàhó àêáàð”;
6. ÷òåíèå ìîëèòâû (äó‘à) “Àëëáhóììà ãôèð ëàhó (hà)...”
ïîñëå òðåòüåãî “Àëëàhó àêáàð”;
7. ñîâåðøåíèå íàìàçà ñòîÿ.
Âñå îñòàëüíîå â íàìàçå — ýòî ñóííà.
Òàêèì îáðàçîì, íè÷åãî ñëîæíîãî è òðóäíîãî â äæà-
íàçà-íàìàçå íåò. Ïîýòîìó êàæäîìó ìóñóëüìàíèíó ñëå-
äóåò íàó÷èòüñÿ ñîâåðøàòü åãî.
Ñêîëüêî ðàç Âû, ìîé ÷èòàòåëü, ïîìîëèòåñü çà óïî-
êîé äðóãèõ, ñòîëüêî æå ëþäåé, ïî âîëå Àëëàõà, ïîìî-
ëÿòüñÿ è çà óïîêîé Âàøåé äóøè.
Äà ïîìîæåò Àëëàõ íàì âñåì! Àìèí.

13
 ÍÀÌÀÇÛ-CÓÍÍÀÒ,
ÑÎÂÅÐØÀÅÌÛÅ ÄÆÀÌÀÀÒÎÌ
(ÊÎËËÅÊÒÈÂÍÎ)

Ïðàçäíè÷íûé íàìàç
(Ñàëáòó-ëü-‘úäè)

Ïðàçäíè÷íûé íàìàç (íàìàç-‘èä) ñîâåðøàþò â äåíü

Êóðáàí-áàéðàìà (‘Èäó-ëü-Àäõà) è â äåíü Óðàçà-áàéðàìà
(‘Èäó-ëü-Ôèòð). Ýòî ÿâëÿåòñÿ âàæíîé, íàñòîÿòåëüíîé
ñóííîé (ñóííàòóí-ìóàêêàäàòóí). Íàø ëþáèìûé Ïðîðîê
r óäåëÿë áîëüøîå âíèìàíèå ñîâåðøåíèþ ïðàçäíè÷íîãî
íàìàçà è íå ïðîïóñêàë åãî. Ïîýòîìó, ïî âîçìîæíîñòè,
èõ íåëüçÿ ïðîïóñêàòü è íàì.
Ïî ìàçõàáó æå èìàìà Àáó-Õàíèôû ñîâåðøàòü
ïðàçäíè÷íûå ìîëèòâû îáÿçàòåëüíî, è â ýòîì îíè
ïîäîáíû ïÿòíè÷íûì.
ßâëÿåòñÿ òàêæå ñóííîé ñîâåðøàòü èõ â ìå÷åòè
êîëëåêòèâíî. Æåëàòåëüíî îòïðàâèòüñÿ â ìå÷åòü ïî äëèííîé
äîðîãå, à âåðíóòüñÿ ïî êîðîòêîé.
Ïðàçäíè÷íûå ìîëèòâû ìîæíî ñîâåðøèòü è äîìà.
Èõ ñëåäóåò ñîâåðøàòü è æåíùèíàì, è òåì, êòî â ïóòè.
Âðåìÿ ñîâåðøåíèÿ ïðàçäíè÷íîãî íàìàçà íà÷èíàåòñÿ ñ
âîñõîäà ñîëíöà è ïðîäîëæàåòñÿ äî ïîëóäíÿ. Íà ðàâíèííîé
ìåñòíîñòè ïðàçäíè÷íûé íàìàç æåëàòåëüíî (ñóííà)
îòëîæèòü äî òåõ ïîð, ïîêà ñîëíöå íå ïîäíèìåòñÿ íà
âûñîòó ñåìè ëîêòåé.

Íàìàç-‘èä ñîñòîèò èç äâóõ ðàêààòîâ.

Äëÿ ñîâåðøåíèÿ íàìàçà-‘èä íèéÿò ïðîèçíîñÿò òàê: «ß
íàìåðåâàþñü ñîâåðøèòü äâóõðàêààòíûé ïðàçäíè÷íûé
íàìàç-ñóííàò ïî ñëó÷àþ Êóðáàí-áàéðàìà (èëè Óðàçà-
áàéðàìà) âî èìÿ Âñåâûøíåãî Àëëàõà».
Åñëè íàìàç ñîâåðøàåòñÿ äæàìààòîì, ñ äðóãèìè
14
ìóñóëüìàíàìè, òî ê íèéÿòó åùå äîáàâëÿþò «âìåñòå ñ
äæàìààòîì» èëè «çà èìàìîì».
Êàê îáû÷íî, ñâÿçûâàÿ ñ íèéÿòîì ïðîèçíîñÿò «Àëëàhó
àêáàð», îäíîâðåìåííî ïîäíèìàÿ ðóêè äî óðîâíÿ óøåé,
è òàêèì îáðàçîì ïðèñòóïàþò ê íàìàçó.
 íà÷àëå íàìàçà, êàê îáû÷íî, ñëîæèâ ðóêè ïîä ãðóäüþ
(êàê ïðè ÷òåíèè ñóðû “Ôàòèõà”), êòî çíàåò, ÷èòàåò
ìîëèòâó “Äó‘àó-ëü-èôòèòàõ (“Âàäææàhòó...”). Ïî
îêîí÷àíèè ýòîé ìîëèòâû, îïÿòü ïîäíèìàÿ ðóêè,
ïðîèçíîñÿò «Àëëàhó àêáàð», çàòåì, îïóñòèâ ðóêè è ñëîæèâ
èõ ïîä ãðóäüþ, ÷èòàþò:

“Ñóáõáíà-ë-ëáhè âà-ëü-õàìäó ëèëëáhè âà ëá èëáhà èëëà

ëëáhó âàëëáhó àêáàð”.
[ÑóáõIáíà-ë-ëáãüè âà-ëü-õIàìäó ëèëëáãüè âà ëá èëáãüà
èëëà ëëáãüó âàëëáãüó àêáàð].
(Ïðå÷èñò Àëëàõ, âñÿ õâàëà Àëëàõó è íåò íèêîãî è íè÷åãî
(áîãà, áîæåñòâà), êîìó ñëåäóåò ïîêëîíÿòüñÿ, êðîìå Àëëàõà,
è ïðåâåëèê Àëëàõ).
Ïîñëå ÷òåíèÿ ýòîé ìîëèòâû îïÿòü ïîäíèìàþò ðóêè è
ïðîèçíîñÿò «Àëëàhó àêáàð», çàòåì, êàê è â ïåðâûé ðàç,
ñëîæèâ ðóêè ïîä ãðóäüþ, ÷èòàþò òó æå ìîëèòâó (Ñóáõáíà-
ë-ëáhè...). È òàê øåñòü ðàç ïðîèçíîñèòñÿ «Àëëàhó àêáàð»
(íå ñ÷èòàÿ «Àëëàhó àêáàð», ïðîèçíåñåííûé äëÿ âñòóïëåíèÿ
â íàìàç) è øåñòü ðàç ÷èòàþò «Ñóáõáíà-ë-ëáhè...». Ïîñëå
ýòîãî â ñåäüìîé ðàç ïðîèçíîñÿò «Àëëàhó àêáàð», ïîñëå
÷åãî ÷èòàþò “À‘óçó...” è ñóðó «àëü-Ôàòèõà». Äàëåå äî
îêîí÷àíèÿ âòîðîãî çåìíîãî ïîêëîíà (ñóäæäû) âñå
äåëàþò êàê â îáû÷íîì íàìàçå.
Âñòàâàÿ ñî âòîðîãî çåìíîãî ïîêëîíà (ñóäæäû) äëÿ
ñîâåðøåíèÿ âòîðîãî ðàêààòà, êàê îáû÷íî ïîäíèìàþò ðóêè
è ïðîèçíîñÿò «Àëëàhó àêáàð». Çàòåì ñêëàäûâàþò èõ ïîä
ãðóäüþ. Çàòåì îïÿòü ïîäíèìàþò ðóêè, ïðîèçíîñÿò «Àëëàhó
àêáàð» è îïÿòü êëàäóò èõ ïîä ãðóäüþ è ÷èòàþò «Ñóáõàíá-

15
ë-ëáhè...». È òàê ÷åòûðå ðàçà ïîäíèìàþò ðóêè, ïðîèçíîñÿò
«Àëëàhó àêáàð» (íå ñ÷èòàÿ ïðîèçíåñåííîå âñòàâàÿ ñ
ñóäæäû) è ÷åòûðå ðàçà ÷èòàþò «Ñóáõáíà-ë-ëáhè...».
Ïîñëå ýòîãî â ïÿòûé ðàç ïîäíèìàþò ðóêè è ïðîèçíîñÿò
«Àëëàhó àêáàð», çàòåì, ñëîæèâ ðóêè ïîä ãðóäüþ, ÷èòàþò
ñóðó «àëü-Ôàòèõà». Äàëåå âñå ñîâåðøàþò êàê â îáû÷íîì
íàìàçå.
 îáîèõ ðàêààòàõ ïîñëå ñóðû «àëü-Ôàòèõà» æåëàòåëüíî
òàêæå ÷èòàòü åùå ÷òî-íèáóäü èç Êîðàíà. Ëó÷øå âñåãî â
ïåðâîì ðàêààòå «Êàô», âî âòîðîì – «Èêòàðàáà», à êòî
íå çíàåò èõ, â ïåðâîì – ñóðó “àëü-Êàôèðóí”(«Êóë ÿ
àééóhàë ê áôèðóíà...»), âî âòîðîì – «Èõëàñ» («Êóë
hóâà...»).

Ïîñëå çàâåðøåíèÿ ïðàçäíè÷íîãî íàìàçà â ìå÷åòè

èìàì ÷èòàåò õóòáó1, ñîñòîÿùóþ èç äâóõ ÷àñòåé, êàê è
ïåðåä ïÿòíè÷íûì íàìàçîì.
Êòî ñîâåðøàåò íàìàç-‘èä äîìà, ëó÷øå ñîâåðøèòü åãî
äæàìààòîì (êîëëåêòèâíî) âìåñòå ñ îñòàëüíûìè ÷ëåíàìè
ñåìüè (ñ æåíîé, äåòüìè, ìàòåðüþ, ñåñòðàìè è ò.ä.).
Êòî íå çíàåò ïðèâåäåííîé âûøå ìîëèòâû, ìîæåò
ñîâåðøèòü îáû÷íûé äâóõðàêààòíûé íàìàç-ñóííàò, èìåÿ
íèéÿò ñîâåðøèòü íàìàç-‘èä.  ýòîì ñëó÷àå ïðàçäíè÷íàÿ
ìîëèòâà òîæå ñ÷èòàåòñÿ ñîâåðøåííîé, è ñîâåðøèâøèé
åå ïîëó÷èò ñîîòâåòñòâóþùåå âîçíàãðàæäåíèå.
Ïîñêîëüêó íàìàçû-‘èä ñîâåðøàþò òîëüêî äâà ðàçà â
ãîä, íåîáõîäèìî ïîñòàðàòüñÿ ñîâåðøèòü èõ õîòÿ áû òàêèì
îáðàçîì.
Êîãäà ãëàâà ñåìüè îòïðàâëÿåòñÿ â ìå÷åòü, ÷òîáû
ñîâåðøèòü íàìàç-‘èä, ïóñòü âåëèò ñóïðóãå è äåòÿì
ïîìîëèòüñÿ äîìà, à ñûíîâåé ëó÷øå âçÿòü ñ ñîáîé â
ìå÷åòü, ÷òîáû îíè ïðèâûêàëè ïîñåùàòü äîì Àëëàõà.
Åñëè óïóñòèëè ïðàçäíè÷íóþ ìîëèòâó, åå æåëàòåëüíî
(ñóííàò) âîçìåñòèòü êàê ïðîïóùåííóþ.

1
Õóòáà - ïðîïîâåäü-îáðàùåíèå.

16
 Ìîëèòâà î äîæäå
(Càëáòó-ëü-èñòèñêáè)

Ìîëèòâà î äîæäå, òî åñòü íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè çàñó-

õå, ÿâëÿåòñÿ íàñòîÿòåëüíîé ñóííîé (ñóííàòóí-ìóàêêàäàòóí).
Åñëè ïîñëå ïåðâîé ìîëèòâû (íàìàçà) äîæäü íå ïîøåë,
íåîáõîäèìî ìîëèòüñÿ åùå è åùå. Åñëè äîæäü ïîøåë ïåðåä
íà÷àëîì íàìàçà, ñëåäóåò âîçäàòü õâàëó Àëëàõó, ïðî÷èòàòü
ìîëèòâû, äó‘à, à çàòåì ñîâåðøèòü íàìàç.

Ïåðåä íàìàçîì èìàì ïðèçûâàåò äæàìà‘àò (îáùèíó)

ãîòîâèòüñÿ ê íåìó: â òå÷åíèå òðåõ äíåé ñîáëþäàòü ïîñò,
ðàñêàÿòüñÿ â ñîâåðøåííûõ ãðåõàõ, îïëàòèòü äîëãè ó êîãî
îíè åñòü, ïðîñèòü ïðîùåíèÿ ó îáèæåííûõ, äàòü áåäíûì
è ñèðîòàì ñàäàêà1, ïðîñòèòü äðóã äðóãó îáèäû, ñîâåð-
øàòü êàê ìîæíî áîëüøå äîáðûõ äåë è òåì ñàìûì ïîñòà-
ðàòüñÿ ïðèáëèçèòüñÿ ê Àëëàõó. Íà ÷åòâåðòûé äåíü ïîñòà,
íàäåâ ñòàðóþ îäåæäó, ñ áëàãîãîâåéíîé áîÿçíüþ ïåðåä
Àëëàõîì âñå âûõîäÿò íà ïîëå. Ñ ñîáîé ïðèâîäÿò è äåòåé,
è ñòàðèêîâ, è äàæå ñêîò.
Ìîëèòâà î äîæäå ñîñòîèò èç äâóõ ðàêààòîâ, è ñîâåð-
øàþò åå òàê æå, êàê è ïðàçäíè÷íûå ìîëèòâû (íàìàç-
èä).
Äëÿ ìîëèòâû î äîæäå íåò ôèêñèðîâàííîãî âðåìåíè.
Ïîñëå íàìàçà ÷èòàåòñÿ õóòáà, à âìåñòî ïðàçäíè÷íîãî
òàêáèðà2 ÷èòàåòñÿ èñòèãôàð3.
 ïåðâóþ ÷àñòü õóòáû âêëþ÷àåòñÿ è ñëåäóþùàÿ äó‘à4 :

1
Ñàäàêà - ìèëîñòûíÿ, ïîæåðòâîâàíèå, áëàãîòâîðèòåëüíîñòü.
2
Òàêáèð - âîçâåëè÷èâàíèå Àëëàõà, ïðîèçíåñåíèå «Àëëàhó àêáàð».
3
Èñòèãôàð - ïðîñüáà î ïðîùåíèè ãðåõîâ, ïðîèçíåñÿ «Àñòàãôèðóëëàh».
4
Äó‘à - ìîëèòâà-ìîëüáà.

17
 “Àëëáhóììà-ñêèíá ãàéñàí ìóãúñàí, hàíúàí ìàðúàí,
ìàð ú‘àí ãàäàêàí, ìóäæàëëèëàí, ñàõõàí ‘áììàí
òàáàêàí, äáèìàí. Àëëáhóììà-ñêèíàë ãàéñà âà ëá
òàäæ‘àëí á ìèíàë ê áíèò úíà. Àëë á hóììà èíí á
íàñòàãôèðóêà èííàêà êóíòà, ãàôôáðàí, ôààðñèëè
ññàìáà ‘àëàéíá ìèäðáðàí”.
[Àëëáãüóììà-ñêúèíá ãúàéñàí ìóãúúñàí, ãüàíúàí
ìàðúàí, ìàðúãIàí ãúàäàêúàí, ìóæàëëèëàí, ñàõIõIàí
ãIáììàí òIàáàêúàí, äáèìàí. Àëëáãüóììà-ñêúèíàë
ãúàéñà âà ëá òàæãIàëíá ìèíàë êúáíèòIúíà. Àëëàãüóììà
èíí á íàñòàãúôèðóêà èííàêà êóíòà, ãúàôô á ðàí,
ôààðñèëè ññàìáà ãIàëàéíá ìèäðáðàí].
(Î ìîé Àëëàõ, ïîøëè íàì äîæäü, òàêîé, êîòîðûé
ñïàñàåò îò áåäñòâèé, äîæäü äîáðûé, áëàãîäàòíûé, ó
êîòîðîãî ðåçóëüòàò ïîõâàëüíûé (êîòîðûé äàñò õî-
ðîøèé óðîæàé), äîæäü îáèëüíûé, îõâàòûâàþùèé âñå
çåìëè, ïðîïèòûâàþùèé è ïîêðûâàþùèé çåìëþ, ïîñòî-
ÿííûé. Î ìîé Àëëàõ, ïîøëè íàì äîæäü è íå ñäåëàé íàñ
ïîòåðÿâøèìè íàäåæäó. Î ìîé Àëëàõ, ìû ïðîñèì Òåáÿ,
÷òîáû Òû ïðîñòèë íàì íàøè ãðåõ, âåäü Òû ëó÷øèé èç
ïðîùàþùèõ, ïîøëè íàì îáèëüíûé äîæäü).
 íà÷àëå âòîðîé ÷àñòè õóòáû èìàì ïîâîðà÷èâàåòñÿ â
ñòîðîíó Êèáëû, ïðè ïîâîðîòå âûâîðà÷èâàåò õàëàò (ïëàù)
íàèçíàíêó, è âñå ìîëÿùèåñÿ ñëåäóþò â ýòîì çà íèì.
Âåðõíÿÿ îäåæäà îñòàåòñÿ âûâåðíóòîé íàèçíàíêó äî âå-
÷åðà, ò.å. ïîêà íå ëÿãóò ñïàòü.
Åñëè èìàì ïî êàêîé-ëèáî ïðè÷èíå íå ñîâåðøàåò ýòîò
íàìàç, ëþäè ìîãóò ñîâåðøèòü åãî ñàìè. Ñîãëàñíî ìàçõàáó
Àáó-Õàíèôû, ìîëèòâó ïðîøåíèÿ äîæäÿ ìîæíî ñîâåð-

18
øàòü è èíäèâèäóàëüíî.
* * *
 ïîñëåäíåå âðåìÿ è â ñåëàõ, è â ãîðîäàõ ðåäêî ìîæíî
âèäåòü ëþäåé, ñîâåðøàþùèõ íàìàç ïðîøåíèÿ äîæäÿ, âñå
çàáðîñèëè ýòó âûñîêî÷òèìóþ ñóííó Ïðîðîêà r. Îòâåò-
ñòâåííîñòü çà ýòî ïåðåä Àëëàõîì ëîæèòñÿ íà èìàìîâ ìå-
÷åòåé è àëèìîâ. Íåâîçìîæíî ïðåäñòàâèòü ñåáå âñþ âåëè-
÷èíó ïðèîáðåòåíèÿ Áîæåñòâåííîãî äàðà òåì, êòî îæèâ-
ëÿåò çàáðîøåííóþ ëþäüìè ñóííó Ïðîðîêà r.
 õàäèñå, ïðèâîäèìîì Áàéõàêè, ãîâîðèòñÿ, ÷òî Ïðî-
ðîê r ñêàçàë: “Òîò, êòî äåðæèòñÿ ìîåé ñóííû â òî âðå-
ìÿ, êîãäà ðàçëîæèëàñü ìîÿ óììà, ïîëó÷èò âîçäàÿíèå, ðàâ-
íîå âîçäàÿíèþ ñòà øàõèäîâ (ò.å. ïîãèáøèõ â áîðüáå íà
ïóòè Àëëàõà)”.
 äîñòîâåðíîì õàäèñå, êîòîðûé ïðèâîäÿò Èáíó Ìàä-
æèõ è Òèðìèçè, ãîâîðèòñÿ, ÷òî Ïðîðîê r ñêàçàë: “Êòî
áû íè îæèâèë õîòü îäíó ìîþ ñóííó, çàáðîøåííóþ ëþäü-
ìè ïîñëå ìåíÿ, òîò ïîëó÷èò ñòîëüêî âîçíàãðàæäåíèÿ, ñêîëü-
êî ïîëó÷àþò âñå ïîñëåäîâàâøèå ýòîé ñóííå ëþäè, íè ÷óòü
íå óìåíüøàÿ èõ âîçíàãðàæäåíèÿ”.
Âñòðå÷àþòñÿ ëþäè, êîòîðûå ñ÷èòàþò, ÷òî âûéòè íà
ïîëå è ïîïðîñèòü ó Àëëàõà äîæäÿ - íèæå èõ äîñòîèí-
ñòâà, êîòîðûå ñìåþòñÿ íàä òåìè, êòî ïðîñèò äîæäÿ. Âè-
äèìî, èõ îñëåïëÿåò è óñûïëÿåò òî, ÷òî Àëëàõ äàåò èì
äîñòàòî÷íî ïèùè è êîðìèò èõ òàê, ÷òî îíè íå ÷óâñòâó-
þò, ÷òî òàêîå ãîëîä. Êîãäà îíè îáåñïå÷åíû åäîé, îáåñ-
ïå÷åíû ìóêîé, èìåþò âîçìîæíîñòü îðîñèòü ïîëÿ, îíè
äóìàþò: ê ÷åìó ìíå ïðîñèòü äîæäü ó Àëëàõà è ñîâåðøàòü
ìîëèòâó ïðîøåíèÿ äîæäÿ? Ïî ñâîåìó íåâåæåñòâó ýòè
ëþäè íå ïîíèìàþò, ÷òî ñåãîäíÿ â ìèðå áîëåå ÷åòûðåõ
ìèëëèîíîâ ëþäåé óìèðàþò ñ ãîëîäó, ÷òî îáåñïå÷åííàÿ
æèçíü ñåãîäíÿ - ýòî îò ìèëîñòè Àëëàõà è, íå äàé Àë-
ëàõ, ìîæåò íàñòàòü âðåìÿ, êîãäà âñåãî ýòîãî íå áóäåò.
Ýòè ãëóïöû íå ïîíèìàþò, ÷òî õîòü îíè ñåãîäíÿ è ñûòû,
â ëþáîå âðåìÿ ìîæåò ñëó÷èòñÿ òàê, ÷òî è èõ íàñòèãíåò
êîñòëÿâàÿ ðóêà ãîëîäà. Òîãäà ó íèõ íå íàéäåòñÿ äàæå
ñòîëüêî òåðïåíèÿ è ñòîéêîñòè, ñêîëüêî ó îêðóæàþùèõ
èõ æèâîòíûõ.

19
 Ñîâåðøèòü ìîëèòâó î äîæäå íàäî õîòÿ áû ïîòîìó,
÷òî ýòî ñóííà äîðîãîãî íàì Ïðîðîêà r, ÷òî â íåé ìû
÷èòàåì äó‘à è ïðåäñòàåì ïåðåä Ãîñïîäîì ìèðîâ - Àëëà-
õîì, ïðèçíàâàÿ, ÷òî ìû íóæäàåìñÿ â Íåì, â Åãî ìèëî-
ñòè è ïîìîùè. Äàæå åñëè äîæäÿ íå áóäåò, â ýòîì ñëó÷àå
ìû õîòÿ áû ïðîÿâèì ïîêîðíîñòü Àëëàõó.
Ñàìûì ìàëûì ïðè âûïðàøèâàíèè äîæäÿ ÿâëÿåòñÿ
÷òåíèå äóà, ò.å. ìîëüáà î íèñïîñëàíèè äîæäÿ, çàòåì -
ïðîøåíèå äîæäÿ â îáÿçàòåëüíîì íàìàçå, ÷èòàÿ ìîëèòâó
«Êóíóò» («Ìàhäèíà») â ïîñëåäíåì ðàêààòå, âûïðÿìèâ-
øèñü ïîñëå ïîÿñíîãî ïîêëîíà. Íî ëó÷øå âñåãî ñîâåð-
øèòü íàìàç òàê, êàê áûëî îïèñàíî âûøå.
Äà ïîìîæåò íàì â ýòîì Àëëàõ! Àìèí!

