О
О И В и н ф е к ц и я
Т
С
Вируснинг организмга тушиши
натижасида юзага келган касаллик,
касаллик белгилари намоён
бўлмаган ёки кам намоён бўлган
холат
1980-1981 йилла
р Лос-Анжелес
шифохонада пнев шаҳридаги 3
моцистли зотилж та
та бемор давола а м касаллиги била
нди. Бу касаллик ж н5
чала туғилган ча уда кам учраб, ас
қалоқлар, иммуно осан
даволанувчи бошқ депрессантлар би
а касаллиги борла лан
учраган ёки сарат р, радионур таъси
он билан оғриган рига
Лекин, уларнинг б беморларда учра
ирортасида шу ва йди.
топилмаган. Улар ш у нга ўхшаш сабабл
ёш бесоқолбозлар ар
ўтказилган текш бўлган. Синчиклаб
ирувлар натижа
иммун тизимга ж сида бу беморла
авоб берувчи Т-лим рда
камайиб кетганли фоцитларнинг ке
ги аниқланган... скин
...ва бу янги ка
салликка ОДАМ
ВИРУСИ дея ном б ИММУН-ТАНҚИСЛ
ерилган. И ГИ
ОИТСнинг ЭПИДЕМИОЛОГИ СИ
gp120
gp41
Матрикс оқсили
Липид мембрана
р12 интеграза
ОИВ РНКси
р24 капсид оқсил
Қайтар
транскриптаза
Морфологияси
ОИТСнинг
ОИТСнинг ЮҚИШ
ЮҚИШ ЙЎЛЛАРИ
ЙЎЛЛАРИ
ЖИНСИЙ АЛОҚА
ОРҚАЛИ
ҚОН ОРҚАЛИ
ОНАДАН БОЛАГА
ОИВ ЮҚАДИ:
•• Ҳимояланмаган жинсий
Ҳимояланмаган жинсий алоқа
алоқа орқали.
орқали.
•• Гиёҳвандлар ўртасида
Гиёҳвандлар ўртасида битта
битта шприцдан
шприцдан
қайта фойдаланиши
қайта фойдаланиши натижасида.
натижасида.
•• Пирсинг ва
Пирсинг ва татуировка
татуировка қилишда
қилишда
зарарсизтирилмаган асбоблардан
зарарсизтирилмаган асбоблардан
фойдаланиш натижасида.
фойдаланиш натижасида.
•• Бегона инсонларнинг
Бегона инсонларнинг қонқонқолдиғи
қолдиғи қолган
қолган
шахсий буюмларидан
шахсий буюмлариданфойдаланилганда
фойдаланилганда
(тиш чўтқаси,
(тиш чўтқаси, соқол
соқол олувчи
олувчи асбоблар
асбоблар
орқали)
орқали)
•• ОИВ юқтирган
ОИВ юқтирган онадан
онадан болага
болага
ҳомиладорлик, туғиш
ҳомиладорлик, туғиш ва
ва эмизиш
эмизиш
даврларида.
даврларида.
ОИВ ЮҚМАЙДИ:
•• Қўл
Қўлбилан
биланкўришиш,
кўришиш, қучоқлашиш,
қучоқлашиш, ўпишиш
ўпишиш
орқали;
орқали;
•• Қон
Қон сўрувчи
сўрувчи ҳашоратлар
ҳашоратлар чақиши
чақиши орқали;
орқали;
•• Йўтал
Йўтал ёки
ёки аксириш
аксириш орқали;
орқали;
•• Маиший
Маиший телефон
телефонбилан
биланфойдаланганда;
фойдаланганда;
•• Касалхонада
Касалхонада беморни
беморникўриш
кўриш орқали;
орқали;
•• Маиший
Маиший хожатхонадан
хожатхонаданфойдаланганда;
фойдаланганда;
•• Бирга
Бирга овкатланганда
овкатланганда идиш
идиш ёки
ёки овқат
овқат
орқали;
орқали;
•• Бассейн,
Бассейн, ванна,
ванна, ҳаммомда
ҳаммомда чўмилиш
чўмилиш
орқали;
орқали;
•• Кийим
Кийим ва
ва кўрпа-тўшак
кўрпа-тўшак орқали.
орқали.
