Открыть Электронные книги
Категории
Открыть Аудиокниги
Категории
Открыть Журналы
Категории
Открыть Документы
Категории
1. Кириш – 5 мин.
2. Тарихий маълумотлар – 5 мин.
3. Этиологияси ва эпидемиологияси – 10 мин.
4. Патогенези ва патанатомияси – 10 мин.
5. Клиникаси – 30 мин.
6. Диагностикаси – 8 мин.
7. Даволаш – 10 мин.
8. Профилактикаси – 7 мин.
9. Якунлаш – 5 мин.
ТАРҚАЛИШИ
ЎТКИР ВИРУСЛИ ГЕПАТИТЛАРНИНГ
ТАСНИФИ
1. Этиологияси бўйича:
А) энтерал: ВГА,ВГЕ
Б) парентерал: ВГВ,ВГС,ВГД
2. Клиник кечишига қараб:
А) Манифест: сариқлик билан кечувчи, сариқлик
холестатик компонент билан, холестатик ва
сариқсиз шакли.
Б) Субклиник, иннапарант, HBs-антиген
ташувчанлик.
3.Касаллик кечим оғирлигига кўра: енгил, ўрта
оғир, оғир, фульминант.
4. Касаллик кечиш даврига қараб: ўткир 1-3 ой,
чўзилган 3-6 ой, сурункали 6 ойдан кўп.
СУРУНКАЛИ ВИРУСЛИ ГЕПАТИТЛАРНИНГ
ТАСНИФИ (Лос-Анжелес, 1994 й.)
1. Этиологияси бўйича:
А) Сурункали вирусли гепатит В,
репликатив ва интегратив шакли.
Б) Сурункали вирусли гепатит С.
В) Сурункали вирусли гепатит D.
Г) Микст-гепатитлар.
2. Юқумли жараённинг фаоллик
даражаси бўйича:
• Минимал, кучсиз, ўрта ва юқори.
Вирусли гепатит А
(Маъруза № 1)
Берилувчанлик
(восприимчивость) – абсолют
ИММУНИТЕТ
Бир ёшгача бўлган болалар
касалланмайди
Кўпинча 3-14 ёшдаги болалар
касалланади
Ўткир инфекциядан сўнг –
умрбод иммунитет қолади
Катталар 30 ёшдан сўнг кам
касалланади
КЛИНИКАСИ
Ўткир циклик кечиши.
Касаллик даврлари:
1. Инкубацион даври – 7-50 кун (15-
30 кун)
2. Продромал (сариқ олди) даври
3. Авж олиш (сариқлик) даври
4. Реконвалесценция даври
ПРОДРОМАЛ ДАВР
Диспептик синдром
Гриппсимон синдром
Астено-вегетатив синдром
Латент
Аралаш
Махсус симптомлар:
Пешоб тўқлашиши
Ахлат рангининг оқариши
АлАТ ва АсАТ, тимол синамаларининг ошиши
Қонда боғланмаган билирубин миқдорининг бироз
ошиши хамда
ПЦР усулида HAV ва ИФА усулида анти-HAV ни
аниқлаш
САРИҚЛИК ДАВРИ
Бемор ахволи яхшиланади
Сариқликнинг тезда ошиши (3-7 кун),
стабиллашиши (3-5 кун) интенсивлигининг
камайиши
Бу даврнинг ўртача давомийлиги – 2 хафта
Жигар ва талоқнинг катталашиши (10-15%)
Билирубинемия боғланмаган фракция
хисобига
АлАТ ва АсАТ нинг 3-7 мартагача
кўтарилиши.
де Ритис индекси доим 1 дан кам
САРИҚЛИК
Кучсиз
ривожланган,
клиник жихатдан 2
+ гача тери
қопламлари ва
шиллиқ қаватлар
кўрувида
аниқланади.
РЕКОНВАЛЕСЦЕНЦИЯ
ДАВРИ
Клиник симптоматикани йўқолиши
Тери қопламлари ва шиллиқ қаватлар,
пешоб ва ахлат рангининг
нормаллашиши
Қон зардобида билирубин
миқдорининг камайиши
Биохимик кўрсаткичларнинг
нормаллашиши
Гепатомегалия одатда кўпроқ
сақланади
ВГА нинг атипик шакллари
Сариқсиз шакли
Яширин шакли
Субклиник шакли
(иннапарант шакли)
ДИАГНОСТИКАСИ
Беморларнинг ёши
Касаллик бошланишидан 7-50 кун ичида
бемор билан мулоқотда бўлиш
Касалликнинг ўткир бошланиши
Продроманинг давомий эмаслиги
Сариқлик пайдо бўлиши билан ахволининг
яхшиланиши
Гиперферментемия, Ритис индексининг
1дан кам булиши
Тимол синамасининг юқори кўрсаткичи
Дифференциал (солиштирма)
ташхис
Грипп ва бошқа ОРВИ
ОТИ (ПТИ)
Ўткир гастроэнтеритлар
Бошқа этиологияли (В, С, Е) вирусли
гепатитлар. Гепатит билан кечувчи
юқумли касалликлар – лептоспироз,
инф.мононуклеоз, иерсинеоз
Жильбер синдроми
Ётоқ тартиби ДАВОЛАШ
ПАРХЕЗ, стол №5
КЎП СУЮҚЛИК ИЧИШ
МЕВА ВА САБЗАВОТЛАР
Ўрта оғир шаклларида – инфузион
дезинтоксикацион терапия
1,3,2
1,3,2,6
1,2,3
1,3,2,5
Гепатит C - юқиши
Қон препаратлари
1990 й.гача қон алмаштириш
Татуировкалар кириб бориш
Соғлиқни сақлаш ходимлари
Вертикал
HCV Клиник кўриниши
Инкубацион даври –2 -26
хафта(купинча 6-8 хафта)
Сариқ олди даври (20% беморларда
бўлмайди) – диспептик ва астено-
вегетатив синдром, баъзан– арталгик
Сариқлик даври – 1/3 беморларда
енгил кечиш –2/3 беморларда ўрта
оғир кечиш, кам холларда – оғир ва
фульминант кечиш кузатилади
80% дан ортиқ холларда сариқсиз
шаклда кечади.