20
 Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè
çàòìåíèè ñîëíöà èëè ëóíû
(Ñàëàòó-ëü-êóñóôú âà õóñóôú)

Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè çàòìåíèè ñîëíöà èëè ëóíû,

òàêæå ÿâëÿåòñÿ íàñòîÿòåëüíîé ñóííîé Ïðîðîêà r. Òåì
íå ìåíåå â ïîñëåäíåå âðåìÿ îíà òîæå îêàçàëàñü çàáðî-
øåííîé, ìíîãèå íå îáðàùàþò âíèìàíèÿ íà íåå. Î âîç-
íàãðàæäåíèè òåõ, êòî îæèâëÿåò çàáðîøåííóþ ñóííó
Ïðîðîêà r, áûëî ñêàçàíî âûøå (ñì. ãëàâó “Ìîëèòâà î
äîæäå”).
Âðåìÿ íàìàçà, ñîâåðøàåìîãî ïðè çàòìåíèè ñîëíöà èëè
ëóíû, íàñòóïàåò ñ íà÷àëîì çàòìåíèÿ ñîëíöà èëè ëóíû è
çàâåðøàåòñÿ ñ ïîëíûì îêîí÷àíèåì çàòìåíèÿ èëè ñ çàõî-
äîì ñîëíöà èëè ëóíû.
Ýòîò íàìàç òàêæå ñîñòîèò èç äâóõ ðàêààòîâ.
Íàìåðåíèå ïåðåä ìîëèòâîé ïðîèçíîñèòñÿ òàê: “ß íà-
ìåðåí ñîâåðøèòü ìîëèòâó çàòìåíèÿ ñîëíöà (ëóíû) Âñå-
âûøíåìó Àëëàõó, Àëëàhó àêáàð”. Çàòåì ÷èòàþò ñóðó “àëü-
Ôàòèõà” è ñîâåðøàþò ðóêó‘ (ïîÿñíîé ïîêëîí) êàê îáû÷íî.
Âûïðÿìèâøèñü ïîñëå ïîêëîíà, îïÿòü ÷èòàþò “Ôàòèõà”
(âòîðîé ðàç), çàòåì åùå ðàç ñîâåðøàþò ïîÿñíîé ïîêëîí.
Ïîñëå íåãî, êàê îáû÷íî, ñîâåðøàþò äâà çåìíûõ ïîêëî-
íà (ñóäæäà), äåëàÿ ïàóçó ìåæäó íèìè. Âûïðÿìèâøèñü
ïîñëå âòîðîãî çåìíîãî ïîêëîíà, çàâåðøàþò ïåðâûé ðà-
êà‘àò.
Òî÷íî òàê æå ñîâåðøàþò è âòîðîé ðàêààò.
Çàâåðøàåòñÿ íàìàç, êàê îáû÷íî, ÷òåíèåì ìîëèòâû
«Òàøàõóä» (“Àò-òàõèééàòó...”) è ïðîèçíåñåíèåì “Ñà-
ëàìà” ñ ïîâîðîòîì ãîëîâû ñíà÷àëà â ïðàâóþ, çàòåì â
ëåâóþ ñòîðîíû.
Òàêèì îáðàçîì, ýòîò íàìàç îòëè÷àåòñÿ îò äðóãèõ
îáû÷íûõ íàìàçîâ òîëüêî òåì, ÷òî åãî ðàêà‘àò ñîñòîèò èç
äâóõ ïîÿñíûõ ïîêëîíîâ è â íåì äâàæäû ÷èòàþò ñóðó “àëü-
Ôàòèõà”.

21
 Ïîñëå êàæäîãî ÷òåíèÿ ñóðû “Ôàòèõà” ðåêîìåíäó-
åòñÿ ÷èòàòü è äðóãóþ ñóðó èëè àÿòû. Íî ñîâåðøèòü íàìàç
ìîæíî è áåç ÷òåíèÿ äðóãîé ñóðû ïîñëå “Ôàòèõà”, ìîæ-
íî äàæå ñîâåðøèòü îáû÷íûé äâóõðàêà‘àòíûé íàìàç ñ
íàìåðåíèåì íà ìîëèòâó ïî ñëó÷àþ çàòìåíèÿ ñîëíöà èëè
ëóíû.
 êíèãå ïðèâåäåí òîò âàðèàíò íàìàçà, êîòîðûé â ñîñòî-
ÿíèè ñîâåðøèòü ëþáîé ìóñóëüìàíèí. Áîëåå ïîäðîáíî î
ìîëèòâå ïðè çàòìåíèè ñîëíöà èëè ëóíû ÷èòàéòå â êíèãå
“Àëü-ôèêõó ‘àëà ìàçàõèáèë àðáà‘àòà” (ò. 1, ñòð.366) è â
äðóãèõ øàðèàòñêèõ êíèãàõ.
Ýòó ìîëèòâó òàêæå æåëàòåëüíî ñîâåðøàòü êîëëåêòèâ-
íî, ýòî ñóííà Ïðîðîêà r. Ñíà÷àëà ñëîâàìè “Àñ-ñàëáòà
äæáìè‘àò” (“Âñå íà ìîëèòâó!”) ìóñóëüìàí ïðèçûâàþò
ê ìîëèòâå, à ïîñëå êîëëåêòèâíîé ìîëèòâû èìàì ÷èòàåò
õóòáó (îáðàùåíèå-ïðîïîâåäü), êàê âî âðåìÿ ïÿòíè÷íîé
ìîëèòâû. Â õóòáå èìàì ïðèçûâàåò ïðàâîâåðíûõ ê ðàñêàÿ-
íèþ, ðàçäà÷å ìèëîñòûíè, ïîìèíàíèþ Àëëàõà è ÷òåíèþ
äó‘à.
Ñóðó “Ôàòèõà” â ìîëèòâå ïðè çàòìåíèè ñîëíöà èìàì
÷èòàåò ïðî ñåáÿ, à ïðè çàòìåíèè ëóíû — âñëóõ.
Åñëè ýòîò íàìàç íå ñîâåðøàåòñÿ êîëëåêòèâíî, åãî ñëå-
äóåò ñîâåðøàòü õîòÿ áû èíäèâèäóàëüíî. Åñòü ó÷åíûå-áî-
ãîñëîâû, êîòîðûå ãîâîðÿò, ÷òî ýòî íåîáõîäèìàÿ ìîëèò-
âà (âàäæèá).
* * *
Ðàíüøå àðàáû ñâÿçûâàëè çàòìåíèÿ ñîëíöà èëè ëóíû
ñî ñìåðòüþ èçâåñòíîãî, âåëèêîãî ÷åëîâåêà. Çàòìåíèå ñîëí-
öà áûëî è â äåíü ñìåðòè ñûíà Ïðîðîêà r Èáðàõèìà.
Ñðåäè æèòåëåé Ìåäèíû ðàñïðîñòðàíèëñÿ ñëóõ, ÷òî çàò-
ìåíèå ïðîèçîøëî èç-çà ñìåðòè ñûíà Ïðîðîêà r. Òîãäà
Ïðîðîê r ñêàçàë: “Çàòìåíèå ñîëíöà èëè ëóíû — ýòî
îäíî èç ìíîãî÷èñëåííûõ çíàìåíèé Àëëàõà, ïîäòâåðæäà-
þùèõ ìîãóùåñòâî Àëëàõà. Èç-çà ñìåðòè èëè ðîæäåíèÿ
÷åëîâåêà çàòìåíèÿ ñîëíöà èëè ëóíû íå ïðîèñõîäÿò. Êîã-
äà âû óâèäèòå ýòî (çàòìåíèå), âû ñòàðàéòåñü ïîìèíàòü
Àëëàõà, ðàñêàèâàòüñÿ è ïðîñèòü ó Íåãî ïðîùåíèÿ è ñî-
âåðøàòü íàìàç”.

22
 Ýòîò õàäèñ óáåæäàåò íàñ â óäèâèòåëüíîé òî÷íîñòè èñ-
ïîëíåíèÿ Ïðîðîêîì r âîçëîæåííîé íà íåãî Àëëàõîì
ìèññèè è åãî ñïðàâåäëèâîñòè, ýòî òàêæå ÿâëÿåòñÿ îäíèì
èç ïðèçíàêîâ òîãî, ÷òî îí áûë èñòèííûì ïðîðîêîì Âñå-
âûøíåãî Àëëàõà. Åñëè áû îí, êàê äðóãèå âëàñòèòåëè,
êîòîðûå óïðàâëÿëè è óïðàâëÿþò ðàçíûìè ãîñóäàðñòâà-
ìè, æàæäàë âëàñòè è âåëè÷èÿ, åìó íè÷åãî íå ñòîèëî áû
ñêàçàòü, ÷òî çàòìåíèå ñîëíöà äåéñòâèòåëüíî ïðîèçîøëî
èç-çà ñìåðòè åãî ñûíà — êòî áû èç ìóñóëüìàí åìó íå
ïîâåðèë?
Âåðóþùèå è íåâåðóþùèå àñòðîíîìû äàâíî çíàþò ïðè-
÷èíó çàòìåíèé ñîëíöà è ëóíû, ìîãóò ïðåäñêàçûâàòü èõ.
Íî èç ýòîãî íå ñëåäóåò, ÷òî çàòìåíèÿ ñîëíöà è ëóíû íå
ÿâëÿþòñÿ çíàìåíèÿìè Âñåâûøíåãî Àëëàõà. Ñìûñë íà-
ñòàâëåíèÿ Ïðîðîêà r î íåîáõîäèìîñòè ïîìèíàòü Àëëà-
õà, ñîâåðøàòü ìîëèòâû ïðè çàòìåíèÿõ ñîñòîèò â òîì,
÷òî çàòìåíèÿ ÿâëÿþòñÿ ïðîÿâëåíèÿìè âñåìîãóùåñòâà
Àëëàõà. Çàòìåíèÿ ÿâëÿþòñÿ âèäèìûìè èçìåíåíèÿìè â
ïðèðîäå, è, íåñîìíåííî ïðè íåïðåõîäÿùåì çàòìåíèè
÷åëîâå÷åñòâî ìîæåò ïîãèáíóòü. Çíà÷èò, ýòî ÿâëåíèå —
íàïîìèíàíèå ëþäÿì î Ñóäíîì äíå, î åãî ïðèçíàêå.
Ïîýòîìó íå ëó÷øå ëè ÷åëîâåêó ïðè íàñòóïëåíèè çàòìå-
íèÿ ñïåøèòü ïîìèíàòü Âñåâûøíåãî Àëëàõà, ìîëèòüñÿ è
ðàñêàèâàòüñÿ, ïðîñèòü ïðîùåíèÿ ó Íåãî.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ! Àìèí!

23
 Íàìàç-òàðàâèõ
(Ñàëáòó-ò-òàðàâúõè)

Íàìàç-òàðàâèõ ÿâëÿåòñÿ ñóííàòóí-ìóàêêàäàòîì, ò.å.

íàñòîÿòåëüíî òðåáóåìîé ñóííîé Ïðîðîêà r. Åãî ñîâåð-
øàþò â ìåñÿöå Ðàìàçàí.
Âðåìÿ ñîâåðøåíèÿ íàìàçîâ-òàðàâèõ íà÷èíàåòñÿ ïîñëå
íî÷íîãî íàìàçà è ïðîäîëæàåòñÿ äî ðàññâåòà. Ëó÷øåå âðåìÿ
äëÿ òàðàâèõà íàñòóïàåò ïî ïðîõîæäåíèè ÷åòâåðòè íî÷è.
Îñîáåííî öåíèòñÿ íàìàç-òàðàâèõ, ñîâåðøåííûé ïîñëå
íåïðîäîëæèòåëüíîãî ñíà. Íî âåçäå òðàäèöèåé ñòàëî ñî-
âåðøåíèå òàðàâèõà ïîñëå íî÷íîãî íàìàçà è ðàòèáàòà (íà-
ìàçà-ñóííàò), ñîâåðøàåìîãî ïîñëå íåãî.
Ìíîãèå îáû÷íî ñîâåðøàþò òàðàâèõ â âîñåìü ðàêàà-
òîâ, íî âî âñåõ êíèãàõ ïî Øàðèàòó óêàçûâàåòñÿ, ÷òî
íàäî ñîâåðøàòü äâàäöàòü ðàêààòîâ. Â äðóãèõ ìóñóëüìàí-
ñêèõ ñòðàíàõ åãî ñîâåðøàþò â äâàäöàòü ðàêààòîâ, è íàì
ëó÷øå áûëî áû ñîâåðøàòü òàðàâèõè â äâàäöàòü ðàêààòîâ.
Åñëè â ìå÷åòè ñîâåðøåí òàðàâèõ òîëüêî ñ âîñåìüþ ðà-
êààòàìè, òî îñòàâøèåñÿ äâåíàäöàòü ðàêà‘àòîâ ìîæíî ñî-
âåðøèòü è äîìà. Ëó÷øå âñåãî ñîâåðøàòü íàìàçû-òàðà-
âèõ, ïðîñíóâøèñü ðàíî, äî ðàññâåòà, è â êîíöå ñîâåð-
øèòü íàìàç-âèòðó.
Íàìàç-âèòðó â ìåñÿöå Ðàìàçàí ëó÷øå ñîâåðøàòü äæàìà-
àòîì (êîëëåêòèâíî), è åùå ëó÷øå, åñëè ñîâåðøàòü åãî â
ìå÷åòè.
Íàìàçû-òàðàâèõ ñîâåðøàþò ïî äâà îáû÷íûõ ðàêààòà, çà-
âåðøàÿ êàæäûå äâà ðàêààòà ïðîèçíåñåíèåì “Ñàëàìà”. Òåì,
êòî â ñîñòîÿíèè, æåëàòåëüíî âî âðåìÿ ñîâåðøåíèÿ òàðàâè-
õîâ â òå÷åíèå ìåñÿöà Ðàìàçàí çàâåðøèòü ÷òåíèå Êîðàíà.

Íàìåðåíèå ïåðåä òàðàâèõîì ïðîèçíîñèòñÿ òàê: “ß íà-

ìåðåí ñîâåðøèòü íàìàç-ñóííàò — òàðàâèõ Âñåâûøíåìó
Àëëàõó, Àëëàhó àêáàð”.
Ïåðåä íà÷àëîì êàæäîãî èç òàðàâèõîâ (ò.å. ïåðåä íà÷à-
ëîì êàæäîãî äâóõðàêààòíîãî íàìàçà-òàðàâèõ) è ïåðåä
íà÷àëîì êàæäîãî èç íàìàçîâ-âèòðó èìàì ïðîèçíîñèò:
24
 “Àñ-ñàëáòà äæáìè‘àò”.
[Àñ-ñàëáòà æáìèãIàò].
(Âñòàâàéòå íà íàìàç-äæàìààò).
Îñòàëüíûå õîðîì îòâå÷àþò:

“Ëá õàâëà âà ëá êóââàòà èëëá áèëëáh.

Àëë áhóììà ñàëëè ‘àë á Ìóõàììàäèí âà ‘àë á áëè
Ìóõàììàäèí âà ñàëëèì.
Àëëáhóìà èííá íàñ’àëóêàë äæàííàòà ôà íà‘ýçóáèêà
ìèíà ííáð”.
[Ëá õIàâëà âà ëá êúóââàòà èëëá áèëëáãü.
Àëëáãüóììà ñàëëè ãIàëá ÌóõIàììàäèí âà ãIàëá áëè
ÌóõIàììàäèí âà ñàëëèì.
Àëëáãüóìà èííá íàñúàëóêàë æàííàòà ôà íàãIýçóáèêà
ìèíà ííáð].
(Íåò ñèëû è ìîãóùåñòâà äëÿ ñîâåðøåíèÿ ‘èáàäàòà (ïî-
êëîíåíèÿ Àëëàõó) è äëÿ îòêàçà îò ïîñëóøàíèÿ Àëëàõó êðîìå
êàê îò [Ñàìîãî] Àëëàõà.
Î Àëëàõ, áëàãîñëîâè Ìóõàììàäà è îäàðè åãî áëàãîïîëó-
÷èåì, çàùèòîé îò áåä è íåâçãîä, à òàêæå è ðîä åãî.
Î Àëëàõ, ìû ïðîñèì ó Òåáÿ Ðàÿ è ïðèáåãàåì ê Òåáå äëÿ
çàùèòû îò Îãíÿ).
Ïîñëå ýòîãî âñòàþò, ïðèñòóïàþò ê íàìàçó è ñîâåðøà-
þò, êàê îáû÷íî, äâà ðàêààòà.
Êðîìå òîãî, ïîñëå âòîðîãî, ÷åòâåðòîãî, øåñòîãî, âîñüìî-
ãî è äåñÿòîãî íàìàçîâ (ò. å. ïîñëå ñîâåðøåíèÿ ÷åòûðåõ,
âîñüìè, äâåíàäöàòè, øåñòíàäöàòè è äâàäöàòè ðàêààòîâ),
äî ïðèâåäåííîé âûøå ìîëèòâû, ÷èòàþò òðèæäû è ñëåäó-
þùóþ ìîëèòâó:

25
 “Ñóáõáíà-ë-ëáhè âà-ëü-õàìäó ëèëëáhè âà ëá èëáhà
èëëà ëëáhó âà ëëáhó àêáàð.
Ñóáõáíà-ë-ëáhè ‘àäàäà õàëêèhú âà ðèäáà íàôñèhú
âà çèíàòà ‘àðùèhú âà ìèäáäà êàëèìáòúh”.
[“ÑóáõIáíà-ë-ëáãüè âàë õIàìäó ëèëëáãüè âà ëá
èëáãüà èëëà ëëáãüó âà ëëáãüó àêáàð.
ÑóáõIá íà-ë-ë áãüè ãIàäàäà õàëêúèãüú âà ðèçá à
íàôñèãüú âà çèíàòà ãIàðùèãüú âà ìèäáäà êàëèìáòèãü”].
(ß óòâåðæäàþ, ÷òî Àëëàõ ÷èñò îò êàêèõ áû òî íè áûëî
íåäîñòàòêîâ, êòî áû íè ñîâåðøèë ÷òî áû òî íè áûëî,
õâàëû äîñòîèí ëèøü îäèí Àëëàõ, íåò íè÷åãî è íèêîãî (áîãà,
áîæåñòâà), êîìó ñëåäóåò ïîêëîíÿòüñÿ êðîìå Àëëàõà.
ß ñâèäåòåëüñòâóþ, ÷òî Àëëàõ ÷èñò ñòîëüêî ðàç, ñêîëüêî
ó Íåãî òâîðåíèé, ñêîëüêî ó Íåãî äîâîëüñòâà, ñêîëüêî âå-
ñèò Àðù1 è ñêîëüêî ó Íåãî ÷åðíèë, êîòîðûìè Îí ïèøåò
Ñâîþ Ðå÷ü).
Ïîñëå òàðàâèõîâ òàêæå äæàìààòîì ñîâåðøàþò íàìàç-âèò-
ðó (îáû÷íî â òðè ðàêààòà). Ïîñëå çàâåðøåíèÿ íàìàçà-
âèòðó òàêæå õîðîì äâàæäû ÷èòàþò ñëåäóþùóþ ìîëèòâó:

“Ñóáõáíà-ëü-ìàëèêèë êóääýñ”.
[ÑóáõIáíà-ëü-ìàëèêèë êúóääýñ].
(Ìû óòâåðæäàåì: Ïðå÷èñò ÷èñòåéøèé Öàðü).
Çàòåì òàêæå õîðîì, íåñêîëüêî ïîâûñèâ ãîëîñ, äîáàâ-
ëÿþò:

1
Àðù - ñàìîå áîëüøîå ñîçäàíèå Àëëàõà.

26
 «Ñóáõáíà-ë-ëáhèë ìàëèêèë êóääýñ»
[ÑóáõIáíà-ë-ëáãüèë ìàëèêèë êúóääýñ]

«Ñóááýõóí êóääýñ, ðàááóëü ìàëáèêàòèhè âà-ð-ðýõ.

“Ñóáõáíà ìàí òà‘àççàçà áèë êóäðàòè âàë áàêᒠâà
êàhhàðàë ‘èááäà áèë ìàâòè âàë ôàíá’. Ñóáõáíà ðàááèêà
ðàááèë ‘èççàòè ‘àììá éàñèôýí âà ñàëáìóí ‘àëàë ìóðñàëúíà
âàë õàìäó ëèëëáhè ðàááèë ‘áëàìúí”.
[ÑóááýõIóí êúóääýñ, ðàááóëü ìàëáèêàòèãüè âà-ð-ðýõI.
ÑóáõIáíà ìàí òIàãIàççàçà áèë êúóäðàòè âàë áàêúáú âà
êúàãüãüàðàë ãIèááäà áèë ìàâòè âàë ôàíáíú. ÑóáõIáíà
ðàááèêà ðàááèë ãIèççàòè ãIàììá éàñèôýí âà ñàëáìóí
ãIàëàë ìóðñàëúíà âàë õIàìäó ëèëëáãüè ðàááèë ãIáëàìúí].

(Ìû óòâåðæäàåì: Ïðå÷èñò Àëëàõ, ÿâëÿþùèéñÿ ÷èñòåé-

øèì Öàðåì.
Ïðå÷èñò Àëëàõ - Ãîñïîäü àíãåëîâ è àðõàíãåëà Äæàáðàè-
ëà).
(×èñò Àëëàõ — âîçâûøåí Îí Ñâîèì âñåìîãóùåñòâîì è
âå÷íîñòüþ. Îí ñìåðòüþ è óíè÷òîæåíèåì ïîêîðèë ðàáîâ
Ñâîèõ.
(Î Ìóõàììàä) ÷èñò Òâîé Ãîñïîäü îò òîãî, ÷òî ãîâî-
ðÿò ÿçû÷íèêè, Îí — Ãîñïîäü âåëè÷èÿ. Ñàëàì Àëëàõà ïî-
27
ñëàííèêàì [Àëëàõà], âñÿêàÿ õâàëà — Àëëàõó).
Äàëåå òðèæäû ÷èòàþò ñëåäóþùóþ ìîëèòâó:

“Ëá èëáhà èëëá àíòà, ñóáõáíàêà èííú êóíòó ìèíà

ääáëèìúíà”.
[Ëá èëáãüà èëëá àíòà, ñóáõIáíàêà èííú êóíòó ìèíà
ççáëèìúíà].
(Íåò áîãà (áîæåñòâà) êðîìå Òåáÿ, Òû ÷èñò îò íåäî-
ñòàòêîâ, ÿ ñàì ïðèòåñíèòåëü äëÿ ñåáÿ).
Çàòåì ÷èòàþò äóà, ÷èòàåìóþ ïîñëå íàìàçà-âèòðó:

“Àëëáhóììà èííú à‘ýçó áè ðèäáêà ìèí ñàõàòèêà,

âà áèìó‘áôáòèêà ìèí ‘óê ýáàòèêà, âà à‘ ýçóáèêà
ìèíêà, ëá óõñú ñàíáàí ‘àëàéêà, àíòà êàìá àñíàéòà
‘àëá íàôñèêà”.
[“Àëëáãüóììà èííú àãIýçó áè ðèçáêà ìèí ñàõàòIèêà,
âà áè ìóãIáôáòèêà ìèí ãIóêúýáàòèêà, âà àãIýçóáèêà
ìèíêà, ëá óõIñú ñàíáàí ãIàëàéêà, àíòà êàìá àñíàéòà
ãIàëá íàôñèêà”].
(Î ìîé Àëëàõ, äîâîëüñòâîì Òâîèì ÿ äîáèâàþñü (èùó)
çàùèòû îò ãíåâà Òâîåãî, ñïàñåíèåì Òîáîþ èùó çàùèòû îò
ìó÷åíèé Òâîèõ, ÿ íå â ñèëàõ âîçäàòü Òåáå äîëæíóþ õâàëó,
Òû òàêîâ, êàê Ñàì âîñõâàëÿåøü Ñåáÿ).

* * *
Ìíîãèå ñîâåðøàþò íàìàçû-òàðàâèõ âòîðîïÿõ, ÷òî ïî-
ðèöàåòñÿ â øàðèàòñêèõ êíèãàõ. Òàðàâèõè íóæíî ñîâåð-
øàòü ñïîêîéíî, ïðî÷èòàâ «Äó ‘ àó-ëü-èôòèòàõ»
(“Âàäææàhòó...”) è ìîëèòâó “...êàìà ñàëàéòà...” è ñî-

28
âåðøàÿ ïîêëîíû êàê ïîëîæåíî, íåñïåøà.
 äîñòîâåðíîì õàäèñå, êîòîðûé ïðèâîäèòñÿ ó Áóõàðè
è Ìóñëèìîì, ãîâîðèòñÿ: “Êòî áû íè áûë, åñëè îí ïîä-
íèìåòñÿ ñ ïîñòåëè ñ íàìåðåíèåì ïîìîëèòüñÿ â ìåñÿöå Ðà-
ìàçàí, óâåðîâàâ â Àëëàõà è èìåÿ èìàí (èñòèííóþ âåðó),
áóäó÷è óâåðåííûì, ÷òî îí çà ýòî ïîëó÷èò âîçíàãðàæäå-
íèå, òîìó Àëëàõ ïðîñòèò âñå ñîâåðøåííûå ðàíåå ãðåõè”.
Âîçíàãðàæäåíèå çà äîáðûå äåÿíèÿ, ñîâåðøåííûå â
ìåñÿöå Ðàìàçàí, óâåëè÷èâàåòñÿ ìíîãîêðàòíî. ÏÎìíÿ î
òîì, ÷òî çà òàðàâèõè, ñîâåðøåííûå íî÷üþ, âîçíàãðàæ-
äåíèå óâåëè÷èâàåòñÿ, ïîñòàðàéòåñü íå óïóñòèòü ýòó âå-
ëèêóþ íàãðàäó.
Ñîâåðøàòü òàðàâèõè âåëèòå òàêæå è âñåì ÷ëåíàì ñå-
ìüè.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ! Àìèí!