Инкубацион давр
Касаллик кечиши
3 ойгача босқичлари
Бирламчи
Симптомсиз -1-8 йил
белгилар босқичи
Тарқалган лимфаденопатия
EXIT
Терминал босқич
Капоши саркомаси:
Оғиз классик формаси. Унгмикотик
бўшлиғининг оёк шишган; сон ва болдир
Herpes
Иккиламчи сифилис: папулезZoster (ўраб
сифилид.
сиёхранг папула ва Контагиоз
олувчи
Кипикланувчи кизигиш папулалар
Кахексия
тугунчалар моллюск
билан копланган, улар би-бири билан
зарарланиши
ва пушти доглар бутун бел буйлаб таркалган.
темиратки)
кушилган ва оёкларнинг носимметрик зарарланиши.
ОИВга текшириш
Буйруқ №5. Одамнинг иммунитет танқислиги вирусига тиббий текширувдан ўтказиш қоидаларини тасдиқлаш тўғрисида
31 май 2014
Мажбурий
50 ёшгача бўлган никоҳланувчи шахслар Донорлар
Наркоманлар Фоҳишалар
ОИВни текшириш усуллари
Иммуноблот
-ИФА мусбат бўлганда ўтказилади, жуда сезгир текширув
-Мусбат натижа – қонда ОИВ бор
-Манфий натижа – қонда ОИВ йўқ
-Шунингдек шубҳали ва ноаниқ натижалар ҳам бўлиши мумкин. Бундай
натижалар туберкулёз, онкологик касалликка чалинган беморлар, кўп марта
гемотрансфузия қилинган реципиентлар, ҳомиладорларда бўлиши мумкин.
Бундай беморлар инфекционист назоратида бўлиб, 1-3-6 ой давомида қайта қон
топширадилар.
ОИВни текшириш усуллари
Қўлга игна кириб кетганда ўша заҳоти қўлни хўжалик совуни билан ювиш ва оқар сувда
бир неча минут ушлаб туриш, кейин 70% этил спирти ва 5% йод эритмаси билан ишлов
бериш керак бўлади. Жароҳатланган жойни артиш, босиш, сўриш мумкин эмас.
Қон ёки бошқа биологик суюқлик терига тушганда – совунли сувда ювиш, кейин кучсиз
дез-эртима (2-4% хлоргексидин глюконат) билан ишлов бериш керак. Кучли таъсирли
воситалар (спирт, йод) мумкин эмас, чунки уларнинг ўзи бутун терини шикастлаб
инфекцияга йўл очиши мумкин. Контакт жойини артиш, тирнаш ёки боғлам қўйиш
мумкин эмас.
Қон ёки бошқа биологик суюқлик кўзга тушганда – ўша заҳоти кўзни сув ёки
физиологик эритма билан ювиш керак.
Қон ёки бошқа биологик суюқлик оғизга тушганда – ўша заҳоти тупуриб ташлаб, бир
неча марта оғизни сув ёки физиологик эритма билан чайиш керак.
Жабрланган тиббий ҳодим экспресс текширув ўтказиш учун ОИТС марказига
юборилади ва биринчи 2 соатда (36 соатдан кеч эмас) антиретровирус терапия
бошланиши керак. Раҳбарларга хабар бериш, акт тўлдириш, журналга қайд қилиш каби
ишлар олиб борилади.
ОИВ инфекцияси
профилактикаси учун зарур
дори ва анжомлар:
1. 70% этил спирти
2. 5% йод эритмаси
3. Дистирланган сув
4. Кўз пипеткаси
5. Стерил салфетка
6. Резина перчатка
7. Бир марталик халат
8. Фартук
9. Кўзойнак
10.Хўжалик совуни
11.Қўлни ювиш учун сув – 5
литр
12.Дезинфекция воситаси
Эътиборингиз учун рахмат!
Фойдаланилди:
1. J.E. Ho, P.Y. Hsue, Cardiology Division, San Francisco General
Hospital, University of California, San Francisco, California, USA.
Сердечно-сосудистые проявления ВИЧ-инфекции. Перевод К.
Кремеца. Впервые опубликована в журнале Heart, 2009, 95:
1193-1202. Сайт: http://angiology.com.ua
2. Т. Неуман: ВИЧ-инфекция и болезни сердца. Американский
международной союз здравоохранения (АМСЗ); библиотека
инфосети «Здоровье Евразии» www.eurasiahealth.org; Перевод
осуществлён компанией EnRus www.enrus.ru, Москва, 2005 г.
3. Бутунжаҳон Соғлиқни Сақлаш Ташкилоти (ВОЗ). Сайт:
http://www.who.int
4. Wikipedia