Клиник кўриниши
Биохимик кўрсаткичлар ва бошқа
гепатитлардаги шунга ўхшаш
ўзгаришлар хам носпецифик.
70 - 100% холларда – жараён
сурункали тус олади
«ёлғон тузалиш»
«соғлом ташувчилар»
Диагностикаси
Эпидемиологик маълумотлар
Клиник маълумотлар
Серологик ва биохимик кўрсаткичлар
АлАТ даражаси касаллик оғирлигига
тўғри келмайди
ПЦР усулида РНК-HCV ни аниқлаш
HCV маркерлари
HCV РНК
Зарарлангандан сўнг 30 - 40 кундан
кейин аниқланади
гепатитлар билан
Гепатит C клиник
натижалари
Год 0
ўткир гепатит C
Увеличение фиброза
15-25 % 75-85 %
Сурункали
Тулиқ тузалиш
Hep C
20 % 80 %
1-4%
H C Карцинома
Год 30
Соглом жигар Фиброзли жигар
Компенсацияланган
Жигар циррози
Декомпенсацияланган
Жигар циррози
Жигар ишининг
бузилиши
Даволаш
Ўткир гепатит С:
Жисмоний харакатни чеклаш,
ётоқ тартиби
Пархез №5
Базис терапия
Этиотроп терапия: ИФН
3 млн. Ед дан 3
марта/хафтасига
3-6 ой давомида
Даволаш
Сурункали гепатит С:
ИФН+рибавирин (6-12 ой)
Пегилирланган ИФН+рибавирин (6-
12ой)
Симптоматик терапия
Ножуя таъсирлар давоси ва
профилактикаси
Вирусли гепатит D
Дефект вируси орқали
чақириладиган парентерал
механизм билан юқадиган гепатит
хисобланади
Гепатит D вируси репликацияси
учун гепатит В вируси структур
компонент– HBsAg зарур
Жахонда 5% якин HBsAg
ташувчилар ВГD билан
касалланган
ЭПИДЕМИОЛОГИЯСИ
Касаллик манбаи – сурункали гепатит
В ли беморлар ёки ташувчилар, шу
билан бирга гепатит D вируси билан
зарарланганлар
Юқкиш йўли – парентерал
Касаллик вертикал берилиши мумкин
Кўпинча оила ичида зарарланиш
аниқланган
ВГD 2 хил шаклда кечади:
1. Ко-инфекция
2. Суперинфекция
КЛИНИКАСИ (ко-инфекция)
Инкубацион даври – 8-10 хафта.
Сариқ олди даври – ўткир бошланади:
– диспептик
– астено-вегетатив
– гриппсимон синдромлар билан
Сариқлик даври – умумий ахволи
оғирлашади.
КЛИНИКАСИ (суперинфекция)
Инкубацион даври –
3-4 хафта
Сариқ олди даври –
ўткир, тез
бошланиш
Сариқлик даври –
бемор ахволи
сезиларли равишда
оғирлашади
КЕЧИШИ ВА ПРОГНОЗИ
Енгил кечиш – 10%
Ўрта оғир кечиш –
Оғир кечиш – 20% 45%
Фульминант гепатит – 25%
Тузалиш кам холларда кузатилади
Ўлим холати –30% гача
70% холларда сурункали микст-
гепатит ривожланиши жигар
циррозига тез ўтишига сабаб бўлади
Ташхиси ва дифференциал
ташхиси
Эпидемиологик анамнези
Касалликнинг бошланиши ва кечиши
Специфик маркерларни аниқлаш
Қоннинг биохимик кўрсаткичлари
Қуйидагилар билан солиштирилади:
Бошқа этиологияли гепатитлар
Механик сариқлик
Қорин бўшлиғи аъзоларининг
жаррохлик касалликлари
Даволаш ва диспансеризация
Гепатит D ўткир шаклларида
госпитализация қилиш
Патогенетик терапия
Интерферонлар – роферон, реаферон
ДИСПАНСЕР НАЗОРАТ 12 ой давомида,
агар қонда анти-HDV аниқланса, бундай
холларда шифокор назоратида
муддатсиз қолади
Шифокор кўриги: ХПГ билан– хар 6
ойда, ХАГ билан– хар 2-3 ойда.
ПРОФИЛАКТИКАСИ
Носпецифик
Специфик профилактикси йўқ
Лекин гепатит В га қарши
вакцинация гепатит D вируси
юқишидан дан химоя қилади