29
 ÍÀÌÀÇÛ-ÑÓÍÍÀÒ,
ÑÎÂÅÐØÀÅÌÛÅ ÈÍÄÈÂÈÄÓÀËÜÍÎ
È ÏÐÈÓÐÎ×ÅÍÍÛÅ Ê
ÎÏÐÅÄÅËÅÍÍÎÌÓ ÂÐÅÌÅÍÈ

Íàìàç-âèòðó
Íàìàç-âèòðó — ýòî ñóííàò-íàìàç ñ íå÷åòíûì (âèòðó)
êîëè÷åñòâîì ðàêààòîâ, ñîâåðøàåìûé â ïåðèîä ïîñëå
íî÷íîãî íàìàçà äî íàñòóïëåíèÿ âðåìåíè óòðåííåãî íàìàçà.
Åñëè òîò, êòî íàõîäèòñÿ â ïóòè (ò.å. ìóñàôàð), íî÷íîé
íàìàç ïåðåíåñ è ñîâåðøèë âìåñòå ñ âå÷åðíèì, òî îí
ìîæåò ïîñëå íåãî ñîâåðøèòü è íàìàç-âèòðó, íå äîæèäàÿñü
íàñòóïëåíèÿ âðåìåíè íî÷íîãî íàìàçà.
 êà÷åñòâå íàìàçà-âèòðó ìîæíî ñîâåðøèòü îò îäíîãî
äî îäèííàäöàòè ðàêààòîâ. Ñíà÷àëà ñîâåðøàþò
ñîîòâåòñòâóþùåå êîëè÷åñòâî íàìàçîâ ïî äâà ðàêààòà è â
êîíöå — íàìàç â îäèí ðàêààò. Ñàìûì öåííûì ÿâëÿåòñÿ
íàìàç-âèòðó â îäèííàäöàòü ðàêààòîâ. Íåæåëàòåëüíî
îñòàíàâëèâàòüñÿ òîëüêî íà îäíîì ðàêààòå. Äëÿ
ñîâåðøåíñòâà íàìàçà-âèòðó ëó÷øå ñîâåðøàòü òðè èëè
áîëüøåå êîëè÷åñòâî ðàêààòîâ.
Òîìó, êòî âñòàåò íî÷üþ äëÿ ñîâåðøåíèÿ íàìàçà-
òàõàäææóäà, æåëàòåëüíî íàìàç-âèòðó ñîâåðøèòü ïîñëå
íåãî. À òîìó, êòî íå óâåðåí, ÷òî ñìîæåò íî÷üþ âñòàòü,
íàìàç-âèòðó ëó÷øå ñîâåðøàòü ïåðåä ñíîì.
Êîãäà ñîâåðøàþò áîëåå òðåõ ðàêààòîâ íàìàçà-âèòðó,
òî â ïðåäûäóùèõ äâóõðàêààòíûõ íàìàçàõ ïîñëå ñóðû “àëü-
Ôàòèõà” æåëàòåëüíî ÷èòàòü â ïåðâîì ðàêààòå ñóðà “àëü-
Êàäð” (“Èííà àíçàëüíà...”), âî âòîðîì, — “àëü-Êàôèðóí”
(“Êóëü ÿ àééóhàëü êàôèðóíà...”), à â òðåõ ïîñëåäíèõ ðàêààòàõ:
â ïåðâîì — “àëü-À‘ëà” (“Ñàááèõèñìà...”), âî âòîðîì —
“àëü-Êàôèðóí” è â òðåòüåì — “Èõëàñ” («Êóëü hóâà...»),
“Ôàëàê” è “Íàñ”. Òîò, êòî íå çíàåò óïîìÿíóòûå âûøå

30
ñóðû, ìîæåò ÷èòàòü “Èõëàñ”, “Ôàëàê” è “Íàñ”. Êòî è
ýòèõ ñóð íå çíàåò, ìîæåò íå ÷èòàòü ïîñëå “Ôàòèõà”
íè÷åãî.
Íàìàç-âèòðó ñîâåðøàþò èíäèâèäóàëüíî (áåç äæàìààòà).
Òîëüêî â ìåñÿöå Ðàìàçàí åãî æåëàòåëüíî (ñóííàò) ñîâåðøàòü
êîëëåêòèâíî (äæàìààòîì). Ïî ïðîõîæäåíèè ïîëîâèíû
ìåñÿöà Ðàìàçàí, ò.å. âî âòîðîé ïîëîâèíå ýòîãî ìåñÿöà, â
ïîñëåäíåì ðàêààòå íàìàçà-âèòðó æåëàòåëüíî (ñóííàò)
÷èòàòü ìîëèòâó “Êóíóò” (“Ìàhäèíà”).
Íàìàç-âèòðó ÿâëÿåòñÿ ñàìûì öåííûì íàìàçîì ñðåäè
íàìàçîâ-ñóííàò, ñîâåðøàåìûõ èíäèâèäóàëüíî (áåç
äæàìààòà), îí öåííåå è ðàòèáàòî⠗ íàìàçîâ-ñóííàò,
ñîâåðøàåìûõ âìåñòå ñ îáÿçàòåëüíûìè (ôàðç) íàìàçàìè.
Ïî ìàçõàáó èìàìà Àáó-Õàíèôû åãî ñîâåðøåíèå ÿâëÿåòñÿ
äàæå íåîáõîäèìûì (âàäæèá). Ïîýòîìó ñëåäóåò ñòàðàòüñÿ íå
ïðîïóñêàòü ñîâåðøåíèå íàìàçà-âèòðó.
Åñòü è õàäèñû, ðàññêàçûâàþùèå î öåííîñòè íàìàçà-
âèòðó. Â õàäèñå, ïðèâîäèìîì àò-Òèðìèçè, Àáó-Äàâóäîì,
àí-Íèñàè è Èáíó Ìàäæèõîì, ãîâîðèòñÿ: “Ïîèñòèíå,
Àëëàõ — âèòðó (òî åñòü îäèí), è Îí ëþáèò âèòðó. Î
íàðîä Êîðàíà, ñîáëþäàéòå âèòðó”. Åñòü åùå õàäèñ:
“Âñåâûøíèé Àëëàõ äîáàâèë âàì åùå îäèí íàìàç, è ýòî
ëó÷øå äëÿ âàñ, ÷åì ðàçäà÷à êðàñíûõ âåðáëþäîâ. Ýòî
âèòðó”. Õàäèñ ïðèâîäèò àò-Òèðìèçè.
Ïîñëå ñîâåðøåíèÿ íàìàçà-âèòðó æåëàòåëüíî (ñóííàò)
òðèæäû ÷èòàòü ñëåäóþùóþ ìîëèòâó, ÷óòü âîçâûñèâ ãîëîñ
ïðè òðåòüåì ÷òåíèè:

“Ñóáõáíàëü ìàëèêèëü êóääýñ ðàááóëü ìàëáèêàòè âà-

ð-ðýõ”.
[“ÑóáõIáíàëü ìàëèêèëü êúóääýñ ðàááóëü ìàëáèêàòè
âà-ð-ðýõI”].
(Ìû óòâåðæäàåì: Ïðå÷èñò ÷èñòåéøèé Öàðü-Ãîñïîäü
àíãåëîâ è àðõàíãåëà Äæàáðàèëà).
È äàëåå:
31
 “Àëëáhóììà èííú à‘ýçó áè ðèäáêà ìèí ñàõàòèêà,
âà áè ìó‘áôáòèêà ìèí ‘ýêýáàòèêà, âà áèêà ìèíêà, ëá
óõñú ñàíáàí ‘àëàéêà, àíòà êàìá àñíàéòà ‘àëá íàôñè-
êà”.
[“Àëëáãüóììà èííú àãIýçó áè ðèçáêà ìèí ñàõàòIèêà,
âà áè ìóãIáôáòèêà ìèí ãIýêúýáàòèêà, âà áèêà ìèíêà,
ëá óõIñú ñàíáàí ãIàëàéêà, àíòà êàìá àñíàéòà ãIàëá
íàôñèêà”].
(Î ìîé Àëëàõ, äîâîëüñòâîì Òâîèì ÿ äîáèâàþñü (èùó)
çàùèòû îò ãíåâà Òâîåãî, ñïàñåíèåì Òîáîþ èùó çàùèòû îò
ìó÷åíèé Òâîèõ, ÿ íå â ñèëàõ âîçäàòü Òåáå äîëæíóþ õâàëó,
Òû òàêîâ, êàê Ñàì âîñõâàëÿåøü Ñåáÿ).

Äà ïîìîæåò Àëëàõ âñåì ìóñóëüìàíàì ðåãóëÿðíî

èñïîëíÿòü ýòîò äðàãîöåííûé íàìàç-ñóííàò!

32
 Ðàòèáàòû
Ðàòèáàòû - ýòî íàìàçû-ñóííàò, ñîâåðøàåìûå äî èëè
ïîñëå ïÿòè îáÿçàòåëüíûõ íàìàçîâ. Âðåìÿ èõ ñîâåðøåíèÿ
ñîîòâåòñòâóåò âðåìåíè ñîîòâåòñòâóþùåãî îáÿçàòåëüíîãî
íàìàçà.
Åñëè ðàòèáàòû, êîòîðûå ñîâåðøàþòñÿ äî îáÿçàòåëüíûõ
íàìàçîâ, ïî êàêîé-ëèáî ïðè÷èíå íå áûëè ñîâåðøåíû
âîâðåìÿ, òî èõ ìîæíî ñîâåðøàòü è ïîñëå, åñëè âðåìÿ
äàííîãî íàìàçà åùå íå ïðîøëî, è ýòîò ðàòèáàò íå ñ÷èòàåòñÿ
âîçìåùåííûì, à ñ÷èòàåòñÿ ñîâåðøåííûì â ñðîê.  ýòîì
ñëó÷àå â íèéÿòå óêàçûâàþò, ÷òî ýòî ðàòèáàò, ñîâåðøàåìûé
ïåðåä íàìàçîì-ôàðç. Åñëè æå âðåìÿ íàìàçà âûøëî, òî â
íàìåðåíèè íàäî óêàçàòü, ÷òî ìû ðàòèáàò âîçìåùàåì.
Âîçìåùåíèå ïðîïóùåííûõ äîïîëíèòåëüíûõ ìîëèòâ
ÿâëÿåòñÿ ñóííàòîì.
Ìîæåò âîçíèêíóòü âîïðîñ, ïî÷åìó ìóñóëüìàíàì ðåêî-
ìåíäóåòñÿ ñîâåðøàòü ðàòèáàòû äîïîëíèòåëüíî ê îáÿçàòåëü-
íûì ìîëèòâàì? Äåëî â òîì, ÷òî äîïîëíèòåëüíûå ìîëèòâû
ñìûâàþò ìåëêèå ïîãðåøíîñòè îáÿçàòåëüíîé ìîëèòâû.
Ñîâåðøàÿ íàìàç-ðàòèáàò äî îáÿçàòåëüíîãî íàìàçà,
ìóñóëüìàíèí — ðàá Àëëàõà — ãîòîâèòñÿ ïðåäñòàòü ïåðåä
Àëëàõîì è ñîâåðøèòü íàìàç íå îòâëåêàÿñü, ñîñðåäîòî÷èâ
ìûñëè è âíèìàíèå òîëüêî íà Àëëàõå è íà ñîäåðæàíèè
÷èòàåìûõ ïðè ýòîì ìîëèòâ, ò.å. â õóçóðå.
Àáä-àëü-Âàõõàá Øà‘ðàíè (äà áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ)
ñêàçàë: “Ðàòèáàòû òàêæå íåîáõîäèìî ñîâåðøàòü òùà-
òåëüíî, â õóçóðå. Ìîëèòâà-ðàòèáàò, ñîâåðøåííàÿ íåáðåæ-
íî íå ìîæåò êîìïåíñèðîâàòü ïîãðåøíîñòè îáÿçàòåëüíîé
ìîëèòâû, è [ïîýòîìó] åå ñëåäóåò äîâåñòè äî ñîâåðøåíñòâà”.
Ðàòèáàòû, ëó÷øå ñîâåðøàòü äîìà, èáî ðàòèáàòû,
ñîâåðøåííûå äîìà, öåííåå.

Ðàòèáàò ïîñëåðàññâåòíîãî íàìàçà

Ïåðåä ïîñëåðàññâåòíûì (óòðåííèì) íàìàçîì
ñîâåðøàþò äâà ðàêààòà íàìàçà-ñóííàò. Äðóãèõ íàìàçîâ-

33
ñóííàò, ñîâåðøàåìûõ ñ ïîñëåðàññâåòíûì íàìàçîì, íåò.
Åãî âðåìÿ íàñòóïàåò ñ íàñòóïëåíèåì âðåìåíè
ïîñëåðàññâåòíîãî íàìàçà, ò.å. ñ íà÷àëîì ðàññâåòà, è
çàâåðøàåòñÿ ñ ñîâåðøåíèåì îáÿçàòåëüíîãî íàìàçà, íî
åñëè ïî êàêîé-ëèáî ïðè÷èíå ðàòèáàò íå ñîâåðøåí äî
ïîñëåðàññâåòíîãî íàìàçà, òî åãî ìîæíî ñîâåðøèòü è
ïîñëå.
Òîìó, êòî ñîâåðøàåò ïîñëåðàññâåòíûé íàìàç â ìå÷åòè,
ðàòèáàòû ëó÷øå ñîâåðøèòü äîìà è çàòåì îòïðàâèòüñÿ â
ìå÷åòü, åñëè îí óñïåâàåò ïî âðåìåíè.
Äâà ðàêààòà, ñîâåðøàåìûå ïåðåä ïîñëåðàññâåòíûì
íàìàçîì, ÿâëÿþòñÿ ñàìûìè öåííûìè ñðåäè ðàòèáàòîâ,
ýòî ñàìàÿ íàñòîÿòåëüíàÿ ñóííà (ñóííàòóí ìóàêêàäàòóí),
êîòîðîé Ïðîðîê r óäåëÿë áîëüøå âñåãî âíèìàíèÿ ñðåäè
ðàòèáàòîâ.
Àéøà (äà áóäåò äîâîëåí åþ Àëëàõ) ñêàçàëà, ÷òî
ëþáèìûé Ïîñëàííèê Àëëàõà r íå ïðîïóñêàë ýòè äâà
ðàêààòà íèêîãäà — íè äîìà, íè â ïóòåøåñòâèè, íè áóäó÷è
çäîðîâûì, íè áóäó÷è áîëüíûì.
 äîñòîâåðíîì õàäèñå, ïðèâîäèìîì Ìóñëèìîì,
ãîâîðèòñÿ: “Ïîñëàííèê Àëëàõà r ñêàçàë: “Äâà ðàêààòà
íàìàçà-ñóííàò, ñîâåðøàåìûå ñ ïîñëåðàññâåòíûì íàìàçîì,
öåííåå, ÷åì âåñü ìèð è âñå, ÷òî íàõîäèòñÿ â íåì”.
 ðàòèáàòå ïîñëåðàññâåòíîãî íàìàçà â ïåðâîì ðàêààòå,
ïîñëå ñóðû “Àëü-Ôàòèõà” ÷èòàþò ñóðó “àí-Íàøðàõ” (“Àëàì
íàøðàõ...”) èëè “àëü-Êàôèðóíà”, à âî âòîðîì ðàêààòå
÷èòàþò ñóðó “Ôèë” (“Àëàì òàðà...”) èëè “Èõëàñ”. Êòî
ïðî÷òåò ýòè ñóðû òàêèì îáðàçîì, â ýòîò äåíü áóäåò
îáåðåæåí îò çëà, èñõîäÿùåãî îò äðóãèõ.
Ïîñëå ñîâåðøåíèÿ ýòîãî ðàòèáàòà ðåêîìåíäóåòñÿ
ïðèëå÷ü íà ïðàâûé áîê, âñïîìíèâ ïðè ýòîì, ÷òî ïðèäåòñÿ
ëå÷ü â ìîãèëó, è ïðî÷èòàòü ñëåäóþùóþ ìîëèòâó:

“Àëëáhóììà Ðàááà Äæèáðúëà âà Ìúêáúëà, âà Èñðá-

ôúëà, âà ‘Èçðáúëà, âà Ìóõàììàäèí àäæèðíú ìèíà ííáðè”.
34
 [“Àëëáãüóììà Ðàááà Æèáðúëà âà Ìúêáúëà, âà
Èñðáôúëà, âà ÃIèçðáúëà, âà ÌóõIàììàäèí àæèðíú
ìèíà ííáðè”].
Ñêàçàíî òàêæå, êòî ïðîèçíåñåò ñîðîê ðàç ìåæäó
ðàòèáàòîì è ïîñëåðàññâåòíûì íàìàçîì:

“ß õàéþ, ÿ êàéþìó, ëá èëáhà èëëà àíòà”.

[“ß õIàéþ, ÿ êúàééýìó, ëá èëáãüà èëëà àíòà”],
òî åãî íèêîãäà íå ïîêèíåò èìàí (âåðà).

Ðàòèáàòû îáåäåííîãî íàìàçà

Ñîâåðøåíèå ÷åòûðåõ ðàêààòîâ ðàòèáàòà äî îáÿçàòåëü-
íîãî îáåäåííîãî (ïîñëåïîëóäåííîãî) íàìàçà è ÷åòûðåõ
ðàêààòîâ ðàòèáàòà ïîñëå íåãî ÿâëÿåòñÿ ñóííàòîì. À ñîâåð-
øåíèå äâóõ ðàêààòîâ èç íèõ äî íàìàçà-ôàðç è äâóõ ïîñëå
ÿâëÿåòñÿ íàñòîÿòåëüíîé ñóííîé (ñóííàòóí ìóàêêàäàòóí).
×åòûðå ðàêààòà, ñîâåðøàåìûå ïåðåä îáåäåííûì
íàìàçîì, Ïðîðîê r èñïîëíÿë äîëãî. Îí ãîâîðèë: “Ýòî
âðåìÿ, êîãäà îòêðûâàþòñÿ âðàòà íåáåñíûå è íà ëþäåé
íèñõîäÿò ìèëîñòè Àëëàõà, è ìíå õî÷åòñÿ â ýòî âðåìÿ
íàõîäèòüñÿ â íàìàçå”.
 äîñòîâåðíîì õàäèñå, ïðèâîäèìîì Òèðìèçè,
ãîâîðèòñÿ: “Àëëàõ ñäåëàë çàïðåòíûì äëÿ ïëàìåíè Àäà
ìÿñî ÷åëîâåêà, êîòîðûé ñòàðàåòñÿ ñîâåðøàòü äî è ïîñëå
îáÿçàòåëüíîãî îáåäåííîãî íàìàçà ÷åòûðå ðàêààòà
ðàòèáàòà”.
Åñëè ðàòèáàò, ñîâåðøàåìûé äî îáÿçàòåëüíîãî
îáåäåííîãî íàìàçà, íå áûë ñîâåðøåí âîâðåìÿ, òî åãî
ìîæíî ñîâåðøèòü è ïîñëå íåãî. Åñëè ïðè âõîäå â ìå÷åòü
ïðîçâó÷àë èêàìàò - ïðèçûâ ê íà÷àëó îáÿçàòåëüíîãî
îáåäåííîãî íàìàçà, òî ðàòèáàò, ñîâåðøàåìûé ïåðåä
íàìàçîì-ôàðç, îñòàâëÿþò íà ïîòîì è ïðèñòóïàþò âìåñòå
ñî âñåìè ê íàìàçó-ôàðç.

35
 Íàìåðåíèå (íèéÿò) äëÿ ñîâåðøåíèÿ ðàòèáàòà äî
(ïîñëå) îáÿçàòåëüíîãî îáåäåííîãî íàìàçà ïðîèçíîñèòñÿ
òàê: “ß íàìåðåí ñîâåðøèòü äâóõðàêààòíûé íàìàç-ðàòèáàò,
ñîâåðøàåìûé äî (ïîñëå) îáåäåííîãî íàìàçà âî èìÿ Àëëàõà,
Àëëàhó àêáàð”. Èëè äîñòàòî÷íî ñêàçàòü, ÷òî íàìåðåí
ñîâåðøèòü íàìàç-ñóííàò äî (ïîñëå) îáåäåííîãî íàìàçà.
Åñëè ðàòèáàò, èñïîëíÿåìûé äî îáåäåííîãî íàìàçà,
ïðèäåòñÿ ñîâåðøèòü ïîñëå íåãî, òî íàìåðåíèå
ïðîèçíîñèòñÿ òàê: “ß íàìåðåí ñîâåðøèòü íàìàç-ðàòèáàò,
èñïîëíÿåìûé äî îáåäåííîãî íàìàçà”. Ïðè ñîâåðøåíèè
óïóùåííîãî íàìàçà-ðàòèáàò ïðîèçíîñÿò: “ß íàìåðåí
âîçìåñòèòü ...”. Àíàëîãè÷íî ïðîèçíîñÿò íèéÿò è ïðè
ñîâåðøåíèè ðàòèáàòîâ, ñâÿçàííûõ ñ äðóãèìè
îáÿçàòåëüíûìè íàìàçàìè.
Âðåìÿ ðàòèáàòîâ, ñîâåðøàåìûõ âìåñòå ñ îáÿçàòåëüíûì
îáåäåííûì íàìàçîì, ñîâïàäàåò ñî âðåìåíåì ñîâåðøåíèÿ
îáåäåííîãî íàìàçà. Íî ðàòèáàòû, ñîâåðøàåìûå ïîñëå
îáÿçàòåëüíîãî íàìàçà, íå äîëæíû ñîâåðøàòüñÿ ïåðåä
îáÿçàòåëüíûì íàìàçîì.
 ïÿòíèöó, åñëè ïîñëå ïÿòíè÷íîãî íàìàçà íå
ñîâåðøàþò ÷åòûðåõðàêààòíûé îáåäåííûé íàìàç, òî â
íàìåðåíèè íóæíî óêàçûâàòü î ñîâåðøåíèè ðàòèáàòà äî
ïÿòíè÷íîãî èëè ïîñëå ïÿòíè÷íîãî íàìàçà.
Òàê êàê âî ìíîãèõ íàñåëåííûõ ïóíêòàõ ïîñëå ïÿòíè÷íîãî
íàìàçà ñîâåðøàþò è îáåäåííûé, ïåðåä ñîâåðøåíèåì
ïåðâûõ ÷åòûðåõ ðàêààòîâ ðàòèáàòîâ ïðîèçíîñèòñÿ
íàìåðåíèå ñîâåðøèòü ðàòèáàò ïåðåä ïÿòíè÷íûì íàìàçîì,
à ïåðåä ñîâåðøåíèåì âòîðûõ ÷åòûðåõ ðàêààòîâ - ïîñëå
îáåäåííîãî íàìàçà.
Òî åñòü âíà÷àëå ñîâåðøàþò ÷åòûðå ðàêààòà ðàòèáàòîâ,
èñïîëíÿåìûõ ïåðåä ïÿòíè÷íûì íàìàçîì, è ïðîèçíîñÿò
ñîîòâåòñòâóþùåå íàìåðåíèå. Çàòåì ñîâåðøàþò ïÿòíè÷íûé
íàìàç, ïîñëå íåãî – îáåäåííûé, à â êîíöå – ÷åòûðå ðàêààòà
ðàòèáàòà, ñîâåðøàåìîãî ïîñëå îáåäåííîãî íàìàçà, è
ïðîèçíîñÿò ñîîòâåòñòâóþùåå íàìåðåíèå. (Ñì. Ðàìàëè.
“Íèhàÿòóë ìóõòàæ”. Ò. 1, ñòð. 111).
Åñòü åùå âàðèàíò: “Åñëè ïîñëå ïÿòíè÷íîãî íàìàçà
ñîâåðøàþò è îáÿçàòåëüíûé îáåäåííûé íàìàç, òî

36
ðàòèáàòû, ñâÿçàííûå ñ ïÿòíè÷íûì íàìàçîì,
ñîâåðøàþòñÿ òîëüêî ïåðåä ïÿòíè÷íûì íàìàçîì. Ïîñëå
ïÿòíè÷íîãî íàìàçà ñîâåðøàþò ðàòèáàòû, èñïîëíÿåìûå
ïåðåä îáåäåííûì íàìàçîì, çàòåì ñîâåðøàþò
îáÿçàòåëüíûé îáåäåííûé íàìàç, çàòåì ðàòèáàòû,
èñïîëíÿåìûå ïîñëå îáåäåííîãî íàìàçà. Òî åñòü, åñëè
ïîñëå ïÿòíè÷íîãî íàìàçà ñîâåðøàþò îáåäåííûé íàìàç,
èç ðàòèáàòîâ ñîâåðøàþòñÿ 12 ðàêààòîâ: 4 ðàêààòà ðàòèáàòà
äî ïÿòíè÷íîãî íàìàçà, 4 ðàêààòà ìåæäó ïÿòíè÷íûì è
îáåäåííûì íàìàçàìè è 4 ðàêààòà ïîñëå îáÿçàòåëüíîãî
îáåäåííîãî íàìàçà”. (Ñì. “Ôàòõóë ‘àëëàì”, ò. 2, ñòð. 24).

Ðàòèáàòû ïðåäçàêàòíîãî íàìàçà

Ïåðåä ïðåäçàêàòíûì íàìàçîì ñîâåðøàþò ÷åòûðå
ðàêààòà ðàòèáàòîâ. Ëó÷øå ñîâåðøàòü äâà íàìàçà ïî äâà
ðàêààòà, íî ìîæíî ñîâåðøàòü è ÷åòûðåõðàêààòíóþ
ìîëèòâó ñðàçó. Ýòà ìîëèòâà íå âõîäèò â ÷èñëî
íàñòîÿòåëüíî òðåáóåìûõ ñóííàòîâ. Íî ïîñêîëüêó Ïðîðîê
r ñêàçàë: “Äà ñìèëîñòèâèòñÿ Àëëàõ íàä òåì, êòî
ñîâåðøàåò ÷åòûðåõðàêààòíûé íàìàç-ñóííàò ïåðåä
ïðåäçàêàòíûì íàìàçîì”, — ñòîèò ïîñòàðàòüñÿ íå
ïðîïóñêàòü ýòîò íàìàç. Âåäü Àëëàõ íå îñòàâëÿåò áåç îòâåòà
äó‘à — ïðîñüáó ëþáèìîãî Ïðîðîêà r.
 õàäèñå, êîòîðûé ïðèâîäèòñÿ ó Òàáðàíè, ãîâîðèòñÿ:
«Òîãî, êòî ñîâåðøàåò ÷åòûðå ðàêààòà íàìàçà-ñóííàò ïåðåä
ïðåäçàêàòíûì íàìàçîì, Àëëàõ äåëàåò çàïðåòíûì äëÿ Àäà».
Åñëè ðàòèáàò ïî êàêîé-ëèáî ïðè÷èíå íå áûë ñîâåðøåí
äî íàìàçà-ôàðç, òî åãî ìîæíî ñîâåðøèòü è ïîñëå íåãî.
Åñëè æå âðåìÿ ýòîãî íàìàçà-ñóííàò ïðîøëî, ëó÷øå åãî
âîçìåñòèòü.

Ðàòèáàòû âå÷åðíåãî íàìàçà

Ñîâåðøåíèå ïîñëå âå÷åðíåãî íàìàçà äâóõ ðàêààòîâ
íàìàçà-ñóííàò ÿâëÿåòñÿ íàñòîÿòåëüíî òðåáóåìîé ñóííîé
(ñóííàòóí ìóàêêàäàòóí). Ëó÷øå ñîâåðøèòü äâà ðàêààòà è
äî âå÷åðíåãî íàìàçà, åñëè ìåæäó àçàíîì — ïðèçûâîì

37
íàìàçó — è èêàìàòîì — ïðèçûâîì ê íà÷àëó íàìàçà —
îñòàåòñÿ êàêîå-òî âðåìÿ. Ñïîäâèæíèêè Ïðîðîêà r ñðàçó
æå ïîñëå àçàíà ñïåøíî íàïðàâëÿëèñü ê ñòîëáàì ìå÷åòè,
÷òîáû çà íèìè ñîâåðøèòü ýòîò äâóõðàêààòíûé íàìàç-
ñóííàò. (Õàäèñ ïðèâîäÿò Áóõàðè, Ìóñëèì è äðóãèå).
 õàäèñå, êîòîðûé ïðèâîäÿò èìàì Àõìàä è äðóãèå,
ãîâîðèòñÿ, ÷òî Ïðîðîê r ñêàçàë: “Ìåæäó êàæäûì àçàíîì
è èêàìàòîì åñòü íàìàç, — ýòî òåì, êòî õî÷åò ñîâåðøèòü
åãî”.
Åñòü èìàìû, êîòîðûå ãîâîðÿò, ÷òî ïåðåä âå÷åðíèì
íàìàçîì íåò íèêàêîãî íàìàçà è ÷òî ýòî äàæå íå
îäîáðÿåòñÿ. Èìàì Íàâàâè ãîâîðèò, ÷òî ñîâåðøàòü
ìîëèòâó-ñóííàò ïåðåä âå÷åðíåé ìîëèòâîé æåëàòåëüíî è
âñå õàäèñû îá ýòîì äîñòîâåðíû.
Àø-øàéõóë àêáàð Ìóõéèäèí àëü-Àðàáè ãîâîðèò:
“Ñîâåðøåíèå ýòèõ äâóõ ðàêààòîâ ÿâëÿåòñÿ ñóííàòîì,
êîòîðûì ëþäè ïðåíåáðåãëè, è âåëè÷èå âîçíàãðàæäåíèÿ
çà íèõ çíàåò òîëüêî Âñåâûøíèé Àëëàõ”.
Íî åñëè âðåìÿ îáÿçàòåëüíîãî âå÷åðíåãî íàìàçà
ïðîõîäèò, èëè åñëè äðóãèå æäóò âàøåãî ïðèñîåäèíåíèÿ
ê íàìàçó, èëè çâó÷èò èêàìàò, òî â ýòèõ ñëó÷àÿõ íå
ñëåäóåò ñîâåðøàòü íàìàç-ñóííàò äî îáÿçàòåëüíîãî
âå÷åðíåãî íàìàçà.

Ðàòèáàòû íî÷íîãî íàìàçà

Ñîâåðøåíèå äâóõ ðàêààòîâ íàìàçà-ñóííàò ïîñëå íî÷íîãî
íàìàçà ÿâëÿåòñÿ íàñòîÿòåëüíîé ñóííîé (ñóííàòóí
ìóàêêàäàòóí). Ñîâåðøåíèå æå äâóõ ðàêààòîâ ïåðåä
íî÷íûì íàìàçîì ÿâëÿåòñÿ ïðîñòî ñóííîé. Íàø ëþáèìûé
Ïðîðîê r òðèæäû ïîâòîðèë, ÷òî ìåæäó àçàíîì è
èêàìàòîì åñòü äâà ðàêààòà, çàòåì äîáàâèë: “Äëÿ òåõ,
êòî õî÷åò èõ ñîâåðøàòü”. (Õàäèñ ïðèâîäèòñÿ ó Áóõàðè è
Ìóñëèìà).
Äâóõðàêààòíûå íàìàçû-ñóííàò, ñîâåðøàåìûå ïåðåä
âå÷åðíèì è íî÷íûì íàìàçàìè, ÿâëÿþòñÿ ëåãêèìè, òî
åñòü èõ ñîâåðøàþò áûñòðî, ÷èòàÿ ïîñëå “Ôàòèõè”
ìàëåíüêèå ñóðû.

38
 Íàìàç-òàõàäææóä
(Òàhàäæóä)
Íàìàç-òàõàäææóä — ýòî íàìàç-ñóííàò, ñîâåðøàåìûé
ïîñëå íî÷íîãî íàìàçà è åãî ðàòèáàòà è ïîñëå íåêîòîðîãî
ñíà. Åãî ìîæíî ñîâåðøàòü äî íàñòóïëåíèÿ âðåìåíè
ïîñëåðàññâåòíîãî (óòðåííåãî) íàìàçà. Ñêîëüêî áû íè
ïðîäîëæàëñÿ ñîí, íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïîñëå íî÷íîãî
ñíà è äî ðàññâåòà, — ýòî òàõàäææóä.
Åñëè ïî ïðàâó ïóòåøåñòâåííèêà ÷åëîâåê ïåðåíåñ
íî÷íîé íàìàç ê âå÷åðíåìó, òî ïîñëå íåêîòîðîãî ñíà îí
èìååò ïðàâî ñîâåðøèòü òàõàäææóä, äàæå åñëè åùå íå
íàñòóïèëî âðåìÿ íî÷íîãî íàìàçà.
Çà ëþáîé íàìàç, ñîâåðøàåìûé íî÷üþ ïîñëå
ïðîáóæäåíèÿ, áóäü ýòî âîçìåùàåìûé, ñîâåðøàåìûé ïî
îáåòó, âèòðó èëè äðóãèå íàìàçû-ñóííàò, ìóñóëüìàíèí
ïîëó÷èò âîçíàãðàæäåíèå è çà íàìàç-òàõàäææóä.
Êîëè÷åñòâî ðàêààòîâ äëÿ íàìàçà-òàõàäææóä íå
óñòàíîâëåíî. ×åì áîëüøå - òåì ëó÷øå. Åñòü ó÷åíûå,
êîòîðûå ãîâîðÿò, ÷òî ëó÷øå ñîâåðøàòü äâåíàäöàòü
ðàêààòîâ. Íî ÷åëîâåêó, êîòîðûé ïîñòîÿííî ñîâåðøàåò ýòîò
íàìàç, ëó÷øå ñàìîìó óñòàíîâèòü äëÿ ñåáÿ îïðåäåëåííîå
êîëè÷åñòâî ðàêààòîâ. Äëÿ òîãî, êòî ïîñòîÿííî ñîâåðøàåò
òàõàäææóä, îòñòóïëåíèå îò ñâîåé òðàäèöèè ñîâåðøåíèÿ
ýòîãî íàìàçà íåæåëàòåëüíî.
Îäíàæäû Ïðîðîê r ñêàçàë Àáäóëëàõó áèí ‘Óìàðó:
“Òû íå áóäü òàêèì, êàê òîò ÷åëîâåê, êîòîðûé ðàíüøå
ïðîñûïàëñÿ íî÷üþ (íà íàìàç-òàõàäææóä), à ïîòîì
ïåðåñòàë”.
Ñïåöèàëüíîå íàìåðåíèå (íèéÿò) ñîâåðøèòü
òàõàäææóä íåîáÿçàòåëüíî. Äîñòàòî÷íî ïðîèçíåñòè
íàìåðåíèå ñîâåðøèòü îáû÷íûé íàìàç-ñóííàò. “Ñàëàì”
(“Àñ-ñàëàìó ‘àëàéêóì âà ðàõìàòóëëàhè”) ëó÷øå ïðîèç-
íîñèòü ïîñëå êàæäûõ äâóõ ðàêààòîâ. ×åì ñîâåðøàòü ìíîãî
ðàêààòîâ âòîðîïÿõ, ëó÷øå ñîâåðøèòü èõ ìåíüøå, íî
ñïîêîéíî, ñ ÷òåíèåì äëèííûõ ñóð.
Ïåðåä îòõîäîì êî ñíó ìóñóëüìàíèíó æåëàòåëüíî

39
(ñóííàò) èìåòü òâåðäîå íàìåðåíèå ïðîñíóòüñÿ íî÷üþ è
ñîâåðøèòü òàõàäææóä. Ïðè ýòîì äàæå åñëè îí íå
ïðîñíåòñÿ íî÷üþ, Àëëàõ âîçíàãðàäèò åãî êàê çà
ñîâåðøåííûé òàõàäææóä è ñîí áóäåò äëÿ íåãî ìèëîñòüþ
Àëëàõà. Òàê ãîâîðèòñÿ â õàäèñå.
Ïîñëå ïðîáóæäåíèÿ îòî ñíà æåëàòåëüíî (ñóííàò)
èñïîëüçîâàòü ñèâàê (çóáî÷èñòêó), à çàòåì ïðî÷èòàòü äî êîíöà
ñëåäóþùèé àÿò:

“Èííà ôè õàëêè ññàìáâáòè...”.

 õàäèñå, ïðèâîäèìîì Áóõàðè, Àõìàäîì è äðóãèìè,
ãîâîðèòñÿ: “Åñëè ïðîáóäèâøèéñÿ îò ñíà ïîïðîñèò ïðîùåíèÿ
ãðåõîâ è ïðî÷òåò ñëåäóþùóþ ìîëèòâó (äó‘à):

“Ëá èëáhà èëëà ëëáhó âàõäàhý ëá øàðúêà ëàhý ëàhóëü

ìóëüêó âà ëàhóëü õàìäó þõéú âà þìúòó áèÿäèhèëü õàéðó
âà hóâà ‘àëá êóëëè øàé’èí êàäúð. Ñóáõáíà ëëáhè âàëüõàìäó
ëèëëáhè âà ëá èëáhà èëëà ëëáhó âàëëáhó àêáàð”.
[“Ëá èëáãüà èëëá ëëáãüó âàõIäàãüý ëá øàðúêà ëàãüý
ëàãüóëü ìóëüêó âà ëàãüóëü õIàìäó þõIéú âà þìúòó áèÿäèãüèëü
õàéðó âà ãüóâà ãIàëá êóëëè øàéèí êúàäúð. ÑóáõIáíà ëëáãüè
âàëüõIàìäó ëèëëáãüè âà ëá èëáãüà èëëà ëëáãüó âàëëáãüó
àêáàð”],
òî Àëëàõ ïðèìåò äó‘à è ïðîñòèò åìó ãðåõè.
Âåñüìà æåëàòåëüíî, ïðîñíóâøèñü íî÷üþ, ìíîãîêðàòíî
÷èòàòü äó‘à (ìîëèòâó-ìîëüáó), ïðîñèòü î ïðîùåíèè ãðåõîâ
(ïðîèçíåñÿ «àñòàãôèðóëëàh»), ÷èòàòü ñàëàâàò Ïðîðîêó r.
Âñå ýòè ìîëèòâû îñîáåííî öåííû â ïîñëåäíþþ òðåòü íî÷è.
 õàäèñóëü êóäóñè (â ñâÿùåííîì õàäèñå) ãîâîðèòñÿ:
40
“Âñåâûøíèé Àëëàõ â ïîñëåäíþþ òðåòü íî÷è ñïóñêàåòñÿ
íà íèæàéøåå íåáî (òî÷íåå, ñïóñêàåòñÿ àíãåë ñ Åãî
ïîâåëåíèÿ) è ãîâîðèò: “Åñòü ëè êòî âçûâàþùèé êî Ìíå,
÷òîáû ß îòâåòèë åìó? Åñòü ëè êòî ïðîñÿùèé ó Ìåíÿ,
÷òîáû ß äàë åìó? Åñòü ëè êòî ïðîñÿùèé ïðîùåíèÿ ãðåõîâ,
÷òîáû ß ïðîñòèë åìó?”. Ýòî äîñòîâåðíûé õàäèñ.
Êàê æå ìû áåñïå÷íû, êîëè ñïèì ñïîêîéíî â òî âðåìÿ,
êîãäà Âñåâûøíèé Àëëàõ òàê ê íàì îáðàùàåòñÿ!
Åùå â õàäèñå, ïðèâîäèìîì Ìóñëèìîì, ãîâîðèòñÿ:
“Åñòü â íî÷è îäèí ÷àñ, â êîòîðûé Àëëàõ íåïðåìåííî äàñò,
÷òî áû ìóñóëüìàíèí íè ïðîñèë èç áëàãîäàòè ýòîãî
(çåìíîãî) è òîãî (ïîòóñòîðîííåãî) ìèðà. Òàêîé ÷àñ åñòü
â êàæäîé íî÷è”.
 Êîðàíå è õàäèñàõ ìíîãîêðàòíî óïîìèíàåòñÿ î ïîëüçå
íàìàçà, ñîâåðøàåìîãî íî÷üþ ïîñëå ïðîáóæäåíèÿ.
 õàäèñå, ðàññêàçàííîì Ìóñëèìîì, ãîâîðèòñÿ:
“Ñàìàÿ öåííàÿ ìîëèòâà ïîñëå îáÿçàòåëüíûõ - ýòî
ìîëèòâà, ñîâåðøàåìàÿ íî÷üþ ïîñëå ñíà”.
 õàäèñå, ðàññêàçàííîì Èáí Êàñðè, ãîâîðèòñÿ: “Äâóõ-
ðàêààòíûé íàìàç, ñîâåðøåííûé â êîíöå íî÷è, ëó÷øå, ÷åì
ýòîò ìèð è âñå, ÷òî â íåì”.
 õàäèñå, ïðèâîäèìîì Äàéëàìè, ãîâîðèòñÿ:
“Ïðîñíóâøèñü íî÷üþ, ñîâåðøàéòå õîòÿ áû äâà ðàêààòà.
Íî÷íûå ìîëèòâû î÷èùàþò îò ãðåõîâ, óìåíüøàþò ãíåâ
Àëëàõà è æàð îãíÿ Àäà”.
 õàäèñå, ïðèâîäèìîì Òèðìèçè, Õàêèìîì è Àõìàäîì,
ãîâîðèòñÿ: “Ñòàðàéòåñü ïðîñûïàòüñÿ è ïîäíèìàòüñÿ íà
ìîëèòâó â íî÷íîå âðåìÿ, èáî òàê äåëàëè ëó÷øèå ïðàâåäíûå
ëþäè, êîòîðûå áûëè äî âàñ. Ýòî ïðèáëèçèò âàñ ê Àëëàõó,
ñìîåò âàøè ãðåõè, îñâîáîäèò âàñ îò áîëåçíåé”.
 äîñòîâåðíîì õàäèñå, ïðèâîäèìîì Òèðìèçè, ãîâîðèòñÿ:
“Î ëþäè, ðàñïðîñòðàíÿéòå ìèð è áëàãîäàòü Àëëàõà, êîðìèòå
íóæäàþùèõñÿ, óêðåïëÿéòå õîðîøèå îòíîøåíèÿ ìåæäó
ðîäíûìè è áëèçêèìè, ìîëèòåñü íî÷üþ ïîñëå ñíà, êîãäà äðóãèå
ñïÿò, è âû âîéäåòå â Ðàé”.
Åñëè ÷åëîâåê ñàì ïîäíÿëñÿ íî÷üþ íà ìîëèòâó, òî ëó÷øå
ðàçáóäèòü è òåõ, êòî èìåë òàêîå æåëàíèå, îñîáåííî ñóïðóãó
(ñóïðóãà), - ýòî ñóííà Ïðîðîêà r.

41
  õàäèñå, ïðèâîäèìîì Àáó-Äàâóäîì, ãîâîðèòñÿ: “Äà
ïðîñòèò Àëëàõ ãðåõè òîãî ÷åëîâåêà, êîòîðûé ïîäíÿëñÿ
íî÷üþ ñ ïîñòåëè, ÷òîáû ïîìîëèòüñÿ, è ðàçáóäèë æåíó
ñâîþ, à åñëè îíà íå âñòà¸ò èëè íå ìîæåò ïðîñíóòüñÿ,
áðûçíóë âîäîé åé â ëèöî. Äà ïðîñòèò Àëëàõ ãðåõè è òîé
æåíå, êîòîðàÿ ïîäíÿëàñü íî÷üþ ñ ïîñòåëè, ÷òîáû
ïîìîëèòüñÿ, è ðàçáóäèëà ìóæà ñâîåãî, à åñëè îí íå âñòà¸ò
èëè íå ìîæåò ïðîñíóòüñÿ, áðûçíóëà âîäîé åìó â ëèöî”.
(Êîíå÷íî, áðûçãàòü íàäî òàê, ÷òîáû ñïÿùèé íå èñïóãàë-
ñÿ).
Ïðè æåëàíèè ìû òîæå ìîæåì ñäåëàòü òàê, ÷òîáû ýòà
äó‘à êàñàëàñü è íàñ.

Ïðîñûïàòüñÿ ñðåäè íî÷è ïîìîæåò:

- Êðàòêîâðåìåííûé ñîí â äíåâíîå âðåìÿ. Ýòî ñóííà
Ïðîðîêà r, íî ñïàòü ñëåäóåò äî îáåäà.
- Íåäîïóùåíèå ïåðåãðóçêè íà ðàáîòå, ÷ðåçìåðíàÿ
óñòàëîñòü íå äàñò ïðîñíóòüñÿ íî÷üþ.
- Íåäîïóùåíèå ãðåõîâíûõ äåÿíèé â òå÷åíèå äíÿ.
Ñêàçàíî, ÷òî äíåâíûå ãðåõè ëèøàþò ìóñóëüìàíèíà
íî÷íîé ìîëèòâû.
- Çíàíèå è ïîíèìàíèå öåííîñòè íî÷íûõ ìîëèòâ,
ðàçìûøëåíèÿ î ðàéñêèõ áëàæåíñòâàõ è àäñêèõ ìóêàõ.
- Ëþáîâü ê Àëëàõó. Íàñêîëüêî ìóñóëüìàíèí ëþáèò
Àëëàõà, íàñòîëüêî îí óñåðäñòâóåò â âûïîëíåíèè Åãî
ïîâåëåíèé. À ÷òî ìîæåò áûòü äëÿ ÷åëîâåêà, èñêðåííå
ëþáÿùåãî Àëëàõà, áîëåå öåííûì, ÷åì äóøåâíûé ðàçãîâîð
ñ Íèì â íî÷íîå âðåìÿ, êîãäà ýòîìó íèêòî íå ìåøàåò?
- Ñîâåðøåíèå îìîâåíèÿ ïåðåä îòõîäîì êî ñíó, ÷òåíèå
ïåðåä ñíîì ìîëèòâ, ñóðû “àëü-Ôàòèõà”, äðóãèõ êîðîòêèõ
ñóð, ðàñêàÿíèå â ãðåõàõ, ìîëüáà ê Àëëàõó î ïîìîùè äëÿ
ïðîáóæäåíèÿ íî÷üþ è ñîâåðøåíèÿ ìîëèòâû.
- Òâåðäîå íàìåðåíèå, ðåøèìîñòü ïîäíÿòüñÿ íî÷üþ
ïðè îòõîäå êî ñíó.
- Ñòðåìëåíèå ìåíüøå äóìàòü îá ýòîì áðåííîì ìèðå,
ñòðåìëåíèå óìåíüøèòü ëþáîâü ê íåìó.
- Ñâîåâðåìåííûé îòõîä êî ñíó. Åñëè ÷åëîâåê äî
ïîëóíî÷è è äîëüøå ñèäèò èëè ëåæèò ïåðåä òåëåâèçîðîì,

42
òî åìó òÿæåëî âñòàâàòü íî÷üþ.
- Áóäèëüíèê èëè êòî-ëèáî èç ÷ëåíîâ ñåìüè, êòî
ïðèâûê âñòàâàòü íî÷üþ.
- Èñïîëüçîâàíèå ñèâàêà ïåðåä ñíîì. Ñèâàê ëó÷øå
ïîëîæèòü ðÿäîì ñ ñîáîé.
- Åñëè ñïàòü ïîâåðíóâøèñü ê Êèáëå.
- Íå ñëèøêîì ìÿãêàÿ ïîñòåëü.
Îäíàæäû êòî-òî ðàññêàçàë ïðè Ïðîðîêå r î ÷åëîâåêå,
êîòîðûé áåñïðîáóäíî ñïèò âñå íî÷è. Ïðîðîê r ñêàçàë,
÷òî øàéòàí îòëèë â åãî óõî.
Ðàçâå íå äîñòàòî÷åí äëÿ íàñ ïðèìåð Ïðîðîêà r,
êîòîðûé ìîëèëñÿ íî÷è íàïðîëåò òàê, ÷òî åãî íîãè
îòåêàëè?
Èçâåñòíûé èìàì è âûäàþùèéñÿ øåéõ ‘Óìàð
Ñóõåðâàðäè ãîâîðèò, ÷òî òîìó ÷åëîâåêó, êîòîðûé íå
ïîäíÿëñÿ íî÷üþ íà ìîëèòâó, ñëåäîâàëî áû ïëàêàòü, âåäü
â äåéñòâèòåëüíîñòè ýòî äëÿ íåãî òàêàÿ áåäà, ÷òî ñòîèëî
áû ïëàêàòü.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ ïîäíèìàòüñÿ íî÷üþ íà ìîëèòâó
è óñåðäíî ñëóæèòü Åìó.

43
 Íàìàç-èøðàê
Íàìàç-èøðàê èìååò äâà ðàêààòà. Âðåìÿ åãî ñîâåðøå-
íèÿ íà÷èíàåòñÿ ïîñëå âîñõîäà ñîëíöà, êîãäà îíî ïîä-
íèìàåòñÿ íà âûñîòó êîïüÿ, ò. å. íà ñåìü ëîêòåé. Ýòî âðå-
ìÿ, êîãäà ñîëíöå åùå íå ñîãðåâàåò çåìëþ, íî âîâñþ
ñèÿåò íà íåáîñêëîíå.
Åñòü àëèìû, êîòîðûå âêëþ÷àþò èøðàê â ìîëèòâó-
çóõà. Èìàìû Íàêøóáàíäèéñêîãî òàðèêàòà (äà áóäåò äî-
âîëåí èìè Àëëàõ) óêàçûâàþò, ÷òî ýòîò íàìàç ëó÷øå ñî-
âåðøàòü îòäåëüíî îò çóõà, ïðîèçíîñÿ íàìåðåíèå ñîâåð-
øèòü èøðàê. Ýòî æå ïîäòâåðæäàþò íåêîòîðûå ôàêèõè -
ó÷åíûå øàðèàòñêîãî ïðàâà.
 êíèãå “Ôàòõóë ‘àëëàì” íàïèñàíî, ÷òî â ïåðâîì ðà-
êà’àòå ýòîãî íàìàçà ïîñëå ñóðû “àëü-Ôàòèõà” ÷èòàþò
“Âàççóõà”, âî âòîðîì - “àí-Íàøðàõ” (“Àëàì íàøðàõ...”).
Ïîñëåäîâàòåëè Íàêøóáàíäèéñêîãî òàðèêàòà ãîâîðÿò, ÷òî
â îáîèõ ðàêà’àòàõ ÷èòàåòñÿ ñóðà “Èõëàñ” (Ñì. “Èòõàô”, ò. 5,
ñòð. 436).
Øåéõ ‘Óìàð Ñóõåðâàðäè ãîâîðèò, ÷òî â ñåðäöå ÷åëî-
âåêà, êîòîðûé ñîâåðøàåò ýòè äâà ðàêà’àòà ñ áîãîáîÿç-
íåííîñòüþ, ñîñðåäîòî÷èâ ìûñëè íà Âñåâûøíåì, ñ ïî-
íèìàíèåì òîãî, ÷òî ïðîèçíîñèòñÿ, âñåëèòñÿ óäèâèòåëü-
íîå ÷óâñòâî ïîêîÿ è áëàãîäàòè.
 ïåðâîì ðàêà’àòå ÷èòàþò «Àÿòó-ëü-Êóðñèé» (“Àëëàhó
ëá èëàhà èëëà hóâà...”) äî êîíöà, à âî âòîðîì - «Àìàíà
ð-ðàñýëó...» (êîíåö ñóðû “Áàêàðàò”), òàêæå äî êîíöà.
Öåëüþ ñîâåðøåíèÿ ýòîé ìîëèòâû ÿâëÿåòñÿ áëàãîäà-
ðåíèå Àëëàõà çà áëàãà, êîòîðûìè Îí îäàðÿåò íàñ â òå÷å-
íèå ñóòîê.
 äîñòîâåðíîì õàäèñå, ïðèâîäèìîì Òèðìèçè, ãîâî-
ðèòñÿ, ÷òî íàø ëþáèìûé Ïðîðîê r â âûøåóêàçàííûé
ïåðèîä ñóòîê ñîâåðøàë äâà ðàêààòà.
Äà ïîìîæåò íàì â ýòîì Àëëàõ.

44
 Íàìàç-çóõà
Âðåìÿ íàìàçà-çóõà (äóõà), òàê æå êàê è íàìàçà-
èøðàê, íà÷èíàåòñÿ ïîñëå âîñõîäà ñîëíöà, êîãäà ñîëíöå
ïîäíèìàåòñÿ íà âûñîòó êîïüÿ - ïðèáëèçèòåëüíî 3,5 ì
íàä ãîðèçîíòîì, è çàêàí÷èâàåòñÿ â ïîëäåíü, êîãäà
íàñòóïàåò âðåìÿ îáåäåííîãî íàìàçà. Ëó÷øåå âðåìÿ äëÿ
íåãî íàñòóïàåò ïî èñòå÷åíèè 1/4 ÷àñòè ñâåòîâîãî äíÿ.
 ïðîìåæóòêå ìåæäó ðàññâåòîì è îáåäåííûì íàìàçîì
ïåðèîä çóõà çàíèìàåò òàêîå æå ìåñòî, êàê è ïåðèîä
ïðåäçàêàòíîãî íàìàçà - ìåæäó îáåäåííûì è âå÷åðíèì
íàìàçàìè.
Ýòî âðåìÿ, êîãäà ñîëíöå óæå õîðîøî ñîãðåâàåò çåìëþ
è âåðáëþæàòà íàõîäÿò ñïàñåíèå îò æàðû â òåíè âçðîñëûõ
âåðáëþäîâ.
Ñàìîå ìåíüøåå êîëè÷åñòâî ðàêààòîâ íàìàçà-çóõà —
äâà ðàêààòà. Ìîæíî ñîâåðøàòü íàìàçû â ÷åòûðå, øåñòü
èëè âîñåìü ðàêààòîâ. Ñàìîå áîëüøåå êîëè÷åñòâî —
äâåíàäöàòü ðàêààòîâ. Ñîâåðøåíèå ðàêààòîâ ïîïàðíî
ÿâëÿåòñÿ ñóííîé Ïðîðîêà r. Â ïåðâîì ðàêààòå ïîñëå ñóðû
“àëü-Ôàòèõà” ÷èòàþò “àù-Ùàìñè” è “àëü-Êàôèðóí”, à
âî âòîðîì — “àä-Äóõà” è “Èõëàñ”.  ïîñëåäóþùåì â
ïåðâûõ ðàêààòàõ ÷èòàþò “àëü-Êàôèðóí”, à âî âòîðûõ —
“Èõëàñ”.
Ìîëèòâó-çóõà ëó÷øå ñîâåðøàòü â ìå÷åòè. Íî ÷åì
ñîâåðøàòü ðàíî â ìå÷åòè, ëó÷øå ñîâåðøèòü äîìà ïî
èñòå÷åíèè 1/4 ÷àñòè ñâåòîâîãî äíÿ. Òî åñòü áîëüøå
öåíèòñÿ âðåìÿ ñîâåðøåíèÿ ýòîé ìîëèòâû, ÷åì ìåñòî.
Ïîñëå íàìàçà-çóõà ðåêîìåíäóåòñÿ ÷èòàòü äó’à:

45
 “Àëëáhóììà èííà ääóõáà äóõáóêà, âàëáàháà áàháóêà,
âàëüäæàì á ëà äæàì áëóêà, âàëüêóââàòà êóââàòóêà,
âàëüêóäðàòà êóäðàòóêà, âàëü ‘èñìàòà ‘èñìàòóêà.
Àëëáhóììà èí êáíà ðèçêú ôè ññàìáè ôààíçèëhó, âà èí
ê áíà ôèë àðäè ôààõðèäæhó, âà èí êáíà ìó‘àññàðàí
ôàÿññèðhó, âà èí êáíà õàðáìàí ôàòàhhèðhó, âà èí êáíà
áà‘úäàí ôàêàððèáhó, áèõàêêè äóõáèêà, âà áàháèêà, âà
äæàì áëèêà, âà êóââàòèêà, âà êóäðàòèêà, áòèí ú ìà
áòàéòà ‘èááäàêà ññáëèõúíà”.
[“Àëëáãüóììà èííà ççóõIàá çóõIáóêà, âàëáàãüáà
áàãü á óêà, âàëüæàì á ëà æàì á ëóêà âàëü êúóââàòà
êúóââàòóêà, âàëü êúóäðàòà êúóäðàòóêà, âàëü ãIèñìàòà
ãIèñìàòóêà, Àëëáãüóììà èí êáíà ðèçêúú ôè ññàìáè
ôààíçèëãüó âàèí êáíà ôèë àðçè ôààõðèæãüó, âà èí
êáíà ìóãIàññàðàí ôàÿññèðãüó, âà èí êáíà, õIàðáìàí
ôàòIàãüãüèðãüó, âà èí êáíà áàãIúäàí ôàêúàððèáãüó,
áèõIàêúêúè çóõIáèêà, âà áàãüáèêà, âà æàìáëèêà, âà
êúóââàòèêà, âà êúóäðàòèêà, áòèíú ìà áòàéòà ãIèááäàêà
ññáëèõIèíà”].
(“Î ìîé Àëëàõ, è âðåìÿ çóõà — ýòî Òâîå âðåìÿ, è
öåííîñòè — Òâîè öåííîñòè, è êðàñîòà — Òâîÿ êðàñîòà, è
ñèëà — Òâîÿ ñèëà, è ìîãóùåñòâî — Òâîå ìîãóùåñòâî. Î
ìîé Àëëàõ, åñëè òà ìèëîñòü è áîãàòñòâî, îáëàäàòåëåì
êîòîðûõ ÿ ñòàíó, — íà íåáåñàõ — íèñïîøëè èõ íà çåìëþ,
åñëè â çåìëå — âûâåäè èõ íàðóæó, åñëè òðóäíîäîñòóïíû
îíè — îáëåã÷è ìíå èõ äîñòèæåíèå, åñëè îíè çàïðåòíû —
ñäåëàé èõ äîçâîëåííûìè, åñëè îíè äàëåêè — ïðèáëèçü èõ êî
ìíå. Ðàäè Òâîåãî çóõà, öåííîñòåé è êðàñîòû, ñèëû è
ìîãóùåñòâà äàé ìíå òî, ÷òî Òû äàåøü ïðàâåäíûì ðàáàì
Ñâîèì”).

46
 À â êíèãå “È‘àíàò” íàïèñàíî, ÷òî ðåêîìåíäóåòñÿ åùå
ñîðîê èëè ñòî ðàç ÷èòàòü:

“Ðàááè ãôèðëú âà ðõàìíú, âà òóá ‘àëàéÿ èííàêà àíòà

ò-òàââàáó-ð-ðàõúì”.
[“Ðàááè ãúôèðëú âà ðõIàìíú, âà òóá ãIàëàéÿ èííàêà
àíòà ò-òàââááó-ð-ðàõIúì”].
Ïî âîçìîæíîñòè ñëåäóéòå è ýòîé ðåêîìåíäàöèè.
 õàäèñàõ ìíîãî ãîâîðèòñÿ î äîñòîèíñòâàõ ìîëèòâû
çóõà. Òàê, â îäíîì èç íèõ, ïðèâîäèìîì Òàáðàíè â
“Àâñàòå”, ãîâîðèòñÿ, ÷òî Ïðîðîê r ñêàçàë: “Â Ðàþ åñòü
âðàòà, êîòîðûå íàçûâàþòñÿ Çóõà. Â Ñóäíûé äåíü îò èìåíè
Àëëàõà àíãåë âîçãëàñèò: “Î âû, ðàáû Àëëàõà, êîòîðûå
ñòàðàòåëüíî ñîâåðøàëè ìîëèòâó çóõà, ãäå âû? Ýòî âàøè âðàòà,
âîéäèòå â íèõ ïî ìèëîñòè Àëëàõà!”
 õàäèñå, ïðèâåäåííîì Èáí Ìàäæèõîì è Òèðìèçè,
ãîâîðèòñÿ: “Ó òîãî, êòî ïîñòîÿííî ñîâåðøàåò çóõà, ñìîþòñÿ
âñå ãðåõè, áóäü èõ ñòîëü ìíîãî, ñêîëüêî ïóçûðüêîâ â
ìîðñêîé ïåíå”. Ýòî îçíà÷àåò, ÷òî ñìûâàþòñÿ ìåëêèå ãðåõè.
×òî êàñàåòñÿ ãðåõîâ, çà êîòîðûå íàäî ïëàòèòü øòðàô
(êàôàðàò) èëè ñâÿçàííûõ ñ äðóãèìè ëþäüìè, òî ñíà÷àëà
ñëåäóåò âûïëàòèòü øòðàô, âîçìåñòèòü äîëãè, äîáèòüñÿ
ïðîùåíèÿ òåõ, ïî îòíîøåíèþ ê êîòîðûì ñîâåðøåí ãðåõ,
îòäàòü èì òî, ÷òî ïðè÷èòàåòñÿ, è çàòåì ïîêàÿòüñÿ
(ñîâåðøèòü òàâáó).
Ó ÷åëîâåêà 360 ñóñòàâîâ, è íà êàæäîãî èç íèõ
âîçëàãàåòñÿ ìèëîñòûíÿ. Äâóõðàêààòíàÿ ìîëèòâà-çóõà
çàìåíÿåò è ýòó ìèëîñòûíþ.
Åñëè ìîëèòâà-çóõà ïðîïóùåíà, ÿâëÿåòñÿ ñóííàòîì
âîçìåñòèòü åå.

47
 Íàìàç àââàáèíîâ
Ñëîâîì “àââàáèíû” íàçûâàþò òåõ, êòî äîáèâàåòñÿ
äîâîëüñòâà Àëëàõà.
Âðåìÿ íàìàçà àââàáèíîâ íà÷èíàåòñÿ ïîñëå âå÷åðíåãî
íàìàçà è çàâåðøàåòñÿ ñ íàñòóïëåíèåì âðåìåíè íî÷íîãî
íàìàçà.
Åñëè ïî ïðàâó ïóòåøåñòâåííèêîâ âå÷åðíèé íàìàç
ïåðåíîñèòñÿ ê íî÷íîìó, òî íàìàç àââàáèíîâ ñîâåðøàåòñÿ
ïîñëå íî÷íîãî íàìàçà.
Ñàìîå ìåíüøåå êîëè÷åñòâî ðàêààòîâ íàìàçà àââàáèíîâ
- äâà, ñðåäíåå - øåñòü, à ñàìîå áîëüøåå - äâàäöàòü.
Åñëè âðåìÿ ñîâåðøåíèÿ íàìàçà àââàáèíîâ ïðîøëî,
òî åãî æåëàòåëüíî (ñóííàò) âîçìåñòèòü.
Åñëè â ïåðèîä ñîâåðøåíèÿ íàìàçà àââàáèíîâ, ò. å. ïîñëå
âå÷åðíåãî íàìàçà è äî íî÷íîãî, âîçìåùàþòñÿ óïóùåííûå
íàìàçû, òî è íàìàç àââàáèíîâ ñ÷èòàåòñÿ ñîâåðøåííûì.
Íàìàç àââàáèíîâ ëó÷øå ñîâåðøàòü ïîñëå àçêàðîâ
(ìîëèòâ-ïîìèíàíèé Àëëàõà) âå÷åðíåãî íàìàçà.
Âðåìÿ ìåæäó âå÷åðíåé è íî÷íîé ìîëèòâàìè – ýòî
âðåìÿ, êîãäà ìíîãèå ëþäè áåñïå÷íû, îòâëå÷åíû îò
ïîìèíàíèÿ Àëëàõà, ïîýòîìó åãî ñëåäóåò ïðîâåñòè
ñîâåðøàÿ íàìàçû, â ÷òåíèè Êîðàíà è ìîëèòâ,
áëàãîñëîâåíèè Ïðîðîêà r . Íå çðÿ æå íàìàçû,
ñîâåðøàåìûå â ýòî âðåìÿ, íàçûâàþò íàìàçàìè òåõ, êòî
äîáèâàåòñÿ äîâîëüñòâà Àëëàõà. Àáäóë-Âàõõàá Øà‘ðàíè (äà
áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ) ãîâîðèò: “Ïîêëîíåíèå â ýòîò
ïåðèîä îñâåùàåò ñåðäöå áîëüøèì ñèÿíèåì (íóðîì)”.
 õàäèñå, ïåðåäàííîì àò-Òèðìèçè, èáí Ìàäæèõîì è
Èáíó Õóçàéìàòîì, Ïðîðîê r ãîâîðèò: “Òîìó, êòî
ñîâåðøèò øåñòü ðàêààòîâ ìîëèòâû ìåæäó âå÷åðíèì è
íî÷íûì íàìàçîì è íå âûìîëâèò çà ýòî âðåìÿ ïëîõîãî, Àëëàõ
âîçäàñò âîçíàãðàæäåíèåì êàê çà ïîêëîíåíèå â òå÷åíèå
äâåíàäöàòè ëåò”.
 õàäèñå, ïåðåäàííîì Àáäóë-Âàëèäîì Ñàôàðè, òàêæå
ãîâîðèòñÿ: “Êòî ïðîâîäèò âðåìÿ ìåæäó âå÷åðíèì è
íî÷íûì íàìàçàìè â ìå÷åòè, ãäå ñîâåðøàåòñÿ

48
êîëëåêòèâíûé íàìàç, íå âåäÿ ïðè ýòîì äðóãèõ ðàçãîâîðîâ,
êðîìå ÷òåíèÿ Êîðàíà è äóà, òîìó Àëëàõ Ñâîåé ìèëîñòüþ
ïîñòðîèò â Ðàþ äâà äâîðöà ðàçìåðàìè, ñîîòâåòñòâóþùèìè
ñòîëåòíåé õîäüáå, è ìåæäó êîòîðûìè ñàä, ãäå íå òåñíî
äàæå âñåìó ÷åëîâå÷åñòâó”.
 “Èòõàôå” íàïèñàíî, ÷òî äëÿ ïîëó÷åíèÿ òàêîãî
îãðîìíîãî âîçíàãðàæäåíèÿ íåîáõîäèìî âûïîëíèòü
ñëåäóþùèå óñëîâèÿ:
1. Ñîâåðøåíèå âå÷åðíåé è íî÷íîé îáÿçàòåëüíûõ ìîëèòâ
â äæàìààòå, ò. å. êîëëåêòèâíî.
2. Ñîâåðøåíèå ïîêëîíåíèÿ Àëëàõó â Äæóìà-ìå÷åòè
ñåëà, ãîðîäà, äðóãîãî íàñåëåííîãî ïóíêòà.
3. Ïî âîçìîæíîñòè ñëåäóåò îñòàâàòüñÿ â òîì æå ìåñòå,
ãäå áûëà ñîâåðøåíà âå÷åðíÿÿ ìîëèòâà.
4. Âîçäåðæàíèå îò ìèðñêèõ ðå÷åé.
5. Ïðîâåäåíèå áîëüøåé ÷àñòè âðåìåíè â ÷òåíèè
Êîðàíà, äó‘à, ìîëèòâ-ðàñêàÿíèé (èñòèãôàð).
Åñëè íå ñîáëþäåíî õîòü îäíî èç ïåðå÷èñëåííûõ
óñëîâèé, âîçíàãðàæäåíèå íå áóäåò òàêèì áîëüøèì.
(“Èòõàô”, ò. 3, ñòð. 616-617).
Ìíîãèå õàäèñû è êíèãè ïî øàðèàòñêîìó ïðàâó
ñâèäåòåëüñòâóþò, ÷òî íàìàç àââàáèíîâ ÿâëÿåòñÿ ñóííîé
Ïðîðîêà r. Áîëåå ïîäðîáíî îá ýòîì ÷èòàéòå â òîìàõ êíèãè
“Èòõàô”.
Íàäåþñü, ÷òî ìóñóëüìàíå íå ïðèñëóøàþòñÿ ê
âàõõàáèòàì, êîòîðûå ñòàðàþòñÿ âûõîëàùèâàòü Èñëàì,
ïîñòåïåííî îòâåðãàÿ âñå, ÷òî îí ñîäåðæèò, â òîì ÷èñëå
óòâåðæäàÿ, ÷òî íå ñëåäóåò ñîâåðøàòü íàìàçû àââàáèíîâ.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ! Àìèí.

49
 ÍÀÌÀÇÛ-ÑÓÍÍÀÒ, ÍÅ ÈÌÅÞÙÈÅ
ÎÏÐÅÄÅËÅÍÍÎÃÎ ÂÐÅÌÅÍÈ,
ÑÂßÇÀÍÍÛÅ Ñ ÊÀÊÈÌÈ-ËÈÁÎ
ÏÐÈ×ÈÍÀÌÈ È ÑÎÂÅÐØÀÅÌÛÅ
ÈÍÄÈÂÈÄÓÀËÜÍÎ

Íàìàç-òàõèéÿò
(Íàìàç-âîçâåëè÷åíèå)

Íàìàç-òàõèéÿò — ýòî äâóõðàêààòíûé íàìàç, ñîâåðøàåìûé

ïîñëå âõîäà â ìå÷åòü.
Ïðè âõîäå â ìå÷åòü ïðîèçíîñÿò ñàëàâàò — ôîðìóëó
áëàãîñëîâåíèÿ ïðîðîêà Ìóõàììàäà r, çàòåì ÷èòàþò:

“Àëëáhóììà ôòàõëú àáâááà ðàõìàòèêà”.

[“Àëëáãüóìà ôòàõIëú àáâááà ðàõIìàòèêà”].
“Î Àëëàõ, îòêðîé ìíå âîðîòà Òâîåé ìèëîñòè”).
 ìå÷åòü íàäî âîéòè ñ ïðàâîé íîãè, è ïðåæäå ÷åì
ñåñòü, ñëåäóåò ñîâåðøèòü äâà ðàêààòà íàìàçà-òàõèéÿò. Òàê
âåëèò äîñòîâåðíûé õàäèñ, ïðèâîäèìûé Áóõàðè è
Ìóñëèìîì.
Ýòîò íàìàç ñëåäóåò ñîâåðøàòü âñÿêèé ðàç ïðè âõîäå â
ìå÷åòü, äàæå åñëè âû âîøëè íåíàäîëãî. Åñëè âû âûøëè
íà êîðîòêîå âðåìÿ è ñíîâà çàøëè, òî è â ýòîì ñëó÷àå
ñëåäóåò ñîâåðøèòü òàõèéÿò. Íàìàç-òàõèéÿò ñ÷èòàåòñÿ
ñîâåðøåííûì òàêæå, åñëè ñðàçó ïðè âõîäå â ìå÷åòü
ñîâåðøèòü ëþáîé íàìàç (íàìàç-ôàðç, íàìàç-ñóííàò, áóäü
îí ñâîåâðåìåííûé èëè âîçìåùàåìûé), ïîòîìó ÷òî
ãëàâíàÿ öåëü — ñîâåðøåíèå íàìàçà, ïðåæäå ÷åì ñÿäåòå â
ìå÷åòè. Ïîýòîìó, åñëè ìóñóëüìàíèí ñðàçó ïðè âõîäå â
ìå÷åòü ïðèñòóïèò ê ñîâåðøåíèþ ëþáîãî íàìàçà, îí
50
ïîëó÷èò âîçíàãðàæäåíèå è çà òàõèéÿò. Åñëè âìåñòå ñ
íàìåðåíèåì ñîâåðøèòü ëþáîé íàìàç ïðîèçíåñòè è
íàìåðåíèå ñîâåðøèòü òàõèéÿò, òî âîçíàãðàæäåíèå
âîçðàñòàåò. Áîëüøå âñåãî âîçíàãðàæäåíèå ïîëàãàåòñÿ çà
ñîâåðøåíèå ðàçäåëüíî ñíà÷àëà òàõèÿòà, çàòåì è äðóãîãî
íàìàçà.
Íåæåëàòåëüíî ñàäèòüñÿ â ìå÷åòè, íå ñîâåðøèâ òàõèéÿò,
åñëè íåò íà òî îñîáîé ïðè÷èíû (áîëåçíü è ò. ï.). Íî åñëè
åñòü íåîáõîäèìîñòü áåç ïðîìåäëåíèÿ âîçìåñòèòü óïóùåííûé
íàìàç èëè çàêàí÷èâàåòñÿ âðåìÿ îáÿçàòåëüíîãî íàìàçà, òî
ñîâåðøàòü òàõèéÿò çàïðåùåíî (õàðàì). Òàõèéÿò
íåæåëàòåëüíî ñîâåðøàòü è â òîì ñëó÷àå, åñëè ïðîçâó÷àë
ïðèçûâ ê íà÷àëó ìîëèòâû (èêàìàò) èëè óæå íà÷àëñÿ
êîëëåêòèâíûé íàìàç.
Åñëè ìóñóëüìàíèí ñÿäåò â ìå÷åòè, òî âðåìÿ
ñîâåðøåíèÿ íàìàçà-òàõèéÿò çàêàí÷èâàåòñÿ. Íî åñëè îí
ñåë ïî çàáûâ÷èâîñòè è íå ïðîøëî âðåìåíè áîëüøå, ÷åì
íóæíî äëÿ ñîâåðøåíèÿ äâóõðàêààòíîãî íàìàçà, òî âðåìÿ
íàìàçà-òàõèéÿò íå ñ÷èòàåòñÿ çàêîí÷åííûì. Âðåìÿ åãî íå
çàêàí÷èâàåòñÿ è â òîì ñëó÷àå, åñëè ïðèñåñòü ñ
íàìåðåíèåì òóò æå âñòàòü, íàïðèìåð, èç-çà óñòàëîñòè
èëè ïðèñåñòü, ÷òîáû èñïèòü âîäû. Åñëè æå êòî-òî èç-çà
íåâîçìîæíîñòè ñîâåðøèòü îìîâåíèå è åãî îòñóòñòâèÿ íå
ìîæåò ñîâåðøèòü íàìàç èëè íå æåëàåò åãî ñîâåðøèòü,
òî åìó æåëàòåëüíî ÷åòûðå ðàçà ïðîèçíåñòè:

“Ñóáõáíà ëëáhè âà-ëü-õàìäó ëèëëáhè âà ëá èëáhà èëëà

ëëáhó âà ëëáhó àêáàð”.
[“ÑóáõIáíà ëëáãüè âà-ëü-õIàìäó ëèëëáãüè âà ëá èëáãüà
èëëà ëëáãüó âà ëëáãüó àêáàð”].
Ñêàçàíî, ÷òî ýòî çàìåùàåò òàõèéÿò, à òàêæå çåìíîé
ïîêëîí (ñóäæäà), ñîâåðøàåìûé ïðè ÷òåíèè Êîðàíà èëè ñ
öåëüþ áëàãîäàðåíèÿ Àëëàõà. Íî åñëè åñòü âîçìîæíîñòü
ñîâåðøèòü îìîâåíèå, òî ýòà ìîëèòâà íå çàìåùàåò òàõèéÿò.
Åñëè â ïÿòíèöó ìóñóëüìàíèí âîéäåò â ìå÷åòü âî âðåìÿ

51
÷òåíèÿ ïðîïîâåäè (õóòáû) èìàìîì, òî è òîãäà åìó
ñëåäóåò ñîâåðøèòü íàìàç-òàõèéÿò.
 õàäèñå, ïðèâîäèìîì Òèðìèçè, Íèñàè, Õàêèìîì è
äðóãèìè, ãîâîðèòñÿ: “Êîãäà îäèí èç âàñ çàéäåò â ìå÷åòü,
ïóñòü ñîâåðøàåò äâóõðàêààòíóþ ìîëèòâó”.
Íàìàç-òàõèéÿò — ýòî íàñòîÿòåëüíàÿ ñóííà (ñóííàòóí
ìóàêêàäàòóí). Åãî ðàçðåøàþò ñîâåðøàòü è â ïåðèîäû,
êîãäà ñîâåðøàòü íàìàçû íåæåëàòåëüíî. Íî åñëè åãî
ïðîïóñòèëè, òî âîçìåùàòü óæå íå íàäî.
Íàìåðåíèå ïðîèçíîñèòñÿ òàê: “ß íàìåðåí ñîâåðøèòü
íàìàç-òàõèéÿò”.
 òàõèéÿòå ðàçðåøàåòñÿ ñîâåðøàòü è áîëåå äâóõ
ðàêààòîâ.
Öåëüþ íàìàçà-òàõèéÿò ÿâëÿåòñÿ âîçâåëè÷èâàíèå
õîçÿèíà ìå÷åòè — Âñåâûøíåãî Àëëàõà.
Äà ïîìîæåò âñåì Àëëàõ ñëóæèòü Åìó, ñëåäóÿ ñóííå
Åãî Ïðîðîêà r. Àìèí.

Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïîñëå

îìîâåíèÿ
(Ñàëàòó-ëü-âóäó’)

Ñîâåðøåíèå äâóõðàêààòíîé ìîëèòâû ïîñëå îìîâåíèÿ

ÿâëÿåòñÿ ñóííîé Ïðîðîêà r.
Íàìåðåíèå ïðîèçíîñèòñÿ òàê: “ß íàìåðåí ñîâåðøèòü
äâóõðàêààòíûé íàìàç-ñóííàò, ñîâåðøàåìûé ïîñëå
îìîâåíèÿ”.  ïåðâîì ðàêààòå ïîñëå ñóðû “àëü-Ôàòèõà”
÷èòàþò àÿò “Âàëàâ àííàhóì...” äî êîíöà, çàòåì òðè ðàçà
ïðîèçíîñÿò “Àñòàãôèðóëëàh” è ÷èòàþò ñóðó “àëü-
Êàôèðóí” (“Êóë ÿ àéþhàë êàôèðóí...”). Âî âòîðîì ðàêààòå
ïîñëå ñóðû “àëü-Ôàòèõà” ÷èòàþò àÿò “Âà ìàí ÿ‘ìàë
ñóàí...” è òðè ðàçà ïðîèçíîñÿò “Àñòàãôèðóëëàh”, çàòåì
÷èòàþò “Èõëàñ”. Òîò, êòî íå çíàåò ýòè àÿòû, ÷èòàåò
“Èõëàñ” è “àëü-Êàôèðóí”. Íå çíàþùèì è ýòè àÿòû è ñóðû
ìîæíî ÷èòàòü ëþáûå äðóãèå èëè òîëüêî ñóðó “àëü-Ôàòèõà”.
Î äîñòîèíñòâàõ íàìàçà, ñîâåðøàåìîãî ïîñëå îìîâåíèÿ,
52
Ïðîðîê r ñêàçàë: “Åñëè êòî ñîâåðøèò îñíîâàòåëüíî
îìîâåíèå è çàòåì äâóõðàêààòíóþ ìîëèòâó è âî âðåìÿ ìîëèòâû
áóäåò îáåðåãàòü ñåáÿ îò ìèðñêèõ ìûñëåé, òî Àëëàõ ïðîñòèò
åìó âñå ïðåäûäóùèå åãî ãðåõè”. (Ïðèâîäÿò Áóõàðè è
Ìóñëèì). Åñëè ìóñóëüìàíèí íåóìûøëåííî, ïðîòèâ ñâîåé
âîëè è æåëàíèÿ çàäóìàåòñÿ î ìèðñêîì, è â ýòîì ñëó÷àå
îí ïîëó÷èò òàêîå âîçíàãðàæäåíèå. Òàê ðàçúÿñíÿåò Áóõàðè.
Ïðîðîê r òàêæå ñêàçàë: “Î Áèëàë, ðàññêàæè ìíå î
ëó÷øåé ÷åðòå ñâîåé, èç-çà ÷åãî òû ìîæåøü íàäåÿòüñÿ íà
ìåñòî â Ðàþ, ÿ â Ðàþ óñëûøàë òâîè øàãè”. Áèëàë îòâåòèë:
“Î Ïîñëàííèê Àëëàõà, äíåì ëè, íî÷üþ ëè, ÿ âñåãäà ïîñëå
îìîâåíèÿ ñîâåðøàþ äâóõðàêààòíóþ ìîëèòâó - ýòî ëó÷øàÿ
÷åðòà ìîÿ, íà êîòîðóþ ÿ íàäåþñü”.
Åñëè ïîñëå îìîâåíèÿ ñîâåðøèòü ëþáîé äðóãîé íàìàç,
îáÿçàòåëüíûé èëè ñóííàò, òî ïîëó÷èì âîçíàãðàæäåíèå
è çà íàìàç ïîñëå îìîâåíèÿ.
Ýòîò íàìàç ðåêîìåíäóåòñÿ ñîâåðøàòü è ïîñëå ïîëíîãî
îìîâåíèÿ, ò. å. êóïàíèÿ, áóäü îíî îáÿçàòåëüíûì èëè
æåëàòåëüíûì. Îí ñîâåðøàåòñÿ è ïîñëå òàÿììóìà 1.
Åñëè çàéòè â ìå÷åòü ñðàçó ïîñëå îìîâåíèÿ è ñîâåðøèòü
íàìàç-òàõèéÿò, òî âîçíàãðàæäåíèå ïîëó÷èì è çà íàìàç
ïîñëå îìîâåíèÿ. Íî ëó÷øå ñîâåðøàòü ýòè äâà íàìàçà
ðàçäåëüíî: ñíà÷àëà òàõèéÿò, çàòåì íàìàç ïîñëå îìîâåíèÿ.
Åñëè ïîñëå îìîâåíèÿ ïðîøëî ìíîãî âðåìåíè, òî âðåìÿ
íàìàçà, ñîâåðøàåìîãî ïîñëå îìîâåíèÿ, ïðîõîäèò.
Íåêîòîðûå ó÷åíûå ñ÷èòàþò, ÷òî âðåìÿ ýòîãî íàìàçà
çàâåðøàåòñÿ ñ íàìåðåíèåì íå ñîâåðøàòü åãî, äðóãèå
ãîâîðÿò, ÷òî îíî çàâåðøàåòñÿ, êàê òîëüêî âûñîõíåò âîäà
íà âûìûòûõ ÷àñòÿõ òåëà.
Åñëè ýòîò íàìàç íå ñîâåðøåí âîâðåìÿ, òî âîçìåùàòü
åãî íå íàäî.
Ïîñëå íàìàçà æåëàòåëüíî ïî äåñÿòü ðàç ÷èòàòü “Àëëáhó
àêáàð”, “Àëü-õàìäó ëèëëáh”, “Ëá èë áhà èëëà ëë áh”,
“Àñòàãôèðóëë áh”, “Ñóáõ áíà ëë áhè âà áèõàìäèhè”,
“Ñóáõáíà-ë-ìàëèêèë êóääýñ”, çàòåì —

1
Òàÿììóì - ðèòóàë îìîâåíèÿ çåìë¸é ïðè îòñóòñòâèè âîäû.

53
 “Àëëáhóììà èííè à‘ýçó áèêà ìèí äèêè ääóíÿ âà äèêè
ÿâìèë êèÿìàòè”.
[“Àëëáãüóììà èííè àãIýçó áèêà ìèí çúêúè ääóíÿ, âà
çúêúè ÿâìèë êúèÿìàòè”].
 õàäèñå, ïðèâîäèìîì Ìóñëèìîì, ãîâîðèòñÿ: “Êòî
îñíîâàòåëüíî ñîâåðøèò îìîâåíèå è ïîñëå íåãî ñîâåðøèò
äâóõðàêààòíûé íàìàç, ñîñðåäîòî÷èâøèñü òîëüêî íà íåì, òî,
ïîèñòèíå, åìó ïðåäïèñàí Ðàé”.
Ýòîò íàìàç ìîæíî ñîâåðøàòü è â ïåðèîäû, êîãäà
íåæåëàòåëüíî ñîâåðøàòü íàìàçû.

Íàìàç-òàñáèõ
(Íàìàç-âîñõâàëåíèå)

Íàìàç-òàñáèõ èìååò ÷åòûðå ðàêààòà. Åñëè åãî ñîâåðøàþò

äíåì, òî âñå ÷åòûðå ðàêààòà ñîâåðøàþò âìåñòå, íå
ïðåðûâàÿñü, à åñëè íî÷üþ, òî ñîâåðøàåòñÿ äâà ðàçà ïî äâà
ðàêààòà. Íî âî âòîðîì ñëó÷àå ïîñëå îêîí÷àíèÿ ïåðâûõ äâóõ
ðàêààòîâ, íå îòâëåêàÿñü, ñðàçó íåîáõîäèìî ïðîèçíåñòè
íàìåðåíèå è ïðèñòóïèòü êî âòîðîé äâóõðàêààòíîé ìîëèòâå.
Ýòîò íàìàç íåëüçÿ ñîâåðøàòü â ïåðèîäû, êîãäà
íåæåëàòåëüíî ñîâåðøàòü íàìàçû.
Íàìåðåíèå ïðîèçíîñèòñÿ òàê: “ß íàìåðåí ñîâåðøèòü äâà
(÷åòûðå) ðàêààòà æåëàòåëüíîãî (ñóííàò) íàìàçà-òàñáèõ”.
 ïåðâîì ðàêààòå ïîñëå ñóðû “àëü-Ôàòèõà” ÷èòàþò “àò-
Òàêàñóð” (“Àëühàêóìó...”), âî âòîðîì - “‘Àñð”, â òðåòüåì -
“àëü-Êàôèðóí”, â ÷åòâåðòîì - “Èõëàñ”. Åñòü è äðóãèå ñóðû,
÷èòàåìûå â ýòîì íàìàçå. (Ñì. â êíèãå “Ôàòõóë ‘àëëàì”,
ò. 1, ñòð. 62, 63).
Ëó÷øå âñåãî ñîâåðøàòü íàìàç-òàñáèõ ñëåäóþùèì
îáðàçîì.
Ïîñëå âñòóïëåíèÿ â íàìàç ÷èòàþò “Âàäææàhòó”, çà-
òåì “àëü-Ôàòèõà”, çàòåì ñîîòâåòñòâóþùóþ ñóðó, ïîòîì

54
äî ïîêëîíà ïÿòíàäöàòü ðàç ïðîèçíîñÿò:

“Ñóáõáíàëëáhè âà-ëü-õàìäóëèëëáhè âà ëá èëáhà èëëà

ëëáhó âàëëáhó àêáàð”.
[“ÑóáõIáíà ëëáãüè âà-ë-õIàìäó ëèëëáãüè âà ëá èëëáãüà
èëëà ëëáãüó âàëëáãüó àêáàð”].
Ýòó æå ìîëèòâó “òàñáèõ” ïî äåñÿòü ðàç ÷èòàþò ïðè
ïîÿñíîì ïîêëîíå (ðóêó‘) è âûïðÿìëÿÿñü ïîñëå íåãî
(è‘òèäàëü), çàòåì â çåìíîì ïîêëîíå (ñóäæóä) è ïîäíÿâøèñü
ïîñëå íåãî, ñíîâà âî âòîðîì çåìíîì ïîêëîíå è ïîäíÿâøèñü.
Ìîëèòâó “òàñáèõ” ÷èòàþò ïîñëå ÷òåíèÿ ñîîòâåòñòâóþ-
ùèõ ìîëèòâ, ÷èòàåìûõ â êàæäîé ïîçå. Åå ìîæíî ÷èòàòü
òàêæå äî è (èëè) ïîñëå îáîèõ “Àò-òàõèéÿòó...”. Òàêèì
îáðàçîì, ýòîò “òàñáèõ” ÷èòàåòñÿ â êàæäîì ðàêààòå ïî 75
ðàç, à âî âñåõ ÷åòûðåõ ðàêààòàõ - 300 ðàç.
Ïîñëå ÷òåíèÿ “Àò-òàõèéÿòó...”, äî “Ñàëàìà”,
÷èòàþò ñëåäóþùóþ ìîëèòâó-äó‘à (åñëè êòî íå çíàåò,
ìîæåò ÷èòàòü ëþáóþ äðóãóþ ìîëèòâó èëè âîîáùå íå
÷èòàòü íèêàêîé):

“Àëëáhóììà èííú àñ’àëóêà òàâôúêà àhëèë hóäá âà

à‘ìáëà àhëèë ÿêúíè, âà ìóíáñàõàòà àhëè òòàâáàòè, âà
‘àçìà àhëè ññàáðè âà äæèääà àhëèë õàøèéáòè âà òàëàáà

55
àhëè ððàãáàòè âà òà‘àááóäà àhëèë âàðà‘è, âà ‘èðôáíà
àhëèë ‘èëìè, õàòòá àõáôàêà. Àëëáhóììà èííú àñ’àëóêà
ìàõáôàòàí òàõäæóçóíú ‘àí ìà‘áñèêà âà õàòòá à‘ìàëà
áèòá‘àòèêà ‘àìàëàí àñòàõèêêó áèhè ðèäáêà, âà õàòòá
óíáñúõàêà ôèòòàâáàòè õàâôàí ìèíêà âà õàòòá óõëèñà
ëàêà ííàñúõàòà õóáàí ëàêà âà õàòòá àòàâàêêàëà ‘àëàéêà
õóñíà çàííèí áèêà, ñóáõáíà õáëèêè ííýð”.
[“Àëëáãüóììà èííú àñúàëóêà òàâôúêúà àãüëèë ãüóäá,
âà àãIìáëà àãüëèë ÿêúúíè, âà ìóíáñàõIàòà àãüëè òòàâáàòè,
âà ãIàçìà àãüëè ññàáðè âà æèääà àãüëèë õàøé áòè, âà
òIàëàáà àãüëè ððàãúáàòè, âà òàãIàááóäà àãüëèë âàðàãIè,
âà ãIèðôáíà àãüëèë ãIèëìè, õIàòá àõáôàêà. Àëëáãüóììà
èííú àñúàëóêà ìàõáôàòàí òàõIæóçóíú ãIàí ìàãIáñèêà âà
õIàòò á àãIìàëà áèòI á ãIàòèêà ãIàìàëàí àñòàõIèêúêúó
áèãüú ðèçáêà, âà õIàòòá óíáñèõIàêà ôèòòàâáàòè õàâôàí
ìèíêà âà õIàòòá óõëèñà ëàêà ííàñúõIàòà õIóááàí ëàêà âà
õIàòòá àòàâàêêàëà ãIàëàéêà õIóñíà çàííèí áèêà, ñóáõIáíà
õáëèêúè ííýð”.]
(“Î ìîé Àëëàõ, ÿ ïðîøó Òåáÿ äàòü ìíå ñèëó, ÷òîáû
ïîêëîíÿòüñÿ è äåðæàòüñÿ âåðû, êàê Òû äàë òåì, êòî íà
âåðíîì, èñòèííîì ïóòè, è äåÿíèÿ äîáðûå, êàê ó òåõ, êîòîðûå
äîñòèãëè îçàðåíèÿ (ÿêèí), ÷èñòîòó ïîìûñëîâ è äåë êàê ó
èñêðåííå ðàñêàÿâøèõñÿ, ðåøèìîñòè è êðåïîñòè êàê ó
îáëàäàòåëåé òåðïåíèÿ (ñàáð), ñòàðàòåëüíîñòè â
ïîêëîíåíèè Òåáå, êàê ó òåõ, êòî èñêðåííå áîèòñÿ Òåáÿ,
ñòðåìëåíèÿ â ïîêëîíåíèè êàê ó îáëàäàòåëåé íàäåæäû,
ñëóæåíèÿ Òåáå êàê ó îáëàäàòåëåé áîãîáîÿçíåííîñòè
(âàðà‘à), ïîçíàíèÿ Òåáÿ êàê ó îáëàäàòåëåé èñòèííîé íàóêè.
Î ìîé Àëëàõ, äàé ìíå áîãîáîÿçíåííîñòè, êîòîðàÿ ìåíÿ
çàùèòèò îò äåÿíèé, âåäóùèõ ê çàáëóæäåíèþ, êîòîðàÿ
çàñòàâèò ìåíÿ âåñòè ñåáÿ òàê, ÷òîáû Òû ìíîþ áûë
äîâîëåí, êîòîðàÿ ïðèâåäåò ìåíÿ ê ÷èñòîñåðäå÷íîìó
ðàñêàÿíèþ, êîòîðàÿ ïðèâåäåò ìåíÿ ê èñêðåííåé ëþáâè ê
Òåáå è èñêðåííåìó ñëóæåíèþ Òåáå, êîòîðàÿ ïðèâåäåò ìåíÿ

56
ê ÷èñòîòå ïîìûñëîâ ïî îòíîøåíèþ ê Òåáå è ðåøèìîñòè
âî âñåì ïîëàãàòüñÿ íà Òåáÿ. Î îáëàäàòåëü ÷èñòîòû! Î
Àëëàõ, ñîçäàòåëü ñâåòà!”).
 äðóãîì âàðèàíòå äîáàâëåíà è ñëåäóþùàÿ ìîëèòâà:

“Ðàááàíá àòìèì ëàíá íýðàíá âà ãôèð ëàíá èííàêà ‘àëá

êóëëè øàé’èí êàäúð, ÿ àðõàìà ðáõèìúí”.
[“Ðàáàíá àòìèì ëàíá íýðàíá âà ãúôèð ëàíá èííàêà ãIàëá
êóëëè øàéèí êúàäúð, ÿ àðõIàìà ððáõIèìèí”].
(“Î íàø Ãîñïîäü, îñâåòè íàñ ñîâåðøåííûì ñâåòîì,
ïðîñòè íàì íàøè ãðåõè, ïîèñòèíå, Òû âñåìîãóùèé, î
Ìèëîñòèâåéøèé èç ìèëîñòèâûõ”).
Äàëåå ìîæíî äîáàâèòü ñâîè ïðîñüáû. Çàòåì
ïðîèçíîñèòñÿ “Ñàëàì”.
Åñëè íàìàç-òàñáèõ ñîâåðøàåòñÿ äíåì, òî ýòó ìîëèòâó
÷èòàþò îäèí ðàç, åñëè íî÷üþ - äâà ðàçà ïîñëå êàæäîãî
äâóõðàêààòíîãî íàìàçà. Íî äàæå åñëè íå ïðî÷èòàòü äó‘à,
íàìàç-òàñáèõ ñ÷èòàåòñÿ ñîâåðøåííûì è ìîëÿùèéñÿ ïîëó÷èò
ïîëíîå âîçíàãðàæäåíèå.
Î äîñòîèíñòâàõ è öåííîñòè ýòîãî íàìàçà íàïèñàíî
ìíîãî. Ïðîðîê r ñêàçàë ñâîåìó äÿäå ‘Àááàñó: “Î ìîé
äÿäÿ, îäàðèòü òåáÿ ïîäàðêîì, êîòîðûé ñìîåò òâîè ãðåõè
- ïðåäûäóùèå è ïîñëåäóþùèå, íà÷àëüíûå è êîíå÷íûå,
ñîâåðøåííûå óìûøëåííî è ñëó÷àéíî, ÿâíûå è òàéíûå,
ìàëåíüêèå è áîëüøèå?” È Ïðîðîê r íàó÷èë åãî
ñîâåðøàòü âûøåîïèñàííóþ ìîëèòâó. Çàòåì îí ñêàçàë:
“Ñîâåðøàé åå êàæäûé äåíü. Åñëè òàê íå ìîæåøü - ðàç â
íåäåëþ, ðàç â ãîä èëè õîòÿ áû ðàç â æèçíè - íî ñîâåðøè”.
Àáäóë Âàõõàá Øà‘ðàíè (äà áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ)
ñêàçàë: “Ëþäÿì, ó êîòîðûõ ìíîãî ãðåõîâ, íåîáõîäèìî
îñîáåííî ñòàðàòüñÿ â ñîâåðøåíèè ýòîãî íàìàçà”.
Òàäæóääèí Ññóáóêè (äà áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ)
ñêàçàë: “Óçíàåò î äîñòîèíñòâàõ è öåííîñòè ýòîé ìîëèòâû,
íèêòî åå íå îñòàâèò, êðîìå òåõ, êòî êðàéíå áåñïå÷íû â
57
âîïðîñàõ ðåëèãèè”.
Ïåðåäàíî îò Èáíó Õàæàðà, ÷òî ÿâëÿåòñÿ ñóííàòîì
ñîâåðøåíèå ýòîãî íàìàçà êàæäóþ íî÷ü è êàæäûé äåíü,
êðîìå òåõ ïåðèîäîâ, êîãäà íåæåëàòåëüíî ñîâåðøàòü
íàìàçû.
Ìóõàììàä Õàæàð â êíèãå “Ôàòõóë ‘àëëàì” ïèøåò,
÷òî èçâåñòíûé ó÷åíûé, ìóõàääèñ (çíàòîê õàäèñîâ)
Øàìà, âåëèêèé øåéõ Áàäðóääèí Õàñàíè ñîâåðøàë ýòó
ìîëèòâó êàæäûé äåíü ïî äâà ðàçà. Ïî åãî ñëîâàì,
çàñëóæèâàþùèå äîâåðèÿ ëþäè åìó ðàññêàçàëè, ÷òî
âåëèêèå øåéõè, àâëèÿ, êîãäà ïåðåä íèìè âîçíèêàëè
íåðàçðåøèìûå ïðîáëåìû, òîðîïèëèñü ñîâåðøèòü ýòó
ìîëèòâó. Ýòî äîøëî äî íàñ, ïåðåäàâàÿñü îò îäíèõ
ïðàâåäíûõ ëþäåé ê äðóãèì.
Õàäèñû î íàìàçå-òàñáèõ, ðàññêàçàííûå ñïîäâèæíè-
êàìè Ïðîðîêà r, ïðèâîäÿò Àáó-Äàâóä, Èáíó Ìàäæèõ,
Èáíó Õóçàéìàò, Òèðìèçè, Õàêèì è äð. Ýòè õàäèñû ïðèâîäÿò
è èìàìû-õàäèñîâåäû.
Ìíîãèå èìàìû ñ÷èòàþò õàäèñ î íàìàçå-òàñáèõ
äîñòîâåðíûì.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ. Àìèí.

Íàìàç-èñòèõàðàò
(Íàìàç, ñîâåðøàåìûé äëÿ âûáîðà ðåøåíèé)

Òåì, êòî íàìåðåíû ÷òî-òî ïðåäïðèíÿòü, íî

ñîìíåâàþòñÿ, íå çíàþò, ê ÷åìó ýòî ïðèâåäåò, êàêèì
áóäåò êîíåö è ñòîèò ëè âîîáùå íà÷èíàòü, Ïðîðîê r
ñîâåòîâàë ñîâåðøèòü íàìàç-èñòèõàðàò. Ñëîâî “èñòèõàðàò”
îçíà÷àåò âûáîð ëó÷øåãî ðåøåíèÿ (âàðèàíòà).
Ýòîò íàìàç ñîñòîèò èç äâóõ ðàêà’àòîâ. Íàìåðåíèå
ïðîèçíîñèòñÿ òàê: “ß íàìåðåí ñîâåðøèòü äâóõðàêààòíûé
íàìàç-èñòèõàðàò”.  ïåðâîì ðàêààòå ïîñëå ñóðû “àëü-
Ôàòèõà” ÷èòàþò “àëü-Êàôèðóí”, âî âòîðîì - “Èõëàñ”.
Êòî â ñîñòîÿíèè - â ïåðâîì ðàêààòå ïåðåä “àëü-Êàôèðóí”
ìîæåò ÷èòàòü è àÿò “Âà ðàááóíà ÿõëóêó...” äî êîíöà, à âî

58
âòîðîì ïåðåä “Èõëàñ” - àÿò “Âà ìà êàíà ëèìó’ìèí...” äî
êîíöà. Ýòî ëó÷øå, è âîçíàãðàæäåíèå çà ýòî áóäåò áîëüøèì.
Íî ïðè íåçíàíèè èõ ìîæíî è íå ÷èòàòü.
Çàòåì, êàê ó÷èë Ïðîðîê r, èëè â ñóäæäå (çåìíîì
ïîêëîíå) ïîñëåäíåãî ðàêààòà, èëè ïîñëå ÷òåíèÿ “Àò-
òàõèÿòó”, äî èëè ïîñëå “Ñàëàìà”, ÷èòàþò ìîëèòâó
(äó‘à):

“Àëëáhóììà èííú àñòàõèðóêà áè‘èëìèêà âà àñòàê-

äèðóêà áèêóäðàòèêà âà àñ’àëóêà ìèí ôàäëèêàëü ‘àçúìè
ôà èííàêà òèêäèðó âà ëá àêäèðó âà òà‘ëàìó âà ëá à‘ëàìó
âà àíòà ‘àëëáìóë ãóþáè, Àëëáhóììà èí êóíòà òà‘ëàìó
àííà hàçàë àìðà (çäåñü óïîìèíàåòñÿ òî, ÷òî âû íàìåðåíû
ñäåëàòü) õàéðóí ëú ôú äúíú âà ìà‘áøú âà ‘áêèáàòè àìðú
âà ‘áäæèëèhú âà áäæèëèhú ôàêäóðhó ëú âà ÿññèðhó ëú
ñóììà ááðèê ëú ôúhè, âà èí êóíòà òà‘ëàìó àííà hàçàëü
àìðà (çäåñü òàêæå óïîìèíàåòñÿ íàìåðåíèå) øàððóí ëú
ôú äúíú âà ìà‘áøú âà ‘áêèáàòè àìðú âà ‘áäæèëèhú âà
áäæèëèhú ôáñðèôhó ‘àííú âàñðèôíú ‘àíhó âàêäóð ëè õàéðà
õàéñó êáíà ñóììà àðäèíú áèhú”.
[“Àëë á ãüóììà èíí ú àñòàõèðóêà áèãIèëìèêà âà
àñòàêúäèðóêà áèêúóäðàòèêà âà àñúàëóêà ìèí ôàçëèêàëü
ãIàçúìè ôà èííàêà òàêúäèðó âàëá àêúäèðó âà òàãIëàìó
âà ëá àãIëàìó âà àíòà ãIàëëáìóë ãúóþáè. Àëëáãüóììà èí

59
êóíòà òàãIëàìó àííà ãüàçàë àìðà (çäåñü óïîìèíàåòñÿ òî,
÷òî âû íàìåðåíû ñäåëàòü) õàéðóí ëú ôú äúíú âà ìàãIáøú
âà ãI á êúèáàòè àìð ú âà ãI á æèëèãü ú âà á æèëèãü ú
ôàêúäóðãüó ëú âà ÿññèðãüó ëú ñóììà ááðèê ëú ôúãüè, âà
èí êóíòà òàãIëàìó àííà ãüàçàëü àìðà (çäåñü òàêæå
óïîìèíàåòñÿ òî, ÷òî âû íàìåðåíû ñäåëàòü) øàððóí ëú
ôè äúíú âà ìàãIáøú âà ãIáêúèáàòè àìðú âà ãIáæèëèãüú
âà áæèëèãüú ôàñðèôãüó ãIàííú âàñðèôíú ãIàíãüó âàêúäóð
ëè õàéðà õIàéñó êáíà ñóììà àðçèíú áèãüú”].
(“Î ìîé Àëëàõ, ÿ ïðîøó Òåáÿ âûáðàòü ëó÷øåå Òâîèì
çíàíèåì, ÿ ïðîøó ñèëû îò Òåáÿ ïîñðåäñòâîì ìîãóùåñòâà
Òâîåãî, ïîèñòèíå, Òû ìîæåøü, à ÿ íå ìîãó, Òû çíàåøü, à ÿ íå
çíàþ. Î ìîé Àëëàõ, ïîèñòèíå, ìîå äåëî, íàìåðåíèå (çäåñü
óïîìèíàåòñÿ òî, ÷òî âû íàìåðåíû ñäåëàòü), åñëè ïîëåçíî
äëÿ ìåíÿ, ìîåé ðåëèãèè, äëÿ ìèðñêèõ äåë, äëÿ èñïîëíåíèÿ
ìîèõ ïëàíîâ áóäóùèõ è íàñòîÿùèõ, òî ñäåëàé ýòî ñóäüáîé
äëÿ ìåíÿ, è íèñïîøëè ìíå áëàãîäàòü (áàðàêàò) â ýòîì
äåëå, è îáëåã÷è ìíå åãî ñîâåðøåíèå. À åñëè ýòî äåëî (çäåñü
òàêæå óïîìèíàåòñÿ òî, ÷òî âû íàìåðåíû ñäåëàòü) âðåäíî
äëÿ ìåíÿ è ìîåé ðåëèãèè, äëÿ ìèðñêèõ äåë ìîèõ, äëÿ ìîèõ
ïëàíîâ áóäóùèõ èëè íàñòîÿùèõ, îòâðàòè åãî îò ìåíÿ è
ïðèáëèçü òî, ÷òî ëó÷øå, ãäå áû îíî íè áûëî, è óäîâëåòâîðè
ìåíÿ ýòèì”).

Ýòà ìîëèòâà ïðèâåäåíà â õàäèñå, ïåðåäàííîì Áóõàðè,

Àáó-Äàâóäîì, Òèðìèçè è äðóãèìè.
ßâëÿåòñÿ ñóííîé âîçäàíèå õâàëû Àëëàõó è
áëàãîñëîâåíèå Ïðîðîêà r â íà÷àëå è â êîíöå ýòîé ìîëèòâû.
Åñëè ïîñëå ýòîãî òâîå ñåðäöå ñêëîíèëîñü ê òîìó, ÷òîáû
ñîâåðøèòü çàäóìàííîå, - ñäåëàé ýòî, â íåì òû íàéäåøü
áëàãîñëîâåíèå (áàðàêàò). Åñëè æå òåáå ïðè ýòîì íå çàõîòåëîñü
äåëàòü ýòî - íå äåëàé, â ýòîì òîæå áóäåò áàðàêàò. Åñëè æå
ñåðäöå òâîå ïðè ýòîì íå ñêëîíèëîñü íè ê òîìó, íè ê äðóãîìó
ðåøåíèþ, ñîâåðøè íàìàç è ïðî÷òè åùå ðàç äó‘à.  êíèãå
“Èòõàô” ãîâîðèòñÿ, ÷òî ëó÷øå ïîâòîðèòü ýòîò íàìàç ñåìü

60
ðàç. Åñëè è ïîñëå ìíîãîêðàòíûõ íàìàçîâ-èñòèõàðàò
ñîìíåíèÿ íå ðàçðåøåíû, òî ëó÷øå îòëîæèòü çàäóìàííîå,
à åñëè íåò âîçìîæíîñòè îòëîæèòü, òî ñîâåðøè íà ñâîå
óñìîòðåíèå, ïîëàãàÿñü íà Àëëàõà.
Åñëè, âñòóïàÿ â ëþáîé íàìàç, áóäü îí îáÿçàòåëüíûì
èëè äîïîëíèòåëüíûì, èìåòü íàìåðåíèå îäíîâðåìåííî
è äëÿ íàìàçà-èñòèõàðàò, òî ýòîò íàìàç âêëþ÷àåò â ñåáÿ è
íàìàç-èñòèõàðàò, è ïîñëå ýòîãî íàìàçà ÷èòàþò äó‘à
èñòèõàðàòà. Èìàì Íàâàâè ãîâîðèò, ÷òî åñëè ïîñëå ëþáîãî
íàìàçà ïðî÷èòàòü äó‘à èñòèõàðàòà, òî íàìàç-èñòèõàðàò, êàê
ñóííà, òîæå ñ÷èòàåòñÿ èñïîëíåííûì. Åñëè íåò
âîçìîæíîñòè ñîâåðøèòü íàìàç, òî ìîæíî ïðî÷èòàòü
òîëüêî ýòó ìîëèòâó, è ýòî òîæå èñòèõàðàò.
Èìàì Íàâàâè åùå ñêàçàë: “Òîò, êòî ñîâåðøàåò èñòèõàðàò,
íå äîëæåí ïðèñòóïàòü ê íåìó, çàðàíåå ñêëîíÿÿñü ê
îäíîìó èç ðåøåíèé. Îí äîëæåí áûòü óâåðåí, ÷òî âñå â
âîëå Àëëàõà, è äîëæåí ïðèñòóïèòü ê èñòèõàðàòó ñ
íàìåðåíèåì, ÷òîáû Àëëàõ ïîìîã âûáðàòü îäíî èç ðåøåíèé.
Ñòîÿòü æå ïåðåä Àëëàõîì ñëåäóåò ñ áëàãîãîâåíèåì,
âûðàæàÿ ïðîñüáó è ñâîþ íóæäó â Íåì”.
Äëÿ ñîâåðøåíèÿ Õàäæà, óìðû, ãàçàâàòà è äðóãèõ
äåÿíèé, êîòîðûå Øàðèàò âìåíÿåò ìóñóëüìàíàì â
îáÿçàííîñòü, èñòèõàðàò íå äåëàþò. Íî ìîæíî äåëàòü
èñòèõàðàò äëÿ îïðåäåëåíèÿ âðåìåíè èõ ñîâåðøåíèÿ, åñëè
äàííîå äåÿíèå ìîæíî ñîâåðøèòü è ïîïîçæå.
Ïðîðîê r ñêàçàë: “Îáðàùåíèå ê Àëëàõó ñ ïðîñüáîé
äëÿ âûáîðà ëó÷øåãî ðåøåíèÿ - ýòî èç ñ÷àñòüÿ äëÿ
÷åëîâåêà”. Õàäèñ ïðèâîäÿò Àõìàä, Àáó ߑëà è Õàêèì.
Åùå â õàäèñå, ïðèâîäèìîì Òàáðàíè, ãîâîðèòñÿ: “Êòî
ñîâåðøèò èñòèõàðàò, òîò áåç îòâåòà íå îñòàíåòñÿ; êòî
ïîñîâåòóåòñÿ, òîò íå îïå÷àëèòñÿ”.
Áóõàðè (äà áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ) ïðèâîäèò îò
Æàáèðà: “Ïîñëàííèê Àëëàõà r îáó÷àë íàñ èñòèõàðàòó òàê
æå, êàê îáó÷àë ÷èòàòü ñóðû èç Êîðàíà”.
Ìóõéèääèí Àðàáè (äà áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ) ãîâî-
ðèò: “Ëþäÿì Àëëàõà ëó÷øå âûäåëèòü â ñóòêàõ îïðåäåëåííîå
âðåìÿ äëÿ ñîâåðøåíèÿ íàìàçà-èñòèõàðàò”. Òàì æå îí
ïèøåò, êàê ÷èòàòü ìîëèòâó. (“Èòõàô”, ò. 3, ñòð. 775).

61
 ß ñïðîñèë ñóôèéñêîãî øåéõà Ñà‘äóõàäæèÿñóë
Ìóõàììàäà èç Áàòëóõà (äà ïîëó÷èì ìû îò íåãî áàðàêàò):
“Êòî òàêèå ëþäè Àëëàõà, êîòîðûå äîëæíû ñîâåðøàòü
íàìàçû-èñòèõàðàò?” Îí îòâåòèë: “Ýòî ëþäè,
ïðîèçíîñÿùèå “ëà èëàhà èëëà ëëàh”.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ. Àìèí.

Íàìàç, ñîâåðøàåìûé äëÿ

èñïîëíåíèÿ æåëàíèÿ
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé äëÿ èñïîëíåíèÿ æåëàíèÿ, ñîñòîèò
èç äâóõ ðàêààòîâ. Â õàäèñå, ïðèâîäèìîì Òèðìèçè è Èáí
Ìàäæèõîì, ãîâîðèòñÿ, ÷òî Ïðîðîê r ñêàçàë: “Ó êîãî áû
íè âîçíèêëà íóæäà âî Âñåâûøíåì Àëëàõå èëè â äðóãîì
÷åëîâåêå, òîò ïóñòü îñíîâàòåëüíî ñîâåðøèò îìîâåíèå,
çàòåì äâóõðàêààòíûé íàìàç, çàòåì ïóñòü âîñõâàëèò
Àëëàõà, áëàãîñëîâèò Ïðîðîêà r è ÷èòàåò:

“Ëá èëáhà èëëà ëëáhóë õàëúìóë êàðúì, ñóáõáíà ëëáhè

ðàááèë ‘àðøèë ‘àçúì. Àëüõàìäó ëèëëáhè ðàááèëü ‘áëàìúíà,
àñ’àëóêà ìýäæèáàòè ðàõìàòèêà, âà ‘àçáèìà ìàãôèðàòèêà
âàë ãàíúìàòà ìèí êóëëè áèððèí, âà ññàëáìàòà ìèí êóëëè
èñìèí ëá òàäà‘ ëú çàíáàí èëëá ãàôàðòàhó âà ëá hàììàí
èëëá ôàððàäæòàhó âà ëá õáäæàòàí hèÿ ëàêà ðèäàí èëëá
êàäàéòàhá ÿ àðõàìà ððáõèìúíà”.
[“Ëá èëáãüà èëëà ëëáãüóë õIàëúìóë êàðúì, ñóáõIáíà ëëáãüè
ðàááèë ãIàðùèë ãIàçúì. ÀëüõIàìäó ëèëëáãüè ðàááèëü

62
ãIáëàìúííà, àñúàëóêà ìýæèááòè ðàõIìàòèêà, âà ãIàçáèìà
ìàãúôèðàòèêà âàëãúàíúìàòà ìèí êóëëè áèððèí, âà ññàëáìàòà
ìèí êóëëè èñìèí ëá òàäàãI ëú çàíáàí èëëá ãúàôàðòàãüý
âà ëá ãüàììàí èëëá ôàððàæòàãüý âà ëá õIáæàòàí ãüèÿ
ëàêà ðèçàí èëëá êúàçàéòàãüá ÿ àðõIàìà ððáõIèìúíà”].
(“Íåò íèêîãî äîñòîéíîãî ïîêëîíåíèÿ, êðîìå îäíîãî ñóùåãî
Àëëàõà, êðîìå Àëëàõà ìèëîñòèâîãî, ìèëîñåðäíîãî, äîðîãîãî.
ß ñâèäåòåëüñòâóþ, ÷òî Àëëàõ - îáëàäàòåëü è õîçÿèí
âåëèêîãî Àðøà, ÷èñò Îí îò ëþáûõ íåäîñòàòêîâ, õâàëà
Àëëàõó, Ãîñïîäó ìèðîâ. Î Àëëàõ, ÿ ïðîøó Òåáÿ îäàðèòü
ìåíÿ äåÿíèÿìè, êîòîðûìè áû ÿ çàñëóæèë Òâîþ ìèëîñòü,
êîòîðûìè áû çàñëóæèë ïðîùåíèå ãðåõîâ ìîèõ, õîðîøåå
âîçíàãðàæäåíèå, îñâîáîæäåíèå è âûçäîðîâëåíèå îò âñåõ
ãðåõîâ. Íå îñòàâëÿé ìîè ãðåõè íåïðîùåííûìè, ìîè áåäû -
íåîòâåäåííûìè, è íå îñòàâëÿé ìîå æåëàíèå, êîòîðûì Òû
äîâîëåí, íåèñïîëíåííûì, î Ìèëîñòèâåéøèé èç
ìèëîñòèâûõ”).
 ïåðâîì ðàêààòå ýòîãî íàìàçà ïîñëå ñóðû “àëü-Ôàòèõà”
÷èòàåòñÿ “àëü-Êàôèðóí”, âî âòîðîì - “Èõëàñ”.
Åùå îäèí ñïîñîá ñîâåðøåíèÿ ýòîãî íàìàçà îïèñàë
‘Óñìàí áèíó Õàíèôà (äà áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ): “Îäèí
ñëåïîé ïîäîøåë ê Ïðîðîêó r è ïîæàëîâàëñÿ íà ñâîþ
ñëåïîòó. Ïðîðîê r ñêàçàë åìó: “Òåáå ëó÷øå òåðïåòü”.
Ñëåïîé ñêàçàë: “Î Ïîñëàííèê Àëëàõà, íåêîìó ìåíÿ
âîäèòü, è ìíå î÷åíü òðóäíî”. Ïðîðîê r îòâåòèë: “Ñîâåðøè
îìîâåíèå, çàòåì íàìàç â äâà ðàêààòà è ÷èòàé:

“Àëëáhóììà èííú àñ’àëóêà, âà àòàâàäææàhó èëàéêà

áèíàáèééèêà Ìóõàììàäèí ñàëëà ëëáhó ‘àëàéhè âà ñàëëàì,
íàáèééú ððàõìàòè, ÿ Ìóõàììàä èííú àòàâàäææàhó áèêà
èëà ðàááè ôàéàêäèÿ õáäæàòú”.
[“Àëëáãüóììà èííú àñúàëóêà, âà àòàâàææàãüó èëàéêà
áèíàáèééèêà ÌóõIàììàäèí ñàëëà ëëàãüó ãIàëàéãüè âà
63
ñàëëàì, íàáèéé ú ððàõIìàòè, ÿ ÌóõIàììàä èíí ú
àòàâàææàãüó áèêà èëà ðàááè ôàéàêúçèÿ õIáæàòú”].
(“Î ìîé Àëëàõ, ÿ ïðîøó Òåáÿ ïîñðåäñòâîì ïðîðîêà
Ìóõàììàäà r, Ïðîðîêà ìèëîñåðäèÿ. ß îáðàùàþñü ê òåáå, î
Ìóõàììàä, è ÷åðåç òâîå ïîñðåäíè÷åñòâî ÿ îáðàùàþñü ê ñâîåìó
Ãîñïîäó, ÷òîáû Îí óäîâëåòâîðèë ìîþ íóæäó”),
à çàòåì íàçîâè ñâîþ íóæäó”.
Äàëåå ‘Óñìàí áèíó Õàíèôà ðàññêàçûâàåò: “Êëÿíóñü
Àëëàõîì, ìû åùå íå óñïåëè ðàçîéòèñü, êàê ÷åðåç êîðîòêîå
âðåìÿ ñëåïîé ñòàë çðÿ÷èì è ïîäîøåë ê íàì”.
Ïîçæå Èáíó Õàíèôà íàó÷èë ýòîé ìîëèòâå äðóãîãî
÷åëîâåêà, êîòîðîìó îòêàçàë â ïðîñüáå ‘Óñìàí-àñõàá. Òîò
ñîâåðøèë íàìàç, ïðî÷èòàë ìîëèòâó, è ‘Óñìàí-àñõàá
óäîâëåòâîðèë åãî ïðîñüáó.
Ýòîò õàäèñ ïðèâîäÿò Èáíó Ìàäæèõ è Èáíó Õóçàéìàò â
ñâîèõ êíèãàõ äîñòîâåðíûõ õàäèñîâ, ïðèâåäÿ äîáðîòíûé
èñíàä (öåïî÷êó ïåðåäàò÷èêîâ). Åãî òàêæå ïðèâîäÿò
Òèðìèçè, Íèñàè, Õàêèì. Õàêèì ñêàçàë, ÷òî ýòîò õàäèñ
äîñòîâåðåí ñîãëàñíî óñëîâèÿì Áóõàðè è Ìóñëèìà.
ß îïèñàë òîëüêî äâà ñïîñîáà ñîâåðøåíèÿ ýòîãî íàìàçà,
î äðóãèõ åãî ñïîñîáàõ ÷èòàéòå â êíèãàõ “Èòõàô”(ò. 3, ñòð.
776-780), “Òàðãèá-òàðõèᔠÕàôèçóë Ìóíçèðè.
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè íóæäå â ÷åì-ëèáî, ìîæíî
ñîâìåñòèòü ñ ëþáûì äðóãèì îáÿçàòåëüíûì èëè
äîïîëíèòåëüíûì íàìàçîì, íî ïðè ýòîì ïîñëå “Ñàëàìà”
ñðàçó íàäî âûðàçèòü ñâîþ ïðîñüáó.
Êóòáó ‘Àáäóë-Âàõõàá Øà‘ðàíè (äà áóäåò äîâîëåí èì
Àëëàõ) ïèøåò, ÷òî åãî øåéõ Àëèþíèë Õàââàñè ãîâîðèë:
“Ïåðåä íàìàçîì, ñîâåðøàåìûì äëÿ èñïîëíåíèÿ æåëàíèÿ,
ëó÷øå ñîâåðøèòü íàìàç-òàñáèõ; ýòèì íàìàçîì ÷åëîâåê
î÷èùàåòñÿ îò ãðåõîâ, è âåðîÿòíîñòü èñïîëíåíèÿ åãî ïðîñüáû
ïðè ýòîì âîçðàñòàåò”. Îí æå ñêàçàë, ÷òî ïîñëåäíèé çåìíîé
ïîêëîí (ñóäæäà) íàìàçà, ñîâåðøàåìîãî äëÿ èñïîëíåíèÿ
æåëàíèÿ, ëó÷øå ïðîâåñòè â õóçóðå (ñîñðåäîòî÷èâ ìûñëè
íà Àëëàõå).
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ.

64
 Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè
âõîæäåíèè íåâåñòû
â äîì æåíèõà
Ïðåæäå ÷åì ïðèáëèçèòüñÿ äðóã ê äðóãó, æåíèõó è íåâå-
ñòå æåëàòåëüíî (ñóííàò) ñîâåðøèòü äâóõðàêààòíûé íàìàç.
Òàêîé æå íàìàç ñîâåðøàþò æåíèõ è îïåêóí íåâåñòû ïåðåä
çàêëþ÷åíèåì áðàêà ïî Øàðèàòó (íèêàõ).
Ïîñëå òîãî, êàê íåâåñòà âîøëà â äîì, æåíèõó, ïîëîæèâ
ðóêó íà åå ëîá, æåëàòåëüíî ÷èòàòü:

“Ááðàêà ëëáhó ëèêóëëèí ìèííá ôú ñáõèáèhè”.

[“Ááðàêà ëëáãüó ëèêóëëèí ìèííá ôú ñáõIèáèãüú”].
(“Äà ñäåëàåò Àëëàõ íàñ áëàãîäàòíûìè äðóã äëÿ äðóãà”).
 õàäèñå, ïðèâîäèìîì Àáó-Äàâóäîì è Èáíó Ìàäæèõîì,
ãîâîðèòñÿ, ÷òî æåëàòåëüíî ïðî÷èòàòü è ñëåäóþùóþ
ìîëèòâó:

“Àëë áhóììà èíí ú àñ’àëóêà õàéðàh á, âà õàéðàì á

äæàáàëòàh á ‘àëàéhè âà à‘ ýçó áàêà ìèí øàððèh á âà
øàððèìá äæàáàëòàhá ‘àëàéhè”.
[“Àëëáãüóììà èííú àñúàëóêà õàéðàãüá, âà õàéðàìá
æàáàëòàãüá ãIàëàéãüè âà àãIýçó áèêà ìèí øàððèãüá âà
øàðèìá æàáàëòàãüá ãIàëàéãüè”].
(“Î Àëëàõ, ÿ ïðîøó Òåáÿ äàòü ìíå âñå õîðîøåå, ÷òî â íåé,
è âñå õîðîøåå òîãî, äëÿ ÷åãî îíà ñîçäàíà. ß ïðîøó Òåáÿ
çàùèòèòü ìåíÿ îò âñåãî ïëîõîãî, ÷òî â íåé, è âñåãî ïëîõîãî,
äëÿ êîòîðîãî îíà ñîçäàíà”).
65
 Î òîì, ÷òî æåëàòåëüíî (ñóííàò) ñîâåðøàòü îïèñàí-
íûå âûøå íàìàçû, íàïèñàíî â òàêèõ äîñòîâåðíûõ êíè-
ãàõ ïî ôèêõè (èñëàìñêîé þðèñïðóäåíöèè), êàê “Ðàìà-
ëè”, “Õàìèäèÿò”, “Ôàòõóë ‘àëëàì”.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ. Àìèí.

Íàìàç-òàâáó
(Íàìàç ðàñêàÿíèÿ)

Äî è ïîñëå ðàñêàÿíèÿ (ñîâåðøàÿ òàâáó) æåëàòåëüíî

ñîâåðøàòü äâóõðàêààòíûå íàìàçû. Àáóáàêàð àñõàá (äà áóäåò
äîâîëåí èì Àëëàõ) ñêàçàë, ÷òî ñëûøàë, êàê Ïðîðîê r
ãîâîðèë : “Íåò íè îäíîãî ÷åëîâåêà, êîòîðûé áû ïîñëå
ñîâåðøåíèÿ ãðåõîâ âñòàë, ñäåëàë îìîâåíèå, ñîâåðøèë íàìàç,
ðàñêàÿëñÿ, ïîïðîñèë ó Àëëàõà ïðîùåíèÿ è êîòîðîìó Àëëàõ
íå ïðîñòèë áû ãðåõè”.
Õàäèñ ïðèâîäÿò Òèðìèçè, Àáó-Äàâóä, Íèñàè, Èáíó
Ìàäæèõ, Èáíó Õèááàí, Áàéõàêè. (×èòàéòå “Òàðãèá-
òàðõèá”, ò. 1, ñòð. 477).
Âåñüìà öåííî ñîâåðøåíèå íàìàçà ðàñêàÿíèÿ ïîñëå
êàæäîãî ïðåãðåøåíèÿ.
Ïðîðîê r ñïðîñèë ñâîåãî ñïîäâèæíèêà Áèëàëà (äà áóäåò
äîâîëåí èì Àëëàõ): “Î Áèëàë, êàê òû ðàíüøå ìåíÿ î÷óòèëñÿ
â Ðàþ? Â÷åðà ÿ âîøåë â Ðàé è âïåðåäè óñëûøàë òâîè øàãè”.
Áèëàë îòâåòèë: “Î Ïîñëàííèê Àëëàõà, ÿ ïîñëå êàæäîãî ãðåõà
ñîâåðøàþ äâóõðàêààòíûé íàìàç”.
Õàäèñ ðàññêàçàë Èáíó Õóçàéìàò.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ. Àìèí.

Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè

âûõîäå èç äîìà è âõîäå â äîì
Ïðè âûõîäå èç äîìà è ïðè âõîäå â äîì æåëàòåëüíî
ñîâåðøèòü äâóõðàêààòíûé íàìàç-ñóííàò. Â õàäèñå,

66
ïðèâîäèìîì Áàéõàêè è Áàççàðîì, ãîâîðèòñÿ, ÷òî Ïðîðîê
r ñêàçàë: “Ïðè âûõîäå èç äîìà ñîâåðøè äâóõðàêààòíûé íàìàç
- ýòî óáåðåæåò òåáÿ îò ïëîõîãî âíå äîìà. È ïðè âõîäå â
äîì ñîâåðøè äâóõðàêààòíûé íàìàç - ýòî óáåðåæåò òåáÿ
îò ïëîõîãî â äîìå”.
 ïåðâîì ðàêààòå ýòîãî íàìàçà ïîñëå ñóðû “àëü-Ôàòèõà”
÷èòàþò ñóðó “àëü-Êàôèðóí” (“Êóë ÿ àéþhàë êàôèðóí...”), à
âî âòîðîì - “Èõëàñ” (“Êóë hóâà...”).
Åñëè ïðè âõîäå â äîì èëè âûõîäå èç íåãî ñîâåðøèòü
ëþáîé íàìàç, áóäü ýòî îáÿçàòåëüíûé (ôàðç) èëè
æåëàòåëüíûé (ñóííàò), ñ÷èòàåòñÿ èñïîëíåííîé è ýòà ñóííà.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ. Àìèí.

Íàìàç, ñîâåðøàåìûé
ïåðåä äîðîãîé
 õàäèñå, ïðèâåäåííîì Õàðàèòè, ãîâîðèòñÿ: “Èç âñåãî
òîãî, ÷òî ðàá îñòàâëÿåò äëÿ îõðàíû ñâîåãî äîìà, áîëüøå
âñåãî Àëëàõ ëþáèò ÷åòûðåõðàêààòíûé íàìàç, â êîòîðîì â
êàæäîì ðàêààòå ïîñëå ñóðû “àëü-Ôàòèõà” ÷èòàþò “Èõëàñ”.
È åñëè ïîñëå íåãî ÷èòàòü ñëåäóþùóþ ìîëèòâó (äó‘à):

“Àëë á hóììà èíí ú àòàêàððàáó áèhèííà èëàéêà

ôààõëèôíú áèhèííà ôú àhëú âà ìáëú”.
[“Àëë á ãüóììà èíí ú àòàêúàððàáó áèãüèííà èëàéêà
ôààõëèôíú áèãüèííà ôú àãüëú âà ìáëú”].
(“Î Àëëàõ, ýòèìè ðàêààòàìè ÿ ñòàðàþñü ïðèáëèçèòüñÿ ê
Òåáå, ÷òîáû ñîõðàíèòü ìîé äîì è ìîþ ñåìüþ, Òû îñòàâü ýòè
ðàêààòû âìåñòî ìåíÿ”)
– òîãäà ýòîò íàìàç ñòàíåò îõðàíÿòü åãî äîì è âñå, ÷òî
â äîìå, äî åãî âîçâðàùåíèÿ, îí ñòàíåò (çàùèòíîé) ñòåíîé
âîêðóã åãî äîìà”. (Èòõàô”, ò. 4, ñòð. 461).

67
 Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè
âîçâðàùåíèè äîìîé
Âîçâðàùàþùåìóñÿ èç ïîåçäêè, ïðåæäå ÷åì ïðèéòè
äîìîé, æåëàòåëüíî (ñóííàò) çàéòè â ìå÷åòü è ñîâåðøèòü
äâóõðàêààòíûé íàìàç.
 õàäèñå, ïðèâîäèìîì èìàìîì Ìóñëèìîì, ãîâîðèòñÿ:
“Ïðîðîê r âñåãäà âîçâðàùàëñÿ äîìîé âî âðåìÿ íàìàçà-çóõà.
Ñíà÷àëà îí çàõîäèë â ìå÷åòü è òàì ñîâåðøàë äâóõðàêààòíûé
íàìàç”.
Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ. Àìèí.

Ñàëàòó-ëü-óíñ
(Íàìàç, ñîâåðøàåìûé äëÿ ïðåîäîëåíèÿ
òîìëåíèÿ â ìîãèëå)

 íî÷ü ïîñëå ïîãðåáåíèÿ óñîïøåãî ìóñóëüìàíèíà æå-

ëàòåëüíî ñîâåðøèòü íàìàç-ñóííàò â äâà ðàêààòà. Â êíèãå
“Ôàòõóë ‘àëëàì” ãîâîðèòñÿ, ÷òî Ïðîðîê r ñêàçàë: “Ñà-
ìàÿ òðóäíàÿ íî÷ü äëÿ óìåðøåãî - ýòî ïåðâàÿ íî÷ü ïîñëå
ïîõîðîí.  ýòó íî÷ü âû æàëåéòå åãî, ðàçäàéòå ìèëîñòû-
íþ çà åãî äóøó, åñëè íåò òàêîé âîçìîæíîñòè - ñîâåðøèòå
äâóõðàêààòíûé íàìàç, â êàæäîì ðàêààòå êîòîðîãî ïîñëå
ñóðû “àëü-Ôàòèõà” ÷èòàéòå “Àÿòó-ëü-Êóðñèé” (“Àëëàhó
ëà èëàhà èëëà hóâà...”), “àò-Òàêàñóð” (“Àëhàêóìó...”) è
îäèííàäöàòü ðàç ñóðó “Èõëàñ” (“Êóë hóâà...”), à ïîñëå
åãî îêîí÷àíèÿ (ïîñëå “Ñàëàìà”) ÷èòàéòå:

“Àëëáhóììà èííú ñàëëàéòó hàçèhè ññàëáòà âà òà‘ëàì

ìá óðúäó, Àëëáhóììà áà‘ñ ñàâááàhá èëá êàáðè (íàçûâàåò-

68
ñÿ èìÿ óñîïøåãî)”.
[“Àëë á ãüóììà èííú ñàëëàéòó ãüàçèãüè ññàë á òà âà
òàãIëàì ì á óð ú äó, Àëë á ãüóììà áãIàñ ñàâ á áàãü á èëà
êúàáðè”].
(“Î ìîé Àëëàõ, ÿ ïîìîëèëñÿ, Òû çíàåøü, êàêîâà ìîÿ öåëü,
î Àëëàõ, äîâåäè âîçíàãðàæäåíèå çà ìîëèòâó â ìîãèëó óñîïøåãî
(è íàçûâàåòñÿ èìÿ óñîïøåãî)”).
È ñðàçó æå ïîñëå ýòîãî Àëëàõ ïîñûëàåò â åãî ìîãèëó
òûñÿ÷è àíãåëîâ, è ó êàæäîãî - ïîäàðîê è íóð (ñèÿíèå), è
ðàçâëåêàþò îíè åãî äî äíÿ, êîãäà çàòðóáÿò â Ðîã (äî Ñóäíîãî
äíÿ)”.
 õàäèñå òàêæå ãîâîðèòñÿ, ÷òî òîò, êòî ñòàðàåòñÿ ïîñòî-
ÿííî ñîâåðøàòü ýòîò íàìàç, íå óìðåò, ïîêà íå óâèäèò ìå-
ñòî ñâîåãî ïðåáûâàíèÿ â Ðàþ.
Åùå îäèí ‘àëèì ñêàçàë: “Ñ÷àñòëèâ òîò ÷åëîâåê, êîòî-
ðûé êàæäóþ íî÷ü ñîâåðøàåò ýòîò íàìàç è îòäàåò âîçíàã-
ðàæäåíèå çà ýòî âñåì óìåðøèì ìóñóëüìàíàì”.

Äà ïîìîæåò íàì Àëëàõ. Àìèí.

Äðóãèå íàìàçû-ñóííàò
Ïðè âñòóïëåíèè â Õàäæ è ïîñëå îáõîäà Êà‘áû, ïåðåä
âûõîäîì èç ìå÷åòè Ïðîðîêà r äëÿ îòïðàâëåíèÿ â ïóòü, ïåðåä
âûõîäîì èç Êà‘áû (èç Ìàñäæèäóëü Õàðàìà), ïðè çàó÷èâàíèè
Êîðàíà, ïðè ïðèáûòèè íà çåìëþ, ãäå íå ïîêëîíÿþòñÿ
Âñåâûøíåìó, - âî âñåõ ýòèõ ñëó÷àÿõ æåëàòåëüíî ñîâåðøàòü
äâóõðàêààòíûé íàìàç-ñóííàò. (Ðàìàëè. “Íèõàÿòóë
ìóõòàæ”. Ò. 2, ñòð. 122).
Âî âñåõ ýòèõ íàìàçàõ â ïåðâîì ðàêààòå ïîñëå ñóðû “àëü-
Ôàòèõà” ÷èòàþò “àëü-Êàôèðóí”, à âî âòîðîì - “Èõëàñ”.
 íàìåðåíèè ïåðåä êàæäûì íàìàçîì æåëàòåëüíî óòî÷íèòü
ïðè÷èíó. Íàïðèìåð: “ß íàìåðåí ñîâåðøèòü äâóõðàêààòíûé
íàìàç-ñóííàò â ñâÿçè ñ íà÷àëîì Õàäæà”. Íî ìîæíî
ñîâåðøèòü íàìàç è áåç óïîìèíàíèÿ ïðè÷èíû.
Äâóõðàêààòíûé íàìàç ñîâåðøàþò è ïîñëå áàíè. Ýòîò íàìàç

69
ìîæíî ñîâåðøèòü â ìå÷åòè èëè â äðóãîì ìåñòå. Ïîñëå
íàìàçà ñëåäóåò ïîáëàãîäàðèòü Âñåâûøíåãî. Ñîâåðøàòü
íàìàç íåïîñðåäñòâåííî â áàíå íåæåëàòåëüíî.
Äâóõðàêààòíûé íàìàç-ñóííàò ñîâåðøàþò è ïîñëå
âûùèïûâàíèÿ âîëîñ â ïîäìûøêàõ, ïîñëå ïîäðåçàíèÿ óñîâ,
ïîñëå áðèòüÿ âîëîñ íà àâðàòå (âîêðóã ïîëîâûõ îðãàíîâ),
ïîñëå áðèòüÿ ãîëîâû, ïðè ïîñåùåíèè ìåñòà, ãäå íèêîãäà ðàíåå
íå áûë, â çàòðóäíèòåëüíîì ïîëîæåíèè, â áåäå, â íóæäå, â
ïå÷àëè, êîãäà óìåð êòî-òî èç áëèçêèõ. (“Ôàòõóë ‘àëëàì”, ò.
1, ñòð. 69).
 ñîîòâåòñòâèè ñ ìàçõàáàìè Àáó Õàíèôû è èìàìà Ìàëèêà
(äà áóäåò äîâîëåí èìè Àëëàõ), òàêæå æåëàòåëüíî ñîâåðøàòü
äâóõðàêààòíûé íàìàç ïðè íàëè÷èè êàêîé-ëèáî îïàñíîñòè,
ïðè çåìëåòðÿñåíèè, ïðè óäàðå ìîëíèè, ïðè ñèëüíîì âåòðå,
òåìíîòå, ïðè ýïèäåìèè áîëåçíåé è ò.ä.

70
 Íåêîòîðûå ïîÿñíåíèÿ
1. Åñëè óêàçàíî êîíêðåòíî, êàêèå ñóðû ñëåäóåò ÷èòàòü â
íàìàçàõ-ñóííàò ïîñëå ñóðû “àëü-Ôàòèõà”, òî ÷èòàþò
èõ. Åñëè æå íå óêàçàíî, òî â ïåðâîì ðàêààòå ÷èòàþò “àëü-
Êàôèðóí”, à âî âòîðîì - “Èõëàñ”.
Åñëè âû íå çíàåòå ñîîòâåòñòâóþùèå ñóðû, òî â îáîèõ
ðàêààòàõ ìîæíî ÷èòàòü “Èõëàñ”. Äàæå åñëè ïðî÷åñòü òîëüêî
ñóðó “Ôàòèõà”, òî è â ýòîì ñëó÷àå íàìàç-ñóííàò ñ÷èòàåòñÿ
ñîâåðøåííûì. Ïîýòîìó èç-çà íåçíàíèÿ ñîîòâåòñòâóþùèõ
ñóð íå ñòîèò ïðîïóñêàòü ýòè öåííûå íàìàçû-ñóííàòû.
Èìàì Ãàçàëè ïèøåò, ÷òî çà èñïîëíåíèå êàæäîé ñóííû
Ïðîðîêà r â Ðàþ óãîòîâàíî îïðåäåëåííîå âîçíàãðàæäåíèå.
Òîìó, êòî ïî ñâîåé áåñïå÷íîñòè íå âûïîëíèë êàêóþ-ëèáî
ñóííó, ïîêàæóò ñîîòâåòñòâóþùåå âîçíàãðàæäåíèå â Ðàþ,
êîòîðîå îí ïîëó÷èë áû çà ýòî, íî åìó ýòó íàãðàäó íå
äàþò.
2. Íàìàçû-ñóííàò, îïèñàííûå â ýòîé êíèãå, ñëåäóåò
ñîâåðøàòü è òåì, êòî íàõîäèòñÿ â ïóòè. Èìàì Ãàçàëè (äà
áóäåò äîâîëåí èì Àëëàõ) ïèøåò: “Íå ïðîïóñêàé íàìàçû-
ñóííàò èç-çà òîãî, ÷òî íàõîäèøüñÿ â ïóòè, èáî ïðîïóñòèâ
èõ, ïîòåðÿåøü áîëüøå, ÷åì ïðèîáðåòåøü, îòïðàâëÿÿñü â
ïóòü”.
Êîíå÷íî æå, Øàðèàò íå âåëèò íàì, ÷òîáû ìû ìîëèëèñü,
çàñòàâëÿÿ äðóãèõ æäàòü íàñ. Íî åñëè åñòü äîñòàòî÷íî âðåìåíè,
òî è â ïóòè íå ñëåäóåò ïðîïóñêàòü íàìàçû-ñóííàò.
3. Ñîâåðøàÿ íàìàç, ìîæíî èìåòü íàìåðåíèå íà
èñïîëíåíèå çàîäíî íåñêîëüêèõ ðàçíûõ íàìàçîâ. Ê òàêèì
íàìàçàì, êîòîðûå ìîæíî èñïîëíèòü âêóïå ñ äðóãèìè,
îòíîñÿòñÿ: íàìàç-òàõèéÿò, íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïîñëå
îìîâåíèÿ, íàìàç-èñòèõàðàò, íàìàç äëÿ èñïîëíåíèÿ æåëàíèÿ
è äðóãèå íàìàçû, î êîòîðûõ íàïèñàíî â êíèãå. Íàïðèìåð,
åñëè êî âðåìåíè îáåäåííîãî íàìàçà, ñîâåðøèâ îìîâåíèå,
âîøåë â ìå÷åòü, òî ìîæíî ñîâåðøèòü äâà ðàêààòà ðàòèáàòà,
ñîâåðøàåìîãî ïåðåä îáåäåííûì íàìàçîì, îäíîâðåìåííî
èìåÿ íàìåðåíèå (íèéÿò) èñïîëíèòü íàìàç-òàõèéÿò, íàìàç
ïîñëå îìîâåíèÿ, íàìàç-òàâáó, íàìàç äëÿ èñïîëíåíèÿ

71
æåëàíèÿ è ò. ä. Íî åñëè ñîâåðøèòü ïî äâà ðàêààòà êàæäîãî
èç ýòèõ íàìàçîâ ðàçäåëüíî, òî ïîëó÷èì áîëüøåå
âîçíàãðàæäåíèå.
4. Â ýòîé êíèãå íå óïîìÿíóòû íàìàçû-ñóííàò, î
êîòîðûõ íåò åäèíîãî ìíåíèÿ. Íàìàçû, êîòîðûå äàíû
çäåñü, âçÿòû èç äîñòîâåðíûõ êíèã ïî Øàðèàòó, òàêèõ
êàê “Ðàìàëè”, “Èáíó Õàäæàð”, “Ìèíhàäæ”, “È‘àíàò”,
“Ôàòõóë ‘àëëàì”, “Èòõàô”, “Ôèêhóë ìàíhàäæè”,
“Áóäæàéðèìè”, “Àë-ôèêhó ‘àëà ìàçàhèáèë àðáà’àò”,
“Ìàõàëè”. Èñïîëüçîâàíà òàêæå êíèãà Õàäæðóë Ìóíçèðè
“Òàðãèá”.

***
Êíèãà íàïèñàíà ñ öåëüþ äîâåäåíèÿ äî ëþäåé ñóííàòîâ
Ïîñëàííèêà Àëëàõà r, â íàäåæäå íà åãî çàñòóïíè÷åñòâî
(øàôà‘àò).
Áîëüøàÿ ïðîñüáà ê ÷èòàòåëÿì, áðàòüÿì ïî âåðå: åñëè
çàìåòèòå ÿâíóþ îøèáêó, èñïðàâüòå åå ñ äîáðûì íàìåðåíèåì.
Íàäåþñü, ÷òî áðàòüÿ ïî âåðå, ïðî÷èòàâøèå äàííóþ êíèãó,
íå çàáóäóò óïîìÿíóòü ìåíÿ â ñâîèõ ìîëèòâàõ.

72
 ÒÐÀÍÑÊÐÈÏÖÈß
 êíèãå äàíû äâà âàðèàíòà òðàíñêðèïöèè àðàáñêèõ çâó-
êîâ:
1. ñ èñïîëüçîâàíèåì çíàêîâ òðàíñêðèïöèè, ïðèíÿòûõ â
âîñòîêîâåäåíèè, êðîìå äâóõ áóêâ: îáîçíà÷åíà çíàêîì
«h»; îáîçíà÷åíà çíàêîì «â», òîëüêî íåîáõîäèìî ó÷èòû-
âàòü, ÷òî àðàáñêàÿ áóêâà ìåæãóáíàÿ, à íå ãóáíî-çóáíàÿ
êàê â ðóññêîì ÿçûêå;
2. ñ èñïîëüçîâàíèåì íåêîòîðûõ äàãåñòàíñêèõ áóêâ. Ýòîò
âàðèàíò òðàíñêðèïöèè äàí ñðàçó ïîñëå ïåðâîãî âàðèàíòà
â êâàäðàòíûõ ñêîáêàõ.

-c - ä [ç ] -ã [ãú]

- äæ [æ] -â - ê [êú]

-õ [õI]
- ò [òI]
- h [ãü ]
-ç -ç
-’ (õàìçà) [ú]
-ñ - ‘ [ãI]

Íàä äîëãèìè ãëàñíûìè ñòîèò çíàê óäàðåíèÿ.

73
 Ñîäåðæàíèå
Ïðåäèñëîâèå............................................................................3
Äîñòîèíñòâà íàìàçîâ-ñóííàò â îáùèõ ÷åðòàõ..................5
Çàóïîêîéíàÿ ìîëèòâà (Ñàëáòó-ëü-äæàíàçáòè)...................7
Ïîðÿäîê ñîâåðøåíèÿ çàóïîêîéíîé ìîëèòâû................9

ÍÀÌÀÇÛ-ÑÓÍÍÀÒ, ÑÎÂÅÐØÀÅÌÛÅ
ÄÆÀÌÀÀÒÎÌ (ÊÎËËÅÊÒÈÂÍÎ)

Ïðàçäíè÷íûé íàìàç (Ñàëàòó-ëü-‘èäè)................................14

Ìîëèòâà î äîæäå (Ñàëàòó-ëü-èñòèñêàè)...........................17
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè çàòìåíèè ñîëíöà èëè ëóíû
(Ñàëàòó-ëü-êóñóôè âà õóñóôè).......................................21
Íàìàç-òàðàâèõ (Ñàëàòó-ò-òàðàâèõè)................................24

ÍÀÌÀÇÛ-ÑÓÍÍÀÒ, ÑÎÂÅÐØÀÅÌÛÅ
ÈÍÄÈÂÈÄÓÀËÜÍÎ È ÏÐÈÓÐÎ×ÅÍÍÛÅ
Ê ÎÏÐÅÄÅËÅÍÍÎÌÓ ÂÐÅÌÅÍÈ

Íàìàç-âèòðó...........................................................................30
Ðàòèáàòû.................................................................................33
Ðàòèáàò ïîñëåðàññâåòíîãî íàìàçà...................................33
Ðàòèáàòû îáåäåííîãî íàìàçà........................................35
Ðàòèáàòû ïðåäçàêàòíîãî íàìàçà.....................................37
Ðàòèáàòû âå÷åðíåãî íàìàçà...........................................37
Ðàòèáàòû íî÷íîãî íàìàçà..............................................38
Íàìàç-òàõàäææóä.................................................................39
Íàìàç-èøðàê.........................................................................44
Íàìàç-çóõà.............................................................................45
Íàìàç àââàáèíîâ...................................................................48

74
ÍÀÌÀÇÛ-ÑÓÍÍÀÒ, ÍÅ ÈÌÅÞÙÈÅ
ÎÏÐÅÄÅËÅÍÍÎÃÎ ÂÐÅÌÅÍÈ, ÑÂßÇÀÍÍÛÅ Ñ
ÊÀÊÈÌÈ-ËÈÁÎ ÏÐÈ×ÈÍÀÌÈ È
ÑÎÂÅÐØÀÅÌÛÅ ÈÍÄÈÂÈÄÓÀËÜÍÎ

Íàìàç-òàõèéÿò (Íàìàç-âîçâåëè÷åíèå).................................50
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïîñëå îìîâåíèÿ
(Ñàëàòó-ëü-âóäó’)...................................................52
Íàìàç-òàñáèõ (Íàìàç-âîñõâàëåíèå).....................................54
Íàìàç-èñòèõàðàò (Íàìàç, ñîâåðøàåìûé äëÿ âûáîðà
ðåøåíèé).................................................................................58
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé äëÿ èñïîëíåíèÿ æåëàíèÿ..................62
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè âõîæäåíèè íåâåñòû â
äîì æåíèõà............................................................................65
Íàìàç-òàâáó (Íàìàç ðàñêàÿíèÿ)...........................................66
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè âûõîäå èç äîìà è
âõîäå â äîì............................................................................66
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïåðåä äîðîãîé.....................................67
Íàìàç, ñîâåðøàåìûé ïðè âîçâðàùåíèè äîìîé....................68
Ñàëàòó-ëü-óíñ (Íàìàç, ñîâåðøàåìûé äëÿ ïðåîäîëåíèÿ
òîìëåíèÿ â ìîãèëå)...............................................................68
Äðóãèå íàìàçû-ñóííàò..........................................................69

Íåêîòîðûå ïîÿñíåíèÿ..........................................................71
Òðàíñêðèïöèÿ ...................................................................... 73

75
 Êóðàìóõàììàä-õàäæè Ðàìàçàíîâà.
ÍÀÌÀÇÛ-ÑÓÍÍÀÒ

Ðåäàêòîð Ã. È÷àëîâ
Êîððåêòîð Ç. Ãàäæèåâà
Äèçàéí è âåðñòêà: À. Õàíîâà
Í. Øèõàëèåâà
Íàáîð: Ì. Ìóðòàçàëèåâà

Ëèöåíçèÿ ÈÄ ¹ 03654 îò 09.01.2001 ã

ÏÄ ¹ 01220 îò 18.09.2001 ã.
Ïîäïèñàíî â ïå÷àòü 01.09.2004 ã. Ôîðìàò 84õ60/ 1/16.
Áóìàãà îôñåòíàÿ. Ïå÷àòü îôñåòíàÿ. Óñë. ïå÷. ë. 4,65.
Òèðàæ 1000 ýêç. Çàêàç ¹158

Èñëàìñêàÿ òèïîãðàôèÿ “ÈÕËÀє

367012 ÐÄ, ã. Ìàõà÷êàëà, óë. Ëåâèíà, 9
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________